Enerji Panorama Mayıs 2021

yaşında 

E N E R Jİ PANORAMA 

Dergiyi PDF okumak için... 

Türkiye Enerji Vakfı • Yıl: 8 • Sayı: 94 • MAYIS 2021 

“Doğal gaza yapılan yüzde 

12 zam, elektrik fiyatlarını da 

tetikleyecek” 

Değişen YEKDEM mekanizması 

nedeniyle fiyatların 

güncellenmesi gerekiyor 

AKDENIZ VE KARADENIZ’DEKI 

ULUSLARARASI GERGINLIĞIN ORTASINDA 

Türkiye’nin siyaset 

ve enerji denklemi 

Küresel ısınma için tartışmalı bir 

çözüm: Güneşi karartmak

İçindekiler 

26 28 

Doğal gaza yapılan yüzde 12 zam, elektrik 

fiyatlarını da tetikleyecek 

BOTAŞ’ın doğal gaza yaptığı zam, elektrik fiyatları üzerinde baskı oluşturmaya 

başladı. HES’lerin kuraklık nedeniyle toplam elektrik üretimindeki payının 

düşmesiyle ortaya çıkan açık doğal gaz santralleri tarafından karşılanıyor. 

Kısaca doğal gaz zammı domino etkisi yaratacağa benziyor, uzmanlar “Temmuz 

ayındaki tarife güncelleme döneminde yüzde 15-20 oranında bir zam olabilir” 

öngörüsünde bulunuyor… 

Değişen YEKDEM mekanizması nedeniyle 

fiyatların güncellenmesi gerekiyor 

YEKDEM ile ilgili düzenlemenin her ne kadar yatırımcıların 

beklentisinin altında kalmasına karşın rüzgar sektörünün 

büyümesinde itici bir güç olduğunu belirten TÜREB Başkanı Ebru 

Arıcı, ancak son dönemde artan döviz kurları nedeniyle fiyatlarda 

güncelleme yapılması gerektiğini düşünüyor. 


ULUSLARARASI GERGINLIĞIN 

ORTASINDA TÜRKIYE’NIN 

SIYASET VE ENERJI DENKLEMI 

32

42 

Stratejik çatışmaların 

ortasında enerji politikası 

Savaş veya savaşçı filmlerinin açılışında büyük ve gerçekçi bir savaş sahnesişle 

seyirci, filmin kalanına ve kahramanın maceralarına hazırlanır. Kahramanın 

kaba taslak karakterine bu sahnelerde hakim oluruz; duruşu, fikirleri, 

mücadeleciliği, pes etmemesi, korkuları ve diğer birçok önemli mesaj bu açılış 

sahnelerinde seyirciye izlettirilir. ABD başkanlarının göreve gelmesi de biraz 

buna benzer, hem rakipleri eli yükseltir hem de ABD... 

74 

CEO’lar 2022’ye kadar 

normale dönüş beklemiyor! 

KPMG, Ocak-Mart 2021 tarihleri arasında yaptığı ankette, iş süreçlerinin 

ne zaman ve nasıl normale döneceği konusunda beklentileri araştırdı. 

Araştırma sonuçlarına göre CEO’lar kısa vadede normalleşme beklemiyor. 

CEO’lar ofise dönmek için nüfusun yüzde 50’den fazlasının aşılandığını 

görmek istiyor… 

Pano.....................................................................8 

Kariyer................................................................16 

Yatırım................................................................20 

Doğal gaza yapılan yüzde 12 zam, 

elektrik fiyatlarını da tetikleyecek......................26 

Değişen YEKDEM mekanizması nedeniyle fiyatların 

güncellenmesi gerekiyor....................................28 

Akkuyu 500 milyon dolar “Sürdürülebilirlik” 

kredisi alacak......................................................31 

Akdeniz ve Karadeniz’deki uluslararası 

gerginliğin ortasında Türkiye’nin siyaset 

ve enerji denklemi..............................................32 

Stratejik çatışmaların ortasında 

enerji politikası...................................................42 

“Kömürden elektrik üretiminin 

2030’a kadar yüzde 80 azalması gerekiyor”...... 46 

Temiz enerji teknolojilerinin kritik 

mineral talebi hızla artıyor................................ 48 

Kovid-19 salgını temiz enerji talebini artırdı......50 

ABD İklim Zirvesi: Birlik sinyali mi 

yoksa ayrılıkların maskelenmesi mi? .................52 

Küresel ısınma için tartışmalı bir çözüm: 

Güneşi karartmak ..............................................55 

İGDAŞ, Akut ile tüm çalışanlarını ve İstanbulluları 

depreme karşı bilinçlendirecek .........................58 

“Yabancı yatırımcı, maç oynanırken kural 

değişikliğini sevmez”.........................................62 

Yenilenebilir enerji, sanayi devriminden bu 

yana en yüksek payına 2021’de ulaşacak.......... 64 

Avrupa yakasında elektrik tüketiminin 

lideri Esenyurt................................................... 68 

Boğaziçi Üniversitesi, geleceğin pilleri 

“lityum-sülfür bataryaları” araştıracak...............70 

Tesla’nın güneş enerjisi ürünleri Powerwall 

ev bataryasıyla birlikte satılacak........................71 

GTC ve HSB, yerli yüzer güneş santrali tasarladı.72 

Apple’ın güneş enerjisi tesisinde 

Tesla’nın ürettiği piller kullanılacak....................73 

CEO’lar 2022’ye kadar normale 

dönüş beklemiyor!.............................................74 

Kentler sürdürülebilirlik için yarışacak...............77 

Üst düzey yöneticilerin yüzde 40.6’sı 

“ekonomi kötü” diyor..........................................78 

İstatistik..............................................................82 

Sosyal Medya.................................................... 86

Türkiye, Akdeniz ve Karadeniz’deki 

varlığını ‘fırsata’ çeviriyor 

editör 

Ülkemiz, bulunduğu coğrafya itibarıyla 

her zaman dünya siyasetinin, bir ticari partner oldu. Gıda ihracatı, turizm 

Rusya, her zaman Türkiye için çok önemli 

gerilimlerin, çekişmelerin merkezinde 

yer aldı. Özellikle Soğuk Savaş enerji ticareti yaptığımız, ortak projeler 

geliri gibi kalemlerin dışında en çok 

yıllarının getirdiği iki kutuplu dünya, Türkiye’yi 

çok daha kilit bir ülke konumuna için tam bir “sakal-bıyık” durumu var. 

geliştirdiğimiz bir ülke. Kısaca Türkiye 

getirdi. Son yıllarda Akdeniz ve Karadeniz’de 

keşfedilen yeni enerji yatakları ise 

Dergimizin kapak haberini işte bu 

çetrefilli duruma ayırdık. Türkiye’nin 

yeniden dünyanın gözü bu bölgeye Ülkenin çevirdi. ilk nükleer güçlü tesisi ve zayıf için olduğu ilk adım yanları, atıldıbu çıkar 

Doğu Akdeniz’deki doğal gaz Dünyada rezervlerinin ilk nükleer çatışmasından santral 1955 kazanan yılında taraf olmak için 

Akdeniz’e kıyı ülkeler arasında önce tartışıldığı ABD, daha atması sonra gereken da Sovyetler adımları masaya yatırdık. 

bir dönemde Türkiye, Avrupa Birliği’nde Birliği’nin kuruldu. Dış politika Türkiye konusunda de 1960’lı uzman isimler, 

desteğini arkasına alan Yunanistan akademisyenlerle konuyu etraflıca 

yılların başında nükleer enerjiyi konuşmaya 

tarafından saf dışı bırakılmaya zorlandı. inceledik. 

Akdeniz’e kıyısı olan başladı. özellikle Bugüne de kadar onlarca proje 

Kuzey Afrika ülkeleriyle hazırlandı, dış politikada görüşmeler Dergimizin yapıldı... bu sayısı Ancak için 60 iki röportaj 

gerçekleştirdik. İlki TÜREB’in yeni 

yaşadığımız sorunlar da eklenince yıla yakın “askeri bir süredir devam eden nükleer 

başkanı olan Ebru Arıcı ile… Ebru Hanım, 

güç gösterisine” kadar uzanan santral gelişmeler konusunda sektörümüzün ilk gerçek ilk adım kadın 3 Nisan STK başkanı 

yaşandı. Ancak Türkiye, bu 

2018 

dönemde 

tarihinde 

akılcı 

atıldı unvanını ve Rus taşıyor. devlet Kendisiyle şirketi Türkiye’nin 

bir politika izleyerek önce Libya, ardından 

Rosatom’un yapacağı rüzgar Akkuyu potansiyelini Nükleer ve bu potansiyeli 

da Mısır’la olan ilişkilerini düzeltmeye 

Santrali’nde temel ortaya atılıp çıkarmak ilk harç için döküldü. gereken adımları 

başladı. Dış politika uzmanları, bu adımları 

oldukça ‘akılcı’ buluyor ve sorunları her bir 

ülkeyle ayrı ayrı temasa geçerek çözmenin 

en mantıklı yol olduğunu belirtiyor. 

Akdeniz’deki düğümün çözülmeye 

başladığı günlerde, bu kez yepyeni bir 

gelişme yaşandı. ABD ve Rusya arasında 

Ukrayna nedeniyle başlayan siyasi gerilim, 

Türkiye’yi de bu çemberin içine aldı. 

Bir yanda NATO üyeliğinin Türkiye’ye 

yüklediği askeri sorumluluklar, diğer 

yanda ABD ile gerilen ilişkilerin düzelme 

aşamasında olması ve diğer yanda Rusya! 

konuştuk. İkinci röportajımız ise İGDAŞ 

Genel Müdürü Özmen’le. İGDAŞ’ın 

deprem riski taşıyan İstanbul için hayata 

geçirdiği projeleri dinledik. 

Tabii her zaman olduğu gibi Ankara 

kulisleri, uluslararası gelişmeler, dünyanın 

dört bir yanından yatırım haberleri, 

Kovid-19 salgınının hasarlarını azaltmak 

amacıyla yöneticiler için hazırlanan özel 

raporlar, şirketlerden ve sektörlerden 

haberlerle yine dolu bir dergi hazırladık. 

Keyifli okumalar, iyi bayramlar dileriz. 

İmtiyaz Sahibi 

TÜRKİYE ENERJİ VAKFI 

İKTİSADİ İŞLETMESİ 

TENVA İktisadi İşletmesi 

Yetkilisi Aycan Kızıldağ 

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü 

Esengül Erkan 

esenerkan@tenva.org 

Haber Merkezi 

Deniz Suphi • Mahir Arslan 

Neşet Hikmet • Z. Işık Adler 

Katkıda Bulunanlar 

Dr. Fatih Cemil Özbuğday 

Dr. Fehmi Tanrısever 

Dr. Kürşad Derinkuyu 

Serhan Ünal 

Abone / Reklam 

info@tenva.org 

Kurumsal Ab. Bir. Fiyat: 15 TL 

Yayın İdare Merkezi 

Alternatif Plaza, Kızılırmak 

Mah. 1446. Cad. No:12/37 

Kat: 10 Çukurambar / Ankara 

T: +90 312 220 00 59 

Kuruluş Yılı: 2013 

Tasarım 

Kasım Halis 

Yayın Türü 

YAYGIN SÜRELİ YAYIN TÜM 

TÜRKİYE’DE 

Yayın Tarihi 

7 Mayıs 2021 

ISSN 

2757-5799 

Enerji Panorama Dergisi, Türkiye Enerji 

Vakfı İktisadi İşletmesi tarafından 

yayımlanmaktadır. Dergide yer alan yazı, 

fotoğraf, illüstrasyon, grafik, harita gibi 

malzemeler kaynak göstermek koşulu ile 

kullanılabilir. Türkiye Enerji Vakfı İktisadi 

İşletmesi, Türkiye Enerji Vakfı'nın iktisadi 

işletmesidir

“İşimin Enerjisi” ile sen de işinin enerjisini ve 

verimliliğini artır, işine güç kat. 

Güneş enerjisi sistemleri, enerji verimliliği uygulamaları, elektrikli araç şarj 

istasyonu yönetimi ve yeşil enerji sertifikasyonuna kadar birçok çevre dostu ve 

sürdürülebilir enerji çözümüyle hizmetinizdeyiz. 

Detaylı bilgi için: enerjisa.com.tr

PANO 

Aycan Kızıldağ 

 

SHELL HELIX TÜRKIYE 

RALLI ŞAMPIYONASI’NI 

DESTEKLEMEYE DEVAM EDIYOR 

Türkiye Otomobil Sporları Federasyonu (TOSFED) 

tarafından düzenlenen “Shell Helix 2021 Türkiye 

Ralli Şampiyonası”, 24-25 Nisan tarihlerinde FIA 

Avrupa Ralli Kupası’na dahil Eskişehir Rallisi ile 

başlayacak. 

Shell & Turcas CEO’su Emre Turanlı; “Geçtiğimiz 

yıl Covid-19 salgını sebebiyle maalesef ara 

verilen şampiyonaya, bu yıl da Shell Helix markamızla 

katkıda bulunmaktan dolayı çok mutluyuz. 

Türkiye Ralli Şampiyonası’nda, değişken 

sıcaklıklarda, toprak ve asfalt yollarda zorlu şartlarda 

birbiriyle yarışan araçların maruz kaldığı 

şartlar nedeniyle, güç veya performans kaybı 

olmaksızın motoru koruyup yağlayacak güvenilir 

ürünlerin kullanılması ekiplerin başarısında 

hayati bir rol oynuyor. Binek araçlarda yüksek 

motor performansı sağlamaya yardımcı olacak 

şekilde geliştirilen Shell Helix ile 2021 Türkiye 

Ralli Şampiyonası’na katılacak pilotlara, her 

etapta araçlarından en fazlasını almalarına yardımcı 

olacağız” dedi. 

TOSFED Başkanı Eren Üçlertoprağı ise dünya çapında 

otomobil sporlarına katkı veren bir markayla 

iş birliği yapmaktan dolayı mutlu olduklarını 

belirtirken, “Shell Helix’in dünya otomobil 

sporları organizasyonlarında çalıştığı marka ve 

ekiplere, motor performanslarını yükseltmekte 

verdiği katkıyı biliyoruz. Shell Helix’in, 2021 

Türkiye Ralli Şampiyonası’na da hem ismi ile 

hem de performansıyla değer katacağına inanıyoruz” 

açıklamasını yaptı. 

SANKO ENERJI “YEŞIL ENERJI 

SERTIFIKALARI” VERMEYE BAŞLADI 

Sanko Enerji Grubu, kendi santrallerinde ürettiği 

yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik alan 

müşterilerine, tüketilen elektriğin yenilenebilir 

enerji kaynaklarından üretildiğini gösteren yenilenebilir 

enerji sertifikası I-REC’in yanı sıra üretim ve 

ticari faaliyetler sonucunda oluşan sera gazı emisyonunu 

azalttığını kanıtlayan karbon azaltım sertifikaları 

VCS ve Gold Standard’ı sunuyor. 

Sanayi sektöründe üretim yapan firmalar ve ticari 

işletme sahipleri, Sanko Enerji Grubunun sunduğu, 

uluslararası standartlara uygun olarak geliştirilen 

bu “yeşil enerji sertifikaları” ile çevre için 

yaptıkları katkıları belgeleyebiliyor. Karbon ayak 

izini dengelemek isteyen işletmeler, uluslararası 

ölçekte kabul görmüş akredite organizasyonlar tarafından 

verilen sertifikalarda gösterilen bilgiler 

sayesinde, sürdürülebilirlik hedeflerine ne kadar 

yaklaştıklarını ölçebiliyorlar. 

Decathlon Türkiye, “Doğa Olmadan Spor Olmaz!” 

dedi ve Türkiye çapında tüm Decathlon mağazalarında 

tükettiği elektriğin tamamı için, Sanko 

Enerji’den yenilenebilir enerji sertifikası aldı. 

Decathlon, Türkiye’deki tüm mağazaları için 

Sanko Enerji Grubu’ndan aldığı yenilenebilir 

enerji sertifikası I-REC ile birlikte, tükettiği elektriği 

yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılayarak 

sürdürülebilirlik konusundaki hedeflerine 

bir adım daha yaklaştı. 

Sanko Enerji ile Decathlon Türkiye arasındaki 

yeşil enerji sertifika ticareti, dijital kimliklerin 

yönetilmesini ve taraflar arasında işlemlerin 

kesintisiz olarak gerçekleşmesini sağlayan “Foton 

Yenilenebilir Enerji Ticareti Platformu”nun, 

Energy Web Blokzincir (blockchain) altyapısı 

kullanılarak yapıldı. 

8 • Mayıs 2021 • ENERJİ PANORAMA

PANO 

VAKIFBANK, ÜST ÜSTE 

IKI YIL ‘KARBON NEGATIF’ 

KURULUŞ OLDU 

VakıfBank, daha yaşanabilir bir gelecek için 

iklim değişikliğiyle mücadeleye katkıda çalışmaları 

kapsamında 2019 yılında tüm sera gazı 

emisyonlarından fazlasını dengeleyerek önemli 

bir adım atmıştı. Banka, 2020 yılında da aynı 

yüksek performansı sergiledi ve iki yıl üst üste 

‘karbon negatif’ kuruluş oldu. 

Uluslararası sürdürülebilirlik standartlarına 

uygun bir dönüşüm gerçekleştirdiklerini belirten 

VakıfBank Genel Müdür Yardımcısı Alaattin 

Şimşek, şöyle konuştu: VakıfBank olarak bankacılık 

faaliyetlerimizi sürdürülebilir bir anlayış 

içerisinde yürütüyoruz. 2014 yılından bu yana 

Karbon Saydamlık Projesi Raporu (CDP) yayınlıyor 

ve BIST Sürdürülebilirlik endeksinde, 2014 

yılında kurulduğu ilk günden beri yer alıyoruz. 

Kapsamlı ve hassas enerji ve emisyon yönetimimiz 

sayesinde sürdürülebilirlik performansımızı 

her yıl biraz daha artırıyoruz. 2019 yılında 53 

bin 413 tCO2e olarak gerçekleşen toplam emisyon 

miktarımızı 2020 yılında yaklaşık yüzde 25 

azaltarak 40 bin 429 tCO2e seviyesine indirdik. 

Yenilenebilir enerjinin desteklenmesi amacıyla 

ISO 14064 sertifikası ile doğrulanan bu miktarın 

karşılığı olarak, temiz enerji kaynaklarından 

üretilen 45 bin Doğrulanmış Karbon Birimi alarak 

Karbon Negatif kuruluş olma konumumuzu 

koruduk. 2021 yılında hedeflerimizi daha da 

yükselterek ilerliyoruz. Bu yıl yenilenebilir kaynaklardan 

üretilmiş elektrik payını yüzde 50’nin 

üzerine taşımayı hedefliyoruz. 

ENERJISA CIHAZA BAĞLI 2 

BIN 473 HASTAYA 

NEFES OLDU 

Başkent EDAŞ, Ayedaş ve Toroslar EDAŞ tarafından, 

cihaza bağlı hastaların enerjisiz kalmaması 

için Türkiye’de ilk kez devreye alınan” Hasta 

Var” sisteminden yararlanan kullanıcı sayısı 2 

bin 473’e ulaştı. Çeşitli nedenlerle yaşamsal faaliyetlerini 

elektrikli cihazlarla sürdüren hastaların 

bulunduğu bölgedeki planlı kesintilerde, 

anında merkezi uyaran Hasta Var sistemiyle, ilgili 

bölgenin enerjisiz kalması engelleniyor. 

Hasta ve şirketin, Merkezi Uzaktan Kontrol ve 

Veri İzleme (SCADA) sistemi üzerinden entegre 

edildiği Hasta Var sisteminde, kayıtlı vatandaşların 

bulunduğu bölgede arıza kaynaklı bir 

kesinti olması durumunda ise, bölgeye acilen 

mobil jeneratörler sevk edilerek hastaların hayata 

tutunması için gayret gösteriliyor. Enerjisa 

Dağıtım şirketlerinden Başkent EDAŞ bölgesinde 

1142, Toroslar EDAŞ’ta 863, AYEDAŞ’ın bölgesinde 

ise 468 kayıtlı vatandaş bu sistem kapsamında 

enerji alıyor. Böylece 2020 sonu itibarıyla 

1632 olan cihaza bağlı yaşayan ve sistemden yararlanan 

sayısı 2021 Mart sonu itibariyle toplam 

2 bin 473’e ulaşmış durumda. 

Sistemden yararlanmak için önce Sağlık Bakanlığı’na 

elektriğe bağlı cihaz kullanan hasta olduğunu 

belirten belge almak için başvuru yapılıyor. 

Bakanlıktan alınan onaylı formlar, nüfus 

bilgileri, ikametgâh adresi ve ikametgâha ait 

tesisat numarası bölgedeki Enerjisa Dağıtım Şirketi 

Müşteri Hizmetleri Müdürlüğü’ne verilerek 

kişilerin kaydı gerçekleştiriliyor. 


PANO 

ENERYA, 2020 YILINDA 

MÜŞTERI MEMNUNIYETINI 

YÜZDE 90’A ÇIKARDI 

Doğal gaz işlemlerini dijital kanallara taşıyarak, 

abonelerine hızlı ve kesintisiz hizmet vermeye 

odaklanan Enerya, özellikle salgın döneminde 

hem müşterilerinin hem de çalışanlarının sağlığını 

korumak için pek çok önlem aldı. Faaliyet 

gösterdiği 10 ilde yaptığı müşteri memnuniyeti 

anketiyle abonelerinin geribildirimlerini de değerlendiren 

şirket, sunduğu kesintisiz hizmet ve 

önlemlerle müşterilerinden de tam not aldı. 

Salgın döneminde şubeye gelmeyi tercih etmeyen 

aboneler, doğal gaz işlemlerini çağrı merkezi 

ve www.enerya.com.tr web sitesi üzerinden birçok 

doğal gaz işlemini hızlıca yapabiliyor. Müşteri 

hizmetleri ofislerinden hizmet almaya devam 

eden aboneleri için de şubelerinde koronavirüs 

önlemlerini artıran Enerya, aldığı tedbirlerle 

abonelerinin güvenini artırarak memnuniyet 

oranını yüzde 90’a yükseltti. Hayata geçirdiği 

uygulamalarla dijital ve uzaktan kanalların 

kullanım oranını yüzde 32’ye yükselten Enerya 

müşteri memnuniyetini üst sıralara taşıdı. 

Bu zorlu dönemde müşterilerin ve çalışanların 

sağlığı için bütün önlemlerin titizlikle alındığını 

açıklayan Enerya Genel Müdürü Kasım Kahraman, 

“Ülkemizi ve dünyayı etkisi altına alan 

koronavirüs salgınından pek çok sektör etkilendi. 

Yaptığımız anket ve müşterilerimizin talebi 

doğrultusunda pek çok işlemimizi dijitalleştirdik. 

Abonelerimizin tüm hizmetlerini evlerinden 

gerçekleştirebilmeleri için yeni uygulamalar hayata 

geçirdik. Müşterilerimizin kendini güvende 

hissetmesi için yine onlardan aldığımız geribildirimleri 

değerlendirerek şubelerimizde gerekli 

önlemleri aldık. Bu yaklaşımımız ve hayata geçirdiğimiz 

uygulamalarla müşteri memnuniyetimizi 

de artırmayı başardık” dedi. 

TÜPRAŞ’TAN 23 NISAN’DA 

ÇOCUKLARA ÖZEL SANAT 

ETKINLIĞI 

Tüpraş, topluma duyarlılık bilinciyle gerçekleştirdiği 

kurumsal sosyal sorumluluk çalışmalarıyla da 

anlamlı projelere imza atmayı sürdürüyor. Tüpraş, 

Arter iş birliğiyle gerçekleşen çevrim içi deneyimde 

23 Nisan coşkusunu sanatla birleştirdi. Salgın 

sebebiyle çevrim içi olarak kurgulanan etkinlik 

Tüpraş ve Arter’in youtube kanalından tüm çocuklar 

başta olmak üzere herkesin erişimine açıldı. 

Tüpraş ve Vehbi Koç Vakfı kuruluşu olarak 2010 

yılından beri faaliyet gösteren Arter, bu kapsamda 

sanatın tüm disiplinlerini içeren, çocuklara özel 

eğitici ve öğretici dilde hazırlanmış, 20 dakikalık 

bir video programı geliştirdi. Arter Öğrenme Programı 

ekibi, videoda sanata ilgi duyan ve üretmenin 

heyecanını paylaşan tüm çocuklar için Arter binasının 

ana fonksiyon alanlarını ve güncel sergileri 

anlatıyor. 

Arter Öğrenme Programı Ekibi’nden uzman müze 

eğitimcisi Dilan Salkaya’nın anlatımıyla “Dinleyen 

Gözler”, “Gökcisimleri Üzerine” ve “Yağmur 

Ormanı V (varyasyon 3)” sergilerini sanal ortamda 

gezerek eserlerin hikaŷesini dinleyen çocuklar; 

14 katlı Arter binasında sergi alanlarının yanı sıra 

performans salonları, etkinlik alanları, kuẗüphane 

ve kitabevini de keşfe çıktılar. Renkli videoda 

ayrıca çocukların evde gerçekleştirebilecekleri eğlenceli 

aktivite önerileri de yer aldı. Resim, heykel, 

film, fotoğraf gibi çeşitli mecralarda üretilmiş çağdaş 

sanat eserlerinden geniş bir seçkinin yer aldığı 

Arter Koleksiyonu’nda yaklaşık 400 sanatçının 

1300’den fazla yapıtı bulunuyor. 

ENERJİ PANORAMA • Mayıs 2021 • 11

PANO 

VODAFONE TÜRKIYE YÜZDE 100 

YENILENEBILIR ENERJI HEDEFINE ULAŞTI 

Küresel karbon emisyonunu 2040’a kadar “net 

sıfır”a düşürmeyi taahhüt eden Vodafone, Türkiye’de 

de çevresel sürdürülebilirlik çalışmalarına 

hız verdi. Vodafone Türkiye, 22 Nisan Dünya Günü’nde 

yaptığı açıklamada, 2021/21 mali yılı itibarıyla 

tüm şebeke ve ofislerinde tüketilen elektriği 

yenilenebilir enerji kaynaklarından satın alarak 

yüzde 100 yenilenebilir enerji hedefine planlanan 

tarihten üç yıl daha erken ulaştığını duyurdu. Vodafone, 

Türkiye genelinde 12 veri merkezi, 16 ofis 

binası ve 25 binden fazla baz istasyonunda tüketilen 

yıllık toplam 515 gigawatt saat elektriğin yüzde 

100’ünü yenilenebilir enerji kaynaklarından 

satın alarak şebekesinin tamamında yenilenebilir 

enerji kullanan ilk ve tek operatör oldu. 

Vodafone’un Türkiye’de şebekesini ve ofislerini 

yeşil enerjiye geçirmesini değerlendiren Vodafone 

Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan 

Süel, şunları söyledi: Vodafone olarak, iklim değişikliği 

konusunda acil önlem alınması ve özellikle 

şirketlerin operasyonel performansından kaynaklı 

çevresel etkilerin en az düzeye indirilmesi gerektiğine 

inanıyoruz. Sera gazı emisyonlarımızı azaltma, 

yenilenebilir elektrik kaynaklarına geçme ve 

enerji verimliliğimizi artırma taahhütlerimizle 

Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’ndan 

iklim hedefine odaklanan SKA 13’ü ve 

temiz enerjiye odaklanan SKA 7’yi destekliyoruz. 

2019’da Adana’da, 2020 sonunda da İstanbul 

Esenyurt’taki teknoloji merkezlerinde toplam 5 

milyon TL’yi aşkın yatırımla güneş enerjisi sistemleri 

kuran Vodafone, yatırımlarına İzmir, Tuzla 

ve Diyarbakır’daki teknoloji merkezleriyle devam 

edecek. Şirket, toplamda 5 ana teknoloji merkezinde 

hayata geçireceği yenilenebilir enerji yatırımlarıyla 

2 MW kurulu güce ulaşmayı, yıllık yaklaşık 

3 GW saat yeşil enerji üretmeyi ve yıllık 1.451 ton 

karbon salımının önüne geçmeyi hedefliyor. 

FACEBOOK, TÜM MERKEZLERINDE 

YENILENEBILIR ENERJI KULLANMAYA BAŞLADI 

Sosyal medya devi Facebook, küresel operasyonlarının 

artık yüzde 100 yenilenebilir enerjiyle desteklendiğini 

ve sıfır emisyona ulaştığını duyurdu. 

2018’de belirlediği yenilenebilir enerji hedeflerine 

üç yıl içinde ulaşarak dünyanın en büyük yenilenebilir 

enerji alıcılarından biri haline gelen 

Facebook, 63 yenilenebilir projeyle ofis ve veri 

merkezlerinin elektrik ihtiyaçlarını karşılıyor. Şirket, 

18 eyalet ve beş ülkede 6 GW’tan fazla rüzgar 

ve güneş enerjisi sözleşmesi yaparak hedeflerine 

ulaşmayı başardı. 

Facebook’un Kurucusu Mark Zuckerberg rüzgar 

ve güneş enerjisi üretimi için 63 projeye 8 milyar 

dolar yatırım yaptıklarını ve 10 binlerce insana 

istihdam sağladıklarını ifade etti. Facebook EMEA 

Sürdürülebilirlik Yöneticisi Eoghan Griffin, “İklim 

konusundaki ilerlememizi büyük ölçüde ve hızlı 

bir şekilde artırdık, şimdi ofislerimizi ve veri merkezlerimizi 

çalıştırmak için yeterli yenilenebilir 

enerji tedarik etmek için enerji sağlayıcılarıyla 

birlikte çalışıyoruz” dedi. 

Griffin, “Bir veri merkezi inşa edeceğimizi varsayalım, 

çalıştırmak için kabaca ne kadar enerji 

gerektiğini biliyoruz, bu nedenle bu sürecin çok 

erken safhalarında bir enerji tedarikçisiyle ortak 

çalışarak onlara pazar hakkında bir fikir vereceğiz. 

Böylece bunu önceden taahhüt edebiliyoruz ve 

ister güneş panelleri ister rüzgar türbinleri olsun, 

altyapıyı finanse edebiliyorlar” bilgisini verdi. 


