Fachowy Instalator 3/2017
SPIS TREŚCI Informacje pierwszej wody 8 Nowości 10 Zawory mieszające obrotowe 14 Ekskluzywne zawory grzejnikowe HERZ De Luxe 17 Elektryczne przepływowe podgrzewacze wody 18 Energooszczędne podgrzewanie wody 24 Ogrzewacze pojemnościowe STIEBEL ELTRON 26 Pipelife system ogrzewania podłogowego 28 Pompy i rozdrabniacze do użytku komercyjnego– rodzaje, przeznaczenie, montaż 30 Gruntowe pompy ciepła – popełniane błędy i ich skutki przy 1-szym uruchomieniu 36 Powietrzne pompy ciepła marki De Dietrich 42 Centrale wentylacyjne z odzyskiem ciepła – przegląd 44 Innowacyjne rozwiązania w dziedzinie wentylacji domów jednorodzinnych 52 Pytania czytelników 54 Nowości w ofercie klimatyzatorów pokojowych LG 59 Innowacyjne Gree GMV5 Home – znacznie więcej niż klimatyzacja 62 Dobór systemów kominowych do urządzeń grzewczych 64 Pomiary parametrów powietrza w instalacjach wentylacji mechanicznej i klimatyzacji 70 Nowoczesne rozwiązania pomiarowe Testo dla sektora chłodniczego 74 Pompy obiegowe a cyrkulacyjne 78 Warsztat 82
SPIS TREŚCI
Informacje pierwszej wody 8
Nowości 10
Zawory mieszające obrotowe 14
Ekskluzywne zawory grzejnikowe HERZ De Luxe 17
Elektryczne przepływowe podgrzewacze wody 18
Energooszczędne podgrzewanie wody 24
Ogrzewacze pojemnościowe STIEBEL ELTRON 26
Pipelife system ogrzewania podłogowego 28
Pompy i rozdrabniacze do użytku komercyjnego– rodzaje, przeznaczenie, montaż 30
Gruntowe pompy ciepła – popełniane błędy i ich skutki przy 1-szym uruchomieniu 36
Powietrzne pompy ciepła marki De Dietrich 42
Centrale wentylacyjne z odzyskiem ciepła – przegląd 44
Innowacyjne rozwiązania w dziedzinie wentylacji domów jednorodzinnych 52
Pytania czytelników 54
Nowości w ofercie klimatyzatorów pokojowych LG 59
Innowacyjne Gree GMV5 Home – znacznie więcej niż klimatyzacja 62
Dobór systemów kominowych do urządzeń grzewczych 64
Pomiary parametrów powietrza w instalacjach wentylacji mechanicznej i klimatyzacji 70
Nowoczesne rozwiązania pomiarowe Testo dla sektora chłodniczego 74
Pompy obiegowe a cyrkulacyjne 78
Warsztat 82
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
www.fachowyinstalator.pl<br />
CZERWIEC <strong>2017</strong> NAKŁAD 6000 EGZ. WYDANIE NUMER 3/<strong>2017</strong>
15 lat w Polsce<br />
Klimatyzatory na czynnik R32<br />
DAIKIN EMURA FTXJ-M<br />
Zaprojektowana z najwyższą<br />
starannością aby zapewnić<br />
idealny komfort<br />
DAIKIN URURU SARARA FTXZ-N<br />
Unikalne funkcje:<br />
osuszania i nawilżania powietrza<br />
DAIKIN FTXM-M<br />
Atrakcyjna jednostka naścienna<br />
gwarantująca doskonałą<br />
jakoś powietrza<br />
SERIA<br />
Wybierz urządzenie sprawdzone i niezawodne, które doskonale sprawdzi się za wiele<br />
lat, zarówno pod względem wymagań prawnych, technicznych jak i wizualnych.<br />
Pamiętaj, że wysoka jakość to dobra inwestycja i oszczędność.<br />
BLUEVOLUTION - to gama urządzeń klimatyzacyjnych Daikin pracujących na czynnik chłodniczy R32.<br />
System SPLIT - to układ jednostki wewnętrznej i agregatu zewnętrznego służące chłodzeniu lub<br />
ogrzewaniu. Doskonale sprawdza się w pomieszczeniach, zarówno mieszkalnych jak i komercyjnych.<br />
Czynnik R32 - czynnik chłodniczy użyty w instalacji, dzęki któremu system jest bardziej efektywny<br />
energetycznie. Dodatkowo czynnik ten ma najmniejsze oddziaływanie na środowisko naturalne.<br />
www.daikin.pl
www.wilo.pl<br />
6<br />
5<br />
3 4<br />
1<br />
2<br />
8<br />
7<br />
<br />
Wilo-Stratos PICO Wilo-Star-Z NOVA A Wilo-Yonos PICO Wilo-Yonos PICO STG Wilo-SUB Wilo-HiSewlift Wilo-DrainLift M 1/8 Wilo-HiMulti 3<br />
1 2 3 4<br />
5 6 7 8<br />
Wilo-Yonos PICO<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Wilo-HiMulti 3<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
2-lata<br />
OPIEKI SERWISU WILO<br />
<br />
GRATIS<br />
Wilo-HiDrainlift & Wilo-HiSewlift
R.<br />
OD REDAKCJI<br />
Ciepło, coraz cieplej… atmosferę podsyca nie tylko pogoda, ale i rozkręcony<br />
sezon budowlany. Powstają zarówno obszerne rezydencje, jak i skromne<br />
domy o powierzchni nie przekraczającej 100 m 2 . Mimo znaczących różnic<br />
finansowych inwestorów obu grup łączy jedno – oczekują domu optymalnego<br />
w eksploatacji i bezawaryjnego. Pomagają w tym nowe technologie,<br />
ale nie pomaga wielość możliwych rozwiązań. Każda decyzja dotycząca<br />
wyboru rodzaju np. instalacji, wymaga zgłębiania wiedzy i szukania systemów<br />
dostosowanych do konkretnych potrzeb. Na szczęście współczesna<br />
technika daje wybór pomiędzy rozwiązaniami gotowymi i „szytymi na miarę”.<br />
Ważne by ich montaż był właściwy, bo nic nie doskwiera tak, jak system<br />
wadliwy od chwili uruchomienia. A o błędach wykonawczych i ich skutkach<br />
lepiej tylko czytać niż się z nimi zmagać.<br />
Miłej lektury życzy<br />
Redakcja<br />
Wydawca:<br />
Wydawnictwo Target Press sp. z o.o. sp. k.<br />
Gromiec, ul. Nadwiślańska 30<br />
32-590 Libiąż<br />
Biuro w Warszawie:<br />
ul. Przasnyska 6 B<br />
01-756 Warszawa<br />
tel. +48 22 635 05 82<br />
tel./faks +48 22 635 41 08<br />
Redaktor Naczelna:<br />
Małgorzata Dobień<br />
malgorzata.dobien@targetpress.pl<br />
Dyrektor Marketingu i Reklamy:<br />
Robert Madejak<br />
tel. kom. 512 043 800<br />
robert.madejak@targetpress.pl<br />
Dział Promocji i Reklamy:<br />
Andrzej Kalbarczyk<br />
tel. kom. 531 370 279<br />
andrzej.kalbarczyk@targetpress.pl<br />
Ryszard Staniszewski<br />
tel. kom. 503 110 913<br />
ryszard.staniszewski@targetpress.pl<br />
Marcin Kostyra<br />
tel. kom. 530 442 033<br />
marcin.kostyra@targetpress.pl<br />
Dyrektor Zarządzający:<br />
Robert Karwowski<br />
tel. kom. 502 255 774<br />
robert.karwowski@targetpress.pl<br />
Adres Działu Promocji i Reklamy:<br />
ul. Przasnyska 6 B<br />
01-756 Warszawa<br />
tel./faks +48 22 635 41 08<br />
Prenumerata:<br />
prenumerata@fachowyinstalator.pl<br />
Skład:<br />
As-Art Violetta Nalazek<br />
as-art.studio@wp.pl<br />
Druk:<br />
MODUSS<br />
www.fachowyinstalator.pl<br />
inne nasze tytuły:<br />
Redakcja nie zwraca tekstów nie zamó wionych, zastrzega sobie<br />
prawo ich re da gowania oraz skracania.<br />
Nie odpowia da my za treść zamieszczonych reklam.<br />
4 <strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
ST.SPIS TREŚCI<br />
Fot. STIEBEL ELTRON<br />
temat numeru<br />
GRUNTOWE<br />
POMPY<br />
CIEPŁA<br />
czytaj od strony<br />
36<br />
Informacje pierwszej wody ....................................................................................................................................................................... 8<br />
Nowości ............................................................................................................................................................................................................10<br />
Zawory mieszające obrotowe ............................................................................................................................................................... 14<br />
Ekskluzywne zawory grzejnikowe HERZ De Luxe ....................................................................................................................... 17<br />
Elektryczne przepływowe podgrzewacze wody ......................................................................................................................... 18<br />
Energooszczędne podgrzewanie wody .......................................................................................................................................... 24<br />
Ogrzewacze pojemnościowe STIEBEL ELTRON ............................................................................................................................. 26<br />
Pipelife system ogrzewania podłogowego .................................................................................................................................... 28<br />
Pompy i rozdrabniacze do użytku komercyjnego– rodzaje, przeznaczenie, montaż ................................................. 30<br />
Gruntowe pompy ciepła – popełniane błędy i ich skutki przy 1-szym uruchomieniu ............................................... 36<br />
Powietrzne pompy ciepła marki De Dietrich ................................................................................................................................. 42<br />
Centrale wentylacyjne z odzyskiem ciepła – przegląd .............................................................................................................. 44<br />
Innowacyjne rozwiązania w dziedzinie wentylacji domów jednorodzinnych ............................................................... 52<br />
Pytania czytelników ................................................................................................................................................................................... 54<br />
Nowości w ofercie klimatyzatorów pokojowych LG ................................................................................................................... 59<br />
Innowacyjne Gree GMV5 Home – znacznie więcej niż klimatyzacja .................................................................................. 62<br />
Dobór systemów kominowych do urządzeń grzewczych ....................................................................................................... 64<br />
Pomiary parametrów powietrza w instalacjach wentylacji mechanicznej i klimatyzacji .......................................... 70<br />
Nowoczesne rozwiązania pomiarowe Testo dla sektora chłodniczego ............................................................................. 74<br />
Pompy obiegowe a cyrkulacyjne ......................................................................................................................................................... 78<br />
Warsztat .......................................................................................................................................................................................................... 82<br />
6<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
www.fachowyinstalator.pl
IP.<br />
INFORMACJE PIERWSZEJ WODY<br />
Już wkrótce wielkie otwarcie jedynego centrum Gree<br />
w Polsce!<br />
Jak informuje wyłączny przedstawiciel marki Gree w Polsce<br />
– firma Free Polska, prace nad uruchomieniem pierwszego<br />
w Polsce centrum szkoleniowego Gree dobiegają końca.<br />
W zlokalizowanym w Krakowie ośrodku będą odbywały<br />
się szkolenia dla partnerów, projektantów, przedstawicieli<br />
handlowych oraz instalatorów w zakresie wszystkich urządzeń<br />
Gree dostępnych na naszym rynku. Co więcej, oprócz<br />
szkoleń z zakresu funkcjonalności, doboru oraz montażu<br />
urządzeń, inżynierowie Free Polska będą prezentować<br />
działanie oprogramowania i akcesoriów uzupełniających<br />
wyposażenie klimatyzacji takich jak: sterowniki przewodowe<br />
(centralne, strefowe), sterowniki bezprzewodowe, uzupełnienie<br />
urządzeń w funkcje opcjonalne, obsługa programów<br />
doborowych i serwisowych itp. Z racji nowoczesnego<br />
wyposażenia oraz dostępu do wielu urządzeń z aktualnej<br />
oferty katalogowej, w krakowskim centrum Gree uczestnicy<br />
szkoleń będą mieli okazję nie tylko na zdobycie wiedzy teoretycznej,<br />
ale również praktycznej.<br />
Przypominamy, że w związku z wprowadzeniem od kwietnia<br />
<strong>2017</strong> r. 5-letniej gwarancji na urządzenia marki Gree, firmy<br />
instalacyjne zobowiązane są do posiadania certyfikatu<br />
Autoryzowanego <strong>Instalator</strong>a, potwierdzający ich znajomość<br />
i doświadczenie w montażu produktów Gree. Szczegółowe<br />
informacje o rozpoczęciu szkoleń już wkrótce na naszej<br />
stronie www.gree.pl<br />
MATERIAŁY PRASOWE FIRM<br />
Free Polska<br />
Dwie nagrody dla odpływu ściennego Viega<br />
Advantix Vario<br />
Odpływy ścienne to obecnie jeden z najpopularniejszych<br />
trendów w dziedzinie aranżacji nowoczesnych<br />
łazienek. Odpowiedzią fi rmy Viega jest<br />
wersja ścienna z serii Advantix Vario. W kwietniu odpływ<br />
ten zwyciężył w konkursie „Łazienka – Wybór<br />
Roku <strong>2017</strong>”. Wcześniej zajął pierwsze miejsce w konkursie<br />
„System Instalacyjny 2016”, organizowanym<br />
przez miesięcznik „Systemy Instalacyjne”.<br />
Viega to jeden ze światowych liderów w dziedzinie<br />
techniki odprowadzania wody. Odpływ<br />
Advantix Vario stanowi doskonały przykład eleganckiego<br />
i funkcjonalnego designu. Możliwość<br />
przycięcia na dowolną długość w zakresie od<br />
300 do 1200 mm, czyni go unikalnym rozwiązaniem<br />
na rynku. Szeroka gama elementów systemowych,<br />
pozwala projektować wydajne i atrakcyjne<br />
wizualnie odwodnienia prysznicowe.<br />
Viega<br />
8<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
INFORMACJE PIERWSZEJ WODY IP.<br />
Wystartowały INSTALACJE ON TOUR <strong>2017</strong><br />
INSTACJE ON TOUR, czyli eliminacje do Mistrzostw Polski<br />
<strong>Instalator</strong>ów (MPI), do połowy września zostaną rozegrane<br />
w 15-stu miastach Polski m.in. we Wrocławiu, Warszawie,<br />
Gdańsku, Krakowie, Łodzi i Poznaniu. Konkursowe zadanie<br />
polegać będzie na wykonaniu, w jak najkrótszym czasie,<br />
szeregu czynności na wirtualnym modelu instalacji.<br />
- W każdej lokalizacji trójka najlepszych instalatorów otrzyma<br />
nagrody rzeczowe i awans do finału Mistrzostw Polski<br />
<strong>Instalator</strong>ów, który zostanie rozegramy, w przyszłym roku,<br />
w czasie targów INSTALACJE 2018 w Poznaniu. Tam nagrodą<br />
główną będzie samochód dostawczy – mówi Konrad<br />
Fleśman, dyrektor projektu Instalacje On Tour.<br />
W tym roku w eliminacjach wystartują także uczniowie<br />
szkół instalacyjnych. Dla nich przewidziano osobną kategorię:<br />
„Eliminacje do Mistrzostw Polski <strong>Instalator</strong>ów<br />
dla Szkół”.<br />
Organizatorem Instalacji On Tour są Międzynarodowe Targi<br />
Poznańskie, a partnerami-sponsorami projektu zostały firmy:<br />
AFRISO, BROTJE, GRUNDFOS, TECE oraz VOGEL&NOOT.<br />
Szczegółowy harmonogram rywalizacji oraz formularz zgłoszeniowy<br />
dostępne są na stronie www.instalacjeontour.pl<br />
oraz na facebooku.<br />
e<br />
Ti<br />
ie<br />
Więcej na: www.instalacjeontour.pl<br />
Międzynarodowe Targi Poznańskie<br />
REKLAMA<br />
Viega Profipress<br />
Nr 1 wśród profesjonalistów<br />
viega.pl/Profipress<br />
Połączenia zaprasowywane – ekonomiczne i bezpieczne<br />
Profipress to uniwersalny system kształtek zaprasowywanych z miedzi. Może być stosowany niemal<br />
do każdego rodzaju instalacji. Nowoczesna technologia gwarantuje krótszy czas montażu,<br />
a profil SC-Contur – maksimum bezpieczeństwa. Wszechstronność, profesjonalizm i ochrona<br />
– dzięki temu Profipress to zawsze doskonały wybór. Viega. Connected in quality.
N.<br />
NOWOŚCI<br />
Technologia smart home zamknięta w klimatyzatorze przenośnym<br />
IBlaupunkt Competence Center Aircons wprowadza na rynek nowy klimatyzator<br />
przenośny, do stworzenia którego inspiracją stała się technologia smart home. Moby<br />
Blue 1012W z dedykowaną aplikacją mobilną to odpowiedź marki na dynamicznie<br />
zmieniające się potrzeby użytkownika nowej generacji. To pierwszy tak innowacyjny<br />
klimatyzator na rynku, co czyni firmę pionierem w tworzeniu rozwiązań klimatyzacyjnych.<br />
Intuicyjna aplikacja mobilna, dostępna zarówno w systemie iOS jak i Android,<br />
pozwala zdalnie zarządzać klimatyzatorem. Moby Blue łączy w sobie cztery funkcje<br />
– efektywne chłodzenie, grzanie, osuszanie i wentylację, co sprawia, że jest uniwersalnym<br />
urządzeniem klimatyzacyjnym.<br />
MATERIAŁY PRASOWE FIRM<br />
www.blaupunkt.com<br />
Nowe powietrzne pompy ciepła Buderus<br />
Buderus wprowadził na rynek cztery nowoczesne pompy ciepła z zasobnikami c.w.u. Wśród nowych<br />
urządzeń do wyboru mamy trzy modele, które pracują przy temperaturze +5oC i wyższej, lub model,<br />
który działa efektywnie do temperatury nawet –10 0 C. Automatyka sterująca pomp Logatherm WPT<br />
została przystosowana do współpracy z innymi źródłami ciepła. Przy zastosowaniu odpowiednich<br />
akcesoriów, pompa ciepła będzie sterowała dodatkowym źródłem ciepła, uruchamiając je lub zatrzymując,<br />
gdy jest to potrzebne. W nowych modelach pomp Buderus zostały wykorzystane zasobniki<br />
ciepłej wody o pojemnościach 200, 250 i 270 litrów, aby umożliwić lepsze dopasowanie urządzenia<br />
do indywidualnych potrzeb użytkowników. Urządzenie wyposażone jest w duży, czytelny wyświetlacz<br />
LCD. Oprócz regulacji temperatury, umożliwia on ustawienie programów czasowych oraz włączenie<br />
funkcji dezynfekcji termicznej wody. Nowe urządzenia marki Buderus to niezawodność i gwarancja<br />
dobrej jakości, dlatego firma Buderus oferuje do 5 lat gwarancji na swoje produkty.<br />
www.buderus.pl<br />
Nowy termodynamiczny ogrzewacz wody<br />
W tym roku, na rynku pojawił się termodynamiczny<br />
ogrzewacz wody, który<br />
przeznaczony jest dla niskobudżetowych<br />
domostw i małego biznesu. To<br />
urządzenie będące połączeniem pompy<br />
ciepła i zasobnika c.w.u. Do pracy<br />
wykorzystuje energię z otaczającego<br />
powietrza w garażu, piwnicy, kotłowni<br />
czy pralni.<br />
Egeo to drugi model ogrzewacza termodynamicznego<br />
w ofercie Atlantic<br />
Polska. Pojemność jego zasobnika wynosi<br />
200 lub 270 litrów, co pokrywa<br />
zapotrzebowanie na c.w.u. dla rodziny<br />
złożonej z 2 do 6 osób.<br />
www.atlantic-polska.pl<br />
10<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
NOWOŚCI N.<br />
Szybka do montażu grupa kształtek do systemów przeciwpożarowych<br />
Victaulic, wiodący globalny producent systemów mechanicznego łączenia rur i systemów<br />
przeciwpożarowych wprowadził na rynek nową grupę produktową do instalacji<br />
– kształtki FireLock Installation-Ready. Kształtki, obejmujące kolana 45° i 90° oraz<br />
trójniki wymagają mniejszej liczby śrub, co w rezultacie oznacza szybszą i łatwiejszą<br />
instalację i konserwację, a także bezpieczniejsze i bardziej efektywne miejsce montażu.<br />
Rury rowkowane i akcesoria łatwo się łączy – wystarczy jedynie wepchnąć kolano Installation-Ready<br />
na rurę i dokręcić trzy śruby zamiast standardowych czterech,<br />
w ten sposób eliminując dwa dodatkowe etapy (faza przygotowania i podnoszenia)<br />
oraz skracając o ponad połowę czas instalacji w porównaniu do konwencjonalnych<br />
systemów. Dodatkowo nowe trójniki łączone są teraz na czterech<br />
zamiast sześciu śrubach.<br />
www.victaulicfire.com<br />
Stelaż wolnostojący<br />
Stelaż wolnostojący do WC TECEprofil to kompletnie zmontowana jednostka składająca się z samonośnej<br />
konstrukcji oraz spłuczki podtynkowej. To, co go wyróżnia, to sposób montażu, który nie wymaga<br />
wsporników ściennych. Stelaż mocowany jest bowiem bezpośrednio do posadzki i umożliwia<br />
swobodę aranżacji przestrzeni sanitarnej. Dzięki niemu, po doprowadzeniu instalacji kanalizacyjnej,<br />
miskę WC możemy zainstalować w dowolnym miejscu i wydzielić tym samym poszczególne strefy<br />
łazienki. Uruchamiana z przodu i odporna na uderzenia spłuczka podtynkowa jest zmontowana fabrycznie<br />
i zaplombowana. Rozwiązania zastosowane w stelażu wolnostojącym TECEprofil dają także<br />
kilka możliwości regulacji ustawień ilości spłukiwanej wody. Wymiary stelaża: wys. 1120 mm x szer.<br />
500 mm x gł. 210 mm www.tece.pl<br />
Zawory grzybkowe czerpalne<br />
Do asortymentu FERRO dołączyły<br />
zawory grzybkowe<br />
czerpalne. Zawór grzybkowy<br />
czerpalny ZGC jest<br />
wkrętny i ma końcówkę<br />
przeznaczoną do podłączenia<br />
węża z szybkozłączem.<br />
Dławik zapewnia skuteczne<br />
i niezawodne uszczelnienie<br />
trzpienia. Korpus wykonany jest z żeliwa,<br />
natomiast uszczelnienia trzpienia<br />
i grzybka z EPDM. Zawór może pracować<br />
przy ciśnieniu nominalnym 1,0 MPa<br />
(10 bar) i maksymalnej temperaturze<br />
cieczy 90°C.<br />
Do grupy najnowszych produktów marki Ferro należy<br />
również wkrętny zawór mosiężny KCC1B. Jest on wyposażony<br />
w metalową złączkę do węża i rozetę oraz<br />
uchwyt o kształcie motylka.<br />
www.ferro.pl<br />
Geberit Volex – nowy, uniwersalny<br />
system rur wielowarstwowych Geberit<br />
Nowy system Geberit Volex łączy w sobie dwie ugruntowane<br />
i sprawdzone technologie: rury wielowarstwowe i połączenia zaciskane.<br />
Teraz system ten oferuje szereg dobrze przemyślanych<br />
usprawnień, które jeszcze bardziej ułatwiają prace montażowe<br />
na miejscu i poszerzają opcje zastosowania. Poza rurami wielowarstwowymi<br />
system Geberit Volex, obejmuje również białe elastyczne<br />
rury jednowarstwowe wykonane z PE-RT. Połączenia zaciskowe<br />
do rur Geberit Volex opierają się na solidnym mosiężnym korpusie.<br />
Każdy punkt zacisku jest zabezpieczony<br />
dwoma O-ringami. Rury stabilizują<br />
tuleje ze stali nierdzewnej.<br />
Przezroczysty i wyjątkowo solidny<br />
pierścień wskaźnika głębokości,<br />
pozwala w łatwy sposób sprawdzić<br />
właściwe wprowadzenie mocowania.<br />
Wysoką kompatybilność produktów<br />
Geberit Volex zapewniają<br />
adaptery do systemów Geberit<br />
Mepla i Geberit Mapress.<br />
www.geberit.pl<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
11
N.<br />
NOWOŚCI<br />
Nowa odsłona klimatyzatorów LG Artcool Mirror<br />
LG Artcool Mirror to seria klimatyzatorów pokojowych<br />
w ofercie LG, która w <strong>2017</strong> roku pojawia się w zupełnie<br />
nowej odsłonie.<br />
Jednostka wewnętrzna Artcool’a zyskała bardziej kompaktowe<br />
wymiary, a przedni panel zdobi ciemna szklana płyta,<br />
która tworzy efekt lustra (mirror) gwarantując wyjątkowy<br />
i elegancki wygląd klimatyzatora. Zwiększeniu uległy możliwości<br />
konfiguracyjne urządzeń, ponieważ nowe modele<br />
są kompatybilne zarówno z jednostkami zewnętrznymi<br />
split jak również z jednostkami zewnętrznymi multi split.<br />
Klimatyzator posiada wbudowany moduł komunikacji z Wi-Fi,<br />
a darmowa aplikacja LG Smart ThinQ pozwala nim sterować<br />
z dowolnego miejsca na świecie. Aplikacja dostarcza<br />
informacji o aktualnej temperaturze w pomieszczeniu i pozwala<br />
na zdalne włączenie klimatyzatora, schłodzenie bądź<br />
podgrzanie pomieszczenia. Z aplikacji możemy obsługiwać<br />
nieograniczoną liczbę klimatyzatorów, jak również kilku użytkowników<br />
może sterować jednym klimatyzatorem. Aplikacja<br />
w języku polskim pozwala na odczytanie aktualnego statusu<br />
pracy, korzystanie z funkcji programatora tygodniowego<br />
z dowolną liczbą zmian, informuje nas o poziomie zużycia<br />
filtrów powietrza oraz pozwala na zarządzanie zużyciem<br />
energii elektrycznej generując raporty dzienne, tygodniowe<br />
i miesięczne. W aplikacji znajdziemy również funkcję Smart<br />
Diagnosis, do zdalnej diagnozy pracy urządzenia.<br />
Kolejnym atutem modelu Artcool jest wysoka efektywność<br />
energetyczna, zapewniająca niskie koszty eksploatacji (w trybie<br />
chłodzenia A++, w trybie grzania A+). Ponadto użytkownik<br />
może monitorować zużycie energii za pomocą aplikacji lub<br />
wyświetlać aktualne zużycie energii elektrycznej na wyświetlaczu<br />
jednostki wewnętrznej. Specjalnie zaprojektowane ukośne<br />
łopatki wentylatora jednostki wewnętrznej, silnik BLDC oraz<br />
zoptymalizowany wylot powietrza gwarantują szybkie chłodzenie<br />
i ogrzewanie pomieszczeń z zachowaniem niskiego<br />
poziomu hałasu poniżej 19 dB(A).<br />
Klimatyzator LG Artcool wyposażony jest w filtr powietrza, który<br />
przyciąga i zbiera zanieczyszczenia powietrza o wielkości<br />
powyżej 10 μm, czyli także takie które występują w powietrzu<br />
podczas smogu. Dodatkowo dostępny w tym modelu Jonizator<br />
powietrza Plasmaster Ionizer Plus sterylizuje powietrze<br />
unicestwiając bakterie i wirusy oraz zmniejsza intensywność<br />
nieprzyjemnych zapachów.<br />
LG oferuje 10-letnią gwarancję na sprężarkę inwerterową urządzenia,<br />
zarówno dla typu single split jak również multi split.<br />
www.lg.com/pl/klimatyzacja<br />
MATERIAŁY PRASOWE FIRM<br />
Ogrzewacze pojemnościowe z serii PSH od STIEBEL ELTRON<br />
Osobom decydującym się na centralne<br />
elektryczne ogrzewanie wody użytkowej,<br />
firma STIEBEL ELTRON proponuje nowość<br />
w swojej ofercie – nowoczesne, energooszczędne<br />
ciśnieniowe ogrzewacze pojemnościowe<br />
z serii PSH.<br />
PSH 50 - 200 Classic, PSH 30 - 150 Universal<br />
EL, PSH 80 – 200 WE – H, PSH 80<br />
– 120 W – L/R oraz PSH 80 – 200 WE L/R<br />
to pięć modeli ogrzewaczy pojemnościowych,<br />
które niedawno zagościły<br />
w ofercie firmy STIEBEL ELTRON. Przeznaczone<br />
są do zaopatrywania w wodę<br />
jednego lub kilku punktów poboru<br />
w gospodarstwach domowych, ale również<br />
w budynkach gospodarczych czy<br />
przemysłowych. Dostępne w szerokim<br />
wachlarzu pojemności – od 30 do 200 litrów<br />
– nowe ogrzewacze PSH od STIEBEL<br />
ELTRON mogą być montowane w pionie<br />
lub w poziomie. Ze względu na wyróżniającą<br />
się estetykę nowości firmy STIE-<br />
BEL ELTRON idealnie sprawdzą się nie<br />
tylko na działkach czy w obiektach inwestycyjnych,<br />
ale również w eleganckich<br />
łazienkach.<br />
Dodatkowo część modeli wyposażonych<br />
jest w wymiennik ciepła, dzięki czemu<br />
współpracują one między innymi z kominkami,<br />
kotłami c.o., kotłami na pellet, ekogroszek<br />
oraz z solarami.<br />
www.stiebel-eltron.pl<br />
12<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
NOWOŚCI N.<br />
Przenośny automatyczny<br />
kalibrator ciśnienia<br />
Automatyczny kalibrator ciśnienia Fluke 729 został zaprojektowany<br />
z myślą o technikach obsługujących procesy,<br />
w celu uproszczenia kalibracji ciśnienia oraz zapewnienia<br />
szybszych i bardziej dokładnych wyników testów. Dodatkowo<br />
dzięki zgodności z aplikacją mobilną Fluke Connect®<br />
i oprogramowaniem komputerowym DPCTrack2 technicy<br />
mogą bezprzewodowo monitorować i rejestrować<br />
zmierzone i wygenerowane wartości ciśnienia.<br />
www.fluke.pl<br />
Ogrzewanie na podczerwiań<br />
Na rynku pojawiła się folia grzewcza FreeHeat. Łatwa w montażu<br />
na ścianie, suficie czy podłodze, działająca w zaawansowanej<br />
technologii promieni dalekiej podczerwieni. Taka energia jest<br />
dobra dla zdrowia, a jednocześnie daje efekt ciepła słonecznego.<br />
Poza walorem zdrowotnym, zyskuje sympatyków między<br />
innymi za sprawą niskich kosztów eksploatacji i montażu<br />
urządzeń je emitujących. Produkt został stworzony z izolowanej<br />
i niepalnej powłoki z karbonową częścią grzewczą. W celu<br />
zapewnienia wysokich standardów odporności na zanieczyszczenia,<br />
został on zabezpieczony poprzez laminowanie specjalistyczną<br />
folią PET. Materiał użyty do produkcji folii grzejnej to<br />
tkanina poliestrowa ze specjalną, nieprzemakalną warstwą<br />
chroniącą przed kontaktem z powietrzem. Folia jest zatem<br />
w pełni bezpieczna dla alergików, dzieci czy osób chorych.<br />
www.freevolt.pl<br />
Energooszczędne rozwiązanie<br />
do instalacji solarnych<br />
Komfortowa temperatura<br />
niezależnie od pory roku<br />
TacoSol Circ ZR HE to<br />
nowoczesna dwudrogowa<br />
grupa pompowa<br />
do instalacji solarnych<br />
wyposażona<br />
zamiennie również<br />
w energooszczędną<br />
pompę Grundfos<br />
UPM3, zawór równoważąco-pomiarowy,<br />
separator powietrza<br />
i grupę bezpieczeństwa.<br />
Zestaw umożliwia<br />
bezpośrednią<br />
regulację hydrauliczną,<br />
pomiar przepływu<br />
oraz odpowietrzenie instalacji w jednym miejscu. Dzięki<br />
wbudowanemu zaworowi Taco Setter Inline 130, wygodnie<br />
i precyzyjnie ustawimy potrzebną ilość medium<br />
w obiegu pierwotnym. Grupa pompowa TacoSol Circ<br />
ZR HE doskonale nadaje się do zastosowań zarówno<br />
w budownictwie mieszkaniowym, jak i w domach jednorodzinnych.<br />
Produkt objęty jest pięcioletnią gwarancją.<br />
www.taconova.com<br />
Klimakonwektor<br />
VIDO z portfolio Purmo<br />
to propozycja,<br />
dzięki której zadbamy<br />
o optymalną temperaturę<br />
w pomieszczeniach<br />
mieszkalnych<br />
i biurowych przez<br />
cały rok. Źródłem<br />
gorącej wody, która<br />
przepływa przez klimakonwektor VIDO w mroźne dni, jest<br />
kocioł centralnego ogrzewania lub pompa ciepła. Z kolei<br />
latem urządzenie zasilane jest wodą lodową z chillera lub<br />
pompy ciepła działającej w cyklu odwróconym. Maksymalna<br />
moc grzewcza, którą dysponuje VIDO, wynosi 9266 W,<br />
a moc chłodnicza – 4147 W. Panującą w pomieszczeniu<br />
temperaturę możemy precyzyjnie regulować dzięki intuicyjnemu,<br />
łatwemu w obsłudze panelowi sterowania. Do<br />
wyposażenia VIDO należy także cicho pracujący wentylator,<br />
który diametralnie zwiększa moc grzewczą klimakonwektora<br />
oraz wspomaga cyrkulację powietrza podczas chłodzenia<br />
pomieszczenia. Model dostępny jest w wysokości 595 mm<br />
oraz w pięciu długościach: 800, 1000, 1200, 1400 i 1600 mm.<br />
www.purmo.pl<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
13
I.<br />
instalacje<br />
Zawory mieszające obrotowe<br />
W obrotowym zaworze mieszającym obracając pokrętło zmienia się proporcja<br />
mieszania. Zawory tego typu mogą być również sterowane płynnie<br />
lub skokowo siłownikiem i sterownikiem uwzględniając np. temperaturę<br />
wewnętrzną lub zewnętrzne warunki pogodowe.<br />
Nieco inną zasadę działania<br />
ma zawór termostatyczny, który<br />
działa automatycznie a więc<br />
niezależnie od tego jakie będą<br />
parametry wody ciepłej i zimnej<br />
temperatura jest regulowana<br />
samoczynnie, poprzez dążenie<br />
do utrzymania wartości<br />
temperatury zadanej.<br />
Zalety i wady podmieszania<br />
Jako zalety podmieszania<br />
w instalacjach grzewczych należy<br />
wymienić przede wszystkim<br />
zabezpieczenie kotła przed zbyt<br />
niską temperaturą powrotu.<br />
Ważna jest przy tym poprawa<br />
efektywności całego systemu<br />
grzewczego. Podmieszanie pozwala<br />
na zachowanie pierwotnej<br />
sprawności kotła i wydłużenie<br />
czasu jego eksploatacji. Wynika<br />
to z utrzymywania odpowiednio<br />
wysokiej temperatury powrotu<br />
i zapobiegania wychładzaniu<br />
kotła. Eliminuje się więc kondensację<br />
pary wodnej zawartą<br />
w spalinach. Jak wiadomo kondensat<br />
w kotłach na paliwa stałe<br />
wynika z różnicy temperatur<br />
występującej pomiędzy komorą<br />
spalania a płaszczem wodnym<br />
o zbyt niskiej temperaturze cieczy,<br />
powracającej z instalacji.<br />
Warto przypomnieć, że zjawisko<br />
skraplania pary wodnej jest<br />
główną przyczyną powstawania<br />
