16.06.2015 Views

• Nr 39 BELGRAD 2009 • - Polonia-serbia.org

• Nr 39 BELGRAD 2009 • - Polonia-serbia.org

• Nr 39 BELGRAD 2009 • - Polonia-serbia.org

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

przygód rodziny Borejków. Cały cykl rozpoczyna się powieścią<br />

„Szósta klepka”.<br />

Polecam książki Małgorzaty Musierowicz zarówno mamom,<br />

jak i córkom, ojcom i synom. Nie radzę czytać w tramwaju, bo<br />

głośnie salwy śmiechu, od którego nie jesteśmy się w stanie powstrzymać,<br />

mogą wywołać zdziwienie współpasażerów, a nawet<br />

podejrzenie o postradanie zmysłów. Polecam jako lek na depresję<br />

(bez skutków ubocznych), jako środek nasenny i gwarant dobrego<br />

humoru. A p. Małgorzacie Musierowicz w imieniu swoim, jak i<br />

wszystkich jej fanów za Borejków dziękuję<br />

Božidar Jezernik<br />

Dzika Europa<br />

Bałkany W Oczach Zachodnich Poróżników<br />

Bałkany nie od dziś są przedmiotem wielu emocji i „opowieści<br />

dziwnych treści”. Pewnie niewiele osób wie, że jeszcze w XVIII<br />

wieku brytyjscy pisarze i podróżnicy zaklinali się na wszelkie<br />

świętości, że podczas podróży przez Bałkany widzieli na własne<br />

oczy ludzi z ogonami – ba nawet tych<br />

ogonów dotykali!, że w Dalmacji kobiety<br />

mają tak duże piersi, że w celu<br />

nakarmienia niemowlaka noszonego<br />

na plecach tylko piersi przerzucają<br />

na plecy i karmiąc dziecko wykonują<br />

inne prace domowe. Książka Jeziernika<br />

przedstawia obraz Europy Pogan<br />

(Bałkanów) widzianych z perspektywy<br />

Europy Zachodniej. To bardzo pouczająca<br />

książka, która niestety skłania<br />

nas do smutnych refleksji – czasy<br />

się zmieniły – ale czy 300 lat później<br />

Europa Zachodnia, która nie wiedzieć czemu na cały świat patrzy<br />

z wysoka, inaczej postrzega Bałkany? A może wciąż traktuje je jak<br />

gniazdo zła, barbarzyństwa, dzikości…potwierdzając w ten sposób,<br />

że wciąż o Bałkanach mało wie i widzi tylko co chce zobaczyć<br />

– choćby to byli ludzie z ogonami.<br />

D ag mara Lukov ić<br />

Legenda Europy<br />

Dobrze się stało, że znakomita książka „Legenda Europy”<br />

Piotra Kuncewicza ukazała się w języku serbskim. Postarali<br />

się o to m. in. tłumacz Jovan Jovanović, wydawnictwo Clio<br />

oraz Instytut Książki z Polski, który poparł finansowo wydanie tego<br />

dzieła.<br />

Autor, wybitny polski intelektualista, historyk sztuki, orientalista,<br />

a przede wszystkim pisarz, z właściwą sobie erudycją snuje opowieść<br />

o Europie i jej kulturze od samego początku, czyli począwszy<br />

od greckiego mitu o porwaniu przez Zeusa zamienionego w byka<br />

pięknej dziewczyny Europy. Przez trzynaście rozdziałów traktujących<br />

różne aspekty geografii, historii i<br />

kultury europejskiej: np. formowanie<br />

się państw, miast, chrześcijaństwo (katolicyzm,<br />

prawosławie, protestantyzm),<br />

rola zakonów, rozwój architektury,<br />

ubiorów i mody, szkolnictwa i nauki,<br />

specyfiki kulinarnej, kształtowania<br />

się obyczajowości życia codziennego i<br />

in. - Kuncewicz stara się odkryć i pokazać<br />

na czym polega europejski duch<br />

tak specyficzny dla tego kontynentu,<br />

który doprowadził do ukształtowania<br />

się obecnej cywilizacji w Europie oraz<br />

później w Ameryce. Naturalnie, jednym<br />

z ogromnie ważnych czynników rozwojowych<br />

w ciągu dziejów były też wojny i<br />

przemoc. Autor ogarnia obszar Europy<br />

w całości, jej zachodnią, jak i wschodnią<br />

część. Dosyć dużo miejsca poświęca<br />

kulturalnej roli Bizancjum, a tworzenie<br />

się w ciągu historii różnych stereotypów<br />

i symboli – to temat szczególnie autora<br />

interesujący.<br />

Jednym z ważnych przesłań, które<br />

autor chce przekazać czytelnikowi jest<br />

fakt, że tożsamość Europy kształtowała<br />

się m. in również pod wpływem narodów<br />

z innych kontynentów, którzy w ciągu wieków napadali, przyciskali<br />

i wstrząsali nasz kontynent (np. Arabowie, Mongołowie), wnosząc<br />

do jego kultury nowe wartości. Zresztą i chrześcijaństwo jest<br />

pochodzenia azjatyckiego. „ W tej chwili Europa znajduje się przed<br />

zjednoczeniem nie tylko gospodarczym, politycznym i wojennym,<br />

ale nade wszystko duchownym. Trzeba będzie przyjąć osiągnięcia<br />

wszystkich narodów, wspólne dzieło antyki, chrześcijaństwa, mitologię<br />

północy, wpływy islamu, Chin, Japonii, Indii, Polinezji, Ameryki<br />

i Afryki, by wszystko to, jak w ogromnej retorcie, złączyć w<br />

jedną całość, ale tak, żeby nie stracić oddrębności żadnego, nawet<br />

najmniejszego kraju i ani jednego narodu,<br />

gdyż istotą ducha europejskiego<br />

jest również różnorodność, liczebność<br />

i odrębność, które się nawzajem uzupełniają.<br />

Trzeba dosięgnąć wyzwania<br />

Ameryki, jak i islamu, a nade wszystko<br />

dać sobie radę z własną ksenofobią,<br />

chciwością i nietolerancją”.<br />

Nie jest to książka naukowa. Można<br />

by ją raczej nazwać traktatem na temat.<br />

Napisana świetnym językiem czyta<br />

się ją jak najciekawszą powieść, co również<br />

jest zasługą tłumaczy. Kto nic nie<br />

wie, dużo się dowie, a kto co nieco wie,<br />

wiele sobie przypomni i znane fakty zobaczy<br />

w innym świetle. Naturalnie autor<br />

nie zapomina o Polsce i jej roli poświęcając<br />

w każdym rozdziale wiele miejsca<br />

polskim wkładzie w „legendę Europy”.<br />

Legenda Evrope / Pjotr Kuncevič;<br />

preveo s poljskog Jovan Jovanović. –<br />

Beograd : Clio, 2007. – 310 s. /U potrazi<br />

za Evropom [pogovor] / Miša<br />

Đurković/<br />

J. Maciejewska-Pavković<br />

21

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!