PANO 

6-14 YAŞ ARASI ÇOCUKLAR 

TEMIZ ENERJIYI RESIMLERIYLE ANLATTI 

Akkuyu Nükleer A.Ş. tarafından 

23 Nisan Ulusal Egemenlik 

ve Çocuk Bayramı kapsamında 

düzenlenen ulusal resim yarışmasında 

dereceye giren çalışmalar 

belirlendi. Bu yılki yarışmanın 

teması “Temiz Gelecek 

için Temiz Enerji” idi. Yarışma 

kapsamında katılımcıların, artan 

enerji talebinin karşılanması 

açısından nükleer santral 

yapımı öneminin altını çizmeleri, 

sera gazı üretmeyen ve 

böylece gelecek nesiller için 

çevrenin korunmasını sağlayacak 

bir güç kaynağı olan nükleer 

enerjinin önemini vurgulamaları 

istenmişti. Yarışma 6 ila 14 yaş arasındaki 

çocuklar arasında, 6-10 yaş ve 11-14 yaş olmak 

üzere iki farklı yaş kategorisinde düzenlendi. Çevrimiçi 

formatta düzenlenen yarışmaya başvurular, 

resmin taranmış hali veya fotoğrafının e-posta ile 

gönderilmesi yoluyla yapıldı. 

“AKILLI METROPOLLERE AKILLI ULAŞIM SISTEMLERI” 

Düzenlendiği ilk günden bu yana akıllı şehirler, 

akıllı şebekeler, enerji ve teknoloji alanında gündemi 

belirleyerek önemli bir referans noktası haline 

gelen Uluslararası İstanbul Akıllı Şebekeler ve Şehirler 

Kongre ve Fuarı ICSG, 21. yüzyılın ilk çeyreğini 

doldurmak üzere olduğumuz şu günlerde son 

gelişmeleri yakından takip ederek sektörün nabzını 

tutmaya devam ediyor. Bu yıl sekizincisi gerçekleştirilecek 

olan ISCG 2021, her yıl olduğu gibi bu yıl da 

güçlü kongre içeriğiyle dikkat çekiyor. ICSG 2021’in 

bu yılki ana başlıkları “Dijital Dönüşüm”, “Akıllı 

Şebekeler ve Kapsamlı Şehirler”, “Kentsel Çevre ve 

Akıllı Enerji”, “Akıllı Ulaşım ve Akıllı Ulaşım Sistemleri” 

ve günümüzün en değerli kaynağı “Su”. 

14 • Mayıs 2021 • ENERJİ PANORAMA 

Toplamda 150’yi aşan başvuru 

sayısıyla yarışmanın tarihinde 

bir rekora imza atılmış oldu. 

Başvurular, aralarında İstanbul, 

Ankara, İzmir, Antalya, 

Bursa ve diğer birçok ilin bulunduğu 

Türkiye’nin dört bir 

yanından yapıldı. Değerlendirmeler 

sonucunda her yaş 

kategorisinde beşer kazanan 

belirlendi. 6-10 yaş kategorisinde 

dereceye girenler sırası 

ile Ulyana Sezemina, Zeynep 

Sena Ayhan, Mariia Beliaeva, 

Cennet Karakaya ve Naz Oralp; 

11-14 yaş kategorisinde ise Elif 

Beren Çalgıcı, Sura Yaşa, Ayselnur 

Akar, Aleksandra Malysheva ve Arina Daibova 

oldu. Dereceye giren çocuklara ödül olarak, Akkuyu 

Nükleer A.Ş.’den el sanatları setleri ve hatıra 

hediyelerin yanı sıra bir aylık çevrimiçi resim kursu 

da verilecek. Ayrıca yarışmanın tüm katılımcıları 

da elektronik ortamda hazırlanan “yarışmaya 

katılım belgesinin” sahibi olacak. 

Enerji Panorama’nın da basın sporu olduğu ICSG 

2021’de bu konu başlıklarıyla birlikte geleceğin 

şehirleri, şehirlerde dijital dönüşüm ve akıllı enerji 

çözümleri, otonom ve bağlantılı araçlar, telekomünikasyon 

teknolojilerinde gelinen en son nokta 

olan 5G teknolojileri, akıllı şebekeler ve akıllı 

şehirlerde güvenlik ve gizlilik konuları da dikkat 

çekiyor. ICSG 2021’in geniş içeriğiyle ilgili daha 

detaylı bilgiye ise www.icsgistanbul.com adresi 

üzerinden ulaşılarak sektörel pek çok gelişmeye 

dair bilgilendirmelere erişilebiliyor. 

Orta Asya, Rusya ve Ortadoğu’yu Avrupa ve Atlantik 

pazarlarına bağlayan İstanbul’da, akıllı şehirler, 

teknoloji, su, çevre ve enerji sektörlerinin yerli 

ve yabancı karar vericilerini bir araya getiren ve 

bu yıl İstanbul Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nde 4-5 

Haziran 2021 tarihlerinde düzenlenecek olan, “8. 

Uluslararası İstanbul Akıllı Şebekeler ve Şehirler 

Kongre ve Fuarı ICSG”, akıllı şehirler konusunda 

Avrasya’da küresel ölçekte düzenlenen tek organizasyon 

ve sektörün uluslararası ölçekteki tek ve en 

önemli faaliyet alanı konumunda.

PANO 

ZES ILE ELEKTRIKLI OTOMOBILLERDE TEMIZ ENERJI DEVRI 

Zorlu Enerji, geleceğin enerji şirketi 

olma vizyonuyla sürdürülebilirlik 

alanındaki faaliyetlerine 

devam ediyor. Türkiye’de 1000 

lokasyona ulaşan ZES markası 

ile çevre dostu elektrikli otomobillerin 

devinimini hızlandırmak 

için faaliyetlerini sürdüren 

Zorlu Enerji, santrallerinin 

bulunduğu Pakistan ve İsrail’de 

ürün satışı ile başlayan çalışmalarını 

network kurulumuyla bir 

sonraki aşamaya taşımaya hazırlanıyor. 

ZES şarj istasyonu ağında sağladığı 

elektriği yenilenebilir enerji 

kaynaklarına dayandırdığını 

‘Uluslararası Yenilenebilir Enerji 

Sertifikası’ (I-REC) ile belgelendiren 

şirket, yavru vatan Kıbrıs 

ve Doğu Avrupa’yı da ZES ile 

kapsama hedefiyle çalışmalarını 

sürdürüyor. 

Zorlu Enerji olarak sürdürülebilir 

bir ekosistem yaratmak için 

yenilenebilir enerji kaynaklarını 

merkezlerine aldıklarını ve yeni 

yatırımlarını bu çerçevede geliştirdiklerini 

belirten Zorlu Enerji 

Ticaret Genel Müdürü İnanç Salman, 

“Çevre dostu, enerji tasarruflu, 

düşük emisyonlu ve aynı 

zamanda sessiz olmaları nedeniyle 

tüm dünyada kullanım 

oranı artan ve sürdürülebilir bir 

geleceğin en önemli sac ayaklarından 

biri olan elektrikli otomobillerin 

ülkemizde de yaygınlaşması 

için çalışmaya devam 

ediyoruz. Elektrik üretimimizin 

yüzde 100’ü yenilenebilir enerji 

kaynaklara dayanması sebebiyle, 

81 ile yaydığımız ve bugün 

sayısı bini aşan ZES şarj istasyonu 

ağımızda elektrikli otomobil 

kullanıcılarına temiz enerji ile 

araçlarını şarj etme imkanı sağlıyoruz. 

Bu kapsamda aldığımız 

bu sertifika, tüm çalışmalarımızı 

sürdürülebilirlik hedeflerimiz 

doğrultusunda gerçekleştirdiğimizi 

ve birbirini destekleyen, 

yenilenebilir enerjiyi merkeze 

alan bir sistem yarattığımızı ortaya 

koyuyor” dedi. 

İSTANBUL ENERJI, TÜRKIYE KALITE DERNEĞI’NE ÜYE OLDU 

Mükemmellik kültürünü yaşam biçimine dönüştürerek 

Türkiye’nin rekabet gücünü ve refah düzeyini 

artırmak adına öncü çalışmalara imza atan Türkiye 

Kalite Derneği’nin yürüttüğü Ulusal Kalite Hareketi 

(UKH), belediyeler ve kuruluşları tarafından yoğun 

ilgi görmeye devam ediyor. Akaryakıt, aydınlatma 

geri kazanımla enerji alanında faaliyet gösteren, 

İstanbul başta olmak üzere tüm ülke genelinde ve 

yakın coğrafyalarda yer alan şehirlerin ihtiyaçlarına 

yönelik yenilikçi, çevre dostu çözüm önerileri geliştiren 

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin iştiraki 

olan İstanbul Enerji A.Ş., KalDer üyeliği ile mükemmellik 

anlayışını taçlandırmayı hedefliyor. 

İstanbul Enerji A.Ş. Genel Müdürü Yüksel Yalçın ve 

ekibi ile birlikte KalDer Genel Sekreteri Sabri Bülbül’ün 

katılımıyla gerçekleştirilen törende “Ulusal 

Kalite Hareketi İyi Niyet Bildirgesi” imzalandı. 

Törende konuşan İstanbul Enerji A.Ş. Genel Müdürü 

Yüksel Yalçın, “KalDer üyeliğimiz ve UKH’ye 

katılımımız marka kalite anlayışımızı mükemmel 

noktaya taşıdığımızın bir göstergesi olacak. Bu katılımımızla 

EFQM Mükemmellik Modeli’ni kendi 

kuruluşumuzda benimseme ve yaşama geçirme 

konusunda kararlı olduğumuzu belirtmiş oluyoruz. 

EFQM Modeli’nin takipçisi olacağız, bu model 

çerçevesinde sürdürülebilir kalite ve değer yaratma 

yolculuğunun neresinde olduğumuzu görecek, 

varsa eksiklerimizi tamamlayacağız” dedi. 

KalDer Genel Sekreteri Sabri Bülbül ise İstanbul 

Enerji A.Ş.’nin UKH’ye katılarak EFQM Mükemmellik 

Modeli’ni uygulama sürecine başlamasının 

yerel yönetimler adına önemli bir gelişme olduğunun 

altını çizdi. Bülbül, “Kuruluşların kalite seviyelerini 

yukarıya çıkararak, ülkemizin evrensel 

ölçütlerde iyi kuruluşlara sahip olmasına katkı 

sağlamaya çalışıyoruz. EFQM Modeli kurumlar için 

çok faydalı bir kılavuz” diye konuştu. 


KARİYER 

Tabii Kaynaklar Daire Başkanlığı’na 

Leman Çetiner atandı 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nda açık bulunan Tabii Kaynaklar Daire Başkanlığı görevine, 

2021/185 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile halen bu görevi vekaleten yürütmekte 

olan Leman Çetiner atandı. 

1995 yılında Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği bölümünü 

bitiren Leman Çetiner, yer bilimleri alanında birçok çalışmada yer aldı. Çetiner, 

1995-2001 yılları arasında Milli Eğitim Müdürlüğü İnşaat-Emlak Dairesi’nde mühendis 

olarak çalıştıktan sonra 2001 yılında MTA Genel Müdürlüğü Fizibilite Etütleri 

Dairesi’nde çalışmaya başladı 

2001-2005 yıllarında Endüstriyel Hammaddeler, 2005-2015 yılları arasında 

Metalik Madenler bölümlerinde mühendis olarak çalışan Çetiner, Metal Madenleri 

Fizibilite Etütleri Birim Yöneticisi ve 2017-2020 yılları arasında Fizibilite Etütleri 

Koordinatörlüğü görevini yürüttü. Leman Çetiner, 27 Şubat 2020 tarihinden bugüne 

kadar Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Tabii Kaynaklar Dairesi Başkanlığını 

vekaleten yürütmekteydi. 

Bostancı, Nükleer Enerji 

Genel Müdürü oldu 

Nükleer Enerji ve Uluslararası Projeler Genel Müdürlüğü görevine Afşin Burak Bostancı getirildi. 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nda açık bulunan Nükleer Enerji ve Uluslararası Projeler 

Genel Müdürlüğü görevine, 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 2 ve 3’üncü maddeleri 

uyarınca Afşin Burak Bostancı atandı. 

Afşin Burak Bostancı, 1987 yılında Ankara’da doğdu. Ortaöğretimini TED Ankara 

Koleji’nde tamamlayan Bostancı, 2008 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Elektrik 

ve Elektronik Mühendisliği bölümünden mezun oldu. 2010 yılında Enerji Piyasası 

Düzenleme Kurumu’nda Enerji Uzman Yardımcısı olarak göreve başlayan Bostancı, 

2013 yılında Enerji Uzmanı oldu. 5 Şubat 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 

Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Nükleer Düzenleme Kurumu Kurul Üyesi 

olarak atanan Bostancı, 13 Şubat 2019 tarihinde göreve başlamıştı. 

OMV’nin yeni yönetim kurulu üyesi Koten oldu 

Viyana merkezli enerji şirketi OMV, rafineri bölümünden 

sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi olarak Martijn 

A. van Koten’i atadı. OMV Aktiengesellschaft Denetim 

Kurulu, Martijn van Koten’i OMV Aktiengesellschaft’ın 

Arıtma bölümünden sorumlu yeni İcra Kurulu üyesi olarak 

atadı. 51 yaşındaki Koten, Borealis AG’de Baz Kimyasallar 

ve Operasyonlardan sorumlu İcra Kurulu Üyesi 

olarak görev yapıyordu. Koten, yeni görevini 1 Temmuz 

2021 tarihinden itibaren üç yıllık bir süre için üstlenecek. 

Ayrıca görev süresi karşılıklı rızaya bağlı olarak iki 

yıl daha uzatılabilecek. 

16 • Mayıs 2021 • ENERJİ PANORAMA 

OMV Denetim Kurulu Başkanı Mark Garrett, rafineri 

işinde ve kimyasal operasyonlarında kapsamlı uluslararası 

deneyime sahip bir yönetici olarak Martijn van Koten’i 

bu yeni yönetim kurulu koltuğuna getirdikleri için 

mutlu olduğunu kaydetti. 

OMV, Avrupa’da üç rafineri işletiyor ve ADNOC Rafineri 

ve ADNOC Global Trading’de yüzde 15 hisseye sahip. 

Ayrıca OMV, 10 Avrupa ülkesinde yaklaşık 2 bin 100 

dolum istasyonunun yanı sıra Avusturya ve Almanya’da 

gaz depolama tesislerine sahip.

SKD Türkiye’nin yeni başkanı 

Ebru Dildar Edin oldu 

Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD) Türkiye’nin 9. Olağan Genel Kurul Toplantısı 7 Nisan 

Çarşamba günü üye çoğunluğunun katılımıyla gerçekleştirildi. Genel kurulda gerçekleşen seçimin 

ardından yönetim kurulu yeni dönemin ilk toplantısını gerçekleştirdi. Toplantıda yapılan 

oylama sonucunda Ebru Dildar Edin bir kere daha yönetim kurulu başkanı olarak seçildi. R. 

Ediz Günsel başkan yardımcısı, Aynur Duygu Yılmaz ise sayman olarak yeni dönemde de görev 

aldılar. Yeni dönemde seçilen ve yüzde 39’u kadın üyelerden oluşan yönetim kurulu üç yıl 

boyunca görevde olacak. 

Göreve ikinci kere seçilmesinin ardından, SKD Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Ebru 

Dildar Edin şu konuşmayı yaptı: 2020 yılı hepimiz için ezberlerimizi değiştiren, ön görülemez 

bir süreç oldu. Salgınla beraber insanlık hali hazırda var olan krizler ile keskin bir 

şekilde yüzleşmek ve mücadele etmek durumunda kaldı. İş dünyası için Sürdürülebilir 

Kalkınma Amaçları’nı iş yapış biçimlerine entegre etmek ve Paris Anlaşması’nın koşullarını 

yerine getirmek kaçınılmaz hale geldi. Pandeminin etkilerinden bir tanesi de birçok 

hükümet, kamu ve özel sektör temsilcisinin işbirliği kurarak ekonomik kalkınma planlarını 

‘yeşil iyileşme’ üzerine kurgulamaya başlaması oldu. 

KARİYER 

Aygaz ikinci kez Türkiye’nin 

‘En İyi İş Yerleri’ arasında 

Aygaz, dünyanın önde gelen insan kaynakları ve yatırım 

danışmanlığı şirketi Kiencentric 2020 yılı araştırmasında 

“Türkiye’nin En İyi İşyerleri” arasına girerek 

‘Best Employer Ödülü’nü almaya hak kazandı. Aygaz, 

2019 yılında da göstererek ‘Türkiye’nin En İyi İşyerleri’ 

arasında yer almıştı. Çalışan değerlendirmeleriyle işyeri 

mükemmelliğinin ölçümlendiği araştırma, bu yıl 40 farklı 

sektörde 350 şirket arasından belirlenen 200 şirket üzerinden 

gerçekleştirildi. 

Şirket içinde yenilikçi bakış açısını yaygınlaştırarak 

kurum içi girişimcilik ve yetenek yönetimine verdiği 

Sedef Karagöz, Sanko Enerji 

Grubu’na katıldı 

önemle çalışanlarını en değerli kaynağı olarak gören Aygaz, 

‘Çalışan Bağlılığı’ ile elde etmiş olduğu ‘Bağlı Kılan 

Liderler’, ‘Çeviklik’, ‘Yetenek Odağı’ endeks skorlarından 

en az ikisinde pazarın üst çeyreğinde yer alarak, “Türkiye’nin 

En İyi İşyeri”, Kincentric Best Employer Ödülü’ne 

layık görüldü. Aygaz, aynı başarıyı 2019 yılında da göstererek, 

“Türkiye’nin En İyi İşyerleri” arasında yer almıştı. 

En İyi İşyerleri Programı (Best Employers), dünya genelinde 

20 yıldır 78 farklı pazarda uygulanıyor. Türkiye’de 

ise 2006 yılından bu yana uygulanan program, en geniş 

katılımlı işyeri araştırması konumunda bulunuyor. 

Sedef Karagöz, Sanko Enerji Grubuna Genel Müdür Yardımcısı olarak atandı. Profesyonel 

kariyerine 1988 yılında Barmek Holding bünyesinde başlayan Sedef Karagöz, yurt içi ve yurt dışı 

güç iletim ve dağıtım projelerinde 15 yıl yöneticilik yaptı. 

Karagöz, 2003 yılında katıldığı Siemens’te, enerji alanında faaliyet gösteren çeşitli 

iş birimlerde yöneticilik yaptıktan sonra, 2013 -2015 yılları arasında Siemens A.Ş. İcra 

Kurulu Üyesi ve Enerjiden sorumlu Ülke Lideri olarak görev yaptı. Karagöz, 2015 yılında 

Siemens’ten ayrılarak, Türkiye ve Hollanda merkezli, mühendislik çözümleri geliştiren 

şirketler kurdu. 

ODTÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden yüksek lisans derecesi ile mezun 

olan ve ODTÜ İşletme Fakültesi’nde MBA programını tamamlayan Sedef Karagöz, 

evli ve bir çocuk annesidir. 


KARİYER 

Türkiye Madenciler Derneği’nde başkanlık 

seçimi tamamlandı 

Türkiye Madenciler Derneği’nin (TMD) 57. Olağan Genel Kurulu’nda Yönetim Kurulu Başkanlığı’na 

Ali Emiroğlu yeniden seçildi. Derneğin yeni yönetimi oluşturan diğer isimler şöyle: Mehmet Yılmaz 

(ikinci başkan), Dr. Ercan Balcı (genel sekreter), Zeki Beşirli (sayman), Barış Baykal Ünver, Barış 

Erdem, Ramazan Yön, Mehmet Zeki Sayılır ve Mehmet Yunus Şahin bulunuyor. 

TMD’nin kurulduğu 1948 yılından bu yana madencilik sektörünün gelişiminde öncü bir rol üstlendiğine 

dikkat çeken Ali Emiroğlu, genel kuruldaki konuşmasına şöyle devam etti: Bizler, bu ülkenin 

sahip olduğu yeraltı zenginliklerini yeryüzüne çıkaran, sanayiye hammadde sağlayan, ülke ekonomisinde 

önemli bir payı olan çok zor ama son derece onurlu bir mesleğin neferleriyiz. Sektörümüz, 

salgın sürecinde oldukça hızlı toparlandı. Ancak yeterince büyüyemiyor, gelişemiyor. Ülkemizin en 

büyük dış ticaret açıklarının enerji hammaddeleri, maden ve metallerin ithalatından oluştuğu bir 

gerçek. Bunu azaltmanın yolu da maden varlıklarımızın aranması, bulunması ve işletilmesinden 

geçiyor. Madencilik sektörüne gereken önemin verilmesi gerekiyor. 

Ali Kındap yeniden JED Başkanı seçildi 

Jeotermal Enerji Derneği’nin (JED), 7 Nisan 2021 tarihinde 

İstanbul Raffles Otel’de ilk Olağan Genel Kurulu’nu 

gerçekleştirdi ve başkanlığa yeniden Ali Kındap seçildi. 

Genel kurulda yaptığı konuşmada, jeotermal enerjinin 

yenilenebilir kaynaklar arasındaki rolünün ve sektörün 

gelişim potansiyelinin altını çizen Ali Kındap, “Jeotermal 

enerjinin entegre kullanımının geliştirilmesi ve yaygınlaşması 

ile birlikte önemli bir ekonomik kazanım sağlanacak. 

Öyle ki bu sayede milyonlarca konut ısıtılabilir, yüz 

binlerce dekar modern serada tarımsal üretim artırılabilir 

ve istihdama hatırı sayılır oranda katkı sağlanabilir. Jeotermal 

enerji teşvik edilirse yenilenebilir enerji kaynakları 

arasında hak ettiği konuma ulaşacak ve yatırımcısından 

ülke ekonomisine kadar herkese fayda sağlayacaktır” 

dedi. 

Genel kurul toplantısında JED’in Yönetim Kurulu, Denetim 

Kurulu ve Etik Kurulu üyeleri belirlendi. Toplantıya 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Sn. Abdullah 

Tancan da online olarak katılım sağladı. 

Denizüstü Rüzgar Enerjisi Derneği 

faaliyetlerine başladı 

Türkiye’de denizüstü rüzgâr santrallerinin yatırımlarının 

yapılması, geliştirilmesi, denizcilik ve enerji sektörünün bir 

araya getirilmesi, işbirliklerinin koordine edilmesi amacıyla 

5 Mart2021 tarihinde Denizüstü Rüzgar Enerjisi Derneği 

(DÜRED) kuruldu. Merkezi Ankara’da olan derneğin yakın zamanda 

İstanbul ve İzmir şubeleri de hizmete girecek. Yönetim 

kurulu başkanlığını Murat Durak’ın üstlendiği DÜRED’den 

yapılan açıklamada “Hedeflerimiz denizüstü rüzgâr enerjisiyle 

ilgili sivil toplum faaliyetlerinin etkinleştirilmesi ve geliştirilmesini 

sağlamak ve bu konuda çalışmalar yapan kişi ve kuruluşlara 

destek vermek, kamu kurumları ve üniversiteleri de 

aktif olarak dernek faaliyetlerinde kullanarak farkındalık yaratılmasıdır. 

Ayrıca ülkemizin denizüstü rüzgar enerji kaynakları 

alanında mevcut potansiyelini ortaya koymak, denizüstü 

rüzgar enerji kullanımının oluşmasını sağlamak, mevzuatın 

oluşturulmasında katkıda bulunmak, ihale süreci ve şartname 

hazırlama sürecine katkı sunmak” bilgisi verildi. 

DÜRED’in ilk yönetim kurulu şu isimlerden oluştu: Dr. Murat 

Durak (Yönetim Kurulu Başkanı), Veli Bilgihan Yaşacan 

(Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı), Ahmet Paksu (Yönetim 

Kurulu Başkan Yardımcısı), Emin Yaşacan (Yönetim Kurulu 

Üyesi) ve Ersin Şekerci (Yönetim Kurulu Üyesi.) 


YATIRIM 


TCDD, YENILENEBILIR ENERJISI YATIRIMCI OLUYOR 

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) 

kullandığı elektrik enerjisinin yüzde 75’ini yenilenebilir 

kaynaklardan karşılamak amacıyla 170 

MW’lik güneş, 90 MW’lik rüzgar santrali kuracak. 

Dünya Gazetesi’nden Canan Sakarya’nın haberine 

göre Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) 

SAĞANAK ENERJI, KANDIRA’YA 

RES KURACAK 

enerji ihtiyacını fosil yerine yenilenebilir kaynaklardan 

karşılamaya yöneldi. 

Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih 

Sayan, TCDD’nin HAVELSAN iş birliğiyle enerjide yüzde 

20’ye yakın tasarruf sağlayacak ve AB üyesi ülkelerle 

uyumlu bir enerji yönetim sistemi kurguladığını söyledi. 

TCDD’nin 2025 yılında kullandığı elektrik enerjisinin 

yüzde 75’ini yenilenebilir enerji kaynaklarından elde 

etmeyi hedeflediklerini kaydeden Sayan, TCDD’nin bu 

hedef doğrultusunda kendi elektriğini üretmek amacıyla 

170 MW’lik güneş, 90 MW’lik rüzgar santrali kurmayı 

planladığını da söyledi. 

Denizcilik Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen 

Yeşil Liman Projesi’yle çevreye daha duyarlı liman 

tesislerinin hedeflendiğini de belirten Sayan, bugüne 

kadar 20 limana sertifika verildiğini açıkladı. 

Sağanak Enerji, 125 milyon lira yatırımla Kocaeli’nin 

Kandıra ilçesinde 49 MW kapasiteli Kandıra 

Rüzgar Enerjisi Santrali (RES) kurup işletecek. 

Sağanak Enerji Yatırım Üretim ve Tic. A.Ş. tarafından 

Kocaeli İli, Kandıra İlçesi sınırları içerisinde rüzgardan 

elektrik enerjisi üretmek amacıyla 49 MW kurulu gücünde 

Kandıra Rüzgar Enerjisi Santrali (RES) kurulup 

işletilmesi planlanıyor. Santral için yaklaşık 125 milyon 

lira yatırım yapılacak. 

Proje kapsamında 4,9 MW gücünde toplam 10 

adet rüzgar türbini kurulacak. Rüzgar türbinleri ile 

üretilen elektrik her bir ünite için tesis edilen transformatörler 

aracılığıyla orta gerilime dönüştürülecek. 

Proje sahasında planlanan 10 adet türbin yer altı ve 

yerüstü kabloları ile kontrol binası inşa edilecek olan 

şalt merkezine bağlanacak. Ömrü 49 yıl olarak öngörülen 

santralde üretilen elektrik enerji nakil hattı ile 

enterkonnekte sisteme bağlanacak. 

BU YIL GÜNEŞ KURULUMLARI YÜZDE 27 ARTACAK 

Bu yıl küresel güneş enerjisi kurulumlarının yüzde 

27 artarak 181 bin MW’a ulaşması bekleniyor. 

Veri sağlayıcısı IHS Markit raporuna göre bu yıl 

güneş enerjisi panel fiyatlarının geçen yıla göre daha 

pahalı olmasına rağmen yeni kurulumlar yüzde 27 oranında 

artacak. Geçen yıl 142 bin MW olarak gerçekleşen 

güneş enerjisi kurulumlarının bu yıl 181 bin MW’a 

ulaşması bekleniyor. Raporda yılın ikinci yarısında talebin 

güçlü bir şekilde artacağı tahmin ediliyor. 

Rapora göre Çin, ABD ve Hindistan kurulumda başı 

çekecek. IHS Markit Temiz Enerji CEO’su Edurne Zoco 

yaptığı açıklamada, “2021’de, güçlü büyüme çoğunlukla 

üç büyük piyasa olan Çin, ABD ve Hindistan’dan 

geliyor” dedi. Rapora göre Çin’de 60 bin MW, ABD’de 

27 bin MW kurulum bekleniyor. 2020’de biriken projeler 

göz önüne alındığında, 2021’de Hindistan’ın 12 

bin MW’ye kadar kurulum yapılabileceği öngörülüyor. 


YATIRIM 

AMAZON, YENILENEBILIR 

PROJE SAYISINI 215’E 

ÇIKARACAK 

Amazon şu anda dünya çapında 71 adet kamu 

hizmeti ölçekli rüzgar ve güneş projesi ve dünya 

çapındaki tesis ve mağazalarda 135 güneş çatı katı 

dahil olmak üzere toplam 206 yenilenebilir enerji projesine 

sahip. Şirket, bugüne kadar küresel olarak 8,5 

gigawatt elektrik üretim kapasitesiyle, 2030’daki asıl 

hedefin beş yıl ötesinde, 2025 yılına kadar yüzde 100 

yenilenebilir enerji yolunda ilerliyor. 

19 Nisan’da duyurulan yeni enerji projeleri, Amazon’un 

2,5 gigawatt’ın üzerinde (yılda 2 milyondan 

fazla Avrupa evine güç sağlamaya yetecek kadar) 

yenilenebilir enerji kapasitesiyle Avrupa’nın en büyük 

kurumsal yenilenebilir enerji alıcısı olduğu anlamına 

geliyor. En son kamu hizmeti ölçeğinde yenilenebilir 

enerji projeleri ABD, Kanada, İspanya, İsveç ve Birleşik 

Krallık’ta bulunuyor. Amazon CEO’su Jeff Bezos, 

“Amazon, 2040 yılına kadar net sıfır karbon olma 

taahhüdümüz olan The Climate Pledge’i karşılama 

çabasının bir parçası olarak yenilenebilir enerji yatırımlarını 

büyütmeye devam ediyor” dedi. Bozes, “Dokuz 

yeni rüzgar ve güneş projesiyle, dünya çapında 

206 yenilenebilir rüzgar ve güneş projesini duyurduk 

ve şu anda Avrupa’da ve küresel olarak yenilenebilir 

enerjinin en büyük kurumsal alıcısıyız. İşletmemizin 

birçok bölümü halihazırda yenilenebilir enerji üzerinde 

çalışıyor ve 2025 yılına kadar asıl hedefimizden 

beş yıl önce tüm Amazon‘u yenilenebilir enerji ile güçlendirmeyi 

umuyoruz” şeklinde konuştu. 

DAIMLER VE VOLVO, YENI 

YAKIT HÜCRESI GELIŞTIRECEK 

Daimler Truck AG ve Volvo Group, Cellcentric adı 

altında yeni yakıt hücresi ortak girişimi için 

iş birliğine gitme kararı aldı. Daimler ve Volvo grubu, 

Cellcentric projesi ile uzun mesafeli karayolu yük taşımacılığı 

yapılan elektrikli kamyonlarda, yakıt olarak 

hidrojenin kullanılmasını sağlamayı hedefliyor. Cellcentric 

ile dünyanın önde gelen yakıt hücresi sistemleri 

üreticilerinden biri olma hedefiyle hareket eden bu 

ikili, üretime 2025’de başlamayı planlıyor. Bu amaçla 

Avrupa’nın en büyük seri üretim yakıt hücresi sistemlerinden 

biri kurulacak. 

