27.12.2012 Views

Pawilon 4, Stoisko 14 - Forum Branżowe

Pawilon 4, Stoisko 14 - Forum Branżowe

Pawilon 4, Stoisko 14 - Forum Branżowe

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ISSN 1730-9522<br />

NR 1 (57) STYCZEŃ 2008<br />

AKTUALNE<br />

NORMY<br />

str. 26–30<br />

Krzysztof Zięba<br />

ALUMINIUM<br />

ROŚNIE SZYBCIEJ


4<br />

10<br />

<strong>14</strong><br />

17<br />

22<br />

35<br />

42<br />

51<br />

56<br />

58<br />

60<br />

GOŚĆ NUMERU<br />

Krzysztof Zięba, Metalplast Karo<br />

SONDA<br />

Jak minął rok<br />

OPINIE<br />

Dawno nie było tak dobrze<br />

REPORTAŻ<br />

Dwadzieścia lat minęło<br />

RYNKI ZAGRANICZNE<br />

Stolarka za oceanem<br />

PRZEGLĄD<br />

Systemy mocowań<br />

DREWNO<br />

Certyfi kacja FSC<br />

REALIZACJE<br />

Drugie życie elektrowni<br />

FINANSE<br />

Podatek od pożyczki<br />

FUNDUSZE UNIJNE<br />

Mazowsze dla przedsiębiorców<br />

PRAWO<br />

Upadek z wysokości<br />

FORUM BRANŻOWE – miesięcznik<br />

Wydawca:<br />

Centrum Informacji <strong>Branżowe</strong>j<br />

ul. Koniczynowa 2a, 03-612 Warszawa<br />

tel. (0-22) 424 06 46;<br />

tel./fax (0-22) 678 41 32<br />

e-mail: cib@okna-forum.pl<br />

www.okna-forum.pl<br />

Redaguje zespół: Anna Błaszczyńska<br />

(redaktor prowadząca, tel. 500 002 538),<br />

Hanna Czerska (przeglądy), Robert<br />

Klos (analizy rynkowe), Sylwia Melon<br />

(szkło), Magda Rocka (aktualności),<br />

Jan Stolczyk (drewno), Anna Kopeć<br />

(rynek niemiecki), Magdalena Piekarz<br />

oraz Aneta Jarosz (informacje).<br />

Rysunki: Jerzy Czapiewski<br />

Redakcja: tel. (0-22) 424 06 46,<br />

e-mail: redakcja@okna-forum.pl<br />

Reklama:<br />

tel./faks (0-22) 678 41 32,<br />

kom. 0-509 834 998<br />

e-mail: marketing@okna-forum.pl<br />

Prenumerata:<br />

tel./fax (0-22) 678 50 73, 678 41 32<br />

e-mail: prenumerata@okna-forum.pl<br />

Nakład: 3 300 egz.<br />

Skład i łamanie: Maciej Kiełkucki<br />

Za treść i formę materiałów reklamowych<br />

i promocyjnych Redakcja<br />

nie odpowiada.<br />

Na Słowacji, w Liptowskim Mikulaszu,<br />

uciąłem sobie ostatnio pogawędkę<br />

z właścicielką małego pensjonatu. Latem<br />

tego roku wymieniła stare, drewniane<br />

okna na nowe, z tworzywa, oklejone<br />

z zewnątrz na złoty dąb.<br />

– Ile u was takie okno kosztuje? – spytała,<br />

wskazując na duże dwudzielne okno<br />

o wymiarach 150 x 180 cm. Gdy na chybił-trafi<br />

ł rzuciłem cenę 1000 zł netto,<br />

odpowiedziała: – To i tak o połowę taniej<br />

niż u nas...<br />

A nie wykluczam, że wszystkie 20 okien,<br />

które wymieniła, i tak przyjechały z Polski, tyle że miejscowy sprzedawca<br />

źródła pochodzenia jej nie ujawnił, ale skasował akurat tyle, ile owa pani<br />

skłonna była zapłacić. I tym się chyba różnią dilerzy nie-polscy, od polskich,<br />

że okien nie rozdają, a starają się zarobić tyle, ile się w określonych warunkach<br />

da. I producent zadowolony, bo sprzedał, i diler, bo zarobił, i nawet<br />

owa pani, bo wierzy, że płacąc więcej ma również najlepsze okna na wiele,<br />

wiele lat.<br />

Na szczęście i u nas wraca rozsądek na rynek, o czym świadczą dobre wyniki<br />

fi rm w roku ubiegłym (str. 10). Dla producentów stolarki wróciły lata tłuste<br />

(str. 13), lecz jeśli nie wykorzystają ich na poszerzenie swojej oferty, choćby<br />

tak, jak radzi szef Metalplastu Karo (str. 4), to kolejny okres dekoniunktury<br />

może ich zaskoczyć dość zasadniczo. Może sprawić, że 20-lecia swojej fi rmy,<br />

czym może pochwalić się już Gerda (str. 17), nie uda się im fetować.<br />

Oby więc rozpoczęty właśnie rok 2008 sprzyjał w fi rmach okienno-drzwowych<br />

podejmowaniu śmiałych i trafnych decyzji strategicznych, umiejętnemu<br />

inwestowaniu z wykorzystaniem unijnych funduszy (str. 42) i realizacjom<br />

na miarę ikon polskiej architektury (str. 46). Czego w imieniu Redakcji,<br />

i Państwu, i nam wszystkim serdecznie życzę.<br />

Przed nami czas podsumowań minionego roku, zbierania ankiet z wynikami<br />

zakończonego właśnie okresu. Zebrane dane pozwolą na zaprezentowanie<br />

sytuacji w całej branży, na określenie, jaki był średni wzrost w poszczególnych<br />

segmentach, jakie miejsce w hierarchii producentów i dostawców zajmują<br />

poszczególne fi rmy. W tym miejscu zwracam się z prośbą do szefów<br />

wszystkich fi rm: odsyłajcie nam wypełnione ankiety, informujcie o swoich<br />

wynikach, podawajcie wielkości eksportu. Tylko w ten sposób, wobec ułomności<br />

państwowej statystyki, jesteśmy w stanie określić kondycję naszej<br />

branży, określić współczynniki i wskazać perspektywy, które pozwolą Wam<br />

podejmować trafne decyzje inwestycyjne oraz nakreślać plany sprzedaży.<br />

Ta wiedza ma Wam właśnie służyć, a „<strong>Forum</strong>” jedynie ją zbierze i przekaże<br />

w formie uporządkowanej. Zróbmy to wspólnie.<br />

Robert Klos<br />

W NASTĘPNYCH NUMERACH:<br />

Rzeczywiste nowości 2007<br />

Związkowe badanie okien<br />

Analiza rynku profi li aluminiowych<br />

VAT w 2008 roku<br />

Z wizytą u Marcina Trońskiego


FORUM BRANŻOWE<br />

GOŚĆ NUMERU<br />

Krzysztof Zięba<br />

lat 52, absolwent Politechniki<br />

Lubelskiej (rocznik 1982),<br />

do roku 1992 pracował<br />

w energetyce, następnie 4<br />

lata w fi rmie konsultingowej<br />

ProInvest Int. w Warszawie,<br />

zajmując się projektami<br />

restrukturyzacyjnymi.<br />

Od roku 1996 prezes zarządu<br />

Metalplast ERG-Ząbkowice,<br />

w latach 2000–2005 kierował<br />

zarządem Metalplast<br />

Częstochowa, a od roku<br />

2005 pełni funkcję prezesa<br />

zarządu Metalplast Karo<br />

w Bielsku-Białej, która<br />

przejęła w roku 2007 spółkę<br />

Metalplast Złotów.<br />

Miłośnik gór, znawca<br />

Beskidów, gdzie wraz z żoną<br />

spędza każdą wolną chwilę.<br />

Sylwestry także spędza w górach.<br />

Żonaty, trójka dzieci.<br />

4 styczeń 2008<br />

ALUMINIUM ROŚNIE SZYBCIEJ<br />

rozmowa z Krzysztofem Ziębą, prezesem zarządu Metalplast Karo<br />

Co fachowiec od okuć robi w grupie fi rm spod znaku<br />

aluminium?<br />

A czy sądzi pan, że aluminiowe okna i drzwi nie potrzebują<br />

okuć? Zaproszony zostałem przed dwoma laty przez kierownictwo<br />

Grupy Kęty do zorganizowania segmentu akcesoriów<br />

do systemów aluminiowych i nie ukrywam, że traktuję<br />

to jako projekt mojego życia, do którego przymierzałem się<br />

od wielu lat. Nie było bowiem do tej pory w Polsce fi rmy,<br />

która dostarczałaby kompleksowo akcesoria do systemów<br />

aluminiowych. Postanowiliśmy w Karo tę lukę wypełnić, kierując<br />

ofertę do wszystkich systemodawców w Polsce. Robimy<br />

narożniki, łączniki do aluminium, izolatory do systemów<br />

ciepłych, profi le pomocnicze z PCW, zaślepki, wypełnienia<br />

do systemów ppoż., elementy gipsowe, elementy ze stali<br />

nierdzewnej i wszystko to, co jest niezbędne do „uzbrojenia”<br />

konstrukcji aluminiowej. Wykonujemy również narzędzia,<br />

które pozwalają na szybki i sprawny montaż fasady.<br />

A najważniejsze jest to, że doradzamy bezpośrednio u producenta,<br />

jak daną fasadę wykonać, jakie elementy zastosować,<br />

by była mocna, trwała, a praca nad nią pochłaniała jak<br />

najmniej sił i czasu.<br />

Co znaczy: dla wszystkich systemodawców?<br />

Czy nie ma w tym konfl iktu interesów dla waszej<br />

Grupowej spółki, Aluprofu?<br />

Metalplast Karo jest niezależne od Aluprofu. Owszem, jesteśmy<br />

w jednej grupie kapitałowej; Aluprof jest obecnie<br />

naszym największym odbiorcą, ale oferta nasza skierowana<br />

jest do całego rynku, do każdego systemodawcy. Specjalizujemy<br />

się w takim zakresie, z którego może korzystać każdy<br />

system aluminiowy. Na przykładzie Ponzio, gdzie sprzedaż<br />

w ostatnim roku podwoiła się pod względem wartościowym<br />

widać, że współpraca może się rozwijać harmonijnie,<br />

niezależnie od innych spółek Grupy Kęty. Tu nie ma konfl iktu<br />

interesów, tak jak nie ma ich w tłoczni, która wykonuje przecież<br />

zlecenia i Reynaersa, i Ponzio, i Aluprofu.<br />

Czy doradzając wykonawcom, zauważacie zwiększone<br />

zainteresowanie producentów okien i drzwi<br />

ślusarką aluminiową?<br />

Owszem, da się zauważyć, że wszyscy więksi producenci<br />

stolarki PCW otwierają się na aluminium. W zasadzie każdy,<br />

kto chce mieć silną pozycję na rynku, stara się mieć pełną<br />

ofertę. Wystarczy spojrzeć na Drutex czy Sokółkę, które<br />

mają i PCW, i aluminium, i drewno. Bo w walce rynkowej<br />

nie chodzi dzisiaj o rodzaj materiału, z jakiego robi się okno,<br />

ale o klienta, który już wie, czy chce okna z drewna, czy PCW,<br />

czy też z aluminium. Warto więc mieć każdy z tych materiałów<br />

w ofercie, aby nie przeoczyć nikogo, kto już do nas trafi .<br />

Także dzięki temu rynek się rozwija.<br />

Jak bardzo w ostatnich latach rosną obroty w segmencie<br />

aluminium?<br />

Szacuję, że przyrosty obrotów sięgają 30 proc. rocznie.<br />

A już z całą pewnością projekt Euro 2012 spowoduje,<br />

że ta dynamika jeszcze bardziej się zwiększy. Zwiedzałem<br />

ostatnio nowoczesny stadion w Neuchatel w Szwajcarii<br />

i jestem pod wrażeniem tego miejsca. To nie jest już obiekt<br />

sportowy, jaki znamy z Polski. Ten stadion to ogromne<br />

centrum biurowe, handlowe, rozrywkowe, gdzie pod trybunami<br />

znajduje się pełna infrastruktura dla sklepów, biur,<br />

punktów usługowych i restauracji. W ten sposób wykorzystano<br />

mnóstwo aluminium, stali i PCW; sprzedano systemy<br />

elewacyjne, przegrody wewnętrzne oraz drzwi o wartości<br />

wielu milionów euro. Każdy taki stadiom jest więc dla naszej<br />

branży dużą szansą na zwiększenie sprzedaży. I oby takich<br />

obiektów powstawało jak najwięcej.<br />

Na takim stadionie raczej nie widać miejsca na klasyczne<br />

okna, jest to więc szansa dla aluminium<br />

i stali…<br />

Zgoda, lecz jeżeli nie możemy tam dostarczać okien, to spróbujmy<br />

sprzedać drzwi, witryny albo coś innego. Szczególne<br />

miejsce zajmuje tu aluminium: fasady i przegrody. Dzisiaj<br />

już nie tylko wielkie stadiony czy drapacze chmur, ale byle<br />

salon, byle biurowiec czy choćby sklep – każdy z nich ma jakiś<br />

element fasady lub stolarki aluminiowej. To nie jest już materiał<br />

ekskluzywny, ale masowo stosowany element stolarki<br />

w budynkach i błędem byłoby pomijanie go w planach biznesowych.<br />

Z tego też chyba powodu większość producentów<br />

okien oraz drzwi stara się mieć go w swojej ofercie.<br />

Ale też chyba dlatego, że jest to segment mniej konkurencyjny<br />

niż PCW?<br />

Rynek aluminium w Polsce nie jest jeszcze nasycony, dlatego<br />

na razie praca tu jest dość komfortowa i rzeczywiście<br />

można osiągać bardzo przyzwoite marże. Lecz ten stan<br />

nie będzie trwał wiecznie i nadejdzie chwila natężenia walki<br />

konkurencyjnej. Zależy to od wielu czynników, także makroekonomicznych,<br />

ale w każdych warunkach przetrwają fi rmy<br />

oparte na solidnych, rzetelnych dostawcach, na partnerach,<br />

którzy ich nie opuszczą w chwili kryzysu rynkowego. Dlatego<br />

właśnie, wchodząc w segment aluminium, warto patrzeć<br />

dalej niż horyzont jednego sezonu.<br />

Tak jak wy zapewne patrzycie na produkcję okuć<br />

do okien aluminiowych. Czy dlatego właśnie przejęliście<br />

kontrolę nad złotowskim Metalplastem?<br />

Z pewnością był to jeden z powodów naszego zainteresowania<br />

tą spółką. Brak w ofercie okuć do aluminium był chyba<br />

błędem poprzedniego zarządu Złotowa. Jest to kwestia wyższej<br />

rentowności, ale też spojrzenia na kierunki, w jakich rozwija<br />

się rynek: segment aluminium, choć jeszcze stosunkowo<br />

niewielki, rośnie szybciej niż inne. Zaczął dominować rynek<br />

okien tworzywowych i zagraniczni dostawcy okuć do tych<br />

okien. Z kolei rynek okien drewnianych skurczył się; duzi producenci<br />

mieli kłopoty i zmniejszali sprzedaż. Drewno z konieczności<br />

musiało znaleźć się na wyższej półce produktowej<br />

(czy: cenowej) i tu będzie miało z pewnością przyszłość.<br />

Konkurowanie wyrobami drewnianymi na niższych półkach<br />

nie ma raczej szans powodzenia i nie można liczyć na masową<br />

sprzedaż. Także na masową sprzedaż okuć do nich.<br />

Ale przecież w ofercie Złotowa jest również okucie<br />

do okien PCW, które mogło konkurować z zagranicznymi?<br />

Cóż z tego, skoro fi rma regularnie traciła rynek na rzecz dostawców<br />

zagranicznych, którzy mieli lepiej zorganizowany


marketing na rynku polskim, jak choćby Maco, Winkhaus<br />

czy Siegenia-Aubi. Złotów jest technologicznie na niezłym<br />

poziomie, natomiast brakowało mu dotychczas umiejętności<br />

poruszania się na rynku. I dlatego z pozycji fi rmy, która<br />

jako jedyna produkowała okucia okienne w Polsce, spadła<br />

do roli drugoplanowej.<br />

Domyślam się, że nowy zarząd chce tę pozycję odbudować,<br />

wzmocnić marketing-mix Metalplastu i skutecznie<br />

konkurować z potentatami?<br />

Podjęliśmy działania mające na celu przekonanie polskich<br />

producentów do polskich okuć. Wykorzystuję tu swoje doświadczenia<br />

z budowania marketingu-mix w Metalplaście<br />

Częstochowa, wprowadzając wsparcie marketingowe<br />

do podstawowej oferty produktowej.<br />

Po pierwsze, jest to pomoc techniczna – nasi ludzie są przy<br />

okuwaniu; do dyspozycji przez całą dobę. Po drugie, dajemy<br />

producentom akredytowane laboratorium techniczne,<br />

gdzie można przebadać każde okno, okucie, zawias<br />

czy wkładkę, a nawet fasadę. W tej chwili rozpoczęliśmy<br />

starania o notyfi kację tego laboratorium. Po trzecie, nasi<br />

klienci otrzymają wraz z produktem program komputerowy<br />

Stolcad, który służy do tego, aby wyliczyć zapotrzebowanie<br />

na okucia do konkretnego zlecenia. Po czwarte wreszcie,<br />

do dyspozycji producentów okien stawiamy dwa magazyny:<br />

jeden w Bielsku, drugi w Złotowie, gdzie będzie można<br />

składać zamówienia on-line. Dzięki temu będziemy mogli<br />

dostarczyć wymagane elementy okucia w ciągu najwyżej<br />

24 godzin do każdego miejsca w Polsce. Tego dotychczas<br />

w fi rmie nie było.<br />

Przekłada się to na efekty fi nansowe spółki?<br />

Przejęliśmy spółkę w Złotowie w momencie, kiedy wykazywała<br />

ona stratę w wysokości 1,5 mln zł. Obecny rok<br />

zamykamy już zyskiem w wysokości ok. 1,5 mln zł, przy<br />

sprzedaży wynoszącej 41 mln zł. A więc w ciągu pół roku<br />

wypracowaliśmy nadwyżkę 3 mln zł. W tym czasie zmodernizowaliśmy<br />

park maszynowy nakładem 5 mln zł, wprowadziliśmy<br />

system zintegrowany BAAN, uregulowaliśmy<br />

wszelkie zobowiązania spółki, a przy tym jeszcze udało się<br />

wypracować zysk. To był więc dobry rok dla spółki, a mając<br />

obecnie czyste przedpole zakładamy, że przyszły będzie<br />

jeszcze lepszy.<br />

Czy lepszy także dzięki bogactwu oferty?<br />

Współpraca z Metalplastem Karo już dzisiaj pozwala<br />

na zaopatrzenie się w akcesoria do systemów aluminiowych<br />

w nowoczesne okucia obwiedniowe do okien z drewna<br />

i PCW, a już niebawem także do aluminium. W tę stronę<br />

chcemy się rozwijać. Myślimy również o powrocie do zawiasów<br />

wkręcanych do drzwi, gdyż kończy się czas byle jakich<br />

zawiasów chińskich i producenci coraz częściej szukają wyrobów<br />

wysokiej jakości, a nie najtańszych. To też jest szansa<br />

dla tego segmentu.<br />

Szansą na uporządkowanie tego rynku wydaje się<br />

być również współpraca producentów zamków<br />

i okuć w ramach branżowego związku.<br />

Jestem właśnie po spotkaniu członków Związku Polskich<br />

Producentów Zamków i Okuć, na którym postanowiliśmy,<br />

że podejmiemy współpracę na rzecz promowania okuć wysokiej<br />

jakości. Zamierzamy podjąć działania, by pokazać,<br />

że także w tym zakresie istnieje polska myśl techniczna,<br />

że warto ją promować i z niej<br />

korzystać. Będziemy chcieli<br />

również integrować środowisko<br />

wokół wspólnego kodeksu<br />

etycznego.<br />

I sądzi pan, że taka integracja<br />

wśród konkurentów<br />

się powiedzie?<br />

A dlaczegóż by nie? Od wielu<br />

lat uczestniczę w międzynarodowych<br />

spotkaniach Europejskiego<br />

Stowarzyszenia Producentów<br />

Zamków i Okuć (ARGE),<br />

gdzie przyjeżdżają ludzie, którzy<br />

na co dzień konkurują ze sobą, ale to nie przeszkadza<br />

im być kolegami i przyjaciółmi. Podobne warunki musimy<br />

stworzyć w Polsce. Przecież nie ma aż tak wielu ludzi w tej<br />

branży, nie ma wielu fachowców – w większości się znamy<br />

i szanujemy. Dlaczego więc nie mielibyśmy na tym rynku<br />

działać etycznie, według jasnych, uczciwych zasad prowadzenia<br />

interesów. Jeżeli resztę swojego życia planujemy<br />

spędzić w tej właśnie branży, to dlaczego nie mielibyśmy<br />

określić zasad, które pozwolą nam eliminować oszustów<br />

i kanciarzy. Trzeba znaleźć takie miejsce, takie polskie ARGE,<br />

gdzie każdy dostawca, każdy producent będzie mógł usiąść<br />

i porozmawiać ze swoimi konkurentami, ale też kolegami<br />

branżowymi, stojącymi wobec tych samych kłopotów,<br />

problemów i dylematów.<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

GOŚĆ NUMERU<br />

Z PUBLIKACJI GRUPY KĘTY<br />

Chcemy, aby Metalplast Karo Złotów<br />

w 2007 roku osiągnął 40 mln zł przychodów<br />

ze sprzedaży, a Metalplast Karo ok.<br />

25 mln zł. Obie fi rmy wypracują łącznie ok.<br />

2 mln zł zysku netto. W 2009 roku te dwie<br />

fi rmy powinny mieć dwukrotnie wyższe<br />

przychody i co najmniej kilka milionów złotych<br />

zysku netto. W 2012 roku ich obroty<br />

wzrosną do 150 mln.<br />

Trzymam kciuki za tę inicjatywę<br />

i dziękuję za rozmowę<br />

Robert Klos<br />

styczeń 2008 5


FORUM BRANŻOWE<br />

MIESZANKA FIRMOWA<br />

LUBARTOWSKA FABRYKA OKIEN FERNO czeka<br />

na decyzję sądu dotyczącą likwidacji – rozprawa<br />

odbędzie się 17 stycznia. Wniosek w tej sprawie<br />

złożył 27 września ówczesny prezes fi rmy, Stefan<br />

Majewski. 28 września zmienił się w fi rmie zarząd<br />

i obecnie prezesem jest Dariusz Bil. Jednocześnie<br />

dwie spółki handlowe – FERNO Sp. z o.o. oraz<br />

FERNO-PLAST Sp. z o.o. postawione już zostały<br />

– decyzją Sądu Rejonowego w Lublinie – w stan<br />

upadłości. Firmy i osoby, którym przysługują prawa<br />

oraz roszczenia osobiste ciążące na nieruchomościach<br />

należących do upadłych spółek, mają<br />

dwa miesiące na ich zgłoszenie. Syndykiem mas<br />

upadłościowych jest Joanna Pielak, adres do doręczeń:<br />

20-410 Lublin, ul. 1 Maja 4c.<br />

DRUTEX z Bytowa osiągnął w roku 2007 przychody<br />

na poziomie 225 mln zł, z czego 200 mln<br />

ze sprzedaży okien PCW. Firma poniosła nakłady<br />

inwestycyjne w wysokości 50 mln zł, a kolejnych<br />

kilkadziesiąt milionów zamierza wydać w roku<br />

bieżącym na dalsze inwestycje w ekstruzję oraz<br />

w kupno samochodów. Produkcja profi li PCW<br />

wydzielona zostanie do odrębnej spółki, a jej przychody<br />

mają wynieść w 2008 roku 130 mln zł,<br />

z czego 50-60 mln zł ze sprzedaży klientom zewnętrznym.<br />

W roku 2008 Drutex zamierza kupić<br />

działkę w Bułgarii lub Rumunii pod budowę swojego<br />

pierwszego zagranicznego zakładu. Budowa<br />

rozpoczęłaby się w roku 2009 i ma pochłonąć<br />

w sumie 30 mln zł.<br />

TRAS-INTUR z Inowrocławia osiągnął w październiku<br />

i listopadzie ub. roku ponad 21 mln zł<br />

przychodów ze sprzedaży i był to wynik o 62 proc.<br />

lepszy niż w analogicznych miesiącach roku poprzedniego.<br />

Tak duży wzrost związany był z pojawieniem<br />

w Grupie Tras-Intur, przejętego w październiku<br />

Humdrexu.<br />

ADAMS z Mrągowa wyprodukował w 2007<br />

roku 100 tys. jednostek okiennych, przekraczając<br />

wartość sprzedaży 40 mln zł. Eksport stanowi 40<br />

proc. obrotów tej fi rmy i kierowany jest przede<br />

wszystkim na rynki unijne. W najbliższym czasie<br />

Adams zamierza wejść na rynek litewski i łotewski.<br />

Firma zatrudnia obecnie 300 pracowników,<br />

stosuje systemy Aluplast i Ponzio oraz okucia<br />

Roto.<br />

FENSTERBAU FRONTALE 2008<br />

6 styczeń 2008<br />

IZOTERM z Pszczyny, zajmujący się produkcją stolarki<br />

oraz termomodernizacją budynków osiągnął<br />

w ub. roku ok. 80 mln zł ze sprzedaży, a na rok<br />

bieżący planuje wynik zbliżony do 100 mln zł. Firma<br />

w ub. roku pozyskała nowego współwłaściciela:<br />

74 proc. udziałów w tej fi rmie objął fundusz<br />

inwestycyjny NPN II s.a.r.l.; w związku z tym niewykluczone<br />

jest w perspektywie najbliższych kilku<br />

lat wprowadzenie tej spółki na Giełdę. Obecnie<br />

70 proc. przychodów Izoterm uzyskuje z realizacji<br />

zamówień publicznych, a 25 proc. z eksportu<br />

do Czech i na Słowację.<br />

BUDVAR CENTRUM ze Zduńskiej Woli sprzedał<br />

w listopadzie wyroby za 7,73 mln zł, a w okresie<br />

od stycznia do listopada 2007 łącznie za 61,4 mln zł.<br />

Był to wynik o 1/3 wyższy niż w analogicznym<br />

okresie rok wcześniej. W ostatnim dniu listopada<br />

fi rma otrzymała dofi nansowanie ze środków unijnych<br />

w wysokości 250 tys. zł.<br />

VELUX Polska poinformował o 50-procentowym<br />

wzroście sprzedaży w roku 2007 w stosunku<br />

do roku poprzedniego. Na bieżący rok fi rma<br />

planuje dużą akcję szkoleniową wśród dekarzy,<br />

w której zamierza przygotować do tego zawodu<br />

ponad 900 osób.<br />

SOKÓŁKA OKNA I DRZWI zamierza w ciągu 3<br />

lat zwiększyć swoje moce produkcyjne o 160<br />

proc. W roku 2008 spółka planuje osiągnąć sprzedaż<br />

na poziomie 150 mln zł, zaś w latach kolejnych<br />

zwiększyć ją do 180 mln zł w roku 2009<br />

i do 200 mln zł w roku 2010.<br />

AGAT PLUS ze Szczecina planuje wybudowanie<br />

nowej hali produkcyjnej, a ostatnio wymieniono<br />

tu park maszynowy na produkty fi rmy Soenen<br />

Hendrik. Agat pracuje w systemach Gealan i Salamander<br />

oraz Yawal i Reynaers, wykorzystując<br />

okucia Maco i BKV. Firma zatrudnia 50 osób<br />

i ponoć produkuje miesięcznie 8–9 tys. okien.<br />

ABAKUS z Choroszczy otworzył od 2008 roku<br />

nowy dział gięcia łuków z profi li PCW, dzięki czemu<br />

ma nadzieję skrócić terminy realizacji okien<br />

nietypowych. Firma fi nansuje kolejne inwestycje<br />

korzystając częściowo z programów pomocowych<br />

Unii Europejskiej.<br />

Na tych największych targach branży stolarki budowlanej w Europie, Związek Polskie Okna i Drzwi<br />

posiadać będzie 12-metrowe stoisko informacyjne (hala 5 stoisko 5-<strong>14</strong>9), w którym promować będzie<br />

fi rmy członkowskie. Firmom zainteresowanym dodatkową promocją podczas targów Związek<br />

proponuje:<br />

� kolportaż fi rmowych materiałów reklamowych przez przedstawiciela fi rmy (1 dzień),<br />

� kolportaż fi rmowych materiałów reklamowych przez przedstawicieli Związku,<br />

� logo fi rmy na banerze,<br />

� umieszczenie oferty fi rmy na związkowym CD-Romie przygotowanym specjalnie na targi.<br />

Przed targami biuro Związku roześle do prawie tysiąca fi rm branży budowlanej (przedsiębiorstwa<br />

handlowe, deweloperzy, biura architektoniczne) informacje o obecności na targach z zaproszeniem<br />

do odwiedzenia stoiska.<br />

Szczegółowych informacji udziela Agnieszka Matys, pod numerem telefonu: (022) 678 65 73.<br />

NOTOWANIA<br />

na 31 XII 2007 r.<br />

Ropa brent,<br />

transakcja terminowa<br />

(USD/baryłka): 94,92<br />

Kurs NBP (zł)<br />

EU 3,58<br />

USD 2,44<br />

Ceny metali (USD/tona)<br />

Cu 6715,00<br />

Sn 16 500,00<br />

Pb 2532,00<br />

Zn 2331,50<br />

Al 2405,50<br />

Ni 26 050,00<br />

Źródła: Londyńska Giełda Metali, Londyńska Giełda Paliwowa, NBP<br />

POL-PLAST z Elbląga, zatrudniający obecnie 80<br />

pracowników, a wykorzystujący profi le Decco<br />

i Aluprofu, sprzedał w ub. roku 70 tys. okien<br />

o wartości 22 mln zł. Firma zaczęła od grudnia<br />

oznaczać swoje wyroby znakiem CE. Robi to głównie<br />

z myślą o swoich zagranicznych odbiorcach<br />

na Litwie, Łotwie, ale też w Czechach, na Słowacji<br />

i w Szwecji. Właściciel fi rmy, Leopold Skowroński,<br />

jest również współwłaścicielem drużyny piłkarskiej<br />

Concordia Elbląg.<br />

VETREX z Tczewa wprowadził do swojej oferty<br />

okna Alphaline 90 o głębokości zabudowy<br />

90 mm, wyposażone w okucia Roto NT Design,<br />

szybę o współczynniku<br />

U=0,8, dodatkową<br />

uszczelkę środkową<br />

oraz klamki Secustik.<br />

Od listopada fi rma<br />

oznacza wszystkie<br />

swoje okna znakiem<br />

CE, umieszczając we wrębie metalową tabliczkę<br />

informacyjną z logo fi rmy, adresem internetowym<br />

i symbolem CE.<br />

METALPLAST-STOLARKA z Bielska-Białej osiągnął<br />

w roku 2007 ponad 80 mln zł przychodów,<br />

z czego ok. 15 proc. z eksportu. Na rok bieżący<br />

Stolarka planuje przekroczyć próg 110 mln zł<br />

ze sprzedaży. Firma podpisała ostatnio umowę<br />

na wykonanie stolarki aluminiowej do Centrum<br />

Handlowo-Usługowego Justin Center. Obiekt<br />

zlokalizowany będzie we Wrocławiu przy ul. Krawieckiej,<br />

a powierzchnia stolarki wynosić będzie<br />

ok. 5500 m 2 .<br />

WINDOWS 2000 z Rumii kupił dwie linie produkcyjne,<br />

a wartość tej inwestycji, która w części<br />

sfi nansowana została z funduszy unijnych, wynosi<br />

2 mln zł. Firma rozpoczęła produkcję okien angielskich<br />

przy użyciu profi li Rehau oraz okien przeznaczonych<br />

do domów pasywnych.<br />

POL-SKONE z Lublina wybudowało w Niemcach<br />

halę produkcyjną o powierzchni ponad 4,5 tys. m 2 .<br />

Wykonawcą hali była frma Ocmer z Łodzi.<br />

BEM z Płocka uzyskał dwie nowe Aprobaty Techniczne<br />

ITB na drzwi wewnątrzlokalowe DPW-40<br />

i DPW-41. Brytyjska fi rma Halspan Limited autoryzowała<br />

natomiast produkcję drzwi BEM w klasach<br />

EI-30 oraz EI-60, co pozwoli eksportować<br />

je bez przeszkód na rynek brytyjski.


AIB z Knurowa otworzył nowy magazyn wysokiego<br />

składowania o powierzchni całkowitej 1500 m 2 .<br />

Dzięki tej inwestycji zwiększyły się trzykrotnie<br />

możliwości magazynowe fi rmy. Stary magazyn zaś<br />

został zaadaptowany do celów produkcyjnych.<br />

STOLBUD z Włoszczowej zaprezentował w grudniu<br />

nową stronę internetową fi rmy i nowy katalog<br />

wyrobów na rok 2008. Nowością w nim są okna<br />

drewniane Capital o grubości ramiaków 92 mm<br />

oraz okna drewniano-aluminiowe w systemie Aluron<br />

Gemini, z ramiakami 90 mm, o znacznie podwyższonych<br />

parametrach cieplnych i akustycznych.<br />

ALUPROF z Bielska-Białej osiągnął w roku 2006<br />

przychody powyżej 420 mln zł, tj. o 75 mln zł więcej<br />

niż rok wcześniej. 70 mln zł spółka uzyskała z działalności<br />

swoich spółek zagranicznych, a 30 proc.<br />

sprzedaży krajowej z Działu Realizacji Obiektów.<br />

O połowę w stosunku do roku 2006 zwiększył<br />

swoją sprzedaż zakład w Opolu, specjalizujący się<br />

w wytwarzaniu aluminiowych rolet zewnętrznych.<br />

YAWAL z Herbów uzyskał po trzech kwartałach<br />

2007 roku sprzedaż w wysokości 63,55 mln zł,<br />

co było wynikiem wyższym o 1/3 niż w analogicznym<br />

okresie roku 2006. W tym samym czasie spółka<br />

wypracowała 17,4 mln zł zysku netto, co oznacza<br />

niemal podwojenie zysku z poprzedniego roku.<br />

GAMET z Torunia zamierza w najbliższym czasie<br />

zadebiutować na Warszawskiej Giełdzie Papierów<br />

Wartoścowych. Przedsiębiorstwo, sprzedając<br />

klamki drzwiowe o wartości 15-16 mln zł rocznie<br />

szacuje, że obejmuje 10 proc. tego rynku. Podstawową<br />

grupą produktów są jednak akcesoria<br />

meblowe, w których fi rma zajmuje, wg własnych<br />

badań, <strong>14</strong> proc. polskiego rynku. 40 proc. produktów<br />

spółki eksportowane jest na rynki zagraniczne,<br />

z czego ponad połowa na Wschód.<br />

KPPD ze Szczecinka sprzedało w ciągu 3 kwartałów<br />

2007 roku 171,3 tys. m 3 tarcicy iglastej<br />

i 25,6 tys. m 3 tarcicy liściastej, osiągając przychody<br />

o wartości prawie 190 mln zł. Zatrudniając ponad<br />

1300 pracowników, spółka uzyskała w tym czasie<br />

zysk netto 13,1 mln zł, co było wynikiem ponad<br />

3-krotnie lepszym niż rok wcześniej.<br />

KRISPOL z Wrześni ocenia, że w roku 2007 zwiększył<br />

swój udział w rynku bram, poprawił świadomość<br />

marki w otoczeniu handlowym oraz zyskał<br />

pozytywny wizerunek pewnego i dynamicznie<br />

się rozwijającego producenta. To skłoniło fi rmę<br />

do zmiany strategii marketingowej, która obecnie<br />

wyraża się hasłem: Rozwiązania indywidualnie<br />

dopasowane. Modyfi kacji uległo również logo<br />

Krispolu.<br />

ROTO FRANK od 2008 wprowadza nowe logo.<br />

Zmiana ta dotyczy całego koncernu, czyli zarów-<br />

no działu okuć, jak i elementów budowlanych.<br />

W przyszłości zmieni się też nazwa z „Techniki okuć<br />

budowlanych” na „Technologię okien i drzwi” oraz<br />

z „Elementów budowlanych” na „Okna dachowe<br />

i systemy solarne”.<br />

WINKHAUS z Rydzyny wyliczył, że już 136 swoim<br />

partnerom pomógł pozyskać środki unijne. Łączna<br />

kwota unijnego dofi nansowania wspomaganego<br />

przez fi rmę wyniosła w latach 2003–2007 prawie<br />

<strong>14</strong> mln zł. 63 proc. pozyskanych środków producenci<br />

okien przeznaczyli na wsparcie inwestycji<br />

w nowe maszyny lub urządzenia produkcyjne.<br />

DECEUNINCK postanowł, że od początku 2008<br />

roku cała działalność operacyjna, a także współpraca<br />

handlowa Grupy w Polsce będzie prowadzona<br />

przez fi rmę Deceuninck Polska Sp. z o.o. Zarząd<br />

fi rmy zdecydował o ujednoliceniu działalności<br />

spółek zależnych na całym świecie i w każdym kraju<br />

funkcjonuje tylko jedna fi rma Grupy.<br />

GEZE z Warszawy wprowadziło od listopada<br />

2007 nową 24-miesięczną gwarancję na wszystkie<br />

napędy do drzwi automatycznie rozsuwanych. Ma<br />

to być potwierdzenie uznanej już jakości napędów<br />

Geze, a bezpośrednim impulsem podjęcia takiej<br />

decyzji było wprowadzenie do sprzedaży nowego<br />

produktu: napędu ECdrive.<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

MIESZANKA FIRMOWA<br />

WAGNER-SERVICE ze Świętochłowic zorganizował<br />

w listopadzie w Bełchatowie siódme już sympozjum<br />

poświęcone lakierowaniu proszkowemu. 280<br />

uczestników wysłuchało 20 referatów, które wygłosili<br />

przedstawiciele fi rm wystawiający swoje produkty<br />

na towarzyszącej seminarium wystawie.<br />

ŚNIEŻKA z Lubziny znalazła się wśród laureatów<br />

tegorocznej edycji Rankingu najcenniejszych<br />

polskich marek, opublikowanego przez dziennik<br />

„Rzeczpospolita”. Wartość marki Śnieżka została<br />

wyceniona na 101,6 mln złotych (wzrost o 34 proc.<br />

w stosunku do poprzedniej edycji, kiedy wartość<br />

tę oszacowano na 75,7 mln złotych). Ranking<br />

ukazał się w tym roku po raz czwarty, a obejmuje<br />

wyłącznie marki konsumenckie.<br />

PRESS-GLAS z Częstochowy został wyróżniony<br />

jako jedna z Pereł Polskiej Gospodarki. Pozycja na liście<br />

rankingowej Pereł zależy nie tylko od wielkości<br />

przedsiębiorstwa mierzonej wartością przychodów<br />

ogółem, ale od jego efektywności, dynamiki i płynności<br />

fi nansowej. A w kolejnym sezonie dynamika<br />

ta zapewne się zwiększy, ponieważ fi rma buduje<br />

swój nowy, czwarty już zakład w Radomsku.<br />

ORŁY POLSKIEGO BUDOWNICTWA to kolejna<br />

okazja do wręczenia dyplomów i honorowania<br />

fi rm naszej branży. W tegorocznej, listopadowej<br />

edycji Orłów, konkursu organizowanego przez<br />

Związek Pracodawców Warszawy i Mazowsza, nagrodzeni<br />

zostali: Aluprof (I miejsce), Vetrex (II<br />

miejsce) i Deceuninck (III miejsce). Konkursowe<br />

jury wyróżniło również fi rmy: Interdrex, Dako,<br />

Anmark, Technika Okienna i Norma 2000.<br />

PREZ-MET z Częstochowy wyróżniony został<br />

statuetką Jurajski Produkt Roku w konkursie organizowanym<br />

przez Regionalną Izbę Przemysową-<br />

Handlową w Częstochowie. Nagroda przyznana<br />

została za najnowszy produkt tej fi rmy – poziomą<br />

zgrzewarkę 4-głowicową.<br />

ALURON z Zawiercia po raz drugi został uhonorowany<br />

nagrodą Gazela Biznesu. Ranking najbardziej<br />

dynamicznych fi rm w Polsce po raz siódmy<br />

przygotowała fi rma Coface Poland we współpracy<br />

z „Pulsem Biznesu”.<br />

styczeń 2008 7


FORUM BRANŻOWE<br />

MIESZANKA FIRMOWA<br />

POWIEDZIELI W MEDIACH:<br />

Karolina Dobranowska, wiceprezes,<br />

Drutex: „Obecnie potencjał fi rmy pozwala<br />

na produkcję 3000 okien dziennie. (…) Oczekujemy,<br />

że rok 2008 będzie jeszcze bardziej<br />

pomyślny, a przychody ze sprzedaży okien<br />

wzrosną o co najmniej 20 proc. (…) Odnotowany<br />

po 11 miesiącach wzrost sprzedaży<br />

o 27,5 proc. jest konsekwencją intensywnej<br />

aktywności w zakresie inwestycji oraz aktywnej<br />

penetracji rynku”. /Gazeta Wyborcza/<br />

Krzysztof Pióro, prezes zarządu, Gamet:<br />

„W ciągu zaledwie 3 lat osiągnęliśmy 10procentowy<br />

udział w tym (klamek do drzwi<br />

– red.) segmencie rynku. Wartość sprzedaży<br />

w roku 2004 wynosiła ponad 4,5 mln zł,<br />

a w 2006 prawie 12 mln zł. W naszej ofercie<br />

jest 6,5 tys. produktów i ponad 1000 modeli.<br />

Wprowadzamy na rynek ponad 40 nowych<br />

modeli rocznie.” /Materiały Budowlane/<br />

Janos Egyud, dyrektor, Guardian: „Naszą<br />

pozycję potwierdza udział w rynku (środkowoeuropejskim<br />

– red.), który stanowi 18-20 proc.<br />

w przypadku szkła bazowego fl oat i 40-45<br />

proc. w przypadku szkła termoizolacyjnego,<br />

tzn. tego, które stanowi główny składnik nowoczesnej<br />

termoizolacyjnej szyby zespolonej”.<br />

/Świat Szkła/<br />

Tomasz Mogilski, wiceprezes zarządu,<br />

Grupa Koelner: „Skupimy się na porządkowaniu<br />

i zwiększaniu efektywności działania<br />

naszej grupy. Szacujemy, że m.in. dzięki<br />

temu będziemy mogli w najbliższych latach<br />

zwiększyć przychody o kilkadziesiąt procent<br />

rocznie. Dziś nie jesteśmy jeszcze fi rmą globalną,<br />

ale już na pewno ponadeuropejską”.<br />

/Rzeczpospolita/<br />

Waldemar Filipowsky, szef fi rmy Filplast:<br />

„Generalnie najmniej wyedukowanym dilerem<br />

jest diler w Polsce. (…) Zdecydowanie<br />

łatwiej jest współpracować na rynkach zagranicznych,<br />

czy to niemieckim, czy czeskim.<br />

Tam diler ma świadomość, że odpowiedzialność<br />

za prawidłowe zdefi niowanie zlecenia<br />

jest po jego stronie. /Oknonet/<br />

Michał Dudziak, dyrektor generalny, Schüco:<br />

„Firma Schüco jest postrzegana na świecie<br />

jako synonim jakości. Jesteśmy swoistym<br />

Mercedesem w branży budowlanej”. /Rzeczpospolita/<br />

Stuart Lees, prezes zarządu, Latium Plastics<br />

Holding: „Spectus poszukiwał fabryki<br />

ekstruzji w Europie wschodniej. Jesteśmy<br />

bardzo zadowoleni, że udało nam się znaleźć<br />

taką fi rmę z fachową, kompetentną załogą<br />

i rozwiniętą infrastrukturą techniczną i handlową”.<br />

/mat. fi rmowe/<br />

8 styczeń 2008<br />

DRUTEX z Bytowa zdobył statuetkę Geparda Biznesu<br />

2007 w konkursie o tytuł najcenniejszych<br />

i najdynamiczniejszych przedsiębiorstw województwa<br />

pomorskiego. Statuetki Geparda Biznesu<br />

przyznaje Instytut Bankowości Spółdzielczej fi rmom,<br />

których wartość rynkowa wzrosła o ponad<br />

30 proc. w ciągu dwóch ostatnich lat.<br />

KOELNER z Wrocławia został laureatem Best of<br />

European Business, konkursu zorganizowanego<br />

w Polsce po raz trzeci przez fi rmę doradczą Roland<br />

Berger Strategy Consultants. Jego laureatami<br />

zostają najlepsze i najbardziej efektywne<br />

przedsiębiorstwa, wybierane co roku w trzech<br />

kategoriach: wzrost, fuzje, przejęcia oraz konkurencyjność<br />

międzynarodowa.<br />

KLINGSPOR z Bielska-Białej zrezygnował z sygnowania<br />

swoich wyrobów marką Union. Od tego<br />

roku wszystkie papiery i płótna ścierne „made<br />

in Klingspor” sprzedawane bedą pod marką<br />

Klingspor, marką o 100-letniej tradycji.<br />

ROYAL EUROPA z Polkowic był organizatorem<br />

Świątecznej Pomocy dla wychowanków domów<br />

dziecka z terenu powiatu polkowickiego. Pomoc<br />

skierowano do 37 dzieci w wieku od 6 do 18 lat<br />

z Placówki Socjalizacyjnej „Skarbek” w Polkowicach<br />

oraz Rodzinnego Domu Dziecka w Chocianowie.<br />

MACO buduje kosztem 1,6 mld rubli nowy zakład<br />

w rosyjskiej Kałudze, około 160 km na południowy<br />

zachód od Moskwy. Uruchomienie produkcji planowane<br />

jest na początek 2009 roku, a docelowo<br />

zatrudnienie znajdzie tam 400 osób.<br />

LOCKPOL z Łodzi ograniczył zakupy dla swoich<br />

dilerów. Od 1 marca 2008 roku minimalna kwota<br />

zakupu wynosi 400 zł netto. Przy zakupach poniżej<br />

tej kwoty sprzedaż będzie możliwa tylko za gotówkę<br />

i w cenach detalicznych.<br />

PERSONALIA<br />

Stanisław Pieciukiewicz<br />

został powołany<br />

18 grudnia<br />

przez radę nadzorczą<br />

Tras-Inturu w skład<br />

zarządu. Nowy członek<br />

pełni w fi rmie<br />

funkcję dyrektora<br />

ekonomiczno-administracyjnego.<br />

Jerzy Studziński, prezes zarządu Dako z Nowego<br />

Sącza wyróżniony został przez krakowski<br />

Business Centre Information tytułem Manager<br />

EuroFirmy 2007. Statuetkę tej nagrody prezes<br />

odebrał w gronie 15 laureatów na początku<br />

grudnia na uroczystej gali w krakowskim hotelu<br />

Cracovia.<br />

MAJSTER – sieć 18 sklepów franczyzowch<br />

z drzwiami, panelami podłogowymi oraz materiałami<br />

wykończeniowymi dla domu planuje<br />

w tym roku podwoić liczbę swoich placówek.<br />

Może to być również ciekawa propozycja dla<br />

producentów stolarki: Składy Budowlane<br />

VOX – właściciel marki, oczekuje od franczyzobiorcy<br />

budynku przystosowanego do prowadzenia<br />

działalności handlowej oraz doświadczenia<br />

w biznesie. W ramach pakietu franczyzowego<br />

zapewnia natomiast wyposażenie w emblematy<br />

przynależności sieciowej, wsparcie marketingowe<br />

oraz dobre warunki handlowe. Wkład własny<br />

wynosi 40 tys. zł, a więc zaledwie połowę kwoty<br />

wymaganej w innych sieciach franczyzowych.<br />

Pieniądze te w całości przeznaczane są na zakup<br />

towarów, natomiast opłata licencyjna to tylko<br />

1000 zł.<br />

KLAUS BORNE FABRYKA DRZWI z Barlinka<br />

otrzymał od lokalnych władz nagrodę Złotej Gęsiarki<br />

za utworzenie nowoczesnych miejsc pracy<br />

dla mieszkańców. Fabryka dysponuje powierzchnią<br />

produkcyjną 2800 m 2 na ponad półtorahektarowej<br />

działce i zatrudnia obecnie 30 osób, produkując<br />

płyty meblowe dla Ikei. Kolejnym etapem<br />

rozwoju fi rmy będzie uruchomienie wydziału produkcji<br />

drzwi.<br />

ATRYA GROUP z Gundershofen (Alzacja), działająca<br />

w latach 1980-2004 pod marką Tryba, należy<br />

do piątki największych w Europie producentów<br />

stolarki PCW. Grupa zatrudnia 1500 pracowników,<br />

a w roku 2006 zanotowała ponad 270 mln euro<br />

wartości sprzedaży. Firma jest aktywna przede<br />

wszystkim na rynkach francuskim, niemieckim,<br />

szwajcarskim, belgijskim i hiszpańskim.<br />

VITROSZLIF z Częstochowy obchodził w grudniu<br />

30-lecie działalności. Firma produkuje szyby zespolone<br />

i okna drewniane, a od 2003 roku należy<br />

do Grupy Sanco.<br />

Łukasz Nowiński powołany został na stanowisko<br />

prezesa zarządu fi rmy Assa Abloy<br />

Poland. Zastąpił na tym stanowisku Jacka<br />

Szczepana, wcześniej dyrektora handlowego<br />

fi rmy Brügmann. Łukasz Nowiński pracował<br />

wcześniej jako dyrektor generalny polskiego<br />

oddziału DOM Sichercheitstechnik, Key<br />

Account Manager w Black&Decker Polska<br />

oraz specjalista ds. marketingu w FTT Stomil<br />

Wolbrom.<br />

Bogusław Peczela objął od grudnia ubiegłego<br />

roku stanowisko prezesa zarządu – dyrektora<br />

naczelnego Aluminium Konin. Zastąpił<br />

na tym stanowisku pełniącego czasowo obowiązki<br />

prezesa Jana Popławskiego, który pozostaje<br />

nadal członkiem zarządu i dyrektorem<br />

fi nansowym.


