23.11.2017 Views

Głos Powiatu Mińskiego nr 3 Lipiec-Sierpień 2017

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

LIPIEC-SIERPIEŃ <strong>2017</strong> • NR 3<br />

STR. 11<br />

Fot. pixabay.com<br />

Uwaga – kleszcze!<br />

Nikomu chyba nie trzeba tłumaczyć, że spotkanie z kleszczem nie należy do najprzyjemniejszych<br />

i może okazać się tragiczne w skutkach. Pajęczaki te mogą zarazić nas boreliozą,<br />

odkleszczowym zapaleniem mózgu, oraz szeregiem innych chorób.<br />

Jak pokazują badania przeprowadzone<br />

przez naukowców ze Szkoły Głównej<br />

Gospodarstwa Wiejskiego – blisko połowa<br />

kleszczy zarażonych boreliozą występuje<br />

na Mazowszu, stanowiąc niechlubny<br />

rekord Polski. Nie da się wyeliminować<br />

w 100% szansy bycia ugryzionym przez<br />

kleszcze, ale wystarczy poznać nieco bliżej<br />

te pajęczaki, żeby ograniczyć ryzyko<br />

zostania żywicielem tego stworzenia.<br />

CZYM SĄ KLESZCZE?<br />

Kleszcze to wykształcone przez wiele milionów<br />

lat ewolucji pasożyty wyposażone<br />

w szereg bardzo dobrze rozwiniętych<br />

mechanizmów umożliwiających wyjątkowo<br />

skuteczne zaatakowanie swojej<br />

ofiary. Niestety przystosowały się do odżywiania<br />

krwią, która jest im niezbędna<br />

do przechodzenia kolejnych stadiów<br />

rozwoju od larwy przez formy nimfalne<br />

aż do postaci dorosłej. Za każdym razem<br />

kiedy pajęczak ten przepoczwarza się<br />

lub kiedy chce znieść jaja, musi najpierw<br />

napić się krwi – co zwiększa jego szansę<br />

stania się nosicielem niebezpiecznych dla<br />

ludzi chorób. Chociaż kleszcze są ślepe,<br />

to jednak są w stanie bardzo precyzyjnie<br />

namierzyć swój cel. Wysoką skuteczność<br />

w polowaniu zawdzięczają umiejscowionym<br />

na pierwszej parze odnóży narządom<br />

Hallera. Są to bardzo wyspecjalizowane<br />

organy, dzięki którym kleszcz<br />

wyczuwa zapach zbliżającej się do niego<br />

osoby lub zwierzęcia i jest w stanie oszacować<br />

najdogodniejszy moment przejścia<br />

na swojego żywiciela. Osiem haczykowato<br />

zakończonych odnóży pomaga w przyczepianiu<br />

się oraz wędrówce po ciele<br />

ofiary.<br />

Kleszcze przemieszczają się w celu<br />

znalezienia miejsca które będzie jednocześnie<br />

bezpieczne i gdzie skóra jest najcieńsza<br />

– co ułatwia wgryzanie się w żywiciela.<br />

Najczęściej będą to zgięcia łokci,<br />

kolan, za uszami, u kobiet również pod<br />

biustem. Oczywiście kleszcz może wybrać<br />

inne powierzchnie na ciele, jeżeli<br />

uzna je za dogodne. Kiedy kleszcz znajdzie<br />

odpowiednie miejsce, wkłuwa się<br />

w ciało swoim aparatem gębowym jednocześnie<br />

wstrzykując substancję znieczulającą<br />

zawartą w ślinie, co powoduje, że<br />

ugryzienie jest bezbolesne. Niestety ślina<br />

kleszcza może również zawierać zarazki<br />

boreliozy lub odkleszczowego zapalenia<br />

mózgu.<br />

GDZIE ŻYJĄ KLESZCZE?<br />

Mitem jest, że kleszcze spadają z drzew<br />

na swoje ofiary, występują tylko w paprociach<br />

lub tylko w lasach. Prawda jest<br />

taka, że te pajęczaki bytują w miejscach<br />

wilgotnych, w poszyciu leśnym, trawach,<br />

w miejscach często uczęszczanych przez<br />

zwierzęta w szczególności gryzonie, zazwyczaj<br />

do półtora metra wysokości nad<br />

ziemią. Na kleszcze natknąć się można<br />

zarówno w lesie jak i miejskich parkach,<br />

trawnikach czy nawet w piwnicach.<br />

