4 kwietnia 2008, Poznań www.drema.pl - Forum Branżowe
4 kwietnia 2008, Poznań www.drema.pl - Forum Branżowe
4 kwietnia 2008, Poznań www.drema.pl - Forum Branżowe
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
FORUM BRANŻOWE<br />
NORMALIZACJA<br />
ŚCIANY: BADANIA I WYMAGANIA<br />
Norma PN-EN 13830:2005 „Ściany osłonowe – Norma wyrobu” narzuca na producentów<br />
obowiązek przeprowadzenia wstępnego badania typu, obejmującego m.in. przepuszczalność<br />
powietrza, wodoszczelność oraz odporność na obciążenie wiatrem.<br />
Badania, zgodnie z normą wyrobu, powinny<br />
być wykonywane w następującej<br />
kolejności:<br />
1. przepuszczalność powietrza – w celu<br />
klasyfi kacji,<br />
2. wodoszczelność – w celu klasyfi kacji,<br />
3. odporność na obciążenie wiatrem<br />
– badanie ugięć,<br />
4. przepuszczalność powietrza – w celu<br />
potwierdzenia klasyfi kacji,<br />
5. wodoszczelność – w celu potwierdzenia<br />
klasyfi kacji.<br />
Aby przeprowadzać badania ścian osłonowych<br />
w zakresie przepuszczalności<br />
powietrza, wodoszczelności i odporności<br />
na obciążenie wiatrem, zgodnie z metodami<br />
wskazanymi w normie wyrobu,<br />
konieczne jest wyposażenie laboratorium<br />
w komorę umożliwiającą wytworzenie<br />
ciśnienia i podciśnienia powietrza oraz<br />
strumienia wody. Aparatura powinna<br />
umożliwiać: pomiar ilości powietrza infi<br />
ltrującego przez ścianę, regulację ilości<br />
natryskiwanej wody oraz pomiar odkształceń<br />
ściany. Na fotografi ach 1 i 2<br />
przedstawiono komorę badawczą wraz<br />
ze stanowiskiem do montażu ścian, stanowiące<br />
wyposażenie Zakładu Badań Lekkich<br />
Przegród i Przeszkleń ITB.<br />
Normy badawcze nie precyzują warunków klimatycznych,<br />
w których powinny być wykonane<br />
testy. Trudno powiedzieć, dlaczego autorzy normy<br />
zaniechali ustalenia przynajmniej zakresów<br />
temperatury i wilgotności względnej. Parametry<br />
te mają istotne znaczenie zwłaszcza przy badaniu<br />
przepuszczalności powietrza oraz wodoszczelności.<br />
Brak sprecyzowanych warunków badania<br />
może prowadzić do niespójności wyników badań<br />
prowadzonych w różnych laboratoriach, a nawet<br />
w tym samym laboratorium, ale w zdecydowanie<br />
odmiennych warunkach klimatycznych. Prowadzi<br />
to do tego, że ustalenie klasyfi kacji ściany osłonowej<br />
bez podania warunków klimatycznych badania<br />
nie jest jednoznaczne.<br />
Właściwości ściany powinny być określone<br />
na próbce reprezentatywnej dla jak najszerszego<br />
asortymentu przegród wykonywanych przez<br />
producenta. Badany fragment powinien być jak<br />
najbardziej zróżnicowany pod względem konstrukcyjnym.<br />
Zaleca się, aby element poddany badaniom<br />
zmontowany był z różnych typów słupów<br />
i rygli połączonych w różnych wariantach (w tym<br />
połączenia dylatacyjne). Również wypełnienie<br />
ściany powinno obejmować możliwie największą<br />
liczbę wariantów: okna stałe i otwierane, wypełnienia<br />
przezierne oraz panele nieprzezierne.<br />
66 luty <strong>2008</strong><br />
Przepuszczalność powietrza określana jest zgodnie<br />
z PN-EN 12153:2004 „Ściany osłonowe – Przepuszczalność<br />
