⢠Nr 39 BELGRAD 2009 ⢠- Polonia-serbia.org
⢠Nr 39 BELGRAD 2009 ⢠- Polonia-serbia.org
⢠Nr 39 BELGRAD 2009 ⢠- Polonia-serbia.org
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
przygód rodziny Borejków. Cały cykl rozpoczyna się powieścią<br />
„Szósta klepka”.<br />
Polecam książki Małgorzaty Musierowicz zarówno mamom,<br />
jak i córkom, ojcom i synom. Nie radzę czytać w tramwaju, bo<br />
głośnie salwy śmiechu, od którego nie jesteśmy się w stanie powstrzymać,<br />
mogą wywołać zdziwienie współpasażerów, a nawet<br />
podejrzenie o postradanie zmysłów. Polecam jako lek na depresję<br />
(bez skutków ubocznych), jako środek nasenny i gwarant dobrego<br />
humoru. A p. Małgorzacie Musierowicz w imieniu swoim, jak i<br />
wszystkich jej fanów za Borejków dziękuję<br />
Božidar Jezernik<br />
Dzika Europa<br />
Bałkany W Oczach Zachodnich Poróżników<br />
Bałkany nie od dziś są przedmiotem wielu emocji i „opowieści<br />
dziwnych treści”. Pewnie niewiele osób wie, że jeszcze w XVIII<br />
wieku brytyjscy pisarze i podróżnicy zaklinali się na wszelkie<br />
świętości, że podczas podróży przez Bałkany widzieli na własne<br />
oczy ludzi z ogonami – ba nawet tych<br />
ogonów dotykali!, że w Dalmacji kobiety<br />
mają tak duże piersi, że w celu<br />
nakarmienia niemowlaka noszonego<br />
na plecach tylko piersi przerzucają<br />
na plecy i karmiąc dziecko wykonują<br />
inne prace domowe. Książka Jeziernika<br />
przedstawia obraz Europy Pogan<br />
(Bałkanów) widzianych z perspektywy<br />
Europy Zachodniej. To bardzo pouczająca<br />
książka, która niestety skłania<br />
nas do smutnych refleksji – czasy<br />
się zmieniły – ale czy 300 lat później<br />
Europa Zachodnia, która nie wiedzieć czemu na cały świat patrzy<br />
z wysoka, inaczej postrzega Bałkany? A może wciąż traktuje je jak<br />
gniazdo zła, barbarzyństwa, dzikości…potwierdzając w ten sposób,<br />
że wciąż o Bałkanach mało wie i widzi tylko co chce zobaczyć<br />
– choćby to byli ludzie z ogonami.<br />
D ag mara Lukov ić<br />
Legenda Europy<br />
Dobrze się stało, że znakomita książka „Legenda Europy”<br />
Piotra Kuncewicza ukazała się w języku serbskim. Postarali<br />
się o to m. in. tłumacz Jovan Jovanović, wydawnictwo Clio<br />
oraz Instytut Książki z Polski, który poparł finansowo wydanie tego<br />
dzieła.<br />
Autor, wybitny polski intelektualista, historyk sztuki, orientalista,<br />
a przede wszystkim pisarz, z właściwą sobie erudycją snuje opowieść<br />
o Europie i jej kulturze od samego początku, czyli począwszy<br />
od greckiego mitu o porwaniu przez Zeusa zamienionego w byka<br />
pięknej dziewczyny Europy. Przez trzynaście rozdziałów traktujących<br />
różne aspekty geografii, historii i<br />
kultury europejskiej: np. formowanie<br />
się państw, miast, chrześcijaństwo (katolicyzm,<br />
prawosławie, protestantyzm),<br />
rola zakonów, rozwój architektury,<br />
ubiorów i mody, szkolnictwa i nauki,<br />
specyfiki kulinarnej, kształtowania<br />
się obyczajowości życia codziennego i<br />
in. - Kuncewicz stara się odkryć i pokazać<br />
na czym polega europejski duch<br />
tak specyficzny dla tego kontynentu,<br />
który doprowadził do ukształtowania<br />
się obecnej cywilizacji w Europie oraz<br />
później w Ameryce. Naturalnie, jednym<br />
z ogromnie ważnych czynników rozwojowych<br />
w ciągu dziejów były też wojny i<br />
przemoc. Autor ogarnia obszar Europy<br />
w całości, jej zachodnią, jak i wschodnią<br />
część. Dosyć dużo miejsca poświęca<br />
kulturalnej roli Bizancjum, a tworzenie<br />
się w ciągu historii różnych stereotypów<br />
i symboli – to temat szczególnie autora<br />
interesujący.<br />
Jednym z ważnych przesłań, które<br />
autor chce przekazać czytelnikowi jest<br />
fakt, że tożsamość Europy kształtowała<br />
się m. in również pod wpływem narodów<br />
z innych kontynentów, którzy w ciągu wieków napadali, przyciskali<br />
i wstrząsali nasz kontynent (np. Arabowie, Mongołowie), wnosząc<br />
do jego kultury nowe wartości. Zresztą i chrześcijaństwo jest<br />
pochodzenia azjatyckiego. „ W tej chwili Europa znajduje się przed<br />
zjednoczeniem nie tylko gospodarczym, politycznym i wojennym,<br />
ale nade wszystko duchownym. Trzeba będzie przyjąć osiągnięcia<br />
wszystkich narodów, wspólne dzieło antyki, chrześcijaństwa, mitologię<br />
północy, wpływy islamu, Chin, Japonii, Indii, Polinezji, Ameryki<br />
i Afryki, by wszystko to, jak w ogromnej retorcie, złączyć w<br />
jedną całość, ale tak, żeby nie stracić oddrębności żadnego, nawet<br />
najmniejszego kraju i ani jednego narodu,<br />
gdyż istotą ducha europejskiego<br />
jest również różnorodność, liczebność<br />
i odrębność, które się nawzajem uzupełniają.<br />
Trzeba dosięgnąć wyzwania<br />
Ameryki, jak i islamu, a nade wszystko<br />
dać sobie radę z własną ksenofobią,<br />
chciwością i nietolerancją”.<br />
Nie jest to książka naukowa. Można<br />
by ją raczej nazwać traktatem na temat.<br />
Napisana świetnym językiem czyta<br />
się ją jak najciekawszą powieść, co również<br />
jest zasługą tłumaczy. Kto nic nie<br />
wie, dużo się dowie, a kto co nieco wie,<br />
wiele sobie przypomni i znane fakty zobaczy<br />
w innym świetle. Naturalnie autor<br />
nie zapomina o Polsce i jej roli poświęcając<br />
w każdym rozdziale wiele miejsca<br />
polskim wkładzie w „legendę Europy”.<br />
Legenda Evrope / Pjotr Kuncevič;<br />
preveo s poljskog Jovan Jovanović. –<br />
Beograd : Clio, 2007. – 310 s. /U potrazi<br />
za Evropom [pogovor] / Miša<br />
Đurković/<br />
J. Maciejewska-Pavković<br />
21