Daimler Truck AG İcra Kurulu Başkanı ve Daimler 

AG İcra Kurulu Üyesi Martin Daum, hidrojen bazlı yakıt 

hücresi tahrikli elektrikli kamyonların, geleceğin sıfır 

CO2 emisyonlu taşımacılığı için kilit bir teknoloji olacağını 

belirtti. Volvo Group CEO’su Martin Lundstedt 

ise Paris Antlaşması’na bağlı olarak dünya genelindeki 

siyasi otoriteleri, hükümetleri ve karar mekanizmalarını 

hidrojen bazlı yakıt hücresi teknolojisini 

başarıya ulaştırmak için birlikte hareket etmeye çağırdıklarını 

söyledi. 

Daimler Truck AG ve Volvo Group’un da içerisinde 

yer aldığı Avrupa’nın büyük kamyon üreticileri, 2025 

yılına kadar ağır ticari araçlar için yaklaşık 300 yüksek 

performanslı hidrojen dolum istasyonu ve en geç 

2030 yılına kadar Avrupa’da yaklaşık 1.000 hidrojen 

dolum istasyonu inşa edilmesini talep ediyor. Cellcentric 

ortak girişimi, karayolu yük taşımacılığının 

karbon-nötr olması açısından çok büyük öneme sahip 

olan uzun mesafeli elektrikli kamyonlarda hidrojeni 

çevreci enerji kaynağı olarak kullanmayı hedefliyor. 


YATIRIM 

GÖLBAŞI’NIN CAMILERINE 

GÜNEŞ ENERJILI SU ISITMA 

SISTEMI 

Gölbaşı Belediyesi, insanları temiz enerji ile 

tanıştırmak, bilinçlendirmek; camilerde ve 

kültür merkezlerinde 24 saat sıcak suyun akmasını 

sağlamak amacıyla güneş enerji sistemini getirdi. 

Gölbaşı’nda özellikle kış aylarında soğuk suyla abdest 

alan vatandaşların daha rahat ve üşümeden 

abdest alabilmeleri için Gölbaşı Belediyesi, kültür 

merkezlerine ve cami şadırvanlarına güneş enerjili 

su ısıtma sistemi yapmaya başladı. Gölbaşı Belediye 

Başkanı Ramazan Şimşek “54 mahallemizde 

50 adet cami şadırvanına ve 5 kültür merkezimize 

güneş enerjili su ısıtma sistemi kurduk. Bu çalışmalarımızın 

Gölbaşı’nda yaygınlaşması için çalışmalarımıza 

devam edeceğiz” dedi. 

Güneş enerjili su sistemi sayesinde vatandaşların 

ibadetlerini rahat yaptıklarını dile getiren Şimşek 

“Camilerimize ibadetini yapmak için gelen herkes, 

özellikle kış aylarında erinmeden, üşenmeden, elini 

soğuk suya vurmadan sıcacık suyla abdestlerini 

alabiliyor. Bir yandan da vatandaşlarımızda çevre 

dostu bilinci oluşturmaya çalışıyoruz. Bu anlamda 

attığımız adımlara devam edeceğiz. Sosyal hayatın 

önemli bir parçası olan camileri yeşil enerjiyle tanıştırmayı, 

insanları bilinçlendirmeyi amaçlıyoruz” 

ifadelerini kullandı. 

YEKA GES-3 IHALESINDE 

ORTALAMA FIYAT 22.81 

KURUŞ OLDU 

Mini güneş enerji santrali lisans ihalelerinin 

ilk dört günlük bölümünde kilovatsaat başına 

verilen fiyat tekliflerinin ortalaması 22.81 kuruş 

oldu. Yenilenebilir kaynak alanları güneş enerji santrali 

(YEKA GES-3) ihaleleri başladı. Ancak sokağa 

çıkma yasakları nedeniyle 29 Nisan sonrası kısımlar 

ötelendi. YEKA GES-3 ihalelerinin ilk dört gününde 

istekliler toplam 19 bölgedeki 275 MW’lik bağlantı 

hakkı için yarıştı. Kilovatsaat başına en düşük fiyatı 

verenlerin bağlantı hakkı kazandığı yarışmalarda 

bugüne kadar oluşan fiyatların ortalaması 22.81 kuruş 

oldu. En düşük fiyat 18.5 kuruşla Antalya 3 bölgesi 

için Margün Enerji tarafından verildi. 

İlk dört gündeki en yüksek fiyat ise 28.90 kuruş 

ile FYS Elektrik’in kazandığı Ağrı 1 bölgesinde oluştu. 

İkinci yüksek fiyat da yine FYS Elektrik’in kazandığı 

Ağrı 2 bölgesindeki 28 kuruş olarak kayıtlara geçti. 

İhalelerde en çok bağlantı hakkı kazanan istekli Margün 

Enerji oldu. Şirket, 15 MW’ı Batman 2, 40 MW’ı 

Ankara 1 ve 2, 10’ar MW’ı Aksaray 2 ve Antalya 3 olmak 

üzere toplam 75 MW’lik bağlantı hakkı elde etti. 

YEKA GES-3 bağlantı hakkı ihalelerinde ilk 

dört günlük sonuçlara göre pastadan en büyük dilimlerden 

birini de Boydak Enerji aldı. Boydak Enerji 

iştiraki Gün Güneş Enerjisi şirketi, her biri 20 MW’lik 

Antalya 1 ve Antalya 2 bölgelerindeki bağlantı haklarını 

elde etti. 


YATIRIM 

ÇIN’IN ILK OFFSHORE GAZ DEPOLAMA 

TESİSİNİN YAPIMINA BAŞLANDI 

Çin, ilk denizüstü (offshore) 

gaz depolama tesisini 

Bohei Körfezi yakınlarında inşaa 

etmeye başladı. Çin Ulusal Kalkınma 

ve Reform Komisyonu›nun 

yaptığı açıklamaya göre, Çin’in ilk 

denizüstü (offshore) gaz depolama 

tesisinin inşasına 15 Nisan 

2021 tarihi itibarıyla Bohai Körfezi 

yakınlarındaki Tangshan kentinde 

başlandı. Açıklamaya göre, Çin’in 

Bohai Körfezi’nde bulunan ve 2005 

yılında keşfedilen Jidong Petrol 

Sahası’nda Çin’in ilk açık deniz gaz 

deposunu ve aynı zamanda Çin’in 

ilk petrol ve gaz deposu inşa edilecek. 

China National Petroleum 

Corporation tarafından işletilen 

sahada 4 gaz depolama grubunda 

18 gaz deposu inşa edilecek. Gaz 

hacminin 2025’te 2,5 milyar metreküp, 

2030’da 7 milyar metreküp, 

2035’te 10 milyar metreküpe 

ulaşması planlanıyor. 

Jidong Petrol Sahası’nın büyük 

ölçekli gaz depolama grubu, gaz 

depolama tesisleri için yaklaşık 

40 milyar yuan (6,2 milyar dolar) 

yatırım yapmayı planlıyor. Çalışmalar 

tamamlandıktan ve tesisler 

devreye alındıktan sonra Jidong 

Petrol Sahası, Kuzey Çin’de bir gaz 

depolama merkezi haline gelecek. 

ALMANYA YENILENEBILIR KAPASITESINE 1876 MW EKLEDI 

Almanya, yılın ilk çeyreğinde 

toplam 1876 MW güneş 

ve rüzgar enerjisi kapasite ilavesi 

gerçekleştirdi. Almanya Federal Ağ 

Ajansı Bundesnetzagentur (BNetzA) 

verilerine göre, Almanya’da 

2021 yılı ilk üç ayında 550 MW 

karasal (onshore) rüzgar enerjisi 

kapasitesi eklenirken, yeni güneş 

kurulumu toplam 1,326 MW oldu. 

Almanya’da bu dönemde denizüstü 

(offshore) rüzgar enerjisi 

kurulumu ise yapılmadı. Böylece 

Almanya’nın ilk çeyrekte rüzgar ve 

güneş enerjisi kurulumu toplamda 

1876 MW oldu. 

Almanya’nın Mart ayında da 

karasal rüzgar kapasitesinin 188 

MW, güneş kapasitesinin 549 MW 

arttığı bildirildi. Almanya’nın karasal 

rüzgar enerjisi kurulu kapasitesi 

toplam 55 bin 200 MW, güneş 

enerjisi kurulu kapasitesi 55 bin 

300 MW ve denizüstü rüzgar enerjisi 

kurulu kapasitesi de 7 bin 800 

MW’a ulaştı. 


YATIRIM 

DELEK, TAMAR GAZ 

SAHASINDAKI HISSELERINI 

BAE’YE SATIYOR 

İsrailli Delek Drilling, Doğu Akdeniz’deki Tamar 

Doğal Gaz Sahası’ndaki yüzde 22 payını Birleşik 

Arap Emirlikleri merkezli Mubadala Petroleum 

şirketine satmak için anlaştı. Delek Drilling, Doğu 

Akdeniz’de İsrail karasularında bulunan Tamar 

Doğal Gaz Sahası’ndaki payını 1,1 milyar dolar 

karşılığında Birleşik Arap Emirlikleri’nin Mubadala 

Petroleum şirketine satmak için bağlayıcı olmayan 

bir anlaşma imzaladığını duyurdu. 

Amerikan petrol devi Chevron tarafından işletilen 

Tamar sahasında yüzde 22 payı olan Delek 

Drilling, anlaşmanın mayıs ayı sonuna kadar tamamlanması 

için çalışacaklarını açıkladı. İsrail›in 

yürüttüğü keşif çalışmaları sonucu 2009 yılında 

keşfedilen sahada doğal gaz çıkartılmaya 2013 

yılında başlandı. Tamar sahasında, 238 milyar 

metreküp doğal gaz rezervi olduğu öngörülüyor. 

Sahada Chevron’un yüzde 25, Isramco’nun yüzde 

28.7, Tamar Petroleum’un yüzde 16.7, Dor Gas’ın 

yüzde 4 ve Everest’in yüzde 3.5 hissesi bulunuyor. 

IKEA, RUSYA’DA 8 GÜNEŞ 

SANTRALINE ORTAK OLACAK 

Dünya çapında birçok IKEA mağazasının sahibi 

olan Hollanda merkezli Ingka Group, Rusya’da 

yenilenebilir enerji alanındaki ilk yatırımını yapmaya 

hazırlanıyor. Ingka Group, Rusya’nın güneybatısında 

sekiz güneş santralinin yüzde 49 hissesini Solar Systems 

LLC’den satın alma konusunda anlaşmaya vardığını 

açıkladı. 

Dünyanın en büyük mobilya perakendecisinin yatırım 

kolu Ingka Investments, sekiz güneş santralinin 

toplam değerinin 272.16 milyon dolar (21 milyar 

rubleden fazla) olduğunu kaydetti. IKEA, hammadde 

üretiminden müşterilerin mobilyalarını elden çıkarmasına 

kadar tüm IKEA değer zincirinde sera gazı 

emisyonunu azaltarak 2030 yılına kadar iklim açısından 

pozitif olmayı hedefliyor. Bu hedefe ulaşmaya 

yardımcı olmak için Ingka Group, özellikle Rusya ve 

Çin’de yenilenebilir enerji yatırımlarını hızlandırmak 

istiyor. 

Ingka Group, 2009 yılından bu yana yenilenebilir 

enerjiye 2,5 milyar euro (2,97 milyar dolar) yatırım yaptı 

ve son zamanlarda kendi operasyonlarında tükettiği 

enerji kadar yenilenebilir enerji üretme hedefini aştı. 

LISANSSIZ KAPASITESI 7 BIN MW SINIRINA DAYANDI 

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EP- 

DK)’nun verilerine göre şubat ayında lisanssız 

elektrik kurulu gücü 6 bin 967,61 MW oldu. MW oldu. 

Ele alınan dönemde lisanssız santrallerden elektrik 

üretimi ise 816 bin 411,83 MWh olarak gerçekleşti. 

Kaynaklara göre kurulu gücün dağılımına bakıldığında 

en fazla elektrik üreten ilk üç enerji kaynağı sırasıyla; 

güneş enerjisi, doğal gaz ve biyokütle enerjisi oldu. 

Lisanssız elektrik kurulu güce en fazla sahip olan 

ilk üç il ise Konya, Ankara ve Şanlıurfa olarak sıralandı. 

En fazla ödeme yapılan enerji kaynağı ise dağılımda 

yüzde 96,72 oranına sahip olan güneş enerjisi oldu. 

Güneş enerjisinden elektrik üreten lisansız santrallere 

şubat ayında toplam 739 milyon 973 bin 330 TL ödeme 

yapıldı. Güneş enerjisinden sonra ödeme yapılan 

enerji kaynakları şöyle oldu: Yüzde 2,46 payla biyokütle, 

yüzde 0,75’le rüzgar ve yüzde 0,08 hidrolik enerji. 

2021 yılı Şubat ayı sonu itibariyle lisanssız elektrik 

kurulu gücünün enerji kaynaklarına göre dağılımı ise 

şöyle oldu: 

Kaynak Türü Kurulu Güç (MW) Oran (%) 

Güneş 6.399,55 91,85 

Doğal gaz 404,07 5,80 

Biyokütle 84,51 1,21 

Rüzgâr 70,83 1,02 

Hidrolik 8,65 0,12 

Genel Toplam 6.967,61 100,00 


YATIRIM

ANKARA KULİSİ 

Deniz Suphi 

Doğal gaza yapılan yüzde 12 zam, elektrik 

fiyatlarını da tetikleyecek 

BOTAŞ’ın doğal gaza yaptığı zam, elektrik fiyatları üzerinde baskı oluşturmaya başladı. HES’lerin kuraklık 

nedeniyle toplam elektrik üretimindeki payının düşmesiyle ortaya çıkan açık doğal gaz santralleri 

tarafından karşılanıyor. Kısaca doğal gaz zammı domino etkisi yaratacağa benziyor, uzmanlar “Temmuz 

ayındaki tarife güncelleme döneminde yüzde 15-20 oranında bir zam olabilir” öngörüsünde bulunuyor… 

BOTAŞ; ocak, mart ve nisan aylarının ardından 

mayıs ayında da doğal gaza zam yaptı. Gaz fiyatı, 

konut ve sanayide yüzde 1, elektrik üretim amaçlı 

santrallarda yüzde 12 artırıldı. Zam sonrasında konutlarda 

gaz satış fiyatı, her bin metreküp için bin 

315 lira 500 kuruş, sanayi bin 471 lira 414 kuruş 

oldu. Elektrik üretim amaçlı santraller de yüzde 12 

artışla bin 631 lira 667 kuruştan gaz kullanmaya 

başladı. Peki, bu zammın elektrik fiyatlarına etkisi 

ne olacak? Bilindiği gibi Türkiye’nin “en ucuz” elektrik 

üretim kaynağı su. Ancak son yıllarda yaşanan 

kuraklık bu yıl da devam ettiği için barajlara, bu 

yıl beklenen miktarda su gelmedi. Bu yılın ilk dört 

ayında (ana havza) barajlara gelen su miktarı, uzun 

yıllar ortalamasının hemen hemen yarısı düzeyine 

geriledi. Bu nedenle toplam elektrik üretiminde, bu 

yıl ve 2022’de suyun payının azalması bekleniyor. 

Suyun üretimdeki payı azaldığında ortaya çıkan 

açığı doğal gaz çevrim santralleri dolduruyor, bu da 

gazın payını artırıyor. Henüz tarifelere bir zam söz 


konusu değil ancak maliyet arttığı için piyasada, 

elektrik fiyatları da yükselmeye başladı. Enerji sektörü 

uzmanları, Türkiye’de elektrik tarifelerinin üçer 

aylık dönemlerde maliyet bazlı olarak gözden geçirildiğini 

belirterek, “Bu çerçevede bir hesaplama 

yapılacak. 1 Temmuz’da, yeni bir tarife gündeme 

gelebilir. Elektrikte artış beklenebilir” dedi. Sektör, 

elektrikte yılın sonuna dek yüzde 15-20 aralığında 

bir artışa gereksinim olduğu görüşünü dile getirdi. 

“Tam kapanmanın” enerjiye etkisi olacak mı? 

Türkiye, koronavirüsle mücadele için bir kez daha 

kapandı. 29 Nisan 2021 Perşembe saat 19.00’da 

başlayan “tam kapanma” adı verilen uygulama, 17 

Mayıs 2021 Pazartesi 05.00’e kadar sürecek. Kapanmanın 

enerji tüketimine etkisi ne? Bu soruyu yanıtlamak 

için geçen yıla gitmemiz gerekiyor. 

Türkiye, 2020 yılının Mart ayında yeni koronavirüsle 

ve salgınla mücadele için ilk adımı attı. Bazı 

kısıtlamalar getirildi, milyonlarca vatandaş evine 

kapandı. Uzaktan çalışma başladı, Okullar, uzaktan 

eğitim verdi. Sıkı önlemler, nisan ve mayıs aylarında 

da devam etti. 

Türkiye, 2020 yılı Nisan ayında 20 milyar 342 

milyon kilovatsaat elektrik tüketti. 2021 yılı Nisan 

ayında (1-29 Nisan arasında herhangi bir kısıtlama 

söz konu değildi) yüzde 25.9’luk artışla 25 milyar 

615 milyon kilovatsaata çıktı. Normal dönemde, 

kapanmaya göre elektrik tüketimi dörtte birden 

fazla artış gösterdi. 

Bu yıl 17 Mayıs’a dek sürecek “tam kapanma” 

döneminde elektrik ve gaz tüketiminin ne olacağına 

dair veriler yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladı. 

Konutlarda, kapanma öncesine göre elektrik tüketimi 

arttı. Ticarethanelerde beklendiği gibi belirgin 

biçimde düşüş yaşandı. Sanayide, gerek elektrik 

gerekse de doğal gaz tüketimi geçen yıla göre artış 

kaydetti. 

Yaz mevsimindeki tüketim turizme bağlı 

Yaz mevsiminde elektrik tüketimini etkileyecek 

en önemli öğe, turizm yörelerindeki hareketlilik olacak. 

Otellerin açılması durumunda tüketimin hızlı 

bir artış göstermesi ve geçen yılın çok çok üstüne 

çıkması bekleniyor. Özellikle klimaların çalışmaya 

başlamasıyla elektrikte ciddi bir tüketim artışı hesaplanıyor. 

Bu tüketimin karşılanmasında doğal gaz santralları 

önemli bir yere sahip olacak. Zira, özellikle 

devletin sahip olduğu ve işlettiği dev hidroelektrik 

santralların barajlarına, bu yıl beklenen miktarda su 

gelmedi. Bu yılın ocak-nisan döneminde ana havza 

olarak adlandırılan barajlara gelen su miktarı, uzun 

yıllar ortalamasının yarısı düzeyinde kaldı. 

Buna bağlı olarak toplam elektrik üretiminde, bu 

yıl ve izleyen yılda suyun payının azalması bekleniyor. 

Doğal gaz santrallarının payı artacak. İşaretler 

de geliyor. Örneğin, 2020 yılı sonunda gaz santrallerinin 

toplam elektrik üretimi içindeki payı yüzde 

22-23 düzeyinde seyrediyordu. Bu oran, Nisan ayı 

sonunda yüzde 28’e dek yükseldi. Suyun payı yüzde 

25-26 düzeyinde bulunuyordu. Bu pay, yüzde 20-21 

aralığına kadar çekildi. İzleyen aylarda suyun payının 

daha da düşebileceği belirtiliyor. 

GAZ ZAMMI VE ETKİLERİ 

Doğal gazın, toplam elektrik üretimi içindeki payı 

artarken, birim fiyatı da yükselmeye devam ediyor. 

BOTAŞ; ocak, mart ve nisan aylarının ardından mayıs 

ayında da doğal gaza zam yaptı. Gaz fiyatı, konut 

ve sanayide yüzde 1, elektrik üretim amaçlı santrallarda 

yüzde 12 artırıldı. BOTAŞ, önceki aylarda her 

bir müşteri grubuna yüzde 1 oranında zam yapmıştı. 

Bu zam sonrasında piyasada, (piyasa takas fiyatları) 

elektrik fiyatları da yükselmeye başladı. Santrallere 

satılan gazın fiyatının artması ve maliyetlerin yükselmesi, 

bir aşama sonrasında elektrik fiyatlarına da 

şöyle ya da böyle yansıyacak. Enerji sektörü uzmanları, 

elektrikte yılın sonuna dek yüzde 15-20 aralığında 

bir artışa gereksinim olduğunu kaydederek, 

“Teknik çalışmalar yapılacaktır. Buna göre bir karar 

alınacaktır” diye konuştu. 


RÖPORTAJ 

Z. Işık Adler 

Değişen YEKDEM mekanizması nedeniyle 

fiyatların güncellenmesi gerekiyor 

YEKDEM ile ilgili düzenlemenin her ne kadar yatırımcıların beklentisinin altında kalmasına karşın rüzgar 

sektörünün büyümesinde itici bir güç olduğunu belirten TÜREB Başkanı Ebru Arıcı, ancak son dönemde 

artan döviz kurları nedeniyle fiyatlarda güncelleme yapılması gerektiğini düşünüyor. Arıcı, Mini YEKA 

ihaleleri, lisanssız yatırımların önünün açılması ve offshore yatırımlarıyla ilgili haritanın belirlenmesinin 

ardından Türkiye’de rüzgarın çok daha önemli bir seviyeye geleceğini belirtiyor… 

Geçtiğimiz ay Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği 

(TÜREB) Başkanı seçilen Ebru Arıcı, aynı zamanda 

sektörün ilk kadın başkanı oldu. Ebru Arıcı ile hem 

birliğin yeni dönem hedeflerini hem de rüzgar sektörünün 

gelişimi için neler yapılması gerektiğini 

konuştuk. Arıcı çeşitli yasal düzenlemeler ve bazı 

teşviklerle Türkiye’nin rüzgar potansiyelini katma 

değere dönüştürüleceğine inanıyor… 

TENVA ve Enerji Panorama Dergisi olarak yeni 

görevinizi tebrik ederiz. Sektörün ilk kadın 

başkanı olmanızın diğer alanlara da örnek 

olmasını dileriz. Öncelikle sizi yakından tanımak 

isteriz. Kariyer yolculuğunuz ve enerji sektörüyle 

yolunuzun nasıl kesiştiğini anlatabilir misiniz? 

Merhaba Türkiye Enerji Vakfı ve Enerji Panorama 

Dergisine tebrikleri ve nazik davetleri için öncelikle 

çok teşekkür ederim. Kendimi kısaca tanıtmam 


gerekirse; 1974 Samsun doğumluyum, Dokuz Eylül 

Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge 

Planlama bölümü mezunuyum.1998 yılında şehir 

plancısı olarak çalışmaya başladığım şirket, bir süre 

sonra enerji sektöründe de yatırımlar yapmaya başladı. 

Benim enerji sektörüyle tanışmam da o döneme 

denk geliyor. 2005 yılından beri çok yoğun olarak 

yenilenebilir enerji ve en başta rüzgar sektöründe 

çalışıyorum. Toplamda 6 bin MW üzerinde yaklaşık 

120 projede aktif rol aldım. İlerleyen yıllarda enerji 

alanında girişimci oldum ve kendi şirketimi kurdum. 

Yenilenebilir enerji sektöründe inşaat öncesi dönemdeki 

hizmetlerin tamamını en kapsamlı veren 

bir şirketiz. 

Yenilenebilir enerji ve gelişen teknoloji sayesinde 

kadınların ‘erkek egemen’ enerji sektöründeki yeri 

artıyor. Daha fazla kadının enerjide yer alması için 

neler yapılması gerekiyor, önerileriniz nelerdir? 

Aslında sektörde bu anlamda olumlu bir değişim 

de gözlenmekte diyebilirim. Ancak her şekilde yönetim 

ekiplerinde daha çok kadın görmeliyiz. Öncelikle 

kadınlar için sektörün cazibesini artırmak hem sektör 

oyuncularının hem de kamunun hedefinde olmalıdır. 

Mentorluk ve gelişim programları, eğitim destekleriyle 

de özellikle gençlerin ilgisi sağlanabilir. 

Türkiye yenilenebilir enerjide önemli bir yol 

aldı ancak son yıllarda yatırımların azaldığını 

görüyoruz. Bu perspektiften bakarak Türkiye’nin 

rüzgar yolculuğunu kısaca özetleyebilir misiniz? 

Bu yıl nasıl bir gelişme öngörüyorsunuz? 

Malumunuz yaşanan salgın sürecine karşın Türkiye 

rüzgar enerjisi sektörü, 2020 yılını 1.224 MW 

ilave kurulu güçle kapatmayı bildi ve ülkemizin rüzgar 

enerjisi kurulu gücü 2020 yılı sonu itibarıyla 9 

bin 305 MW’a ulaştı. Mart sonu itibarıyla 9 bin 833 

MW ile 10 GW sınırına dayandı. Bu sınırın 2021 yılı 

bitiminde fazlasıyla aşılmış olacağına yürekten inanıyoruz. 

2010 yılında toplam kurulu gücü 1370 MW iken 

2020 sonunda 10 GW sınırına dayanan; yüzde 65 

yerlileşme oranına sahip; dünya devi markalara 

uluslararası standartlarda ürün ve hizmet tedarik 

edebilen, güçlü Türk şirketlerinin 75 fabrikada üretim 

yaptığı ve ihracat ağırlıklı çalıştığı; doğrudan 18 

bin, dolaylı olarak 25 bin kişinin istihdam edildiği; 

Türk mühendisliğinin ön plana çıktığı ve inanılmaz 

kıymetli bir bilgi birikiminin her geçen gün daha da 

arttığı bir sektörden söz ediyoruz. 

Şu anda 2 bin MW YEKA projeleri ve 2 bin 500 

MW’ı inşaa halinde olan yaklaşık 4 bin MW üretim lisanslı 

ve ön lisanslı projeyle yaklaşık 6 bin MW proje 

stoğumuz bulunuyor. Bunların bir kısmının hayata 

geçmesiyle yılsonunda 11 GW’lık bir güce ulaşacağımızı 

tahmin ediyoruz. 

“HER NE KADAR SEKTÖRÜN 

BEKLENTILERININ ALTINDA KALSA DA…” 

Kamuoyunda YEKDEM ile ilgili tartışmalar henüz 

bitmiş değil. Kamunun bu alanda yaptığı son 

düzenleme rüzgar sektöründe var olan ve yeni 

girecek olan yatırımcıları nasıl etkileyecek? 

Salgın birçok sektörü sekteye uğrattı, ancak YEK- 

DEM mekanizmasının yenilenmesi rüzgar yatırımlarının 

devam etmesi için çok önemli bir etken oldu. 

Bildiğiniz gibi, 1 Temmuz 2021’den sonra işletmeye 

girecek YEK belgeli yenilenebilir enerji kaynaklarına 

dayalı elektrik üretim tesisleri için uygulanacak YEK- 

DEM ve yerli katkıya ilişkin fiyatlar, süreler ve fiyat 

güncellemesi formülasyonu, 29 Ocak 2021 tarih ve 

3453 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile belirlendi. 

Kamudan beklenen en önemli teşvik aslında süresi 

dolmakta olan YEKDEM mekanizmasının devam ettirilmesiydi. 

Her ne kadar sektörün beklentilerinin al- 

OFFSHORE RES İÇİN 

YOL HARİTASI ÇİZECEKLER 

Türkiye’nin offshore rüzgar potansiyeli hakkında 

bilgi verebilir misiniz? Daha önce bir ihale 

açılmıştı ancak katılım olmadı. Bu alanı geliştirmek 

için neler yapılmalı? 

Evet, 2018 yılında 1.200 MW için bir duyuru yapılmıştı 

ancak sonuçlanmadı. Ancak o tarihten bu zamana 

hem Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı hem 

de özel sektör, bu konuda son derece ciddi çalışmalar 

yürütüyor. Öncelikli hedef de teknik hazırlıkların, 

finansman koşullarının, tedarik zinciri ve istihdam 

koşullarının belirlenmesi. Bu anlamda TÜREB 

olarak Türkiye Offshore RES Yol Haritası ve rüzgar 

elektrik santrallerinin kurulumlarına yönelik teknik, 

ekonomik ve çevresel etki çalışmalarına destek 

vermek için çalışmalarımızı yürütüyoruz. 


tında kalmış, Türk Lirası bir destek belirlenmiş olsa 

da bu durumuyla da yatırım yapmak isteyenler için 

önemli bir teşvik olduğunu düşünüyoruz. Günün sonunda 

devletin belirlediği bir alım garantisi finanse 

edilmenin en önemli koşulu. Malumunuz 1 Haziran 

tarihi ile YEK-G belgeleri gündemimize giriyor, bu da 

yatırımcılar için ilave bir gelir yaratacak. 

Artan kur maliyetleri nedeniyle bilançosunda 

sorun yaşayan yatırımcılar var mı? 

Halihazırda inşaat ve işletme aşamasında olan 

projelerin büyük kısmı döviz bazlı teşvikten faydalandıkları 

ve finansmanları bu koşullara göre sağlandığı 

için nispeten diğer sektörlere göre nispeten 

daha az etkilendi diyebiliriz. Ancak değişen YEKDEM 

mekanizması için fiyatların güncellenmesi son derece 

önem kazanıyor. 

YEKA RES projeleri ile göreceğiz. Kısa vadede tavan 

fiyatı, başvuru süreleri ve koşulların içeren, uzun 

vadede ise depolama ve yerlilik konularının, aynı 

zamanda proje geliştirme önerilerinin de yer aldığı 

çalışmamız tamamlanmak üzere. Düzenli olduğu 

sürece açıklanan her kapasite sektörümüzün her 

parçası için son derece kıymetlidir. 

MINI YEKA IHALESI YENI 

YATIRIMCILAR KAZANDIRACAK 

Son dönemde hibrit santraller konusu oldukça 

popüler. Türkiye’nin bu alandaki potansiyeli 

nedir, gelişim için hangi konulara öncelik 

verilmelidir? 

Genellikle ülkelerin yenilenebilir enerji potansiyellerine 

baktığımızda bir ya da iki kaynak üzerine 

yatırım altyapısı olduğunu görüyoruz. Ancak Türkiye 

bu anlamda çok farklı yenilenebilir enerji kaynaklarına 

sahip. Hibrit enerji santralleri ve uygulamalarına 

yönelik çalışma gruplarımızla hem en kolay 

hayata geçirilebilecek rüzgar-güneş potansiyelini 

inceliyor hem de hidrojen gibi alternatifler için uluslararası 

gelişmeleri takip ederek ülkemizdeki altyapıya 

katkı koymaya çalışıyoruz. 

YEKA ve mini YEKA ihalelerinde bir gerileme söz 

konusu. En son bakanlık bu yıl 2 bin MW’lık ihale 

düzenleyeceğini açıkladı. Bu miktar sizce yeterli 

ve ihalelere yerli ve yabancı yatırımcı ilgisi nasıl 

olacaktır? 