O OSŁONACH W PARYŻU<br />

W pierwszych dniach listopada 2007 w siedzibie SNFPSA w Paryżu (Francuskie Stowarzyszenie<br />

Producentów Branży Osłonowej) odbyło się spotkanie grupy roboczej TC33/WG3/TG4<br />

zajmującej się problematyką norm europejskich dla branży osłonowej.<br />

Na spotkaniu, na którym byli obecni stali członkowie<br />

grupy (w tym przedstawiciele narodowych<br />

stowarzyszeń branżowych oraz największych europejskich<br />

fi rm), omawiano wpływ najnowszych<br />

zmian w tzw. Dyrektywie Maszynowej na najważniejsze<br />

normy naszej branży, a szczególnie<br />

EN13659 i EN13561, które dotyczą rolet, żaluzji,<br />

bram. Komitet CEN zobowiązał wszystkie grupy<br />

robocze do sprawdzenia wpływu zmian Dyrektywy<br />

na normy. Zmiany dotyczą jedynie Aneksu<br />

Z i zostaną wkrótce ofi cjalnie przedstawione<br />

do akceptacji przez WG3.<br />

Ważnym punktem spotkania było sporządzenie<br />

wykazu fi rm – europejskich producentów żaluzji<br />

fasadowych, które zostaną ofi cjalnie zaproszone<br />

do wzięcia udziału w specjalistycznych badaniach<br />

odporności na napór wiatru dla tych wyrobów.<br />

W najbliższym czasie ofi cjalne pisma zostaną wysłane<br />

do około 10 fi rm. Wyniki tych testów powinny<br />

być dostępne w pierwszej połowie roku.<br />

Bardzo ważnym punktem spotkania była dyskusja<br />

dotycząca określenia warunków odporności<br />

BUDMA 2008<br />

Nasi czytelnicy zapewne już wiedzą, że tegoroczna<br />

Budma odbędzie się od 22 do 25 stycznia. W tym<br />

samym czasie czeka nas w Poznaniu jeszcze jedna<br />

impreza targowa, która co dwa lata gromadzi<br />

wystawców i zwiedzających. Chodzi o Bumasz<br />

– Międzynarodowe Targi Maszyn, Pojazdów<br />

i Sprzętu Budowlanego. W tym roku organizatorzy<br />

spodziewają się, że Budma i Bumasz łącznie,<br />

na powierzchni 43 tys. m 2 , przyjmą około 1600<br />

wystawców, którzy przedstawią 150 nowości.<br />

Na targach wyodrębniono kilka salonów tematycznych<br />

– ekspozycja okien i drzwi będzie tym razem<br />

częścią działu: ściany i stropy. Na Budmie pojawi<br />

się około 300 wystawców związanych z branżą<br />

stolarki otworowej. Organizatorzy zakładają,<br />

że tematyka okienno-drzwiowa będzie nielicznie<br />

rolet zewnętrznych na wtargnięcie i opracowanie<br />

propozycji zmian do normy EN13659. Głównym<br />

zamiarem jest dostosowanie wymagań normy<br />

do wymagań określonych w propozycjach norm<br />

ENV 1627 do 1630, w zakresie odporności na próby<br />

włamania. Kilku producentów zobowiązało się<br />

do przeprowadzenia stosownych badań i przedstawienia<br />

wyników na następnym spotkaniu grupy roboczej<br />

TG4. Celem jest ustalenie warunków, które<br />

powinna spełniać w tym zakresie roleta, aby móc<br />

ją przyporządkować do jednej z dwóch klas. Wyniki<br />

tych badań będą omówione na następnym spotkaniu,<br />

wtedy też zaproponowane zostaną ostateczne<br />

kryteria oceny odporności rolet zewnętrznych<br />

na próby ataku ręcznego. Na następne spotkanie<br />

zaplanowano również dyskusję na temat normy<br />

EN 13125 „Dodatkowy opór cieplny”. Chodzi<br />

szczególnie o różnice wyników otrzymanych metodą<br />

obliczeniową wskazaną w tej normie a metodą<br />

badawczą proponowaną przez ISO 12567-2<br />

Następne potkanie grupy zaplanowane jest na początek<br />

marca 2008 r. w Cluses. (mi)<br />

reprezentowana, ponieważ w roku 2009 stanie się<br />

jednym z przewodnich tematów Budmy.<br />

W przyszłości salon stolarki będzie organizowany<br />

w latach nieparzystych. Na obecnych zaś targach<br />

już po raz czwarty będzie można popatrzeć, jak<br />

powstaje dom według projektu BudShow; po raz<br />

drugi zaprezentują się też fi rmy informatyczne oferujące<br />

rozwiązania dla przedsiębiorstw budowlanych<br />

– będzie to Infosystem. Nowością zaś jest salon<br />

Centrum Budownictwa Sportowego. Dział ten<br />

będzie miejscem, gdzie przedstawiciele każdego<br />

sektora budownictwa, czyli fi rmy zajmujące się<br />

planowaniem, budowaniem, modernizacją i zarządzaniem<br />

dużymi obiektami znajdą coś dla siebie.<br />

Jak co roku pojawią się imprezy towarzyszące,<br />

które skierowane są do konkretnych grup zawodowych,<br />

będą to m.in. Dni Inżyniera Budownictwa<br />

oraz Dzień Urbanisty. (mroc)<br />

KTO JEST KIM W STOLARCE<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

WYDARZENIA<br />

Maciej Mąka ma 34<br />

lata. Ukończył Wydział<br />

Zarządzania na Akademii<br />

Ekonomicznej w Krakowie<br />

oraz studia podyplomowe<br />

w Wyższej Szkole<br />

Przedsiębiorczości i Zarządzania<br />

Akademii Ekonomicznej<br />

w Krakowie.<br />

W Grupie Kęty pracuje<br />

od 1998 roku. Pracę rozpoczynał w dziale kontrolingu.<br />

W 2005 roku był prezesem zarządu<br />

w toruńskiej fi rmie Run-Pak, należącej do Grupy.<br />

Od 2 stycznia 2006 roku pełni funkcję dyrektora<br />

fi nansowego w Aluprofi e, a od marca<br />

2006 r. jest członkiem zarządu tej fi rmy. Maciej<br />

Mąka jest również członkiem rady nadzorczej fi rmy<br />

Impet oraz wiceprezesem klubu sportowego<br />

BKS Stal Bielsko-Biała. Od października 2007<br />

roku jest także członkiem Business Centre Club.<br />

Maciej Mąka mieszka w Wadowicach i ma<br />

dwoje dzieci: trzynastoletnią Karolinę i dziewięcioletniego<br />

Karola; jest zawodnikiem w drugoligowych<br />

mistrzostwach Polski w brydżu sportowym;<br />

uprawia siatkówkę i narciarstwo.<br />

Rafał Niewczas jest absolwentem<br />

Wydziału Budownictwa<br />

Politechniki<br />

Warszawskiej. Od 1994<br />

roku zajmuje się sprzedażą<br />

wyrobów Sikkensa,<br />

poprzez fi rmę handlową<br />

VBH. Na początku<br />

swojej drogi zawodowej<br />

zajmował się sprzedażą,<br />

atestacją i marketingiem. Wielokrotnie organizował<br />

szkolenia w Polsce i za granicą. Obecnie<br />

do jego obowiązków należy nadzór nad biurem<br />

i grupą techników. Od sześciu lat odpowiada<br />

również za sprzedaż produktów fi rmy na terenie<br />

Białorusi oraz od niedawna na Słowacji.<br />

Rafał Niewczas wraz z żoną i córką, uczennicą<br />

gimnazjum, mieszka w Warszawie. W wolnym<br />

czasie jeździ zimą na nartach, latem zaś na rowerze,<br />

uprawia też turystykę pieszą.<br />

styczeń 2008 9


FORUM BRANŻOWE<br />

SONDA<br />

JAK MINĄŁ ROK?<br />

Jerzy Karpiński, DLH<br />

Rok 2007 był nieco lepszy<br />

niż poprzedni, biorąc<br />

po uwagę obrót; w<br />

zakresie zysku było już<br />

nieco gorzej. Zupełnie<br />

inaczej natomiast wygląda<br />

sprawa w dziale<br />

stolarki otworowej – tu<br />

zanotowaliśmy zdecy-<br />

MAPA KLIMATU... BIZNESOWEGO<br />

Krajowa Izba Gospodarcza przeprowadziła badanie nastrojów polskich przedsiębiorców<br />

w 2007 roku i ich oczekiwań na przyszły rok. W ten sposób powstała tzw. mapa klimatu<br />

biznesowego. W ankiecie udział wzięło 1906 fi rm, a jest ona częścią projektu European<br />

Economic Survey, realizowanego we wszystkich krajach Unii Europejskiej przez narodowe<br />

izby gospodarcze zrzeszone w Eurochambres (Stowarzyszenie Europejskich Izb Przemysłowo-Handlowych).<br />

W tegorocznej edycji badania udział wzięło 25 krajów członkowskich<br />

UE oraz Chorwacja i Turcja, a odpowiedzi udzieliło ponad 85 000 przedsiębiorstw ze 119<br />

regionów Europy.<br />

Optymizm europejskich fi rm na 2008 rok został<br />

nieco przyhamowany, jako że oczekiwania sprzed<br />

roku nie sprawdziły się w wielu krajach. Z pewnością<br />

przyczynił się do tego niekorzystny kurs euro/<br />

dolar oraz spowolnienie gospodarki USA. Wyniki<br />

za 2007 rok w eksporcie polskich fi rm pokryły<br />

się w dużej mierze z ich oczekiwaniami sprzed<br />

roku. Na wciąż duży optymizm europejskich fi rm<br />

co do przyszłorocznego eksportu wpływa głównie<br />

fakt, iż 67 proc. eksportu z krajów Europy kierowane<br />

jest do Unii, podczas gdy 33 proc. poza nią.<br />

Ponadto rosnące znaczenie w eksporcie fi rm europejskich<br />

mają inne, wschodzące rynki.<br />

10 styczeń 2008<br />

dowany spadek, czyli wystąpił typowy efekt huśtawki<br />

rynkowej. Po dużym wzroście cen i sprzedaży<br />

w roku 2006, nastąpił równie duży spadek<br />

w 2007. (W tym miejscu należy dodać, że tylko<br />

35–40 proc. naszej działalności to zaopatrzenie<br />

rynku producentów stolarki otworowej.)<br />

Poniżej komentarz do tej sytuacji.<br />

Nie pamiętam w 15-letniej historii naszej fi rmy<br />

roku, który w ciągu dwunastu miesięcy układałby<br />

się jednakowo dobrze lub całkowicie źle. Przed<br />

W Polsce optymizm<br />

Do października ub. roku polscy przedsiębiorcy<br />

znaleźli się w grupie krajów, przejawiających<br />

największy optymizm w UE. Wskaźnik optymizmu<br />

był powyżej średniej dla wszystkich krajów<br />

uczestniczących w badaniu. Oprócz nas znalazły<br />

się w tej grupie także Czechy i Grecja. Mimo<br />

że polscy eksporterzy wciąż zmagają się z aprecjacją<br />

złotego i mają do czynienia z zawirowaniami<br />

na rynkach fi nansowych oraz symptomami<br />

osłabienia w globalnej gospodarce, ponad połowa<br />

fi rm liczy na wzrost swojego eksportu w 2008<br />

roku.<br />

wejściem Polski do Unii w 2004 roku pierwsza połowa<br />

wspaniała, druga już bardzo słaba, kolejny<br />

rok słaby na początku coraz lepszy w drugiej połowie.<br />

W 2006 – doskonała pierwsza połowa (jako<br />

rezultat paniki na rynku drzewnym) z gwałtownymi<br />

wzrostami cen i gorączką zakupów; druga połowa<br />

zgoła odmienna: odwrócenie trendu, krótka<br />

stabilizacja, a następnie wyhamowanie. Niestety,<br />

to wyhamowywanie charakteryzowało cały 2007<br />

rok. To, co stało się z ceną surowców i półfabrykatów<br />

drzewnych w 2006 roku, musiało przynieść<br />

w efekcie opóźnionej reakcji łańcuchowej – zwolnienie<br />

czy nawet stagnację, w roku 2007. �<br />

Polskie przedsiębiorstwa planują inwestować<br />

jeszcze więcej niż deklarowały w poprzednim badaniu.<br />

Jednocześnie przewidywania polskich fi rm<br />

na 2008 rok są najbardziej optymistyczne w całej<br />

Europie (wskaźnik na poziomie 59 proc.), bo aż 2/3<br />

badanych planuje w tym czasie wzrost inwestycji.<br />

W ocenie warunków prowadzenia działalności gospodarczej<br />

w 2008 roku, wyrażonej tzw. wskaźnikiem<br />

zaufania biznesowego, polscy przedsiębiorcy<br />

przejawiali najwięcej powściągliwości – jest to jedyny<br />

wskaźnik, gdzie Polska jest poniżej średniej<br />

dla wszystkich badanych krajów. Niemniej zaufanie<br />

biznesowe polskich przedsiębiorców jest wyraźnie<br />

pozytywne, w odróżnieniu od szeregu krajów,<br />

gdzie wskaźnik oscyluje wokół zera (Austria,<br />

Luksemburg) lub jest ujemny (Estonia, Hiszpania,<br />

Grecja czy Węgry). Także w stosunku do oczekiwań<br />

z ubiegłego roku, w Polsce nastąpił wzrost<br />

optymizmu ponad dwukrotnie.<br />

W Europie – zaufanie<br />

W skali całej Europy, jak podaje raport europejski<br />

Eurochambres, nastąpiła poprawa zaufania biznesowego<br />

o 0,9 proc. w stosunku do poziomu<br />

oczekiwań z ubiegłego roku. Pomimo że wzrost<br />

ten jest nieznaczny, wskaźnik zaufania biznesowego<br />

na kolejny rok w Europie jest na najwyższym<br />

poziomie od 7 lat.<br />

W ciągu ostatnich dwóch miesięcy opublikowano<br />

badania, których wyniki wskazały jednak na pogorszenie<br />

nastrojów w biznesie, jakie nastąpiło<br />

w listopadzie. Zdaniem Krajowej Izby Gospodarczej<br />

związane jest to głównie z sytuacją na rynku<br />

pracy oraz brakiem projektów konkretnych rozwiązań<br />

prawnych, które miałyby na celu uproszczenie<br />

prowadzenia działalności gospodarczej. Krajowa<br />

Izba wyraża zadowolenie, że nowy rząd, zgodnie<br />

z deklaracjami resortu gospodarki, w niedługim<br />

czasie przygotuje pakiet ustaw, które mogą<br />

zmienić negatywne nastawienie przedsiębiorców<br />

do otoczenia prawnego, w jakim funkcjonują.<br />

Trudne warunki na rynku pracy, związane ze stałą<br />

presją na wzrost wynagrodzeń, oraz kurczące się<br />

zasoby kadrowe stanowią istotną barierę rozwoju<br />

fi rm. Likwidacja utrudnień administracyjnych<br />

pozwoliłaby przedsiębiorcom skupić się na swojej<br />

podstawowej działalności, a nie na wypełnianiu<br />

biurokratycznych zobowiązań. (red.)


�<br />

Wzrost cen musiał doprowadzić do spadku popytu<br />

i zamiany okien drewnianych na okna PCW.<br />

Pomimo wielu wysiłków i zabiegów z naszej<br />

strony sytuacja wciąż nie ulega poprawie. I nawet,<br />

tradycyjnie, czwarty kwartał nie przyniósł<br />

spodziewanego ożywienia. Pomimo odwrócenia<br />

trendu i powrotu niektórych cen do stanu sprzed<br />

kryzysu, nie da się odwrócić wielu decyzji inwestycyjnych,<br />

nie łatwo jest też odzyskać utracone<br />

zaufanie klientów i producentów do produktu,<br />

który może płatać takie niespodzianki jak<br />

w 2006 roku.<br />

Podsumowując wydarzenia mijającego roku,<br />

trzeba powiedzieć, że musieliśmy zapłacić rachunek<br />

za nietypową sytuację z roku poprzedniego.<br />

Mam jednak nadzieję, że poziom cen, w drugiej<br />

połowie minionego już roku, większości produktów<br />

drzewnych pomoże odbudować rynek<br />

i odzyskać klientów w 2008. A po huśtawce<br />

2006/2007 nastąpi okres stabilizacji. Prawdę<br />

powiedziawszy, chciałbym jak najszybciej zapomnieć<br />

o roku 2007, licząc że następny przyniesie<br />

odmianę na lepsze.<br />

Aleksandra Gierjatowicz,<br />

Mercor<br />

Po trzech kwartałach<br />

2007 roku osiągnęliśmy<br />

rekordowe wyniki<br />

fi nansowe. Co prawda,<br />

za wcześnie jeszcze<br />

na pełne podsumowanie<br />

12 miesięcy, ale spodziewamy<br />

się, że będzie<br />

to dla naszej fi rmy bardzo<br />

udany rok!<br />

W lipcu z sukcesem zadebiutowaliśmy na warszawskiej<br />

Giełdzie Papierów Wartościowych. Wyniki,<br />

które odnotowaliśmy po trzech kwartałach<br />

(w porównaniu z rokiem ubiegłym w ujęciu pro<br />

forma), dotyczą nie tylko gdańskiej spółki, ale całej<br />

Grupy Mercor. Wzrost przychodów w tym okresie<br />

wyniósł 26 proc., dynamika zysku EBITDA przekroczyła<br />

45 proc., a wzrost zysku netto wyniósł<br />

63 procent. Wraz z wysokim tempem rozwoju,<br />

Grupa poprawiła także wypracowywane marże.<br />

Jesteśmy bardzo zadowoleni z faktu, że w mijają-<br />

cym roku sprzedaż dynamicznie rośnie nie tylko<br />

w Polsce, Czechach i na Słowacji, ale także na Ukrainie<br />

i w Rumunii, gdzie od niedawna działają nasze<br />

spółki zależne. Na podstawie trzech kwartałów<br />

2007 możemy także pochwalić się wzrostem<br />

sprzedaży na pozostałych rynkach eksportowych<br />

Grupy Mercor. W samym trzecim kwartale wyniósł<br />

on 40 proc., a po trzech kwartałach narastająco:<br />

19 procent. To wszystko pozwala nam optymistycznie<br />

patrzeć w przyszłość.<br />

Andrzej Karolewski,<br />

Ponzio Polska<br />

Rok, który właśnie przeminął – to dla Ponzio czas<br />

nieustannego rozwoju. Ciągły wzrost obrotów przyczynił<br />

się do powstania nowych inwestycji w fi rmie:<br />

przykładem jest nowo wybudowana, kolejna hala<br />

wysokiego składowania o powierzchni około 3 tys.<br />

m 2 oraz nowa – czwarta linia lakiernicza. Nowoczesna<br />

technologia w lakiernictwie proszkowym, którą<br />

stosujemy od początku jesieni, pozwala na uzyskanie<br />

na profi lach aluminiowych efektownej struktury<br />

drewna. W porównaniu z rokiem 2006 znacznie<br />

zwiększyła się także liczba zamówień na gięcie profi<br />

li stosowanych w konstrukcjach łukowych, gdzie<br />

wykonujemy specjalistyczną obróbkę.<br />

Wzrost obrotów związany jest także z ekspansją<br />

na Wschód. Obiekty wykonane w naszych systemach<br />

można spotkać nie tylko na Łotwie, Litwie<br />

i w Rosji (gdzie najnowszą inwestycją jest lotnisko<br />

międzynarodowe w Kaliningradzie). Poszerzyliśmy<br />

nasz zasięg działania także o Ukrainę – w centrum<br />

Kijowa powstaje obecnie okazały, pięciokondygnacyjny<br />

obiekt handlowy. Coraz większy popyt<br />

na systemy aluminiowe ma związek z wdrożeniem<br />

systemów przeciwpożarowych w klasach<br />

odporności ogniowej EI 30 i EI 60. Dysponujemy<br />

tu pełną gamą rozwiązań: dymoszczelność, drzwi<br />

progowe, bezprogowe, wewnętrzne, zewnętrzne.<br />

Na bieżąco wprowadzamy także modyfi kacje techniczne,<br />

które usprawniają pracę i dają coraz większe<br />

możliwości kreacji. Miniony rok to również czas<br />

owocnej współpracy z architektami, którzy w swoich<br />

projektach korzystają z naszych rozwiązań. Organizowany<br />

w tym roku cykl konferencji dla architektów<br />

znacznie usprawnił wzajemną współpracę<br />

w zakresie doradztwa obiektowego.<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

SONDA<br />

Bogumił Kochel,<br />

Kosz<br />

Miniony rok był bardzo<br />

udany. Kiedy porównamy<br />

go z poprzednim,<br />

widzimy, że nasze obroty<br />

wzrosły o 35 procent.<br />

Rozwojowi z całą pewnością<br />

sprzyja dobra<br />

koniunktura na rynku<br />

budowlanym, która<br />

w kolejnych latach powinna się utrzymywać.<br />

Dzięki uczestnictwu w wielu imprezach targowych<br />

w Europie ciągle wzrasta nasza sprzedaż<br />

eksportowa. W chwili obecnej eksportujemy<br />

do ponad 40 krajów. Rozbudowa linii do produkcji<br />

drzwi płycinowych pozwoliła nam dołączyć<br />

do grona producentów, którzy się liczą. Naszym<br />

celem na nowy rok jest dalsze zwiększanie udziału<br />

w rynku, doskonalenie naszych produktów,<br />

a także rozwój i umocnienie wprowadzonej<br />

właśnie marki Invado na rynku krajowym i zagranicznym.<br />

Wiktor Strach,<br />

Tras-Intur<br />

Rok 2007 będzie się<br />

wszystkim kojarzył z dobrą<br />

koniunkturą dla budownictwa<br />

w naszym<br />

kraju. Firma Tras-Intur<br />

odnotowała wzrost<br />

sprzedaży stolarki budowlanej,<br />

w szczególności<br />

na rynku krajowym.<br />

Obroty ogółem<br />

za dziesięć miesięcy są wyższe o 10 proc. w porównaniu<br />

z tym samym okresem ubiegłego roku,<br />

zaś obroty ze sprzedaży krajowej wzrosły o 19<br />

procent.<br />

Szczególnie wysoką dynamikę sprzedaży odnotowaliśmy<br />

w zakresie wyrobów z drewna (okna,<br />

drzwi), oraz z aluminium (okna, fasady, ogrody zimowe).<br />

Rokowania na kolejny rok wydają się bardzo<br />

korzystne i pozwalają zarządowi spółki giełdowej<br />

– jaką jesteśmy od 2001 roku – planować<br />

wzrost obrotów.<br />

styczeń 2008 11<br />


�<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

SONDA<br />

Lidia Mikołajczyk-<br />

Gmur, Velux<br />

Z punktu widzenia wyników<br />

fi rmy oceniam<br />

ubiegły rok bardzo dobrze,<br />

ale na ostateczne<br />

podsumowanie przyjdzie<br />

jeszcze czas. Sezon<br />

na okna do poddaszy<br />

rozpoczął się wcześnie,<br />

a obecnie pogoda jest na tyle dobra, że nadal<br />

trwa. Niezmiernie się cieszę, że udało nam się<br />

realizować zamówienia w ciągu dwóch dni roboczych,<br />

choć inni producenci z różnych branż mieli<br />

problemy z dostępnością. Velux, dzięki zwiększonym<br />

mocom produkcyjnym w obydwu fabrykach,<br />

w Gnieźnie i Namysłowie, sprostał wzrastającemu<br />

popytowi.<br />

Istotną barierą w sprzedaży jest brak dostatecznej<br />

liczby wykwalifi kowanych ekip dekarskich.<br />

W związku z tym w bieżącym roku planujemy<br />

działania, które będą miały na celu wparcie młodych<br />

i nowo powstających fi rm, a także tych,<br />

gdzie rotacja pracowników jest największa.<br />

W przyszłym roku ze względu na rosnący popyt<br />

planujemy powiększyć dział sprzedaży, aby zaoferować<br />

naszym partnerom handlowym zwiększone<br />

wsparcie.<br />

Damian Kujawa,<br />

Interstal<br />

Mijający rok oceniam pod<br />

względem handlowym<br />

pozytywnie. Zwiększyła<br />

się sprzedaż, co jednak<br />

nie wpłynęło w takim<br />

stopniu, jak planowaliśmy,<br />

na powiększenie<br />

obrotów. W ubiegłym<br />

roku stal była tańsza, więc mimo tego, że więcej<br />

sprzedajemy, nie przekłada się to na wyższy wynik<br />

fi nansowy.<br />

Tomasz Rybka,<br />

Meesenburg<br />

Dla naszej fi rmy był<br />

to rok, w którym postawiliśmy<br />

na wzmocnienie<br />

wszystkich oddziałów<br />

pod względem<br />

profesjonalnej obsługi<br />

klientów – zainwestowaliśmy<br />

w szkolenia<br />

handlowców. Oczywiście, tak jak wszyscy pracodawcy,<br />

odczuliśmy brak wykwalifi kowanej siły<br />

roboczej, wynikający z dużej emigracji Polaków<br />

na Wyspy Brytyjskie. Dużo fi rm z branży nadal<br />

boryka się z brakiem rąk do pracy. Nam w ubiegłym<br />

roku udało się tę kwestię z powodzeniem<br />

rozwiązać.<br />

Punktem kluczowym dla naszej fi rmy była decyzja<br />

o rozszerzeniu oferty o maszyny stacjonarne<br />

do produkcji okien Pertici. Wszyscy doradcy handlowi<br />

oraz serwisanci przeszli szkolenia, które za-<br />

12 styczeń 2008<br />

kończyły się uzyskaniem przez nich certyfi katów.<br />

Pomimo tylko półrocznego działania w tej nowej<br />

dziedzinie już odnieśliśmy duże sukcesy. Zwiększyły<br />

się obroty fi rmy, zaś klienci polecają nas jako<br />

solidnego partnera handlowego.<br />

Adam Krużyński,<br />

Nice<br />

Za nami wyjątkowo korzystny<br />

rok, w którym<br />

realizowaliśmy priorytetowe<br />

dla nas cele:<br />

zwiększyliśmy sprzedaż<br />

i udział w rynku,<br />

utrzymując pozycję<br />

lidera w dziedzinie automatyki<br />

użytkowej. Niewątpliwie duży wpływ<br />

na osiągnięte w 2007 roku wyniki miało wprowadzenie<br />

kilku istotnych nowości produktowych.<br />

We wrześniu rozpoczęliśmy rozbudowę<br />

siedziby naszej fi rmy – zakończenie planowane<br />

jest na wiosnę 2008 r. Konieczność realizacji tego<br />

projektu wynika z dynamicznego rozwoju fi rmy.<br />

Koniec roku i początek nowego to okres wzmożonej<br />

pracy i planowania nowych przedsięwzięć<br />

ukierunkowanych na zwiększenie świadomości<br />

marki.<br />

Teresa Hauser,<br />

SCM<br />

Dla polskiego oddziału<br />

SCM Group, rok 2007<br />

był niezwykle udany.<br />

Branże drzewna i meblarska<br />

rozwijają się bardzo<br />

szybko, a duży odpływ<br />

pracowników za granicę<br />

powoduje zwiększone<br />

zapotrzebowanie na profesjonalne maszyny<br />

do obróbki drewna. Coraz większa produkcja,<br />

ale również coraz wyższe wymaga klientów<br />

co do jakości powodują, że ogromna liczba zakładów<br />

stolarskich staje przed koniecznością zakupu<br />

maszyn, które po pierwsze przyspieszą proces<br />

produkcji, a po drugie poprawią jakość oferowanych<br />

produktów. Ta sytuacja wpłynęła na znaczny<br />

wzrost sprzedaży, bo o około 28 proc.; dotyczy<br />

on zarówno średniej wielkości maszyn do obróbki<br />

drewna (pilarki tarczowe, wyrówniarki, grubościówki<br />

czy frezarki), jak też maszyn do obróbki<br />

płyty (okleiniarki wąskich płaszczyzn, wiertarki,<br />

formatyzerki do rozkroju pakietów, szlifi erki oraz<br />

różnego rodzaju centra obróbcze).<br />

Podobną sytuację, i związany z nią spory wzrost<br />

sprzedaży, można zaobserwować w fabrykach<br />

mebli oraz przemysłowych zakładach produkcyjnych.<br />

Tutaj potrzeba automatyzacji zaowocowała<br />

zapytaniami o maszyny przemysłowe lub wręcz<br />

linie technologiczne.<br />

SCM zanotowała 18-procentowy wzrost sprzedaży<br />

maszyn do tych zakładów; w szczególności<br />

dotyczy to: jedno- i dwustronnych przemysłowych<br />

formatyzerko-okleiniarek, wiertarek przelotowych,<br />

centrów obróbczych z funkcją okleinowania<br />

czy wysokowydajnych formatyzerek do rozkroju<br />

pakietów płyt. W wielu przypadkach maszyny zostały<br />

wyposażone w systemy za- i rozładunkowe<br />

lub połączone ze sobą w linie. W ubiegłych latach<br />

podobne zapytania zdarzały się sporadycznie;<br />

w roku 2007 były one praktycznie na porządku<br />

dziennym.<br />

Rok 2007 przyniósł również wzrost zainteresowania<br />

w zakresie obróbki drewna litego, produkcji<br />

okien, drzwi i schodów. W październiku SCM<br />

zorganizowała Warsztaty Otwarte na ten temat.<br />

Zainteresowanie i frekwencja przerosły wszelkie<br />

oczekiwania. Ponad 400 osób z 300 fi rm odwiedziło<br />

warsztaty, co jasno pokazuje, że i ci producenci<br />

poszukują kompleksowych rozwiązań oraz<br />

nowych technologii produkcji zwiększających wydajność<br />

i poprawiających jakość.<br />

Wpływ na tak olbrzymi wzrost sprzedaży miały<br />

również coraz łatwiej dostępne środki fi nansowe,<br />

jak leasing, kredyty czy dotacje. Obserwując<br />

tę tendencję i zwiększone zapotrzebowanie naszych<br />

klientów na możliwość sfi nansowania zakupu<br />

nowej maszyny, już ponad dwa lata temu<br />

nawiązaliśmy współpracę z niezależnym doradztwem<br />

leasingowym Nova Finance. Jest to dla<br />

nas niezwykle istotne. Możemy bowiem dziś zaproponować<br />

naszym klientom zaufanych doradców,<br />

którzy na specjalnych warunkach zaoferują<br />

sfi nansowanie nowej maszyny, co przy obecnym<br />

poziomie popytu, a jednocześnie licznej konkurencji,<br />

często bywa argumentem przetargowym.<br />

Podsumowując, rok 2007 był bardzo pomyślny,<br />

a biorąc pod uwagę nadchodzące EURO 2012<br />

i co za tym idzie budowę nowych stadionów, hoteli<br />

i całego zaplecza, oczekujemy jeszcze lepszego<br />

roku 2008.<br />

Barbara Ahlers, Roto<br />

Firma Roto Frank Okucia<br />

Budowlane odnotowała<br />

w 2007 roku kilkuprocentowy<br />

wzrost sprzedaży<br />

w porównaniu<br />

z analogicznym okresem<br />

przed rokiem. Wyraźnie<br />

widać narastającą<br />

dynamikę rozwoju<br />

rynku ukraińskiego i białoruskiego. Na polskim<br />

rynku obserwujemy proces stabilizowania się popytu,<br />

zwłaszcza w drugiej połowie roku. Widać<br />

wyraźną tendencję do zmian jakościowych kupowanego<br />

asortymentu. Odnotowujemy wzrost<br />

zainteresowania elementami okuć typu Komfort<br />

i Premium – okucia do wielkopowierzchniowych<br />

drzwi tarasowych Patio Life – zwłaszcza w budownictwie<br />

apartamentowym, oraz duże zainteresowanie<br />

elementami podnoszącymi komfort<br />

obsługi i estetykę okien, jak np. ukryta strona<br />

zawiasowa Roto NT Designo. Bardzo dobrze rozwija<br />

się sektor okien z profi li aluminiowych. Niesłabnący<br />

eksport polskiego przemysłu okiennego<br />

potwierdza rosnąca sprzedaż okuć do okien na<br />

potrzeby rynków o odmiennych tradycjach w zakresie<br />

stolarki.


Marek Sałaga, Aliplast<br />

Rok 2007, tak jak poprzedni, był bardzo udany<br />

dla naszej fi rmy. Sprzedaż systemów zwiększymy<br />

o prawie 50 proc. w porównaniu z poziomem<br />

osiągniętym w roku 2006. Ekspansja ma miejsce<br />

zarówno w kraju, jak i zagranicą. Dynamika<br />

eksportu wyniosła ponad 100 procent. Sprzedajemy<br />

na rynkach Czech i Słowacji, Węgier, Rumuni,<br />

w krajach nadbałtyckich oraz, od ubiegłego<br />

roku, w Bośni i Chorwacji. Poza tym poprzez naszych<br />

klientów obecni jesteśmy w krajach praktycznie całej Europy.<br />

Bardzo pracowity i obfi tujący w nowości rok miał nasz dział R&D. Wprowadziliśmy<br />

sporo nowych rozwiązań między innymi nowy system ściany osłonowej<br />

Tanagra, gdzie słup i rygiel to ten sam profi l – co niejednokrotnie<br />

pozwala zoptymalizować dobór profi li w konkretnym obiekcie. Rok 2007,<br />

a szczególnie druga jego połowa, to również przygotowanie do inwestycji,<br />

którą rozpoczynamy wiosną.<br />

Korzystając z możliwości chciałbym naszym dotychczasowym, jak i potencjalnym<br />

klientom, oraz wszystkim z branży życzyć wszystkiego najlepszego<br />

w 2008 roku.<br />

Tomasz Grela,<br />

Metalplast Stolarka<br />

Miniony rok obfi tował w naszej fi rmie w wiele<br />

ważnych wydarzeń. Jak przystało na lidera wśród<br />

producentów fasad, uzyskaliśmy bardzo wysokie<br />

przychody, wyższe o ponad 20 proc. w stosunku<br />

do poprzedniego roku. Zakupiliśmy nową halę<br />

produkcyjną, gdzie na początku 2008 roku przeniesiemy<br />

całą produkcję. Pozyskaliśmy kilka bardzo<br />

ciekawych kontraktów i zwiększyliśmy udział<br />

eksportu w naszej sprzedaży, przewożąc wyroby<br />

nawet za ocean. Dodatkowo uruchomiliśmy w fi rmie drugi segment<br />

związany z produkcją stalowych profi li zimnogiętych wykorzystywanych<br />

między innymi w przemyśle drogowym. Liczymy na dalszy rozwój fi rmy<br />

i przekroczenie w przyszłym roku bariery 100 mln zł przychodu.<br />

Witold Waśko, Śnieżka<br />

Miniony już rok był dla mojej fi rmy bardzo dobry.<br />

Po trzech kwartałach nasze przychody były o 17<br />

proc. większe w porównaniu z tymi, uzyskanymi<br />

w analogicznym okresie roku ubiegłego. Biorąc<br />

pod uwagę dynamikę sprzedaży, najlepsze były<br />

dwa pierwsze kwartały. Sprzyjały temu dobra<br />

pogoda oraz koniunktura na rynku budowlanym.<br />

Dla producentów farb najważniejszy jest okres<br />

od kwietnia do września, bo wtedy trwa sezon<br />

remontowo-budowlany.<br />

Adrianna Kiełbiowska, Dubrex<br />

Z roku na rok sprzedaż drzwi Sapeli na rynku<br />

polskim odnotowuje ciągły wzrost. Tak stało<br />

się i w ro ku 2007: wyniki sprzedaży wskazują<br />

na zwyżkę 40-procentową w stosunku do<br />

roku ubiegłego. Sukces nasz to przede wszystkim<br />

nasi pracownicy oraz partnerzy handlowi,<br />

którzy oferują nie tylko wyrób, ale i cały pakiet<br />

usług z nim związany, co zaczyna się liczyć w<br />

wyborze dostawcy. Ponieważ jesteśmy producentem<br />

drzwi ze średniej i wyższej półki cenowej,<br />

na dobre wyniki miał też wpływ wysoki poziom zaufania klientów<br />

oraz pozytywna ocena zmian sytuacji ekonomicznej kraju. Okazuje się,<br />

że z roku na rok inwestorzy coraz bardziej doceniają kompetentną obsługę<br />

i produkt niekoniecznie najtańszy, lecz wysokiej jakości. (red)<br />

Systemy profili aluminiowych<br />

dla architektury budownictwa<br />

■ Rolety<br />

■ Bramy rolowane<br />

■ Okna<br />

■ Drzwi<br />

■ Fasady<br />

■ Zabezpieczenia<br />

przeciw owadom<br />

heroal-Johann Henkenjohann<br />

GmbH & Co. KG<br />

Österwieher Str. 80 · D-33415 Verl<br />

Tel. +49 (0) 52 46-5 07-0 · Fax +49 (0) 52 46-5 07-222<br />

info@heroal.de · www.heroal.de


FORUM BRANŻOWE<br />

OPINIE<br />

DAWNO NIE BYŁO TAK DOBRZE<br />

Początek minionego roku sprawił nam niewątpliwie<br />

duże zaskoczenie. Stosunkowo łagodna<br />

i krótka zima oraz ciepła wiosna znacznie przyspieszyły<br />

cykl inwestycyjny w kraju, czego następstwem<br />

stał się zwiększony popyt na materiały<br />

budowlane i nieoczekiwana zmiana struktury<br />

popytu na polskim rynku usług budowlanych.<br />

Większość producentów po sezonie podejmuje<br />

decyzje o ograniczeniu kosztów, a więc obniża<br />

produkcję do niezbędnego minimum. Toteż gdy<br />

nagle okazało się, że niewspółmiernie w stosunku<br />

do poprzednich lat zwiększył się popyt na materiały<br />

budowlane, większość magazynów z tymi<br />

materiałami oraz podzespołami do ich produkcji<br />

świeciła pustkami.<br />

Ekstremalnym przykładem był niepokojący<br />

na początku roku brak szkła na rynku. Sytuację<br />

tę skrzętnie wykorzystały wielkie koncerny<br />

i huty szkła, doprowadzając kilka razy do znaczących<br />

podwyżek jego cen. Ze względu na dużą<br />

konkurencję na rynku, większość producentów<br />

stolarki okiennej nie była w stanie przerzucić<br />

w całości tej podwyżki na klientów końcowych,<br />

doprowadzając w ten sposób do obniżenia i tak<br />

już niskiej rentowności. Był to swoisty paradoks.<br />

Pojawił się bowiem zwiększony popyt, ale wzrost<br />

cen monopolistycznych dostawców podzespołów<br />

do produkcji nie pozwolił końcowym producentom<br />

na poprawę rentowności sprzedaży. Niestety,<br />

rynek polskich producentów i odbiorców<br />

jest w dalszym ciągu bardzo wrażliwy na cenę.<br />

Jednak mimo to, wzrastający popyt na rynku pozwolił<br />

na zwiększenie produkcji i sprzedaży na tyle,<br />

że w bardzo wielu fi rmach pojawiły się dodatnie<br />

wyniki ekonomiczne, co pozwoliło po długich la-<br />

<strong>14</strong> styczeń 2008<br />

tach posuchy na odbicie się od dna. Powoli zaczęła<br />

się normować sytuacja w zakresie cen szkła, rynek<br />

bowiem nie lubi pustki: rozpoczęto import docelowy<br />

szkła z Azji, w szczególności z Chin. Był to produkt<br />

dobrej jakości, a jego ceny były niższe nawet<br />

o 30 proc. w stosunku do tych oferowanych przez<br />

największych graczy rynkowych w Polsce i Europie<br />

(ceny szkła w Polsce i Europie – w przeciwieństwie<br />

do stolarki okiennej – należą do najwyższych). Ten<br />

dobrze zorganizowany import szkła przyhamował<br />

i ostudził nieco zapędy cenowe koncernów<br />

zachodnich, które odbudowały zapasy magazynowe<br />

na tyle, by wznowić płynne dostawy. Ceny<br />

Sytuacja gospodarcza: szanse<br />

� szybki wzrost gospodarczy (w 2007 roku produkcja przemysłowa w październiku wzrosła o 10,6<br />

proc. w stosunku do roku 2006),<br />

� wzrost produktu krajowego brutto (plan na rok, 2007 do poziomu ok. 7 proc.),<br />

� wzrost przeciętnego wynagrodzenia brutto do 2951 zł,<br />

� organizacja mistrzostw Europy w piłce nożnej, EURO 2012 i szybka rozbudowa infrastruktury oraz<br />

rozwój regionalny,<br />

� napływ pomocowych środków fi nansowych z Unii Europejskiej i ich umiejętnie wykorzystywanie<br />

– nawet na poziomie 75–80 proc.,<br />

� bardzo dobre położenie geografi czne względem rozwijających się w szybkim tempie rynków<br />

wschodnich (Litwa, Łotwa, Estonia, Ukraina) – szansa dla eksportu,<br />

� zmiana rządu w Polsce i położenie nacisku na rozwój wymiany handlowej z Rosją oraz unormowanie<br />

stosunków politycznych z Rosją i UE,<br />

� szybki wzrost eksportu i zrównoważenie importu z eksportem w obrocie handlowym,<br />

� emigracja zarobkowa Polaków do krajów UE (około 2 mln) i reinwestowanie przez nich środków<br />

fi nansowych w kraju (budownictwo, usługi, przemysł samochodowy),<br />

� zapowiedziana przez nowy rząd i oczekiwana przez Polaków zmiana polityki fi skalnej oraz zapowiedź<br />

wprowadzenia liniowego podatku dochodowego na poziomie 20 proc.,<br />

� niski poziom infl acji – około 2 proc.,<br />

� stałe umacnianie się polskiej waluty, szansa na wejście do Unii Walutowej Euro<br />

w 2012 r.,<br />

� bardzo dobra koniunktura dla budownictwa na najbliższe 5–7 lat; brak około 2 mln mieszkań na<br />

rynku pierwotnym,<br />

� do wymiany w starym i obecnym budownictwie zakwalifi kowane jest około 65 proc. stolarki<br />

okiennej.<br />

na szkło wróciły szybko do akceptowanych cen<br />

rynkowych.<br />

Problem braków w zakresie materiałów<br />

do produkcji stolarki w nieznacznym stopniu<br />

dotknął w I półroczu 2007 roku producentów<br />

okuć i profi li okiennych. W przypadku<br />

profi li okresowe braki dotyczyły jedynie profi li<br />

kolorowych, pokrywanych foliami dekoracyjnymi.<br />

Ale i tak producenci okuć oraz profi li pozwolili so-<br />

Sytuacja gospodarcza: zagrożenia<br />

� wysoki wskaźnik bezrobocia, wynoszący w 2007 roku około 12 proc.,<br />

� zmiana w 2008 r. stawki podatku VAT na materiały budowlane z 7 na 22 proc. i możliwość schłodzenia<br />

koniunktury na materiały budowlane,<br />

� wysokie obciążenia podatkowe (podatek dochodowy, CIT i ZUS) ograniczające szybki rozwój<br />

przedsiębiorstw,<br />

� 15 proc. społeczeństwa polskiego ma dochody poniżej poziomu minimalnego najniższego wynagrodzenia,<br />

� postępujący wzrost cen ropy naftowej na rynkach światowych i ich wpływ na gospodarkę globalną,<br />

� uzależnienie się od dostaw ropy oraz gazu z Rosji, brak zabezpieczenia polityki energetycznej<br />

kraju,<br />

� schłodzenie stosunków polityczno-gospodarczych z Rosją,<br />

� pogarszająca się kondycja gospodarki USA i jej globalne oddziaływanie na gospodarki krajów UE,<br />

� niespójne przepisy podatkowo-skarbowe i opieszałość rządu w nowelizacjach ustaw o przedsiębiorczości,<br />

� brak wykwalifi kowanych pracowników w branży i wysokie koszty zatrudnienia; nasila się przy tym<br />

emigracja zarobkowa, a najważniejszym czynnikiem decydującym o zatrzymaniu w kraju pracowników<br />

jest zmiana ich wynagrodzenia. Wprawdzie płace w budownictwie i w branży rosną, jednak<br />

nie są zbyt konkurencyjne dla wyjeżdżających za granicę. Średnia płaca w budownictwie, utrzymująca<br />

się na poziomie 3080 złotych (około 800 euro), to zbyt mało, żeby zahamować emigrację<br />

zarobkową.<br />

bie na płynne wprowadzenie podwyżek na swoje<br />

produkty, które zostały w tym przypadku – w przeciwieństwie<br />

do szkła – zaakceptowane przez rynek.<br />

Okresowe braki w dostawach materiałów<br />

do produkcji miały też skutki pozytywne. Pomogły<br />

producentom zdyscyplinować fi nansowo swoich<br />

odbiorców, którzy przeciągali terminy płatności.<br />

Ważną rolę w tym czasie zaczął odgrywać<br />

nie termin płatności, ale termin dostawy. Tę sytuację<br />

szczególnie odczuli nierzetelni producenci<br />

stolarki.<br />

Prawdą jest, że nie tylko łagodna zima miała<br />

wpływ na znaczne ożywienie w branży.<br />

Produkcja budowlano-montażowa w pierwszym<br />

kwartale 2007 r. osiągnęła wartość 9,4 mld zł<br />

(3,2 mld $, 2,4 mld €), podczas gdy w tym samym<br />

okresie 2006 roku wyniosła 5,9 mld zł (1,9 mld $,<br />

1,5 mld €). Rośnie liczba udzielonych pozwoleń<br />

na budowę. Do 2010 roku ma być wybudowane<br />

około <strong>14</strong>1 tysięcy nowych mieszkań. Od ubiegłego<br />

roku inwestycje realizowane w sektorze budowlanym<br />

wykazały dynamiczny wzrost, którego<br />

skutkiem jest osiągnięcie ponad 5-procentowej<br />

rentowności. Od trzech lat w budownictwie notuje<br />

się największy wzrost – w pierwszym półroczu<br />

osiągnął on 30 proc. i zakłada się, że do końca<br />

2007 r. utrzyma się na poziomie 25–30 procent.<br />

Istotny wpływ na wzrost sprzedaży stolarki<br />

okiennej rodzimych producentów miała<br />

duża dynamika eksportu. Udział eksportu<br />

waha się i wynosi 10–20 proc., a najlepsi osiągają<br />

nawet 40 procent. Eksport umożliwia polskim<br />

producentom uniezależnienie się od wrażliwego<br />


�<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

OPINIE<br />

na zmianę cen klienta krajowego i znacząco wpływa<br />

na wzrost rentowności produkcji oraz sprzedaży.<br />

Warto jednak podkreślić, że rosnące tendencje<br />

eksportowe w branży – które producenci traktują<br />

jako szansę na zwiększone obroty i rentowność<br />

– może nieco zaciemniać obraz, jeśli chodzi o faktyczny<br />

wzrost popytu na polskim rynku budowlanym.<br />

Wielu producentów ma podstawy ku temu,<br />

aby patrzeć w przyszłość optymistycznie.<br />

Ten rok uratował pod względem ekonomicznym<br />

wiele polskich fi rm, które włączyły się w wojnę<br />

cenową. W 2006 roku upadło około 200 fi rm<br />

działających w naszej branży, w 2007 szacuje<br />

się, że liczba ta nie przekroczy 50. W 2006 roku<br />

podejmowano próby ratowania się niektórych<br />

producentów poprzez sprzedaż fabryk dużym<br />

wytwórcom. Były to jednak tendencje marginalne<br />

i z pewnością nie możemy mówić o symptomach<br />

globalizacji produkcji. Jeśli następowało przejęcie<br />

innych fi rm, to najczęściej chodziło o zróżnicowa-<br />

16 styczeń 2008<br />

ECO NA BUDMIE<br />

Już od wielu lat firma eco instruments bierze udział w targach Budma.<br />

Również w tym roku zaprezentujemy nasze produkty na tej<br />

największej w Polsce imprezie budowlanej.<br />

nie produkcji (przejmowanie przez producentów<br />

stolarki PCW małych zakładów wytwarzających<br />

okna drewaniane i odwrotnie). Pewne próby<br />

centralizacji były widoczne w latach poprzednich<br />

wśród producentów profi li okiennych: Deceuninck<br />

– Thyssen, Brügmann – Salamander,<br />

Roplasto – Plastmo, KBE – Trocal – Kömmerling,<br />

Aluplast – Forbo Helmitin czy niedawno<br />

Roplasto Polska – Spectus. Te połączenia<br />

na pewno mają charakter polityki koncernowej<br />

i mogą wskazywać na próby globalizacji europejskiego<br />

rynku producentów profi li. Niewykluczone,<br />

że w niedalekiej przyszłości na rynku europejskim<br />

zostanie tylko kilka koncernów profi lowych.<br />

Wszystko wskazuje jednak na to, że nastąpił<br />

okres stabilnego wzrostu gospodarki,<br />

który jest szansą dla rozwoju naszej branży.<br />

Mówi się, że te optymistyczne prognozy mogą potrwać<br />

do roku 2012, a według niektórych nawet<br />

do 20<strong>14</strong>. Dzięki wzrostowi eksportu rośnie rentowność<br />

zakładów produkujących stolarkę i ich skłon-<br />

Tym, na co chcielibyśmy zwrócić Państwa szczególną uwagę, jest folia do oklejania<br />

profili okiennych i parapetów Haogenplast. Jest ona odporna na ekstremalne warunki<br />

klimatyczne, takie jak wysoka temperatura i promieniowanie UV. Ze względu na swoje<br />

właściwości jest przyjazna w procesie oklejania.<br />

Producent folii – firma Haogenplast to czołowy dostawca nowoczesnych powłok<br />

i laminatów dla różnych sektorów przemysłu, budownictwa oraz rolnictwa. Swoją wiodącą<br />

pozycję zawdzięcza zaawansowanej wiedzy specjalistycznej, zaangażowaniu<br />

i doświadczeniu personelu oraz dynamicznej kadrze kierowniczej. Przedsiębiorstwo to<br />

dysponuje nowoczesnym zakładem produkcyjnym i przoduje pod względem możliwości<br />

projektowych.<br />

Powłoki i folie firmy Haogenplast produkowane są z polichlorku winylu przy wykorzystaniu<br />

najnowocześniejszych urządzeń i procesów technologicznych. W zależności od<br />

zastosowania końcowego, folie te poddawane są dodatkowym procesom z wykorzystaniem<br />

drukarek, laminatorów, kalandrów wytłaczających oraz rozcinarek.<br />

Firma Haogenplast stosuje szereg norm zapewniających jakość, m.in. ISO 9001 (2000)<br />

i Din SKZ.<br />

Poza folią Haogenplast, na BUDMIE 2008 pokażemy m.in. rozcinarkę do folii oraz oprzyrządowanie<br />

do automatycznej produkcji szprosów.<br />

Zapraszamy! <strong>Stoisko</strong> nasze znajdować się będzie w pawilonie 5. na piętrze.<br />

***<br />

Ważnym wydarzeniem w ostatnich tygodniach 2007 roku, było uzyskanie przez eco<br />

instruments Certyfikatu Zarządzania Jakością ISO 9001:2000. Certyfikat ten obejmuje:<br />

sprzedaż materiałów do produkcji szyb zespolonych, okleinowania i lakierowania profili<br />

aluminiowych oraz sprzedaż i konfekcjonowanie folii okiennych.<br />

ność do nowych inwestycji. Niska cena przestała<br />

już odgrywać tak dominującą rolę dla klienta, który<br />

stał się bardziej wymagający, a więc poszukuje<br />

dobrego produktu i fachowej obsługi. Wyznacznikiem<br />

dobrego produktu stają się okna pięcio- lub<br />

sześciokomorowe z powracającym uszczelnieniem<br />

środkowym MD, a w przypadku okien drewnianych<br />

rośnie rola okien produkowanych na bazie<br />

mahoniu i dębu oraz dobrej gatunkowo sosny.<br />

Udział stolarki drewnianej w strukturze materiałów<br />

do produkcji stolarki (PCW, aluminium, drewno)<br />

po latach spadku będzie powoli wykazywał<br />

tendencje wzrostowe. Zaryzykuję stwierdzenie,<br />

że może nie mamy jeszcze do czynienia z hossą<br />

w produkcji stolarki okiennej, ale z pewnością widać<br />

ożywienie i wyraźne, stałe tendencje wzrostowe,<br />

które mogą potrwać 5–7 lat. Tak dobrych prognoz<br />

w naszej branży już dawno nie było. W jaki<br />

sposób rodzimi producenci unikną zagrożeń i wykorzystają<br />

szanse – pokaże najbliższy czas.<br />

Krzysztof Łakota<br />

Charakterystyka folii Haogenplast<br />

Produkt wielowarstwowy produkt składający się z półsztywnej, zadrukowanej<br />

lub jednobarwnej folii bazowej oraz akrylowej warstwy<br />

folii wierzchniej zapewniającej zwiększoną odporność na<br />

warunki atmosferyczne; zgrzewany na gorąco<br />

Zastosowanie oklejanie profili okiennych z PCW i aluminium oraz drzwi na<br />

zewnątrz budynków<br />

Grubość 200 μm ± 15 μm<br />

Grubość akrylowej ≥50 μm<br />

warstwy wierzchniej<br />

Wytrzymałość na >20 N/mm<br />

rozciąganie<br />

2<br />

Wydłużenie całkowite >80%<br />

Stabilność wymiarów maks. skurcz 2,5% (10 min. przy 60oC) maks. skurcz 4% (10 min. przy 100oC) Połysk przy 60o 17-24<br />

Odporność na wa- spełnia wymagania RAL-GZ 716/1, rozdział 1, część 7,<br />

runki atmosferyczne w zakresie testowania poprzez sztuczne starzenie w warunkach<br />

atmosferycznych, zgodnie z DIN EN 513, do dawki<br />

promieniowania wynoszącej 16 GJ/m2 .<br />

Dodatkowo, po min. 11 tys. godzin przyspieszonego starzenia<br />

poprzez naświetlanie promieniami UV-A w testerze QUV<br />

o długości folii przy 340 nm, zgodnie z ASTM G 53, próbki<br />

nadal nadawały się do użytku<br />

Odporność cieplna bez zmian wypukłości, połysku i koloru przy krótkotrwałej<br />

wysokiej temperaturze (10 min. przy 100°C) lub dłuższym<br />

wystawieniu na działanie umiarkowanie wysokiej temperatury<br />

(24 h przy 65°C)<br />

Zgrzewanie zgrzewanie profili zgodnie z instrukcjami producenta nie<br />

powinno mieć negatywnego wpływu na folię; zginanie profili<br />

w temperaturze 130°C może spowodować zwiększony połysk<br />

powierzchni<br />

Odporność che- odporność na działanie zwykłych domowych środków<br />

miczna<br />

czyszczących, jak również benzynę alifatyczną, olej roślinny,<br />

alkohol 15% i mleko; brak odporności na rozpuszczalniki organiczne,<br />

włącznie z rozcieńczalnikami i zmywaczami lakieru<br />

Konserwacja odpowiednie czyszczenie przy użyciu zwykłych środków<br />

czyszczących, poza produktami o właściwościach ściernych;<br />

nie jest konieczna dodatkowa konserwacja


DWADZIEŚCIA LAT MINĘŁO<br />

Nazwę Gerda kojarzy prawdopodobnie większość Polaków. To rzadkość, by fi rma produkująca<br />

drzwi i okucia była tak powszechnie rozpoznawana przez klientów indywidualnych.<br />

