Osnove stomatoloških materijala - Stomatološki fakultet - Sveučilište ...

generacije. Nadalje, tijekom preparacije kaviteta i uklanjanja karijesne lezije dolazi do
modifikacije površine dentinskog tkiva. Zbog oslobađanja topline i plastične deformacije pri
brušenju na površini dentina stvara se ¨zaostatni sloj¨(smear layer). On sadrži organske čestice
kalcificiranog tkiva, dijelove odontoblastičnih nastavaka, bakterija, stanice hematogenog
porijekla, sline. Odnos prema zaostatnom sloju je kod svakog dentinskog adhezivnog sustava
drukčiji - ili ga uklanja potpuno ili djelomično ili se pokušava iskoristiti za povećanje
retencijske površine.
Najveći napredak u postupku adhezije na dentin je tzv. tehnika totalnog jetkanja, gdje
se različitim kiselinama (fosforna, maleična, citrična, Al-oksalat, mliječna, željezni klorid
itd.), slično kao kod jetkanja cakline, uklanja površinski sloj dentina i oslobađaju dentinski
tubuli za prodiranje smole i ostvarivanje maksimalne adhezije.
Pri jetkanju se uklanja (demineralizira) površinski sloj dentina (3-5 µm) te ostaje samo
organska komponenta - kolagena mreža kroz koju prodire adhezivno sredstvo (primer) i
prožima je u cijeloj demineraliziranoj površini (to je idealna situacija). To se također događa i
prodorom adhezivnog sredstva što dublje u dentinske tubule. Sloj koji se formira na površini
dentina i uključuje smolu, demineralizirani i adhezivno tretirani dentin, kolagenu mrežu i
dentinske tubule naziva se hibridni sloj i čini temelj mikromehaničke retencije kompozitnih
materijala na dentin (Slika 1).
Osim mikromehaničke retencije dolazi također i do kemijskog svezivanja adhezivnog
sustava na dentinsko tkivo preko ionskih veza s ionima Ca 2+ . Teško je razlučiti značenje
svakog pojedinog načina svezivanja (mikromehanički, kemijski) za kvalitetu i čvrstoću veze
dentalnog materijala za dentin.
prostor demineraliziranog dentina
SLOJ ADHEZIVA
KOLAGENA STRUKTURA
HIBRIDNI SLOJ
tračci adhezivne smole
DENTINSKI TUBULI
Slika 1. Mikromehanička veza adhezivnog sustava za dentin
233