Fachowy Instalator 5/2017

www.fachowyinstalator.pl 

PAŹDZIERNIK 2017 NAKŁAD 6000 EGZ. WYDANIE NUMER 5/2017

Viega Smartpress 

Gwarancja niewielkich strat ciśnienia 

INNOWACJA 

viega.pl/Smartpress 

Bez wątpienia wyższe ciśnienie 

Optymalne wartości współczynnika Zeta, rzeczywista optymalizacja strat ciśnienia oraz technologia 

zaprasowywania bez o-ringu i czasochłonnej kalibracji – to zalety naszego innowacyjnego systemu 

zaprasowywanego. Dzięki bezpiecznemu, szybkiemu montażowi i wysokiej klasy materiałom (stal 

nierdzewna i brąz), system idealnie nadaje się do każdej instalacji wody użytkowej i instalacji grzewczej. 

Viega. Connected in quality. 

1 

2 

1. Zoptymalizowane kształtki 

Viega Smartpress gwarantują 

niewielkie straty ciśnienia. 

2. Podwójne kolanko ścienne 

do instalacji pierścieniowych 

i szeregowych.

NOWOŚĆ

R. 

OD REDAKCJI 

Grzać czy nie grzać? Koniec lata, koniec upałów, zmienia się nasza temperatura 

komfortu. Jeszcze nie zima, a już zimno, włączać ogrzewanie czy 

jeszcze trochę poczekać pod kocem? To wątpliwości przełomu sezonu. 

Po co się męczyć? Nowoczesne systemy grzewcze pozwalają zapewnić 

komfort przy niewielkich kosztach. Dlaczego więc z tego rezygnować? 

Wiadomo przecież, że utrzymanie stałej temperatury w pomieszczeniu, bez 

zmian większych niż 2°C jest najbardziej ekonomicznie. Ważne jest przy 

tym zapewnienie właściwego sterowania, najlepiej „inteligentnego”, czyli 

dostosowującego się do rytmu dnia domowników. Piszemy o tym w tym 

numerze Fachowego Instalatora. Jednak zanim zaczniemy sterować musimy 

mieć czym. Na łamach tego numeru znajdziecie odpowiedzi na pytania 

dotyczące kotłów kondensacyjnych oraz informacje o kotłach na biomasę. 

Odpowiedź na pytanie zadane we wstępie staje się więc oczywista: grzać, 

byle mądrze! 

Miłej lektury życzy 

Redakcja 

Wydawca: 

Wydawnictwo Target Press sp. z o.o. sp. k. 

Gromiec, ul. Nadwiślańska 30 

32-590 Libiąż 

Biuro w Warszawie: 

ul. Przasnyska 6 B 

01-756 Warszawa 

tel. +48 22 635 05 82 

tel./faks +48 22 635 41 08 

Redaktor Naczelna: 

Małgorzata Dobień 

malgorzata.dobien@targetpress.pl 

Dyrektor Marketingu i Reklamy: 

Robert Madejak 

tel. kom. 512 043 800 

robert.madejak@targetpress.pl 

Dział Promocji i Reklamy: 

Andrzej Kalbarczyk 

tel. kom. 531 370 279 

andrzej.kalbarczyk@targetpress.pl 

Ryszard Staniszewski 

tel. kom. 503 110 913 

ryszard.staniszewski@targetpress.pl 

Marcin Kostyra 

tel. kom. 530 442 033 

marcin.kostyra@targetpress.pl 

Dyrektor Zarządzający: 

Robert Karwowski 

tel. kom. 502 255 774 

robert.karwowski@targetpress.pl 

Adres Działu Promocji i Reklamy: 

ul. Przasnyska 6 B 

01-756 Warszawa 

tel./faks +48 22 635 41 08 

Prenumerata: 

prenumerata@fachowyinstalator.pl 

Skład: 

As-Art Violetta Nalazek 

as-art.studio@wp.pl 

Druk: 

MODUSS 

www.fachowyinstalator.pl 

inne nasze tytuły: 

Redakcja nie zwraca tekstów nie zamó wionych, zastrzega sobie 

prawo ich re da gowania oraz skracania. 

Nie odpowia da my za treść zamieszczonych reklam. 

4 Fachowy Instalator 5 2017

ST.SPIS TREŚCI 

temat numeru 

POMPY 

OBIEGOWE 

czytaj od strony 

68 

Fot. GRUNDFOS 

Informacje pierwszej wody ....................................................................................................................................................................... 8 

Nowości ............................................................................................................................................................................................................12 

Akumulatorowe elektronarzędzia najlepszym wyborem dla każdego profesjonalisty ............................................. 16 

Reduktory ciśnienia .................................................................................................................................................................................... 18 

Nowe reduktory ciśnienia HERZ – 2682 ............................................................................................................................................ 21 

Obrotowe zawory mieszające ARV ProClick i siłowniki elektryczne ARM ProClick. 

Nowa generacja produktów AFRISO! .......................................................................................................................................... 22 

Systemy kanalizacji niskoszumowej ................................................................................................................................................... 24 

Niskoszumowe systemy kanalizacji wewnętrznej ....................................................................................................................... 28 

Elektryczne, pojemnościowe podgrzewacze wody .................................................................................................................... 30 

Nowe ogrzewacze pojemnościowe STIEBEL ELTRON. Seria PSH…Classic P ................................................................... 34 

Odprowadzenie skroplin z kotłów kondensacyjnych i klimatyzatorów ............................................................................ 36 

Pytania czytelników ................................................................................................................................................................................... 40 

Kotły na biomasę ......................................................................................................................................................................................... 46 

Temperatura pod pełną kontrolą ......................................................................................................................................................... 50 

Temperatura w domu – w jakiej czujemy się najlepiej? ............................................................................................................ 55 

Mamy wszystko co konkurencja i jeszcze więcej... Szeroka oferta kurtyn powietrznych .......................................... 56 

Jak podłączyć kocioł c.o. na paliwo stałe w układzie zamkniętym ....................................................................................... 58 

Kurtyny powietrzne – przegląd ............................................................................................................................................................ 60 

VOLCANO i WING z silnikami EC w standardzie – energooszczędna nagrzewnica i kurtyna powietrzna 

VTS wyznacza nowy rynkowy trend ............................................................................................................................................. 64 

Dobór pompy obiegowej do instalacji i skutki złego wyboru ............................................................................................... 68 

Wybór wymiennika ciepła w centrali wentylacyjnej .................................................................................................................. 72 

Kompaktowy rekuperator pokojowy HRU-WALL ........................................................................................................................ 76 

Kontrola pracy kotłów grzewczych. Jak wybrać odpowiednie przyrządy pomiarowe .............................................. 78 

Warsztat ........................................................................................................................................................................................................... 82 

6 

Fachowy Instalator 5 2017

www.fachowyinstalator.pl

IP. 

INFORMACJE PIERWSZEJ WODY 

Przyłącza zimnej wody w zestawach 

„W zestawie taniej” – pod tym hasłem firma FERRO 

wprowadziła do sprzedaży praktyczne komplety 

do podłączania zimnej wody, przeznaczone dla instalatorów, 

projektantów instalacji i firm wykonawczych. 

FERRO przygotowało 4 zestawy, w tym 2 z wodomierzami: 

• KSD15-SET (DN15, bez wodomierza) 

• KSD15-WM-SET (DN15, z wodomierzem) 

• KSD20-SET (DN20, bez wodomierza) 

• KSD20-WM-SET (DN20, z wodomierzem). 

W skład zestawów wchodzą następujące elementy: zawór regulacyjny 

grzybkowy ZGR, konsola wodomierza KSD, wodomierz 

CDSD AFPLUS (tylko w zestawach: KSD15-WM-SET, KSD20-WM 

-SET), zawór antyskażeniowy ZZA, nypel redukcyjny, reduktor 

ciśnienia RCS, manometr M6304R oraz zawór kulowy KP. 

W materiałach informacyjnych oraz na stronie internetowej 

producenta została podana pełna charakterystyka, a także 

warunki pracy poszczególnych elementów. Warto dodać, 

iż ta niezwykle przydatna w pracy instalatora nowość rynkowa 

występuje w atrakcyjnej cenie. 

Ferro 

MATERIAŁY PRASOWE FIRM 

GROHE startuje z programem szkoleniowym 

dla instalatorów 

2Marka GROHE udostępniła 

internetowy program szkoleniowy 

przeznaczony dla 

instalatorów z całej Europy, 

którego celem jest przybliżenie 

najnowszych rozwiązań 

marki. Mowa tu o czujniku 

wody GROHE Sense 

oraz module sterującym 

siecią wodociągową GRO- 

HE Sense Guard, których 

premiera zaplanowana jest 

już na wrzesień 2017. 

Za pośrednictwem strony 

training.grohe.com instalatorzy 

mogą wziąć udział 

w szkoleniu produktowym, które przybliża wiedzę z zakresu 

technologii zabezpieczających przed zalaniem oraz rozwiązań 

smart home. Szkolenie dotyczy także kwestii nowych 

produktów GROHE oraz narzędzi, które stanowić mogą podstawę 

do stworzenia biznesu 

związanego z bezpieczeństwem 

instalacji wodnych. Internetowe 

szkolenie uzupełniane 

jest cyklem spotkań ze 

specjalistami, które towarzyszą 

trasie GROHE Truck. 

Szkolenie obejmuje kompleksową 

wiedzę z zakresu 

funkcjonowania nowych produktów, 

możliwości ich instalacji 

oraz integracji sprzętów 

z inteligentnymi domami. 

Dodatkowo, program zawiera 

podręcznik sprzedaży, który 

ułatwi instalatorom rozpoczęcie 

rozmów z klientami w zakresie zapobiegania powstawaniu 

szkód wyrządzonych przez wodę oraz przyswoi kompleksową 

wiedzę o GROHE Sense i GROHE Sense Guard. 

GROHE 

8 Fachowy Instalator 5 2017

INFORMACJE PIERWSZEJ WODY IP. 

Szkolenia Junkers-Bosch w nowych salach 

Centrum Szkoleniowe Junkers-Bosch w Warszawie może 

pochwalić się nowymi salami szkoleniowymi. Modernizację 

przeszły wszystkie pomieszczenia przy ulicy Jutrzenki 105 

w Warszawie, w których od 2009 roku prezentowane są najnowsze 

technologie i urządzenia Junkers-Bosch. 

Z oferty Centrum Szkoleniowego Junkers-Bosch w Warszawie 

korzystają instalatorzy, serwisanci, handlowcy i projektanci, 

a także uczniowie szkół średnich i wyższych, które kształcą przyszłych 

fachowców w branży grzewczej. Odbywają się tutaj nie 

tylko szkolenia teoretyczne, ale też praktyczne warsztaty poświęcone 

technologiom i urządzeniom Junkers-Bosch, które 

podnoszą kwalifikacje zawodowe ich uczestników. 

Zmodernizowane Centrum oferuje teraz jeszcze bardziej 

nowoczesną przestrzeń szkoleniową w kolorystyce podkreślającej 

zbliżenie marek Junkers i Bosch. Zaprojektowane 

z dbałością o detal wnętrza to prawie 300 m 2 , w których znajduje 

się nowoczesna sala wykładowa, dwie sale praktyczne 

z podłączonymi do instalacji wodnej i gazowej urządzeniami 

Junkers-Bosch, strefa relaksu i część, w której wyeksponowano 

historyczne urządzenia marki Junkers. 

Szkolenia praktyczne prowadzone są przez wykwalifi kowanych 

i specjalnie przygotowanych Trenerów z wieloletnim 

doświadczeniem. 

Podczas szkoleń wykorzystywane są fi lmy, animacje oraz 

symulatory paneli kotłów i automatyki. Poprawia to atrakcyjność 

przekazywanych informacji i zwiększa ich przystępność. 

Uczestnicy poznają m.in. zasady: pierwszego rozruchu, 

łączenia automatyki oraz doboru urządzeń i osprzętu. 

Junkers-Bosch 

Szkolenia produktowe GREE 

Centrum Gree w Krakowie uruchomiło szkolenia produktowe 

dotyczące urządzeń marki Gree. 

15 września 2017 odbyło się pierwsze spotkanie, które 

poprowadził Inżynier ds. Produktu mgr inż. Rafał Piguła, 

a uczestniczyło w nim 28 instalatorów z całej Polski. Szkolenie 

dotyczyło urządzeń klimatyzacyjnych i chłodniczych 

Gree serii VRF GMV5. Jego uczestnicy otrzymali certyfi - 

katy Autoryzowanego Instalatora Gree, które uprawniają 

do udzielania 5-letniej gwarancji na urządzenia tej serii. 

Szkolenia organizuje Free Polska Sp. z o.o. – wyłączny importer 

urządzeń marki Gree, a zapisy prowadzone są u jego 

Partnerów: 

– Alfaco Sp. z o.o. www.alfaco.pl 

– Firma Handlowo-Usługowa „Bezet” Sp. j. www.bezet.com.pl 

– Klima Sp. z o.o. www.klima.com.pl 

– Systherm Sp. j. www.systherm.pl 

– Wienkra Sp. z o.o. www.gree.wienkra.pl 

Informacje z zakresu tematyki szkoleń i terminów uzyskacie 

Państwo pod adresem: szkolenia@gree.pl. 

Zapraszamy do Centrum Gree przy ul. Dobrego Pasterza 

13/3 w Krakowie, www.gree.pl. 

Źródło: GREE 

Fachowy Instalator 5 2017 9

IP. 

INFORMACJE PIERWSZEJ WODY 

Czynnik R32 w klimatyzacji 

– czy tej zmiany należy się obawiać? 

Zgodnie z nowymi unijnymi wytycznymi, po 1 stycznia 2025 roku, obowiązywać będzie 

zakaz stosowania czynników chłodniczych o GWP większym lub równym 750 

w urządzeniach zawierających czynnik do 3 kg. O tym, jak nowe regulacje wpłyną na 

rynek HVAC zapytaliśmy Rafała Pigułę, Inżyniera ds. Produktu Free Polska Sp. z o.o. 

PROMOCJA 

Na polskim rynku coraz częściej 

pojawiają się urządzenia klimatyzacyjne 

pracujące na czynniku 

R32 zastępującym wciąż najpopularniejszy 

R410A. Skąd ta zmiana 

i jak ją Pan ocenia? 

Na zmiany te – jako sprzedawcy, 

projektanci, instalatorzy i importerzy 

– mamy mały wpływ, gdyż wynikają 

one bezpośrednio z regulacji 

wprowadzonych przez organy Unii 

Europejskiej. Zgodnie z decyzjami 

jakie zapadły, po 1 stycznia 2025 roku 

obowiązywać będzie zakaz stosowania 

czynników chłodniczych o GWP 

większym lub równym 750 w urządzeniach 

zawierających go do 3 kg. 

W zakazanym polu znajdzie się zatem 

również dotychczas szeroko stosowany 

R410A. Biorąc pod uwagę fakt, 

że urządzenia typu split niewielkich 

mocy (do 8-9 kW), których ilościowy 

udział w rynku jest największy, bardzo 

rzadko napełnione są większą ilością 

czynnika, można śmiało stwierdzić, 

że zmiana jest poważna. Z pewnością 

korzystnie wpłynie to na środowisko 

naturalne. Czas pokaże, czy pozytywny 

wpływ na środowisko przełoży się 

także na poprawę całego rynku HVAC. 

Jakie korzyści dla środowiska naturalnego 

wniesie wprowadzenie 

na rynek nowego czynnika R32? 

Największą różnicę obserwujemy w potencjale 

tworzenia efektu cieplarnianego. 

Mówi o nim wskaźnik GWP, który dla 

R32 wynosi 675, przy 2088 dla R410A. 

Biorąc ponadto pod uwagę, że urządzenia 

z R32 mają o około 30% mniejsze 

napełnienie niż modele z R410A, 

negatywny wpływ na środowisko jest 

podwójnie redukowany. Warto również 

dodać, że R32 z uwagi na swoje właściwości 

jest łatwiejszy w odzysku i ponownym 

wykorzystaniu. 

Czy zmiana czynnika chłodniczego 

wpływa pozytywnie na działanie 

urządzeń oraz jego parametry? 

Niewątpliwie tak. Jak pokazują badania, 

nowy czynnik pozwala nawet do 10% 

zwiększyć ich efektywność. Jak wcześniej 

wspomniałem, napełnienie jest mniejsze 

o około 30%, co umożliwia zmniejszenie 

wymiarów wymiennika, a tym samym 

całego urządzenia, przy zachowaniu jego 

parametrów wydajnościowych. 

Rafał Piguła, Inżynier ds. Produktu 

Free Polska Sp. z o.o. 

Wspomniał Pan jednak, że na ocenę 

wpływu zmiany czynnika na rynek 

HVAC trzeba będzie poczekać? 

Dlaczego? 

Przyczyna jest prosta. Oprócz niewątpliwych 

zalet R32 zmiana czynnika zawsze 

wiąże się z pewnymi niedogodnościami. 

Obserwowaliśmy to już wcześniej, przy 

zmianie R22, a później R407C. Dlatego 

tak ważne jest fachowe doradztwo w tej 

kwestii, które rozwiewa niepokój instalatorów. 

Regulacje Unii Europejskiej zmuszają 

nas wszystkich do zmian dlatego 

lepiej przygotować się do nich aniżeli 

szukać samych wad. 

Klimatyzator ścienny typu split Gree Bora pracujący na czynniku R32 

Jakie przygotowania muszą być zatem 

poczynione? 

Mimo, że sama instalacja freonowa jest 

niezmienna, instalatorzy muszą wyposażyć 

się w nowy czynnik i narzędzia potrzebne 

do jego obsługi. Są to przede wszystkim 

manometry, wykrywacze nieszczelności 

oraz stacje odzysku czynnika umożliwiają- 

10 


INFORMACJE PIERWSZEJ WODY IP. 

ce prace z nowym czynnikiem. Oczywiście 

część urządzeń zakupionych przez instalatorów 

jest przystosowana do pracy z R410A 

i R32, jednak nie wszystkie. Koszt manometrów 

jest stosunkowo niewielki, jednak stacja 

odzysku i wykrywacz nieszczelności to 

wydatek już większy. Pozostałe narzędzia jak 

pompa próżniowa nie wymagają wymiany. 

Na plus należy na pewno zaliczyć koszt 

czynnika R32, który jest niższy od R410A 

o około 20%. Biorąc pod uwagę gwałtownie 

rosnącą cenę czynnika R410A śmiało można 

stwierdzić, że koszty poniesione na osprzęt 

potrzebny do rozpoczęcia prac z nowym 

czynnikiem z biegiem czasu zwrócą się instalatorom 

przy zakupach R32. Jak zatem 

wpłyną zmiany podykotowane przez nowe 

przepisy na rynek HVAC? Na chwilę obecną 

trudno je jeszcze jednoznacznie określić. 

Wspomniał Pan o cenie nowego 

czynnika. Na jakie inne udogodnienia 

mogą liczyć instalatorzy przy 

przejściu na R32? 

Na pewno jest on łatwiejszy w odzyskiwaniu, 

powtórnym wykorzystaniu i napełnianiu. 

Można go ładować w stanie 

ciekłym i gazowym, co dla R410A było 

niemożliwe (napełnianie tylko w stanie 

ciekłym). Dodatkowo pojawiają się 

nowe urządzenia na polskim rynku. 

Gree oferuje klimatyzator ścienny serii 

Bora napełniany R32 o ciekawych parametrach 

i funkcjach. Prognozowana 

jest spora sprzedaż tego modelu, gdyż 

ma wysoką klasę energetyczną (A++ 

dla chłodzenia), a do tego jest wydajny 

i elegancki. 

Jak wygląda bezpieczeństwo stosowania 

nowego czynnika? 

R32 zaklasyfikowany został jako 

czynnik chłodniczy o niższej zapalności 

(klasa 2L wg normy ISO 817), 

dzięki czemu może być bezpiecznie 

stosowany w klimatyzacji. Generalnie 

czynnik ten jest trudny do zapalenia. 

Iskry wytwarzane przez przekaźniki, 

przełączniki czy wyładowania elektryczności 

statycznej nie są w stanie 

zainicjować zapłonu. Dla przykładu 

dolna granica zapalności (wynosząca 

0,306 kg/m 3 ) nie zostanie osiągnięta 

nawet przy pełnym wycieku 

w małym pomieszczeniu. Pełny wyciek 

czynnika z modelu Gree Bora 

o stosunkowo dużej mocy 4,6 kW 

(0,77 kg R32) w pomieszczeniu nawet 

tak małym jak 10 m 2 (około 

27 m 3 ) da nam stężenie 0,029 kg/m 3 . 

Czynnik jest również podobnie jak 

R410A nisko toksyczny. 

Czy Pan jako reprezentant Free Polska 

– wyłącznego przedstawiciela Gree 

w Polsce może zdradzić plany firmy 

na dalsze wprowadzanie urządzeń 

pracujących na R32? 

Obecnie mamy już model ścienny z nowym 

czynnikiem – Gree Bora. Poza Bora 

dystrybuowane są również wyjątkowe 

na rynku urządzenia okienne Gree 

Coolani oraz model klimatyzatora przenośnego 

Gree Shiny 2,65 kW. Wszystkie 

napełnione R32. Free Polska na pewno 

z biegiem czasu będzie dostosowywała 

się do trendów rynku HVAC, którym niewątpliwie 

stanie się zmiana R410A na R32. 

Gree będąc największym producentem 

urządzeń klimatyzacyjnych na świecie 

nie może pozwolić sobie na bycie w tym 

aspekcie nieprzygotowanym. Dlatego też 

w połowie przyszłego roku planujemy 

wprowadzenie do naszej oferty szerokiej 

gamy produktów wypełnionych R32. Aby 

zmiana nie była bolesna dla naszych największych 

odbiorców czyli instalatorów, 

będą one oferowane równolegle z urządzeniami 

na R410A. Proszę także pamiętać, 

że przez wzrost cen R410A, ceny klimatyzatorów 

wzrastają nawet o 20-30%. 

Płynne przejście na nowy czynnik ma 

również na celu utrzymanie dla instalatorów 

aktualnych cen. Aby ich wspomóc 

w tej zmianie w ramach szkoleń autoryzacyjnych 

Gree prowadzimy także szkolenia 

dotyczące omawianych zmian. • 

Fachowy Instalator 5 2017 

11

N. 

NOWOŚCI 

Dławik przepływu spłukiwania: 

zapobiega pryskaniu wody poza muszlę w miskach bezkołnierzowych 

Spłuczki podtynkowe Viega 2H, 

2C i 2S o wysokości 1130 mm są 

standardowo wyposażone w dławik 

przepływu spłukiwania. Umożliwia 

on zredukowanie natężenia 

przepływu, bez zmniejszania ilości 

wody. Dzięki temu rozwiązaniu, 

pryskanie wody z misek bezkołnierzowych 

należy już do przeszłości. 

Dławik posiada pięć różnych poziomów 

ustawienia, co pozwala 

na dostosowanie do konkretnej 

sytuacji montażowej. Można go bez 

problemu zamontować również w zainstalowanych 

już spłuczkach Viega. 

Nowy dławik przepływu spłukiwania 

nadaje się nie tylko do misek bezkołnierzowych, 

lecz również do toalet 

specjalnych, np. dla dzieci. Można go 

kupić również osobno, do zamontowania 

w zainstalowanych już spłuczkach 

podtynkowych Viega. 

www.viega.pl 


Perfekcyjna czystość z grohe sensia arena 

GROHE Sensia Arena, dzięki innowacyjnym technologiom, ułatwia zachowanie 

100% czystości. Zastosowana w nowej toalecie myjącej technologia 

HyperClean wykorzystuje naturalne antybakteryjne jony srebra, aby zapobiegać 

rozmnażaniu się drobnoustrojów, a zarazem plam i nieprzyjemnych 

zapachów. Podczas procesu szklenia dodawane jest wyjątkowo gładkie i wytrzymałe 

wykończenie, które zapobiega powstawaniu 99,9% bakterii, dzięki 

czemu ceramika jest lśniąco czysta i bezpieczna. Funkcja ta gwarantuje, że łazienka 

będzie miejscem bezpiecznym, czystym i wolnym od drobnoustrojów. 

Za zachowanie czystości odpowiada również projekt muszli. 

Gładkie kształty dodają produktowi dyskretnej elegancji, a dopracowane 

szczegóły, tj. czujniki sensoryczne, specjalne podświetlenie, system automatycznego 

podnoszenia i opuszczania deski czy podwójne spłukiwanie toalety 

sprawiają, że GROHE Sensia Arena to wyjątkowy produkt, który w pełni 

odpowiada na potrzeby nawet najbardziej wymagających konsumentów. 

www.grohe.pl 

Idealnie płaskie przyciski do pisuaru 

Dzięki nowej propozycji fi rmy TECE wybór przycisków spłukujących 

do różnych sanitariatów staje się niezwykle prosty. Asortyment 

przycisków do WC TECEnow został poszerzony o rozwiązania 

do pisuaru. Przyciski zachowały minimalistyczny design serii 

i płaską powierzchnię. Dostępne są w uniwersalnej gamie kolorystycznej 

– białej, czarnej, a także w wersji chrom matowy i połysk. 

Są jednak mniejsze, a ich wymiary to 104 x 124 mm. 

Przyciski TECEnow do pisuaru mogą być montowane bezpośrednio 

na ścianie, jak i w wersji zlicowanej. Montaż ten wymaga jednak 

zastosowania specjalnej ramki jeszcze przed etapem układania 

płytek. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie jednolitej powierzchni 

i zrównania powierzchni przycisku z płytką ścienną. 

Przycisk TECEnow do pisuaru oferują także możliwości ekonomicznego spłukiwania, dzięki regulacji ilości wody w zakresie 

1, 2 lub 4 litry. Producent zaleca stosowanie przycisku przy minimalnym ciśnieniu przepływu wynoszącym 0,5 bar. 

www.tece.pl 

12 


NOWOŚCI N. 

Superciche pompy ciepła 

Panasonic uzupełnił linię powietrznych pomp ciepła Aquarea 

T-CAP o modele z trybem Super Quiet. Jednostki o mocach 

9 kW, 12 kW i 16 kW zostały zaprojektowane specjalnie z myślą 

o budynkach mieszkalnych, w których cicha praca odgrywa 

kluczowa rolę. Nowe pompy Aquarea T-CAP wyróżnia 

możliwość pracy w trybie Super Quiet. Dzięki niemu agregat 

zewnętrzny może pracować na poziomie 50 dB(A). 

Z kolei jednostki wewnętrzne generują bardzo niewielki 

szum na poziomie 10-12 dB(A). Tak dużą redukcję dźwięku 

osiągnięto dzięki materiałom pochłaniającym dźwięki, 

które są powszechnie stosowane 

w pojazdach i systemach 

komputerowych. 

Dzięki temu pompa ciepła 

może być instalowana 

w budynkach mieszkalnych, 

które znajdują się 

bardzo blisko siebie, a także 

w biurach i innych obiektach 

komercyjnych. 

W skład nowej serii SQ 

wchodzą 3 modele trójfazowe 

o mocach 9 kW, 12 kW 

i 16 kW. Oprócz wyjątkowo 

cichej pracy jednostki wyróżnia 

wysoka klasa energetyczna 

A++ oraz wysoki 

współczynnik efektywności 

COP – do 5,03 przy temperaturze +7°C (według badania 

EHPA zgodnie z normą EN14511). 

www.aircon.panasonic.pl 

REKLAMA 


13

N. 

NOWOŚCI 

Ogrzewanie pod kontrolą 

AURATON 200 TRA to zestaw elektronicznej głowicy i regulatora 

stworzony do precyzyjnej i efektywnej regulacji 

temperatury w pomieszczeniach. Dwukierunkowa komunikacja 

między urządzeniami pozwala na dokładne, proporcjonalne 

sterowanie otwarciem zaworu na grzejniku 

(lub na rozdzielaczu ogrzewania podłogowego). Auraton 

200 TRA w taki sposób reguluje otwarcie zaworu aby dostarczać 

do grzejnika tylko tyle medium grzewczego ile 

potrzeba do utrzymywania żądanej temperatury. To optymalne 

rozwiązanie pozwala uniknąć niepożądanego 

zjawiska przegrzewania pomieszczenia oraz w znacznym 

stopniu przyczynia się do obniżenia kosztów za ogrzewanie. 

Jeden regulator pozwala na współpracę z dowolną 

ilością głowic Auraton TRA. 

www.auraton.pl 


Ochrona głowicy przed wandalami 

Blokada demontażu głowicy to nowość od FERRO, przeznaczona 

głównie do obiektów użyteczności publicznej, 

szczególnie narażonych na akty wandalizmu. Pierścień 

wykonany z ABS służy do zatrzaśnięcia na nakrętce głowicy 

termostatycznej, dzięki czemu odkręcenie jej bez 

użycia narzędzi jest niemożliwe. Blokada jest jednorazowa 

i może zostać zdjęta tylko poprzez jej zniszczenie. Proste 

i praktyczne rozwiązanie sprawdzi się w przypadku głowic 

GT10, GT11, GT12, GT20. Natomiast zastosowane z głowicą 

GT12 dodatkowo uniemożliwia zmianę blokady nastaw 

– w zestawie znajduje się również element do blokowania 

nastaw głowicy GT12. 

www.ferro.pl 

Nowa seria kotłów kondensacyjnych ONE 

Nowa generacja kotłów kondensacyjnych 

ONE od Ariston to pewność 

pełnego i innowacyjnego zarządzania 

ogrzewaniem. Seria ONE to trzy 

linie kotłów: Clas ONE, Genus ONE 

oraz segment Premium z kotłami 

Alteas ONE Net. 

Wszystkie kotły serii ONE oparte 

są na nowym wymienniku ciepła 

XTRATECH, o udoskonalonej konstrukcji. 

W wymienniku zwiększono 

znacznie średnice przepływu czynnika, 

co polepsza wymianę ciepła 

i wydłuża jego żywotność. Akcesoria 

termoregulacyjne ONE znacząco 

zwiększają efektywność i komfort 

użytkowania pozwalając na klasyfi - 

kację nowych kotłów serii ONE w klasie 

energetycznej A+. Kotły ONE są 

w pełni przystosowane to zdalnego 

sterowania za pomocą aplikacji mobilnej 

Ariston Net, dzięki czemu można 

je łatwo programować, zarządzać 

i kontrolować ich pracę, a także mieć 

gwarancję stałej opieki serwisowej. 

Najbardziej zaawansowany technologicznie 

model – ALTEAS – wyróżnia 

się ponadto doskonałym wykończeniem 

w kolorze czarnym, z przednią 

obudową pokrytą szkłem UltraSafe 

odporną na zarysowania. 

www.ariston.com 

14 


NOWOŚCI N. 

TacoSys Pro – rozdzielacz obiegów grzewczych z kompletnym wyposażeniem 

Połączenie wtykowe do podłączenia 

napięcia zasilającego 

do zaworu termoelektrycznego 

TacoDrive umożliwia łatwe 

przypisanie pomieszczeń do 

stref, a także łatwą ich zamianę 

Sprawdzony przepływomierz 

TopMeter w wersji TopMeter 

Plus otrzymał dodatkową funkcję, 

przy użyciu której wybrane 

ustawienie strumienia medium 

może zostać zablokowane i 

ponownie odtworzone. 

W ten sposób raz wyregulowany 

zawór zostaje zabezpieczony 

przed zmianą ustawień. 

Wprowadzając na rynek TacoSys Pro, firma Taconova 

poszerza swoją ofertę o rozdzielacz obiegów grzewczych, 

odpowiadający najwyższym wymogom w zakresie 

precyzyjnej regulacji. Elementem wyróżniającym 

to funkcjonalne rozwiązanie jest zaprojektowany 

niedawno zawór termoelektryczny TacoDrive, w którym 

siłownik termoelektryczny został zintegrowany 

bezpośrednio z zaworem. 

Na belkach rozdzielacza obiegów grzewczych TacoSys Pro 

znajdują się aż dwa innowacyjne rozwiązania firmy Taconova. 

Od strony zasilania obiegu grzewczego jest to zawór równoważący 

TopMeter Plus, ograniczający i regulujący przepływ, 

z możliwością ponownego odtwarzania 

zadanych ustawień. 

Na powrocie obiegu grzewczego 

mamy natomiast zawór TacoDrive, 

będący nowatorskim 

połączeniem zaworu z siłownikiem 

elektrycznym w jednym 

elemencie. 

Obiegi grzewcze przy uruchamianiu 

są wyrównywane 

hydraulicznie dzięki użyciu zaworów 

równoważących - przepływomierzy. 

Widoczną cechą 

charakterystyczną zaworu Top 

Meter Plus jest czerwone pokrętło, 

pod którym znajduje 

się szary pierścień blokujący, 

pozwalający zabezpieczyć wybrane 

ustawienia. Po wyregulowaniu 

pierścień zostaje przesunięty 

w dół do gniazda zaworu 

i zakryty czerwonym pokrętłem. 