smolistego nalotu. Nalot<br />
osadzając się na metalowych<br />
elementach wymiennika powoduje<br />
korozję, której skutki<br />
są daleko idące. Zwiększenie<br />
ryzyka pożarowego (smoła jest<br />
Fot. 1.<br />
Temperatura zadana jest ustawiana na zaworze za pomocą pokrętła.<br />
łatwopalna) czy też straty ciepła przez<br />
przewody kominowe to tylko najważniejsze<br />
z nich.<br />
Jako wady podmieszania w grzejnikowych<br />
instalacjach c.o. trzeba wymienić<br />
konieczność zastosowania zaworów<br />
mieszających. Urządzenia tego typu,<br />
pracujące w układzie automatyki, wymagają<br />
nie tylko ciągłości zasilania<br />
elektrycznego ale również odpowiedniego<br />
sterownika i siłownika. Oprócz<br />
tego konstrukcja zaworu mieszającego<br />
bazuje na wewnętrznych elementach<br />
ruchomych. W przypadku gdy zmiany<br />
nastaw są wykonywane stosunkowo<br />
rzadko należy pamiętać o okresowej<br />
zmianie nastaw po to, aby nagromadzone<br />
zanieczyszczenia mogły przepłynąć.<br />
W najgorszym przypadku konieczne<br />
będzie rozkręcenie i wyczyszczenie<br />
wnętrza zaworu.<br />
Zasada działania<br />
zaworów mieszających<br />
W momencie uruchamiania kotła dla<br />
szybszego wzrostu temperatury zawór<br />
zawraca czynnik grzewczy na krótkim<br />
Fot. ESBE<br />
obiegu. Wraz z osiągnięciem wartości<br />
temperatury zadanej na zaworze<br />
rozpocznie się mieszanie wody, która<br />
powraca z instalacji z wodą w przewodzie<br />
by-pass. Układ grzewczy jest wtedy<br />
ładowany a wraz z przekroczeniem<br />
temperatury nastawy zaworu przewód<br />
by-pass zamyka się, natomiast woda<br />
powracająca z instalacji przepływa<br />
do kotła.<br />
Zawór może być sterowany za pomocą<br />
siłownika i sterownika z uwzględnieniem<br />
temperatury wewnętrznej lub<br />
zewnętrznej pomieszczeń, natomiast<br />
praca termostatycznych zaworów mieszających<br />
odbywa się bez dodatkowych<br />
urządzeń w oparciu o wartość zadaną.<br />
Podmieszanie w instalacjach<br />
ogrzewania podłogowego<br />
W instalacjach podłogowych z podmieszaniem<br />
wykorzystywany jest czynnik<br />
roboczy z przewodu powrotnego<br />
i częściowo czynnik zasilający. Takie<br />
rozwiązanie gwarantuje, że ciecz robocza<br />
ma taką temperaturę jakiej wymaga<br />
instalacja, uwzględniając przy tym<br />
14<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
instalacje I.<br />
Fot. FERRO<br />
Fot. 2. Nowoczesne zawory mieszające<br />
produkuje się z odpowiednio dobranych<br />
materiałów zapewniających trwałość<br />
urządzenia.<br />
preferencje użytkownika. W praktyce<br />
instalacja ogrzewania podłogowego<br />
może uwzględniać podmieszanie<br />
w oparciu o termostatyczny zawór<br />
mieszający oraz trójdrogowy zawór<br />
mieszający. O zastosowaniu konkretnego<br />
rozwiązania decydują oczekiwania<br />
użytkowników w zakresie sterowania<br />
instalacją.<br />
Siłowniki<br />
do zaworów mieszających<br />
Za pomocą siłowników jest możliwa<br />
zmiana położenia zaworów mieszających.<br />
Nabyć można siłowniki bazujące<br />
na sygnale 3-punktowym a określony<br />
stosunek mieszania uzyskuje się w całym<br />
zakresie pracy siłownika. Niektóre<br />
siłowniki współpracują z zaworami obrotowymi<br />
o rozmiarach DN 15-50 przy<br />
zakresie roboczym 90°.<br />
Niejednokrotnie zastosowanie znajdują<br />
siłowniki pracujące w skrajnych<br />
położeniach zakresu roboczego.<br />
Właśnie do takiej aplikacji można<br />
dobrać siłowniki z sygnałem 2-punktowym.<br />
Kluczową rolę odgrywa tutaj<br />
możliwość ręcznej obsługi przy użyciu<br />
wyciąganego pokrętła z przodu<br />
pokrywy.<br />
Osobną grupę stanowią siłowniki z sygnałem<br />
3-punktowym. Mają one regulowane<br />
wyłączniki krańcowe pozwalające<br />
na uzyskanie zakresu roboczego<br />
(zależnie od wersji) od 30° do 180°<br />
a nawet 270°. Jest przy tym możliwe<br />
sterowanie ręczne poprzez przycisk<br />
rozłączający i dźwignię. Oprócz tego<br />
dostępne są siłowniki w wersji 2-punktowej<br />
oraz proporcjonalne. Siłowniki<br />
z sygnałem proporcjonalnym regulują<br />
w całym zakresie pracy siłownika.<br />
Siłownikiem steruje napięciowy lub<br />
prądowy sygnał, co zapewnia precyzyjną<br />
kontrolę pracy zarówno siłownika<br />
jak i zaworu.<br />
Sterowniki<br />
Za sterowanie pracą siłowników zaworów<br />
mieszających odpowiadają sterowniki.<br />
Niektóre urządzenia tego typu<br />
łączą w sobie funkcje regulatora pogodowego<br />
z wbudowanym siłownikiem<br />
oraz sterownika temperatury do kotła.<br />
Sterowniki tego typu znajdują zastosowanie<br />
w instalacjach z obiegami grzewczymi<br />
bez zbiornika buforowego i z zaworami<br />
4-drogowymi.<br />
Warto zwrócić uwagę na zintegrowane<br />
siłowniki i sterowniki stałotemperaturowe.<br />
Spektrum zastosowania urządzeń<br />
tego typu obejmuje przede wszystkim<br />
instalacje łączące funkcje ogrzewania<br />
i chłodzenia w ramach tego samego<br />
obiegu. Praca sterownika może odbywać<br />
się w dwóch trybach. Tryb pierwszy<br />
to np. ogrzewanie, zatem miesza<br />
się gorąca ciecz z cieczą powrotną<br />
uwzględniając zadaną temperaturę.<br />
Tryb drugi może obejmować chłodzenie<br />
aktywowane sygnałem zewnętrznym.<br />
W momencie aktywacji sterownik<br />
zmieni kierunek pracy, po czym zostanie<br />
zmieszana zimna ciecz z cieczą powrotną<br />
z uwzględnieniem alternatywnej<br />
nastawy temperatury.<br />
Odpowiedni sterownik można dobrać<br />
w przypadku gdy trzeba zapewnić<br />
stałą temperaturę przepływu przy jednoczesnym<br />
utrzymaniu temperatury<br />
drugiego przepływu w zmiennym<br />
przedziale.<br />
Dużym uznaniem cieszą się zintegrowane<br />
sterowniki z siłownikami, przeznaczone<br />
do regulacji stałotemperaturowej<br />
w temperaturze mieszczącej się<br />
pomiędzy 5 a 95°C. Produkty te sprawdzają<br />
się zwłaszcza w instalacjach wymagających<br />
stałej temperatury wody.<br />
Temperatura jest ustawiana za pomocą<br />
prostego w obsłudze interfejsu z przyciskami<br />
i wyświetlaczem.<br />
Montaż i konserwacja<br />
Koniecznie trzeba sprawdzić czy specyfikacja<br />
techniczna podaje parametry<br />
umożliwiające pracę w konkretnej<br />
instalacji. Z reguły jest możliwa praca<br />
w systemach grzewczych wypełnionych<br />
cieczą roboczą z udziałem<br />
50%-owego roztworu glikolu i wody,<br />
przy temperaturze 5–100°C i ciśnieniu<br />
do 16bar.<br />
Montując zawór należy przestrzegać<br />
wymagań jakie określa producent konkretnego<br />
urządzenia. Przede wszystkim<br />
trzeba pamiętać o odpowiednim kierunku<br />
przepływu czynnika roboczego,<br />
który jest oznaczony na obudowie zaworu.<br />
Zaleca się aby przed montażem<br />
wypłukać instalację usuwając zanieczyszczenia<br />
przedostające się do rur<br />
przy lutowaniu lub cięciu rur. Z reguły<br />
zawory można montować w dowolnej<br />
pozycji przy czym miejsce instalacji powinno<br />
zapewnić łatwy dostęp do pokrętła.<br />
Przydatne rozwiązanie stanowi<br />
spłaszczenie na obudowie zaworu pozwalające<br />
na przykręcanie elementu<br />
narzędziem monterskim, przy czym nie<br />
powinno się nim dotykać elementów<br />
plastikowych.<br />
Warto zadbać o zawory odcinające.<br />
W przypadku gdy w instalacji może wystąpić<br />
niepożądana cyrkulacja grawitacyjna<br />
lub przepływ zwrotny można zastosować<br />
dodatkowe zawory zwrotne<br />
Fot. AFRISO<br />
Fot. 3. Niektóre zawory mieszające są<br />
przystosowane do współpracy z siłownikami.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
15
I.<br />
instalacje<br />
z d a n i e m<br />
E K S P E R T A<br />
Rola zaworów mieszających w instalacjach grzewczych<br />
Krzysztof Mainka, Kierownik zespołu badań i rozwoju, AFRISO Sp. z o.o.<br />
W instalacjach grzewczych zawory mieszające stosowane<br />
są aby realizować różne funkcje. W systemach z kotłem<br />
na paliwa stałe podmieszanie najczęściej wykorzystujemy<br />
aby zabezpieczyć kocioł przed zbyt niską temperaturą<br />
wracającego czynnika, żeby nie dochodziło do jego<br />
uszkodzenia. Możemy do tego wykorzystać trzydrogowe<br />
zawory temperaturowe (np. AFRISO ATV), trzydrogowe<br />
zawory obrotowe (np. AFRISO ARV) lub czterodrogowe<br />
zawory obrotowe (np. AFRISO ARV). W przypadku zaworów<br />
temperaturowych, które montowane są na powrocie<br />
do źródła ciepła, nie ma potrzeby stosowania<br />
dodatkowej elektroniki. Zawór regulowany jest przez<br />
wewnętrzny element termostatyczny o zdefi niowanej<br />
fabrycznie temperaturze. 3-drogowe obrotowe zawory<br />
mieszające, również montowane na powrocie, w połączeniu<br />
z regulatorem stałotemperaturowym (np. AFRISO<br />
ACT 343) skutecznie zabezpieczą kocioł przed niszczącym<br />
działaniem zbyt chłodnego medium powracającego<br />
z instalacji. Z kolei zawory 4-drogowe obrotowe realizują<br />
jednocześnie 2 funkcje. Ich zadanie to mieszanie<br />
czynnika z zasilania kotła oraz powrotu instalacji w takich<br />
proporcjach, aby uzyskać żądaną temperaturę zasilania<br />
instalacji. Dodatkowo zaś część gorącego czynnika wraca<br />
bezpośrednio do kotła, zapobiegając wykropleniu.<br />
Do zaworów 4-drogowych zalecane są sterowniki<br />
3-punktowe sterowane wg temperatury pokojowej,<br />
zewnętrznej lub stałotemperaturowe.<br />
Podmieszanie może także służyć do uzyskania komfortu<br />
cieplnego w pomieszczeniach, w sytuacji gdy z kotła stałopalnego<br />
lub gazowego zasilanych jest kilka instalacji odbiorczych<br />
o różnych temperaturach zasilania. Może to być<br />
instalacja grzejnikowa, podłogowa lub bufor ciepła. Przed<br />
odbiornikami stosujemy 3-drogowy zawór obrotowy ze<br />
sterowaniem pogodowym, pokojowym lub stałotemperaturowym.<br />
Alternatywnie możemy też użyć zaworu trzydrogowego<br />
termostatycznego (np. AFRISO ATM) z regulowaną<br />
temperaturą mieszania. To rozwiązanie zalecane jest dla instalacji<br />
ogrzewania podłogowego, gdyż chroni również elementy<br />
systemu przed zbyt wysoką temperaturą zasilania.<br />
Aby osiągnąć oczekiwane efekty, a instalacja wyglądała<br />
profesjonalnie, powszechnie wykorzystywane są aktualnie<br />
grupy pompowe. Są to sprawdzone pod względem<br />
szczelności, izolowane, gotowe części instalacji, które<br />
zawierają zawór mieszający oraz pompę, termometry,<br />
zawory zwrotne itp. Ich montaż przebiega szybko i bezproblemowo.<br />
Korzystając z grup AFRISO PrimoTherm lub<br />
RTA możemy skutecznie zabezpieczyć kocioł lub wygodnie<br />
regulować temperaturą zasilania instalacji.<br />
montowane na przyłączeniach wody<br />
zimnej i ciepłej. Przydadzą się również<br />
filtry siatkowe.<br />
Oprócz tego zawory zwrotne montuje się<br />
na zasilaniu gorącej i zimnej wody w instalacjach,<br />
gdzie ciśnienie wody gorącej<br />
przekracza wartość ciśnienia wody zimnej<br />
oraz w instalacjach hydroforowych.<br />
Zawór ma optymalne warunki pracy pod<br />
warunkiem, że ciśnienia na dopływach<br />
mają różne wartości. Oprócz tego zaleca<br />
się aby temperatura gorącej wody była<br />
wyższa od temperatury wody wypływającej<br />
o co najmniej 10°C.<br />
Regulacją zaworu za pomocą pokrętła<br />
ze skalą przy uwzględnieniu tabeli nastaw<br />
producenta zapewnia się odpowiednią<br />
temperaturę cieczy na wyjściu.<br />
Mając ustawioną temperaturę zawór<br />
można zabezpieczyć za pomocą plastikowej<br />
pokrywki zapobiegając przypadkowej<br />
zmianie parametrów.<br />
Pamiętać należy, że twarda woda bardzo<br />
często powoduje osadzanie się kamienia<br />
na wewnętrznych elementach<br />
mechanizmu zaworu. Czyszcząc zawór<br />
należy nie tylko go zamknąć ale również<br />
zdjąć plastikowy kapturek zaworu,<br />
wyciągnąć części a następnie wszystkie<br />
je oczyścić.<br />
Producenci oferują części zamienne<br />
do zaworów takie jak chociażby uszczelki,<br />
mechanizmy sterujące, mocowania,<br />
sprężyny itp.<br />
Podsumowanie<br />
W nowoczesnych instalacjach grzewczych<br />
podmieszanie jest niemal standardem.<br />
Zyskuje się bowiem ochronę<br />
kotła przed zbyt niską temperaturą powrotu<br />
oraz poprawę komfortu użytkowania<br />
instalacji grzewczej.<br />
W instalacjach podłogowych z podmieszaniem<br />
wykorzystywany jest czynnik<br />
roboczy z przewodu powrotnego<br />
i częściowo czynnik zasilający. Takie<br />
rozwiązanie gwarantuje, że ciecz robocza<br />
ma taką temperaturę jakiej wymaga<br />
instalacja, uwzględniając przy tym wymagania<br />
użytkownika.<br />
Damian Żabicki<br />
16<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
instalacje I.<br />
PROMOCJA<br />
Ekskluzywne zawory grzejnikowe HERZ De Luxe<br />
Firma HERZ należy do absolutnych prekursorów polskiego rynku<br />
zaawansowanych technologii instalacyjnych. HERZ oferuje<br />
nowoczesną armaturę i systemy instalacyjne, a także wysoko zaawansowane<br />
urządzenia z zakresu odnawialnych źródeł energii.<br />
Wraz z dynamicznym rozwojem<br />
oferty grzejników, dbałość<br />
o estetykę termostatów i przyłączy<br />
grzejnikowych nie jest już<br />
luksusem ale powszechnie stosowanym<br />
rozwiązaniem.<br />
Aby spełnić oczekiwania najbardziej<br />
wymagających inwestorów<br />
i umożliwić precyzyjne regulowanie<br />
temperatury, firma HERZ wprowadziła<br />
na rynek drugą generację<br />
termostatów i przyłączy grzejnikowych<br />
w wykonaniu De Luxe.<br />
Zawory serii HERZ De Luxe spełniają<br />
najwyższe normy jakości dzięki<br />
zastosowaniu zaawansowanych<br />
rozwiązań technologicznych oraz<br />
materiałów o wysokiej trwałości.<br />
Zawory umożliwiają estetyczne<br />
przyłączanie do instalacji c.o. większości<br />
grzejników dostępnych<br />
na rynku. Termostaty HERZ De Luxe<br />
regulują temperaturę w pomieszczeniach<br />
w pełni automatycznie,<br />
zgodnie z indywidualnymi potrzebami,<br />
bez konieczności dostarczania<br />
Fot. 2. HERZ3000-TS De Luxe<br />
– termostatyczny zawór grzejnikowy.<br />
Fot. 1.<br />
HERZ De Luxe – termostatyczny zawór 3-osiowy i zawór powrotny.<br />
Fot. 3. HERZ De Luxe – komplet<br />
zaworów.<br />
energii z zewnątrz. Zastosowanie termostatów<br />
HERZ De Luxe pozwala również<br />
znacząco obniżyć zużycie energii.<br />
Różnorodność wykonań sprawia, że przyłącza<br />
i termostaty HERZ De Luxe umożliwiają<br />
nieograniczone możliwości stosowania.<br />
Doskonale sprawdzają się w nowoczesnych<br />
aranżacjach wnętrz zarówno w budynkach<br />
biurowych jak i ekskluzywnych<br />
willach oraz apartamentach. Równocześnie<br />
mogą być estetycznym wykończeniem<br />
grzejnika w remontowanej łazience typowego<br />
M-4. Szczególnie efektownie, zawory<br />
serii De Luxe, prezentują się w połączeniu<br />
z grzejnikami dekoracyjnych o wyszukanym<br />
wzornictwie. Przyłącza i termostaty<br />
HERZ De Luxe można stosować we wszelkiego<br />
typu instalacjach grzewczych bez<br />
względu na typ grzejnika i materiał, z którego<br />
wykonano rury. Oferta zaworów De<br />
Luxe obejmuje m.in. zawory termostatyczne,<br />
zawory powrotne, zawory trójosiowe,<br />
przyłącza grzejnikowe typu HERZ 3000<br />
i HERZ-VUA oraz odpowietrzniki.<br />
Najnowsza seria zaworów HERZ De Luxe<br />
oferowana jest w dwóch wykonaniach<br />
kolorystycznych: w kolorze białym oraz<br />
w wersji chrom. Dzięki wyszukanemu<br />
wzornictwu nowe zawory serii HERZ<br />
De Luxe stanowią doskonałe uzupełnienie<br />
każdego grzejnika, spełniając oczekiwania<br />
tych wszystkich, którzy cenią harmonię<br />
i wygodę, a codzienne życie pragną wzbogacić<br />
odrobiną luksusu.<br />
•<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
17
Fot. STIEBEL ELTRON<br />
Elektryczne przepływowe podgrzewacze wody<br />
Nowoczesne przepływowe podgrzewacze wody są dostępne w różnych<br />
wersjach wykonania. Coraz popularniejsze stają się bezprzewodowe systemy<br />
sterowania. W razie potrzeby można wybrać urządzenia w obudowach<br />
przeznaczonych do zabudowy w miejscach o ograniczonej ilości przestrzeni.<br />
Ważny jest wybór odpowiedniego urządzenia i jego właściwa eksploatacja.
instalacje I.<br />
Fot. 1.<br />
Małe gabarytowo podgrzewacze są przeznaczone do montażu nad umywalką.<br />
Dzięki zastosowaniu nowoczesnych rozwiązań<br />
w zakresie sterowania można<br />
precyzyjnie ustawiać temperaturę z dokładnością<br />
do 0,5°. Funkcje realizowane<br />
przez urządzenie oraz ustawione parametry<br />
są prezentowane na wyświetlaczu.<br />
Nowoczesne urządzenia mają komórki<br />
pamięci pozwalające na przechowywanie<br />
wartości temperatur, które można<br />
szybko wybrać jednym przyciskiem.<br />
Oprócz tego odpowiednie funkcje pozwolą<br />
na oszczędność energii i wody.<br />
Chodzi tutaj np. o oszczędny wypływ<br />
ciepłej wody. Ponadto jest możliwe<br />
ustawienie wartości maksymalnej temperatury<br />
wody celem ochrony przed<br />
poparzeniem.<br />
Odpowiednie rozwiązania zapewnią szybki<br />
i łatwy montaż podgrzewacza. Ruchome<br />
końcówki przyłączeniowe umożliwią<br />
skorygowanie błędów wykonawczych<br />
instalacji wodnej. Dzięki szybkim technikom<br />
montażowym instalacja urządzenia<br />
przebiega szybko i sprawnie. Nowoczesne<br />
podgrzewacze bazują na konstrukcji<br />
z rozdzielonym blokiem grzewczym i tylną<br />
ścianką a w zależności od potrzeby podłączenie<br />
do sieci elektrycznej można wykonać<br />
z góry lub z dołu urządzenia.<br />
Miedziane grzałki zapewniają nie tylko<br />
trwałość ale i odporność na pęcherze<br />
powietrza oraz wszelkie zanieczyszczenia<br />
jakie mogą znajdować się<br />
w wodzie. Ważne są czujniki przeznaczone<br />
do pomiaru przepływu wody,<br />
umożliwiające załączanie urządzenia<br />
przy ciśnieniu wynoszącym już 0,1 MPa<br />
i przepływie 2,5 l/min. Dzięki przełącznikowi<br />
jest możliwa współpraca z innym<br />
urządzeniem elektrycznym dużej<br />
mocy. Z kolei z myślą o kolektorach<br />
słonecznych uwzględnia się możliwość<br />
dogrzewania wody wstępnie<br />
podgrzanej.<br />
Fot. KOSPEL<br />
Wersje wykonania<br />
Spektrum zastosowania przepływowych<br />
podgrzewaczy wody jest bardzo<br />
szerokie, bowiem montuje się je nie tylko<br />
w domach jedno- i wielorodzinnych<br />
ale również w gastronomii, biurach,<br />
fabrykach, obiektach użyteczności publicznej<br />
itp. W bardziej rozbudowanych<br />
instalacjach zastosowanie znajdują<br />
urządzenia przystosowane do podłączenia<br />
kilku punktów zasilania wodą.<br />
Z reguły są to podgrzewacze trójfazowe<br />
o większych mocach. Oferowane<br />
na rynku podgrzewacze różnią się między<br />
sobą przede wszystkim sterowaniem<br />
– hydrauliczne, elektroniczne oraz<br />
z obsługą – zdalną i lokalną.<br />
Ponadto w zależności od przeznaczenia<br />
dobiera się urządzenia umywalkowe,<br />
prysznicowo-umywalkowe i prysznicowe<br />
z drobnostrumieniowym perlatorem<br />
wylewki lub drobnostrumieniową<br />
rączką prysznicową. Przydatny może<br />
okazać się również podgrzewacz współpracujący<br />
z czujnikiem podczerwieni,<br />
dzięki czemu zyskuje się możliwość<br />
bezdotykowego załączania urządzenia.<br />
Fot. 2.<br />
Nowoczesne podgrzewacze cechują się ciekawym, estetycznym wyglądem.<br />
Fot. STIEBEL ELTRON<br />
Zdalne sterowanie<br />
Wiele podgrzewaczy można obsługiwać<br />
poprzez przewodowy lub bezprzewodowy<br />
pilot zdalnego sterowania. Na rynku<br />
dostępne są również urządzenia sterowane<br />
aplikacjami mobilnymi. Użytkownik<br />
ma więc do dyspozycji nie tylko możliwość<br />
zmiany parametrów ale również<br />
zyskuje informacje o wskaźnikach zużycia<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
19
I.<br />
instalacje<br />
z d a n i e m<br />
E K S P E R T A<br />
Jakie są zalety ogrzewaczy przepływowych sterowanych<br />
elektronicznie?<br />
Paweł Polewka, Key Account Manager Techniki Grzewczej marki Siemens<br />
Elektryczne, przepływowe ogrzewacze wody to jeden<br />
z najbardziej efektywnych sposobów podgrzewania<br />
wody. To właśnie dlatego znalazły one tak szerokie zastosowanie<br />
w naszych domach.<br />
Główną zaletą ogrzewaczy przepływowych jest to, że pozwalają<br />
one na ciągły pobór ciepłej wody w ilości nieograniczonej<br />
wielkością zbiornika. Ich działanie opiera się na podgrzewaniu<br />
wody tylko w momencie jej poboru, co pozwala<br />
unikać niepotrzebnych strat (w porównaniu do centralnego<br />
systemu podgrzewania) związanych z przesyłem i podtrzymywaniem<br />
temperatury zgromadzonej wody.<br />
Ogrzewacze przepływowe, ze względu na sterowanie,<br />
dzielimy na podgrzewacze z sterowaniem hydraulicznym<br />
lub podgrzewacze sterowane elektronicznie.<br />
Ogrzewacze ze sterowaniem hydraulicznym załączają się<br />
w sposób mechaniczny w zależności od ilości przepływającej<br />
wody. Im większy przepływ tym niższa temperatura<br />
wypływającej wody. Posiadają one cztery zakresy mocy<br />
(dwa manualne/dwa automatyczne), dzięki którym istnieje<br />
możliwość dokładniejszego dostosowania temperatury<br />
wody do aktualnych warunków.<br />
Natomiast ogrzewacze sterowane elektroniczne, poza<br />
komfortem użytkowania (stała temperatura wody wypływającej),<br />
są najbardziej ekonomicznym rozwiązaniem<br />
wśród ogrzewaczy elektrycznych.<br />
Pozwalają one na płynną regulację temperatury wody<br />
w zakresie 20 0 do 60 0 C w odstępach nawet co 0,5 0 C. Załączają<br />
się przy małym przepływie 2,5 l/min., co jest szczególnie<br />
istotne w miejscach małego poboru i instalacjach<br />
z małym ciśnieniem. Ogrzewacze elektroniczne mogą<br />
podgrzewać również wodę wstępnie już podgrzaną np.<br />
z instalacji solarnej.<br />
Niezwykle istotny pozostaje fakt, iż elektroniczne ogrzewacze<br />
wody – w porównaniu z modelami hydraulicznymi,<br />
pozwalają zaoszczędzić nawet 30 procent wody i energii.<br />
Dla czteroosobowej rodziny oznacza to wymierną redukcję<br />
domowych kosztów, co w wieloletniej perspektywie<br />
oznacza znaczną oszczędność.<br />
Ponadto wyróżniają się one wyjątkowym komfortem<br />
użytkowania oferując szereg przydatnych i łatwych w obsłudze<br />
funkcji. Nowe ogrzewacze Siemens z linii electronic<br />
exclusiv wyposażone zostały w unikalny system aqua-<br />
Stop®, gwarantujący bezterminową ochronę domu przed<br />
zalaniem przez cały okres eksploatacji urządzenia.<br />
Dodatkową zaletą jest duży, wielofunkcyjny wyświetlacz,<br />
pozwalający kontrolować aktualny stan urządzenia oraz<br />
dane eksploatacyjne – zużycie wody i energii wraz z poniesionymi<br />
kosztami. Dzięki temu rozwiązaniu świadomie<br />
i efektywnie zarządzamy zasobami, wpływając jednocześnie<br />
na ochronę środowiska.<br />
Fot. STIEBEL ELTRON<br />
Fot. 3. Urządzenia montowane pod<br />
umywalką sprawdzą się w różnych zastosowaniach.<br />
wody i energii. Obsługa może odbywać<br />
się poprzez tablet dotykowy, udostępniający<br />
informacje takie jak ilość zużytej<br />
wody, czas poboru wody oraz ilość pobranej<br />
energii. Wszystkie dane łącznie<br />
z całkowitym kosztem podgrzania wody<br />
można przedstawiać z uwzględnieniem<br />
dowolnego, wybranego przedziału czasowego.<br />
Takie rozwiązania bardzo często<br />
wykorzystują zintegrowany serwer, kontroler<br />
WLAN i moduł radiowy, zapewniający<br />
wymianę danych pomiędzy aplikacją<br />
sterującą a podgrzewaczem. Istnieje możliwość<br />
zastosowania specjalnego modułu<br />
sterowanego radiowo, pozwalającego<br />
na włączenie do systemu sterowania<br />
innych podgrzewaczy.<br />
Komfort ponad wszystko<br />
Przepływowe podgrzewacze wody wyposaża<br />
się w szereg funkcji zapewniających<br />
komfort kąpieli. Np. do wyboru są programy<br />
kąpielowe, które polegają na automatycznej,<br />
cyklicznej zmianie temperatury<br />
wypływającej. Chodzi tutaj o program:<br />
uodparniający na przeziębienie, zimowy<br />
– odświeżający, letni – odświeżający, poprawiający<br />
krążenie krwi. Różnego typu<br />
energetyzujące prysznice pobudzają krążenie,<br />
poprawiają dokrwienie oraz zwiększają<br />
odporność na infekcje.<br />
Minipodgrzewacze<br />
Instalacje, w których wystarczy jeden<br />
punkt poboru wody a przestrzeń mon-<br />
20<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
instalacje I.<br />
tażowa nie jest duża, można zastosować<br />
podgrzewacze z obudową o niewielkich<br />
wymiarach. Tym sposobem urządzenie<br />
może być zamontowane np. nad lub pod<br />
umywalką. Pomimo niewielkich wymiarów<br />
urządzenie ma małe straty energii<br />
a czas oczekiwania na wodę jest krótki.<br />
Komfort użytkowania poprawia regulator<br />
strumienia wody. Urządzenie cechuje się<br />
niskim przepływem załączeniowym już<br />
przy niewielkim ciśnieniu. Metalowe króćce<br />
są odporne na czynniki uszkodzenia,<br />
jakie mogą wystąpić podczas montażu.<br />
Usterki<br />
Jeżeli wypływ wody z podgrzewacza jest<br />
zbyt mały to w pierwszej kolejności konieczne<br />
jest sprawdzenie filtra wody pod kątem<br />
nagromadzenia zanieczyszczeń. Z kolei nie<br />
Fot. BSH<br />
Fot. 5. Wybór dostępnych funkcji zapewni<br />
komfort podczas kąpieli i pozwoli stworzyć<br />
domowe SPA.<br />
Fot. STIEBEL ELTRON<br />
Fot. 4. W zależności od potrzeb dobiera się podgrzewacz obsługujący jeden lub kilka<br />
punktów poboru wody.<br />
załączanie urządzenia niejednokrotnie stanowi<br />
skutek zamiany wlotu wody z wylotem.<br />
Oprócz tego nie załączanie podgrzewacza<br />
może być efektem zatkanego filtra wody,<br />
braku zasilania lub zbyt niskiego ciśnienia<br />
wody w instalacji wodociągowej. Zdarzyć się<br />
może, że podgrzewacz będzie sygnalizował<br />
podgrzewanie wody ale faktycznie woda nie<br />
będzie podgrzewana. W takim przypadku<br />
należy wykonać pomiar wartości napięcia zasilania.<br />
Taka usterka może być również efektem<br />
zbyt dużego przepływu wody lub zbyt<br />
małego ciśnienia wody.<br />
Za niska temperatura na wyjściu podgrzewacza<br />
niejednokrotnie jest skutkiem za<br />
niskiej temperatury wody na wejściu podgrzewacza,<br />
dużych wahań wartości napięcia<br />
w instalacji lub za dużego przepływu<br />
wody. Z kolei tłumienie przepływu przez<br />
zawór odcinająco-tłumiący, zatkany filtr<br />
lub zbyt niska wartość ciśnienia w instalacji<br />
wodociągowej mogą być przyczyną podwyższonej<br />
wartości temperatury wody wychodzącej<br />
z podgrzewacza. Samoczynne<br />
wyłączanie podgrzewacza bardzo często<br />
jest spowodowane wahaniami ciśnienia<br />
wody w instalacji lub tłumieniem przepływu<br />
zaworem odcinająco-tłumiącym. Często<br />
występującą usterką w pracy podgrzewaczy<br />
jest skokowa zmiana temperatury<br />
na wyjściu urządzenia, która niejednokrotnie<br />
wynika z wahania wartości napięcia instalacji<br />
elektrycznej i chwilowych spadków<br />
ciśnienia w instalacji wodociągowej.<br />
Wybór podgrzewacza<br />
przepływowego<br />
Jednopunktowe podgrzewacze wody<br />
bardzo często bazują na sterowaniu hydraulicznym,<br />
zatem temperatura wody<br />
jest tym wyższa im wyższy jest przepływ<br />
wody. Najprostsze podgrzewacze przepływowe<br />
nie mają możliwości regulowania<br />
mocy, natomiast niektóre urządzenia<br />
mają moc regulowaną skokowo. Np. przy<br />
mniejszych przepływach podgrzewacz<br />
działa na połowie mocy a wzrost przepływu<br />
spowoduje rozpoczęcie pracy z maksymalną<br />
mocą. Bardziej zaawansowane<br />
urządzenia są w stanie podgrzać wodę<br />
do kilku punktów poboru z elektronicznym<br />
sterowaniem mocą i strumieniem.<br />
Zapewnia ta możliwość precyzyjnego<br />
regulowania temperatury przy optymalnym<br />
zużyciu energii elektrycznej.<br />
Wybierając podgrzewacz trzeba wziąć<br />
pod uwagę przede wszystkim czynniki<br />
w postaci mocy, temperatury zimnej<br />
wody oraz oczekiwanej temperatury<br />
na wyjściu. Zakłada się, że podgrzewacze<br />
o mocy do 3 kW są w stanie podgrzać<br />
wodę o temperaturze 10°C – 50°C z wydajnością<br />
1 – 2 l/min. Wydajność podgrzewacza<br />
jest tym wyższa im mniejsza<br />
jest różnica temperatury wody, która dopływa<br />
do urządzenia i wody na wyjściu.<br />
Należy mieć na uwadze fakt, że latem z racji<br />
wyższej temperatury otoczenia temperatura<br />
wody dopływającej wzrośnie<br />
a więc zwiększy się również wydajność<br />
podgrzewacza. Parametry podgrzewacza,<br />
w tym wydajność, z reguły jest obliczana<br />
i podawana dla Δ T= 25 °C. Na etapie<br />
wyboru bierze się pod uwagę ciśnienie<br />
– znamionowe i robocze.<br />
Dobierając wydajność podgrzewacza<br />
należy wziąć pod uwagę napięcie<br />
w sieci elektroenergetycznej. Zdarzyć<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
21
I.<br />
instalacje<br />
z d a n i e m<br />
E K S P E R T A<br />
Jakie parametry należy wziąć pod uwagę dobierając moc<br />
i rodzaj elektrycznego przepływowego podgrzewacza wody?<br />
Piotr Sosnowski, Specjalista ds. marketingu KOSPEL S.A.<br />
Najważniejsza dla użytkownika jest wydajność podgrzewacza<br />
dopasowana do jego potrzeb. Urządzenia o mocach<br />
od 3,5 kW przeznaczone są do zastosowania przy<br />
umywalce. Podgrzewacze o mocach od 5,5 kW stosowane<br />
są przy zlewozmywaku w kuchni. Urządzenia o mocach<br />
od 12 kW dostarczą wodę do standardowej wylewki<br />
prysznicowej, natomiast moce od 18 kW pozwalają na zasilanie<br />
wanny.<br />
Wydajność podgrzewacza przepływowego zależy od jego<br />
mocy i temperatury wody, jaką chcemy uzyskać. Przy założeniu,<br />
że woda zimna na wlocie ma ok. 10 0 C a chcemy<br />
uzyskać wodę o temperaturze ok. 40 0 C przykładowe wydajności<br />
wynoszą: 3,5 kW – 1,7 l/min; 12 kW – 5,8 l/min; 18<br />
kW – 8,7 l/min; 36 kW – 17,3 l/min.<br />
Przy doborze odpowiedniej mocy należy koniecznie<br />
sprawdzić, jakie są potrzebne do jej podłączenia zabezpieczenia<br />
prądowe (tzw. korki) oraz przekroje elektrycznych<br />
przewodów przyłączeniowych. Przykładowo<br />
do podłączenia podgrzewacza o mocy 5 kW pod 230 V<br />
potrzebny jest bezpiecznik 25 A oraz przewody przyłączeniowe<br />
o minimalnym przekroju 3x2,5 mm 2 . Do podłączenia<br />
podgrzewacza o mocy 18 kW wymagana jest instalacja<br />
trójfazowa z zabezpieczeniem 32 A i przekrojem<br />
przewodów 4x4 mm 2 .<br />
się może, że jego wartość będzie niższa<br />
od nominalnej a wtedy niższa będzie<br />
również wydajność podgrzewacza.<br />
W przypadku gdy dochodzi do częstych<br />
spadków napięć warto zadbać o urządzenie<br />
z wyższą mocą. Przy czym nowoczesne<br />
układy sterowania podgrzewaczy<br />
zapewniają stałą temperaturę<br />
wody bez względu na zmiany wartości<br />
napięcia zasilania i ciśnienia na wejściu.<br />
Fot. KOSPEL<br />
Fot. 6. Podgrzewacze prysznicowe<br />
wyposażone są w drobnostrumieniowy<br />
