WITH_1_2019

Kamil Anduła
1
Kolumna czołgów T-34-85 i innych pojazdów 3. KPanc gw.
Kaszubska pułapka:
pancerne boje pod Sławnem, Słupskiem,
Lęborkiem i Wejherowem
Rozpoczęta 12 stycznia 1945 r. operacja
wiślańsko-odrzańska Armii Czerwonej doprowadziła
do utworzenia przez jednostki
sowieckie przyczółków na Odrze, które
bezpośrednio zagrażały Berlinowi. Jednak
zdobycie stolicy III Rzeszy nie było możliwe
bez zniszczenia silnego zgrupowania
wojsk niemieckich na Pomorzu.
W
pierwszych dniach marca 1945 r. obszaru Pomorza
od Odry do Trójmiasta broniła niemiecka
11. i 2. Armia ze składu Grupy Armii „Wisła”. Linia
rozgraniczenia między armiami przebiegała po linii Szczecinek–Białogard–Kołobrzeg.
Ofensywa skierowana przeciwko
siłom niemieckim na Pomorzu Gdańskim była prowadzona
ze zmiennym szczęściem od 8 lutego 1945 r. przez siły
2. i 1. Frontu Białoruskiego (FB). Decydująca dla przebiegu
operacji pomorskiej była decyzja marsz. Gieorgija Żukowa,
dowódcy 1. FB, o przegrupowaniu znad Odry na Pomorze
Zachodnie 1. Armii Pancernej Gwardii (APanc gw.). Ten
związek operacyjny dawał wojskom sowieckim znaczącą
przewagę nad siłami niemieckimi. Uderzenie, które doprowadziło
do rozbicia frontu pomorskiego zostało wyprowadzone
1 marca 1945 r. Po pięciu dniach natarcia sowieckie czołgi
dotarły do Bałtyku. Zakończył się ważny etap operacji pomor-
50
skiej. Zgrupowanie niemieckie na obszarze Pomorza zostało
rozdzielone na dwie odseparowane od siebie części. Pobite
oddziały 11. Armii wycofały się w kierunku Odry przez obszar
Pomorza Zachodniego, 2. Armia zaś została odcięta od reszty
sił niemieckich na Pomorzu Gdańskim.
Siły sowieckie
Kolejnym etapem operacji pomorskiej było zniszczenie wojsk
niemieckich na Pomorzu Gdańskim. Zadanie zlikwidowania
niemieckiej 2. Armii w rejonie Gdańska i Gdyni otrzymał 2. FB,
dowodzony przez marsz. Konstantego Rokossowskiego.
W skład 2. FB wchodziły: 2. Armia Uderzeniowa, 65.,
49., 70. i 19. Armia, a także 3. Korpus Pancerny Gwardii
i 3. Korpus Kawalerii Gwardii. Wsparcie z powietrza zapewniała
4. Armia Lotnicza 1 .
W dotychczas prowadzonych walkach pancerną pięść
marsz. Rokossowskiego stanowiła 5. APanc gw., działająca
na prawym skrzydle frontu. Teraz armia ta wyszła z podporządkowania
operacyjnego 2. FB i znalazła się pod rozkazami
dowódcy 3. FB, z zadaniem prowadzenia działań zaczepnych
w rejonie Pasłęka i Tolkmicka, co miało doprowadzić do odcięcia
wojsk niemieckich na Pomorzu Gdańskim od Grupy
Armii „Północ” okrążonej w Prusach Wschodnich 2 . Aby
zrekompensować odebranie 5. APanc gw., Naczelne Dowództwo
Armii Czerwonej postanowiło przekazać marsz.
Rokossowskiemu 1. APanc gw., która dopiero co zakończyła
działania ofensywne w kierunku Białogardu i Kołobrzegu.
Aby przywrócić pełen potencjał uderzeniowy armii musiało
minąć kilka dni potrzebnych na podciągnięcie formacji
tyłowych, składów itp. z rejonu Recza – 120 km od aktualnej
dyslokacji jednostek 3 .
Dowódca 3. KPanc gw., gen. por. Aleks Panfilow.