Zawór możemy zamknąć 

również przy zablokowanym 

ustawieniu przepływu. Przy 

ponownym otwarciu można 

wrócić do ostatnio ustawionej 

wartości poprzez przekręcenie 

pokrętła do oporu. 

Rozdzielacz z prefabrykowanym 

zaworem połączonym 

z siłownikiem 

Kompaktowy zawór termoelektryczny 

TacoDrive to połączenie 

dwóch oddzielnych 

do tej pory elementów w jedną 

całość, czyli zaworu z siłownikiem 

termoelektrycznym. 

Element ekspansywny zaworu 

termoelektrycznego działa 

Raz ustawiony rozdzielacz obiegów grzewczych TacoSys Pro 

zaopatruje obiegi grzewcze zgodnie z konfiguracją i samodzielnie 

reguluje doprowadzanie ciepła, dzięki innowacyjnym zaworom 

termoelektrycznym TacoDrive. 

z dużą siłą zamykania bezpośrednio na sprężynowe gniazdo 

zaworu. Eliminuje to sprężyny, niezbędne w przypadku oddzielnych 

siłowników. W rozdzielaczu pracuje zatem nastawnik, 

który mimo swojej smukłej budowy jest wytrzymały i odporny, 

o czym świadczy jego wysokiej klasy stopień ochrony 

IP 54. Przez wziernik można skontrolować wizualnie zarówno 

rzeczywiste ustawienie zaworu, jak i działanie siłownika. 

Oszczędność czasu przy montażu i regulacji 

Dzięki połączeniu zaworu i siłownika w jednym, czas instalowania 

systemu jest znacznie krótszy niż w przypadku oddzielnych 

elementów. Takie rozwiązanie upraszcza również sam 

montaż, gdyż osoby planujące i wykonujące prace nie muszą 

dbać o odpowiednie dopasowanie siłownika i rozdzielacza. 

Podłączenie do napięcia zasilającego następuje po prostu przy 

użyciu załączonego przewodu elektrycznego. Dzięki połączeniu 

wtykowemu nie trzeba mocować kabli, a w razie potrzeby 

możliwe jest szybkie skorygowanie przypisania pomieszczeń 

do stref cieplnych budynku. TacoDrive posiada funkcję „First- 

Open”, pozwalającą na przepłukiwanie i napełnianie podłączonych 

obiegów bez konieczności podłączenia do prądu. Za jednym 

uruchomieniem przycisku na głowicy, zawór zatrzymuje 

się w pozycji „First-Open”, która automatycznie zostaje wyłączona, 

gdy tylko prąd zostanie ponownie doprowadzony. 

Wykonany ze stali szlachetnej TacoSys Pro może być zastosowany 

nawet do dwunastu obiegów grzewczych i jest 

fabrycznie przygotowany do montażu w komplecie z kulowym 

zaworem przyłączeniowym, przepływomierzem 

TopMeter Plus, zaworem termoelektrycznym TacoDrive 

i automatycznym odpowietrznikiem TacoVent. 

Taconova 


15

I. 

instalacje 

Akumulatorowe elektronarzędzia 

najlepszym wyborem 

dla każdego profesjonalisty 

Innowacyjna technologia akumulatorowa to prawdziwy przełom w sektorze 

profesjonalnego sprzętu dla fachowców. Jej wysoka skuteczność 

i moc, a przede wszystkim łatwość użytkowania w każdych warunkach 

sprawia, że elektronarzędzia akumulatorowe można określić jako synonim 

nowoczesnego podejścia w miejscu pracy każdego fachowca. 

PROMOCJA 

Systemy bezprzewodowe, jako 

urządzenia idealnie przystosowane 

do współczesnych wymagań rynku, 

pozwalają na efektywną i ekonomiczną 

pracę nawet w najtrudniejszych 

warunkach. 

Dzisiejsze akumulatorowe rozwiązania 

w niczym nie ustępują mocy 

narzędzi sieciowych, o czym mogą 

przekonać się użytkownicy sprzętu 

marki Milwaukee®, będącej wiodącą 

marką na rynku profesjonalnych 

elektronarzędzi. 

Wysoka wydajność i bezpieczeństwo 

to główne kryteria, którymi 

kierują się profesjonaliści przy zakupie 

sprzętu. Brak ograniczenia ze 

strony zasilania zewnętrznego sprawia, 

że elektronarzędzia są proste 

w użyciu i funkcjonalne. Decydując 

się jednak na elektronarzędzia 

akumulatorowe warto wziąć pod 

uwagę jeszcze dodatkowe atuty 

sprzętu, które oferowane są przez 

najlepszych producentów. 

Lampa strefowa LED 

M18 ONESLSP 

Lampa stojąca M18 

ONE-KEY LED 

Marka Milwaukee® wyposażyła swoje 

elektronarzędzia w unikalne mechanizmy, 

dzięki którym użytkownik może 

pracować na jednym systemie akumulatorowym 

przez cały dzień. Ponadto 

pierwszy na rynku bezpłatny system 

zintegrowanego monitorowania narzędzi 

ONE KEY od Milwaukee® pozwala 

na posiadanie pełnej kontroli w miejscu 

pracy. 

Dodatkowo, kompleksowe rozwiązania 

oświetleniowe, takie jak lampa stojąca 

M18 ONE-KEY LED czy lampa strefowa 

LED M18 ONESLSP wykorzystujące 

technologię najnowszej generacji Trueview 

podwyższają produktywność systemów 

akumulatorowych w obszarze 

roboczym, zwiększając widoczność i zasięg 

dotarcia. 

Marka Milwaukee® doskonale rozumie 

potrzeby fachowców i tworzy rozwiązania, 

które od lat towarzyszą profesjonalistom 

z branży budowlanej, motoryzacyjnej, 

elektrotechnicznej i wielu innych, 

stając się niezbędnym elementem ich 

wyposażenia. 

• 

16 


I. 

instalacje 

Reduktory ciśnienia 

Reduktory ciśnienia obniżają ciśnienie wyjściowe do wartości ustawionej, 

głównie w instalacjach wody użytkowej. Ważne jest bowiem obniżenie 

wysokiego ciśnienia wodociągowego do wartości bezpiecznej wynoszącej 

3 bar. Reduktory ciśnienia stosuje się zarówno w instalacjach domowych 

jak i przemysłowych. 

Typowy reduktor ciśnienia ma 

przyłącze do przykręcenia manometru 

znajdujące się po obu końcach 

korpusu, przez co urządzenie 

można montować w instalacji 

w różnym położeniu. Do regulacji 

ciśnienia wyjściowego służy śruba 

nastawna. Kręcąc nią zgodnie 

z ruchem wskazówek zegara ciśnienie 

za reduktorem będzie podniesione. 

Z kolei kręcąc w stronę 

przeciwną do ruchu wskazówek 

zegara wartość ciśnienia za reduktorem 

obniży się. Ustawienia 

fabryczne reduktora zapewniają 

wartość ciśnienia wyjściowego 

na poziomie 3 bar. Mosiężny pierścień 

blokujący ogranicza nastawę. 

Kierunek przepływu medium jest 

oznaczony przez strzałkę znajdującą 

się na korpusie. Dla zapewnienia 

prawidłowej nastawy ciśnienia 

wyjściowego zaleca się zamontowanie 

manometru pozwalającego 

na odczyt wartości ciśnienia ustawionego 

na wyjściu zaworu. 

instalacji przed zniszczeniem jakie może 

powstać przy zbyt wysokim ciśnieniu. Ważna 

jest przy tym taka regulacja ciśnienia, 

która zapewni optymalne warunki dla pracy 

zarówno instalacji jak i urządzeń podłączonych 

do niej. Dodatkowo eliminowane 

są uderzenia hydrauliczne oraz obniża się 

poziom hałasu instalacji wodnej. Oprócz 

tego optymalne ciśnienie przyczynia się 

do zmniejszenia zużycia medium obniżając 

przy tym koszty eksploatacyjne instalacji. 

Reduktory stosuje się zatem w instalacjach 

gdzie wartość ciśnienia spoczynkowego 

przekracza dopuszczalną 

wartość oraz jeżeli trzeba ograniczyć 

nadciśnienie robocze rurociągów. 

W praktyce zastosowanie znajdują reduktory 

ciśnienia z nastawą, gdzie fabrycznie 

ustawiona jest jedna wartość 

oraz reduktory z możliwością regulacją. 

Zasada działania 

W typowym reduktorze przy braku 

przepływu ciśnienie działa na membranę 

powodując uniesienie sprężyny. 

Ta z kolei podnosi uszczelnienie zapew- 

Fot. FERRO 

Funkcje reduktora ciśnienia 

Reduktor ciśnienia w instalacjach 

wodnych pełni kilka funkcji, przy 

czym najważniejsza z nich dotyczy 

bezpieczeństwa. Jak wiadomo, 

prawidłowa wartość ciśnienia 

w instalacjach wodnych 

stanowi podstawę bezpieczeństwa. 

Stąd też ciśnienie nie może 

być zbyt niskie ani zbyt wysokie. 

Reduktory ciśnienia mają za zadanie 

utrzymanie ciśnienia na wylocie 

na stałym, zadanym poziomie. 

Zyskuje się więc zabezpieczenie 

Fot. 1. 

Reduktor ciśnienia z manometrem. 

18 


instalacje I. 

Fot. 2. Typowy reduktor ciśnienia ma 

przyłącze do przykręcenia manometru 

znajdujące się po obu końcach korpusu. 

Fot. FERRO 

niając odpowiednią wartość ciśnienia. 

W momencie przepływu wody dochodzi 

do znacznego spadku ciśnienia wyjściowego. 

Tym sposobem obniża się sprężyna 

i uszczelnienie powodując otwarcie 

zaworu wraz z ponownym przepływem 

wody. Dodatkowy tłok pomaga podnieść 

sprężynę i membranę zapewniając 

lepszą kontrolę w przypadku dużych 

i nagłych przepływów ciśnienia wody. 

Jak wybrać reduktor ciśnienia? 

Na etapie wyboru odpowiedniego reduktora 

ciśnienia w pierwszej kolejności należy 

zwrócić uwagę na odpowiedni materiał 

wykonania korpusu. Warto podkreślić, 

że reduktory ze stali nierdzewnej cechuje 

mniejsza odporność na korozję niż reduktory 

mosiężne, przy czym te drugie są 

droższe. Stąd też jeżeli pobór wody jest 

większy to lepszym rozwiązaniem będzie 

reduktor wykonany z mosiądzu. 

Koniecznie trzeba sprawdzić jakiego 

podłączenia wymaga reduktor - ½, ¾ 

lub 1 cal. Chodzi tutaj o średnicę rury 

doprowadzającej. Trwałość reduktorów 

o mniejszych rozmiarach z reguły jest 

taka sama jak większych reduktorów. 

Urządzenia dobrej jakości powinny wytrzymać 

przynajmniej kilkanaście lat. 

Warto zadbać o reduktor ciśnienia z filtrem, 

który będzie chronił urządzenie przed 

uszkodzeniami powstałymi w efekcie działania 

zanieczyszczeń. Z kolei w przypadku 

uszkodzenia lub zatkania filtra, reduktor 

z filtrem można łatwo wymienić co i tak 

jest tańsze i szybsze niż szukanie a następnie 

usuwanie awarii w całej instalacji. 

Manometr powinien być dobrej jakości. 

Na rynku nabyć można reduktory ze zintegrowanym 

i osobnym manometrem. 

Pomiar ciśnienia umożliwi szybkie wykrycie 

nieprawidłowej pracy instalacji. 

W zależności od potrzeb dobiera się 

sposób nastawy – stały lub zmienny. 

W prostszych wersjach reduktorów zastosowanie 

znajduje fabryczna nastawa, 

która jest wprowadzona na stałe. 

Oprócz tego oferowane są urządzenia 

ze zmiennymi parametrami pracy. 

Manometry 

Wspomniane już manometry przeznaczone 

do współpracy z reduktorami 

ciśnienia najczęściej bazują na rurce 

Bourbona wykonanej ze stopu miedzi. 

Przyrządy pomiarowe tego typu najczęściej 

stosuje się do pomiaru ciśnień 

cieczy i gazów o niskiej lepkości i nie ulegających 

krystalizacji. Pomiar odbywa się 

w zakresie 0-4 bar oraz 1 do 25 bar. 

Otwarty koniec rurki ma połączenie 

z wlotem manometru a drugi koniec 

rurki jest połączony z zespołem przekładni 

wykonanym z mosiądzu. Ciśnienie 

działając na rurkę powoduje 

jej wyprostowanie a ta z kolei inicjuje 

ruch wskazówki poprzez odpowiednią 

przekładnię. Konstrukcja tarczy ze 

skalą pomiarową najczęściej bazuje 

na białym plastiku a obudowę zazwyczaj 

wytwarza się z metalu lub z tworzywa 

sztucznego. 

Błąd pomiarowy manometru w stosunku 

do pełnego zakresu oznacza klasę 

dokładności manometru, czyli maks. 

błąd pomiarowy. Manometry najczęściej 

wyposaża się w gwinty calowe. Przyłącza 

mogą być radialne (rad), aksjalne (ax) lub 

ekscentryczne (exc), przy czym na rynku 

oferowane są również manometry z różnymi 

gwintami i przyłączami. 

Montaż i parametry pracy 

Reduktory ciśnienia najczęściej montuje 

się za wodomierzem i fi ltrem wody 

na głównym przewodzie zasilającym. 

Można je również instalować strefowo 

na przewodach podgrzewaczy i zasobników. 

Jednak to drugie miejsce montażu 

stosuje się rzadziej i z reguły tylko wtedy 

gdy nie można zamontować reduktora 

na przewodzie głównym. Ważne są zawory 

odcinające – zarówno przed jak i za 

reduktorem. Zapewnią one łatwą konserwację 

i szybką wymianę reduktora. 

W reduktorze ciśnienia można wyróżnić 

przyłącze wyjściowe do podłączenia ciśnienia 

obniżonego, przyłącze wejściowe 

do podłączenia ciśnienia wysokiego, a także 

przyłącze pod manometr, pierścień blokujący 

oraz śrubę nastawy ciśnienia. 

Fot. AFRISO 

Fot. 3. Reduktory ciśnienia najczęściej 

montuje się za wodomierzem i filtrem wody 

na głównym przewodzie zasilającym. 


19

I. 

instalacje 

Fot. FERRO 

Fot. CALEFFI 

Fot. CALEFFI 

Fot. 4. Reduktory przeznaczone do 

przepływu wody pitnej muszą mieć odpowiednie 

dopuszczenia, certyfikaty oraz 

deklaracje zgodności. 

Fot. 5. Reduktor montuje się w dowolnej 

pozycji, w miejscu gdzie wymagana 

jest redukcja ciśnienia. 

Fot. 6. Wybierając reduktor ciśnienia 

trzeba uwzględnić odpowiedni rodzaj 

przyłącza. 

Reduktor montuje się w dowolnej pozycji, 

w miejscu gdzie wymagana jest redukcja 

ciśnienia. Należy pamiętać aby zmiany nastawy 

wprowadzać przy zamkniętej instalacji. 

Zanim zostanie zamontowany reduktor 

warto przepłukać instalację usuwając 

wszelkie zanieczyszczenia. Te jak wiadomo 

mogą powodować niewłaściwe działanie 

urządzenia. Nie można zapomnieć o kierunku 

pracy zgodnym ze strzałką znajdującą 

się na obudowie reduktora. 

W reduktorze ciśnienia można wyróżnić 

przyłącze wyjściowe do podłączenia ciśnienia 

obniżonego, przyłącze wejściowe 

do podłączenia ciśnienia wysokiego, a także 

przyłącze pod manometr, pierścień blokujący 

oraz śrubę nastawy ciśnienia. 

Reduktory przeznaczone do przepływu 

wody pitnej muszą mieć odpowiednie 

dopuszczenia, certyfikaty oraz deklaracje 

zgodności. Oprócz tego podlegają Dyrektywie 

Ciśnieniowej PED 97/23/WE. 

Montując manometr do reduktora, 

(chyba, że jest on zabudowany na stałe) 

należy odkręcić jedną z zaślepek na reduktorze, 

natomiast w to miejsce trzeba 

wkręcić przyrząd pomiarowy. 

Typowy reduktor ciśnienia określa kilka 

parametrów. Przede wszystkim jest to 

ciśnienie wejściowe (np. maks, 25 bar), 

ciśnienie wyjściowe (np. 0,5-5 bar), 

temperatura medium (np. maks. 80°C). 

Reduktory ciśnienia 

do węzłów cieplnych 

Specjalne reduktory ciśnienia są produkowane 

z myślą o regulacji ciśnienia 

w węzłach cieplnych. W takich urządzeniach 

reduktor normalnie znajduje 

się w pozycji otwartej a do jego zamknięcia 

dochodzi wraz ze wzrostem 

ciśnienia powyżej wartości nastawionej. 

Typowy reduktor bazuje na zaworze 

regulacyjnym, siłowniku z regulowaną 

membraną oraz na sprężynie 

regulacji ciśnienia. 

Ciśnienie, które panuje za zaworem regulacyjnym 

jest przenoszone do komory 

siłownika za pomocą rurki impulsowej 

działając na membranę. Z kolei z drugiej 

strony membrany działa ciśnienie atmosferyczne. 

Przemysłowe 

reduktory ciśnienia 

Na rynku nie brakuje reduktorów ciśnienia 

przeznaczonych do pracy w przemyśle, 

zwłaszcza do instalacji wodociągowych 

zarówno wody pitnej jak i innych cieczy. 

Typowy reduktor ma mosiężny korpus zapewniający 

przepływ cieczy o temperaturze 

do 50°C. Niektóre reduktory ciśnienia 

pozwalają na przepływ wody o maks. 

ciśnieniu 25 bar. Uszczelnienie najczęściej 

wykonuje się z membrany z NBR. Reduktory 

z gwintem G1/4 zapewniają przepływ 

na poziomie 3,5 l/min. 

Z myślą o pracy w instalacjach gdzie temperatura 

czynnika roboczego jest podwyższona 

stosuje się reduktory przystosowane 

do temperatury pracy 90°C. W takich konstrukcjach 

zastosowanie znajduje pokrywka 

z tworzywa sztucznego POM. Reduktory 

o podwyższonej temperaturze można 

wybrać z gwintami G1/4 do G1 przy przepływie 

2,5 do 56 l/min. 

Z kolei reduktory do przemysłowych 

instalacji wody pitnej są przeznaczone 

do wartości ciśnienia do 25 bar przy maks. 

temperaturze cieczy 40°C (odstojnik 

z tworzywa sztucznego) i 70°C (odstojnik 

z mosiądzu). 

Prawidłowa eksploatacja 

Dla zapewnienia prawidłowej pracy reduktora 

należy przede wszystkim dbać 

o możliwie jak najmniejszą ilość zanieczyszczeń 

znajdujących się w instalacji, 

które mogą powodować obniżenie 

ciśnienia. Warto zadbać o czystość odrębnego 

fi ltra zamontowanego przed 

reduktorem lub fi ltru zintegrowanego 

z reduktorem. 

Podsumowanie 

Reduktory ciśnienia zapewniają ochronę 

instalacji wodnej przed nadmiernym ciśnieniem 

wejściowym. Urządzenia tego 

typu stosuje się zarówno w instalacjach 

domowych jak i przemysłowych, po to 

aby zabezpieczyć poszczególne elementy 

instalacji i urządzenia przed uszkodzeniami 

będącymi skutkiem wzrostu ciśnienia. 

Oprócz tego reduktory przyczyniają 

się do zmniejszenia zużycia wody. 

Ważne jest utrzymywanie stałego ciśnienia 

na wyjściu bez względu na wahania 

wartości ciśnienia po stronie wejściowej. 

Obniżając i stabilizując ciśnienie zmniejszane 

jest również zjawisko szumów 

przepływu we wszystkich fragmentach 

instalacji. 

• 

20 


instalacje I. 

Nowe reduktory ciśnienia HERZ – 2682 

HERZ należy do grona najbardziej rozpoznawalnych marek w swojej 

branży, oferując nowoczesną armaturę i systemy instalacyjne, 

a także wysoko zaawansowane urządzenia z zakresu odnawialnych 

źródeł energii. Warto zaznaczyć, że wszystkie produkty marki Herz 

wytwarzane są wyłącznie w 22 europejskich zakładach produkcyjnych. W przeciwieństwie 

do większości firm konkurencyjnych, to właśnie z Europy produkty 

z symbolem serca trafiają do ponad 80 krajów świata. 

PROMOCJA 

Aby zaspokoić stale rosnące wymagania 

rynku instalacyjnego, firma 

Herz wprowadziła na polski rynek 

nową serię reduktorów ciśnienia 

serii 2682. Zakres regulacji ciśnienia 

nowych reduktorów został dopasowany 

do obowiązującego w Polsce 

prawa budowlanego, zgodnie 

z którym maksymalne ciśnienie 

w instalacji wewnętrznej nie powinno 

przekraczać 6 barów. 

Korpusy reduktorów wykonywane 

są jako odkuwki z mosiądzu odpornego 

na wypłukiwanie cynku 

CW626N, a wszystkie elementy 

mające bezpośredni kontakt z wodą 

pitną spełniają najbardziej restrykcyjne 

wymagania w zakresie dopuszczalnej 

zawartości ołowiu (zgodnie 

z regulacjami europejskimi i polskim 

prawem budowalnym). 

Membrany reduktorów HERZ wykonywane 

są z tworzywa sztucznego 

EPDM, a stalowe trzpienie mające 

bezpośredni kontakt z wodą 

– ze stali szlachetnej, odpornej 

na korozję. Elementy z tworzywa 

sztucznego odporne są na działanie 

ciepłej wody użytkowej o temperaturze 

do 40°C. 

Reduktory ciśnienia HERZ-2682 wyposażone 

zostały w pokrętło z pionowym 

wskaźnikiem zadanej wartości 

ciśnienia wyjściowego oraz 

manometr. W dolnej części korpusu 

zastosowano filtr siatkowy w przezroczystej 

obudowie. Dzięki temu 

można w łatwy sposób kontrolować 

i usuwać ewentualne zanieczyszczenia 

wpływające do instala- 

cji (przy pomocy specjalnego, załączonego 

klucza). 

Reduktor ciśnienia HERZ może być stosowany 

w instalacjach wodnych – w tym wody pitnej 

– oraz w instalacjach, w których wykorzystuje 

się inne płyny nieagresywne, sprężone 

powietrze lub azot. Reduktory znajdują zastosowanie 

również w instalacjach centralnego 

ogrzewania dla – ochrony urządzeń przed 

nadmiernym wzrostem ciśnienia. 

Zastosowanie reduktorów serii HERZ-2682 

w instalacjach wody pitnej wpływa korzystnie 

na żywotność armatury oraz zmniejsza 

straty wynikające z nieszczelności instalacji. 

Dzięki ograniczeniu zużycia wody pitnej 

(zimnej i ciepłej) reduktory pozytywnie 

wpływają na środowisko naturalne. Reduktor 

ciśnienia HERZ montowany jest najczęściej 

za licznikiem wody, pomiędzy dwoma 

zaworami odcinającymi, a kierunek jego 

zabudowy musi być zgodny ze strzałką 

na korpusie i kierunkiem przepływu wody. 

Fabryczna nastawa reduktorów wynosi 

3 bary. Przekręcenie pokrętła w prawo 

(zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek 

zegara) powoduje zwiększenie nastawy ciśnienia 

po stronie wtórnej. 

Reduktory Herz serii 2682 nie wymagają 

szczególnych czynności serwisowych 

i konserwacyjnych. Aby zabezpieczyć urządzenie 

przed zanieczyszczeniami, zalecana 

jest zabudowa przed reduktorem filtra siatkowego 

o wielkości oczek 0,5 mm. 

Produkowane w szerokim zakresie średnic 

(DN 15, 20, 25, 32, 40, 50) reduktory HERZ, 

charakteryzują się wysoką niezawodnością 

i oferowane są w bardzo atrakcyjnej cenie. 

Podobnie jak wszystkie produkty marki HERZ, 

również reduktory objęte są standardową 

5-letnią gwarancją producenta. Warto zaznaczyć, 

że okres gwarancji można wydłużyć 

nawet do 10 lat, jeżeli instalacja zostanie wykonana 

przez instalatora posiadającego autoryzację 

firmy Herz. 

Aby uzyskać więcej informacji o innowacyjnych 

produktach i rozwiązaniach marki 

HERZ, polecamy lekturę prasy branżowej 

oraz regularne odwiedzanie strony 

www.herz.com.pl Zapraszamy również 

do udziału w organizowanych cyklicznie 

tematycznych szkoleniach produktowych 

– zarówno w centrali firmy HERZ w Wieliczce, 

jak również w każdym dogodnym dla 

Państwa miejscu w Polsce. 

• 


21

I. 

instalacje 

Obrotowe zawory mieszające ARV ProClick 

i siłowniki elektryczne ARM ProClick. 

Nowa generacja produktów AFRISO! 

3- i 4-drogowe obrotowe zawory mieszające ARV ProClick AFRISO 

– wykorzystywane są do mieszania strumieni wody ciepłej i zimnej 

w instalacjach wodnych, w celu uzyskania odpowiedniej temperatury 

płynącego w nich medium. Do zautomatyzowania pracy zaworów stosuje 

się siłownik elektryczny ARM ProClick AFRISO. 

PROMOCJA 

Projektując nową generację 

obrotowych zaworów mieszających 

ARV ProClick i siłowników 

elektrycznych ARM 

ProClick kierowaliśmy się 

podobną filozofią, jak w przypadku 

zmiany generacji termostatycznych 

zaworów mieszających 

ATM AFRISO w 2016 

roku. Postawiliśmy sobie za cel 

w jak największym stopniu odpowiedzieć 

na pojawiające się 

sugestie naszych klientów. Tworząc 

nową wersję, skupiliśmy się na realizacji 

potrzeb instalatorów związanych 

z działaniem i montażem urządzeń. 

Zachęcamy do zapoznania się ze zmianami, 

bo po raz kolejny dla Was – zmieniliśmy 

na lepsze! 

Odświeżony design 

Pokrętła w obrotowych zaworach 

mieszających ARV ProClick oraz 

siłownikach elektrycznych ARM 

Fot. 2. 3-drogowy obrotowy zawór 

mieszający ARV ProClick. 

Fot. 1. 

Siłownik elektryczny ARM ProClick. 

Fot. 3. 4-drogowy obrotowy zawór 

mieszający ARV ProClick. 

22 


instalacje I. 

zyskać mniejszy przeciek wewnętrzny. 

Ma to szczególnie duże znaczenie, 

kiedy wykorzystujemy zawór w funkcji 

przełączania dwóch strumieni przepływu. 

Korpusy obrotowych zaworów 

mieszających ARV ProClick są 

mniejsze w stosunku do poprzedniej 

generacji, dzięki czemu zajmują mniej 

miejsca w instalacji. Zawory zyskały 

też nowe powierzchnie do złapania 

kluczem hydraulicznym, w formie 

ośmiokąta, co zdecydowanie ułatwia 

montaż w każdej możliwej pozycji. Dodatkowo 

gamę zaworów 3 drogowych 

poszerzyliśmy o rozmiar DN 15, a zawory 

4-drogowe o DN 20. Dzięki temu 

w ofercie AFRISO znalazły się rozwiązania 

do większej ilości zastosowań. 

Fot. 4. 

Montaż siłownika ARM ProClick na zaworze ARV ProClick. 

ProClick powiększono dla wygodniejszej 

obsługi ręcznej. Posiadają 

one także dwustronną przykrywkę, 

zadrukowaną z obu stron skalami numerycznymi, 

która montowana jest 

na zatrzask. Największą przewagą jest 

jednak innowacyjny system montażu 

siłownika na zaworze – ProClick! 

Montaż – system ProClick 

Montaż siłownika elektrycznego ARM 

ProClick na obrotowym zaworze 

mieszającym ARV ProClick odbywa 

sie w dwóch krokach: należy zdjąć 

pokrętło i niebieski pierścień z zaworu, 

a następnie nałożyć na niego 

siłownik, bez użycia narzędzi oraz 

dodatkowych elementów łączących. 

Pokrętło i niebieski pierścień ograniczający 

zamontowane są na zaworze na zatrzask. 

Pod pokrętłem zaworu ARV ProClick zawsze 

znajduje się przykręcony adapter 

do montażu siłowników elektrycznych 

ARM ProClick. Siłownik montujemy poprzez 

nasunięcie go na zawór z adapterem. 

Zsunięcie siłownika z zaworu możliwe jest 

po naciśnięciu i przytrzymaniu przycisku 

zwalniającego mechanizm blokujący. 

Obrotowe zawory mieszające 

ARV ProClick 

Konstrukcja wewnętrzna 3-drogowych 

obrotowych zaworów mieszających 

ARV ProClick została ulepszona, aby 

Siłowniki elektryczne 

ARM ProClick 

Doskonałe elementy wewnętrzne siłownika 

ARM ProClick pozostały 

na najwyższym poziomie. Dużo zmieniło 

się jednak z zewnątrz. Siłowniki 

elektryczne ARM ProClick zyskały 

nowy przełącznik trybu pracy w formie 

przycisku. Wystarczy wcisnąć, żeby 

swobodnie operować siłownikiem 

ręcznie, poprzez pokrętło. Ponowne 

wciśnięcie przywraca siłownik do pracy 

automatycznej. Odpinana wtyczka 

z przewodem elektrycznym, podobnie 

jak w pompach obiegowych, umożliwia 

montaż siłownika elektrycznego 

ARM ProClick bez przeszkadzającego 

kabla. Można go wygodnie podłączyć 

do sterownika i podpiąć w dowolnym 

momencie przed uruchomieniem instalacji. 

Nowe, większe diody ułatwią 

diagnostykę w ciemnych kotłowniach. 

• 

Więcej informacji na temat obrotowych 

zaworów mieszających ARV 

ProClick i siłowników elektrycznych 

ARM ProClick AFRISO znajduje się 

na stronie www.proclick.afriso.pl. 

Fot. 5. 

Nowe wygodne pokrętło. 

Fot. 6. Kabel elektryczny z odpinaną 

wtyczką. 


23

I. 

instalacje 

Systemy kanalizacji niskoszumowej 

Kanalizacje niskoszumowe oferowane na polskim i unijnym rynku to 

kompletne systemy instalacji, które dzięki specjalnej konstrukcji i odpowiedniemu 

doborowi materiałów, nie pozwalają na propagację hałasu 

generowanego przez płynące ścieki i mechanizmy działające w obrębie 

instalacji. Użytkownicy uzyskują w ten sposób wysoki komfort, który przy 

standardowych rozwiązaniach okazuje się nieosiągalny. 

Hałas powstający 

w kanalizacji 

Jak wiadomo, płynące ścieki tworzą 

hałas słyszalny często bardzo 

wyraźnie i wywołujący u mieszkańców 

budynku – użytkowników 

instalacji – odczucie sporego 

dyskomfortu. Po prostu ciągłe 

szumy, odgłosy bulgotania, stuki 

i tym podobne dźwięki – wszystko 

to jest bardzo nieprzyjemne 

i irytujące. Typowymi przyczynami 

powstawania hałasu w instalacji 

są m.in. nagłe zwężenia średnicy 

instalacji, ostre przejścia instalacji 

z biegu pionowego w poziomy 

(ścieki w takim kolanie głośno 

uderzają o jego ścianki), kawitacja 

na zwężeniach, nagłe zmiany 

prędkości przepływu ścieków czy 

też dźwięki mechanizmów działających 

w spłuczkach i rezerwuarach 

(spust wody i napełnianie). 

Kłopotliwość życia z hałasem 

jest tak wysoka, że już lata temu 

producenci systemów instalacji 

kanalizacyjnych – pod dodatkowym 

naciskiem ze strony stopniowo 

pojawiających się regulacji 

prawnych – musieli rozpocząć 

poszukiwania materiałów i metod 

produkcji takich instalacji, 

które pochłaniają nieprzyjemne 

i głośne dźwięki, bądź sprawiają, 

że nie docierają one do uszu 

użytkowników instalacji lub też 

docierają bardzo wytłumione. 

By stworzyć nowoczesne systemy 

kanalizacji niskoszumowych, 

czołowi producenci musieli się 

zmierzyć z dość trudnym zada- 

Fot. 1. 

Geberit – przyłącza w systemie Silent-PP. 

