03.06.2017 Views

Sanat ve Arkeoloji Dergisi 1. SAYI

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ahşap kirişlerde <strong>ve</strong> etek kısmında<br />

kalem işi süslemeler vardır. 17<br />

Son cemaat yerinin düz tavanını<br />

taşıyan ahşap kirişler de, kalemişi<br />

bezemeler bakımından çok önemlidir.<br />

XVIII. Yy. özelliği taşıyan stilize bitki<br />

şekillerinden, kartuşlardan oluşan<br />

motifler yer almaktadır. Kiriş başlarında<br />

görülen lambriken motiflerin yerini, kiriş<br />

boyalarında tek çiçek motifleri<br />

almıştır. 18<br />

Son cemaat yerinde, eksenden<br />

biraz sola kaymış durumdaki asıl<br />

portalden başka sağ da, sonradan<br />

açıldıkları anlaşılan alttan içeriye,<br />

üstten de kadınlar mahfiline geçit<br />

<strong>ve</strong>ren, basık yuvarlak kemerli iki kapı<br />

daha bulunmaktadır. Son cemaat<br />

yerinin solunda arazi eğiminden dolayı,<br />

iki katlı olarak düzenlenmiş, cami<br />

içerisinde zeminden yüksek, yuvarlak<br />

dört sütuna oturan kısmın uzantısı<br />

olduğu anlaşılan, altta <strong>ve</strong> üstte iki<br />

odadan ibaret bölüm, bugün imam<br />

odası olarak kullanılmaktadır. 19<br />

Son cemaat yerinin ortasında<br />

XVII. Yy. da bugünkü şeklini aldığını<br />

zannettiğimiz yüksek kemerli <strong>ve</strong> üzeri<br />

üçgen alınlıklı giriş, cephedeki<br />

onarımın yabancı mimarlar tarafından<br />

yapılmış olduğunu göstermektedir. Bu<br />

yüksek orta bölümün iki ucunun mızrak<br />

başı şeklinde sonuçlandırılması, iki<br />

17<br />

Çobanoğlu, DIA, “Maraş Ulu Camii” C.42, ss.<br />

111, 112.<br />

18<br />

Gündoğdu, “Dulkadirli Beyliği Mimarisi” s. 4<strong>1.</strong><br />

19<br />

Gündoğdu, “Dulkadirli Beyliği Mimarisi” s. 39.<br />

Fotoğraf 2<br />

payeyi yukarıdan birleştiren kemerin<br />

basık, yay şeklinde değerlendirmesi<br />

yapının özelliklerini daha da<br />

bozmuştur. Alınlığın ortasına da talik<br />

hatla besmele yazılı bir mermer levha<br />

yerleştirilmiştir. 20<br />

Son cemaat yerinin ortasından<br />

doğuya kaymış olan asıl portal, sağdan<br />

beşinci, soldan üçüncü payeler<br />

arasında <strong>ve</strong> duvar hizasından hafifçe<br />

dışarı taşmaktadır. Portal, enine göre<br />

uzun <strong>ve</strong> yüksek tutulmuş, sivri kemerli<br />

<strong>ve</strong> mukarnaslı Selçuklu portallerini<br />

andırmaktadır. İki renkli taştan basık<br />

kemerli girişin üzerinde; örgülü, çiçekli<br />

<strong>ve</strong> nesih hatlı kitabe bulunmaktadır. Bu<br />

kitabe, yanları uzun, ortası yuvarlak,<br />

kartuşlar içersine alınmış olup, oldukça<br />

güzel, rumi, palmet, kıvrık dal <strong>ve</strong><br />

örgülerle dikkat çekmektedir (Fotoğraf<br />

2).<br />

Selçuklu portallerinin özelliğine<br />

uygun olarak girişin iki yanında yer<br />

alan mihrabiyelerin üzerleri, solda dört,<br />

sağda iki sıra mukarnas dizisi ile<br />

sonuçlanmaktadır.<br />

Soldaki<br />

mihrabiyenin üzerindeki kare panoda,<br />

birbirini kesen sekizgenlerin meydana<br />

getirdiği geometrik bezeme<br />

görülmektedir. Portalin iki yanını<br />

kavrayan çan tipi başlıklı yuvarlak köşe<br />

sütunceleri, yivli kum saatleriyle<br />

sonuçlanır. Altı sıra halindeki<br />

mukarnastan oluşan kavsaranın üstü,<br />

dik bir kaş kemerle sınırlandırılmıştır.<br />

Bordörler, silmelerle birbirinden<br />

ayrılmış olup, içleri boştur. Portalin<br />

üstünde kırmızı zemin üzerine sarı<br />

yazıyla Alauddevle tarafından<br />

yaptırıldığını gösteren iki satırlık,<br />

907/1501 – 2 tarihli kitabe vardır.<br />

Portalin iki yanında bulunan <strong>ve</strong><br />

son cemaat yerine açılan altlı üstlü<br />

pencerelerden sağdakinin üzeri,<br />

mükebbire olarak değerlendirilmiştir.<br />

Mükebbireye, son cemaat yerinden<br />

20<br />

Gündoğdu, “Dulkadirli Beyliği Mimarisi” s. 39.<br />

28

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!