You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
54<br />
Hac Yolculuğunun Kabûsu: İSHAL<br />
HAC YOLCULUĞUNUN<br />
KABÛSU: İSHAL<br />
Dr. Neslihan ÖZSOY<br />
Hac, İslâm’ın beş şartından<br />
biridir ve dünyadaki en büyük<br />
kitlesel toplanma şeklidir.<br />
Önceki yazımız, hac ve umrede<br />
sık görülen solunum yolu<br />
enfeksiyonları ve önlenmesi<br />
ile ilgiliydi. Bu yazımız ise<br />
gelişmekte olan ülkelere<br />
uluslararası seyahat edenlerin;<br />
yaklaşık %20-50’sinde<br />
görülen seyahat ishalleri ve<br />
riski azaltmak için yapılması<br />
gerekenler ile ilgili…<br />
İshal Nedir, Nasıl Oluşur?<br />
İshal, bağırsaklarda bulunan<br />
sıvının yeterince emilmemesi<br />
ve klinik olarak 24 saat içinde<br />
normal şeklini kaybetmiş,<br />
3 veya daha fazla sayıda<br />
dışkılama olarak tarif edilir. 2<br />
haftayı aşmayan ishaller akut,<br />
4 haftayı aşanlar ise kronik<br />
ishal olarak tanımlanabilir.<br />
İshal genellikle bağırsak<br />
enfeksiyonunun bir belirtisidir.<br />
Bulaşma yolları çoğunlukla<br />
etkenlerin ağız yoluyla alınması<br />
ile edinilir. Dışkı-ağız yoluyla<br />
bulaşma su, gıda veya kişiden<br />
kişiye dokunma yoluyla<br />
olmaktadır.<br />
Nedenleri…<br />
Akut ishale yol açan<br />
enfeksiyona bağlı ve<br />
enfeksiyona bağlı olmayan<br />
birçok neden vardır. Akut<br />
ishal olgularının çoğundan<br />
enfeksiyon etkenleri<br />
sorumludur. Seyahat<br />
ishallerinin %80’ine bakteriler<br />
neden olur.<br />
Enterotoksijenik E.Coli, Shigella<br />
türleri ve Campylobacter türleri<br />
en sık görülen patojenlerdir.<br />
Daha seyrek Aeromonas,<br />
Salmonella, Kolera dışı<br />
Vibriolar, E.hystolitica ve<br />
G.lamblia’dır. Diğer nedenler<br />
bilinmeyen bir besin ve içecek,<br />
yaşam alışkanlıklarındaki<br />
değişiklikler, seyrek<br />
görülen viral enfeksiyonlar<br />
(adenovirüsler ve rotavirüsler)<br />
ve bağırsak florasındaki<br />
değişikliklerdir.<br />
Kimlerde daha sık görülür?<br />
Seyahat ishali gelişmekte<br />
olan ülkelerde sıklıkla görülür.<br />
Bağışıklık sistemi baskılanmış<br />
veya bağışıklık sistemini<br />
baskılayıcı tedavi alanlar,<br />
şeker hastaları, inflamatuar<br />
bağırsak hastalığı olanlar, mide<br />
rahatsızlıkları için antiasit<br />
kullananlarda seyahat ishaline<br />
yakalanma riski yüksektir.<br />
Seyahat ishali belirtileri…<br />
Seyahat ishali genellikle<br />
seyahatin ilk haftasında<br />
görülür. Hastada sıvı dışkılama,<br />
acil dışkılama isteği ve büyük<br />
abdestini tutamama, fazla<br />
dışkılama, bulantı, kusma,<br />
halsizlik, karın bölgesinde ağrı<br />
ve gaz, susuzluk hissi ishalin<br />
belirtileridir.<br />
Tanı, hastanın şikayetleri,<br />
öyküsü ve fizik muayene<br />
bulguları ile doktor tarafından<br />
konulabilir. Olguların sadece<br />
%10’unda laboratuvar<br />
değerlendirmesi gerekmektedir.<br />
Ciddi sıvı kaybı, ateş 38,3<br />
derece ve yüksek, belirgin<br />
kanlı ve cerahatli ishali<br />
olan hastalarda, dışkının<br />
bakteriyolojık kültürü ve<br />
parazitolojık incelemeleri<br />
yapılır.<br />
Yapılması gerekenler…<br />
Tedavide ilk yapılması<br />
gereken, hastanın sıvı kaybını<br />
değerlendirerek, sıvı kaybı var ise<br />
yerine koymaktır. Dengelenmiş<br />
elektrolitlerle vücudun su oranı<br />
korunmalıdır. Ağızdan sıvı-elektrolit<br />
tedavisi evde hazırlanacak ise; 1<br />
litre içme suyuna, 1 çay kaşığı tuz,
Change language