Czego (nie) uczÄ polskie szkoły? - Fundacja im. Friedricha Eberta

Czego (nie) uczą polskie szkoły?Z kolei podaż pracy przesądza o możliwościach zwiększania zatrudnienia i produktywnościa tym samym o możliwościach rozwoju gospodarki. Edukacja przynosi korzyści także w – zdawałobysię odległych od ekonomii - dziedzinach. Lepiej wyedukowani są przeciętnie zdrowsi,rzadziej wchodzą w konflikty z prawem, łatwiej dostosowują się do różnych, głębokich zamianspołecznych, racjonalniej patrzą na sferę polityczną, są więc bardziej świadomymi wyborcami.Kształcenie ma więc niebagatelny wpływ nie tylko na życie jednostek ale i całych społeczeństw(Liwiński i in., 2000).Lepiej wyedukowani sąprzeciętnie zdrowsi, rzadziejwchodzą w konfliktyz prawem i łatwiejdostosowują się do zamianspołecznychW niniejszym raporcie analizujemy wpływ wykształcenia na dalsze losy absolwentów w Polsce.W pierwszej kolejności badamy, jak sytuacja jednostek na rynku pracy zależy od wykształcenia,czy wykształcenie ma znaczenie dla podejmowania i wykonywania konkretnej pracy zawodowej,czy wpływa na wysokość zarobków oraz jaką rolę odgrywa w życiu zawodowym kształcenieustawiczne. Następnie, czy w wyborach edukacyjnych kierujemy się ekonomiczną opłacalnościąkształcenia a także czy i na ile te wybory są swobodne. Wreszcie, odpowiemy sobie napytanie, jak działają polskie szkoły i czy uwzględniają indywidualne wybory oraz sytuację narynku pracy oferując miejsca kształcenia dla młodzieży. Zwrócimy również uwagę na to, czywiedza o związku kształcenia z rynkiem pracy jest dostateczna, żeby podejmować racjonalnedecyzje edukacyjne. Na koniec pozwolimy sobie sformułować kilka zaleceń, które powinnysprzyjać dopasowaniu edukacji do rynku pracy, co powinno przyczynić się do lepszej alokacjinakładów prywatnych i publicznych w tę sferę, a ostatecznym rezultatem lepszej alokacji możebyć zwiększenie poziomu dobrobytu.1. Jak wykształcenie wpływa na decyzje o pracy zawodowej?1.1. Bilans korzyści i kosztów z tytułu podejmowania pracPoziom naszej aktywności zawodowej jest uwarunkowany przede wszystkim przez stosunekkorzyści z podejmowania pracy do kosztów związanych z jej wykonywaniem. Ekonomicznekorzyści z pracy zawodowej to głównie wysokość wynagrodzeń w przeliczeniu na czas pracy(stawki płac) różnorodne pozapłacowe formy wynagrodzeń, np. dodatkowe ubezpieczeniezdrowotne, samochód, komputer, telefon komórkowy do dyspozycji, czy pokrycie kosztów posiłków,kursów, itp. Niektóre korzyści uzyskiwane dzięki pracy zawodowej wynikają z politykiświadczeń społecznych państwa. Są to głównie ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe,chorobowe i inne), jeśli prawo do nich dostaje się wraz z rozpoczęciem pracy. Mogą to być teżinne świadczenia np. prawo do płatnych urlopów macierzyńskich. Świadczenia gwarantowanepracownikom przez państwo właściwie również finansuje pracodawca poprzez system składekubezpieczeń społecznych.Korzyści z pracy są kształtowane przez szeroko rozumiane wynagrodzenie pracy, to zaś zależyod produktywności pracownika, a więc od korzyści, które z tytułu zatrudnienia osiągapracodawca. Wysoki poziom wynagrodzeń wymaga odpowiednio wysokiej produktywności– bez niej pracodawca nie ma podstaw do zatrudniania osób oczekujących wysokich korzyściz zatrudnienia. Zatem wysokie, ekonomiczne korzyści z zatrudnienia osiągają osoby wysokoproduktywne. To skłania grupy potencjalnie mogące być wysoko produktywnymi dowyższej aktywności zawodowej niż grupy, których produktywność jest nisko oceniana przezpracodawców. Korzyściom ekonomicznym dodatkowo mogą towarzyszyć korzyści społecznenp. możliwość samorealizacji, nawiązywanie kontaktów społecznych osiąganie uznania,prestiżu itp.Ekonomiczne korzyściz pracy zawodowej to obokpłacy także pozapłacoweformy wynagrodzeńWysokiej wydajnościpracy towarzyszy wysokaaktywność zawodowa