Fot. MAGNAPLAST 

Fot. 2. Magnaplast – element nieodzowny 

w systemie Ultra dB, czyli mufa 

przesuwna. 

niem, jakim jest identyfi kacja źródeł 

hałasu oraz określenie sposobu rozchodzenia 

się dźwięku po instalacji oraz budynku 

w którym się ona znajduje. Lata 

testów i badań prowadzonych m.in. 

przy współpracy z instytutami naukowymi, 

doprowadziły do istotnej konkluzji: 

pierwotną przyczyną hałasu są drgania 

ścianek rur – wywołane przepływem 

ścieków – które to drgania przenoszą się 

do otoczenia na dwa sposoby i w ten 

sposób tworzą dwa podstawowe ro- 

Fot. 3. Magnaplast – kolanko w systemie 

Ultra dB. 

Fot. GEBERIT 


24 


instalacje I. 

Fot. GEBERIT 

Fot. GEBERIT 

Fot. GEBERIT 

Fot. 4. Geberit – adapter w systemie 

Silent-PP. 

dzaje hałasu: powietrzny i materiałowy, 

zwany też strukturalnym. 

Ten pierwszy – jak łatwo się domyślić – to 

nic innego, jak fala dźwiękowa, powstająca 

w wyniku drgania ścianek rur. Dociera 

ona do naszych uszu bezpośrednio 

poprzez powietrze jako akustyczna fala. 

Drugi rodzaj hałasu, czyli materiałowy, to 

sytuacja bardziej skomplikowana. Powstaje 

w wyniku przeniesienia drgań rury kanalizacyjnej 

na materiały otaczające ją lub 

będące z nią w styczności – np. na ściany 

konstrukcyjne, strop bądź przylegające 

inne rury. Przekazywanie drgań z rury kanalizacyjnej 

(przekazywanie rezonansu) 

na otaczające ją materiały, czyli ogólnie 

mówiąc na konstrukcję budynku, odbywa 

się dzięki zjawisku tak zwanego mostku 

akustycznego, gdzie owym „mostkiem” 

są wszystkie miejsca styczności czy połączenia 

rury kanalizacyjnej z materiałami 

wokół, czyli wspomnianymi ścianami, 

Fot. 5. Geberit – czwórnik odsadzakowy 

Silent-PP 87.5° prawy. 

szachtami instalacyjnymi, innymi rurami 

itd. Rezonans po przetransmitowaniu 

z rur kanalizacyjnych (poprzez mostki) 

na ściany budynku, w końcu przetwarzany 

jest na falę akustyczną, która dociera 

do naszych uszu jako irytujący i dokuczliwy 

szum kanalizacyjny. 

Zrozumienie tych zjawisk pozwoliło producentom 

systemów kanalizacyjnych 

rozpocząć poszukiwania skutecznych 

sposobów na eliminację hałasu, w dużej 

mierze poprzez wyszukanie właściwych 

tworzyw lub kombinacji kilku tworzyw 

sztucznych, które potrafią pochłaniać i tłumić 

drgania rur lub po prostu tworzą tych 

drgań o wiele mniej. 

Kanalizacja niskoszumowa 

jako główny sposób eliminacji 

hałasu z rur 

Nie jest tak, że nie znaleziono do tej 

pory innych sposobów na ograniczanie 

Fot. 6. Geberit – opaska łącząca dla 

systemu Silent-PP. 

emisji hałasu kanalizacyjnego, że bez instalacji 

niskoszumowych ani rusz. Wiele 

materiałów używanych do konstrukcji 

ścian opracowano w taki sposób, by 

wytłumiały przenoszone na nie drgania, 

ponadto stworzono dźwiękochłonne 

izolatory (amortyzatory), którymi rury 

odgradza się od otoczenia. Nie można 

powiedzieć, że te metody nie mają 

swojej skuteczności – one faktycznie 

wpływają na poprawę komfortu życia 

z głośną instalacją kanalizacyjną, lecz 

zarazem żadna z tych metod nie redukuje 

drgań u źródła. Dopiero rewolucja 

materiałowa spowodowała to, co okazało 

się najskuteczniejsze – pozwoliła 

wyprodukować rury, kształtki i wszelkie 

inne elementy instalacji niskoszumowych, 

które drgają słabo, zamykają hałas 

i tłumią go, pozwalając na nikłą jego generację 

na poziomie zaledwie 16–20 dB, 

w porównaniu do np. 35 czy 40 dB emi- 

z d a n i e m 

E K S P E R T A 

Czy można wskazać jakieś typowe błędy popełniane przez inwestorów, 

skutkujące pogorszeniem się skuteczności działania zrealizowanej instalacji 

niskoszumowej? 

Łukasz Skarżyński, Menadżer technicznego wsparcia sprzedaży / Technical Sales Support Manager, Geberit 

Głównymi błędami popełnianymi przy wykonywaniu instalacji kanalizacji niskoszumowej są: 

– zamiana systemowych elementów instalacji, w tym mocowań 

– brak izolacji akustycznej odcinków poziomych instalacji, 

– zalewanie w posadzce rur bez izolacji 

– brak dylatacji przy przejściach przez przegrody budowlane 

– zmiany trasy przewodów np. krótkie odcinki odsadzek na pionach. 


25

I. 

instalacje 



Fot. 7. Magnaplast – rury w systemie Ultra dB wyposażono 

w przydatną podziałkę centymetrową. Fot. 8. Magnaplast – przekrój przez rurę w systemie Ultra dB. 

towanych przez instalacje standardowe 

(wg normy polskiej hałas nie powinien 

przekraczać 25 dB za dnia i 20 dB nocą). 

Zadaniem kanalizacji niskoszumowej 

w odniesieniu do hałasu powietrznego 

jest zamknięcie go wewnątrz rur 

i ograniczenie jego przenoszenia się 

bezpośrednio do powietrza. Uzyskuje 

się to w głównej mierze dzięki odpowiednim 

materiałom, lub ich mieszankom 

z domieszkami np. niektórych 

minerałów, bądź poprzez zastosowanie 

struktur wielowarstwowych przy produkcji 

rur, gdzie każda warstwa w określony 

sposób wpływa na zmniejszenie 

fali dźwiękowej. W stosunku do hałasu 

strukturalnego zadaniem instalacji niskoszumowej 

jest jak największe ograniczenie 

transmisji rezonansu na ściany 

i materiały wokół, co uzyskuje się poprzez 

właściwie zaprojektowanie i wykonanie 

wszelkich kształtek, łączników, 

obejm, mocowań i połączeń instalacji 

z budynkiem – elementów, które najczęściej 

stają się mostkiem akustycznym. 

Żeby system działał prawidłowo, istotne 

jest prawidłowe wykonanie jego 

montażu i postępowanie w zgodzie 

z wytycznymi producenta oraz korzystanie 

z elementów stanowiących ten 

i tylko ten system. Wskazane jest wspomaganie 

się dodatkowymi sposobami 

na ograniczanie transmisji rezonansu 

akustycznego, zwłaszcza w ciasnych 

przegrodach budowlanych, przy przejściach 

z kondygnacji na kondygnację 

– chodzi tu o wszelkiego rodzaju otuliny 

czy kołnierze dźwiękochłonne, takie 

jak np. pianki polietylenowe lub otuliny 

poliuretanowe. Podczas mocowania 

instalacji do ścian trzeba korzystać ze 

specjalistycznych obejm akustycznych 

(z reguły stal z wkładką z syntetycznego 

elastomeru EPDM, pochłaniającą 

drgania), przy czym odstępy między 

nimi powinny być takie, jak zaleca producent 

instalacji a ich średnica powinna 

być właściwie dobrana do średnicy rury. 

Ponadto siła z jaką zostaną zaciśnięte 

na rurze nie może być zbyt wysoka, 

gdyż to spowoduje utratę właściwości 

tłumienia drgań i pozwoli na powstanie 

mostka akustycznego. Coraz częściej 

z d a n i e m 


Czy można wskazać jakieś typowe błędy popełniane przez 

inwestorów, skutkujące pogorszeniem się skuteczności 

działania zrealizowanej instalacji niskoszumowej? 

Łukasz Lipiński, Specjalista ds. sprzedaży, Magnaplast 

Wdrożyliśmy w życie nasz autorski pomysł w postaci skali centymetrowej 

na całej długości rury. Z rozmów z instalatorami wiemy, 

że ten innowacyjny element w sposób znaczący ułatwia pracę, 

m.in. eliminując podstawowy błąd jakim jest nieuwzględnienie 

odpowiedniej kompensacji wydłużeń przy kielichowym łączeniu 

rur. 

Błędy wynikać mogą z użycia niezbędnych przy montażu obejm 

mocujących. Zawsze zalecamy stosowanie takich, które posiadają 

elastomerową wkładkę. Ponadto, do uzyskania odpowiednich, 

potwierdzonych badaniami charakterystyk akustycznych, 

konieczne jest zastosowanie wskazanej przez nas specjalnej 

obejmy BISMAT 1000, powszechnie dostępnej na rynku. Niestety, 

pokusa szukania oszczędności jest czasami duża i wówczas 

stosuje się tańsze obejmy bez wkładek lub też plastikowe. Tymczasem 

w skali całej inwestycji taka oszczędność to nawet nie 

promil ogółu kosztu! Na szczęście skala tego typu działań zdaje 

się być bardzo mała. Instalatorzy, których dobrze znamy, stawiają 

na pełne zadowolenie swoich klientów, przez co jakiekolwiek 

odstępstwa od sztuki montażu – według naszej wiedzy – nie 

mają miejsca. 

26 


instalacje I. 

stosuje się obejmy, w których kontakt 

wkładki tłumiącej z rurą nie następuje 

na całym obwodzie, lecz w kilku (np. 

trzech) punktach, co pomaga osiągnąć 

bardziej równomierną absorbcję drgań. 

Profesjonalni instalatorzy doradzają 

też zastępowanie ciasnych kolanek 90º 

dwoma łącznikami 45º, co powoduje 

złagodzenie siły uderzenia ścieków 

w ścianę rury na zmianie kierunku. Nawet 

jeśli nie ma tego w instrukcji producenta 

instalacji, warto w ten sposób 

złagodzić każdą zmianę kierunku, gdyż 

w tych miejscach generuje się bardzo 

dużo hałasu, zarówno strukturalnego 

jak i powietrznego. 

Oprócz posiadania właściwości redukujących 

hałas, instalacje niskoszumowe 

powinny być oczywiście zdolne do obsłużenia 

ścieków o temperaturze do 95º 

Celsjusza oraz ścieków agresywnych 

z punktu widzenia ich składu chemicznego. 

Ich wnętrze powinno być absolutnie 

gładkie (przeciwdziałanie powstawaniu 

osadów na wewnętrznych 

ściankach) zaś połączenia poszczególnych 

elementów instalacji – kielichowe, 

czy też z zastosowaniem dodatkowych 

łączników – powinny obowiązkowo 

uwzględniać kompensację wydłużeń. 

Warto też skierować swoją uwagę 

w stronę systemów, które nadają się 

do łączenia ich z innymi systemami, co 

ma miejsce przy podłączaniu nowej instalacji 

niskoszumowej do elementów 

starej instalacji – np. z PCV bądź żeliwnej 

– istniejącej już wokół umywalek czy 

wanien w starym budownictwie. 

Fot. 5. Geberit – trójnik w systemie 

Silent-PP ze złagodzonym wejściem 

poziomej części instalacji. 

Fot. GEBERIT 

Materiały i rodzaje tworzyw 

w kanalizacjach niskoszumowych 

Analizując ofertę największych graczy 

na rynku niskoszumowych systemów 

kanalizacyjnych, można szybko dojść 

do wniosku, że w kwestii materiałów 

liczą się polietylen oraz polipropylen, 

przy czym oba występują najczęściej 

w postaci zmodyfi kowanych odmian. 

Polietylen z mineralnym wypełnieniem, 

który stopniowo wypierany jest z rynku 

przez PP, cechuje się w stosunku do czystego 

PE większym ciężarem rur i kształtek, 

dzięki czemu następuje redukcja 

wibracji i lepsza izolacja dźwięku. Dlatego 

w systemach niskoszumowych całkiem 

dobrze wypełnia swoje zadanie. 

Jednakże systemy na bazie polipropylenu 

są obecnie popularniejsze, gdyż 

charakteryzują się dużym ciężarem 

powierzchniowym materiału i z uwagi 

na swoją strukturę cząsteczkową (długie 

łańcuchy polimerowych struktur 

przetykane minerałami) mają nieco lepsze 

właściwości mechaniczne, tłumiąc 

skutecznie drgania i ograniczając hałas 

powietrzny jak i materiałowy. 

Widocznym trendem rynkowym są 

systemy rur wielowarstwowych z PP, 

w których owa warstwowość – i chodzi 

tu o dwie lub trzy warstwy – stanowi 

skuteczną przeszkodę dla fal wydostających 

się z rur w postaci hałasu powietrznego. 

Każda warstwa różni się nieco 

swoją strukturą i dodatkami w niej zawartymi 

i w efekcie każda pełni nieco 

inną rolę i inaczej też reaguje na falę 

dźwiękową. Najbardziej wewnętrzne 

mają wysoką odporność temperaturową 

i oczywiście chemiczną, środkowe 

i/lub zewnętrzne warstwy usztywniają 

strukturę rury i najsilniej redukują hałas. 

Zewnętrzne warstwy są zarazem odporne 

na działanie czynników mechanicznych 

oraz na niską temperaturę. Fale 

akustyczne wewnątrz rury warstwowej 

odbijają się od ścianek i próbując 

przejść przez kolejne warstwy ulegają 

stopniowemu rozbiciu i pochłonięciu, 

a na koniec po osłabnięciu ponownemu 

odbiciu do wewnątrz od najbardziej 

zewnętrznej warstwy rury. W efekcie 

to co wydostaje się na zewnątrz, czyli 

niewielka fala dźwiękowa, jest z reguły 

co najwyżej połową tego, czym było 

na początku. 

Często spotkać się można również 

z rurami na bazie kopolimeru PP. Tutaj 

warstwy wewnętrzne również odpowiadają 

za sztywność obwodową rury 

i za pochłanianie dźwięku wytworzonego 

w rurze przez ścieki. Systemy te 

obejmują oczywiście nie tylko rury, ale 

też m.in. kształtki, które wykonuje się 

na przykład z PP formowanego na wtryskarkach 

i uzupełnionego dodatkiem 

kredy dla zwiększenia ich ciężaru. 

W literaturze branżowej można spotkać 

stwierdzenie, że pojawił się jeszcze jeden 

nowy materiał, o nazwie Astolan®, 

lecz jest to swego rodzaju nieporozumienie, 

gdyż za tą nazwą kryje się polipropylen 

o bardzo wysokiej gęstości 

i wzmacniany minerałami – a więc tworzywo 

wspomniane już wyżej w niniejszym 

rozdziale. 

Podsumowanie. 

Kanalizacje niskoszumowe mogą być 

stosowane w każdym budynku, ale ich 

najwłaściwszym miejscem są domy 

i mieszkania, hotele, pensjonaty czy 

szpitale – a więc miejsca, w których 

komfort akustyczny jest bardzo potrzebny 

i oczekiwany. Najlepiej, gdy 

uwzględniane są jeszcze na etapie projektowania 

budynku, kiedy to można 

skorelować ich obecność z innymi metodami 

redukcji hałasu, takimi jak choćby 

dobór odpowiednich materiałów 

budowlanych czy uwzględnienie osłon 

lub mat wytłumiających i pochłaniających 

drgania przenoszone z kanalizacji 

na konstrukcję budynku. 

Łukasz Lewczuk 

Na podstawie materiałów publikowanych 

m.in. przez: Pipelife Polska S.A., 

Wavin Polska S.A., Geberit Sp. z o.o., 

Magnaplast Sp. z o.o. i Hakan Plastik 


27

I. 

instalacje 

Niskoszumowe systemy 

kanalizacji wewnętrznej 

PROMOCJA 

Rozwój cywilizacyjny powoduje między innymi, że otaczają nas 

przedmioty lepiej działające, posiadające więcej funkcji, trwalsze, 

o lepszych cechach użytkowych. Projektanci, konstruktorzy i inżynierowie 

materiałowi pracują nad tym, by żyło nam się lepiej. Dotyczy to również 

rzeczy, które mają wpływ na nasze poczucie komfortu, a z których pracy 

niekoniecznie chcemy/powinniśmy zdawać sobie sprawę. 

Jak uzyskuje się tłumienie 

dźwięków przez system KW? 

Technicznie rzecz biorąc, większość 

oferowanych na naszym 

rynku systemów kanalizacyjnych, 

opiera się na użyciu do ich produkcji 

polipropylenu wzbogaconego 

dodatkami mineralnymi. 

To właśnie te dodatki powodują, 

że rurę trudniej wprawić w drgania 

i tłumi ona dźwięki powstałe 

już wewnątrz. Oczywiście szczegóły 

techniczne dotyczące składu 

„tłumiącej” mieszanki trzymane są 

w tajemnicy. Rozwiązania niskoszumowe 

są skuteczne: w porównaniu do kanalizacji 

wykonanej z żeliwa, „niskoszumówka” 

jest ok. cztery razy cichsza. Klienci, którym 

szczególnie zależy na komforcie mogą 

dodatkowo zastosować specjalne uchwyty 

mocujące, których wykładziny jeszcze 

bardziej zwiększają skuteczność systemu. 

Można również zauważyć, że „efektem 

ubocznym” zastosowania wzbogaconego 

polipropylenu zwykle jest zwiększona 

sztywność obwodowy rur, co może 

być zaletą w niektórych typach instalacji, 

a zarazem wadą w innych. 

Fot. 2. Rury systemu kanalizacji niskoszumowej 

Comfort Plus. 

Fot. 1. 

Kształtki systemu kanalizacji niskoszumowej Comfort Plus. 

Jeszcze parę lat temu, klient poszukujący 

systemu kanalizacyjnego, miał dość 

prosty wybór: na półkach królowały systemy 

z PP i PVC (w tym PVC spieniony). 

Systemy produkowane były (i są) zgodnie 

z obowiązującymi Polskimi Normami 

(PN). 

Klient szczególnie ceniący komfort 

mógł wybrać jeden z kilku, powoli zyskujących 

uznanie, systemów kanalizacji 

niskoszumowej. To wiązało się jednak 

ze znacznie głębszym sięgnięciem 

do portfela. Toteż nie każdego było stać 

na takie rozwiązanie. 

Jedna zasadnicza różnica pomiędzy wymienionymi 

grupami pozostawała niezmienna 

– bardzo duży odstęp cenowy 

„zwykłych” systemów KW od systemów 

„niskoszumowych”. 

28 


instalacje I. 

Fot. 3. System kanalizacji niskoszumowej Comfort Plus zapewnia komfort akustyczny w pomieszczeniach. 

System Comfort Plus 

Firma Pipelife Polska S.A. zauważyła 

rynkową niszę i na początku roku 2016 

wprowadziła do oferty system Comfort 

Plus – bardzo atrakcyjny cenowo system 

kanalizacji wewnętrznej o podwyższonych 

parametrach eksploatacyjnych. 

System składa się z rur i kształtek w kolorze 

jasnoszarym. Dzięki specjalnym domieszkom 

mineralnym używanym do konstrukcji 

rur, system w znacznym stopniu tłumi 

dźwięki pracującej kanalizacji (wyniki badań 

wykonanych w Instytucie Fraunhoffera są 

dostępne w aprobacie technicznej). Oferta 

systemu obejmuje średnice od 32 mm 

do 160 mm i bardzo szeroką gamę kształtek. 

System w całości jest produkowany 

w Polsce, w oparciu o polskie rozwiązania 

techniczne. 

Rury systemu Comfort Plus są sztywniejsze 

średnio o ok. 50% od typowych systemów 

kanalizacyjnych. Na specjalne zamówienie 

oferowane są również rury o średnicy 

110 mm i grubości ścianki 3,0 mm. 

Rury te mają sztywność obwodową 

4 kN/m 2 (klasa SN4). Dzięki temu można 

je stosować w obszarze zastosowania 

„BD”, a więc nie tylko w systemach wewnątrz 

budowli, ale dodatkowo w instalacjach 

zakopanych w ziemi pod konstrukcją 

budowli. Kanalizacja niskoszumowa 

doskonale sprawdza się w budynkach 

mieszkalnych nowo wybudowanych, przy 

renowacji i odbudowie istniejących instalacji 

oraz instalacjach przemysłowych. 

Dostępność rur o dużych średnicach do 

160 mm umożliwia zastosowanie kanalizacji 

niskoszumowej w budynkach wielokondygnacyjnych. 

Podsumowując: parametry techniczne 

systemu Comfort Plus klasyfi kują go 

w niszy pomiędzy systemami „zwykłymi” 

KW a drogimi systemami klasy Premium 

– jednak cenowo znacznie mu 

bliżej do systemów KW. Ujmując rzecz 

marketingowo: wybierając Comfort 

Plus otrzymujesz dużo więcej za niewiele 

więcej pieniędzy! 

• 

REKLAMA 


29

I. 

instalacje 

Fot. ATLANTIC 

Elektryczne, pojemnościowe podgrzewacze wody 

Szybko i niedrogo? Mamy sposób na uzyskanie ciepłej wody zaraz po 

odkręceniu kranu. Gwarantują nam to elektryczne pojemnościowe 

podgrzewacze wody. Koszty oleju i gazu są wysokie, dlatego takie 

ogrzewanie jest alternatywą i tanim, ekologicznym rozwiązaniem. 

Na rynku jest w tej materii spora 

konkurencja. Elektrycznych pojemnościowych 

podgrzewaczy 

nie brakuje. Zanim zdecydujemy 

się na któryś z nich, powinniśmy 

precyzyjnie określić swoje oczekiwania 

co do sposobu korzystania 

z ciepłej wody. W tym celu 

musimy doprecyzować zapotrzebowanie 

naszego klienta na ciepłą 

wodę. Zależy ono od następujących 

czynników: wielkości 

pomieszczenia, liczby punktów poboru 

wody (kranów), liczby użytkowników, 

wyposażenia łazienki (lub łazienek), 

przyzwyczajeń i upodobań korzystających 

z ciepłej wody. Musimy też poznać 

cechy podgrzewaczy dostępnych 

na rynku. Cechy te zależą od konstrukcji 

tych urządzeń, a zatem i sposobu, w jaki 

podgrzewają wodę. A sposoby są dwa: 

przepływowy, czyli „na bieżąco”, i pojemnościowy, 

czyli z magazynowaniem. 

Skupmy się na tym drugim. 

Jak to działa 

Elektryczne pojemnościowe podgrzewacze 

wody najpierw wodę podgrzewają, 

a następnie ją magazynują. Stałą 

temperaturę w urządzeniu zapewnia 

termostat oraz izolacja cieplna, którą jest 

zazwyczaj kilkucentymetrowa (3-8 cm) 

warstwa pianki poliuretanowej, polistyrenowej 

lub wełny mineralnej. 

Do wyboru na rynku mamy zbiorniki wiszące, 

pionowe, poziome, wykonane ze 

stali lub z dobrych tworzyw sztucznych. 

30 


instalacje I. 

z d a n i e m 


Na co zwrócić uwagę podczas zakupu elektrycznych 

pojemnościowych podgrzewaczy wody? 

Rafał Stachlewski, Atlantic Polska, Specjalista ds. PR 

Tradycyjnie należy zwrócić uwagę na ochronę antykorozyjną zbiornika 

w podgrzewaczu pojemnościowym. Dobrze, jeśli zamontowano 

w nim anodę hybrydową (połączenie tytanowej z magnezową). 

Jego wnętrze pokryte być powinno emalią ceramiczną, która wzbogacona 

jest pierwiastkami metali szlachetnych. Przydatny będzie 

również system, który zapewnia natychmiastową ochronę dynamiczną, 

odporną nawet na wodę bardzo agresywną. 

Kolejną kwestią, którą należy wziąć pod uwagę jest materiał, z którego 

wykonano grzałkę. Warto zakupić ogrzewacz, który posiada 

grzałkę ceramiczną, gdyż odznacza się ona długą żywotnością 

i odpornością na uszkodzenia mechaniczne. Rozprowadza ona 

równomiernie ciepło na całej swej powierzchni. Poza tym podczas 

ewentualnej naprawy nie wymaga opróżnienia zbiornika z wody. 

Nowoczesne ogrzewacze posiadają cyfrowe sterowanie, dzięki 

któremu same dopasowują się do potrzeb i oczekiwań użytkownika, 

a także rytmu jego życia. Przyczynia się to do znacznej 

redukcji kosztów domowego budżetu. Dlatego warto wybrać 

taki model, który posiada zaawansowaną elektronikę. 

Montuje się je w dogodnych dla nas 

miejscach w łazience, wespół z armaturą, 

z którą współpracują. Można je postawić 

lub powiesić na ścianie. Dzielą się na ciśnieniowe 

oraz bezciśnieniowe. Ciśnieniowe 

mają w zbiorniku takie ciśnienie, 

jakie panuje w instalacji wodnej. Mogą 

zasilać jeden lub więcej punktów poboru 

wody. Do zasilania pojedynczych 

punktów stosuje się niewielkie podgrzewacze 

o pojemności od 10 do 30 litrów, 

możliwe do zamontowania w szafkach. 

Fot. 1. Nowoczesne podgrzewacze są 

proste w montażu 

Fot. ATLANTIC 

Większe podgrzewacze – o pojemności 

od kilkudziesięciu do kilkuset litrów można 

zawiesić bezpośrednio pod sufi tem 

niemal w każdym pomieszczeniu. Dostarczają 

wodę do kilku punktów poboru 

na raz. Mogą pracować w instalacji podłączonej 

do sieci wodociągowej lub zaopatrywanej 

w wodę z własnego ujęcia 

i wyposażonej w hydrofor. Są wykonane 

z trwałych materiałów, takich jak stal nierdzewna 

ocynkowana lub stal pokryta 

warstwą emalia porcelanowo-szklana. Te 

bezciśnieniowe natomiast są małych rozmiarów 

(o pojemności 5-15 litrów), dlatego 

ich montaż jest najłatwiejszy – wszędzie 

znajdzie się na nie miejsce. Niestety, 

mogą zasilać tylko jeden punkt poboru: 

umywalkę lub zlewozmywak. Umieszcza 

się je nad lub pod przyborem. Zazwyczaj 

są sprzedawane razem ze specjalną 

baterią, która redukuje ciśnienie wody 

– z tego, jakie panuje w instalacji, do tego, 

pod jakim pozostaje woda w zbiorniku. 

Tak więc decyzję co do wyboru ciśnieniowego 

lub bezciśnieniowego podgrzewacza 

trzeba wnikliwie przemyśleć 

i wziąć pod uwagę przede wszystkim to, 

ile punktów podgrzewacz będzie obsługiwał. 

W obu wypadkach należy wybrać 

podgrzewacz z wysokiej jakości anodą, 

która chroni zbiornik przed korozją. 

Jeśli zainwestujemy w nią trochę pieniędzy, 

nie będziemy się musieli obawiać, 

że urządzenie szybko nam zniszczeje. 

Damy radę! 

A jak wygląda montaż elektronicznych 

pojemnościowych podgrzewaczy wody 

w trudnych warunkach? Na przykład 

w pomieszczeniach o niskiej temperaturze 

(piwnica, komórka, chłodnia) 

izolujemy zawsze przewody. W ten sposób 

możemy ograniczyć straty ciepła 

wody biegnącej przez przewody. Chyba 

że mamy możliwość podłączenia przewodu 

cyrkulacyjnego (niektóre podgrzewacze 

go dopuszczają). Wówczas stwarzamy 

Fot. 2. Aby ustrzec się przed korozją, 

warto zadbać o właściwy serwis 

Fot. ATLANTIC 


31

I. 

instalacje 

z d a n i e m 


Na co zwrócić uwagę podczas zakupu elektrycznych 

pojemnościowych podgrzewaczy wody? 

Piotr Sosnowski, Specjalista ds. marketingu i rozwoju produktów 

Ogrzewacze pojemnościowe podgrzewają wodę użytkową 

w zbiorniku przy pomocy grzałki elektrycznej. Przy doborze najważniejsze 

jest dobranie odpowiedniej pojemności zbiornika do planowanych 

punktów odbioru wody. W tego typu urządzeniach moc 

grzałki zazwyczaj nie przekracza 2 kW i można je podłączyć do zwykłego 

gniazdka elektrycznego. Urządzenie potrzebuje dłuższego 

czasu, żeby wodę podgrzać. Przy grzałce o mocy 2 kW czas podgrzewania 

wynosi od kilku minut dla małych ogrzewaczy 5 litrowych 

do niemalże dwóch godzin przy pojemnościach ok. 80 litrów. 

Czas podgrzewania jest uzależniony właśnie od mocy zastosowanej 

grzałki elektrycznej oraz od pojemności zbiornika. 

Do umywalki, czy zlewozmywaka można zastosować ogrzewacz 

o pojemności 5 litrów lub 10 litrów. Do prysznica lub wanny potrzebne 

jest zastosowanie urządzenia o większej pojemności. Warto 

zwrócić uwagę na możliwość zaprogramowanie czasu pracy i temperatury 

wody zgodnie z indywidualnymi potrzebami użytkownika 

np. przy pomocy smartfona. Zapewnia to najbardziej ekonomiczne 

korzystanie z urządzenia. 

takie warunki, aby zaistniał stały, niewielki 

przepływ wody w instalacji. Efekt? Zaraz 

po odkręceniu kranu mamy ciepłą wodę. 

No i oczywiście montujemy dowolne, 

dostępne w szerokiej sprzedaży baterie. 

Nasze podgrzewacze można podłączyć 

do instalacji elektrycznej – 230 V, oczywiście 

z małymi wyjątkami, które wyraźnie 

muszą mieć wskazane ograniczenia. 

Zwróćmy uwagę na... 

Przy zakupie elektronicznego pojemnościowego 

podgrzewacza wody należy 

zwrócić uwagę przede wszystkim na dwa 

czynniki: pojemność oraz moc. Te parametry 

pozostają ze sobą w ścisłej korelacji 

– od ich wzajemnego oddziaływania zależy 

czas podgrzewania wody w zasobniku 

do żądanej temperatury. Przy doborze 

pojemności kryterium jest oczywiste – wystarczy 

wziąć pod uwagę ilość użytkowników 

oraz ich zapotrzebowanie na ciepłą 

wodę. Inaczej rzecz się będzie miała 

w firmie, inaczej w prywatnym domu czy 

mieszkaniu, gdzie zużycie ciepłej wody 

jest z reguły większe. Najmniejsze produkowane 

podgrzewacze mają pojemność 

5 l, największe – kilka tysięcy. Temperatura 

wody, jaką możemy maksymalnie osiągnąć 

w podgrzewaczu, wynosi około 80 o C. 

Podgrzewaczy podgrzewających wodę 

do temperatury wrzenia jest na rynku 

Fot. KOSPEL 

Fot. STIEBEL ELTRON 

Fot. 3. Estetyka i dyskrecja – montując nowoczesny podgrzewacz, można być pewnym, 

że spełnimy te warunki 

Fot. 4. Efektowne urządzenie potrafi 

nawet... ozdobić pomieszczenie 

niewiele i są one raczej stosowane w pomieszczeniach 

przemysłowych. Warto pokusić 

się o zakup urządzenia dwuzakresowego, 

które może pobierać wodę w nocy, 

korzystając z tańszej taryfy. Jeśli ilość wody 

zmagazynowanej poza godzinami szczytu 

jest niewystarczająca - można ją szybko 

podgrzać za pomocą specjalnej wysoko 

wydajnej grzałki. Na rynku możemy też 

znaleźć urządzenia wyposażone w wężownicę, 

pobierające wodę z centralnego 

ogrzewania. Urządzenia te potrafią też korzystać 

z energii elektrycznej. 

32 


instalacje I. 

Fot. ATLANTIC 

Fot. 5. Podgrzewacze większych rozmiarów 

można zabudować 

Krótka instrukcja 

obsługi podgrzewacza 

Aby dobrze użytkować podgrzewacz, 

warto pouczyć klienta o tym, aby ustawił 

poziom podgrzania wody na jednym 

poziomie. Regulacja temperatury wody 

w podgrzewaczach pojemnościowych 

może być płynna (od około 35°C do wartości 

maksymalnej) lub skokowa (na przykład 

możliwe są do ustawienia trzy wartości 

40, 60 i 80°C). Na ustawienie wartości 


Fot. 7. 

maksymalnej należy szczególnie uważać, 

ponieważ jeśli z kranu poleci woda o temperaturze 

80oC, można się poparzyć. 

Wysoka temperatura sprzyja również odkładaniu 

się kamienia kotłowego na ściankach 

zasobnika i przyspiesza korozję. 

Kolejną ważną kwestia jest dbałość 

o jakość wody w zbiorniku – zależy nam 

na niej zarówno ze względów użytkowych, 

jak i technicznych – im wyższa 

jakość wody, tym wolniejsza korozja 

podgrzewacza. Pamiętajmy, że bakterie 

uwielbiają wodę letnią i właśnie w niej 

najchętniej się rozmnażają (choćby bakterie 

Legionella, wywołujące nietypowe 

zapalenie płuc. Bakterie te występują 

w różnych odmianach bardzo powszechnie 

w wodach powierzchniowych, lecz 

groźne stają się dopiero po wprowadzeniu 

do układów rozprowadzania wody 

– tak więc – uwaga!). Jeśli pokusimy się 

o zakup podgrzewacza o konstrukcji podwójnej, 

czyli "zbiornik w zbiorniku", możemy 

być pewni, że problem nas ominie. 