I choć ludzie czasami błędnie sądzą, że to zagraniczny producent, albo że wytwarza tylko<br />

zamki, prawie zawsze jego nazwa kojarzona jest z bezpieczeństwem.<br />

Niewiele osób pamięta, chyba tylko pracownicy<br />

Gerdy, czym zajmowała się na początku działalności.<br />

A to czasy dość odległe, patrząc na krótką<br />

jeszcze historię polskiej gospodarki rynkowej. Firmę<br />

bowiem zarejestrowano w 1987 roku, co oznacza<br />

już dwie dekady jej działalności. W tym czasie<br />

przedsiębiorstwo się rozrastało, niektórzy z niego<br />

odchodzili, ale też znacznie wzrastało zatrudnienie.<br />

Dlatego tych, którzy byli przy pierwszych krokach<br />

Gerdy na rynku, obecnie pracuje niewielu. Ci<br />

nieliczni jednak pamiętają, że fi rma rozpoczynała<br />

jako producent... podnośników do remontu samochodów.<br />

Był to jednak produkt przeznaczony dla<br />

miłośników motoryzacji, nie miał więc szansy trafi ć<br />

do szerszego grona klientów. Jednak już rok po rozpoczęciu<br />

działalności zapadła decyzja, by rozpocząć<br />

produkcję zamków. Szybko się okazało, że był<br />

to strzał w dziesiątkę. Co ciekawe, Gerda, jako<br />

jedna z pierwszych w Polsce fi rm, reklamowała<br />

się w telewizji. Wówczas właśnie zachwalane były<br />

owe podnośniki, których produkcji dość szybko zaniechano.<br />

Na szczęście nikt już prawie nie pamięta<br />

tego pierwszego produktu, lecz nazwa Gerda mocno<br />

utrwaliła się w świadomości klientów. Potem<br />

przecież pojawiły się następne produkty – zamki<br />

i kłódki, i to z nimi zaczęła być fi rma utożsamiana.<br />

Produkcja drzwi zaś rozpoczęła się w 1994 roku.<br />

Organizacja<br />

Oprócz Gerdy w skład grupy wchodzą jeszcze inne<br />

fi rmy, na przykład Gerda Plast, która zajmuje się<br />

zupełnie odrębną działalnością – produkuje nakrętki<br />

do butelek. W całej grupie zatrudnionych<br />

jest w sumie około 1250 osób. W fi rmie skupionej<br />

wokół stolarki pracuje 250 osób. Zakład wytwarzający<br />

drzwi oraz magazyny główne znajduje się<br />

w Starachowicach, a w Warszawie mieści się dział<br />

konstrukcyjny, technologiczny i kontroli jakości.<br />

Jednostki te, w porozumieniu z działem handlowym,<br />

zajmują się rozwojem produktu. W Warszawie<br />

również wytwarza się zamki.<br />

Producent ma określoną strategię wobec pracowników,<br />

nastawił się bowiem na zapewnienie<br />

im stabilności zatrudnienia oraz wynagrodzenia.<br />

Jednak daleki jest od popularnego w ostatnich latach<br />

w różnych fi rmach tzw. integrowania. Nie organizuje<br />

się tu wspólnych wyjazdów, zawodów<br />

sportowych, nie buduje się wizerunku fi rmy wokół<br />

hobby kierownictwa. Jest jednak jedno wydarzenie<br />

w życiu przedsiębiorstwa, które w pewien sposób<br />

sprzyja integracji. Są to regularne, organizowane<br />

co roku spotkania dla klientów. Pojawia się<br />

wówczas doskonała okazja, aby podsumować rok<br />

działalności, ale też się pobawić. Rok 2007 był wyjątkowy,<br />

bo Gerda obchodziła dwudziestą rocznicę<br />

działalności na polskim rynku. W Jachrance pod<br />

Warszawska siedziba Gerdy.<br />

Warszawą 12 maja była możliwość, by to uczcić<br />

z klientami. A dwa tygodnie później świętowali<br />

już sami pracownicy.<br />

Odbiorcy<br />

Jakich klientów Gerda ma więcej? Otóż najczęściej<br />

decyzję o zakupie produktu z logo tej fi rmy podejmuje<br />

przeciętny Kowalski, czyli marka bardzo silne<br />

się zakorzeniła w świadomości klientów indywidualnych.<br />

Co ciekawe, większość ludzi postrzega<br />

Gerdę jako producenta<br />

zamków, choć<br />

obecnie sprzedaż tych<br />

produktów jest mniejsza<br />

od drzwi o połowę.<br />

Według handlowców,<br />

do tej „zamkowej” sławy<br />

przyczynił się konkretny<br />

produkt, czyli<br />

zamek ZX. W fi rmie<br />

uważa się, że jest on<br />

niezawodny, nawet<br />

nie trzeba go konserwować.<br />

Niestety, sprawia<br />

to również pewien<br />

kłopot: ZX nie sprzedaje<br />

się na odtworzenie,<br />

czyli na rynek<br />

wtórny. Jednak dzięki<br />

temu produktowi,<br />

producent kojarzony<br />

jest z wysoką jakością<br />

i z bezpieczeństwem.<br />

Gerda około 20<br />

proc. swojej produkcji<br />

sprzedaje też<br />

za granicą. Transporty<br />

z drzwiami i zamkami<br />

trafi ają do Anglii,<br />

Hiszpanii i Niemiec,<br />

ale też do Czech,<br />

Słowacji i na wschód<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

REPORTAŻ<br />

od naszej granicy. Jednak sprzedaż do Rosji wiąże<br />

się z dwoma problemami. To ogromny kraj, dlatego<br />

zwykle czas oczekiwania na towar mocno się<br />

wydłuża. Na przykład transport do Nowosybirska<br />

dociera po dwóch, trzech tygodniach. Gdy polski<br />

producent dostaje zamówienie, musi wyprodukować,<br />

przygotować do wysyłki i w specjalny sposób<br />

opakować towar.<br />

Jeśli chodzi o zamki, nie wymagają one specjalnej<br />

troski. Inaczej jest jednak z drzwiami – należy<br />

je odpowiednio zabezpieczyć, by nie uszkodziły<br />

się w transporcie. Drugim problemem są regulacje<br />

prawne związane z granicami. Trzeba być bardzo<br />

dobrze przygotowanym, czyli należy poświęcić<br />

dużo uwagi i czasu, by przejść odprawę.<br />

W Rosji są także inne wymagania dotyczące wykończenia.<br />

Okazuje się, że niezwykle popularny<br />

jest kolor złoty, dlatego trafi ają tam zamki w tej<br />

barwie. Gerda jednak, pomimo różnych trudności,<br />

chce na długie lata współpracować ze wschodnimi<br />

partnerami, bo Rosja to rynek o dużych możliwościach.<br />

Jedną z zalet sprzedawania tam jest fakt,<br />

że produkt zachodni, czyli także polski, jest lepiej<br />

postrzegany.<br />

Firma, oprócz dość długiej swojej historii działalności,<br />

ma też inną cechę, która wyróżnia ją na rynku.<br />

Zamki i okucia są zaprojektowane oraz wykonane<br />

tylko do produktów Gerdy i nie są sprzedawane<br />

na wolnym rynku. Według pracowników tego producenta,<br />

żadna z innych, polskich fi rm nie wytwarza<br />

i drzwi, i okuć.<br />

Magdalena Rocka<br />

styczeń 2008 17


FORUM BRANŻOWE<br />

ANALIZY<br />

WSKAŹNIKI ALUMINIUM<br />

Rozpoczął się nowy rok; również w analizach. Pracując<br />

nad styczniowym numerem „<strong>Forum</strong>”, przyjrzeliśmy<br />

się sytuacji, jaka miała miejsce w roku<br />

2006 w sektorze aluminium (dotychczas analizowaliśmy<br />

wyniki fi nansowe branży z roku 2005).<br />

Spójrzmy zatem, co tym razem kryje się pod<br />

przedstawionymi w tabelach cyframi i wyrazami.<br />

Interpretacja wskaźników (tabela 1)<br />

Pierwszy w tabeli 1. jest wskaźnik bieżącej<br />

płynności. Informuje on o tym, czy przedsiębiorstwo<br />

jest w stanie na bieżąco regulować swoje<br />

zobowiązania handlowe, czyli czy nie traci płynności<br />

fi nansowej. A nie traci jej, jeżeli omawiany<br />

wskaźnik mieści się w przedziale [1;2]. I tak właśnie<br />

(z małymi wyjątkami) było w przedstawionym<br />

przypadku – większość fi rm osiągnęła zalecaną<br />

wartość wskaźnika płynności, dwie ją nieznacznie<br />

Tabela 1. Wskaźniki fi nansowe wybranych przedsiębiorstw<br />

WSKAŹNIK<br />

18 styczeń 2008<br />

NAZWA FIRMY<br />

Grupa Kapitałowa YAWAL SA<br />

SAPA ALUMINIUM Sp. z o. o.<br />

przekroczyły. Również przyjęta przez nas wartość<br />

optymalna [1,81] potwierdza fakt, iż w roku 2006<br />

w sektorze aluminium ogólnie nie było problemów<br />

ze ściąganiem należności czy też regulowaniem<br />

zobowiązań. Im wskaźnik bieżącej płynności<br />

jest bliższy cyfrze 2, tym na lepszej pozycji znajduje<br />

się dana fi rma. Tylko w przypadku jednego przedsiębiorstwa<br />

odchylenie od normy było na tyle duże,<br />

że można mówić o wystąpieniu zjawiska nadpłynności.<br />

Dzieje się tak w momencie, gdy fi rma niepotrzebnie<br />

magazynuje zapasy lub gdy część swych<br />

zobowiązań reguluje w gotówce. W obu przypadkach<br />

bowiem skutkiem jest wzrost wskaźnika płynności.<br />

Dla omawianego przedsiębiorstwa wskaźnik<br />

rotacji zapasów wyklucza ich magazynowanie, pozostają<br />

więc transakcje gotówkowe.<br />

Spójrzmy teraz na wspomniany już wskaźnik rotacji<br />

zapasów. Średni cykl rotacji dla sektora alu-<br />

1. Wsk. bieżacej płynności:<br />

aktywa bieżące/pasywa bieżące<br />

1,86 3,07 1,08 1,08 2,42 1,53 1,76 8,<strong>14</strong> 1,81<br />

2. Wsk. rotacji zapasów w dniach:<br />

przeciętny poziom zapasów x 360 /<br />

roczna sprzedaż netto<br />

47 29 10 57 77 52 44 2 46<br />

3. Wsk. rotacji należności<br />

w dniach:<br />

przeciętny stan należności x 360 /<br />

roczna sprzedaż netto<br />

84 52 124 111 46 66 71 104 78<br />

4. Wsk. spłaty zobowiązań w<br />

dniach:<br />

przeciętny stan zobowiazań z tyt.<br />

dst. i usł. x 360 / roczna sprzedaż<br />

netto<br />

99 2 127 <strong>14</strong>7 0 37 47 0 42<br />

5. Wsk. rentowności sprzedaży<br />

netto w %:<br />

ROS = zysk netto/sprzedaż netto<br />

15% 7% 2% 4% 18% 8% 10% 34% 9%<br />

6. Wsk. rentowności aktywów<br />

w %:<br />

ROA = zysk netto/aktywa ogółem<br />

<strong>14</strong>% 10% 4% 4% 23% 8% 16% 45% 12%<br />

7. Wsk. rentowności kapitału<br />

własnego w %:<br />

ROE = zysk netto/kapitały własne<br />

(całość)<br />

23% 13% 37% 9% 31% 13% 28% 51% 25%<br />

8. Mnożnik:<br />

aktywa ogółem / kapitał własny<br />

(całość)<br />

1,57 1,27 8,48 2,11 1,36 1,73 1,73 1,<strong>14</strong> 1,65<br />

9. Wsk. ogólnego zadłużenia w %:<br />

zobowiązania ogółem/aktywa<br />

ogółem<br />

36% 21% 88% 53% 26% 42% 42% 26% 39%<br />

10. Wsk. udziału zadłużenia w kapitale<br />

własnym w %:<br />

DER = suma zobowiązań/kapitał<br />

własny<br />

57% 27% 748% 111% 36% 73% 73% 29% 65%<br />

METALPLAST-STOLARKA Sp. z o. o.<br />

METRA POLAND ALUMINIUM Sp. z o. o.<br />

PONZIO POLSKA Sp. z o. o.<br />

Grupa Kapitałowa GRUPA KĘTY SA<br />

ALUPROF S.<br />

MEGA ALUMINIUM Sp. z o. o.<br />

mediana<br />

minium wynosił 46 dni, a więc praktycznie co półtora<br />

miesiąca analizowane fi rmy odnawiały stan<br />

swoich zapasów. Wartość równą 2 i 10 dni należy<br />

przyjąć za skrajną, podobnie zresztą jak liczbę 77.<br />

Pozostałe wyniki natomiast oscylują wokół średniej,<br />

mieszcząc się w przedziale [44;57]. Oczywiście,<br />

im krótszy cykl rotacji zapasów, tym bardziej<br />

efektywnie fi rma gospodaruje posiadanymi aktywami<br />

i szybciej zużywa je w procesie produkcji.<br />

Nieco gorzej natomiast kształtuje się poziom wskaźnika<br />

rotacji należności. Wyrażony w liczbie dni,<br />

pokazuje nam, co ile dni do danej fi rmy spływają<br />

należności od jej wierzycieli. W roku 2006 wśród<br />

przedstawionych przedsiębiorstw wskaźnik ten<br />

przyjmował dosyć wysokie wartości. Za optymalną<br />

uznaliśmy wartość równą 78. Tak więc cykl obrotu<br />

należnościami w sektorze aluminium przekraczał<br />

okres dwóch miesięcy, a w skrajnym przypadku<br />

nawet czterech (124 dni). Ponieważ pożądane<br />

są niskie wartości wskaźnika obrotu należnościami,<br />

należałoby uznać, iż te, które przekraczają wartość<br />

optymalną, świadczą o zbyt długim okresie spływu<br />

należności. Wydłużony proces windykacji odbija się<br />

automatycznie na wskaźnikach płynności – obniża<br />

je, pomniejszając stan aktywów.<br />

Ostatni ze wskaźników rotacji wskazuje na bardzo<br />

duże różnice, jeżeli chodzi o terminy płatności dla<br />

fi rm z sektora aluminium. Wartości tego wskaźnika<br />

mieściły się bowiem w roku 2006 w przedziale<br />

[0;<strong>14</strong>7] – rozpiętość chyba największa, i to nie tylko<br />

w tej analizie. Przyjrzyjmy się jednakże dokładniej<br />

dwóm najniższym wartościom. Otóż wyrażony<br />

w liczbie dni wskaźnik spłaty zobowiązań liczony<br />

jest jako stosunek zobowiązań handlowych fi rmy,<br />

pomnożony przez 360 dni, do jej przychodów<br />

ze sprzedaży. W przypadku fi rm, które osiągnęły zerową<br />

wartość omawianego wskaźnika, nie odnotowaliśmy<br />

w badanych okresie żadnych zobowiązań.<br />

Natomiast przedsiębiorstwo, dla którego wartość<br />

wskaźnika spłaty zobowiązań równa była cyfrze 2,<br />

w 2006 roku miało bardzo niski udział bieżących<br />

zobowiązań w całości swych pasywów, zwłaszcza<br />

w stosunku do wartości sprzedaży. Takiej sytuacji<br />

możemy tylko pozazdrościć. Pozostałe fi rmy regulowały<br />

swe zobowiązania średnio co 42 dni, a więc<br />

co półtora miesiąca. Im krótszy jest ten okres, tym<br />

bardziej rzetelnym płatnikiem jest dana fi rma.<br />

Spójrzmy teraz na efektywność działania poszczególnych<br />

fi rm. W roku 2006 rentowność sprzedaży<br />

w omawianym sektorze oscylowała wokół<br />

9 proc., a więc tyle zysku analizowane przedsiębiorstwa<br />

generowały z jednostki sprzedaży. Pamiętajmy<br />

jednak, iż chodzi tu o wartość średnią.<br />

Im wyższy jest omawiany wskaźnik, tym mniejszą<br />

sprzedaż należy zrealizować dla osiągnięcia zamierzonej<br />

kwoty zysku. Ogólnie należy stwierdzić, iż<br />

ROS przyjmował zadowalające wartości, wskazujące<br />

na jak najbardziej opłacalną sprzedaż. Nad<br />

jej efektywnością należałoby się jedynie zastanowić<br />

w przypadku wskaźników równych 4 i 2 procent.<br />

Troszkę wyższe wartości osiągnął wskaźnik rentowności<br />

aktywów. W tym przypadku za optymalną<br />

przyjęliśmy wartość równą 12 proc., tak<br />

więc za pozytywne należy uznać te wartości, które


ją przekraczają. Im wyższa rentowność aktywów,<br />

tym lepiej fi rma wykorzystuje posiadany majątek<br />

(bardziej efektywnie) w celu wypracowania zysku.<br />

Podobnie wygląda sytuacja, jeżeli chodzi o kapitał<br />

własny fi rmy – tu także pożądane są jak najwyższe<br />

wartości wskaźnika. W naszym przypadku za pozytywne<br />

należy uznać te, które są przynajmniej zbliżone<br />

do 25 proc. (taką bowiem wartość uznaliśmy<br />

za optymalną). Warto tu podkreślić, iż w omawianym<br />

przypadku ROE przyjmował najwyższe wartości,<br />

jeżeli chodzi o wskaźniki mierzące efektywność<br />

działania fi rmy. Zdolność kapitałów własnych<br />

analizowanych przedsiębiorstw do generowania<br />

zysku nie pozostawia zatem nic do życzenia.<br />

Spójrzmy teraz na mnożnik. Jego wartości świadczą<br />

o tym, iż omawiane tu fi rmy bardzo umiejętnie<br />

kształtowały relacje pomiędzy kapitałem własnym<br />

a kapitałem obcym, wpływając na wzrost rentowności<br />

tego pierwszego. Chodzi tu, oczywiście,<br />

o dodatni efekt działania dźwigni fi nansowej, który<br />

możemy osiągnąć zwiększając stopniowo wartość<br />

zadłużenia – do momentu, aż związane z tym<br />

zadłużeniem koszty nie wpłyną na generowany<br />

przez fi rmę zysk na tyle, by zmniejszyć wartość<br />

wszystkich wskaźników rentowności. Taka sytuacja<br />

ma miejsce, kiedy ROE dwukrotnie przewyższa<br />

wartość ROA. Wśród przedstawionych fi rm<br />

tylko jedna znacznie przekroczyła dopuszczalny<br />

limit [2:1], pozostałe oscylowały wokół wartości<br />

optymalnej, za jaką uznaliśmy liczbę 1,65. Ponieważ<br />

zwyczajowo wartości mnożnika rosną wraz<br />

ze wzrostem zadłużenia fi rmy, przyjrzyjmy się teraz<br />

sposobowi fi nansowania działalności poszczególnych<br />

przedsiębiorstw.<br />

Jeżeli chodzi o wskaźnik ogólnego zadłużenia,<br />

to w analizowanym sektorze jego wartości mieściły<br />

się w przedziale [21 proc. ;88 proc.]. A zatem<br />

każde z analizowanych przedsiębiorstw czerpało<br />

środki fi nansowe z dwóch źródeł: własnych i obcych.<br />

Sytuacja taka jest normalna i pozytywna,<br />

a granice jej opłacalności wyznacza omówiony wyżej<br />

mnożnik. Jeżeli chodzi o wartość optymalną dla<br />

udziału zadłużenia w fi nansowaniu majątku fi rmy,<br />

to za taką uznaliśmy wartość równą 39 procentom.<br />

Im niższe zadłużenie, tym oczywiście lepiej.<br />

Większą rozpiętość zauważyć możemy w przypadku<br />

wskaźnika udziału zadłużenia w kapitale własnym.<br />

Tu za optymalną przyjęliśmy wartość równą 65<br />

proc., tak więc za korzystne należy uznać wartości<br />

mniejsze lub równe optymalnej. Te przekraczające<br />

100 proc. wskazują na całkowite zadłużenie kapitału<br />

własnego fi rmy. Zauważmy, iż wysokim wartościom<br />

mnożnika odpowiadają wysokie wartości<br />

wskaźników zadłużenia. A zatem potwierdza się<br />

fakt, iż dwa spośród omawianych przedsiębiorstw<br />

przekroczyły dopuszczalną granicę zadłużenia,<br />

w tym jedno w sposób znaczny. Wysokie wartości<br />

trzech ostatnich wskaźników są równoznaczne<br />

z niskimi wartościami wskaźników mierzących efektywność<br />

działania fi rmy. Jeżeli bowiem zadłużenie<br />

wzrośnie do granicznego poziomu, koszty związane<br />

z jego obsługą (jak np. odsetki) zaczynają wpływać<br />

na zmniejszenie osiąganego zysku i – co za tym<br />

idzie – spadek wskaźników rentowności.<br />

Tabela 2. Przepływy pieniężne<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

ANALIZY<br />

Nazwa fi rmy Przepływy pieniężne netto z działalności<br />

operacyjnej inwestycyjnej fi nansowej<br />

Grupa Kapitałowa YAWAL SA minus plus plus<br />

SAPA ALUMINIUM Sp. z o. o. plus minus brak<br />

METALPLAST-STOLARKA Sp. z o. o. plus minus minus<br />

METRA POLAND ALUMINIUM Sp. z o. o. plus minus plus<br />

PONZIO POLSKA Sp. z o. o. plus minus minus<br />

Grupa Kapitałowa GRUPA KĘTY SA plus minus plus<br />

ALUPROF SA plus minus minus<br />

MEGA ALUMINIUM Sp. z o. o. plus minus minus<br />

Przepływy (tabela 2)<br />

Dla analizowanych przedsiębiorstw w roku 2006<br />

najczęściej powtarzał się układ „+ – -„. Taki zestaw<br />

strumieni świadczy niewątpliwie o dużym zysku,<br />

który uzyskują fi rmy z ich podstawowej działalności.<br />

Środki pieniężne, generowane przez sprzedaż<br />

bądź inny rodzaj działalności operacyjnej fi rm, pozwalały<br />

nie tylko na pokrycie ich bieżących potrzeb,<br />

lecz również na prowadzenie działalności inwestycyjnej.<br />

Ujemny strumień z działalności fi nansowej<br />

wskazuje z kolei na spłatę odsetek lub innych zobowiązań<br />

fi nansowych. Co do posiłkowania się kapitałem<br />

obcym – być może fi rmy korzystały z obcych<br />

aktywów fi nansowych, jednak ich wielkość była<br />

dosyć niska i nie przekraczała wartości wydatków,<br />

poniesionych w ramach działalności fi nansowej.<br />

Kolejnym powtarzającym się układem jest zestaw<br />

„+ – +”, również wskazujący na dodatni wynik<br />

z działalności podstawowej fi rmy. Tym razem jednak<br />

wypracowany zysk nie wystarczał na pokrycie<br />

wszystkich zaplanowanych inwestycji. Dochodzi<br />

tu zatem do dopływu kapitału zewnętrznego,<br />

co potwierdza plus na działalności fi nansowej.<br />

Na uwagę zasługuje jedna z fi rm, która nie prowadziła<br />

w roku 2006 żadnych ruchów na polu fi nansowym.<br />

Nie korzystała ona z kredytów, pożyczek,<br />

nie spłacała również żadnych odsetek i innych<br />

zobowiązań wynikających z zadłużenia fi rmy.<br />

Wypracowany przez nią zysk w zupełności wystarczał<br />

na pokrycie potrzeb związanych z bieżącym<br />

funkcjonowaniem oraz na prowadzenie działalności<br />

inwestycyjnej. Brak kredytów potwierdzają<br />

bardzo niskie wskaźniki zadłużenia. Zdawać by się<br />

mogło, iż przy braku wpływów i wydatków fi nan-<br />

sowych zadłużenie winno być równe zeru. I słusznie.<br />

Jednak przy dokładniejszej analizie zauważyć<br />

można, że odnotowane zobowiązania to głównie<br />

zobowiązania handlowe, niezwiązane z kapitałem<br />

obcym, a obecne w toku działania każdej fi rmy.<br />

Jedno z omawianych przedsiębiorstw w analizowanym<br />

okresie poniosło stratę na swej podstawowej<br />

działalności. Dodatni strumień z działalności<br />

inwestycyjnej wskazywać może na wyprzedanie<br />

części aktywów w celu uzyskania środków na pokrycie<br />

zobowiązań bieżących. Mamy tu również<br />

do czynienia z kapitałem zewnętrznym, w postaci<br />

zaciągniętych kredytów lub pożyczek bądź też<br />

w postaci nowych kapitałów właścicieli. Sytuacja<br />

zatem nie może być krytyczna, kapitałodawcy bowiem<br />

nie obawiają się swojego zaangażowania.<br />

oprac. Izabela Kolimaga<br />

styczeń 2008 19


FORUM BRANŻOWE<br />

ANALIZY<br />

WSKAŹNIKI WYBRANEJ FIRMY<br />

Do tej pory staraliśmy się przybliżyć sytuację fi nansową fi rm z podziałem na poszczególne<br />

sektory, zestawiając ich wyniki i przedstawiając je obok siebie. Teraz chcielibyśmy zwrócić<br />

uwagę na zmiany sytuacji fi nansowej w wybranym sektorze na przestrzeni lat.<br />

W tym celu posłużymy się przykładem jednego<br />

z wiodących producentów szyb – fi rmy X. Analizowany<br />

okres obejmuje trzy kolejne lata obrotowe:<br />

2003–2005. Dzięki takiej analizie od razu widać,<br />

jak zmieniała się płynność fi rmy, jej zadłużenie<br />

czy też rentowność oraz jakie wzajemne związki<br />

istniały między nimi.<br />

Zacznijmy od analizy płynności fi rmy X. Jak wynika<br />

z tabeli 1., w analizowanym okresie nie pozostawiała<br />

ona wiele do życzenia. W latach 2003 i 2004<br />

wskaźniki płynności mieściły się w pożądanym<br />

przedziale [1:2], zachowując tendencję wzrostową.<br />

Firma X zatem na bieżąco regulowała swe<br />

należności, korzystając z majątku obrotowego.<br />

Niepokojąca może być natomiast wielkość wskaźnika<br />

w roku 2005, ponad dwukrotnie przewyższająca<br />

płynność osiągniętą w roku 2004. Tak nagły<br />

wzrost płynności niekoniecznie jest pozytywnym<br />

zjawiskiem – może być bowiem oznaką nadpłynności,<br />

bo wysoka wartość wskaźnika może wynikać<br />

z zatrzymania w fi rmie niesprzedanych towarów<br />

bądź niewykorzystanych zapasów.<br />

Druga ewentualność to regulowanie bieżących<br />

zobowiązań w gotówce, co pociąga za sobą ni-<br />

Tabela 1. Wskaźniki fi nansowe fi rmy X w kolejnych latach<br />

20 styczeń 2008<br />

ski stan tych zobowiązań przy jednoczesnym wysokim<br />

stanie środków pieniężnych. Zmniejszają<br />

się wówczas pasywa, natomiast aktywa ulegają<br />

zwiększeniu. Spójrzmy zatem na rotację zapasów<br />

i należności.<br />

Wskaźnik rotacji zapasów wyrażony w liczbie dni<br />

pokazuje, jak długi w danej fi rmie jest cykl obrotu<br />

zapasami, czyli co ile dni są one uzupełniane.<br />

W analizowanej fi rmie początkowo był to miesiąc<br />

(w przybliżeniu), który w kolejnych latach<br />

ulegał skracaniu. Fakt ten świadczy niewątpliwie<br />

o lepszym zarządzaniu posiadanymi aktywami<br />

i ich szybszym przetwarzaniu na środki pieniężne.<br />

Jak widać w tabeli 1., w roku 2005 rotacja zapasów<br />

była niższa niż w latach poprzednich, a zatem<br />

wzrost wskaźnika płynności w tym właśnie okresie<br />

nie był spowodowany ich zaleganiem w fi rmie.<br />

Należności natomiast w analizowanym przedsiębiorstwie<br />

spływały początkowo średnio co 34 dni,<br />

z tym, że w kolejnych latach okres ten uległ znacznemu<br />

skróceniu. W 2005 roku nastąpił niewielki<br />

wzrost w porównaniu z rokiem 2004, jest to jednakże<br />

i tak niska wartość – zakładając, że przeciętny<br />

termin płatności w branży wynosi 30 dni,<br />

WSKAŹNIK rok 2003 rok 2004 rok 2005<br />

1. Wsk. bieżacej płynności:<br />

aktywa bieżące / pasywa bieżące<br />

1,35 1,49 3,10<br />

2. Wsk. rotacji zapasów w dniach:<br />

przeciętny poziom zapasów x 360 / roczna<br />

sprzedaż netto<br />

32 28 26<br />

3. Wsk. rotacji należności w dniach:<br />

przeciętny stan należności x 360 / roczna sprzedaż<br />

netto<br />

34 20 23<br />

4. Wsk. spłaty zobowiązań w dniach:<br />

przeciętny stan zobowiazań z tyt. dst. i usł. x 360 /<br />

roczna sprzedaż netto<br />

1 1 1<br />

5. Wsk. rentowności sprzedaży netto w %:<br />

ROS = zysk netto / sprzedaż netto<br />

-6% 28% 16%<br />

6. Wsk. rentowności aktywów w %:<br />

ROA = zysk netto / aktywa ogółem<br />

-3% 17% 10%<br />

7. Wsk. rentowności kapitału własnego w %:<br />

ROE = zysk netto / kapitały własne<br />

-6% 26% 15%<br />

8. Mnożnik:<br />

aktywa ogółem / kapitał własny (całość)<br />

2,47 1,53 1,50<br />

9. Wsk. ogólnego zadłużenia w %:<br />

zobowiązania ogółem / aktywa ogółem<br />

60% 35% 33%<br />

10. Wsk. udziału zadłużenia w kapitale własnym<br />

w %:<br />

DER = suma zobowiązań / kapitał własny<br />

<strong>14</strong>7% 53% 50%<br />

Tabela 2. Przepływy pieniężne fi rmy X w kolejnych latach<br />

Przepływy pieniężne netto z działalności<br />

operacyjnej inwestycyjnej fi nansowej<br />

rok 2003 plus minus plus<br />

rok 2004 plus minus minus<br />

rok 2005 plus minus minus<br />

można uznać, iż kontrahenci fi rmy na bieżąco regulują<br />

swe zobowiązania, nawet przed upływem<br />

terminu płatności. Firma zatem nie kredytuje swoich<br />

odbiorców, a ściągalność należności w latach<br />

2004–2005 znacznie poprawiła się w porównaniu<br />

z rokiem 2003.<br />

Podsumowując, nie ma tu praktycznie niespłaconych<br />

należności, tak więc to również nie one<br />

spowodowały podwyższenie wskaźnika płynności<br />

w roku 2005. Pozostaje regulowanie zobowiązań<br />

w gotówce.<br />

Zupełnie inaczej wygląda sytuacja, jeżeli chodzi<br />

o spłatę zobowiązań bieżących przez analizowaną<br />

fi rmę. Jak widać w tabeli, termin płatności wynosi<br />

tu jeden dzień (mimo, iż przeciętnym terminem<br />

dla branży jest, jak przyjęliśmy, jeden miesiąc).<br />

Zatem nie ma tu praktycznie zobowiązań z tytułu<br />

dostaw czy usług – są one regulowane na bieżąco,<br />

tuż po powstaniu. Takiego płatnika pewnie każdy<br />

z nas sobie życzy.<br />

Rentowność z kolei ulegała na przestrzeni lat wyraźnym<br />

wahaniom. Początkowo, w 2003 roku,<br />

wskaźniki rentowności miały wartość ujemną – jak<br />

wynika z opublikowanych sprawozdań fi nansowych,<br />

fi rma ta w tym właśnie roku obrotowym<br />

poniosła stratę na całokształcie swej działalności,<br />

stąd też – spójrzmy na pozostałe wskaźniki rentowności<br />

– ujemne wartości ROA i ROE. Zjawisko<br />

takie nazywamy defi cytowością. Kolejny rok obrotowy<br />

przyniósł dość znaczny zysk, co spowodowało<br />

wzrost wskaźników rentowności, zarówno<br />

jeżeli chodzi o sprzedaż, aktywa, jak i kapitał własny.<br />

Wzrosła też sprzedaż, jednakże w mniejszym<br />

stopniu niż generowany przez nią zysk. A zatem,<br />

w roku 2004 fi rma X dla zamierzonej kwoty zysku<br />

musiała zrealizować stosunkowo małą sprzedaż,<br />

co wskazuje na wzrost jej efektywności. Podobnie<br />

wygląda sytuacja w przypadku aktywów i kapitałów<br />

własnych – ich zdolność do generowania zysku<br />

w roku 2004 także uległa znacznemu podwyższeniu.<br />

W kolejnym roku obrotowym zauważyć możemy<br />

ponowny spadek wskaźników rentowności.<br />

Dla porównania, sięgając do poprzedniego numeru<br />

<strong>Forum</strong>, możemy odczytać średnie wartości<br />

wskaźników rentowności dla branży w tym właśnie<br />

okresie, a zatem w roku 2005: ROS – 4 proc.,<br />

ROA – 6 proc., ROE – 13 proc. Tak więc mimo spadku<br />

wskaźników efektywności analizowana fi rma<br />

mogła cieszyć się w roku 2005 rentownością wyższą<br />

niż przeciętna w branży. Efektywność sprzedaży<br />

oraz wykorzystania posiadanych zasobów<br />

kształtowała się na dosyć wysokim – jeżeli chodzi<br />

o branżę – poziomie. Niepokojące mogą być jedynie<br />

wahania wielkości osiąganego zysku, które<br />

przekładają się na skoki wskaźników rentowności.<br />

W 2005 roku nastąpił bowiem ich spadek, na tyle<br />

jednak niegroźny, iż fi rma nadal mogła cieszyć się<br />

wysokim stopniem rentowności oraz dużą efektywnością<br />

działania.<br />

Następnym w tabeli jest wskaźnik ogólnego zadłużenia.<br />

Jego wartości osiągane w kolejnych la-


tach wskazują wyraźnie na coraz mniejszy udział<br />

kapitałów obcych w całości źródeł fi nansowania.<br />

Mimo iż w roku 2003 zadłużenie omawianej fi rmy<br />

było dosyć wysokie, w porównaniu z kolejnymi<br />

latami, jego wartość i tak mieściła się w przyjętym<br />

przez teoretyków z zakresu analizy przedziale<br />

[55%:70%].<br />

Przyjrzyjmy się teraz możliwości pokrycia całości<br />

zobowiązań fi rmy X jej kapitałem własnym. Otóż<br />

w latach 2003–2005 wyznaczający taką możliwość<br />

wskaźnik zmieniał się proporcjonalnie do wskaźnika<br />

ogólnego zadłużenia. W 2004 roku odnotowaliśmy<br />

zatem jego znaczny spadek – o ponad 50<br />

proc., po czym w kolejnym roku utrzymał się on<br />

na podobnym poziomie, zachowując minimalną<br />

tendencję spadkową, co jest zjawiskiem jak najbardziej<br />

pożądanym.<br />

Na koniec warto jeszcze zwrócić uwagę na kształtowanie<br />

się zależności pomiędzy rentownością<br />

aktywów, kapitałów własnych oraz sposobem<br />

fi nansowania majątku. Posłużę się w tym celu<br />

mnożnikiem (Mn), którego wielkość reprezentuje<br />

sposób fi nansowania majątku, a także<br />

wskaźnikami ROA i ROE. Mn bowiem rośnie wraz<br />

ze wzrostem udziału zadłużenia w fi nansowaniu<br />

aktywów fi rmy. Jak widać, w roku 2003, kiedy<br />

to zadłużenie fi rmy X kształtowało się na wysokim<br />

poziomie, fakt ten znalazł potwierdzenie<br />

w relacji ROA i ROE. Teoria mówi o zbyt dużym<br />

zadłużeniu fi rmy w sytuacji, gdy ROE dwukrotnie<br />

przewyższa ROA, co właśnie ma miejsce w analizowanym<br />

przypadku w roku 2003. W roku 2004<br />

mnożnik obniżył znacznie swą wartość – co z kolei<br />

ma odzwierciedlenie w mniejszej wartości wskaźników<br />

zadłużenia. Jednocześnie wzrosły wartości<br />

ROA i ROE, a ich proporcje nie przekraczały dopuszczalnej<br />

zasady 1:2. Niestety, w kolejnym roku<br />

obrotowym nastąpił spadek zarówno ROA, jak<br />

i ROE. Spadła również wartość mnożnika, zadłużenie<br />

obniżyło się jednakże tylko o parę punktów<br />

procentowych.<br />

Znajomość mnożnika i jego zasad pozwala na wykorzystanie<br />

dodatniego efektu dźwigni fi nansowej,<br />

czyli daje możliwość, przy stałym poziomie<br />

ROA, podniesienia wartości ROE poprzez zmniejszenie<br />

udziału kapitałów własnych w fi nansowaniu<br />

fi rmy na rzecz kapitałów obcych. Praw-<br />

dopodobnie analizowana fi rma posiłkowała się<br />

dźwignią, tyle że w 2003 roku osiągnęła ona krytyczną<br />

wartość wskaźnika rentowności kapitału<br />

własnego. Jak już wspominałam, ROE dwukrotnie<br />

przewyższał ROA, a taka sytuacja świadczy o jednym<br />

– posiłkowanie się kapitałem obcym przestaje<br />

być opłacalne, bowiem odsetki i pozostałe koszty<br />

kredytu zmniejszają zysk na tyle, że maleją wskaźniki<br />

rentowności. Dlatego też fi rma zaczęła się<br />

wycofywać z kredytów, zadłużenie spadło i automatycznie<br />

wzrosła zyskowność kapitału własnego<br />

oraz aktywów (rok 2004).<br />

Przedstawiona interpretacja wskaźników wykazanych<br />

w tabeli 1. jest zgodna z sytuacją, jaką<br />

obrazuje tabela 2. Co prawda w roku 2003 pokazuje<br />

ona dodatni wynik działalności operacyjnej,<br />

jednakże należy pamiętać, że zysk ze sprzedaży<br />

nie oznacza zysku z całokształtu działalności<br />

fi rmy. Ponadto był to na tyle mały przychód, iż<br />

fi rma musiała posiłkować się dopływem kapitału<br />

z zewnątrz (stąd dodatni strumień działalności<br />

fi nansowej), by móc pokryć swe bieżące wydatki<br />

i jednocześnie prowadzić działalność inwestycyjną.<br />

W kolejnych latach nie zaprzestała ona<br />

inwestycji, z tym, że osiągany zysk z działalności<br />

operacyjnej był tym razem na tyle duży, że fi rma<br />

mogła wycofać się z korzystania z kapitału<br />

obcego.<br />

Tak więc posługując się analizą fi nansową możemy<br />

śledzić zmiany, jakie zachodzą na przestrzeni<br />

lat w danej branży oraz w poszczególnych fi rmach.<br />

Znajomość wskaźników pozwala bowiem<br />

na uzyskanie istotnych informacji o fi nansach<br />

czy polityce danej fi rmy. W naszym przypadku<br />

wyraźnie widać, iż fi rma X to przedsiębiorstwo<br />

o stabilnej pozycji na rynku, rozwijające się, zachowujące<br />

płynność fi nansową. Śledzi ono własne<br />

zmiany i szybko na nie reaguje, wykorzystując<br />

relacje pomiędzy kapitałem własnym a kapitałem<br />

obcym. Firma X dąży do utrzymania swej<br />

rentowności na ustalonym poziomie, a w razie<br />

trudności natychmiast podejmuje odpowiednie<br />

działania. Terminowo rozlicza się z kontrahentami,<br />

nie ma również kłopotów ze ściąganiem<br />

własnych należności.<br />

oprac. Izabela Kolimaga<br />

CENY Z KOŃCA ROKU<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

ANALIZY<br />

Przejrzeliśmy, jak co miesiąc, ogłoszenia prasowe,<br />

aby sprawdzić, jakie ceny – tym razem drzwi<br />

– proponowane są klientom w całej Polsce.<br />

Zwróciliśmy uwagę również na drzwi wejściowe,<br />

by skonstatować, że bałagan w nazewnictwie<br />

jest tu ogromny. Bo przecież trudno sobie wyobrazić,<br />

by drzwi „antywłamaniowe” za 500 zł<br />

były zbliżone choćby swoją odpornością na włamanie<br />

do drzwi Gerdy za 1300 zł. A mimo to też<br />

są sprzedawane jako antywłamaniowe… (red)<br />

Drzwi wejściowe<br />

Cena Miasto Oferent Uwagi<br />

499 Lipno Impol wejściowe<br />

499 Zamość Lux-Kolor netto, antywłamaniowe<br />

499 Toruń Okno-Meet brutto, wewnątrzlokalowe<br />

490 Kostrzyn Witex netto, antywłamaniowe<br />

635 Słupsk Fimal wewnątrzklatkowe,antywłamaniowe,<br />

kl. B<br />

650 Zielona<br />

Góra<br />

Elado zewnętrzne,<br />

antywłamaniowe,<br />

okleina<br />

699 Toruń EuroDom brutto, antywłamaniowe<br />

750 Kalisz Technobud netto, wejściowe<br />

750 Zielona<br />

Góra<br />

799 Gorzów<br />

Wlkp.<br />

Mes-Pol brutto, antywłamaniowe<br />

Omega, kl. B<br />

Conte antywłamaniowe<br />

799 Szczecin Bergen netto, antywłamaniowe<br />

Labrador<br />

800 Leszno Sal-Plast wejściowe<br />

1345 Koszalin TomSan antywłamaniowe<br />

Gerda TT<br />

1399 Częstochowa<br />

Termobud brutto z<br />

montażem,<br />

wewnątrzlokalowe<br />

2199 Wrocław OBI brutto, drewniane<br />

Garbaś<br />

styczeń 2008 21


FORUM BRANŻOWE<br />

RYNKI ZAGRANICZNE<br />

STOLARKA ZA OCEANEM<br />

W Kanadzie i USA okna w ponad 80 procentach<br />

produkowane są z drewna. Ciekawe, że ich ramy<br />

nie są pokrywane powłokami ochronnymi, a tylko<br />

impregnowane minimalną zawartością bezbarwnych<br />

żywic ochronnych. Dopiero po wbudowaniu,<br />

fi rmy montażowe zgodnie z życzeniem<br />

klientów pokrywają ramy kolorowymi<br />

środkami, również impregnatami<br />

(tzw. steyn). Nie tylko nie zakrywają<br />

one wyraźnie widocznego usłojenia<br />

stosowanego powszechnie drewna<br />

sosnowego, ale je uwypuklają,<br />

co jest efektem różnego czasu wnikania<br />

tych środków w drewno.<br />

Elementy ramy skrzydeł okiennych<br />

są produkowane z drewna<br />

litego (nie są warstwowo klejone)<br />

i są znacznie cieńsze niż te<br />

wykonywane w Polsce i Europie.<br />

Ich grubość nie przekracza 56 mm,<br />

w Polsce – 68 mm, a ościeżnice są<br />

z elementów sklejanych w rodzaj<br />

odpowiednio profi lowanej skrzynki,<br />

która „obejmuje” całą grubość ściśle<br />

znormalizowanych ścian. Owo znormalizowanie<br />

jest bardzo ważne, ponieważ<br />

dotyczy wszystkich budynków<br />

stawianych w USA i Kanadzie. Jedyną<br />

różnicą jest sposób obudowania<br />

budynków cegłami lub okładzinami<br />

– sidingiem aluminiowym bądź PCW<br />

– które nie stanowią ich integralnej<br />

konstrukcji, a jedynie są swego rodzaju<br />

osłonami.<br />

Wydawać by się mogło, że ze względu<br />

na występujące w Kanadzie i niektórych<br />

stanach USA ostre zimy, producenci<br />

powinni wyposażać okna w szyby<br />

o dobrej izolacyjności termicznej,<br />

ale tak nie jest. Najczęściej są szklone<br />

pojedynczymi szybami o niskiej izolacyjności.<br />

Jest to kompromis, który uwzględnia<br />

wzrost kosztu produkcji okien w stosunku do obowiązujących<br />

w tych krajach cen energii przeznaczonej<br />

na ogrzewanie domów. Są one niewielkie,<br />

a w stosunku do przeciętnych zarobków – minimalne.<br />

Dlatego też wyposażanie okien w najprostsze nawet<br />

szyby zespolone jest w tych krajach dopiero<br />

pewną ciekawostką, wynikającą bardziej z ogólnej<br />

tendencji do oszczędzania energii, której nadmierne<br />

zużycie wpływa na globalne ocieplenie klimatu,<br />

niż z kosztów jej zużycia.<br />

Znaczna część okien, przeznaczonych głównie<br />

na wymianę to okna przesuwane, w których górna<br />

część jest podnoszona – otwieranie okna ułatwia<br />

przeciwwaga. Do zablokowania zamknięcia części<br />

podnoszonej służy prosta dźwignia mimośrodowa,<br />

która wchodzi w specjalny zaczep blokujący.<br />

Okna te zostały zmodernizowane i są wyposażane<br />

22 styczeń 2008<br />

w specjalne uszczelki szczotkowe, podwyższające<br />

ich szczelność, która przy tradycyjnej konstrukcji<br />

była bardzo niska. Można ją obecnie porównać<br />

ze szczelnością polskich jednoramowych okien<br />

z funkcją mikrowentylacji, która zapewnia wymianę<br />

powietrza rzędu 10 m 3 na 1h.<br />

W Kanadzie drewniane ramy okien są dość wąskie.<br />

Okna przesuwane jednak coraz częściej<br />

są zastępowane oknami o klasycznej funkcji<br />

uchylania. Wyposażane są w zawiasy nożycowe,<br />

ukryte w przymyku ościeżnicy i skrzydła, których<br />

rozwarcie następuje przez przekręcenie zamocowanej<br />

w ościeżnicy korbki sprzężonej z mechanizmem<br />

ślimakowym. Pozwala to na blokowanie<br />

rozwarcia skrzydła w żądanym położeniu.<br />

Okna te są otwierane na zewnątrz, co ogranicza<br />

ich zastosowanie tylko do domów jednorodzinnych,<br />

ze względu na konieczność mycia szyb<br />

od zewnątrz. Rozwiązaniem jest z jeden z wariantów<br />

okucia – przy otwieraniu skrzydła na zewnątrz<br />

do środka ościeżnicy jest przesuwany tzw.<br />

ramiak zawiasowy, który tworzy między ościeżnicą<br />

a skrzydłem lukę, umożliwiającą umycie szyby<br />

od zewnątrz. Okucie takie jest stosowane w oknach<br />

montowanych na wyższych kondygnacjach,<br />

ale ograniczeniem konstrukcyjnym jest tu niewiel-<br />

ka szerokość skrzydeł, nieprzekraczająca długości<br />

ludzkiej ręki (40–50 cm).<br />

Jeśli chodzi ogólnie o wymiary, to jak na polskie<br />

oczekiwania, okna amerykańskie i kanadyjskie<br />

mają niewielkie rozmiary – szerokość i wysokość<br />

nie przekraczają 1,5 m. Duże zakłady produkują<br />

głównie okna na zamówienie, jednak także ograniczone<br />

wymiarowo, oraz typowe o ogólnie przyjętych<br />

wymiarach modułowych, które też są dosyć<br />

małe. Moduł ma około 5 cm szerokości<br />

i wysokości, podczas gdy w typowych<br />

polskich oknach wynosi 30 cm. Tak<br />

mały moduł pozwala projektantom<br />

dobrać typowe okna do różnych rodzajów<br />

budynków, co pozwala na obniżenie<br />

kosztów budowy – podobnie<br />

jak w Polsce okna typowe są wyraźnie<br />

tańsze od nietypowych.<br />

Interesujący jest w tych krajach<br />

również rynek drzwi, a w zasadzie<br />

skrzydeł drzwiowych. W całej<br />

Kanadzie skrzydła wytwarzają tylko<br />

dwie fabryki, które zaspokajają<br />

w całości potrzeby rynku. Dzienna<br />

produkcja każdej z nich sięga kilkunastu<br />

tysięcy (ok. 18 tys.) sztuk. Przy<br />

takich ilościach nie ma mowy o urozmaiconym<br />

asortymencie (np. skrzydła<br />

pełne, szklone, różnej szerokości). Są<br />

to głównie skrzydła tzw. płytowo-płycinowe,<br />

bezprzylgowe, o jednakowej<br />

szerokości, produkowane w czterech<br />

typowych szerokościach, białe, malowane<br />

tylko podkładowo, z podkładowym<br />

zabezpieczeniem boków,<br />

o jednym wzorze płyty. Produkuje się<br />

też skrzydła z płaskiej płyty, rzadziej<br />

lakierowanej sklejki – najczęściej mahoniowej<br />

– z bardzo prostym, wręcz<br />

symbolicznym wypełnieniem papierowym<br />

o konstrukcji tektury falistej,<br />

klejonej w „plastry miodu”, ale o bardzo<br />

dużych oczkach 100–150 mm.<br />

Dla porównania, używane w Polsce<br />

wypełnienia mają oczka 20–30 mm. Skrzydła te<br />

nie mają żadnych wzmacniających wkładek pod<br />

okucia, nie są również wykonywane gniazda pod<br />

ich montaż.<br />

Okucia są montowane na budowach.<br />

Jest to łatwe, ponieważ mają one bardzo prostą<br />

konstrukcję i są identyczne pod względem wymiarów.<br />

Konieczne jest tylko nawiercenie w skrzydłach<br />

kilku otworów, których położenie i średnicę określa<br />

wykonawcy prosty, papierowy szablon. Zamki<br />

są zawsze tzw. gałkowe, z jednej strony zamykane<br />

i otwierane kluczem, a z drugiej obrotową dźwigienką<br />

montowaną w gałce od wewnętrznej strony<br />

skrzydła. Drugim elementem okuć są zawiasy,<br />

ich montaż jest nawierzchniowy i polega na przykręceniu<br />

jednego skrzydełka do drzwi, a drugiego<br />

do ościeżnicy, bez wpuszczania w skrzydło<br />

czy ościeżnicę.


