CHÃ‚Â¦Ã‚Â¥NG I: DAO Ã‚Â§ÃƒÂ©NG CÃ‚Â¥ - Jabry

More documents

Recommendations

Info

NguyÔn Quang §«ng. §H Th¸i Nguyªn Mobile: 0974974888 3. Phn øng h¹t nh©n a. Phn øng h¹t nh©n lµ qu¸ tr×nh biÕn ®æi cña çc h¹t nh©n, Phn øng h¹t nh©n ®−îc chia lµm hai lo¹i: + Phn øng h¹t nh©n tù ph¸t: lµ qu¸ tr×nh tù ph©n r· cña mét h¹t nh©n kh«ng bÒn v÷ng thµnh çc h¹t nh©n kh¸c. A → C + D Trong ®ã A: h¹t nh©n mÑ; C: h¹t nh©n con; D: tia phãng x¹ (α, β, ...) + Phn øng h¹t nh©n kÝch thÝch: lµ qu¸ tr×nh çc h¹t nh©n t−¬ng t¸c víi nhau thµnh çc h¹t nh©n kh¸c. A + B → C + D A1 A2 A3 A4 - Ph−¬ng tr×nh phn øng: X1+ X2 → X3+ X4 Z Z Z Z 1 2 3 4 Trong sè çc h¹t nµy cã thÓ lµ h¹t s¬ cÊp nh− nucl«n, electr«n, ph«t«n ... - Tr−êng hîp ®Æc biÖt lµ sù phãng x¹: X 1 → X 2 + X 3 ; X 1 lµ h¹t nh©n mÑ, X 2 lµ h¹t nh©n con, X 3 lµ h¹t α hoÆc β b. Çc ®Þnh luËt bo toµn trong phn øng h¹t nh©n: + Bo toµn sè nucl«n (sè khèi): A 1 + A 2 = A 3 + A 4 + Bo toµn ®iÖn tÝch (nguyªn tö sè): Z 1 + Z 2 = Z 3 + Z 4 + Bo toµn ®éng l−îng: p1+ p2 = p3+ p4 hay m1v1+ m2v2 = m4v3+ m4v4 + Bo toµn n¨ng l−îng toµn phÇn: K + K +∆ E= K + K X X X 1 2 3 X 4 Trong ®ã: ∆E lµ n¨ng l−îng phn øng h¹t nh©n KX 1 2 2 = mxvx lµ ®éng n¨ng chuyÓn ®éng cña h¹t X L−u ý: - Kh«ng cã ®Þnh luËt bo toµn khèi l−îng. 2 - Mèi quan hÖ gi÷a ®éng l−îng p X vµ ®éng n¨ng K X cña h¹t X lµ: pX = 2mXK - Khi tÝnh vËn tèc v hay ®éng n¨ng K th−êng ¸p dông quy t¾c h×nh b×nh hµnh VÝ dô: p= p1+ p2 biÕt ϕ = p1, p2 2 2 2 p = p + p + 2 p p cosϕ 1 2 1 2 2 2 2 hay ( mv) = ( m v ) + ( m v ) + 2m m v v cosϕ 1 1 2 2 1 2 1 2 hay mK = m1K 1+ m2K 2+ 2 m1m 2K1K 2cosϕ T−¬ng tù khi biÕt φ 1= p1, p hoÆc φ 2 = p2, p 2 2 2 Tr−êng hîp ®Æc biÖt: p1 ⊥ p2 ⇒ p = p1 + p2 T−¬ng tù khi p1 ⊥ p hoÆc p2 ⊥ p K1 v1 m2 A v = 0 (p = 0) ⇒ p 1 = p 2 ⇒ = = ≈ 2 K2 v2 m1 A1 T−¬ng tù v 1 = 0 hoÆc v 2 = 0. - N¨ng l−îng phn øng h¹t nh©n: ∆E = (M 0 - M)c 2 φ X p 2 p 1 p 38
NguyÔn Quang §«ng. §H Th¸i Nguyªn Mobile: 0974974888 Trong ®ã: M0 mX 1 m 2 lµ tæng khèi l−îng çc h¹t nh©n tr−íc phn øng. = + X M = mX 3 + mX 4 lµ tæng khèi l−îng çc h¹t nh©n sau phn øng. Chó ý: + NÕu M 0 > M th× phn øng to n¨ng l−îng ∆E d−íi d¹ng ®éng n¨ng cña çc h¹t X 3 , X 4 hoÆc ph«t«n γ. Çc h¹t sinh ra cã ®é hôt khèi lín h¬n nªn bÒn v÷ng h¬n. + NÕu M 0 < M th× phn øng thu n¨ng l−îng |∆E| d−íi d¹ng ®éng n¨ng cña çc h¹t X 1 , X 2 