perlator.<br />
Fot. KOSPEL<br />
Fot. 7. Nowoczesne układy sterowania<br />
zapewnią precyzyjną regulację temperatury.<br />
Prawidłowa eksploatacja<br />
Na etapie eksploatacji elektrycznego podgrzewacza<br />
wody należy przestrzegać kilku<br />
podstawowych zasad. Przede wszystkim<br />
z racji bezpieczeństwa instalacja elektryczna<br />
musi mieć odpowiedni stan techniczny,<br />
przy czym ważne są tutaj właściwie wykonane<br />
pomiary zabezpieczeń elektrycznych.<br />
Szczególną uwagę należy zwrócić na odpowiedni<br />
sposób połączenia podgrzewacza<br />
elektrycznego z instalacją elektryczną<br />
zwłaszcza w odniesieniu do szczelności<br />
połączeń. Nie należy uruchamiać podgrzewacza<br />
w przypadku gdy nie ma w nim<br />
wody. Z kolei po przerwach w jej dostawie<br />
urządzenie powinno być odpowietrzone.<br />
Podsumowanie<br />
W nowoczesnych elektrycznych przepływowych<br />
podgrzewaczach wody stawia<br />
się na szereg rozwiązań konstrukcyjnych,<br />
które z jednej strony zapewniają komfort<br />
użytkowania, zaś z drugiej, przyczyniają się<br />
do trwałości poszczególnych elementów<br />
urządzenia. Dzięki tzw. odkrytym grzałkom<br />
woda może mieć wysoki poziom wapnia.<br />
Z kolei specjalne układy elektroniczne odpowiadają<br />
za wykrywanie pęcherzyków<br />
powietrza, tym samym zabezpieczając<br />
urządzenie przed przepaleniem. Ważny<br />
jest bezwzględny priorytet w zakresie<br />
dokładnej utrzymywania zadanej temperatury.<br />
Należy mieć na uwadze bardzo<br />
niski przepływ załączeniowy. W obiektach<br />
takich jak chociażby przedszkola, szkoły,<br />
szpitale czy domy opieki społecznej z pewnością<br />
sprawdzi się funkcja ograniczania<br />
temperatury celem zapewnienia ochrony<br />
przed poparzeniem.<br />
Damian Żabicki<br />
22<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
I.<br />
instalacje<br />
Energooszczędne podgrzewanie wody<br />
Zastosowanie podgrzewaczy przepływowych jest jednym z najoszczędniejszych<br />
i najbardziej komfortowych sposobów podgrzewania wody.<br />
Podgrzewacze pobierają energię elektryczną tylko w momencie przepływu<br />
wody. Dodatkowo urządzenia pozwalają na ciągły pobór ciepłej wody,<br />
którą uzyskujemy niemal od razu po odkręceniu kranu.<br />
Ciepła woda natychmiast<br />
i bez ograniczeń<br />
Podgrzewacze przepływowe<br />
dobiera się odpowiednio<br />
do ilości i rodzaju punktów odbioru<br />
wody. Dzięki niewielkim<br />
rozmiarom, mogą być montowane<br />
w pobliżu punktu<br />
poboru, a ich szeroka gama<br />
umożliwia optymalny wybór<br />
w zależności od potrzeb<br />
i oczekiwań użytkownika. Odpowiedni<br />
dobór oraz właściwe<br />
miejsce instalacji zapewniają<br />
mniejsze zużycie wody i ograniczenie<br />
strat ciepła. Powyższe zalety oraz fakt,<br />
że podgrzewacze pozwalają na ciągły<br />
pobór ciepłej wody, nieograniczony<br />
pojemnością zbiornika daje im zdecydowaną<br />
przewagę nad urządzeniami<br />
pojemnościowymi.<br />
Urządzenia przepływowe mają jednak<br />
pewne ograniczenie – wymagają<br />
odpowiedniej instalacji elektrycznej.<br />
Jeżeli nie ma możliwości uzyskania<br />
odpowiedniego przydziału mocy, pozostaje<br />
zastosować ogrzewacze pojemnościowe.<br />
24<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
instalacje I.<br />
PROMOCJA<br />
Podgrzewanie wody prądem<br />
– ile to kosztuje?<br />
Podgrzewacze przepływowe zużywają<br />
energię tylko w momencie poboru<br />
ciepłej wody. Należą do jednych<br />
z najbardziej energooszczędnych<br />
urządzeń służących do ogrzewania<br />
wody – posiadają klasę energetyczną<br />
A. Przy wyborze urządzeń często pojawia<br />
się pytanie ile konkretnie użytkownika<br />
będzie kosztowało korzystanie<br />
z tego typu produktu.<br />
Obliczymy koszt podgrzania 1000<br />
litrów (1m 3 ) wody, przy założeniu,<br />
że temperaturę podnosimy o 30 O C<br />
(najczęściej podgrzewamy wodę z ok.<br />
10 O C do ok. 40 O C). Wydajność podgrzewacza<br />
o mocy 21kW (np. PPE2<br />
electronic) wynosi 10,1l/min. Urządzenie<br />
to nagrzeje 1000 litrów wody<br />
w 99 minut czyli 1,65 godziny zużywając<br />
ok. 35kWh. Koszt zużytej energii<br />
wyniesie zatem niecałe 20 zł brutto<br />
(35kWh x 0,56zł – średnia cena energii<br />
w taryfie G11 w Polsce, 05.2016).<br />
Warto zauważyć, że przeciętny ogrzewacz<br />
pojemnościowy 80 litrów ma<br />
straty energii na poziomie 1,5kWh/24h.<br />
Oznacza to ok 550kWh energii, czyli ok.<br />
300 zł strat rocznie.<br />
Na podstawie powyższych wyliczeń<br />
można stwierdzić, że podgrzewanie<br />
wody elektrycznym przepływowym<br />
podgrzewaczem nie jest drogie,<br />
a zapewnia komfortową i bezpieczną<br />
eksploatację. Wynika to z faktu,<br />
że urządzenie można dobrać optymalnie<br />
do planowanego zapotrzebowania<br />
na ciepłą wodę. Podgrzewacz<br />
instaluje się blisko punktów odbioru<br />
wody. Dzięki temu straty wody i energii<br />
ograniczone są do minimum.<br />
Jak dobrać<br />
podgrzewacz przepływowy?<br />
Najbardziej popularne są podgrzewacze<br />
umywalkowe, wyposażone<br />
w baterię i wieszane bezpośrednio<br />
nad umywalką. Są to modele EPS2<br />
Twisetr i EPJ Optimus. W domkach<br />
letniskowych i na campingach często<br />
stosuje się podgrzewacze prysznicowe<br />
EPS2.P Prister. Posiadają one<br />
stopień ochrony IP25, czyli ich obudowy<br />
są tak uszczelnione, aby można<br />
je było montować w kabinach<br />
prysznicowych. Podgrzewacze EPO2<br />
Amicus najczęściej znajdują zastosowanie<br />
w kuchni. Są małe, dzięki czemu<br />
można je łatwo schować w szafce<br />
pod zlewozmywakiem, a jednocześnie<br />
przy mocy na poziomie 6kW<br />
pozwalają uzyskać strumień wody<br />
umożliwiający pozmywanie niedużej<br />
ilości naczyń.<br />
Opisane powyżej podgrzewacze<br />
umożliwiają korzystanie z jednego<br />
kranu i zasilane są napięciem 230V.<br />
Chcąc uzyskać większe ilości ciepłej<br />
wody w kilku kranach należy zastosować<br />
urządzenia zasilane napięciem<br />
400V. Tu dostępne są modele<br />
z załączaniem hydraulicznym PPH2<br />
hydraulic i KDH Luxus oraz bardziej<br />
zaawansowane technologicznie modele<br />
ze sterowaniem elektronicznym<br />
PPE2 electronic LCD, KDE Bonus lub<br />
PPVE Focus electronic.<br />
Warto podkreślić, że wybór podgrzewacza<br />
ze sterowaniem elektronicznym<br />
daje dwie najważniejsze zalety:<br />
oszczędność energii i zdecydowanie<br />
większy komfort użytkowania. Warto<br />
też wspomnieć o doborze mocy<br />
– do kąpieli pod prysznicem wystarcza<br />
moc od 12kW, do napełniania<br />
wanny należy już zastosować moce<br />
od 18kW w górę.<br />
Firma Kospel posiada w ofercie szeroką<br />
gamę podgrzewaczy wody<br />
od najmniejszych 3,5kW do 36kW,<br />
które można dopasować optymalnie<br />
do potrzeb instalacji i wymagań<br />
użytkownika.<br />
•<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
25
I.<br />
instalacje<br />
lub w poziomie, z pokrętłem do regulacji<br />
temperatury lub/także z wyświetlaczem<br />
elektronicznym i możliwością energooszczędnego<br />
programowania. Najważniejsze,<br />
że ogrzewacze „nie straszą” swoim wyglądem:<br />
posiadają estetyczną obudowę,<br />
która pasuje do każdego wnętrza.<br />
PROMOCJA<br />
Ogrzewacze pojemnościowe<br />
STIEBEL ELTRON<br />
Seria PSH to elektryczne, ciśnieniowe<br />
ogrzewacze pojemnościowe<br />
do indywidualnego lub<br />
grupowego przygotowania ciepłej<br />
wody, do jednego lub kilku<br />
punktów poboru wody w domkach<br />
letniskowych, gospodarstwach<br />
domowych, w budynkach<br />
gospodarczych biurowych<br />
czy przemysłowych. Są dostępne<br />
w szerokim wachlarzu pojemności<br />
od 30 do 200 litrów, montowane<br />
w pionie lub w poziomie.<br />
Ze względu na wyróżniającą się estetykę,<br />
idealnie sprawdzą się nie tylko na działkach<br />
czy w obiektach inwestycyjnych,<br />
ale również w eleganckich łazienkach.<br />
Dlatego STIEBEL ELTRON proponuje aż<br />
6 różnych modeli ogrzewaczy pojemnościowych<br />
PSH, które można dopasować<br />
do własnych preferencji. W ofercie<br />
znajdują się proste w obsłudze ogrzewacze<br />
pojemnościowe, spełniające podstawowe<br />
zadania, urządzenia z wężownicą<br />
do podłączenia np. kolektorów, kotłów,<br />
kominków. Wersje do montażu w pionie<br />
Ekonomicznie i ekologicznie<br />
Wszystkie modele umożliwiają dostęp<br />
do ciepłej wody przy jednoczesnym minimalnym<br />
zużyciu energii elektrycznej.<br />
Każdy posiada inne funkcje dodatkowe<br />
oraz występuje w kilku pojemnościach,<br />
więc możemy wybrać taki, który odpowiada<br />
konkretnym potrzebom.<br />
Dla użytkowników, którzy nie boją się<br />
inwestować w ekologię, alternatywnym<br />
rozwiązaniem dla przygotowania ciepłej<br />
wody użytkowej mogą być ogrzewacze<br />
PSH wyposażone dodatkowo w wymiennik<br />
ciepła (wężownicę), który odbiera<br />
ciepło do ogrzania wody z tzw. „drugiego<br />
źródła”. Jest to dodatkowe ograniczenie<br />
kosztów związanych z ogrzewaniem<br />
wody, szczególnie w miesiącach od<br />
wiosny do wczesnej jesieni. 3 modele:<br />
PSH WE–H, PSH WE L/R oraz PSH W–L/R<br />
wyposażone są w rurkowy, spiralny wymiennik<br />
ciepła, dzięki któremu mogą<br />
współpracować z szeroką gamą urządzeń<br />
grzewczych dostępnych na rynku, np.<br />
kotłami c.o., kotłami na pelet, kominkami<br />
oraz innymi źródłami ciepła. Ich wykorzystanie<br />
pozwala na znacznie obniżenie<br />
zużycia prądu, a co za tym idzie - zauważalne<br />
obniżenie rachunków.<br />
STIEBEL ELTRON oferuje 3 typoszeregi:<br />
PSH 80-120 W–L/R w dwóch pojemnościach:<br />
80 i 120 litrów oraz PSH 80-200<br />
WE L/R i PSH 80-200 WE-H, w czterech<br />
pojemnościach: 80, 120, 150 i 200 litrów.<br />
Modele z oznaczeniem W i WE L/R są<br />
przystosowane do montażu w pionie,<br />
z wersjami lewostronnego „L” lub prawostronnego<br />
„R” podłączenia wymiennika<br />
ciepła i króćca cyrkulacji. Modele PSH<br />
WE-H są przygotowane do montażu<br />
w poziomie. Posiadają lewostronne podłączenie<br />
wymiennika ciepła, przyłącza<br />
dopływu wody zimnej i wyjścia wody<br />
ciepłej. Prosty montaż na ścianie przez<br />
uniwersalny uchwyt ścienny. Dolna pokrywa<br />
ułatwia obsługę serwisową bez<br />
konieczności odłączania przewodów<br />
26<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
instalacje I.<br />
elektrycznych. Przewód elektryczny bez<br />
wtyczki ma długość ok. 1m. Przyłącza<br />
dopływu wody zimnej i wyjścia wody<br />
ciepłej znajdują się w dolnej części.<br />
Ze względu na miejsce, w którym ma<br />
znajdować się ogrzewacz oraz budowę<br />
instalacji możemy zdecydować się<br />
na urządzenie z podłączeniem lewo- lub<br />
prawostronnym. Prosty montaż urządzenia<br />
jest gwarantowany przez uniwersalny<br />
uchwyt ścienny. Dodatkowo, w zestawie<br />
z ogrzewaczem użytkownik otrzymuje<br />
wszystkie elementy niezbędne do montażu.<br />
Najwyższej klasy materiały oraz nowoczesne<br />
rozwiązania technologiczne<br />
pozwolą nam w pełni cieszyć się komfortem,<br />
a przy tym ograniczyć zużycie<br />
energii elektrycznej.<br />
Inwestycja na lata<br />
Ogrzewacz wody to zakup, który z założenia<br />
ma służyć nam przez długi czas. Warto<br />
więc upewnić się, że wybrany przez<br />
nas produkt jest najwyższej jakości. Z powodu<br />
stałego kontaktu z wodą powinien<br />
być on szczególnie odporny na korozję.<br />
W przypadku modeli PSH zbiornik jest<br />
dwustronnie emaliowany syntetycznym<br />
szkliwem o specjalnym składzie CoPro.<br />
STIEBEL ELTRON jest pierwszą firmą<br />
w Europie, która została wyróżniona za<br />
znakomitą jakość produktów przez Europejską<br />
Izbę Producentów Emalii (European<br />
Enamel Authority- EEA). Dla pewnej<br />
ochrony wszystkie trzy modele wyposażono<br />
w anodę magnezową, której celem<br />
jest ochrona wewnętrznej powłoki zbiornika<br />
przed korozją i zapewnia wyjątkowo<br />
długą żywotność zbiornika. Zewnętrzna<br />
obudowa ogrzewaczy PSH wykonana<br />
została z lakierowanej blachy stalowej.<br />
Barwa zewnętrznego płaszcza nadaje<br />
się również do stosowania na zewnątrz<br />
i ma zwiększoną odporność na działanie<br />
światła, wilgoci i innych czynników środowiskowych.<br />
Estetyczny wygląd, świetna jakość i izolacja<br />
zbiorników, duży zakres dostępnych<br />
pojemności, 2 warianty montażu<br />
oraz możliwość współpracy z innymi<br />
źródłami ciepła to ciekawa i przystępna<br />
cenowo propozycja.<br />
STIEBEL ELTRON Polska<br />
ul. Działkowa 2, 02-234 Warszawa<br />
www.stiebel-eltron.pl<br />
www.ogrzewaczewody.pl<br />
REKLAMA<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
27
I.<br />
instalacje<br />
Pipelife<br />
system ogrzewania<br />
podłogowego<br />
O firmie:<br />
Firma Pipelife Polska S.A. rozpoczęła<br />
działalność w Polsce w roku<br />
1996 otwierając swoje pierwsze<br />
biuro w Warszawie. Pierwsza fabryka<br />
powstawała w Strzałkowie<br />
k. Radomia. Po zaledwie dwóch<br />
latach działalności firma zapewniła<br />
sobie 5% udział w polskim rynku<br />
dostawców instalacji. W roku<br />
1999 aby zwiększyć swoje możliwości,<br />
firma Pipelife zakupiła od<br />
Fot. 1.<br />
UFH.<br />
Rura PE-RT/AL/PE-RT<br />
Fot. PIPELIFE<br />
norweskiego koncernu Mabo fabrykę,<br />
znajdującą się w Kartoszynie w okolicach<br />
jeziora Żarnowieckiego. Od tego czasu<br />
Pipelife nieustannie się rozwija, poszerza<br />
swój asortyment o coraz to nowsze produkty<br />
aby sprostać wymaganiom stawianym<br />
przez obecny rynek. Dzięki temu<br />
firma może poszczycić się pozycją lidera<br />
wśród producentów kompleksowych systemów<br />
rurowych z tworzyw sztucznych.<br />
Firma Pipelife jest częścią międzynarodowego<br />
holdingu utworzonego przez austriacki<br />
koncern Wienerberger.<br />
Poza standardowymi systemami rurowymi<br />
z tworzyw sztucznych Pipelife<br />
produkuje też kompletny system studni<br />
kanalizacyjnych niewłazowych i włazowych<br />
PRO 200, 315, 400, 425, 630, 800<br />
i 1000. Firma posiada również w swojej<br />
ofercie system drenarski z PVC-U i z PP<br />
a także system skrzynek retencyjno-rozsączających<br />
Stormbox. Tak szeroka oferta<br />
sprawia, że Pipelife cieszy się uznaniem<br />
wśród swoich odbiorców.<br />
Oferta:<br />
RADOPRESS – system instalacyjny do instalacji<br />
grzewczych oraz ciepłej i zimnej wody<br />
użytkowej. Jest to rura wielowarstwowa<br />
zbudowana z polietylenu sieciowanego<br />
PE-X z warstwą antydyfuzyjną z aluminium<br />
(Al) oraz kształtek połączeniowych<br />
zaprasowywanych i gwintowanych. Dostępne<br />
są również rury, których warstwa<br />
wewnętrzna jak i zewnętrzna wykonane<br />
z polietylenu o podwyższonej wytrzymałości<br />
termicznej PE-RT. System ten można<br />
Fot. 2.<br />
Rozdzielacz podłogowy.<br />
Fot. PIPELIFE<br />
28<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
instalacje I.<br />
PROMOCJA<br />
zastosować do nowobudowanych instalacji,<br />
wymiany, napraw czy modernizacji<br />
w budownictwie jedno- i wielorodzinnym<br />
a także budynkach biurowych, hotelach,<br />
szpitalach, obiektach przemysłowych,<br />
sportowych, itp. Rury dostępne są w średnicach<br />
od 16 do 63 mm w zwojach lub<br />
w sztangach. Istnieje również możliwość<br />
zakupu rury w specjalnej 6 mm otulinie<br />
z polietylenu EPE w kolorze czerwonym<br />
i niebieskim, której zewnętrzna powierzchnia<br />
jest ryflowana i pokryta folią ochronną.<br />
FLOORTHERM – jest to rura wielowarstwowa<br />
PE-RT/EVOH/PE-RT dedykowana<br />
szczególnie do ogrzewania podłogowego,<br />
które wpisuje się w 4 klasę<br />
zastosowania wg normy ISO 10508, dla<br />
której ciśnienie robocze wynosi 6 bar<br />
a temperatura pracy wynosi 20-60°C.<br />
Rura składa się z PE-RT czyli kopolimeru<br />
octanowego polietylenu średniej gęstości<br />
o podwyższonej stabilności cieplnej<br />
oraz warstwy antydyfuzyjnej, którą<br />
stanowi alkohol poliwinylowy EVOH.<br />
Dostępne są zwoje o długościach 200<br />
lub 400 m w średnicach 16 i 18 mm.<br />
UFH – jest to system przeznaczony typowo<br />
do ogrzewania podłogowego. Zbudowany<br />
na bazie polietylenu o podwyższonej<br />
wytrzymałości temperaturowej<br />
PE-RT z wkładką z aluminium (Al). Z uwagi<br />
na fakt, że warstwa zewnętrzna jest<br />
względnie przezroczysta to rura wydaje<br />
się srebrna dzięki kolorowi wkładki aluminiowej.<br />
W stosunku do rur z polietylenu<br />
sieciowanego system UFH charakteryzuje<br />
się łatwiejszym wyginaniem co ma duże<br />
znaczenie podczas układania i mocowania.<br />
W ofercie Pipelife dostępne są rury<br />
w średnicy 16 mm i długościach 200 lub<br />
400 m. Tak długie zwoje sprzyjają minimalizacji<br />
niewykorzystanych odcinków.<br />
•<br />
REKLAMA<br />
SYSTEMY<br />
ogrzewania<br />
podłogowego<br />
Nowość<br />
• System FLOORTHERM<br />
do ogrzewania<br />
podłogowego<br />
• Rury PE-RT/Al/PE-RT<br />
do ogrzewania c.o.<br />
RADOPRESS<br />
System Radopress do instalacji<br />
grzewczych oraz ciepłej<br />
i zimnej wody użytkowej, a także<br />
ogrzewania podłogowego.<br />
• rury PE-X/Al/PE-X<br />
• rury PE-X/Al/PE-X w otulinie EPE<br />
• rury PE-RT/Al/PE-RT typ II<br />
10 lat gwarancji !<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
29
P.<br />
pompy i przepompownie<br />
Pompy i rozdrabniacze<br />
do użytku komercyjnego<br />
– rodzaje, przeznaczenie, montaż<br />
Połączenie pompy i rozdrabniacza to urządzenie służące do rozdrobnienia<br />
i przepompowania ścieków szarych i czarnych (zawierających fekalia)<br />
z dowolnego miejsca w pomieszczeniu, mieszkaniu lub budynku – niezależnie<br />
od tego jak daleko znajdują się piony kanalizacyjne lub istniejąca infrastruktura<br />
kanalizacji poziomej pod poziomem gruntu. Urządzenia te, znane powszechnie<br />
jako pomporozdrabniacze, całkowicie zmieniły świat projektantów instalacji<br />
sanitarnych – a wszystko zaczęło się 60 lat temu w stolicy Francji.<br />
Pomporozdrabniacze powstały<br />
jako odpowiedź na rozwiązanie<br />
pilnego problemu, który ujawnił<br />
się pod koniec lat 50-tych ubiegłego<br />
wieku w Paryżu, kiedy to<br />
wskutek gwałtownego wzrostu<br />
liczby mieszkańców miasta, dzielono<br />
wielkie powierzchnie mieszkalne<br />
na mniejsze lokale. Okazało<br />
się wówczas, że większość nowo<br />
wydzielonych lokali nie ma pionów<br />
kanalizacyjnych ani jakiejkolwiek<br />
instalacji sanitarnej i nie<br />
wiadomo jak temu zaradzić. Rozwiązaniem<br />
okazało się urządzenie<br />
znanej obecnie na całym świecie<br />
francuskiej firmy, które umożliwiło<br />
skuteczne przetłaczanie<br />
i rozdrabnianie ścieków szarych<br />
i czarnych na duże odległości<br />
i sporą wysokość, co pozwoliło<br />
stworzyć łazienki i toalety w każdym<br />
pomieszczeniu – nawet tym<br />
najbardziej oddalonym od systemu<br />
kanalizacji pionowej.<br />
Czym są rozdrabniacze<br />
i pompy do ścieków<br />
Dzisiejsze pompy i rozdrabniacze<br />
do ścieków – choć górują skutecznością<br />
i zaawansowaniem<br />
technologicznym nad swymi<br />
Fot. 1.<br />
Zastosowanie Sanicubic 2 Pro w domu.<br />
Fot. SFA<br />
30<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
pompy i przepompownie P.<br />
„przodkami”, działają w oparciu o te same<br />
zasady: szatkują i przetłaczają ścieki rurą,<br />
którą chowa się w ścianie, pod podłogą,<br />
lub pozostawia na podłodze i po prostu<br />
zasłania odpowiednią estetyczną obudową<br />
– a poprzez to uniezależniają instalatora<br />
od położenia pionów kanalizacyjnych<br />
i nie zmuszają go do kładzenia instalacji<br />
z zachowaniem spadków w kierunku<br />
pionów. Obecnie oferowane na rynku<br />
produkty i rozwiązania, pozwalają nie<br />
tylko zainstalować wyposażenie sanitarne<br />
w piwnicy domu, pod schodami,<br />
na poddaszu czy w dowolnie wybranym<br />
pomieszczeniu. Nowoczesne i efektywne<br />
pomporozdrabniacze dokonały również<br />
swoistej „małej rewolucji” w obiektach komercyjnych,<br />
takich jak poczekalnie, bary,<br />
restauracje i kawiarnie, hoteliki, domki<br />
pod wynajem i wielu innych, pozwalając<br />
ulokować je dosłownie wszędzie tam,<br />
gdzie zażyczy sobie inwestor.<br />
Czym więc de facto jest współczesny<br />
pomporozdrabniacz do użytku komercyjnego?<br />
– jest to urządzenie o napędzie<br />
elektrycznym (pobór mocy od<br />
Fot. 2. Borysowsiki & Spółka – domowo-komercyjny pomporozdrabniacz PUMPMAX –<br />
świetny dla tzw. małej gastronomii.<br />
Fot. BORYSOWSKI & SPÓŁKA<br />
Fot. 3. Borysowsiki & Spółka – pomporozdrabniacz VORTOBOKS M wyposażony w podwójny<br />
układ pomp.<br />
Fot. BORYSOWSKI & SPÓŁKA<br />
1000-1200 Wat w górę), zasilane prądem<br />
230 / 400 V i wyposażone w pompę oraz<br />
moduł tnący (nóż lub zestaw noży o różnej<br />
geometrii), służące do rozdrabniania<br />
i przetłaczania na dużą wysokość i odległość<br />
ścieków, papieru toaletowego<br />
i innych zużywalnych artykułów higienicznych<br />
oraz odpadków organicznych.<br />
Pompa musi być w stanie przetłoczyć<br />
ścieki po rozdrobnieniu, na określoną<br />
wysokość w górę i/lub na właściwą odległość<br />
w poziomie. System taki z reguły<br />
posiada też układ elektroniczny sterujący<br />
pracą pompy i noża, zawiadujący załączaniem<br />
i wyłączaniem urządzenia oraz<br />
coraz częściej moduł odpowiedzialny za<br />
sygnalizowanie wszelkich problemów<br />
w drodze komunikacji bezprzewodowej<br />
wspartej dodatkowymi sygnałami<br />
akustycznymi, lub tylko poprzez sygnały<br />
akustyczne. Obecnie moduły elektroniczne<br />
coraz częściej stanowią oddzielną<br />
część montowaną poza urządzeniem<br />
i połączoną z nim odpowiednio chronionym<br />
przewodem, umieszczaną np.<br />
na ścianie, dzięki czemu same pomporozdrabniacze<br />
osiągają klasę szczelności<br />
IP 65 lub wyższą.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
31
P.<br />
pompy i przepompownie<br />
z d a n i e m<br />
E K S P E R T A<br />
Czym powinno odróżniać się urządzenie rozdrabniającopompujące<br />
do użytku komercyjnego od swego<br />
odpowiednika stosowanego w domach i mieszkaniach?<br />
Przemysław Kapczuk SFA Poland<br />
Pomporozdrabniacze przeznaczone do użytku publicznego<br />
lub komercyjnego zawsze podlegają większemu<br />
obciążeniu niż ich odpowiedniki domowe. Wybierając<br />
optymalne rozwiązanie należy zwrócić uwagę na kilka<br />
aspektów. Pierwszym jest wydajność oraz parametry tłoczenia<br />
w pionie i w poziomie. Są znacznie wyższe niż dla<br />
urządzeń domowych. Pomporozdrabniacze komercyjne<br />
przystosowane są do większych obciążeń oraz większej<br />
ilości cyklów pracy i ich częstotliwości. Ma to wpływ<br />
na samą konstrukcję urządzenia (wielkość zbiornika) oraz<br />
mocy silnika (najczęściej są to urządzenia o mocach od<br />
750 W do 2000 W). Urządzenia do zastosowań domowych<br />
charakteryzują się mocami silników od 250 W do 450 W.<br />
Kolejnym bardzo istotnym aspektem jest system rozdrabniania<br />
oraz konstrukcja noży tnących. W aplikacjach<br />
komercyjnych noże wykonane są z wysokogatunkowej<br />
stali, które pozwalają na rozdrobnienie elementów innych<br />
niż fekalia i papier toaletowy (radzą sobie z podpaskami,<br />
kawałkami materiałów włóknistych). W rozdrabniaczach<br />
domowych system rozdrabniania znajduje się w specjalnym<br />
koszu. Ścieki wpadają do niego, a następnie zostają<br />
rozdrobnione. W przypadku dostania się do kosza elementu<br />
stałego następuje zablokowanie noża tnącego<br />
i unieruchomienie urządzenia. Systemy rozdrabniania<br />
zastosowane w pomporozdrabniaczach komercyjnych<br />
mają całkowicie inną konstrukcję. Ścieki dostają się bezpośrednio<br />
do zbiornika, a następnie zasysane są przez<br />
impeler i podawane na nóż tnący. W przypadku dostania<br />
się do zbiornika elementu stałego np. zapalniczki, etc.<br />
zostaje on na dnie zbiornika i nie spowoduje zatrzymania<br />
rozdrabniacza. Urządzenia komercyjne przystosowane<br />
są do odbioru ścieków o temperaturach powyżej<br />
60 stopni (w niektórych modelach temperatura do<br />
90 stopni w krótkich cyklach). Wszystkie urządzenia<br />
do zastosowań domowych mają ograniczenie temperatury<br />
do 60 stopni. Konsekwencją wyższej mocy silników oraz<br />
zastosowania innego systemu rozdrabniania jest głośniejsza<br />
praca urządzeń. Pomporozdrabniacze domowe charakteryzują<br />
się poziomem głośności od 42 dB do 48 dB.<br />
Komercyjne do 60 dB (w zależności od producenta). Aby<br />
uzmysłowić głośność urządzenia zakres 42 dB jest niższy<br />
niż spłukiwanie i napełnianie spłuczki w misce WC. Oczywiście<br />
parametr poziomu głośności uzależniony jest od<br />
wielkości pomieszczenia w którym został zainstalowany,<br />
sposobu montażu, akustyki pomieszczenia. Najważniejszym<br />
elementem przy doborze urządzeń do zastosowań<br />
komercyjnych (ale również i zastosowań domowych) jest<br />
jego jakość, gwarancja, dostępność części serwisowych<br />
oraz serwis. Serwis w przypadku urządzeń komercyjnych<br />
jest kluczowym elementem na który należy zwrócić<br />
uwagę przy doborze urządzenia. Musimy pamiętać<br />
że urządzenia takie pracują w obiektach komercyjnych<br />
np. restauracjach, pubach, barach, szpitalach, etc. i szybki<br />
czas reakcji jest konieczny do zapewnienia ciągłości funkcjonowania<br />
danego lokalu bo każdy dzień generuje straty<br />
dla inwestora, który użytkuje to urządzenie. Należy kierować<br />
się przy wyborze producentami którzy oferują serwis<br />
dojeżdżający do klienta. W przypadku awarii, demontaż<br />
urządzenia, pakowanie go i wysyłanie do producenta<br />
jest kłopotliwe, niezgodne z przepisami gdyż mówimy tu<br />
o ściekach fekalnych. Dodatkowo bardzo często zdarza się<br />
że awaria nie wynika z wady urządzenia, a z wadliwie wykonanej<br />
instalacji tłocznej i jest to możliwe do stwierdzenia<br />
tylko i wyłącznie w miejscu instalacji.<br />
Rodzaje pomporozdrabniaczy<br />
Istnieją różne podziały pomporozdrabniaczy<br />
i jest to zależne od kryteriów,<br />
jakie uznamy za bazowe. Z punktu widzenia<br />
rodzaju ścieków możemy wskazać<br />
na dwa główne typy tych urządzeń:<br />
przeznaczone do ścieków szarych, czyli<br />
pochodzących z umywalek, zlewozmywaków,<br />
wanien, bidetów itd. – ale nie<br />
pochodzące z toalet, oraz te, które przeznaczone<br />
są do ścieków czarnych, czyli<br />
zawierających również fekalia, czyli odprowadzające<br />
ścieki z wyżej wymienionych<br />
źródeł, poszerzonych jednak o toalety.<br />
Zauważyć trzeba też grupę pomp<br />
do ścieków szarych, które nie wyposaża<br />
się w moduł rozdrabniający – te urządzenia<br />
zawsze pomijają toalety generujące<br />
ścieki szare. Jednak z uwagi na to,<br />
iż poprzez umywalki czy zlewozmywaki,<br />
mogą do nich dotrzeć większe odpady,<br />
np. chusteczki higieniczne, pompy wykonuje<br />
się tak, by posiadały wolny przelot<br />
o odpowiednio dużej średnicy.<br />
Istotniejszy jednak wydaje się podział<br />
pomp i rozdrabniaczy ze względu<br />
na sposób i miejsce ich stosowania.<br />
Mamy więc tu urządzenia domowe, gabarytowo<br />
mniejsze i wyposażane w napędy<br />
o niskich mocach, oraz – będące<br />
32<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
pompy i przepompownie P.<br />
Fot. SFA<br />
Fot. 4. Sanicubic 2 Classic – pompa tłocząca z wbudowanymi rozdrabniaczami<br />
– do wszystkich ścieków<br />
rze szybkiej obsługi oznacza poważne<br />
problemy i często spore straty dla właściciela<br />
i administratora urządzenia.<br />
Istnieje też grupa super wydajnych<br />
pomporozdniabniaczy dla bardzo dużych<br />
obiektów i przemysłu, które są<br />
de facto urządzeniami zatapialnymi<br />
o wydajnościach rzędu 120 m 3 /h, mocy<br />
przetłoczenia ścieków w górę na wysokość<br />
rzędu 50 metrów i ze zbiornikami<br />
o pojemnościach 500 – 1000 m 3 , lecz<br />
stanowią one nieco osobną – nazwijmy<br />
ją „przemysłową” – kategorię pomp<br />
i rozdrabniaczy.<br />
Coraz częstszą cechą pomporozdrabniaczy<br />
komercyjnych (publicznych) jest<br />
ich zdolność do raportowania stanu<br />
systemu i komunikowania ewentualnych<br />
problemów, takich jak np. zablokowanie<br />
modułu tnącego, zatkanie<br />
przewodu tłocznego, powrót ścieków<br />
z przewodu tłocznego lub zbyt wysoki<br />
poziom ścieków w zbiorniku – wszystko<br />
to dzięki odpowiednim czujnikom.<br />
Komunikacja odbywa się zarówno poprzez<br />
wyświetlenie informacji na podłączonej<br />
elektronicznej tablicy sterującej<br />
(moduł sterujący), jak też coraz częściej<br />
poprzez bezprzewodową komunikację<br />
przedmiotem niniejszego omówienia<br />
– pomporozdrabniacze komercyjne,<br />
zwane często publicznymi. Te urządzenia<br />
są znacznie wydajniejsze, mają<br />
wyższe parametry tłoczenia w pionie<br />
i poziomie, wyposażane są w silniejsze<br />
pompy i moduły rozdrabniające, a ponadto<br />
z reguły obsługują ścieki o wyższych<br />
temperaturach – sięgających<br />
nawet 80-90ºC. Każdy komercyjny pomporozdrabniacz<br />
ma kilka wejść o różnych<br />
średnicach(np. 40 mm, 50 mm, 80 mm<br />
czy 100 mm) i dość duży zbiornik - przeciętnie<br />
o pojemności 40 litrów i większej.<br />
Istotną cechą ich konstrukcji jest<br />
wysoka trwałość i jakość wszystkich<br />
elementów, z których urządzenia się<br />
składają. Dotyczy to każdego ich detalu<br />
– nawet noże tnące w modułach<br />
rozdrabniających z reguły wykonane są<br />
z odpowiednio trwałych gatunków stali.<br />
Nie ulega dyskusji fakt, iż pomporozdrabniacze<br />
komercyjne muszą znieść<br />
większe obciążenia i być niemal niezawodne,<br />
gdyż awaria urządzenia w ba-<br />
Fot. 5.<br />
Sanibest Pro – doskonały rozdrabniacz do miejsc publicznych.<br />
Fot. SFA<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
33
P.<br />
pompy i przepompownie<br />
Fot. BORYSOWSKI & SPÓŁKA<br />
Fot. 6. Borysowsiki & Spółka – pomporozdrabniacz komercyjny VORTOSET można umieścić<br />
pod podłogą.<br />
wspomniane, po kilka wejść o różnych<br />
średnicach i dzięki temu są w stanie<br />
obsłużyć kompleksowo np. całą łazienkę<br />
z toaletą w domku letniskowym, czy<br />
wręcz całe obiekty, takie jak np. niewielki<br />
hotel, restauracja czy bar. Sporo modeli<br />
na rynku wyposaża się w dwa lub<br />
nawet trzy silniki (załączające się po kolei<br />
w miarę wzrostu ilości ścieków), co<br />
w połączeniu z bardzo efektywnym modułem<br />
rozdrabniającym pozwala często<br />
przetłoczyć ścieki szare i czarne na wysokość<br />
10-15 metrów w pionie i na odległość<br />
100-130 metrów w poziomie.<br />