powietrza – Metoda badania”. Idea<br />
badania polega na zmierzeniu ilości powietrza infi<br />
ltrującego przez ścianę przy zadanym ciśnieniu.<br />
Kroki zadawanych ciśnień są następujące: 50, 100,<br />
150, 200, 250, 300, 450 i 600 Pa. Wartość maksymalnego<br />
ciśnienia powinna być zadeklarowana<br />
przez producenta i może być większa od 600 Pa,<br />
ale nie może być mniejsza od 150. Zasadniczo pomiaru<br />
przepływu powietrza dokonuje się przy dodatnim<br />
ciśnieniu, odpowiadającym parciu wiatru.<br />
W przypadkach, gdy jest to wymagane, pomiar<br />
może być przeprowadzony również przy ciśnieniu<br />
ujemnym, czyli ssaniu wiatru.<br />
Bezpośrednim wynikiem badania jest pomiar<br />
powietrza infi ltrującego przez ścianę, wyrażony<br />
w m 3 /h. Jednak w celu ustalenia klasy<br />
przegrody konieczne jest przeliczenie przepływu<br />
w odniesieniu do powierzchni ściany,<br />
tj. m 3 /(hm 2 ), oraz długości szczeliny, czyli<br />
m 3 /(hm).<br />
O ile sposób wyznaczenia powierzchni ściany<br />
nie powinien budzić wąt<strong>pl</strong>iwości, to wyjaśnienia<br />
wymaga pojęcie szczeliny. Zgodnie<br />
z normą badawczą, długość szczeliny stałej<br />
jest to „suma szczelin wszystkich elementów<br />
stałych i otwieranych (okien) w próbce,<br />
odniesiona do zasadniczego uszczelnienia”.<br />
Natomiast długość szczeliny otwieranej<br />
jest to „suma obwodów wszystkich elementów<br />
ruchomych w próbce do badań”. Jeżeli<br />
w badanym fragmencie ściany jest okno,<br />
to w wyniku badania należy określić przepuszczalność<br />
powietrza na jednostkę powierzchni<br />
elementów stałych oraz przepuszczalność powietrza<br />
na jednostkę długości szczeliny stałej<br />
lub na jednostkę długości szczeliny otwieranej.<br />
W praktyce oznacza to, że to badanie<br />
powinno być przeprowadzone dwukrotnie:<br />
raz na elemencie w stanie naturalnym i po raz<br />
drugi na tym samym elemencie, ale z zaklejonymi<br />
szczelinami otwieranymi.<br />
Wyniki badania przepuszczalności powietrza<br />
stanowią podstawę do klasyfi kacji ściany<br />
osłonowej zgodnie z PN-EN 12152:2004 „Ściany<br />
osłonowe – Przepuszczalność powietrza – Wymagania<br />
eks<strong>pl</strong>oatacyjne i klasyfi kacja”. Norma<br />
podaje wymagania klasyfi kacyjne w odniesieniu<br />
do powierzchni ściany – tabela 1 oraz w odniesieniu<br />
do długości szczelin stałych – tabela 2.<br />
Jednocześnie w normie klasyfi kacyjnej znajduje się<br />
zastrzeżenie, że jeżeli przepuszczalność powietrza<br />
przy ciśnieniu 150 Pa jest większa od 1,5 m 3 /(hm 2 )<br />
i większa od 0,5 m 3 /(hm) to element badawczy<br />
nie powinien być klasyfi kowany.<br />
Tabela 1. Klasa przepuszczalności powietrza w odniesieniu do powierzchni całkowitej.<br />
Ciśnienie maksymalne, Pa Przepuszczalność powietrza m 3 /(hm 2 ) Klasa<br />
150 1,5 A1<br />
300 1,5 A2<br />
450 1,5 A3<br />
600 1,5 A4<br />
> 600 1,5 AE<br />
Tabela 2. Klasa przepuszczalności powietrza w odniesieniu do długości szczelin stałych.<br />
Ciśnienie maksymalne, Pa Przepuszczalność powietrza m3 /(hm) Klasa<br />
150 0,5 A1<br />
300 0,5 A2<br />
450 0,5 A3<br />
600 0,5 A4<br />
> 600 0,5 AE