JAK ZABEZPIECZYĆ SIĘ<br />

PRZED KLESZCZEM?<br />

Nie ma stuprocentowej metody zabezpieczenia<br />

przed kleszczami. Żeby zmniejszyć<br />

szansę ugryzienia powinniśmy unikać<br />

miejsc, w których potencjalnie mogą one<br />

bytować, a poza tym nosić długie spodnie<br />

w lasach i parkach i zawsze dokładnie<br />

obejrzeć siebie i swoich bliskich po spacerze.<br />

Podczas oględzin trzeba robić to bardzo<br />

dokładnie, gdyż kleszcze szczególnie<br />

w formie larwalnej są bardzo małe i mogą<br />

mieć od ułamków do około 1,5 milimetra.<br />

W celu zwiększenia swojego bezpieczeństwa<br />

można również zakupić preparaty<br />

przeciw kleszczom.<br />

CO ZROBIĆ<br />

GDY KLESZCZ UGRYZIE?<br />

Kiedy nie dopisze nam szczęście i na ciele<br />

znajdziemy wgryzionego kleszcza to<br />

w pierwszej kolejności należy go usunąć<br />

za pomocą pensety. Chwytamy krwiopijcę<br />

możliwie blisko ciała i jednym<br />

zdecydowanym ruchem usuwamy. Nie<br />

ściskamy kleszcza zbyt mocno, aby nie<br />

wycisnąć jego wydzielin, nie wykręcamy,<br />

nie wyciskamy. Nie należy podejmować<br />

innych czynności w stosunku do kleszcza<br />

takich jak smarowanie różnymi substancjami<br />

czy nawet przypalanie, gdyż może<br />

to zwiększyć szansę zarażenia się którąś<br />

z chorób.<br />

Miejsce po ugryzieniu dezynfekujemy.<br />

Ważne, aby żaden element kleszcza nie<br />

został w skórze. Jeżeli ktoś nie czuje się<br />

na siłach to lepiej udać się do punktu medycznego.<br />

Jeżeli kleszcz został pomyślnie<br />

usunięty należy niezwłocznie skontaktować<br />

się z lekarzem pierwszego kontaktu<br />

w celu podjęcia leczenia.<br />

Usuniętego kleszcza można zachować<br />

w celu wysłania go do diagnostyki czy nie<br />

był nosicielem chorób odkleszczowych.<br />

Cena takiego badania oscyluje między<br />

130 zł do nawet 300 złotych w zależności<br />

od wykupionego pakietu. Zaletą takiego<br />

badania jest szybkie ustalenie ze stuprocentową<br />

pewnością czy kleszcz był nosicielem<br />

chorób. Należy pamiętać, że w wypadku<br />

zarażenia borelioza nie zawsze pojawiają<br />

się charakterystyczne objawy takie<br />

jak wędrujący rumień czy osłabienie.<br />

U osoby ugryzionej przez kleszcza, pierwsze<br />

badanie na obecność boreliozy przeprowadza<br />

się dopiero po upływie około<br />

sześciu tygodni od momentu ugryzienia.<br />

Pacjent przyjmuje również długą kuracją<br />

antybiotykowa w ciągu tych sześciu tygodni,<br />

dlatego warto rozważyć skorzystanie<br />

z usług laboratoriów diagnozujących<br />

kleszcze.<br />

JAK RATOWAĆ SIĘ PRZED<br />

CHOROBAMI ROZNOSZONYMI<br />

PRZEZ KLESZCZE?<br />

Zmieniający się klimat w Polsce na cieplejszy<br />

i bardziej wilgotny, łagodniejsze zimy<br />

doprowadziły do znacznego wzrostu liczby<br />

kleszczy. Jednocześnie coraz częściej pajęczaki<br />

te stają się nosicielami groźnych dla<br />

ludzi chorób. Każdy kolejny rok bije niechlubne<br />

rekordy pod względem zachorowalności<br />

na boreliozę. Przeciwko odkleszczowemu<br />

zapaleniu mózgu na szczęście<br />

istnieje skuteczna szczepionka, niestety<br />

nad boreliozą nadal prowadzone są badania<br />

i obecnie nie ma<br />

możliwości zaszczepienia<br />

się. Pozostaje jedynie<br />

zachować ostrożność<br />

i zdrowy rozsądek.<br />

Sławomir Jesinowicz<br />

slawomir.jesinowicz@<br />

gpm.info.pl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!