Jednak są też modele obsługujące całe<br />
budynki, które potrafią przepompować<br />
ścieki nawet na wysokość 40 metrów<br />
w pionie.<br />
Montaż typowego pomporozdrabniacza<br />
średniej wielkości jest dość prosty i szybki.<br />
Należy zawsze zapewnić łatwy dostęp<br />
do urządzenia na potrzeby przeglądów,<br />
napraw i regularnej konserwacji (często<br />
z użyciem specjalnych płynów odkamieniających).<br />
Z uwagi na minimalizowanie<br />
generowanego hałasu, warto pamiętać<br />
GSM, BlueTooth lub WiFi wspartą<br />
odpowiednią aplikacją instalowaną<br />
na komputerze czy smartfonie. Trendy<br />
związane z inteligentnymi domami nie<br />
ominęły również i tych urządzeń, co nie<br />
powinno dziwić, zważywszy na fakt, iż<br />
są istotnym elementem instalacji warunkujących<br />
funkcjonowanie domów,<br />
mieszkań czy całych obiektów komercyjnych.<br />
Przeznaczenie i montaż<br />
pomporozdrabniaczy<br />
Przeznaczenie urządzeń do użytku publicznego<br />
jest dokładnie takie samo jak<br />
tych dedykowanych do gospodarstw<br />
domowych: efektywnie przetłoczyć<br />
ścieki do najbliższego pionu kanalizacyjnego,<br />
niezależnie od tego gdzie inwestor<br />
zlokalizuje umywalkę, sedes czy<br />
bidet. Jednak miejsca w których one<br />
pracują, są zupełnie inne niż typowy<br />
dom czy mieszkanie. Większość z tych<br />
urządzeń posiada nie tylko wysoką moc<br />
i zdolność efektywnego przetłaczania<br />
dużych ilości ścieków w danej jednostce<br />
czasu (minimum 25 m 3 /h) – posiadają<br />
one ponadto, jak już zostało to<br />
Fot. BORYSOWSKI & SPÓŁKA<br />
Fot. 7.<br />
Sanibest Pro – doskonały rozdrabniacz do miejsc publicznych.<br />
34<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
pompy i przepompownie P.<br />
o mocowaniu urządzenia do podłoża,<br />
tak by nie dotykało żadnej ściany – przy<br />
czym podłoże powinno być poziome<br />
i zupełnie płaskie (podkładki antywibracyjne<br />
spełnią wówczas swoje zadanie).<br />
Ważne jest, by przewód tłoczny – wychodzący<br />
z urządzenia – był wykonany<br />
i poprowadzony z wykorzystaniem technologii<br />
zgrzewania lub klejenia, gdyż<br />
ścieki przetłaczane są pod ciśnieniem<br />
i wszelkie połączenia oparte na uszczelkach<br />
lub zaciskach okazałyby się z czasem<br />
nieszczelne – pojawiłyby się bardzo<br />
uciążliwe przecieki. Jeśli to możliwe, zaleca<br />
się by odpływowe rury poziome prowadzić<br />
jednak z minimalnym spadkiem<br />
1-2%, jeśli zaś ich długość jest znaczna,<br />
większa nić 10 metrów, wskazane jest<br />
stopniowe zwiększanie ich średnicy i zastosowanie<br />
zaworów napowietrzających<br />
z uwagi na ryzyko wystąpienia bańki<br />
powietrznej, zatykającej układ. Profesjonalny<br />
instalator musi też sobie zdawać<br />
sprawę z tego, że w przypadku ścieków<br />
opory hydrauliczne są znaczne i dlatego<br />
każde kolano 90 0 lepiej jest zastąpić<br />
układem dwóch następujących po sobie<br />
kolanek 45 0 . Pierwsze uruchomienie<br />
instalacji wiąże się z dokładną kontrolą<br />
ewentualnych wycieków na połączeniach<br />
z urządzeniami sanitarnymi. Warto<br />
też dokonać próbnych testów modułu<br />
Fot. 8.<br />
Sanibest Pro – zastosowanie w barze<br />
rozdrabniającego, fundując mu wpierw<br />
typową ilość papieru toaletowego lub<br />
chusteczek higienicznych, zaś potem<br />
nieco ponadprzeciętną ilość tych odpadków.<br />
W ten sposób instalator zdobywa<br />
pewność, że system jest sprawny<br />
i może sprostać sytuacjom obciążającym<br />
go bardziej niż przeciętnie.<br />
Fot. SFA<br />
Podsumowanie.<br />
Pomporozdrabniacze do użytku komercyjnego<br />
okazały się produktem<br />
marzeń dla inwestorów w branżach<br />
takich jak choćby mała i średnia gastronomia<br />
czy usługi hotelarskie, którzy<br />
z różnych względów muszą ulokować<br />
swój biznes wraz z wszystkimi<br />
ujęciami sanitarnymi w takich miejscach,<br />
w których warunki budowlano<br />
-techniczno-lokalizacyjne nie pozwalają<br />
na grawitacyjne odprowadzanie<br />
ścieków. Ich coraz wyższa jakość i wytrzymałość<br />
i stopień zautomatyzowania<br />
dzięki wykorzystaniu elektroniki,<br />
sprawiają, że powoli stają się urządzeniami<br />
niemal bezobsługowymi.<br />
Sterowanie zaś nimi, coraz częściej<br />
sprowadza się do prostego stukania<br />
placem w ekran tabletu lub smartfona<br />
– bez konieczności udawania się<br />
w miejsce, w którym urządzenie jest<br />
zamontowane.<br />
Fot. 9. Sanicubic 2 Classic – jeden z największych domowo-publicznych pomporozdrabniaczy<br />
na rynku<br />
Fot. SFA<br />
Łukasz Lewczuk<br />
Na podstawie materiałów publikowanych<br />
przez: SFA Poland Sp. z o.o., Borysowski<br />
& Spółka, Wilo Polska Sp. z o.o.,<br />
Setma, Grundfos Pompy Sp. z o.o.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
35
O.<br />
ogrzewanie<br />
Gruntowe pompy ciepła<br />
– popełniane błędy i ich skutki przy 1-szym uruchomieniu.<br />
Polski rynek gruntowych pomp ciepła to rynek dojrzały, na którym od wielu<br />
lat działają dystrybutorzy i należące do nich lub współpracujące z nimi ekipy<br />
montażowo-instalacyjne. Technologia jest już dopracowana, instalacje<br />
i montaż przeprowadzono setki i tysiące razy. Mimo tego nadal można<br />
spotkać przypadki, w których pierwsze uruchomienie instalacji ujawnia<br />
poważne błędy popełnione na różnych etapach inwestycji – czasem są<br />
to błędne założenia i obliczenia poczynione na samym początku, czasem<br />
zaś są to konsekwencje niedociągnięć montażowych. Niniejszy materiał to<br />
kompleksowe omówienie najczęściej popełnianych błędów, swoisty poradnik<br />
dla tych, którzy przygodę z tą technologią dopiero zaczynają.<br />
Zasada działania<br />
pomp gruntowych<br />
– krótkie przypomnienie<br />
Grunt, zwany w tej branży „dolnym<br />
źródłem ciepła”, działa niczym<br />
akumulator energii cieplnej<br />
gromadzonej w okresie wiosny,<br />
lata i jesieni. Nagrzewa się bardzo<br />
wolno, jednak magazynuje energię<br />
w takich ilościach, które pozwalają<br />
na efektywne ogrzewanie<br />
Fot. STIEBELELTRON<br />
domu w okresie zimowym. Jego temperatura<br />
na głębokościach poniżej 2 metrów<br />
utrzymuje się na względnie stałym i dość<br />
wysokim poziomie (7 0 C do 12-13 0 C), niezależnie<br />
od pory roku. Gruntowe pompy<br />
ciepła (w skrócie GPC) wykorzystują zgromadzoną<br />
w gruncie energię i przekazują<br />
pod dachy naszych domów. Oznacza to,<br />
że urządzenia te nie produkują energii<br />
cieplnej – jak to czasem mylnie określają<br />
laicy – lecz transferują z gruntu do tzw.<br />
Fot. 1. Podstawowym kryterium przy doborze urządzenia jest właściwe oszacowanie<br />
ogólnego zapotrzebowania na energię cieplną.<br />
„górnych źródeł ciepła” na które składają<br />
się grzejniki płaszczyznowe (ogrzewanie<br />
podłogowe – najlepsza opcja dla gruntowych<br />
pomp ciepła) lub grzejniki naścienne<br />
o dużych powierzchniach, przystosowane<br />
do współpracy z GPC. Gruntowe pompy<br />
ciepła czynią to przy wsparciu ze strony<br />
energii elektrycznej (m.in. zasilanie sprężarki),<br />
przy czym na całość mocy grzewczej<br />
GPC, energia cieplna gruntu składa się<br />
w co najmniej siedemdziesięciu procentach,<br />
zaś energia elektryczna co najwyżej<br />
w trzydziestu.<br />
Zasadę działania GPC można opisać bardzo<br />
krótko: ciepło z gruntu pobierane jest<br />
przez ciecz wypełniającą instalację gruntową<br />
pompy (roztwór glikolu – tzw. solanka),<br />
która zamienia się w gaz sprężany<br />
następnie przez sprężarkę pompy. Proces<br />
sprężania podnosi dodatkowo temperaturę<br />
gazu, który z kolei w skraplaczu oddaje<br />
swoje ciepło wodzie wypełniającej grzejniki.<br />
Ochłodzony płyn (już nie gaz) przechodzi<br />
proces rozprężenia i wraca do parownika<br />
– wówczas proces rozpoczyna się<br />
od nowa. Każdy z tych etapów jest wciąż<br />
stopniowo udoskonalany – producenci<br />
stosują asymetryczne wymienniki ciepła,<br />
elektroniczne zawory rozprężne, spiralne<br />
sprężarki dla osiągnięcia wyższych temperatur<br />
skraplania przy niskich temperaturach<br />
parowania, elektronikę nadzorującą<br />
36<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
ogrzewanie O.<br />
optymalny przebieg każdego z procesów<br />
– ale generalnie zasada jest wciąż ta sama:<br />
następuje transfer energii cieplnej z dolnego<br />
źródła do górnego źródła ciepła.<br />
Gruntowe pompy ciepła „zatrudnia się” nie<br />
tylko do ogrzewania pomieszczeń, ale również<br />
do ogrzewania ciepłej wody użytkowej<br />
(CWU). Jest to z reguły funkcja realizowana<br />
równolegle z C.O. przy czym coraz częściej<br />
użytkownicy posiłkują się dodatkowymi<br />
grzałkami elektrycznymi dla dogrzania<br />
wody, gdyż bazując na samej pompie uzyskuje<br />
się temperatury CWU rzędu 60-65 0 C<br />
– dla wielu użytkowników nie dość wysokie.<br />
Błędy na etapie ofertowania<br />
i projektowania<br />
Najczęstszym błędem projektowym,<br />
objawiającym się już od 1-szego uruchomienia<br />
instalacji, jest nieprawidłowe<br />
oszacowanie ogólnego zapotrzebowania<br />
na energię cieplną lub dobór pompy<br />
o zbyt niskim współczynniku efektywności<br />
(WE – mówi o stopniu wykorzystania<br />
ciepła z gruntu w stosunku do ilości<br />
zużytego prądu w określonej jednostce<br />
czasu). Obie sytuacje skutkują podobnie:<br />
inwestor otrzymuje instalację która nie<br />
jest w stanie przekazać do budynku wystarczającej<br />
ilości ciepła – pomieszczenia<br />
pozostają niedogrzane. Nawet najnowsze<br />
urządzenia inwerterowe tracą w takich<br />
sytuacjach swoje właściwości, gdyż zapotrzebowanie<br />
na ciepło znacznie przerasta<br />
możliwości pompy. Użytkownicy instalacji<br />
z takim błędem bardzo często sięgają<br />
wręcz odruchowo po systemy dogrzewania<br />
oparte na energii elektrycznej, lecz to<br />
automatycznie podnosi koszty i niweluje<br />
całkowicie korzyści, jakie miała przynieść<br />
inwestycja w pompę gruntową, bądź powoduje<br />
znaczne wydłużenie okresu zwrotu<br />
nakładów włożonych w inwestycję.<br />
W pewnym sensie błędem jest też dobranie<br />
pompy o zbyt wysokim współczynniku<br />
efektywności, czyli jej przewymiarowanie,<br />
bądź duże przeszacowanie zapotrzebowania<br />
budynku na ciepło. W takich instalacjach<br />
pompa działa z reguły prawidłowo,<br />
lecz nie wykorzystuje 100% swojego<br />
potencjału, a jej koszt zawsze jest wyższy<br />
w stosunku do mniejszej pompy, która<br />
działając na pełnej mocy zaoferowałaby<br />
identyczny efekt. Mamy tu więc podwójny<br />
koszt: niewykorzystanego potencjału zbyt<br />
dużej pompy oraz różnicę w cenie między<br />
przewymiarowaną a optymalną pompą,<br />
co skutkuje nieco wydłużonym czasem<br />
zwrotu inwestycji<br />
Podstawowy błąd związany<br />
z dolnym źródłem ciepła<br />
Najczęściej problemy związane z dolnym<br />
źródłem ciepła wynikają z jego niewłaściwego<br />
doboru, co jest niemal zawsze<br />
konsekwencją przyjęcia zawyżonego<br />
współczynnika pozyskania ciepła z gruntu.<br />
Gdy szacowanie jest dokonywane<br />
bez znajomości lokalnej geologii gruntu<br />
i bez wykonania kontrolnych odwiertów,<br />
z reguły dochodzi do wyboru niedowymiarowanego<br />
wymiennika gruntowego.<br />
O ile zbyt duży wymiennik nie skutkuje<br />
wyraźnymi problemami, o tyle zbyt mały<br />
to już poważny problem, gdyż nie jest on<br />
REKLAMA<br />
Systemy grzewcze<br />
przyszłości.<br />
Czerp siłę z natury –<br />
z pompami ciepła Buderus.<br />
Infolinia Buderus 801 777 801<br />
www.bit.ly/BuderusPompy<br />
Ziemia, woda i powietrze – to natura, w której tkwią<br />
nieograniczone zasoby darmowej energii. Dzięki pompom<br />
ciepła marki Buderus możesz wykorzystać tę energię<br />
do ogrzewania Twojego domu i to prawie bezpłatnie,<br />
bo aż do 80% energii funduje natura! W ten sposób<br />
odczuwalnie ograniczasz swoje bieżące wydatki.<br />
W naszej ofercie z pewnością znajdziesz rozwiązanie<br />
na miarę Twoich potrzeb.<br />
Chętnie doradzimy w dokonaniu właściwego wyboru.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
37
O.<br />
ogrzewanie<br />
z d a n i e m<br />
E K S P E R T A<br />
Na co zwrócić uwagę podczas doboru gruntowej pompy ciepła<br />
mgr inż. Kacper Matuszkiewicz, NTS-Energy sp. z o.o.<br />
Najważniejszym elementem podczas całego procesu inwestycyjnego<br />
jest dobór pompy ciepła i zastosowanie najwyższej<br />
jakości materiałów.<br />
Rys.1. Przykładowa kotłownia z gruntową pompą ciepła, buforem<br />
i zasobnikiem CWU ze stali nierdzewnej.<br />
Fot. NTS – ENERGY<br />
Podczas doboru gruntowych pomp ciepła należy<br />
uwzględniać wiele czynników m.in. zapotrzebowanie<br />
cieplne budynku, rodzaj gruntu oraz zdolność gruntu<br />
do regeneracji. Zacznijmy od zapotrzebowania cieplnego<br />
dla budynku. Najlepszym rozwiązaniem w każdym<br />
przypadku jest wykonanie audytu energetycznego lub<br />
obliczeń OZC. W przypadku braku takich dokumentów<br />
instalator powinien samodzielnie lub przy wsparciu projektantów<br />
dobrać możliwie najdokładniej urządzenie.<br />
Każdy budynek wykonany jest inaczej, a metraż budynku<br />
w żaden sposób nie jest parametrem dla którego powinna<br />
być dobierana pompa ciepła. Podczas analizy zapotrzebowania<br />
należy uwzględnić ściany zewnętrzne budynku, ich izolację<br />
oraz materiały z jakich zostały wykonane. Bardzo ważne są<br />
wszystkie współczynniki przenikania ciepła każdej przegrody.<br />
Kolejnymi parametrami, które mają duży wpływ na ogólną<br />
ilość ciepła potrzebną do ogrzania, są izolacja od podłoża<br />
oraz izolacja dachu. Wiele współczesnych budynków niestety<br />
słabo izolowanych jest właśnie w tych dwóch miejscach. Kolejnym<br />
aspektem do uwzględnienia są okna ich wielkość oraz<br />
usytuowanie. Np. okna umieszczone od strony południowej<br />
powodują duże zyski cieplne w budynku i znacząco obniżają<br />
zapotrzebowanie cieplne pomieszczeń, ale również utrudniają<br />
schłodzenie. Po analizie konstrukcyjnej budynku przychodzi<br />
czas na analizę sposobu wentylowania pomieszczeń. Wyróżniamy<br />
trzy główne systemy wentylacji:<br />
• wentylacja grawitacyjna<br />
• wentylacja mechaniczna<br />
• wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła (rekuperacja)<br />
Właśnie podczas wyboru systemu wentylacji mamy największy<br />
wpływ na zapotrzebowanie cieplne budynku. Zastosowanie<br />
wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,<br />
to obniżenie zapotrzebowania o około 30%. Po wstępnym<br />
określeniu parametrów budynku należy przejść do doboru<br />
mocy urządzenia. Pompy gruntowe powinno dobierać się<br />
na 80% mocy nominalnej w projektowym punkcie temperatury<br />
dla danej strefy klimatycznej. Parametr 80% jest tylko<br />
ogólnym wyznacznikiem mocy, ale może on się zmieniać<br />
w zależności od rodzaju instalacji, dodatkowych źródeł ciepła<br />
lub niestandardowej charakterystyki budynku. Pomp ciepła<br />
w żaden sposób nie należy przewymiarować.<br />
Przy montażu gruntowej pompy ciepła z wymiennikiem<br />
pionowym, należy wykonać badania geologiczne obszaru,<br />
na którym ulokowane będą odwierty z sondami. Każdy rodzaj<br />
warstwy ziemi ma inne właściwości termiczne. Najważniejszym<br />
aspektem jest zdolność gruntu do regeneracji cieplnej.<br />
Dla przykładu grunt bogaty w piaski (iły) będzie obarczony<br />
współczynnikiem od 25-30 W/mb odwiertu, w przypadku<br />
skał wapiennych ten współczynnik może sięgnąć nawet 70 W<br />
/mb odwiertu. Jak widać w obu przypadkach należy wykonać<br />
odwierty o innej długości. Problemem nie jest jak odwiert jest<br />
większy niż wymagany, gorzej jak odwiert okaże się zbyt krótki.<br />
Doprowadzi to do zamrożenia dolnego źródła, co będzie skutkowało<br />
zatrzymaniem pompy ciepła.<br />
Na rynku dostępnych jest bardzo wiele modeli gruntowych<br />
pomp ciepła, każda ma bardzo podobną budowę,<br />
lecz jest parę czynników, które definiują sprawność i żywotność<br />
urządzenia.<br />
Pierwszym jest sprężarka. Każdy instalator montując daną<br />
pompę ciepła powinien zapoznać się z parametrami urządzenia<br />
i jej zakresem działania. Przy gruntowych pompach ciepła<br />
bardzo ważna jest tzw. koperta pracy sprężarki. Określa ona<br />
zakres temperatur pracy. W Polsce nie posiadamy złóż o ciągłym<br />
dopływie ciepła jak np. w Islandii, dlatego też sprężarki<br />
powinny również pracować w temperaturach dolnego źródła<br />
38<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
ogrzewanie O.<br />
Fot. NTS – ENERGY<br />
Fot. NTS – ENERGY<br />
Rys.2. Gruntowa pompa ciepła z wbudowanym zasobnikiem<br />
CWU ze stali nierdzewnej.<br />
do -10 0 C. Kolejnym ważnym elementem pompy ciepła jest<br />
elektroniczny zawór rozprężny, to dzięki niemu możemy znacząco<br />
wpływać na pracę pompy ciepła, a co za tym idzie, osiągać<br />
dużo wyższe współczynniki COP. Większość pomp ciepła<br />
posiada wbudowane pompy obiegowe. Zdarza się, że producenci<br />
w ramach obniżenia kosztów montują do swoich urządzeń<br />
pompy obiegowe o stałej mocy. Zużycie energii przez<br />
takie pompy jest dużo wyższe. Nie potrafią one modulować<br />
przepływem czynnika, aby utrzymać stałą różnicę temperatur<br />
dolnego źródła, jak w przypadku elektronicznych pomp obiegowych<br />
sterowanych sygnałem PWM. Ma to poważny wpływ<br />
Rys.3. Studzienka z rozdzielaczem dolnego źródła – podczas napełniania<br />
roztworem glikolu.<br />
na końcową efektywność pracy urządzenia. Pompy ciepła<br />
mogą być wyposażane w dodatkowe elementy np. dochładzacz,<br />
dodatkowy wtrysk pary do sprężarki lub czterodrogowy<br />
zawór umożliwiający aktywne chłodzenie.<br />
Przy wyborze konkretnego urządzenia, należy kierować<br />
się przeznaczeniem pompy ciepła. Czy ma posiadać funkcję<br />
chłodzenia? Czy ma współpracować z innymi źródłami<br />
ciepła? Jaka jest jakość wykonania urządzenia? Czynników<br />
i kryteriów wyboru jest bardzo wiele, najlepszym rozwiązaniem<br />
jest skorzystanie z produktowych szkoleń producentów<br />
pomp ciepła.<br />
w stanie pozyskać z gruntu wystarczająco<br />
dużej ilości ciepła. Efektem są niedogrzane<br />
pomieszczenia i/lub niedogrzana<br />
CWU, co uwidacznia się już od pierwszego<br />
rozruchu instalacji.<br />
Drugą dość częstą sytuacją dotyczącą dolnego<br />
– ale nierzadko też i górnego – źródła<br />
ciepła jest nieodpowietrzenie instalacji.<br />
Zapowietrzenie w dolnym źródle powoduje<br />
zjawisko nierównomiernego odbioru<br />
ciepła z gruntu przez każdy z modułów kolektora.<br />
Pracująca prawidłowo część instalacji<br />
jest wówczas przeciążona, a ponadto<br />
sytuacja może doprowadzić do zbytniego<br />
schłodzenia solanki glikolowej, co obniża<br />
wydajność pompy ciepła.<br />
Zapowietrzenie rzutuje również na przepływ<br />
cieczy przez skraplacz – może się<br />
okazać, że zbyt mała ilość przepływającej<br />
cieczy uruchamia zabezpieczenia (presostat)<br />
niskiego lub wysokiego ciśnienia.<br />
Błędy związane<br />
z górnym źródłem ciepła<br />
Częstym błędem popełnianym na tym<br />
polu jest angażowanie systemów gruntowych<br />
pomp ciepła do ogrzewania<br />
pomieszczeń przy wykorzystaniu tradycyjnych<br />
grzejników dostosowanych<br />
do ogrzewania wysokotemperaturowego.<br />
Grzejniki takie przy temperaturach uzyskiwanych<br />
dzięki gruntowym pompom są<br />
niewydajne i w efekcie współczynnik efektywności<br />
instalacji jest niski, zaś pomieszczenia<br />
pozostają niedogrzane. Pompy<br />
ciepła oparte na energii cieplnej z gruntu<br />
wymagają ogrzewania płaszczyznowego,<br />
co oznacza że uwaga inwestora jeszcze<br />
na etapie projektu powinna się zwrócić<br />
w stronę systemów ogrzewania podłogowego<br />
lub sufitowego. Pompy wówczas<br />
nie muszą pracować na tzw. pełnych obrotach,<br />
gdyż temperatura ogrzewających<br />
dom podłóg potrzebuje być zaledwie o kilka<br />
stopni wyższa od tej, którą użytkownicy<br />
instalacji uznają za komfortową.<br />
Innym dość powszechnym błędem ujawniającym<br />
się od pierwszego uruchomienia<br />
pompy gruntowej, jest dobór zasobnika<br />
ciepłej wody użytkowej o zbyt małej powierzchni<br />
odbioru ciepła. Wężownice o niewielkiej<br />
powierzchni wymiany ciepła zdają<br />
egzamin w przypadku instalacji z kotłem<br />
grzewczym, lecz gruntowe pompy pracują<br />
na znacznie niższych temperaturach, więc<br />
logika nakazuje zastosować rozwiązania<br />
o zwiększonej powierzchni odbioru ciepła.<br />
Niestety czasem chęć poczynienia dodatkowych<br />
oszczędności pcha inwestorów<br />
w rozwiązania z zasobnikami CWU typowymi<br />
dla instalacji kotłowych, co mści się<br />
już od pierwszego rozruchu instalacji nie<br />
tylko niedogrzaną wodą, ale też częstym<br />
włączaniem się i wyłączaniem sprężarki.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
39
O.<br />
ogrzewanie<br />
Błędy popełniane<br />
na etapie montażu<br />
Na tym polu dość powszechnym błędem<br />
jest zastosowanie przy rozprowadzaniu<br />
ciepła rur o zbyt małych średnicach, skutecznych<br />
tylko przy systemach wysokotemperaturowych.<br />
Problem pojawia się<br />
z reguły przy przejściu z ogrzewania kotłowego<br />
na ogrzewanie z wykorzystaniem<br />
pompy gruntowej. Należy wówczas pamiętać<br />
o ewentualnym zwiększeniu przepustowości<br />
rur, czyli w praktyce o wymianie<br />
ich na te z większą średnicą. Nie zawsze<br />
jest to konieczne, ale dość często inwestorzy<br />
stają przed koniecznością podjęcia decyzji<br />
o przebudowie instalacji rurowej.<br />
Zdarza się, że kolektor gruntowy umieszczony<br />
jest zbyt daleko od obiektu z pompą<br />
ciepła. Jest to niewskazane, ponieważ wymusza<br />
zastosowanie pompy (odpowiadającej<br />
za obieg solanki) o wyższej mocy, co<br />
skutkuje zwiększonym poborem energii<br />
elektrycznej i ostatecznym wyższym kosztem<br />
funkcjonowania całej instalacji.<br />
Do typowych błędów związanych bezpośrednio<br />
z pierwszym rozruchem GPC<br />
należy zapowietrzenie instalacji, które natychmiast<br />
objawia się nieprawidłowym<br />
działaniem pompy. Należy wówczas instalację<br />
odpowietrzyć i uruchomić ponownie.<br />
Fot. 2. Ważnym aspektem jest dobór zasobnika ciepłej wody użytkowej o optymalnej powierzchni<br />
odbioru ciepła. Trzeba pamiętać, że gruntowe pompy ciepła pracują na znacznie niższych temperaturach<br />
niż kotły grzewcze więc wymagają zasobnika o zwiększonej powierzchni odbioru ciepła.<br />
Fot. VIESSMANN<br />
Błędy związane z instalacją<br />
w gruncie oraz inne błędy<br />
ujawniające się przy<br />
1-szym uruchomieniu<br />
i w 1-szym okresie eksploatacji<br />
Błędem związanym bezpośrednio z gruntem,<br />
w którym umieszczone są kolektory,<br />
jest pozostawienie pustych przestrzeni<br />
w odwiertach sond pionowych. Niezależnie<br />
od tego czy jest to wynik niedbalstwa<br />
czy też braku doświadczenia ekipy montującej<br />
instalację, utrudnia to pozyskiwanie<br />
ciepła z gruntu i wychodzi na jaw od razu<br />
przy pierwszym uruchomieniu instalacji,<br />
kiedy to inwestor stwierdza niezrozumiałą<br />
z początku jej niewydolność.<br />
Absolutnie kardynalnym błędem jest<br />
dokonanie odwiertów i ulokowanie kolektora<br />
w gruncie niestabilnym, na zboczu<br />
– wszędzie tam, gdzie może dojść<br />
np. do osunięcia się gruntu. Taka fuszerka<br />
nie musi ujawnić się przy pierwszym<br />
rozruchu instalacji, ale gdy już dochodzi<br />
do takiej sytuacji i grunt się osuwa, inwestor<br />
staje przed bardzo poważnym<br />
i kosztownym problemem.<br />
Gdy GPC jest uruchamiana po raz<br />
pierwszy w okresie zimowym, może<br />
zdarzyć się, że temperatura w instalacji<br />
grzewczej jest niższa niż w dolnym<br />
źródle czyli de facto w gruncie. Taka<br />
sytuacja natychmiast zaburza działanie<br />
pompy, jest nienaturalna, ponieważ<br />
standardowo strefa niskiego ciśnienia<br />
powinna występować w dolnym źródle<br />
ciepłą, zaś strefa wysokiego ciśnienia<br />
w instalacji grzewczej. Opisane wyżej<br />
zaburzenie temperaturowe zmienia<br />
układ ciśnień, przez co pompa po uruchomieniu<br />
może nie dostarczać ciepła<br />
lub zasygnalizować stan awaryjny. Problem<br />
rozwiązuje podgrzanie instalacji<br />
grzewczej i wywołanie w ten sposób<br />
wyższego ciśnienia w jej strefie.<br />
Dość często spotkać się można z opiniami<br />
niezadowolonych inwestorów, którzy<br />
od pierwszego uruchomienia do końca<br />
pierwszego sezonu odczuwają znacznie<br />
wyższe od zakładanych koszty eksploatacji<br />
pompy ciepła. Sytuacja czasem<br />
przeciąga się nawet do drugiego sezonu<br />
po czym ustępuje i jest typowa dla świeżo<br />
postawionych budynków. Wiąże się z niedoszacowaniem<br />
strat ciepła w budynku<br />
w pierwszym okresie jego użytkowania.<br />
Błędem jest rosnące przekonanie takich<br />
inwestorów o wadliwym wykonaniu instalacji<br />
i pochopnie podejmowane decyzje<br />
o ingerencji w nią, ponieważ wyjaśnienie<br />
takich sytuacji jest dość banalne:<br />
nowy budynek dość długo schnie, zawiera<br />
w sobie dużo więcej wilgoci niż budynki<br />
wieloletnie i dlatego pompa obarczona<br />
jest wówczas dodatkowym zadaniem<br />
wygrzania budynku i usunięcia z niego<br />
wilgoci. Wyższe zapotrzebowanie budynku<br />
na ciepło musi skutkować czasowym<br />
wzrostem rachunków, lecz to naturalne<br />
zjawisko niemal zawsze zanika najdalej<br />
w trakcie drugiego sezonu grzewczego.<br />
Podsumowanie<br />
Uruchomienie gruntowej pompy ciepła<br />
może, ale nie musi się zakończyć pełnym<br />
sukcesem. Na sprawne działanie całego<br />
systemu ma wpływ cały szereg czynników,<br />
które profesjonalny instalator i projektant<br />
musi wziąć pod uwagę. Dlatego tak ważne<br />
jest zlecenie wykonania projektu i instalacji<br />
podmiotom z dużym doświadczeniem<br />
na rynku. Sam inwestor też jest zobowiązany<br />
do zaznajomienia się z wieloma<br />
aspektami funkcjonowania instalacji, by<br />
po udanym 1-szym rozruchu móc prawidłowo<br />
korzystać z energii cieplnej gruntu<br />
i nie doprowadzać do sytuacji awaryjnych<br />
zaburzających działanie systemu.<br />
Łukasz Lewczuk,<br />
Na podstawie materiałów publikowanych<br />
m.in. przez przez: Viessmann Sp. z o.o.,<br />
Robert Bosch Sp. z o.o. (Buderus.pl),<br />
Danfoss Poland Sp. z o.o.,<br />
Daikin Airconditioning Poland Sp. z o.o.<br />
40<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
POLECANE PRZEZ<br />
INSTALATORÓW<br />
A ++<br />
A ++<br />
A<br />
A
O.<br />
ogrzewanie<br />
Powietrzne pompy ciepła<br />
marki De Dietrich<br />
Rozwój nowoczesnych technologii sprawił, że każdy z naturalnych zasobów<br />
naszej planety: słońce, ziemia, powietrze, woda może stać się źródłem<br />
energii potrzebnej do ogrzewania domu lub podgrzewania ciepłej<br />
wody. Jednymi z najpopularniejszych urządzeń wykorzystujących OZE<br />
są pompy ciepła. Firma De Dietrich oferuje szeroki asortyment powietrznych<br />
urządzeń tego typu.<br />
Fot. 1.<br />
Alezio evolution – moduł zewnętrzny.<br />
Fot. DE DIETRICH<br />
Alezio evolution<br />
Alezio evolution to pompa ciepła<br />
typu powietrze/woda, która dzięki<br />
funkcji chłodzenia, modulowanej<br />
sprężarce i prostej regulacji zapewnia<br />
komfort przez cały rok. Zimą<br />
efektywnie wytwarza ciepło na cele<br />
c.o. przy temperaturze do -20°C, a latem<br />
chłodzi. Alezio jest dostępna w wersji ze<br />
zintegrowanym w obudowie 180-litrowym<br />
podgrzewaczem wody. Pompa ciepła<br />
oprócz przygotowania c.w.u. z funkcją<br />
ochrony przed bakteriami Legionella ma<br />
możliwość podgrzewania wody w basenie.<br />
Pompa jest cicha – poziom hałasu to<br />
tylko 36 dB (A). Alezio to rozwiązanie ekologiczne<br />
i ekonomiczne – nie emituje szkodliwych<br />
substancji do atmosfery, zawiera<br />
czynnik chłodniczy R410A bez zanieczyszczeń,<br />
a jej COP wynoszący do 4,65 zapewnia<br />
oszczędność energii.<br />
42<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
ogrzewanie O.<br />
Kaliko<br />
Termodynamiczny podgrzewacz wody<br />
Kaliko występuje w trzech wersjach:<br />
essentiel, SPLIT i TWH – w zależności od<br />
wersji może pobierać energię z powietrza<br />
zewnętrznego, wewnętrznego lub<br />
z wentylacji mechanicznej.<br />
Trwałość urządzenia zapewniają: anoda<br />
tytanowa, aluminiowy oraz emaliowany<br />
zasobnik stalowy. Moc grzewcza Kaliko<br />
pozwala na szybkie podgrzewanie<br />
wody w czasie krótszym niż 8 godzin,<br />
zależnie od temperatury zasysanego<br />
powietrza i modelu urządzenia.<br />
Wersja Kaliko Split pracuje w zakresie<br />
temperatury zewnętrznej od -15 do 42°C,<br />
zapewniając wysoki komfort użytkowania<br />
c.w.u. Przy pojemności do 270 l podgrzewacz<br />
pokrywa zapotrzebowanie<br />
na ciepłą wodę dla 6-osobowej rodziny.<br />
W wersji EV przy wykorzystaniu rekuperacji<br />
woda może być podgrzewana<br />
do temperatury 65°C. Model TWH 300 EH<br />
umożliwia, dla zwiększenia komfortu,<br />
podłączenie np. kotła, który będzie<br />
wspomagać wytwarzanie c.w.u.<br />
HPI Evolution<br />
Firma De Dietrich oferuje dużą gamę dostępnych<br />
mocy powietrznych pomp ciepła<br />
HPI Evolution – od 4 do 27 kW, które pracują<br />
w temperaturze zewnętrznej aż do -20 0 C<br />
(z wyjątkiem modeli 4 i 6 MR, które pracują<br />
Fot. DE DIETRICH<br />
Fot. 3.<br />
HPI Evolution – moduł zewnętrzny.<br />
Fot. 2.<br />
Termodynamiczny podgrzewacz wody Kaliko.<br />
do -15 0 C). Model ten wyróżnia się podwyższoną<br />
sprawnością – współczynnik COP<br />
wynosi do 4,3 (wg EN 14511-2. A7/W35)<br />
Fot. DE DIETRICH<br />
a dzięki wyposażeniu w sprężarkę inwerterową,<br />
dostosowuje moc w zależności od<br />
potrzeb i pozwala zaoszczędzić nawet 30%<br />
energii w stosunku do tradycyjnej pompy<br />
ciepła.<br />
Dzięki regulatorowi Diematic iSystem<br />
pompa może sterować dwoma obiegami<br />
grzewczymi (opcjonalnie trzema)<br />
oraz obiegiem c.w.u. i cyrkulacją,<br />
a podgrzewacze o pojemności od 150<br />
do 500 litrów gwarantują maksymalny<br />
komfort ciepłej wody.<br />
HPI Evolution jest rozwiązaniem oszczędnym<br />
– w nowym budynku wyposażonym<br />
w tę pompę, z izolacją ścian o grubości<br />
20 cm, oknami z podwójną szybą<br />
i grzejnikami zużycie energii wynosi około<br />
33kWh/m 2 na rok. Moduł zewnętrzny<br />
ma niewielkie wymiary i dzięki temu<br />
może być umieszczony w dowolnym<br />
miejscu. Rozmiary modułu wewnętrznego<br />
nie przekraczają rozmiarów kotła<br />
naściennego – można go zainstalować<br />
nawet w małym pomieszczeniu.<br />
•<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