Aslında şu anda halihazırda verilmiş olan 2 bin 

MW YEKA projesi var, 2 faz halinde düzenlenecek. 

Aynı zamanda TÜREK@home kapsamında 24 Mart 

2021 tarihinde düzenlenen panelimizin moderatörü 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Abdullah 

Tancan tarafından 2 bin MW Mini YEKA RES başvurularının 

da yakın zamanda alınacağı bilgisi açıklandı. 

Yeni yatırımcı profilimizi artık planlanan Mini 

LİSANSSIZ SANTRALLER İÇİN 

YATIRIMCI REHBERİ HAZIRLANIYOR 

Rüzgar sektöründe lisanssız santral yatırımlarının düşük 

kaldığını belirten Ebru Arıcı, bunun nedeni olarak kapasite 

kısıtlamasını görüyor. İlk düzenlemede 500 kWh, daha 

sonra ise 1 MW sınırı getirildiği anımsatan Arıcı, “Oysa 

rüzgarda türbin kapasiteleri daha yüksek, dolayısıyla üretim 

kısıtı bir sorun oldu. Ancak 5 MW’lık düzenlemenin 

ardından hem kamu hem de özel sektörde lisanssız yatırımlarının 

artacağını düşünüyoruz” diyor. 

Ancak Arıcı, yatırımların önündeki bir başka engel daha 

olduğunu söylüyor; o da arazi sorunu. Lisanssız santrallerin 

kamu arazisine kurulamadığını belirten Arıcı, 

“Oysa rüzgar daha çok kamu arazilerinde, yerleşim ve 

sanayi bölgelerinin uzağında. Güneş gibi istediğin yere 

kurmak mümkün değil. Biz kamudan bu konuyla ilgili 

ek düzenlemeler yapmasını bekliyoruz. Ayrıca TÜREB 

olarak şu anda lisanslı yatırımları kapsayan ve yatırımları 

A’dan Z’ye kadar inceleyen bir rehber hazırlıyoruz. 

Aynı çalışmayı lisanssız santraller için de yapacağız ve 

bu alanın gelişmesi için önerilerimizi sunacağız. Biliyorsunuz 

lisanssız santrallere en çok ilgi gösteren kesim, 

elektrik tüketimi yüksek olanlar yani sanayii. Bu konuda 

bizim de önerilerimiz olacak” diyor. 


FİNANSMAN 

Akkuyu 500 milyon dolar “Sürdürülebilirlik” kredisi alacak 

Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom’a bağlı Akkuyu Nükleer A.Ş. ile Otkritie Bankası, 

500 milyon dolarla sınırlı 7 yıllık yenilenmeyen kredi üzerine anlaşmaya vardı. Kredi, şirketin 

sürdürülebilir kalkınma alanındaki yükümlülüklerini yerine getirmesini şart koşan özel koşullarda 

Akkuyu Nükleer Güç Santrali projesini finanse etmek için kullanılacak… 

Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom tarafından 

yapılan Mersin’deki Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin 

yapımı için yeni bir finansman anlaşması imzalandı. 

Rosatom’un iştiraki olan Akkuyu A.Ş. ile Otkritie 

Bankası, 500 milyon dolarla sınırlı 7 yıllık yenilenmeyen 

kredi üzerine anlaşmaya vardı. Akkuyu Nükleer A.Ş., 

Türkiye Cumhuriyeti mevzuatına uygun olarak ilgili yıllık 

faaliyet raporunun sunulması ile ekolojik ve çevresel 

izlemenin gerçekleştirilmesi yükümlülüğünü üstleniyor. 

Anlaşmalara uyum, borçlu için daha düşük kredi oranının 

belirlenmesi anlamına geliyor. 

Konuya ilişkin bilgi veren Rosatom Genel Müdür Birinci 

Yardımcısı ve Uluslararası İş Geliştirme Direktörü 

Kirill Komarov, “Özel koşullarda kredi çekmek yalnızca 

avantajlı faiz oranına güvenmeyi mümkün kılmıyor, aynı 

zamanda hem ‘amiral gemi’ niteliğindeki projemiz Akkuyu’nun 

hem de Rosatom’un hedefleri uygulamak için 

‘sürdürülebilir’ çözümler ve yollar seçme konusundaki 

ortak arzusunu bir kez daha doğruluyor” dedi. Komarov, 

“Her sürdürülebilir kredi, finansal piyasanın, sadece güvenilir 

bir borçlu olarak değil aynı zamanda sürdürülebilir, 

düşük karbonlu bir senaryoda ekonominin büyümesi 

için gerekli koşulları yaratan bir endüstri olarak nükleer 

enerji endüstrisine duyduğu güvenin kanıtıdır” yorumunu 

da yaptı. 

Rosatom Ekonomi ve Finans Genel Müdür Yardımcısı 

İlya Rebrov ise “Akkuyu NGS projesinin finansmanının 

sağlanmasıyla ilgili anlaşma, Rosatom ile Otkritie 

Bankası arasında 2019 yazında başlayan iş birliğinde 

önemli bir kilometre taşıdır. Bankanın, bugün dünyanın 

en büyük nükleer enerji projesi olan Türkiye’deki düşük 

karbonlu enerji projemizi, BM Sürdürülebilir Kalkınma 

hedeflerinin yanı sıra Paris Anlaşması iklim hedeflerini 

destekleme taahhüdümüzü yansıtan koşullarda destekleme 

kararını memnuniyetle karşılıyoruz. Otkritie 

ile stratejik ortaklığımızın gelecekte Rosatom’un diğer 

projelerine yayılacağına ve bunların zamanında uygulanmasına 

katkıda bulunacağına inanıyoruz” açıklaması 

yaptı. 

“Ekolojik yükümlülüklere uyacaklarının 

taahhüdü” 

Otkritie Bankası Kıdemli Başkan Vekili, Kurumsal 

ve Yatırım Bankacılığı Direktörü Yekaterina Çirkova da 

şu değerlendirmelerde bulundu: Otkritie Bankası, etrafındaki 

dünyayı değiştiren, yol gösteren, her zaman 

sadece iş yapmaktan daha fazlasını yapan bir bankadır 

ve önde gelen şirketlerle doğrudan işbirliğinin uygulanmasına 

odaklanmaktadır. Bu şirket de elbette, stratejik 

ortağımız olan Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom’dur. 

Rosatom’un Rusya Federasyonu dışındaki 

en büyük projesinin ana finansörlerinden biri olmaktan 

mutluluk duyuyoruz. Akkuyu Nükleer ile yapılan anlaşma, 

banka için müşterinin mevcut küresel uygulamalara 

uygun olan ekolojik yükümlülüklerine tam olarak 

uyma arzusunu teşvik eden bir mekanizma sağladığı 

için özellikle önemli. 


KAPAK 

Deniz Suphi / Z. Işık Adler 


ULUSLARARASI GERGINLIĞIN 

ORTASINDA TÜRKIYE’NIN 

SIYASET VE ENERJI DENKLEMI 

Türkiye uzun zamandır yalnız kaldığı Doğu Akdeniz havzasında kendi lehine 

önemli adımlar atarken karşısında birden bire ABD ve Rusya ekseninde 

şekillenen Ukrayna gerginliğini buldu. Türkiye, Rusya ile olan yakın siyasi ve 

özellikle enerji tabanlı ekonomik ilişkilerini devam ettirmek bir yandan da 

NATO üyesi olmasının getirdiği sorumluluklarla karşı karşıya… 


Hem Akdeniz’de hem de Karadeniz’de bölge 

ülkeleriyle olan ilişkilerinin yanı sıra enerji hub’ı 

ve üreticisi olma kozuna da sahip olan Türkiye, 

adeta bir mekik diplomasisi yürütüyor. Bu süreçte 

hangi adımlar Türkiye’nin elini güçlendirir, 

uluslararası enerji arenasındaki gücünü artırır ve 

dış politikadaki ağırlığına değer katar? 

Ukrayna’nın doğusundaki Donbass merkezli, 

Karadeniz’e de sıçrayan gerilim, tarihi 

kanlı ayak izleriyle dolu insanlığa, İtalyan ozan 

ve siyasetçi Dante’nin hayal bile edemeyeceği 

yeni bir cehennem azabı yaşatacak potansiyeli 

de bağrında taşıyor. Bir yanında ABD ve 

Batı’nın desteğini alan Kiev’in, diğer yanında 

ise Moskova’nın bulunduğu kriz, her gün yeni 

bir açıklama ya da girişimle evriliyor ve içten 

içe yanan ateşin yakıcı etkisi önce Türkiye ve 

Karadeniz’i içine alan bölgede, ardından diğer 

ülkelerde farklı derecelerde de olsa hissediliyor. 

Türkiye’nin inşa etmeyi planladığı Kanal 

İstanbul projesi kapsamında “gözden geçirilebileceği” 

ifade edilen Montrö Boğazlar Sözleşmesi 

de Karadeniz’e yönelik hassasiyetleri 

artırıyor. Karadeniz’de suları ısıtan bu gerilim, 

çekirdeğinde ekonomi ve enerjinin bulunduğu 

büyük hesapları ve paylaşım savaşını, jeostratejik 

noktalara yerleşme planlarını, askeri 

güç gösterileriyle tahkim ediyor. Bu sürecin 

ABD’ye, Karadeniz’de askeri olarak konuşlanabileceği 

kanalları açabileceği, Kuzey 

Akım-2’den başlayarak bazı enerji projelerine 

müdahale edebileceği fırsatlar sunduğu 

yorumları yapılıyor. Türkiye, gerçekliği tartışmalı, 

diplomatik bir deyişle “stratejik ortağı” 

ABD ile gaz-petrol, turizm, nükleer, tarım 

ürünleri ve askeri ilişkileri olan Rusya arasında 

yönünü tayin etmeye çalışıyor. Türkiye 

ve Rusya ilişkilerinin yara almasının (elbette 

derecesine bağlı olarak), yürüyen ya da başlayacak 

projeleri ve ticari süreçleri zora sokacağı, 

uçak düşürme deneyiminden hareketle 

rahatlıkla öne sürülebilir. 

Ukrayna ve Rusya arasında Donbas bölgesi 

üzerindeki hakimiyet mücadelesi Karadeniz’deki 

gerilimi artırmaya devam ediyor. 

ABD Başkanı Joe Biden, bölgedeki kriz için 

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüştü. 

Telefon görüşmesinde Biden, Putin’e 

Ukrayna konusundaki kaygılarını ileterek 

“gerginliği azaltma” çağrısı yaptı. Ancak, bu 

yeterli olmadı. 

Gerilimi artırıcı, tehdit dozu yüksek, tarihsel 

referansları da olan ima yüklü son 


mesaj, Moskova’dan geldi. Rusya Devlet Başkanı 

Vladimir Putin, 18 Nisan’da meclise hitaben yaptığı 

yıllık konuşmasında, Ukrayna ve Belarus’a değinerek, 

“Rusya’nın her ülke ile iyi ilişkiler istediğini ama 

provokasyona başvurup köprüleri yakma niyetinde 

olanlara yanıtlarının hızlı ve sert olacağını” söyledi. 

“Rusya’yı suçlamak bazı ülkeler için spor 

haline geldi” 

Rusya’nın çıkarlarını, uluslararası hukuk çerçevesinde 

korumaya devam edeceğini belirten Putin, 

“Herhangi bir sebepten ya da hiçbir sebep yokken 

Rusya’yı suçlamak, bir dizi ülke için bir tür spor haline 

geldi. Her ülke ile iyi ilişkiler olsun istiyoruz. Yeterince 

sabırlıyız, fakat provokasyonlara cevabımız 

sert olacak. Hiçbir ülkenin Rusya ile ilişkilerinde 

kırmızı çizgileri geçmeyeceğini umuyorum” diye konuştu. 

Batı’nın, Ukrayna ya da Belarus’u umursamadığını, 

amacının Rusya’yı çevrelemek olduğunu savunan 

Putin, sözlerini şöyle sürdürdü: Biz ölçülü davranmaya 

çalıştıkça onlar çevreleme girişimlerine 

devam ediyor. Rusya’ya karşı provokasyon gerçekleştirecekler 

daha önce hiç olmadıkları kadar pişman 

olacaklardır. 

Putin, Batı medyası ve liderlerin, Belarus Devlet 

Başkanı Aleksandr Lukaşenko’ya yönelik suikast ve 

darbe planına ilişkin gelişmelere sessiz kaldığını 

kaydederek, “Lukaşenko hakkında farklı bakış açısına 

sahip olabilirsiniz. Ancak suikast faaliyeti çok 

fazla” dedi. Nükleer silahlar dahil askeri teçhizatın 

yenilendiğini belirten Putin, nükleer güçleri bulunan 

ülkelerin ayrı bir sorumluluğu olduğunu söyledi. Putin, 

BM Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) beş daimi üyesinin 

toplanması çağrısında bulundu. 

Montrö’yü ABD ve Rusya da konuşmaya 

başladı 

Dünya devleri ABD ve Rusya’nın daha küçük ülkeleri 

öne sürerek yaşadığı gerilim, Türkiye’yi de çok 

yakından ilgilendiriyor, hem de birçok açıdan. Özellikle 

iç siyasette Montrö Boğazlar Anlaşması ve Kanal 

İstanbul projesinin tartışıldığı bu günlerde konu 

da hem iç hem de dış siyasette daha önemli hale 

geliyor. 

Türkiye’nin inşa etmeyi planladığı Kanal İstanbul 

projesi kapsamında “gözden geçirilebileceği” ifade 

edilen Montrö Boğazlar Sözleşmesi de Karadeniz’e 

yönelik hassasiyetleri bir anda artırdı. Rusya ve Ukrayna 

arasındaki ihtilafın gündeme geldiği günlerde, 

ABD’nin iki savaş gemisini çıkartma girişimiyle 

Karadeniz’de sular daha da ısındı. Gerçi ilerleyen 


günlerde ABD, bu girişiminden vazgeçti ama bu tür 

manevraların gelecekte de yapılma olasılığı yüksek. 

Rusya da Montrö ile ilgili olarak hızla pozisyon aldı. 

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, 

Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin alternatifi bulunmadığını 

belirterek, “İlgili tüm devletlerin buna sorumluluk 

bilinciyle yaklaşacağını umuyoruz. Elbette 

bu konuda Türkiye, özel bir role sahip” dedi. 

Karadeniz’de yakın ve uzak nedenler 

Hiç kuşku yok ki bu hamlelerin askeri, ekonomik 

ve enerji odaklı yönleri bulunuyor. ABD’nin, 

Karadeniz’de başta deniz kuvvetleri olmak üzere 

bütün varlığı ile “kontrol” ya da “sınırlama” olmaksızın 

bulunma amacı taşıdığı biliniyor. Zaten ABD 

de bunu gizlemiyor. ABD’nin Ankara Büyükelçili’ğin 

resmi Twitter hesabından 24 Temmuz 2020’de yapılan 

paylaşımda, Karadeniz’in tüm milletlere açılması 

istendi. Mesajda, “Çok sayıda ortak & dost ülke, 

Karadeniz’deki #ExerciseSeaBreeze adlı tatbikatta 

birlikte yer aldı. Tüm bu milletlerin, Karadeniz’in 

dünyanın tüm milletlerine açık ve serbest olması 

umuduyla 20’ncisi gerçekleştirilen tatbikatta bir 

araya geldiğini görmek son derece etkileyici” denildi. 

ABD’nin, bölgeye yönelik hamleleri, Rusya’nın, 

küresel piyasaların yükselen ekonomik gücü Çin’le 

olan iş birliğini ve temasını zayıflatma ve Rusya’yı 

olabildiğince Çin ekseninden uzaklaştırma siyasetinin 

bir parçası olarak da okunabilir. Bu olasılık, gerilimde 

“uzak” neden olarak değerlendirilebilir. 

Yakın neden… ABD’nin, Almanya ve Türkiye gibi 

NATO ülkelerini yanına çekme stratejisi izlediğini 

de düşünenler var. Buna göre ABD, Kuzey Akım-2 

projesini baltalamak için fırsat yaratıyor. Toplam 

maliyeti 10 milyar Euro civarında olması beklenen 

ve yüzde 94’ü tamamlanan Kuzey Akım 2 Projesi 

sayesinde yılda 55 milyar metreküplük Rus gazının 

Baltık Denizi üzerinden Almanya’ya sevk edilmesi 

planlanıyor. 

ABD; Ukrayna, Polonya ile Baltık ülkelerinin inşasına 

karşı çıktığı projenin ortakları arasında proje 

sahibi Gazprom’un yanı sıra Shell, OMV, Engie, Uni- 


per ve Wintershall gibi şirketler bulunuyor. Bu konudaki 

gelişmeleri daha dikkatle izlemek büyük önem 

taşıyor. 

Türkiye açısından durum ne? 

Türkiye, “stratejik ortağı” ABD ile gaz-petrol, turizm, 

nükleer, tarım ürünleri ve askeri ilişkileri olan 

Rusya arasında yönünü tayin etmeye çalışıyor. Zira, 

Türkiye’nin Rusya ile derin ekonomik, siyasi, ticari 

ve askeri ilişkileri bulunuyor. Türkiye ve Rusya ilişkilerinin 

yara almasının, yürüyen ya da başlayacak 

projeleri ve ticari süreçleri zora sokacağı, uçak düşürme 

deneyiminden hareketle rahatlıkla öne sürülebilir. 

Örneğin Akkuyu Nükleer Santrali… Ruslar, 

Akkuyu’da her biri 1200 megavat olan, 4 üniteden 

oluşan nükleer santral inşa ediyor. Santralin yatırım 

maliyeti, 20-25 milyar dolar aralığında hesaplanıyor. 

Türkiye Cumhuriyeti devletinin üretilen elektriğe 

alım garantisi verdiği santralde, ilk üç ünitede inşaat 

devam ediyor. Dördüncü ünitenin inşaat lisansının 

bu yıl verilmesi ve en geç yeni yılda temelinin atılması 

hedefleniyor. Uzmanlara göre, uçak düşürme 

olayı sonrasında santralda inşaat durma noktasına 

gelmişti. İki ülke arasında çıkacak yeni bir kriz, bu 

projeyi doğrudan etkileyebilir. 

Türkiye-Rusya arasındaki en önemli ekonomik 

değerlerden biri de doğal gaz… Türkiye, yılda 50 milyar 

metreküp doğal gaz tüketiyor. Tükettiği miktarın 

halen önemli bir bölümünü (yarından fazlasını) Rusya’dan 

ithal ediyor. Bu yıl sonuna dek BOTAŞ ve özel 

şirketlere ait yaklaşık 16 milyar metreküp doğal gaz 

ithalat kontratı sona erecek. Bunun 4 milyar metreküpünü 

TürkAkım üzerinden ithalat yapan özel sektör, 

kalanını da BOTAŞ (4 milyar metreküp TürkAkım, 

6.6 milyar metreküp Azerbaycan, 1.2 milyar metreküp 

Nijerya) kontrol ediyor. 

Rusya’nın en büyük kozu: Doğal gaz pazarlığı 

ve turizm geliri 

Kısaca Türkiye ve Rusya, sözleşme yenilemek 

üzere masaya oturacak. BOTAŞ’ın yanı sıra özel sektör 

ithalatçıları da Rusya ve Gazprom’la hem miktar 

hem de fiyat konusunda müzakerede bulunacak. Bu 

süreçte, ikili ilişkilerin kıvamı kuşkusuz önemli olacak. 

Zira Türkiye, Rusya’dan gaz fiyatını 2020 yılının 

başında indirmesini istedi. Rusya, şu ana dek bu talebi 

olumlu karşılamadı. 

Turizmi de unutmamak gerekiyor. Rusya, bölgedeki 

gelişmeler sonrasında Türk turizmini etkileyecek 

bir adım attı. Rusya, nisan ayının başında, 

Türkiye ile arasındaki uçuşları 15 Nisan’dan itibaren 

1 Haziran’a kadar kısıtlama kararı aldı. Uçuşların 

karşılıklı olarak haftada iki uçuşla sınırlandırıldığı 

bildirildi. Türkiye’deki koronavirüs vakalarına bağlanan 

bu kararın, siyasi yönü göze batacak kadar öne 

çıkması dikkat çekici bulunuyor. 


DOĞU AKDENIZ’DE KARTLAR YENIDEN KARILIYOR 

Bir süre öncesine kadar Doğu Akdeniz’de yalnız 

bir şekilde mücadele eden Türkiye, artık daha rahat. 

Çünkü yakın süreçte Libya, Mısır ve Türkiye arasında 

Doğu Akdeniz denkleminde yeni bir dönemin 

başladığına dair güçlü gelişmeler var. Türkiye nisan 

ayında Libya Milli Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid 

Dibeybe ve beraberinde 14 bakanını ağırladı. 

Ankara nezdinde son derece tarihi görülen ziyaretle 

Türkiye-Libya ilişkilerinde özellikle Kasım 2019’da 

imzalanan Deniz Yetki alanlarının sınırlandırılmasına 

ilişkin mutabakat ve geçtiğimiz yıl ülkede sağlanan 

ateşkesin devamlılığını göstermesi açısından 

önemliydi. Türkiye’nin Libya ile ilişkilerini düzeltmesinin 

ardından İtalya, Fransa, Rusya, Yunanistan, 

ABD de Libya ile ‘mekik diplomasisine’ başladı. Onların 

da hedefi ‘deniz yetki’ anlaşması imzalamak. 

Diğer yandan gerek Doğu Akdeniz gerekse Libya 

ile ilişkilere de konusunda Türkiye için bir diğer 

önemli gelişme Mısır ile diplomatik ilişkilerin yeniden 

başlaması oldu. Dışişleri Bakan yardımcısı başkanlığındaki 

Türk heyeti Kahire ziyareti gerçekleşti. 

Türkiye’nin eli rahatlıyor 

Tüm bu gelişmeler özellikle Libya, Mısır ve Türkiye 

arasında Doğu Akdeniz denkleminde yeni bir 

dönemin aralandığına dair güçlü işaretler taşıyor. 

Yakın zamanda Türkiye, Mısır’la yetki anlaşması 

için masaya oturabilir ancak bunun için atılması 

gereken adımlar var. 4 Mayıs’ta Sabah Gazetesi’ne 

bir röportaj veren SETA Enerji Araştırmaları Direktörü 

Prof. Dr. Kemal İnat, Türkiye ile Mısır arasındaki 

normalleşme adımlarının Doğu Akdeniz’deki enerji 

rekabeti açısından Türkiye’ye olumlu yansıyacağını 

söyledi. İnat, “Zira bölgede Mısır’ın da içinde olduğu 

bir Türkiye’nin haklarını hedef alan bir oluşum söz 

konusuydu. Kahire’nin Ankara ile normalleşme sonrası 

bölgedeki Türkiye karşıtı faaliyetlerin bir parçası 

olmaktan kaçınması ihtimali Ankara’nın elini rahatlatacak 

bir gelişme olur. Bu noktada özellikle de Mısır’ın 

Yunanistan ve GKRY ile imzaladığı deniz yetki 

alanları sınırlandırma anlaşmasını terk edip, kendisi 

için daha avantajlı olacak şekilde Türkiye ile böyle 

bir anlaşma imzalaması ülkemiz için optimal fayda 

sağlar” dedi. 


“COĞRAFYAYI NİMET YA DA 

KÜLFET HALİNE GETİRMEK 

YÖNETİCİLERİN ELİNDE” 

Ertuğrul Kumcuoğlu 

Emekli Büyükelçi 

Tarih boyunca insanlığın aşina 

olduğu dört önemli medeniyetin 

üçü yani Mısır, Mezopotamya, Yunan 

medeniyetleri Doğu Akdeniz 

havzasında kurulmuştu. Bu medeniyetlerin 

oluşabilmesi tesadüf 

değildir çünkü gelir ve servet 

birikimi söz konusuydu. Bunun 

üzerine bölgede bulunan hidrokarbon 

yatakları yeniden Doğu 

Akdeniz’i dünyanın önemli yerlerinden 

biri haline getirdi. 

Bu yataklardan elde edilen doğal 

gazı –ki doğal gazın nakliyesi 

petrolden çok daha zordur- potansiyel 

pazarlara iletmek gerekiyor. 

Bölgeyi incelediğimizde ise 

445 milyonluk nüfusuyla Avrupa 

Birliği ve Türkiye’yi görüyoruz. Bu 

gazı potansiyel pazarlara ulaştıracak 

en kısa ve en az maliyetli 

yol ise denizden geçecek bir boru 

hattının Türkiye’ye bağlanıp Avrupa’ya 

ulaştırılması olduğu görülüyor. 

Kısaca Türkiye hem tüketim 

hem de iletim açısından kritik bir 

ülke. Siyasette bir yaklaşım vardır: 

“Coğrafya milletlerin kaderidir” 

denir. Eğer o coğrafya doğru 

insanlar tarafından, doğru bir şekilde 

yönetilirse nimete dönüşür, 

yanlış insanlar tarafından yanlış 

bir şekilde yönetilirse külfete 

dönüşür. Dolayısıyla Türkiye’nin 

stratejik pozisyonunu nimete dönüştürmesi 

gerekiyor. Bunun için 

de yapmamız gereken ilk şey, bu 

kritik coğrafyada istikrarı sağlamak. 

Aslında bugüne kadar Doğu 

Akdeniz havzasının diğer bileşenleri 

olan Mısır, İsrail, Suriye Ürdün 

hatta Lübnan’la barışık olsaydık 

bu rezervlerin Türkiye üzerinden 

taşınması çok kolay olurdu, Girit- 

Yunanistan hattı hiç konuşulmazdı 

bile. 

Türkiye, Libya ile olan ilişkilerinde 

önemli bir yol aldı. Mısır’la 

da benzer adımlar atılıyor. Bölgede 

yapılması gereken şey, önce 

akıl durultma olmalı. Bir başka 

deyişle acele etmek yerine daha 

sağlıklı yürümek lazım. İlişkilerimizi 

sağlıklı bir zemine oturtmanın 

çabuk olmayacağını ve zaman 

alacağını bilerek hareket etmeliyiz. 

Libya olayında yaptığımız 

gibi sorunları teker teker çözeceğiz. 

Tabii bunun en zor safhası 

Kıbrıs-Yunanistan sorunu, onu en 

sona bırakmamız gerekiyor. 

“Batılı ülkeler de dış politika 

silahına sarıldı” 

Karadeniz’de yaşananları da 

doğru bir şekilde analiz etmek 

için teşhisi doğru koymak gerekiyor. 

Akdeniz’de işler karışırken 

birden bire Ukrayna krizi nereden 

çıktı? Bu soruya uluslararası 

çapta birçok kurum ve kişi de yanıt 

veremiyor. Tarihte çok defa yaşanmıştır 

özellikle küçük ülkelerin 

dış politikayı iç politikaya alet 

etme alışkanlıkları vardır. Ama bu 

alışkanlığın maalesef daha rasyonel 

hareket eden bazı batılı ülkelere 

de sirayet ettiğini görüyoruz. 

Bunun ilginç örneklerinden biri 

Fransa, içerdeki sorunlarını çözemeyen 

ülke birden savaş gemisini 

Kıbrıs açıklarına gönderdi. 

Tüm bunlara Kovid-19 salgını 

da neden oldu. İç sorunlarını çözemeyen 

ülkeler, ister istemez 

dış politikada başarı arayışlarına 

dönerler. Avrupa ülkeleri ve ABD 

salgınla mücadele etmekte zorlanıyor 

ve yöneticiler de “insanları 

nasıl meşgul edeceğiz diyerek 

uluslararası gerginlik yaratıyor 

olabilir, bu bir yaklaşım. Salgının 

şiddeti yavaşlayınca bu sorunlar 

da azalır. Savaş davulları en azından 

insanların kulaklarını sağır 

eder, burada bir sıcak çatışma 

ya da gerginlik beklemiyorum ve 

temenni etmiyorum. Türkiye, bu 

süreçte dış finansman sorununu 

çözüp ekonomisini daha istikrarlı 

bir hale getirirse en doğru adımı 

atmış olur. Mümkün olduğu kadar 

Cumhuriyetin ilk 80 yılında yapıldığı 

gibi belayı üzerimize sıçratmamak 

için çaba sarf etmeliyiz. 


TÜRKİYE YEŞİL ENERJİYE 

OLAN YATIRIMLARINI 

ARTIRMALI 

Prof.Dr.Emre İşeri 

Yaşar Üniversitesi Uluslararası 

İlişkiler Bölümü 

ABD ile Rusya gerginliğinin, 

bölgeye ve dünyaya ekonomik ve 

diplomatik yönden etkileri neler 

olur? ABD’nin, bölgeye bakışını 

hem siyasi hem de enerji 

kaynakları noktasında nasıl 

değerlendiriyorsunuz? Tabii bu 

bağlamda Rusya’nın bölgeye 

yönelik planları ve hedefleri 

hakkındaki görüşleriniz nedir? 

Eski bir Sovyet Cumhuriyeti 

olan Ukrayna, batıda Avrupa/ 

ABD, doğuda Rusya ile uzun süredir 

devam eden bağları arasında 

bölünmüş bağımsız bir yol 

oluşturmak için mücadele ediyor. 

Yaklaşık 30 yıllık bağımsızlığında 

Ukrayna, egemen bir devlet olarak 

kendi yolunu belirmeye çalışırken, 

aynı zamanda AB ve NATO 

gibi Batı kurumlarıyla uyum sağlamaya 

çalışıyor. Fakat bu süreçte 

Ukrayna dış ilişkilerini dengelemeyi 

başaramadığı gibi iç bölünmeyi 

(en temelde batısındaki Atlantikçi 

Ukrayna milliyetçileriyle, 

doğusundaki Rus yanlısı ayrılıkçılar) 

gideremedi. Hiç şüphesiz 

bunda Batı’nın ikircikli (2008’deki 

NATO’ya üyelik vaadi en belirgin 

olanı) tutumuyla Rusya’nın revizyonist 

girişimleri (2014’te Kırım’ın 

ilhakı başta olmak üzere) 

ve “Yeni Rusya” olarak tanımladığı 

Donetsk ve Lugansk (Donbas) 

bölgelerindeki ayrılıkçılara desteği 

de etkili oluyor. Batı’nın olası 

“provokasyonu” durumunda, ülkesinde 

popülaritesi giderek düşmekte 

olan Putin, Eylül 2021’deki 

Duma seçimleri öncesi yeni bir 

Ukrayna “krizini” iç politikada fırsata 

çevirmeyi düşünebilir. 

TÜRKIYE-RUSYA 

ARASINDAKI EN ÖNEMLI 

KONU SİHA’LAR 

Türkiye ile Rusya’nın Ukrayna 

ve Montrö nedeniyle ilişkileri 

çıkmaz bir noktaya evrilebilir 

mi? Doğal gaz ticareti, boru hattı 

ve Akkuyu bu süreçten nasıl 

etkilenir? 

