You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
دریاچهيِ ارومیهبه باورِ فورون دورهيِ پلیو پلیستوسن، دریاچهيِ ارومیه تا تبریز و مراغهگسترش داشته است. این دریاچه در یک فرونشست کمژرفاىِ وسیع، با میانگینِ ژرفاىِ متر،قرار گرفته است، ولى ژرفترین نقطهيِ آن با متر عمق در گوشهيِ شمالِ غربی جاى دارد.سطح آن نسبت به سطحِ آبِ دریاهاىِ آزاد، متر بالاتر قرار دارد. در این دریاچهجزیره وجود دارد که شکل و اندازهيِ آنها با میزانِ بارشِ سالانه تناسب دارد. در بینِ این جزایرِکوچک و بزرگ، شبه جزیره اسلامى (شاهى) بزرگترینِ آنها است که در سالهاىِ پربارش بهصورت جزیره درمیآید. برخلاف جزیرهيِ اسلامى که از سنگهاىِ آتشفشانىِ پلیوسن است،دیگرِ جزایر، نهشتههاىِ فلیشگونهيِ کرتاسهيِ زیرین و یا سنگآهکهاىِ ریفىِ زمانِ میوسن(سازند قم) هستند. اگرچه در گزارشهاىِ قدیمى (گونتر، و بوبک،ارومیه را باقیماندهيِ دریاىِ مدیترانه دانستهاند ولى از نگاه زمینشناسى، این حوضه حاصلِعملکرد سامانههاىِ گسلهاىِ فشارى، مانند گسلِ تبریز و زرینهرود، است که در سیستمآبگیرىِ آن نقشِ اساسى داشتهاند. از نگاه زمینساختىِ صفحهاى، به باورِ مکنزى ودریاچهيِ ارومیه، در قسمتى از پهنهيِ خُرد شدهيِ بین صفحههاىِ عربستان و ایران وریزصفحههاىِ ایران و ترکیه قرار گرفته و میتوان آن را نوعى دریاچهيِ زمینساختى دانست کهکوههاىِ بلندى آن را در برگرفته است.10261934)، دریاچهيِ1972)189913130028 | U r m i y a L a k e(1941)، در5004035(1976حدود تا متر نهشتههاىِ نرمِ دریاچهاى بر روىِ پیسنگ سختشدهيِ کرتاسهيِزیرین و یا سنگآهکهاىِ مارنى میوسن (سازند قم) قرار گرفته که با ویژهگیهاىِ کنونى، سنِدریاچه را تا هزار سال تعیین میکند. ولى براساسِ پادگانههاىِ دریاچهاىِ پیرامونِ آن،سن دریاچه را تا هزار سال برآورد میکنند.نمونههاىِ گرفته شده از رسوبات نرمِ بستر، نشانگرِ ردیفى از رسوبات هولوسن است که40 30400قسمتهاىِ زیرینِ آن بازگوىِ محیطهاىِ دیرینه(Paleoenviroment)از نوعِ کویرى(Playa)(Mud flat)و یا کفهگلى است. بررسىيِ دانههاىِ گردهيِ موجود در رسوبات دریاچه نشانمیدهد که در طول عمرِ دریاچه، شرایط خشک اقلیمى نیز وجود داشته است.بیشترِ نهشتههاىِ دریاچه از نوعِ شیمیایى است. وجود بعضى لایههاىِ نازك تخریبى(کوارتز، کلسیت، پلاژیوکلاز، کائولینیت ( نشانگرِ تغییرِ موقتىيِ آب و هوا و شورىِ دریاچهاست. از رسوبهاىِ شیمیایىِ دریاچه، آراگونیت بیشترین مقدار را دارد که به صورت تیغههاىِنازك و منظم و یا نامنظم است. ژیپس به صورت لایههاىِ مستقل و بلورهاىِ درشت در گلولاىرشد کرده و تشکیلِ آن در زمانى بوده که سطحِ آب به حداقل رسیده است. کلسیتهاىِ موجودآوارى است و همراه آبِ رودها به دریاچه رسیدهاند و تغییرِ مقدارِ آن نسبت به کوارتز، نمایانگرِتغییرات آب و هوایى است. گاهى در رسوبات دریاچهاى گلولاىِ دولومیتى هم وجود دارد کهممکن است به شیوهيِ جانشینى تشکیل شده باشند. نمک خوراکی و فلدسپارهاىِ پتاسیمدار