Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Bilgiler Fakültesi'nde 'Anayasa Hukuku' profesörü<br />
olarak görev yapmıştır. 1934 yılında ise Atatürk'ün<br />
isteği üzerine Türk gençliğine Türk Devrimi'nin<br />
hukukunu anlatmak üzere İstanbul Üniversitesi<br />
İnkılap Tarihi Kürsüsü'nde ders vermeye<br />
başlamıştır.<br />
Mahmut Esat Bozkurt, yalnızca siyasetle değil,<br />
kalemiyle de Türk Ulusu'na büyük hizmetlerde<br />
bulunmuş ve 1908 yılından vefat ettiği 1943 yılına<br />
kadar kalemini elinden bırakmamıştır.<br />
Mahmut Esat Bozkurt, ulusal savaşım yıllarında<br />
“Anadolu'da Yenigün” ve “Hakimiyet-i Milliye”<br />
gazetelerinde yazılar yazmıştır. Son yıllarında “Yeni<br />
Sabah” gazetesinde yazan Mahmut Esat Bozkurt,<br />
son yazısı “Yürekler Acısı”nı kaleme aldıktan sonra<br />
rahatsızlanmış ve 21 Aralık 1943 günü sonsuzluğa<br />
erişmiştir. Son yazısı “Yürekler Acısı” vefat haberi<br />
ile birlikte Yeni Sabah gazetesinde yayınlanmıştır.<br />
Ölümünün ardından vasiyeti üzerine Selçuk'daki<br />
çiftliğinde aile mezarlığında toprağa verilmiştir.<br />
Mahmut Esat Bozkurt, yaşamı boyunca da birçok<br />
ölümsüz yapıta imza atmıştır. Bunların<br />
başlıcaları şunlardır: Beynelmilel Bozkurt-Lotus<br />
Davasında Türkiye-Fransa Müdafaaları (1927),<br />
Osmanlı Kapitülasyonlarına Dair (1928), Türk<br />
İhtilalinde Vatan Müdafaası (1934), Türk<br />
Köylülerin ve İşçilerin Hakları (1939), Hukuk-u<br />
Düvel Yardımcı Talebe El Notu (1939),<br />
Devletlerarası Hak (1940), Atatürk İhtilali (1940),<br />
Aksak Demir'in Devlet<br />
Politikası (1943)<br />
Mahmut Esat Bozkurt'un Doktora Tezi<br />
Üzerine…<br />
Mahmut Esat Bozkurt'un İsviçre Fribourg<br />
Üniversitesi'ndeki doktora tezinin de önemli<br />
olduğu görüşündeyim. Mahmut Esat Bey'in<br />
doktora tez konusu 'Osmanlı Kapitülasyonları<br />
Rejimi' adını taşımaktaydı ve bu tezin sonuç<br />
bölümünde Mahmut Esat Bey şu söylemlere yer<br />
veriyordu:<br />
‹'Kapitülasyonlar ister tek taraflı, ister karşılıklı<br />
anlaşma sayılsın, taraflardan birinin hayati<br />
menfaatlerine aykırı düşerse veya tabi oldukları<br />
şartlar değişirse tek taraflı olarak ilga edilebilir.''<br />
Mahmut Esat, böylece, Avrupa'nın saygın<br />
19<br />
ü n i v e r s i t e l e r i n d e n b i r i n d e O s m a n l ı<br />
İmparatorluğu'nun kapitülasyonları tek taraflı<br />
kaldırma hakkına sahip olduğunu bilimsel bir tezle<br />
savunmuş ve kabul ettirmiştir.<br />
Kurtuluş Savaşı ve Mahmut Esat Bozkurt<br />
1. Paylaşım Savaşı'nın en hararetli günlerinden<br />
itibaren İsviçre'nin hemen her şehrinde sayıları<br />
yüzlerle belirtilen Türk öğrencilerin çoğu, sıraları<br />
geldikçe askeri görevlerini yapmak için yurda<br />
dönmeye başlamışlardır. Geride yalnızca bir avuç<br />
Türk genci kalmıştır ve onlar da gelecek emri<br />
beklemektedir. Ancak ülkenin duyumsanmaya<br />
başlanan aydın kayıplarının önlenebilmesi için<br />
Meclis-i Mebusan kabul ettiği bir yasa ile bu<br />
gençlerin silah altına alınmasını bir süre askıya<br />
almıştır.(3)Mahmut Esat Bozkurt da İsviçre'de<br />
kalan Türk öğrencilerindendir. O da İzmir'in<br />
işgalinin ardından arkadaşı Şükrü Bey ile artık<br />
yurda dönüp Kurtuluş Savaşı'na katılma anının<br />
geldiğini düşünmüştür. Venizelos ise, Mahmut Esat<br />
ve Şükrü Bey'lerin ulusal savaşımda görev<br />
alacaklarından kuşkulanmış, bunu engelleyebilmek<br />
için telgrafla Roma'ya haber vermiştir. Venizelos'un<br />
bu isteğine karşın iki kararlı yurtsever yurda<br />
dönmeyi başarmışlardır.<br />
Mahmut Esat Bey, yurda döner dönmez, Demirci<br />
Mehmet Efe'nin karargahı olan Nazilli'ye giderek,
Change language