Türkiye ile Rusya, bölgedeki 

tüm siyasi ayrılıklarına rağmen 

büyük enerji yatırımları söz konusu 

olduğunda (Akkuyu, Türk 

Akımı) işbirliklerini ayrı bir kompartmanda 

tutmayı başarıyor gözüküyorlar. 

Muhtemelen bunun 

temel sebebi ise iki tarafın da 

enerjide karşılıklı olarak birbirlerine 

bağımlı olduğunun bilincinde 

olmalarından ileri geliyor. Türkiye, 

Rusya için önemli bir pazar 

ve geçiş ülkesiyken, Rusya ise 

Türkiye için başlıca doğal gaz tedarikçisidir. 

Hiç şüphesiz Akkuyu 

nükleer santrali ve S-400’le beraber 

bu işbirlikleri üst seviyeye 

erişmiş. İlgili sürece koşut olarak 

Türkiye’nin Batı’yla ilişkileri giderek 

sorunlu hale gelmekte, Türkiye-Rusya 

arasındaki karşılıklı 

işbirliği giderek Türkiye aleyhine 

daha da asimetrik bir hal almaya 

başladı. 

Soğuk Savaş yıllarında Montrö 

Boğazlar sözleşmesi Karadeniz’in 

Sovyetler ile Türkiye arasında 

barış gölü olmasının teminatı 

oldu. Aynı Gürcistan krizinde 

olduğu gibi Türkiye’nin Montrö’yü 

devreye sokması, ilerleyen günlerde 

de Karadeniz’de barışın teminatı 

olacaktır. Bu noktada asıl 

sorun olacak husus, Türkiye’nin 

Rusya ile SİHA satışı yaptığı Ukrayna 

arasında kuracağı dengeye 

ilişkindir. 

Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin 

Mısır’la ilişkilerini 

düzeltmesiyle başta Yunanistan 

olmak üzere çeşitli ülkelerden 

tepiler var. Doğu Akdeniz’de 

enerji temelli nasıl bir siyasi 

gelecek öngörüyorsunuz? 

Kıbrıs açıklarındaki doğal rezervleri 

ve bunların AB pazarına 

olası ihracat yolu olan EastMed 

boru üzerinde jeopolitik gerilimin 

temelinde Yunanistan/Kıbrıs 

Rum yöntemi ile Türkiye/KKTC 

arasındaki Doğu Akdeniz’e ilişkin 

egemenlik hakları yatıyor. Zaten 

Türkiye de Libya’yla yapmış olduğu 

mutabakatla gerekli cevabı 

verdi. Şimdi ise bunu Mısır’la an- 


laşarak perçinlemek niyetinde. 

EastMed projesi ölü doğmuş 

bir projedir. Ne iktisadi ne de siyasi 

şartlar oluşmuştur. Kovid-19 

salgınıyla beraber zaten fiyatlar 

düştü ve piyasada gaz bolluğu 

oluştu. Kıbrıs açıklarındaki olası 

rezerv miktarı ancak İsrail ve 

Mısır gazıyla birleştiğinde manalı 

olabilir. Yeşil Mutabakat uyarınca 

2050’de karbon-nötr hedefi 

koyan AB’nin bölge gazına ne 

oranda talep yaratacağı belirsizdir. 

Daha sırada Rus gazının yanı 

sıra Amerikan LNG’si olduğu unutulmamalıdır. 

Tüm bu yaşananlar ışığında 

Türkiye karlı çıkmak için nasıl 

adımlar atmalı? 

Yakın bölgesindeki gerilimlerin 

ötesinde Türkiye’nin enerji politikalarını 

ülkede yeşil ekonomik 

dönüşümü hızlandıracak şekilde 

kurgulaması ve bir an önce Paris 

İklim Anlaşması’nı imzalaması 

gerekiyor. Sürdürülebilir enerji 

teknolojilerini stratejik sektör 

olarak belirleyip, Ar&Ge payını 

arttırmalıdır. Karbon yoğun sektörlerden 

kademeli olarak çıkmalı, 

kömür teşviklerine son vermelidir. 

Nitekim en büyük ihracat 

pazarı olan AB, Yeşil mutabakatla 

yeşil ekonomik dönüşümüne hız 

vermiş, ilerleyen günlerde sınırında 

karbon vergisi getirecektir. 

PROJELERİN GERÇEKLEŞMESİ 

TÜRKİYE’NİN STRATEJİK 

KARARLARINA BAĞLI 

Doç. Dr. Ozan Örmeci 

İstanbul Kent Üniversitesi 

Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi 

Doğu Akdeniz özelinde bakıldığında, 

2010’lu yıllarda üç ülkenin 

deniz yetki alanları içerisinde doğalgaz 

kaynaklarının keşfedildiği görülüyor. 

Elbette doğalgaz piyasası açısından 

bu keşifler, peşi sıra başka 

keşiflerin de yapılması halinde 

önemli bir gelişme. Zira Avrupa Birliği 

ve Türkiye gibi enerji ihtiyacı olan 

ülkeler/bloklar için, tek bir kaynağa 

bağımlı olmak yerine çeşitlendirme 

politikaları sağlayacak. 

Söz konusu rezervlerin Türkiye’deki 

mevcut boru hatlarına ulaştırılarak, 

Türkiye üzerinden (TANAP 

ve Güney Gaz Koridoru vasıtasıyla) 

Avrupa’ya transfer edilmesi en akılcı 

proje olarak görünüyor. Türkiye de 

mevcut enerji altyapısı ve hükümetin 

enerji transit bölgesi olması hedefi 

nedeniyle, bu şekilde bir projeye 

sıcak yaklaşabilir. Ancak bu noktada 

Kıbrıs sorununun çözümsüzlüğü ve 

taraflar arasındaki uzlaşmazlıkların 

2020 yılı içerisinde Yunanistan, Türkiye, 

Fransa ve Kıbrıs gibi ülkeleri 

kapsayan NAVTEX, savaş gemileri 

vs. de içeren karmaşık bir hale bürünmesi, 

bu alternatifin dahi kolay 

olmayabileceğini gösteriyor. Bu noktada 

en makul seçenek, enerji projelerini 

Kıbrıs sorununun çözümü için 

bir tür kaldıraç olarak kullanarak 

tarafları çözüm yolunda cesaretlendirmek; 

bu olmuyorsa da karşılıklı 

güven ve işbirliğini geliştirmek için 

enerji projelerini Kıbrıs sorunundan 

bağımsız olarak gerçekleştirmek 

formülleri denenebilir. Nitekim Güney 

Kıbrıs, KKTC ve Türkiye gibi ülkelerin 

birlikte bir enerji projesine 

dahil olmaları durumunda, sorunlarını 

konuşmaları ve çözmeleri daha 

kolay olabilecektir. Ancak şu da belirtilmelidir 

ki, Türk güvenlik bürokrasisinin 

Kıbrıs’ta çözüm olacağına 

yönelik herhangi bir planlamasının 

olduğuna dair ciddi bir gelişme yoktur. 

Hatta tam tersine, Türkiye, Kıbrıs’ta 

Geçitkale’de bir drone üssü 

kurmakta ve bir deniz üssü kurulması 

için de girişimler yapmaktadır. 

Bunların uluslararası hukuktaki 

durumu tartışmalı olsa da, Türkiye’nin 

bölgedeki askeri gücü nedeniyle 

gerçekleştirilebilmesi sürpriz 

olmaz. Bu nedenle, bu projelerin 

gerçekleşmesi biraz da Türkiye’nin 

stratejik kararlarına bağlı olacaktır. 

Ekonomik olarak olumsuz bir konjonktüre 

giren Türkiye, 100. yıldönümüne 

yaklaşırken uluslararası 

sorunlarını çözmek yoluna girerse, 

3. alternatif gerçekleşebilir. Yoksa, 

Türkiye’nin Batı ile ilişkileri sorunlu 

olarak devam edecektir. 


Yerel, Ulusal ve Küresel 

Yeşil Düzen için... 

IRENEC 2021 

11. ULUSLARARASI 

%100 YEN‹LENEB‹L‹R 

ENERJ‹ KONFERANSI 

20-22 MAYIS 2021 

Yenilenebilir Enerji topluluğu, yeşil ve 

sürdürülebilir bir gelecek vizyonuyla hızla 

büyüyor ve gelişiyor. EUROSOLAR Türkiye’nin 

rolü, bu hareketi desteklemek, en iyi 

uygulamaları paylaşmak için ve bölgesel, 

ulusal, küresel düzeylerde etkinleştirici 

politikaları teşvik etmek için bir platform 

sağlamaktır. 

11. Uluslararası %100 Yenilenebilir Enerji 

Konferansı, yarın hayatımızı etkileyebilecek 

yeni teknolojileri ve yenilikleri teşvik etmek 

için küresel yenilenebilir enerji trendleri 

etrafında konferans konularını yeniden 

düzenledi. Yenilenebilir Enerji Entegrasyonu, 

Avrupa Yeşil Düzeni, Enerji Dönüşümü 

2050 ve Yenilenebilir Enerji Teknolojileri ve 

Uygulamaları bu yılın ana konuları olacak. 

Bilgi birikiminizi derinleştirmek ve tecrübelerinizi 

paylaşmak için IRENEC 2021 Online’a katılın! 

ENERJİ PANORAMA • Mayıs 2021 • 41 

www.irenec.org • www.eurosolar.org.tr • www.poweringcommunities.org

VİZYON 

Barış Sanlı 

Bilkent Enerji Politikaları Araştırma Merkezi 

Stratejik çatışmaların 

ortasında enerji politikası 

Savaş veya savaşçı filmlerinin açılışında büyük ve gerçekçi bir savaş sahnesişle seyirci, filmin 

kalanına ve kahramanın maceralarına hazırlanır. Kahramanın kaba taslak karakterine bu sahnelerde 

hakim oluruz; duruşu, fikirleri, mücadeleciliği, pes etmemesi, korkuları ve diğer birçok 

önemli mesaj bu açılış sahnelerinde seyirciye izlettirilir. ABD başkanlarının göreve gelmesi de 

biraz buna benzer, hem rakipleri eli yükseltir hem de ABD... Filmin geri kalanını ise bu açılış belirlemez, 

iklim değişikliği de belirlemeyecektir. 


Her yeni ABD başkanı göreve başladığında, uluslararası 

güçler de onu tartar. O da uluslararası güçlere 

bir mesaj verme ihtiyacı duyar. Çin’le Tayvan ve 

Güney Çin denizi gerilimi, Rusya ile Ukrayna gerilimi 

aslında bu açılış seremonilerinin diğer örnekleridir. 

Ben daha çok, ABD başkanlarının dönemlerini değil, 

dönemlerin ABD başkanlarını şekillendirdiğini düşünenlerdenim. 

Ama daha o aşamaya geçmedik. 

Stratejik olarak, mücadelenin daha da derinleşeceği 

bir döneme gireceğiz. Bunun yansımalarından 

biri de iklim diplomasisi ve yeşil teknolojiler olacak. 

Fakat iklim politikalarının durumu biraz daha farklı. 

Açılışta mesela, AB’den yeni yeşil mutabakatı 

gördük ki, daha adım atmadan-kağıt üstünde sözlerle, 

dünyaya pazarlamaya çalışılması projenin 

AB’nin dönüşümünden çok liderliği ile ilgili olduğunu 

gösteriyordu. Belgenin en uzun kısmı da “Küresel 

Liderlik” kısmı zaten. Bu, anladığımız anlamda 

strateji belgelerinin doğasına aykırı. Bir stratejinin 

en önemli noktası, hiçbir zaman sizin dışınızdakilere 

liderlik etme hevesi değil, mekaniği-sağlamasıdır. 

Aynı şekilde ABD’nin kendi ulusal katkı beyanına 

bakarsanız 2021’de emisyonların daha yüksek olacağı 

görülüyor. Daha kongreden geçmeyen bir paketle 

-ve geçtiğinde neye benzeyeceği merak uyandıran 

bir paketle- dünyanın önemli ülkelerinden 

hedefler toplanmış ve “geri döndük mesajı” verildi. 

Fakat ABD paketinde, benzer şekilde aynı kelime dizinleriyle 

sürekli benzer nakaratlarla bir iklim değişikliği 

stratejisi görülüyor. İyi ödeyen sendikalı işler, 

stratejinin en önemli noktası. Beyaz Saray’ın Ekonomik 

Danışmanlar Konseyi raporu da zaten iklim 

değişikliğine istihdamla başlıyor. 

Bu dil, şunu gösteriyor ki derin soluklu ve yaratıcı 

dili olan bir iklim politikası, henüz oluşmadı. 

Önümüzdeki iki yılda bu politikalara doğru yeni kavram 

ve üretken bir dil görmemiz gerekir. Tüm bunların 

ortasında, iyimser senaryonu en başa koyalım. 

Dünya hızla yeşil teknolojilere geçiş yapar, hava-su 

daha temiz, tüm dünya yeşil enerji ile eşitlikçi, adil 

bir şekilde kalkınır. 

Bu tip durumlarda nefret edilen durumlardan biri 

ise realitenin yer çekimi gibi her şeyi bir yere çekmesidir. 

Yani aslında liderlerin kararlarından daha 

etkili olan yer çekimi, stratejik olarak bu ülkeleri 

hangi realitelerden dolayı ne yapmaya zorlayacaktır? 

Ağaçta sallanan elma değildir asıl olay, o elmayı 

eninde sonunda yere düşürecek yerçekimi-yani reelpolitik 

analizi gerekir. 

Etkisi ortaya çıkmaya devam edecek şoklar 

Kovid-19, demografik ve toplumsal olarak dünyanın 

gördüğü en büyük şoklardan biri oldu. Zengin 


daha zengin, fakir daha fakir olurken, nüfus artış oranları hızla düştü. 

Bunun yanında daha çok hamileleri hedef alan yeni virüs varyantlarının 

da orta dönemde nüfus dinamiklerini etkileyeceği gözden kaçırılmamalıdır. 

Çünkü korku, korkulan şeyden daha kalıcı bir etkendir. 

Ekonomik anlamda küresel fakirleşme, orta sınıfın azalması ve 

yoksul sınıfın artması, ayrıca küresel olarak artan gıda fiyatları, kuraklık, 

petrol üreticisi ülkelerin düşen petrol gelirleri, vergi toplayamayan 

devletler, uzayıp giden kötü haberler listesinin ana gündem 

maddeleridir. 

Yapay zeka ve teknolojide ise Çin’in sosyal kredi sistemi var ise Batı’nın 

da söz geçiremediği hatta demokratik süreçlerini yabancı güçler 

lehine etkileyen Google’ı, Facebook’u ve Whatsapp’ı var. Vize alırken 

de sosyal hesaplar önemli kriterlerden biri oldu. Z kuşağı yatırımcıları, 

kripto paralarla zengin olmak isteyen Z kuşağını çarptıkça çarptı. Kısaca 

Z kuşağının Z kuşağına yaptığını alfabenin diğer harfleri birbirine 

yapmadı. 

Peki buradan nereye gidilir? Krizlerin özelliği biraz gonca gibi yavaş 

yavaş açılmalarıdır. ABD’de Trump’ın gelişinin kökenleri 2008 krizine 

dayanır. Bugün İtalya’da seçilmiş bir başbakan yok. Komedyenler 

partiler kurdu, siyasi hayatları etkilediler. 

Krizlerde gördüğümüz en önemli etkilerden biri, sadece devletlerin 

değil toplumların da dengesi bozulur. ABD’de petrol krizlerinde yapılan 

anketlerde, OPEC ambargosuna rağmen, insanlar devletin sonra 

da büyük petrol şirketlerini en büyük mesul görmüşlerdir. Krizlerde 

“toplulukların bilgeliği” -ki varsa- yerini “toplulukların çılgınlığına” 

bırakır. Doğru kararlar ve politikalar alınamaz. Sorunlar çözülemez, 

yanlış yollara kitleler koşa koşa gider ve hırpalanır. 

İklim sorunu normalleştirilirse? 

Bugün içinde yaşadığımız için o kadar derin hissetmediğimiz Kovid-19 

krizi gelecek 10 yılda bir çok artçı sarsıntısıyla bizlere varlığını 

hissettirecek. Tek bir politikanın çözebileceğinden daha büyük ve devam 

eden bir sorun olarak uzun yıllar müdahaleler gerekecek. 

Çevre politikalarında sıklıkla ismini duyduğumuz “Yeni mutabakat” 

meselesi de Roosevelt’in ABD’yi şekillendirme planı olarak tekrar 

edilse de, başarısı tartışmalıdır. ABD ekonomik büyüme yakalamakta 

zorlanmıştır. Buna rağmen o dönemde vergileri düşüren ve harcamaları 

kısan İngiltere, daha büyük bir büyüme yakalamıştır. ABD ekonomisini 

canlandıran 2. Dünya Savaşı olmuştur. 

Bu sürecin önümüzdeki yıllarda bir başarısızlıkla hatta zikzaklarla 

devam etmesi şaşırtıcı olmaz. İklim değişikliği bir mühendislik problemidir. 

Daha fazla düzenleme yazarak, kural koyarak çözülebilecek bir 

şey değil. Fakat iklim değişikliği, iklim aciliyetine dönüşürken, kamusal 

politikalardaki temel bir kriter atlanmaktadır. Bir iki yıla iklim aciliyeti 

insanlar nazarında normalleşince yerine ne diyeceksiniz? Aciliyet dili 

keskin ama etkisi kısa fakat sonra tekrar harekete geçirmesi zor bir 

iletişim yöntemidir. Kovid’de gördüğümüz gibi her gün insanları korkutan 

doktorlar, bir süre sonra sadece düşman sayısını arttırmaktadır. 


ENERJİ POLİTİKASINDA KLASİK VE YENİ ÖNERİLER 

Peki bu ortamda enerji politikası nasıl yapılabilir? 

Geçtiğimiz krizlerden öğrendiğimiz bir şey 

var, kamusal iletişimde korkutmak yerine yapılmış 

eylemleri, başarılarını ve sonraki adımları anlatmak 

desteği daha çok arttırıyor. Sanılanın aksine 

insanlara devrimsel, aciliyetler yerine adım 

adım gidilecek eylem-plan döngüleri olduğunu 

göstermek daha faydalı olacaktır. 

Bu sebeple kriz dönemlerinde klasik olarak 

gözlemlediğimiz bir kaç politika unsurunu tekrar 

etmekte fayda vardır. Bunlar kısaca: 

İstatistik ve veri derinliğinin arttırılması: 

Krizleri içinde yönetemezsiniz ama fırtınanın yönünü 

ve geminin anlık sağlığını takip etmek birçok 

kararı daha isabetli yapar. Rapor yayınlanması da 

iletişim dili açısından önemli. Bu “kalabalıkların 

çılgınlığını” önleyecek ve zaten zor dönemlerdeki 

kıt kaynakların doğru kullanılması yani maratonu 

başarı ile tamamlayacak nefes yönetimini sağlar. 

Enerji verimliliği: Enerji verimliliği eğer doğru 

uygulanırsa gelir adaletsizliğini düzeltici bir etki 

de yapar. Enerji dönüşümü adil değil, yoksul kesim 

daha uzun yıllar sübvanse edilen elektrikli 

arabaları, devletin desteklediği güneş panellerini 

alamayacak. Ama verimlilik enerji yoksulluğuna 

çare olabilir. 

Yerli kaynak payının arttırılması: Yerli kaynağını, 

madenini üretemeyen ülkeler hiçbir zaman 

güçlü ülkeler olamazlar. Bunun çok basit bir sebebi 

var, yer altından bir enerji kaynağı veya maden 

çıkarmak yerden yabancı para birimi kazmak 

gibidir. Otomatik olarak katma değer üretimidir ve 

bu alçak daldaki meyve mutlaka toplanmalıdır. 

Önceliklendirme: Bir kriz anında her şeyi kurtaramazsınız, 

herkesi destekleyemezsiniz. Kötü 

adam olmak kaçınılmazdır. Bu sebeple, toplumsal 

zincirde en büyük darbeyi yemiş ve fakat en az 

destekle en çok pozitif değişimin yapılacağı kesimlerden 

başlayarak, fiyatı değil enerji yoksulluğunu 

kontrol etmek çok daha önemlidir. 

Klasik olmayan öneriler ise: 

Rekabetçi özel sektör Ar-Ge’sini güçlendirmek: 

Her yeni inovasyon sorununda “devlet 

yapsın” mantığını Çin’in de terk ettiğini söylemek 

abartı olmaz. Devletin neoliberal bir ideolojiyle 

değil ama toplumsal zekayı hareketlendirmek 

adına kendi dışındaki aktörleri Ar-Ge alanında 

rekabetçi bir şekilde desteklemesi ve ana aktör 

yapması bu dönem için çok önemlidir. 

İklim politikalarında akılcı olmak: İklim aciliyetleri 

ile yaşanabilecek en büyük sorun, trilyonlarca 

dolar paranın yanlış sermaye yatırımlarıyla 

sonuçlanmasıdır. AB’nin yenilenebilir teşvikleri 

ve tüketicilerin ödediği yüksek bedeller bunun 

örneklerinden. Büyüyen ülkelerde daha fazla 

hızlandırılmış yenilenebilir yatırımı ile verimsiz 

yatırımları sistem dışına kademeli olarak itmek, 

ekonomik ve sosyal sonuçlar açısından daha pozitiftir. 

“Hadi, hemen, acilen” yerine rasyonel, hesaplı, 

kademeli ilerleme uzun dönemi kazandırır. 

İnsan kaynağı yönetimi: Bugün üniversitelerin 

hangisinden mezun öğrenciler, bu büyük 

dönüşümde iş bulabilecek donanıma sahiptir? 

Veya bu dönüşümü planlayacak kadrolar, planladıkları 

geleceğe kendileri hazır mı? Bunun tek 

yolu, eğitimden geçiyor. Eğer bir eğitim patikası 

çizilmez, geçmiş dersler doğru öğrenilmez ve öğretilmezse, 

tökezleyerek gidilebilecek pek de bir 

yer yok. Devletin ana görevi kitlelere babalık değil 

öğretmenlik yapmaktır, imkan sağlamaktır. 


DÜNYA GÜNDEMİ 

Esen Erkan 

“Kömürden elektrik üretiminin 

2030’a kadar yüzde 80 

azalması gerekiyor” 

İklim ve enerji çalışmaları hazırlayan bağımsız düşünce kuruluşu Ember tarafından yayınlanan “Küresel 

Elektrik Görünümü 2021” raporu, 2020’de kömür üretiminde rekor bir düşüş yaşandığını ancak elektrik 

sektörü emisyonlarının Paris Anlaşması’nın imzalandığı 2015 yılına göre daha yüksek olduğunu gösteriyor... 

Londra merkezli Ember’ın Küresel Elektrik Görünümü 

2021 raporuna göre, geçtiğimiz yıl küresel 

elektrik üretiminde rüzgar ve güneş enerjisinin payı 

yüzde 15 (+314 TWh) artarken kömürden elektrik 

üretiminde ise yüzde 4 düşüş (-346 TWh) yaşandı. 

2020’de rüzgar ve güneş enerjisinde yaşanan bu 

büyümenin Birleşik Krallık’ın yıllık toplam elektrik 

üretiminden daha fazlasına denk gelen dirençli bir 

büyüme gösterdiği kaydedildi. 

Yenilenebilir enerjide lider konumda yer almasına 

rağmen Çin’in salgın sırasında kömür üretimindeki 

bu düşüş eğilimine karşı koyduğu ve 2020’de 

hem elektrik talebinde hem de kömür gücünde 

büyük bir artış gösteren tek G20 ülkesi olarak öne 

çıktığı görülüyor. Türkiye’deki elektrik üretiminin 

yüzde 12’si rüzgar ve güneş enerjisinden sağlanırken 

yüzde 9,4 olan dünya ortalamasının üzerinde bir 

gelişim kaydettiği belirtiliyor. 

“Kömür üretiminde en çok artış gösteren G20 

ülkesi Çin” 

Rapora göre, 2020’de küresel elektrik talebindeki 

artışın durmasına yol açan salgınla küresel elektrik 

talebi geçen yıl yüzde 0,1 azaldı. 2008-2009 finansal 

krizinden sonra küresel elektrik talebinde ilk kez 

2020 yılında düşüş yaşanmış oldu. Küresel kömür 

kapasitesindeki rekor düşüşe rağmen elektrik sektörü 

emisyonlarının ise salgın yılında Paris Anlaşması’nın 

imzalandığı 2015 yılına göre hala yaklaşık 

yüzde 2 daha yüksek olduğu belirtildi. 

Araştırma, Kovid-19 salgınının başladığı 2020 yı- 


lında kömür üretiminde en büyük artış gösteren G20 

ülkesinin Çin olduğunu ortaya koydu. Bu durum, Çin’i 

yüzde 53’lük bir oranla kömürle çalışan elektriğin 

yarısından fazlasından sorumlu ülke haline getirdi. 

Rüzgar ve güneş enerjisindeki yüzde 

16’lık büyümeye (+98 TWh) rağmen 

elektrik talebi yüzde 4 (+297 TWh) artış 

gösteren Çin’in kömür üretimi ise 

yüzde 1.7 (+77 TWh) arttı. 

Ember’in kıdemli analisti Dr. Muyi 

Yang, “Bazı ilerlemelere rağmen Çin, 

hala kömür üretimindeki büyümesini 

sınırlamakta zorlanıyor. Elektrik için 

hızla artan talep, kömür enerjisini 

ve emisyonları artırıyor. Daha sürdürülebilir 

talep artışı, Çin’in büyük kömür filosunu, 

özellikle de en az verimli alt kritik kömür birimlerini 

aşamalı olarak kaldırmasını sağlayacak ve ülkenin 

iklim hedeflerine ulaşması için daha fazla fırsat 

sağlayacak” ifadelerini kullandı. Çin’in ardından gelen 

kömür üreten en büyük dört ülkenin tümünde ise 

2020’de kömür enerjisinde düşüş yaşadı: Hindistan 

(yüzde -5), Amerika Birleşik Devletleri 

(yüzde 20), Japonya (yüzde 1) ve Güney 

Kore (yüzde 13). 

Salgın sürecinde kömürden elektrik 

üretimindeki rekor düşüşün yetersiz 

olduğunu belirten Ember’ın 

kıdemli elektrik analisti Dave Jones 

ise “Dünyanın hiçbir yerinde yeterince 

hızlı ilerleme kaydedilmiyor. Küresel 

ısınmanın 1,5 dereceyle sınırlandırılması 

için kömürden elektrik üretiminin 

2030’a kadar yüzde 80 azalması gerekli ve 

dünya liderleri, önümüzdeki zorluğun hala farkına 

varamadı” değerlendirmesinde bulundu. 

Dr. Muyi Yang 

 

 

 

TÜRKİYE G20 ÜLKELERİ ARASINDA İKİNCİ SIRADA 

Ember raporundaki Türkiye bölümü, elektrik talebinde iki yıllık durgunluk ve artan rüzgar ve güneş enerjisi 

üretimi ile kömürden elektrik üretiminde art arda iki yıl düşüş yaşandığını gösteriyor. Ancak bu 7 TWh’lik 

düşüş yalnızca elektrik talebindeki artış son iki yılda geçici olarak durduğu için gerçekleşti. Talep 2020’de sadece 

yüzde 0,6 arttı ve fosil gaz ile elektrik üretimindeki artış da kömür üretiminin gerilemesine katkı sundu. 

Rüzgar ve güneş, 2020’de Türkiye’deki elektrik üretiminin yüzde 12’sini oluşturdu. Dünyanın rüzgar ve güneş 

üretimindeki payı son beş yılda ikiye katlanırken Türkiye, yüzde 9,4 olan küresel ortalamanın üzerinde 

bir gelişim kaydetti. 

Türkiye, 2015 yılından bu yana kömürün elektrik karmasındaki payının arttığı üç G20 ülkesinden biri oldu. 

Dünya genelinde kömürden elektrik üretimi 2015’te yüzde 38’den 2020’de yüzde 34’e düştü. Türkiye’de 

elektrik üretiminde kömürün payı ise aynı dönem yüzde 29’dan yüzde 34’e yükseldi. Türkiye’nin kömür 

üretimi 2015’ten 2020’ye yüzde 39 artarak G20 ülkeleri arasında en büyük ikinci artış oldu. 


YAKIN PLAN 

Esen Erkan 

Temiz enerji teknolojilerinin 

kritik mineral talebi hızla artıyor 

Uluslararası Enerji Ajansı, “Temiz Enerji Dönüşümlerinde Kritik Minerallerin Rolü” başlıklı raporunu yayınladı. 

Elektrikli araçlar, rüzgar türbinleri, güneş enerjisi gibi temel temiz enerji teknolojileri için gerekli olan kritik minerallerin, 

dünyanın iklim hedeflerini karşılamak için önümüzdeki yıllarda planlı bir şekilde çıkartılması gerekiyor. Rapora göre, 

bakır, lityum, nikel, kobalt ve nadir toprak elementleri küresel enerji dönüşümüne giden yolda büyük önem taşıyor… 

“Temiz Enerji Dönüşümlerinde Kritik Minerallerin 

Rolü” adlı Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) raporu, 

küresel enerjinin güvenli ve hızlı bir şekilde dönüştürülmesinde 

bakır, lityum, nikel, kobalt ve nadir 

toprak elementleri gibi minerallerin merkezi önemi 

üzerine kapsamlı bir küresel çalışma sundu. Enerji 

güvenliği için kritik minerallerin çıkartılmasında bir 

darboğaz yaşanmaması ve temiz enerjiye geçişte 

kullanılması için politika yapıcılara altı temel eylem 

alanı öneriliyor. Bugünün tedarik ve yatırım planlarının 

iklim değişikliği konusunda yetersiz eylemler 

içerdiğine ve hızlandırılmış enerji dönüşümünü desteklemeye 

hazır olmadığına dikkat çeken çalışma, 

piyasa sıkışıklığı ve fiyat dalgalanması olasılığını artırabilecek 

güvenlik açıklarını şöyle sıralıyor: 

• Coğrafi üretim yoğunluğu yüksek, 

• Proje geliştirme tedarik sürelerindeki uzunluk, 

• Azalan kaynak kalitesi, 

• Çevresel ve sosyal performansın artan incelemesi, 

• İklim riskine daha yüksek maruz kalma. 

Riskleri azaltmak için politika yapıcılara 6 

öneri 

IEA Başkanı Fatih Birol raporla ilgili değerlendirmesinde, 

“Bugünkü veriler, dünyanın güçlendirilmiş 

iklim hedefleriyle bu hedefleri gerçekleştirmek için 

gerekli olan kritik minerallerin mevcudiyeti arasında 

giderek büyüyen bir uyumsuzluğu gösteriyor. 

