shëndeti mendor - Arct

SHËNDETI MENDOR DHE TË DREJTAT E NJERIUT 57Në bazë të ligjit nr.7514 "Për Pafajësinë, Amnistinë dhe Rehabilitimin e ishtë Dënuarve Politikë" datë 30.09.1991, ndryshuar me ligjin nr.7660, datë14.01.1993 dhe ligjin datë 29.06.1993, personave të cilët në bazë të këtij ligjipërfitojnë pafajësinë, amnistinë dhe rehabilitimin, "U behet kompensimiper demet e shkaktuara dhe u jepet nje shperblim i caktuar per plotesimine kushteve te jeteses, sipas rregullave qe do te vendosen me dispozita tevecanta ne perputhje me kriteret nderkombetare. U njihet e drejta e kthimitose e kompesimit te pasurive te konfiskuara. Kompensimi per demet eshkaktuara u jepet edhe familjeve ose trashegimtareve te ligjshem te ish teburgosurve politike qe nuk jetojne me si edhe te atyre qe jane te pushkatuarpa gjyq ose qe kane vdekur pa u denuar nga gjykata. perfitojne pension,sipas dispozitave per pensionet familjare, familjaret e te pushkatuarve dhete denuarve pa gjyq, te te vdekurve ne burg ose te atyre qe kane vdekur neburg pa u denuar me gjyq (neni 5/d, dh, e).Sipas nenit 6 dhe 7 të të njëjtit ligj "Te drejtat e njohura ne nenin 5 te ketijligji, i perfitojne edhe personat e debuar apo te internuar per motive politikedhe ata që janë akuzuar për krime politike dhe janë mbyllur në institucionepsikiatrike për mjekim të detyrueshëm. Te gjitha te drejtat e njohurane kete ligj per te denuarit politik u njihen dhe familjeve te personave qekane vdekur gjate procesit te hetimit ose qe jane ekzekutuar pa gjyq" Ngaky ligj nuk përfitojnë ata që kanë bërë pjesë në nomenklaturën e lartë tështetit komunist dhe në organet e tij të diktaturës, të cilët janë të implikuarnë mënyrë të drejtpërdrejtë me faje të tilla penale si urdhërat për arrestime,burgime, internime e shpërngulje të familjeve si pasojë e luftës së klasavedhe që kanë marrë pjesë aktive në përdorimin e mjeteve të dhunës kundërtë dënuarve në hetuesi, burgje, kampe etj., kur këto vepra provohen merrugë gjyqësore".Sipas ligjit të mësipërm, ish-të burgosurve politikë, për kohën e qëndrimitnë burg, ose në kampet e punës, i jepet dëmshpërblimi sipas rregullave qëdo të vendosen në dispozita të veçanta në përputhje me kriteret ndërkombëtare,si dhe diferenca e pensionit që nga koha e lindjes të së drejtës përpërfitmin e tij. Të drejtën e pensionit e përfitojnë fëmijët e ish-të burgosurvepolitikë që vazhdojnë studimet pavarësisht nga mosha. Dëmshpërblimi përkohën e qëndrimit në burg ose në kampet e punës si dhe diferenca e pensionitu jepet dhe familjeve të ish-të burgosurve politikë që nuk jetojnë më.U njihet e drejta e kthimit të pasurive të konfiskuara ose e kompensimit tëkëtyre pasurive deri në masën që përfitojnë të gjithë të shpronësuarit e tjerëme ligje e vendime të veçanta.Me ligjin nr. 8246, datë 01.10.1997, “Për Institutin e Integrimit të të Përndjekurve”u formua Instituti i të Përndjekurve, në varësi të Këshillit të Ministrave. Sipasnenit 1 të ligjit, Instituti krijohet si një organizëm shtetëror më vete, i cili ka përqëllim të marrë të gjitha masat dhe të ndjekë të gjitha çështjet që kanë të bëjnë