43
R.<br />
NA RYNKU<br />
Centrale wentylacyjne<br />
z odzyskiem ciepła<br />
Elementy wpływające na trwałość i jakość pracy central wentylacyjnych<br />
z odzyskiem ciepła zależą od rodzaju konstrukcji urządzenia.<br />
W przypadku rekuperatorów z ruchomym<br />
wypełnieniem, nazywanych również<br />
obrotowymi, zastosowanie znajduje<br />
wirnik akumulacyjny napędzany silnikiem<br />
elektrycznym. Istotną rolę odgrywa przy<br />
tym śluza oraz obudowa. Należy pamiętać,<br />
że w urządzeniach tego typu ciepło<br />
jest oddawane przy użyciu obrotowego<br />
wirnika. Rekuperatory takie wymagają<br />
silników elektrycznych o znacznych mocach<br />
stąd też nieco rzadziej się je montuje.<br />
W rekuperatorach z czynnikiem pośrednim<br />
uwzględnia się całkowite oddzielenie<br />
od siebie strumieni powietrza.<br />
Chodzi również o pompy ciepła ze sprężarkowym<br />
układem parowym.<br />
Fot. ZEHNDER<br />
Za osobną grupę należy uznać rekuperatory<br />
płytowe. Urządzenia tego typu są<br />
najczęściej stosowane w budownictwie<br />
jednorodzinnym. Jest to efektem prostej<br />
budowy i niskiej ceny. W konstrukcji<br />
takich urządzeń należy podkreślić brak<br />
ruchomych części oraz czynnika pośredniego<br />
przez co konstrukcja jest prosta.<br />
Jako rekuperatory płytowe nabyć<br />
można urządzenia z wymiennikiem ciepła<br />
krzyżowo-prądowym, przeciwprądowym<br />
oraz przeciwprądowym z płyt<br />
płaskich lub spiralnym.<br />
Należy podkreślić, że rekuperatory płytowe<br />
zazwyczaj bazują na wymienniku<br />
o przepływie krzyżowym w kształcie<br />
prostopadłościanu, czasami sześcianu.<br />
Przepływ strumienia powietrza chłodzonego<br />
i ogrzewanego odbywa się<br />
w kierunkach prostopadłych. Kluczową<br />
rolę odgrywa zapobieganie zamrażaniu<br />
wykroplonej wilgoci, za co odpowiada<br />
układ rozmrożeniowy. W efekcie<br />
w czasie niskich temperatur powietrze<br />
omija rekuperator, który jest wyłączony<br />
z pracy.<br />
W wymiennikach spiralnych uwzględnia<br />
się nawinięte arkusze blachy, pomiędzy<br />
którymi są stałe odległości, przez co powstaje<br />
konstrukcja w kształcie walca. Takie<br />
rozwiązanie bardzo często znajduje<br />
zastosowanie w przypadku niewielkich<br />
strumieni powietrza wentylacyjnego.<br />
Wynika to z małych rozmiarów przekrojów<br />
poprzecznych kanałów.<br />
Nowoczesne rekuperatory wyposaża<br />
się w wymienniki wykonane w układzie<br />
przeciwprądowym o wysokiej skuteczności<br />
w odzyskiwaniu ciepła. Zaletą<br />
wymienników tego typu jest również<br />
odporność na wykraplanie wilgoci oraz<br />
dobre odprowadzanie pary wodnej.<br />
•<br />
44<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
Dobry klimat w Twoim domu<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
max 82%<br />
<br />
Funkcja <br />
KLASA<br />
<br />
<br />
E N E R G E T Y C Z N A<br />
<br />
<br />
Rekuperator HRU-MinistAir<br />
Rekuperator HRU-Ergo<br />
<br />
<br />
<br />
klasa A<br />
Funkcja <br />
<br />
<br />
3 <br />
<br />
<br />
<br />
KLASA<br />
E N E R G E T Y C Z N A<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
klasa A<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
ALNOR Systemy Wentylacji Sp. z o.o.<br />
Aleja Krakowska 10<br />
05-552 Wola Mrokowska<br />
Tel.: + 48 22 737 40 00<br />
www.alnor.com.pl
R.<br />
NA RYNKU<br />
Przegląd central wentylacyjnych<br />
Producent/Dystrybutor ALNOR SYSTEMY WENTYLACJI Sp. z o.o. ALNOR SYSTEMY WENTYLACJI Sp. z o.o.<br />
Model HRU-MinistAIR-W-250 HRU-ERGO-1000<br />
Przeznaczenie<br />
(maksymalna powierzchnia<br />
budynku) [m 2 ]<br />
140 100<br />
Rodzaj wymiennika ciepła Przeciwprądowy Wymiennik przeciwprądowy<br />
Maksymalny przepływ<br />
objętościowy powietrza<br />
nawiewanego [m 3 /h]<br />
Maksymalny przepływ<br />
objętościowy powietrza<br />
wywiewanego [m 3 /h]<br />
Spręż dyspozycyjny<br />
nawiewu [Pa]<br />
Spręż dyspozycyjny<br />
wywiewu [Pa]<br />
Stopień odzysku ciepła [%]<br />
[W/m 3 /h]<br />
220 1000<br />
220 1000<br />
304 Pa 100<br />
304 Pa 100<br />
85,8 77<br />
Współczynnik SFP 0,328 1,4 [W/(m 3 /h)]<br />
Rodzaj wentylatorów Wentylatory odśrodkowe EC Promieniowy<br />
Maksymalny pobór mocy<br />
wentylatorów [A]<br />
Wymiary (bez króćców<br />
przyłączeniowych)<br />
Długość (głębokość) x<br />
x Szerokość x Wysokość [mm]<br />
0,92<br />
400 x 600 x 660 1322 x 1134 x 388<br />
Waga [kg] 24 83<br />
Średnica króćców<br />
wentylacyjnych [mm]<br />
125 250<br />
Rodzaj zabezpieczenia<br />
przed zamarzaniem<br />
Automatyczna zmiana prędkości wentylatorów lub opcjonalna nagrzewnica<br />
wstępna<br />
Automatyczny, wysterowanie strumieni<br />
przepływu powietrza<br />
Poziom hałasu [dB] 57 38<br />
Zintegrowany bypass<br />
[TAK/NIE]<br />
Możliwości sterowania<br />
Tak<br />
Sterownik przewodowy / WiFi : programator tygodniowy, 3 prędkości<br />
wentylatorów, funkcja Boost, alarmy, możliwość sterowania nagrzewnicą<br />
Tak<br />
Kalendarz, strumienie przepływu powietrza, regulacja pracy bypass<br />
Cechy charakterystyczne<br />
Wymiennik z tworzywa sztucznego, mała waga, automatyczny by-pass<br />
Wydajny wymiennik,<br />
niskie koszty eksploatacji<br />
Wyposażenie opcjonalne<br />
Nagrzewnice, czujniki CO 2<br />
i HUM,<br />
sterowanie WiFi<br />
Nagrzewnica<br />
Cena katalogowa netto 4654,29 zł 6283.1 zł<br />
46<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
NA RYNKU R.<br />
Przegląd central wentylacyjnych<br />
Helios / ISTPOL Sp. z o.o.; EL-TEAM Sp. z o.o.<br />
Helios / ISTPOL Sp. z o.o.; EL-TEAM Sp. z o.o.<br />
KWL EC 220 D (L &R), (Nr kat.: 4226 i 4227) KWL EC 300 W ET (L &R), (Nr kat.: 4233 i 4235)<br />
Krzyżowo-przeciwprądowy,<br />
z tworzywa sztucznego<br />
Entalpiczny<br />
245 315<br />
245 315<br />
470 510<br />
470 510<br />
90 116<br />
0,4 [W/(m 3 /h)] 0,35 [W/(m 3 /h)]<br />
Silniki EC, wentylatory promieniowe<br />
Silniki EC, wentylatory promieniowe<br />
2 x 50 W 2 x 100 W<br />
1141 x 548 x 236 711 x 489 x 732<br />
50 kg 49<br />
125 160<br />
Automatyczne zmniejszanie ilości powietrza zewnętrznego lub opcjonalnie: nagrzewnica<br />
Automatyczne zmniejszanie ilości powietrza<br />
zewnętrznego lub opcjonalnie: nagrzewnica<br />
Natężenie L PA<br />
w odl. 1 m 58 Natężenie L PA<br />
w odl. 1 m 45<br />
Tak<br />
Prostym regulatorem, regulatorem LCD<br />
lub przeglądarce (aplikacji) EasyControls<br />
Tak<br />
Prostym regulatorem, regulatorem LCD<br />
lub przeglądarce (aplikacji) EasyControls<br />
Centrala sufi towa, do wentylacji budynków mieszkalnych i mieszkań. Certyfi kat zgodności<br />
ze standardem domu pasywnego. Wyposażone w system Helios easyControls,<br />
innowacyjną koncepcję łatwego sterowania z poziomu przeglądarki po włączeniu się<br />
do sieci. Oszczędne wentylatory w technologii EC oraz dowolną regulację strumienia<br />
powietrza.<br />
Kompaktowe urządzenie z odzyskiem ciepła, do wentylacji budynków mieszkalnych i<br />
mieszkań. Certyfi kat zgodności ze standardem domu pasywnego. Wyposażone<br />
w system Helios easyControls, innowacyjną koncepcję łatwego sterowania z poziomu<br />
przeglądarki po włączeniu się do sieci. Do wyboru sprawny wymiennik<br />
z tworzywa sztucznego lub wymiennik entalpiczny<br />
z funkcją odzyskiwania wilgoci. Oszczędne wentylatory w technologii EC oraz dowolną<br />
regulację strumienia powietrza.<br />
Nagrzewnice, czujniki: CO 2<br />
, VOC, wilgoci. Podłączenie KNX<br />
Nagrzewnice, czujniki: CO 2<br />
, VOC, wilgoci.<br />
Podłączenie KNX<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
47
R.<br />
NA RYNKU<br />
Przegląd central wentylacyjnych<br />
Producent/Dystrybutor SALDA SALDA<br />
Model RIS 1200 PE EKO 3.0 RIS 1200 HE EKO 3.0<br />
Przeznaczenie<br />
(maksymalna powierzchnia<br />
budynku) [m 2 ]<br />
500 500<br />
Rodzaj wymiennika ciepła Wymiennik przeciwprądowy Wymiennik przeciwprądowy<br />
Maksymalny przepływ<br />
objętościowy powietrza<br />
nawiewanego [m 3 /h]<br />
Maksymalny przepływ<br />
objętościowy powietrza<br />
wywiewanego [m 3 /h]<br />
Spręż dyspozycyjny<br />
nawiewu [Pa]<br />
Spręż dyspozycyjny<br />
wywiewu [Pa]<br />
Stopień odzysku ciepła [%]<br />
[W/m 3 /h]<br />
1400 1400<br />
1370 1430<br />
230 Pa przy 1200 m 3 /h 230 Pa przy 1200 m 3 /h<br />
180 Pa przy 1200 m 3 /h 260 Pa przy 1200 m 3 /h<br />
do 94% do 94%<br />
Współczynnik SFP 0,98 0,98<br />
Rodzaj wentylatorów EC EC<br />
Maksymalny pobór mocy<br />
wentylatorów [A]<br />
Wymiary (bez króćców<br />
przyłączeniowych)<br />
Długość (głębokość) x<br />
x Szerokość x Wysokość [mm]<br />
5,45 5,37<br />
1550 x 1397 x 390 1500 x 760 x 1211<br />
Waga [kg] 170 170<br />
Średnica króćców<br />
wentylacyjnych [mm]<br />
500 x 250 ø315<br />
Rodzaj zabezpieczenia<br />
przed zamarzaniem<br />
BY-PASS<br />
BY-PASS<br />
Poziom hałasu [dB] 51 53<br />
Zintegrowany bypass<br />
[TAK/NIE]<br />
TAK<br />
TAK<br />
Możliwości sterowania TAK TAK<br />
Cechy charakterystyczne Zgodne z ERP 2016;2018, wentylatory EC Zgodne z ERP 2016;2018, wentylatory EC<br />
Wyposażenie opcjonalne moduł WiFi moduł WiFi<br />
Cena katalogowa netto 4500 € 4210 €<br />
48<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
NA RYNKU R.<br />
Przegląd central wentylacyjnych<br />
PRO-VENT SYSTEMY WENTYLACYJNE<br />
MISTRAL PRO 400 EC<br />
PRO-VENT SYSTEMY WENTYLACYJNE<br />
MISTRAL SLIM 600 EC<br />
200 260<br />
Przeciwprądowy<br />
Przeciwprądowy<br />
450 650<br />
450 650<br />
390-270 390-245<br />
390-270 390-245<br />
95% 90%<br />
0,23 0,25<br />
EC Radical<br />
EC Radical<br />
2x0,9 2 x 1,4<br />
540 x 940 x 500 325 x 1160 x 800<br />
47 44<br />
200 250<br />
Do wyboru: wbudowana nagrzewnica wstępna, recyrkulacja powietrza,<br />
wyłączenie nawiewu<br />
Do wyboru: nagrzewnica wstępna, recyrkulacja powietrza, wyłączenie nawiewu<br />
28-54 29-54<br />
TAK<br />
Do wyboru sterowniki programowalne , sterowanie przez komputer, tablet, telefon,<br />
sterownik manualny<br />
TAK<br />
Do wyboru sterowniki programowalne , sterowanie przez komputer, tablet, telefon,<br />
sterownik manualny<br />
Łatwa w montażu, zmienna konfi guracja króćców zależnie od wymagań montażu,<br />
możliwość rozbudowy konfi guracji, płynne niezależne sterowanie wentylatorów<br />
Łatwa w montażu, niska centrala do zabudowy np. w strefach sufi tu podwieszanego,<br />
możliwość rozbudowy konfi guracji, płynne niezależne sterowanie wentylatorów<br />
Nagrzewnica wstępna lub wtórna ,elektryczna lub wodna, możliwość współpracy<br />
z gruntowym wymiennikiem Geo Pro-Vent<br />
Nagrzewnica wstępna lub wtórna ,elektryczna lub wodna, możliwość współpracy<br />
z gruntowym wymiennikiem Geo Pro-Vent<br />
6950 zł + sterownik 9200 zł + sterownik<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
49
R.<br />
NA RYNKU<br />
Przegląd central wentylacyjnych<br />
Producent/Dystrybutor VENTS GROUP VENTS GROUP<br />
Model VUT 350 VB EC A11 VUT 300H/EH EC ECO<br />
Przeznaczenie<br />
(maksymalna powierzchnia<br />
budynku) [m 2 ]<br />
300 200<br />
Rodzaj wymiennika ciepła Przeciwprądowy z polistyrenu Przeciwprądowy z polistyrenu<br />
Maksymalny przepływ<br />
objętościowy powietrza<br />
nawiewanego [m 3 /h]<br />
Maksymalny przepływ<br />
objętościowy powietrza<br />
wywiewanego [m 3 /h]<br />
Spręż dyspozycyjny<br />
nawiewu [Pa]<br />
Spręż dyspozycyjny<br />
wywiewu [Pa]<br />
Stopień odzysku ciepła [%]<br />
[W/m 3 /h]<br />
415 300<br />
415 300<br />
917 (maksymalny) 454 (maksymalny)<br />
917 (maksymalny) 454 (maksymalny)<br />
98 98<br />
Współczynnik SFP 1,22 1,49<br />
Rodzaj wentylatorów Wysokosprawne silniki EC (komutowane elektronicznie) Wysokosprawne silniki EC (komutowane elektronicznie)<br />
Maksymalny pobór mocy<br />
wentylatorów [A]<br />
Wymiary (bez króćców<br />
przyłączeniowych)<br />
Długość (głębokość) x<br />
x Szerokość x Wysokość [mm]<br />
1,3 0,9<br />
544 x 687 x 629 1081 x 566 x 475<br />
Waga [kg] 56 40<br />
Średnica króćców<br />
wentylacyjnych [mm]<br />
160 160<br />
Rodzaj zabezpieczenia<br />
przed zamarzaniem<br />
Zmniejszenie obrotów wentylatora nawiewnego lub możliwość<br />
zamontowana nagrzewnicy wstępnej<br />
Zmniejszenie obrotów wentylatora nawiewnego, jeżeli centrala jest<br />
wyposażona w nagrzewnicę: otwarcie by-passa oraz załączenie<br />
nagrzewnicy elektrycznej<br />
Poziom hałasu [dB] 51 45<br />
Zintegrowany bypass<br />
[TAK/NIE]<br />
Możliwości sterowania<br />
Cechy charakterystyczne<br />
Wyposażenie opcjonalne<br />
TAK<br />
Panel sterujący A 11 z modułem Wi-Fi umożliwiającym sterowanie<br />
centrala za pomocą aplikacji SmartVent 1.0.<br />
• Włączenie/ wyłączenie centrali,<br />
• Regulacja prędkości obrotowej wentylatorów,<br />
• Podtrzymanie zadanej temperatury w pomieszczeniu, bądź w kanale,<br />
• Sterowanie wg kanałowego czujnika wilgotności albo wbudowanego w<br />
panel sterowania,<br />
• Praca w programie dobowym i tygodniowym,<br />
• Sterowanie i ochrona opcjonalną nagrzewnicą elektryczną,<br />
• Tryb ręczny/ automatyczny<br />
• Automatyczny restart po powrocie zasilania<br />
• Kontrola zanieczyszczenia fi ltrów<br />
• Komunikaty o błędach.<br />
Centrala zgodna ze standardami NF 15 i NF 40<br />
Klasa energetyczna A+<br />
Wysokoefektywne silniki EC<br />
• Kanałowa wstępna nagrzewnica elektryczna o mocy od 1,2- 2,0 kW.<br />
• Kanałowy czujnik wilgotności.<br />
TAK<br />
Panel sterujący A 11 z modułem Wi-Fi umożliwiającym sterowanie<br />
centrala za pomocą aplikacji SmartVent 1.0.<br />
• Włączenie/ wyłączenie centrali,<br />
• Regulacja prędkości obrotowej wentylatorów,<br />
• Podtrzymanie zadanej temperatury w pomieszczeniu, bądź w kanale,<br />
• Sterowanie wg kanałowego czujnika wilgotności albo wbudowanego w<br />
panel sterowania,<br />
• Praca w programie dobowym i tygodniowym,<br />
• Tryb ręczny/ automatyczny<br />
• Automatyczny restart po powrocie zasilania<br />
• Kontrola zanieczyszczenia fi ltrów<br />
• Komunikaty o błędach.<br />
Wysokoefektywne silniki EC<br />
Klasa energetyczna A+<br />
W serii EH wbudowana nagrzewnica wtórna o mocy 3,0 kW<br />
Kanałowy czujnik wilgotności<br />
Cena katalogowa netto 7 890 zł 8 390 zł<br />
50<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
Innowacyjne rozwiązania w dziedzinie<br />
wentylacji domów jednorodzinnych<br />
Standardem nowoczesnego budownictwa w Polsce<br />
staje się wentylacja mechaniczna domów jednorodzinnych<br />
i mieszkań. Stojąc przed wyborem systemu<br />
wentylacji dla domu warto wybrać produkty dbające<br />
zarówno o ZDROWIE i KOMFORT wszystkich mieszkańców,<br />
jak i o EKONOMIĘ gospodarstwa domowego.<br />
PROMOCJA<br />
Zastosowanie wentylacji mechanicznej<br />
z rekuperatorem zapewniania<br />
stały dopływ świeżego,<br />
przefiltrowanego powietrza, skuteczne<br />
usuwanie powietrza zanieczyszczonego<br />
oraz likwidację nadmiernej<br />
ilości wilgoci w budynku.<br />
Ponadto ogranicza hałas uliczny<br />
i przeciągi powstające w przypadku<br />
otwierania okien oraz znacznie<br />
obniża koszty ogrzewania.<br />
Centrala wentylacyjna<br />
VUT 350 VB EC<br />
Szukając innowacyjnych rozwiązań<br />
w dziedzinie wentylacji domów<br />
jednorodzinnych należy zapoznać<br />
się z ofertą rekuperatorów firmy<br />
VENTS GROUP. Godnym polecenia,<br />
wysokoefektywnym i ekonomicznym<br />
produktem jest centrala<br />
Rys. 1.<br />
Konstrukcja rekuperatora VUT 350 VB EC.<br />
wentylacyjna VUT 350 VB EC. Umożliwia<br />
nawiew świeżego i czystego powietrza<br />
(filtr F7) w ilości do 415 m 3 /h, co pozwala<br />
na zapewnienie efektywnej wentylacji<br />
w budynku o powierzchni wynoszącej<br />
do 313 m 2 . Urządzenie to otrzymało<br />
certyfikat zgodności ze standardami programów<br />
dla domów energooszczędnych<br />
NF15 i NF40 współfinansowanych przez<br />
NFOŚiGW. Oznacza to, że spełnia aktualnie<br />
najwyższe kryteria pod względem<br />
oszczędności oraz efektywności energetycznej<br />
budynków, które zostały potwierdzone<br />
certyfikatem Instytut Technologii<br />
Eksploatacji Państwowego Instytutu Badawczego<br />
w Radomiu.<br />
Spełnienie tak wygórowanych wymagań<br />
mogło zostać osiągnięte tylko<br />
przez zastosowanie najwyższej jakości<br />
podzespołów, które są precyzyjnie wykonane<br />
i dopasowane.<br />
Fot. 1. Rekuperator VUT 350VB EC to<br />
wysoka efektywność i nowoczesny design.<br />
Przeciwprądowy wymiennik z polistyrenu<br />
pozwala na odzysk ciepła z powietrza<br />
na poziomie do 98%. Zastosowanie innowacyjnych,<br />
wysokosprawnych silników<br />
elektro komutatorowych prądu stałego<br />
(EC) wyposażonych w zewnętrzny wirnik<br />
i wygięte do tyłu łopatki, umożliwia wysoką<br />
wydajność i regulację w pełnym zakresie<br />
prędkości obrotowej, przy bardzo<br />
niskim zużyciu energii elektrycznej. Centrala<br />
jest zabezpieczona termicznie 40 mm<br />
warstwą prasowanej wełny mineralnej. Rekuperator<br />
wyposażony jest w by-pass pozwalający<br />
na dopływ chłodnego rześkiego<br />
powietrza do budynku z zewnątrz (np.<br />
w letnie wieczory) oraz system zabezpieczający<br />
urządzenie przed zamarznięciem.<br />
Dużym plusem są małe gabaryty i nowoczesny,<br />
estetyczny design urządzenia<br />
uzyskany poprzez wykończenie z wysokiej<br />
52<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
z d a n i e m<br />
E K S P E R T A<br />
Najczęściej popełniane błędy przy montażu instalacji<br />
wentylacyjnej z odzyskiem ciepła.<br />
mgr inż. Adrianna Imała, Specjalista ds. Technicznych w VENTS GROUP<br />
• Dobór zbyt małego urządzenia. Powoduje ciągłą pracę<br />
centrali na najwyższym biegu przy dużym hałasie i małym<br />
odzysku ciepła.<br />
• Brak lub niewystarczająca izolacja kanałów. Dobrze dobrana<br />
izolacja to spore oszczędności energetyczne, uniknięcie<br />
problemu kondesacji pary wodnej na powierzchni<br />
kanałów jak i zapewnienie dobrej akustyki.<br />
• Brak elementów tłumiących i regulacyjnych. Właściwie dobrany<br />
rekuperator to nie wszystko, należy pamiętać o tłumikach<br />
hałasu, podkładkach antywibracyjnych, połączeniach<br />
elastycznych na króćcach centrali, przepustnicach<br />
oraz anemostatach z możliwością regulacji.<br />
• Zbyt duża prędkość powietrza w kanałach. Dobór za małych<br />
średnic rur zwiększa prędkość w kanale, skutkuje to<br />
szumem oraz wzrostem oporów na instalacji.<br />
• Zbyt dług odcinek instalacji z wykorzystaniem przewodu<br />
elastycznego. Stopniowe obwieszanie kanału generuje<br />
duże opory na instalacji.<br />
• Brak dostępu serwisowego.<br />
Fot. 2. Rekuperator VUT 300EH EC ECO<br />
wykonany w klasie energetycznej A+.<br />
jakości stali z białą powłoką polimerową.<br />
Wyposażeniem opcjonalnym jest kanałowa<br />
nagrzewnica wstępna.<br />
Rekuperator VUT 300EH EC ECO<br />
Alternatywnym rozwiązaniem dla domu<br />
jednorodzinnego jest rekuperator VUT<br />
300EH EC ECO, który pozwala osiągnąć<br />
jedne z najlepszych na rynku wskaźniki<br />
oszczędności energii. Centrala wykonana<br />
w klasie energetycznej A+ ma wysokoefektywne<br />
silniki EC oraz powiększony rekuperator<br />
typu przeciwprądowego, który<br />
pozwala na uzyskanie do 98% odzysku<br />
ciepła. Urządzenie ma wbudowaną nagrzewnicę<br />
wtórną o mocy 3,0 kW. Wydajność<br />
300 m 3 /h pozwala na zapewnienie<br />
wentylacji budynku o powierzchni 226 m 2 ,<br />
przy poziomie hałasu 24-45 dB(A)/3m.<br />
Łatwość sterowania<br />
Ważnym elementem dla użytkownika<br />
jest prosta, intuicyjna obsługa centrali.<br />
Sterowanie pracą obu central<br />
umożliwia dotykowy ciekłokrystaliczny<br />
panel sterujący (A11). Użytkownik<br />
może w każdej chwili włączyć/wyłączyć<br />
urządzenie, zmienić prędkość<br />
obrotową wentylatorów w zakresie<br />
0-100%, skorygować wartość zadanej<br />
temperatury w pomieszczeniu,<br />
czy poziomu wilgotności powietrza.<br />
Ponadto może zaplanować pracę<br />
centrali za pomocą kalendarza z programatorem<br />
dobowym oraz tygodniowym.<br />
Panel sterowania wyświet-<br />
Fot. 4. Aplikacja SmartVent umożliwia<br />
zdalne sterowanie pracą centrali.<br />
Fot. 3. Panel sterowania A11 z ciekłokrystalicznym<br />
wyświetlaczem.<br />
la także informacje o ewentualnych<br />
awariach, przypomina również o konieczności<br />
wymiany filtrów.<br />
Dodatkowym atutem jest możliwość<br />
wbudowania modułu Wi-fi z aplikacją<br />
SmartVent 1.0, która po zainstalowaniu<br />
na smartfonie pozwala<br />
na zdalny podgląd pracy centrali,<br />
temperatur, ustawień oraz sterowanie<br />
biegami i kilkoma użytecznymi<br />
funkcjami, takimi jak: kominek, wietrzenie,<br />
poza domem.<br />
mgr inż. Adrianna Imała,<br />
Specjalista ds. Technicznych<br />
w VENTS GROUP<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
53
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
Komfort w upalne dni<br />
PYTANIA CZYTELNIKÓW<br />
Mimo nagłych ataków zimy na początku maja późna wiosna oraz lato zapowiadają<br />
się w tym roku upalnie. Goręcej niż wszystkim będzie pewnie<br />
tym, którzy do tej pory nie pomyśleli o klimatyzacji. Aby odpowiednio<br />
przygotować się do tak poważnej inwestycji warto poznać odpowiedzi<br />
na podstawowe pytania.<br />
1. Na jakiej podstawie dobrać<br />
moc klimatyzatora?<br />
Rafał Piguła z FREE Polska odpowiada:<br />
Moc chłodniczą urządzenia<br />
dobiera się na podstawie wielu<br />
czynników, takich jak kubatura<br />
i przeznaczenie pomieszczenia,<br />
ilość przebywających w nim osób,<br />
wewnętrzne źródła ciepła (komputery,<br />
szafy serwerowe), powierzchnia<br />
okien i ich usytuowanie względem<br />
stron świata oraz wiele innych.<br />
Dla pomieszczeń mieszkalnych<br />
i małych biur bardzo często jednak<br />
moc dobiera się w sposób uproszczony,<br />
niewymagający żmudnych<br />
pomiarów i obliczeń, uzależniony<br />
jedynie od kubatury pomieszczenia.<br />
Zwyczajowo przyjmuje się wymaganą<br />
moc jako około 40 W/m 3<br />
średniego pomieszczenia. Przy<br />
standardowej wysokości pomieszczeń<br />
(do 2,8 m) stosujemy jeszcze<br />
prostsze obliczenia – przyjmujemy<br />
100 W na każdy metr kwadratowy<br />
pomieszczenia. Wartości w ten<br />
sposób dobrane bardzo często są<br />
zbliżone do obliczonych dokładnie.<br />
Za drugą metodą przemawia<br />
także fakt, że pomimo obliczenia<br />
potrzebnej mocy bardzo dokładnie<br />
producenci urządzeń oferują<br />
klimatyzatory o mocy w konkretnym<br />
typoszeregu mocy zazwyczaj<br />
co 0,5 kW zaczynając od 2,0 kW<br />
lub 2,5 kW. Finalnie więc i tak będziemy<br />
zmuszeni dobrać urządzenie<br />
o najbardziej zbliżonej do obliczonej<br />
przez nas mocy.<br />
EKSPERCI FACHOWEGO INSTALATORA<br />
Rafał Piguła<br />
inżynier ds. produktu<br />
FREE POLSKA<br />
Marcin Jaworski<br />
Product Manager w firmie<br />
Zymetric Sp. z o.o.<br />
MIDEA<br />
Wojciech Wójcik<br />
Inżynier wsparcia sprzedaży<br />
DAIKIN<br />
Damian Wójcicki<br />
Regionalny Specjalista<br />
ds Produktu<br />
HAIER<br />
2. Czym się charakteryzują urządzenia<br />
najnowszej generacji?<br />
Zalety nowoczesnych klimatyzatorów<br />
przedstawia Marcin Jaworski z firmy<br />
ZYMETRIC: Urządzenia najnowszej<br />
generacji charakteryzują się przede<br />
wszystkim wysoką efektywnością<br />
energetyczną osiąganą przez<br />
wysokosprawne sprężarki i silniki<br />
wentylatorów zasilane prądem stałym.<br />
Kolejny atut to sprężarki inwerterowe<br />
umożliwiające płynną<br />
reguluję wydajności klimatyzatora.<br />
Nowoczesny sprzęt ma wyposażenie<br />
pozwalające na pracę w ekstremalnie<br />
niskich temperaturach powietrza<br />
zewnętrznego (poniżej<br />
-27°C). Klimatyzatory na miarę XXI w.<br />
to charakteryzują się także pięknym,<br />
uniwersalnym designem oraz łatwością<br />
instalacji. Na szczególną uwagę<br />
zasługuje rozbudowana funkcjonalność,<br />
pozwalającą m.in. na sterowanie<br />
urządzeniem za pomocą smartfona<br />
czy precyzyjne zaprogramowanie<br />
urządzenia przy wykorzystaniu programatora<br />
tygodniowego.<br />
3. Na jakie certyfikaty warto zwrócić<br />
uwagę przy wyborze urządzeń?<br />
Każde urządzenie klimatyzacyjne, aby<br />
mogło zostać wprowadzone do obrotu<br />
musi posiadać deklarację zgodności<br />
z europejskimi normami, odpowiednimi<br />
dla poszczególnych urządzeń.<br />
Dodatkowym atutem jest Atest Higieniczny<br />
PZH, potwierdzający możliwość<br />
montażu urządzeń w obiektach służby<br />
zdrowia, pomieszczeniach do przechowywania<br />
i produkcji żywności czy<br />
przechowywania leków. Innym, co raz<br />
częściej spotykanym dokumentem<br />
jest certyfikat Eurovent, który potwierdza<br />
specyfikację techniczną urządzeń<br />
54<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
i pozwala je w obiektywny sposób<br />
porównać z jednostkami konkurencyjnych<br />
marek.<br />
4. Na co zwrócić uwagę wybierając<br />
jednostkę zewnętrzną, by w przyszłości<br />
móc rozbudować system<br />
o kolejne jednostki?<br />
Wojciech Wójcik z firmy Daikin wyjaśnia:<br />
Jeśli już na etapie zakupu systemu<br />
klimatyzacyjnego przewidujemy rozbudowę<br />
systemu o kolejne jednostki<br />
wewnętrzne, to powinniśmy od początku<br />
zaplanować montaż agregatu<br />
zewnętrznego typu multi, który umożliwia<br />
podłączenie do jednej jednostki<br />
zewnętrznej kilku urządzeń wewnętrznych.<br />
Każda z nich sterowana jest samodzielnie,<br />
co pozwala na zróżnicowanie<br />
temperatur w pomieszczeniach.<br />
Jednocześnie powinniśmy dobrze<br />
przeanalizować położenie agregatu<br />
zewnętrznego względem wszystkich<br />
(obecnych i przyszłych) jednostek. Musi<br />
być zamontowany w miejscu, które<br />
umożliwia łatwe doprowadzenie kolejnych<br />
instalacji. Pamiętajmy, aby długość<br />
przewodów nie przekraczała dopuszczalnych<br />
maksymalnych wartości – źle<br />
dobrana instalacja spowoduje, że system<br />
będzie pracował nieefektywnie,<br />
co oznacza zwiększone koszty eksploatacji.<br />
Warto kierować się tzw. tabelą<br />
jednoczesności dla agregatów multi.<br />
Fot. HAIER<br />
Fot. 1. Każdy klimatyzator typu split<br />
jest rewersyjną pompą ciepła – czyli taką,<br />
której działanie można odwrócić.<br />
Zawiera ona wszystkie możliwe kombinacje<br />
połączeń jednostek wewnętrznych<br />
do agregatu zewnętrznego.<br />
W tabeli znajdują się informacje z jaką<br />
wydajnością będą pracować jednostki<br />
przy jednoczesnym ich działaniu.<br />
Biorąc pod uwagę rozbudowę systemu<br />
warto zastanowić się nad poprowadzeniem<br />
przewodów instalacyjnych już<br />
na etapie pierwszym, co pozwoli uniknąć<br />
dodatkowych prac montażowych<br />
w przyszłości.<br />
5. Czy miejsce montażu jednostki zewnętrznej<br />
ma znaczenie dla efektywnej<br />
pracy klimatyzatorów?<br />
Rozwiązanie podpowiada Damian<br />
Wójcicki z firmy Haier AC: Wybierając<br />
miejsce montażu jednostki wewnętrznej,<br />
należy zwrócić uwagę na to, czy<br />
w najbliższym otoczeniu wybranej lokalizacji<br />
nie występują źródła ciepła, pary<br />
wodnej oraz – czego należy szczególnie<br />
unikać – zapylenia. Nie zaleca się również<br />
montażu urządzenia w miejscu nasłonecznionym,<br />
im cieplejsze powietrze<br />
wpada do klimatyzatora, tym mniejsza<br />
jest jego efektywność.<br />
6. Jakie jest optymalne miejsce montażu<br />
jednostki wewnętrznej?<br />
Montaż jednostki wewnętrznej powinien<br />
być wykonany zgodnie z instrukcją<br />
montażową oraz zachowaniem minimalnych<br />
przestrzeni serwisowych zalecanych<br />
przez producenta. Samo miejsce<br />
posadowienia urządzenia powinno<br />
być dobrane w sposób, który nie zaburzy<br />
funkcjonalności pomieszczenia.<br />
Powietrze wypływające z klimatyzatora<br />
ma znacznie niższą temperaturę niż powietrze<br />
w pomieszczeniu, dlatego strumień<br />
powietrza nie powinien być skierowany<br />
bezpośrednio na użytkownika<br />
pomieszczenia np. na biurko pracownika<br />
lub na łóżko osoby śpiącej.<br />
7. Czy rodzaj czynnika chłodniczego<br />
ma znaczenie?<br />
Według Wojciecha Wójcika z firmy<br />
Daikin – znaczące: Czynnik chłodniczy<br />
ma znaczenie pod wieloma względami.<br />
Dwa podstawowe to efektywność<br />
energetyczna i bezpieczeństwo. Aktualnie<br />
na rynku urządzeń typu split<br />
Fot. ZYMETRIC<br />
Fot. 2. Najważniejszą kwestią jest<br />
kształtowanie się nasłonecznienia<br />
i temperatury wokół jednostki zewnętrznej.<br />
Wzrost temperatury powietrza<br />
zewnętrznego powoduje zmniejszenie<br />
efektywności energetycznej urządzenia.<br />
dostępne są jednostki na czynnik<br />
R410A i R32. Pod względem efektywności<br />
energetycznej lepiej wypada<br />
czynnik R32. Jest on niestety łatwopalny,<br />
wymaga więc większej ostrożności<br />
podczas montażu, może również<br />
stwarzać zagrożenie podczas<br />
pożaru, czy w przypadku rozszczelnienia<br />
instalacji. R410A jest bezpieczniejszy,<br />
jednak mniej sprawny<br />
– jego efektywność energetyczna<br />
Fot. DAIKIN<br />
Fot. 3. Biorąc pod uwagę przyszłą<br />
rozbudowę systemu o dodatkowe<br />
jednostki wewnętrzne, warto zastanowić<br />
się nad poprowadzeniem przewodów<br />
instalacyjnych już na pierwszym etapie<br />
inwestycji. Pozwoli to uniknąć dodatkowych<br />
prac montażowych w przyszłości.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
55
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
Fot. 4. Na rynku urządzeń typu Split dostępne są jednostki na czynnik R410 i R32.<br />
Różnica między nimi jest zasadnicza pod względem efektywności energetycznej na korzyść<br />
systemów na czynnik R32.<br />
jest ok. 10% mniejsza niż R32. Dodatkowo<br />
agregaty zawierające powyżej<br />
2,4 kg R410A muszą być regularnie<br />
kontrolowane pod względem szczelności,<br />
co oznacza że każdy posiadacz<br />
takiego urządzenia, bez względu<br />
na to czy prywatny czy instytucjonalny,<br />
musi zarejestrować posiadany<br />
agregat w centralnym rejestrze. R32<br />
ma mniejszy wpływ na środowisko.<br />
Biorąc więc pod uwagę przyszłe regulacje<br />
prawne, które w znacznie<br />
bardziej restrykcyjny sposób traktują<br />
używanie czynników chłodniczych<br />
pod względem wskaźników GWP<br />
(GWP, z ang. global warming potential<br />
– wskaźnik służący do ilościowej<br />
oceny wpływu danej substancji<br />
na efekt cieplarniany) możemy sądzić,<br />
że w najbliższym czasie właśnie<br />
R32 będzie dominował rynek.<br />
Fot. DAIKIN<br />
szczelności wykonanej instalacji chłodniczej.<br />
Najczęstszym przypadkiem, w którym<br />
występuje konieczność uzupełnienia<br />
czynnika chłodniczego jest pojawienie<br />
się nieszczelności. Nieszczelność może<br />