Bu zorluklar aşılmaz değil ancak hükümetler iklim 

taahhütlerini nasıl eyleme dönüştürmeyi planladıklarına 

dair net sinyaller vermeli. Şimdi hareket ederek 

ve birlikte hareket ederek, fiyat dalgalanmaları 


ve tedarik kesintileri 

risklerini önemli ölçüde 

azaltabiliriz” yorumunu 

yaptı. 

Tüm bunların aşılmayacak 

zorluklar 

olmadığını ancak hükümetlerin 

iklim taahhütlerini 

nasıl aksiyona 

dönüştürecekleri konusunda 

açık sinyaller 

vermesi gerektiğini belirten 

Birol, açıklamalarını 

şöyle sürdürdü: Şu anda ve birlikte hareket ederek 

hükümetler, fiyat oynaklığı ve tedarik sıkıntılarına yönelik 

riskleri önemli ölçüde azaltabilir. Bu kırılganlıklar 

dikkate alınmazsa, temiz enerji geleceğine doğru olan 

küresel gelişimi yavaşlatabilir ve daha maliyetli hale 

getirerek iklim değişikliğini önlemeye yönelik küresel 

çabaları da sekteye uğratabilir. 21. yüzyılda enerji güvenliği 

bu parametrelerden oluşuyor. 

Stabil bir tedarik zinciri oluşturmak ve temiz enerji 

dönüşümünün hızlanmasına destek sağlamak için politika 

yapıcılara sunulan 6 temel öneri şöyle: 

1. Çeşitlendirilmiş yeni arz kaynaklarına yeterli yatırımın 

sağlanması. 

2. Değer zinciri boyunca tüm noktalarda teknolojik 

yeniliklerin teşvik edilmesi. 

3. Geri dönüşümü artırılması. 

4. Tedarik zinciri dayanıklılığının ve pazar şeffaflığının 

artırılması. 

5. Daha yüksek çevresel, sosyal ve yönetişim standartlarının 

yaygınlaştırılması. 

6. Üreticiler ve tüketiciler arasındaki uluslararası 

işbirliğinin güçlendirilmesi. 

“2040’A KADAR KRİTİK MİNERAL 

İHTİYACI 6 KAT ARTACAK” 

IEA’nın Dünya Enerji Görünümü serisinin bir parçası 

olan özel rapor, temiz enerji teknolojileriyle çalışan 

bir enerji sisteminin gereksinimlerinin fosil yakıtlarla 

çalışanlardan önemli ölçüde farklı olduğunun altını 

çiziyor: Tipik bir elektrikli araba, geleneksel bir arabanın 

mineral girdisinin altı katı minerale ihtiyaç duyarken 

kara tipi rüzgar santrali, benzer büyüklükteki 

gazla çalışan bir elektrik santralinden dokuz kat daha 

fazla mineral kaynağı gerektiriyor. 

Rapor, enerji sektörünün kritik minerallere olan ihtiyacının 

hükümetlerin emisyonları azaltmak için ne 

kadar hızlı hareket ettiğine bağlı olarak 2040 yılına 

kadar altı kat artabileceğini gösteriyor. Talep görünümleri 

ve arz kırılganlıkları madene göre büyük ölçüde 

değişiklik gösteren kritik minerallerin ticari önemi 

hızla artıyor. Bugünün kömür üretiminden elde 

edilen gelir, kritik minerallerden elde edilen gelirden 

10 kat daha fazla. Ancak iklim kaynaklı senaryolarda, 

bu pozisyonlar 2040’tan çok önce tersine dönecek. 

Aynı zamanda teknolojilerin maliyetleri düştükçe, 

temel bileşenlerin değerinin giderek daha önemli bir 

bölümünü mineral girdileri oluşturacak. Bu durum, 

genel maliyetleri potansiyel minerallerin fiyat dalgalanmalarına 

karşı daha da savunmasız hale getirecek. 

Karmaşık ve bazen şeffaf olmayan tedarik zincirleri, 

büyük üretici ülkelerdeki fiziksel kesintiler, ticaret 

kısıtlamaları veya diğer gelişmelerden kaynaklanabilecek 

riskleri de artırıyor. Dünyanın farklı bölgelerinde 

üretilen petrolün aksine lityum, kobalt ve bazı 

nadir toprak elementlerinin yaklaşık yüzde 75’i Çin, 

Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Şili başta olmak 

üzere sınırlı sayıda ülkeden tedarik ediliyor. 

İklime dayalı senaryolarda, elektrikli araçlar ve yenilenebilir 

enerjiden üretilen elektriğin depolaması 

için pillerde kullanılan mineral talebi, 2040’a kadar 

en az 30 kat büyüyecek. İklim hedeflerini karşılamak 

için düşük karbonlu enerji üretiminin artması, 

aynı zamanda mineral talebinin de üç katına çıkması 

anlamına geliyor. Kritik mineral kullanımında rüzgar 

enerjisi başı çekerken, güneş enerjisi ve elektrik 

ağlarının genişletilmesi de büyük miktarda bakır ve 

alüminyum gibi kaynakların kullanımını gerektiriyor. 


RAPOR 

Kovid-19 salgını temiz 

enerji talebini artırdı 

KPMG tarafından hazırlanan son rapora göre, yıllar içinde olması beklenen dijital ekonomiye geçiş, salgın 

nedeniyle haftalar içinde gerçekleşti. Yeni dünyada, oyunun kurallarını tabana yayılan müşteriler ve 

şirketler yazarken artan enerji taleplerinin yenilenebilir enerji kaynakları da dahil olmak üzere farklı 

şekillerde karşılanması ve özel ihtiyaçlara uyarlanması bekleniyor… 

Uluslararası denetim, vergi ve danışmanlık şirketi 

KPMG’nin hazırladığı Petrol ve Doğal Gaz Sektörel 

Bakış Raporu’nda salgınla birlikte enerji sektöründe 

yaşanan değişimlerin analizi yapılırken petrol 

ve doğal gaz liderlerine de değişime uyum sağlamaları 

için rehber niteliğinde tavsiyelerde bulunuluyor. 

Raporda, geleneksel iş modelleri ve varsayımlarının 

artık geçerliliğini kaybettiğine vurgu yapılarak, 

petrol ve doğal gaz şirketlerinin değişen talepleri 

karşılayabilmek için dijital kanalları keşfetmeleri ve 

mevcut ürün ve hizmetlerini çeşitlendirmeleri öneriliyor. 

Raporda, “Mevcut zorluklara direnen şirketler 

için başarı, endüstriyi etkileyen temel değişiklikleri 

benimsemekten geçiliyor” deniliyor. 

Raporu yorumlayan KPMG Türkiye Petrol ve 

Doğal Gaz Sektör Lideri Hakan Demirelli, “Salgının 

neden olduğu yavaşlayan ekonomik faaliyetler sayesinde 

insanlar, dünyanın dört bir yanında temiz 

hava soluma imkanına kavuştu. Bu da temiz enerji 

taleplerini, petrol ve doğal gaz şirketleri üzerindeki 

karbondan arındırma baskısını artırdı. Müşteriler 

artık ihtiyaçları olan enerjinin yenilenebilir enerji 

kaynakları da dahil olmak üzere farklı kaynaklardan 

gelmesini ve özel ihtiyaçlarına uyarlanmasını talep 

ediyor. Bu noktada endüstrinin daha geniş bir müşteri 

tabanına daha kapsamlı bir enerji karışımı sunmaya 

hazır olması gerekiyor. Bu senaryoda ezber 

bozan, teknoloji değil vatandaşlardan şirketlere ve 

hatta hükümetlere kadar uzanan kapsamlı müşteri 

tabanı” şeklinde konuştu. 

Demirelli, “Tüm dünyada tüketici davranışları, 

ürün ve hizmet talebi, enerji kullanımı, tedarik zin- 


cirleri, teknoloji ihtiyaçları ve daha birçok alanda 

dramatik değişimler yaşandı. Normalde birkaç yıl 

içerisinde meydana gelebilecek bir dönüşüm haftalar 

içinde gerçekleşerek dijital ekonomi birdenbire 

geleneksel ekonomiyi geride bıraktı” dedi. 

Karbonsuzlaşma yetmeyecek 

Dijital ekonominin kurallarını tabana yayılan 

müşteri ve şirketlerin belirlediğine dikkat çeken 

Demirelli, salgın öncesi başlayan temiz enerjiye 

olan talep gibi trendlerin bu süreçte hızlandığını 

belirtti. Demirelli, “Küresel nüfus artışı, gelişmekte 

olan ülkelerin elektriklendirilmesi ve bu ülkelerin 

vatandaşlarının modern olanaklara duyduğu arzu 

ve satın alma gücünün artışı… Tüm bu gelişmeler 

petrokimya, elektrik üretimi ve yakıt talebini 

destekliyor. Ancak petrol ve doğal gaz şirketleri 

sadece kurumsal ayak izlerini karbondan arındırmakla 

yetinemeyecek. Paydaşlar, şirketlerden 

yüzeysel faaliyetlerden ziyade somut planlara 

sahip olmalarını ve operasyonlarında doğrudan 

değişiklikler yapmalarını bekliyor. Çevresel yükümlülükleri 

karşılayacak seçenekler arasında 

yeşil enerji sağlayıcılarıyla ortaklıklar veya bu 

tarz şirketlere yatırım yapılması, tamamen yeni 

işlere ve sektörlere dönüş veya yeni teknoloji ve 

süreçler yoluyla fosil yakıtların karbondan arındırılması 

yer alıyor” ifadelerini kullandı. 

FOSİL YAKIT DEVLERİ, RİSK 

SERMAYESİ FONLARI KURUYOR 

Bazı petrol ve doğal gaz şirketlerinin potansiyel 

talep düşüşünü dengeleme çabalarının bir parçası 

olarak yenilenebilir enerjiye geçiş yaptığını da vurgulayan 

Hakan Demirelli, “Amerika ve Avrupa’nın 

en büyük sekiz petrol ve doğal gaz şirketinden 5’i 

yenilenebilir enerji stratejisi ve ekiplerine sahip, 

6’sı ise gelişmekte olan yenilenebilir teknolojilere 

ve start-up’lara yatırım amacıyla risk sermayesi fonları 

kurdu. Şirketlerin artan yeşil enerji talebi, temiz 

enerji opsiyonuna sahip petrol ve doğal gaz şirketleri 

için büyüyen bir potansiyel müşteri havuzu anlamına 

geliyor. Elektrikli araçların yaygınlaşması ile 

birlikte şarj konusunda elektrik şirketleri ile birlikte 

petrol ve doğal gaz şirketlerinin de yavaş yavaş oyunun 

bir parçası haline gelmeye başladığı görülüyor” 

dedi. 


Selin Kumbaracı 

Bilkent Enerji Politikaları Araştırma 

Merkezi tarafından hazırlanmıştır. 

ABD İklim Zirvesi: 

Birlik sinyali mi yoksa 

ayrılıkların maskelenmesi mi? 

ABD’nin iklim değişikliğiyle mücadele konusundaki liderliğinin memnuniyetle karşılanmasına 

ve özellikle bir araya getirici gücünün öneminin altının çizilmesine rağmen, birçok bölünme hala 

varlığını sürdürüyor. Başlıca fay hatlarından bazıları ABD ile Çin arasında olsa da ABD’nin iklim 

hedefleri konusunda bu sefer ne kadar ciddi olduğuna dair mevcut başka belirsizlikler var. Ancak AB 

ile ABD arasındaki farklılığın sebebi, uygulanan yöntemlerde ve bunların ABD’nin ifade ettiği iddialı 

hedeflere ulaşmada ne kadar etkili olduğuna bağlı… 


ABD Başkanı Joe Biden’ın iki günlük sanal 

İklim Zirvesi 22-23 Nisan tarihlerinde gerçekleşerek 

40 dünya liderini bir araya getirdi. Bu ‘liderler 

zirvesi’, iklim değişikliğiyle mücadele konusunda 

ABD’nin nasıl kendisini liderlik rolüne 

koymaya çalıştığına çok dikkat çekerken, aynı 

zamanda diğer ülkelerin de daha yüksek iklim 

hedefleri belirlemelerini sağlamanın zorluklarını 

vurguladı. 

Bu zorlukların arkasındaki önemli bir faktör, 

ABD’nin bizzat vermiş olduğu iklim taahhütlerinin 

ulaşılabilirliği hakkındaki belirsizlik. Biden 

yönetimi, yakın zamanda önerilen (ve Kongre’de 

önemli zorluklarla karşı karşıya olan) tartışmalı 

alt yapı tasarısının 2030’a kadar emisyonları 

yüzde 50-52 azaltması için (ABD hedefi) kesinlikle 

gerekli olmadığını savunsa da çoğu kişi bu 

tutumdan şüphe duyuyor. 

Bu nedenle, tasarının Kongre’den geçme şansının 

oldukça düşük oluşu göz önüne alındığında 

birçok uzman, ABD’nin iklim hedefine ulaşıp ulaşamayacağını 

sorguluyor. Trump yönetimi sırasındaki 

görüldüğü gibi, ABD’nin iklim konusunda 

eyleme geçmedeki çalkantılı geçmişinin üstüne 

eklenen bu Kongre’deki belirsizlik, Biden’ın diğer 

ülkeleri hedeflerini artırmaya ikna etme çabaları 

için elverişli bir atmosfer oluşturmuyor. 

Başkan Biden, başka ülkelerin de yanısıra 

Kanada, Japonya ve Güney Kore’den alınan yeni 

taahhütler gibi bazı başarılar elde ederken Çin, 

Rusya, Brezilya ve Hindistan gibi önemli karbon 

emisyonu yayan ülkelerden bu yönde yeni bir 

açıklama gelmedi. 

ABD ve diğer ülkeler arasında ‘derin’ 

ayrılıklar var 

Biden yönetiminden bir yetkili, Çin’in yaklaşımını 

şu şekilde anlattı: Xi Jinping’den aldığınız 

şey, “Çin’i hala gelişmekte olan bir ülke olarak tanımlayan 

bir 1992 Antlaşması hakkında size her 

şeyi anlatayım.” Bu yaklaşım da Xi tarafından iklim 

konusunda tavizlerden daha fazla kaçınmak 

için kullanılan bir argüman olarak görülebilir. 

Nitekim, Çin tarafından verilen tek ‘taviz’ oldukça 

mütevazıydı ve ülke 2025-2030 arasında kömür 

tüketimini ‘kademeli olarak azaltma’ taahhüdünde 

bulundu. Xi, ilk kez kömür tüketimini düşürme 

sözü vermiş olsa da, bu zaman çizelgesi 

BAŞLICA FAY HATLARI ABD VE ÇİN 

ARASINDA OLSA DA… 

ABD ve Çin arasındaki fay hattı Aslında, iki taraf arasındaki 

ciddi bir çekişme noktası, özellikle AB’nin 

sınırda karbon düzenleme mekanizması ile ilgili olduğu 

için, karbon fiyatlandırması konusu. AB, Emisyon 

Ticareti Sistemi’ni (ETS) kullanırken, ABD’de 

eşdeğer bir karbon fiyatlandırma sistemi yok. Bu, 

ABD gibi AB’ye eşdeğer bir karbon fiyatlandırma 

mekanizması olmayan ülkelerden yapılan ithalatlara 

uygulanacak bir tür vergi olan AB’nin karbon 

düzenleme mekanizması açısından özellikle hassas 

bir durum yaratıyor. 

Genel olarak, ABD’nin iklim değişikliğiyle mücadele 

konusundaki liderliğinin memnuniyetle karşılanmasına 

ve özellikle bir araya getirici gücünün öneminin 

altının çizilmesine rağmen, birçok bölünme 

hala varlığını sürdürüyor. Başlıca fay hatlarından 

bazıları ABD ile Çin arasında olsa da ABD’nin iklim 

hedefleri konusunda bu sefer ne kadar ciddi olduğuna 

dair mevcut başka belirsizlikler var. Ancak 

AB ile ABD arasındaki farklılığın sebebi, uygulanan 

yöntemlerde ve bunların ABD’nin ifade ettiği iddialı 

hedeflere ulaşmada ne kadar etkili olduğuna bağlı. 

Eski bir Obama yönetim yetkilisi olan Kelly Sims 

Gallagher’ın sözleriyle, “Önemli bir fark, birçok 

Avrupa ülkesinin iklim mevzuatını kabul etmesi ve 

bu, onlara uluslararası taahhütleriyle tutarlı politikalar 

tasarlama ve uygulama konusunda çok daha 

fazla yetki verir. Avrupa’daki bu tutuma kıyasla ABD, 

bu kapsamlı mevzuattan yoksundur ve bunun yerine 

sınırlı yetkilerle yama tarzı bir yaklaşım izledi.” 


altında 2026 yılına kadar bu tüketimin artmasına 

izin vereceği de unutulmamalıdır. 

Sanal zirveye damgasını vuran ayrılıklar sadece 

bu daha belirgin olanlar değildi. Amerika Birleşik 

Devletleri ve Avrupa’da iklim değişikliğiyle mücadelede 

kullanılan çeşitli yöntemlerdeki farklılıklar, 

belki daha az belirgin olsa da, çok daha ‘derin’ olarak 

nitelendirilebilir. 

ABD, bu yüzyılın ortasına kadar net sıfır emisyona 

ulaşmak için çok daha teknoloji ve yenilik 

odaklı bir yol benimserken, AB çok daha sistematik 

bir yaklaşım benimsedi. Fransız Çevre Bakanı’nın 

ortaya koyduğu şu yaklaşım farklılığı net bir şekilde 

özetliyor: Bizim de yaptığımız gibi hidrojeni ve karbon 

yakalamayı geliştirmek harika. Ama Fransa ve 

Avrupa’da fazladan bir etkenimiz olduğunu düşünüyorum. 

Daha da ileri gidiyoruz çünkü yaşam tarzımıza 

da bakıyoruz. 

Karbon fiyatlandırma sistemi, ticari ilişkileri 

etkileyebilir 

Yeşil teknolojik ilerlemenin yanı sıra özel sektör 

tarafından yapılan inovasyon ve yatırıma olan bu bağımlılık, 

ABD iklim elçisi John Kerry gibi yönetimdeki 

pek çok kişinin söyleminde oldukça belirgin. Kerry, 

bu tür yeşil teknoloji gelişmelerini aya gitmeye benzeterek 

“Biz aya gitmiş olan ülkeyiz. Başkan Kennedy 

bu hedefi açıkladığında oraya nasıl gideceğimizi 

bilmiyorduk ama başardık” dedi. 

AB’nin yeşil teknolojiye yatırımı olmaması gibi 

bir durum söz konusu olmasa da ABD, AB’nin bu 

alandaki potansiyelini fazlasıyla aşıyor, özellikle 

AB’nin bu konudaki harcamalarının 27 üye devlet tarafından 

ulusal olarak belirleneceği göz önüne alındığında... 

Bununla birlikte AB, ABD’nin büyük ölçüde 

sahip olmadığı düzenleyici güce sahip. ABD pazar 

odaklı yöntemlere bağlı kalmaya devam ederken, 

otomobil emisyonlarından bina tadilatlarına kadar 

pek çok farklı yaşam alanına dokunan Avrupa Yeşil 

Anlaşması, bir sanayi politikası ve yeni bir büyüme 

stratejisi olarak adlandırılıyor. 

Yaklaşımdaki farklılık belki de göz ardı edilebilecek 

bir şey olsa da AB’nin sahip olduğu ve ABD’nin 

federal düzeyde uygulamayı reddettiği gelişmiş karbon 

fiyatlandırma sistemi, çok daha karmaşık bir 

konu, özellikle de bu iki güç arasındaki gelecekteki 

ticari ilişkiler nasıl etkileyeceği açısından önem taşıyor. 


Fatih D. Oral 

Bilkent Enerji Politikaları Araştırma 

Merkezi tarafından hazırlanmıştır. 

Küresel ısınma için 

tartışmalı bir çözüm: 

Güneşi karartmak 

Aralarında Bill Gates gibi ünlü isimlerin desteklediği SCoPEx projesinin ilk denemesi gelecek yıla ertelendi. 

Projenin mantığı oldukça basit: Yanardağ patlamalarından yola çıkan bilim insanları, küresel ısınmayı 

azaltmak için stratosfer tabakasına yüksek miktarlarda küçük yansıtıcı parçacıklar püskürterek dünyanın 

sıcaklığını azaltmak için güneş ışığını uzaya geri yansıtmayı öneriyor. Ancak bazı uzmanlar, bu yöntemin 

kuraklığa yol açabileceğini ve yeni siyasi sorunlar doğuracağını düşünüyor… 

Son 30 yılda, küresel ortalama sıcaklık 0,5 °C 

arttı. Atmosferdeki karbon birikiminin, küresel ısınmanın 

en büyük etkeni olduğu görülüyor. Yine son 

30 yılda atmosferdeki CO2 miktarı yüzde 15 arttı. Bu 

nedenle, hükümetler ve uluslararası kuruluşlar, 

emisyonları azaltmak için politika ve düzenlemelere 

odaklandı. Ancak emisyonlar artmaya devam 

ediyor. Bugüne kadar emisyonları azaltmanın farklı 

yöntemleri vardı. Peki bu yöntemler CO2 emisyonlarını 

azaltmazsa uygulanacak olan B planı ne olabilir? 

Güneş ışığını kısma teknolojisi, önceki soruya en 

iyi cevap olabilir. Harvard Üniversitesi’nden bir grup 

bilim insanı, 2017 yılında Stratosferik Kontrollü Pertürbasyon 

Deneyi (SCoPEx) adlı güneş jeomühendisliği 

araştırmasını başlattı. SCoPEx projesi, Stratosferik 

Aerosol Enjeksiyonunun (SAI) geliştirilmesine 

yönelik deneyler yapmayı hedefliyor. SAI, emisyonları 

azaltmak yerine sera gazlarının ısınma etkilerini 

maskelemeyi amaçlıyor. SAI, stratosfer tabakasına 

yüksek miktarlarda küçük yansıtıcı parçacıklar püskürterek 

dünyanın sıcaklığını azaltmak için güneş 

ışığını uzaya geri yansıtmayı öneriyor. SCoPEx projesinin 

başlıca araştırmacıları olan Frank Keutsch ve 

David Keith, deneyin ilk bölümünü İsveç’te yapacaklarını 

ve testin Haziran 2021’de yapılmasını planlandıklarını 

açıklamışlardı fakat nisan ayının ilk haftasında 

proje ekibi bu testin 2022 yılına kadar daha 

ileri bir tarihe ertelendiğini duyurdu. 


İlk test için 3 milyon dolar ayrıldı 

SCoPEx projesi ekibi, son duyurudan önce dünyaya 

ulaşan güneş ışığı üzerindeki etkilerini incelemek 

için yüksek irtifaya ulaşan balondan stratosfere 

tebeşir tozu olarak da bilinen 2 kilogramlık bir kalsiyum 

karbonat bulutu salmayı planlıyordu. Sülfat 

aerosolleri daha fazla ısıyı emerek güneş jeomühendisliği 

için en iyi seçenek olsa da SCoPEx projesi 

ozon üzerinde daha az etkisi olduğu için küçük 

kalsiyum karbonat yığınlarını püskürtecekti. Scopex 

yöneticileri, kalsiyum karbonatın stratosfere salınmasını 

volkanik patlamaların ürettiği küllere benzetiyor. 

1985’te Endonezya’daki Tambora Dağı patlaması 

“yazsız yıl” ile sona erdi. 1991’de Filipinler’deki 

Pinatubo Dağı’nın patlaması nedeniyle salınan 20 

milyon ton kükürtdioksit, küresel ortalama sıcaklığı 

0,5 ° C düşürdü. 

Güneşi karartma teknolojisinin mali yükü oldukça 

yüksek, sadece SCoPEx’in ertelenen ilk testi 

için 3 milyon dolar tahsis edildi. Microsoft’un milyarder 

kurucusu Bill Gates, SCoPEx’in güneş ışığını 

kısmayı planlayan teknoloji araştırmalarını finanse 

ediyor. Harvard Üniversitesi Solar Jeomühendislik 

Araştırma Programı (SGRP), SCoPEx projesini 

kısmen finanse ediyor ve Bill Gates, SGRP’nin bir 

bağışçısı. SCoPEx projesi ayrıca, araştırma hibeleri 

için bir fon olan ve Bill Gates’in ortaklığında kurulan 

Yenilikçi İklim ve Enerji Araştırmaları Fonu (FICER) 

tarafından da destekleniyor. Geçen ay, Ulusal Bilim, 

Mühendislik ve Tıp Akademileri (NASEM), ABD hükümetini 

güneş ışığını kısma teknolojisi araştırmalarına 

yatırım yapmaya çağıran yeni bir rapor yayımladı. 

NASEM’in son raporuna göre, SAI deneyleri de 

dahil olmak üzere güneş jeomühendisliği çalışmaları, 

ABD hükümeti tarafından beş yıl içinde 100 ve 

200 milyon dolarlık destek görmeli. 


Deneyler küresel mülteci krizine yol 

açabilir 

Bununla birlikte, birçok bilim insanı, 

güneş ışığı kısma teknolojisinin kaçınılmaz 

olumsuz sonuçlara yol açabileceğini 

savunuyor; Dr. Bill Hare bu bilim adamlarından 

biri. Dr. Bill Hare, güneş ışığını 

kısma teknolojisinin tehlikeli bir teknoloji 

olabileceğini savunuyor ve bunun 

birçok yönden iklim sistemine tehlikeli bir 

müdahale olabileceğini savunuyor. Hükümetlerarası 

İklim Değişikliği Paneli’nin 

(IPCC) yakın tarihli bir raporu, güneş ışığı 

kısma projesinin küresel sıcaklıkları 1,5 

°C azaltabileceğini öne sürdü. Ancak bu 

sıcaklık düşüşü örneği birçok ciddi riski 

beraberinde getiriyor. 1815 yılında gerçekleşen 

Tambora Dağı volkanik patlaması 

örneğinde de görüldüğü gibi, donma 

sıcaklıkları mahsullerin kıtlığa yakın koşullarda 

başarısız olmasına neden oldu. 

Bazı bilim adamları, Afrika’nın Sahel 

bölgesindeki potansiyel kuraklık 

nedenleri olarak Alaska ve Meksika’daki 

volkanik patlamalardan kaynaklanan 

salınımlardan bahsetmişti. Bu nedenle, 

bu proje aynı zamanda küresel iklimin 

önemli ölçüde bozulmasına ve istenmeyen 

sonuçlara neden olabilir. Yüksek nüfuslu 

alanlar olumsuz etkilenebilir ve bu 

durum başka bir küresel mülteci krizine 

neden olabilir. SCoPEx projesinin mimarlarından 

olan Dr. David Keith de bu endişelerin 

gerçekliğinin farkında ve güneş 

ışığını kısma teknolojisinin neden olduğu 

ikincil dezavantajlar için bir risk havuzu 

oluşturmayı önerdi. 

Diğer bir endişe, emisyonsuz politikalara 

karşı çıkarak bu yöntemi kullanmakla 

ilgili, çünkü güneşi karartma 

teknolojisi temel olarak yeşil gaz veya 

karbon emisyonlarını kesmek yerine 

atmosferdeki karbonu azaltmaya odaklandı. 

Dr. David Keith’e göre, güneş jeomühendisliği 

emisyonları azaltmanın bir 

ikamesi değil, emisyonları azaltmanın bir 

tamamlayıcısıdır. 

İKLİMDEN SİYASETE FARKLI 

SORUNLAR OLUŞABİLİR 

Güneş jeomühendisliği siyasi perspektiften bakınca 

da oldukça karmaşık çünkü bu projeyi kimin yürüteceğine 

karar vermek kolay olmayacak. The Economist’in 

Çevre Editörü Catherine Brahic’e göre, tüm 

hükümetlerin, son derece zor olabilen küresel etki 

elde etmek için gemide olması gerekiyor. Bir eyalet 

tek başına güneş ışığı kısma teknolojisini kullanmaya 

karar verdiğinde, bu karar belirli bölgeleri veya 

tüm dünyayı etkileyebilir. O halde bu durum yoğun 

bir uluslararası gerilime yol açabilir. 

Teorik olarak, güneş ışığı kısma teknolojisi tüm gezegeni 

soğutabilir ve küresel ısınmayı önemli ölçüde 

durdurabilir. Yöntem potansiyel olarak oldukça basit 

çünkü stratosfere bir dizi parçacığın enjekte edilmesi 

yapılması gereken tek şey ve bunu gerçekleştirmenin 

birkaç yolu var. Fakat bununla birlikte, birçok analist 

ve uzman, bu yöntemin iklimden siyasete kadar farklı 

türden sorunlara yol açabileceğinden endişe duyuyor. 

SCoPEx’in yapacağı deneyin sonuçlarını görmek için 

en az bir yıl beklemek gerekiyor. Bu süreç içerisinde 

iklim hareketi konusunda oldukça hırslı ve kararlı 

olan Biden yönetimi, hali hazırda bu teknolojinin 

desteklenmesi için yeni bir öneri almışken ABD hükümetinin 

tutumlarını ve atacağı adımları izlemekte 

fayda var. 


SOSYAL SORUMLULUK 


İGDAŞ, Akut ile tüm çalışanlarını ve İstanbulluları 

depreme karşı bilinçlendirecek 

İGDAŞ, olası bir İstanbul depreminde başta çalışanları olmak üzere tüm şehrin; deprem öncesi, deprem 

anı ve deprem sonrasında yapması gerekenleri anlatan “Deprem Farkındalık Projesi” başlattı. İGDAŞ Genel 

Müdürü Özmen, bu projenin amacının tüm İstanbulluların farkındalığını arttırarak deprem konusunda 

bilinç kazandırmak olduğunu söylüyor. Özmen, İGDAŞ’ın deprem sırasında tüm şehrin doğal gazını 

otomatik olarak kesecek ve hızla hasar raporu hazırlayacak sistemi de hayata geçirdiklerini açıkladı… 

İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütülen 

deprem çalışmaları, iştiraklerinin katılımıyla 

devam ediyor. Türkiye’nin en büyük doğal gaz dağıtım 

şirketi olan İGDAŞ da hem teknolojik olarak alt 

yapısını depreme göre hazırlıyor hem de farkındalık 

ve eğitim çalışmalarını sürdürüyor. Bu kapsamda 

son olarak Akut Vakfı ile “Deprem Farkındalık Projesi” 

hayata geçirildi. Başta İGDAŞ çalışanları ve 

ailelerini kapsayan bu eğitim çalışması, hazırlanan 

video içerikleriyle tüm İstanbulluların hizmetine 

sunulacak. İGDAŞ’ın Deprem Farkındalık Projesi ile 

ilgili detaylarını İGDAŞ Genel Müdürü Dr. Mithat Bülent 

Özmen ile konuştuk. 