Ale i w tym podgrzewaczu warto czasem 

ustawić temperaturę na wartość maksymalną, 

aby w prosty i naturalny sposób 

odkazić nasze urządzenie. Pamiętajmy, 

że przy temperaturze 55°C wspomniane 

wcześniej bakterie Legionelli giną w około 

20 minut, przy temperaturze 60°C w 2 minuty, 

natomiast przy temperaturze 70°C 

w parę sekund. 

Czysta biel i minimalizm spodoba się fanom nowoczesnego designu 

Fot. KOSPEL 

Fot. 6. Podgrzewacz wiszący czy stojący? 

Oto jest pytanie! 

A jakie są koszty? 

Załóżmy, że przy koszcie jednostkowym 

energii elektrycznej na poziomie 0,40 zł/ 

kWh przygotowanie każdych 10 litrów 

c.w.u. będzie kosztowało ok. 0,2 zł. Jest 

to koszt nieznacznie wyższy niż w przypadku 

ogrzewaczy przepływowych, ale 

i tak warto pokusić się o oszczędność. 

Podgrzewacz? Tak, ale zadbany... 

Warto pouczyć naszego klienta, że powinien 

dbać o swój elektryczny, pojemnościowy 

podgrzewacz do wody. Po 

pierwsze, musi kontrolować (obowiązkowo) 

stopień zużycia anody. Jeżeli nie 

potrafi zrobić tego sam, powinien raz 

na jakiś czas poprosić o pomoc specjalistę, 

choć nowoczesne podgrzewacze 

są z reguły wyposażone we wskaźnik 

zużycia anody. Aluminiowe lub magnezowe 

anody zainstalowane w podgrzewaczach 

pojemnościowych mają 

wprawdzie przedłużyć ich żywotność 

naszego urządzenia, spowalniając korozję 

zachodzącą wewnątrz zbiornika, ale 

należy je wymieniać co dwa-, trzy lata. 

Po tym czasie anody raczej się zużywają, 

zależy to oczywiście od jakości wody 

w naszym podgrzewaczu i od jakości 

samego zbiornika (kolejny powód, aby 

wybrać ten wyższej klasy!). 

Małgorzata Szcześniak 


33

I. 

instalacje 

Nowe ogrzewacze pojemnościowe 

STIEBEL ELTRON 

Seria PSH…Classic P 

PROMOCJA 

Ogrzewacze wody PSH… Classic można 

dobrać w zależności od potrzeb, 

a także ilości oraz rodzaju punktów poboru 

wody: 

Seria PSH 50-200 Classic P to 

elektryczne, ciśnieniowe, energooszczędne 

ogrzewacze pojemnościowe 

do indywidualnego 

lub grupowego przygotowania 

ciepłej wody. Idealnie sprawdzają 

się w domkach letniskowych, 

gospodarstwach domowych, 

w budynkach gospodarczych, 

biurowych oraz przemysłowych. 

Ze względu na wyróżniającą się 

estetykę, idealnie sprawdzą się nie tylko 

na działkach czy w obiektach inwestycyjnych, 

ale również w eleganckich 

łazienkach. Są przystosowane do zasilania 

jednego lub kilku punktów poboru 

wody i dostępne w szerokim wachlarzu 

pojemności: od 50 do 200 litrów. Moc 

przyłączeniowa to 1,8 kW, a zużycie 

energii na podtrzymanie temperatury 

65°C/24h wynosi tylko 0,96 kWh dla pojemności 

50 litrów. 

W przypadku grupowego (poziomego) 

przygotowania c.w.u. woda podgrzana 

jest w jednym miejscu i przewodami 

hydraulicznymi rozprowadzona do kilku 

punktów odbioru. To rozwiązanie jest 

ekonomiczne pod warunkiem, gdy 

punkty poboru wody znajdują się w niewielkich 

odległościach od ogrzewacza 

oraz jeśli rozplanowane są na tym samym 

poziomie. 

W zależności od potrzeb użytkownika, 

jest możliwe płynne, bezstopniowe 

ustawienie temperatury w zakresie 

od 30°C do 70°C. Urządzenie ogrzewa 

wodę, gdy temperatura spadnie poniżej 

wartości zadanej. Temperatura 

termostatu jest ustawiona fabrycznie 

na wartość 60°C. 

Z powodu stałego kontaktu z wodą 

każdy ogrzewacz powinien być szczególnie 

odporny na korozję. W przypadku 

modeli PSH… Classic zbiornik jest 

dwustronnie emaliowany syntetycznym 

szkliwem o specjalnym składzie 

CoPro. STIEBEL ELTRON jest pierwszą 

fi rmą w Europie, która została wyróżniona 

za znakomitą jakość produktów 

przez Europejską Izbę Producentów 

Emalii (European Enamel Authority 

– EEA). Wszystkie modele wyposażono 

w anodę magnezową, której celem 

jest ochrona wewnętrznej powłoki 

zbiornika przed korozją, co zapewnia 

wyjątkowo długą żywotność zbiornika. 

Zewnętrzna obudowa ogrzewaczy 

PSH…Classic wykonana została z lakierowanej 

blachy stalowej. Barwa zewnętrznego 

płaszcza nadaje się również do sto- 

34 


instalacje I. 

Grupowe przygotowanie c.w.u. 

sowania na zewnątrz i ma zwiększoną 

odporność na działanie światła, wilgoci 

i innych czynników środowiskowych. 

PSH…Classic posiada wysokiej jakości 

izolację cieplną z twardej pianki 

poliuretanowej. Wyjątkowo szczelna, 

bezmostkowa izolacja termiczna zbiorników 

powstaje w procesie wtryskiwania 

gęstej pianki poliuretanowej do zamkniętej 

formy ciśnieniowej. W wyniku 

tego powstaje izolacja o dużej gęstości, 

szczelnie przylegająca do zasobnika 

i pozbawiona jakichkolwiek mostków 

termicznych. Warstwa izolacyjna ma 

takie same, najwyższe parametry dla 

każdej sztuki ogrzewacza. Nie ma możliwości 

odchyłek ze względu na niedokładności 

wykonania lub montażu 

warstwy izolacyjnej, jak w przypadku 

innych technologii. 

Ogrzewacze są montowane w pionie 

a prosty montaż jest gwarantowany 

przez uniwersalny uchwyt ścienny. 

W zakresie dostawy znajduje się również 

zawór bezpieczeństwa i przewód 

elektryczny z wtyczką ze stykiem uziemiającym. 

Inwestycja na lata 

Pojemnościowy ogrzewacz wody to 

zakup, który z założenia ma służyć 

przez długi czas. Warto więc upewnić 

się, że wybrany produkt jest najwyższej 

jakości. Estetyczny wygląd, świetna 

jakość i izolacja zbiorników, duży zakres 

dostępnych pojemności to ciekawa 

i przystępna cenowo propozycja. Najwyższej 

klasy materiały oraz nowoczesne 

rozwiązania technologiczne pozwolą 

w pełni cieszyć się komfortem, a przy 

tym ograniczyć zużycie energii elektrycznej. 

• 

Więcej informacji: 

www.ogrzewaczewody.pl 

REKLAMA 


35

I. 

instalacje 

Odprowadzenie skroplin 

z kotłów kondensacyjnych i klimatyzatorów 

Wszyscy wiemy jak wiele problemów mogą sprawiać skropliny powstałe 

w wyniku pracy kotła kondensacyjnego lub klimatyzatora, zwłaszcza jeżeli 

miejsce montażu urządzenia jest oddalone od pionów kanalizacyjnych. 

W przypadku braku możliwości odprowadzenia skroplin do istniejącej 

kanalizacji pozostaje nam odprowadzenie ich poza budynek na zewnątrz. 

Co jednak w sytuacjach gdy i takiej możliwości nie mamy, ze względu na 

usytuowanie urządzenia lub pomieszczenia w którym się on znajduje? 

Rozwiązaniem tego problemu jest zastosowanie specjalnych pompek 

dedykowanych do tej kategorii urządzeń. 

PROMOCJA 

Dlaczego SFA? 

To my 60 lat temu wymyśliliśmy ideę 

pomporozdrabniaczy i pomp sanitarnych. 

Przez ten czas staliśmy się światowym 

liderem w branży i zaufały nam 

miliony klientów na całym świecie. Nasi 

inżynierowie od lat prowadzą badania 

nad ciągłym ulepszaniem produktów 

i szukaniem nowych rozwiązań. Wszystkie 

nasze urządzenia i podzespoły pochodzą 

z certyfi kowanych fabryk we 

Francji. 

W swojej ofercie posiadamy również 

pompki do skroplin z klimatyzatorów 

typu SPLIT jak i wysokowydajne pompki 

do odprowadzania skroplin z urządzeń 

chłodniczych oraz kondensatu powstałego 

w wyniku pracy kotłów kondensacyjnych. 

Miliony sprzedanych pompek 

na całym świecie, i ich niezawodna praca 

w ciężkich warunkach, są naszym powodem 

do dumy i zadowolenia. 

SFA posiada w swojej ofercie produkty 

przeznaczone do współpracy z kotłami 

kondensacyjnymi oraz do odprowadzania 

skroplin z dużych agregatów 

chłodniczych i lad chłodniczych, itp. 

Różnią się one przede wszystkim wydajnością 

i przepływem. Pozwala to 

na dobranie optymalnego rozwiązania 

w zależności od rodzaju kotła oraz 

miejsca jego instalacji. 

Pompy Sanicondens MINI, PLUS, 

PRO i BEST pozwalają na bardzo pro- 

36 


instalacje I. 

Fot. 1. 

Fot. 2. 

Sanicondens Mini. 

Sanicondens Plus. 

ste i szybkie podłączenie do kotłów 

kondensacyjnych. Dzięki nim nie ma 

problemu z kondensatem powstającym 

w wyniku pracy kotła. Zdarza się, 

że piony kanalizacyjne oddalone są od 

kotła i odprowadzenie skroplin w sposób 

grawitacyjny nie jest możliwy. 

Częstym przypadkiem jest instalacja 

kotła w piwnicy, a instalacja wod-kan 

znajduje się powyżej kotła, wówczas 

urządzenia z serii Sanicondens, są niezbędne 

do prawidłowego funkcjonowania 

kotłowni. Rozwój techniki 

kondensacyjnej spowodował, że wielu 

inwestorów modernizuje swoje dotychczasowe 

kotłownie, instalując kotły 

kondensacyjne. O ile zamiana samego 

kotła nie jest niczym skomplikowanym, 

to problemy napotykamy w momencie 

pracy urządzenia, które generuje 

kondensat. Urządzenia Sanicondens 

rozwiązują te problemy pozwalając 

na przetłoczenie kondensatu cienkimi 

rurkami zarówno w pionie jak i poziomie 

do oddalonych pionów kanalizacyjnych 

i zapewniają prawidłowe funkcjonowanie 

urządzeń bez kosztownych 

i pracochłonnych prac adaptacyjnych. 

Ma to ogromne znaczenie dla inwestora, 

gdyż w sposób prosty, tani i mało 

inwazyjny pozwala na modernizację 

istniejącej kotłowni. 

Fot. 5. 

Sanicondens Plus. 

Fot. 3. 

Fot. 4. 

Sanicondens Clim Mini. 

Sanicondens Best. 

Urządzenia do odprowadzania 

skroplin z kotłów kondensacyjnych 

Sanicondens Mini jest najmniejszym 

urządzeniem o mocy 35 W. Przepompowuje 

skropliny do wys. 2 m i na odległość 

do 20 m. Maksymalny przepływ 

144 l/h, pojemność zbiornika 1 litry. 

Sanicondens Plus – to większe i mocniejsze 

urządzenie o mocy 60 W. Pozwala 

na przetłaczanie kondensatu: 

4,5 m w górę i do 50 m w poziomie. 

Można podłączyć do niego alarm 

(dźwiękowy lub wizualny). Maksymalny 

przepływ 342 l/h, pojemność zbiornika 

2 litry. Sanicondens PRO jest to urządzenie 

o nowej konstrukcji i ze zwiększonym 

zbiornikiem na kondensat do 

2 litrów, parametry tłoczenia są podobne 

jak w przypadku PLUS, wydajność to 

345 l/h. Sanicondens Best jest to pompa 

zaopatrzona w neutralizator skropli, 

moc urządzenia to 60 W. Przetłacza 

skropliny do 4,5 m w pionie i do 50 m 

w poziomie. Dzięki 4 wejściom, przystosowuje 

się do każdego typu instalacji. 

Dodatkowy kabel umożliwia dołączenie 

urządzenia sygnalizującego 

awarię (np. żarówka, syrena, dzwonek 

220 V).Pompa Sanicondens Best składa 

się z pompy Sanicondens Plus i pojemnika 

neutralizującego wypełnionego 

granulkami. Kwaśny kondensat przechodzi 

przez czynnik zobojętniający 

(węglan wapnia i magnezu), gdzie 

dalej tłoczony jest z neutralnym PH. 

SANINEUTRAL przeznaczony jest 

do neutralizacji kondensatu z kotłów 

kondensacyjnych. Produkt ten służy 

do eliminacji kwaśnego kondensatu, 

przed jego odprowadzeniem do kanalizacji, 

szamba lub oczyszczalni ścieków. 

Działa na zasadzie grawitacyjnego 

przepuszczenia kondensatu przez 

złoże neutralizujące bez użycia pompy. 

Może być stosowane razem z pompami 

Sanicondens MINI, PLUS I PRO. 

Ile kondensatu produkuje kocioł 

Dokonując wyboru pompki ważne jest 

aby wziąć pod uwagę ilość kondensatu, 

który będzie wytwarzany przez 

kocioł. Teoretycznie: ze spalania 1 m³ 

gazu ziemnego może powstać 1,2 dm³ 

wody (kondensatu). W praktyce powstaje 

0,8–1,0 dm³ wody. W domu jednorodzinnym 

wyposażonym w kocioł 

kondensacyjny o mocy 20–25 kW w wyniku 

skraplania powstaje przeciętnie 

20–25 dm³ kondensatu w ciągu doby. 


37

I. 

instalacje 

Rys. 1. Tabela wydajności pompki 

Sanicondens CLIM MINI i PACK. 

Urządzenia do odprowadzania 

skroplin z klimatyzatorów typu SPLIT 

SFA proponuje również trzy rodzaje produktów 

do współpracy z klimatyzatorami typu 

SPLIT służące odprowadzaniu skroplin. 

Sanicondens CLIM MINI, to mała 

pompka o mocy 22 W. Zasilana 

220–240 V/50Hz. Jest wykonana w klasie 

ochrony IP20. Chroni przed zawilgoceniem 

pomieszczenia i stosowana 

jest tam, gdzie nie ma możliwości odprowadzenia 

skroplin grawitacyjnie lub 

muszą być one przetłoczone w pionie 

lub poziomie. Pompka przetłacza skropliny 

na maksymalną wysokość 6 m (przy 

odległości tłoczenia w poziomie = 0 m) 

lub 60 m w poziomie (wysokość podnoszenia 

= 0 m) cienką rurką elastyczną 

o średnicy 8 mm. Oczywiście oba te 

parametry są ze sobą ściśle związane, to 

znaczy im wyższa wysokość tłoczenia 

skroplin tym odległość tłoczenia w poziomie 

się zmniejsza. W zestawie znajduje 

się moduł pompowy oraz moduł 

sterujący. Pompka załącza się automatycznie 

poprzez pływak, w momencie 

pojawienia się skroplin z tacy ociekowej 

klimatyzatora. Urządzenie montowane 

Rys. 2. 

Schemat budowy urządzenia Sanicondens Clim Mini. 

jest wewnątrz obudowy klimatyzatora. 

Jego maksymalna wydajność to 15 l/h. 

Sanicondens CLIM Pack to urządzenie 

Sanicondens Clim MINI zaopatrzone dodatkowo 

w listwę montażową do instalacji 

pompki poza klimatyzatorem. Pozwala 

ono na odprowadzanie skroplin w przypadku 

klimatyzatorów, które ze względu 

na swoją konstrukcję uniemożliwiają montaż 

pompki bezpośrednio w obudowie. 

Sanicondens CLIM DECO to pompka ze 

zintegrowanymi modułami sterującym 

oraz modułem pompowym. Moc silnika 

16 W. Zasilana 220–240 V/50Hz. Występuje 

w klasie ochrony IP24. Całość znajduje się 

w jednym elemencie montowanym bezpośrednio 

pod klimatyzatorem. Niewielkie 

wymiary oraz nowoczesne wzornictwo 

tworzą wrażenie pełnej integralności z klimatyzatorem. 

Jego wydajność to 12 l/h, 

a maksymalna odległość tłoczenia to 6 m 

w pionie lub 60 m w poziomie. Podobnie 

jak we wcześniejszych modelach parametry 

te są ze sobą ściśle związane. 

Kilka istotnych uwag montażowych 

Podczas instalacji pompek do klimatyzatorów 

typu Sanicondens CLIM mini i CLIM 

PACK, składających się z dwóch modułów, 

należy pamiętać aby moduł załączający 

był zamontowany w poziomie. 

Magnes pływaka musi być bezwzględnie 

skierowany ku górze. 

W celu zapewnienia prawidłowej pracy 

pompki instalacja musi zostać odpowietrzona. 

Należy usunąć powietrze 

z przewodu tłocznego podczas pierwszego 

uruchomienia. 

Należy unikać sytuacji, w których długość 

przewodu tłocznego prowadzonego 

w poziomie, jest krótsza, niż długość 

przewodu tłocznego w dół. Taka 

sytuacja może doprowadzić do zapowietrzenia 

się przewodu tłocznego. 

Brak odpowietrzenia instalacji może doprowadzić 

do pracy pompki na sucho 

i powodować jej przegrzanie, a w konsekwencji 

uszkodzenie. 

Rys. 3. Schemat instalacji pompki 

Sanicondens CLIM MINI. 

Rys. 4. Przykład montażu modułu 

pompowego Sanicondens CLIM MINI. 

Informacje dotyczące doboru 

pompki do klimatyzatora 

Przyjmuje się, że ilość skroplin z klimatyzatora 

wynosi około od 0,5 do 0,8 l/h 

38 


instalacje I. 

Fot. 6. Sanineutral. Fot. 7. Sanicondens Mini. 

na kW chłodzenia (wartość ta może 

się znacznie zwiększyć w pomieszczeniach 

o bardzo wysokiej wilgotności). 

Dla przykładu klimatyzator 5 kW: ilość 

skroplin z tego klimatyzatora będzie 

wynosiła od 2,5 do 5 l/h. Aby wykonać 

funkcjonalną instalację dostosowaną 

do klimatyzatora ważne jest, aby brać 

pod uwagę straty ciśnienia: odległość 

modułu sterowania od pompki, wysokość 

tłoczenia i odległość pozioma tłoczenia. 

Wszystkie urządzenia produkowane 

są w fabrykach na terenie Francji, co 

gwarantuje najwyższą jakość potwierdzoną 

przez ISO 9001 AFAQ i objęte są 

dwuletnią gwarancją. Dodatkowym 

atutem jest sieć 55 punktów serwisowych, 

rozmieszczonych na terenie 

całego kraju. 

• 

Więcej informacji na stronie internetowej 

www.sfapoland.pl 

REKLAMA 


39

O. 

ogrzewanie 

Gorące serce każdego domu 

PYTANIA CZYTELNIKÓW 

Dobry kocioł to fundament sprawnego systemu ogrzewania i zasilania 

w c.w.u. To od jego sprawności zależy w dużej mierze to, czy poranna toaleta 

to zimny prysznic, czy w środku nocy szczękając zębami szukać będziemy 

koca, wreszcie czy co rano biec będziemy do kotłowni, żeby „dorzucić do 

pieca”. Aby uniknąć podobnych przygód warto więc zainwestować w nowoczesną 

i tanią w eksploatacji jednostkę grzewczą. W sumie łatwo powiedzieć, 

ale jak dobrać moc kotła? Jak ocenić jego sprawność? Co robić, aby służył 

nam jak najdłużej? Na te i inne pytania odpowiadają nasi specjaliści. 

EKSPERCI 

FACHOWEGO 

INSTALATORA 

Marcin Jóskowski 

Menadżer Przed-Sprzedaży 

BERETTA 

Waldemar Matuszyński 

Product Manager 

DE DIETRICH Technika Grzewcza 

Ekspert z firmy Wolf 

1. Czym się kierować przy doborze 

mocy kotła? 

Przede wszystkim wiedzą fachowców 

– na to, jaką moc w danych 

warunkach powinien mieć kocioł ma 

bowiem wpływ kilka czynników. Dlatego 

najlepiej powierzyć zaprojektowanie 

instalacji CO oraz zasilania w ciepłą wodę 

użytkową specjaliście. Pamiętajmy – to, ile 

ciepła będziemy potrzebować do ogrzania 

budynku nie zależy jedynie od jego 

konstrukcji, ale również od usytuowania 

w terenie czy średnich temperatur w sezonie 

grzewczym. Na przykład obiekt wolno 

stojący będzie potrzebował kotła o nieco 

większej mocy, niż obiekt w zabudowie 

zwartej czy otoczony parkiem. Co zrobić, 

gdy pracujemy na istniejącej instalacji i nie 

mamy projektu? W takiej sytuacji dobór 

mocy należy powierzyć doświadczonemu 

instalatorowi, który po zapoznaniu się 

ze stanem faktycznym dobierze wielkość 

potrzebnego urządzenia. 

2. Które elementy kotła są kluczowe 

dla jego efektywności? 

Ekspert z firmy Wolf wyjaśnia: „Na efektywność 

kotła wpływ mają wszystkie jego 

elementy, najważniejszym jednak jest tzw. 

wymiennik główny. Ten element odpowiada 

za przekazanie ciepła od spalanego paliwa 

do medium grzewczego (np. do wody 

zasilającej nasze grzejniki). Kolejnym bardzo 

ważnym elementem jest automatyka 

pozwalająca precyzyjnie dozować ilość 

paliwa w stosunku do zapotrzebowania 

na ciepło. Warto również zadbać o dobrą 

izolację termiczną, która zminimalizuje straty 

ciepła do otoczenia.” 

3. Jaka jest różnica w obliczeniach 

sprawności kotłów Hi i Hs? 

Hi to sprawność kotła obliczana w najprostszy 

z możliwych sposobów - jako 

stosunek ilości energii dostarczonej 

do urządzenia w postaci paliwa, do ilości 

energii w nim uzyskanej po całkowitym 

spaleniu zakładanej ilości paliwa. 

Z praw fi zyki wynika, że wartość ta 

nie może przekroczyć 100%. A jednak 

mamy na rynku kotły ze sprawnością 

rzędu 109%. Czary? 

Nie, na tę wartość wpływa właśnie 

sprawność Hs. Jest ona podawana jedynie 

dla kotłów kondensacyjnych 

i uwzględnia nie tylko wartość opałową 

paliwa (Hi) ale również ciepło powstające 

przy kondensacji pary wodnej. 

4. Co to jest normatywna sprawność 

kotła i czemu służy? 

Jest to wartość obrazująca sprawność 

kotła przy uwzględnieniu różnych warunków 

zewnętrznych. Parametr ten 

został zdefi niowany przez niemiecką 

normę DIN 4702 cz. 8. Pozwala na porównywanie 

różnych kotłów nie tylko 

pod kątem ich sprawności przy mocy 

40 


ogrzewanie O. 

Fot. 1. W obecnej chwili na producentach ciąży obowiązek prezentowania parametru 

tzw. „średniorocznej efektywności energetycznej ηs” wprowadzony we wrześniu 2015 

roku na mocy Dyrektywy ErP z rozporządzeniem towarzyszącym KE nr 813/2013. 

Ustalono jednolite kryteria, którego efektem jest prezentacja obiektywnego dla wszystkich 

producentów parametru. 

Fot. DEDIETRICH 

znormalizowanej”, który jest zazwyczaj 

o ok 2-2,5% większy od sprawności, 

która powinna być podawana zgodnie 

z zasadami Dyrektywy 92/42/EWG 

„w sprawie wymogów sprawności dla 

nowych kotłów wody gorącej opalanej 

paliwem płynnym lub gazowym” 

z ostatnią zmianą wprowadzoną Dyrektywą 

2008//28/WE. Prezentacja kotła 

z parametrem „sprawności znormalizowanej” 

bez komentarza ma stworzyć 

wrażenie przewagi nad urządzeniem 

konkurencji. 

W obecnej chwili na producentach 

ciąży obowiązek prezentowania parametru 

tzw. „średniorocznej efektywności 

energetycznej ηs” wprowadzony 

we wrześniu 2015 roku na mocy Dyrektywy 

ErP z rozporządzeniem towarzyszącym 

KE nr 813/2013. Ustalono 

jednolite kryteria, którego efektem 

jest prezentacja obiektywnego dla 

wszystkich producentów parametru.” 

5. Dlaczego niektórzy twierdzą, że 

kocioł kondensacyjny powinien 

być trochę przewymiarowany? 

Teoretycznie, biorąc pod uwagę 

fakt, że wartość sprawności kotła 

kondensacyjnego rośnie gdy ob- 

maksymalnej czy minimalnej, ale 

w zmiennych warunkach pracy podczas 

całego roku eksploatacji. Wartość sprawności 

normatywnej będzie zazwyczaj 

większa od „zwykłej” sprawności kotła 

dlatego zwracajmy uwagę na oznaczenia 

i terminologię aby nie porównywać 

ze sobą różnych parametrów. 

Waldemar Matuszyński, Product Manager, 

De Dietrich Technika Grzewcza 

dodaje: „Pojęciem sprawności normatywnej 

lub znormatyzowanej nie należy 

się jednak posługiwać. Parametr 

ten został zdefi niowany przez normę 

DIN 4702 cz. 8, obowiązującą wyłącznie 

na terenie Niemiec „obliczaną dla parametrów 

75/60°C oraz 40/30°C, dla wybranych 

pięciu różnych obciążeń kotła 

odpowiadających częstotliwości występowania 

różnych wartości temperatury 

zewnętrznej na obszarze dziesięciu wybranych 

miejscowości w Niemczech”. 

Skutkuje to tym, że część producentów 

prezentuje parametr „sprawności 

Fot. 1. Dobierając moc kotła, w obecnie budowanych domach, możemy orientacyjnie 

przyjąć, że 1 kW mocy kotła wystarczy na 10-15m2 ogrzewanej powierzchni. 

Fot. BERETTA 


41

O. 

ogrzewanie 

Fot. BERETTA 

Fot. 2. Rozwiązaniem, gwarantującym poprawną pracę i trwałość kotła kondensacyjnego oraz wykorzystanie istniejącego komina, 

jest wprowadzenie w komin już istniejący wkładu np. o średnicy fi 80 mm, który jest odporny na kondensat i jednocześnie gwarantuje jego 

szczelność. 

ciążenie cieplne jego wymiennika 

maleje (moc palnika zmniejsza się), 

można by stwierdzić, że jest to prawda. 

W rzeczywistości jednak kocioł 

w całym sezonie grzewczym pracuje 

również pewną część czasu z mocą 

maksymalną lub do niej zbliżoną. 

W takich warunkach praca kotła przewymiarowanego 

pociągnie za sobą 

zwiększenie średniej temperatury 

spalin, a tym samym i zwiększone 

straty ciepła. Krótko mówiąc – ciepło 

z kotła przewymiarowanego pójdzie 

w komin. 

Fot. 3. Biorąc pod uwagę szybki postęp techniki jak i elektroniki sterującej, dobierane 

materiały konstrukcyjne kotła, powinny zapewnić nieprzerwaną pracę kotła przez około 

10–15 lat. Dotyczy to kotłów, które regularnie przynajmniej raz w roku zostają poddane 

przeglądom technicznym przez autoryzowany serwis. 

Fot. WOLF 

6. Czy kocioł kondensacyjny do pracy 

w układzie hybrydowym z powietrzną 

pompą ciepła powinien 

być tej samej mocy, co kocioł do 

pracy w instalacji zasilanej tylko 

jednym urządzeniem? 

„Ogrzewanie hybrydowe składające 

się z powietrznej pompy ciepła i kotła 

kondensacyjnego, to bardzo ciekawe 

złożenie dwóch różnych źródeł 

ciepła do ogrzewania i produkcji 

c.w.u.” – mówi Ekspert z firmy Wolf – 

„Powietrzne pompy ciepła posiadają 

bardzo wysoką sprawność w temperaturach 

zewnętrznych do około 

0 ÷ -5°C. W niższych, sprawność ta 

stopniowo zmniejsza się, dochodząc 

do pewnej granicy, przy której (aby 

efektywność produkcji ciepła dla całego 

obiektu utrzymać na zakładanym 

wysokim poziomie) pompę ciepła 

należy wspomóc innym źródłem. 

I tak – jeżeli kocioł pracuje w układzie 

biwalentnym (równoległa praca 

kotła i pompy ciepła) i zabezpiecza 

tylko część mocy grzewczej, to jego 

moc może być równa połowie mocy 

obliczeniowej dla danego obiektu. 

W przypadku, gdy układ pracuje 

jako alternatywny (grzeje albo kocioł 

albo pompa ciepła), moc kotła 

42 


ogrzewanie O. 

powinna być równa mocy obliczeniowej dla danego 

obiektu.” 

Pamiętajmy – praca dwóch urządzeń grzewczych w jednej 

instalacji będzie efektywna jedynie wtedy, gdy będzie nimi 

zarządzała jedna, automatyka. Tylko ona zapewni płynne 

włączanie i wyłączanie dwóch źródeł ciepła przy zmiennych 

warunkach atmosferycznych. 

Zwrócić uwagę należy również na fakt, że w przypadku kotłów 

olejowych lub zasilanych gazem płynnym układ hybrydowy 

z powietrzną pompą ciepła jeszcze bardziej zmniejszy 

koszty eksploatacyjne. 

7. Czy nowy kocioł kondensacyjny można podłączyć do 

istniejącego komina? 

Zależy, jaki to komin. Jeżeli posiadamy przewód spalinowy, 

który pracował z kotłem z tzw. otwartą komorą spalania, to 

na pewno nie może on pracować z kotłem kondensacyjnym. 

Aby kocioł kondensacyjny działał w sposób sprawny i bezpieczny 

wymaga przyłączenia do szczelnego przewodu spalinowego 

atestowanego do pracy przy nadciśnieniu około 

100 Pa (małe kotły kondensacyjne). Z kolei żeby komin nie 

uległ zniszczeniu w wyniku działania kondensatu musi być 

wykonany z materiału odpornego na jego działanie. Rozwiązaniem 

gwarantującym poprawną pracę kotłów kondensacyjnych 

przy wykorzystaniu istniejącego komina jest 

wprowadzenie w komin gwarantującego szczelność wkładu, 

którego nie zniszczy kondensat. 

Pamiętajmy – możliwość podłączenia i pracy kotła kondensacyjnego 

z przewodem spalinowym zawsze powinien 

zweryfi kować uprawniony instalator, a każdy przewód 

spalinowy przed rozpoczęciem pracy z kotłem musi 

uzyskać protokół odbiorowy wydany przez służby kominiarskie. 

8. W jaki sposób należy odprowadzić kondensat powstający 

w kotle? 

Kondensat powstający podczas skraplania pary wodnej 

po spalaniu gazu ziemnego ma odczyn kwaśny (w granicach 

3,7-4,1 pH). Z małych kotłów kondensacyjnych może 

być odprowadzany bezpośrednio do zbiorczych kanalizacji, 

natomiast w jednostkach większych należy stosować tzw. 

neutralizatory kondensatu – substancje neutralizujące jego 

kwasowość. Jeżeli natomiast korzystamy z przydomowych 

oczyszczalni ścieków możliwość wprowadzania do nich 

kondensatu bez neutralizacji należy skonsultować z producentem 

oczyszczalni. 

9. Czy montaż kotła kondensacyjnego w instalacji z tradycyjnymi 

grzejnikami może wpływać na jego efektywność? 

Np. przy wyższej, niż zalecana, temperaturze 

powrotu? 

Sprawę wyjaśnia Specjalista z firmy Beretta: „Połączenie 

nowoczesnego kotła kondensacyjnego z grzejnikami 

starego typu obniży efektywność pracy kotła. Sprawność 

kotła kondensacyjnego zależy od temperatury spalin, 

REKLAMA 

WWW.WOLF-POLSKA.PL 

Efektywne rowziązania 

na przyszłość 

Gazowe kotły kondensacyjne 

Moduł BM-2 w wersji Black&White 

Oszczędność energii, wygodna obsługa i cicha 

praca to cechy, na które zwraca uwagę każdy, kto 

poszukuje najlepszego urządzenia grzewczego do 

swojego domu. 

