Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
kurmalarını <strong>ve</strong> içlerinden en zengini olan Korinthos’un bütün savaş gemilerinin en pahalısı olan<br />
Triremeyi inşa etmesini sağlamıştır. Trireme, M.Ö. 500’den M.Ö. 300’ün hemen öncesine kadar iki<br />
yüzyıl boyunca denizlerin hâkimi olacak <strong>ve</strong> Roma İmparatorluğu’nun görkemli zamanlarında bütün<br />
filolardaki en önemli gemi olarak hizmet <strong>ve</strong>rmeye devam etmiştir. Tarihsel öneminden dolayı Trireme<br />
hak ettiği değerini bulmuştur. Atina’nın Persler’e karşı zafer kazandığı, dünyanın en önemli<br />
savaşlarından birine sahne olan Salamis’te, her iki tarafında donanmasında yüzlerce trireme<br />
bulunuyordu. Triremeler, daha sonraları Doğu Akdeniz’de meydana gelen büyük savaşlarda kullanılan<br />
en önemli savaş gemileri olmuşlardır. Peloponnesos Savaş’ında bir tarafta Atina <strong>ve</strong> müttefikleri, diğer<br />
tarafta Sparta <strong>ve</strong> müttefiklerinin çarpışmasındaki en önemli savaş gemisi yine triremelerdir. Gemi<br />
komutanları, alışmış oldukları <strong>ve</strong> hayli etkili iki katlı Pentekonterler’ini, onlardan daha pahalı olan<br />
triremeler kendilerini kanıtlayana dek ıskartaya çıkarmak istememişlerdir. M.Ö. 500’e gelindiğinde<br />
Trireme, bunu intikam alırcasına başarmıştır. M.Ö. 480 yılındaki ünlü Salamis Savaşı’nda 400 ya da<br />
500 civarındaki gemiden oluşan Trireme filosu kendisinden iki kat güçlü <strong>ve</strong> triremelere de sahip Pers<br />
donanmasını bozguna uğratmıştır.<br />
Trireme, üçlü anlamına gelmektedir. Latince Triremis’in türevidir. Trireme, kürekçilerin üç sıra<br />
oturmasıyla bu ismi almıştır. Romalılar kadar Hellaslı denizciler de kadırganın teknik adını, yani<br />
Trieres’i tercih etmişlerdir. Bununla tam olarak neyin kastedildiği, uzun süren hararetli tartışmaların<br />
konusu olmuştur. Pentekonter <strong>ve</strong> triakonter’in böyle adlandırılmalarının nedeni kürekçilerinin<br />
sayısıdır. Antik yazarlar triremeler konusunda açıklama yapmaya gerek görmemişlerdir; çünkü<br />
okuyucuları zaten gemiyi biliyorlardı.<br />
1941‟de kürek çekme yöntemleri hakkında bilgi sahibi ingiliz eski çağ tarihçisi John Morrison, bir<br />
makale yayımlayarak sonu gelmeyen tartışmaya nokta koyma yolunda önemli bir mesafe<br />
kaydetmiştir. Trireme ile ilgili her bilgi kırıntısını, antik kaynaklardaki anlatımlar, denizcilik<br />
kayıtlarındaki detaylar, konuyla ilgili tasvirlerle birleştirerek, bütün kanıtlarla bağdaşan üç katlı bir<br />
kadırga planı çizmekle kalmadı, yaptığı ölçekli bir modelle iş görebileceğini de kanıtladı. Morrisson,<br />
gemi mühendisi John Coates ile işbirliği yaparak bir<br />
7