Жиноятчиликка қарши курашда халқаро ҳамкорлик. Масъул ...

бўйича ўзаро ёрдам кўрсатиш ва ҳамкорлик олиб бориш тўғрисидагиКелишув; 1977 йил 9 июндаги Божхона ҳуқуқбузарликларининголдини олиш ва тергов қилиш борасида ўзаро маъмурий ёрдамкўрсатиш тўғрисидаги Халқаро Конвенцияни киритиш мумкин.Айтиб ўтилган жиноятлар учун жиноий жавобгарликни амалгаоширишнинг қўшимча усули бўлиб, ушбу жиноятларни содир этганшахсларни қайтариб бериш ва жиноий ишлар бўйича ҳуқуқий ёрдамбериш усули ҳисобланади.Бир неча давлатларнинг манфаатларига дахлдор, умумийжиноятлар гуруҳига Ўзбекистон Республикасининг Жинояткодексида назарда тутилган қуйидаги жиноятларни ҳам киритсабўлади: инсон аъзолари ёки тўқималарини ажратиб олиш (ЖКнинг133- моддаси); таносил ёки ОИТС касаллигини тарқатиш (ЖКнинг 113-моддаси); муаллифлик ёки ихтирочилик ҳуқуқларини бузиш (ЖКнинг149-моддаси).7.2. Ўзбекистон Республикаси миллий қонунчилигига халқароҳуқуқ меъёрларини имплементация қилиш муаммолариХалқаро жиноят ҳуқуқи меъёрларининг вақт ва ҳудуд бўйичаамал қилиши ҳам давлатларнинг ички жиноят ҳуқуқи принципларива қоидаларига асосланган ҳолда амалга оширилади. Шу биланбиргаликда, ушбу муаммо ўз мураккаблигига эга, яъни халқарожиноят ҳуқуқи меъёрларининг кучга кириш тартиби ва вақт бўйичаамал қилиш механизми халқаро ҳуқуқ билан тартибга солинади.Шундай мураккаб ва муаммоли қоидалардан бири бу халқарожиноят ҳуқуқининг ортга қайтиш кучига эга бўлиши ҳисобланади,чунки у халқаро ҳуқуқнинг одатдаги меъёрларига асосланади. Ушбумураккаб муаммо қисман давлатларнинг миллий жиноий-ҳуқуқиймеъёрлари ёрдамида ҳал қилинмокда. Чунки агарда шахсни халқарожиноят ҳуқуқи меъёрлари асосида жавобгарликка тортиш имкониятибўлмаса, шу билан бирга, ортга қайтиш кучига эга бўлмаганлигисабабли, унда содир этилган жиноят учун жавобгарлик, тегишлидавлатнинг миллий жиноят ҳуқуқида ушбу жиноят учунжавобгарлик белгиланган тақдирда, ўша давлат томонидан жиноийжавобгарликка тортилиши мумкин.118