Kotły kondensacyjne marki Wolf z pełną 

odpowiedzialnością można polecić do obiektów 

niskoenergetycznych. Produkty z serii CGB-2 czy 

FGB marki Wolf, posiadają modulację mocy już 

od 1,8 kW i cechują się wysoką sprawnością 

znormalizowaną (do 110% Hi), gwarantując 

użytkownikom najwyższą jakość wśród gazowych 

kotłów kondensacyjnych dostępnych na rynku. 

Oferta firmy Wolf to kompletny system grzewczy 

w Twoim domu: 

• pełen pakiet urządzeń dobrany do Twoich 

potrzeb (kocioł, zasobnik, sterownik z jednego 

żródła gwarantuje niezawodność systemu) 

• 5 lat gwarancji na system grzewczy 

• zdalne sterowanie ogrzewaniem 

• oszczędność kosztów eksploatacji i serwisu 

PERFEKCYJNIE DOPASOWANY DO CIEBIE. 

Kompleksowy dostawca urzadzeń grzewczych, 

wentylacyjnych i klimatyzacyjnych 

Wolf – Technika Grzewcza sp. z o.o. 

Sokołów, ul. Sokołowska 36 • 05-806 Komorów k. Warszawy 

tel. +48 22 720 69 01 • fax: +48 22 720 69 02 

e-mail: wolf@wolf-polska.pl • www.wolf-polska.pl 


43

O. 

ogrzewanie 

a ta jest zależna m.in. od temperatury 

czynnika grzewczego – im niższa 

jest temperatura pracy, tym wyższa 

sprawność. Niestety, jeżeli chcemy by 

w domu było ciepło przy niskich temperaturach 

na zewnątrz, tradycyjne 

grzejniki musimy zasilić wodą o wysokiej 

temperaturze. Spadek sprawności 

w przypadku nowych kotłów kondensacyjnych 

może w takich sytuacjach 

sięgać nawet 11% (jeżeli porównujemy, 

np. ogrzewanie grzejnikowe 

z ogrzewaniem podłogowym). Pamiętajmy 

jednak, że nie ma przeciwwskazań 

do montażu kotła kondensacyjnego 

w instalacji z tradycyjnymi 

grzejnikami. W porównaniu z kotłem 

niekondensacyjnym sprawność systemu 

jest i tak wyższa o ok. 9% pomimo, 

że zjawisko kondensacji może 

nie zachodzić. Dodatkowo w nowoczesnych 

kotłach kondensacyjnych 

można użyć regulatora pogodowego. 

W takim przypadku nawet przy połączeniu 

z tradycyjnymi grzejnikami 

średnia sprawność pracy podczas sezonu 

grzewczego będzie wysoka.” 

10. Czy zbierający się lód (przy mroźnych 

zimach) na wylocie komina 

to zjawisko naturalne? Czy można 

temu zapobiec? 

Spaliny wydostające się z przewodu 

spalinowego kotła, zawsze zawierają 

pewną ilość pary wodnej. Jeżeli na zewnątrz 

panuje duży mróz to para wodna 

zamarznie, tworząc nawisy lodowe, 

które w ekstremalnych warunkach 

mogą nawet unieruchomić kocioł. Aby 

temu zapobiec, należy zwrócić uwagę 

w czasie montażu, aby przewody spalinowe 

zawsze były odpowiednio ocieplone. 

11. Jaka jest żywotność kotłów kondensacyjnych? 

Nowoczesne, wykonane z wysokiej 

jakości materiałów kotły powinny 

pracować bezawaryjnie 10–15 lat. 

Zapewniają to wykorzystywane 

do produkcji materiały konstrukcyjne 

oraz nowoczesna elektronika 

sterująca optymalizująca pracę kotła. 

Dotyczy to kotłów, które regularnie, 

przynajmniej raz w roku zostają 

poddane przeglądom technicznym 

przez autoryzowany serwis. Brak 

takich przeglądów, może znacznie 

skrócić czas efektywnej i bezawaryjnej 

pracy kotła. 

Fot. WOLF 

Fot. 4. Na efektywność kotła wpływ mają wszystkie jego elementy. Najważniejszym jednak jest tzw. wymiennik główny, który to przejmuje 

ciepło od spalanego paliwa i przekazuje je do medium grzewczego (np. do wody zasilającej nasze grzejniki). Dobra automatyka pozwalająca 

precyzyjnie dozować ilość paliwa w stosunku do zapotrzebowania ciepła to następny element, który w znacznym stopniu zwiększa 

efektywność kotła grzewczego. Całość natomiast, jeżeli posiada dobrą izolację termiczną to minimalizuje straty ciepła do otoczenia, również 

podnosząc efektywność kotła. 

44 


ogrzewanie O. 

Fot. DEDIETRICH 

REKLAMA 

Fot. 5. Warto pamiętać, że producenci uzależniają 

podtrzymanie gwarancji regularnymi przeglądami nie 

rzadziej niż co 12 miesięcy licząc od daty uruchomienia. Każdy 

przegląd powinien być udokumentowany odpowiednim 

protokołem. 

12. Jak często należy przeprowadzać serwis kotłów i jakie 

są procedury takiego zabiegu? 

Serwisowanie pracującego sprawnie kotła kondensacyjnego 

powinno być przeprowadzane przynajmniej raz 

do roku. Prace z tym związane powinni wykonywać pracownicy 

autoryzowanego przez producenta kotła serwisu, 

a każdy przegląd powinien być udokumentowany odpowiednim 

protokołem. Są to warunki niezbędne do utrzymania 

gwarancji na urządzenie. 

Podczas przeglądu technicznego serwisant sprawdza 

przede wszystkim stan zabezpieczeń, regulatorów, instalacji 

elektrycznej, szczelność systemu, ciśnienie wstępne 

w naczyniu przeponowym. Ważne jest także wykonanie 

analizy gazów spalinowych. Dla sprawnego i bezpiecznego 

działania kotła warto też sprawdzić, czy nie doszło 

w nim do wycieków i nieszczelności. Oprócz skontrolowania 

wspomnianych elementów, należy przeprowadzić 

dodatkowo czyszczenie fi ltrów, wymienników ciepła, 

elektrody jonizacyjnej i zapłonowej oraz palników. Wyjątkowej 

dokładności wymaga przegląd palnika olejowego. 

W jego przypadku należy dokładnie oczyścić wszelkie 

elementy z osadów, wymienić dyszę, wkład fi ltra olejowego, 

wykonać analizę spalin oraz próbę sadzy. Na końcu 

oceniana jest zdolność instalacji grzewczej do dalszej 

eksploatacji. 

• 


45

O. 

ogrzewanie 

Kotły na biomasę 

Kotły na biomasę cieszą się dużą popularnością ze względu na to, że zapewniają 

niskie koszty ogrzewania a ich praca jest przyjazna dla środowiska. 

Nowoczesne źródła ciepła tego typu cechuje wiele rozwiązań, gwarantujących 

bezpieczeństwo i komfort użytkowania instalacji grzewczej. 

Ogólny podział kotłów na biomasę 

dzieli je na urządzenia jednopaliwowe 

i wielopaliwowe. 

W kotłach jednopaliwowych 

przewiduje się spalanie biomasy 

o określonych właściwościach 

fi zyko-chemicznych, składzie 

pierwiastkowym lub gabarytach 

paliw. Chodzi tutaj o kotły 

zaprojektowane z myślą o spalaniu 

np. drewna opałowego, 

słomy czy pelletu. Z kolei kotły 

wielopaliwowe cechuje możliwość 

spalania różnego rodzaju 

paliw stałych. Użytkownik zyskuje 

więc elastyczność w zakresie 

rodzaju i gabarytu paliw 

z biomasy. 

Inny podział kotłów dzieli 

je na urządzenia z górnym spalaniem, 

dolnym spalaniem oraz 

kotły zgazowujące drewno. 

Uwzględniając formę występowania 

w przyrodzie biomasę 

można podzielić na biomasę stałą, 

ciekłą (etanol, metanol i inne 

frakcje olejów roślinnych) i gazową 

– biogaz (np. gaz błotny). 

Bardzo często wykorzystuje się 

przy tym drewno o niskiej jakości 

technologicznej i odpadowe, 

a także odchody zwierząt, osady 

ściekowe, słomę, makuchy i inne 

odpady produkcji rolniczej. Biomasa 

to również wodorosty 

uprawiane specjalnie w celach 

energetycznych, a także odpady 

organiczne np. wysłodki buraczane, 

łodygi kukurydzy, trawy, 

lucerny, oleje roślinne oraz tłuszcze 

zwierzęce. 

Fot. KLIMOSZ 

Fot. 1. 

Przekrój kotła na pellet. 

46 


ogrzewanie O. 

Fot. TEKLA 

Fot. 2. Kocioł na pellet w obudowie 

kompaktowej. 

Zalety kotłów na biomasę 

Jako najważniejsze zalety kotłów na biomasę 

należy wymienić stosowanie rozwiązań 

efektywnych i przyjaznych dla 

środowiska. Trzeba mieć na uwadze niskie 

koszty zakupu paliwa, które w przypadku 

rolnictwa może być pozyskane 

z własnych źródeł. Biomasa w porównaniu 

z paliwa kopalnymi cechuje się 

niższą emisją SO 2 

, NOx i CO oraz neutralnym 

bilansem CO 2 

. 

Nowoczesne piece do spalania biomasy 

wykorzystują zaawansowane urządzenia 

sterujące, które nadzorują nie tylko proces 

podawania paliwa ale również spalanie. 

Uwzględniając zadaną temperaturę i wydatek 

wody sterownik dopasowuje intensywność 

procesu spalania pod kątem ilości 

doprowadzonego paliwa i powietrza 

(sonda lambda) oraz natężenia przepływu 

nośnika ciepła poprzez odpowiednią pracę 

pomp obiegowych. Ważne jest również 

zapewnienie sterowania układem 

podawania paliwa do miejsca spalania. 

Komfort użytkowania kotła zapewnia 

zasobnik paliwa. W praktyce najczęściej 

zastosowanie znajdują podajniki tłokowe, 

ślimakowe i szufl adowe. 

Etapy spalania biomasy 

Np. w piecach zgazowujących drewno 

proces termiczny rozkładu biomasy w palenisku 

obejmuje trzy etapy – suszenie, 

zgazowanie, dopalanie węgla drzewnego. 

Tym sposobem w zależności od zastosowanego 

rozwiązania wyróżnia się 

w kotłach odrębne strefy, które odpowiadają 

poszczególnym etapom pracy. 

Suszenie wykorzystuje wstępne podgrzanie 

biomasy wprowadzonej do komory, 

przez co wilgoć jest odparowana. Np. 

w piecach zgazowujących drewno po suszeniu 

szybki wzrost temperatury paliwa 

do ok. 250°C inicjuje proces zgazowania 

i zapłonu a powstający gaz drzewny dopala 

się w ostatniej fazie spalania. 

Komorę spalania bardzo często wykonuje 

się z ogniotrwałego betonu. 

Nadmuch powietrza jest podzielony 

na powietrze pierwotne oraz dwa strumienie 

powietrza wtórnego. Ważna jest 

przy tym automatyczna regulacja wykorzystująca 

sondę lambda. 

Kotły na słomę i drewno 

Warto zwrócić uwagę na kotły przeznaczone 

do spalania słomy w kostkach. 

Do typowego kotła można załadować 

jednorazowo od czterech kostek słomy 

o wymiarach 40 x 40 x 80 cm. Oprócz 

tego oferowane są kotły pozwalające 

ładować bele słomy o średnicy 120 cm. 

Dużym uznaniem cieszą się trójciągowe 

kotły pozwalające na spalanie drewna 

opałowego. Dzięki odpowiednio zaprojekowanym 

płomieniówkom zmniejsza 

się opór przepływu spalin przy jednoczesnym 

ograniczeniu ilości powietrza 

wtórnego pod rusztem. Z kolei ilość 

powietrza wtórnego podawanego 

do części paleniskowej kotła zwiększa 

się. Należy podkreślić, że taka konstrukcja 

pozwala na poprawę skuteczności 

spalania i minimalizowanie powstawania 

smoły pogazowej. Jak wiadomo bardzo 

często powstaje ona przy spalaniu 

mocno rozdrobnionego drewna. Odpowiednie 

wymiary komory załadunkowej 

pozwalają spalać długie polana drewna. 

Nowoczesne kotły na pellet bazują na palniku 

wrzutkowym do spalania pelletu a paliwo 

do palnika transportuje podajnik. Specjalne 

rozwiązanie zapewnia zgarnianie 

szklaki powstałej w procesie spalania. 

Zapalarka służy do rozpalania kotła a fotoelement 

kontroluje płomień. Niektóre piece 

wyposaża się w palnik rotacyjny zapewniający 

obrót komory spalania i czyszczenie 

palnika. Kotły do spalania pelletu mogą 

mieć również dodatkowe ruszty wodne. 

Sterowniki 

Nowoczesne sterowniki realizują funkcje 

związane z załączaniem/wyłączaniem 

kotła, rozpalaniem, regulacją wydajności 

spalania a co za tym idzie mocą pieca. 

Oprócz tego nadzorowane jest czyszczenie 

palnika i wymiennika ciepła. Można 

sterować nie tylko funkcjami wewnętrznymi 

kotła ale również pracą urządzeń 

zewnętrznych łącznie z koordynacją dodatkowych 

źródeł ciepła. Przydatne rozwiązanie 

stanowi nadzorowanie pracy kilku 

obiegów grzewczych i przygotowania 

c.w.u. Optymalne spalanie zapewnia sonda 

lambda. Sterownik nadzoruje pomiar 

temperatury paliwa a w razie potrzeby 

uruchamiany jest system zapobiegający 

cofaniu płomienia do zbiornika paliwa. 

Ruch spalin i powietrza 

W nowoczesnych kotłach szereg rozwiązań 

przewiduje w odniesieniu do ruchu 

powietrza i spalin. Za odpowiedni ruch 

spalin odpowiada wentylator zamontowany 

na ciągu spalin – najczęściej 

na czopuchu kotła. Podciśnienie panujące 

w kotle powoduje, że do pomieszczenia 

nie przedostają się spaliny. 

Fot. ZAKŁAD METALOWO-KOTLARSKI SAS MIECZYSŁAW SAS 

Fot. 3. W nowoczesnych kotłach 

uwzględnia się szereg rozwiązań zapewniających 

komfort obsługi i niską emisję 

spalin. 


47

O. 

ogrzewanie 

Fot. KLIMOSZ 

Fot. KLIMOSZ 

Fot. 4. 

Kocioł z odrębnym zasobnikiem. 

Fot. 5. 

Przekrój kotła na pellet. 

Z kolei płomień zasilający palenisko 

może być swobodnie kształtowany poprzez 

wentylator zamontowany na ciągu 

dostarczania powietrza. Sterowanie 

zapewnia płynną regulację wydajności 

pracy kotła a to przekłada się na precyzyjne 

regulowanie mocy grzewczej. 

Nowoczesne palniki 

Np. w kotłach na pellet zastosowanie 

znajdują palniki, które w połączeniu 

z innymi urządzeniami samoczynnie 

dopasowują pracę do bieżącego zapotrzebowania 

na ciepło. Ciekawe rozwiązanie 

techniczne stanowią palniki 

ze zmienną geometrią. Temperatura 

pracy palnika jest nadzorowana za pomocą 

sterownika. Dzięki rozpalaniu 

paliwa z uwzględnieniem określonych 

faz wyeliminowano ryzyko powstawania 

wybuchów a czyszczenie kotła wykonuje 

się podczas jego pracy. Jeżeli 

Fot. TEKLA 

Fot. 6. Praca nowoczesnych kotłów jest 

nadzorowana za pomocą sterowników. 

dojdzie do zaniku napięcia zasilania to 

po jego powrocie kocioł będzie pracował 

w oparciu o wcześniejsze ustawienia. 

Należy zwrócić uwagę na niską 

bezwładność cieplną kotła zarówno 

przy starcie jak i przy zatrzymywaniu. 

Ważna jest przy tym wysoka sprawność 

przy małej emisyjności. 

Kotły zgazowujące drewno 

Kotły zgazowujące drewno wykorzystują 

proces spalania drewna przebiegający 

dwuetapowo. W pierwszej kolejności 

w komorze wsadowej dochodzi do niecałkowitego 

spalenia drewna przy ograniczonym 

dostępie powietrza. W ten 

sposób powstają gazy, które dopalają 

się w komorze wtórnej. Kocioł dla prawidłowej 

pracy wymaga utrzymania odpowiednio 

wysokiej temperatury. Stąd 

też woda krążąca po instalacji nie może 

Fot. TEKLA 

Fot. 7. W miejscach o ograniczonej 

ilości przestrzeni dobiera się kotły 

o zmniejszonych wymiarach. 

mieć zbyt niskiej temperatury aby nie 

doprowadzić do wychłodzenia komory 

i zatrzymania procesu zgazowania. Z kolei 

utrzymywanie temperatury czynnika 

roboczego na poziomie 70–80°C w całym 

sezonie grzewczym powodowałoby 

przegrzewanie pomieszczeń i konieczność 

cyklicznej pracy kotła. W efekcie 

kocioł zgazowujący drewno najczęściej 

współpracuje z buforem ciepła i zaworem 

mieszającym. Takie rozwiązanie 

zapewnia utrzymanie odpowiednio 

wysokiej temperatury czynnika krążącego 

w piecu a do obwodów grzewczych 

trafi a woda o odpowiedniej temperaturze. 

Bufor ciepła o pojemności 10 litrów/ 

m 2 powierzchni domu jest w stanie 

skumulować ciepło zapewniając ogrzanie 

domu przynajmniej na kilka godzin 

po wygaszeniu kotła. 

Biogazownie 

Biogazownia stanowi instalację przeznaczoną 

do produkcji biogazu wytworzonego 

z biomasy roślinnej, biologicznego 

osadu ze ścieków, odpadów 

poubojowych, organicznych odpadów 

(np. z przemysłu spożywczego) oraz 

odchodów zwierzęcych. W Polsce największym 

uznaniem cieszą się biogazownie 

wykorzystujące osady ściekowe 

z komunalnych oczyszczalni ścieków. 

Typowa instalacja tego typu bazuje 

na zbiorniku wstępnym, układzie dozowania, 

komorze fermentacyjnej 

(tzw. fermentorze), a także zbiorniku 

magazynowym dla przefermentowanego 

substratu. Ponadto na instalację 

48 


ogrzewanie O. 

Fot. 8. Kocioł dobiera się w zależności 

od zapotrzebowania na moc. 


Fot. 9. W nowoczesnych kotłach 

palniki dzięki odpowiednim sterownikom 

dostosowują moc do bieżącego zapotrzebowania 

na ciepło. 

biogazowni składa się również zbiornik 

biogazu. 

Zbiornik wstępny odpowiada za wstępne 

gromadzenie substratów płynnych, 

z kolei poprzez układ dozowania dostarczane 

są do biogazowni substraty stałe. 

Substraty znajdujące się w fermentatorze 

nie mają dostępu do światła i są one 

podgrzewane do temperatury ok. 38- 

40°C. W takich warunkach materiał jest 

rozkładany przez mikroorganizmy. Z kolei 

specjalne mieszadła automatyczne 

odpowiadają za mieszanie masy. Proces 

fermentacji jest nadzorowany przez 


system sterowania łącznie z analizowaniem 

zawartości organicznych i siarkowodoru. 

W efekcie końcowym powstaje 

biogaz, w skład którego wchodzi metan. 

Dla zapewniania trwałości i wytrzymałości 

fermentator wykonuje się ze stali 

szlachetnej o podwyższonej odporności 

na działanie wysokiej temperatury 

i siarkowodoru. Substrat, który jest 

przefermentowany przepompowuje się 

do magazynu. Z tego miejsca jest on 

pobierany do dalszego użycia. W rolnictwie 

resztki tego typu po wysuszeniu 

mogą być wykorzystywane jako suchy 

nawóz. Wytworzony biogaz gromadzi 

się na szczycie zbiornika stanowiąc paliwo 

do zasilania pieca. 

W nowoczesnych piecach do spalania 

biomasy przewiduje się szereg rozwiązań, 

które poprawiają komfort użytkowania 

oraz zwiększają sprawność kotła. 

Źródła ciepła tego typu bardzo często 

znajdują zastosowanie w rolnictwie, 

gdzie na potrzeby produkowania ciepła 

wykorzystuje się np. słomę czy biogaz. 

• 

REKLAMA 


49

O. 

ogrzewanie 

Temperatura pod pełną kontrolą 

Każdy, kto staje przed wyzwaniem jakim jest budowa, przebudowa lub 

remont domu i mieszkania, może przebierać w ofertach systemów sterowania 

ogrzewaniem. Dostępne są rozwiązania o różnym stopniu zaawansowania 

technologicznego, które poprzez inteligentną kontrolę temperatury 

gwarantują oszczędności nawet do 30% w skali roku (wg niektórych 

oferentów). 

Fot. DANFOSS 

Nie musimy być w domu, by włączyć 

lub wyłączyć ogrzewanie, możemy 

zaplanować tygodniowe cykle dopasowane 

do godzin pobytu rodziny 

w domu i do okresów, gdy wszyscy są 

poza domem – i w ten sposób uwolnić 

się od myślenia o niezakręconych lub 

zbyt mocno rozkręconych grzejnikach, 

kaloryferach oraz o kosztach z tym 

związanych. Możliwości są ogromne, 

rozwiązania dostępne dla wszystkich 

i opłacalne. 

Fot. 1. Aplikacja Danfoss Link App pozwala na łatwe sterowanie ogrzewaniem za 

pomocą telefonu komórkowego – zawsze i wszędzie. 

Głowice termostatyczne 

w nowoczesnym wydaniu 

Tradycyjne mechaniczne głowice termostatyczne 

montowane na grzejnikach 

od lat, to dobrze wszystkim znane, 

najprostsze urządzenia do regulacji 

temperatury w pomieszczeniu. Ich zalety 

są dwie: prostota obsługi i niska cena. 

Oprócz tego wymagają, by wstać z fotela 

w celu zmiany ustawień parametrów 

grzania. To ostatnie może być dla jednych 

zaletą, a dla innych wadą. Obecnie 

te niewielkie urządzenia (waga około 

150–200 g z bateriami, długość ~10 cm, 

średnica ~ 50 mm), dzięki elektronice, 

wyznaczają nowe standardy w regulacji 

pracy grzejników. Są najprostszym 

sposobem na rozpoczęcie przygody 

z inteligentnym sterowaniem ogrzewaniem 

w domu. To łatwe w użytkowaniu, 

wygodne i eleganckie urządzenia, które 

coraz częściej zastępują tradycyjnie 

montowane w Polsce na grzejnikach 

wodnych głowice mechaniczne. Najciekawszymi 

z nich są oferowane przez 

wielu producentów głowice z wyświet- 

50 


ogrzewanie O. 

Fot. LARS 

manipulacją dzieci i którym towarzyszy 

najczęściej podświetlany ekran LCD. Podobnie 

łatwy jest montaż, który najczęściej 

polega na włożeniu baterii, ustawieniu 

danych (data, godzina, język obsługi, 

itp.), zdemontowaniu starej głowicy, zamontowaniu 

łącznika zaworu i na koniec 

samej głowicy. Bywa, że potrzebny jest 

specjalny adapter, jeśli grzejnik wyposażony 

jest w przyłącze inne od standardowego 

(M30 x 1.5), lecz to nie stanowi 

problemu – adaptery są powszechnie 

dostępne, zaś wiele elektronicznych 

głowic oferuje się od razu z jednym lub 

dwoma adapterami w komplecie. 

Fot. 2. Bezprzewodowa listwa sterująca siłownikami ogrzewania podłogowego przeznaczona 

do montażu w skrzynkach elektrycznych. AURATON RTH 8D PRO współpracuje 

z bezprzewodowymi regulatorami temperatury. Umożliwia jednoczesne sterowanie pracą 

pompy centralnego ogrzewania oraz urządzeniem grzewczym. 

laczem, bezprzewodową komunikacją 

(zasięg do 30 m) i możliwością łączenia 

się w sieci ogólnodomowe. Pozwalają 

na bardzo dokładną regulację temperatury, 

zaprogramowanie cykli dobowych 

i wielodniowych i ponadto wyposażane 

są w funkcję wykrywania otwartego 

okna. Polega to na tym, że podczas 

wietrzenia pokoju czujnik wykrywa 

gwałtowny spadek temperatury, co odczytuje 

jako sygnał o otwartym oknie. 

Ogrzewanie wówczas się wyłącza i uruchamia 

dopiero po wykryciu wzrostu 

temperatury powyżej ustalonego progu. 

Jest też inne rozwiązanie – współpraca 

głowicy z inteligentną klamką 

wyposażoną w nadajnik informujący 

o jej pozycji, a zatem o stopniu otwarcia 

okna. Głowica otrzymuje sygnał o zamkniętym, 

rozszczelnionym lub otwartym 

oknie i reaguje adekwatnie do każdego 

z tych trzech wariantów. 

Ogromną zaletą wielu zawansowanych 

głowic elektronicznych jest wspomniana 

już możliwość łączenia ich w swoiste sieci 

domowe – można wówczas sterować 

nimi wszystkimi na raz lub pojedynczo, 

oczywiście w zakresie temperatur, na jakie 

pozwolił producent, czyli z reguły od 

5ºC do około 40ºC. Obsługa manualna 

elektronicznych głowic zawsze jest bardzo 

łatwa, gdyż w praktyce sprowadza 

się do opanowania funkcji na 3–5 przyciskach, 

które zabezpiecza się przed 

Fot. DANFOSS 

Sterowanie poprzez pompę 

Te urządzenia współpracują z pompami 

cyrkulacji ciepłej wody użytkowej 

– często wykrywają je automatycznie – 

i przeznaczone są do automatycznego 

załączania i wyłączania pomp obiegowych 

w zależności od zmierzonej temperatury. 

Zasada działania jest prosta: 

zespół STEROWNIK-POMPA wymusza 

obieg wody w instalacjach C.O. oraz 

ciepłej wody użytkowej – obojętne czy 

są to instalacje z kotłem węglowym, czy 

też gazowym – bazując na zmierzonej 

temperaturze i kierując się wpisanymi 

programami. Sterowniki pomp mogą 

też współdziałać w ramach układów 

C.O. z termokominkami lub nawiewowymi 

kotłami na miał i węgiel. Cechują 

się dużym zakresem sterowania temperaturą: 

od ~10ºC do nawet 90ºC i coraz 

większą multizadaniowością, obsługiwaną 

poprzez przyciski lub dotykowy 

wyświetlacz LCD i obejmującą m.in. 

takie funkcje, jak funkcja maksymalnej 

mocy wentylatora nawiewowego, 

Fot. 3. Termostat Danfoss Link Connect jest elektronicznym termostatem grzejnikowym, 

który stosowany jest razem z panelem centralnym Danfoss Link CC i zapewnia błogie 

ciepło przy zachowaniu najwyższej efektywności energetycznej. Może on zostać szybko 

i łatwo zainstalowany oraz połączony bezprzewodowo z regulatorem nadrzędnym. Dzięki 

wbudowanemu wyświetlaczowi termostat może być obsługiwany intuicyjnie, umożliwiając 

dokładne wprowadzanie ustawień. 


51

O. 

ogrzewanie 

Fot. DANFOSS 

Fot. 4. Danfoss Link-2 umożliwia niezależną, precyzyjną regulację temperatury dla 

poszczególnych pomieszczeń. 

funkcja awaryjnego odbioru ciepła, 

funkcja dokładania paliwa do paleniska, 

funkcja utrzymywania stałej temperatury 

wody w zasobniku lub w instalacji 

ciepłej wody użytkowej, funkcja ustawiania 

programów dobowych i tygodniowych, 

funkcja automatycznego 

ustawiania daty, godziny, czasu czy też 

funkcja automatycznego przestawiania 

się między czasem letnim i zimowym. 

Warto mieć na uwadze fakt, iż wiele z tych 

sterowników pozwala na mobilne sterowanie 

ich pracą, dzięki sprzęgnięciu 

ich z siecią internetową i wyposażeniu 

w moduł komunikacyjny i jednocześnie 

dzięki adekwatnej aplikacji instalowanej 

na smartfonie, tablecie lub w komputerze 

PC. Aplikacje takie dają również 

wgląd w informacje o stanie pracy kotła, 

ewentualnych problemach technicznych, 

usterkach, temperaturach wewnątrz pomieszczeń, 

jak też o temperaturze na zewnątrz 

i kilku innych parametrach. 

Część sterowników – montowanych najczęściej 

naściennie – bywa nazywana 

„regulatorami pogodowymi”, ze względu 

na to, iż regulują temperaturę wewnątrz 

budynku opierając się na wskazaniach 

temperatury na zewnątrz i zestawiając 

jej poziom z bieżącą temperaturą wewnątrz 

budynku. Te zaś, które opierają 

się na wskazaniach wyłącznie temperatury 

zmierzonej wewnątrz pomieszczeń, 

nazywa się czasem „regulatorami pokojowymi”. 

Jest to de facto wyłącznie kwestia 

nomenklatury przyjętej przez producenta 

– w gruncie rzeczy zawsze chodzi 

o sterownik współpracujący z pompą 

ciepłej wody. 

Część producentów wyróżnia osobną 

grupę sterowników – tzw. centrale 

ogrzewania podłogowego. Tego rodzaju 

sterowniki to urządzenia, które zarządzają 

kilkoma strefami grzewczymi 

(każdy pokój to inna strefa) i wykrywają 

siłowniki termoelektryczne montowane 

na listwach rozdzielacza ogrzewania 

podłogowego.. 

Systemy sterowania ogrzewaniem 

w całym domu 

Sterowniki są dziś „obudowywane” 

mnóstwem innych elementów – czujnikami, 

włącznikami, manipulatorami 

w każdej strefi e dla jej indywidualnego 

52 


ogrzewanie O. 

Fot. FERRO 

Fot. 5. Dobowy regulator elektroniczny, 

bezprzewodowy. Przewidziany do pracy 

w instalacjach grzewczych i klimatyzacyjnych. 

Cechuje go proste i wygodne 

ustawianie temperatury. Posiada innowacyjną 

funkcję automatycznego zapamiętywania 

dwóch nastaw dobowych. 

Fot. LARS 

Fot. 6. Przewodowy regulator temperatury. 

Regulator wyposażony jest 

w podświetlany wyświetlacz umożliwiający 

zarządzanie 9 niezależnie 

konfigurowanymi programami. Pozwala 

na ustawienie 3 temperatur – dziennej, 

nocnej, przeciwzamrożeniowej. 

regulowania, siłownikami, głowicami 

i klamkami inteligentnymi – i w takiej 

rozbudowanej postaci oferowane jako 

inteligentne systemy grzewcze dla 

domów, sygnowane atrakcyjnymi nazwami 

handlowymi. Wszystkie wymienione 

elementy systemu komunikują 

się ze sobą przewodowo lub bezprzewodowo, 

np. drogą radiową w oparciu 

o protokół LMS, osiągając z reguły 

zasięg do 30 metrów – przy założeniu, 

że ściany mają średnio do 30 cm grubości. 

Oczywiście możliwość mobilnego 

sterowania ich działaniem też wchodzi 

w grę i działa to na zasadach opisanych 

w poprzednim rozdziale. Podobnie 

z ogrzewaniem podłogowym (wodnym 

lub elektrycznym) – nie ma przeszkód 

by włączyć je w system. Jednak jeśli 

użytkownik chce pójść dalej i zdecyduje 

się na pełną automatykę domu, czyli 

połączenie w jeden system wszystkich 

możliwości sterowania – ogrzewaniem 

i wentylacją, oświetleniem, roletami, 

alarmem, kontrolą obecności ludzi 

w domu, oknami, itd. – wówczas musi 

sięgnąć po ukoronowanie wszystkich 

rozwiązań w zakresie automatyki domu, 

czyli np. po system KNX. 

Sterowanie ogrzewaniem 

jako jednym z elementów 

zarządzania budynkiem 

Jednym z najpopularniejszych systemów 

automatyki domowej jest KNX. 

REKLAMA 


53

O. 

ogrzewanie 

Fot. 7. Gira G1 jest genialnym rozwiązaniem, 

gdyż służy do sterowania wszystkim, 

co znajduje się w danym pomieszczeniu 

(również ogrzewaniem). A także 

poza nim. Pierwszą funkcję uruchamia się 

przez przyłożenie dłoni do urządzenia. To 

niezwykle wygodne, gdy wchodzi się do 

ciemnego pomieszczenia. Tym bardziej, 

że równocześnie podświetla się ekran 

umożliwiając wybranie dowolnej funkcji. 