być skutkiem wadliwego montażu lub<br />
mechanicznego uszkodzenia instalacji.<br />
Należy zwrócić jednak uwagę, że przy<br />
najczęściej obecnie występującym w klimatyzatorach<br />
czynniku R410A uzupełnianie<br />
go nie jest wskazane. Czynnik ten jest<br />
mieszaniną - przy wycieku z instalacji nie<br />
jesteśmy w stanie stwierdzić jakiego składnika<br />
ubyło najwięcej, a jakiego w ogóle.<br />
Dlatego też przy wystąpieniu nieszczelności<br />
w urządzeniach pracujących z R410A<br />
zalecana jest całkowita wymiana czynnika<br />
chłodniczego.<br />
9. Jakie mogą być przyczyny ubytku<br />
czynnika chłodniczego w instalacji?<br />
Ubytek czynnika chłodniczego spowodowany<br />
może być poprzez uszkodzenie<br />
instalacji lub niewłaściwe jej wykonanie.<br />
Najczęściej wyciek czynnika chłodniczego<br />
ma miejsce na połączeniach, czyli<br />
w miejscach lutowanych lub na przyłączach<br />
jednostki zewnętrznej.<br />
10. Czy długość przewodów dostępnych<br />
w zestawie można dowolnie<br />
wydłużać zwiększając samodzielnie<br />
ilość czynnika chłodniczego?<br />
Zależy to od urządzenia – wyjaśnia<br />
Marcin Jaworski z firmy ZYMETRIC<br />
– standardowo urządzenia klimatyzacyjne<br />
(jednostki zewnętrzne) są wypełnione<br />
ilością czynnika chłodniczego<br />
zapewniającą prawidłową pracę urządzeń<br />
z instalacją chłodniczą o długości<br />
do kilku metrów. Urządzenia klimatyzacyjne<br />
typu split mogą współpracować<br />
z instalacjami chłodniczymi o długości<br />
powyżej 60 m, jednakże w takim wypadku<br />
konieczne jest uzupełnienie<br />
czynnika chłodniczego w instalacji. Ilość<br />
czynnika, którą należy dodać zależy od<br />
długości i średnicy przewodów. Przy jej<br />
ustalaniu należy ściśle trzymać się wytycznych<br />
producenta danego klimatyzatora.<br />
Fot. ZYMETRIC<br />
8. Jak często należy uzupełniać<br />
i/lub wymieniać czynnik chłodniczy<br />
w instalacji<br />
Konieczność uzupełniania lub wymiany<br />
czynnika chłodniczego w klimatyzatorach<br />
– wyjaśnia Rafał Piguła z FREE Polska<br />
– to jeden z najszerzej rozpowszechnionych<br />
mitów. W prawidłowo zainstalowanym<br />
urządzeniu uzupełnia nie czynnika<br />
chłodniczego w ogóle nie jest potrzebne.<br />
Wszystko zależy jednak od solidności<br />
i dokładności montażu, a dokładniej od<br />
Fot. 5. Montaż jednostki wewnętrznej powinien być wykonany z zachowaniem<br />
minimalnych przestrzeni serwisowych zalecanych przez producenta.<br />
56<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
Fot. FREE<br />
REKLAMA<br />
Fot. 6. Agregat zewnętrzny systemu Multi Split<br />
wyposażony jest w szereg przyłączy pod jednostki<br />
wewnętrzne. Ilość przyłączy można zwiększyć<br />
wykorzystując moduł rozdzielający.<br />
11. Czy długość rur łączących ma wpływ na efektywność<br />
pracy i komfort użytkowania klimatyzatorów?<br />
Zwiększenie długości instalacji powoduje zwiększenie oporów<br />
przepływu (większy spadek ciśnienia na przewodach),<br />
zmniejszenie ilości przepływającego czynnika chłodniczego,<br />
czyli spadek ciśnienia i wydajności urządzenia. Dla systemów<br />
z bezpośrednim odparowaniem czynnika jednym<br />
z kryteriów doboru jest odległość i różnica wysokości pomiędzy<br />
jednostkami ponieważ mają one wartości graniczne,<br />
których nie można przekraczać – głównie ze względu<br />
na obieg oleju w układzie chłodniczym.<br />
12. Jak często należy serwisować system klimatyzacyjny<br />
i jakie czynności należy wówczas wykonać?<br />
Urządzenia klimatyzacyjne powinny być serwisowane<br />
dwa razy w roku z odstępem przynajmniej<br />
6 miesięcy pomiędzy kolejnymi serwisami. Do<br />
podstawowych czynności serwisowych zalicza się<br />
sprawdzenie poprawności pracy urządzenia oraz<br />
stanu alarmów. Dochodzi do tego kontrola wzrokowa<br />
instalacji chłodniczej i stanu jej izolacji. Należy<br />
ocenić również czystość wymienników jednostki<br />
zewnętrznej i wewnętrznej oraz filtrów. W przypadku,<br />
gdy elementy te są zabrudzone należy je wyczyścić<br />
lub (w przypadku filtrów) wymienić. Podczas<br />
inspekcji powinno się również skontrolować<br />
drożność instalacji odbioru skroplin.<br />
13. W jaki sposób należy odprowadzać powstający w<br />
trakcie pracy klimatyzacji kondensat?<br />
W zależności od trybu pracy kondensat powstaje<br />
na wymienniku jednostki wewnętrznej (chłodzenie)<br />
lub zewnętrznej (grzanie). Z jednostki wewnętrznej<br />
skroplona woda zazwyczaj w sposób<br />
grawitacyjny odprowadzana jest przewodami PVC<br />
lub elastycznymi wężykami na zewnątrz budynku<br />
(na dach, do rynny, na trawnik) lub do kanalizacji.<br />
Pamiętajmy przy tym, aby instalacja odprowadzająca<br />
skropliny była szczelna i zachowywała spadek<br />
min. 2 cm na 1 mb (odprowadzanie grawitacyjne).<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
57
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
W przypadku podłączenia systemu<br />
do kanalizacji należy zainstalować<br />
syfon, który zabezpiecza przed przedostawaniem<br />
się nieprzyjemnych<br />
zapachów z instalacji kanalizacyjnej<br />
do klimatyzowanych pomieszczeń.<br />
Jeżeli nie jesteśmy w stanie zapewnić<br />
odpowiedniego spadku na instalacji,<br />
należy użyć pompki skroplin. W niektórych<br />
urządzeniach pompka ta jest<br />
już wbudowana i nie trzeba jej dodatkowo<br />
dokupować.<br />
Sprawa jest prostsza w przypadku<br />
agregatu zewnętrznego. Woda zazwyczaj<br />
odprowadzana jest do rynny,<br />
na dach lub balkon. Przy takim rozwiązaniu<br />
dla urządzeń pracujących<br />
cały rok warto zainstalować grzałkę<br />
tacy skroplin, by odprowadzenie<br />
zimą nie zamarzało.<br />
14. Jakie są skutki niewłaściwego odpowietrzenia<br />
instalacji?<br />
Bardzo złe, zarówno dla urządzenia,<br />
jak i wydajności jego działania”<br />
– mówi Damian Wójcicki z firmy Haier<br />
AC – Obecność powietrza w instalacji<br />
wpływa bardzo niekorzystnie na pracę<br />
każdego urządzenia chłodniczego.<br />
Powietrze nie podlega przemianom<br />
termodynamicznym, a co gorsze<br />
powoduje podwyższanie ciśnienia<br />
skraplania oraz obciążenia termicznego<br />
sprężarki. Ponadto w powietrzu zawarta<br />
jest pewna ilość wilgoci – przy<br />
Fot. 7. Nowoczesne klimatyzatory ścienne ogrzeją pomieszczenie nawet, gdy<br />
temperatura na zewnątrz spadnie do -30°C, a ochłodzą przy 54°C.<br />
temperaturze poniżej 0°C zamarznięta<br />
woda może uszkodzić urządzenie<br />
(np. zawór rozprężny). Zawarty w powietrzu<br />
tlen w obecności wilgoci powoduje<br />
rozkład czynnika chłodniczego,<br />
a powstające przy tym agresywne<br />
związki przyspieszają korozję wielu<br />
elementów systemu.<br />
15. Czy klimatyzacja może stanowić<br />
jedyne źródło komfortowej temperatury<br />
w budynku (chłodzenie<br />
+ ogrzewanie)?<br />
Rozwój rozwiązań zapewniania ciepła<br />
i chłodu wyłącznie przez klimatyzację obserwujemy<br />
przede wszystkim w dużych<br />
Fot. 8. Strumień nawiewanego powietrza nie powinien napotykać na drodze nawiewu<br />
na żadne przeszkody, które mogłyby zaburzyć jego przepływ.<br />
Fot. HAIER<br />
Fot. FREE<br />
budynkach. Coraz więcej z nich wyposażonych<br />
jest w tak zwany trójrurowy system<br />
VRF (VRF z odzyskiem ciepła). Układ<br />
taki obsługiwać może nawet do 80 jednostek<br />
wewnętrznych zapewniając jednocześnie<br />
ogrzewanie i chłodzenie tam,<br />
gdzie jest to wymagane. Zaletą takiego<br />
rozwiązania jest możliwość dokładnego<br />
utrzymywania temperatury w każdym<br />
z pomieszczeń indywidualnie. Układy VRF<br />
są w stanie pracować w trybie grzania<br />
nawet do temperatury -20°C na zewnątrz<br />
więc z powodzeniem mogą ogrzewać<br />
budynek przez cały rok.<br />
W przypadku mniejszych obiektów<br />
mieszkalnych i komercyjnych z pomocą<br />
przychodzą urządzenia typu split<br />
czy multi split. Każdy klimatyzator typu<br />
split jest rewersyjną pompą ciepła<br />
– czyli taką, której działanie można odwrócić.<br />
Latem jednostka wewnętrzna<br />
chłodzi, a zewnętrzna – grzeje. Po przełączeniu<br />
w tryb ogrzewania sytuacja<br />
się odwraca: to jednostka wewnętrzna<br />
zaczyna grzać, a zewnętrzna – chłodzić.<br />
Systemy te zakresem pracy często<br />
przewyższają nawet duże systemy VRF.<br />
Najlepsze klimatyzatory ścienne ogrzeją<br />
pomieszczenie nawet, gdy temperatura<br />
na zewnątrz spadnie do -30°C,<br />
a chłodzą przy 54°C. Nie ma zatem<br />
żadnych przeszkód, żeby chłodzenie<br />
i ogrzewanie budynku realizowane<br />
było wyłącznie przez klimatyzację.<br />
•<br />
58<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
PROMOCJA<br />
Nowości w ofercie<br />
klimatyzatorów pokojowych LG<br />
LG Artcool Mirror, Deluxe i Standard Plus, te trzy dobrze znane serie klimatyzatorów<br />
pokojowych (RAC) w ofercie LG <strong>2017</strong> pojawiają się w zupełnie nowej<br />
odsłonie. Modele zostały wzbogacone o nowe funkcjonalności i wygląd.<br />
Nowe modele są kompatybilne z układami multi split oraz posiadają wbudowany<br />
moduł Wi-Fi. Do oferty powraca model Prestige, a gamę klimatyzatorów<br />
pokojowych uzupełniają wyjątkowy Artcool Stylist oraz Standard.<br />
Wygląd,<br />
instalacja, konfiguracja<br />
Jednostka wewnętrzna Artcool’a<br />
zyskała bardziej kompaktowe<br />
wymiary, a przedni panel zdobi<br />
szklana płyta, która tworzy efekt<br />
lustra/Mirror i możemy zobaczyć<br />
w niej odbicie otoczenia. Zabieg<br />
ten w połączeniu z czarnym kolorem<br />
obudowy gwarantuje wyjątkowy<br />
i elegancki wygląd klimatyzatora.<br />
Standard Plus w <strong>2017</strong> roku<br />
to kompletnie nowe urządzenie o znacznie<br />
bogatszej funkcjonalności w stosunku<br />
do swojego poprzednika. Wyróżnia go<br />
srebrna listwa umiejscowiona na panelu<br />
przednim jednostki wewnętrznej. W przypadku<br />
modelu Deluxe zmiany są kosmetyczne,<br />
ale jakże ważne z punktu widzenia<br />
instalatora. Zmieniono mianowicie wygląd<br />
panelu bocznego, a dokładnie jego<br />
krzywiznę. Zmiana konstrukcyjna dotyczy<br />
wszystkich wymienionych modeli. Kształt<br />
panelu bocznego przeprojektowano<br />
na całkowicie płaski, co znacznie ułatwi<br />
dopasowanie panelu maskującego instalację<br />
chłodniczą w momencie przyłączenia<br />
się z prawej bądź lewej strony<br />
do urządzenia. Kolejne ułatwienia instalacyjne<br />
i serwisowe w jakie wyposażono<br />
wymienione urządzenia to m.in.<br />
filtr powietrza umiejscowiony w górnej<br />
części jednostki wewnętrznej, który można<br />
wyczyścić lub wymienić bez potrzeby<br />
otwierania urządzenia oraz wspornik instalacyjny<br />
ułatwiający prace montażowe.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
59
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
Zwiększeniu uległy możliwości konfiguracyjne<br />
urządzeń, ponieważ nowe modele<br />
są kompatybilne zarówno z jednostkami<br />
zewnętrznymi split jak również z jednostkami<br />
zewnętrznymi multi split.<br />
Innowacyjne sterowanie<br />
z dowolnego miejsca na świecie<br />
Sterowanie klimatyzatorem za pomocą<br />
aplikacji na smartphone’a jest już standardem<br />
w przypadku klimatyzatorów pokojowych.<br />
W nowych klimatyzatorach marki<br />
LG zastosowano wbudowany moduł komunikacji<br />
z Wi-Fi, a darmowa aplikacja LG<br />
Smart ThinQ pozwala sterować klimatyzatorem<br />
z dowolnego miejsca na świecie.<br />
Aplikacja zwiększa komfort życia, gdyż dostarcza<br />
informacje o aktualnej temperaturze<br />
w pomieszczeniu i pozwala na zdalne<br />
włączenie klimatyzatora, schłodzenie bądź<br />
podgrzanie pomieszczenia np. podczas<br />
powrotu z pracy do domu. Zdalne sterowanie<br />
to tylko mała część możliwości<br />
sterowania klimatyzatorem. Z jednej aplikacji<br />
możemy obsługiwać nieograniczoną<br />
liczbę klimatyzatorów jak również kilku<br />
użytkowników może sterować jednym<br />
klimatyzatorem. Aplikacja, przetłumaczona<br />
na kilka języków, w tym język polski, pozwala<br />
na odczytanie aktualnego statusu<br />
pracy, korzystanie z funkcji programatora<br />
tygodniowego z dowolną liczbą zmian,<br />
informuje nas o poziomie zużycia filtrów<br />
powietrza oraz pozwala na zarządzanie<br />
zużyciem energii elektrycznej generując<br />
raporty dzienne, tygodniowe i miesięczne.<br />
Użytkownik może świadomie ograniczać<br />
zużycie energii przez klimatyzator korygując<br />
harmonogram tygodniowy dostosowując<br />
cykl pracy klimatyzatora do cyklu<br />
swojego życia, eliminując niepotrzebne<br />
okresy pracy urządzenia. W aplikacji znajdziemy<br />
również nowinkę dla instalatorów,<br />
ponieważ wyposażono ją w funkcję Smart<br />
Diagnosis, dzięki czemu można w szybki<br />
sposób zdalnie zdiagnozować pracę<br />
urządzenia celem sprawdzenia aktualnej<br />
pracy lub w przypadku wystąpienia problemów.<br />
Aplikacja jest zintegrowana z innymi<br />
urządzeniami oferowanymi przez LG<br />
Electronics. I tak z jednej aplikacji LG Smart<br />
ThinQ możemy wysterować zarówno klimatyzator,<br />
jak również lodówkę, pralkę czy<br />
suszarkę.<br />
Komunikacja i sterowanie<br />
Użytkownik ma szerokie możliwości wyboru<br />
sposobu sterowania klimatyzatorem,<br />
a każdy rodzaj niesie za sobą rozbudowane<br />
funkcjonalności klimatyzatora.<br />
Można wybrać sterownik bezprzewodowy,<br />
sterownik przewodowy lub aplikację<br />
LG Smart ThinQ. Dodatkowo klimatyzator<br />
ma możliwość komunikacji z automatyką<br />
budynkową po protokole Modbus<br />
lub za pomocą sygnałów cyfrowych.<br />
Jego pracę można również uzależnić od<br />
zewnętrznych elementów sterujących<br />
takich jak karta hotelowa czy kontaktron<br />
okienny. Stwarza to również możliwość<br />
współpracy z zewnętrznym sterownikiem<br />
do pracy naprzemiennej.<br />
Wysoka efektywność energetyczna<br />
i efektywne zarządzanie energią<br />
Wszystkie klimatyzatory posiadają wysoką<br />
efektywność energetyczną, zapewniając<br />
niskie koszty eksploatacji. Niekwestionowanym<br />
liderem w tej kategorii jest model<br />
Prestige, który zarówno w trybie chłodzenia<br />
i grzania posiada klasę efektywności<br />
energetycznej A+++. W przypadku pozostałych<br />
klimatyzatorów w trybie chłodzenia<br />
osiągają klasę A++, natomiast w trybie<br />
grzania A+. Oprócz wysokiej efektywności<br />
energetycznej klimatyzatory marki LG posiadają<br />
zaawansowane funkcje monito-<br />
60<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
rowania i kontrolowania zużycia energii<br />
elektrycznej. Użytkownik może monitorować<br />
zużycie energii za pomocą aplikacji<br />
lub wyświetlać aktualne zużycie energii<br />
elektrycznej na wyświetlaczu jednostki<br />
wewnętrznej. Do dyspozycji jest również<br />
aktywna kontrola zużycia energii elektrycznej<br />
wykorzystująca 4-stopniowy system<br />
kontroli energii pozwalająca na uniknięcie<br />
wysokich kosztów eksploatacji.<br />
Komfort użytkowania<br />
Rozbudowane możliwości sterowania siłą<br />
i kierunkiem nawiewu powietrza pozwalają<br />
w optymalny sposób klimatyzować<br />
pomieszczenie. Kierunek przepływu powietrza<br />
(prawo-lewo, góra-dół) regulowany<br />
jest automatycznie za pomocą sterownika,<br />
a funkcja komfortowego nawiewu<br />
pozwala na optymalizowanie nawiewu<br />
pod kątem ogrzewania lub chłodzenia.<br />
Specjalnie zaprojektowane ukośne łopatki<br />
wentylatora jednostki wewnętrznej,<br />
silnik BLDC, jak również zoptymalizowany<br />
wylot powietrza gwarantują szybkie chłodzenie<br />
i ogrzewanie pomieszczeń z zachowaniem<br />
niskiego poziomu hałasu<br />
poniżej 19 dB(A). Możliwe jest również<br />
zredukowanie hałasu generowanego<br />
przez jednostkę zewnętrzną podczas<br />
pracy nocą. Powłoka GoldFin chroni wymiennik<br />
jednostki zewnętrznej przed korozją,<br />
zwiększając żywotność urządzenia.<br />
Wymiennik nie traci swoich właściwości<br />
wymiany ciepła, dzięki czemu urządzenie<br />
pracuje z wysoką efektywnością utrzymując<br />
niskie koszty eksploatacji pomimo<br />
upływu czasu. Powłoka wydłuża również<br />
czas pracy w trybie grzania, przyspieszając<br />
odpływ wody z wymiennika, co spowalnia<br />
proces jego oszraniania.<br />
Czyste powietrze<br />
Szczególnie zimą temat czystego powietrza<br />
jest bardzo istotną i wrażliwą<br />
kwestią kiedy często w dużych miastach<br />
występuje smog. Wszystkie klimatyzatory<br />
LG wyposażone są w filtr powietrza,<br />
który przyciąga i zbiera zanieczyszczenia<br />
powietrza o wielkości powyżej 10 μm,<br />
czyli także takie które występują w powietrzu<br />
podczas smogu. Filtr powietrza,<br />
umiejscowiony w górnej części jednostki<br />
wewnętrznej, można samodzielnie<br />
wyczyścić lub wymienić bez potrzeby<br />
otwierania urządzenia. Dodatkowo klimatyzatory<br />
Artcool, Deluxe i Prestige<br />
wyposażono w jonizator powietrza<br />
Plasmaster Ionizer Plus, który sterylizuje<br />
powietrze unicestwiając bakterie i wirusy<br />
oraz zmniejsza intensywność nieprzyjemnych<br />
zapachów. W klimatyzatorach<br />
rozwiązano również problem czystości<br />
wymiennika przez zastosowanie funkcji<br />
automatycznego czyszczenia. Po wyłączeniu<br />
klimatyzatora wentylator jednostki<br />
wewnętrznej pracuje jeszcze przez<br />
pewien czas usuwając wilgoć z wymiennika.<br />
Osuszenie wymiennika zapobiega<br />
rozrostowi pleśni i bakterii, co eliminuje<br />
możliwość powstania zanieczyszczenia<br />
i przykrego zapachu.<br />
Sprawdzona technologia<br />
Firma LG Electronics, pewna jakości<br />
swoich produktów, oferuje swoim klientom<br />
10-letnią gwarancję na sprężarkę<br />
inwerterową. Urządzenia przeszły<br />
długoterminowe przyspieszone testy<br />
niezawodności oraz test graniczny potwierdzony<br />
certyfikatem niezależnego<br />
laboratorium badawczego TÜV Rheinland.<br />
Gwarancja obejmuje zarówno<br />
urządzenia typu single split jak również<br />
urządzenia multi split.<br />
www.lg.com/pl/klimatyzacja<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
61
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
Innowacyjne Gree GMV5 Home<br />
– znacznie więcej niż klimatyzacja<br />
PROMOCJA<br />
Intensywny rozwój branży HVAC coraz częściej, oprócz udoskonalania istniejących<br />
urządzeń, dynamizuje wprowadzanie na rynek nowych, wcześniej niestosowanych<br />
urządzeń. Jedną z takich innowacji jest system klimatyzacji Gree<br />
GMV5 Home. Układ ten nie byłby jednak żadną nowością, gdyby realizował<br />
wyłącznie chłodzenie budynków. Czym wobec tego jest Gree GMV5 Home<br />
dostępny w Chinach i krajach Europy Zachodniej, a wkrótce także w Polsce?<br />
Gree GMV5 Home<br />
– kompleksowe i wydajne<br />
rozwiązanie dla domu.<br />
Gree GMV5 Home to układ klimatyzacyjny<br />
typu VRF (ang. Variable Refigerant<br />
Flow) ze zmiennym przepływem<br />
czynnika chłodniczego.<br />
W tego typu układach do jednego<br />
agregatu zewnętrznego podłączane<br />
jest nawet kilkadziesiąt jednostek<br />
wewnętrznych realizujących<br />
zadanie klimatyzacji. Od klasycznego<br />
systemu VRF odróżniają go jednak<br />
o wiele szersze możliwości. System<br />
GMV5 Home może bowiem<br />
zarówno zapewniać przygotowanie<br />
ciepłej wody użytkowej jak i realizować<br />
ogrzewanie niskotemperaturowe.<br />
Układ przede wszystkim<br />
dedykuje się do obiektów mieszkalnych.<br />
Ze względu jednak na duży zakres mocy<br />
oraz możliwość podpięcia aż do 64 różnego<br />
typu jednostek wewnętrznych z powodzeniem<br />
może także pracować w obiektach<br />
komercyjnych.<br />
Cały układ GMV5 Home składa się z czterech<br />
podstawowych części: jednostki zewnętrznej,<br />
jednostek wewnętrznych, specjalnie<br />
dostosowanego modułu zwanego<br />
hydroboxem oraz zbiornika c.w.u. (ciepłej<br />
wody użytkowej). Agregat sprężarkowy<br />
standardowo montowany jest na zewnątrz<br />
budynku. Dalej połączony jest przewodami<br />
freonu z jednostkami wewnętrznymi<br />
(klimatyzatorami) oraz poprzez hydrobox<br />
ze zbiornikiem c.w.u. i ogrzewaniem niskotemperaturowym<br />
(np. podłogowym,<br />
ściennym lub sufitowym). Hydrobox pełni<br />
w instalacji rolę wymiennika ciepła między<br />
częścią freonową, a wodną.<br />
Dzięki takiej konstrukcji cały układ jest<br />
w stanie realizować chłodzenie i ogrzewanie<br />
budynku (zarówno poprzez instalację<br />
płaszczyznową, jak i klimatyzatory – w trybie<br />
pracy osobnym lub symultanicznym)<br />
oraz przygotowywać c.w.u. Dużą zaletą<br />
GMV5 Home jest jego funkcjonalność oraz<br />
możliwość instalacji i pracy w różnych trybach<br />
i wariantach. System może bowiem<br />
pracować w następujących trybach:<br />
• ogrzewanie (płaszczyznowe i/lub klimatyzacją)<br />
• ogrzewanie (płaszczyznowe i/lub klimatyzacją)<br />
+ przygotowanie c.w.u.<br />
• chłodzenie (płaszczyznowe i/lub klimatyzacją)<br />
• chłodzenie (płaszczyznowe i/lub klimatyzacją)<br />
+ przygotowanie c.w.u.<br />
• przygotowanie c.w.u.<br />
Fot. 1.<br />
Urządzenia Gree GMV5 Home.<br />
System GMV5 Home daje także możliwość<br />
wyposażenia jedynie w klimatyzację<br />
i zbiornik c.w.u. lub klimatyzację i ogrzewanie<br />
płaszczyznowe. Godną uwagi zaletą<br />
jest możliwość dodatkowego wyposażenia<br />
układu w instalację solarną wspomagającą<br />
przygotowywanie c.w.u. Wystarczy<br />
dobrać odpowiedni zbiornik. Poprzez<br />
zastosowanie do 6 hydroboxów, system<br />
daje możliwość obsługi ogrzewania i przygotowywania<br />
ciepłej wody bieżącej dla<br />
wielu układów. Ponadto dzięki szerokim<br />
zakresom pracy, parametrów i mocy jest<br />
w stanie sprostać roli jedynego źródła ciepła<br />
i chłodu w budynkach różnego rodza-<br />
62<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
ju. Pojedynczy system może zapewniać<br />
moc chłodniczą/grzewczą na poziomie 28<br />
kW, pracując w trybie grzania nawet przy<br />
temperaturze zewnętrznej dochodzącej<br />
do -15°C, oraz chłodzenia do 50°C. Problemem<br />
nie są również ograniczenia instalacji,<br />
gdyż jej całkowita długość wynosić może<br />
do 175 m, a różnica wysokości między jednostkami<br />
wewnętrznymi 15 m czyli równoważność<br />
5 pięter.<br />
Aby spełnić wymagania różnych budynków,<br />
Gree proponuje zbiorniki c.w.u.<br />
o czterech pojemnościach (200 l, 300 l, 350<br />
l oraz 400 l), które występują, jak już wspomniano,<br />
również w wersji współpracującej<br />
z instalacją solarną. Każdy zbiornik standardowo<br />
wyposażony jest we wspomagającą<br />
grzałkę elektryczną o mocy 3 kW.<br />
W zastosowaniach domowych najczęściej<br />
spotykamy się z jednostkami wewnętrznymi<br />
ściennymi oraz rzadziej konsolami. Fakt,<br />
że modele ścienne występują w mocach<br />
od 2,2 do 7,1 kW sprawia, że są one w stanie<br />
obsługiwać zarówno małe pomieszczenia<br />
– na przykład sypialnie (około kilkanaście<br />
m 2 ) jak i duże – salony i lofty (do około<br />
80 m 2 ). Podobną zaletą charakteryzują się<br />
konsole, które mogą zapewnić moc od 2,0<br />
do 5,0 kW. Co więcej, najczęściej wykorzystywane<br />
klimatyzatory ścienne występują<br />
w 3 wersjach kolorystycznych więc idealnie<br />
komponują się w praktycznie każdym<br />
otoczeniu. Dla rozwiązań komercyjnych<br />
Gree GMV5 Home daje możliwość zastosowania,<br />
poza jednostkami ściennymi<br />
Fot. 3.<br />
Hydrobox Gree GMV5 Home.<br />
Fot. 2.<br />
i konsolami, urządzeń kasetonowych<br />
(jednostronnych, dwustronnych, czterostronnych<br />
oraz czterostronnych kompaktowych)<br />
o mocy od 2,2 do 16 kW, przypodłogowo<br />
sufitowych o mocy od 2,8 do 14 kW<br />
oraz kanałowych (wysokiego sprężu,<br />
niskiego sprężu oraz typu Slim) w zakresie<br />
mocy od 2,2 do 28 kW.<br />
Gree GMV5 Home<br />
czyli kompleksowe i ekonomiczne<br />
rozwiązanie dla domu<br />
Ważną cechą, która decyduje o tym, czy<br />
urządzenie sprawdzi się w naszym domu,<br />
a my będziemy zachwalać jego działanie<br />
jest energooszczędność. Dzięki pracy zespołu<br />
inżynierów, w układach Gree GMV5<br />
Home zastosowano najnowocześniejsze<br />
rozwiązania ograniczające zużycie energii<br />
Fot. 4.<br />
Home.<br />
System Gree GMV5 Home.<br />
Zbiornik c.w.u. Gree GMV5<br />
elektrycznej, co bezpośrednio przekłada<br />
się na oszczędności finansowe. Cały układ<br />
może pracować w trybie odzysku ciepła,<br />
który polega na przekazywaniu ciepła<br />
pobranego z jednostek wewnętrznych<br />
(pracujących w trybie chłodzenia całkowicie<br />
lub częściowo) do zbiornika c.w.u.,<br />
podgrzewając tym samym wodę. Jest to<br />
niewątpliwie duży zysk, gdyż ciepło to<br />
w normalnym trybie chłodzenia wydalane<br />
byłoby przez agregat zewnętrzny do otoczenia<br />
i tracone. Ponadto zbiornik c.w.u.<br />
pracuje jako skraplacz o 10% wydajniej niż<br />
agregat zewnętrzny. Dzięki innowacyjnej<br />
konstrukcji sprężarek, wentylatorów oraz<br />
pozostałych kluczowych komponentów,<br />
układ może ograniczyć koszty pracy nawet<br />
o 20% w skali rocznej. Aby sterowanie<br />
układem było maksymalnie wygodne<br />
i praktyczne Gree GMV5 ma możliwość<br />
sterowania zarówno przez piloty bezprzewodowe,<br />
jak i sterowniki ścienne. Co więcej,<br />
układ może sprawnie współpracować<br />
z inteligentnym zarządzeniem budynku<br />
BMS (ang. Building Management System)<br />
dużych obiektów. Projektanci systemu zadbali<br />
również o cichą pracę urządzeń oraz<br />
niezawodność pracy, które jako kluczowe<br />
cechy decydują o dobrych opiniach oraz<br />
popularności układów Gree GMV5 Home<br />
na całym świecie. Systemy te bowiem nie<br />
tracą na popularności za granicą, a wkrótce<br />
zostaną wprowadzone także na rynek polski,<br />
by zapewniać ekologiczne i kompleksowe<br />
rozwiązanie ogrzewania, chłodzenia<br />
i podgrzewanie bieżącej wody w obiektach<br />
mieszkalnych i komercyjnych.<br />
•<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
63
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
Dobór systemów kominowych<br />
do urządzeń grzewczych<br />
Dobór prawidłowego systemu kominowego zależy od kilku istotnych<br />
czynników, lecz wbrew pozorom nie jest trudny, gdyż opiera się na bardzo<br />
logicznych przesłankach. Właściwy system zapewnia przede wszystkim<br />
bezpieczeństwo swoim użytkownikom, ale też komfort. Zły wybór<br />
w najgorszym wypadku może skończyć się tragedią, ale z reguły konsekwencje<br />
sprowadzają się do tego, że taki system funduje inwestorowi<br />
lawinę kłopotów m.in. w postaci zbyt dużych ilości kondensatu, zabrudzeń<br />
na ścianach, korozji materiałów z których system jest wykonany,<br />
pojawiających się nieszczelności itp.<br />
Optymalny podział<br />
systemów kominowych<br />
Najczęściej spotykamy się z klasyfikacją<br />
opartą o występowanie lub<br />
brak zjawiska kondensacji pary<br />
wodnej zawartej w spalinach.<br />
Według tej klasyfikacji systemy<br />
kominowe pracują „na mokro” lub<br />
„na sucho”. Te pierwsze to kominy,<br />
w których pojawia się kondensacja<br />
pary wodnej, którą zawierają<br />
spaliny – sytuacja występuje wtedy,<br />
gdy temperatura w kominie<br />
jest niższa od temperatury tzw.<br />
punktu rosy, czyli nie przekracza<br />
około 50-60 0 C. Kominy pracujące<br />
„na mokro” nierozerwalnie wiążą<br />
się z niskotemperaturowymi<br />
kotłami, w których temperatura<br />
spalania nie przekracza z reguły<br />
150 0 C (oscyluje wokół 120 stopni<br />
+/- 30 0 C). Te drugie to kominy,<br />
w których w ogóle nie występuje<br />
temperatura niższa od punktu<br />
rosy – jest wręcz przeciwnie: dzięki<br />
wysokiej temperaturze spalin uzyskiwana<br />
jest wysoka temperatura<br />
na całej długości komina, wskutek<br />
czego ciąg termiczny sprawnie<br />
usuwa spaliny na zewnątrz. Tego<br />
rodzaju kominy bywają wręcz<br />
bezobsługowe i bezproblemowe, wymagają<br />
jedynie regularnej okresowej<br />
konserwacji i obowiązkowej kontroli<br />
(tradycyjne kominy murowane z cegły,<br />
bez wkładu kominowego i z mocnym<br />
ciągiem kominowym). Zdarzają się jednak<br />
takie sytuacje, w których ten sam system<br />
raz osiąga w kominie temperaturę<br />
spalin rzędu 50 0 C, a innym razem 130 0 C,<br />
co oznacza, iż jeden system kominowy<br />
pracuje raz „na mokro”, raz „na sucho”, dlatego<br />
generalnie ten system klasyfikacji<br />
jest nie dość że mało precyzyjny, to jeszcze<br />
zbyt ogólny - inwestor nie powinien<br />
na nim raczej polegać.<br />
Inne klasyfikacje systemów kominowych<br />
opierają się na warstwach składających<br />
się na ścianę przewodu kominowego<br />
(kominy 1-warstwowe i wielowarstwowe),<br />
na materiałach zastosowanych<br />
do wykonania komina (murowane, ceramiczne,<br />
stalowe), bądź na umiejscowieniu<br />
przewodu kominowego (wewnętrzne<br />
i zewnętrzne – na zewnątrz budynku).<br />
Żadna z tych klasyfikacji nie pomaga jednak<br />
inwestorowi stawiającemu pierwsze<br />
kroki w tej dziedzinie tak skutecznie, jak<br />
podział systemów kominowych przeprowadzony<br />
w oparciu o współpracujące<br />
urządzenie grzewcze – a w domyśle<br />
o stosowany rodzaj paliwa.<br />
Fot. 1. MK Żary – Turbo MKKS to jednościenny<br />
system do kotłów kondensacyjnych.<br />
64<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
z d a n i e m<br />
E K S P E R T A<br />
Jaki system kominowy (z jakich materiałów, o jakich<br />
parametrach) najlepiej współpracuje z kotłami z zamkniętą<br />
komorą spalania?<br />
Piotr Janczarek, Kierownik ds. Rozwoju Rynku Detalicznego w spółce Poujoulat.<br />
Biorąc pod uwagę aktualne przepisy prawne dotyczące<br />
materiałów z jakich mają być wykonane systemy kominowe<br />
(OBWIESZCZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY<br />
I ROZWOJU z dnia 17 lipca 2015 r. w sprawie ogłoszenia<br />
jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury<br />
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać<br />
budynki i ich usytuowanie Р㤠266. 1.131) Przewody<br />
spalinowe i dymowe powinny być wykonane z wyrobów<br />
niepalnych.”), zalecam zastosowanie systemów kominów<br />
stalowych.<br />
Najlepszą stalą szlachetną dedykowaną do kotłów<br />
kondensacyjnych z zamkniętą komorą spalania (gaz/<br />
olej) jest stal kwasoodporna o symbolu L50 (1.4404,<br />
316L). Na rynku można znaleźć systemy kominowe:<br />
koncentryczne, powietrzno-spalinowe np. DUALIS E.I.<br />
(konstrukcja systemu oparta jest na dwóch współosiowych<br />
przewodach, z których wewnętrzny (spalinowy)<br />
odprowadza spaliny do atmosfery, natomiast zewnętrzny<br />
(powietrzny) pobiera powietrze z otoczenia) oraz<br />
jednościenne np. EASINOX (które odprowadzają spaliny<br />
