Жиноятчиликка қарши курашда халқаро ҳамкорлик. Масъул ...

давлат эрки ва унинг мазмуни мураккаб диалектик алоқада бўлади.Маълумки, давлат эрки ва ҳуқуқ нормаси ўртасида мазмун ва шаклдадоимо мавжуд бўлган объектив характердаги диалектик қарамақаршиликсақланиб қолади. Бироқ, давлат эркига зид бўлган ҳуқуқийнорма унинг характери ва йўналишини тубдан ўзгартира олмайди.Шундай қилиб, ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш тартибида хорижийдавлатлар процессуал меъёрларини қўллаш имкониятининг объективхусусияти, ушбу давлат жиноят процессуал ҳуқуқи ва процессипринцип ва мақсадига, ҳуқуқ норма мазмунига мос келиши биланбелгиланади.Айрим ҳуқуқий меъёрлар қиёсий ўрганилганда у ёки будавлатнинг жиноий-процессуал қонунчилиги турли шакллардакўрсатилаётган ҳуқуқий ёрдамга номувофиқ бўлиши мумкин.Биринчидан, бир давлат ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш бўйичаталабномада тергов ҳаракатларини олиб бориш тўғрисида сўраганбўлса, бу масала иккинчи давлатнинг ҳаракатдаги жиноийпроцессуалқонунчилигида назарда тутилмаган бўлиши мумкин.Иккинчидан, бир давлат адлия маҳкамаси талабномасидапроцессуал ҳаракат қилиш лозимлиги кўрсатилган бўлса, иккинчидавлатнинг жиноят процессида бу масала маълум бир жиддийбосқичда амалга ошиши назарда тутилган бўлиши мумкин.Учинчидан, бир давлатнинг ҳуқуқий ёрдам тўғрисидаги талабномасибўйича процессда иштирок этаётган шахслар доирасииккинчи давлат қонунчилигига мос келмаслиги мумкин.Бир давлатнинг иккинчи давлат ўртасида жиноят процессуалқонунчилигида бошқача шаклда ҳам фарқ бўлиши мумкин. Асосанбундай фарқ, жиноят натижсида келиб чиққан зарарни жабрланувчигатўлашда намоён бўлади. Жумладан, айрим давлатларнингжиноят-процессуал қонунчилигида жиноят оқибатида жабрланувчигамоддий зарарни ундириш назарда тутилади, бироқ бошқадавлатлар қонунчилигида эса жабрланувчига нафақат моддий, балкимаънавий зарарни ундириш ҳам кўрсатиб ўтилган.Ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш тўғрисида икки томонлама шартноматузган давлатларнинг ҳар бири иккинчи шартномалашган давлатнингталаби бўйича шу давлатда содир қилган жинояти учун,биринчи шартномалашган давлат ўз ички қонунчилиги бўйича ўзфуқаросининг устидан жиноий иш қўзғатиш мажбуриятини олган.Бу масала ҳуқуқий ёрдам тўғрисидаги шартноманинг тажрибадабажарилишини кўриб чиқиш ва ҳал қилишни талаб қилади.25