Jedną z nich jest sterowanie ogrzewaniem 

oraz klimatyzacją. Przesuwając 

palcem po czytelnym wykresie można 

ustawić pożądana temperaturę. A lekkimi 

dotknięciami skorygować pożądany tryb 

pracy, który zwykle ustawiamy automatycznie 

za pomocą wbudowanego 

zegara sterowniczego. Czytelnie jest też 

wskazana aktualnie panująca 

w pomieszczeniu temperatura. Podobnie 

można sprawdzić temperaturę w 

każdym innym pokoju i w razie potrzeby 

skorygować ją. Bez potrzeby wędrowanie 

do innego pomieszczenia. 

Lista zalet Gira G1 jest znacznie większa, 

gdyż spełnia on także funkcję wideo 

domofonu, sterownika żaluzji i rolet oraz 

wyłącznika i ściemniacza oświetlenia. 

Dzięki temu, że instalacja komunikuje się 

także za pośrednictwem WiFi, można go 

zainstalować zawsze i niemal wszędzie. 

To nic innego, jak integracja wszystkich 

funkcji zarządzania domem. Ten europejski 

system oparty jest na obwodach 

Fot. GIRA 

sterujących (24 V, bezpieczne dla człowieka), 

poprowadzonych całkowicie 

oddzielnie od zasilających. Wszystkie 

informacje dla realizacji funkcji sterowniczych, 

pomiarowych, kontrolnych i regulacyjnych 

– kierowane do każdego 

odbiornika – przekazywane są w trybie 

szeregowej transmisji symetrycznej za 

pomocą jednego przewodu magistralnego, 

który dosłownie oplata cały dom. 

Przy każdym odbiorniku znajduje się 

element magistralny z mikroprocesorem 

i właściwym rodzajem pamięci, dla 

którego główna magistrala jest źródłem 

informacji oraz oczywiście zasilania. 

W gruncie rzeczy KNX tworzy zdecentralizowany 

system automatyki domu, 

z rozproszoną inteligencją, multitaskingiem 

i relacjami peer to peer pomiędzy 

poszczególnymi elementami systemu, 

co oznacza, że np. pojedyncza wiadomość 

może powodować działanie 

dziesiątek wręcz urządzeń podłączonych 

do systemu KNX (gaszenie lamp 

w całym budynku jednym przyciskiem 

itd.). 

W kontekście systemów inteligentnego 

ogrzewania, KNX pozwala 

na ogromne oszczędności dzięki 

sprzężeniu tych systemów z systemami 

wentylacyjnymi, systemami 

kontroli okien i rolet. Czujniki i wprogramowane 

w nie wartości progowe, 

w połączeniu z systemem KNX, mogą 

spowodować wysunięcie rolet przy 

zbyt mocnym nasłonecznieniu pomieszczeń, 

domknięcie okien przy nagłym 

ochłodzeniu na zewnątrz i jednocześnie 

uruchomienie ogrzewania 

w określonych pomieszczeniach lub 

odwrotnie – wyłączenie grzejnika pod 

oknem, które zostało otwarte. 

System KNX opiera się na rozwiązaniach 

wielu fi rm i jest kompatybilny 

z większością dostępnych na rynku 

urządzeń. Oczywiście KNX to nie jedyny 

system umożliwiający zarządzanie 

budynkiem – w tym ogrzewaniem. 

Wielu producentów oferuje swoje autorskie 

rozwiązania, również bezprzewodowe. 

Fot. LARS 

Fot. 8. Bezprzewodowy regulator temperatury 

to prosty w obsłudze regulator 

dobowy z funkcją cyklicznego obniżania 

temperatury oraz zapobiegania 

zamarznięciu pomieszczenia. Urządzenie 

ułatwia zarządzanie systemem ogrzewania 

zwłaszcza zimą, kiedy komfort 

termiczny jest szczególnie ważny. Będąc 

najmniejszym termostatem elektronicznym 

dostępnym na rynku nie ingeruje 

w wygląd pomieszczenia, w którym jest 

zamontowany. Bezprzewodowy regulator 

temperatury AURATON 200 RTH to 

komplet składający się z nadajnika 

i odbiornika. 

Podsumowanie 

Inteligentne sterowanie ogrzewaniem 

jest ciągle postrzegane jako rozwiązanie 

drogie. Jednak gwałtownie rosnąca 

popularność i różnorodność wszelkich 

wariantów realizacji tej idei stopniowo 

zmienia sytuację. Osiągany komfort, 

oszczędności i szybki zwrot kosztów, 

to argumenty przemawiające do wyobraźni 

coraz większej i coraz szybciej 

rosnącej rzeszy użytkowników tych 

systemów. Łatwość skutecznego sterowania 

tymi systemami z poziomu 

smartfonu, tabletu lub panelu dotykowego 

zamontowanego na ścianie 

daje coś jeszcze – ogromną satysfakcję 

i tzw. „frajdę”. 



przez: Danfoss Poland Sp. z o.o., 

Lars, Robert Bosch Sp. z o.o., 

Zespół Certyfikowanych Centrów 

Szkoleniowych KNX, EIB, ZPR Media S.A. 

oraz Honeywell Sp. z o.o. 

54 


ogrzewanie O. 

Temperatura w domu – w jakiej czujemy się najlepiej? 

Gdy termometr za oknem wskazuje blisko 30°C, osoby „ciepłolubne” 

skaczą z radości, natomiast pozostali najchętniej przeczekaliby upały 

gdzieś, gdzie panuje przyjemny chłód. W odniesieniu do temperatury 

każdy z nas ma inne preferencje i inaczej odczuwa jej spadek lub wzrost, 

nawet o parę stopni. Podobna zasada obowiązuje również w odniesieniu 

do temperatury w budynkach. W jakiej czujemy się najlepiej? 


Gdyby dobrze policzyć godziny, 

które spędzamy w zamkniętych 

pomieszczeniach: 

w domu, w pracy, w szkole, 

na uczelni, na zakupach, załatwiając 

różne sprawy, okaże 

się, że czas spędzany wewnątrz 

budynków zajmuje 90 proc. 

naszego życia. Na co dzień 

nie roztrząsamy wszystkich za 

i przeciw takiego stanu rzeczy, 

tymczasem ta sytuacja determinuje 

szereg czynników, które 

powinny zaprzątnąć naszą uwagę 

choć na chwilę. Jednym z nich jest 

utrzymywana w pomieszczeniu 

temperatura, ponieważ to od niej 

w dużej mierze będą zależały nasze 

samopoczucie, zdrowie oraz efektywność. 

Czy istnieje temperatura 

komfortowa dla wszystkich? 

Określenie temperatury idealnej 

dla każdego człowieka jest zadaniem 

niezwykle trudnym, ponieważ 

odczuwalne ciepło jest 

wartością względną. Poziom odczuwanej 

temperatury zależy od 

indywidualnych predyspozycji, 

a także od: pory dnia, aktywności, 

funkcji pomieszczenia, a nawet 

płci. Architekci doskonale wiedzą, 

że projektując instalację grzewczą, 

powinni zaprojektować ją w taki 

sposób, aby bez przeszkód zapewniała 

ona idealny rozkład temperatury 

w pomieszczeniu. W tym kontekście 

ważne jest przeznaczenie 

danego miejsca. W łazience, gdzie 

rozbieramy się do naga, temperatura 

powinna wynosić ok. 24°C, 

w pomieszczeniach, w których przebywamy 

w ubraniach – ok. 20°C, natomiast tam, 

gdzie zakładamy odzież wierzchnią, np. 

w garażu – 16°C. Są to wartości wzorcowe. 

Podstawowa zasada jest taka, że ludzie 

najlepiej czują się w miejscach, gdzie warunki 

środowiskowe pozwalają utrzymać 

temperaturę ciała na poziomie ok. 37°C, 

bez uruchamiania dodatkowych mechanizmów 

kompensacyjnych, jak np. pocenie. 

Przy okazji warto pamiętać, że poza realną 

temperaturą powietrza wpływ na jej odczucie 

ma także wilgotność względna. Ta 

na poziomie poniżej 30% sprawia, że powietrze 

jest suche i prowadzi do podrażnienia 

błon śluzowych gardła i nosa (częsty 

problem szczególnie w sezonie grzewczym). 

Z kolei ta na poziomie 60% tworzy 

idealne warunki do rozwoju roztoczy, 

pleśni i kurzu – silnych alergenów. Idealny 

poziom wilgotności kształtuje się na poziomie 

40-60%, a takiego poziomu nie są nam 

w stanie zapewnić kaloryfery wiszące, tak 

powszechnie stosowane do ogrzewania 

w naszych domach. 

Kaloryfer – czas na lepszy model 

Kaloryfer działa jak podgrzewacz powietrza 

– najpierw zasysa zimne powietrze z dołu, 

po czym je podgrzewa i wypuszcza jako 

ciepłe górą, rozdmuchując po domu 

wszelkie możliwe alergeny. Pod tym 

względem zdecydowanie zdrowsze 

jest ogrzewanie płaszczyznowe, które 

utrzymuje odpowiedni poziom 

wilgotności w pomieszczeniu i nie 

rozdmuchuje kurzu ani innych alergenów. 

Takie rozwiązanie pozwala 

również utrzymać właściwy rozkład 

temperatury w pomieszczeniu niezależnie 

od tego, gdzie się znajdujemy 

– czy blisko od emitera ciepła, czy daleko, 

czy leżymy na podłodze, czy stoimy 

na krześle. 

Temperaturę 

można sprawnie regulować 

Odpowiednia, zapewniająca komfort 

cieplny temperatura w pomieszczeniu to 

gwarancja dobrego samopoczucia, większej 

wydajności i lepszego stanu zdrowia. 

Organizm, który nie musi cały czas tracić 

energii na to, aby obniżyć temperaturę ciała, 

może przeznaczyć ją na inną aktywność. 

Jest to ważne również w porze nocnej, gdy 

komfort cieplny jest jednym z warunków 

dobrego snu. Eksperci z Amerykańskiej 

Akademii Medycyny Snu radzą nawet, aby 

myśleć o sypialni jak o jaskini – powinna 

być chłodna, cicha i ciemna. Utrzymać kontrolę 

nad temperaturą w pomieszczeniach 

pomogą sterowniki grzejnikowe lub regulatory 

pokojowe. Tego typu urządzenia 

współpracują z niemal wszystkimi rodzajami 

urządzeń grzewczych, zapewniając 

efektywną pracę systemu, a także oszczędności. 

Obecnie, dzięki nowoczesnym rozwiązaniom 

można sterować ogrzewaniem 

także przez Internet i kontrolować temperaturę 

w swoim domu o każdej porze dnia 

i nocy, z każdego miejsca na Ziemi. 

3THERMO 


55

O. 

ogrzewanie 

Mamy wszystko co konkurencja 

i jeszcze więcej... 

Szeroka oferta kurtyn powietrznych 

PROMOCJA 

Co to jest i jak działa kurtyna powietrzna? Czy do każdego obiektu nadaje się 

taka sama? Czym różnią się od siebie różne modele i dlaczego w ofercie firmy 

FLOWAIR jest ich aż tyle? 

Jak działa kurtyna? 

Podstawowym zadaniem kurtyny 

powietrznej jest odizolowanie 

pomieszczenia od wpływu czynników 

zewnętrznych. Mowa tutaj 

o obiektach użyteczności publicznej 

takich jak markety, hale, restauracje 

czy zabudowania o bardziej 

przemysłowym charakterze. Zadaniem 

kurtyny jest wytworzenie 

swego rodzaju bariery, która 

ochroni pomieszczenie przed 

napływem zimnego powietrza 

z zewnątrz w okresie zimowym, 

jak również przed dostawaniem 

się ciepłego powietrza latem. Ponadto 

atutem działania kurtyn 

powietrznych jest również zabezpieczanie 

pomieszczenia przed 

napływem gazów spalinowych, pyłów 

czy owadów. 

Jak dobrać kurtynę? 

Przy wyborze kurtyny należy brać pod uwagę 

kilka ważnych czynników, które mają 

bardzo duże znaczenie dla odpowiedniego 

zabezpieczenia obiektu, m.in. rodzaj 

i wielkość otworu drzwiowego, w którym 

zostanie zamontowana. Każdy obiekt ma 

inną charakterystykę, co innego jest w nim 

ważne i inną funkcję ma spełniać kurtyna. 

Nie ma możliwości, aby jedna kurtyna była 

odpowiednia do każdego obiektu. 

Bardzo często urządzenie, które zostanie 

zawieszone przy wejściu do budynku ma 

być nie tylko funkcjonalne ale ma również 

wpisywać się w wysoką estetykę obiektu 

oraz pełnić funkcję reprezentacyjną – 

tak również było w przytoczonym obok 

przypadku. W budynkach z podwieszonym 

sufitem warto sko¬rzystać z kurtyny 

do zabudowy, przy wyższych otworach 

drzwiowych na¬leży wybrać urządzenie 

z większym zasięgiem, a do niższych takie 

parametry nie są już konieczne, zatem 

nie ma sensu przepłacać. Dzięki doborowi 

odpowiedniej kurtyny moż¬na ograniczyć 

straty ciepła nawet do 80%. W ofercie firmy 

FLOWAIR można znaleźć szeroką ofertę 

urzą¬dzeń, dlatego warto się z nią zapoznać. 

Skontaktuj się z nami, przedstaw swój 

obiekt, a my dobierzemy odpowiednią dla 

Ciebie kurtynę. 

56 


ogrzewanie O. 

Realizacja Hotel Molo 

w Sopocie 

Hotel Molo to nowoczesny obiekt znajdujący 

się w samym sercu Sopotu, 

w pobliżu znanego wszystkim „Monciaka”. 

Wchodząc do obiektu, znajdziemy 

się w przytulnym i nowoczesnym lobby, 

które wystrojem nawiązuje do nadmorskich 

klimatów. Co wspólnego z hotelem 

ma nasza fi rma? 

W projekcie budowy hotelu oraz pozostałej 

części kompleksu – dworca 

i centrum handlowego – zostały umieszczone 

kurtyny powietrzne FLOWAIR, 

zintegrowane w System, który pozwala 

na obsługę wszystkich zamontowanych 

w hotelu kurtyn z jednego miejsca, dzięki 

inteligentnemu sterownikowi T-box. 

Kiedy nasi specjaliści zjawili się w hotelu 

na uruchomieniu kurtyn zauważyli, 

że w projekcie umieszczono jeden rodzaj 

kurtyn – ELiS T, które dobrze prezentują 

się w obiektach takich jak centra handlowe 

i dworce, jednak niekoniecznie w eleganckim 

hotelu. 

Postanowiliśmy, że zaproponujemy kierownictwu 

hotelu zamianę kurtyn, na 

inne ze swojej oferty. Dobraliśmy kurtyny 

lepiej dopasowane do takiego rodzaju 

obiektu: kurtyno-nagrzewnicę ELiS DUO 

i kurtynę powietrzną ELiS A. Dodatkowo, 

aby stanowiły spójne dopełnienie 

wejścia do obiektu, zdecydowaliśmy się 

wykonać je w czarnej wersji. 

Kurtyno-nagrzewnica ELiS DUO oprócz 

podstawowej funkcji bariery powietrznej, 

posiada także możliwość jednoczesnego 

dogrzewania pomieszczenia, 

zwłaszcza recepcji, która znajduje się 

w pobliżu często otwieranych drzwi wejściowych. 

Nasz Product Manager Systemu FLO- 

WAIR poprowadził także krótkie szkolenie 

z obsługi sterownika T-box dla zespołu 

pracującego w hotelu oraz pomógł 

w jego zaprogramowaniu m.in. ustawieniu 

programatora tygodniowego, biegu 

jałowego i zablokowaniu wyświetlacza 

sterownika hasłem. 

W swojej pracy podchodzimy do każdego 

klienta w sposób indywidualny, co 

pomaga nam w dokładnym poznaniu 

i spełnieniu jego oczekiwań. Hotel Molo 

w Sopocie dzięki zamianie zyskał designerskie 

i eleganckie kurtyny powietrzne, 

które zostały dopasowane i zaprogramowane 

do potrzeb obiektu. 


57

O. 

ogrzewanie 

Jak podłączyć kocioł c.o. na paliwo stałe 

w układzie zamkniętym 

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa (Rozporządzenie Ministra 

Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny 

odpowiadać budynki i ich usytuowanie), kocioł na paliwa stałe może 

pracować w instalacji układu zamkniętego. Jednak w takim rozwiązaniu 

ważne jest spełnienie określonych wymagań po to, aby zapewnić 

najwyższy poziom bezpieczeństwa instalacji i jej użytkowników. 


Układ otwarty 

a układ zamknięty 

W układzie otwartym z grawitacyjnym 

lub wymuszonym obiegiem 

czynnika roboczego instalacja 

jest pośrednio połączona 

z powietrzem, zaś naczynie 

wzbiorcze zabezpiecza ją przed 

nadmiernym wzrostem ciśnienia 

w przypadku przegrzania 

układu. Podczas awarii pompy 

zawór różnicowy zamontowany 

w układzie z pompą obiegową 

na rurze zasilającej/powrotnej 

otwiera się, umożliwiając grawitacyjną 

pracę układu. 

W układach otwartych ze 

względu na połączenie z powietrzem 

występuje większe prawdopodobieństwo 

obecności 

korozji elementów instalacji. 

Temperatura wody powrotnej 

do kotła nie powinna być niższa 

od 55oC. Kotły pracujące 

w układzie otwartym najczęściej 

wyposaża się w zawór trójlub 

czterodrożny. 

Aby chronić urządzenie przed 

przegrzaniem, w zamkniętych 

instalacjach grzewczych kotły 

na paliwa stałe mają specjalne 

rozwiązania odpowiedzialne 

za odbiór nadmiaru ciepła. 

Prawidłową i bezpieczną pracę 

instalacji zapewnia zbiornik ciśnieniowy, 

który zastąpił przelewowe 

naczynie wzbiorcze. 

Fot. 1. 

Zestaw grupy bezpieczeństwa 

W kotłach o mniejszych mocach bardzo 

często montowana jest wężownica 

schładzająca czynnik roboczy 

poprzez przepływ zimnej wody z sieci 

wodociągowej. Wężownica znajduje 

się w dolnej części kotła. 

Fot. 2. 

Naczynie do C.O. stojące 

58 


ogrzewanie O. 

Układy zamknięte muszą być zabezpieczone 

przed skutkami przerw 

w dostawie energii elektrycznej przy 

użyciu na przykład zaworów zabezpieczenia 

termicznego. Jednak takie 

rozwiązania nie mogą być stosowane 

w systemach instalacyjnych z hydroforem 

oraz w innych instalacjach narażonych 

na częste przerwy w dostawie 

wody. 

Do układów zamkniętych z reguły nie 

podłącza się kotłów grzewczych o mocy 

przekraczającej 100 kW oraz urządzeń, 

które nie są wyposażone w fabryczne 

systemy nawiewu. 

Oprócz typowych układów otwartych 

i zamkniętych w praktyce spotkać można 

również układy mieszane. Wykorzystują 

one kocioł pracujący w układzie 

otwartym połączony z instalacją poprzez 

wymiennik płytowy. 

Fot. 4. Wymiennik 1” z izolacją dla 

instalacji z termokominkiem lub kotłem 

na paliwo stałe 

Fot. 3. 

Zestaw pompowy z zaworem różnicowym 

Podsumowanie 

Warto podkreślić, że praca kotła na paliwa 

stałe w układzie zamkniętym pociąga 

za sobą konieczność spełnienia kilku 

wymagań. 

W układzie zamkniętym zamiast naczynia 

otwartego montowane jest 

tzw. naczynie przeponowe dobierane 

w zależności od ilości wody 

w układzie – pojemność ok. 12% 

ilości całkowitej pojemności c.o. 

W zależności od możliwości montażowych 

kotłowni wybrać można naczynie 

wiszące lub stojące. 

Oprócz tego montuje się zawory bezpieczeństwa. 

Ponadto zaleca się, aby 

na zasilaniu układu zainstalować grupę 

bezpieczeństwa z zaworem bezpieczeństwa, 

odpowietrznikiem i manometrem. 

Natomiast na przewodzie powrotnym 

montowany jest tylko zawór 

bezpieczeństwa. 

Instalacja układu zamkniętego musi 

być zabezpieczona przed przegrzaniem 

kotła. Wykorzystać można do tego 

wężownicę schładzającą wyposażoną 

w zawór jednofunkcyjny, zapewniający 

schładzanie całej instalacji wraz z przekroczeniem 

temperatury 97°C. Innym 

rozwiązaniem jest zawór dwufunkcyjny 

dopuszczający zimną wodę do powrotu 

kotła i odprowadzający gorąca wodę 

z obwodu zasilającego kotła. 

Decydując się na pracę w układzie zamkniętym, 

pamiętajmy o zaletach i wadach 

takiego rozwiązania. Kocioł, który 

jest połączony z układem zamkniętym, 

z pewnością uzyska lepszą sprawność 

i nie będzie się zapowietrzał. Zaletą tego 

jest również wyższy poziom odporności 

na korozję, zaś wadą konieczność 

zastosowania dodatkowych rozwiązań 

i komponentów. 

Z kolei układ otwarty jest tańszy w wykonaniu, 

lecz pociąga za sobą konieczność 

częstszego uzupełnienia wody 

w instalacji ze względu na jej odparowywanie 

w naczyniu wzbiorczym a poszczególne 

elementy instalacyjne mają 

zapewnioną mniejszą ochronę przed 

korozją. 

Źródło: Ferro 


59

R. 

NA RYNKU 

Kurtyny powietrzne 

Najnowocześniejsze kurtyny powietrzne to energooszczędne urządzenia, dostosowujące 

swoją pracę do zapotrzebowania oraz błyskawicznie reagujące 

na informacje dostarczane przez dziesiątki czujników. 

Fot. FLOWAIR 

Fot. VTS 

Projektując systemy grzewcze hipermarketów, 

obiektów handlowych, biurowych 

czy przemysłowych, należy pamiętać 

o ich specyficznym sposobie funkcjonowania. 

Choć budynki te bardzo często 

charakteryzują doskonałą izolacją termiczną 

oraz nowoczesnymi systemami 

grzewczymi, utrzymanie w nich optymalnych 

warunków cieplnych, szczególnie 

w pobliżu wejścia, jest trudnym 

zadaniem. Bezustanne otwieranie drzwi 

zewnętrznych powoduje obniżenie 

komfortu termicznego, znaczne straty 

energii oraz przeciągi uciążliwe dla osób 

przebywających w pobliżu strefy drzwiowej. 

Konieczne jest zatem odizolowanie 

środowiska zewnętrznego od wnętrza 

obiektu, tak aby uniemożliwić wymianę 

powietrza. 

Dzięki kurtynom powietrznym możliwe 

jest ograniczenie wymiany powietrza 

przez otwartą strefą drzwiową. Najczęściej 

stosuje się kurtyny powietrzne instalowane 

nad drzwiami – są nieskomplikowane 

w montażu, łatwo można je uwzględnić 

w projekcie architektonicznym wnętrza. 

Usprawnienia w nowoczesnych 

kurtynach powietrznych 

Producenci nieustannie pracują nad udoskonalaniem 

oferowanych rozwiązań. 

Projektanci skupili się m.in. na zwiększeniu 

zasięgu strugi powietrza. Nowoczesne 

usprawnienia pozwalają na polepszenie 

wyników w tej dziedzinie o ok. 20% w porównaniu 

do tradycyjnych urządzeń. Niektóre 

modele charakteryzują się ponadto 

większą powierzchnią wlotu powietrza, 

co pozwala na pełniejsze wykorzystanie 

mocy wymiennika ciepła. 

Oczywiście, znacznemu polepszeniu 

uległy parametry związane z zużyciem 

energii – efektywniejsze wykorzystywanie 

zużywanej energii to trend, który 

obserwujemy w bardzo wielu dziedzinach. 

Interesującym rozwiązaniem jest tu 

z pewnością funkcja załączenia wentylatora 

jedynie przy otwartych drzwiach, co 

wymaga w zasadzie natychmiastowego, 

błyskawicznego uruchomienia urządzenia 

z pełną wydajnością. Jest to możliwe 

m.in. dzięki zastosowaniu specjalnej 

konstrukcji wirnika wykonanego z kompozytów, 

który mimo dużej wydajności 

charakteryzuje się niewielką bezwładnością 

oraz współpracy kurtyny z czujnikiem 

otwartych drzwi skomunikowanego ze 

sterownikiem. 

Ponadto coraz powszechniejsze jest wykorzystanie 

silników stałoprądowych EC, 

czyli komutowanych elektronicznie – posiadających 

elektroniczny układ regulacji 

obrotów, który umożliwia utrzymanie 

optymalnych obrotów pracy wentylatora 

oraz tym samym ograniczenie zużycia 

energii. Kurtyny z silnikami EC są ponadto 

cichsze niż standardowe i to w cały zakresie 

obrotów. 

W ograniczeniu zużycia energii pomaga 

również dwustopniowa regulacja mocy 

grzania (w kurtynach z nagrzewnicami 

elektrycznymi). Jeśli wentylator pracuje 

z zadaną niższą wydajnością, drugi stopień 

jest wtedy blokowany. Przydatną 

funkcjonalnością jest także możliwość 

szybkiego grzania, w ramach którego 

automatycznej zmianie ulega wydajność 

wentylatora, dostosowując się do pożądanej 

temperatury (urządzenie współpracuje 

tu z czujnikiem temperatury zamontowanym 

we wnętrzu). 

Dobry design 

Kurtyny powietrza nie ingerują w rysunek 

budynku ani nie wymagają wprowadzania 

żadnych zmian w projekcie architektonicznym 

– to zatem rozwiązanie, które 

wpływa na estetykę obiektu oraz jego 

wnętrza. Producenci coraz większą uwagę 

zwracają na estetykę samych urządzeń. 

Kurtyny powietrza wykorzystywane 

w obiektach użyteczności publicznej, biurowcach 

czy apartamentowcach to jeden 

z pierwszych elementów, które widzi 

osoba wchodząca do obiektu. Do takich 

zastosowań dedykowane są urządzenia 

o przemyślanym designie – eleganckie, 

ale dyskretne. 

• 

60 


NA RYNKU R. 

Przegląd kurtyn powietrznych z wodnym wymiennikiem ciepła 

Producent FLOWAIR FLOWAIR 

Model ELiS B ELiS A 

Maksymalny strumień 

przepływu na poszczególnych 

biegach [m 3 /h] 

2200-6600 1500-3500 

Moc grzewcza [kW] 10,9-49,9 12,0-28,0 

Maksymalny pobór mocy 

[W] 

220-490 170-340 

Maksymalny pobór prądu 

[A] 

1,0-2,2 0,72-1,45 

Maksymalna temperatura 

wody grzewczej [ o C] 

95 95 

Maksymalne ciśnienie 

robocze [MPa] 

1,6 1,6 

Rodzaj montażu W zabudowach sufi towych poziomy 

Zasięg [m] 5 3 

Masa urządzenia [kg] 31,7-56,4 18,4-39,0 

Długość elementu grzewczego 

[cm] 

77-168 95-187 

Możliwość łączenia urządzeń 

w szereg (TAK/NIE) 

TAK 

TAK 

Informacje dodatkowe W standardzie automatyka z BMS W standardzie automatyka z BMS 

Sterowanie Czujnik drzwiowy DC; sterownik T-box Czujnik drzwiowy DC; sterownik T-box 

Okres gwarancji 2 lata 2 lata 

Cena katalogowa netto 3 120–5 080 zł 2 390–4 660 zł 


61

R. 

NA RYNKU 


Producent VENTURE INDUSTRIES/SOLER&PALAU VENTURE INDUSTRIES/SOLER&PALAU 

Model COR-IND-M 1500 W 35 COR F-1500FTW17 

Maksymalny strumień 

przepływu na poszczególnych 

biegach [m 3 /h] 

4100 2300 

Moc grzewcza [kW] 17,5 (dla T naw 

=20 o C i q max 

, t naw 

/t pow 

=90/70) 41,4 (dla T naw 

=20 o C i q max 

, t naw 

/t pow 

=90/70) 

Maksymalny pobór mocy 

[W] 

245 135 

Maksymalny pobór prądu 

[A] 

1,08 0,62 

Maksymalna temperatura 

wody grzewczej [ o C] 

90 90 

Maksymalne ciśnienie 

robocze [MPa] 

1,6 1,6 

Rodzaj montażu Poziomy (ścienny/sufi towy) Poziomy (ścienny/sufi towy) 

Zasięg [m] 5 3 

Masa urządzenia [kg] 50 34 

Długość elementu grzewczego 

[cm] 

177 149 

Możliwość łączenia urządzeń 

w szereg (TAK/NIE) 

Tak 

Tak 

Informacje dodatkowe Brak Brak 

Sterowanie 

Regulator manualny CR-20 (standard) 

wyłącznik drzwiowy (opcja) 

Regulator CR-NW (standard) 

wyłącznik drzwiowy (opcja) 

Okres gwarancji 24 miesiące 24 miesiące 

Cena katalogowa netto 15 417 zł 7490 PLN + kratka 2345 zł 

62 


NA RYNKU R. 


VTS Sp. z o.o. 

VTS Sp. z o.o. 

WING W150 EC 

WING W200 EC 

I bieg: 1420 

II bieg: 2050 

III bieg: 3100 

I bieg: 2050 

II bieg: 3150 

III bieg: 4400 

do 32 do 47 

180 240 

1,3 1,9 

95 95 

1,6 1,6 

Poziomy/pionowy 

Poziomy/pionowy 

3,7 3,7 

29 37,5 

129,75 180,5 

TAK 

TAK 

• Wyższa sprawność zastosowanych silników EC w całym zakresie regulacji, w 

porównaniu do standardowych silników 

• Niskie koszty obsługi 

• Możliwość bezpośredniego podłączenia do systemu BMS 

• Cichobieżność przy znacznych prędkościach obrotowych 

• Regulacja wydajności wentylatora za pomocą sygnału 0-10 V DC 

• Wyższa sprawność zastosowanych silników EC w całym zakresie regulacji, w 

porównaniu do standardowych silników 

• Niskie koszty obsługi 

• Możliwość bezpośredniego podłączenia do systemu BMS 

• Cichobieżność przy znacznych prędkościach obrotowych 

• Regulacja wydajności wentylatora za pomocą sygnału 0-10 V DC 

Sterownik WING EC lub bezpośrednio z BMS (protokół MODBUS RTU) 

Sterownik WING EC lub bezpośrednio z BMS (protokół MODBUS RTU) 

5 lat (w tym dożywotnio na obudowę) 5 lat (w tym dożywotnio na obudowę) 

2 389 zł 2 949 zł 


63

O. 

ogrzewanie 

PROMOCJA 

VOLCANO i WING z silnikami EC w standardzie 

– energooszczędna nagrzewnica i kurtyna powietrzna VTS 

wyznacza nowy rynkowy trend 

Znaczący udział w poborze energii elektrycznej na świecie, mają silniki stosowane 

w przemyśle. Wartości te są na tyle duże, że ich zmniejszeniem zainteresowani 

są nie tylko ponoszący koszty użytkownicy silników, ale też parlamenty 

wielu krajów. Unia Europejska wydaje odpowiednie przepisy nakładające na 

producentów urządzeń elektrycznych obowiązek stosowania coraz bardziej 

sprawnych napędów. Firma VTS – podążając za swoją długotrwałą strategią 

oraz znajdując przekonanie wśród swoich wieloletnich klientów wprowadza 

silniki energooszczędne EC – jako standard w nagrzewnicach wentylatorowych 

Volcano i kurtynach powietrznych Wing. 

Sprawdzone urządzenia 

teraz z nowym sercem 

Sercem każdego urządzenia tłoczącego 

powietrze jest zespół 

wentylatorowy czyli wirnik napędzany 

silnikiem. Decyduje on 

o głównych parametrach pracy 

urządzenia. Inżynierowie VTS, 

wykorzystując swoje wieloletnie 

doświadczenie produkcyjne i eksploatacyjne, 

zoptymalizowali pod 

względem aerodynamicznym 

kształt wirnika osiowego w Volcano 

i promieniowego w Wing, co 

zapewniło maksymalizację wydajności. 

Oszczędność energetyczna 

uzyskana na wentylatorze, została 

połączona z oszczędnością wynikającą 

z zastosowania wysokosprawnych 

silników EC (Fot.1). 

Fot. 1. Silnik EC, który stanowi standardowe wyposażenie nagrzewnic wentylatorowych 

Volcano oraz kurtyn powietrznych Wing firmy VTS 

64 


ogrzewanie O. 

Fot. 2. 

Przykład zaprojektowanych urządzeń Volcano w programie Revit® 

Czym charakteryzują się silniki EC? 