Deprem Farkındalık Projesi’nin 

çıkış noktası nedir? 

Deprem konusundaki geçmiş 

deneyimlerimiz bize gösteriyor 

ki deprem öncesi ve 

sonrası için alınacak önlemler, 

kayıpların önüne geçilmesi açısından 

büyük önem arz ediyor. 

Hiç kuşku yok ki deprem İstanbul’un 

kaçınılmaz bir gerçeği. 

Bazen deprem hiç yaşanmayacakmış 

gibi davranıyoruz. Yaşanan 

afetler birkaç yıl içerisinde 

unutularak alınması gereken 

önlemler gecikebiliyor. 

Bu nedenle önce deprem 

gerçeğinin farkında olmak gerekiyor. 

Bu farkındalık önlem 

almayı da beraberinde getiriyor. 

Deprem farkındalığının oluşturulması 

ve deprem konusunda toplumun eğitilmesi 

için bizim gibi kurumlara çok önemli görevler düşüyor. 

Bu bilinçle biz de AKUT Vakfı ile işbirliği yaparak 

Deprem Farkındalık Projesi’ni başlattık. 

Bu projede AKUT Vakfı ile yürüme nedeniniz 

nedir? 

AKUT Vakfı, her türlü doğal afet konusunda deneyimli 

ve arama-kurtarma 

çalışmaları alanında büyük başarılara 

imza atmış bir kurum. 

İşinin uzmanı çalışanları sayesinde 

birçok olayda binlerce insanın 

hayatını kurtararak onlara 

yeni bir yaşam kazandıran bir 

oluşum. Bu nedenle biz de çalışanlarımızı 

ve ailelerini deprem 

konusunda bilgilendirirken 

AKUT Vakfı’nın tecrübelerinden 

yararlanmak istedik. 

İSTANBUL HALKI DA 

YARARLANACAK 

Deprem Farkındalık 

Projesi’ni detaylandırabilir 

misiniz? 

İGDAŞ gibi insana hizmet eden kurumların deprem 

gibi doğal afetleri yönetme, bu durumlara karşı 

önlem alma ve insanları bilinçlendirme konusunda 

büyük sorumlulukları olduğunu düşünüyorum. Biz 

de bu sorumluluk çerçevesinde AKUT Vakfı ile iş 

birliği yaparak Deprem Farkındalık Projesi’ni hayata 

geçirdik. Proje kapsamında İGDAŞ çalışanlarına 


ve onların ailelerine deprem konusunda farkındalık 

eğitimleri veriyoruz. Eğitimler tamamlandıktan 

sonra yine deprem anı ve sonrası için kritik bir yere 

sahip olan ‘acil durum çantaları’ dağıtıyoruz. Sunduğumuz 

bu eğitimler; deprem öncesi, deprem anı 

ve deprem sonrasında yapılması gerekenler, ilk müdahale 

bilgisi ve acil durum çantasında bulunması 

gereken malzemeler ve bu malzemelerin kullanımı 

gibi içeriklerden oluşuyor. Amacımız çalışanlarımızın 

farkındalığını arttırarak deprem konusunda bilinç 

kazandırmak. Unutmayalım ki deprem bilinci 

hayat kurtarır. 

Deprem Farkındalık Projesi sadece İGDAŞ 

çalışanlarını mı kapsıyor? 

Biz 7 milyon abonesi olan ancak 16 milyon İstanbulluya 

hizmet eden bir şirketiz. Bu projemiz de tıpkı 

diğerleri gibi tüm İstanbul’a dokunan bir proje. Deprem 

Farkındalık Projesi, insanların dikkatini çekecek 

şekilde kurguladığımız bilinçlendirici video içeriklerinden 

oluşuyor. Bu içerikleri, birçok ulusal mecrada 

yayınlayarak tüm İstanbul’a ulaşmayı hedefliyoruz. 

İGDAŞ deprem konusunda başka projeler 

yürütüyor mu? 

İGDAŞ olarak uzun yıllardır depreme karşı projeler 

geliştiriyoruz. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli 

Rasathanesi ve TÜBİTAK iş birliği ile Deprem Risk 

Azaltım Sistemi’ni hayata geçirdik. Deprem sonrası 

gaz akışını otomatik olarak kesebilecek kabiliyette 

olan bu akıllı sistemle erken uyarı sistemini entegre 

ederek hassas ölçüme dayalı teknolojik geliştirme 

ve güncellemeleri hayata geçirdik. 

“DEPREM KIYIYA 

ULAŞMADAN İSTANBUL’UN 

DOĞAL GAZINI 

KESEBİLECEĞİZ” 

Deprem Erken Uyarı Sistemi, Kandilli Rasathanesi’nin 

Marmara kıyılarında bulunan deprem 

sensörleri ve İGDAŞ’ın ana kumanda merkezi 

arasında 7/24 veri akışı sağlıyor. Meydana gelen 

deprem, veri transferi yoluyla afetin kıyıya 

ulaşmasından 5-10 saniye önce Marmara 

kıyılarındaki alıcılar üzerinden İGDAŞ’ın ana 

kumanda merkezine aktarılıyor. Yer hareketlerini 

algılayan 850 kayıt cihazı sayesinde 

deprem alarmının hemen ardından tüm istasyonlardan 

yapılan doğal gaz dağıtımı anlık olarak 

kesilebiliyor. Biz bu sistem sayesinde tüm 

İstanbul’un gaz akışını depremin kıyıya ulaşmasından 

5-10 saniye önce kesebilme kabiliyetine 

sahibiz. Böylelikle deprem esnasında 

doğal gaz hatlarında meydana gelebilecek hasarlarından 

kaynaklı ikincil felaketlerin önüne 

geçmiş oluyoruz. 

Yine bu sistem, “deprem oldu, gazı kestik ama 

en çok hasar nerede? Öncelikli nereye müdahale 

edeceğiz?” gibi sorulara cevap üretiyor. 

Ayrıca gerçek zamanlı deprem riski haritaları 

oluşturma ve bu haritaları acil müdahale ekipleri 

ile paylaşma gibi afet yönetimine dair kritik 

bir görevi de yerine getiriyor. Sistem sayesinde 

depremden sonraki 15 dakika içerisinde 

otomatik olarak üretilen hasar öngörü raporu 

ilgili tüm personelimize ulaşıyor. 7/24 esasına 

göre çalışan İGDAŞ’ın acil müdahale ekiplerine 

online olarak ulaşan bu raporlar, deprem sonrası 

doğal gaz altyapısı ve bina üst stokunda 

oluşabilecek muhtemel hasarları gösteriyor. 

Böylece ilgili personelimiz, bölgesel ve noktasal 

olarak nereye müdahale edeceğini öngörebiliyor 

ve buna göre harekete geçebiliyor. 


Enerjimizi ülkemizin gençlerine 

olan inancımızdan alıyoruz 

Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve dava arkadaşlarının, 19 Mayıs 1919’da 

çaktıkları ilk kıvılcımın enerjisinden aldığımız ilhamla çalışmaya devam ediyoruz. 

19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik 

ve Spor Bayramı Kutlu Olsun!

SEKTÖRDEN 


“Yabancı yatırımcı, maç oynanırken 

kural değişikliğini sevmez” 

GÜYAD Başkanı Cem Özkök, GES YEKA ihalelerinde fiyatların oldukça aşağı düşeceğini ve 30 kuruşların altı 

olacağını tahmin ettiklerini söyledi. Yatırımların devam etmesi için stabil bir ekonomik ortamın önemine 

dikkat çeken Özkök, “Ancak Türkiye’de bazen kurallar, yatırım kararı alındıktan sonra değişiyor. Oysa 

özellikle yabancı yatırımcılar maç oynanırken kural değişikliği yapılan yerleri tercih etmez” diyor… 

Yenilenebilir Enerji Yatırımcıları Derneği GÜYAD 

Başkanı Cem Özkök, genel kurullarının ardından gazetecilerle 

çevrimiçi bir toplantıyla bir araya geldi. 

Türkiye’de GES YEKA ihalelerinin sonucu alındığında 

rakamların epey aşağı düşeceğini belirten Cem Özkök, 

“İlk YEKA ihalesinin 6,99 dolar/centlik fiyatından 

aşağıda olacak. YEKA ihalesinde rakam vermem 

doğru olmaz ama 30 kuruşların altı olacağını tahmin 

ediyoruz. Yani 3 centin de aşağısında olacak” ifadesini 

kullandı. Özkök, 1000 MW rüzgar ihalesinin de 

gündemde olduğunu söyleyerek, 6-7 ay sonra teklif 

toplanacağı tahmininde bulundu. 

Bir şemsiye dernek olmak istediklerini ve bu 

kapsamda isim ve logo değişikliğine gittiklerini hatırlatan 

Özkök, yeni yönetimin olarak ilk icraatlarının 

Enerji Bakanlığı ziyareti olduğunu söyledi. Bakanlığa, 

yatırımcılardan gelen talepler doğrultusunda yapılacak 

YEKA yarışlarına ilişkin öneriler sunduklarını 

belirten Özkök, “Şartnamede bir eskelasyon oranı 

var. Biz eskelasyon başlangıç tarihini teklif verdiğimiz 

tarih olarak alalım, açık eksiltme yapacağımız 

fiyat eskilasyonlu fiyat olsun dedik. Ve dilekçemizi de 

sunduk” dedi. Öneri ile fizibıl fiyat önerileriyle projelerin 

atıl kalmamasını sağlamayı amaçladıklarını 


kaydeden Özkök, “Türkiye’de maç başladıktan sonra 

kural değişiyor. Böyle şeyler olmasa, ekonomik dalgalanmalar 

olmasa yatırımcı önünü görebilecek” 

dedi. 

“Yabancı yatırımcı stabil ortam ister” 

Enerji sektöründe yatırımcılar için sürdürülebilir 

bir piyasa ortamının şart olduğuna değinen Özkök, 

“Türkiye’de maç oynanırken çok fazla kural değişiyor. 

Yatırımcı, bazı konularda daha uzun vadeli planlar 

yapmak istiyor. Bu enerji 

gibi uzun soluklu projeler için 

olmazsa olmaz. Bu konuda 

belirsizliğin ortadan kalkması 

hem maliyet kısmında hem de 

karar verme kısmında yatırımcının 

elini rahatlatacaktır” diye 

konuştu. 

“Bu YEKA ihalesinden 

sonra ikinci bir ihale daha yapılabilmesi 

için daha stabil bir 

ortamda olmamız gerekir. Şu 

anda dalgalı bir ekonomik ortamdayız, 

suların durulması 

lazım. Bu süreçte bizim de gemiyi 

limana çekip suların durulmasını beklememiz 

lazım. Kredi faiz oranları çok yüksek olduğundan 

yatırımcı önünü göremiyor ve yabancı yatırımcı da 

bu nedenle çekingen kalıyor” diyen Özkök, şu uyarılarda 

bulundu: Maç başladıktan sonra kural değiştirilmesi 

fizibilitenizdeki gider kalemlerinizden birinin 

ciddi şekilde artmasına neden oluyor. Ne yabancı ne 

de Türk yatırımcı bu değişiklilerden hoşlanıyor. Yeni 

YEKA için daha stabil bir ortamın beklenmesi gerekiyor. 

“Depolama yatırımı için alım garantisi 

verilmeli” 

Depolama taslağıyla ilgili görüşlerini ilgili kurumlara 

bildirdiklerini belirten Özkök, mevcut yönetmelik 

taslağı geçerse Türkiye’de kimsenin depolamaya 

yatırım yapmayacağına dikkat çekti. Özkök, 

“Yönetmelik taslağı ‘depoladığın elektriği YEKDEM 

kapsamında satamazsın’ diyor. 

Bu durum fizibilite ve finansman 

bulma açısından 

sorun yaratacak ve yatırımcıyı 

engelleyecektir. Depolamaya 

alım garantisi vermezseniz yatırımcı 

depolama yapamayacaktır” 

ifadesini kullandı. 

Türkiye’nin güneşte 7 bin, 

rüzgar enerjisinde 9 bin megavat 

kurulu güce sahip olduğunu 

belirten Özkök, “Türkiye 

yenilenebilir enerjide henüz 

emekleme aşamasında. Temiz 

enerjiye daha fazla yatırım yapmamız gerekiyor. Bu 

alanda hızla gelişen teknolojiler maliyetleri de aşağı 

çekiyor. Rüzgarda 25 bin megavat, güneşte 50 bin 

megavat seviyelerine geldiğimizde enerjide gerçek 

ucuzluğu göreceğiz. Ama gidilecek çok yol var. Burada 

asıl önemli olan depolama. Depolama teknolojileri 

ile hızlı bir ilerleme göreceğiz” ifadelerini kullandı. 


ETKİNLİK 


Yenilenebilir enerji, sanayi devriminden bu yana 

en yüksek payına 2021’de ulaşacak 

IICEC tarafından düzenlenen, “Dünyada ve Türkiye’de Yenilenebilir Enerjinin Bugünü ve Yarını” 

başlıklı webinarda Türkiye’nin yenilenebilir enerji üretiminde önemli bir büyüme kaydettiği, 

önümüzdeki 5 yılda dünyada yenilenebilir enerjiye yapılan yatırımların 2 kat artmasının 

beklendiği dile getirildi. Yenilenebilir enerjinin bu yılsonunda yüzde 7’lik beklentinin çok üzerinde 

büyüyerek yüzde 18’e dayanacağı belirtildi… 

Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji 

ve İklim Merkezi (IICEC) tarafından düzenlenen, 

“Dünyada ve Türkiye’de Yenilenebilir Enerjinin Bugünü 

ve Yarını” başlıklı webinar çevrimiçi yapıldı. 

Webinar, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, 

Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti 

Başkanı Güler Sabancı ve Uluslararası Enerji Ajansı 

(IEA) Başkanı Dr. Fatih Birol’un katılımlarıyla gerçekleşti. 

Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri 

Fakültesi (MDBF) Dekan Yardımcısı Selmiye 

Alkan Gürsel moderatörlüğünde düzenlenen webinarın 

açış konuşmasını yapan Sabancı Üniversitesi 

Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, 

“Salgın sürecinden geçtiğimiz bu zorlu dönemde, 

yine online olarak bir araya geliyoruz. Bilimin ışığında, 

bu günleri de en kısa zamanda atlatacağımıza 

inanıyorum. Bilimsel yaklaşımlar ve teknoloji, enerji 


sektörünün hem bugününe hem de geleceğine hazırlanmak 

için elimizdeki en önemli araçlar. Belirsizliklerin 

olduğu bu dönemde, ekonomik, çevresel 

ve sosyal alanlarda sürdürülebilirliği güçlendirmeye 

yönelik stratejiler, planlamalar, yatırımlar, teknolojiler, 

işbirlikleri ve görüş alışverişleri büyük önem 

taşıyor” dedi. 

Türkiye’nin enerji sektöründe pek çok alanda 

büyük adımlar attığını söyleyen Sabancı, sözlerini 

şöyle sürdürdü: Enerji arz güvenliği ve çeşitlendirmesi, 

enerjide ithalat yoğunluğunun azaltılması, 

piyasaların daha rekabetçi konuma gelmesine yönelik 

çalışmalar, enerji arz-talep zincirinde verimliliğin 

artırılması, enerji teknolojilerinin geliştirilmesi 

ve yaygınlaşması gibi birbirlerini tamamlayan pek 

çok konuda, önemli gelişmelerin devam edeceğini 

görüyoruz. Türkiye yenilenebilir enerjiden elektrik 

üretiminde önemli bir büyüme kaydetti. Yenilenebilir 

enerjiye dayalı kurulu güç bakımından Avrupa’da 

lider ülkeler arasındaki konumumuzun pekiştiğini 

görüyoruz. Teknolojiyi de odağına alan yenilenebilir 

enerjide büyüme perspektifinin, ülkemizin enerji arz 

güvenliği, çevresel performansı, katma-değeri yüksek 

sanayileşme fırsatları başta olmak üzere, pek 

çok alanda, çok boyutlu faydaları olacak.” 

“Emisyonların hızla artması endişe verici” 

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Dr. Fatih 

Birol konuşmasında 2020 yılında salgının birçok 

olumsuz etkisi olduğunu hatırlatarak 2021 yılına 

ilişkin önemli değerlendirmeler paylaştı: 

Salgının en büyük etkisi insan sağlığına olan 

olumsuz etkisi elbette. Ama aynı zamanda dünya 

ekonomisinde çok büyük düşüş gördük. Hemen her 

ülke bu ekonomik buhrandan payını aldı. 2021 yılında 

ise ekonomik beklentiler pozitife döndü. İnsanların 

salgına karşı, iklim değişikliğine, temiz ve sürdürülebilir 

enerjiye doğru yönelimin artacağı beklentisi 

oluştu. Biz bu beklentilere ihtiyatla yaklaştık. Çünkü 

insan davranışları kadar enerji politikaları, enerji 

teknolojileri, ekonomik maliyetleri gibi faktörlerin 

önemli olduğunu düşündük. 2021 yılında ilk üç aydaki 

gerçekleşmeleri biliyoruz ve bu yıl dünyadaki 

emisyon artışlarının çok hızlanacağını, tarihteki en 

büyük ikinci emisyon artışı olacağını düşünüyoruz. 

Avrupa, Japonya, ABD, Çin, birçok ülke emisyonları 

2050’de sıfıra getireceğini taahhüt ettiğini, beklenti 

emisyonlarda düşüş olması yönünde ama rakamlara 

bakınca taahhütlerle gerçekleşmeler arasında 

giderek büyüyen bir uçurum olduğunu görüyoruz. 

Emisyonların hızla artması iklim değişikliği açısın- 


dan endişe verici.” 

“Karamsar diyebileceğimiz bu tabloda güzel bir 

haber var, yenilenebilir enerji bütün dünyada hızla 

büyümeye devam ediyor” diyen Birol, “2021’de yenilenebilir 

enerjinin payının dünyada yüzde 30’a çıkacağını 

düşünüyoruz. Bu, sanayi devriminden bu yana 

en büyük oran. Bunun iki nedeni var, biri hükümetlerin 

verdiği teşvikler. İkincisi maliyetlerin düşmesi. 

Yenilenebilir enerjideki büyümenin artarak hızlanmasını 

bekliyoruz” dedi. Türkiye’nin enerji sektöründeki 

en büyük başarılarından birinin yenilenebilir 

enerjide dev adımlar atmış olması olduğunu belirten 

Birol, Türkiye’nin yenilenebilir enerji potansiyelinin 

çok fazla olduğuna işaret etti. 

Yenilenebilir enerji Türkiye’de gençlik 

çağında 

Webinar’ın onur konuğu olan Enerji ve Tabii Kaynaklar 

Bakanı Fatih Dönmez, küresel ekonominin 

Kovid-19 salgınının gölgesinde ciddi bir darboğazdan 

geçtiğini belirterek “Böylesine bir hercümercin 

içinde büyüyerek çıkan nadir sektörlerden biri yenilenebilir 

enerji oldu. Yenilenebilir enerji sektörü 

Kovid-19 krizini alt etti desek çok da yanlış bir değerlendirme 

yapmış olmayız. Sektör, krizin yarattığı 

olumsuzluklara karşı bir nevi antikor geliştirdi” dedi. 

Türkiye’nin toplam kurulu gücünün 97 bin MW 

seviyesini geçtiğini ve bu yıl 100 bin MW’ın aşılacağını 

öngördüğünü belirten Bakan Dönmez, sözlerini 

şöyle sürdürdü: Son 20 yılda kurulu güçte yaşanan 

üç katlık artışta özel sektör yatırımlarının payı büyük. 

Bugün kamunun elektrik üretimindeki payı yıllık 

ortalama yüzde 15-20 civarında. Özellikle 2011 

sonrası özel sektör tarafından yapılan yıllık kurulu 

güç yatırımları, kamunun yıllık kurulu güç yatırımlarını 

geride bıraktı. Bugün kurulu gücümüzün, yüzde 

52,3’lük kısmı yenilenebilir enerji kaynaklarından 

oluşuyor. 2011 yılında yüzde 25,4 olan yenilenebilir 

kaynakların elektrik üretimimizdeki payı, 2019 yılında 

yüzde 43,9; 2020 yılında ise yüzde 42,4 oldu. 

2021 yılının ilk 3 ayında devreye aldığımız kurulu gücün 

yüzde 98’ini yenilenebilir kaynaklar oluşturdu. 

2020 yılında yenilenebilir kurulu gücünde dünyada 

12’inci, Avrupa’da beşinci sıraya yükseldik. 2002- 

2020 döneminde yenilenebilir enerji kurulu gücünü 

en çok artıran dünyada dokuz, Avrupa’da dördüncü 

ülke olduk.” 

Enerji teknolojilerinde Türkiye’yi önemli bir 

Ar-Ge ve inovasyon üssüne dönüştürmek ve bu alanı 

katma değeri yüksek bir ihracat kalemi haline getirmek 

hedeflerini de vurgulayan Bakan Dönmez, “Türkiye’nin 

yenilenebilir enerji hikâyesi, bugün gençlik 

dönemini yaşıyor diyebiliriz. Her geçen gün daha dinamik, 

daha hareketli, daha fazla paydaşın yer aldığı 

bir sektör haline geliyor. Elektrik üretiminde yenilenebilir 

enerji ve enerji verimliliğinin ağırlıkta olduğu 

küresel bir düzende, bizler de pozisyonumuzu buna 

uygun şekilde almak durumundayız” dedi. 


Yerel, Ulusal ve Küresel 

Yeşil Düzen için... 

IRENEC 2021 

11. ULUSLARARASI 

%100 YEN‹LENEB‹L‹R 

ENERJ‹ KONFERANSI 

20-22 MAYIS 2021 

Yenilenebilir Enerji topluluğu, yeşil ve 

sürdürülebilir bir gelecek vizyonuyla hızla 

büyüyor ve gelişiyor. EUROSOLAR Türkiye’nin 

rolü, bu hareketi desteklemek, en iyi 

uygulamaları paylaşmak için ve bölgesel, 

ulusal, küresel düzeylerde etkinleştirici 

politikaları teşvik etmek için bir platform 

sağlamaktır. 

11. Uluslararası %100 Yenilenebilir Enerji 

Konferansı, yarın hayatımızı etkileyebilecek 

yeni teknolojileri ve yenilikleri teşvik etmek 

için küresel yenilenebilir enerji trendleri 

etrafında konferans konularını yeniden 

düzenledi. Yenilenebilir Enerji Entegrasyonu, 

Avrupa Yeşil Düzeni, Enerji Dönüşümü 

2050 ve Yenilenebilir Enerji Teknolojileri ve 

Uygulamaları bu yılın ana konuları olacak. 

Bilgi birikiminizi derinleştirmek ve tecrübelerinizi 

paylaşmak için IRENEC 2021 Online’a katılın! 

www.irenec.org • www.eurosolar.org.tr • www.poweringcommunities.org

ŞİRKETLERDEN… 

Avrupa yakasında elektrik 

tüketiminin lideri Esenyurt 

BEDAŞ, salgının gölgesinde geçen 2020 yılına dair verilerini paylaştı. BEDAŞ Genel Müdürü Yiğit, İstanbul Avrupa 

yakasında elektrik tüketiminin bir önceki yıla göre yüzde 3,7 gerilediğini açıkladı. Meskenlerde kullanımın yüzde 

7.2 arttığını belirten Yiğit, “Bölgemizde 484 bini aşkın abonesiyle ilk sırada yer alan Esenyurt, tüketimde de yine 

birinciydi. 2020 yılında Esenyurt’ta toplam elektrik tüketimi 2 milyar 503 kWh seviyesinde gerçekleşirken Avrupa 

yakasındaki elektrik tüketiminin yüzde 10’u bu bölgeden geldi” dedi… 

Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin (BEDAŞ) her yıl 

düzenli olarak açıkladığı “Yılın Enleri Raporu”, 2020 

yılında Kovid-19 salgınının elektrik tüketimindeki etkisini 

gözler önüne serdi. Mart 2020 itibarıyla Türkiye’de 

de görülen Kovid-19 salgının yayılmasını engellemek 

için alınan önlemler mesken, ticarethane 

ve sanayi abonelerinin elektrik tüketimlerine farklı 

yansıdı. Uzaktan çalışma ve uzaktan eğitimin yanı 

sıra sokağa çıkma kısıtlamalarının da etkisiyle 2020 

yılında mesken abonelerinin elektrik tüketimi yüzde 

7,2 artarken diğer abone gruplarında düşüşler yaşandı. 

BEDAŞ’ın verilerine göre 2019 yılında toplam 

26.9 milyar kilovatsaat (kWh) olan İstanbul Avrupa 

yakasındaki elektrik tüketimi, yüzde 3,7’lik bir gerilemeyle 

25.9 milyar kWh’a indi. 2019 yılında Türkiye’de 

toplam 303.3 milyar kWh olan elektrik tüketimi 

ise 2020’de yine salgının etkisiyle 304.8 milyar 

kWh’ta kaldı. Yıl içinde toplam tüketimin yüzde 8,5’i 

Türkiye’nin en kalabalık bölgesi İstanbul’un Avrupa 

yakasından geldi. 

“Yılın En”leri-2020 Raporu’nu açıklamak için gazetecilerle 

online toplantıda bir araya gelen BEDAŞ 

Genel Müdürü Murat Yiğit, “Dünya, daha önce benze- 


ine tanık olmadığımız bir dönemden geçiyor. Hepimizin 

hayatını bir şekilde etkileyen salgın sürecinde 

abonelerimizin sağlığını korumak için hızlı aksiyon 

aldık. Abone grupları bazında tüketimde yaşanan 

değişime göre iş planlarımızı yeniledik. Bu süreçte 

pek çok kişi evden çalışırken çocuklarımız da uzaktan 

eğitim aldı. Biz de tüketicilerimizin enerjisiz kalmaması 

için bakım ve yatırım kaynaklı kesintilerin 

yüzde 80’ini gece 00.00-06.00 saatlerine kaydırdık. 

Şirket olarak nihai hedefimiz müşterilerimize kesintisiz 

ve kaliteli elektrik dağıtım hizmeti sunmak. 

Bu yönde attığımız adımlarla geçen yıla göre kişi 

başı ortalama kesinti süresinde yüzde 39, kişi başı 

ortalama kesinti sayısında ise yüzde 9,6 iyileşme 

yakaladık. İşin doğası gereği sıfır arıza ve kesintinin 

olamayacağı malum. Ancak amacımız arıza sayı ve 

sürelerini olabilecek en düşük seviyelere çekmek” 

diye konuştu. 

Mayıs ayında tüketim yüzde 21,9 düştü 

BEDAŞ Genel Müdürü Yiğit’in detaylarını paylaştığı 

“Yılın Enleri Raporu”na göre 2013 yılında özelleştirme 

süreci tamamlanan BEDAŞ’ın o tarihte toplam 

abone sayısı 3 milyon 715 bin iken 2020 yılı sonunda 

bu rakam 5 milyon 236 bine ulaştı. Aradan geçen dönemde 

1.5 milyon yeni abone sisteme dahil olarak 

elektrik hizmeti almaya başladı. Salgının etkisinde 

geçen 2020 yılında BEDAŞ’ın abone sayısı artmaya 

devam etti ve toplam 71 bin 257 yeni abone geldi. 

Bu arada 2020 yılında Avrupa yakasında en yüksek 

tüketim, salgının henüz Türkiye’de görülmediği 

tcak ayında yaşandı. Hava koşullarının da etkisiyle 

Ocak 2020’de Avrupa yakasında 2 milyar 560 milyon 

kWh elektrik tüketildi. Yılın en çok elektrik tüketildiği 

günü ise 8 Ocak Çarşamba’ydı. Mart ayından itibaren 

Türkiye’yi de etkisi altına alan salgınla birlikte 

mtüketim rakamları da hızla düşmeye başladı. Yılın 

en düşük elektrik tüketimi mayıs ayında gerçekleşti. 

Mayıs 2019’da 2 milyar 128 milyon kWh tüketen Avrupa 

yakasında bu rakam Mayıs 2020’de 21,9’luk bir 

düşüşle 1 milyar 662 milyon kilovatsaat seviyesine 

geriledi. Yılın en düşük tüketimi de Ramazan Bayramı’nın 

ikinci gününe denk gelen 25 Mayıs günü oldu. 

Esenyurt’un abonesi de tüketimi de yüksek 

Raporda ilçe bazında elektrik tüketim rakamlarına 

da yer verilirken Avrupa yakasında 484 bini 

aşkın abonesiyle ilk sırada yer alan Esenyurt, tüketimde 

de yine birinciydi. 2020 yılında Esenyurt’ta 

toplam elektrik tüketimi 2 milyar 503 kWh seviyesinde 

gerçekleşirken Avrupa yakasındaki elektrik 

tüketiminin yüzde 10’u bu bölgeden geldi. Esenyurt’u 

1 milyar 345 milyon kWh ile Bağcılar, 1 milyar 302 

milyon kWh ile de Küçükçekmece izledi. Yıl içinde en 

düşük tüketim Çatalca, Esenler ve Güngören’de yaşandı. 

Geçmiş yıllarda ön sıralarda yer alan Beyoğlu, 

yıl boyunca pek çok işletmenin kapalı olmasının da 

etkisiyle en düşük tüketimin yaşandığı ilçeler arasında 

dördüncü oldu. 

4. Uygulama döneminde 5 milyar TL’ye 

yaklaşan yatırım 

Raporda şirketin yaptığı yatırımlar da paylaşıldı. 

Buna göre, 2013-2020 yılları arasında İstanbul Avrupa 

yakasına yaptığı yatırımların toplamı 3.3 milyar 

TL’yi aşan BEDAŞ; bu kapsamda 16 bin 431 kilometre 

hat tesisi, 134 bin 578 adet alçak gerilim ve 

orta gerilim enerji nakil hattı ve aydınlatma direği, 

173 bin 873 adet aydınlatma armatürü, 876 yeni 

trafo merkezi ve 1.037 adet de trafo merkezine yatırım 

yaptı. Şirket bölgeye 2021 yılı içerisinde 1.2 

milyar TL, dördüncü uygulama dönemini kapsayan 

2021-2025 yıllarında ise toplam 5 milyar TL’ye yakın 

yatırım yapmayı planlıyor. 

ARIZA SÜRE VE 

SAYISINDA İYİLEŞME 

Avrupa yakasındaki elektrik alt yapısını güçlendiren 

BEDAŞ’ın yaptığı yatırımlar, arıza ve kesintilerde 

de büyük düşüş getirdi. Geçen yıl Avrupa yakasındaki 

kişi başı ortalama kesinti süresi 1.300 iken 

bu rakam yüzde 39 iyileşmeyle 2020’de 793 olarak 

gerçekleşti. Ayrıca geçen yıl 12,93 olan kişi başı ortalama 

kesinti sayısı ise 2020’de yüzde 9,6 düşüş 

göstererek 11,69 oldu. 