W Kanadzie i USA w zasadzie nie produkuje<br />

się ościeżnic w polskim rozumieniu tego<br />

pojęcia. Jedynym klasycznym wzorem ościeżnic<br />

drzwiowych są ościeżnice metalowe, przystosowane<br />

do montażu typowych skrzydeł drzwiowych,<br />

skrzynkowe, regulowane. Stosuje się je w obiektach,<br />

takich jak szpitale, biblioteki, biura itp., gdzie<br />

na ogół montuje się skrzydła drzwiowe specjalne,<br />

np. o większej wytrzymałości, podwyższonej odporności<br />

ogniowej lub izolacyjności akustycznej.<br />

W budownictwie jednorodzinnym ościeżnice wykonywane<br />

są z desek grubości ok. 1/2 cala i szerokości<br />

równej grubości ściany – ok. 89 mm. Są<br />

one mocowane bezpośrednio do szkieletu ściany<br />

wkrętami do drewna, a nawet ryfl owanymi gwoździami.<br />

Jako uszczelnienie skrzydeł (tzw. przymyk)<br />

stosuje się listwę (z zaokrągloną jedną krawędzią)<br />

montowaną po zawieszeniu skrzydeł w ościeżnicy<br />

na styk z ich płaszczyzną, przy użyciu gwoździ stolarskich<br />

z mniejszym łepkiem. Listwa ta również<br />

ma przekrój znormalizowany ok. 12 x 30 mm. Tak<br />

prosta konstrukcja ościeżnicy sprawia, że jej koszt<br />

jest bardzo niski, a produkcja w zakładach stolarki<br />

jest nieopłacalna.<br />

Głównym wzmocnieniem ościeżnicy jest dwustronna<br />

opaska przybijana do jej boków i konstrukcji<br />

ścian, która tworzy wraz z główną deską<br />

przekrój w kształcie litery „C” – na tyle sztywny,<br />

że utrzymuje bez odkształceń nawet skrzydła specjalne<br />

ze wzmocnionym wypełnieniem, np. z płyty<br />

wiórowej. Po zamontowaniu drzwi są malowane<br />

zgodnie z życzeniem klienta.<br />

Skrzydła drzwiowe są dostarczane z zakładów<br />

do sieci hurtowni, które zajmują się<br />

także ich detaliczną sprzedażą. Przewożone<br />

są samochodami, a pakowane na paletach w stosy<br />

po ok. 30–40 szt. Każde skrzydło jest zabezpieczone<br />

narożnikami tekturowymi i owinięte folią<br />

termokurczliwą. Cały stos skrzydeł jest również<br />

owinięty folią termokurczliwą,<br />

co zabezpiecza<br />

je przed przesuwaniem się<br />

w czasie transportu. Palety<br />

ustawiane są prostopadle<br />

do osi platformy załadowczej,<br />

a wolne przestrzenie<br />

między bokami platformy<br />

wypełniane są workami<br />

powietrznymi, które<br />

po napełnieniu doskonale<br />

je zabezpieczają przed<br />

przesuwaniem się na boki.<br />

Tak zabezpieczone skrzydła<br />

docierają do odbiorców<br />

praktycznie w stanie nienaruszonym.<br />

Zamówienia, np. na skrzydła<br />

szklone, są realizowane w hurtowniach,<br />

z których każda ma mini stolarnię – najczęściej<br />

z jednym pracownikiem, wyposażoną w elektronarzędzia<br />

umożliwiające wycięcie odpowiedniego<br />

otworu pod szybę i jej montaż. Szyba najczęściej<br />

jest mocowana tworzywową szczebliną na tyle<br />

wytrzymałą, że zapewnia solidne zamontowanie<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

RYNKI ZAGRANICZNE<br />

w skrzydle, bez konieczności stosowania dodatkowych<br />

ram przyszybowych. Klient wybiera wzór<br />

szyby w hurtowni, która dysponuje sporym asortymentem.<br />

Takie formy produkcji i sprzedaży powodują,<br />

że koszty skrzydeł drzwiowych są bardzo niskie,<br />

np. skrzydło płytowo-płycinowe w cenie hurtowej<br />

Okna otwierane na zewnątrz można stosować tylko w domach jednorodzinnych.<br />

kosztuje ok. 20 dolarów amerykańskich, a zamontowane<br />

i wykończone nie przekracza 30 dolarów.<br />

Jest to nawet jak na polskie realia cena zdecydowanie<br />

niewielka, ponieważ gotowe skrzydła<br />

w najtańszych hurtowniach kosztują ponad 100 zł,<br />

a z ościeżnicami na ogół przekraczają 200 zł.<br />

mgr inż. Andrzej Podobas<br />

styczeń 2008 23<br />

Zdjęcia: Andrew Mastalerz


24 styczeń 2008<br />

RYNEK BUDOWLANY W ROSJI<br />

W ostatnim czasie nastąpiło znaczne ożywienie w sektorze budowlanym największego kraju<br />

świata. Po wyjątkowo słabym roku 2002, w kolejnych czterech latach całkowita wartość<br />

robót budowlanych wzrastała średnio w tempie 12,3 proc. rocznie. W roku 2007 natomiast<br />

tempo wzrostu rynku było aż dwukrotnie wyższe. Co więcej, rosyjskie fi rmy budowlane<br />

jeszcze nigdy nie oceniały tak optymistycznie swojej pozycji fi nansowej i perspektyw rozwoju<br />

tej gałęzi gospodarki – stwierdza raport fi rmy PMR Publications.<br />

Sektor budowlany wytwarza 5,6 proc. całego PKB<br />

Rosji i udział ten systematycznie wzrasta – jeszcze<br />

rok temu utrzymywał się on na poziomie 4,7 proc.<br />

Jest to wynikiem szybkiego rozwoju branży: o ile<br />

w 2006 r. całkowita wartość produkcji budowlanej<br />

wzrosła o 15,7 proc., do 66 mld euro, o tyle<br />

w pierwszej połowie tego roku tempo wzrostu<br />

było o blisko 10 punktów procentowych wyższe.<br />

Tradycyjnie większość prac budowlanych jest skoncentrowana<br />

w kilku regionach kraju. Moskwa,<br />

obwód moskiewski oraz Petersburg odpowiadają<br />

za niemal 30 proc. całkowitej produkcji budowlanej<br />

w Rosji, zaś na dziesięć czołowych regionów przypada<br />

aż ponad połowa tej wartości dla całego kraju.<br />

Budownictwo mieszkaniowe, na które przypada<br />

około 95 proc. całkowitej liczby obiektów oddanych<br />

do użytku i prawie 90 proc. ich łącznej powierzchni,<br />

w obecnej dekadzie rozwija się stabilnie. Jednak<br />

dopiero w 2005 roku ten segment budownictwa<br />

osiągnął poziom notowany w roku 1992. W 2006<br />

roku odnotowano intensywny wzrost, wspierany<br />

przez programy rządowe oraz dodatkowo pobudzany<br />

przez ogromny popyt na mieszkania.<br />

W pierwszej połowie 2007 roku można zaobserwować<br />

nasilenie trendu – liczba nowych mieszkań<br />

oddanych do użytku wzrosła o prawie 25 proc.,<br />

a ich całkowita powierzchnia aż o 35 proc. w stosunku<br />

do tego samego okresu roku 2006.<br />

W przypadku segmentu niemieszkaniowego liczba<br />

budynków oddawanych do użytku spadała<br />

w ostatnich latach. Obiekty te stają się jednak<br />

coraz większe, dzięki czemu ich całkowita po-<br />

wierzchnia utrzymała tendencję wzrostową.<br />

Nowoczesne centra handlowe<br />

i biurowe pojawiają się na terytorium<br />

kraju niemal codziennie, podobnie jak<br />

kompleksy logistyczne. Rozwój tych ostatnich<br />

jest jednak hamowany przez fatalny<br />

stan sieci drogowej. Szacuje się, że wciąż<br />

około 50–60 proc. rynku nieruchomości<br />

komercyjnych przypada na Moskwę i okolice,<br />

20–25 proc. na Petersburg, reszta zaś<br />

na duże ośrodki regionalne.<br />

Doskonałe nastroje w budownictwie znajdują<br />

swoje odzwierciedlenie w badaniach<br />

przeprowadzanych co kwartał przez CEA<br />

(Centrum Badania Koniunktury Gospodarczej<br />

przy rządzie Federacji Rosyjskiej) wśród<br />

kadry menadżerskiej przedsiębiorstw budowlanych.<br />

Od czasu rozpadu ZSRR ocena<br />

ogólnej sytuacji ekonomicznej fi rm sektora<br />

nie była tak pozytywna, jak w ostatnim badaniu.<br />

W podziale regionalnym kondycja<br />

fi rm została najwyżej oceniona w obwo-<br />

dzie uralskim, północnokaukaskim oraz północnozachodnim,<br />

zaś najmniej pozytywnie – w obwodzie<br />

centralnym. Indeks koniunktury w sektorze budowlanym<br />

osiąga obecnie najwyższe wartości w całej<br />

historii badania.<br />

Wzrost całkowitej wartości robót<br />

budowlanych w Rosji (%), 2000–2007<br />

23,0<br />

20%<br />

13,5<br />

10%<br />

10,4<br />

2,9<br />

12,8<br />

10,1 10,5<br />

15,7<br />

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007<br />

Formułowane przez respondentów oceny zmian<br />

wielkości robót budowlanych oraz liczby zamówień<br />

w sektorze są najlepsze od 13 lat. Dodatkowo<br />

fi rmy oceniają, że ich moce produkcyjne są wykorzystywane<br />

w stopniu nienotowanym od dziesięciolecia.<br />

Spodziewany jest również wzrost zatrudnienia<br />

w branży, choć nigdy przed rokiem 2007<br />

badanie nie ujawniło tego typu oczekiwań.<br />

Czynnikami, które są najczęściej wymieniane przez<br />

kierownictwa fi rm jako bariery działalności na rynku<br />

budowlanym pozostają: wysokie podatki, niewypłacalność<br />

klientów, wysokie ceny materiałów budowlanych<br />

oraz silna konkurencja. Na uwagę zasługuje<br />

jednak stopień, w jakim wiele barier straciło na znaczeniu<br />

w czasie ostatnich dwunastu miesięcy.<br />

Robert Obetkon<br />

Bariery dla działalności na rosyjskim rynku bud.<br />

(% odp. twierdzących), III kw. 2006–III kw. 2007<br />

Wysokie podatki<br />

Niewypłacalność klientów<br />

Wysokie ceny materiałów<br />

budowlanych<br />

Silna konkurencja<br />

Niewystarczjąca<br />

liczba zamówień<br />

Niedobór siły<br />

roboczej<br />

Wysoki koszt<br />

kredytu<br />

Niedobór nowoczesnych<br />

maszyn budowlanych<br />

Brak barier<br />

2<br />

5<br />

5<br />

6<br />

7<br />

11<br />

10<br />

13<br />

13<br />

11<br />

19<br />

28<br />

27<br />

29<br />

26<br />

27<br />

33<br />

35<br />

35<br />

32<br />

43<br />

42<br />

40<br />

44<br />

49<br />

51<br />

III kw. 2006<br />

II kw. 2007<br />

III kw. 2007<br />

58


FORUM BRANŻOWE<br />

NORMALIZACJA<br />

NORMY EUROPEJSKIE I ICH POLSKIE ODPOWIEDNIKI<br />

Miniony już rok 2007 rozpoczął się dla Komitetu<br />

Technicznego nr 169 ds. okien, drzwi, żaluzji<br />

i okuć zorganizowanym przez Polski Komitet<br />

Normalizacyjny w lutym nadzwyczajnym posiedzeniem<br />

dotyczącym interpretacji postanowień<br />

normy PN-EN <strong>14</strong>351-1 „Okna i drzwi – Norma wyrobu,<br />

właściwości eksploatacyjne – Część 1: Okna<br />

i drzwi zewnętrzne bez właściwości dotyczących<br />

odporności ogniowej i/lub dymoszczelności” (norma<br />

zharmonizowana z dyrektywą 89/106/EWG<br />

Wyroby budowlane). W rozszerzonym składzie<br />

uczestników oprócz członków znaleźli się przedstawiciele<br />

Ministerstwa Budownictwa, Głównego<br />

Urzędu Nadzoru Budowlanego, Polskiej Izby Przemysłowo-Handlowej<br />

i Instytutu Techniki Budowlanej<br />

oraz reprezentujący producentów okien i drzwi<br />

przedstawiciele Związku Producentów, Dostawców<br />

i Dystrybutorów: Polskie Okna i Drzwi. Podjęto<br />

na nim próbę wyjaśnienia kwestii istotnych dla<br />

producentów w ramach współistnienia na rynku<br />

europejskim. Warto przy okazji zaznaczyć, że z początkiem<br />

roku w skład Komitetu weszło trzech<br />

nowych członków reprezentujących.<br />

W wyniku całorocznej pracy Komitetu zostały opublikowane<br />

w języku polskim następujące normy:<br />

� PN-EN 1303:2007 „Okucia budowlane<br />

– Wkładki bębenkowe do zamków – Wymagania<br />

i metody badań“,<br />

� PN-EN 12519:2007 „Okna i drzwi – Terminologia”,<br />

� PN-EN 13120:2007 „Zasłony wewnętrzne<br />

– Wymagania eksploatacyjne łącznie z bezpieczeństwem”,<br />

26 styczeń 2008<br />

� PN-EN 13126-1:2007 „Okucia budowlane<br />

– Wymagania i metody badań dotyczące okuć<br />

do okien i drzwi balkonowych – Część 1: Wymagania<br />

wspólne dla wszystkich rodzajów<br />

okuć”,<br />

� PN-EN 13126-8:2007 „Okucia budowlane<br />

– Wymagania i metody badań dotyczące okuć<br />

do okien i drzwi balkonowych – Część 8: Okucia<br />

rozwierano-uchylne, uchylno-rozwierane<br />

i tylko rozwierane”,<br />

� PN-EN <strong>14</strong>024:2007 „Kształtowniki metalowe<br />

z przekładką termiczną – Właściwości mechaniczne<br />

– Wymagania, sprawdzenia i badania<br />

do oceny”.<br />

Uznane za polskie normy w języku oryginału zostały<br />

następujące normy:<br />

� PN-EN 1670:2007 (U) „Okucia budowlane<br />

– Odporność na korozję – Wymagania i metody<br />

badań”,<br />

� PN-EN 13119:2007 (U) „Ściany osłonowe – Terminologia”,<br />

� PN-EN 13126-7:2007 (U) „Okucia budowlane<br />

– Wymagania i metody badań dotyczące okuć<br />

do okien i drzwi balkonowych – Część 7: Zatrzaski<br />

zapadkowe”,<br />

� PN-EN <strong>14</strong>637:2007 (U) „Okucia budowlane<br />

– Sterowane elektrycznie systemy przytrzymywania<br />

otwarcia do drzwi przeciwpożarowych/<br />

dymoszczelnych – Wymagania, metody badań,<br />

stosowanie i konserwacja”,<br />

� PN-EN <strong>14</strong>648:2007 (U) „Okucia budowlane<br />

– Okucia do okiennic – Wymagania i metody<br />

badań”.<br />

bramy – stan na 31 grudnia 2007<br />

Norma europejska Tytuł normy Odpowiednik krajowy<br />

EN 12424:2000 Bramy – Odporność na obciążenie wiatrem – Klasyfi<br />

kacja<br />

PN-EN 12424:2002<br />

EN 12425:2000 Bramy – Odporność na przenikanie wody – Klasyfi<br />

kacja<br />

PN-EN 12425:2002<br />

EN 12426:2000 Bramy – Przepuszczalność powietrza – Klasyfi kacja PN-EN 12426:2002<br />

EN 12427:2000 Bramy – Przepuszczalność powietrza – Metoda<br />

badania<br />

PN-EN 12427:2002<br />

EN 12428:2000 Bramy – Współczynnik przenikania ciepła – Wymagania<br />

dotyczące obliczeń<br />

PN-EN 12428:2002<br />

EN 12433-1:1999 Bramy – Terminologia – Część 1: Typy bram PN-EN 12433-1:2002<br />

EN 12433-2:1999 Bramy – Terminologia – Część 2: Elementy bram PN-EN 12433-2:2002<br />

EN 12444:2000 Bramy – Odporność na obciążenie wiatrem – Badania<br />

i obliczenia<br />

PN-EN 12444:2002<br />

EN 12445:2000 Bramy – Bezpieczeństwo użytkowania bram z napę- PN-EN 12445:2002<br />

dem – Metody badań<br />

EN 12453:2000 Bramy – Bezpieczeństwo użytkowania bram z napę- PN-EN 12453:2002<br />

dem – Wymagania<br />

EN 12489:2000 Bramy – Odporność na przenikanie wody – Metoda PN-EN 12489:2002<br />

badania<br />

EN 12604:2000 Bramy – Aspekty mechaniczne – Wymagania PN-EN 12604:2002<br />

EN 12605:2000 Bramy – Aspekty mechaniczne – Metody badań PN-EN 12605:2002<br />

EN 12635:2002 Bramy – Instalowanie i użytkowanie PN-EN 12635:2004<br />

EN 12978:2003 Drzwi i bramy – Urządzenia zabezpieczające do<br />

drzwi i bram z napędem – Wymagania i metody<br />

badań<br />

PN-EN 12978:2006<br />

EN 13241-1:2003 Bramy – Norma wyrobu – Część 1: Wyroby bez<br />

właściwości dotyczących odporności ogniowej lub<br />

dymoszczelności<br />

PN-EN 13241-1:2004 (U)<br />

EN <strong>14</strong>600:2005 Drzwi, bramy i otwieralne okna z właściwościami<br />

dotyczącymi odporności ogniowej i/lub dymoszczelności<br />

– Wymagania i klasyfi kacja<br />

PN-EN <strong>14</strong>600:2005 (U)<br />

W ramach prac europejskich Komitet opiniował<br />

następujące projekty europejskie:<br />

� prEN 179 „Okucia budowlane – Zamknięcia<br />

awaryjne do wyjść uruchamiane klamką lub<br />

płytką naciskową, przeznaczone do stosowania<br />

na drogach ewakuacyjnych – Wymagania<br />

i metody badań (nowelizacja)”,<br />

� prEN 1125 „Okucia budowlane – Zamknięcia<br />

przeciwpaniczne do wyjść uruchamiane prętem<br />

poziomym – Wymagania i metody badań<br />

(nowelizacja)”,<br />

� prEN 13120 „Zasłony wewnętrzne – Wymagania<br />

eksploatacyjne łącznie z bezpieczeństwem<br />

(nowelizacja)”,<br />

� prEN 15684 „Okucia budowlane – Wkładki bębenkowe<br />

mechatroniczne – Wymagania i metody<br />

badań”.<br />

W 2008 roku zaplanowane jest między innymi<br />

omawianie projektów norm:<br />

� prPN-EN 1670 „Okucia budowlane – Odporność<br />

na korozję – Wymagania i metody badań<br />

(nowelizacja)”,<br />

� prPN-EN <strong>14</strong>600 „Drzwi, bramy i otwierane<br />

okna z właściwościami dotyczącymi odporności<br />

ogniowej i/lub dymoszczelności – Wymagania<br />

i klasyfi kacja (opracowywana we współpracy<br />

z KT 180 ds. Bezpieczeństwa Pożarowego<br />

Obiektów)”.<br />

Zachęcam do odwiedzania stron internetowych<br />

www.pkn.pl, gdzie znajduje się aktualizowany na<br />

bieżąco katalog Polskich Norm, który zawiera również<br />

normy wycofane.<br />

Małgorzata Pogorzelska<br />

ściany osłonowe – stan na 31 grudnia 2007<br />

Numer normy Tytuł normy Odpowiednik<br />

krajowy<br />

EN 949:1998 Okna i ściany osłonowe, drzwi,<br />

zasłony i żaluzje – Oznaczanie<br />

odporności drzwi na uderzenie<br />

ciałem miękkim i ciężkim<br />

EN 12152:2002 Ściany osłonowe – Przepuszczalność<br />

powietrza – Wymagania<br />

eksploatacyjne i klasyfi kacja<br />

EN 12153:2000 Ściany osłonowe – Przepuszczal-<br />

ność powietrza – Metoda badania<br />

EN 12154:1999 Ściany osłonowe – Wodoszczelność<br />

– Wymagania eksploatacyjne<br />

i klasyfi kacja<br />

EN 12155:2000 Ściany osłonowe – Wodoszczelność<br />

– Badanie laboratoryjne pod<br />

ciśnieniem statycznym<br />

EN 12179:2000 Ściany osłonowe – Odporność<br />

na obciążenie wiatrem – Metoda<br />

badania<br />

EN 13051:2001 Ściany osłonowe – Wodoszczel-<br />

ność – Badanie poligonowe<br />

EN 13116:2001 Ściany osłonowe – Odporność na<br />

obciążenie wiatrem – Wymagania<br />

eksploatacyjne<br />

PN-EN<br />

949:2000<br />

PN-EN<br />

12152:2004<br />

PN-EN<br />

12153: 2004<br />

PN-EN<br />

12154: 2004<br />

PN-EN<br />

12155: 2004<br />

PN-EN<br />

12179: 2004)<br />

PN-EN<br />

13051: 2004<br />

PN-EN<br />

13116: 2004<br />

EN 13119:2007 Ściany osłonowe – Terminologia PN-EN 13119<br />

:2007 (U)<br />

EN 13830:2003 Ściany osłonowe – Norma wyrobu PN-EN<br />

EN <strong>14</strong>019:2004 Ściany osłonowe – Odporność na<br />

uderzenie – Wymagania eksploatacyjne<br />

13830:2005<br />

PN-EN<br />

<strong>14</strong>019: 2006


�yj ciep�o<br />

Okna pvc bez o�owiu<br />

Nasze okna charakteryzują się bardzo dobrymi<br />

współczynnikami przenikalności cieplnej. Twój dom będzie<br />

przytulny o każdej porze roku.<br />

Oszcz�dno�� energii<br />

nawet do 60%<br />

O ilości energii cieplnej „uciekającej” przez okno decyduje współczynnik przenikania<br />

ciepła dla okna U w , zasadniczo obowiązuje zasada - im niższa wartość współczynnika<br />

tym lepsza izolacja termiczna okna. Przy zastosowaniu trójkomorowego systemu<br />

FORIS 100 współczynnik dla profi li U f = 1,6 W/(m 2 x K), a przy wykorzystaniu<br />

pięciokomorowego systemu FORIS 500 U f = 1,2 W/(m 2 x K) co w połączeniu<br />

z pakietem szkła o współczynniku U g = 1,0 W/(m 2 x K) daje oszczędności na kosztach<br />

ogrzewania sięgające nawet 60%. W biurach sprzedaży bezpłatnie wykonamy<br />

komputerową symulację oszczędności kosztów energii.<br />

Je�li chcesz zosta� licencjonowanym<br />

producentem bezo�owiowych okien<br />

i drzwi FORIS skontaktuj si� z nami<br />

Twój profesjonalny partner w biznesie<br />

GARBALINSKI POLSKA Sp. z o.o.<br />

ul. Ostrowska 388, 61-312 Pozna�<br />

www.foris.eu<br />

tel. +48 61 87 44 100<br />

fax +48 61 87 44 299<br />

e-mail: info.pl@foris.eu<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

styczeń 2008 27


FORUM BRANŻOWE<br />

NORMALIZACJA<br />

okna i drzwi – stan na 31 grudnia 2007<br />

Norma europejska Tytuł normy Odpowiednik krajowy<br />

EN 107:1980 Metody badań okien – Badania mechaniczne PN-EN 107:2002 (U)<br />

EN 130:1984 Metody badań drzwi – Badanie zmian sztywności skrzydeł drzwiowych przez wielokrotne wichrowanie PN-EN 130:1998<br />

EN 477:1995 Kształtowniki z nieplastyfi kowanego (poli)chlorku winylu (PVC–U) do produkcji okien i drzwi – Określenie odporności<br />

kształtowników głównych na uderzenie spadającego ciężarka<br />

PN-EN 477:1997<br />

EN 478:1995 Kształtowniki z nieplastyfi kowanego (poli)chlorku winylu (PVC–U) do produkcji okien i drzwi – Wygląd po wygrzewaniu<br />

w temperaturze 150oC – Metoda badania<br />

PN-EN 478:1997<br />

EN 479:1995 Kształtowniki z nieplastyfi kowanego (poli)chlorku winylu (PVC–U) do produkcji okien i drzwi – Oznaczanie skurczu<br />

termicznego<br />

PN-EN 479:1997<br />

EN 513:1999 Kształtowniki z niezmiękczonego (poli)chlorku winylu (PVC–U) do produkcji okien i drzwi – Oznaczanie odporności<br />

na sztuczne starzenie klimatyczne<br />

PN-EN 513:2002<br />

EN 5<strong>14</strong>:2000 Kształtowniki z niezmiękczonego (poli)chlorku winylu (PVC–U) do produkcji okien i drzwi – Oznaczanie wytrzymałości<br />

zgrzewanych naroży i połączeń w kształcie T<br />

PN-EN 5<strong>14</strong>:2002<br />

EN 947:1998 Drzwi rozwierane – Oznaczanie odporności na obciążenie pionowe (zastępuje EN 108:1980) PN-EN 947:2000<br />

EN 948:1999 Drzwi rozwierane – Oznaczanie wytrzymałości na skręcanie statyczne (zastępuje EN 129:1984) PN-EN 948:2000<br />

EN 949:1998 Okna i ściany osłonowe, drzwi, zasłony i żaluzje – Oznaczanie odporności drzwi na uderzenie ciałem miękkim i<br />

ciężkim (zastępuje EN 162:1985)<br />

PN-EN 949:2000<br />

EN 950:1999 Skrzydła drzwiowe – Oznaczanie odporności na uderzenie ciałem twardym (zastępuje EN 85:1980) PN-EN 950:2000<br />

EN 951:1998 Skrzydła drzwiowe – Metoda pomiaru wysokości, szerokości, grubości i prostokątności (zastępuje EN 25:1975) PN-EN 951:2000<br />

EN 952:1999 Skrzydła drzwiowe – Płaskość ogólna i miejscowa – Metoda pomiaru (zastępuje EN 24:1974) PN-EN 952:2000<br />

EN 1026:2000 Okna i drzwi – Przepuszczalność powietrza – Metoda badania (zastępuje EN 42:1975) PN-EN 1026:2001<br />

EN 1027:2000 Okna i drzwi – Wodoszczelność – Metoda badania (zastępuje EN 86:1980) PN-EN 1027: 2001<br />

EN 1121:2000 Drzwi – Zachowanie się pomiędzy dwoma różnymi klimatami – Metoda badania (zastępuje EN 79:1985) PN-EN 1121:2001<br />

EN 1191:2000 Okna i drzwi – Odporność na wielokrotne otwieranie i zamykanie – Metoda badań PN-EN 1191:2002<br />

EN 1192:1999 Drzwi – Klasyfi kacja wymagań wytrzymałościowych PN-EN 1192:2001<br />

EN 1294:2000 Skrzydła drzwiowe – Określenie zachowania się pod wpływem zmian wilgotności w kolejnych jednorodnych klimatach<br />

(zastępuje EN 43:1985)<br />

PN-EN 1294:2002<br />

EN 1522:1998 Okna, drzwi, żaluzje i zasłony – Kuloodporność – Wymagania i klasyfi kacja PN-EN 1522:2000<br />

EN 1523:1998 Okna, drzwi, żaluzje i zasłony – Kuloodporność – Metoda badania PN-EN 1523:2000<br />

EN 1529:1999 Skrzydła drzwiowe – Wysokość, szerokość, grubość i prostokątność – Klasy tolerancji PN-EN 1529:2001<br />

EN 1530:1999 Skrzydła drzwiowe – Płaskość ogólna i miejscowa – Klasy tolerancji PN-EN 1530:2001<br />

EN 12046-1:2003 Siły operacyjne – Metoda badania – Część 1: Okna PN-EN 12046-1:2005<br />

EN 12046-2:2000 Siły operacyjne – Metoda badania – Część 2: Drzwi PN-EN 12046-2:2001<br />

EN 12207:1999 Okna i drzwi – Przepuszczalność powietrza – Klasyfi kacja PN-EN 12207:2001<br />

EN 12208:1999 Okna i drzwi – Wodoszczelność – Klasyfi kacja PN-EN 12208:2001<br />

EN 12210:1999 Okna i drzwi – Odporność na obciążenie wiatrem – Klasyfi kacja PN-EN 12210:2001<br />

EN 12210:1999/<br />

AC:2006<br />

Okna i drzwi – Odporność na obciążenie wiatrem – Klasyfi kacja PN-EN 12210:2001/AC:2006<br />

EN 12211:2000 Okna i drzwi – Odporność na obciążenie wiatrem – Metoda badania PN-EN 12211:2001<br />

EN 12217:2003 Drzwi – Siły operacyjne - Wymagania i klasyfi kacja PN-EN 12217:2005<br />

EN 12219:1999 Drzwi – Wpływ klimatu – Wymagania i klasyfi kacja PN-EN 12219:2002<br />

EN 12320:2001 Okucia budowlane – Kłódki wraz z osprzętem – Wymagania i metody badań PN-EN 12320:2002<br />

EN 12400:2002 Okna i drzwi – Trwałość mechaniczna – Wymagania i klasyfi kacja PN-EN 12400:2004<br />

EN 12519:2004 Okna i drzwi – Terminologia PN-EN 12519:2007<br />

EN 12608:2003 Kształtowniki z nieplastyfi kowanego (poli)chlorku winylu (PVC-U) do produkcji okien i drzwi – Klasyfi kacja, wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 12608:2004<br />

EN 13049:2003 Okna – Uderzenie ciałem miękkim i ciężkim – Metoda badania, wymagania dotyczące bezpieczeństwa i klasyfi kacja PN-EN 13049:2004<br />

EN 13115:2001 Okna – Klasyfi kacja właściwości mechanicznych – Obciążenie pionowe, zwichrowanie i siły operacyjne PN-EN 13115:2002<br />

EN 13123-1:2001 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Wymagania i klasyfi kacja – Część 1: Rura uderzeniowa PN-EN 13123-1:2002 (U)<br />

EN 13123-2:2004 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Wymagania i klasyfi kacja – Część 2: Próba poligonowa PN-EN 13123-2:2004 (U)<br />

EN 13124-1:2001 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Metoda badania – Część 1: Rura uderzeniowa PN-EN 13124-1:2002 (U)<br />

EN 13124-2:2004 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Metoda badania – Część 2: Próba poligonowa PN-EN 13124-2:2004 (U)<br />

EN 13049:2003 Okna – Uderzenie ciałem miękkim i ciężkim – Metoda badania, wymagania dotyczące bezpieczeństwa i klasyfi kacja PN-EN 13049:2004<br />

EN 12608:2003 Kształtowniki z niezmiękczonego (poli)chlorku winylu (PVC–U) do produkcji okien i drzwi – Klasyfi kacja, wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 12608:2004<br />

EN <strong>14</strong>024:2004 Kształtowniki metalowe z przekładką termiczną – Właściwości mechaniczne – Wymagania, sprawdzenie i badania do<br />

oceny<br />

PN-EN <strong>14</strong>024:2007<br />

EN <strong>14</strong>351-1:2006 Okna i drzwi – Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne – Część 1: Okna i drzwi zewnętrzne bez właściwości<br />

dotyczących odporności ogniowej i/lub dymoszczelności<br />

PN-EN <strong>14</strong>351-1:2006<br />

EN <strong>14</strong>608:2004 Okna – Oznaczanie odporności na obciążenia w płaszczyźnie skrzydła PN-EN <strong>14</strong>608:2006<br />

EN <strong>14</strong>609:2004 Okna – Oznaczanie odporności na skręcanie statyczne PN-EN <strong>14</strong>609:2006<br />

28 styczeń 2008


FORUM BRANŻOWE<br />

styczeń 2008 29


FORUM BRANŻOWE<br />

NORMALIZACJA<br />

Okucia budowlane – stan na 31 grudnia 2007<br />

Norma europejska Tytuł normy Odpowiednik krajowy<br />

EN 179:1997 Okucia budowlane – Zamknięcia awaryjne do wyjść, uruchamiane klamką lub płytką naciskową – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 179:1999<br />

EN 179:1997/A1:2001 Okucia budowlane – Zamknięcia awaryjne do wyjść, uruchamiane klamką lub płytką naciskową – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 179:1999/A1:2002<br />

EN 1125:1997 Okucia budowlane – Zamknięcia przeciwpaniczne do wyjść, uruchamiane prętem poziomym – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 1125:1999<br />

EN 1125:1997/A1:2001 Okucia budowlane – Zamknięcia przeciwpaniczne do wyjść, uruchamiane prętem poziomym – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 1125:1999/A1:2002<br />

EN 1154:1996 Okucia budowlane – Zamykacze drzwiowe z regulacją przebiegu zamykania – Wymagania i metody badań PN-EN 1154:1999<br />

EN 1154:1996/A1:2002 Okucia budowlane – Zamykacze drzwiowe z regulacją przebiegu zamykania – Wymagania i metody badań PN-EN 1154:1999/A1:2004<br />

EN 1155:1997 Okucia budowlane – Elektryczne przytrzymywacze otwarcia drzwi rozwieranych i wahadłowych – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 1155:1999<br />

EN 1155:1997/AC:2006 Okucia budowlane – Elektryczne przytrzymywacze otwarcia drzwi rozwieranych i wahadłowych – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 1155:1999/AC:2006<br />

EN 1155:1997/A1:2002 Okucia budowlane – Elektryczne przytrzymywacze otwarcia drzwi rozwieranych i wahadłowych – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 1155:1999/A1:2004<br />

EN 1158:1997 Okucia budowlane – Regulatory kolejności zamykania skrzydeł drzwiowych – Wymagania i metody badań PN-EN 1158:1999<br />

EN 1158:1997/A1:2002 Okucia budowlane – Regulatory kolejności zamykania skrzydeł drzwiowych – Wymagania i metody badań PN-EN 1158:1999/A1:2004<br />

EN 1158:1997/A1:2002/<br />

AC:2006<br />

Okucia budowlane – Regulatory kolejności zamykania skrzydeł drzwiowych – Wymagania i metody badań PN-EN 1158:1999/AC:2006<br />

EN 1303:2005 Okucia budowlane – Wkładki bębenkowe do zamków – Wymagania i metody badań PN-EN 1303:2007<br />

EN 1527:1998 Okucia budowlane – Okucia do drzwi przesuwnych i drzwi składanych – Wymagania i metody badań PN-EN 1527:2000<br />

EN 1670:2007 Okucia budowlane – Odporność na korozję – Wymagania i metody badań PN-EN 1670:2007 (U)<br />

EN 1906:2002 Okucia budowlane – Klamki i gałki – Wymagania i metody badań PN-EN 1906:2003<br />

EN 1935:2002 Okucia budowlane – Zawiasy jednoosiowe – Wymagania i metody badań PN-EN 1935:2003<br />

EN 12051:1999 Okucia budowlane – Zasuwy drzwiowe i okienne – Wymagania i metody badań PN-EN 12051:2002<br />

EN 12209:2003 Okucia budowlane – Zamki. Zamki mechaniczne wraz z zaczepami – Wymagania i metody badań PN-EN 12209:2005<br />

EN 12209:2003/AC:2006 Okucia budowlane – Zamki. Zamki mechaniczne wraz z zaczepami – Wymagania i metody badań PN-EN 12209:2005/AC:2006<br />

EN 12320:2001 Okucia budowlane – Kłódki wraz z osprzętem – Wymagania i metody badań PN-EN 12320:2002<br />

EN 12365-1:2003 Okucia budowlane – Uszczelki i taśmy uszczelniające do drzwi, okien, żaluzji i ścian osłonowych – Część 1: Wymagania<br />

eksploatacyjne i klasyfi kacja<br />

PN-EN 12365-1:2006<br />

EN 12365-2:2003 Okucia budowlane – Uszczelki i taśmy uszczelniające do drzwi, okien, żaluzji i ścian osłonowych – Część 2: Metoda<br />

badania liniowej siły ściskającej<br />

PN-EN 12365-2:2006<br />

EN 12365-3:2003 Okucia budowlane – Uszczelki i taśmy uszczelniające do drzwi, okien, żaluzji i ścian osłonowych – Część 3: Metoda<br />

badania powrotu poodkształceniowego<br />

PN-EN 12365-3:2006<br />

EN 12365-4:2003 Okucia budowlane – Uszczelki i taśmy uszczelniające do drzwi, okien, żaluzji i ścian osłonowych – Część 4: Metoda<br />

badania powrotu poodkształceniowego po przyspieszonym starzeniu<br />

PN-EN 12365-4:2006<br />

EN 13126-1:2006 Okucia budowlane – Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych – Część 1: Wyma- PN-EN 13126-1:2007<br />

gania wspólne dla wszystkich rodzajów okuć<br />

EN 13126-7:2007 Okucia budowlane – Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych – Część 7:<br />

Zatrzaski zapadkowe<br />

PN-EN 13126-7:2007 (U)<br />

EN 13126-8:2006 Okucia budowlane – Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych – Część 8: Okucia PN-EN 13126-8:2007<br />

rozwierano-uchylne, uchylno-rozwierane i tylko rozwierane<br />

EN <strong>14</strong>637:2007 Okucia budowlane – Sterowane elektrycznie systemy przytrzymywania otwarcia do drzwi przeciwpożarowych/dymoszczelnych<br />

– Wymagania, metody badań, stosowanie i konserwacja<br />

PN-EN <strong>14</strong>637:2007 (U)<br />

EN <strong>14</strong>648:2007 Okucia budowlane – Okucia do okiennic – Wymagania i metody badań PN-EN <strong>14</strong>648:2007 (U)<br />

żaluzje i zasłony – stan na 31 grudnia 2007<br />

Norma<br />

europejska<br />

Tytuł normy Odpowiednik krajowy<br />

EN 949:1998 Okna i ściany osłonowe, drzwi, zasłony i żaluzje – Oznaczanie odporności drzwi na uderzenie ciałem miękkim i ciężkim PN-EN 949:2000<br />

EN 1522:1998 Okna, drzwi, żaluzje i zasłony – Kuloodporność – Wymagania i klasyfi kacja PN-EN 1522:2000<br />

EN 1523:1998 Okna, drzwi, żaluzje i zasłony – Kuloodporność – Metoda badania PN-EN 1523:2000<br />

EN 1932:2001 Zewnętrzne zasłony i żaluzje – Odporność na obciążenie wiatrem – Metody badań PN-EN 1932:2005<br />

EN 1933:1998 Zasłony zewnętrzne – Odporność na obciążenie nagromadzoną wodą – Metoda badania PN-EN 1933: 2005<br />

EN 12045:2000 Żaluzje i zasłony z napędem – Bezpieczeństwo użytkowania – Pomiar siły przenoszonej PN-EN 12045: 2005<br />

EN 12194:2000 Żaluzje, zasłony zewnętrzne i wewnętrzne – Niewłaściwe użytkowanie – Metody badań PN-EN 12194: 2005<br />

EN 12216:2002 Żaluzje, zasłony zewnętrzne, zasłony wewnętrzne – Terminologia, słownik i defi nicje PN-EN 12216: 2005<br />

EN 12833:2001 Żaluzje zwijane do okien dachowych i werand – Odporność na obciążenie śniegiem – Metoda badania PN-EN 12833: 2005<br />

EN 12835:2000 Żaluzje powietrznoszczelne – Badanie przepuszczalności powietrza PN-EN 12835: 2005<br />

EN 13120:2004 Zasłony wewnętrzne – Wymagania eksploatacyjne łącznie z bezpieczeństwem PN-EN 13120:2007<br />

EN 13123-1:2001 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Wymagania i klasyfi kacja – Część 1: Rura uderzeniowa PN-EN 13123-1:2002 (U)<br />

EN 13123-2:2004 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Wymagania i klasyfi kacja – Część 2: Próba poligonowa PN-EN 13123-2:2004 (U)<br />

EN 13124-1:2001 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Metoda badania – Część 1: Rura uderzeniowa PN-EN 13124-1:2002 (U)<br />

EN 13124-2:2004 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Metoda badania – Część 2: Próba poligonowa PN-EN 13124-2:2004 (U)<br />

EN 13125:2001 Żaluzje i zasłony – Dodatkowy opór cieplny – Przyporządkowanie do wyrobu klasy przepuszczalności powietrza PN-EN 13125: 2005<br />

EN 13330:2002 Żaluzje – Uderzenie ciałem twardym – Metoda badania PN-EN 13330: 2005<br />

EN 13527:1999 Żaluzje i zasłony – Pomiar siły operacyjnej – Metoda badania PN-EN 13527: 2005<br />

EN 13561:2004 Zasłony zewnętrzne – Wymagania eksploatacyjne łącznie z bezpieczeństwem PN-EN 13561:2006<br />

EN 13659:2004 Żaluzje – Wymagania eksploatacyjne łącznie z bezpieczeństwem PN-EN 13659:2006<br />

EN <strong>14</strong>201:2004 Żaluzje i zasłony – Odporność na wielokrotne działanie (trwałość mechaniczna) – Metody badań PN-EN <strong>14</strong>201:2006<br />

EN <strong>14</strong>202:2004 Zasłony i żaluzje – Przydatność układów napędowych rurowych i prostokątnych, do zastosowania – Wymagania i metody badań PN-EN <strong>14</strong>202:2006<br />

EN <strong>14</strong>203:2004 Żaluzje i zasłony – Przydatność mechanizmów z korbą ręczną, do zastosowania – Wymagania i metody badań PN-EN <strong>14</strong>203:2006<br />

EN <strong>14</strong>501:2005 Zasłony i żaluzje – Komfort cieplny i wizualny – Właściwości eksploatacyjne i klasyfi kacja PN-EN <strong>14</strong>501:2005 (U)<br />

EN <strong>14</strong>759:2005 Żaluzje – Izolacyjność akustyczna odnosząca się do dźwięków powietrznych – Wyrażanie osiągów PN-EN <strong>14</strong>759:2005 (U)<br />

30 styczeń 2008


FORUM BRANŻOWE<br />

styczeń 2008 31


FORUM BRANŻOWE<br />

NOWOŚCI<br />

FAKRO<br />

proponuje<br />

nowe, obrotowe<br />

okno dachowe<br />

FTP-V Electro.<br />

Wyposażone<br />

jest w urządzeniaumożliwiające<br />

otwieranie<br />

i zamykanie za<br />

pomocą pilota.<br />

Okno ma<br />

również czujnik<br />

deszczu, który w przypadku pojawienia się opadów<br />

automatycznie uruchamia funkcję zamykania<br />

skrzydła. Cały zintegrowany mechanizm<br />

obsługi – centralka i siłownik, mieszczą się pod<br />

aluminiową osłoną, zamontowaną w dolnej części<br />

ościeżnicy. (m)<br />

32 styczeń 2008<br />

STOLARKA WOLOMIN<br />

ma w ofercie drzwi wewnątrzlokalowe<br />

Caro<br />

Optimum. Rama drzwi<br />

wykonana jest z drewna<br />

iglastego, oklejona<br />

obustronnie lakierowaną<br />

płytą HDF. W standardowym<br />

wyposażeniu są<br />

zamek z kluczem, szyba<br />

mleczna w drzwiach<br />

szklonych i zawiasy. (m)<br />

ALUPROF<br />

produkuje system<br />

drzwi harmonijkowych<br />

z przegrodą<br />

termiczną.<br />

Konstrukcję drzwi<br />

otwieranych do wewnątrz<br />

można wykonać<br />

w systemach<br />

okienno-drzwiowych:<br />

MB-59S, MB-<br />

60, MB-70. System<br />

MB-59S Casement<br />

pozwala natomiast<br />

zrobić drzwi harmonijkowe<br />

otwierane<br />

na zewnątrz. Głębokość konstrukcyjna kształtowników<br />

zależy od wybranego systemu i wynosi od:<br />

50 mm (ościeżnica), 59 mm (skrzydło) w przypadku<br />

MB-59S i MB-59S Casement do odpowiednio:<br />

70 mm i 79 mm w przypadku MB-70. (m)<br />

KOELNER<br />

wprowadził na rynek pistolet marki Modeco Expert N-99-006 do<br />

klejenia na gorąco. Urządzenie sprawdza się nie tylko przy klejeniu<br />

drobnych uszkodzeń i elementów dekoracyjnych, ale<br />

także w łączeniu większych powierzchni. Regulowana<br />

i zdejmowana podpórka umożliwia łatwe odłożenie<br />

pistoletu, a silikonowa osłona dyszy chroni przed<br />

poparzeniem. Do pistoletów przeznaczone są<br />

specjalne, nietoksyczne kleje w sztyftach. (m)<br />

SELENA<br />

wprowadziła na rynek pod marką Tytan Professional<br />

gotową do użycia szpachlówkę.<br />

Przeznaczona jest ona do uzupełniania dziur<br />

w drewnie. Produkt po utwardzeniu może być<br />

pokrywany wszelkimi rodzajami farb. Można<br />

również mieszać szpachlówki, które występują<br />

w kolorze sosny, dębu, ciemnego buka,<br />

świerku, pinii, orzechowym, palisandrowym<br />

i hebanowym. (m)<br />

HAUTAU<br />

oferuje swoim klientom innowacyjne jedno-, dwu-<br />

i trzynożycowe otwieracze elektryczne Primat Kompakt<br />

A, zasilane napięciem 230 i 24 V. Przeznaczone<br />

są do okien odchylanych na zewnątrz, uchylnych<br />

oraz obrotowych<br />

w osi<br />

poziomej<br />

i pionowej.<br />

Otwieracze<br />

te znalazły<br />

zastosowanie<br />

w skrzydłach<br />

z PCW,<br />

drewna<br />

i aluminium.<br />

Szerokość skrzydeł wynosi od 450 do 3000 mm,<br />

odchył skrzydeł od 90 do 190 mm, pas montażowy<br />

na skrzydle ma zaledwie 38 mm, grubość<br />

przylgi od 0 do 100 mm, zaś siła rozwarcia zablokowanych<br />

skrzydeł od 8000 do 24 000 N. (a)<br />

ROTO FRANK<br />

wprowadził na swoje okucia nową powłokę RotoSil Nano, opartą na nanotechnologii.<br />

Pomysł jest odpowiedzią na potrzeby rynku, Roto bowiem<br />

sprzedaje swoje wyroby na całym świecie; wysyła je do krajów, w których<br />

panują różne warunki klimatyczne. W związku z tym powstała konieczność<br />

stosowania powłoki, która sprawdziłaby się zarówno w klimacie<br />

umiarkowanym, jak i w warunkach ekstremalnych, czyli w strefi e gorącej<br />

i suchej, wilgotnej oraz zimnej. Taka jest właśnie powłoka, która dzięki<br />

technologii nanocząstek odporna jest na działanie agresywnych czynników<br />

zewnętrznych. Poza tym powłoka ma zdolność tzw. samoregeneracji<br />

powierzchni uszkodzonej, na przykład podczas transportu.<br />

Nowa powłoka charakteryzuje się jednorodnym, srebrnomatowym kolorem,<br />

jednak nie różni się optycznie od dotychczasowych produktów.<br />

Można ją zatem bez problemu łączyć z elementami pokrytymi starą<br />

powłoką. A nowa pojawiła się na wszystkich produktach rozwiernouchylnych<br />

Roto. Firma przedłużyła na nie gwarancję. Dotychczas obejmowała<br />

ona dwa lata, obecnie zaś, dzięki zastosowaniu RotoSil Nano<br />

– dziesięć. (m)


ITA<br />

proponuje centrum obróbcze Hexagon fi rmy SAC<br />

Sueri. Maszyna w jednym cyklu produkcyjnym<br />

obrabia samodzielnie elementy potrzebne do<br />

zmontowania okna wyposażonego we wszystkie<br />

akcesoria – dzięki niej można wyprodukować od<br />

35 do 45 okien podczas jednej zmiany roboczej.<br />

Nowością jest połączenie dwóch podstawowych<br />

obróbek wykonywanych od czoła (czopowanie)<br />

oraz z boku (profi lowanie) z obróbką wiercenia<br />

i frezowania. Dodatkowo przy wykonywaniu<br />

wszystkich operacji nie trzeba wymieniać narzędzi,<br />

a procesy technologiczne odbywają się zgodnie<br />

z normami dotyczącymi oszczędności energii<br />

i ochrony środowiska. (m)<br />

JAROMA<br />

wprowadziła do oferty szlifi erkę szerokotaśmową<br />

Sandrite marki Boere. Urządzenie charakteryzuje<br />

między innymi<br />

szerokość robocza<br />

1100/1300 mm, długość<br />

pasa szlifującego<br />

1900 mm, szerokość<br />

pasa szlifierskiego<br />

150 mm, prędkość<br />

posuwu 4,4 (2,5-11)<br />

m/min., a ciśnienie<br />

robocze maszyny to 6<br />

barów. (m)<br />

KLEIBERIT<br />

wypuścił na rynek nową technologię uszlachetniania<br />

powierzchni materiałów dekoracyjnych<br />

HotCoating, która służy do okleinowania profi li<br />

kształtowych. W odróżnieniu<br />

od standardowychtechnologii<br />

lakierowania<br />

powierzchni, proces<br />

technologiczny<br />

zostaje skrócony<br />

do dwóch czynności.<br />

Pozwala to na<br />

oszczędność energii,<br />

materiałów i narzędzi<br />

wymiennych<br />

(lampy UV, papier<br />

ścierny itd.). Powłoka ochronna zostaje stworzona<br />

przez naniesienie jednej warstwy poliuretanu<br />

i jednej ochronnej warstwy TopCoating. Preparat<br />

nałożony na fornir w formie taśmy do okleinowania<br />

stwarza nowe możliwości wzornicze przy<br />

produkcji profi li okiennych. (a)<br />

URBAN<br />

ma w swoim asortymencie nową oczyszczarkę sterowaną<br />

numerycznie SV 410. Maszyna ta przeznaczona<br />

jest dla zakładów, które mają ograniczoną<br />

powierzchnię produkcyjną i nie planują montażu<br />

stacji obracania. Urządzenie zajmuje powierzchnię<br />

1050 x 1600 mm. Komputer przemysłowy sterujący<br />

maszyną został zamontowany bezpośrednio w<br />

jej korpusie, co ułatwia bezpośrednią obserwację<br />

cyklu pracy. Sterowanie odbywa się za pomocą<br />

CNC przez wprowadzenie danych na ekran oraz<br />

proste programowanie grupowe lub pojedynczy<br />

wybór programów obróbczych z menu w języku<br />

polskim. Dzięki temu możliwe jest automatyczne<br />

i proste diagnozowanie oraz usuwanie usterek<br />

niemal natychmiast.<br />

Maksymalna wysokość czyszczonego profi lu wynosi<br />

200 mm. Maszyna ma możliwość automatycznego<br />

rozpoznawania obrabianego profi lu<br />

oraz zamontowania aż 11 agregatów obróbczych<br />

z pojedynczymi, podwójnymi lub potrójnymi narzędziami<br />

obróbczymi do profi li prostych, skośnych,<br />

zaokrąglonych i półzlicowanych. (a)<br />

SIKKENS<br />

produkuje nową<br />

kolekcję farb pod<br />

nazwą Natural<br />

Balance. Przeznaczone<br />

są one<br />

do drewna i charakteryzują<br />

się wysoką<br />

przezroczystością. Farby<br />

te można stosować zarówno do produktów przemysłowych,<br />

jak i renowacyjnych, osiągając ten<br />

sam kolor. (m)<br />

KOMPAN<br />

oferuje oprogramowanie do obsługi fi rm produkujących<br />

stolarkę pod<br />

nazwą Kompan Okna.<br />

Szczególny nacisk jest<br />

położony na intuicyjność<br />

obsługi systemu.<br />

Zastosowane w programie<br />

rozwiązania<br />

ułatwiają pracę producentów<br />

na etapie<br />

konstruowania, wyceny,<br />

produkcji oraz<br />

magazynowania. (m)<br />

KOMPLETNE LINIE DO PRODUKCJI OKIEN<br />

NARZĘDZIA DO OKIEN<br />

LAKIERNIE DO OKIEN<br />

NOWA SIEDZIBA<br />

Zapraszamy do odwiedzenia<br />

naszego stoiska na Targach BUDMA<br />

Poznań 22 - 25.01.2008<br />

<strong>Pawilon</strong> 4, <strong>Stoisko</strong> <strong>14</strong><br />

styczeń 2008 33


FORUM BRANŻOWE<br />

PROMOCJA<br />

GÓRĄ ZAMKI WIELOPUNKTOWE!<br />

CZYLI CO WYNIKA Z PRZEPISÓW TOWARZYSTW UBEZPIECZENIOWYCH<br />

Przywykliśmy uważać, że firmy ubezpieczeniowe w Polsce wymagają montowania w drzwiach zewnętrznych<br />

dwóch zamków. Czy aby na pewno?<br />

Sięgnijmy do obowiązujących w czołowych polskich<br />

towarzystwach warunków ubezpieczenia mieszkań<br />

i domów jednorodzinnych. Okazuje się, że dwa zamki<br />

wymagane są tylko wówczas, gdy montujemy tzw. zamki<br />

wielozastawkowe (czyli takie, do których klucz ma<br />

więcej niż dwa nacięcia prostopadłe do pióra klucza).<br />

Chodzi tu o niezbyt skomplikowane zamki jednopunktowe,<br />

nieposiadające atestów. Jeśli zainwestujemy<br />

w nowoczesny zamek wielopunktowego ryglowania,<br />

zamek elektroniczny, mechaniczno-elektroniczny lub<br />

inny zamek z atestem, zasada ta przestaje obowiązywać.<br />

Jaka płynie z tego korzyść? Po pierwsze dysponujemy<br />

nowoczesnym rozwiązaniem, które znacznie<br />

lepiej chroni drzwi przed włamaniem aniżeli tradycyjne<br />

zamki pojedyncze. Ponadto nie musimy każdorazowo<br />

otwierać i zamykać dwóch zamków. Bywa to uciążliwe,<br />

zwłaszcza jeśli do każdego z zamków używamy innego<br />

klucza. Nie potrzebujemy też górnego szyldu (rozetki)<br />

osłaniającego dodatkowy zamek. To kolejna ważna zaleta,<br />

bo oszczędzamy sobie kłopotów z doborem pasującej<br />

rozety. Niedopasowana do szyldu zamka głównego<br />

rozeta może zeszpecić eleganckie drzwi. Jest jeszcze<br />

jeden powód, dla którego warto montować do drzwi<br />

zamki wielopunktowe. Jeśli taki zamek ma atest (przy<br />

zamkach tej klasy jest to niemal zasadą), towarzystwa<br />

ubezpieczeniowe traktują go często jako dodatkowe<br />

zabezpieczenie, uprawniające do korzystania z obniżek<br />

składki ubezpieczeniowej (PZU i Warta udzielają 5 proc.<br />

obniżki składki za zamek z certyfikatem).<br />

Jakie zamki warto polecać klientom?<br />

Z całą pewnością opłaca się wybrać nowoczesne zamki<br />

wielopunktowe, najlepiej z certyfikatem akredytowanej<br />

jednostki badawczej. Dla niektórych ubezpieczycieli,<br />

np. Ergo Hestii, atest na zamek jest wymogiem minimalnym,<br />

uprawniającym do wypłaty ubezpieczenia. Zazwy-<br />

� Wszystkie drzwi zewnętrzne lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego są zamknięte na minimum<br />

dwa zamki wielozastawkowe, jeden zamek wielopunktowego ryglowania, jeden zamek elektroniczny<br />

(mechaniczno-elektroniczny) bądź jeden zamek z certyfikatem.<br />

Warunki zabezpieczenia mieszkań i domów jednorodzinnych zawarte w Ogólnych Warunkach Ubezpieczeń<br />

Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji Warta SA.<br />

� Wszystkie wejścia do domu jednorodzinnego lub mieszkania zabezpieczone są pełnymi drzwiami<br />

zewnętrznymi, prawidłowo osadzonymi, które są zamknięte na co najmniej dwa zamki wielozastawkowe<br />

lub jeden posiadający atest (Instytutu Mechaniki Precyzyjnej bądź innej instytucji uprawnionej<br />

do jego wydania).<br />

Obowiązki ubezpieczającego zawarte w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia Sopockiego Towarzystwa<br />

Ubezpieczeń Ergo Hestia SA.<br />

� Mieszkanie uważa się za należycie zabezpieczone, jeżeli spełnione zostały łącznie następujące warunki:<br />

drzwi zewnętrzne prowadzące do mieszkania są zamknięte co najmniej na dwa zamki wielozastawkowe<br />

lub na jeden zamek wielopunktowy, bądź na zamek mechaniczno-elektroniczny (…).<br />

Obowiązki ubezpieczającego zawarte w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia PZU.<br />

34 styczeń 2008<br />

czaj jednak wybór zamka wielopunktowego wystarcza,<br />

by spełnić minimalne warunki zabezpieczenia. Certyfikat<br />

zaś uprawnia do skorzystania z obniżki składki.<br />

Winkhaus proponuje zamki wielopunktowe typu STV,<br />

spełniające warunki zabezpieczeń określone przez<br />

popularne towarzystwa ubezpieczeniowe, jak Warta,<br />

Ergo Hestia czy PZU.<br />

Już podstawowy zamek wielopunktowy STV-M2 z jednym<br />

dodatkowym ryglem u góry i jednym na dole skrzydła<br />

odpowiada wymaganiom podwyższonej odporności<br />

na włamanie w klasie 5 i ma certyfikat Instytutu Techniki<br />

Budowlanej. W myśl przepisów towarzystw ubezpieczeniowych,<br />

drzwi wyposażone w taki zamek nie tylko spełniają<br />

wymagane minimum zabezpieczeń, ale często<br />

uprawniają do skorzystania z obniżki składki.<br />

Obniżki stawek ubezpieczeniowych przyznawane są<br />

nie bez kozery. Towarzystwa ubezpieczeniowe bardzo<br />

dobrze orientują się w skuteczności różnego typu<br />

zabezpieczeń. Dlatego nawet li tylko dla własnego<br />

bezpieczeństwa warto przyjrzeć się proponowanym<br />

obniżkom stawek. Przy ubezpieczeniu mieszkań od<br />

kradzieży z włamaniem w PZU można uzyskać aż 20<br />

proc. obniżki (przy 30-procentowej obniżce maksymalnej)<br />

za drzwi atestowane klasy C. Przypomnijmy,<br />

że bardzo ważnym elementem takich drzwi jest zamek<br />

wielopunktowy z certyfikatem. Dla porównania<br />

– monitoring prowadzony przez profesjonalną agencję<br />

ochrony mienia wyceniono już tylko na 10 proc. obniżki,<br />

choć wynajęcie ochrony będzie z pewnością znacznie<br />

droższe niż zakup drzwi antywłamaniowych. Lepiej<br />

więc zainwestować w dobre zabezpieczenie drzwi niż<br />

sprawić sobie strażnika. I czyż może być lepsza puenta<br />

do artykułu o zamkach antywłamaniowych?<br />

Zofi a Kott<br />

Więcej na temat zamków wielopunktowych STV<br />

na www.winkhaus.pl (technika drzwiowa).<br />

Certyfi kowany zamek STV-M2 (Winkhaus) z dodatkowym<br />

ryglem u góry i na dole skrzydła nie<br />

tylko spełnia wymagania ubezpieczycieli, ale<br />

może być także podstawą do ubiegania się<br />

o obniżki opłat.