z kotła na zewnątrz budynku, a zasys powietrza jest bezpośrednio<br />
z pomieszczenia do kotła).<br />
Dodatkowo system kominowy do kotłów z zamkniętą komorą<br />
spalania musi pracować w temperaturze do 200°C<br />
oraz mieć klasę ciśnienia P1 – nadciśnienie do 200 Pa<br />
– aby uzyskać tę klasę należy zastosować system kominowy<br />
z uszczelkami odpornymi na agresywne środowisko<br />
pracy, ponieważ w tego typu instalacjach zawsze występuje<br />
kondensacja.<br />
W celu osiągnięcia efektywniejszej pracy kotła oraz biorąc<br />
pod uwagę względów bezpieczeństwa powinno się stosować<br />
systemy koncentryczne powietrzno-spalinowe,<br />
wykonane ze stali kwasoodpornej które zapewniają odprowadzenie<br />
spalin z kotła oraz doprowadzenie czystego<br />
powietrza do kotła z zewnątrz budynku.<br />
Przykład oznaczenia komina wg PN EN 1856-1 zalecanego<br />
do kotłów z zamkniętą komorą spalania: T200 P1<br />
W V2 L50040 O20, poniżej instrukcja jak czytać certyfi kat<br />
kominowy:<br />
Paliwa, kotły i ich współpraca<br />
z systemami kominowymi<br />
Dobór komina powinien następować<br />
w drodze konsultacji inwestora z projektantem<br />
na początku inwestycji, a wręcz<br />
przed jej uruchomieniem. Idealna sytuacja<br />
to taka, w której wszystko jest jeszcze<br />
w fazie projektu i można elastycznie<br />
dokonywać wszelkich zmian. Nie zawsze<br />
jednak tak jest – często inwestor<br />
przebudowuje lub renowuje stary budynek,<br />
w którym znajduje się nieczynny<br />
system kominowy i niesprawny piec,<br />
przy czym oba wymagają wymiany<br />
na nowe rozwiązania lub poważnej<br />
przeróbki. Obojętnie jednak z którą<br />
z tych sytuacji byśmy się nie spotkali,<br />
kluczowe jest pytanie o rodzaj urządzenia<br />
grzewczego i paliwa, na jakim urządzenie<br />
pracuje. Znając odpowiedź na to<br />
pytanie, jesteśmy już na drodze do wyboru<br />
systemu kominowego, który jeśli<br />
nawet nie będzie idealny, to na pewno<br />
nie będzie problematyczny.<br />
• Kotły kondensacyjne na olej i gaz, kotły z<br />
zamkniętą komorą spalania na gaz – te<br />
urządzenia grzewcze generują spaliny<br />
o niskich temperaturach, szybko skraplające<br />
się i chemicznie agresywne, dlatego<br />
dobór komina musi tu być precyzyjny.<br />
Na pewno nie może to być konstrukcja<br />
ceglana (wchłanianie wilgoci i niedostateczna<br />
odporność na korozyjne związki<br />
spalin), dlatego trzeba się zwrócić<br />
w stronę kominów ceramicznych lub<br />
stalowych, ale pod warunkiem, że wykonane<br />
są ze stali kwasoodpornej. Zaletą<br />
systemów opartych na ceramice jest<br />
nie tylko ich bardzo dobra odporność<br />
na wysokie temperatury i przyzwoita<br />
na chemicznie agresywne związki. Są<br />
po prostu bardzo uniwersalnymi systemami<br />
do pracy „na mokro”, „na sucho”<br />
i są w stanie współpracować – oprócz<br />
kotłów kondensacyjnych - z wszystkimi<br />
rodzajami źródeł ciepła: z kotłami na<br />
paliwo stałe, gaz, olej jak też ze starymi<br />
tradycyjnymi piecami. Ten fakt pozwala<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
65
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
Fot. 2. Schiedel – Avant to system do<br />
odprowadzania spalin z kotłów niskotemperaturowych<br />
niezdecydowanemu inwestorowi na<br />
instalowanie systemu komina ceramicznego<br />
nawet wtedy, gdy jeszcze nie podjął<br />
ostatecznej decyzji co do urządzenia<br />
grzewczego – to jedna z największych<br />
zalet tych kominów. Ponadto kominy<br />
ceramiczne szybko się nagrzewają,<br />
zaś wolno oddają ciepło, dzięki czemu<br />
ciąg kominowy powstaje łatwo i szybko.<br />
Wadą ceramicznych kominów jest<br />
ich duża waga i to, że praktycznie nie<br />
da się ich montować w istniejącym już<br />
budynku z zastanym tam przez inwestora<br />
starym systemem kominowym.<br />
Alternatywą dla techniki ceramicznej<br />
– w odniesieniu do omawianych w tym<br />
punkcie urządzeń grzewczych – są kominy<br />
ze stali kwasoodpornej, które de<br />
facto są najchętniej polecane przez specjalistów,<br />
gdy paliwem docelowym ma<br />
być gaz lub olej. Materiały w tych systemach<br />
stosowane to m.in. stale chromoniklowe<br />
kwasoodporne. Kominy takie<br />
są odporne na działanie wilgoci i kwasu<br />
siarkowego, a dzięki bardzo wysokiej<br />
Fot. 3. Poujoulat – System DUALIS EI<br />
z kotem wiszącym. Zasysanie spalin przez<br />
trójnik z odskraplaczem.<br />
z d a n i e m<br />
E K S P E R T A<br />
Jaki system kominowy (z jakich materiałów) najlepiej<br />
współpracuje z gazowymi<br />
mgr inż. Mateusz Pietrukaniec, Specjalista ds. Techniki Kominowej<br />
Gazowe kotły kondensacyjne charakteryzuje nietypowa<br />
w stosunku do tradycyjnych kotłów niskotemperaturowych<br />
specyfika pracy oraz parametry spalin, które przy<br />
wyborze systemu kominowego należy uwzględnić. System<br />
taki powinien pełnić funkcję powietrzno-spalinową<br />
tj. zapewniać dopływ powietrza do komory spalania kotła<br />
oraz odprowadzać spaliny. Dodatkowo kondensat wytrącający<br />
się ze spalin może działać destrukcyjnie na przewód<br />
spalinowy, co w przypadku niewłaściwego wyboru może<br />
znacząco skrócić żywotność systemu kominowego. Mając<br />
na względzie powyższe uwarunkowania najlepszym wyborem<br />
będzie ceramiczny system powietrzno-spalinowy.<br />
Budowa systemu musi pozwalać na jednoczesne<br />
dostarczanie powietrza niezbędnego w procesie spalania<br />
i odprowadzanie spalin, co zagwarantuje prawidłową<br />
współpracę z podłączonym urządzeniem grzewczym.<br />
Elementy ceramiczne zastosowane w systemie dedykowanym<br />
dla kotłów kondensacyjnych posiadają odporność<br />
na korozyjne działanie kondensatu oraz zapewniają<br />
usuwanie jego nadmiaru za pośrednictwem ścieku kondensatu,<br />
połączonego z instalacją kanalizacji w budynku.<br />
System powietrzno-spalinowy powinien posiadać dokumenty<br />
dopuszczające do użytkowania zgodnie z normą<br />
zharmonizowaną EN 13063-3:2007 „Kominy – Systemy kominowe<br />
z ceramicznymi kanałami wewnętrznymi. Część<br />
3: Wymagania i badania powietrzno-spalinowych systemów<br />
kominowych”), które warto zweryfikować przed<br />
dokonaniem zakupu. Decydując się na zakup systemu<br />
kominowego renomowanego producenta z pewnością<br />
zapewnimy sobie spokój i bezpieczeństwo związane<br />
z bezawaryjnym użytkowaniem instalacji grzewczej przez<br />
długie lata.<br />
66<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
gładkości swych ścianek umożliwiają<br />
wykroplonej parze wodnej efektywnie<br />
spłynąć na umieszczoną na samym dole<br />
miskę odprowadzającą. W przypadku<br />
kotłów z zamkniętą komorą spalania<br />
(a więc i kondensacyjnych), należy zawsze<br />
mieć na uwadze system kominowy,<br />
w którym dostarczanie powietrza<br />
bezpośrednio do komory jest zapewnione<br />
i zabezpieczone przed rozszczelnieniem.<br />
To bardzo ważna kwestia, gdyż<br />
w gruncie rzeczy mamy tu do czynienia<br />
z systemami spalinowo powietrznymi,<br />
czyli równolegle odprowadzającymi<br />
spaliny i doprowadzającymi powietrze.<br />
W sytuacji gdy stary murowany komin<br />
jest dostosowywany do nowego źródła<br />
ciepła, montaż wkładu polega na<br />
Rys. 5. MK Żary – TURBO MKKD czyli system do kotłów kondensacyjnych. Na ilustracji montaż<br />
przy ścianie.<br />
Fot. 4. Poujoulat – System DUALIS EI<br />
(powietrzno-spalinowy). Na schemacie<br />
przedstawiono pionowe podłączenie<br />
przez szacht.<br />
wpuszczeniu do komina poszczególnych<br />
elementów rurowych i szczelnym<br />
ich połączeniu, zaś w przypadku nowo<br />
powstającego budynku, wkład taki po<br />
prostu się zabudowuje podczas murowania<br />
ścian komina.<br />
• Tradycyjne urządzenia grzewcze (piece,<br />
kominki) na drewno, koks, węgiel<br />
oraz miał węglowy i granulat drzewny<br />
– w przypadku tych urządzeń grzewczych<br />
i takich paliw, systemy kominów<br />
ceramicznych sprawdzą się całkiem nieźle.<br />
Są sprawne, trwałe i świetnie sobie<br />
radzą zarówno pracując „na mokro” jak<br />
i „na sucho”. Mają jeszcze jedną zaletę<br />
– gdyby doszło do zmiany urządzenia<br />
grzewczego na inne, np. kocioł kondensacyjny,<br />
taki komin nie musiałby zostać<br />
przebudowany – nadal spełniałby swoje<br />
zadanie, co wynika z opisanej powyżej<br />
uniwersalności rozwiązań opartych na<br />
ceramice. Gdy głównym paliwem jest<br />
drewno, specjaliści doradzają kominy<br />
i wkłady wykonane z żaroodpornych<br />
blach stalowych chromoniklowych<br />
o grubościach ścianek rzędu 1,0 mm.<br />
Takie systemy kominowe doskonale<br />
znoszą wysokie temperatury spalin, nie-<br />
Fot. 6. Schiedel – MULTI czyli niskotemperaturowy<br />
system dla budownictwa<br />
wielorodzinnego.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
67
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
System kominowy do kotła kondensacyjnego z zamkniętą komorą spalania<br />
jest najczęściej systemem koncentrycznym, gdzie wewnętrzna rura<br />
spalinowa odprowadza produkty spalania do atmosfery, a zewnętrznym<br />
płaszczem doprowadzane jest powietrze do kotła.<br />
Sposób budowy koncentrycznych przewodów powietrzno-spalinowych<br />
oraz użycie odpowiednich materiałów powoduje, że sprawność<br />
urządzeń grzewczych jest wyższa i gwarantuje bezpieczną pracę. Ich<br />
konstrukcja wygląda następująco:<br />
• wewnętrzny przewód spalinowy wykonany jest z ferrytycznej blachy<br />
kwasoodpornej o dużej zawartości chromu oraz zawartości<br />
tytanu i molibdenu zapewniając odporność korozyjną na agresywny<br />
kondensat wykraplający się w przewodzie spalin nie tylko<br />
na materiale rodzimym, ale również tym poddanym obróbce termicznej<br />
jakim są spawy czy zgrzewy;<br />
• przewody wykonane są z blachy grubości zaledwie 0,4mm, co<br />
powoduje szybszą i większą wymianę temperatury pomiędzy<br />
odprowadzanymi spalinami, a doprowadzanym powietrzem<br />
do kotła przekładając się na wyższą sprawność urządzenia, niską<br />
wagę przewodu kominowego ułatwiającą jego montaż, a specjalne<br />
przetłoczenia zapewniają łatwy, wtykowy sposób łączenia<br />
oraz nadają dużą sztywność elementom;<br />
• przewód spalinowy wyposażony jest w uszczelki zapewniające<br />
szczelność, czyli możliwość pracy w nadciśnieniu jakie wytwarza<br />
wentylator odprowadzający spaliny z kotła, szczelność na wydostawanie<br />
się kondensatu w przewodu spalin oraz gwarantujące<br />
bezpieczeństwo użytkowników kotła (należy pamiętać, że kocioł<br />
kondensacyjny ~24kW wytwarza do 20 litrów kondensatu<br />
na dobę z czego, w zależności od konfiguracji komina, do 40%<br />
może kondensować w przewodzie spalin);<br />
• zewnętrzny płaszcz służący do poboru powietrza wykonany jest<br />
ze stali nierdzewnej zapewniając odporność na niekorzystne<br />
warunki jakim jest np. wilgoć, błyszcząca powierzchnia blachy<br />
zapewnia estetykę, a w wersji malowanej proszkowo, zgodnej<br />
z kolorem obudowy kotła, stanowi jednolitą całość.<br />
Sam dobór poszczególnych elementów systemu kominowego w porównaniu<br />
do tradycyjnych kominów znacząco odbiega od siebie. I tak:<br />
• Kominy dla kotłów kondensacyjnych nie konfigurujemy w tradycyjny<br />
sposób tj.: płyta z odskraplaczem, wyczystka, trójnik, lecz<br />
podstawą komina jest kolano nośne umożliwiające wprowadzenie<br />
kondensatu do pomieszczenia i odprowadzenie go przez<br />
komorę kotła. W przypadku kotłów kondensacyjnych, gdzie<br />
podczas pracy w kominie wykrapla się kondensat, stosowanie<br />
zewnętrznych odskraplaczy będzie powodować ich zamarzanie<br />
w zimie, przy dużych spadkach temperatur, co może doprowadzić<br />
do uszkodzenia komina poprzez jego rozsadzenie (na połączeniach,<br />
na drzwiach rewizyjnych). Można by było zastosować<br />
elementy grzejne umożliwiające odprowadzenie kondensatu, ale<br />
przecież w technice kondensacyjnej zależy nam na dużej sprawz<br />
d a n i e m<br />
E K S P E R T A<br />
Czym się kierować podczas wyboru systemu kominowego<br />
Marek Lis, Koordynator ds. Inwestycji MK Sp. z o.o.<br />
Choć na pierwszy rzut oka wydawać się może, że komin to pionowy<br />
kanał wymurowany z cegieł, kawałek blachy, zwinięty w rurę i pospawany<br />
lub kształtki z ceramiki szamotowej w bloczkach keramzytowobetonowych<br />
to tak naprawdę, dobór komina jest niesamowitą przygodą<br />
z nauką: fizyką, chemią, matematyką i historią w jej najpiękniejszym<br />
praktycznym wydaniu. Sposób odprowadzania dymu, budowania<br />
kominów ewoluował na przestrzeni wieków, a od lat 50. XX W. proces<br />
ten nabrał niesamowitego tempa dostosowując kominy do nowych<br />
technologii jakie pojawiły się w technice grzewczej jak i produkcji.<br />
Obecnie dobór komina głównie zależy od urządzenia z jakiego ma<br />
odprowadzić spaliny, które wymusza sposób pracy komina (podciśnienie<br />
czy nadciśnienie), jego zakres temperaturowy pracy, odporność<br />
na wilgoć i kondensat, odporność korozyjną i konstrukcję. Wprowadzenie<br />
szeregów przepisów UE oraz Ustaw i Rozporządzeń Parlamentu<br />
RP zmieniło obecnie rynek urządzeń grzewczych z których odprowadzane<br />
są spaliny.<br />
Wymagana większa sprawność gazowych i olejowych urządzeń<br />
grzewczych oznacza, że w produkcji i sprzedaży dla użytkowników<br />
domowych są dostępne wyłącznie kotły kondensacyjne z zamkniętą<br />
komorą spalania (za wyjątkiem kotłów z otwartą komorą spalania,<br />
przeznaczonych do podłączenia do komina w systemie B1 w celu modernizacji<br />
istniejącej i dostępnej instalacji).<br />
Odprowadzenie spalin z kondensacyjnych kotłów grzewczych<br />
z zamkniętą komorą spalania, ze względu na ich budowę, realizowane<br />
jest w nadciśnieniu przy jednoczesnym dostarczaniu powietrza<br />
z zewnątrz do palnika kotła, co diametralnie zmienia budowę systemu<br />
spalinowego w porównaniu do tradycyjnych kominów podciśnieniowych.<br />
Przy doborze kominów podciśnieniowych dla urządzeń grzewczych<br />
z palnikami atmosferycznymi oznaczało to, że im wyższy komin tym<br />
można było zastosować mniejszą średnicę przewodu spalinowego<br />
zapewniając odpowiedni wymagany ciąg kominowy uzależniony od<br />
konstrukcji i budowy kotła, natomiast dla kotłów z zamkniętą komorą<br />
spalania im wyższy komin tym należy zastosować większą średnicę,<br />
ponieważ spaliny odprowadzane są w nadciśnieniu wytwarzanym<br />
przez wentylator zabudowany w kotle. Ważnym aspektem jest fakt,<br />
że kotły różnych producentów mogą znacząco różnić się wykorzystanymi<br />
w ich budowie komponentami, co oznacza, że dwa kotły o tej<br />
samej mocy grzewczej różnych producentów, wymagają różnych<br />
przekrojów przewodów spalinowych. Przewody te powinny zostać<br />
dobrze dobrane, a z pomocą przychodzi nam norma PN-EN 13384-<br />
1:2015-05 – „Kominy – Metody obliczeń cieplnych i przepływowych<br />
– Część 1: Kominy z podłączonym jednym paleniskiem”, która precyzyjnie<br />
określa metody obliczeń dynamicznych właściwości cieplnych<br />
i przepływowych dla kominów obsługujących jedno palenisko.<br />
68<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
ności. Odprowadzenie kondensatu przez komorę kotła ma także<br />
dodatni wpływ na zwiększenie sprawności samego kotła.<br />
• Kotły kondensacyjne powinny mieć zawsze ujścia bez parasoli<br />
/daszków przysłaniających wylot spalin. Zakończenia z parasolem<br />
nie stosuje się z kotłami kondensacyjnymi, ze względu<br />
na możliwość powstawania oblodzenia czapki parasola przy<br />
dużych spadkach temperatur w okresie zimy. Jest to często<br />
spotykany błąd projektowy i wykonawczy. Powodem występowania<br />
oblodzenia jest niska temperatura spalin i zarazem duże<br />
nasycenia spalin parą wodną. Skroplona para wodna zamarza<br />
(w zimie przy większych spadkach temperatur) na przechłodzonej<br />
czapie parasola od spodu tworząc tzw. korek lodowy.<br />
Kotły kondensacyjne mogą przyjmować kondensat z komina<br />
(również opady atmosferyczne przez otwarte ujście przewodu<br />
spalin), który jest odprowadzany przez komorę spalania i syfon<br />
zabudowany w konstrukcji kotła do kanalizacji.<br />
• Kominy zewnętrze do kotłów kondensacyjnych zawsze muszą być<br />
izolowane, zabezpieczając tym samym przewód spalin przez zamarzaniem<br />
kondensatu wewnątrz. Nie stosuje się zewnętrznych<br />
kominów powietrzno-spalinowych dłuższych niż 2m. Jeżeli komin<br />
ma być prowadzony po zewnętrznej ścianie budynku powietrze<br />
do kotła pobierane jest przez specjalne elementy na kolanie przy<br />
wyjściu przez ścianę, natomiast pion kominowy to rura spalinowa<br />
z izolacją.<br />
Sposób prowadzenia przewodów spalinowych / powietrzno-spalinowych<br />
czy izolowanych zależy od homologacji kotła do którego może<br />
być podłączony.<br />
Przy prowadzeniu systemów kominowych w tym przewodów spalinowych,<br />
należy pamiętać o ograniczeniach i wymogach jakie nakładają<br />
na nas przepisy w tym Rozporządzenie Ministra Infrastruktury<br />
z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny<br />
odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz. U. Nr 75 poz. 690<br />
z 2002 r., Dz. U. Nr 33 poz. 270 z 2003 r. Dz. U. Nr 109 poz. 1156 z 2004 r.,<br />
Dz. U. Nr 201 poz. 1238 i Nr 228 poz. 1514 z 2008 r., Dz. U. Nr 56 poz.<br />
461 z 2009 r., Dz. U. nr 239 poz. 1597 z 2010 r., Dz. U. poz. 1289 z 2012 r.,<br />
Dz. U. poz. 926 z 2013 r.), W/w rozporządzenie precyzuje wymagania<br />
stawiane elementom budynków i stosowanych w nich wyrobom budowlanym.<br />
W zakresie bezpieczeństwa pożarowego wymagania te<br />
odnoszą się przede wszystkim do reakcji na ogień wyrobów budowlanych,<br />
rozprzestrzeniania ognia i odporności ogniowej dla elementów<br />
budowlanych. Zgodnie z w/w Rozporządzeniem w § 266 ust. 1<br />
czytamy: „Przewody spalinowe i dymowe powinny być wykonane<br />
z wyrobów niepalnych”.<br />
Budowa koncentrycznego przewodu powietrzno-spalinowego MK Żary<br />
Fot. 7. Schiedel – Quadro Pro czyli<br />
system powietrzno spalinowy z rurą<br />
ceramiczną zastosowany w budynku<br />
wielorodzinnym.<br />
rzadko przekraczające 250 0 C, a czasem<br />
sięgające nawet 1000 0 C, co może mieć<br />
miejsce w przypadku zapłonu sadzy<br />
(bardzo niebezpieczne zjawisko).Nieźle<br />
też spisuje się tu stal ferrytyczna, wykazująca<br />
przy wysokich temperaturach sporą<br />
odporność na utlenianie i długotrwałe<br />
naprężenia przy wysokiej przewodności<br />
cieplnej. Należy pamiętać, że wkłady stalowe<br />
powinno się izolować cieplnie dla<br />
zapewnienia optymalnych warunków<br />
pracy (utrzymanie wysokiej temperatury<br />
eliminuje skraplanie i wzmacnia ciąg kominowy).<br />
Gdy inwestor przebudowuje<br />
stary budynek, bardzo często ma wówczas<br />
do czynienia z kominem z cegły pełnej.<br />
Takie kominy świetnie się spisują gdy<br />
współpracują z kotłami na paliwa stałe<br />
(drewno, koks, węgiel) – i tak właśnie<br />
z reguły jest w starych budynkach. Natomiast<br />
w przypadku decyzji o przejściu<br />
na paliwo płynne lub gazowe, inwestor<br />
musi zaopatrzyć starą instalację<br />
w odpowiedni wkład – z reguły ze stali<br />
kwasoodpornej, o czym traktuje jeden<br />
z wcześniejszych podrozdziałów.<br />
Wynika to z prostego faktu: ceglane<br />
kominy starego typu nie nadają się do<br />
współpracy z nowoczesnymi kotłami<br />
o zamkniętych komorach spalania, zasilanymi<br />
gazem lub olejem.<br />
Podsumowanie.<br />
Decyzja o tym, który system kominowy<br />
zostanie zakupiony powinna zapadać<br />
na samym początku inwestycji – po konsultacji<br />
inwestora z projektantem. Można<br />
od razu zdecydować się na jedno z kilku<br />
nowoczesnych rozwiązań, lub ewentualnie<br />
odłożyć decyzję na później, co umożliwia<br />
coraz mocniejsza uniwersalność<br />
niektórych konstrukcji. Za każdym razem<br />
należy zacząć jednak od podstawowej<br />
pierwszej decyzji – jakie urządzenie<br />
grzewcze i na jakie paliwo jako inwestor<br />
bierzemy pod uwagę najmocniej. Gdy<br />
już rozstrzygniemy tą kwestię, całą reszta<br />
powinna być już prosta i logiczna.<br />
Łukasz Lewczuk<br />
Na podstawie materiałów publikowanych<br />
m.in. przez: Darco Sp. z o.o.,<br />
Schiedel Sp. z o.o., MK Sp. z o.o.,<br />
Poujoulat Sp. z o.o., Rug Riello S.A.<br />
i Firend Sp. z o.o.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
69
P.<br />
pomiary<br />
Pomiary parametrów powietrza w instalacjach<br />
wentylacji mechanicznej i klimatyzacji<br />
Zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi okresowa kontrola<br />
obiektu budowlanego musi uwzględniać badania przewodów kominowych<br />
(dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).<br />
Fot. 2. Balometr Testo 420.<br />
Fot. TESTO<br />
Fot. 1.<br />
Nowoczesne przyrządy pomiarowe współpracują z aplikacjami mobilnymi.<br />
Obowiązek ten dotyczy przeglądów<br />
wentylacji grawitacyjnej a nie<br />
mechanicznej. W Polsce póki co,<br />
nie ma przepisów, które regulują<br />
kwestie związane z obowiązkowymi<br />
przeglądami systemów wentylacji<br />
mechanicznej. Zakłada się<br />
więc, że wentylacja mechaniczna<br />
wpływa na odpowiednie warunki<br />
i jakość powietrza w pomieszczeniach<br />
stąd też jej przeglądy są wykonywane<br />
zgodnie z zaleceniami<br />
producenta lub odnosi się do tego<br />
przepisy dotyczące wentylacji grawitacyjnej.<br />
Właściciel lub zarządca budynku<br />
ma obowiązek przeprowadzania<br />
okresowej kontroli budynku nie<br />
rzadziej niż raz w roku. Kontrola<br />
ma polegać na sprawdzeniu stanu<br />
technicznego elementów budynku,<br />
budowli i instalacji narażonych<br />
na szkodliwe wpływy atmosferyczne<br />
i niszczące działania czynników<br />
występujących podczas użytkowania<br />
obiektu, instalacji i urządzeń służących<br />
ochronie środowiska oraz instalacji gazowych<br />
i przewodów kominowych (dymowych,<br />
spalinowych i wentylacyjnych).<br />
Wymagania ogólne<br />
Urządzenia oraz elementy wentylacji mechanicznej<br />
i klimatyzacji powinny umożliwiać<br />
uzyskanie określonej jakości środowiska<br />
w pomieszczeniu przy racjonalnym<br />
zużyciu energii do ogrzewania i chłodzenia<br />
oraz energii elektrycznej.<br />
Instalacje klimatyzacyjne muszą mieć odpowiednie<br />
urządzenia pomiarowe przeznaczone<br />
do sprawdzania warunków<br />
pracy i kontroli zużycia energii. Z kolei<br />
urządzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji,<br />
takie jak centrale, klimakonwektory<br />
wentylatorowe, klimatyzatory, aparaty<br />
ogrzewcze i chłodząco-wentylacyjne,<br />
powinny być tak instalowane, aby była zapewniona<br />
możliwość ich okresowej kontroli,<br />
konserwacji, naprawy lub wymiany.<br />
Fot. FLUKE<br />
Należy pamiętać, że centrale wentylacyjne<br />
i klimatyzacyjne usytuowane na zewnątrz<br />
budynku powinny mieć odpowiednią<br />
obudowę lub inne zabezpieczenie przed<br />
wpływem czynników atmosferycznych.<br />
Jeżeli centrala będzie pracowała w pomieszczeniu<br />
o specjalnych wymaganiach<br />
higienicznych to muszą one mieć możliwość<br />
utrzymania podwyższonej czystości<br />
wnętrza. Ważne jest przy tym odpowiednie<br />
oświetlenie wewnętrzne oraz<br />
wzierniki pozwalające na kontrolę stanu<br />
centrali z zewnątrz. Urządzenia wentylacji<br />
mechanicznej i klimatyzacji powinny mieć<br />
odpowiednie rozwiązania konstrukcyjne<br />
zapewniające ochronę przed zanieczyszczeniami,<br />
które znajdują się w powietrzu<br />
zewnętrznym oraz w niektórych przypadkach<br />
w powietrzu obiegowym. Chodzi<br />
tutaj głównie o konieczność zastosowania<br />
filtrów nagrzewnic, chłodnic i urządzeń<br />
do odzyskiwania ciepła – co najmniej klasy<br />
G4 oraz nawilżaczy – co najmniej klasy F6,<br />
70<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
pomiary P.<br />
zgodnie z polskimi normami dotyczącymi<br />
klasyfikacji filtrów powietrza.<br />
Ważne jest aby nawilżacze stosowane<br />
w instalacji wentylacji mechanicznej<br />
i klimatyzacji były zabezpieczone przed<br />
przeciekaniem wody na zewnątrz oraz<br />
przed przenoszeniem kropel wody przez<br />
powietrze wentylacyjne do dalszych części<br />
instalacji. Połączenia wentylatorów<br />
z przewodami wentylacyjnymi powinny<br />
być wykonane za pomocą elastycznych<br />
elementów łączących. Instalacje wentylacji<br />
mechanicznej i klimatyzacji muszą<br />
mieć przepustnice zlokalizowane<br />
w miejscach umożliwiających regulację<br />
instalacji, a także odcięcie dopływu powietrza<br />
zewnętrznego i wypływu powietrza<br />
wewnętrznego. Wymaganie to<br />
nie dotyczy instalacji mechanicznej wywiewnej,<br />
przewidzianej do okresowej<br />
pracy jako wentylacja grawitacyjna.<br />
Pomiary parametrów powietrza<br />
Pomiary parametrów fizycznych powietrza<br />
w instalacjach wentylacji i klimatyzacji<br />
stanowią ważny etap zakończenia<br />
robót instalacyjnych. Ponadto<br />
takie pomiary wykonuje się podczas<br />
okresowej kontroli realizowanej w czasie<br />
użytkowania układów i instalacji.<br />
Założeniem pomiarów jest wskazanie<br />
czy instalacja spełnia określone założenia<br />
projektowe i czy przy projektowaniu<br />
przyjęto właściwe założenia.<br />
Fot. 4.<br />
Fot. TESTO<br />
Niejednokrotnie wykonuje się pomiar jakości powietrza.<br />
Fot. 3. W przypadku central wentylacyjnych i klimatyzatorów ważny jest pomiar parametrów<br />
elektrycznych zasilania.<br />
Odpowiednio wykonane pomiary muszą<br />
zweryfikować poprawność wykonania<br />
robót montażowych.<br />
O wiarygodności pomiarów decyduje<br />
przynajmniej kilka czynników. Chodzi tutaj<br />
o metodę pomiarową, jakość przyrządów<br />
pomiarowych oraz sposób interpretacji<br />
wyników pomiarów.<br />
Pomiary jakie wykonuje się w instalacjach<br />
wentylacji i klimatyzacji obejmują najczęściej<br />
prędkość przepływu powietrza,<br />
strumień objętości powietrza, określanie<br />
krotności wymian powietrza w pomieszczeniach,<br />
temperaturę i wilgotność, różnicę<br />
ciśnień oraz próby szczelności instalacji.<br />
Fot. FLUKE<br />
Norma PN-83/B-03430<br />
W odniesieniu do wentylacji ważna jest<br />
norma PN-83/B-03430 Wentylacja w budynkach<br />
mieszkalnych zamieszkania zbiorowego<br />
i użyteczności publicznej – Wymagania.<br />
Zgodnie z tym dokumentem<br />
strumień objętości powietrza wentylacyjnego<br />
w budynku mieszkalnym określa<br />
suma strumieni powietrza usuwanego<br />
z pomieszczeń pomocniczych. Strumienie<br />
te wynoszą odpowiednio np. w kuchni<br />
z oknem zewnętrznym, wyposażonej w kuchenkę<br />
gazową lub węglową – 70 m 3 /h,<br />
w kuchni z oknem zewnętrznym, wyposażonej<br />
w kuchenkę elektryczną – 30 m 3 /h,<br />
w mieszkaniu do 3 osób – 50 m 3 /h, w kuchni<br />
bez okna zewnętrznego wyposażonej<br />
w kuchnię elektryczną – 50 m 3 /h, w łazience<br />
( z WC lub bez) – 50 m 3 /h, w wydzielonym<br />
WC – 30 m 3 /h. Ponadto norma zaleca<br />
aby projektować urządzenia wentylacyjne<br />
umożliwiające okresowe zwiększanie strumienia<br />
objętości do co najmniej 120 m 3 /h.<br />
Prawidłowo zaprojektowana i wykonana<br />
wentylacja musi zapewnić doprowadzenie<br />
powietrza do pokoi oraz kuchni<br />
z oknem zewnętrznym oraz usuwanie<br />
powietrza zużytego z kuchni, łazienki, oddzielnego<br />
ustępu, a także ewentualnego<br />
pomocniczego pomieszczenia bezokiennego<br />
(składzik, garderoba) itp. Dopływ<br />
powietrza zewnętrznego do pokojów<br />
mieszkalnych oraz kuchni z oknem zewnętrznym<br />
musi być zapewniony za pomocą<br />
nawiewników powietrza z regulowanym<br />
stopniem otwarcia. Oprócz tego<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
71
P.<br />
pomiary<br />
dopływ powietrza zewnętrznego może<br />
odbywać się za pomocą nawiewnej wentylacji<br />
mechanicznej.<br />
Pomiar ciśnienia w instalacjach<br />
wentylacyjnych<br />
Straty ciśnienia w instalacjach wentylacyjnych<br />
decydują o parametrach centrali<br />
wentylacyjnej. Z kolei strata ciśnienia dla<br />
całej instalacji jest obliczana w efekcie<br />
zsumowania pojedynczych oporów. Ciągi<br />
wywiewne i nawiewne są projektowane<br />
z uwzględnieniem maksymalnego wydatku,<br />
przy czym spadek ciśnienia statycznego<br />
pomiędzy czerpnią a nawiewem<br />
najbardziej oddalonym nie powinien przekraczać<br />
130-150 Pa.<br />
Okresowe sprawdzanie działania filtrów<br />
wykonuje się poprzez pomiar ciśnienia<br />
przed i za filtrem, co pozwala na obli-<br />
Fot. 5.<br />
Zestaw SmartSond Testo do klimatyzacji.<br />
Fot. TESTO<br />
Fot. TESTO<br />
Fot. 6. Anemometr wiatraczkowy testo 417.<br />
czenie różnicy ciśnień. Zbyt duży spadek<br />
ciśnienia może wskazywać na zanieczyszczenie<br />
filtra.<br />
W odniesieniu do parametrów central<br />
wentylacyjnych ważny jest odpowiedni<br />
spręż dyspozycyjny oznaczający zapas<br />
mocy urządzenia, który pozwala na transportowanie<br />
określonej ilości powietrza<br />
bez względu na wielkość czy przebieg<br />
instalacji wentylacyjnej. Wzrost sprężu dyspozycyjnego<br />
jest konieczny w przypadku<br />
rozbudowanej instalacji. Spręż dyspozycyjny<br />
centrali to suma wartości oporów<br />
przepływu instalacji możliwych do pokonania<br />
przez rekuperator z uwzględnieniem<br />
wydajności nominalnej. Wraz ze wzrostem<br />
oporów zmniejszy się również przepływ.<br />
Szczelność kanałów wentylacyjnych<br />
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury<br />
z dnia 12.04.2002 r. w sprawie<br />
warunków technicznych, jakim powinny<br />
odpowiadać budynki ich usytuowanie<br />
przewody wentylacyjne muszą mieć przekrój<br />
poprzeczny, który jest odpowiedni dla<br />
przepływów powietrza. Z kolei ich konstrukcja<br />
musi być przystosowana do maks.<br />
ciśnienia i wymaganej szczelności instalacji<br />
przy uwzględnieniu polskich norm zawierających<br />
wymagania względem wytrzymałości<br />
i szczelności przewodów.<br />
Szczegóły badania szczelności instalacji<br />
wentylacyjnych bazujących na kanałach<br />
i kształtkach okrągłych zawiera norma<br />
72<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
pomiary P.<br />
PN-EN-12237:2005, natomiast norma<br />
PN-EN-1507:2007 precyzuje wymagania<br />
względem kanałów prostokątnych.<br />
W oparciu o polskie normy wyróżnia się<br />
4 klasy szczelności przewodów.<br />
Mierniki ciśnienia<br />
Przy pomiarze ciśnienia wykorzystuje się<br />
specjalne mierniki, z których najprostsze<br />
urządzenia mają zakres pomiarowy<br />
0-100 hPa. Dzięki specjalnym rozwiązaniom<br />
realizowana jest kompensacja<br />
temperatury, pozwalająca na zwiększenie<br />