Są to silniki prądu stałego, w których zamiast 

szczotek zastosowano elektrycznie 

Sterownik VOLCANO EC 

• Współpraca z zewnętrznymi czujnikami 

temperatury 

• Kalendarz czasu pracy nagrzewnicy 

dla dni roboczych i weekendu 

• Praca w systemach BMS 

• Możliwość automatycznej oraz 

3-stopniowej regulacji prędkości 

obrotowej 

• Możliwość podłączenia nawet 

8 nagrzewnic do jednego sterownika! 

sterowany komutator, cewki są nieruchome, 

a magnesy znajdują się na wirniku. 

Główną zaletą silników bezszczotkowych 

Sterownik WING EC 

• Współpraca z czujnikiem otwarcia 

drzwi 

• Kalendarz czasu pracy kurtyny dla 

dni roboczych i weekendu 

• Praca w systemach BMS 

• 3-stopniowa regulacja prędkości 

obrotowej i 2-stopniowa regulacja 

mocy grzania 

• Możliwość podłączenia nawet 

8 kurtyn do jednego sterownika! 

jest dużo wyższa trwałość i niezawodność 

wynikająca z wyeliminowania z konstrukcji 

szczotek, będących najczęstszą przyczyną 

awarii oraz najszybciej zużywającym się 

elementem mechanicznym silnika. Dzięki 

temu jedynym zużywającym się elementem 

silnika są jego łożyska. Eliminacja 

szczotek zapewnia cichszą pracę silnika 

oraz wyższą sprawność energetyczną. 

Silniki EC w porównaniu do AC charakteryzują 

się: 

• niższym zużyciem energii elektrycznej 

• wyższą sprawnością w całym zakresie 

regulacji 

• większą trwałością 

• niższymi kosztami obsługi 

• cichobieżnością przy znacznych 

prędkościach obrotowych 

• możliwością płynnej regulacji wydajności 

za pomocą sygnału 0-10V DC 

lub MODBUS RTU 

• mniejszy rozmiarem silnika przy tej 

samej mocy 

Jakie korzyści dla użytkowników 

płyną ze stosowania silników 

EC w nagrzewnicy czy kurtynie 

powietrznej? 

Wysoka sprawność silników EC bezpośrednio 

przekłada się na zmniejszenie 


65

O. 

ogrzewanie 

kosztów eksploatacyjnych, co daje 

klientom realne oszczędności. Dodatkowo 

możliwość łączenia 8 urządzeń 

do jednego sterownika VOLCANO EC 

bądź WING EC pomniejsza także koszty 

inwestycyjne. Przygotowaliśmy szereg 

symulacji finansowych, przykład jednej 

z nich można zobaczyć w innym 

artykule. Ogólnie rzecz biorąc, silniki 

EC są wstanie przynieść o 40% niższe 

koszty eksploatacji niż silniki poprzedniej 

generacji. 

Czynniki pozafi nansowe, które przemawiają 

za wyborem urządzeń z silnikiem 

EC, to przede wszystkim komfort jaki 

płynie z cichej pracy urządzeń – płynne 

sterowanie prędkością obrotową 

pozwala na dopasowanie urządzenia 

do własnych potrzeb. Dodatkowo, 

klient może spać spokojnie – urządzenia 

VTS objęte są 5 letnią gwarancją 

a urządzenia wykonane są z dbałością 

i środowisko naturalne. 

Dedykowane sterowanie 

Wykorzystanie wszystkich właściwości 

Volcano oraz Wing nie byłoby 

możliwe bez odpowiedniego systemu 

sterowania. VTS oferuje sterowniki 

mikroprocesorowe odpowiednie 

do m.in. regulacji prędkości obrotowej 

czy programowania harmonogramu 

pracy. Sterowniki (Tab.1) 

doskonale wpisują się w najnowsze 

trendy, spełniając najwyższe wymagania 

techniczne i estetyczne. 

Sam sterownik Volcano EC i Wing EC 

może sterować 1 nagrzewnicą czy kurtyną 

lub, co jest jego ogromną zaletą, 

grupą do 8 urządzeń. Ponadto każdy 

ze sterowników może monitorować 

i zarządzać pracą urządzeń z poziomu 

zewnętrznego systemu BMS. 

Połączenie z BMS 

BMS (ang. Building Managment System) 

to system zarządzania budynkiem, 

którego zadaniem jest 

integracja wszystkich systemów automatyki 

urządzeń zainstalowanych 

w budynku. Najważniejszym zadaniem 

systemu z punktu widzenia 

użytkownika jest ograniczenie kosztów 

eksploatacji budynku związanych 

z instalacjami elektrycznymi, wentylacyjnymi, 

grzewczymi czy chłodniczymi 

przy zapewnieniu właściwego 

komfortu. Wychodząc naprzeciw rosnącym 

wymaganiom, VTS wyposażył 

swoje urządzenia w możliwość połączenia 

z systemami zarzadzania budynkiem 

BMS. 

Takie połączenie jest możliwe bezpośrednio 

do silników EC bez użycia automatyki 

lub za jej pośrednictwem, co 

daje klientowi możliwość wyboru. Oba 

warianty do komunikacji z BMS, wykorzystują 

protokół MODBUS RTU, magistrala 

RS485. 

Fot. 3. 

Zdjęcia z realizacji z urządzaniami Volcano 

Rodziny Revit® 

Odpowiadając na życzenia klientów 

fi rma VTS opracowała dla produktów 

VOLCANO i WING zestaw rodzin programu 

Revit®. Cyfrowe modele urządzeń 

zostały udostępnione nieodpłatnie 

i bezterminowo na stronie internetowej 

www.vtsgroup.pl. 

Pliki zawierają sparametryzowane 

konektory elektryczne i hydrauliczne 

oraz dają możliwość wirtualnego 

spięcia z dedykowaną automatyką, 

której modele również zostały przygotowane. 

Skorzystanie z gotowych 

rodzin przyspieszy, ułatwi i pomoże 

66 


ogrzewanie O. 

Fot. 4. 

Zdjęcia z realizacji z urządzaniami Wing 

w intuicyjny sposób zaimplementować 

urządzenia do projektu. 

VTS wyznacza ekologiczny trend 

w branży HVAC 

VTS mając świadomość rosnących 

oczekiwań klientów, zmieniających 

się trendów rynkowych oraz uwarunkowań 

prawnych wyznacza nowy 

trend w branży – ekologiczne i ekonomiczne 

rozwiązania nie mogą być 

dodatkiem do oferty ale muszą stać 

się standardem i jedynym słusznym 

rozwiązaniem. 

Urządzenia VOLCANO i WING stworzone 

przez VTS, dzięki swojej innowacyjności, 

wysokiej jakości zastosowanych 

materiałów oraz ultranowoczesnej 

stylistyce sprawiają że firma jest nie 

tylko niekwestionowanym liderem 

na rynkach europejskich i wschodnich 

ale przede wszystkim jest kreatorem 

nowych, ekonomicznie uzasadnionych 

trendów dla całej branży 

Kup już teraz Volcano EC i Wing EC 

w E-sklepie 

Pod adresem internetowym www.eshop.vtsgroup.pl 

znajduje się sklep internetowy 

fi rmy VTS. Stworzony z myślą 

o klientach robiących zakupy za 

pośrednictwem Internetu, daje możliwość 

wyboru wszystkich urządzeń 

VOLCANO oraz WING wraz z automatyką. 

Sprawdź konkurencyjne ceny urządzeń 

oraz atrakcyjne promocje dla 

stałych klientów! 

• 


67

P. 

pompy i przepompownie 

Dobór pompy obiegowej do instalacji 

i skutki złego wyboru 

Pompy obiegowe to wirowe pompy wymuszające obieg wody w instalacjach 

grzewczych – czyli c.w. – lub instalacjach z ciepłą wodą użytkową 

(c.w.u.). Ich historia zaczęła się niemal sto lat temu w chwili skonstruowania 

przez niemieckiego inżyniera Wilhelma Oplandera tzw. pompy kolanowej 

– pierwszej pompy zasilanej zamkniętym silnikiem i przyspieszającej obieg 

wody w instalacji grzewczej dzięki umieszczeniu jej bezpośrednio w kolanie 

rurociągu. Od tamtej pory pompy obiegowe przeszły ogromną ewolucję, 

niemal wszystko w nich się zmieniło – nie zmieniło się tylko jedno: kłopoty 

z właściwym doborem pompy do instalacji w której ma być zamontowana. 

Czym jest pompa obiegowa 

– krótkie przypomnienie 

Pompa obiegowa to hydrauliczna 

maszyna przepływowa, 

której dwa główne moduły to 

silnik i wirnik. I niezależnie od 

tego, po jaki wariant pompy 

sięgniemy, ich zasada działania 

jest wspólna i opiera się na osiowym 

dopływie cieczy (wody) 

do wirnika. Wirnik napędzany 

silnikiem – raz oddzielonym 

całkowicie od pompowanej 

cieczy, a innym razem zanu- 

Fot. WILO 

Fot. WILO 

Fot. 2. Pompa obiegowa Wilo 

Yonos PICO ROW 

Fot. 1. 

Wymiana pompy stałoobrotowej.. U dołu widoczny jeden z zaworów odcinających. 

rzonym w cieczy i nią chłodzonym 

– działa na ciecz poprzez siłę odśrodkową 

powodując zwiększenie prędkości 

jej przepływu i wskutek tego 

również wzrost ciśnienia. Przepchana 

przez wirnik ciecz trafia do spiralnej 

obudowy (korpusu) w której wytraca 

prędkość, natomiast zwiększa swoje 

ciśnienie, które pomaga jej pokonać 

opory przepływu na całym obiegu 

grzewczym. 

Jeszcze niedawno produkowano spotykane 

do dziś w instalacjach pompy 

dławnicowe, których napęd umieszczano 

poza obiegiem cieczy i chłodzono 

powietrzem – były przez to dość głośne 

– lecz dziś oferta producentów skupia 

się na energooszczędnych i cichych 

pompach mokrobieżnych (bezdławnicowych), 

które napędzane są z reguły 

silnikami komutowanymi elektronicznie 

(EC – Electronical Commutation), czyli 

synchronicznymi napędami z wirnikami 

z magnesów neodymowych, zanurzonymi 

w całości w przetłaczanym medium 

i nim chłodzonymi. Silniki EC dostępnych 

obecnie pomp obiegowych muszą charakteryzować 

się tzw. płynną regulacją 

prędkości obrotowej – czyli wykorzystują 

układ elektroniczny czuwający nad zmie- 

Fot. SFA 

68 


pompy i przepompownie P. 

niającymi się w instalacji parametrami 

– dostosowując prędkość obrotową i wytwarzane 

ciśnienie różnicowe do rzeczywistych 

parametrów pracy. 

Należy zauważyć, że nowoczesne 

pompy obiegowe nie tylko powodują 

skuteczny obieg medium w instalacji 

przy zmiennych warunkach przepływowych, 

ale też umożliwiają zastosowanie 

przewodów o mniejszych średnicach 

i pozwalają je swobodniej (elastyczniej) 

poprowadzić. To ogromna korzyść zarówno 

dla projektantów, jak też wykonawców 

instalacji c.w. oraz c.w.u. Warto 

też pamiętać, że wbrew temu, co sugeruje 

polska nomenklatura, wyróżniająca 

„pompy obiegowe” oraz tzw. „pompy 

cyrkulacyjne”, zawsze mamy do czynienia 

z wirową pompą obiegową. Co 

prawda określenie „pompa cyrkulacyjna” 

przylgnęło do pomp znajdujących 

zastosowanie wyłącznie w instalacjach 

z ciepłą wodą użytkową, ale co do zasady 

funkcjonowania są one pompami 

Fot. FERRO 

Fot. 3. Ferro – pompa cyrkulacyjna GPA 

II 32-8-180. 

obiegowymi, które różnią się w budowie 

de facto tylko materiałami użytymi 

do wykonania niektórych elementów 

pompy. 

Dobór pompy obiegowej 

– czym się kierować 

Od 2009 roku w całej Unii Europejskiej 

obowiązuje dyrektywa ErP (Energy rated 

Products), która przy wsparciu rozporządzeniem 

ErP nr 641/2009/EU pozwala 

wprowadzać na rynek europejski 

wyłącznie niskoenergetyczne pompy 

obiegowe (sprzedawane osobno lub 

w komplecie z innymi urządzeniami, np. 

kotłami grzewczymi) o współczynniku 

efektywności energetycznej EEI < 0,23. 

Oznacza to, że najnowsze generacje 

pomp obiegowych to urządzenia energooszczędne, 

pozwalające na znaczną 

redukcję kosztów w stosunku do starszych 

odpowiedników (według szacunków 

producentów do nawet 70%). Właśnie 

na takie pompy należy zwrócić 

uwagę – pozwolą na szybkie zwrócenie 

się inwestycji – w przypadku najefektywniejszych 

wyrobów nawet w ciągu 

2–3 lat. Dla upewnienia się, że mamy 

do czynienia z właściwym urządzeniem, 

z d a n i e m 


Czy pompa obiegowa i cyrkulacyjna to to samo urządzenie? 

Maciej Podraza, Dyrektor Działu Technicznego, FERRO S.A. 

W zasadzie tak. Część instalatorów stosuje robocze rozróżnienie 

pomiędzy pompą obiegową (w rozumieniu pompa do instalacji 

grzewczej) i pompą cyrkulacyjną (jako pompa do instalacji wymuszającej 

krążenie c.w.u.) i do niedawna takie rozróżnienie można 

było odnaleźć również w katalogach producentów. Po zmianie 

przepisów określenie pompa obiegowa zostało zastąpione bezpośrednim 

tłumaczeniem angielskich słów circulation pump jako 

pompa cyrkulacyjna i stąd m.in. zmiany w dokumentach formalnych 

jak np. certyfikaty. 

Jednakże obydwa słowa znaczą praktycznie to samo; cyrkulacja/circulation 

pochodzi z łaciny, źródłem są określenia związane z kołem (circus, 

circulus) np. znany wszystkim cyrkiel służący do kreślenia okręgów, czy 

też cyrkulacja jako krążenie – czyli właśnie obieg. 

Co ciekawe, w j. łacińskim słowo circulator oznacza… włóczęgę 

Czym skutkuje niedowymiarowanie pompy? 

Jeżeli skupimy się na pompach typowych do użytku domowego, 

to można powiedzieć, że zbyt mała pompa po prostu zmniejszy 

wydajność całej instalacji. Ogrzanie budynku polega w skrócie 

na dostarczeniu odpowiedniej ilości energii dla utrzymania pożądanej 

temperatury wewnątrz. Z jednej strony mamy wychładzający 

się budynek, z drugiej źródło ciepła – a łącznikiem pomiędzy 

oboma składnikami jest instalacja c.o. w której krążenie 

wody jest wymuszane przez pompę. Niedowymiarowanie pompy 

to zbyt mały strumień wody i mniejsza ilość ciepła transferowana 

do grzejników. W takich przypadkach cały układ ulega rozregulowaniu, 

pomieszczenia nie otrzymują odpowiedniej ilości ciepła, 

termostaty pokojowe przekazują zapotrzebowanie na pracę kotła, 

ale ciepło tam powstające nie jest odpowiednio szybko transportowane 

do grzejników i może dochodzić do wyłączenia kotła 

przez termostat bezpieczeństwa. Niedowymiarowana pompa 

oznacza również, że takie urządzenie będzie najprawdopodobniej 

pracowało z najwyższą możliwą wydajnością, co może mieć 

wpływ na żywotność produktu. 


69

P. 

pompy i przepompownie 

zaleca się dokładne przestudiowanie danych 

umieszczonych na etykiecie pompy. 

Jednak szukając optymalnej pompy 

dla projektowanej lub istniejącej instalacji, 

w pierwszej kolejności należy zwrócić 

uwagę na jej podstawowe parametry, 

takie jak m.in. natężenie przepływu, 

sprawność pompy, wysokość podnoszenia 

(ciśnienie), pobór mocy, prędkość 

obrotowa wirnika oraz poziom hałasu, 

przy czym dwa pierwsze parametry są 

kluczowe, dlatego wykres ich zależności 

powinien być umieszczony w specyfi 

kacji pompy. Wartość tej zależności 

powinna być też określona dla instalacji 

(podana w projekcie) i korelować z wartością 

umieszczoną w specyfi kacji pompy. 

Innymi słowy: pompa nie może być 

zbyt słaba, ale też nie powinna być zbyt 

mocna dla danej instalacji. 

Doświadczeni instalatorzy zalecają stosować 

pompy wyposażone w elektroniczne 

układy regulacji ciśnienia, czyli 

wspomniane wcześniej pompy z płynną 

regulacją obrotów napędu, które automatycznie 

i samoczynnie dostosowują 

się do zmiennego przepływu wody 

w instalacji (praca w trybie automatycznym). 

Odpowiada za to sterownik, który 

stale analizuje warunki pracy urządzenia 

i automatycznie dostosowuje wydajność 

pompy (pobór mocy, moment obrotowy) 

celem zapewnienia optymalnej 

pracy całego systemu przy zachowaniu 

stałego i efektywnego ciśnienia. 

Pompy na które decydują się inwestorzy 

powinny ponadto być – i dziś z reguły 

są – energooszczędne m.in. dzięki 

zastosowaniu w nich silnika komutowanego 

elektronicznie, wpływającego 

na znaczne obniżenie poboru energii 

elektrycznej. Polega to na umieszczeniu 

w silniku (w wirniku) stałego magnesu 

neodymowego, który nie wymaga już 

magnesowania, a więc procesu powodującego 

dodatkowe zużycie prądu. 

W synchronicznych silnikach komutowanych 

elektronicznie – czyli pod kontrolą 

układu elektronicznego – płynna 

regulacja prędkości obrotowej pompy 

jest wynikiem elektronicznego sterowania 

przetwornicą częstotliwości prądu, 

co prowadzi do optymalnego zasilania 

silnika przy maksymalnej eliminacji 

strat i tzw. „poślizgu” dzięki identycznej 

prędkości wirnika i pola magnetycznego 

(stąd w nazwie „synchroniczność”). 

Warto zauważyć przy tym jeszcze jedną 

korzyść płynąca z wykorzystania silników 

synchronicznych – rozpędzają się 

do prędkości niemal dwukrotnie wyższych 

niż ma to miejsce w przypadku 

silników asynchronicznych, pobierając 

wciąż dokładnie tyle samo energii elektrycznej. 

Innym słowy – ich sprawność 

(wysokość podnoszenia i wydajność) 

jest bez porównania wyższa. 

Kolejnym atrybutem nowoczesnych 

pomp obiegowych, który warto wziąć pod 

uwagę, jest praca w wielu trybach. Czasem 

bowiem okazuje się, że w trybie automatycznym 

– wspomnianym już wcześniej 

– wydajność pompy jest niewystarczająca. 

Wówczas przydaje się tryb pracy wysokociśnieniowej, 

pozwalający na osiągnięcie 

optimum przy zwiększonym ciśnieniu 

i wydajności, ale z utrzymaniem możliwości 

płynnego balansowania między tymi 

parametrami. Podobnie jest w sytuacji gdy 

tryb automatyczny cechuje się zbyt wysokim 

poziomem proporcji między ciśnie- 

z d a n i e m 


Czym może skutkować dobór przewymiarowanej 

pompy obiegowej ? 

Mgr inż. Bartosz Tywonek, Specjalista ds. technicznych, Wilo Polska Sp. z o.o. 

Aktualnie żyjemy w przeświadczeniu o potrzebie optymalizacji kosztów, 

zapotrzebowania na energię oraz zużycia paliw. Natomiast każdy nasz wybór 

konsumencki powinien opierać się na określeniu „uszyty na miarę”. Czy 

jest tak w rzeczywistości? (…) Powtarzającym się problem wyboru odpowiedniej 

pompy obiegowej jest zazwyczaj brak projektu instalacji ogrzewczej, 

a więc brak jej odpowiedniego zwymiarowania. Prowadzi to do sytuacji, 

gdzie kupowane „na nos” pompy, są zbyt duże, bądź zbyt małe. W jaki 

sposób taki wybór będzie przekładał się na instalację i komfort grzewczy 

użytkowników? (…) Co, jeśli kupimy pompę zbyt dużą – przewymiarowaną? 

Z ratunkiem przyjdzie nam elektronika! 

Aktualnie zgodnie z wymaganiami Dyrektywy ErP na rynek europejski 

mogą być wprowadzane wyłącznie pompy posiadające płynną regulację 

prędkości obrotowej (w przypadku pomp mokrobieżnych). Zastosowanie 

tzw. pomp elektronicznych pozwoliło przede wszystkim na redukcję 

zużycia energii elektrycznej, ale dodatkowo również na dostosowanie 

prędkości obrotowej z którą pracuje pompa (wytwarzając odpowiednie 

natężenie przepływu) do naszego zapotrzebowania na ciepło. 

Tym samym nawet nieco większa pompa, ale przy odpowiedniej 

nastawie oraz odpowiednio zrównoważonej instalacji nie wpłynie 

na dyskomfort dla użytkowników. Brak regulacji instalacji na zaworach 

oraz ustawienie „przewymiarowanej” pompy na zbyt dużą 

wysokość podnoszenia doprowadzi niestety do wytworzenia dużych 

spadków ciśnienia na poszczególnych elementach instalacji, 

których następstwem będą szumy i hałas przepływowy. Należy 

również pamiętać, iż nawet jeśli przewymiarowaną pompę dostosujemy 

do potrzeb instalacji, a instalację do naszych potrzeb 

za pomocą zaworów dławiących, to dalej w pierwszym etapie 

inwestycji dokonaliśmy „przewymiarowanego” zakupu droższego 

produktu. 

Wilo oprócz pomp z klasy Premium, przygotowało aplikację o nazwie 

„Doradca Wilo”, której zadaniem jest wsparcie wykonawców oraz 

użytkowników systemów grzewczych. Aplikacja którą można pobrać 

za darmo na telefon komórkowy, umożliwia „policzenie” instalacji 

i dobór odpowiedniej pompy dla naszego domu i portfela. 

70 


pompy i przepompownie P. 

Fot. FERRO 

Fot. FERRO 

Fot. GRUNDFOS 

Fot. GRUNDFOS 

Fot. 4. Ferro – pompa 

cyrkulacyjna wody pitnej typ 

CP 15-1.5. 

Fot. 5. Ferro – pompa 

cyrkulacyjna GPA II 25-4-180. 

Fot. 6. Grundfos – ALPHA2 L N 

skutecznie eliminuje straty wody 

przy bardzo małym zużyciu prądu. 

Fot. 7. Grundfos – ALPHA1 L 

może być instalowana we wszelkich 

instalacjach grzewczych. 

niem a wydajnością – wówczas z pomocą 

przychodzi tryb pracy niskociśnieniowej. 

Warto wiedzieć, że oba te dodatkowe tryby 

mogą oferować alternatywną opcję, 

w postaci trybu utrzymania stałej wysokości 

podnoszenia pompy (innymi słowy 

stałego ciśnienia), niezależnie od tego jaka 

jest wydajność. 

Coraz częściej instalatorzy zwracają uwagę 

na to, czy pompa może być sterowana 

za pomocą odpowiednio przygotowanego 

oprogramowania i czy potrafi 

wymieniać dane oraz stale informować 

o funkcjach realizowanych w danym 

momencie lub też raportować o błędach 

w pracy bądź o ilości przepracowanych 

godzin. To kolejny atrybut, którym można 

się kierować przy doborze pompy 

do instalacji. Ponadto dobrze jest, jeśli 

wybrana pompa wyposażona została 

przez producenta w wyświetlacz LCD 

i moduły pozwalające sterować nią nie 

tylko z poziomu tabletu czy komputera, 

ale też przy pomocy pilota zdalnego sterowania. 

Najczęstsze przypadki 

nieprawidłowego doboru 

pompy obiegowej 

Dwa najczęstsze błędy popełniane przy 

doborze pompy obiegowej do instalacji 

już nie raz były opisywane na łamach 

„Fachowego Instalatora”, dlatego omówione 

zostaną dość lakonicznie – a są 

nimi przewymiarowanie pompy lub dobranie 

pompy zbyt słabej w stosunku 

do wymagań instalacji. W pierwszym 

przypadku przewymiarowana pompa 

z automatycznym dopasowaniem mocy 

do wymagań instalacji przejdzie w pracę 

na zbyt niskich obrotach, co nie jest 

„zdrowe” ani dla napędu ani też wirnika. 

Natomiast pompa ustawiona w trybie 

stałej prędkości obrotowej – zbyt wysokiej 

w stosunku do potrzeb – wymusi 

na inwestorze dławienie przepływu, co 

oznacza straty. Warto pamiętać, że każda 

przewymiarowana pompa oznacza 

większy pobór energii elektrycznej, niż 

jest to w rzeczywistości potrzebne oraz 

szybsze zużycie jej podzespołów. Inną 

kwestią jest przepłacenie takiej pompy 

– tu skutek negatywny jest oczywisty: 

inwestycja będzie się zwracać dużo wolniej. 

Drugi przypadek – dobór zbyt słabej 

pompy – kończy się niemal zawsze tak 

samo: pompa nie jest w stanie wymusić 

odpowiedniego przepływu wody 

i w efekcie im dalej od kotła grzewczego, 

tym chłodniej w pomieszczeniu. Kolejne 

oczywiste konsekwencje takiej sytuacji 

mają charakter fi nansowy, w postaci niemożności 

osiągnięcia zwrotu inwestycji. 

Z punktu widzenia inwestora sytuacja 

taka jest podwójnie niekorzystna. Po 

pierwsze: spore koszty zostały poniesione, 

a efektu w postaci obiegu wody brak, 

zaś po drugie: inwestora czekają kolejne 

koszty związane z zakupem mocniejszej 

pompy, co jeszcze bardziej pomnaża 

stratę. 

Niekiedy do instalacji z wodą użytkową 

inwestorzy dobierają pompy obiegowe 

dedykowane do pracy w instalacjach 

grzewczych. Jest to błędna decyzja, 

gdyż pompy do instalacji c.w.u. wykonane 

powinny być z nieco innych 

materiałów. Chodzi tu o to, by wszystkie 

elementy pompy, z którymi woda 

ma kontakt, powstawały z materiałów 

odpornych na korozję i nie wchodzących 

z wodą w jakąkolwiek reakcję. Jeśli 

pompa i jej części posiadają rekomendacje 

instytutów czuwających nad czystością 

wody użytkowej, możemy być 

pewni, że np. elementy mające kontakt 

z medium zostały wykonane z materiałów 

odpornych na korozje, gwarantując 

bezpieczeństwo i higienę pracy w instalacjach 

wody pitnej. 

Podsumowanie 

Dobór pompy obiegowej to sprawa z pozoru 

łatwa, jednak gdy inwestor musi się 

już zająć tą kwestią, nagle mnożą się pytania 

i wątpliwości. Warto wówczas podjąć 

współpracę z doświadczonymi instalatorami, 

którzy nawet przy niepełnych danych 

dotyczących wymagań danej instalacji, 

potrafią trafnie dobrać pompę o właściwej 

efektywności, bazując na swoim dotychczasowym 

doświadczeniu. I choć wysokiej 

klasy instalator trochę kosztuje, warto 

wydać te pieniądze, gdyż zawsze szybko 

się zwracają dzięki optymalnie dobranej 

do instalacji pompie. 



m.in. przez: Wilo Polska Sp. z o.o., 

Grundfos Pompy Sp. z o.o., LFP Sp. z o.o., 

Ferro S.A. i PHU Dambat 


71

w. 

wentylacja i klimatyzacja 

Wybór wymiennika ciepła 

w centrali wentylacyjnej 

Jako zalety rekuperatorów wymienia się przede wszystkim odzysk energii 

cieplnej z usuwanego powietrza i jego przekazanie do świeżego powietrza 

zaczerpniętego z zewnątrz. Wymienniki stosowane w rekuperatorach 

najczęściej bazują na konstrukcji krzyżowej i przeciwprądowej. Jednak na 

rynku oferowane są również inne typy wymienników. 


do paneli z tworzywa sztucznego cechuje 

je lepsza przewodność cieplna. Te z kolei są 

bardziej odporne na korozję. W wymienniku 

krzyżowym przez połowę paneli przepływa 

zimne powietrze a przez drugą połowę 

powietrze ciepłe. W efekcie przenikania 

ciepła przez ścianki wymiennika dochodzi 

to wyrównania temperatury w jego wnętrzu. 

Należy podkreślić, że sprawność wymienników 

tego typu wynosi 50% – 70%. 

Z racji prostej konstrukcji przy stosunkowo 

Fot. PRO-VENT 

Fot. 1. Dzięki rekuperatorom, w zależności od stopnia izolacji budynku, oszczędności 

za ogrzewanie w miesiącach zimowych mogą sięgać od 30% do 50% 

Fot. 2. Wymiana powietrza w wymienniku 

krzyżowym 

Dzięki rekuperatorom, w zależności 

od stopnia izolacji budynku, 

oszczędności za ogrzewanie 

w miesiącach zimowych mogą 

sięgać od 30% do 50%. Dom 

z rekuperacją ma dużo niższe zapotrzebowanie 

na ciepło, nawet 

średnio o 45%. Oznacza to kolejne 

oszczędności na poziomie 

inwestycji w system grzewczy. 

Niektóre rekuperatory są w stanie 

odzyskiwać wilgoć z powietrza 

usuwanego, co z kolei poprawia 

relatywną wilgotność powietrza 

w budynku. Korzyść w tym zakresie 

szczególnie docenia się przy 

suchym powietrzu podczas zimy. Obniżając 

wilgotność powietrza likwidowane 

są warunki do rozwoju pleśni, grzybów. 

Wentylacja mechaniczna powoduje szybkie 

i skuteczne pozbycie się intensywnych 

zapachów – np. z kuchni podczas przygotowywania 

aromatycznych potraw. 

Cechy wymiennika krzyżowego 

Wymienniki krzyżowe bazują na panelach, 

które przylegają do siebie. Dzięki specjalnemu 

wyprofilowaniu paneli powstają 

między nimi wąskie szczeliny. Panele najczęściej 

są metalowe lub wykonane z tworzywa 

sztucznego. Co prawda panele metalowe 

są droższe to jednak w porównaniu 

Fot. 3. Wymiana powietrza w podwójnym 

wymienniku krzyżowym 

Fot. 4. Wymiana powietrza w wymienniku 

przeciwprądowym 

Fot. PRO-VENT 

Fot. PRO-VENT 

72 


wentylacja i klimatyzacja w. 

niskich kosztach produkcji zastosowanie 

central z wymiennikiem krzyżowym obejmuje 

przede wszystkim niewielkie obiekty 

takie jak domy jednorodzinne i małe biura. 

W odniesieniu do wad wymienników 

krzyżowych należy mieć na uwadze konieczność 

stosowania układów antyzamrożeniowych 

w przypadku powietrza 

zewnętrznego wynoszącego poniżej 

-2°C. Ujemna temperatura wpływa negatywnie 

nie tylko na pracę systemu 

wentylacyjnego ale również na komfort 

użytkowania instalacji. 

Fot. ALNOR 

Fot. 5. Sterownik pozwala na wybór niezależnej prędkości wentylatora nawiewnego 

i wywiewnego 


Cechy wymiennika 

przeciwprądowego 

Rekuperatory z wymiennikiem przeciwprądowym 

w porównaniu z wymiennikami 

krzyżowymi są nowszym rozwiązaniem. 

Budowa wymiennika tego typu 

bazuje na płytach ułożonych równolegle, 

co umożliwia przepływ strumienia 

ciepłego i zimnego powietrza względem 

siebie w przeciwnych kierunkach. 

Następnie dochodzi do mieszania strumieni. 

Najważniejszą zaletą wymienników 

przeciwprądowych jest wysoka 

sprawność wynosząca do 95%, z kolei 

wada to wyższe koszty produkcji. 

Na końcu drogi przepływu strumień powietrza 

ogrzanego odbiera ciepło od całego 

strumienia powietrza w momencie 

jego wpadania do wymiennika. W tym 

momencie ma ono jeszcze temperaturę 

pokojową a więc ogrzane powietrze 

osiąga temperaturę zbliżoną do tej jaka 

panuje w ogrzanych pomieszczeniach. 

Zakładając, że temperatura powietrza 

trafi ająca z zewnątrz wynosi 0°C a wywiewanego 

z pomieszczeń ok. 20°C to 

po przepłynięciu przez wymiennik przeciwprądowy 

temperatura świeżego powietrza 

wyniesie 18°C a wywiewanego 

2°C. W ten sposób sprawność wymiennika 

przeciwprądowego osiągnie 90%. 

Fot. 6. Konstrukcja nowoczesnych central wentylacyjnych pozwala na ich montaż 

niemalże w każdym miejscu domu 

Wymienniki obrotowe i entalpiczne 

Wymiennik obrotowy bazuje na kształcie 

walca. Wirnik, który się obraca pełni 

rolę wymiennika. Jego konstrukcja 

wykorzystuje pofalowaną blachę aluminiową 

nawiniętą na walec. Wirnik 

jest w ciągłym ruchu wymuszanym 

przez dodatkowy napęd elektryczny. 