SYSTEMY MOCOWAŃ<br />

Prawidłowe osadzenie drzwi w otworze budowlanym jest stosunkowo proste, ale takie osadzenie okna,<br />

żeby działało prawidłowo i nie odkształcało się z czasem, jest już sztuką. Wielu inwestorom wydaje się,<br />

że osadzenie „na piankę” wystarczy, a tymczasem asortyment wyspecjalizowanych mocowań jest bardzo<br />

duży.<br />

W naszym przeglądzie zamieściliśmy opisy niektórych z nich. Uwzględniliśmy przy tym następujące – najistotniejsze<br />

– dane: 1. producent/dytrybutor, 2. nazwa produktu, 3. rodzaj powierzchni, do której może<br />

być stosowane mocowanie, 4. cechy produktu, 5. co można za jego pomocą mocować, 6. jakie obciążenia<br />

przenosi, 7. elementy zaślepiające.<br />

1. Altenloh, Brinck & Co<br />

2. Wkręty budowlane Spax<br />

3. Budownictwo drewniane<br />

4. Stal zwykła węglowa, pokryta cynkową powłoką galwaniczną, chromianową<br />

(żółtą, opalizującą) o grubości co najmniej 8 nm (nanometrów);<br />

gwint częściowy, główka stożkowa lub talerzowa; szpic 4 CUT,<br />

gniazdo T-STAR plus, główka Multi, dodatkowy frez 4 CUT; gwint<br />

pełny, główka stożkowa; średnice 8, 10, 12 mm, długość: od 80 do<br />

600 mm<br />

5. Do łączenia elementów konstrukcyjnych więźby dachowej oraz ścian z drewna litego, drewna klejonego<br />

warstwowo, forniru klejonego warstwowo lub z płyt drewnopochodnych (sklejka, OSB, płyty<br />

wiórowe lub cementowo-wiórowe), do mocowania warstw dachowych systemów izolacyjnych<br />

6. Wytrzymałość wkrętu na rozciąganie min. 600 MPa<br />

7. Brak<br />

1. Dromet<br />

2. OSR – śrubowy łącznik mocowania ościeżnic<br />

3. Beton zwykły, cegła pełna, klinkier, kamień<br />

4. Tuleja rozporowa z blachy stalowej ocynkowanej, śruba – stal ocynkowana galwanicznie 10 um,<br />

stożek rozporowy – stop ZnAl; średnica zewnętrzna/długość: 10/72, 10/92, 10/112, 10/132,<br />

10/152, 10/182, 10/202<br />

5. Okna PCW, drewniane, aluminiowe, drzwi PCW, drewniane, aluminiowe, systemy garażowe<br />

6. Wytrzymałość – brak<br />

7. Brak<br />

1. F.P.H. Wojciech Franke – Systemy Zamocowań<br />

2. Kotwa do montażu ościeżnicy PF<br />

3. Kamień naturalny, beton, beton lekki, gazobeton, cegła pełna, płyta gipsowo-kartonowa<br />

4. Tuleja ze stali zabezpieczonej powłoką aluminiowo-cynkową (min. 20μm), śruba – stal<br />

ocynkowana galwanicznie (min. 5μm) i żółta pasywacja chromianowa; gwint M6; stożek<br />

rozporowy – stop ZnAl; średnica – 10 mm, długość: 72, 92, 112, 132, 152, 182,<br />

202 mm<br />

5. Ościeżnice, futryny drzwiowe i ramy okienne z tworzyw sztucznych, aluminium i drewna,<br />

a także listwy z drewna i tworzyw sztucznych<br />

6. W przypadku mocowania w betonie – 51 kN, gazbeton – 0,4 kN, cegła pełna – 2,5 kN<br />

7. Zaślepki ND do kotew ościeżnicowych<br />

1. ITB Import-Export<br />

2. Wkręt typu WSV<br />

3. Do przykręcania wzmocnień stalowych w profi<br />

lu.<br />

4. Stal węglowa C1022 z ocynkiem srebrnym lub<br />

żółtym; średnica – 3,9 mm, długość od 16 mm<br />

do 38 mm<br />

5. Wzmocnienia stalowe<br />

6. Odporność na skręcanie min 34,7 kg/cm<br />

7. Gniazdo typu PH2<br />

1. Inox-plus<br />

2. Elementy złączne nierdzewne A2 i kwasoodporne A4<br />

3. Stolarka aluminiowa<br />

4. Stal nierdzewna A2 (AISI 304, PN OH18N9), stal kwasoodporna<br />

A4 (AISI 316, PN H17N12M2); śruby od M2 do<br />

M36, podkładki od M1,6 do M54, nakrętki od M1 do<br />

M52, wkręty dociskowe od M3 do M20, nakrętki kołpakowe<br />

od M3 do M30, wkręty metryczne od M2 do<br />

M12<br />

5. Okna i drzwi PCW, drewniane, aluminiowe, systemy<br />

fasad etc.<br />

6. Wytrzymałość na rozciąganie w klasie 70 dla średnicy do<br />

M20 jest równa 700 N/mm 2 , w klasie 80 dla średnicy do<br />

M20 jest równa 800 N/mm 2<br />

7. Brak<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

PRZEGLĄD<br />

1. Metalo / Impax-Metal<br />

2. Zamocowanie do ram i ościeżnic TF<br />

3. Beton, kamień naturalny o zwartej<br />

strukturze, cegła ceramiczna pełna<br />

i kratówka, cegła piaskowo-wapienna<br />

pełna i perforowana, bloczki z betonu<br />

lekkiego, gazobeton, płyty gipsowokartonowe<br />

4. Stalowe mocowanie ramowe przeznaczone<br />

do montażu przelotowego, zabezpieczone<br />

powłoką cynkową; średnica<br />

– 10 mm; długość 72-202 mm<br />

5. Listwy, ramy okienne i drzwiowe<br />

6. Beton od kl. B25 – 1,38 kN, cegła pełna od<br />

Mz 12 – 1,28 kN, cegła pełna piaskowo-wapienna<br />

od KS 12 – 1,28 kN, bloczki z betonu<br />

lekkiego od V 2 – 0,48 kN, cegła kratówka od<br />

KSL 6 – 0,55 kN<br />

7. Zaślepki umożliwiające zakrycie wkrętu po zamocowaniu<br />

1. Metalo / Impax-Metal<br />

2. Zamocowanie do ram i ościeżnic TX<br />

(z łbem cylindrycznym lub płaskim)<br />

3. Beton, beton lekki, cegła piaskowowapienna,<br />

cegła ceramiczna pełna<br />

i kratówka<br />

4. Ramowy wkręt z samonawiercającym<br />

gwintem, montaż przelotowy;<br />

stal hartowana zabezpieczona ocynkiem;<br />

średnica – 7,5 mm; długość<br />

52–212 mm<br />

5. Listwy, ramy okienne i drzwiowe, drzwi ognioodporne<br />

6. Beton od C20/25 – 6,0 kN, gazobeton – 1,0 kN,<br />

cegła pełna – 3,2 kN, cegła kratówka – 1,0 kN<br />

7. Zaślepki umożliwiające zakrycie wkrętu po zamocowaniu<br />

1. ITB Import-Export<br />

2. Wkręt typu WMV<br />

3. Do przykręcania<br />

okuć do profi lu<br />

PCW i stali<br />

4. Stal węglowa C1022, zabezpieczona<br />

ocynkiem srebrnym lub<br />

żółtym; średnica – 4 mm, długość od 25 mm<br />

do 45 mm<br />

5. Okucia do drzwi i okien<br />

6. Odporność na skręcanie min. 3,2 Nm<br />

7. Gniazdo typu PH2<br />

styczeń 2008 35


FORUM BRANŻOWE<br />

DRZWI<br />

WYPEŁNIENIA SKRZYDEŁ<br />

W dawnych skrzydłach drzwiowych wykonanych z litych, często nieheblowanych desek,<br />

problem wypełnienia nie był znany. Co najwyżej miejsce spojeń utykano mchem albo innym<br />

naturalnym materiałem izolacyjnym. Drzwi twardniały albo przez lata były zżerane przez<br />

korniki i nie sprawiały kłopotów. Obecnie drzwi również strzegą wielu wejść, ale ze względu<br />

na cenę i ciężar oraz wyobraźnię architektów są zastępowane konstrukcjami lżejszymi,<br />

bardziej fantazyjnymi.<br />

Typowe skrzydło drzwiowe jest wykonane z ramy<br />

drewnianej tworzącej mocny szkielet i z wypełnienia.<br />

W drzwiach tzw. profi lowych, ale również<br />

w drewnianych ramowych, wypełnienie<br />

jest tym, co zamyka wolne przestrzenie<br />

w ramie. Jest widocznym, wręcz decydującym<br />

o estetyce elementem skrzydła.<br />

Dlatego takie wypełnienia wykonuje się<br />

z eleganckich paneli drewnianych albo<br />

drewnopochodnych, płyt ze stali nierdzewnej,<br />

z aluminium anodowanego<br />

albo lakierowanego, z tworzywa sztucznego.<br />

Stosuje się także materiały ciekawe<br />

dla wystroju wnętrz, przykładowo rattan,<br />

witraże i co kto jeszcze sobie wymarzy.<br />

Oczywiście, wypełnieniem stosowanym<br />

najchętniej jest szkło – przezroczyste<br />

barwione albo bezbarwne, przez które<br />

widać dokładnie, co się dzieje po drugiej<br />

stronie drzwi. Szkło mleczne albo faktu-<br />

Connected by EJOT<br />

Wieżowiec RONDO1 (194 m) przy rondzie ONZ w Warszawie, w którym do mocowania<br />

elementów aluminiowej fasady ryglowo słupkowej zastosowano łączniki PT- DG fi rmy EJOT<br />

36 styczeń 2008<br />

rowane, przepuszczające światło i cień, ale dające<br />

poczucie intymności. Lustra zwykłe bądź weneckie,<br />

pozwalające widzieć, pozostając niewidocz-<br />

nym. W miejscach o dużym nasłonecznieniu szkło<br />

powinno również pochłaniać promieniowanie<br />

ultrafi oletowe.<br />

Nieco inny charakter ma wypełnienie<br />

w drzwiach płytowych o bardziej jednolitym<br />

wyglądzie, gdzie widać płytę skrzydła jako<br />

jedną płaszczyznę urozmaiconą zamkiem i ewentualnie<br />

paroma małymi przeszklonymi otworami.<br />

W tego rodzaju konstrukcji wypełnieniem jest materiał,<br />

który zapełnia sobą przestrzeń między powierzchniami<br />

licowymi skrzydła.<br />

Przy dobieraniu wypełnienia konstruktor musi<br />

uwzględnić wymagania techniczne wynikające<br />

z funkcji drzwi. Najmniej wymagające<br />

są lekkie skrzydła umieszczane<br />

we wnętrzu budynku, zamykające raczej<br />

symbolicznie poszczególne pomieszczenia<br />

w biurze albo w mieszkaniu. Tu fantazja<br />

architekta w zasadzie nie zna granic,<br />

materiał wypełnienia może być lekki,<br />

na przykład dla drzwi profi lowych cienka<br />

płyta wiórowa albo metalowa, cienkie<br />

szkło, nawet fi ranka, jeżeli ktoś to lubi.<br />

Z kolei drzwi płytowe wypełnia się przestrzenną<br />

papierową konstrukcją znaną<br />

jako „plaster miodu”. Jest to materiał<br />

stosowany bardzo chętnie ze względu<br />

na mały ciężar, niski koszt wytwarzania<br />

i dużą sztywność gwarantującą stabil-<br />

Poznaj najnowsze trendy w technice połączeń.<br />

Zobacz innowacyjne rozwiązania.<br />

Przekonaj się czym jest prawdziwa jakość!<br />

Zapraszamy na targi<br />

BUDMA 2008<br />

w Poznaniu w dniach<br />

22–25.01.2008<br />

pawilon nr 3<br />

stoisko nr 40<br />

EJOT Polska Sp. z o.o.<br />

ul. Jeżowska 9, 42-793 Ciasna<br />

tel. +48 / 34 / 35 10 660<br />

fax +48 / 34 / 35 35 410<br />

ejot@ejot.pl<br />

www.ejot.pl


ność. Spotyka się również drzwi wewnętrzne,<br />

w których plaster miodu zastępuje drewniana<br />

kratka wykonana z listewek, między którymi pozostają<br />

puste przestrzenie.<br />

Jednak w budynkach biurowych, ale<br />

i w mieszkaniach, coraz częściej wymaga się<br />

ciszy i dyskrecji. Drzwi muszą tworzyć izolację<br />

akustyczną, której nie zapewni obity cienką płytą<br />

„plaster miodu” – w tym przypadku trzeba między<br />

zewnętrzne warstwy wkładać materiał tłumiący<br />

dźwięki, na przykład płyty wiórowe ułożone warstwowo.<br />

Takie rozwiązanie, poza tym że zapewnia<br />

skuteczne wygłuszenie drgań akustycznych, zwiększa<br />

również mechaniczną wytrzymałość konstrukcji.<br />

Niektóre fi rmy stosują wiórowe albo drewniane<br />

płyty zaopatrzone w otwory odciążające. Często<br />

płyty te są zbrojone stalowymi prętami – znacznie<br />

poprawia to właściwości przeciwwłamaniowe<br />

skrzydła. Lekkie drzwi dźwiękoszczelne wypełniane<br />

są materiałem piankowym, zwłaszcza rozprężonym<br />

polistyrenem, który na całej powierzchni jest<br />

przyklejony do zewnętrznych płyt okładzinowych.<br />

Podobne wymagania akustyczne plus skuteczne<br />

zabezpieczenie przed utratą ciepła są stawiane<br />

drzwiom zewnętrznym do budynków albo mieszkań.<br />

Konstrukcja drzwi płytowych jest podobna<br />

do opisanej wyżej, w drzwi profi lowe wkłada się<br />

panele wielowarstwowe (sandwich), szkło izolacyjne,<br />

panele drewniane.<br />

Często drzwi wejściowe do budynków nie muszą<br />

bronić wnętrza przed chłodem, raczej wymaga<br />

się od nich obrony przed intruzem<br />

albo przed nieuważnym lokatorem,<br />

który uderzy w szybę nogą<br />

niesionego krzesła. W przewidywaniu<br />

takiej możliwości skrzydło<br />

wyposaża się w hartowane lub<br />

klejone szkło o dużej wytrzymałości<br />

albo stosuje się szkło zbrojone<br />

cienką siatką metalową wtopioną<br />

w jego strukturę.<br />

Osobną kategorie stanowią<br />

wypełnienia do drzwi przeciwpożarowych<br />

– tych drewnianych,<br />

profi lowych i płaszczowych.<br />

Tu oczywiście nie ma mowy o plastrze<br />

miodu. Konstrukcja skrzydła<br />

jest sztywna sama w sobie, zaś wypełnienie<br />

odpowiada za właściwości<br />

izolacyjne, dzięki którym przegroda skutecznie<br />

ograniczy zasięg ognia.<br />

W przeciwpożarowych drzwiach profi lowych stosuje<br />

się przeważnie szkło ogniochronne, którego<br />

właściwości przeciwpożarowe są charakteryzowane<br />

przez klasy odporności ogniowej: szczelność<br />

na płomienie (E), która powoduje, że jęzory ognia<br />

nie przenikają na drugą stronę, izolacja cieplna (I)<br />

nie przepuszczająca wysokiej temperatury grożącej<br />

samozapłonem oraz tłumienie promieniowania<br />

cieplnego (W). Szkło ogniochronne jest wykonywane<br />

jako monolityczne, składające się z pojedynczej<br />

tafl i albo wielowarstwowe, w którym po-<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

DRZWI<br />

szczególne tafl e szkła są oddzielone<br />

przekładkami żelowymi. Przekładki te<br />

pod działaniem wysokiej temperatury<br />

pęcznieją i rozkładają się pochłaniając<br />

ciepło. Im więcej przekładek, tym<br />

dłużej szyba będzie chronić pomieszczenie<br />

przed ogniem.<br />

Drzwi płaszczowe składają się przeważnie<br />

z ramy stalowej obitej stalowym<br />

płaszczem i wypełnionej<br />

materiałem izolacyjnym. Stosuje<br />

się wypełnienia z wełny mineralnej,<br />

ognioodpornych płyt mineralnych<br />

czy płyt gipsowych.<br />

Wypełnieniem drzwi drewnianych<br />

jest przykładowo ognioodporna płyta<br />

wiórowa, stosuje się również wypełnienie<br />

z litego drewna.<br />

Szczególnie mocną i skutecznie chroniącą<br />

przed ogniem konstrukcję tworzą drzwi<br />

płaszczowe składające się z drewnianego wypełnienia<br />

pokrytego od zewnątrz blachą. Tę wyjątkową<br />

wytrzymałość uzyskuje się m.in. dzięki połączeniu<br />

klejowemu płaszcza i wypełnienia na całej<br />

jego powierzchni.<br />

Przy dobieraniu wypełnienia konstruktor musi pamiętać,<br />

że współdecyduje ono o właściwościach<br />

termoizolacyjnych, przeciwpożarowych, akustycznych<br />

i mechanicznych drzwi. Dlatego też rodzaj<br />

tego wypełnienia musi być dopasowany do budowy<br />

ramy i do funkcji skrzydła.<br />

Krzysztof Spiechowicz<br />

Zdjęcia: archiwum<br />

styczeń 2008 37


FORUM BRANŻOWE<br />

BRAMY<br />

BEZPIECZNY DOM<br />

Głównym problemem w kwestii bezpieczeństwa bram jest rozróżnienie podstawowych<br />

pojęć dotyczących właśnie bezpieczeństwa. Mówimy o: bezpieczeństwie bram, bramach<br />

bezpiecznych, zabezpieczających, wreszcie o zabezpieczeniach antywłamaniowych. Warto<br />

rozgraniczyć te pojęcia.<br />

W języku angielskim istnieją dwa odrębne pojęcia:<br />

safety to bezpieczeństwo, pewność, zabezpieczenie<br />

przed nieszczęśliwymi wypadkami, natomiast<br />

security to również bezpieczeństwo, ale i zaufanie,<br />

solidność, gwarancja. Widzimy tu wyraźne rozróżnienie<br />

dwóch znaczeń tego słowa. W pierwszym<br />

przypadku mówimy o tych wszystkich właściwościach<br />

bramy, które mają wpływ na to, czy wyprodukowany<br />

i zamontowany wyrób nie będzie<br />

stanowił zagrożenia dla użytkowników, osób oraz<br />

pojazdów znajdujących się w jego sąsiedztwie.<br />

Drugie pojęcie obejmuje zabezpieczenie mienia,<br />

ochronę własności, zabezpieczenie przed sforsowaniem.<br />

Niestety, na naszym rynku bardzo często<br />

znaczenia te są mylone i źle rozumiane. Tymczasem<br />

brama bezpieczna to w ujęciu normatywnym<br />

produkt, który nie zrobi krzywdy użytkownikowi.<br />

Z punktu widzenia nabywcy bezpieczeństwo<br />

to przede wszystkim ochrona „antywłamaniowa”<br />

pomieszczeń nią zamykanych.<br />

Właściwości bram<br />

Bezpieczeństwo użytkowania bram weryfi kuje się<br />

przez potwierdzenie (na podstawie wstępnego<br />

38 styczeń 2008<br />

badania typu, wykonanego przez akredytowane<br />

laboratorium) ich zgodności z normą zharmonizowaną.<br />

Każdy wyrób budowlany wprowadzany<br />

na rynek państw UE powinien być oznakowany<br />

znakiem CE. Zgodnie z normą EN 13241-1, podstawowe<br />

właściwości bram, które należy poddać<br />

badaniom to:<br />

� wodoszczelność,<br />

� odporność na obciążenia wiatrem,<br />

� opór cieplny (dla określonych typów bram),<br />

� przepuszczalność powietrza,<br />

� bezpieczne otwieranie,<br />

� określenie geometrii elementów szklanych,<br />

� wytrzymałość mechaniczna i stateczność,<br />

� siły wywierane (w bramach z napędem),<br />

� trwałość wodoszczelności, oporu cieplnego<br />

i przepuszczalności powietrza, bez pogorszenia<br />

cech.<br />

Ważne jest, aby działanie bramy nie stwarzało jakiegokolwiek<br />

zagrożenia dla użytkownika i osób<br />

postronnych znajdujących się w obrębie jej działania.<br />

Wykluczyć należy zarówno ewentualność<br />

wkręcenia bądź wciągnięcia palców czy elementów<br />

odzieży, jak i możliwość przytrzaśnięcia,<br />

opuszczenia na człowieka lub samochód, porażenia<br />

prądem itp.<br />

Świadomy wybór<br />

Z punktu widzenia zabezpieczenia obiektu zamkniętego<br />

bramą, powinniśmy zwrócić uwagę<br />

na kilka aspektów. Przede wszystkim, na bramę<br />

nie możemy patrzeć przez pryzmat ceny. Wszelkiego<br />

rodzaju zabezpieczenia muszą kosztować,<br />

więc najtańszy na rynku produkt na pewno<br />

nie będzie ich miał. Dlatego istotne jest określenie<br />

priorytetów: czy zależy nam na efekcie wizualnym<br />

(estetyce), minimalizacji kosztów, czy zapewnieniu<br />

konkretnych funkcji bramy (izolacji cieplnej,<br />

dźwiękowej, zabezpieczenia przed intruzem).<br />

Oczywiście, możliwe jest połączenie wszystkich<br />

powyższych cech. W takim przypadku należy<br />

jednak liczyć się ze zwiększonymi wydatkami.<br />

Wiadomo, że przydomowy garaż w strzeżonym<br />

osiedlu nie będzie wymagał inwestycji w super


zabezpieczenia; natomiast już wolno stojący domek<br />

na obrzeżach miasta lub magazyn wypełniony<br />

drogim towarem zmuszają do zastanowienia<br />

się nad opłacalnością oszczędzania na bezpieczeństwie.<br />

Ważne jest zatem, aby dobierając<br />

odpowiedni typ bramy świadomie wybrać produkt,<br />

który będzie spełniał nasze oczekiwania.<br />

Decydując się na tę o zwiększonej odporności<br />

na włamanie należy pamiętać o tych elementach<br />

konstrukcji, które bezpośrednio zabezpieczają<br />

przed intruzem.<br />

Brama, którą można otworzyć od zewnątrz,<br />

wykonana z pojedynczej warstwy blachy,<br />

na pewno w niewielkim tylko stopniu utrudni<br />

dostęp osób trzecich. Świadomie nie używam<br />

tu pojęcia „antywłamaniowości”, gdyż sforsowanie<br />

takiej przeszkody to tylko kwestia<br />

czasu i zastosowanych narzędzi. W przygotowywanych<br />

wstępnych projektach norm<br />

z pakietu ENV 1627–1630 podano zestawy<br />

narzędzi, których użycie w odpowiednim<br />

czasie określa stopień zabezpieczenia przed<br />

włamaniem. Spośród istniejących na rynku,<br />

bramy segmentowe wydają się mieć najlepsze<br />

zabezpieczenia. Już ze względu<br />

na swoją budowę (podwójna blacha stalowa<br />

z wewnętrzną, czterocentymetrową warstwą<br />

pianki poliuretanowej) są zdecydowanie sztywniejsze<br />

i solidniejsze niż bramy uchylne czy rolowane<br />

– wykonane z profi li aluminiowych. Nadają<br />

się więc najlepiej do ochrony garażu. Należy przy<br />

tym pamiętać o pewnych zasadach. Każdy zamek<br />

zewnętrzny ułatwia dostęp do środka nie tylko<br />

właścicielowi. Jeśli to tylko możliwe, należy unikać<br />

montowania zamków zewnętrznych. Niestety,<br />

czasami nie mamy innego wyjścia, gdyż przy bramie<br />

z napędem elektrycznym, w przypadku awarii<br />

prądu nie będziemy mieli możliwości jej otworzenia<br />

– ze względu na konstrukcję samego napędu<br />

siłowe podniesienie jej od zewnętrz jest prawie<br />

niemożliwe. W bramach sterowanych ręcznie korzystne<br />

jest zastosowanie jednego lub dwóch rygli<br />

ręcznych (jest to zalecane również w przypadku<br />

bram sterowanych elektrycznie, w momencie,<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

BRAMY<br />

gdy opuszczamy dom na dłużej). Sterowanie<br />

dobrego napędu powinno pracować na częstotliwości<br />

868 MHz o zmiennym kodzie, aby sąsiedzi<br />

mimowolnie nie otwierali naszej bramy pilotem<br />

do telewizora lub konsolą do zdalnego sterowania<br />

zabawkami. Należy też zwrócić uwagę na niesymetryczne<br />

zamontowanie napędu, uniemożliwiające<br />

potencjalnemu włamywaczowi sforsowanie<br />

przeszkody poprzez nawiercenie górnej sekcji<br />

i jego odryglowanie.<br />

Ważne jest, aby brama została prawidłowo<br />

osadzona, to znaczy zamocowana odpowiednio<br />

długimi śrubami w murze, a nie na przykład<br />

w zewnętrznej warstwie ocieplenia budynku<br />

(w tym przypadku całej bramy wraz z futryną<br />

nie nastręczałoby większych trudności).<br />

***<br />

Podsumowując: gdy myślimy o bezpieczeństwie<br />

bram, pamiętajmy o podwójnym znaczeniu<br />

tego słowa w języku polskim i odpowiedzmy<br />

sobie na pytanie, o które ze znaczeń<br />

nam chodzi. Miejmy przy tym świadomość,<br />

że żaden z wprowadzonych na rynek polski<br />

czy unijny produktów nie może stwarzać zagrożenia<br />

dla jego użytkownika – bezpieczne<br />

korzystanie z bramy musi zagwarantować<br />

jej producent. Decydując się na kupno, pamiętajmy<br />

o zdefi niowaniu, czy ważniejsza jest niższa<br />

cena, czy też zależy nam, aby brama jak najlepiej<br />

strzegła obiektu i pozostawionych w nich dóbr.<br />

Maciej Ignaszak<br />

Zdjęcia: archiwum<br />

styczeń 2008 39


FORUM BRANŻOWE<br />

HISTORIA<br />

POMYSŁ NA USZCZELKĘ<br />

Artykułem tym chciałbym rozpocząć cykl traktujący o uszczelkach, elemencie jak dotychczas<br />

niezastąpionym w produkowanej dzisiaj nowoczesnej stolarce okiennej. W dziejach okna<br />

jest to produkt bardzo młody, a jego początki sięgają nie więcej niż pięćdziesięciu lat wstecz.<br />

Wielu czytelników zapewne pamięta problemy<br />

związane z uszczelnianiem drewnianych okien<br />

dwuramowych lub skrzynkowych u progu sezonu<br />

jesienno-zimowego. Chwytano się najprzeróżniejszych<br />

metod, od kłębków waty upychanych<br />

we wszelkie nieszczelności, poprzez zaklejanie<br />

styków ramy i skrzydła szeroką taśmą samoprzylepną,<br />

aż do specjalnie produkowanych w tym celu<br />

pasków samoprzylepnej gąbki, kupowanej w sklepach<br />

z artykułami gospodarstwa domowego. Powszechnym<br />

widokiem na przełomie lat siedemdziesiątych<br />

i osiemdziesiątych były ekipy fachowców<br />

montujące w oknach paski specjalnie uformowanej<br />

sprężystej taśmy stalowej przybijanej do ramy<br />

okiennej gwoździkami. Wymienione metody były<br />

raczej izolacją przeciwkurzową, a nie termiczną<br />

i sprawdzały się przez jeden sezon pod warunkiem,<br />

że okno nie było zbyt często otwierane.<br />

Kolejnym etapem rozwoju systemu doszczelniania<br />

starych i wypaczonych okien drewnianych był,<br />

zapoczątkowany w Skandynawii, system Euro-<br />

Strip. Były to uszczelki w kształcie okręgu o trzech<br />

różnych średnicach – 5, 8 i 10 mm, ze stopką<br />

mocującą w kształcie jodełki. Produkowane były<br />

z gumy silikonowej lub EPDM oraz, w późniejszych<br />

40 styczeń 2008<br />

latach, z elastomeru termoplastycznego TPE.<br />

Ich montowaniem zajmowały się wyspecjalizowane<br />

ekipy, które w ramie okiennej frezowały rowek<br />

do umieszczenia uszczelki, a dobór średnicy zależał<br />

Rys. 1 Rys. 2 Rys. 3<br />

od stopnia nieszczelności okna. Było to rozwiązanie<br />

wyrafi nowane, pozwalające doszczelniać również<br />

stare okna skrzynkowe, ale przede wszystkim<br />

trwałe i pozwalające na nieograniczoną liczbę cykli<br />

otwierania i zamykania okna.<br />

Mniej więcej w tym samym czasie pojawiły<br />

się na rynku, produkowane do dzisiaj,<br />

uszczelki samoprzylepne z gumy porowatej,<br />

w kształcie liter P, D i E. Zróżnicowany kształt<br />

i rozmiary umożliwiały dokładne doszczelnienie<br />

nawet bardzo sfatygowanych okien. Rozwiązanie<br />

to, przewidziane do samodzielnego montażu, było<br />

dużo tańsze od systemu EuroStrip, ale niestety tylko<br />

jednosezonowe, głównie ze względu na słabą<br />

jakość gumy, która się trwale odkształcała oraz<br />

niezbyt mocny klej, mało odporny na wodę.<br />

Historycznym przełomem było pojawienie się tzw.<br />

euro-okien, jednoramowych, łatwo zamykających<br />

się, bo wyposażonych w nowoczesne okucia obwiedniowe,<br />

ale najważniejsze, że wyposażonych<br />

w dopasowaną, systemową uszczelkę, która gwarantowała<br />

całkowitą wiatro- i wodoszczelność<br />

na co najmniej kilka sezonów.<br />

Pierwsze uszczelki okienne przeznaczone były<br />

do okien drewnianych. Twardy polichlorek winylu<br />

w branży stolarki budowlanej dopiero rozpoczynał<br />

swą drogę. Uszczelki były wykonywane z syntetycznej<br />

gumy, a właściwie jednej z jej odmian,<br />

nazywanej EPDM. Był to materiał znany w innych<br />

branżach przemysłu, głównie w motoryzacji. Ten<br />

najpowszechniej do dziś stosowany w branży<br />

okiennej kauczuk etylenowo-propylenowo-dienowy<br />

otrzymywany jest przez polimeryzację mieszaniny<br />

etylenu i propylenu oraz dodanie do mieszanki<br />

odpowiednich monomerów dienowych. Uszczelki<br />

te były w kolorze czarnym o przekroju otwartym,<br />

zbliżonym do przedstawionego na rysunku nr 1.<br />

Brak zamkniętej komory powodował, że były one<br />

mało sprężyste, łatwo odkształcały się w sposób<br />

trwały, miały niską izolacyjność termiczną oraz<br />

akustyczną. Zwłaszcza produkowana w później-


szych latach wersja z miękkiego PCW była słabej<br />

jakości, gdyż oprócz opisanych wad twardniała<br />

w niskich temperaturach i była nadmiernie miękka<br />

w wysokich.<br />

Kolejnym krokiem była uszczelka pokazana<br />

na rysunku nr 2. Była ona produkowana zarówno<br />

z EPDM jak i miękkiego PCW, a później TPE.<br />

Jej walory użytkowe były zdecydowanie lepsze<br />

od poprzedniczki, jednak wciąż niewystarczające<br />

dla wymagających klientów. Po kilku latach intensywnego<br />

użytkowana uszczelka traciła sprężystość<br />

i trwale się odkształcała. Dopiero dwukomorowe<br />

rozwiązanie, pokazane na rysunku nr 3., wykonane<br />

z materiału o dwóch różnych twardościach, zapewniło<br />

właściwe i trwałe uszczelnienie. Oprócz<br />

wysokiej izolacyjności termicznej, wiatrowej i akustycznej,<br />

uszczelka jest trwale sprężysta, a dodatkowa<br />

komora powoduje, że jej opór podczas<br />

zamykania okna rośnie. Zapobiega to nieprzyjemnemu<br />

trzaskaniu skrzydła o ramę.<br />

Jeśli chodzi o uszczelki do okien z PCW,<br />

to ze względu na mnogość systemów<br />

trudno jest wyodrębnić jeden dominujący<br />

kształt przekroju poprzecznego. Wszystkie<br />

jednak przebyły podobną drogę. Początek to profi<br />

l otwarty, nacinany w narożach i produkowany<br />

z EPDM. Kolejne nie musiały być nacinane w narożach,<br />

co eliminowało nieszczelności w tych miejscach.<br />

Po kilku latach opracowano bardziej elastyczny<br />

profi l zamknięty o dużo wyższych własnościach<br />

uszczelniających. W ostatnich latach uszczelki<br />

z EPDM są wypierane przez wykonane z elastomerów<br />

termoplastycznych. Związane jest to ze zmianą<br />

technologii ich montażu. Wielu producentów<br />

profi li okiennych z PCW umieszcza uszczelki<br />

w czasie wytłaczania. Procesy te są określane jako<br />

koekstruzja – montaż uszczelki w momencie wytłaczania<br />

profi lu okiennego i postekstruzja – tuż<br />

po wytłoczeniu profi lu okiennego. Technologia<br />

ta skraca proces wytwarzania okna, eliminując<br />

jeden z etapów jego produkcji, czyli montaż<br />

uszczelek. Koekstruzja czy postekstruzja dotyczą<br />

uszczelek z TPE, gdyż mogą one być zgrzewane<br />

w narożach w tym samym czasie i temperaturze<br />

co profi l okienny, zapewniając tym samym właściwą<br />

szczelność na całym obwodzie okna.<br />

Pisząc o uszczelkach nie można pominąć<br />

tych produkowanych na bazie pianki poliuretanowej.<br />

Są one stosowane w oknach<br />

drewnianych. Jest to specyfi czna konstrukcja<br />

polegająca na połączeniu powstającej z żywicy<br />

poliestrowej pianki poliuretanowej (PU) będącej<br />

wypełnieniem i powlekającego ją cienkiego płaszcza<br />

z polietylenu (PE). Polietylen, który jest odporny<br />

na kwasy, zasady, sole i większość związków<br />

organicznych, nie wchodzi w reakcje chemiczne<br />

z używanymi w przemyśle farbami oraz lakierami<br />

i dodatkowo jest łatwy do utrzymania w czystości.<br />

Częścią nośną tego rodzaju uszczelek jest twardy<br />

polipropylenowy (PP) tył. Polipropylen, podobnie<br />

jak polietylen, jest termoplastem o strukturze<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

HISTORIA<br />

częściowo krystalicznej, ale o zwiększonej wytrzymałości<br />

i sztywności. Nadmienić należy, że pianka<br />

poliuretanowa jest bardzo dobrym termoizolatorem<br />

o niskim współczynniku przewodności<br />

cieplnej U od 0,025 do 0,028. Jest także bardzo<br />

dobrym izolatorem akustycznym.<br />

Dzisiaj każdy zdaje sobie sprawę, że bez<br />

uszczelki nie obejdzie się żadne nowoczesne<br />

okno czy drzwi, niezależnie od materiału,<br />

z jakiego są wyprodukowane. Umieszcza się<br />

je na całym obwodzie, nadając im różne nazwy:<br />

przylgowe, oporowe, środkowe, przyszybowe lub<br />

akustyczne. Zabezpieczają przed utratą ciepła,<br />

wnikaniem chłodu, wilgoci, kurzu, pyłów i hałasu.<br />

Ich zdolności uszczelniające, izolacyjne oraz,<br />

przede wszystkim, trwałość zależą od materiału,<br />

z jakiego są wykonane, a także od jego właściwego<br />

doboru uzależnionego od warunków, w jakich<br />

będzie stosowany wyrób. Zaawansowana technologia<br />

pozwala łączyć ze sobą w jednym profi lu materiały<br />

o różnych twardościach (dwu- lub trzykomponentowe),<br />

strukturze (np. połączone z częścią<br />

piankową) i kolorach. Wciąż odkrywamy nowe<br />

zastosowania oraz mieszanki do ich produkcji,<br />

poprawiające właściwości izolacyjne i użytkowe<br />

stolarki otworowej, jak też ułatwiające ich produkcję<br />

oraz montaż. Zwłaszcza uszczelki z termoplastycznych<br />

elastomerów dostarczają wciąż innowacyjnych<br />

rozwiązań, po to, by pełniej zaspokoić<br />

rosnące wymagania klientów.<br />

mgr inż. Marcin Różalski<br />

styczeń 2008 41


FORUM BRANŻOWE<br />

DREWNO<br />

CERTYFIKACJA FSC<br />

Biblia, Harry Potter i katalogi Ikei – jedne z najbardziej popularnych wydawnictw na świecie<br />

są drukowane na papierze z certyfi katem FSC (Forest Stewardship Council). Polskie okna<br />

oznakowane logo FSC robią furorę na wymagających rynkach Wielkiej Brytanii i Holandii.<br />

Z roku na rok popyt na certyfi kowane wyroby rośnie.<br />

Logo FSC staje się coraz bardziej rozpoznawalne<br />

na rynku, coraz więcej fi rm wykorzystuje<br />

je do oznaczania swoich produktów, także dla<br />

celów promocyjnych.<br />

Istnieje też wiele innych korzyści płynących z certyfi<br />

kacji – przede wszystkim certyfi kat to dowód,<br />

że dane przedsiębiorstwo dba o aspekty środowiskowe<br />

i społeczne w lasach, a przez to kreuje swój<br />

lepszy wizerunek. Dzięki temu fi rma może utrzymywać<br />

i rozszerzać kontakty handlowe na rynku<br />

światowym, gdzie odpowiedzialność odgrywa<br />

coraz większą rolę. Coraz więcej rządów krajów<br />

europejskich podczas zamówień publicznych wyraźnie<br />

preferuje certyfi kowane wyroby ze znanego<br />

źródła. FSC jest więc często sposobem na podpisanie<br />

niezłego kontraktu.<br />

Większość drewna na rynku w Polsce jest certyfi<br />

kowana, co jest unikatem na skalę europejską,<br />

i grzechem byłoby tego nie wykorzystać.<br />

Obecnie (listopad 2007) ponad 7600 fi rm na całym<br />

świecie, w tym 402 w Polsce, dysponuje certyfi<br />

katami FSC. Reprezentują one wszystkie sektory<br />

prowadzące obrót wyrobami z drewna – od tartaków,<br />

poprzez producentów stolarki otworowej,<br />

42 styczeń 2008<br />

popularnej „ogrodówki”, na producentach papieru,<br />

zabawek czy też wydawcach książek kończąc.<br />

Co to jest certyfi kacja FSC<br />

Ogólnie rzecz ujmując, Certyfi kacja Kontroli Pochodzenia<br />

Produktu FSC zapewnia, że pochodzenie<br />

drewna zawartego w gotowym wyrobie jest znane<br />

i może być śledzone wstecz – aż do miejsca<br />

jego pozyskania w lesie.<br />

Wszystkie fi rmy uczestniczące w przerobie i handlu<br />

muszą mieć certyfi katy FSC, co umożliwia<br />

sprzedaż fi nalnego wyrobu jako certyfi kowanego.<br />

Logo FSC na produkcie oznacza, że drewno pochodzi<br />

z lasów, gdzie spełnione są Zasady Dobrej<br />

Gospodarki Leśnej. Certyfi kacja przeprowadzana<br />

jest według standardów ustanowionych przez organizację<br />

Forest Stewardship Council.<br />

Jak to się zaczęło<br />

Certyfi kacja lasów rozpoczęła się na początku<br />

lat 90. jako reakcja organizacji pozarządowych<br />

na niekontrolowaną degradację i niszczenie lasów<br />

na świecie. Inicjatywy poszczególnych rządów<br />

były niewystarczające, co potwierdzały największe<br />

organizacje pozarządowe, takie jak Friends of the<br />

Earth, Greenpeace i WWF (World Wildlife Fund).<br />

Zaproponowały one powstanie systemu certyfi -<br />

kacji jako alternatywy. Organizacje pozarządowe<br />

wierzyły, że zwiększona świadomość środowiskowa<br />

konsumentów i popyt na leśne produkty certyfi<br />

kowane wpłynie na początek łańcucha produkcyjnego<br />

i zatrzyma niszczenie lasów tropikalnych.<br />

Propozycja założenia Rady Dobrej Gospodarki<br />

Leśnej – tak po polsku nazywa się FSC – jako<br />

niezależnej, niedochodowej organizacji pozarządowej<br />

wypłynęła po serii spotkań w latach 1991<br />

i 1992. Między założycielami byli WWF, Rainforest<br />

Alliance (RA), Woodworkers Alliance for Rainforest<br />

Protection (WARP), kilka amerykańskich fundacji<br />

i fi rm handlowych, w tym największych, typu<br />

„zrób to sam”, m.in. B&Q i największy na świecie<br />

sprzedawca mebli – Ikea.<br />

PRODUCENT<br />

NAJWYŻSZEJ JAKOŚCI<br />

SZYB ZESPOLONYCH<br />

CIEPŁO - BEZPIECZNIE - CICHO<br />

z miłości do wnętrza<br />

ZAKŁAD PRODUKCJI SZYB ZESPOLONYCH<br />

25-2<strong>14</strong> Kielce, ul. Hauke Bosaka 2,<br />

tel. +48 41 34 82 070, fax +48 41 34 82 080<br />

e-mail:kielce@effector.com.pl<br />

ZAKŁAD PRODUKCJI SZYB ZESPOLONYCH<br />

83-200 Starogard Gdański, ul. Pelplińska 19, skr. poczt. 76,<br />

tel. +48 58 66 42 096, fax +48 58 66 38 709<br />

e-mail:starogard@effector.com.pl<br />

www.effector.com.pl


Obecnie FSC jest międzynarodową organizacją<br />

typu non profi t, której celem jest wspieranie<br />

takiej gospodarki leśnej na całym świecie, która<br />

bierze pod uwagę aspekty środowiskowe, społeczne<br />

i ekonomiczne. FSC działa poprzez niezależną<br />

certyfi kację i oznakowanie produktów<br />

– obecnie ponad 90 milionów hektarów lasów<br />

w 76 krajach spełnia standardy FSC; jest to więc<br />

największy światowy system certyfi kacji leśnej,<br />

biorąc pod uwagę wielkość kontrolowanego obszaru.<br />

Poza tym organizacja udziela akredytacji<br />

dla programów certyfi kacyjnych, takich jak np.<br />

SmartWood, którego przedstawicielem w Polsce<br />

jest NEPCon.<br />

Jak dostać certyfi kat<br />

W większości fi rm audytujących, proces certyfi kacji<br />

składa się z następujących etapów:<br />

1. Nawiązany zostaje pierwszy kontakt pomiędzy<br />

fi rmą starającą się o certyfi kat a biurem fi rmy<br />

audytującej;<br />

2. Firma wypełnia i przesyła formularz zgłoszeniowy;<br />

3. Wyceniane są koszty procesu certyfi kacji<br />

i przesyłana jest oferta, która zawiera całkowite<br />

koszty procesu, koszt audytów okresowych<br />

oraz przewidywany termin wykonania usługi;<br />

4. Po uzgodnieniu warunków fi nansowych podpisywana<br />

jest odpowiednia umowa na przeprowadzenie<br />

audytu. Ponadto przedsiębiorstwo<br />

ubiegające się o certyfi kat może poprosić<br />

fi rmę audytującą o zorganizowanie opcjonalnego,<br />

płatnego spotkania informacyjnego,<br />

mającego charakter szkolenia zamkniętego;<br />

5. Firma wdraża system kontroli pochodzenia<br />

produktu i przygotowuje się do certyfi kacji.<br />

W przypadku, gdy przedsiębiorstwo częściowo<br />

wdrożyło system kontroli pochodzenia<br />

produktu i chce go przetestować przed poddaniem<br />

się audytowi zasadniczemu, można<br />

w niektórych fi rmach zamówić opcjonalny audyt<br />

wstępny. Jego rezultatem jest raport, identyfi<br />

kujący główne braki w procedurach fi rmy,<br />

które mogłyby być przeszkodą w przyznaniu<br />

certyfi katu. Jeśli owe braki występują, fi rma<br />

je uzupełnia i przygotowuje się do audytu certyfi<br />

kującego;<br />

6. Najważniejszym etapem procesu certyfi kacji<br />

jest przeprowadzenie audytu zasadniczego,<br />

podczas którego sprawdzane jest wdrożenie<br />

procedur wymaganych normą (szczegóły poniżej).<br />

W raporcie audytor opisuje system procedur<br />

działających w fi rmie. W przypadku wystąpienia<br />

niezgodności z normą może wydać tzw.<br />

zasadnicze polecenia działań korygujących,<br />

które muszą być wykonane przed wydaniem<br />

certyfi katu, lub drugorzędne polecenia działań<br />

korygujących, które mogą być wykonane<br />

po wydaniu certyfi katu (zwykle ich wykonanie<br />

jest weryfi kowane przy następnym audycie<br />

okresowym);<br />

7. Po przeprowadzeniu audytu zasadniczego raport<br />

jest wysyłany do fi rmy w celu wniesienia<br />

uwag;<br />

8. Raport jest oceniany przez recenzenta, który<br />

wydaje tzw. decyzję certyfi kacyjną i wraz<br />

z kopią raportu przesyła ją do biura programu<br />

akredytowanego przez FSC;<br />

9. Jeżeli decyzja o przyznaniu certyfi katu jest pozytywna,<br />

fi rma otrzymuje umowę na otrzymanie<br />

certyfi katu;<br />

10. Po podpisaniu umowy i uregulowaniu wszystkich<br />

należności wobec fi rmy audytującej<br />

wydawany jest kod certyfi katu (przesyłany<br />

e-mailem) oraz przesyłany jest certyfi kat wraz<br />

z ostatecznym raportem;<br />

11. Certyfi kat FSC jest przyznawany na pięć lat,<br />

ale warunkiem jego utrzymania jest poddawanie<br />

się fi rmy corocznym audytom okresowym.<br />

Jeżeli podczas nich pojawią się niezgodności<br />

Dobrym obyczajem jest umieszczanie logotypu FSC na drukach fi rmowych.<br />

z normą, mogą zostać wydane zasadnicze lub<br />

drugorzędne polecenia działań korygujących.<br />

Podobnie jak w przypadku audytu zasadniczego,<br />

drugorzędne polecenia są zazwyczaj weryfi<br />

kowane są podczas kolejnego audytu okresowego,<br />

a zasadnicze w ciągu trzech miesięcy<br />

od przesłania raportu. Niespełnienie poleceń<br />

zasadniczych pociąga za sobą zawieszenie certyfi<br />

katu. Może on zostać przywrócony po przeprowadzeniu<br />

audytu weryfi kującego.<br />

Koszty i terminy<br />

W zależności od stopnia skomplikowania produkcji,<br />

wielkości fi rmy oraz terminu wykonania usługi<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

