You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
NAUKA I TECHNIKA<br />
Maciej Szopa<br />
Wkład Instytutu Lotnictwa<br />
w historię polskiego lotnictwa<br />
Instytut Lotnictwa należy do najstarszych<br />
placówek badawczych w Europie.<br />
Jego historia sięga początków<br />
niepodległości Polski, ale oficjalną<br />
datą rozpoczęcia jego działalności jest<br />
1 sierpnia 1926 r.<br />
nstytut otnictwa w pocztowe azie swoego unconowania<br />
działał pod nazw nstytut Badań echnicznych<br />
otnictwa. azwa ta przetrwała do pocztu<br />
wony wiatowe.<br />
rol działalnoci w latach 19-199 to przede<br />
wszystim badania i certyowanie samolotów. Wszyst-<br />
ie polsie przedwoenne samoloty wosowe były badane<br />
i certyowane w nstytucie. W rótim czasie stał si<br />
on cenion w rau placów badawcz oraz uni wartociowych<br />
prac wynalazczych tóre wyznaczały nowe<br />
horyzonty w przemyle lotniczym. ozwó nstytutu<br />
zatrzymały wydarzenia 199 r.<br />
W latach wony wiatowe nstytut przerwał działalno<br />
ale adra pozostała w cisłym zwizu z lotnictwem<br />
podemuc prac w renomowanych placówach zagranicznych<br />
szczególnie w Anglii. lementami działalnoci onspiracyne<br />
poza walami zbronymi były wywiad techniczno-<br />
-lotniczy i tane nauczanie a tae działalno szoleniowa<br />
tór prowadził zespół pod ryptonimem ural. ziałalno<br />
uralu miała równie na celu opracowanie strategii<br />
reatywaci nstytutu po wonie.<br />
oczti powoennego nstytutu otnictwa siga<br />
195 r. iedy został powołany nstytut echniczny otnictwa.<br />
rzeciowo uloowano na olitechnice Warszawsie<br />
ale w 19 r. został przeniesiony do budynu i ocalałych<br />
hal na warszawsim ciu. o zaończeniu wony<br />
wiatowe do nstytutu wracali z zachodu i wschodu onspiraci<br />
i obozów byli pracownicy i entuzaci napełnieni ide<br />
szybie odbudowy polsiego przemysłu lotniczego. od-<br />
to badania nad technologiami tóre wzbudzały podziw<br />
pod oniec wony. Były to silnii pulsacyne raiety i migłowce.<br />
olsi przemysł lotniczy rozwiał si we wszystich<br />
Pierwszy polski śmigłowiec BŻ-1 (SP-GIL); początek badań, 1950 r.<br />
dziedzinach m.in. w obliczeniach i badaniach szybowców.<br />
W olenych latach ontynuowano badania i proetowanie<br />
migłowców eetem tych prac był czteromiescowy<br />
migłowiec B- u.<br />
W 198 r. nstytut zmienił nazw na łówny nstytut<br />
otnictwa a w 195 r. na nstytut otnictwa tór posługue<br />
si do dzi. res powoenny to czas w tórym adra<br />
nauowo-badawcza i onstrutorsa zamowała si wdro-<br />
eniem do produci i certyac licencynych dwupłatowców<br />
o- oraz bardzo nowoczesnego na tamte czasy samolotu<br />
myliwsiego Mi-15 w olsce produowany pod<br />
oznaczeniami im-1 i im- a potem Mi-1 im-5 i im-.<br />
ozbudowa przemysłu lotniczego w latach 1951-5 postawiła<br />
przed nstytutem zadania zwizane tae z uruchomieniem<br />
produci ich silniów.<br />
W połowie 195 r. utworzono płatowcowe biuro onstrucyne<br />
pod ieruniem in. adeusza Sołtya. owstał<br />
tam proet sanitarne wersi samolotu SS-1 a w 195 r.<br />
proet nowe wersi samolotu una- z chowanym podwoziem<br />
tóry otrzymał oznaczenie una-. olen prac<br />
biura był samolot szolno-treningowy S-8 Bies. rzy ego<br />
prototypy wyonano w warsztatach nstytutu w latach<br />
195-1955. W 195 r. powstał proet pierwszego polsiego<br />
odrzutowego samolotu szolno-treningowego<br />
S-11 sra i ego silnia.<br />
W 195 r. w nstytucie powołano biuro onstrucyne<br />
pod ierownictwem pro. dr. rancisza Misztala<br />
w tórym powstał proet samolotu pasaersiego M-11<br />
a potem ego powiszone wersi M-1 znane pónie<br />
pod nazw M-1.<br />
W biurze onstrucynym silniów tłoowych ierowanym<br />
przez doc. in. Witora ariewicza opracowano<br />
-cylindrowy silni gwiazdowy W- chłodzony<br />
powietrzem o mocy 15 M przeznaczony do samolotu<br />
16<br />
Lotnictwo Aviation International SIERPIEŃ LIPIEC <strong>2018</strong>