Takie rozwiązanie powoduje, 

że do kanalików umieszczonych we 

wnętrzu walca trafia świeże powietrze 

a w trakcie obrotu walca zostaje przekazana 

energia cieplna. Rekuperatory 

z wymiennikiem obrotowym osiągają 

odzysk ciepła na poziomie 70% - 85%. 

Jako wadę takiego wymiennika wymienia 

się często występujące nieszczelności, 

przez co powietrze zużyte 

może być mieszane ze świeżym. 

W efekcie do wnętrza pomieszczeń 

mogą trafiać nieprzyjemne zapachy. 


73

w. 


Fot. 7. Centrala z wymiennikiem przeciwprądowym 

Fot. ALNOR 

Z kolei w kontekście zalet trzeba mieć również 

na uwadze, że w wymiennikach obrotowych 

nie występuje zjawisko skraplania 

pary wodnej a więc zmniejsza się ryzyko 

wystąpienia oszronienia podczas zimy. 

Ciekawe rozwiązanie techniczne stanowią 

wymienniki entalpiczne. W porównaniu 

z wymiennikiem przeciwprądowym 

ze strumienia powietrza 

wywiewanego do strumienia powietrza 

nawiewanego przekazywana jest 

nie tylko energia cieplna ale również 

wilgoć. W efekcie kontroluje się poziom 

wilgoci we wnętrzu budynku, 

co będzie szczególnie docenione 

podczas zimy. 

Odzysk ciepła w rekuperatorach tego 

typu wynosi 85% – 95%. Z kolei odzysk 

entalpiczny osiąga 100%. Ten rodzaj 

wymiennika cechuje również brak wytrącania 

kondensatu, przez co nie ma 

szronienia i problemów z zamarzaniem 

przy niskich temperaturach. 

Budowa centrali rekuperacyjnej 

Wybierając centralę wentylacyjną 

z rekuperatorem trzeba kierować się 

Fot. 8. Wnętrze centrali z wymiennikiem 

przeciwprądowym 

również solidnością i trwałością konstrukcji. 

Typowa centrala rekuperatora 

bazuje na dwóch wentylatorach, 

przy czym jeden z nich odpowiada 

za nawiewanie świeżego powietrza 

do środka, zaś drugi, wyrzuca zużyte 

powietrze na zewnątrz. Oba strumienie 

przechodzą przez wymiennik 

krzyżowy, nie mieszając się ze sobą. 

Wymiennik powoduje, że energia 

cieplna ze strumienia zużytego powietrza 

jest oddawana strumieniowi 

świeżego powietrza. Zapewnia to powietrze 

świeże i ogrzane. 

Obudowy metalowe są pokrywane poliestrem 

a wkład wykonuje się z aluminium. 

Ważna jest przy tym konstrukcja 

zapewniająca łatwe mycie urządzenia. 

W niektórych modelach wkład można 

w prosty sposób wymienić. Specjalne 

szczotki na krawędziach pełnią funkcję 

uszczelniającą. 

Sterowanie rekuperatorem 

Na etapie wyboru rekuperatora dobiera 

się odpowiednie sterowanie systemem. 

Producenci rekuperatorów stawiają 

Fot. ALNOR 

na prostą obsługę sterowników, a niektóre 

modele wyposażono w panel dotykowy. 

Sterownik powinien być zainstalowany 

w miejscu, które zapewni 

łatwy dostęp do panelu. 

Sterownik pozwala przede wszystkim 

na wybór niezależnej prędkości wentylatora 

nawiewnego i wywiewnego. W zależności 

od wersji urządzenia sterowanie 

może być mechaniczno-elektryczne, 

elektroniczne lub cyfrowe. To ostatnie 

rozwiązanie zapewnia łatwą obsługę 

i wygodę w sterowaniu systemem. Można 

np. programować włączanie i wyłączanie 

centrali w cyklach dobowych, 

tygodniowych lub z uwzględnieniem 

warunków atmosferycznych. Układ rozmrażania 

może wykorzystywać sterowanie 

ciśnieniowe z chwilowym wyłączeniem 

wentylatora nawiewnego. 

W niektórych modelach sterowników 

przewiduje się pracę wentylatora z wydatkiem 

powietrza na stałym poziomie 

wynoszącym 30% oraz ustawienia zapewniające 

wydatek powietrza o wartości 

100%. W razie potrzeby wentylator 

jest wyłączany poprzez sterownik. 

Wszystkie nastawy mogą być wprowadzone 

z uwzględnieniem indywidualnych 

preferencji użytkownika. 

Sterownik jest w stanie realizować program 

tygodniowy. Dla każdego dnia 

tygodnia przypisuje się kilka nastaw 

wydatku powietrza. W zależności od 

potrzeby programuje się również czas 

pracy centrali. Można ustawić różne 

prędkości obrotowe dla wentylatorów. 

Sterownik informuje użytkownika o zabrudzeniu 

fi ltrów, tym samym, wskazując, 

który z wkładów wymaga wymiany 

elementu fi ltrującego. 

Programator współpracuje z zewnętrznym 

czujnikiem, wykrywającym otwarcie 

obudowy. Stąd też zadziałanie 

Fot. PRO-VENT 

Fot. PRO-VENT 

Fot. PRO-VENT 

Fot. 9. Centrala z pojedynczym wymiennikeim 

krzyzowym 

Fot. 10. Centrala z dwoma wymiennikami 

krzyżowymi 

Fot. 11. Centrala z wymiennikem przeciwpradowym 

74 



czujnika powoduje przejście centrali 

w stan czuwania. Urządzenie zacznie 

ponownie pracować wraz z zamknięciem 

obudowy. 

Zaawansowane urządzenia sterujące pozwalają 

na kontrolowanie temperatury 

w różnych punktach systemu wentylacji. 

Stąd też użytkownik jest informowany 

o temperaturze wewnętrznej nagrzewnicy 

elektrycznej, a także o temperaturze 

powietrza: nawiewanego, usuwanego 

oraz zasysanego z zewnątrz. Wiele urządzeń 

wyposaża się w funkcję rozmrażania 

wymiennika. Jeżeli temperatura 

powietrza wywiewanego na zewnątrz 

spadnie poniżej 1°C to silniki pracują 

na mocy około 25% i zostaje włączona 

wewnętrzna nagrzewnica elektryczna. 

Po ogrzaniu wymiennika system powraca 

do normalnego trybu pracy. 

Na rynku oferowane są moduły komunikacyjne 

współpracujące z centralami 

wentylacyjnymi, które pozwalają na sterowanie 

centralą z poziomu sieci domowej 

LAN lub WIFI. Uwzględniając odpowiednią 

konfigurację jest przy tym możliwy 

zdalny dostęp za pomocą sieci internet. 

W takim rozwiązaniu stan pracy centrali 

jest przedstawiany jako zbiór ikon na ekranie 

głównym. Obsługa centrali może odbywać 

się również z poziomu aplikacji 

pracującej z systemem Android lub z poziomu 

przeglądarki internetowej. 

Montaż rekuperatora 

Rekuperatory montuje się w dowolnej 

pozycji. Obudowy mają uchwyty 

do mocowania pozwalające np. 

na montaż w przestrzeniach sufi - 

tów podwieszanych. Ważne jest aby 

czerpnia powietrza była umieszczona 

na zewnętrznej ścianie budynku od 

strony nawietrznej, najlepiej w kierunku 

zachodnim. Wyrzutnia powinna być 

natomiast zamontowana od strony 

wschodniej. Centrala bardzo często jest 

instalowana na strychu. 

Trzeba wykonać połączenia z pomieszczeniami, 

które będą wentylowane. 

Najczęściej do pokoi dziennych, pokoi 


Fot. 12. wymiennik przeciwprądowy 

Fot. ALNOR 

dziecięcych i sypialni powietrze jest 

wdmuchiwane za pomocą systemu kanałów 

i kratek wentylacyjnych, umieszczonych 

w poszczególnych pomieszczeniach. 

Nawiewu nie uwzględnia się 

na korytarzach. Miejsce nawiewu powinno 

być tak dobrane aby zapewniało dobrą 

wymianę powietrza. Właściwą lokalizacją 

do tego celu są miejsca znajdujące 

się w pobliżu okien z dala od drzwi. 

Z pomieszczeń takich jak kuchnia czy 

łazienka i powietrze jest wyciągane. 

Bardzo często do instalacji wywiewnej 

w kuchni, podłącza się okap kuchenny, 

przy czym powinien on być wyposażony 

w fi ltr przeciwtłuszczowy. Założeniem 

jest, aby powietrze z pokoi przepływało 

do kuchni i łazienki eliminując napływanie 

do pokoi zapachów i wilgoci. 

Jeżeli rekuperator będzie instalowany 

w nowym domu to należy zadbać 

o zapewnienie pewnych wymagań 

już na etapie projektowania budynku. 

W starszych obiektach instalację rekuperatora 

najlepiej uwzględnić przy generalnym 

remoncie. 

Podsumowanie 

Jako najważniejsze cechy rekuperatorów 

należy wymienić przede wszystkim 

oszczędność energii. Chodzi tutaj nie 

tylko o skuteczny odzysk ciepła z odprowadzanego 

powietrza ale również 

o niskie zapotrzebowanie na energię 

elektryczną. Oprócz tego ważna jest stała 

wydajność wymiany powietrza, której 

z reguły nie można uzyskać bez wentylatorów. 

Z kolei odpowiedni nawiew 

powietrza powoduje, że w pomieszczeniach 

nie ma zjawiska przeciągu. 

Fot. 13. Na etapie wyboru rekuperatora dobiera się odpowiednie sterowanie systemem 

• 


75

w. 


Kompaktowy rekuperator pokojowy HRU-WALL 

W nowopowstających budynkach inwestorzy stawiają coraz większy nacisk 

na ich energooszczędność, dążąc do minimalizacji strat ciepła. 

PROMOCJA 

Wraz ze wzrostem izolacyjności 

przegród budynku, a co za 

tym idzie redukcji strat przez 

wymianę ciepła z otoczeniem, 

w bilansie energetycznym coraz 

większy udział ma ciepło konieczne 

do ogrzania powietrza 

wentylacyjnego. 

Dostarczenie odpowiedniej ilości 

świeżego powietrza jest koniecznie 

do prawidłowego funkcjonowania 

człowieka, oraz zapobiega 

wykraplaniu się wilgoci i rozwojowi 

mikroorganizmów i grzybów. 

W klasycznych rozwiązaniach 

powietrze z wnętrza budynku 

jest usuwanie, a świeże powietrze 

wentylacyjne musi zostać ogrzane 

do temperatury gwarantującej 

komfort osobom przebywającym 

w pomieszczeniach. 

Istnieje jednak szereg systemów 

pozwalających odzyskać część traconego 

ciepła i wykorzystać do wstępnego 

podgrzania podawanego powietrza 

zewnętrznego, znacznie zmniejszając 

zapotrzebowanie na energię. O ile na etapie 

projektowania, oraz stawiania nieistniejącego 

budynku można stosunkowo 

łatwo zrealizować system wentylacji z odzyskiem 

ciepła, o tyle w przypadku istniejących 

zabudowań nie zawsze jest to 

możliwe. Efektywnym, prostym w montażu 

i obsłudze rozwiązaniem są rekuperatory 

wewnątrzścienne, mające zastosowanie 

zarówno w modernizowanych jak 

i powstających budynkach mieszkalnych 

i użytkowych. 

Działanie 

Podstawowymi elementami wewnątrzściennego 

rekuperatora jednorurowego 

HRU-WALL są ceramiczny wymiennik 

ciepła, wentylator rewersyjny oraz filtr 

powietrza. Praca urządzenia odbywa się 

w dwóch etapach, następujących co 

70 sekund. W pierwszym powietrze jest 

wydmuchiwane, przepływając przez 

wymiennik o strukturze plastra miodu 

oddaje mu do 82% energii cieplnej 

i wilgotności. Gdy wymiennik się nagrzeje 

urządzenie przechodzi w tryb nawiewny, 

a skumulowana energia i wilgoć pobierane 

są przez świeże powietrze podawane 

do budynku. Zmiana cyklów następuje 

automatycznie i zapewnia nieprzerwaną 

wymianę i filtrację powietrza. Najbardziej 

efektywne użytkowanie uzyskuje się przy 

wykorzystaniu pary jednostek w sąsiednich 

pomieszczeniach połączonych za 

pomocą regulatora HRU-WALL-CONTR-I. 

Pozwala to na naprzemienną prace – 

podczas gdy jeden z rekuperatorów pracuje 

w trybie wywiewu, w drugim powietrze 

jest nawiewane do wnętrza budynku 

zapewniając lepszą cyrkulację powietrza. 

Zestaw dwóch rekuperatorów wewnątrzściennych 

dostarcza nawet 120 m 3 

świeżego powietrza na godzinę, czyli ilość 

Fot. 1. Rekuperator kompaktowy HRU-WALL z ceramicznym wymiennikiem ciepła - odzysk ciepła 82% 

76 



Fot. 3. 

Od lewej, sterownik, czujnik CO 2 

, czujnik wilgotności (opcjonalnie) 

Fot. 2. Prosty i szybki montaż w ścianie - 

bez kanałów wentylacyjnych 

pozwalającą na komfortowe i prawidłowe 

funkcjonowanie 4 osób przebywających 

w wentylowanych pomieszczeniach. Uzyskany 

wydatek zapewnia także skuteczne 

usuwanie wilgoci i wentylację łazienki 

oraz kuchni (1), już cztery współpracujące 

jednorurowe rekuperatory mogą 

pozwolić na całkowitą i w pełni kontrolowaną 

wentylację mieszkania. Ze względu 

na wykorzystanie energooszczędnego 

silnika napędowego, oraz wentylatora 

o specjalnej konstrukcji osadzonego w jednorurowej 

obudowie zużycie energii elektrycznej 

jest niezwykle niskie – średni 

koszt użytkowania dwóch urządzeń to 

niespełna 30 zł w skali roku. Jednocześnie 

oszczędności wynikające z odzysku ciepła 

wentylacyjnego pozwalają na zwrot 

kosztu inwestycji w ciągu 3-5 lat (2). 

Teoretycznie rachunki za ogrzewanie 

mogą być nawet o 90% mniejsze, jednak 

jako że żaden budynek nie jest idealnie 

szczelny, realnie możliwe do uzyskania 

oszczędności są rzędu 50-60%. 

Sterowanie i tryby pracy 

Przeznaczone do ciągłej pracy urządzenie 

posiada sterownik, który zapewnia 

nieprzerwane działanie wentylatora 

w 3 zakresach szybkości, zależnie od wykorzystania 

i kubatury pomieszczenia. 

Ponadto przewidziano pracę w trybie 

„Boost”, który pozwala na czasowe zwiększenie 

wydatku wymienianego powietrza. 

Tryb można aktywować ręcznie, lub 

z wykorzystaniem czujników monitorujących 

warunki panujące wewnątrz pomieszczenia. 

Dzięki funkcji By-Pass – jeśli 

różnice temperatur są niewielkie lub kiedy 

powietrze na zewnątrz ma temperaturę 

wyższą niż w pomieszczeniu, możliwe 

jest przesyłanie powietrza z pominięciem 

wymiennika. Rekuperatory wewnątrzścienne 

działają wtedy jak zwykła nawiewno-wywiewna 

centrala wentylacyjna bez 

odzysku ciepła 

Komfort użytkowania 

Zastosowane w urządzeniu materiały 

pozwalają na jego bezawaryjną pracę 

w szerokim zakresie temperatur, od -20 

do nawet 50°C doskonale sprawdzając 

się w naszym klimacie. Konstrukcja wentylatora 

pozwala natomiast na niezwykle 

ciche i komfortowe użytkowanie. Poziom 

dźwięku wynosi zaledwie 15 dB przy 

wydajności 20m 3 /h, 21dB przy 40 m 3 /h, 

oraz 29 dB przy wydajności nominalnej 

60 m 3 /h (3) Jednostka może zostać zainstalowana 

z pomieszczeniu o dowolnym 

przeznaczeniu, bez negatywnego oddziaływania 

na przebywające w nim osoby. 

Zastosowany okapnik zabezpiecza przed 

deszczem, oraz nadaje ciekawy i estetyczny 

wygląd kratce zewnętrznej. Urządzenie 

przebadano w laboratorium TÜV 

Rheinland według wymogów ISO 5801, 

co gwarantuje rzetelność przedstawionych 

danych o zużyciu energii i wydajności, oraz 

bezpieczeństwo użytkowania. Wentylator 

zaprojektowano i testowano zgodnie 

z europejską dyrektywą niskonapięciową 

i normą EN60335-2-80 aby przystosować 

jednostkę do bezpiecznej pracy w warunkach 

domowych. Ze względu na zwartą, 

jednorurową budowę, montaż w istniejących 

budynkach jest niezwykle prosty 

i nie wymaga prowadzenia rozległych prac 

budowlanych. Nie ma potrzeby ingerencji 

w konstrukcję budynku i rozprowadzania 

kanałów wentylacyjnych, prace ograniczają 

się do wykonania odpowiednich otworów 

wewnątrz ściany. 

• 


77

P. 

pomiary 

Kontrola pracy kotłów grzewczych 

Jak wybrać odpowiednie przyrządy pomiarowe 

Do właściwego ustawienia parametrów pracy kotła grzewczego niezbędne 

jest użycie precyzyjnego analizatora spalin, który umożliwi szybki i wiarygodny 

pomiar O 2 

, CO, CO 2 

, NOx, a także oznaczenie innych istotnych parametrów, 

takich jak: sprawność, strata kominowa, współczynnik nadmiaru 

powietrza, ciąg itd. Analizator jest więc podstawowym 

narzędziem pracy instalatora i serwisanta kotłów. 

PROMOCJA 

Rynek dostaw ciepła ciągle się rozwija. 

Wprowadzane są systemy solarne, 

pompy ciepła, kotły kondensacyjne, 

systemy na paliwa stałe 

(w tym pelety) i inne technologie. 

Głównym celem nowoczesnego 

systemu grzewczego staje się dostawa 

ciepła na żądanie, przy jednoczesnym 

niskim zużyciu paliwa 

i minimalnej emisji zanieczyszczeń. 

Niezależnie od zastosowanej technologii, 

każdy system grzewczy musi działać optymalnie. 

Oznacza to jego stałą kontrolę 

i regulację. Optymalizacja zapewnia znaczącą 

oszczędność paliwa, a co za tym 

idzie – zmniejszenie kosztów. 

Kryteria wyboru 

Analizator spalin to narzędzie codziennej 

pracy, ważne jest więc, aby jak najlepiej 

dobrać go do swoich potrzeb, 

zwracając uwagę na dopasowanie 

funkcji pomiarowych oraz akcesoriów. 

Istotną cechą jest także żywotność 

i niezawodność urządzenia, a w tym 

kontekście – zakres pomiarowy cel 

elektrochemicznych, które są „sercem” 

analizatora, a których właściwy dobór 

przesądza o wiarygodności pomiaru 

i bezawaryjnej pracy analizatora. 

78 


pomiary P. 

Fot. TESTO 

Rys. 1. 

SmartSondy testo. 

• wskazania cyfrowe, 

• wykres 

• tzw. macierz spalin, czyli rozwiązanie 

ułatwiające ocenę procesu spalania w 

sposób grafi czny( testo 330). 

Dowodem wykonanej analizy może być 

wydruk raportu z drukarki bezprzewodowej 

Testo, zawierający pełny wynik 

przeprowadzonej analizy, datę i godzinę 

pomiaru, a także nazwę wykonawcy. 

Nowość – bezpłatna aplikacja 

na Androida do testo 330LL 

Analizator spalin testo 330LL, dzięki wyposażeniu 

w moduł Bluetooth, może 

wykorzystywać bezpłatną aplikację 

na Androida – TestoDroid. Aplikacja jest 

bardzo prosta w obsłudze, dzięki 

ograniczeniu do minimum liczby kliknięć. 

Można uruchomić i zatrzymać 

analizator na odległość, zobaczyć 

dane w formie wykresu czy tabeli, zapisać 

je w formie protokołu jako PDF, 

CSV lub XML. Aplikacja umożliwia 

ustawienia opcji przesyłania mailem 

zapisywanego protokołu na wskazany 

wcześniej adres. Pozwala także wydrukować 

dane na bezprzewodowej drukarce 

Testo. Aplikację można pobrać 

ze sklepów Google Play. Będzie ona 

kompatybilna ze wszystkimi, aktualnie 

dostępnymi analizatorami spalin 

Testo z modułem Bluetooth. 

Testo wprowadziło np. na rynek sensory 

pomiarowe o wydłużonej żywotności 

(Long Life), które charakteryzują się czasem 

pracy wynoszącym ponad 6 lat. Możliwa 

jest ponadto samodzielna wymiana tych 

sensorów przez użytkownika, dzięki czemu 

nie trzeba wysyłać urządzenia do serwisu. 

Koszt serwisu i kalibracji oraz dostępność 

i ceny części zamiennych, to kolejne 

istotne kryteria przy wyborze analizatora 

spalin. Atutem jest oczywiście dłuższa 

gwarancja, jak w przypadku analizatora 

testo 320 basic, do którego istnieje możliwość 

wydłużenia gwarancji do 5 lat. 

Przenośne analizatory testo 

330LL i testo 320 basic 

Przenośne analizatory spalin testo 330LL 

i testo 320 basic są zaprojektowane oraz 

wyprodukowane zgodnie w wytycznymi 

zawartymi w normie PN-EN 50379. Charakteryzują 

się wzmocnioną konstrukcją, z klasą 

zabezpieczenia obudowy IP40. Ich atuty 

to m.in. wydłużona gwarancja na cele elektrochemiczne 

oraz możliwość samodzielnej 

wymiany cel przez użytkownika. 

Analizatory spalin Testo umożliwiają pomiar 

O 2 

, CO, CO 2 

, NOx, a także oznaczenie 

innych istotnych parametrów właściwej 

pracy kotła, takich jak: sprawność, 

strata kominowa, współczynnik nadmiaru 

powietrza, ciąg itd. Wyniki pomiarowe 

są wyświetlane na czytelnym, 

kolorowym wyświetlaczu, przy czym 

użytkownik może wybrać jeden z trzech 

sposobów przedstawienia wyników: 

Fot. TESTO 

Rys. 2. 

Analizator spalin testo 330 LX. 


79

P. 

pomiary 

Fot. TESTO 

Rys. 3. Analizator spalin testo 320 basic. 

Wymagania, jakie powinien spełniać analizator spalin: 

• łatwość obsługi, przejrzyste menu 

• długi czas pracy bez ładowania akumulatorów 

• długa żywotność i szeroki zakres pomiarowy cel elektrochemicznych 

• niska cena i dostępność części zamiennych 

• niskie koszty serwisu i kalibracji urządzenia 

• długa gwarancja udzielana przez producenta 

SmartSondy od Testo 

– rewolucja w dziedzinie pomiarów 

Regulacja procesu spalania w kotle 

grzewczym nie opiera się tylko na wykonaniu 

analizy spalin. Szereg informacji 

dotyczących całego systemu 

grzewczego wpływa na jego efektywność. 

Parametry takie jak np.: ciśnienie 

gazu podawanego na palnik lub temperatury 

zasilania i powrotu z instalacji 

grzewczej pozwalają na prawidłowe 

ustawienie systemu. 

Firma Testo wprowadziła na rynek rewolucyjne 

rozwiązanie pomiarowe – Smart- 

Sondy wyposażone w komunikację Bluetooth, 

współpracujące ze smartfonem lub 

tabletem, posiadającym system Android 

lub iOS. Wszystkie niezbędne parametry 

takie jak temperatura, wilgotność, prędkość 

przepływu powietrza oraz ciśnienie 

mogą zostać zmierzone w wygodny sposób, 

ponadto wykorzystanie bezpłatnej 

aplikacji zainstalowanej w smartfonie pozwala 

na archiwizację danych lub tworzenie 

raportów pomiarowych. 

Kompaktowe przyrządy pomiarowe łączą 

się bezprzewodowo ze smartfonem lub 

tabletem z zainstalowaną, darmową aplikacją 

mobilną „Testo SmartProbes App”. 

Odbywa się to w sposób automatyczny: 

należy włączyć SmartSondę, a następnie 

aplikację na urządzeniu mobilnym. Smartfon 

sam konfiguruje komunikację, a użytkownikowi 

pozostaje tylko skupienie się 

na swojej pracy, czyli wykonaniu pomiaru. 

Zalety systemu SmartSond oraz 

aplikacji mobilnej: 

• Wygodny odczyt danych pomiarowych 

na smartfonie czy tablecie za 

pośrednictwem Bluetooth. 

• W pełni automatyczna konfi guracja 

– wystarczy włączyć SmartSondę oraz 

aplikację mobilną i pomiary rozpoczynają 

się automatycznie 

• Wyświetlanie danych pomiarowych 

z sześciu sond w tym samym czasie. 

• Wizualizacja zmian wartości pomiarowych 

w postaci wykresu lub tabeli. 

• Wstępnie zdefiniowane tryby pomiarowe 

dla konkretnych zastosowań, m.in.: 

– Automatyczne obliczanie temperatury 

parowania i kondensacji czynnika 

chłodniczego, jak również przegrzania 

i dochłodzenia. 

80 


pomiary P. 

– Pomiar strumienia objętości przepływu 

powietrza w kanałach lub 

na wylotach z kanałów wentylacyjnych, 

dzięki prostej konfi guracji 

geometrii oraz wymiarów kanałów 

lub kratek wentylacyjnych 

– Bezkontaktowy pomiar temperatury 

na podczerwień wraz ze zdjęciem 

miejsca pomiarowego z zaznaczonym 

obszarem za pomocą 

celownika laserowego oraz naniesioną 

wartością temperatury. 

– Raport pomiarowy może zawierać 

zdjęcia z miejsca pomiarowego, 

generowany jest natychmiast, bezpośrednio 

na miejscu pomiaru i wysłany 

w formie PDF lub pliku Excel. 

Łatwiej i bezpieczniej 

– przyrządy Testo do pomiarów 

wielkości elektrycznych 

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom 

instalatorów sektora HVAC/R, jako światowy 

lider branży pomiarowej, Testo 

wprowadza do oferty innowacyjne 

rozwiązania również do sektora elektrycznego. 

Rodzina pięciu urządzeń 

pomiarowych pozwala użytkownikowi 

wykonać swoją pracę znacznie szybciej 

i wygodniej niż do tej pory. 

Bezdotykowy detektor napięcia testo 

745 charakteryzuje się zmiennym poziomem 

czułości, dzięki czemu wykrywa 

napięcie od poziomu 12V, a ponadto odporny 

jest na zakłócenia wysokich częstotliwości. 

Rodzina testerów napięcia testo 750 wyróżnia 

się wskaźnikiem opartym na technologii 

światłowodowej, który jest widoczny 

z każdej strony urządzenia, dzięki czemu 

pozycja samego urządzenia podczas pomiaru 

nie ma istotnego wpływu na odczyt 

informacji o wielkości napięcia. 

Dwa modele z serii testo 755 to w pełni 

automatyczne testery napięcia i natężenia 

(hybryda testera napięcia z amperomierzem 

cęgowym z otwartymi 

cęgami), które w zależności od rodzaju 

rozpoczętego pomiaru same dobierają 

mierzony parametr oraz jego zakres. 

Automatyczne multimetry cyfrowe 

testo 760 łamią wszelkie stereotypy 

dotyczące pomiarów elektrycznych. 

Nie posiadają znanego do tej pory 

pokrętła wyboru funkcji pomiarowej, 

natomiast wybór mierzonego parametru 

następuje po podłączeniu 

przewodów pomiarowych do odpowiedniego 

gniazda. 

Ostatnia seria urządzeń pomiarowych 

testo 770 to amperomierze 

cęgowe z innowacyjnym mechanizmem 

cable-grabTM. Mechanizm ten 

ułatwia chwycenie jednego z przewodów 

w ciasnym otoczeniu. Oprócz 

standardowych funkcji pomiarowych, 

model testo 770-3 posiada funkcję 

pomiaru mocy oraz komunikację 

Bluetooth ze smartfonem lub tabletem, 

za pomocą której istnieje możliwość 

wykonania dokumentacji pomiarowej 

i przesłania jej za pomocą 

wiadomości e-mail. 

• 

REKLAMA 


81

W. 

WARSZTAT 

Skrzynki narzędziowe z polipropylenu 

Marka Högert Technik powiększa swoją 

ofertę skrzynek narzędziowych przeznaczonych 

dla profesjonalistów. Przechowywanie 

różnorodnych narzędzi 

i akcesoriów jeszcze nigdy nie było 

tak proste. W ofercie dostępne są trzy 

skrzynki o różnych pojemnościach (18’’, 

22’’ oraz 25’’). Zostały zaprojektowane 

tak, aby użytkownik jak najlepiej wykorzystywał 

w nich miejsce i nie musiał 

marnować czasu na ciągłe poszukiwania 

właściwego przedmiotu. Najmniejsza 

skrzynka została wyposażona w 2 małe plastikowe 

organizery, średnia skrzynka w 2 małe i 1 duży organizer, 

natomiast największa skrzynka w 2 

duże pojemniki. 

Warto zwrócić uwagę na jakość skrzynek. 

Wykonane zostały z wysokiej 

jakości materiałów, gwarantujących 

trwałość i niezawodność produktu. 

Wyposażone są w wygodne, aluminiowe, 

składane uchwyty i 2 trwałe aluminiowe 

zatrzaski. W skrzynkach możliwe 

jest więc przechowywanie i przenoszenie 

wszystkich potrzebnych narzędzi, 

bez obawy, że materiał nie wytrzyma 

obciążenia, pęknie i zostanie szybko uszkodzony. 

Źródło: Högert Technik 


Większa moc i lepsza ergonomia nowych szlifierek 

turbinowych 

Ingersoll Rand® ogłosił wprowadzenie na rynek szlifierek turbinowych 

VT 26 i VT 45 – czterech nowych solidnych narzędzi 

wykorzystujących technologię turbinową, aby uzyskać większą 

moc i wyjątkową trwałość w lekkiej i kompaktowej obudowie. 

Nowe szlifierki turbinowe Ingersoll Rand oferują światowej klasy 

stosunek mocy do wagi, uzyskując moc 2,6 kilowata (kW) 

i 4,5 kW mocy szlifowania. Modułowa budowa i możliwość szybkiej 

wymiany oleju w szlifierkach Ingersoll Rand serii VT sprawiają, 

że narzędzia te są proste w obsłudze i przyczyniają się do obniżenia 

kosztów eksploatacji oraz skrócenia czasu przerw w pracy. 

Zintegrowana blokada wrzeciona umożliwia szybką wymianę 

tarcz ściernych bez potrzeby dodatkowych narzędzi. 

Źródło: Ingersoll Rand 

Bezpieczna drabina uniwersalna 

Trzy elementy, drabiny 

Tribilo marki KRAU- 

SE, sprawiają, że może 

być wykorzystywana 

jako drabina przystawna, 

rozsuwana oraz 

wolnostojąca (opcjonalnie 

z wysuwanym 

elementem). Do tego 

dostępny jest cały 

zestaw dodatkowych 

akcesoriów 

z Systemu Combi, 

które nie tylko 

zwiększają możliwości 

użytkowe oraz 

bezpieczeństwo, ale i nadają drabinie 

zupełnie nowe funkcje. Na uwagę zasługuje 

uchwyt dystansowy do prac 

w trudno dostępnych miejscach (np. 

przy występach dachu) oraz przedłużenie 

podłużnicy, które zniweluje nierówności 

podłoża i umożliwi korzystanie 

z drabiny na schodach. Do tego szpice 

do drabin, które znacząco zwiększą stabilność 

urządzenia na grząskim terenie 

oraz półka, która z jednej strony pozwoli 

odłożyć narzędzia i materiały, z drugiej 

zaś może stanowić wygodny i bezpieczny 

stopień. 

Drabina Tribilo została wyposażona 

w szereg rozwiązań, których celem jest 

zwiększenie bezpieczeństwa użytkowników. 

Model opiera się na dwukomponentowych 

stopkach (SafetyCap), które 

z jednej strony gwarantują skuteczne 

połączenie z podłożnicą, z drugiej zaś 

zabezpieczają drabinę przed poślizgnięciem. 

Ważną rolę podczas użytkowania 

spełniają, odporne na warunki atmosferyczne, 

pasy, które nie dopuszczają 

do przypadkowego rozsunięcia się konstrukcji 

oraz samozabezpieczające się 

zaczepy (AutoSnap), które wykluczają 

nieplanowane rozsunięcie się drabiny 

zarówno w trakcie użytkowania, jak 

i transportu. 

Źródło: Krause 

82

Fachowy Instalator 5/2017

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?