DREWNO<br />

koszt audytu zasadniczego (certyfi kującego) dla<br />

fi rm produkcyjnych wynosi od 4000 do 8000<br />

złotych netto. Jest on każdorazowo ustalany<br />

na podstawie przesłanego niezobowiązującego<br />

formularza zgłoszeniowego. Koszty spotkań informacyjnych<br />

i audytów wstępnych, jak również<br />

innych usług, ustalane są na podstawie rzeczywistych<br />

potrzeb fi rm. W przypadku pomyślnego<br />

przejścia audytu zasadniczego, certyfi kat wydawany<br />

jest zazwyczaj w ciągu dwóch, trzech tygodni<br />

od dnia audytu.<br />

Andrzej Czech<br />

Więcej informacji: www.fsc.org, www.fsc.pl,<br />

www.fsc-info.org, www.nepcon.net<br />

styczeń 2008 43<br />

Zdjęcia: autor


FORUM BRANŻOWE<br />

SZYBY<br />

PRZENIKANIE WILGOCI<br />

Izolacyjne szyby zespolone należą do wyrobów budowlanych objętych obowiązkiem znakowania<br />

znakiem CE lub budowlanym B. Dokumentem odniesienia w obu przypadkach<br />

jest norma PN-EN 1279: „Szkło w budownictwie. Izolacyjne szyby zespolone”.<br />

Zgodnie z PN-EN 1279-5: „Ocena zgodności wyrobu<br />

z normą”, oznacza to, że w celu ustalenia,<br />

czy wyrób jest zgodny z defi nicją izolacyjnych szyb<br />

zespolonych, wstępne badanie typu powinno<br />

potwierdzić spełnienie wymagań podanych w poszczególnych<br />

arkuszach normy. W arkuszu PN-EN<br />

1279-2: „Długotrwała metoda badania i wymagania<br />

dotyczące przenikania wilgoci” wymieniono te<br />

wymagania oraz opisano metody badania izolacyjnych<br />

szyb zespolonych, Gwarantuje to, poprzez<br />

odpowiednią ocenę zgodności z niniejszą normą,<br />

że własności wyrobu w czasie jego użytkowania<br />

pozostaną niezmienione.<br />

Głównym kryterium, ocenianym podczas badań,<br />

jest wskaźnik przenikania wilgoci. Określa on stopień<br />

zdolności sita molekularnego do osuszania<br />

przestrzeni międzyszybowej po zużyciu w standardowych<br />

warunkach starzenia. Istota metody<br />

polega na tym, że zestawy izolacyjnych szyb zespolonych<br />

poddaje się badaniu klimatycznemu,<br />

czyli starzeniu. Odpowiednio mierzy się ich początkowy<br />

i końcowy punkt rosy oraz początkową<br />

i końcową zawartość wilgoci a następnie oblicza<br />

wskaźnik przenikania wilgoci.<br />

Izolacyjne szyby zespolone powinny spełniać swoje<br />

funkcje przez uzasadniony ekonomicznie czas<br />

użytkowania. Dlatego na próbkach dostarczanych<br />

do Laboratorium Badawczego przez producentów<br />

szyb zespolonych i poddawanych badaniom<br />

klimatycznym opisanym w niniejszej części normy,<br />

sprawdza się następujące wartości:<br />

� średni wskaźnik przenikania wilgoci I av z pięciu<br />

próbek, który nie powinien przekraczać<br />

0,20,<br />

� szyba zespolona o najwyższym wskaźniku<br />

przenikania wilgoci powinna mieć wartość I<br />

nieprzekraczającą 0,25.<br />

Próbki do badań dostarczają do Laboratorium<br />

Badawczego producenci izolacyjnych szyb zespolonych.<br />

Zestaw taki składa się z 15 próbek, które<br />

44 styczeń 2008<br />

powinny odpowiadać opisowi systemu, sporządzonemu<br />

dla swojego wyrobu przez każdego producenta.<br />

Szczegóły konstrukcyjne obrzeży i naroży<br />

powinny odpowiadać szczegółom obrzeży oraz<br />

naroży w szybach zespolonych dostarczanych<br />

na rynek. Próbki zbudowane są z dwóch przezroczystych<br />

tafl i szkła fl oat o grubości 4 mm i mają<br />

wymiary:<br />

Przegląd warunków klimatycznych w komorze<br />

Θ [ o C]<br />

60<br />

40<br />

20<br />

0<br />

-20<br />

1 2 3<br />

Θ h = (53,0±1,0) o C<br />

Θ l = (18,0±2,0) o C<br />

peraturze otoczenia 23±2°C, przy wilgotności<br />

względnej 50±5 proc. Kolejnym krokiem jest zbadanie<br />

temperatury punktu rosy na wszystkich 15<br />

próbkach. Również ten pomiar przeprowadza<br />

się w normalnych warunkach laboratoryjnych.<br />

Naczynie oziębiające przykłada się do powierzchni<br />

szkła w środku szyby zespolonej. Napełnia się<br />

je etanolem i wkłada do niego termometr. Wrzuca<br />

się do etanolu stopniowo, z określoną prędkością,<br />

pokruszony suchy lód i obserwuje nieprzerwanie<br />

wewnętrzną powierzchnię szkła. Gdy tylko wystąpi<br />

skroplenie, odczytuje się temperaturę cieczy<br />

Θ c = (58,0±0,5) o C<br />

Θ jest temperaturą szkła próbki położonej centralnie<br />

1 – 56 temperaturowych cykli dwunastogodzinnych (4 tygodnie)<br />

2 – odstęp czasu od 2 do 4 godzin na przeniesienie próbek z jednej komory do<br />

drugiej, gdy używa się dwóch komór<br />

3 – 1176±4 h stałej temperatury i wilgotności względnej r.h. ≥95 proc.<br />

(7 tygodni)<br />

� długość 502±2 mm,<br />

� szerokość 352±2 mm.<br />

Odstęp między szybami wynosi 12 mm. Przestrzeń<br />

międzyszybowa jest wypełniona powietrzem.<br />

Po dostarczeniu do Laboratorium próbki należy<br />

klimatyzować przez co najmniej 2 tygodnie w normalnych<br />

warunkach laboratoryjnych, czyli w tem-<br />

oziębiającej. Temperatura ta jest temperaturą<br />

punktu rosy.<br />

Kolejnym krokiem jest ponumerowanie próbek<br />

zgodnie z wartościami punktu rosy, zaczynając<br />

od najwyższej wartości jako numer 1 a kończąc<br />

na najniższej wartości jako numerze 15. Szyby zespolone<br />

o wartościach punktu rosy poniżej -60°C<br />

numeruje się losowo. Następnie przeznacza się<br />

f


szyby zespolone do dalszych badań zgodnie z następującymi<br />

wskazaniami:<br />

� 7, 8, 9 i 10 – pomiar początkowej zawartości<br />

wilgoci środka osuszającego (Ti),<br />

� 4, 5, 6, 11 i 12 – badania klimatyczne i pomiar<br />

końcowej zawartości wilgoci w środku osuszającym<br />

(Tf ),<br />

� 2, 3, 13 i <strong>14</strong> – zastosowanie jako zapasowe<br />

szyby zespolone do zastąpienia rozbitych szyb,<br />

do pomiaru końcowej zawartości wilgoci (Tf),<br />

� 1 i 15 – odrzucenia lub pomiar normalnej zdolności<br />

adsorbowania wilgoci przez środek osuszający<br />

(Tc) w miarę potrzeby.<br />

Przed rozpoczęciem badania klimatycznego trzeba<br />

zmierzyć początkową zawartość wilgoci (Ti)<br />

w środku osuszającym na czterech wybranych<br />

próbkach. Pomiar wykonuje się metodą suszenia<br />

sita molekularnego w temperaturze 950 °C.<br />

W tym celu wysypuje się sito z ramek, zachowując<br />

określoną procedurę i praży w piecu. Pięć innych<br />

wybranych próbek poddaje się badaniom w warunkach<br />

klimatycznych.<br />

Procedura badawcza w wysokiej wilgotności<br />

i temperaturze składa się z dwóch części.<br />

Warunki klimatyczne w komorze w pierwszej<br />

części badania obejmują 56 cykli 12-godzinnych<br />

w temperaturze od –18°C do 53°C, ze spadkiem<br />

<strong>14</strong>°C/h – badanie trwa 4 tygodnie. Po tym czasie<br />

następuje druga część badania, obejmująca stałą<br />

temperaturę +58°C i wilgotność r.h. ≥95 proc.<br />

i trwa 7 tygodni.<br />

Na zmianę warunków badania (przeniesienie<br />

do innej komory klimatycznej) przewidziano maksymalnie<br />

4 godziny.<br />

Po zakończeniu testu klimatycznego ponownie<br />

należy przechowywać szyby w normalnych warunkach<br />

laboratoryjnych przez minimum 2 tygodnie.<br />

Po tym czasie należy zmierzyć końcową zawartość<br />

wilgoci (Tf) w środku osuszającym pobranym<br />

z pięciu próbek. Pomiar zawartości wilgoci przeprowadza<br />

się metodą suszenia w temperaturze<br />

950°C.<br />

Ostatnim krokiem jest przeprowadzenie analizy<br />

liczbowej.<br />

Po obliczeniu wskaźnika przenikania wilgoci dla<br />

każdej z pięciu wybranych lub wyznaczonych<br />

do badań klimatycznych próbek oraz obliczeniu<br />

średniego wskaźnika dla wszystkich, ocenia się,<br />

jak uzyskane wartości mają się do granicznych,<br />

przedstawionych w normie. Pozytywny wynik<br />

tego badania jest potwierdzeniem właściwości<br />

użytych do produkcji materiałów uszczelniających,<br />

ale nie tylko. O jakości wyrobu decyduje bowiem<br />

cały zespół czynników – kontrola surowców<br />

dostarczonych do zakładu produkującego szyby<br />

zespolone, rygorystyczne przestrzeganie procedur<br />

procesu produkcyjnego, wreszcie wizualna<br />

kontrola wyrobu pod kątem wad wykonania oraz<br />

kontrola wyrobu w laboratorium zakładowym.<br />

Tylko wtedy, gdy spełnione zostaną te warunki,<br />

można mieć pewność, że szyba zespolona ma walory,<br />

których oczekujemy – potwierdzona jest tym<br />

samym fachowość producenta.<br />

mgr inż. Barbara Mazur<br />

MALOWANIE DREWNA<br />

Pomimo wielu zalet wyrobów rozpuszczalnikowych<br />

(napisaliśmy o nich w poprzednim numerze)<br />

ich głównym mankamentem jest obecność szkodliwych<br />

dla zdrowia rozpuszczalników organicznych.<br />

Dlatego dążenia technologów zmierzają<br />

do opracowania ekologicznych, przyjaznych człowiekowi<br />

i środowisku wyrobów, w których rozpuszczalnikiem<br />

jest woda. Ich właściwości użytkowe<br />

zależą w głównej mierze od rodzaju spoiwa<br />

zawartego w wodorozcieńczalnym wyrobie i,<br />

podobnie jak w przypadku wyrobów rozpuszczalnikowych,<br />

mogą bardzo różnić się między sobą.<br />

Jako spoiwo do nowoczesnych wyrobów lakierowych<br />

do malowania drewna stosuje się dyspersje<br />

akrylowe, emulsje alkidowe, dyspersje poliuretanowe<br />

i dyspersje poliuretanowo-akrylowe.<br />

Rodzaje spoiw<br />

Emulsje alkidowe<br />

Drugą grupą spoiw, która według przepisów<br />

ochrony środowiska ma dużą przyszłość, są emulsje<br />

alkidowe, szczególnie te do wymalowań dekoracyjnych.<br />

Mają wiele zalet kompensujących<br />

wady dyspersji akrylowych.<br />

Emulsje alkidowe, są to spoiwa<br />

heterogeniczne, w których „bazą”<br />

jest woda, a żywica jest w niej zawieszona<br />

w postaci kropel. Podczas<br />

schnięcia powłoki, po odparowaniu<br />

wody, następuje zlanie (koalescencja)<br />

kropel w ciągłą powłokę.<br />

Odpowiednie właściwości użytkowe<br />

uzyskuje się dopiero po usieciowaniu.<br />

Efektem jest dłuższy czas<br />

schnięcia, wydłużony dodatkowo<br />

przez obecność wody i środków<br />

Wyroby wodorozcieńczalne:<br />

Zalety Wady<br />

mała emisja związków<br />

organicznych<br />

pomocniczych w powłoce. Jednakże po pełnym<br />

wyschnięciu uzyskuje się powłokę odporną<br />

na sklejanie.<br />

Zachowanie emulsji alkidowych jest zbliżone<br />

do zachowania ich rozpuszczalnikowych odpowiedników.<br />

Wadą wyrobów lakierowych zawierających<br />

emulsje oraz żywice alkidowe jest mała<br />

odporność na żółknięcie. Powłoki alkidowe często<br />

stosunkowo szybko zmieniają barwę i tracą<br />

połysk.<br />

Dyspersje akrylowe<br />

Dyspersje zawierają spoiwo, którym jest np. kopolimer<br />

akrylowy lub akrylowo-styrenowy, zawieszone<br />

w postaci drobnych cząstek w wodzie.<br />

Jednym z głównych parametrów wyrobu lakierowego,<br />

interesujących użytkownika, jest czas<br />

schnięcia powłok.<br />

Powłoka tworzy się wskutek fi zycznego odparowania<br />

składników lotnych (woda i rozpuszczalniki<br />

koalescencyjne). Procesowi temu nie towarzyszą<br />

przemiany chemiczne i dlatego substancja<br />

błonotwórcza zawarta w wyrobie lakierowym<br />

jest identyczna z odpowiadającą jej substancją<br />

w wyschniętej powłoce lakierowej. Proces ten<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

aplikacja i suszenie wymagają<br />

odpowiedniej temperatury oraz<br />

wilgotności<br />

FARBY<br />

jest szybki i w krótkim czasie uzyskuje się powłokę<br />

o dobrych właściwościach użytkowych. Zaznaczyć<br />

należy, że szybkość jej schnięcia zależy od wilgotności<br />

i temperatury powietrza.<br />

Bardzo ważną właściwością spoiw, jest ich zdolność<br />

do wnikania w pory drewna. Dyspersje akrylowe<br />

bez styrenu wykazują doskonałą odporność<br />

na żółknięcie.<br />

Dyspersyjne wyroby lakierowe odznaczają się<br />

wieloma niepodważalnymi zaletami. Ale oprócz<br />

tych zalet mają wiele wad, do których można zaliczyć<br />

termoplastyczność powłok, która powoduje<br />

ich podatność na brudzenie.<br />

Dyspersje poliuretanowe<br />

Dyspersje poliuretanowe należą do najnowocześniejszych<br />

(niestety, najdroższych) typów wodorozcieńczalnych<br />

spoiw lakierowych. Są to wtórne<br />

dyspersje termoplastycznych poliuretanów. Znajdują<br />

zastosowanie wszędzie tam, gdzie potrzebne<br />

są bardzo dobre parametry jakościowe. W celu<br />

obniżenia ceny wyrobów wykorzystuje się również<br />

tańsze kompozycje akrylowo-poliuretanowe.<br />

komfort pracy nienajlepsze właściwości mechaniczne<br />

krótki czas schnięcia nienajlepsza odporność na działanie<br />

wody i promieniowania UV<br />

łatwe czyszczenie narzędzi przechowywanie wyrobów w odpo-<br />

malarskich<br />

wiedniej temperaturze<br />

odpady nieklasyfi kowane<br />

jako niebezpieczne<br />

ograniczony czas eksploatacji<br />

Powłoki dyspersji poliuretanowych odznaczają<br />

się szczególnie dobrą odpornością na działanie<br />

wody, czynników chemicznych oraz warunków<br />

atmosferycznych. Mają też i wady związane<br />

z ich termoplastycznością oraz heterogenicznością.<br />

Dlatego też najlepsze rezultaty uzyskuje się,<br />

stosując dyspersje poliuretanowe samosieciujące<br />

lub sieciowane zewnętrznie izocyjanianami.<br />

Właściwości dwuskładnikowych, wodorozcieńczalnych<br />

lakierów poliuretanowych w wyniku<br />

reakcji sieciowania mają szansę dorównać lakierom<br />

rozpuszczalnikowym, osiągając wysoką<br />

twardość, odporność mechaniczną (na ścieranie<br />

i zarysowanie) oraz chemiczną.<br />

Produkcja wodorozcieńczalnych wyrobów lakierowych<br />

na drewno, w porównaniu do wyrobów<br />

rozpuszczalnikowych, jest znacznie trudniejsza<br />

i bardziej odpowiedzialna. Wymaga znajomości<br />

oraz wiedzy na temat natury wyrobów dyspersyjnych,<br />

jak też ścisłego przestrzegania kolejności<br />

i ilości dozowania poszczególnych surowców<br />

– zgodnie z technologią produkcji. Liczba składników<br />

w tych wyrobach najczęściej jest większa niż<br />

w wyrobach rozpuszczalnikowych.<br />

Krystyna Kortylewska<br />

styczeń 2008 45


FORUM BRANŻOWE<br />

REALIZACJE<br />

NA PRZEKÓR SCHEMATOM<br />

Bydgoszcz może się pochwalić budynkiem, który, choć wzniesiony w 1999 roku, szybko<br />

został uznany za symbol miasta. Siedziba BRE Banku, wyróżniająca się charakterystyczną<br />

sylwetką, znalazła także swoje miejsce wśród dwudziestu Ikon Polskiej Architektury.<br />

Koncepcja obiektów – bo są dwa – została opracowana<br />

przez architektów Andrzeja Bulandę,<br />

Włodzimierza Muchę, Martę Busłowicz<br />

i Annę Albiniak z warszawskiej pracowni Bulanda,<br />

Mucha Architekci. I choć projektanci<br />

na co dzień pracowali w innym mieście, stworzyli<br />

obiekt, który znakomicie wpisuje się w otoczenie<br />

oraz stanowi nawiązanie do historii Bydgoszczy.<br />

Siedziba banku mieści się bowiem w budynkach,<br />

które przypominają średniowieczne spichlerze,<br />

a umiejscowione są nad rzeką Brdą.<br />

Spichlerz to nie tylko odwołanie się do historii<br />

miejsca, ale także budynek, w którym przechowywano<br />

kiedyś zboże – skarb Polski. Współcześnie<br />

symbolem bogactwa są banki, stąd koncepcja nawiązania<br />

do takiej budowli.<br />

Siedziba BRE Banku różni się zdecydowanie od innych<br />

tego typu obiektów. Otóż przyzwyczailiśmy<br />

Posiadamy:<br />

Specjalistyczny osprzęt<br />

do produkcji stolarki PVC i AL.<br />

Linie do gięcia łuków<br />

z profili okiennych PVC<br />

Okleiniarki profili PVC<br />

46 styczeń 2008<br />

się już do siedzib instytucji fi nansowych, które<br />

są pełne bogactwa i przepychu. Architekci chcieli<br />

zerwać ze złą tradycją budowania „z marmurów”,<br />

które przytłaczają klienta. W Bydgoszczy miał powstać<br />

budynek, który odzwierciedlałby nowoczesne,<br />

otwarte podejście do niego.<br />

Obiekt składa się z dwóch spichlerzy połączonych<br />

ze sobą betonowym, pionowym łącznikiem,<br />

gdzie znajdują się między innymi windy. Budynki<br />

są trzypiętrowe z podziemiami, w których mieści<br />

się skarbiec. Jeden od drugiego różni się wykończeniem<br />

zewnętrznym, bo architekci chcieli<br />

w ten sposób podkreślić ich odmienne funkcje.<br />

Otóż w pierwszym znajduje się część administracyjna,<br />

przeznaczona przede wszystkim dla<br />

pracowników banku, są tu też biura maklerskie.<br />

Pokryta jest ona okładziną ceramiczną z argetonu.<br />

Za to drugi budynek jest osłonięty szklaną<br />

ZPH “FREZWID” sp.j.<br />

ul. Piłsudskiego 7 B, 32-050 Skawina<br />

Tel : +48 12 276 33 51<br />

Fax :+48 12 276 50 68<br />

e-mail: marketing@frezwid.com.pl<br />

www.frezwid.com.pl<br />

ścianą kurtynową. Ta część jest dostępna dla<br />

klientów i ma symbolizować przejrzystość zawieranych<br />

tu transakcji fi nansowych. Andrzej Bulanda<br />

chciał w projekcie połączyć dwie sprzeczne<br />

ze sobą funkcje banku – z jednej strony otwartość,<br />

zaufanie, a z drugiej zamkniecie, niedostępność,<br />

ale też solidność. Dlatego zdecydował się<br />

na koncepcję jednego budynku zakrytego dla<br />

postronnych widzów, a drugiego otwartego<br />

i dostępnego dla każdego – stąd szklana elewacja.<br />

Stolarka aluminiowa okienna i drzwiowa<br />

zostały wyprodukowane przez Polnord. Firma<br />

ta dostarczyła całą systemową elewację aluminiowo-szklaną<br />

i aluminiowo-argetonową oraz<br />

aluminiowe elementy architektury wewnętrznej,<br />

wykonane z alukobondu. Systemowa elewacja<br />

została wyprodukowana na podstawie projektu<br />

technicznego i pod nadzorem Schüco. Wewnątrz<br />

zaprojektowano systemowe ścianki działowe,<br />

które są przeszklone u góry. Ich dostawcą była<br />

fi rma Bene. We wnętrzach banku, co jest dość<br />

nietypowe jak na wystrój instytucji fi nansowych<br />

przeważają szkło i surowy beton. Jednak dzięki<br />

drewnianym podłogom, odpowiednim dodatkom<br />

i meblom wnętrza nie są zimne.<br />

Architekci, pracując nad projektem, wyznaczyli<br />

sobie również inny cel. Otóż dzięki wyjątkowej<br />

lokalizacji, bo usytuowaniu banku na nadbrzeżu,<br />

chcieli stworzyć ramy do życia wokół, a budynek<br />

miał się przyczynić do tworzenia przestrzeni publicznej;<br />

miał być początkiem bulwaru.<br />

Wysiłki projektantów zostały nagrodzone – architekci<br />

otrzymali w 2000 roku nagrodę SARP-u.<br />

Pracowni udało się zrealizować także inny pomysł,<br />

bo przełamali stereotypowe dotychczas myślenie<br />

o projektowaniu banków.<br />

Magdalena Rocka<br />

Produkujemy:<br />

�Głowice z wymiennymi płytkami �Noże strugarskie<br />

�Narzędzia diamentowe �Piły tarczowe �Frezy trzpieniowe<br />

Zdjęcia: BRE Bank


FASADA A DOM PASYWNY<br />

Dom pasywny jest budynkiem o niezbyt ciekawym kształcie i małych oknach,<br />

ale jest za to bardzo energooszczędny i przyjazny dla środowiska. Jego<br />

południowa fasada powinna być przeszklona. Ma to na celu chwytanie dostępnego<br />

światła i dalsze jego wykorzystanie. Okna, drzwi oraz połączenia<br />

z pozostałymi ścianami muszą mieć niski współczynnik przenikania ciepła.<br />

Większość producentów fasad aluminiowych nie ma w swojej ofercie tych<br />

przeznaczonych tylko do domów pasywnych. A już zdecydowaną rzadkością<br />

są systemy z odpowienim certyfi katem. Na szczęście coraz więcej fi rm<br />

oferuje fasady o niskim współczynniku przenikania ciepła i takie rozwiązania<br />

mogą być zastosowane w domu pasywnym.<br />

Pierwszą prezentowaną w tym cyklu fi rmą jest Schüco, której motto – Energy<br />

2 – deklaruje oszczędzanie i pozyskiwanie energii. Oferuje ona szeroką<br />

gamę rozwiązań systemowych, które pozwalają także na realizację indywidualnych<br />

koncepcji klientów. Począwszy od perfekcyjnie wyglądających<br />

licznych odmian fasady słupowo-ryglowej, poprzez ciekawe fasady strukturalne,<br />

fasady przeciwpożarowe, po fasady<br />

synergiczne wykorzystujące promieniowanie<br />

słoneczne do produkcji energii elektrycznej lub<br />

ciepła. W numerze czerwcowym <strong>Forum</strong> opisaliśmy<br />

fasadę przeciwpożarową FW50+.BF, fasadę<br />

FW50+.HI oraz fasadę synergiczną FW50+<br />

z modułami fotowoltaicznymi. Oto kolejne:<br />

Fasada SMC 50.HI<br />

� Duża oszczędność energii ze względu<br />

na ekstremalnie niskie wartości współczynnika<br />

przenikania ciepła Uf już od 0,9 W/m<br />

� Najlepsza jakość i bezpieczeństwo dzięki<br />

wysokiemu stopniowi prefabrykacji<br />

ENERGOOSZCZĘDNOŚĆ<br />

Dużymi krokami zbliża się moment, w którym zaczną także w Polsce obowiązywać<br />

przepisy narzucające rozwiązania energooszczędne w budownictwie.<br />

Od 1 stycznia 2009 roku nowe mieszkania, budynki mieszkalne<br />

i biurowe będą musiały mieć świadectwa energetyczne, informujące<br />

o zapotrzebowaniu na energię potrzebną do ogrzania budynku. I choć<br />

dyrektywa EPBD (ang. the Energy Performance of Buildings Directive)<br />

obowiązuje w krajach UE już od stycznia 2006 roku, u nas ciągle jeszcze<br />

jest w fazie prac. Te nieuniknione przepisy prawne będą miały duże<br />

znaczenie także dla producentów okien i drzwi, ponieważ z jednej strony<br />

zwiększą rynek odbiorców energooszczędnych produktów, z drugiej zaś<br />

wymuszą ich produkcję.<br />

Wspomniana dyrektywa zmusi deweloperów oraz inwestorów do korzystania<br />

z elementów budowlanych spełniających podwyższone w stosunku<br />

do dziś obowiązujących standardy. Jednym z elementów nowych przepisów<br />

będzie obowiązek certyfi kacji budynków pod względem zapotrzebowania<br />

na energię. Pozwoli to potencjalnemu nabywcy zawczasu poznać<br />

zapotrzebowanie na ciepło i koszt ogrzewania budynku. Uzyskane świadectwo<br />

energetyczne zachowa swoją ważność przez 10 lat.<br />

Warto tutaj zaznaczyć, że pierwsze tego typu przepisy pojawiły się w Europie<br />

już w 1988 roku. Propagowały ideę budownictwa energooszczędnego,<br />

ale też kładły m.in. duży nacisk na odpowiednią jakość materiałów<br />

do izolacji termicznej, co w efekcie pozwoliło właścicielom domów<br />

i mieszkań płacić mniejsze rachunki za ogrzewanie. Wymagania stawiane<br />

budynkom energooszczędnym są, oczywiście, łagodniejsze od tych dla<br />

obiektów pasywnych. Jednak wydaje się, że w miarę obniżania kosztów<br />

inwestycji, te drugie będą stawały się coraz bardziej popularne. A niektóre<br />

ich cechy mogą zapewnić odpowiednie okna. (hacz)<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

ALUMINIUM<br />

� Ten sam wygląd uszczelek wewnętrznych słupka i rygla<br />

� Możliwość zastosowania listew mocujących szkło oraz listew maskujących<br />

z systemu fasadowego FW 50+<br />

� Wewnętrzna i zewnętrzna uszczelka przyszybowa jest osadzana w warsztacie<br />

� Prosta linia cięcia profi li rygla przy zachowaniu drenażu kaskadowego<br />

Ponadto fi rma proponuje okna z tworzywa sztucznego PCV-U systemu Corona<br />

CT 70, Corona SI 82 i Corona SI 82+, o bardzo nowoczesnej linii i smukłej budowie<br />

profi lu. Bogata paleta kolorów oraz oklein zapewnia swobodę projektowania<br />

wnętrz i elewacji. Jako przykład opiszmy okno Corona SI 82+<br />

Okno Corona SI 82+<br />

� Nadaje się do domów pasywnych i wysokoenergooszczędnych,<br />

Uf od 0,75 W/(m 2 K)<br />

� Głębokość zabudowy tylko 82 mm, szerokość<br />

czołowa widocznych profi li tylko 120<br />

mm<br />

� Optymalna szczelność dzięki 3 płaszczyznom<br />

uszczelnień<br />

� Najwyższa izolacyjność cieplna zapewniona<br />

przez 8 komór<br />

� Eliminacja mostków termicznych dzięki<br />

zastosowaniu innowacyjnej, opatentowanej<br />

technologii łączenia PVC z aluminium<br />

� Bardzo duża oferta kolorystyczna: okleiny drewnopodobne i jednobarwne<br />

Wygląda na to, że w przyszłości jest szansa, iż domy pasywne będą nie tylko<br />

miały wysoki standard energetyczny, ale też atrakcyjny wygląd. (dod)<br />

HeKaPlast – OKNA DLA WYMAGAJĄCYCH<br />

Firma HeKaPlast Polska w 2006 roku rozpoczęła w Lesznie produkcję okien i drzwi.<br />

Fabryka w Polsce jest już czwartym zakładem należącym do Grupy HeKa – niemieckiego<br />

producenta stolarki o ponad czterdziestoletniej tradycji i doświadczeniu.<br />

Szeroka oferta okien i drzwi Schüco, doświadczenie i zaangażowanie pracowników<br />

oraz dbałość o wysoką jakość wyrobów są nadrzędnymi wartościami, a wysokie standardy<br />

obsługi oraz rozsądna polityka cenowa – to atuty, którymi HeKaPlast chce zdobyć<br />

klientów także z Polski i krajów Europy Środkowej. Na powierzchni ponad 2000 m2 hali produkowane jest 45 tys. jednostek okiennych rocznie. Zautomatyzowane linie<br />

produkcyjne gwarantują wysoką jakość i szybką realizację zleceń. W naszej podstawowej<br />

ofercie znajdziecie Państwo profile pięciokomorowe systemu Corona CT70 AS<br />

aż w trzech wariantach stylistycznych: Classic, Design oraz Cava. Wszystkie skrzydła<br />

wykonywane są standardowo w wersji uchylno-rozwieranej oraz wyposażone w 2 narożniki<br />

antywyważeniowe i blokadę błędnej obsługi.<br />

Naszym priorytetem jest promowanie rozwiązań mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa,<br />

uwzględniających potrzeby osób starszych i niepełnosprawnych oraz<br />

oszczędność zużywanej do ogrzewania domów energii.<br />

Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą oraz do współpracy zainteresowane<br />

salony sprzedaży stolarki, firmy budowlane, deweloperów oraz spółdzielnie mieszkaniowe<br />

z terenu całej Polski. HeKaPlast Polska ma ambicje stać się ważnym i rzetelnym<br />

partnerem w realizacji Państwa planów i inwestycji przez wiele następnych lat.<br />

Kontakt:<br />

HeKaPlast Polska Sp. z o.o.<br />

i Spółka. Spółka komandytowa<br />

ul. Wiosenna 17, 64-100 Leszno<br />

Tel. +48 (0) 65 525 42 90<br />

Fax. +48 (0) 65 525 42 91<br />

e-mail: info@hekaplast.pl,<br />

m.sprengel@hekaplast.pl<br />

www.hekaplast.pl<br />

styczeń 2008 47


FORUM BRANŻOWE<br />

PRODUKCJA<br />

MASZYNY DUŻE I MAŁE<br />

Żaden producent nie ma szans na wykonywanie swoich zadań i wypracowywanie zysków<br />

bez odpowiedniego parku maszynowego. Dla wytwórców stolarki jest to określony szereg<br />

maszyn, uzależniony od wielkości fi rmy i produkcji. Ponieważ na rynku najwięcej jest przedsiębiorstw<br />

średniej wielkości, przyjrzyjmy się typowemu parkowi maszynowemu na przykładzie<br />

gościnnego Techmaprojektu.<br />

Firma powstała ze struktur przedsiębiorstwa<br />

państwowego, kontynuując 15-letnie doświadczenie<br />

w branży projektowo-budowlanej swego<br />

poprzednika. Przekształcona w spółkę prawa handlowego,<br />

nie poddała się załamaniom gospodarki<br />

i przetrwała na rynku. Radzi sobie całkiem nieźle,<br />

choć jak każdy ekspansywny przedsiębiorca,<br />

nie jest do końca zadowolona ze swoich osiągnięć<br />

i chce zwiększać produkcję. Ze względu na umiejscowienie<br />

zakładu produkcyjnego i koszty transportu,<br />

głównym rynkiem jest dla niej Warszawa<br />

i województwo mazowieckie.<br />

Usytuowana w podwarszawskim Nieporęcie<br />

fabryka ma zdolność produkcyjną na poziomie<br />

100 okien dziennie przy jednej zmianie. Główną<br />

specjalnością fi rmy jest stolarka okienna z PCW,<br />

niezmiennie od 1992 roku produkowana z profi li<br />

Veka. Od 1994 roku rozszerzono produkcję o sto-<br />

48 styczeń 2008<br />

larkę aluminiową z profi li Yawal, Metalplast<br />

i Ponzio.<br />

Firma sukcesywnie wymienia i unowocześnia swój<br />

park maszynowy. Jako typowy przedstawiciel tej<br />

klasy przedsiębiorstw korzysta głównie z maszyn<br />

oferowanych przez uznanych producentów, takich<br />

jak Urban, Wegoma, ale też Haffner czy polska<br />

Delta. Wprowadzenie nowych automatycznych<br />

maszyn zastępuje też w pewnym stopniu pracę<br />

ludzi, którzy w obecnych polskich realiach często<br />

szukają zatrudnienia poza granicami kraju.<br />

Na początku ciągu produkcyjnego profi -<br />

le są przycinane pod wymiar na sterowanej<br />

numeryczne pile dwugłowicowej Rapid, zgodnie<br />

z programem optymalizującym listę cięć (fot. 1).<br />

System pneumatyczny wysuwa tarcze i dostosowuje<br />

docisk profi lu. Operator ustawiając parametry<br />

może liczyć na automatyczne regulowanie<br />

1 2<br />

kątów. Niedaleko stoi wysłużona dwugłowicowa<br />

piła (fot. 2). Ten zestaw był za każdym razem<br />

nastawiany ręcznie, co wydłużało czas pracy<br />

z jednym profi lem. I choć został zastąpiony przez<br />

nowocześniejsze maszyny, nadal działa. Nie złomowano<br />

go i może zastąpić półautomaty podczas<br />

przerw technologicznych, konserwacyjnych<br />

czy w chwilach awarii.<br />

Do cięcia wzmocnień przewidziano oddzielne,<br />

równoległe do pierwszego, stanowisko pracy<br />

(fot. 3). Piła do metalu doskonale radzi sobie<br />

ze wszystkimi stalowymi profi lami przewidzianymi<br />

przez systemodawcę jako wzmocnienia konstrukcji<br />

stolarki.<br />

W typowych oknach montowane są standardowo<br />

profi le grubości 1,5 mm, zaś w konstrukcjach wymagających<br />

większej sztywności 2- lub 3-milimetrowe.<br />

3<br />

Do wykonania odwodnień i frezowania otworów<br />

używa się w Techmaprojekcie frezarek<br />

marki Haffner i Urban (fot. 4, 5). Elektropneumatycznie<br />

sterowane maszyny są wytrzymałe. Dzięki<br />

prostej obsłudze, krótkiemu czasowi uzbrajania<br />

i indywidualnym regulacjom, frezarki te łatwo<br />

dostosować do parametrów obrabianych profi<br />

li. Wyposażono je w wysokoobrotowe silniki<br />

dużej mocy. Głowice robocze można regulować<br />

na wysokość i głębokość. Również na tym stanowisku<br />

starsze modele maszyn, ustawiane ręcznie,


są utrzymywane w ruchu i używane w sytuacjach<br />

awaryjnych lub wówczas, gdy nawał zamówień<br />

wymaga utworzenia dodatkowych stanowisk.<br />

Uzbrojone w stal profi le łączy dwugłowicowa<br />

4<br />

zgrzewarka marki Wegoma (fot. 6). Wypływka<br />

zgrzewu jest regulowana w zakresie 0,2–2mm.<br />

Systemy bezpieczeństwa kontrolują między innymi<br />

odpowiedni docisk profi li, sprawdzają temperaturę<br />

i ciśnienie. Firma planuje w niedługim czasie<br />

zakup zgrzewarki czterogłowicowej.<br />

W hali produkcyjnej Techmaprojektu jedną<br />

z bardziej efektywnych maszyn jest automat<br />

5 8<br />

oczyszczający narożniki. Kiedyś tę operację<br />

wykonywano ręcznie. Obecnie w automatycznej<br />

maszynie czujniki odczytują grubość profi lu i rozpoznają<br />

go spośród zaprogramowanych. Zgodnie<br />

z odczytanymi parametrami narożniki zgrzanego<br />

okna są oczyszczane przez frezowanie. Automatyczne<br />

usunięcie wiórów kończy ten proces<br />

i element stolarki jest przygotowany do założenia<br />

uszczelek. Odbywa się to ręcznie, na kolejnym<br />

stanowisku. Kierownik produkcji uważa, że taki<br />

sposób montażu jest najskuteczniejszy i najmniej<br />

zawodny.<br />

6 9<br />

Podczas zakładania okuć specjalistyczne stoły<br />

przechylają element okienny do wybranego położenia<br />

roboczego (fot. 7). Mogą odchylać się nawet<br />

o 180°. Podajnik rolkowy sprzyja wydajnej pracy.<br />

Bardzo pomocna w hali produkcyjnej jest możli-<br />

wość ustawiania wysokości stołu, tak aby była<br />

zintegrowana z całą linią produkcyjną.<br />

Na kolejnym stole odbywa się okuwanie ram<br />

i montaż skrzydeł (fot. 8). W dalszym etapie ciągu<br />

7<br />

produkcyjnego następują: szklenie, regulacja wyrobu<br />

i ostateczna kontrola jakości.<br />

Prasa do montażu i kontroli szklenia, na której<br />

umieszcza się element okienny, jest wyposażona<br />

w belki dociskowe (fot. 9). Mają one możliwość<br />

pneumatycznego obniżania elementu poniżej powierzchni<br />

urządzenia, co ułatwia transport. Wysokość<br />

można ustawiać bezstopniowo o 500 mm.<br />

Ciśnienie mocowania nastawiane jest przez regulator<br />

ciśnienia z manometrem.<br />

Pracownicy Techmaprojektu używają narzędzi<br />

pneumatycznych pracujących pod<br />

ciśnieniem 5 atmosfer. Zakupione pierwotnie<br />

wkrętarki, młotki itp. zostały zastąpione przez<br />

urządzenia tak dobrane, aby miały większe obroty,<br />

były mocniejsze i ciche. Obecnie postawiono<br />

na japońskie produkty Makity.<br />

Na zakończenie warto wspomnieć o bardzo użytecznym,<br />

ale zupełnie niekojarzonym z procesem<br />

produkcyjnym narzędziu, mianowicie o Interne-<br />

cie. Produkcja nie może rozwijać się bez zbytu,<br />

czyli bez klientów.<br />

Wielcy gracze na rynku stolarki otworowej mają<br />

możliwość sprzedaży poza granicami, choćby<br />

ze względu na swoje powiązania z kapitałem za-<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

PRODUKCJA<br />

granicznym. Najmniejsi, drobni producenci nie mają<br />

takich mocy przerobowych, aby o tym myśleć. Jednak<br />

fi rmy ze środka, mogą produkować więcej, jeśli tylko<br />

będą miały zamówienia. I tu Internet może przyjść<br />

z pomocą. Dzięki swojej stronie WWW i zamieszczonej<br />

na niej ofercie, Techmaprojekt dokonał już kilku<br />

udanych sprzedaży poza granicami Polski. Okazuje<br />

się, że nawet po doliczeniu, wydawałoby się dużych,<br />

kosztów transportu, wyrób jest konkurencyjny cenowo<br />

w stosunku do produktów niemieckich czy skandynawskich.<br />

Poza tym emigrujący Polacy, gdy już osiądą<br />

w nowym kraju, czasem kierowani sentymentem,<br />

a czasem możliwością dokładnego porozumienia się,<br />

wybierają fi rmy polskie.<br />

Wisława Karolewska<br />

styczeń 2008 49


FORUM BRANŻOWE<br />

MASZYNY<br />

O PRACY LINII<br />

Linie zgrzewająco-czyszczące są obecnie najchętniej<br />

kupowanym ogniwem ciągów produkcyjnych.<br />

Jednocześnie trudno oprzeć się wrażeniu, iż jakość<br />

oferowanych na naszym rynku linii jest bardzo<br />

różna, co ma oczywiście swoje odzwierciedlenie<br />

w wysokości cen. Czym jednak jest jakość linii?<br />

Co ją określa, co ma na to wpływ? Na tych kilka<br />

– wydawałoby się – podstawowych pytań, warto<br />

odpowiedzieć sobie przed zakupem maszyn.<br />

Zasadniczo jakość linii zgrzewająco-czyszczących<br />

określają cechy z zakresu: budowy mechanicznej,<br />

szeroko rozumianego systemu sterowania (software,<br />

elektronika) oraz sposobu pracy linii.<br />

Na dwa z powyżej wymienionych zagadnień,<br />

większość kupujących zna odpowiedź, ale jak<br />

scharakteryzować sposób pracy linii?<br />

Jest oczywiste, że budowa mechaniczna jest odpowiedzialna<br />

za długowieczność maszyny i zachowanie<br />

tych samych parametrów pracy przez lata,<br />

a wspólnie z systemem sterowania – za precyzję<br />

pracy i łatwość obsługi.<br />

Skoncentrujmy się na jakości linii: na sposobie<br />

pracy. Ten punkt łączy w sobie po trosze oba<br />

poprzednie, ale jego sedno leży w przemyśleniu<br />

konstrukcji linii zgrzewająco-czyszczącej jako elementu<br />

całości ciągu produkcyjnego. Zapominając<br />

więc na chwilę, w jaki sposób zgrzewarka czyta<br />

pozycję głowic, a oczyszczarka napędza swoje<br />

osie, zobaczmy co dzieje się na początku i na końcu<br />

pracy linii.<br />

Faza 1. Operator ma za zadanie nałożenie czterech<br />

odcinków profi lu, uciętych na odpowiedni<br />

wymiar na poszczególne głowice – załóżmy,<br />

że pełne nałożenie (od pobrania pierwszego odcinka<br />

ze stojaka, aż do włączenia przycisku start)<br />

trwa 30 sekund. Załóżmy też, że czas centrowania<br />

i zaciskania tych elementów wynosi 8 sekund,<br />

a czasy technologiczne (topienie i łączenie) odpowiednio<br />

30 i 30 sekund, że wyładowanie zgrzewki<br />

(na stół chłodzący) tak, by można było wkładać<br />

następny element zajmuje 10 sekund. Suma tych<br />

czasów daje 108 sekund. Tyle potrzeba na pierwsze<br />

fazę taktu pracy linii.<br />

Faza 2. Studzenie (najmniej istotne z punktu widzenia<br />

wydajności linii), które trwa ok. 30 sekund.<br />

50 styczeń 2008<br />

Faza 3. Trzeci składnik pracy linii, czyli oczyszczanie<br />

i obracanie zgrzewki. Aby nie zaburzyć wydajności<br />

linii, ostatnie ogniwo nie może być wolniejsze niż<br />

108 sekund, inaczej elementy ze zgrzewarki będą<br />

czekały w kolejce, więc wydajność linii drastycznie<br />

spadnie. Skoncentrujmy się zatem na stole<br />

obrotowym i oczyszczarce. Obecnie, przy dużym<br />

zaawansowaniu technicznym urządzeń, możemy<br />

oczyścić jedno naroże ramy czy skrzydła „okrąglaka”<br />

w czasie do 20 sekund, zachowując wysoką<br />

jakość obróbki. Tak więc licząc sam czas „maszynowy”,<br />

oczyszczanie 4 naroży trwa 80 sekund.<br />

Pozostaje 28 sekund na obracanie elementu,<br />

co oznacza, że na pobranie go do oczyszczarki<br />

(ze stacji obrotowej) i obrót dla jednego naroża<br />

mamy średnio 7 sekund!<br />

W tym miejscu się dowiadujemy się, czym<br />

jest sposób pracy linii. Otóż, jest to takie przemyślenie<br />

konstrukcji i zsynchronizowanie pracy<br />

całej linii, aby mając „niewygodne” wymiary zgrzewek<br />

(duże ramy np. 2000 x 2000 mm czy wąskie<br />

i długie skrzydła, balkony, drzwi) można było obracać<br />

element w czasie nie zaburzającym wydajności<br />

– tu 7 sekund. Istotą dobrego sposobu pracy linii<br />

będzie zatem takie zaprojektowanie poszczególnych<br />

składowych zestawu, by uwzględniały one<br />

realne, produkcyjne potrzeby, a nie zapewniały<br />

testową wydajność liczoną dla prostej zgrzewki<br />

1500 x 1500 mm. W większości pracujących u nas<br />

w kraju konstrukcji to trzecia faza (obracanie<br />

i czyszczenie) jest tzw. wąskim gardłem, ze względu<br />

na nieergonomiczny sposób pracy linii (w tym<br />

wypadku dotyczy to głównie stacji obrotowych).<br />

Obecnie pojawiły się już najnowsze modele linii,<br />

wyposażone w szybkie stacje obrotowe, które bez<br />

problemu umożliwiają osiąganie niemożliwej dotąd<br />

wydajności całej linii jako ciągu pracującego<br />

w takcie. Kolejnym krokiem będzie wprowadzenie<br />

systemu sterowania, pozwalającego na połączenie<br />

wszystkich trzech faz dodatkowym oprogramowaniem<br />

analitycznym, które znając czasy technologiczne<br />

każdej z tych faz, będzie informowało,<br />

np.: operatora zgrzewarki, ile ma sekund na nałożenie<br />

czterech odcinków i zatwierdzenie cyklu,<br />

by nie zaburzyć taktu.<br />

Przy tak szerokiej ofercie<br />

maszyn na rynku,<br />

warto zacząć fi ltrowanie<br />

ofert na podstawie<br />

konstrukcji linii<br />

jako całości, zakładając<br />

pracę z profi lami<br />

dla wszystkich (przekrojowo)<br />

wymiarów<br />

zgrzewek, co warunkuje<br />

prawdziwe<br />

utrzymanie wydajności<br />

w przemysłowym<br />

ciągu produkcyjnym.<br />

Grzegorz Osada<br />

Fimtec Polska<br />

Muzeum Powstania Warszawskiego łączy<br />

historię z nowoczesnością na wielu płaszczyznach.<br />

Dotyczy to bowiem nie tylko<br />

sposobu ekspozycji, przeplatającego najnowsze<br />

techniki multimedialne ze stricte<br />

muzealnymi eksponatami, ale także samej<br />

architektury obiektów i sposobu ich renowacji.<br />

Znakiem rozpoznawczym Muzeum jest widoczna<br />

z dala 32-metrowej wysokości wieża zwieńczona<br />

kotwicą – symbolem Polski Walczącej. Osłonięto ją<br />

ścianami kurtynowymi. Szerzej opiszemy je w następnym<br />

numerze „<strong>Forum</strong>”.<br />

Wygląd wieży, jakby nieco zrujnowanej, nawiązuje<br />

do zniszczonego w czasie wojny miasta,<br />

ale w jej wnętrzu znajduje się panoramiczna winda,<br />

dowożąca zwiedzających do tarasu widokowego<br />

znajdującego się na szczycie. Można z niego<br />

podziwiać panoramę Warszawy, zaś patrząc w dół<br />

widzi się połączenie starego z nowym – jakby ideę<br />

Muzeum. Mieści się ono bowiem w budynkach na-<br />

Taras widokowy na szczycie wieży osłaniają szklane<br />

ściany kurtynowe.<br />

leżących niegdyś do elektrowni tramwajowej przy<br />

ul. Przyokopowej 28. Wybudowano ją z inicjatywy<br />

Towarzystwa Tramwajów Warszawskich w latach<br />

1904–1908. W tym czasie ułożono również<br />

bocznicę kolejową, wykopano studnię artezyjską<br />

i postawiono budynek administracji. Po eksplozji<br />

kotłów w 1917 roku wstawiono nowy kocioł parowy<br />

fi rmy Babcock-Werke. Jako ciekawostkę podam,<br />

że jego powierzchnia grzewcza miała ponad<br />

300 m 2 , a z wydajnością 6000 kg pary na godzinę<br />

należał do najnowocześniejszych ówcześnie konstrukcji.<br />

Kocioł ten po wojnie był wykorzystywany<br />

do ogrzewania budynków w promieniu kilometra,<br />

a działał do końca lat 80. XX wieku. Obecnie,<br />

po odrestaurowaniu, jest jednym z elementów<br />

ekspozycji Muzeum.<br />

Obiektu nie ominęła wojna – w 1944 roku elektrownia<br />

została zbombardowana przez Niemców,<br />

a ocalałe mury wysadzono. Po wojnie przekształcono<br />

go w ciepłownię, zaś budynek administracji


DRUGIE ŻYCIE ELEKTROWNI<br />

obniżono o jedno piętro – jego ostatnim użytkownikiem<br />

był SPEC.<br />

W latach 70. ub. wieku ceglaną fasadę pokryto<br />

tynkiem, tzw. barankiem – w kolorze szarym – który<br />

podczas renowacji obiektu przysporzył sporo<br />

kłopotu.<br />

Stolarka<br />

W obiektach wchodzących w skład Muzeum Powstania<br />

Warszawskiego odtworzono dawne okna,<br />

precyzyjnie kopiując ich wygląd i materiały. Kilka<br />

stalowych okien było w na tyle dobrym stanie, iż<br />

po gruntownej renowacji wróciły na swoje miejsce.<br />

Pozostałe wykonano według dokumentacji<br />

konserwatorskiej w Metlaplast Bielsko.<br />

Otwory okienne w obu budynkach przemysłowych<br />

mają dwa odrębne elementy wypełniające. Od zewnątrz<br />

są to okna żeliwne, bez szklenia, w formie<br />

kraty. Natomiast od wewnątrz, w pomieszczeniach<br />

klimatyzowanych, znajdują się szyby zespolone<br />

o kształcie łukowym, bezszprosowe, osadzone<br />

w ramie stalowej i nieotwierane. Otwiera się jedynie<br />

drzwi balkonowe, przez które wychodzi się<br />

z sal ekspozycyjnych na tarasy pierwszego piętra.<br />

Są to konstrukcje przesuwne z kształtowników<br />

aluminiowych z przekładkami termicznymi, wykonane<br />

na zamówienie także w Metalplast Bielsko.<br />

W budynku biurowym okna są znacznie mniejsze,<br />

z drewna iglastego, klejonego warstwowo, lakierowane<br />

kryjąco na ciemny brąz (kolor RAL 8017).<br />

Ich wykonawcą jest Stolbud Włoszczowa, konstrukcja<br />

zaś jednoramowa, w systemie WS-6000,<br />

wyposażona w okapnik SoftTermo i szklona<br />

szkłem niskoemisyjnym U=1,1.<br />

Na poziomie dziedzińca, w głównym wejściu<br />

do budynku znajdują się szerokie bezprogowe<br />

drzwi z uchwytami – podczas adaptacji budynku<br />

postarano się, by był on przyjazny dla osób niepełnosprawnych.<br />

Pozostałe drzwi zewnętrzne,<br />

a jest ich w Muzeum kilka i to różnej wielkości pochodzą<br />

z fi rmy Jakra Corporation; pomieszcze-<br />

Budynek kasy muzeum po i przed remontem; z tyłu widoczny budynek biurowy.<br />

nia muzealne są natomiast porozdzielane płaszczowymi<br />

drzwiami przeciwpożarowymi ze stali,<br />

wyprodukowanymi w Mercorze.<br />

Trudy przebudowy<br />

Głównymi obiektami Muzeum są dawna maszynownia<br />

i elektrownia. Z wnętrza ogromnej hali<br />

Z bezprogowych drzwi mogą korzystać osoby niepełnosprawne.<br />

elektrowni na czas prac zdemontowano kotły.<br />

Sporym problemem i wyzwaniem dla wykonawców<br />

było usunięcie starego tynku.<br />

– Tradycyjne metody mechaniczne takie jak skuwanie,<br />

piaskowanie czy ścieranie, zupełnie się<br />

nie sprawdzały. Beton bardzo mocno przylegał<br />

do pierwotnej warstwy cegły – skuwany dłutem<br />

i motkiem odrywał się razem z warstwą cegieł,<br />

a ścierany w niewielkim stopniu, topił się niszcząc<br />

tarcze – jak się potem okazało z powodu domieszki<br />

polimerów – wyjaśniał konserwator, Bogusław<br />

Kornecki, w jednym z wywiadów. Ostatecznie<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

REALIZACJE<br />

wynalazł nowatorską metodę, polegającą na podgrzewaniu<br />

tynku palnikiem. „Przypieczony” tynk<br />

staje się bardzo kruchy i łatwo go skuć. Za ten<br />

wynalazek jego autor został w 2006 roku na 34.<br />

Międzynarodowej Wystawie Wynalazczości w Genewie<br />

uhonorowany złotym medalem z wyróżnieniem<br />

i statuetką „Geniusza”. Sprawdzona na elewacjach<br />

Muzeum metoda pokazała, jak można<br />

czyścić stare mury szybko i nieinwazyjnie – w ciągu<br />

3 miesięcy usunięto stare tynki z około 6 tys. m 2<br />

elewacji i ogrodzenia. Odsłonięte w dawnej hali<br />

generatorów cegły następnie oczyszczono, uzupełniono<br />

ubytki i zakonserwowano. Natomiast<br />

na murach hali kotłów położono gruboziarnisty<br />

tynk szlachetny kategorii IV, grubości 15 mm.<br />

W końcu na gotową elewację powrócił herb stolicy<br />

– żeliwna tarcza z Syreną, będąca elementem<br />

symbolu Tramwajów Warszawskich.<br />

Perełka architektury przemysłowej<br />

Znajdujące się na terenie elektrowni tramwajowej<br />

obiekty, mimo zniszczenia, miały dużą wartość zabytkową<br />

i architektoniczną. Zajrzyjmy do ich dokumentacji:<br />

„Ceglane budynki o niesymetrycznym<br />

układzie z wieloosiowymi elewacjami, z oknami<br />

w rzędach tworzących arkady zamknięte ceglanymi<br />

nadłuczami, dekoracyjnymi ceglanymi fryzami,<br />

narożnymi wieżami i elewacjami wyłożonymi<br />

licowaną cegłą. Charakteryzują się one wyjątkowo<br />

starannym i jednolitym opracowywaniem<br />

architektonicznym. Zniszczenia wojenne oraz<br />

powojenna dewastacja doprowadziły do zniszczenia<br />

dużej części walorów architektonicznych<br />

i przestrzennych całego zespołu. Jest to jednak jeden<br />

z najciekawszych pomników okresu bujnego<br />

rozwoju wielkomiejskiej infrastruktury technicznej<br />

Warszawy. Zespół składa się z następujących<br />

budynków: hali kotłowni wraz z maszynownią<br />

i pompownią, administracyjno-mieszkalnego,<br />

portierni z bramą wjazdową z metalowymi ogrodzeniami<br />

na ceglanej podmurówce, ceglanym<br />

murem, według projektów i licencji fi rmy Siemens-Schuckert.”<br />

Hanna Czerska<br />

styczeń 2008 51<br />

Zdjęcia: Sławomir Czerski


FORUM BRANŻOWE<br />

MARKETING<br />

EMOCJE CZYNNIKIEM RYNKOWYM<br />

Przed sześcioma laty, kiedy to fi rma Kömmerling wycofała ze stosowania stabilizatory ołowiowe,<br />

rzecznik jej, Helmut Marzahn, udzielił miesięcznikowi „Bauelemente Bau” wywiadu,<br />

w którym wyjaśniał, jakie nadzieje wiąże fi rma z tą decyzją. Jako pierwszoplanowych<br />

używał wówczas argumentów społecznych, uzasadniając wprowadzenie nowych stabilizatorów<br />

chęcią dostosowania się do rosnącej świadomości proekologicznej społeczeństwa.<br />

