to, że fale „zwarte”, tworzące się w wynikupojedynczej ulewy, łatwiej jest opisaćrównaniami analitycznymi.Dla równania (6) analizie poddanowszystkie 8 wymienionych wyżej hydrogramówwezbrania. W pierwszej kolejnościwyznaczono wartości parametrówkształtu, uwzględniając dwa wariantywyznaczenia parametru p (tab. 4), którepolegały na oddzielnym wyznaczeniuparametru kształtu dla fazy przyboru(0 < t < t s ) i opadania (t s < t) – wariantI, oraz oddzielnie dla całego hydrogramu– wariant II, stosując równania (7) i (9).Po wyznaczeniu tych wartości określonowspółrzędne (Q o , t), opisujące hydrogramobliczony, a następnie sprawdzonozgodność kształtów hydrogramu obliczonegoz obserwowanym według miarzgodności (11), (12) i (13).Miary zgodności dla równania (6)dla 6 początkowo analizowanych falwszystkie mieściły się w zakresie bardzodobrym i znakomitym. Wyjątek stanowiłamiara całkowitego błędu kwadratowego(CBK), która w 4 przypadkach na 32wykazała tylko dobrą zgodność międzyhydrogramem obserwowanym i obliczonym.Dwa z tych przypadków wystąpiływ zlewni Pleasant Run II dla hydrogramu,w którym wartość parametru kształtuobliczono na podstawie równania (7)w wariancie I i II. Dwa kolejne – w zlewniRoss Ade, dla hydrogramów, w którychwartość parametru kształtu w wariancieII obliczono na podstawie równań (7)i (9). Miary zgodności dla hydrogramówze zlewni Pleasant Run II i Dwukoły Ipo zmianie podstawy wezbrań wykazałyzwiązek bardzo dobry i znakomity.Na rysunku 4 przedstawiono hydrogramywezbrań dla zlewni Dwukoły I,dla których wartości parametru kształtuobliczono na podstawie równania (7)i (9). Dla hydrogramów przed modyfikacjąpodstawy wezbrania najgorsze dopa-TABELA 4. Wartości parametru kształtu pTABLE 4. Values of shape parameter pZlewniaDrainage areadla fazyprzyborurise of floodParametr p / Parameter pwedług wzoru (7) według wzoru (9)dla fazyopadaniarecessionof flooddla całegohydrogramufor thewhole hydrographdla fazyprzyborurise of flooddla fazyopadaniarecessionof flooddla całegohydrogramufor thewhole hydrographRoss Ade 2,88 2,03 2,12 3,20 1,90 2,07Pleasant Run I 2,47 3,36 3,20 2,36 2,21 2,23Pleasant Run II 12,28 6,97 8,12 14,35 8,90 10,36Pleasant Run IIA 4,85 5,04 4,99 5,00 5,15 5,10Dwukoły I 8,02 12,43 10,49 9,66 11,31 10,71Dwukoły IA 2,63 5,46 4,47 2,87 5,08 4,25Dwukoły II 3,22 2,93 3,01 2,30 2,85 2,70Dwukoły III 3,53 2,80 3,00 3,45 2,75 2,90Objaśnienia / Explanation: Pleasant Run IIA i Dwukoły IA – hydrogramy po zmianie podstawy wezbrania/ hydrographs ofter changes of flood basis.14 Sz.L. Dąbkowski, J. Bodulski
sowanie występuje w początkowej faziewezbrania, bez względu na metodę użytądo wyznaczenia wartości parametru p,i poprawia się ona znacznie po dokonaniuzmiany podstawy wezbrania (rys. 4b,d, tab. 5). Można tu również zauważyć,że w wariancie I krzywa obliczeniowajest lepiej dopasowana do krzywej obserwowanejniż w wariancie II, o czymświadczą wartości miar zgodności w tabeli5.abW przypadku równania Strupczewskiego(10) analizie poddano również8 wymienionych wyżej hydrogramówwezbrania. Wyznaczono jednak tylkowartości parametrów kształtu m i n (tab.6) dla całego hydrogramu wezbraniagdyż wartości funkcji, na podstawie którychodczytuje się z nomogramu wartościtych parametrów obliczone oddzielniedla fazy przyboru i opadania dążyły donieskończoności. Podobnie jak dla pocdRYSUNEK 4. Rzeczywiste i opisane analitycznie równaniem (6) hydrogramy wezbrania w zlewniDwukoły I: a – hydrogram przed modyfikacją dla p wyznaczonego z równania (7), b – po zmianiepodstawy wezbrania dla p wyznaczonego z równania (7), c – hydrogram przed modyfikacją dla p wyznaczonegoz równania (9), d – po zmianie podstawy wezbrania dla p wyznaczonego z równania (9);pozostałe oznaczenia jak na rysunku 3FIGURE 3. Real and analytically described hydrographs in drainage area Dwukoły I accord-ing toequation (6): a – hydrograph before modification for p calculated from equation (7), b – after changeof flood basis for p calculated from equation (7), c – hydrograph before modification for p calculatedfrom equation (9), d – after change of flood basis for p calculated from equation (9); left symbol lookon Figure 3Ocena możliwości analitycznego opisu hydrogramu wezbrania 15