hoÆc ph«t«n γ. Çc h¹t sinh ra cã ®é hôt khèi nhá h¬n nªn kÐm bÒn v÷ng. 3 - Trong phn øng h¹t nh©n + → + A1 A2 A A4 Z X X 1 1 Z X 2 2 Z X 3 3 Z4 4 Çc h¹t nh©n X 1 , X 2 , X 3 , X 4 cã: N¨ng l−îng liªn kÕt riªng t−¬ng øng lµ ε 1 , ε 2 , ε 3 , ε 4 . N¨ng l−îng liªn kÕt t−¬ng øng lµ ∆E 1 , ∆E 2 , ∆E 3 , ∆E 4 ; §é hôt khèi t−¬ng øng lµ ∆m 1 , ∆m 2 , ∆m 3 , ∆m 4 N¨ng l−îng cña phn øng h¹t nh©n : ∆E = A 3 ε 3 +A 4 ε 4 - A 1 ε 1 - A 2 ε 2 4. HiÖn t−îng phãng x¹: ∆E = ∆E 3 + ∆E 4 – ∆E 1 – ∆E 2 ∆E = (∆m 3 + ∆m 4 - ∆m 1 - ∆m 2 )c 2 - §Þnh nghÜa: Lµ qu¸ tr×nh ph©n huû tù ph¸t cña mét h¹t nh©n kh«ng bÒn v÷ng. Qu¸ tr×nh ph©n huû nµy kÌm theo sù t¹o ra çc h¹t vµ cã thÓ kÌm theo sù ph¸t ra çc bøc x¹ ®iÖn tõ. H¹t nh©n tù ph©n huû gäi lµ h¹t nh©n mÑ. H¹t nh©n ®−îc t¹o thµnh sau ph©n huû gäi lµ h¹t nh©n con. - Quy t¾c dÞch chuyÓn cña sù phãng x¹ 4 + Phãng x¹ α ( 2 He ): A Z X→ He+ Y 4 A − 4 2 Z−2 - So víi h¹t nh©n mÑ, h¹t nh©n con lïi 2 « trong bng tuÇn hoµn vµ cã sè khèi gim 4 ®¬n vÞ. - Lµ h¹t nh©n Hªli ( 4 2 H e ), mang ®iÖn tÝch d−¬ng (+2e) nªn bÞ lÖch vÒ bn ©m khi bay qua tô ®iÖn. - ChuyÓn ®éng víi tèc ®é cì 2.10 7 m/s, qu·ng ®−êng ®i ®−îc trong kh«ng khÝ cì 8cm, trong vËt r¾n cì vµi mm. => kh n¨ng ®©m xuyªn kÐm, cã kh n¨ng i«n hãa chÊt khÝ m¹nh. + Phãng x¹ β - −1 A 0 A ( 0e ): ZX→ − 1e+ Z+ 1Y - So víi h¹t nh©n mÑ, h¹t nh©n con tiÕn 1 « trong bng tuÇn hoµn vµ cã cïng sè khèi. - Thùc chÊt cña phãng x¹ β - lµ mét h¹t n¬tr«n biÕn thµnh mét h¹t pr«t«n, mét h¹t electr«n vµ mét phn h¹t n¬trin«: n → p + e + υ% - Bn chÊt cña tia phãng x¹ β - lµ h¹t electr«n ( 0 −1 e ), mang ®iÖn tÝch ©m (-1e) nªn bÞ lÖch vÒ phÝa bn d−¬ng cña tô. - H¹t n¬trin« (v) kh«ng mang ®iÖn, kh«ng khèi l−îng (hoÆc rÊt nhá) chuyÓn ®éng víi vËn tèc cña ¸nh s¸ng vµ hÇu nh− kh«ng t−¬ng t¸c víi vËt chÊt. - Phãng ra víi vËn tèc gÇn b»ng vËn tèc as. - I«n hãa chÊt khÝ yÕu h¬n tia α. - Kh n¨ng ®©m xuyªn m¹nh, ®i ®−îc vµi mÐt trong kh«ng khÝ vµ vµi mm trong kim lo¹i. + Phãng x¹ β + + 1 A 0 A ( 0e ): ZX→ + 1e+ Z−1Y - So víi h¹t nh©n mÑ, h¹t nh©n con lïi 1 « trong bng tuÇn hoµn vµ cã cïng sè khèi. 39
Page 1 and 2: NguyÔn Quang §«ng. §H Th¸i Ngu
Page 37: NguyÔn Quang §«ng. §H Th¸i Ngu
Page 49: NguyÔn Quang §«ng. §H Th¸i Ngu

CHÃ‚Â¦Ã‚Â¥NG I: DAO Ã‚Â§ÃƒÂ©NG CÃ‚Â¥ - Jabry

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?