A oto kilka cytatów z ówczesnego wywiadu Marzahna:<br />

Jako przedsiębiorstwo jesteśmy bardzo dalecy<br />

od tego, by w jakikolwiek sposób atakować<br />

czy dyskredytować (…) sprawdzony już stabilizator<br />

ołowiowy. Naszym tematem nie jest produkt<br />

„bezołowiowy”, lecz „zawierający CaZn”. Musimy<br />

jednak przyjąć też do wiadomości, że oczywiście<br />

istnieje coraz większa grupa ekspertów, opiniotwórców<br />

i polityków, którzy dążą do zmniejszenia<br />

skali stosowania ołowiu w procesach produkcyjnych,<br />

aby w ten sposób wykluczyć wszelkie ryzyko<br />

dla określonych grup osób.<br />

JEDNAK<br />

Kömmerling nie prowadzi przecież żadnej wojny<br />

religijnej w sprawie stabilizatorów (...). Kto potrafi<br />

produkować profi le stabilizowane ołowiem lepiej<br />

i bardziej ekonomicznie oraz umie nadal przekonać<br />

inwestorów o ich zaletach, powinien pozostać<br />

przy ołowiu, i zapewne to zrobi,<br />

BO<br />

Stabilizatory ołowiowe – tak samo, jak i kadm –<br />

nie są uważane w fazie użytkowania, a więc podczas<br />

eksploatacji okien, za powodujące ryzyko.<br />

Natomiast fazom produkcji i utylizacji przypisuje<br />

się duże ryzyko.<br />

DLATEGO<br />

W marcu 2000 roku cały przemysł związany z PCW<br />

– a więc producenci PCW, wytwórcy dodatków<br />

i przetwórstwo PCW – podpisali wspólną deklarację<br />

w sprawie ustawicznego doskonalenia tworzywa<br />

PCW i produkowanych z niego wyrobów.<br />

Tym samym przemysł zobowiązał się do ciągłego<br />

rozwoju i systematycznej jego kontroli oraz oceny<br />

przez instytucje niezależne. Godne uwagi jest to,<br />

że stabilizator kadmowy w roku 2001 całkowicie<br />

został wyeliminowany z produkcji, natomiast zastosowanie<br />

stabilizatorów ołowiowych zmniejszy<br />

się do roku 2010 o jedną trzecią. Naszą decyzją<br />

wyprzedziliśmy zatem w sposób bardzo znaczący<br />

te długofalowe zamierzenia.<br />

ALE<br />

Ostatecznie każde przedsiębiorstwo samo musi<br />

zdecydować, czy nadal chce wykorzystywać<br />

i bronić stabilizatorów ołowiowych, czy też raczej<br />

pragnie już na wstępie uniknąć takiej dyskusji<br />

z opinią publiczną. Gdyby rzeczywiście<br />

konkurencja poszła naszym śladem, przyjąłbym<br />

to ze smutkiem, ale i z radością: z mojego punktu<br />

widzenia mogłoby to przyczynić się do umocnienia<br />

wiarygodności okien PCW i pozytywnego oddziaływania<br />

na opinię publiczną, w tym również<br />

52 styczeń 2008<br />

– i szczególnie – na opinię instytucji politycznych.<br />

Ostatecznie wszyscy mogliby przecież na tym<br />

skorzystać, a okna PCW mogłyby przeżyć swój<br />

renesans.<br />

PONIEWAŻ<br />

Profi le CaZn znacznie lepiej zachowują się w normalnych<br />

warunkach pogodowych, a zwłaszcza<br />

w agresywnej atmosferze. Niezauważalna prawie<br />

zmiana barwy przez lata użytkowania okna teraz<br />

wydaje się jeszcze mniejsza, ponadto profi le<br />

dłużej zachowują połysk. Wraz z poprawą jakości<br />

powierzchni zmniejsza się podatność na zabrudzenie.<br />

Równie ważne jest jednak i to, że udało<br />

się nam zachować właściwości mechaniczne i termiczne<br />

marek profi li stabilizowanych ołowiem.<br />

Drugim rodzajem argumentacji, jaką przytaczał<br />

wówczas w swym wywiadzie Helmut Marzahn,<br />

były względy marketingowe. Motywował on<br />

swoją admirację stabilizatora CaZn czynnikami<br />

rynkowymi i wizją PCW jako materiału proekologicznego:<br />

Nie chcielibyśmy podążać za oczekiwanym wynikiem<br />

dyskusji publicznej na temat ołowiu, lecz<br />

wyprzedzać go. Są już pewne niepodważalne fakty,<br />

które wyznaczają nowe drogi: w Danii stabilizator<br />

ołowiowy jako dodatek do twardego PCW<br />

jest od 1 grudnia 2001 roku zabroniony. W tym<br />

wypadku nie chodzi zatem o uczucia czy interpretacje,<br />

lecz o konkretne decyzje.<br />

ALBOWIEM<br />

W świadomości nabywcy okno z tworzywa<br />

sztucznego jest wytworem techniki, natomiast<br />

okno drewniane to część natury. Przekonanie<br />

takie nie jest aż tak bardzo oczywiste, ale też<br />

nie jest z gruntu fałszywe.<br />

Dzięki prowadzonym przez nas badaniom rynkowym<br />

wiemy jednak, że istnieje pewna, wcale<br />

niemała grupa nabywców, którzy ciągle wahają<br />

się między racjonalnością i emocjonalnością obu<br />

materiałów. Wybór pro PCW lub kontra drewno<br />

i odwrotnie jest często zupełnie przypadkowy.<br />

Dla tej grupy stabilizator może być elementem<br />

decydującym o zakupie, ponieważ klient dbający<br />

o czystość środowiska naturalnego dostrzeże<br />

tu istnienie zalety lub nieobecność przypisywanej<br />

tworzywu wady. A zatem: przejście od stabilizatorów<br />

ołowiowych do tych bazujących na CaZn<br />

jest dla fi rmy Kömmerling przede wszystkim<br />

klasyczną optymalizacją produktu, drogą dającą<br />

partnerom i klientom możliwość nabycia jeszcze<br />

lepszych okien.<br />

DLATEGO<br />

Nasi klienci otrzymali znacznie lepszy produkt bez<br />

narzutów cenowych, produkt, który lepiej pasuje<br />

do obecnego klimatu opinii publicznej i zachowań<br />

rynkowych, i który zapewnia im szczególną pozycję<br />

wobec konkurencji.<br />

BO<br />

Dla producenta okien – niezależnie od tego,<br />

czy jest on zorientowany na produkcję rzemieślniczą,<br />

czy przemysłową – a także jego odbiorcy,<br />

istotne korzyści wypływają już choćby z faktu,<br />

że otrzymuje on lepszy produkt bez dodatkowych<br />

kosztów. Stabilizatory CaZn mają wystarczająco<br />

dużo zalet, by w rywalizacji z konkurencją zyskać<br />

przewagę. Wszyscy wiemy, że producenci<br />

i handlowcy pilnie poszukiwali argumentów,<br />

by zdystansować się od konkurencji. Wprowadzając<br />

do produkcji CaZn, dajemy im do dyspozycji<br />

kolejny argument emocjonalny, ale i racjonalny,<br />

wręcz nowy temat, który przemawia za naszymi<br />

systemami. Właśnie przeszłość okna z tworzywa<br />

sztucznego pokazuje, jak silnie zakorzeniły się<br />

w świadomości inwestorów i projektantów zalety<br />

fi zyczne, technologiczne i ekologiczne tego tworzywa.<br />

Oferując stabilizatory CaZn dajemy więcej<br />

– i równocześnie usuwamy z rynku wątpliwości<br />

wokół tradycyjnych dodatków.<br />

I jeżeli temat profi li bezołowiowych pojawia się<br />

dzisiaj na polskim rynku, to nie miejmy złudzeń<br />

– jest efektem jakiejś szczególnej, proekologicznej<br />

wrażliwości niektórych dostawców profi li okiennych.<br />

Jest to bowiem jedynie element tworzenia<br />

odmienności rynkowej, budowania przewagi<br />

emocjonalnej, która zawarta w „ekologiczności”,<br />

komunikowana zostaje klientowi jako możliwość<br />

jego wkładu w „czystość” otoczenia.<br />

W tym znaczeniu jest to zachowanie standardowe,<br />

wykorzystujące realną przewagę rynkową.<br />

Natomiast argumentacja, że wprowadzenie stabilizatorów<br />

CaZn jest przeciwwagą dla ekologicznego<br />

drewna wydaje się być zwykłą hipokryzją.<br />

Bo „okno bezołowiowe” znajduje się w tej samej<br />

grupie co „okno drewniane” (też przecież bezołowiowe!),<br />

ale obydwa umieścić należy na przeciwnym<br />

biegunie niż „okno z zawartością ołowiu”. Jeżeli<br />

więc obecni dostawcy „okien bezołowiowych”<br />

szukają rzeczywistego kontrapunktu rynkowego,<br />

to nie są nim okna drewniane, ale – w sposób<br />

oczywisty – te wykonane z profi li ze stabilizatorem<br />

ołowiowym. I w miarę dalszych nakładów na promocję<br />

tej technologii ekstruzji postępować będzie<br />

walka między ołowiem a cynkiem w poszczególnych<br />

wytwórniach, w poszczególnych punktach<br />

sprzedaży i w głowach klientów. A że stabilizator<br />

CaZn nie jest dzisiaj ani droższy, ani trudniejszy<br />

technologicznie, to można się spodziewać, że walkę<br />

tę wygra. I stanie się to chyba szybciej niż sięga<br />

horyzont roku 2010. A w ten sposób rynkowe<br />

emocje wpłyną na okienną technologię. (stol)


Okna z polichlorku winylu charakteryzują się znakomitą<br />

wieloletnią odpornością na najostrzejsze<br />

nawet warunki atmosferyczne, są lekkie, trudnopalne,<br />

dają znakomitą izolację cieplną oraz<br />

zapewniają ochronę przed hałasem. Mają nieosiągalną<br />

dla innych profi li szczelność przed przenikaniem<br />

kurzu, pleśni, zarodników grzybów i innych<br />

alergenów. Nie wymagają żadnej konserwacji<br />

podczas wieloletniego użytkowania.<br />

Profi le okienne z tego materiału wybrało<br />

gremium architektów, lekarzy i mikrobiologów<br />

do tzw. antyalergicznych domów<br />

w osiedlach w Danii (tzw. Jutlandzki Projekt<br />

Osiedli Zdrowych Domów, zainicjowany przez<br />

Jensa Korsgaarda z Uniwersytetu Aarhus).<br />

Pierwsze osiedle zbudowano w początkach lat 90.<br />

w Skejby koło Aarhus – 111 domów wyposażonych<br />

w materiały najlepsze, tak z inżynierskiego,<br />

jak i medycznego punktu widzenia, pod kątem<br />

umożliwienia alergikom normalnej egzystencji bez<br />

konieczności zażywania leków, bo bez dostępu<br />

alergenów. Wśród materiałów znalazły się okna<br />

PCW. Okna i okładziny z tworzywa dają znakomitą<br />

izolację cieplną, co zmniejsza straty energii,<br />

możliwe jest więc słabsze ogrzewanie mieszkań,<br />

czyli mniejszy koszt opału. Ich trwałość oblicza się<br />

na 30–50 lat, a recykling jest możliwy i powszechnie<br />

stosowany w krajach, gdzie okna PCW zaczęto<br />

montować kilkadziesiąt lat temu. W roku 2005<br />

w krajach Unii Europejskiej poddano recyklingowi<br />

ponad 20 tys. ton profi li budowlanych, głównie<br />

okiennych, a w roku 2006 już ponad 37 tys. ton.<br />

PCW charakteryzuje się nie tylko znakomitymi<br />

właściwościami w stosunku do ceny,<br />

ale także bardzo dobrym zachowaniem podczas<br />

pożaru – nie inicjuje pożaru, spowalnia jego rozprzestrzenianie,<br />

gaśnie po odjęciu źródła ognia,<br />

a dzięki słabemu przenikaniu ciepła wydłuża czas<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

MARKETING<br />

EKOLOGICZNY PUNKT WIDZENIA<br />

przetrwania ludzi w warunkach pożaru. Toksyczność<br />

dymu z wyrobów PCW – jak podają wiarygodne<br />

źródła światowej bibliografi i pożarniczej<br />

– jest tego samego rzędu, co z innych materiałów<br />

naturalnych i syntetycznych (zatrucie powoduje<br />

przede wszystkim tlenek węgla CO), a sama ilość<br />

dymu z PCW jest ok. dwukrotnie mniejsza niż z tej<br />

samej ilości (w kg) spalanego papieru i półtorakrotnie<br />

mniejsza niż pochodząca ze spalania płyt<br />

wiórowych, pilśniowych oraz drewna brzozowego.<br />

Mamy więc do czynienia ze znakomitym materiałem<br />

budowlanym, co powoli wszyscy bardziej<br />

lub mniej chętnie uznają.<br />

Względy ekologiczne są częstym argumentem<br />

w wielu dyskusjach przy porównywaniu<br />

materiałów. Ekobilans, czyli rachunek obciążenia<br />

środowiska konkretnym produktem „od kołyski<br />

do grobu”, tj. od jego wytwarzania poprzez użytkowanie<br />

aż po późniejszą utylizację, preferuje PCW<br />

w wielu zastosowaniach, także jeśli chodzi o okna<br />

(w porównaniu z drewnem i aluminium). I nie trzeba<br />

na ramę okienną ścinać 80-letniej sosny.<br />

Ponieważ wszystko, co ekologiczne, ma pozytywny<br />

odbiór społeczny, często używa się tych argumentów<br />

jako chwytów marketingowych w celu<br />

zwiększenia sprzedaży i przedstawienia swojego<br />

produktu jako bardziej ekologicznego niż produkty<br />

konkurencji. Marketing i reklama rządzą się<br />

swoimi prawami, a najważniejszym ich elementem<br />

jest skuteczność. Jednym z przykładów reklamy<br />

pod hasłami ekologii jest reklama okien PCW<br />

jako ekologicznych, bo niezawierających ołowiu.<br />

Jest prawdą, że takie okna są bardzo przyjazne<br />

dla środowiska, ponieważ wszystkie okna z tego<br />

materiału są właśnie takie w trakcie użytkowania,<br />

a także ze względu na łatwy recykling dowolnego<br />

profi lu po kilkudziesięciu latach. Okna reklamowane<br />

jako bezołowiowe są świetne, ale tak samo<br />

świetne są okna zawierające inne stabilizatory<br />

cieplne. Żadne okna PCW nie mają negatywnego<br />

wpływu na nasze zdrowie. W trakcie kilkudziesięcioletniego<br />

użytkowania z okna nie wydostają<br />

się – i nie szkodzą nam – substancje zastosowane<br />

w procesie przetwarzania mieszanki PCW na pro-<br />

fi l – nie jest fi zycznie możliwe „wypacanie się”<br />

tych związków, jako że są trwale związane z polimerem.<br />

Stabilizatory cieplne stosowane są tylko<br />

po to, by zapobiec rozkładowi polichlorku winylu<br />

podczas wytwarzania z niego wyrobów, co zwykle<br />

odbywa się w temperaturze rzędu 180–200°C.<br />

W reklamach podawana bywa informacja, że okna<br />

„nie zawierają ołowiu”, co sugeruje, że inne być<br />

może, albo na pewno, zawierają metaliczny<br />

ołów. Jest to gra w skojarzenia. Ołów jest szkodliwy,<br />

a „nasze” okna go nie zawierają. Żeby być<br />

ścisłym trzeba by powiedzieć, że te profi le, które<br />

w produkcji były stabilizowane związkami ołowiu,<br />

także nie zawierają ołowiu (metalicznego), tylko<br />

jego związki chemiczne o innych właściwościach<br />

niż sam ołów, w dodatku w postaci trwale związanej.<br />

Jeśli dodać do tego informację, że woda źródlana<br />

zawiera pewną ilość związków ołowiu…<br />

Trzeba wyraźnie powiedzieć, że w UE przemysł<br />

PCW dobrowolnie odchodzi od stabilizowania polichlorku<br />

winylu związkami ołowiu z jednego tylko<br />

powodu: żeby wyeliminować ewentualne narażenie<br />

zdrowia osób pracujących przy wytwarzaniu<br />

stabilizatorów zawierających związki ołowiu.<br />

Natomiast dla zdrowia użytkowników wyrobów<br />

z PCW nie ma żadnego znaczenia, jakie związki<br />

są trwale zatopione w polimerze w etapie produkcji<br />

profi li i związane z PCW na całe „życie” okna.<br />

Powtórzę, żebyśmy się dobrze zrozumieli<br />

– reklama okien „bezołowiowych” mówi<br />

prawdę, one są ekologiczne, czyli przyjazne<br />

zdrowiu i środowisku. Ale inne okna PCW,<br />

w tym te stabilizowane związkami ołowiu,<br />

także są ekologiczne i nam przyjazne.<br />

Nie ulegajmy więc zbyt łatwo sugestiom, jakoby<br />

wiele wyrobów stanowiło dla nas zagrożenie,<br />

ponieważ pod hasłami ekologicznymi toczy się<br />

od lat normalna walka o rynek, o klienta, zysk fi rmy.<br />

A wszystkie wyroby budowlane dopuszczane<br />

na rynek troskliwie sprawdza dla nas Instytut Techniki<br />

Budowlanej wydający stosowne aprobaty.<br />

dr Maria Obłój-Muzaj<br />

kierownik Zespołu Polichlorku Winylu<br />

w Instytucie Chemii Przemysłowej w Warszawie<br />

styczeń 2008 53


FORUM BRANŻOWE<br />

MARKETING<br />

W DRODZE PO SUKCES<br />

Bardzo ważnym polem walki o potencjalnych klientów mogą stać się wkrótce niezwykle<br />

dynamicznie rozwijające się w Internecie serwisy społecznościowe. Nawiązywanie nowych<br />

kontaktów, odświeżanie starych znajomości czy budowanie powiązań biznesowych to potrzeby,<br />

które właśnie zaspokajają tego typu serwisy.<br />

Zjawiska tego nie należy ignorować, czego dowodem<br />

są chociażby dokonane na tym rynku ruchy<br />

globalnych graczy. W październiku Microsoft zapłacił<br />

250 milionów dolarów za 1,6 proc. udziałów<br />

w jednym z największych serwisów społecznościowych<br />

– Facebook, co w sumie pozwala wycenić<br />

go na ok. 15 miliardów dolarów. Co więcej, ma on<br />

blisko 50 milionów użytkowników na całym świecie,<br />

a dziennie przybywa około 250 tys. nowych.<br />

Fenomen tego typu serwisów widoczny jest coraz<br />

lepiej również w Polsce i nie jest to już zabawa<br />

małych grup zapaleńców, ale bardzo rozbudowane<br />

sieci powiązań osób przejawiających dużą<br />

aktywność. A jak dowodzą badania, aktywność<br />

ta bardzo często ogranicza się wyłącznie do tych<br />

serwisów. Badanie Teenage Research Unlimited<br />

i Marketing Evolution z ubiegłego roku pokazuje,<br />

że 17 proc. z osób zaangażowanych w wirtualne<br />

społeczności rezygnuje na ich rzecz z innych form<br />

rozrywki. Ich życie realne bardzo silnie przeplata<br />

się z tym wirtualnym: dla 15 proc. z nich zalogowanie<br />

się do serwisów, takich jak YouTube<br />

czy MySpace, to pierwsza czynność każdego poranka.<br />

16 proc. robi to przed pójściem do pracy<br />

lub szkoły, 18 – w trakcie przerwy obiadowej,<br />

25 – w czasie przeznaczonym na pracę lub naukę,<br />

31 -– po powrocie do domu, 68 – wieczorami,<br />

30 proc. – późno w nocy.<br />

Polskie serwisy<br />

Ich rozwój jest coraz bardziej dynamiczny, a wzorcowym<br />

przykładem może być chociażby niezwykle<br />

popularny w ostatnim czasie i szeroko komento-<br />

Jaka jest pańska opinia o trwającej ciągle kampanii<br />

okien bezołowiowych?<br />

Jestem przekonany, że jest to wyłącznie zabieg marketingowy,<br />

bo dla funkcjonalności i stabilności okna<br />

nie ma to najmniejszego znaczenia, a podnoszenie<br />

kwestii bezpieczeństwa zdrowotnego jest po prostu<br />

nieuczciwe. My na tym stabilizatorze już od trzech<br />

lat wytwarzamy wszystkie profi le, które są barwione<br />

w masie jako podkład do okleinowania, ale szumu<br />

wokół tego nie robimy. Obserwując reakcje na obecną<br />

kampanię antyołowianą muszę powiedzieć, że nie zauważam jakichś nerwowych<br />

ruchów czy zapytań naszych producentów, choć na życzenie w każdej<br />

chwili możemy ich w taki produkt zaopatrzyć. Ta kampania nie spowodowała<br />

więc chyba większych szkód w świadomości nabywców.<br />

Ale także pańska fi rma przymierza się do zaprzestania stosowania<br />

stabilizatorów zawierających związki ołowiu?<br />

54 styczeń 2008<br />

wany serwis nasza-klasa.pl. Założony w listopadzie<br />

ubiegłego roku zyskał 1 milion użytkowników,<br />

a tylko w ostatnim miesiącu dołączył kolejny<br />

milion osób. Dziennie przybywa 50 tys. „klasowiczów”,<br />

którzy miesięcznie generują 2 miliardy<br />

odsłon. Między innymi to spowodowało, że założyciele<br />

serwisu odsprzedali ostatnio niemieckiemu<br />

funduszowi 20 proc. udziałów za milion dolarów.<br />

A nie jest to największy polski serwis – MojaGeneracja<br />

na przykład ma już ponad 5 milionów użytkowników.<br />

Widząc ogromną siłę serwisów społecznościowych,<br />

wiele fi rm, poza korzystaniem z ich oferty<br />

promocyjnej, stara się również tworzyć własne<br />

alternatywne serwisy. Przykładem jest chociażby<br />

Sony Ericsson, który w listopadzie uruchomił<br />

własny serwis, skierowany do miłośników fotografi<br />

i cyfrowej. Poza częścią społecznościową,<br />

gdzie internauci mogą dzielić się swoimi wrażeniami<br />

czy emocjami zamieszczając zdjęcia zrobio-<br />

Trzy pytania do: Janusza Tyczyńskiego, dyrektora Gealan Polska<br />

ne cyfrówkami, integralną cześć serwisu stanowi<br />

dział poświęcony telefonom z linii Cyber-shot,<br />

co pozwala fi rmie, oprócz tworzenia bardzo wartościowej<br />

bazy danych użytkowników, promować<br />

wybrane produkty i usługi.<br />

Telewwwizja<br />

Pisząc o nowych mediach i kanałach dotarcia<br />

do klientów, nie sposób pominąć telewizji internetowej<br />

i radia. Budujące duży zasięg, ale jednocześnie<br />

bardzo kosztowne i często przeładowane<br />

reklamami, tradycyjne telewizja i radio zapewne<br />

jeszcze przez pewien czas nie stracą swojej pozycji.<br />

Jednak być może warto już dzisiaj zastanowić<br />

się nad alternatywnym oraz tańszym rozwiązaniem,<br />

jakim jest telewizja internetowa. Tym bardziej,<br />

że przybywa jej odbiorców i jest to grupa<br />

bardzo interesująca z punktu widzenia reklamodawców.<br />

Jak donoszą opublikowane na początku<br />

roku badania Gemiusa, ponad 30 proc.<br />

internautów ogląda telewizję za pośrednictwem<br />

sieci, a 70 proc. w ten sposób słucha też radia.<br />

Być może nie jest to jeszcze oszałamiająca liczba,<br />

ale dodać należy, że w ciągu dwóch ostatnich lat<br />

odsetek odbierających telewizję przez Internet<br />

zwiększył się o ponad 80 procent.<br />

Przypuszczać należy, że zwiększający się zasięg<br />

Internetu i coraz szybsze łącza pozwolą na gwałtowny<br />

wzrost znaczenia internetowych mediów.<br />

Świadczyć o tym może chociażby fakt, że w ostatnim<br />

czasie wszystkie liczące się portale uruchomiły<br />

własne wirtualne telewizje, a nie chcąc tracić<br />

rynku, na podobny krok zdecydowały się również<br />

tradycyjne stacje telewizyjne.<br />

Internet niewątpliwie stworzył nową płaszczyznę<br />

funkcjonowania wielu fi rm, a dla wielu osób stał<br />

się nową przestrzenią życiową. Pozwala na szybką<br />

wymianę informacji i bardzo mocno kształtuje otaczającą<br />

nas rzeczywistość, którą powinniśmy cały<br />

czas na nowo odkrywać. Oczywiście, pod warunkiem,<br />

że chcemy osiągać sukcesy w przyszłości.<br />

Marcin Szewczuk<br />

Wszyscy producenci profi li PCW zobowiązali się do roku 2010 wprowadzić<br />

stabilizatory zamienne z ołowianymi i każdy ma to w planach; także my.<br />

Nie chcemy jednak czekać na tę przełomową datę i zamierzamy wywiązać się<br />

z tego zobowiązania wcześniej. W przypadku naszej fi rmy może się to stać<br />

już na początku przyszłego roku, czemu służy spokojniejszy okres zimowowiosenny.<br />

Chcę jednak podkreślić, że nie jest to spowodowane obecną kampanią<br />

antyołowianą czy jakąś specjalną sytuacją na rynku, stanowi element<br />

dalekosiężnej strategii naszego koncernu. Technicznie i technologicznie jesteśmy<br />

do tego przygotowani od dawna.<br />

Czy taka zmiana nie spowoduje wzrostu cen profi li tzw. bezołowiowych?<br />

W ostatnim okresie ceny stabilizatorów ołowiowych rosły tak dynamicznie,<br />

że stały się niekiedy nawet droższe niż cynkowo-wapniowe. Tak więc sama<br />

zamiana tego surowca nie powinna wpłynąć na cenę profi lu jako materiału<br />

do produkcji. Jeszcze kilka lat temu powodowałoby to wzrost kosztów wyprodukowania<br />

profi lu, ale dzisiaj z pewnością już nie. (red.)


PRACA NA ODLEGŁOŚĆ<br />

Poranny ruch chyba każdemu daje się we znaki. Niekończące się korki na ulicach, autobus<br />

czy tramwaj, do którego po prostu nie da się wejść… Tak wygląda droga do pracy w dużym<br />

mieście. Tracimy na dojazdy nie minuty, lecz godziny. Szefowie się złoszczą, bo pracownicy<br />

znowu się spóźniają.<br />

Zwłaszcza rano ciężko jest gdziekolwiek zdążyć<br />

– nie tak dawno nawet wicepremier utknął<br />

w gigantycznym korku i zmuszony był udzielić<br />

wywiadu radiowego przez… telefon komórkowy.<br />

A może – tu postawię ryzykowną tezę – właśnie<br />

tak powinno być zawsze? Może w dobie tak dużego<br />

postępu technologicznego należy bardziej<br />

efektywnie wykorzystywać narzędzia pracy, jakie<br />

mamy pod ręką? Po co się denerwować, siedząc<br />

bezczynnie w samochodzie, skoro można zostać<br />

w domu i to, co trzeba, załatwić przez telefon albo<br />

Internet?<br />

Dwudziesty wiek, razem z Internetem, laptopem,<br />

komórką czy wideokonferencjami podsunął nam<br />

też pod nos telepracę. Jest to innowacyjna forma<br />

zatrudnienia, która pozwala bardziej efektywnie<br />

wykorzystać czas na pracę i rozwiązuje problem dużych<br />

miast, jakim niewątpliwie są poranne korki.<br />

Co prawda telepraca jest znana chyba większości<br />

z nas, jednak owa większość z różnych przyczyn<br />

nie wykorzystuje jej w życiu codziennym. Do tej<br />

pory bowiem ta forma świadczenia pracy nie była<br />

uregulowana prawnie. Sytuacja zmieniła się parę<br />

miesięcy temu, kiedy to w treść Kodeksu pracy<br />

wpisano tę specyfi czną formę zatrudnienia, łączącą<br />

w sobie elementy stosunku pracy z elementami<br />

umowy cywilnoprawnej.<br />

Telepraca jest powszechnie stosowana<br />

w całej Unii Europejskiej. Jest bowiem nie tylko<br />

wygodna, lecz także relatywnie tania; tania dla<br />

pracodawcy. W Polsce, niestety, znajduje się w powijakach.<br />

Być może dopiero teraz, kiedy czytamy<br />

o niej w Kodeksie, stanie się bardziej popularna.<br />

Pozwala bowiem na obniżenie kosztów związanych<br />

z prowadzeniem fi rmy. Zatrudniając telepracowników<br />

nie musimy martwić się o zapewnienie<br />

i wyposażenie stanowiska pracy w siedzibie fi rmy,<br />

co pozwala na zmniejszenie wynajmowanej<br />

powierzchni. Taniej jest zapłacić pracownikowi<br />

za Internet oraz telefon i kupić mu komputer niż<br />

wynająć większą siedzibę. A przecież – poza sprzętem<br />

– trzeba nabyć biurko i parę innych przedmiotów,<br />

wchodzących w skład wyposażenia biura.<br />

Musimy jednakże pamiętać, iż telepracownik<br />

ma takie same prawa i przywileje, jak każdy inny<br />

zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Poza<br />

tym należy zapewnić mu sprzęt (komputer, telefon,<br />

Internet), czyli kupić, bądź też zwrócić jego<br />

wartość w formie ekwiwalentu (jeżeli pracownik<br />

ma odpowiedni sprzęt i może go wykorzystywać<br />

do pracy w domu).<br />

Telepraca jest szansą na podjęcie aktywności<br />

zawodowej dla wielu osób chętnych<br />

do pracy, lecz niemogących jej podjąć w tradycyj-<br />

ny sposób. Do tej grupy zaliczyć możemy np. młode<br />

matki, które nie mają z kim zostawić dziecka,<br />

a przed ciążą były cenionymi<br />

pracownikami na wysokich stanowiskach.<br />

Czy założenie rodziny<br />

rzeczywiście musi oznaczać<br />

koniec kariery zawodowej?<br />

Poza tym istnieje duża liczba<br />

osób niepełnosprawnych fi -<br />

zycznie, lecz w pełni sprawnych<br />

umysłowo. Dla nich dojazdy<br />

do pracy to duże wyzwanie.<br />

Czy to oznacza, że ludzie ci<br />

nie mogą pracować, mimo<br />

że chcą i mają odpowiednie<br />

kwalifi kacje? Mogą – ponieważ<br />

istnieje telepraca. A jej istota<br />

polega na wykonywaniu przez<br />

pracownika powierzonych mu<br />

zadań poza siedzibą pracodawcy, głównie przy<br />

użyciu telefonu i komputera, oraz na zdalnym rozliczaniu<br />

się z pracodawcą z ich wykonania.<br />

Należy tu zwrócić uwagę na fakt, iż telepracownik<br />

powinien mieć odpowiednie cechy charakteru,<br />

takie jak zdyscyplinowanie czy odpowiedzialność.<br />

Pracując w domu, łatwo bowiem oderwać się<br />

od obowiązków i przejść życia prywatnego.<br />

Jednak nie każdą pracę można wykonywać<br />

przez Internet czy telefon. Istnieje tu pewne<br />

ograniczenie co do rodzaju powierzanych zadań.<br />

Co zatem można powierzyć telepracownikom?<br />

Na pewno szeroko rozumiany marketing, czyli pozyskiwanie<br />

reklam, zdobywanie nowych klientów,<br />

propagowanie marki czy fi rmy. Również tworzenie<br />

stron internetowych oraz baz danych nie wymaga<br />

od ich wykonawców obecności w siedzibie<br />

pracodawcy. Usługi księgowe, oferowane przez<br />

biura rachunkowe, także można powierzyć osobie<br />

pracującej w domu.<br />

Mimo ograniczeń<br />

zatem, mamy<br />

tu jednak dosyć<br />

szerokie pole manewru.<br />

Jest w czym<br />

wybierać. I pewnie<br />

nie brakuje chętnych.<br />

Do tej pory w Polsce<br />

główną barierą<br />

dla telepracy była<br />

niedoskonałość<br />

technologii informatyczno-komunikacyjnych<br />

oraz zbyt<br />

mała szybkość łączy<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

KADRY<br />

internetowych. Uwarunkowania te zmieniają się<br />

praktycznie z dnia na dzień, Internet jest coraz<br />

bardziej powszechny, ciężko nam wyobrazić sobie<br />

życie bez niego. Łącza są coraz szybsze, a ich koszty<br />

– coraz niższe. Ciągle jednak istnieje pewna obawa,<br />

bo przecież skąd pewność, iż osoba pracująca<br />

w domu pracuje faktycznie? Otóż o tym świadczą<br />

wyniki jej pracy. A do tych zawsze mamy wgląd.<br />

Ponadto – jako pracodawca – mamy prawo skontrolować<br />

pracownika pracującego w domu. Musimy<br />

go jednak wcześniej<br />

o tym poinformować.<br />

Poza tym pamiętajmy,<br />

iż pracując w domu,<br />

w spokoju, w pewnych<br />

dziedzinach możemy być<br />

bardziej skuteczni niż pracując<br />

w gwarnej siedzibie<br />

fi rmy, gdzie bez przerwy<br />

ktoś nas odrywa od wykonywania<br />

powierzonych<br />

zadań. Zresztą spróbować<br />

nie zaszkodzi. A Kodeks<br />

pracy pozostawia nam<br />

możliwość przywrócenia<br />

telepracownika do pracy<br />

na tradycyjnych warunkach,<br />

przed upływem trzech miesięcy od rozpoczęcia<br />

telepracy. Wystarczy tylko podpisać porozumienie<br />

zmieniające. To samo należy uczynić,<br />

chcąc zatrudnić na podstawie umowy o telepracę<br />

pracownika, który dotychczas pracował na miejscu.<br />

Jeśli jednak pracownik nie będzie chciał<br />

się zgodzić na zmianę warunków zatrudnienia,<br />

nie możemy go do tego zmusić. Nie możemy<br />

również zwolnić pracownika za niechęć do pracy<br />

w domu. Natomiast po upływie trzech miesięcy<br />

od momentu rozpoczęcia pracy na nowych warunkach<br />

nie musimy godzić się na przywrócenie<br />

telepracownika na poprzednie stanowisko pracy,<br />

powinniśmy jednakże jego wniosek rozważyć.<br />

A przy zatrudnianiu nowych osób w charakterze<br />

telepracowników, od razu można podpisać z nimi<br />

umowę o telepracę, ustalić zasady wykorzystywania<br />

sprzętu oraz pokrycia związanych z tym<br />

kosztów. Może więc warto spróbować...<br />

Izabela Kolimaga<br />

styczeń 2008 55


FORUM BRANŻOWE<br />

FINANSE<br />

PODATEK OD POŻYCZKI<br />

Wyobraźmy sobie taką sytuację: prezesi dwóch<br />

spółek – lubelskiej spółki akcyjnej Vivako oraz,<br />

dajmy na to, Dyzma Collection z Warszawy spotykają<br />

się na V piętrze hotelu Victoria w Zawierciu.<br />

Czyżby spotkanie sił „układu” lub grupy trzymającej<br />

władzę? Być może. W wyniku tego spotkania<br />

Vivako SA udzieliła pożyczki (w kwocie, która pozostaje<br />

tajemnicą) Dyzma Collection Sp. z o.o. Przy<br />

tym istotny jest fakt, że w dacie zawarcia umowy<br />

pożyczki Vivako była wspólnikiem pożyczkobiorcy<br />

– Dyzma Collection.<br />

Abstrahując od rozliczenia „układu”, zastanówmy<br />

się, jakie skutki prawne wywoła ta transakcja w zakresie<br />

podatku od czynności cywilnoprawnych.<br />

Z założenia podatek ten dotyczy głównie tak zwanego<br />

„obrotu nieprofesjonalnego”, a więc dokonywanego<br />

pomiędzy konsumentami, osobami<br />

dokonującymi różnorodnych czynności prawnych<br />

prywatnie, a nie w ramach prowadzonej działalności<br />

gospodarczej. Jednakże przedsiębiorcy<br />

również powinni pamiętać o regulacji zawartej<br />

w Ustawie z 9 września 2000 r. o podatku od czynności<br />

cywilnoprawnych (tekst jednolity Dz. U.<br />

z 2007 r. nr 68 poz. 450), w zakresie reguł poboru<br />

i odprowadzania podatku, na podstawie delegacji<br />

art. 10 ust. 4 uzupełnionej Rozporządzeniem<br />

Ministra Finansów z 18 grudnia 2006 r. w sprawie<br />

szczegółowych zasad poboru podatku od czynności<br />

cywilnoprawnych (Dz. U. nr 243, poz. 1764,<br />

obowiązuje od 1 stycznia 2007 r.).<br />

Przedmiot opodatkowania<br />

W art. 1 ust. 1 cytowanej Ustawy określono, jakie<br />

zdarzenia prawne podlegają opodatkowaniu podatkiem<br />

od czynności cywilnoprawnych. Najliczniejszą<br />

grupą zdarzeń prawnych, podlegających<br />

podatkowi od czynności cywilnoprawnych (dalej<br />

w skrócie: PCC), są umowy (kontrakty), zawierane<br />

w ramach obrotu nieprofesjonalnego, który<br />

nie podlega lub jest zwolniony z podatku VAT.<br />

Wskazany przepis zawiera zamknięty katalog<br />

czynności cywilnoprawnych, których dokonanie<br />

jest opodatkowane przedmiotowym podatkiem.<br />

To oznacza, że nie podlegają opodatkowaniu PCC<br />

inne, niewymienione w art. 1 Ustawy, czynności.<br />

Przy tym przepisy Ustawy nie zawierają własnych<br />

defi nicji czynności cywilnoprawnych, posługując<br />

się defi nicjami prawa cywilnego. We wszystkich<br />

przypadkach są to umowy nazwane, a więc takie,<br />

które zostały zdefi niowane w Kodeksie cywilnym<br />

lub innej ustawie.<br />

Ponadto Ustawa stanowi, że opodatkowaniu PCC<br />

podlegają zmiany wskazanych umów, jeśli powodują<br />

podwyższenie podstawy opodatkowania.<br />

Na przykład: zmiana umowy pożyczki, która polega<br />

na odroczeniu terminu spłaty nie podlega opodatkowaniu,<br />

ale zmiana, zwiększająca kwotę pożyczki<br />

ma wpływ na podstawę opodatkowania i dlatego<br />

będzie podlegała odrębnemu opodatkowaniu.<br />

Pamiętać należy również, że opodatkowaniu PCC<br />

podlegają orzeczenia sądów, w tym także polu-<br />

56 styczeń 2008<br />

bownych oraz ugody, jeżeli wywołują one takie<br />

same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne<br />

wymienione w ustawie.<br />

Zauważmy, że wśród wyliczonych w art. 1 ust. 1<br />

czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu<br />

znajduje się między innymi interesująca<br />

nas umowa pożyczki. Wynika z tego,<br />

że umowa pożyczki, co do zasady, podlega opodatkowaniu<br />

podatkiem PCC. Ale zwróćmy uwagę<br />

również na inną czynność powodującą powstanie<br />

obowiązku podatkowego – umowę spółki.<br />

Zgodnie z powołaną regulacją opodatkowaniu<br />

PCC podlega zawarcie umowy spółki osobowej,<br />

tj. spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej<br />

oraz komandytowo-akcyjnej. W przypadku<br />

spółek kapitałowych (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością<br />

i spółka akcyjna) opodatkowaniu<br />

podlega zarówno zawarcie umowy, jak również<br />

– w przypadku jednoosobowych spółek kapitałowych<br />

– przyjęcie aktu założycielskiego.<br />

Ciekawe jest również to, że ustawa wprowadza<br />

własną defi nicję „zmiany umowy spółki”, która<br />

odbiega od rozumienia tego pojęcia wykształconego<br />

na gruncie Kodeksu spółek handlowych.<br />

Za zmianę taką, w przypadku spółek kapitałowych<br />

(a takimi są Vivako SA oraz Dyzma Collection Sp.<br />

z o.o.), ustawa uważa czynności, takie jak: wniesienie<br />

lub podwyższenie wniesionego do spółki<br />

wkładu, którego wartość powoduje podwyższenie<br />

kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce<br />

przez wspólnika (akcjonariusza) oraz dopłaty.<br />

Ten zapis w istotny sposób modyfi kuje kwalifi kację<br />

zawartej przez spółki Vivako i Dyzma Collection<br />

umowy jako czynności cywilnoprawnej, podlegającej<br />

opodatkowaniu podatkiem PCC. Umowa<br />

pożyczki zawarta przez Vivako SA jako pożyczkodawcę,<br />

będącego wspólnikiem pożyczkobiorcy<br />

– Dyzma Collection Sp. z o.o. jest pożyczką udzieloną<br />

spółce przez wspólnika i co za tym idzie opodatkowaną<br />

tak, jak zmiana umowy spółki.<br />

Zakres terytorialny<br />

Istotne jest ustalenie zakresu terytorialnego obowiązywania<br />

omawianej ustawy. Zasady podlegania<br />

obowiązkowi podatkowemu w PCC w odniesieniu<br />

do czynności cywilnoprawnych z zagranicą reguluje<br />

art. 1 ust. 4 Ustawy o PCC. Na podstawie tego<br />

artykułu należy przyjąć zasadę, że jeżeli rzecz lub<br />

prawo znajduje się lub jest wykonywane w kraju,<br />

to czynności (umowy) dotyczące tych rzeczy lub<br />

praw będą podlegały podatkowi od czynności<br />

cywilnoprawnych w każdym przypadku, gdy dana<br />

czynność podlega opodatkowaniu, np. sprzedaż<br />

samochodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej<br />

będzie podlegała opodatkowaniu niezależnie<br />

od miejsca zamieszkania stron umowy.<br />

Jeżeli natomiast będąca przedmiotem umowy<br />

rzecz lub prawo znajduje się lub jest wykonywane<br />

za granicą, wówczas o powstaniu obowiązku<br />

podatkowego decydują: miejsce dokonania czynności<br />

cywilnoprawnej oraz miejsce zamieszkania<br />

(siedziba) nabywcy. W takim przypadku czynność<br />

prawna będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem<br />

od czynności cywilnoprawnych, jeśli spełnione<br />

zostaną (łącznie) dwa warunki: nabywca ma<br />

miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium<br />

RP i czynność została dokonana na terenie RP.<br />

Na przykład sprzedaż samochodu znajdującego się<br />

za granicą będzie podlegała podatkowi od czynności<br />

cywilnoprawnych tylko wówczas, gdy nabywcą<br />

(kupującym) będzie podmiot mający miejsce<br />

zamieszkania lub siedzibę w Polsce i jednocześnie<br />

umowa sprzedaży zostanie zawarta w Polsce.<br />

Ustawa jednak przewiduje wyjątki od wskazanych<br />

wyżej reguł ogólnych. To, co nas interesuje, to jak<br />

już ustaliliśmy czynność prawna określana przez<br />

ustawę jako „zmiana umowy spółki”. Właśnie<br />

w tym przypadku, dla zakresu terytorialnego zastosowania<br />

Ustawy o PCC, decydujące znaczenie<br />

ma siedziba spółki (jeśli chodzi o spółki osobowe)<br />

lub rzeczywisty ośrodek zarządzania spółki kapitałowej,<br />

ewentualnie siedziba tej spółki, jeżeli<br />

jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje<br />

się na terytorium żadnego z państw członkowskich,<br />

a jeżeli ośrodek ten znajduje się na terytorium<br />

takiego państwa, gdy umowa spółki nie podlega<br />

podatkowi kapitałowemu w tym państwie.<br />

W takich przypadkach umowy spółki podlegają<br />

opodatkowaniu PCC niezależnie od tego, gdzie<br />

znajdują się rzeczy lub prawa majątkowe wnoszone<br />

tytułem wkładu, dopłat czy też pożyczki.<br />

Biorąc pod uwagę fakt, że wskazana w przykładzie<br />

umowa pożyczki zawarta została pomiędzy spółkami<br />

Vivako i Dyzma Collection mającymi swoje<br />

siedziby w Polsce, nie może budzić wątpliwości,<br />

że Ustawa o PCC znajdzie zastosowanie.<br />

Obowiązek podatkowy, podstawa opodatkowania,<br />

wysokość podatku,<br />

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania<br />

czynności cywilnoprawnej i ciąży na spółce (tej,<br />

w której dokonano zmiany umowy spółki), w tym<br />

wypadku Dyzma Collection Sp. z o.o., co wynika<br />

z art. 3 ust. 1 pkt. 1 oraz art. 4 pkt 9 Ustawy. Inaczej<br />

jest w przypadku umowy pożyczki, w której<br />

obowiązek podatkowy obciąża pożyczkobiorcę.<br />

Podstawę opodatkowania określa art. 6 ust. 1<br />

pkt 8 lit. d Ustawy, który stanowi, iż przy pożyczce<br />

udzielonej spółce przez wspólnika podstawą<br />

tą jest kwota lub wartość pożyczki, a stawka podatku<br />

powinna być określona według art. 7 ust.<br />

1 pkt 9 Ustawy jako stawka właściwa dla umowy<br />

spółki w wysokości 0,5 proc. (a nie jako stawka<br />

przewidziana dla umowy pożyczki – 2 proc.). Warto<br />

pamiętać, że od podstawy opodatkowania odlicza<br />

się kwoty pożyczek udzielonych spółce kapitałowej<br />

przez wspólnika (akcjonariusza) oraz kwoty dopłat<br />

w spółce kapitałowej, które były już opodatkowane<br />

podatkiem od czynności cywilnoprawnych,<br />

a następnie zostały przeznaczone na podwyższenie<br />

kapitału zakładowego. Gdyby więc w przyszłości<br />

Vivako SA i Dyzma Collection Sp. z o.o. postanowiły<br />

dokonać konwersji udzielonej pożyczki na kapitał<br />

zakładowy, to czynność ta nie wymagałaby ponownego<br />

opodatkowania podatkiem PCC.


Opisany przykład, potwierdza znaną prawdę,<br />

że w prawie podatkowym nic nie jest tak oczywiste,<br />

jak się na pierwszy rzut oka wydaje. Niby<br />

to pożyczka, ale jednak zmiana umowy spółki.<br />

A skutki podatkowe obu czynności różnią się<br />

w znaczący sposób – ogólne reguły opodatkowania<br />

nie znajdują zastosowania, a co najważniejsze,<br />

inna jest stawka należnego podatku. Warto<br />

w związku z tym pamiętać, że stosowanie prawa<br />

podatkowego zawsze powinno być poprzedzone<br />

dogłębną analizą konkretnej sytuacji.<br />

Na marginesie zwróćmy uwagę na fakt, że istnieje<br />

inna regulacja opisywanej materii zawarta w<br />

dyrektywie Rady nr 69/335/EWG z 17 lipca 1969<br />

roku, dotyczącej podatków pośrednich od podwyższenia<br />

kapitału, zwanej Dyrektywą o podatku<br />

kapitałowym. Jak zapisano w preambule tego<br />

aktu prawnego, celem tej regulacji było ujednolicenie<br />

zasad opodatkowania kapitału spółek handlowych<br />

w państwach członkowskich, tak aby poszczególne<br />

regulacje nie powodowały zakłócenia<br />

swobody przepływu kapitału.<br />

W art. 4 Dyrektywy wskazano, że opodatkowaniu<br />

podatkiem od spółek kapitałowych podlegają<br />

m.in. utworzenie spółki kapitałowej, przekształcenie<br />

spółki czy też podwyższenie kapitału zakładowego<br />

spółki kapitałowej, a także inne wymienione<br />

tam działania.<br />

Dyrektywa zawiera określenia spółek kapitałowych<br />

zgodne z prawem belgijskim, niemieckim,<br />

francuskim, włoskim, luksemburskim i holenderskim.<br />

I tak, spółka kapitałowa w rozumieniu<br />

dyrektywy to spółka akcyjna, komandytowa od<br />

akcji, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,<br />

a także każda spółka, stowarzyszenie osób lub<br />

osoba prawna, prowadzące działalność w celu<br />

uzyskania zysku, których członkowie mają prawo<br />

sprzedaży swoich udziałów osobom trzecim bez<br />

uprzedniego zezwolenia oraz których członkowie<br />

odpowiadają za długi spółki, stowarzyszenia osób<br />

lub osoby prawnej, tylko do wysokości swoich<br />

udziałów. Ponadto spółką kapitałową jest każda<br />

spółka, stowarzyszenie osób lub osoba prawna,<br />

których kapitał lub udziały majątkowe w jednym<br />

z państw członkowskich mogą być przedmiotem<br />

obrotu giełdowego. Tak więc regulacja Dyrektywy<br />

dotyczy wielu polskich podmiotów.<br />

Natomiast w art. 7 (w brzmieniu nadanym Dyrektywą<br />

Rady 85/393/EWG z 10. 06. 1985 r. zmieniającą<br />

Dyrektywę Rady nr 69/335/EWG w sprawie<br />

podatków pośrednich od podwyższenia kapitału)<br />

dyrektywa Rady zawiera postanowienie bardzo<br />

istotne z naszego punktu widzenia. Zgodnie z tym<br />

artykułem „...państwa członkowskie zwolnią z podatku<br />

od spółek kapitałowych te transakcje, które<br />

w 1 lipca 1984 r. były zwolnione z tego podatku<br />

lub opodatkowane stawką 0,5 proc. lub niższą”.<br />

W tym kontekście istotny jest fakt, że 1 lipca 1984<br />

r. w Polsce nie obowiązywała żadna regulacja<br />

prawna przewidująca opodatkowanie zawarcia<br />

umowy spółki i jej zmiany. Obowiązująca w tym<br />

okresie ustawa o opłacie skarbowej regulowała<br />

opodatkowanie czynności prawnych, aktualnie<br />

objętych Ustawą o PCC, jednakże nie zawierała<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

