daryacheh-urmiya

دریاچهيِ‏ ارومیهنامِ‏ دریاچهيِ‏ ارومیهپیشینهيِ‏ نامِ‏ دریاچهلغتنامهيِ‏ دهخدا در مورد دریاچهيِ‏ ارومیه،‏ چنین توضیح داده است:‏‏«چیچستچیچست.‏مینویسد:‏‏[چی چِ]‏ ‏(اخ‏«چیچست(به ولایتنام باستانیِ‏ارومیه.‏ دریاچۀآذربایجان،‏ آن را دریايِ‏حمدااللهشور گویند.‏مستوفی درنزهۀ القلوببلادارومیه و اشنویه ودهخوارقان و طروج و سلماس بر ساحل اوست و در میانش جزیره و آنجاکوهی است که مدفنپادشاهان مغول است.»‏ محمدبن خلف تبریزي صاحب برهان مینویسد:‏ ‏«چیچست به لغت زندو پازند کوه را گویند و به عربی جبل خوانند»‏ اما گفته او درست نیست و شاید اشتباه وي از اینجا ناشی شده است که جزیره و کوه میانِ‏ دریاچه را به نامِ‏ چیچست میخواندهاند.‏ حمدااللهمستوفی در نزهۀ القلوب نام این دریاچه را کبودان مینویسد ومیگوید نام باستانیِ‏آنچیچست بوده و ارامنه آن را کپوتان یا کپوتان دزو میخوانند و آبهايِ‏ تغتو و جغتو و صافی وسراورود در او میریزد.‏ دورش چهل و چهار فرسنگ است.‏ مسعودي و ابن حوقل آن را بحیرةکبودان خواندهاند.‏ آقایپورداود در خرده اوستا حاشیۀ ص‎312‎ و ‎133‎مینویسند:‏ راجع به دریاچهچیچست که همانا رومیه باشد در تفسیرِ‏ پهلوي ‏(زند)‏ مندرج است ‏«از چیچست»‏ تا دریاچه‏«چیچست»‏ چهارفرسنگ است این دریاچه چهار فرسنگ درازا و پهنا دارد.‏ از این عبارت چنینبرمیآید که دریاچه به نامِ‏ شهرِ‏ مجاورِ‏ خود نامزد بوده است.‏ دریاچه چیچست در شمالِ‏ غربیِ‏ایران و نزد ایرانیانِ‏ باستان مقدس بوده است.‏ زیرا زرتشت در نواحیِ‏ این دریاچه به وجود آمد وجنبۀ تقدسِ‏ این دریاچه بدین مناسبت است.‏ آبِ‏ آن شور است و نزدیک ‎17‎درصد نمک دارد وهیچ جانداري جز کرمی ریز که مخصوصِ‏ همان آب است نمیتواند در آن زندگی کند…‏ نامچیچست در شاهنامه به غلط ناسخان ‏«خنجست»‏ آمده است.‏ آتشکده معروف ‏«آذرگشنسب»‏در کنارِ‏ این دریاچه قرار داشته است.‏هوایش از تبریز گرمتر است و به جهتقرب بحیرة چیچست به عفونت مایل و…‏ ‏(نزهۀالقلوب چ لیدن ص‎80‎‏)‏ و آبش از رود صافی است که از سهند برمیخیزد و در بحیرة چیچستریزد.‏ ‏(نزهۀ القلوب چ لیدن ص‎80‎‏)‏ برکنارِ‏ بحیره چیچست افتاده هوایش گرم است و به عفونتمایل و آبش از عیون آن جبال برمیخیزد و به بحیرة چیچست ریزد.‏ص‎80‎‏)‏کیخسرو در طلب او‏(افراسیاب ( از دریا بگذشت و او راگرد‏(نزهۀ القلوب چ لیدنجهان میگردانید تا13 | U r m i y a L a k e