dokładności pomiarów.<br />
W zaawansowanych przyrządach pomiarowych<br />
przewidziano wyświetlanie wyników<br />
pomiarów ciśnienia i przepływu, przy<br />
czym prezentacja wyników wykorzystuje<br />
jednostki: kPa, hPa, Pa, mm H 2<br />
O, mm Hg,<br />
psi, inch H 2<br />
O, inch Hg.<br />
Niejednokrotnie przy pomiarach instalacji<br />
wentylacyjnej zastosowanie znajdują<br />
przyrządy wielofunkcyjne o rozbudowanych<br />
możliwościach pomiarowych.<br />
W nowoczesnych urządzeniach uwzględnia<br />
się wbudowane przetworniki ciśnienia<br />
różnicowego i ciśnienia barometrycznego.<br />
Oprogramowanie komputerowe<br />
umożliwia sporządzanie protokołów oraz<br />
zarządzenie wynikami pomiarów. Dzięki<br />
wymiennym sondom jest możliwy pomiar<br />
CO, CO 2<br />
, prędkości powietrza, przepływu<br />
objętościowego, wilgotności, temperatury<br />
mokrego termometru oraz punktu rosy.<br />
Fot. FLUKE<br />
Fot. 8. Nowoczesne przyrządy<br />
pomiarowe są ergonomiczne dzięki<br />
wyświetlaczom i odpowiednim kształtom<br />
obudowy.<br />
Fot. TESTO<br />
Fot. 7. Oprawy zaworowe testo 550 i testo 557.<br />
Ponadto przyrząd może wyświetlać pięć<br />
mierzonych parametrów, natomiast specjalne<br />
sondy umożliwiają pomiar wilgotności<br />
względnej i parametrów pochodnych.<br />
Ważne jest automatyczne kompensowanie<br />
gęstości powietrza. Sonda łamana znajdzie<br />
zastosowanie w miejscach, gdzie ilość<br />
miejsca jest ograniczona.<br />
Oprócz mierników ciśnienia podczas pomiarów<br />
instalacji wentylacyjnych zastosowanie<br />
znajdują również anemometry<br />
skrzydełkowe umożliwiające pomiar parametrów<br />
powietrza takich jak objętość,<br />
prędkość i temperatura. Urządzenia tego<br />
typu umożliwiają również pomiar ciągu<br />
wentylacji grawitacyjnej/mechanicznej.<br />
Niejednokrotnie zastosowanie znajdują<br />
termoanemometry, dzięki którym można<br />
mierzyć prędkość przepływu powietrza.<br />
Przyrząd umożliwia pomiar w zakresie<br />
0,1-25 m/s z dokładnością 5% +1d i czułością/rozdzielczością<br />
0,01. Oprócz tego można<br />
mierzyć temperaturę wynoszącą 0-50°C<br />
z dokładnością 1°C i czułością 0,1.<br />
Bardzo często używa się również balometrów<br />
przeznaczonych do pomiaru natężenia<br />
przepływu powietrza w kratkach<br />
wentylacyjnych oraz anemostatach, które<br />
są zamontowane w podłogach, sufitach<br />
oraz w ścianach. Niektóre balometry są<br />
wyposażone w manometry współpracujące<br />
z kratownicą pomiarową.<br />
Dla wykonania skutecznego pomiaru<br />
instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej<br />
trzeba mieć na uwadze dwa czynniki.<br />
Z jednej strony jest to konieczność spełniania<br />
określonych norm technicznych,<br />
zaś z drugiej, trzeba wykorzystać profesjonalne,<br />
odpowiednio kalibrowane przyrządy<br />
pomiarowe.<br />
Damian Żabicki<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
73
P.<br />
pomiary<br />
Nowoczesne rozwiązania pomiarowe<br />
Testo dla sektora chłodniczego<br />
PROMOCJA<br />
Detektory czynników<br />
chłodniczych spełniające<br />
wymagania ustawy<br />
F-gazowej<br />
Obowiązująca w Polsce ustawa<br />
F-gazowa nakłada na serwisantów<br />
i uprawniony personel<br />
techniczny spełnienie licznych<br />
wymagań w odniesieniu do stosowanych<br />
narzędzi podczas kontroli<br />
sprawności instalacji.<br />
W trakcie sprawdzania szczelności instalacji<br />
chłodniczych, klimatyzacyjnych<br />
oraz pomp ciepła nieodzownym przyrządem<br />
będzie np. detektor czynników<br />
chłodniczych testo 316-3. To przenośne<br />
urządzenie wykrywające gaz, umożliwia<br />
detekcję nawet najmniejszych<br />
Fot. 1. Detektory nieszczelności chłodniczych testo 316-3 i testo 316-4.<br />
wycieków, z wysoką czułością wynoszącą<br />
4 g/rok, co jest potwierdzone<br />
dołączonym w standardzie protokołem<br />
kalibracyjnym producenta. Dodatkowo,<br />
zgodnie z ustawą F-gazową, firma Testo<br />
zapewnia także możliwość corocznej<br />
kontroli detektora w celu zagwarantowania<br />
jego poprawnego działania.<br />
Przyrząd spełnia również wymagania<br />
norm SAEJ1627 oraz PN-EN 14624.<br />
Kolejną propozycją Testo w zakresie<br />
kontroli sprawności instalacji chłodniczych,<br />
klimatyzacyjnych i pomp ciepła<br />
jest detektor testo 316-4. Jest to precyzyjny<br />
przyrząd do wykrywania nieszczelności<br />
w instalacji, z jeszcze lepszą<br />
niż poprzednik, czułością, sięgająca<br />
nawet 3 g/rok. Użytkownik może zamówić<br />
detektor z dodatkowym protokołem<br />
sprawdzenia producenta (opcja).<br />
Zgodnie z ustawą F-gazową, Testo zapewnia<br />
także możliwość corocznej<br />
kontroli detektorów w celu zagwarantowania<br />
jego poprawnego działania.<br />
Kontrola taka potwierdzona jest Świadectwem<br />
Sprawdzenia wystawionym<br />
przez Laboratorium Testo.<br />
74<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
pomiary P.<br />
Fot. 2. Detektor<br />
napięcia testo 745.<br />
Fot. 3. Tester napięcia<br />
testo 750.<br />
Fot. 4. Tester napięcia i natężenia<br />
testo 755.<br />
Fot. 5. Multimetr cyfrowy testo 760.<br />
Urządzenia do pomiarów<br />
parametrów elektrycznych<br />
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom<br />
instalatorów i serwisantów z sektora<br />
HVAC/R, jako światowy lider branży<br />
pomiarowej, firma Testo wprowadziła<br />
do oferty innowacyjne rozwiązania<br />
z sektora pomiarów elektrycznych. Każde<br />
z urządzeń do pomiarów elektrycznych,<br />
wyróżnia się spośród znanych<br />
do tej pory rozwiązań na rynku przynajmniej<br />
jedną unikalną cechą.<br />
Bezdotykowy detektor napięcia<br />
testo 745 charakteryzuje się zmiennym<br />
poziomem czułości, dzięki czemu<br />
wykrywa napięcie od poziomu 12 V,<br />
a ponadto odporny jest na zakłócenia<br />
wysokich częstotliwości.<br />
Rodzina testerów napięcia testo 750<br />
wyróżnia się wskaźnikiem opartym<br />
na technologii światłowodowej, który<br />
jest widoczny z każdej strony urządzenia,<br />
dzięki czemu pozycja samego<br />
urządzenia podczas pomiaru nie ma<br />
istotnego wpływu na odczyt informacji<br />
o wielkości napięcia.<br />
Dwa modele z serii testo 755 to<br />
w pełni automatyczne testery napięcia<br />
i natężenia (hybryda testera<br />
napięcia z amperomierzem cęgowym<br />
z otwartymi cęgami), które w zależności<br />
od rodzaju rozpoczętego pomiaru<br />
same dobierają mierzony parametr<br />
oraz jego zakres. Brak jakichkolwiek<br />
elementów sterujących pracą urządzenia<br />
ma istotny wpływ na trwałość<br />
miernika oraz możliwość uszkodzenia<br />
mechanicznego.<br />
Fot. 6. Amperomierz cęgowy testo 770.<br />
Automatyczne multimetry cyfrowe<br />
testo 760 łamią wszelkie stereotypy dotyczące<br />
pomiarów elektrycznych. Nie<br />
posiadają znanego do tej pory pokrętła<br />
wyboru funkcji pomiarowej, natomiast<br />
wybór mierzonego parametru następuje<br />
po podłączeniu przewodów pomiarowych<br />
do odpowiedniego gniazda. Zakres<br />
pomiarowy dobierany jest automatycznie,<br />
więc możliwość popełnienia błędu podczas<br />
pomiarów jest ograniczona do minimum.<br />
Za wysoką dokładność pomiarów<br />
odpowiada funkcja True RMS, natomiast<br />
wysoki stopień zabezpieczenia obudowy<br />
IP64 gwarantuje możliwość pracy w trudnych<br />
warunkach.<br />
Ostatnia seria urządzeń pomiarowych<br />
testo 770 to amperomierze cęgowe<br />
z innowacyjnym mechanizmem cablegrabTM.<br />
Mechanizm ten ułatwia chwycenie<br />
jednego z przewodów w ciasnym<br />
otoczeniu. Oprócz standardowych funkcji<br />
pomiarowych takich jak pomiar natężenia<br />
i napięcia, pomiar rezystancji i pojemności,<br />
test diody oraz ciągłość obwodu, model<br />
testo 770-3 posiada także funkcję pomiaru<br />
mocy oraz komunikację Bluetooth ze<br />
smartfonem lub tabletem. Dzięki temu istnieje<br />
możliwość wykonania dokumentacji<br />
pomiarowej i przesłania jej za pomocą<br />
wiadomości e-mail.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
75
P.<br />
pomiary<br />
Elektroniczne oprawy zaworowe<br />
testo 550 i testo 557 Bluetooth<br />
Mechaniczne urządzenia pomiarowe<br />
przez dziesięciolecia były sprawdzonymi<br />
narzędziami do oceny stanu operacyjnego<br />
systemów chłodniczych i klimatyzacyjnych.<br />
W ostatnich latach, ze względu<br />
na postęp technologiczny i rosnącą liczbę<br />
przepisów dotyczących poprawy wydajności<br />
energetycznej, są z powodzeniem<br />
zastępowane przez urządzenia elektroniczne.<br />
Mechaniczne oprawy zaworowe nie są<br />
wystarczającymi urządzeniami do uzyskania<br />
wiarygodnych informacji na temat<br />
bezpieczeństwa i wydajności badanego<br />
systemu. Mierzą one jedynie wysokie i niskie<br />
ciśnienie układu chłodzenia. Uciążliwe<br />
procedury, czasochłonne pomiary i zbyt<br />
wiele możliwych interpretacji wyników<br />
pomiarów, może prowadzić do nieefektywnie<br />
skonfigurowanych instalacji oraz<br />
wiążących się z tym kosztów.<br />
Rozwiązaniem tych problemów jest<br />
możliwość zastosowanie elektronicznych<br />
opraw zaworowych. Dzięki<br />
wprowadzeniu na rynek przez firmę<br />
Testo nowoczesnych urządzeń z serii<br />
testo 550/557 użytkownik zyskuje<br />
możliwość pomiaru wielu parametrów<br />
za pomocą jednego przyrządu:<br />
mogą one mierzyć wartości ciśnienia<br />
i temperatury lub przeprowadzić<br />
test szczelności z równoczesną kompensacją<br />
temperatury. Kluczowymi<br />
parametrami dla zapewnienia prawidłowego<br />
działania układów chłodniczych,<br />
pomp ciepła i systemów<br />
klimatyzacji są ciśnienie i temperatura<br />
czynnika a także temperatura<br />
przegrzania i dochłodzenia systemu.<br />
Tylko na ich podstawie można określić<br />
stan instalacji oraz otrzymać informacje<br />
dotyczące bezpieczeństwa<br />
operacyjnego i wydajności układu.<br />
Elektroniczna oprawa zaworowa<br />
testo 550 Bluetooth<br />
Testo 550 – kompaktowy przyrząd<br />
pomiarowy, swoimi wszechstronnymi<br />
możliwościami zostawiający konkurencję<br />
daleko w tyle. Wyposażony w wytrzymałe<br />
sensory ciśnienia do 60 bar<br />
po stronie niskiego i wysokiego ciśnienia,<br />
umożliwia szybkie podłączenie<br />
do instalacji za pomocą uniwersalnych<br />
węży chłodniczych. Zatypowane w pamięci<br />
charakterystyki 60-tu najczęściej<br />
wykorzystywanych czynników chłodniczych,<br />
pozwalają użytkownikowi zapomnieć<br />
o ręcznym określaniu temperatury<br />
parowania i skraplania, na podstawie<br />
tabel przeliczeniowych. Dzięki możliwości<br />
podłączenia dwóch zewnętrznych,<br />
temperaturowych sond zaciskowych,<br />
obie te wartości są rejestrowane w czasie<br />
rzeczywistym, zaś różnica pomiędzy<br />
nimi jest automatycznie kalkulowana<br />
Fot. 7.<br />
Elektroniczne oprawy zaworowe testo 550 i testo 557 Bluetooth.<br />
76<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
pomiary P.<br />
Fot. 8.<br />
8 Przykładowe zastosowanie opraw zaworowych Testo.<br />
i prezentowana na wyświetlaczu. Dodatkowo,<br />
testo 550 jako miernik wielofunkcyjny,<br />
pozwala również na wykonanie<br />
testu szczelności z równoczesną<br />
kompensacją temperatury. Na tej podstawie<br />
można określić stan instalacji<br />
oraz otrzymać informacje dotyczące<br />
wydajności układu. Co więcej, testo 550<br />
wyposażony został w moduł Bluetooth<br />
umożliwiający bezpośrednie połączenie<br />
z urządzeniami przenośnymi (np.<br />
Smartfon, tablet, za pomocą bezpłatnej<br />
aplikacji mobilnej.<br />
Elektroniczna oprawa zaworowa<br />
testo 557 Bluetooth<br />
4-zaworowa oprawa testo 557 Bluetooth<br />
to kolejny dowód iż Testo z powodzeniem<br />
zaspokaja wymagania rynku<br />
i po raz kolejny podnosi poprzeczkę<br />
dla przyrządów pomiarowych dedykowanych<br />
do chłodnictwa. Przyrząd<br />
umożliwia dokonanie pomiaru wielu<br />
parametrów i pozwala na kompleksową<br />
ocenę stanu instalacji chłodniczej,<br />
czy pomp ciepła w czasie rzeczywistym.<br />
Szybki i precyzyjny pomiar pozwolą<br />
na oszczędność kosztów i wysoką efektywność<br />
pracy. Podobnie jak w modelu<br />
testo 550 wykorzystane zostały wytrzymałe<br />
sensory o zakresach do 60 bar,<br />
zwiększono precyzję pomiaru do 0,5%<br />
zakresu pomiarowego, wzmocniono<br />
obudowę i wydłużono czas ciągłej pracy<br />
baterii do 250 godz. Dzięki wieloletniemu<br />
doświadczeniu, w oprawach<br />
znacznie uproszczono menu i automatyzację<br />
samego urządzenia (np. automatyczne<br />
przejście w tryb opróżniania<br />
instalacji po podłączeniu sondy do pomiaru<br />
próżni). Nowością jest opracowana<br />
przez inżynierów Testo zewnętrzna<br />
sonda (testo 557) pozwalająca na dokonanie<br />
precyzyjnych pomiarów próżni,<br />
oparta na sensorze Pirani. Podobnie,<br />
jak w testo 550, w pamięci każdego<br />
urządzenia zapamiętane są charakterystyki<br />
60 czynników chłodniczych, które<br />
użytkownik może samodzielnie aktualizować<br />
za pomocą mobilnej aplikacji<br />
i modułu Bluetooth wbudowanego<br />
w urządzenie.<br />
Fot. 9. Aplikacja mobilna Testo<br />
Refrigeration<br />
Aplikacja mobilna do<br />
elektronicznych opraw<br />
zaworowych: testo 550 i 557<br />
Testo przygotowało bezpłatną aplikację<br />
do bezprzewodowej integracji<br />
urządzeń mobilnych z oprawami testo<br />
550 i testo 557. Aplikacja udostępnia<br />
użytkownikowi nowe możliwości szczegółowej<br />
analizy i archiwizacji danych<br />
z wykonanych pomiarów a dodatkowo<br />
bezprzewodowa transmisja danych<br />
w znacznym stopniu ułatwia pracę<br />
w trudno dostępnych miejscach. Wykorzystując<br />
Smartfon (Android 4.3 i nowsze<br />
wersje) możliwy jest wygodny odczyt<br />
mierzonych wartości, samodzielna<br />
aktualizacja z listy ponad 80 czynników<br />
chłodniczych, czy też przygotowanie<br />
raportu z analizy. A wszystko to w miejscu<br />
pomiaru. Dodatkowo, gotowy raport<br />
może być błyskawicznie wygenerowany<br />
i wysłany do adresata poprzez<br />
urządzenie z zainstalowaną aplikacją.<br />
Oszczędza to czas, zwiększając wygodę<br />
i elastyczność samych pomiarów.<br />
Wszystko to powoduje, że urządzenia<br />
Testo są unikalnymi narzędziami pomiarowymi,<br />
znajdującymi zastosowanie<br />
w pracy z najbardziej wymagającymi<br />
instalacjami chłodniczymi i klimatyzacyjnymi.<br />
Dołącz z nami do profesjonalistów<br />
– wybierz pomiar cyfrowy.<br />
•<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
77
P.<br />
pompy i przepompownie<br />
Pompy obiegowe a cyrkulacyjne<br />
Bez tych urządzeń nie mielibyśmy co liczyć na sprawną pracę instalacji c.o.<br />
i c.w.u. Wpływają na to m.in. nowoczesne rozwiązania i funkcjonalności, moduły<br />
komunikacyjne i układy pozwalające na ograniczenie zużycia energii.<br />
Fot. WILO<br />
Fot. 1.<br />
Pompy obiegowe i cyrkulacyjne to jeden z kluczowych elementów systemów c.o. i c.w.u.<br />
W Polsce przyjęto prosty podział<br />
pomiędzy pompami obiegowymi<br />
a cyrkulacyjnymi, pierwsze<br />
przyporządkowując do obiegów<br />
grzewczych i chłodniczych<br />
a drugie – do systemów cyrkulacji<br />
ciepłej wody użytkowej.<br />
W obu przypadkach, szczególnie<br />
w realizacjach w obiektach mieszkalnych,<br />
jednorodzinnych, mamy<br />
do czynienia z prostymi konstrukcjami,<br />
najczęściej bezdławnicowymi.<br />
Czym się zatem różnią?<br />
Pompy cyrkulacyjne<br />
Jak już wskazaliśmy, pompy cyrkulacyjne<br />
znajdują zastosowanie<br />
w instalacjach przygotowujących<br />
ciepłą wodę użytkową,<br />
zapewniając ciągły obieg wody<br />
użytkowej i jednocześnie zwiększenie<br />
prędkości przepływu<br />
w obiegu. To jednak nie tylko<br />
kwestia komfortu – cyrkulacja<br />
wody w instalacji nie pozwala<br />
na tworzenie się zastoin w prze-<br />
wodach prowadzących do rzadziej<br />
używanych punktów poboru (które<br />
mogłyby powodować rozwój bakterii<br />
wpływających na właściwości smakowe<br />
i zapachowe wody, często też niebezpiecznych<br />
dla człowieka). Obieg<br />
wody odbywa się w kierunku od podgrzewacza,<br />
czyli np. danego urządzenia<br />
grzewczego, jak kocioł kondensacyjny<br />
czy gazowy, do punktu (punktów) czerpania<br />
wody. Praca pompy cyrkulacyjnej<br />
(oraz oczywiście źródła ciepła) zapewnia<br />
użytkownikom dostęp do wody<br />
o stałej temperaturze w jak najkrótszym<br />
czasie po odkręceniu „kurka” (eliminując<br />
jednocześnie straty wynikające z oczekiwania<br />
na wypłynięcie z kranu wody<br />
o pożądanej temperaturze, co minimalizuje<br />
straty energii). Niewielkie ciśnienie<br />
robocze zazwyczaj nie przekracza<br />
1,0 MPa – urządzenie ma sobie bowiem<br />
„poradzić” tylko z pokonaniem oporów<br />
instalacji; wyróżniają się niewielką wysokością<br />
podnoszenia.<br />
Większość pomp cyrkulacyjnych dedykowanych<br />
do wody użytkowej współpracuje<br />
z czynnikiem o temperaturze od 2 do 65° C.<br />
Pamiętajmy, że w przypadku, gdy woda<br />
w instalacji przekroczy wspomnianą temperaturę<br />
(lub dany poziom określony przez<br />
producenta), zwiększa się wydzielanie kamienia<br />
kotłowego, co może spowodować<br />
uszkodzenie urządzenia.<br />
Gro pomp cyrkulacyjnych to urządzenia<br />
z tzw. „mokrym wirnikiem silnika”,<br />
co oznacza, że nie posiadają one mechanicznego<br />
uszczelnienia wału silnika<br />
– z ważniejszych zabezpieczeń warto<br />
wymienić osłonę ze stali nierdzewnej<br />
lub tuleję z tworzywa sztucznego.<br />
Wśród urządzeń do instalacji c.w.u. warto<br />
wymienić przede wszystkim pompy<br />
jednobiegowe, wielobiegowe, jak również<br />
elektroniczne z płynną regulacją<br />
obrotów. Podobnie jak w przypadku<br />
urządzeń obiegowych w małych instalacjach<br />
domowych najczęściej stosowane<br />
są pompy wirowe bezdławnicowe,<br />
które nie mogą pracować na sucho.<br />
Wśród dostępnych na rynku rozwiązań<br />
wyróżniają się m.in. urządzenia z wirnikiem<br />
kulowym dedykowane przede wszystkim<br />
78<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
pompy i przepompownie P.<br />
małym, domowym instalacjom c.w.u.<br />
Sferyczny, ruchomy wirnik zamontowany<br />
jest na stabilnym trzpieniu zakończonym<br />
łożyskiem kulowym, odpornym na ścieranie,<br />
dzięki czemu urządzenie jest odporne<br />
na suchobieg i gwarantuje cichą pracę.<br />
Większość nowoczesnych kotłów i innych<br />
urządzeń grzewczych wyposażonych<br />
jest w układy do sterowania pompą<br />
cyrkulacyjną. W razie braku odpowiedniego<br />
układu, wystarczy doposażyć<br />
urządzenie w prosty wyłącznik czasowy,<br />
zegar sterujący wyłączający pompę<br />
w czasie, gdy nie jest ona użytkowana<br />
lub termostaty, które w efektywny sposób<br />
będą zapobiegać stratom energii.<br />
Termostat montuje się na przewodzie<br />
powrotnym – wyłącza on pompę cyrkulacyjną<br />
w momencie, gdy temperatura<br />
wody osiągnie określony poziom, a włącza,<br />
gdy woda ostygnie.<br />
Pompy obiegowe<br />
Pompa obiegowa zaś to urządzenie<br />
wywołujące przepływ wody w obiegach<br />
w instalacji grzewczej (lub chłodzącej)<br />
– wprawiające w ruch wodę<br />
oraz nadające jej ciśnienie na tyle wysokie,<br />
aby mogła dotrzeć do wszystkich<br />
odbiorników (grzejników itd.). Pompa<br />
obiegowa usprawnia działanie systemu<br />
grzewczego, zapewnia większą elastyczność<br />
w projektowaniu przewodów czy<br />
Fot. 2. Nowoczesna pompa cyrkulacyjna dostosowuje swoją wydajność, moment obrotowy<br />
oraz zużycie energii w taki sposób, aby optymalnie zapewnić poprawną pracę układu.<br />
Fot. FERRO<br />
Fot. 3. Pompa cyrkulacyjna przeznaczona jest do wymuszania obiegu ciepłej wody<br />
użytkowej w instalacjach domowych. Dzięki jej zastosowaniu ciepła woda popłynie z kranu<br />
natychmiast po jego odkręceniu.<br />
Fot. LFP<br />
wyborze umiejscowienia kotła (wcale nie<br />
musi znajdować się poniżej grzejników,<br />
równie dobrze źródło ciepła możemy<br />
zamontować np. na piętrze), a jednocześnie<br />
pozwala na użycie rur o mniejszym<br />
przekroju. Miejmy na uwadze, że pompa<br />
obiegowa jest absolutnie niezbędna przy<br />
niskotemperaturowych źródłach ciepła,<br />
naturalna siła wyporu będzie zbyt mała,<br />
aby pokonać opory przepływu.<br />
Zastosowanie znajdują tu tylko pompy<br />
wirowe. Podstawowym elementem układu<br />
jest wirnik, stosuje się przede wszystkim<br />
wirniki łopatkowe wykonane z żeliwa<br />
lub tworzyw sztucznych. W urządzeniach<br />
dławnicowych pompowana woda jest<br />
oddzielona od silnika, w przypadku bezdławnicowych<br />
zaś wirnik silnika otoczony<br />
jest tłoczoną cieczą (większość pomp stosowanych<br />
w instalacjach domowych to<br />
urządzenia bezdławnicowe).<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
79
P.<br />
pompy i przepompownie<br />
Fot. 4. Elektroniczne pompy obiegowe pozwalają na szybkie rozprowadzanie ciepła,<br />
zapewniając jednocześnie stałą temperaturę w ogrzewanych pomieszczeniach. Pompy te<br />
idealnie sprawdzają się w instalacjach ze zmiennym natężeniem przepływu.<br />
Fot. LFP<br />
Energooszczędność<br />
pomp obiegowych<br />
Nowoczesne pompy obiegowe wyróżniają<br />
się coraz wyższą sprawnością. Pracują<br />
efektywniej, zapewniając jednocześnie<br />
niższy pobór energii – modele wyposażone<br />
w elektroniczne sterowniki pozwalają<br />
na płynną regulację obrotów oraz dostosowanie<br />
trybu pracy do wymagań oraz<br />
warunków w instalacji (funkcja autodopasowania).<br />
Tu również z powodzeniem<br />
wdrożono technologię elektronicznej<br />
komutacji. Ponadto montowane obecnie<br />
silniki mogą uzyskiwać znacznie większą<br />
prędkość niż tradycyjne układy, przy tej<br />
samej mocy znamionowej silnika.<br />
Pamiętajmy, że wprowadzenie w życie<br />
Rozporządzenia Komisji 641/2009<br />
oraz zmieniającego go Rozporządzenia<br />
622/2012 narzuciły na producentów<br />
obowiązek wprowadzania takich<br />
rozwiązań w pompach obiegowych<br />
bezdławnicowych, aby możliwe było<br />
osiągnięcie nowych współczynników<br />
efektywności energetycznej EEI oraz<br />
charakteryzowały się płynną regulacją<br />
prędkości obrotowej (nie dotyczy to<br />
pomp cyrkulacyjnych).<br />
Kluczowym elementem urządzenia jest<br />
tu oczywiście silnik pompy. Producenci<br />
przekonują o zasadności montażu<br />
pomp z silnikami komutowanymi elek-<br />
Pompę obiegową dobieramy do systemu,<br />
kierując się przede wszystkim charakterystyką<br />
hydrauliczną urządzenia,<br />
czyli inaczej odwzorowaniem zależności<br />
wysokości podnoszenia od wydajności<br />
pompy. Generalnie urządzenie dopasowujemy<br />
do układu, tak aby osiągnięcie<br />
optymalnej sprawności było możliwe<br />
przy założonej wydajności oraz wysokości<br />
podnoszenia. Podczas doboru<br />
pompy liczy się precyzja: zbyt słabe urządzenie<br />
w stosunku do potrzeb systemu<br />
sprawi, że nie uzyskamy odpowiedniego<br />
przepływu wody w odcinkach instalacji<br />
z największymi oporami, czego rezultatem<br />
będzie niedogrzanie niektórych<br />
pomieszczeń (tych znajdujących się<br />
przy najdalszych fragmentach systemu),<br />
z kolei zamontowanie pompy o zbyt<br />
dużej mocy wpłynie na głośność instalacji<br />
(głośniejszy przepływ) oraz znacznie<br />
wyższy pobór energii.<br />
Fot. 5.<br />
Nowoczesne pompy automatycznie regulują swoją prędkość obrotową.<br />
Fot. WILO<br />
80<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
pompy i przepompownie P.<br />
tronicznie. Urządzenie dostosowuje<br />
swoją pracę do zapotrzebowania, dzięki<br />
czemu pobór energii elektrycznej utrzymuje<br />
się na niskim poziomie – silniki EC<br />
sprawdzają się w systemach, w których<br />
istotne jest dostosowywanie wydajności<br />
urządzenia do aktualnych potrzeb.<br />
Zastąpienie układów konwencjonalnych<br />
komutowanymi elektronicznie pozwala<br />
na ograniczenie zużycia energii<br />
– obniżenie poboru mocy nawet do 3 W<br />
bez straty na wydajności (producenci<br />
mówią nawet o 80-90-procentowych<br />
oszczędnościach). Ponadto silniki EC<br />
pracują synchronicznie, co oznacza,<br />
że wyeliminowane zostaje zjawisko poślizgu<br />
oraz związanych z nim strat.<br />
Fot. GRUNDFOS<br />
Fot. GRUNDFOS<br />
Fot. 6. Mimo że pompy przeznaczone do instalacji c.o., jak i c.w.u. łączą podobne<br />
funkcjonalności oraz rozwiązania konstrukcyjne, to nie powinniśmy wykorzystywać pomp<br />
obiegowych w instalacji c.w.u., a cyrkulacyjnych w c.o.<br />
Nowoczesne moduły<br />
komunikacyjne<br />
Zarówno w przypadku pomp cyrkulacyjnych,<br />
jak i obiegowych uwagę inwestorów<br />
przyciągają moduły komunikacyjne<br />
umożliwiające zdalne zarządzenie<br />
poszczególnymi elementami instalacji<br />
grzewczej c.o. i c.w.u. Przekazują one informację<br />
pomiędzy sterownikiem a systemem,<br />
dzięki temu zmiana nastaw np.<br />
dotyczących temperatury w pomieszczeniu<br />
czy wody użytkowej wiąże się ze<br />
zmianą trybu pracy źródła ciepła, a jednocześnie<br />
i pomp. Co interesujące, pracą<br />
systemu możemy sterować z dowolnego<br />
miejsca z dostępem do internetu<br />
– poprzez przeglądarkę internetową<br />
bądź specjalną aplikację.<br />
Tylko zgodnie z przeznaczeniem<br />
Warto podkreślić, że choć pompy przeznaczone<br />
do instalacji c.o., jak i c.w.u. łączą<br />
podobne funkcjonalności oraz rozwiązania<br />
konstrukcyjne, to nie powinniśmy wykorzystywać<br />
pomp obiegowych w instalacji<br />
Fot. 7. Pamiętajmy, że niezależnie od rodzaju pompy bardzo istotnym dla jej prawidłowego<br />
działania czynnikiem jest jej właściwe umiejscowienie. Urządzenie montujemy tak, aby<br />
kierunek przepływu był zgodny z oznaczonym na korpusie.<br />
c.w.u., a cyrkulacyjnych w c.o. Dlaczego?<br />
Wynika to przede wszystkim z zastosowanych<br />
w urządzeniach materiałach. Korpusy<br />
pomp obiegowych wykonane są z żeliwa,<br />
dzięki czemu z powodzeniem sprawdzają<br />
się przy przepompowywaniu wody w instalacji<br />
c.o. (woda jest tu najczęściej uzdatniana,<br />
nie działa więc korozyjnie). Z kolei<br />
w obiegu c.w.u. konieczne jest już zastosowanie<br />
urządzenia odpornego na korozję,<br />
czyli wykończonego stalą nierdzewną,<br />
czasami też brązem. Pamiętajmy ponadto,<br />
że wszelkie elementy mające kontakt<br />
z wodą użytkową muszą posiadać atest<br />
Państwowego Zakładu Higieny (nie jest<br />
on wymagany w przypadku aplikacji obiegów<br />
grzewczych i chłodniczych). Dane<br />
urządzenia możemy zatem wykorzystywać<br />
jedynie zgodnie z przeznaczeniem.<br />
Pamiętajmy, że niezależnie od rodzaju<br />
pompy bardzo istotnym dla jej prawidłowego<br />
działania czynnikiem jest jej właściwe<br />
umiejscowienie. Urządzenie montujemy<br />
tak, aby kierunek przepływu był<br />
zgodny z oznaczonym na korpusie. Dla<br />
bezpieczeństwa stosuje się zawory odcinające<br />
– przed i za pompą, które pozwolą<br />
na demontaż urządzenia w razie awarii,<br />
bez konieczności odprowadzania wody<br />
z instalacji.<br />
Iwona Bortniczuk<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong><br />
81
W.<br />
WARSZTAT<br />
Pył jest bez szans<br />
Odkurzacze zbierające pyły klasy M są<br />
niezastąpione w branży budowlanej<br />
i remontowej, gdzie mamy do czynienia<br />
z licznymi zanieczyszczeniami<br />
i dużą ilością drobnego pyłu. Jednym<br />
z nich jest NT 65/2 Tact2 z oferty firmy<br />
Kärcher. Przeznaczony jest do usuwania<br />
dużych ilości drobnego pyłu klasy<br />
M oraz grubego brudu (np. gruzu, odpadów<br />
gipsowych) a także wody. Urządzenie<br />
zostało wyposażone w system<br />
antystatyczny z uziemieniem części<br />
ssących, węża i kolanka w celu odprowadzania<br />
ładunków elektrostatycznych<br />
mogących powstawać podczas<br />
odkurzania bardzo drobnego pyłu.<br />
Zastosowanie dodatkowego filtra<br />
membranowego i fizelinowych torebek<br />
filtracyjnych zapewni skutecznie<br />
usunięcie dużych ilości bardzo drobnego<br />
materiału np. pyłu cementowego.<br />
NT 65/2 Tact2 spełnia najwyższe<br />
europejskie normy bezpieczeństwa.<br />
www.karcher.pl<br />
MATERIAŁY PRASOWE FIRM<br />
Odzież na wymagające warunki pogodowe na budowie<br />
Szwedzka marka Snickers Workwear prezentuje nowy<br />
zestaw odzieży dedykowanej mężczyznom wykonującym<br />
prace na zewnątrz w różnych warunkach<br />
pogodowych. Nieprzemakalna kurtka<br />
model 1303 AllroundWork została zaprojektowana<br />
z myślą o pracy podczas deszczowych<br />
i wietrznych dni. Wodoodporna i oddychająca<br />
2-warstwowa tkanina, wodoszczelne<br />
klejone szwy i dwustronne zamki YKK Aqua<br />
Guard® Coil spełniają najwyższe wymagania<br />
normy EN 343, zabezpieczając przed przenikaniem<br />
wilgoci podczas opadów. Nowoczesny<br />
krój z przedłużanym tyłem pozwala<br />
na znakomite dopasowanie, a dodatkowo<br />
chroni dół pleców przed zimnem w każdej<br />
pozycji roboczej. Profilowane rękawy dają pełną swobodę<br />
ruchu, a regulowany kaptur szczelnie osłania<br />
głowę i kark, zwiększając komfort cieplny. Kurtka<br />
posiada trzy praktyczne kieszenie, w tym jedną<br />
na piersi – przeznaczoną na dokumenty<br />
czy telefon, a także elementy odblaskowe,<br />
zapewniające lepszą widzialność i bezpieczeństwo<br />
pracy wieczorami. Model 1303<br />
dostępny jest w czterech modnych wersjach<br />
kolorystycznych: czarnej oraz łączących<br />
czerń z czerwienią, szarością i granatem<br />
w rozmiarach: XS-XXXL.<br />
www.snickersworkwear.pl<br />
Kontrolowane połączenia śrubowe<br />
Cały program narzędzi dynamometrycznych<br />
firmy Wiha rośnie wspólnie z rodziną<br />
produktów SlimVario. Teraz, dzięki<br />
nowym adapterom dynamometrycznym<br />
Wiha easyTorque, można w prosty<br />
sposób – za pomocą jednego kliknięcia<br />
– doposażać wszystkie produkty serii slimVario,<br />
m.in. uchwyt<br />
na bity z magazynkiem<br />
LiftUp electric, Stubby<br />
electric czy na przykład<br />
zestaw wkrętaków<br />
slimVario. Uniwersalny<br />
program produktów slimVario<br />
zyskuje tym samym<br />
dodatkowy wymiar funkcjonalności<br />
przy „wykonywaniu połączeń<br />
śrubowych w sposób kontrolowany”.<br />
Właściwy moment dokręcania zapobiega<br />
uszkodzeniom materiału i czasochłonnym<br />
poprawkom oraz chroni przed ewentualnymi<br />
roszczeniami gwarancyjnymi.<br />
Tak samo, jak wszystkie bity Wiha slimBit,<br />
ergonomiczne uchwyty wkrętaków slimVario<br />
oraz uchwyty na bity z magazynkiem<br />
adaptery Wiha easyTorque są testowane<br />
pojedynczo napięciem 10.000 V AC<br />
i dopuszczane do użycia pod napięciem<br />
1.000 V AC..<br />
www.wiha.com/pl<br />
82<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2017</strong>
Change language