FINANSE<br />

postanowień dotyczących opodatkowania umów<br />

spółek, czy też ich zmian.<br />

Dyrektywa Rady jest aktem prawnym wiążącym<br />

państwo członkowskie, jest to podstawowy akt<br />

prawny służący harmonizacji prawa Unii Europejskiej.<br />

Państwo członkowskie UE ma obowiązek<br />

wprowadzić do swojego ustawodawstwa we<br />

wskazanym terminie postanowienia Dyrektywy.<br />

Ponieważ zakres regulacji Ustawy o PCC jest tożsamy<br />

z przedmiotem regulacji Dyrektywy Rady, to po<br />

1 maja 2004 r., czyli po przystąpieniu Polski do Unii<br />

Europejskiej, ustawa krajowa powinna być dostosowana<br />

do obowiązujących przepisów wspólnotowych.<br />

Należy również pamiętać, że wspólnotowy<br />

porządek prawny oparty jest, między innymi, na<br />

zasadzie pierwszeństwa prawa wspólnotowego w<br />

porządkach prawnych państw członkowskich.<br />

Co z tego wynika? Możliwe jest twierdzenie, że<br />

art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k - „Podatkowi podlegają<br />

następujące czynności cywilnoprawne: umowy<br />

spółki (akty założycielskie -<br />

oraz art. 1 ust. 1 pkt 2 („Podatkowi podlegają<br />

zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują<br />

one podwyższenie podstawy opodatkowania<br />

podatkiem od czynności cywilnoprawnych,<br />

z zastrzeżeniem ust. 3 pkt. 4”.) Ustawy o podatku<br />

od czynności cywilnoprawnych, jako niezgodne<br />

z Dyrektywą Rady o podatku kapitałowym, nie<br />

mogą stanowić podstawy opodatkowania umów<br />

oraz zmian umów spółek kapitałowych w rozumieniu<br />

Dyrektywy.<br />

Małgorzata Rumowska<br />

styczeń 2008 57


FORUM BRANŻOWE<br />

FUNDUSZE UNIJNE<br />

MAZOWSZE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW<br />

Regionalny Program Operacyjny Województwa<br />

Mazowieckiego (RPO WM) jest jednym z 16 programów<br />

regionalnych, które będą realizowały<br />

Strategię Rozwoju Kraju na lata 2007–2015 (SRK)<br />

oraz Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia<br />

2007–2013, wspierające wzrost gospodarczy<br />

i zatrudnienie (Narodowa Strategia Spójności).<br />

Program będzie realizował cele Strategii Rozwoju<br />

Województwa Mazowieckiego (SRWM), których<br />

współfi nansowanie będzie możliwe z Europejskiego<br />

Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Przy<br />

tworzeniu projektu programu uwzględnione<br />

zostały równie zapisy odnowionej Strategii<br />

Lizbońskiej w zakresie rozwoju gospodarczego<br />

i wzrostu zatrudnienia.<br />

Poprzez RPO WM dofi nansowanie będzie<br />

można uzyskać w ramach ośmiu<br />

priorytetów:<br />

I. Tworzenie warunków do rozwoju potencjału<br />

innowacyjnego i przedsiębiorczości<br />

na Mazowszu<br />

II. Przyspieszenie e-rozwoju Mazowsza<br />

III. Regionalny system transportowy<br />

IV. Środowisko, zapobieganie zagrożeniom<br />

i energetyka<br />

V. Wzmacnianie roli miast w rozwoju regionu<br />

VI. Wykorzystanie walorów naturalnych i kulturowych<br />

do rozwoju turystyki i rekreacji<br />

VII. Tworzenie i poprawa warunków do rozwoju<br />

kapitału ludzkiego<br />

VIII. Pomoc techniczna<br />

Rozkład środków na poszczególne priorytety<br />

w województwie mazowieckim został pokazany<br />

w tabeli 1.<br />

Priorytety podzielono na działania, które dotyczą<br />

konkretnych rodzajów przedsięwzięć. Większość<br />

działań stworzona została w celu szeroko rozumianego<br />

rozwoju regionu, a więc z założenia kryją one<br />

fundusze skierowane do jednostek samorządu terytorialnego,<br />

organizacji pozarządowych i innych<br />

podmiotów, które działają na rzecz społeczeństwa<br />

(budowa infrastruktury, działania na rzecz ochrony<br />

środowiska i rozwoju turystyki, rozwój kapitału<br />

ludzkiego). Wśród tego rozbudowanego systemu<br />

są również działania skierowane bezpośrednio<br />

do przedsiębiorców. Najistotniejszy dla tej grupy<br />

podmiotów gospodarczych jest Priorytet I, z którego<br />

będzie można pozyskać dotacje na inwestycje.<br />

Celem głównym Priorytetu I jest poprawa<br />

konkurencyjności Mazowsza poprzez tworzenie<br />

korzystnych warunków dla rozwoju<br />

potencjału innowacyjnego i wsparcie rozwoju<br />

przedsiębiorczości.<br />

W zakresie zwiększenia innowacyjności przedsiębiorstw<br />

i wzmocnienia dyfuzji innowacji przewiduje<br />

się między innymi: wsparcie powstawania<br />

i rozwoju przedsiębiorstw innowacyjnych, wspieranie<br />

projektów celowych i wdrożeń wyników<br />

prac badawczo-rozwojowych (B+R). W celu roz-<br />

58 styczeń 2008<br />

woju technologicznego i organizacyjnego przedsiębiorstw<br />

istotne będzie ułatwienie dostępu<br />

do usług certyfi kujących i standaryzacyjnych. Tworzenie<br />

i rozwój współpracy w zakresie innowacji<br />

między przedsiębiorcami i sektorem badawczorozwojowym<br />

oraz biegunami nauki i technolo-<br />

Mapa pomocy regionalnej w Polsce<br />

w latach 2007–2013<br />

40%<br />

50%<br />

40%<br />

40%<br />

40%<br />

50%<br />

50%<br />

Z powodu relatywnie niższego<br />

poziomu PKB w Polsce pułapy<br />

dopuszczalnej pomocy publicznej<br />

są wyższe niż w większości krajów UE<br />

50%<br />

40%<br />

50%<br />

40% do 2010<br />

30% od 2011<br />

50%<br />

Warszawa<br />

50%<br />

30%<br />

50%<br />

gii służyć mają transferowi nowych technologii<br />

i know-how w ramach klastrów (zorganizowane<br />

grupy przedsiębiorstw). Wspierane będą także<br />

inwestycje przedsiębiorstw w zakup nowych technologii<br />

i wdrażanie innowacji, wsparcie rozwoju<br />

instytucji otoczenia biznesu, działających na rzecz<br />

innowacyjnych przedsiębiorstw, usług doradczych<br />

dla fi rm innowacyjnych oraz rozwój systemów informacji<br />

o innowacjach i ich promocji.<br />

Realizowane będą również projekty wsparcia dla<br />

przedsiębiorstw we wprowadzaniu przyjaznych<br />

środowisku technologii oraz usprawnieniu zarządzania<br />

środowiskiem, w tym w zakresie pozwoleń<br />

zintegrowanych, oczyszczania ścieków przemy-<br />

Tabela 1.<br />

słowych, ochrony powietrza oraz gospodarki odpadami<br />

przemysłowymi i niebezpiecznymi. Dofi -<br />

nansowane będą przedsięwzięcia wprowadzające<br />

proekologiczne technologie (energooszczędność,<br />

materiałooszczędność, zmniejszenie wodochłonności<br />

produkcji, energia odnawialna, zmniejszenie<br />

ilości wytwarzanych odpadów). Inwestycje związane<br />

z utworzeniem nowego przedsiębiorstwa,<br />

rozbudową istniejącego, zmianą produktu i procesu<br />

produkcyjnego, celem dostosowania technologii<br />

i produktów do wymagań środowiskowych<br />

oraz dyrektyw unijnych.<br />

Wsparcie biznesowe w ramach RPO będzie<br />

skupiało się na małych i średnich przedsiębiorstwach<br />

(MSP). Jedynie w absolutnie<br />

50% wyjątkowych przypadkach wsparcie dla<br />

dużych fi rm może być dopuszczone<br />

pod następującymi warunkami: 1) wielkość<br />

inwestycji poniżej 2 mln euro; 2) jasna<br />

i znaczna korzyść dla regionu. Będzie<br />

przestrzegany maksymalny, proponowany<br />

próg wynoszący 10 proc. bezpo-<br />

50%<br />

średniego fi nansowania na wsparcie<br />

dużych przedsiębiorstw.<br />

Z Priorytetu I bezpośrednio<br />

do przedsiębiorców skierowane<br />

będą następujące działania:<br />

Działanie 1.2. Budowa sieci współpracy nauka<br />

–gospodarka<br />

Przykłady:<br />

Projekty dotyczące zamówienia/realizacji projektów<br />

celowych w zakresie innowacji technologicznej,<br />

produktowej i wdrożenia wyników prac B+R,<br />

obejmujące:<br />

� prace badawcze;<br />

� prace przygotowawcze do wdrożenia wyników<br />

prac B+R, powstałych wyłącznie na rzecz<br />

projektów realizowanych w ramach działania;<br />

� wdrożenia wyników prac B+R, powstałych<br />

w wyniku projektów, prototypów realizowanych<br />

na rzecz działania;<br />

� zakup środków trwałych niezbędnych do prowadzenia<br />

prac B+R;<br />

� zakup usług doradczych (wyłącznie dla mikro-,<br />

MSP).<br />

Priorytety RPO WM 2007–2013 (mln euro)<br />

Środki UE 2007–2013<br />

1831,50<br />

Rozkład procentowy<br />

100,00<br />

1. Tworzenie warunków dla rozwoju potencjału innowacyjnego<br />

i przedsiębiorczości na Mazowszu<br />

430,40 23,50<br />

2. Przyspieszenie e-rozwoju Mazowsza 205,18 11,20<br />

3. Regionalny system transportowy 538,46 29,40<br />

4. Środowisko, zapobieganie zagrożeniom i energetyka 197,80 10,80<br />

5. Wzmocnienie roli miast w rozwoju regionu 89,74 4,90<br />

6. Wykorzystanie walorów naturalnych i kulturowych do<br />

rozwoju turystyki i rekreacji<br />

150,18 8,2<br />

7. Tworzenie i poprawa warunków do rozwoju kapitału<br />

ludzkiego<br />

164,84 9,00<br />

8. Pomoc techniczna 54,95 3,00


W ramach działania wspierane będą projekty celowe,<br />

które przedsiębiorca będzie mógł przeprowadzić<br />

sam, jeśli dysponuje bazą infrastrukturalną<br />

i innymi niezbędnymi zasobami lub może zlecić<br />

jednostce naukowej, sieci naukowej czy konsorcjum<br />

naukowo-przemysłowemu lub spółce powołanej<br />

z udziałem tych jednostek, nie działającej dla zysku.<br />

Współfi nansowanie w ramach działania mogą<br />

otrzymać projekty:<br />

� mające innowacyjny charakter;<br />

� wykazujące trwałość skutków projektu;<br />

� mające udokumentowane zapotrzebowanie<br />

rynku na dany produkt/technologię/usługę;<br />

� wykazujące konkurencyjność rezultatu projektu<br />

szczególnie na rynku regionalnym;<br />

� mające znaczenie dla rozwoju regionu;<br />

� wykazujące efektywność ekonomiczną projektu.<br />

Maksymalny udział środków UE w wydatkach<br />

kwalifi kowanych na poziomie projektu to 30 proc.<br />

dla badań przemysłowych, 55 proc. – dla prac rozwojowych<br />

Kwota wsparcia: projekty celowe o wartości wydatków<br />

kwalifi kowanych poniżej 400 tys. złotych.<br />

Działanie 1.5. Rozwój przedsiębiorczości<br />

Przykłady:<br />

Projekty polegające na dokonywaniu inwestycji<br />

początkowych (rozumie się przez to inwestycję<br />

w środki trwałe, wartości niematerialne i prawne),<br />

związanych z utworzeniem nowego zakładu, rozbudową<br />

istniejącego, rozpoczęciem wytwarzania<br />

nowego produktu w istniejącym zakładzie lub zasadniczą<br />

zmianą procesu produkcyjnego):<br />

� rozpoczęcie w przedsiębiorstwie działalności<br />

obejmującej dokonywanie zasadniczych zmian<br />

produkcji, produktu lub procesu technologicznego;<br />

� wyposażenie niezbędne do prowadzenia<br />

i rozwoju działalności gospodarczej lub modernizacji<br />

środków produkcji, prowadzące<br />

do zwiększenia zdolności inwestycyjnej i innowacyjności<br />

przedsiębiorstwa;<br />

� działania modernizacyjne w przedsiębiorstwie,<br />

czyli:<br />

� dostosowywanie technologii i produktów<br />

do wymagań dyrektyw unijnych, zwłaszcza<br />

norm zharmonizowanych i prawodawstwa<br />

w zakresie BHP,<br />

� dywersyfi kacja produkcji zakładu poprzez<br />

jego rozbudowę celem wprowadzenia nowych<br />

produktów/usług,<br />

� zasadnicza zmiana dotycząca procesu produkcyjnego<br />

istniejącego zakładu,<br />

� rozbudowa przedsiębiorstwa (produkcyjnego/usługowego).<br />

Małe projekty inwestycyjne; koszty kwalifi kowane<br />

do 5 tys. euro<br />

� modernizacja środków produkcji;<br />

� unowocześnienie wyposażenia niezbędnego<br />

do prowadzenia działalności gospodarczej;<br />

� zmiana wyrobu, usługi;<br />

� inwestycje w zmianę procesu produkcyjnego.<br />

Projekty inwestycyjne; koszty kwalifi kowane<br />

do 50 tys. euro:<br />

� rozbudowa lub nabycie przedsiębiorstwa;<br />

� rozszerzenie zakresu działalności fi rmy;<br />

� zmiana wyrobu, usługi poprzez wprowadzenie<br />

innowacji;<br />

� inwestycje – innowacje w procesie produkcji.<br />

Nowe inwestycje innowacyjne o wysokim potencjale<br />

innowacyjnym: do 8 mln zł kosztów kwalifi<br />

kowanych.<br />

Udział środków UE w wydatkach kwalifi kowanych<br />

na poziomie projektu – wynika z właściwego<br />

rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego.<br />

Maksymalna całkowita wartość projektu – 2 mln<br />

euro<br />

Działanie 1.6. Wspieranie powiązań kooperacyjnych<br />

o znaczeniu regionalnym<br />

W tym działaniu przewiduje się:<br />

� wspieranie działalności promotorów kooperacji;<br />

� wdrażanie wspólnych przedsięwzięć inwestycyjnych<br />

podejmowanych przez przedsiębiorstwa;<br />

� wdrażanie i komercjalizacja technologii oraz<br />

produktów innowacyjnych,<br />

� doradztwo z zakresu opracowania planów<br />

rozwoju i ekspansji;<br />

� tworzenie i rozwój klastrów;<br />

� doradztwo z zakresu opracowania planów<br />

rozwoju klastra.<br />

Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifi<br />

kowanych na poziomie projektu: 70 procent.<br />

Działanie 1.8. Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie<br />

wdrażania najlepszych dostępnych technik<br />

(BAT - Best AvailableTechniques)<br />

Przykłady:<br />

Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie wdrażania<br />

najlepszych dostępnych technik (BAT):<br />

� zmiany technologii służące eliminowaniu<br />

szkodliwych oddziaływań i uciążliwości poprzez<br />

zapobieganie emisji do środowiska;<br />

� zmiany technologii służące zmniejszeniu zapotrzebowania<br />

na energię, wodę oraz surowce,<br />

ze szczególnym uwzględnieniem wtórnego<br />

wykorzystania ciepła odpadowego oraz eliminacji<br />

wytwarzania odpadów;<br />

� zmiany technologii ukierunkowane na ograniczenie<br />

wielkości emisji niektórych substancji<br />

i energii do poziomu określonego w przepisach<br />

krajowych i wspólnotowych oraz w dokumentach<br />

referencyjnych BAT;<br />

� inwestycje w urządzenia ograniczające emisję<br />

do środowiska, których zastosowanie jest niezbędne<br />

dla spełnienia zaostrzających się standardów<br />

emisyjnych lub granicznych wielkości<br />

emisji.<br />

Maksymalny udział środków UE w wydatkach<br />

kwalifi kowanych na poziomie projektu – wynika<br />

z właściwego rozporządzenia Ministra Rozwoju<br />

Regionalnego<br />

W zakresie Priorytetu II Przyspieszenie<br />

e-rozwoju Mazowsza do przedsiębiorców<br />

skierowane będą następujące działania:<br />

Działanie 2.3. Technologie informacyjne<br />

i komunikacyjne(ICT) dla małych i średnich przedsiebiorstw<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

FUNDUSZE UNIJNE<br />

Przykłady:<br />

Przedsięwzięcia z zakresu wdrażania ICT w przedsiębiorstwach<br />

oraz zapewnienie szerokiego dostępu<br />

i wykorzystania technik ICT dla MSP:<br />

� zastosowanie i wykorzystanie technologii gospodarki<br />

elektronicznej;<br />

� zastosowanie i wykorzystanie technologii informatycznych<br />

w przedsiębiorstwach, w tym<br />

w procesach zarządzania przedsiębiorstwem,<br />

� budowa lub przebudowa infrastruktury telekomunikacyjnej;<br />

� zastosowanie i wykorzystanie technologii informatycznych<br />

oraz komunikacyjnych w procesach<br />

zarządzania przedsiębiorstwem.<br />

Maksymalny udział środków UE w wydatkach<br />

kwalifi kowanych na poziomie projektu: 40 procent.<br />

W przypadku niektórych działań wysokość<br />

dofi nansowania określona jest w dokumentach<br />

następująco: „Na poziomie wynikającym<br />

z właściwego rozporządzenia Ministra<br />

Rozwoju Regionalnego”. Obecnie obowiązuje<br />

tzw. mapa pomocy, zapisana w Rozporządzeniu<br />

Rady Ministrów z 13 października 2006 r., które<br />

weszło w życie z początkiem 2007 roku. Jest ono<br />

zgodne z przyjętymi na lata 2007–2013 wytycznymi<br />

Komisji Europejskiej (KE). Zasady postępowania<br />

w sprawach dotyczących pomocy publicznej<br />

w Polsce reguluje Ustawa o postępowaniu<br />

w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz.<br />

U.94.123.600).<br />

Wysokość pomocy publicznej zależna jest od lokalizacji<br />

inwestycji (patrz mapka), wielkości inwestycji,<br />

kosztów kwalifi kowanych inwestycji, a także<br />

sektora gospodarki. W przypadku projektów<br />

inwestycyjnych nieprzekraczających 50 mln euro<br />

pułap pomocy dla małych przedsiębiorstw może<br />

być zwiększony o 20 proc., dla średnich o 10 procent.<br />

Zaznaczyć należy, że opisane priorytety i działania<br />

podlegają nadal ewaluacji, a ich ostateczny<br />

kształt może nieco odbiegać od przedstawionego<br />

powyżej.<br />

Aby zapewnić płynne i efektywne wydatkowanie<br />

środków unijnych na lata 2007–2013<br />

Sejmik Województwa Mazowieckiego powołał<br />

Mazowiecką Jednostkę Wdrażania<br />

Programów Unijnych (MJWPU).<br />

Adres: ul. Jagiellońska 74, 03-301 Warszawa<br />

tel.: (022) 32 31 998, (022) 32 31 999;<br />

fax: (022) 32 31 997.<br />

W Jednostce Wdrażania, w godzinach 8.30 –15.30<br />

działa Punkt Kontaktowy dla Benefi cjentów oraz<br />

infolinia 0 801 101 101 lub (022) 32 31 964;<br />

e-mail: punkt_kontaktowy@mazowia.eu.<br />

Jednostka ma również oddziały zamiejscowe<br />

w Ciechanowie, Ostrołęce, Płocku, Radomiu<br />

i Siedlcach. Więcej informacji znajduje się na stronie<br />

www.mazowia.eu. Zapisy są czytelne i przejrzyste.<br />

Polecam.<br />

Agnieszka Chmielińska-Wankiewicz<br />

styczeń 2008 59


FORUM BRANŻOWE<br />

PRAWO<br />

UPADEK Z WYSOKOŚCI<br />

Przed wieloma laty usłyszałem niewiarygodą<br />

wręcz opowieść. Młody człowiek, stając przed<br />

wojskową komisją lekarską, miał nadzieję że powołanie<br />

do wojska będzie przynajmniej odroczone.<br />

Tymczasem – jak mi opowiadał – został uznany<br />

za zdolnego do służby wojskowej bez jakichkolwiek<br />

ograniczeń. W pierwszej chwili byłem zaskoczony<br />

jego rozżaleniem i zapytałem, dlaczego<br />

to orzeczenie uważa za nieuzasadnione. Okazało<br />

się, że zaledwie przed kilkoma miesiącami, pracując<br />

na budowie, spadł z wysokości szóstego piętra<br />

między tory kolejki i doznał jedynie ogólnego<br />

potłuczenia, może jakichś nieznacznych obrażeń<br />

wewnętrznych. Patrzyłem na niego z niedowierzaniem.<br />

Pokazał mi dokumenty, które miał ze sobą,<br />

m.in. protokół powypadkowy. Rzeczywiście miał<br />

taki wypadek, przede mną zaś stał żywy, a do tego<br />

cały, bez jakiegokolwiek śladu uszczerbku na zdrowiu.<br />

A jednak się nie cieszył.<br />

Konsekwencje<br />

Gdyby skutkiem takiego wypadku była natychmiastowa<br />

śmierć, albo poważne obrażenia i zgon<br />

przed upływem sześciu miesięcy od zdarzenia,<br />

mielibyśmy do czynienia z konsekwencjami w wielu<br />

płaszczyznach.<br />

Po pierwsze, pracodawca musi niezwłocznie zawiadomić<br />

o każdym wypadku przy pracy właściwego<br />

inspektora pracy, a o śmiertelnym jeszcze<br />

prokuratora (art. 234 § 2 Kodeksu pracy).<br />

Załóżmy, że był to montaż balkonu. Pracownik był<br />

na nim i spadł nieszczęśliwie. Załóżmy, że niczym<br />

nie został uderzony, ani nie oderwał się element<br />

konstrukcji, na którym stał. Dlaczego więc spadł?<br />

Na to pytanie powinna dać odpowiedź komisja<br />

powołana do zbadania wypadku, a sporządzony<br />

z jej prac protokół powinien zawierać ocenę przyczyny<br />

zdarzenia. Mogło nią być niedopełnienie<br />

obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa w pracy,<br />

co obciążałoby pracodawcę.<br />

Karna czy cywilna<br />

Obowiązek taki wynika z przepisu art. 207 Kodeksu<br />

pracy. W tej hipotetycznej sytuacji pracownik<br />

musiałby być przeszkolony, jak posługiwać<br />

się sprzętem asekuracyjnym, a ponadto<br />

musiałaby go ubezpieczać druga osoba. Tak<br />

stanowi w punkcie 29 załącznika Rozporządzenie<br />

Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 28 maja<br />

1996, w związku z przepisem art. 225 § 2 Kodeksu<br />

pracy („Prace wykonywane na wysokości<br />

powyżej 2 m w przypadkach, w których wymagane<br />

jest zastosowanie środków ochrony indywidualnej<br />

przed upadkiem z wysokości”). Jeśli<br />

te warunki zostały przez pracodawcę spełnione<br />

i nie było wobec niego innych zarzutów o zaniedbanie<br />

obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa<br />

w pracy, nie powinna grozić mu odpowiedzialność<br />

karna ani cywilna.<br />

Karna, bo nie ma winy, cywilna – bo na przedsiębiorcy<br />

spoczywa obowiązek ubezpieczenia<br />

60 styczeń 2008<br />

pracownika od następstw wypadku przy pracy.<br />

Kwestie z tym związane reguluje Ustawa z 30 października<br />

2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu<br />

wypadków przy pracy i chorób zawodowych<br />

(Dz. U. nr 199, poz. 1673).<br />

Wypadek przy pracy<br />

Wszystkie okoliczności zdarzenia, które można zakwalifi<br />

kować jako wypadek przy pracy, są podane<br />

w art. 3 przytoczonej wyżej Ustawy. Jest ich bardzo<br />

wiele. Bez względu na to, czy wypadek został<br />

zawiniony przez pracodawcę czy nie, pracownik<br />

ma zapewnione świadczenie z tytułu tego ubezpieczenia.<br />

A jeśli poniósł śmierć, jego uprawnienia<br />

dziedziczą spadkobiercy, jednak pod pewnymi<br />

warunkami.<br />

Tu wyłania się następna kwestia: rodzaje odszkodowania,<br />

do którego mają prawo spadkobiercy.<br />

Rodzaje świadczeń określa art. 6 przywołanej<br />

Ustawy, a m.in. w ust. 1. pkt 5: „jednorazowe odszkodowanie”<br />

– dla członków rodziny zmarłego<br />

ubezpieczonego lub rencisty; pkt 8: „renta rodzinna”<br />

– dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego<br />

lub rencisty; pkt 9: „dodatek do renty rodzinnej”<br />

– dla sieroty zupełnej. Dalej ustawa wymienia<br />

warunki uzyskania poszczególnych rodzajów odszkodowania,<br />

a nawet wysokość świadczeń. Dla<br />

przykładu posłużymy się tylko jednym rodzajem:<br />

„jednorazowego odszkodowania”.<br />

W tej kwestii art. 13 w ust. 1 stanowi, że: „Członkom<br />

rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek<br />

wypadku przy pracy (...) przysługuje jednorazowe<br />

odszkodowanie (...)” i w ust. 2 wymienia<br />

się, kto – w rozumieniu ustawy – jest członkiem<br />

rodziny i jakie musi spełniać warunki, by nabyć<br />

prawo do świadczenia. I tak członkiem rodziny<br />

jest małżonek, ale jeśli pozostawali w separacji,<br />

nie przysługuje mu prawo do uzyskania jednorazowego<br />

odszkodowania. Oprócz dzieci własnych<br />

i drugiego małżonka, także wnuki przysposobione<br />

i przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed<br />

osiągnięciem pełnoletności, wreszcie rodzeństwo<br />

i także dzieci będące w rodzinie zastępczej.<br />

Wreszcie „rodzice, osoby przysposabiające, macocha<br />

oraz ojczym, jeżeli w dniu śmierci ubezpieczonego<br />

lub rencisty prowadzili z nim wspólne<br />

gospodarstwo domowe lub jeżeli ubezpieczony<br />

lub rencista bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał<br />

się do ich utrzymania albo jeżeli ustalone zostało<br />

wyrokiem lub ugodą sądową prawo do alimentów<br />

z jego strony”. Krąg osób uprawnionych<br />

jest więc bardzo szeroki, ale wysokość świadczenia<br />

jest zróżnicowana. I temu jest poświęcony art.<br />

<strong>14</strong> Ustawy.<br />

„Jeżeli do jednorazowego odszkodowania uprawniony<br />

jest tylko jeden członek rodziny zmarłego<br />

(...), przysługuje ono w wysokości: 18-krotnego<br />

przeciętnego wynagrodzenia, gdy uprawnionymi<br />

są małżonek lub dziecko”, ale dwukrotnie<br />

mniej, gdy jest to inny członek rodziny. Jeżeli<br />

do jednorazowego odszkodowania uprawnie-<br />

ni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej<br />

dzieci - odszkodowanie przysługuje w wysokości<br />

18-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, zwiększonej<br />

o 3,5-krotne przeciętne wynagrodzenie<br />

na każde dziecko. W sytuacji, gdy uprawnionych<br />

jest dwoje lub więcej dzieci odszkodowanie przysługuje<br />

w wysokości 18-krotnego przeciętnego<br />

wynagrodzenia, zwiększonej o 3,5-krotne przeciętne<br />

wynagrodzenie na drugie i każde następne<br />

dziecko.<br />

Na zimne dmuchać<br />

Nie będę dalej przytaczał pozostałych możliwości,<br />

bo jest ich jeszcze wiele, a chcę zwrócić uwagę<br />

na to, że w przypadku stwierdzenia niedopełnienia<br />

przez pracodawcę obowiązku zapewnienia<br />

bezpiecznych warunków pracy, każdy uprawniony<br />

może domagać się od niego odszkodowania<br />

w procesie cywilnym, niezależnie od otrzymanego<br />

świadczenia z tytułu ubezpieczenia. Podstawę<br />

do tego dają przepisy kodeksu cywilnego w Tytule<br />

VI. Czyny niedozwolone.<br />

Mianowicie art. 415 stanowi, że „Kto z winy<br />

swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany<br />

jest do jej naprawienia”. W związku z tym przepisem,<br />

w naszym przypadku, podstawę do roszczenia<br />

odszkodowawczego daje przepis art. 446.<br />

Oto jego treść:<br />

§ 1. Jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania<br />

rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego,<br />

zobowiązany do naprawienia szkody powinien<br />

zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu,<br />

kto je poniósł.<br />

§ 2. Osoba, względem której ciążył na zmarłym<br />

ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać<br />

od zobowiązanego do naprawienia szkody renty<br />

obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego<br />

oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych<br />

zmarłego przez czas prawdopodobnego<br />

trwania obowiązku alimentacyjnego. Takiej samej<br />

renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym<br />

zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków<br />

utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają<br />

tego zasady współżycia społecznego.<br />

§ 3. Sąd może ponadto przyznać najbliższym<br />

członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie,<br />

jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne<br />

pogorszenie ich sytuacji życiowej.<br />

Warto zwrócić uwagę na dwa zapisy, w § 2 i 3,<br />

dające zobowiązanemu do naprawienia szkody,<br />

w naszym przykładzie pracodawcy, możliwość<br />

obrony wobec roszczeń nadmiernych. Sąd bowiem<br />

oceniając zasadność żądanej wysokości<br />

renty, w odniesieniu do wysokości świadczenia<br />

z tytułu ubezpieczenia, może się kierować także<br />

zasadami współżycia społecznego, a w przypadku<br />

odszkodowania dla najbliższych członków<br />

rodziny, jego wysokość powinna odpowiadać<br />

rzeczywistemu stopniowi pogorszenia się ich sytuacji<br />

życiowej. Nie mniej, gdyby to hipotetyczne<br />

zdarzenie miało miejsce, i to z winy pracodawcy,<br />

jego skutki fi nansowe mogłyby stanowić dla<br />

przedsiębiorstwa poważny problem.<br />

Wojciech Brodnicki


RAJD BARBÓRKI<br />

To już 45. raz odbył się Rajd Barbórki. Zawodnicy<br />

i sympatycy tych zawodów spotkali się<br />

w sobotę, 8 grudnia, w Warszawie. Wśród<br />

startujących załóg reprezentowany był Płock<br />

z Michałem Jackiewiczem i Katarzyną<br />

Kowalską, którzy wyruszyli na 300-konnym<br />

mitsubishi lancer evo VIII. Na masce samochodu<br />

płockiej ekipy pojawiło się między innymi<br />

logo BEM, który wspierał zawodników. Rajd<br />

podzielony był na dwa etapy: pierwszy składał<br />

się z sześciu krótkich odcinków specjalnych<br />

w różnych miejscach miasta, a drugi, fi nałowy,<br />

odbył się na ulicy Karowej. Płocka załoga niestety nie zakwalifi kowała się do tego etapu. Tutaj mistrzem<br />

okazał się Krzysztof Hołowczyc. W klasyfi kacji generalnej zaś wygrał Tomasz Kuchar.<br />

MŁODZI NA START<br />

Młodzi dekarze z całego świata spotkali się tym razem na Węgrzech<br />

w miejscowości Veszprem, by wziąć udział w zawodach<br />

dekarskich. Zawodnicy walczyli w dwóch kategoriach: dachy<br />

płaskie i dachy pochyłe. Do rywalizacji w kategorii dachów płaskich<br />

przystąpiło dziewięć drużyn, wśród nich zwycięzcami okazali<br />

się Austriacy, zaś w kategorii dachów pochyłych przystąpiło<br />

do zawodów czternaście drużyn, wśród których najlepsi byli<br />

gospodarze. Polska reprezentacja w kategorii dachów płaskich<br />

zajęła piąte miejsce, a w kategorii dachów pochyłych – czwarte.<br />

Młodzi dekarze mieli między innymi zamontować okno Fakro<br />

FTP-V 05 (78 x 98cm) z kołnierzem EFW (system płaskich dachów).<br />

Podczas mistrzostw odbył się także kongres Międzynarodowego<br />

Stowarzyszenia Dekarzy (IFD). Za rok mistrzostwa<br />

odbędą się w Czechach.<br />

MARTON DLA WYTRWAŁYCH<br />

Justyna Majewska-Patelka, która na co dzień<br />

odpowiada za kontakty ze sprzedawcami okien<br />

i drzwi w Winkhausie, od roku uprawia nordic<br />

walking – marsz połączony z techniką odpychania<br />

się od podłoża za pomocą specjalnych kijków.<br />

24 listopada odbył się maraton, w którym udział<br />

wzięła właśnie reprezentantka Winkhausa. Trasa,<br />

która przebiegała przez lasy w okolicach Strzyżewic<br />

i Przybyszewa, podzielona była na trzy odcinki<br />

po <strong>14</strong> kilometrów. Na starcie pojawiło się 11 zawodników.<br />

Maraton ukończyło tylko siedem osób,<br />

wśród nich była też Justyna Majewska-Patelka.<br />

Pokonanie 42-kilometrowej trasy zajęło zawodnikom<br />

ponad sześć godzin.<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

SPORT I REKREACJA<br />

PUCHAR ZDOBYTY<br />

Choć już zima dawno się rozpoczęła, w Kętach odbył<br />

się 1 grudnia III Jesienny Turniej Piłki Siatkowej<br />

o Puchar Prezesa Grupy Kęty. Wystartowało osiem<br />

drużyn z poszczególnych zakładów działających<br />

w ramach Grupy. Wygrała drużyna reprezentująca<br />

segment wyrobów wyciskanych. Zawodnicy<br />

Aluprofu z Bielska Białej zajęli piąte miejsce,<br />

a z Opola siódme.<br />

styczeń 2008 61<br />

Informacje sportowe redaguje Magdalena Rocka.


FORUM BRANŻOWE<br />

Z WIZYTĄ<br />

DOM Z POMYSŁEM<br />

Wywiad z Januszem Rafałem Nowickim, aktorem<br />

Masz wraz z rodziną<br />

dom pod Warszawą<br />

w stylu dworkowym.<br />

Co zdecydowało o takim<br />

właśnie wyborze?<br />

Gdy kupowaliśmy działkę<br />

to było swojsko-wiejskie<br />

obrzeże Puszczy Kampinoskiej.<br />

Wymyśliliśmy<br />

sobie, że najlepiej będzie, jeśli nadamy naszemu<br />

domowi charakter wiejski i nie będzie niczego<br />

udawał. Stąd taki, a nie inny jego kształt.<br />

Czym dla ciebie jest dom?<br />

Dom pełni funkcje ochronne; ma tworzyć azyl,<br />

ale przede wszystkim jest to miejsce, do którego<br />

chce się wracać. Istotne znaczenie dla mnie ma<br />

również to, aby przestrzeń, w której się znajduję<br />

(a dom jest taką przestrzenią) miała wymiar estetyczny,<br />

spełniający moje kryteria. To dom dla nas.<br />

Macie wszystkie okna drewniane, z mahoniu.<br />

Dlaczego drewno, a nie PCW?<br />

Po pierwsze mahoń mi się podoba jako gatunek<br />

drewna. Jak widać w wystroju naszego domu ten<br />

kolor dominuje. Lubię w ogóle wszystkie kolory<br />

pochodne od wiśni i bordo. Mahoń mi się również<br />

podoba dzięki swojej fakturze.<br />

Kiedy coś wybierasz, co decyduje o zakupie:<br />

marka, jakość, cena, opinia znajomego,<br />

a może etykieta?<br />

Przywiązuję wagę do jakości, ale myślę, że wszystkie<br />

te elementy są ważne. Nie jestem snobem,<br />

więc marka nie jest tu najważniejsza, ale jeśli coś<br />

jest złej jakości, to mnie od razu przestaje interesować.<br />

Nauczony doświadczeniem przy budowie<br />

tego domu, gdzie, niestety, jakość nie była głównym<br />

atutem wykonawców, wszystko musiałem<br />

nadrabiać dodatkowymi remontami i opłatami.<br />

Uważam, że jesteśmy zbyt biedni, by wybierać<br />

materiały złej jakości i złych wykonawców.<br />

W jadalni znajduje się nietypowe okno,<br />

bo wykuszowe. Czy mieliście jakieś kłopoty<br />

z tym oknem np. podczas budowy,<br />

zamawiania, może montażu?<br />

W projekcie wyglądało inaczej, w trakcie budowy<br />

zdecydowaliśmy się je powiększyć, aby miało lepszą<br />

perspektywę na ogród. A kłopoty pojawiły się<br />

już na etapie murowania, ponieważ wykonawca<br />

miał problemy z wymierzeniem załamań. Potem zastanawiano<br />

się, jak mają być połączone. Tego typu<br />

okien się nie otwiera, więc wymyśliłem, że trzeba<br />

wyciąć słupki łączące, które zachowają odpowiedni<br />

kąt. To się sprawdziło. Jednak dopiero po półrocznych<br />

rozmowach z fi rmą dołożono listwy uszczelniająco-maskujące.<br />

Problem był nie w samych oknach,<br />

tylko w szczelności połączeń.<br />

62 styczeń 2008<br />

Ty w ogóle wymyślasz różne rozwiązania<br />

– na przykład to w łazience, gdzie połączyłeś<br />

drewno i armaturę. Jest tam też okno<br />

– jak się sprawdza, czy jest potrzebne w tym<br />

pomieszczeniu?<br />

Bardzo, ja w ogóle nie wyobrażałem sobie łazienki<br />

bez okna. Światło naturalne jest niezbędne przy<br />

goleniu, a paniom podczas robienia makijażu.<br />

Myślałem też o umieszczeniu w łazience drzwi<br />

wyjściowych do ogrodu, ale ze względów bezpieczeństwa<br />

zrezygnowałem z tego pomysłu.<br />

Inspirują mnie fachowe pisma dotyczące wnętrz<br />

i nietypowej architektury. Zbieram je od wielu lat.<br />

Mam też dużo książek i albumów, z których czerpię<br />

pomysły.<br />

Jakie twoim zdaniem powinny być idealne<br />

okna. Co jest ważne: szczelność, wygląd,<br />

konstrukcja, łatwość obsługi, montażu?<br />

Montaż mnie nie interesuje, powierzam go fachowcom.<br />

Natomiast łatwość otwierania i zamykania<br />

to już jest standard międzynarodowy. Problemów<br />

nastręcza trwałość: dobrze żeby okna były długo-<br />

wieczne. Oczywiście, istotny jest wygląd i bardzo<br />

ważny współczynnik izolacyjności termicznej,<br />

ponieważ teraz dbamy, żeby dom nie oddawał<br />

za dużo ciepła.<br />

Na poddaszu są okna dachowe, gdybyś teraz<br />

miał je kupować, jakie byś wybrał?<br />

Wybrałbym te najnowocześniejsze, o najlepszych<br />

parametrach, z najnowszymi okuciami, roletami,<br />

zabezpieczeniami, bo przy mnożących się zagrożeniach<br />

systemy zabezpieczające są istotne. Kiedy<br />

kupowałem okna, nie było takiego wyboru jak<br />

teraz, ale jak się okazało, wybrałem właściwie,<br />

bo są ciągle w dobrym stanie.<br />

Zmieńmy temat: jesteś ostatnio znany z ról<br />

dyplomatów bądź adwokatów, np. w serialu<br />

„Kryminalni” czy w fi lmie „Świadek koronny”.<br />

W warszawskim Teatrze Współczesnym,<br />

gdzie pracujesz od wielu lat, wcielasz<br />

się też w komediowe postacie. Jakie role<br />

są ci bliższe?<br />

Gdy mężczyzna osiąga pewien wiek, wszystkim się<br />

wydaje, że jego twarz nabiera godności. Reżyserzy<br />

dali się temu stereotypowi uwieść i tak mnie obsadzają.<br />

Ja mimo wszystko chciałbym grać różne<br />

postaci. Chcę być też postrzegany jako człowiek<br />

z poczuciem humoru i żeby to się przenosiło<br />

na scenę. Aktor lubi być kochany, a wiadomo,<br />

że człowiek, który jest dowcipny, miły i sympatyczny<br />

zostanie łatwiej pokochany przez widzów niż<br />

brutal czy łajdak.<br />

W Związku Zawodowym Aktorów Polskich<br />

organizujecie wraz ze sponsorami coroczne<br />

regaty aktorów, na które zapraszacie swoje<br />

koleżanki i kolegów. Po co są te regaty?<br />

Poprzez organizację regat chcemy pozyskać<br />

środki fi nansowe na Fundusz Pomocy Wzajemnej<br />

Związku. To jest impreza charytatywna, dzięki<br />

której możemy pomóc naszym kolegom aktorom<br />

będącym w potrzebie. Poza tym sprawia nam<br />

ogromną radość spotkanie po latach koleżanek<br />

i kolegów, możliwość wymienienia się emocjami.<br />

Nie mówiąc już o sportowej rywalizacji. Jest ona<br />

na poziomie emocjonalnym co najmniej igrzysk<br />

olimpijskich. Są to przecież normalne zawody<br />

sportowe z sędziami i całą procedurą sportową.<br />

Sponsorzy są nam niezbędni, bo koszty są duże.<br />

W zamian dajemy reklamę w prasie, radiu i telewizji.<br />

Każda forma sponsoringu jest mile widziana<br />

i serdecznie potem obdarzamy darczyńców<br />

wdzięcznością i podziękowaniami.<br />

Nad czym teraz pracujesz?<br />

W moim macierzystym teatrze trwają próby<br />

do „Procesu” Kafki, premiera będzie w styczniu.<br />

Mamy nadzieję, że będzie to przedstawienie znaczące,<br />

które będzie dotyczyło istoty ludzkiego<br />

bytowania. Jeżeli się uda, w co głęboko wierzę,<br />

będzie to istotne wydarzenie dla naszego teatru,<br />

a przez to i dla naszych widzów.<br />

Zdjęcia: Dorota Długaszek<br />

Czyli do zobaczenia w teatrze.<br />

Dziękuję za rozmowę<br />

Dorota Długaszek


PUSTKA UJĘTA W RAMY<br />

Rozmowa z architektem Tomaszem Koniorem<br />

Swoim projektem zagospodarowania<br />

centrum<br />

Katowic wywołał pan<br />

istną burzę. Dlaczego<br />

wybrał pan właśnie<br />

to miasto?<br />

Bo to jest moje miasto.<br />

Wprawdzie pochodzę<br />

z Żywca, a studiowałem<br />

w Krakowie, ale jestem<br />

tutaj już od 11 lat. I jako mieszkaniec tego miasta<br />

odczuwałem brak miejsca, które działałoby w sposób<br />

magnetyczny, koncentrowało mieszkańców.<br />

Po studiach przez jakiś czas jeszcze pracowałem<br />

w Krakowie, który jest, oczywiście, miejscem absolutnie<br />

fascynującym. Katowice jednak mają o wiele<br />

krótszą historię i jestem pewien, że dopiero<br />

kształtują swoją tożsamość. Dopiero na przełomie<br />

XIX i XX wieku z wsi stały się tętniącym życiem<br />

miastem. Później, w okresie 20-lecia międzywojennego,<br />

w wielu innych miejscach, dużo bardziej<br />

znanych i o bogatszej historii, nie działo się<br />

w architekturze tyle ciekawych rzeczy, co właśnie<br />

w Katowicach. Chodzi mi przede wszystkim o modernizm<br />

i funkcjonalizm.<br />

Jednak w każdym przypadku życie miasta powinno<br />

koncentrować się wokół centrum. Zaś obecnie<br />

centrum miasta to po prostu pustka.<br />

Ten projekt jest swego rodzaju manifestem...<br />

Wyraziłem w projekcie swoją frustrację związaną<br />

z tym, że w Katowicach w okresie powojennym<br />

zatraciło się poczucie centrum miasta. Dziś brakuje<br />

przestrzeni o silnym, śródmiejskim oddziaływaniu,<br />

bogatej w atrakcyjne funkcje i ciekawe<br />

treści. Centrum musi działać jak magnes. Musi<br />

być tętniącym życiem miejskim sercem. Wierzę,<br />

że witalność i bogactwo zostaną przywrócone<br />

centrum Katowic!<br />

Okolice Spodka i socmodernistyczne założenie<br />

z aleją o pierwotnej nazwie Armii Czerwonej<br />

to stosunkowo nowa część miasta. Charakterystyczna<br />

w swej skali i wymowie dla minionej epoki.<br />

Dziś życie weryfi kuje te rozwiązania. Miasto musi<br />

być dla ludzi, a nie dla pocztówek. Najważniejsza<br />

jest jego funkcjonalność i to, co oferuje ono człowiekowi.<br />

W centrum wszystko jest ważne: kompozycja,<br />

przestrzenie publiczne, wygodny transport,<br />

miejsca do rekreacji. Ważna jest różnorodność<br />

i harmonia. Ogromne znaczenie ma jakość przestrzeni<br />

i architektury. I wreszcie to fenomenalne<br />

nawarstwianie się epok i cywilizacji, tak silnie odczuwane<br />

w historycznych miastach. W tej sytuacji<br />

mamy to szczęście, że historia Katowic tworzy się<br />

na naszych oczach.<br />

Nasza koncepcja spotkała się jednak z ostrą krytyką.<br />

Szczególnie starszych kolegów – tych, którzy<br />

budowali to miasto...<br />

Czy pańska propozycja nie narzuca zbyt<br />

konkretnych rozwiązań?<br />

Ona w istotny sposób zmienia skalę tej przestrzeni.<br />

To człowiek ze swoimi potrzebami ma być<br />

w niej podmiotem! Do projektu na potrzeby<br />

konkursu dołączyliśmy grafi ki, które miały<br />

wskazywać, jak ta przestrzeń może wyglądać.<br />

Nie chodziło jednak w żadnym razie o szczegóły.<br />

Charakter budynków wskażą poszczególni inwestorzy<br />

i architekci. Ja tylko tworzę ramy. Jakby<br />

taki blejtram, który będzie dopiero wypełniany<br />

treścią. Wskazaliśmy gabaryty obiektów, funkcje,<br />

skalę zabudowy i jej linię, przestrzenie publiczne.<br />

Szczegóły, czyli to, jak te budynki będą ostatecznie<br />

wyglądały, z jakiej materii będą stworzone,<br />

to są kolejne kroki.<br />

Nie korciło pana, by stać się twórcą miasta?<br />

Chyba nie znalazł się jeszcze nikt, kto mógłby<br />

wymyślić miasto do końca. Może Oskar Nimeyer<br />

razem z Lucio Costą, gdy tworzyli Brasilię. W Polsce<br />

tak planowano Nowe Tychy. Historia potwierdza<br />

jednak słowa Arystotelesa, że miasto tworzą<br />

ludzie różnego rodzaju. Ludzie tego samego rodzaju<br />

nie stworzą miasta. Podstawą jest dobra urbanistyka,<br />

lecz nieporozumieniem jest tworzenie<br />

miasta poprzez defi niowanie go w szczegółach do<br />

końca. Mówimy, jak to miasto powinno być zaplanowane,<br />

żeby było dobre dla ludzi i miało ludzką<br />

skalę. Trzeba zadbać o przestrzenie publiczne, infrastrukturę,<br />

transport publiczny, skalę zabudowy,<br />

funkcjonalną różnorodność. Tego wszystkiego nie<br />

zrobi sam architekt.<br />

Projekt nowej alei Korfantego w Katowicach.<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

ZAPROSILIŚMY DO FORUM<br />

Zajmuje się pan też „zwyczajnym” projektowaniem...<br />

Lubię tworzyć budynki dla konkretnego użytkownika,<br />

którego mogę poznać, dla którego mogę być<br />

partnerem i znajdować rozwiązania dla jego potrzeb.<br />

Natomiast tak się złożyło, że moja edukacja<br />

i częste zwracanie się w kierunku obiektów historycznych<br />

sprawiły, iż jestem kojarzony jako architekt,<br />

który lubi projektować w zabytkowej tkance<br />

współczesne obiekty. Jest to dla mnie niezwykle nobilitujące,<br />

gdy słyszę takie opinie, ale też czuję ciężar<br />

odpowiedzialności, ponieważ budowanie wśród<br />

obiektów, które mają swoją historię i ogromną wartość,<br />

wymaga wyczucia oraz dużej wrażliwości.<br />

Który projekt pamięta pan najlepiej?<br />

Każdy obiekt traktuję jako doświadczenie, pewien<br />

etap na zawodowej drodze. Oczywiście,<br />

pierwszy budynek był najbardziej radosnym<br />

przeżyciem. To był dom dla mojego brata. Ważna<br />

była szkoła na warszawskiej Białołęce, za którą<br />

dostaliśmy najwięcej nagród. Ostatnia realizacja<br />

to Centrum Nauki i Edukacji „Symfonia” przy Akademii<br />

Muzycznej w Katowicach, z unikalną salą<br />

koncertową. W tym momencie jest mi najbliższa.<br />

Żyję jeszcze tym projektem, stworzył on przestrzeń<br />

dla innej sztuki. Mam na świeżo w pamięci<br />

złożoność problemów, które rozwiązywaliśmy<br />

w miarę postępu prac budowlanych. Niedawno<br />

odbył się koncert inauguracyjny. Monumentalna<br />

II Symfonia Gustava Mahlera. Niesamowite przeżycie!<br />

Projektowanie kończy się dla mnie dopiero<br />

w momencie wzniesienia budynku. Tak było i tym<br />

razem. Do ostatniej chwili dogrywaliśmy szczegóły.<br />

Za każdym razem czuję się odpowiedzialny<br />

za ostateczny efekt.<br />

Dziękuję za rozmowę<br />

Hanna Czerska<br />

styczeń 2008 63


FORUM BRANŻOWE<br />

Z NOTATNIKA<br />

MELKA<br />

ul. Boczna 3<br />

44-240 Żory<br />

� +48 (0) 32 435 94 33<br />

� +48 (0) 32 734 06 85<br />

melka@melka.com.pl<br />

www.melka.com.pl<br />

64 styczeń 2008<br />

MASZYNY<br />

PRODUCENT MASZYN I URZĄDZEŃ DO OBRÓBKI, TRANSPORTU,<br />

MAGAZYNOWANIA SZKŁA I OKIEN<br />

MEGABUD<br />

ul. Paderewskiego 2<br />

84-230 Rumia<br />

�/� (058) 671 38 18<br />

biuro@megabud.pl<br />

www.megabud.pl<br />

INNE<br />

FIRMA HANDLOWO-USŁUGOWA<br />

AUTORYZOWANY PRZEDSTAWICIEL TECHNIKI OKIENNEJ AVANTE<br />

POSZUKIWALI PRACOWNIKÓW<br />

ROLLFIX<br />

ul. Bakalarska 19<br />

02-212 Warszawa<br />

�(022) 575 09 00<br />

�(022)<br />

575 09 02<br />

rollfix@rollfix.pl<br />

www.rollfix.pl<br />

INTER DEVENTER<br />

TAŚMY I FOLIE SAMOPRZYLEPNE<br />

ul. Gen. Grota Roweckiego 187<br />

41-200 Sosnowiec<br />

�(032) 291 90 00<br />

� (032) 674 13 20<br />

deventer@wp.pl<br />

ADPOL z Chełmży – dyrektora kontraktów, kierowników i specjalistów<br />

ALU-NOVA z Warszawy – kierownika budowy (fasady)<br />

BILDAU & BUSSMANN z Płocka – stolarzy do produkcji<br />

BUDVAR Centrum ze Zduńskiej Woli – montażystów okien<br />

DAKO z Nowego Sącza – kierownika lakierni proszkowej<br />

DOOR-POL z Wrocławia – magazyniera<br />

ELUMATEC z Piaseczna – przedstawiciela handlowego<br />

GERDA w Katowicach – monterów drzwi<br />

GROEMIX z Nowego Dworu Maz. – przedstawicieli handlowych<br />

GTP Gruppe z Ustki – przedstawiciela handlowego<br />

HEROAL Polska z Poznania – przedstawiciela handlowego, sekretarki<br />

HÖRMANN w Legnicy – elektronika, brygadzisty<br />

INDECO z Warszawy – specjalisty ds. informatyki<br />

INNE<br />

USZCZELNIENIA<br />

PRODUCENT USZCZELEK DO OKIEN<br />

DRZWI I OŚCIEŻNIC STALOWYCH<br />

Wybrane dane z opublikowanych sprawozdań fi nansowych za rok 2006 (w tysiącach złotych)<br />

lp nazwa fi rmy aktywa<br />

obrotowe<br />

środki<br />

trwałe<br />

kapitał<br />

własny<br />

zobozobowiązaniawiązaniadługotermikrótkoternoweminowe przychody<br />

netto ze<br />

sprzedaży<br />

GEBHARDT-STAHL PL<br />

Modła Królewska 28H<br />

62-571 Stare Miasto<br />

�(063) 241 46 94<br />

� (063) 241 46 95<br />

info@gspl.eu<br />

www.gspl.eu<br />

PROFILE<br />

PROFILE WZMACNIAJĄCE ZE STALI OCYNKOWANEJ DO<br />

SYSTEMÓW PCV, PROFILE FREZOWANE I NA ŻYCZENIE KLIENTA<br />

JARBETAL z Pruszkowa – konstruktora ślusarki aluminiowej<br />

KEY Polska w Poznaniu – przedstawiciela handlowego<br />

KIMAR-PRO ART z Warszawy – handlowca<br />

MEETH we Wrocławiu – przedstawiciela handlowego<br />

OKNOVID w Bydgoszczy – pracownika salonu fi rmowego<br />

OPAL z Wrocławia – pracowników warsztatowych<br />

PILKINGTON Polska w Sandomierzu – konstruktorów – projektantów<br />

PLASTICO z Kołobrzegu – pracownika działu eksportu<br />

PRESS-GLAS z Częstochowy – pracownika działu księgowości<br />

PRÓSZYŃSKI I RADZIO z Warszawy – monterów okien<br />

ROTO Frank z Warszawy – przedstawiciela hand. w zachodniopomorskim<br />

SOMMER Polska z Warszawy – specjalisty ds. fi nansów i administracji<br />

SYSTEMY BRAMOWE z Grudziądza – monterów bram i drzwi<br />

koszty zysk/strata<br />

działaln.<br />

operacyjnej<br />

netto<br />

wydatki<br />

inwestycyjne<br />

wynagrodzenia<br />

nr MPB/poz.<br />

1 BORYSZEW SA 442 787,00 273 534,00 296 237,00 400 017,00 377 339,00 1 380 435,00 22 515,00 -64 003,00 36 928,00 bd 1893/10900<br />

2 STOMIL SANOK SA 109 592,00 151 020,00 182 457,00 0,00 76 736,00 383 322,00 298 190,00 33 195,00 37 552,00 bd 1951/11237<br />

3 ŚRUBEX SA 71 868,00 46 901,00 74 521,00 3 571,00 39 829,00 138 751,00 117 474,00 46,00 12 470,00 bd 1903/10958<br />

4 SOUDAL Sp. z o. o. 31 239,53 11 073,09 20 020,78 29,90 22 025,07 115 043,29 91 201,99 2 990,31 1 109,18 bd 1980/1<strong>14</strong>00<br />

5 HARDEX S.A. 23 433,15 45 3<strong>14</strong>,73 50 509,72 0,00 11 622,89 99 659,06 93 691,59 6 483,25 3 563,54 10 797,38 1991/1<strong>14</strong>70<br />

6 SKLEJKA-EKO SA 19 745,33 7 944,36 10 134,33 2 049,43 15 930,66 69 038,80 67 053,72 838,06 1 008,06 12 093,31 1953/11253<br />

7 Grupa YAWAL SA 31 035,00 25 201,00 45 112,00 8 355,00 16 260,00 66 095,00 46 278,00 10 241,00 16 547,00 bd 1876/10800<br />

8 DYRUP Sp. z o. o. 34 455,33 <strong>14</strong> 257,40 18 300,36 16 941,57 <strong>14</strong> 374,60 58 979,38 54 960,75 2 688,47 1 233,87 4 178,32 1911/11004<br />

9 KOSZ Sp. z o. o. 15 718,73 16 045,33 16 330,48 1 052,40 15 <strong>14</strong>4,47 57 288,96 45 840,30 2 689,80 7 713,47 bd 1948/11225<br />

10 TORUŃSKIE PRZEDSIĘ-<br />

BIORSTWO PRZEMYSŁU<br />

DRZEWNEGO SA<br />

8 597,25 7 948,70 10 574,65 44,67 4 162,58 51 537,78 44 689,59 1 476,12 825,92 bd 1889/10877<br />

11 TEKNOS Sp. z o. o. <strong>14</strong> 006,31 778,48 2 417,53 0,00 12 806,72 32 967,27 30 157,56 1 907,78 404,89 2 578,21 1877/10805<br />

12 SIGMAKALON DECO POLSKA 125 562,91 113 682,77<br />

Sp. z o. o.<br />

326 379,54 50,92 37 731,21 32 877,51 46 551,77 -11 093,56 703,69 7 562,58 1918/11051<br />

13 Grupa JAROMA S.A. 9 461,62 5 763,<strong>14</strong> 7 993,92 150,00 7 428,60 25 725,23 18 904,49 435,25 1 011,84 bd 1912/11012<br />

<strong>14</strong> MEGA ALUMINIUM Sp. z<br />

o. o.<br />

18 271,75 376,11 16 430,75 0,00 2 244,24 24 871,03 <strong>14</strong> 833,00 8 375,91 188,50 1 236,20 1187/6860<br />

15 JAROMA SA 9 254,76 5 612,41 8 035,64 150,00 7 079,40 24 303,36 19 337,<strong>14</strong> 503,23 900,70 bd 1912/11011<br />

16 LB PROFILE - POLAND Sp.<br />

z o. o.<br />

9 481,83 2 730,02 11 660,92 0,00 652,48 24 291,44 23 399,69 663,62 1 487,92 1 396,41 1952/11246<br />

17 RADOMSKA FABRYKA FARB I<br />

LAKIERÓW SA<br />

7 549,71 7 004,41 11 225,84 0,00 2 503,93 23 704,70 23 154,49 335,15 832,76 4 939,13 1910/11003<br />

18 OKNOPLUS Sp. z o. o. 2 807,65 5 099,24 4 912,04 28,03 3 120,77 21 434,04 21 054,77 280,74 76,36 2 845,09 1946/11209<br />

19 SANGLASS SA 5 975,00 19 921,20 11 702,00 0,00 18 159,90 20 492,90 19 636,70 317,30 4 102,40 2 806,00 1951/11241<br />

20 YAWAL SA 3 084,00 26,00 56 460,00 0,00 36,00 25,00 2,00 11 629,00 10 633,00 bd 1876/10799<br />

bd – brak danych oprac. Izabela Kolimaga<br />

CIB<br />

ul. Koniczynowa 2A<br />

03-612 Warszawa<br />

�(022) 678 41 32<br />

� (022) 678 50 73<br />

cib@okna-forum.pl<br />

www.budonet.pl<br />

INNE<br />

OPRACOWANIA ANALIZ RYNKOWYCH STOLARKI BUDOWLANEJ<br />

ORAZ RAPORTÓW Z RYNKÓW ZAGRANICZNYCH

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!