Alınan bu sonuçlar müşteri memnuniyetine de 

yansıdı. Salgın dönemi boyunca çalışmalarına ara 

vermeden devam eden BEDAŞ’ın müşterilerinin sorunlarına 

hızla çözüm üretme gayreti, 2020’de çağrı 

merkezi rakamlarında kendini gösterdi. 2019’da 

çağrı sayısı 3 milyon 259 bin iken bu rakam yüzde 

16’lık bir iyileşmeyle 2020’de 2 milyon 735’e geriledi. 


İNOVASYON 

Esen Erkan 

Boğaziçi Üniversitesi, 

geleceğin pilleri “lityum-sülfür 

bataryaları” araştıracak 

TÜBİTAK Rusya Temel Araştırmalar Kurumu (RFBR) ile İkili İşbirliği Programı kapsamında desteklenmeye 

hak kazanan Boğaziçi Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Damla Eroğlu 

Pala’nın projesi, geleceğin pilleri olarak görülen lityum-sülfür bataryaların daha uzun ömürlü olabilmesi 

için batarya performansıyla elektrolit tasarımı arasındaki ilişkiyi araştıracak. Rusya’dan Ufa Kimya 

Enstitüsü (Ufa Institute of Chemistry) ile iş birliği içinde yürütülecek projenin üç yıl sürmesi planlanıyor… 

Cep telefonlarından bilgisayarlara ve elektrikli 

araçlara kadar kullanılan mevcut en gelişmiş batarya 

tipinin lityum-iyon bataryalar olduğunu belirten 

Doç. Dr. Damla Eroğlu Pala, henüz gelişmekte 

olan lityum-sülfür bataryaların ise beş kat daha 

fazla enerji depolayabileceğini vurguluyor. Pala, “Lityum-sülfür 

bataryalar henüz ticari olarak erişilebilir 

değil, ancak çok gelecek vaadediyor; çünkü bir lityum-iyon 

bataryadan beş kat daha fazla teorik özgül 

enerji gösteriyor ve daha düşük maliyetli olma 

potansiyeline sahip” diyor. 

Konuyla ilgili yapılan açıklamaya göre, lityum-sülfür 

bataryaların aktif madde olarak sülfürü 

kullanması da üretim maliyetini düşürüyor. Lityum-iyon 

bataryalarda aktif madde olarak kobalt bazlı pahalı 

malzemeler kullanılıyor ve bunlar sadece belirli 


ülkelerin kontrolü altında. Oysa lityum-sülfür 

bataryalarda kullanılan sülfür hem doğada çok 

bulunuyor hem de ucuz ve toksik etkileri yok. 

Doç. Dr. Pala, lityum-sülfür bataryaların 

daha yüksek enerji depolama kapasitesine sahip 

olduğu için özellikle elektrikli arabalarda ve 

güneş ve rüzgar enerjisinden üretilen elektriğin 

depolanmasında kullanılabileceğini de ekliyor. 

Elektrolitte çözünebilir moleküller 

batarya ömrünü kısaltıyor 

Bütün avantajlarına rağmen lityum-sülfür 

bataryaların günümüzde kullanılamamasının 

sebebi ise çok uzun ömürlü olmayışları. Lityum-sülfür 

bataryalarda katotta çok sayıda ara 

reaksiyon oluşuyor ve bu reaksiyonlar sonucunda 

da elektrolitte çözünebilen lityum polisülfid 

denen moleküller ortaya çıkıyor. Bu moleküller 

anotla katot arasında polisülfid mekik 

mekanizması denilen bir taşınma mekanizmasına 

giriyor, bu da bataryanın kapasitesini çok 

hızlı kaybetmesine ve döngü ömürlerinin çok 

kısa olmasına neden oluyor. 

Bu sorunun bataryaların elektrolit tasarımlarını 

değiştirerek çözülebileceğini belirten 

Doç. Dr. Pala, projede neler yapacaklarını 

ise şöyle açıklıyor: Bahsettiğimiz reaksiyon ve 

polisülfid mekik mekanizmaları hem elektrolit 

miktarı hem de elektrolitte kullanılan solvent 

ve tuz tipinden çok etkileniyor. Bizim yapmak 

istediğimiz aslında elektrolitin içindeki solvent 

ve tuzun özelliklerinin ve elektrolit miktarının 

bu mekanizmaları nasıl etkilediğini karakterize 

edebilmek. Bunun için birçok farklı türde elektrolit 

deneyerek bataryanın performansının nasıl 

etkilendiğine bakacağız. 

Lityum-sülfür bataryaların 

ticarileşebilmesi için yol gösterici olacak 

Araştırma yöntemlerinin hem modelleme 

hem de deneysel çalışmalar içerdiğini belirten 

Doç. Dr. Damla Eroğlu Pala, “Deneysel olarak 

elektrolitin özelliklerinin, kompozisyonunun ve 

miktarının bataryanın içindeki reaksiyon mekanizmaları 

ve batarya performansını nasıl etkilediğini 

karakterize edeceğiz ve bu deneylerden 

elde ettiğimiz sonuçları geliştireceğimiz kuantum 

kimyası ve elektrokimyasal modellerle birlikte 

değerlendireceğiz,” ifadelerini kullandı. 

Tesla’nın güneş 

enerjisi ürünleri 

Powerwall ev 

bataryasıyla 

birlikte satılacak 

Bloomberg’ten yapılan haberde, Tesla’nın güneş 

enerjisi ürünlerini tek parça halinde satacağı ve paket 

içinden bir parçanın ayrıca satılamayacağı açıklandı. 

Geçtiğimiz ay Electrek, Tesla’nın güneş panelleri ve çatı 

tipi güneş enerjisi ürünleri olmayan Powerwall siparişlerini 

almayı bıraktığını bildirmişti. 

Powerwall Amerika’da son derece popüler bir ürün 

haline gelirken markanın üretim adedini ve hızını artırmak 

istese bile talebe yetişmekte zorluk yaşadığı 

biliniyor. Şirket, yalnızca birkaç ayda pil paketinin fiyatını 

iki kez artırırken ürünü diğer Tesla ürünlerine bağlayarak 

satın alma yollarını sınırlamak gibi bir çözüm 

bulmuş oldu. 

Geçtiğimiz aya kadar Powerwall olmadan güneş 

panelleri ve çatı tipi ürünleri sipariş edebilirken artık 

Tesla’nın ev enerji ürünleri yalnızca enerji üretimi (güneş 

çatı ve panelleri) ve enerji depolama (Powerwall) 

ile birlikte bir paket olarak satılacak. Evsel elektrik üretiminde 

güneş enerjisinin olmazsa olması bataryalar 

ve Powerwall maliyeti düşünüldüğünde Tesla’nın güneş 

enerjisi siparişlerinin iyi bir parçası olacağı görülüyor. 

Tesla güneş enerjisi ürünleri ile ilgili siparişlerine 

diğer güneş enerjisi tesisatçılarıyla da ortaklık kuruyor. 


GTC ve HSB, yerli 

yüzer güneş 

santrali tasarladı 

GTC Güneş Sanayi ve HSB Marine 4 yıldır birlikte 

yaptıkları Ar-Ge çalışmaları sonucunda tasarımı, 

mühendisliği, üretimi yerli yüzer güneş enerji santrali 

adasını Pendik Marina’da kurdu. GTC’den yapılan 

açıklamaya göre; ada 375 m2 su alanı kaplıyor, toplamda 

41 KWp gücünde güneş paneli barındırıyor. Adanın 

yapım teknolojisi ve tasarımı dünyada uygulanan yüzer 

Ges teknolojilerinden çok farklı ve yeni buluş içeriyor... 

GTC Güneş Sanayi Yönetim Kurulu Başkanı Çiğdem 

Besen tasarımla ilgili şu açıklamalarda bulundu: Çin ve 

Japonya’daki yüzer GES’lerin yüzdürücü aksamı yüksek 

yoğunluklu plastikten yapılıyor, delinmediği sürece batmıyor 

ancak çok ince gövdeli. O nedenle sudaki yabancı 

cisimler tarafından delinme riski var. Ayrıca çok hafif, tek 

panel taşıyan ufak hafif yüzdürücü parçaların birbirlerine 

çoklu sağlanmasıyla oluşuyor, bu nedenle çok oynak ve 

dalgaya, rüzgara dayanımı sınırda. 

Yerli sistemde yüzdürücülerin fiber ve gerektiğinde 

beton olduğunu belirten Besen, “Fiber plastikten 

daha kalın, delinmeye karşı daha dayanıklı. Ayrıca 

yerli sistemde bu birbirinden bağımsız uzun fiber 

yüzdürücüler panelleri taşıyan bir üst çelik karkas 

tarafından birbirlerine bağlanıyorlar ve en fazla her 

3 metrede birleşim yerleri esnek, tek ve stabil bir 

ada oluşturuyorlar. Sistemin rüzgara ve dalgalara 

karşı dayanıklılığı yüksek, alabora olma riski çok 

daha az” açıklamasında bulundu. 

Yüzer platformun üzerinde kullanılan çelik mekanik 

altyapı sayesinde güneş panellerini bu platformun 

üzerine aynen karada uygulandığı şekilde 

yüksek verim sağlayacak 25 derece eğimde yerleştirebildiklerini 

ifade eden Besen, Çin ve Japonya’da 

uygulanan sistemde güneş panellerinin 5-15 derece 

arasındaki açılarda konabildiğini ve çok hafif yüzdürücülerin 

düşük rüzgar yükü kat sayısı nedeniyle 

çoğu zaman en fazla 12 dereceye garanti verdiğini 

belirtti. Besen’e göre, 12 derece eğimde bir güneş 

paneli bizim boylamlarımızda 25 derece eğimde konulan 

aynı güneş paneline göre yıl bazında laklayık 

%2.5 daha az elektrik üretebiliyor. 

Çift yüzlü paneller ve elektrik verimi 

Çin ve Japonya’da uygulanan sistemlerde kullanılan 

güneş panellerinin tek yüzlü ve arkaları plastik 

kaplı standart panellerden oluştuğunu belirten Besen: 

“Haliyle bir tek önden topladıkları ışıkla elektrik 

üretiyorlar. 375m2 ye sığabilen tek yüzlü panellerle 

12 derece eğimdeki plastik yüzdürücülü sistem 41 

kw gücüyle İstanbul koşullarında en iyi panelle en 

fazla yılda 54 MWs elektrik üretir” dedi. 

Tasarlanan bu sistemde kullanılan tüm güneş 

panelleri çift camlı panellerden oluşuyor. İklime 

karşı dayanıklılıkları yüksek, 6 bin saat nem ve yaşlanma 

testlerinden, tuz testinden de seviye 6 olarak 

geçmiş bu panellerin çerçevesiz olması korozyon 

problemini de ortadan kaldırıyor. En az 25 yıl su üzerinde 

çalışabilecek paneller olarak ön plana çıkıyor. 


Apple’ın güneş enerjisi tesisinde 

Tesla’nın ürettiği piller kullanılacak 

Teknoloji devi Apple’ın ABD’nin California eyaletinde 

büyük bir güneş enerjisi depolamam tesisi inşa 

ettiği ve depolama için pillerin Elon Musk’ın CEO’su 

olduğu Tesla’dan satın alınacağı açıkladı. Ülkedeki 

en büyük enerji depolama projelerinden biri olarak 

görülen “California Flats” adlı tesisin bir gün içinde 7 

bin eve güç sağlamaya yetecek kadar enerji dağıtabileceği 

ifade edildi. 

Apple, Mart 2021’de “California Flats” adlı yeni 

güneş enerjisi depolama projesine başladığını duyurmuştu. 

Bununla birlikte şirketin, aynı eyalette 130 

megawatt’lık bir güneş enerjisi çiftliği daha bulunuyor. 

iPhone üreticisinden yapılan açıklamada, inşa 

edilecek olan yeni tesisin geliştirmenin daha fazla 

enerjiyi depolamasına ve gerektiğinde dağıtmasına 

izin vereceğini söyledi. Buna göre, tesis bir gün için 

7 bin eve güç sağlamaya yetecek kadar elektriği dağıtabilecek 

ve saatte 240 megawatt enerji depolayabilecek. 

Basına sızan belgelerde ise Apple’ın geçen yıl 

Monterey County Denetçiler Kurulu’na sunduğu 

planlama belgelerinde, bu enerjiyi “megapack” adı 

verilen 85 Tesla lityum iyon pil kullanarak depolayacağı 

yer aldı. Tesla ve Apple, ABD basınında yer 

alan haberler ilişkin yorum yapmadı ancak Monterey 

County’nin planlama şefi, Apple’ın, Tesla’nın 

pillerini kullanacağını doğruladı. Daha çok elektrikli 

arabaları ile tanınan Tesla, 2019 yılında megapack 

adlı bataryasını basına sürdü. Batarya, büyük ölçekli 

enerji depolama projeleri için uygun bir ürün olarak 

lanse edildi. 

Öte yandan, bazı uzmanlar tarafından Apple’ın 

“megapack” seçimi ilginç bulundu. İki şirket şu anda 

birebirde rakip olmasa da ilerleyen süreçte bu değişebilir. 

Çünkü Apple kısa bir zaman sonra kendi 

elektrikli otomobilini piyasaya sürmeyi amaçlıyor. 


ANALİZ 

CEO’lar 2022’ye kadar normale dönüş beklemiyor! 

KPMG, Ocak-Mart 2021 tarihleri arasında yaptığı ankette, iş süreçlerinin ne zaman ve nasıl normale 

döneceği konusunda beklentileri araştırdı. Araştırma sonuçlarına göre CEO’lar kısa vadede normalleşme 

beklemiyor. CEO’lar ofise dönmek için nüfusun yüzde 50’den fazlasının aşılandığını görmek istiyor… 

Kovid-19 salgınının başlamasıyla birlikte ‘ne 

zaman normale dönüleceği, işlerin ne zaman düzeleceği 

ve yeni çalışma sistemleri” gibi konularda 

raporlar ve araştırmaların periyodu da sıklaştı. 

Bazı araştırmalarda üst düzey yöneticiler, bu yıl için 

olumlu görüş bildirirken bazılarında da daha temkinli 

bir yaklaşım ortaya çıkıyor. Son olarak KPMG 

tarafından yapılan rapor, geçen ay yayımladığımız 

“CEO’lar bu yıl büyüme bekliyor” sonucuyla çelişiyor. 

Elbette yapılan araştırmanın metodolojisi de sonuçları 

etkiliyor ancak ortak kanı, bu yılın da salgının 

gölgesinde geçeceği yönünde. 

KPMG’nin 2020 başındaki CEO Araştırması ve 

2020 yazındaki Covid-19 Özel CEO Araştırması’ndan 

sonra bu yılın ilk üç ayında yeniden iş liderlerinin 

nabzını tuttu. 11 ülkeden 500 CEO ile gerçekleştirilen 

2021 CEO Outlook Pulse anketinde, dünyanın 

en güçlü şirketlerini yöneten iş liderlerinin ‘normale 


dönüşü’ nasıl gördüğü ve nasıl 

planladığı araştırıldı. 

Araştırma, yeni gerçekliğe 

hazırlanan CEO’ların en 

önemli parametresinin ‘aşıya 

erişim potansiyeli’ olduğunu 

gösteriyor. CEO’lar normale 

dönüş için 2020 yazına göre 

daha net ve orta vadeli bir 

stratejiye sahip. Ancak küresel 

iş liderlerinin yüzde 45’i bu 

yıl normale dönüş beklemiyor. 

CEO’lara göre ekonominin ve 

iş düzeninin normalleşmesi 

2022’den önce mümkün görünmüyor. 

2022’deki bu normalleşmenin 

de eskisinden 

hayli farklı olacağı görüşü 

ağırlık kazanıyor. 

Araştırma sonuçlarını değerlendiren 

KPMG Türkiye 

Başkanı Murat Alsan, “Pandeminin 

başındaki ani belirsizlik 

ve şiddetli değişim üzerinden 

bir yıl geçti. CEO’lar yönettikleri 

işletmeleri istikrara kavuşturacak 

temelleri attılar. 

Araştırmaya göre, çok az iş 

lideri normale hızlı bir dönüş 

olacağı görüşünde. Büyük çoğunluğu 

normal iş düzenine 

geçmenin biraz daha vakit 

alacağını düşünüyor. Bu nedenle 

en yakın tarih 2022 çıkıyor. 

Ofislere dönüş konusunda 

eğilimin değiştiğini görüyoruz. 

CEO’lar ofislere dönüşle 

ilgili önemli bir karar almadan 

önce iş gücünün virüse karşı 

korunduğundan emin olmak 

istiyor. Aşılamanın başlaması, 

işletmelerini yeni gerçekliğe 

hazırlayan liderlere iyimserlik 

sağlıyor. Ancak CEO’lar yine 

de operasyonlarını, tedarik 

zincirlerini ve çalışanlarını etkileyebilecek 

ve aşı kıtlığı yaşayabilecek 

kilit pazarlar için 

senaryolar çalışıyor” dedi. 

CEO'LAR NORMALE DÖNMEK İÇİN ÇALIŞIYOR AMA... 

2021 CEO Outlook Pulse Araştırması’ndan öne 

çıkan bazı başlıklar şöyle: 

Küresel ekonominin en büyük şirketlerinin 

yöneticileri, normale dönüş ve normalin yeni kuralları 

planlarına çalışıyor ancak iş gücünün Covid-19 

aşısına erişememesi stratejilerin yeniden 

ele alınmasını zorunlu kılıyor. CEO’ların yüzde 31’i 

2021’de normale dönmeyi bekliyor, yüzde 45’i normalleşmenin 

2022’de başlayacağını düşünüyor, 

yüzde 24’ü ise işlerin sonsuza kadar değiştiğini 

söylüyor. 

İşe dönüşte ilk kriter aşı 

Her 10 iş liderinden dokuzu, yani araştırmaya 

katılanların yüzde 90’ı, büyük çoğunluğun sağlığını 

korumak için aşı olan çalışanlarından aşılandıklarına 

dair bildirimde bulunmalarının isteneceğini 

belirtiyor. 

Liderlerin yüzde 21’i müşterilerine ve ziyaretçilerine 

tesislerine ya da ofislerine girişte aşı olup 

olmadıklarını sormayı planlıyor. 

CEO’ların yüzde 26’sı pandemi sona erene ka- 


dar uluslararası seyahatlere çıkmayacağını söylüyor. 

Yöneticilerin yüzde 61’i personelin ofise dönmesini 

istemeden önce başarılı aşılama sonuçlarını 

beklemek niyetinde. Şirket liderlerinin yüzde 

76’sı önemli pazarlardaki hükümetlerin işletmeleri 

normale dönmeye teşvik etmesini bekleyecek. 

CEO’ların yüzde 34’ü ise aşı güvenliği hakkında 

yanlış bilgilerden ve çalışanların bundan etkilenerek 

aşı yaptırmama olasılığından endişe duyuyor. 

Ofislerin küçülmesi askıda mı? 

Küresel CEO’lar, ülkeler salgından çıktıkça işlerin 

yüz yüze başlaması ihtiyacını yeniden değerlendiriyor. 

CEO’ların şirketlerinin fiziksel ayak izini 

küçültme iştahında altı ay öncesine göre keskin bir 

düşüş var. Salgın kontrol altına alındığında ofislere 

dönüş eğilimi artıyor. 

CEO’ların yalnızca yüzde 17’si pandeminin sonucu 

olarak ofis alanlarını küçültmek istediğini 

söylüyor. Ağustos 2020’de bu oran yüzde 69’du. Bu 

rakam ya ofislerin bu sürede küçüldüğünü ya da 

stratejilerin değiştiğini gösteriyor. 

Bununla birlikte aşıya erişim konusunda tereddütler 

var. CEO’ların yüzde 55’i çalışanlarının 

Covid-19 aşısına erişiminden endişeli. Bu da çalışanların 

iş yerine ne zaman döneceği konusundaki 

planlamaları etkiliyor. 

Uzaktan çalışmada hibrit model 

Küresel yöneticiler iş gücünün tamamen uzaktan 

çalışması konusunda ölçülü bir yaklaşım gösteriyor. 

CEO’ların yüzde 30’u Covid-19 sonrası çoğu 

personelin haftada 2-3 gün uzaktan çalıştığı hibrit 

bir model düşünüyor. Yüzde 21’i ağırlıklı olarak 

uzaktan çalışan yetenekleri işe almak istiyor. Bu 

oran geçen yılki araştırmada yüzde 73 çıkmıştı. 

Siber güvenlik yeniden bir numara 

Kilitlemeler sırasında norm haline gelen uzaktan 

çalışma nedeniyle veri güvenliği riskleri yeniden 

yükselişte. Ağustos 2020’de tehditler arasında 

beşinci sırada bulunan siber güvenlik, 2021’in başında 

ilk sıraya çıktı. CEO’lar gelecek üç yıl boyunca 

büyümelerini ve operasyonlarını etkileyecek en 

önemli risk noktası olarak siber güvenliği görüyor. 

Bu yıl CEO’ların yüzde 52’si veri güvenliği önlemlerine 

öncelik vererek, yüzde 50’si müşteri 

odaklı teknolojilere odaklanarak ve yüzde 49’u video 

konferans ve mesajlaşma yetenekleri gibi dijital 

iletişime bağlı kalarak dijital teknolojilere daha 

fazla harcama yapmayı planlıyor. 

Ayrıca, dijital yeteneklerini artırmak için çeşitli 

yollar arayacaklar, çünkü yüzde 61’i önümüzdeki 

üç yılda birleşme ve satın alma iştahlarının, esas 

olarak müşteri deneyimlerini veya değer önerilerini 

dönüştürmek için dijital teknoloji edinme arzusundan 

kaynaklanacağını belirtiyor. 


SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK 

Kentler sürdürülebilirlik için yarışacak 

WWF-Türkiye, 2021 Uluslararası Tek Dünya 

Kentleri Yarışması’nın Türkiye ayağını 

başlatıyor. Tek Dünya Kentleri 10. yılında 

şehirleri iklim ve sürdürülebilirlik için hedef 

ve eylemlerini ortaya koymaya davet ediyor… 

2021 Uluslararası Tek Dünya Kentleri Yarışması 

Türkiye ayağı başlıyor. Şehirler iklim ve sürdürülebilirlik 

için hedef ve eylemlerini ortaya koymaya 

çağrılıyor. Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF-Türkiye), 

Uluslararası Tek Dünya Kentleri Yarışması’nın 

(TDKY) 2021-2022 döneminin Türkiye ayağını başlatıyor. 

İki yılda bir düzenlenen Tek Dünya Kentleri 

Yarışması’nın öncelikli hedefi, kentlerde iklim dostu 

dönüşümü teşvik etmek ve çevresel sürdürülebilirlik 

hedefleri doğrultusunda yol alan kentleri öne 

çıkararak toplumsal farkındalık oluşturmak. Yarışmaya 

katılan kentlerin kamuoyuna açık olarak raporladıkları 

veriler uluslararası bir jüri tarafından 

gözden geçirilerek Paris Anlaşması’nın gezegenimizin 

atmosferinde sanayileşme sonrasında yaşanan 

ısı artışının 1.5 dereceyi geçmemesi hedefiyle 

uyumlu olup olmadığı değerlendirilecek. Ulusal ve 

küresel çapta öne çıkan şehirler, yarışmanın kazananları 

olarak ilan edilecek. 

WWF-Türkiye Genel Müdürü Aslı Pasinli dünyanın 

küresel iklim krizi açısından tarihi bir dönüm 

noktasında bulunduğunu belirterek “Bugün dünya 

nüfusunun yüzde 55’inin yaşadığı kentler küresel 

CO2 emisyonlarının da yüzde 70’inden fazlasından 

sorumlu. Bu açıdan baktığımızda açıkça görülüyor ki 

sürdürülebilir bir geleceğin anahtarları kentlerin ve 

yerel yönetimlerin elinde. Yerel yönetimlerin, kentlerin 

sahip olduğu dinamizmi harekete geçirerek, 

kent sakinleri için doğa dostu ve sürdürülebilir bir 

gelecek yarışının ön saflarında yer alması gerekiyor. 

Amacımız yerel yönetimlerin, kent sakinlerinin refahını 

yükseltirken tek ve biricik gezegenimizin ekolojik 

sınırlarını gözetecekleri ‘Tek Dünya Kentleri’nin 

kurulmasına katkı sağlamak” dedi. 

Yıl sonuna kadar 1000 şehrin başvurusu 

bekleniyor 

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 

Sekretaryası da Kasım 2021’de İskoçya’nın 

Glasgow kentinde düzenlenecek 26. BM İklim Konferansı 

(COP26) çerçevesinde, kapsayıcı ve dirençli iklim 

eylemini uygulamaya koymaya kararlı bir şehirler 

koalisyonu oluşturmayı amaçlıyor. 2021 sonuna 

kadar 1000 şehrin sürece dahil edilmesi hedefleniyor. 

Tek Dünya Kentleri, BM’nin “Sıfıra Doğru Şehir 

Yarışı Girişimi”nin de ortağı. 

Geçen yıl Türkiye’den beş şehir katıldı 

Tek Dünya Kentleri Yarışması’nın önceki dönem 

küresel ölçekte kazananları, Meksiko, Meksika 

(2020); Uppsala, İsveç (2018); Paris, Fransa (2016); 

Seul, Güney Kore (2015); Cape Town, Güney Afrika 

(2014) ve Vancouver, Kanada (2013) oldu. Tek 

Dünya Kentleri Yarışması’nın 2019-2020 dönemine 

Türkiye’den 5 kent dahil olurken, Denizli ve İzmir 

yarışmada finale kaldı. Teknik raporlamada Türkiye 

birincisi olan Denizli, aynı zamanda küresel ölçekteki 

“Kentimi Seviyorum” iletişim kampanyasında da 

dünyadaki 54 kent arasında sosyal medya üzerinden 

yapılan halk oylamasında en yüksek desteği elde 

eden ikinci kent oldu. 


YÖNETİM & İK 

Üst düzey yöneticilerin yüzde 

40.6’sı “ekonomi kötü” diyor 

Kovid-19 salgını son bir yıllık süreçte, çalışma hayatını ve dünya ekonomisini büyük ölçüde etkiledi ve 

dönüştürmeye başladı. İnsan kaynakları firması Wyser, yaşanan tablonun yansımasını ölçümlemek 

üzere, Türkiye’deki firmalar da dahil Avrupa, Asya ve Amerika’daki 500’den fazla yöneticiyle yaptığı özel 

araştırmanın sonuçlarını yayınladı. Salgında hangi sektörlerin nasıl etkilendiği, yöneticilerin gelecek 

beklentileri, salgının şirketlere etkisi, firma ve markaların ayakta kalma stratejileri, yakın gelecekteki 

yetenek yönetimi gibi çok sayıda parametrenin değerlendirildiği araştırmadan elde edilen veriler, gelecek 

yıllardaki yol haritasına da ışık tutacak nitelikte... 

İnsan kaynakları firması Wyser tarafından dünya 

çapında 500’den fazla yöneticinin katılımıyla yapılan 

araştırmaya göre, dünya genelindeki ekonomik 

toparlanma ancak 2021 sonunda tamamlanacak. 

Gelecek 6 aylık süreçte işe alım ihtiyaçlarının yüzde 

58.9 olacağı saptanan araştırmada işe alınacak kişilerin 

yüzde 65.3’ünün ise uzman pozisyonunda çalışanlardan 

oluşacağı anlaşıldı. Araştırmadan elde 

edilen verilere göre, şirketlerin yakın gelecekte ihtiyaç 

duyduğu yeni profesyonellerin uzmanlıklarının; 

yüzde 45.5’i danışmanlık, yüzde 34’ü satış ve yüzde 

33.3’ü araştırma alanında olacağı tespit edildi. Şirket 

yöneticileri, salgın döneminde ihtiyaç duyulan ilk 

5 yeni öğrenme yetkinliğini ise “uyum, liderlik, takım 

yönetimi, dijital beceriler ve duygusal zeka” olarak 

sıraladı. 


Ankete katılanların yüzde 40.6’sı, ekonominin 

durumunu hem salgın öncesinden hem de 2020 

ilkbaharının ortalamasından daha kötü olarak 

değerlendirirken, sadece yüzde 11.8’i mevcut durumun 

2020 ilkbaharından daha iyi olduğunu ve 

Kovid-19 salgınının ortaya çıkmasından bu yana 

stabil bir şekilde düzeldiğini dile getirdi. Katılımcıların 

yüzde 23.2’si ekonomik durumun 2020 ilkbaharından 

daha iyi olduğunu ancak Kovid-19 salgınından 

önceki dönemden daha kötü olduğunu, 

yüzde 24.4’lük kesim durumun 2020 ilkbaharından 

bu yana stabil ancak salgından önceki döneme göre 

daha kötü olduğunu düşünüyor. 

Salgın en çok moda sektörünü vurdu 

Araştırma kapsamında yöneticilerin düşüncelerinin 

hem yaşadıkları ülkelere göre hem de faaliyet 

gösterdikleri sektörlere göre değiştiği anlaşılırken, 

bununla birlikte birçok araştırma da salgının bazı 

sektörleri diğerlerinden daha fazla vurduğu, bazı 

sektörlere de fırsatlar sunduğunu ortaya koydu. Ankete 

katılan yöneticiler, Asya ve Amerika’nın, diğer 

bölgelere kıyasla bu krizden daha başarılı bir şekilde 

çıkacağını da belirtirken moda sektöründeki 

yöneticilerin yüzde 64.3’ü salgın döneminde işlerinin 

kötüye gittiğini söyledi. Finansal hizmetler, sigorta 

ve bankacılığın 2020 ilkbaharı ve salgın öncesi 

ortalamalardan daha kötü olduğunu dile getirenler 

yüzde 50 olurken, dört kişiden sadece biri toparlanmanın 

2022’den önce başlamayacağına inandığını 

vurguladı. 2021’in ilk çeyreğinde toparlanma olacağını 

düşünen yöneticilerin oranı yüzde 1.7, 2021 

ilkbaharında iyileşme olacağını düşünenler yüzde 

13.1, 2021 yaz dönemi diyenler yüzde 26.1, 2021 

sonu için düzelme olacağını öngörenler ise yüzde 

31.8 olurken, toparlanmanın 2022’de olacağını dile 

getirenler yüzde 27.3 olarak tespit edildi. 


En iyimserler Amerika’daki yöneticiler 

Salgının neden olduğu ekonomik krize karşı en 

iyimser olanlar ise Amerika’daki yöneticiler oldu. 

ABD’li yöneticilerin yüzde 86’dan fazlası 2022’de 

Kovid-19 ile uğraşmak durumunda kalınmayacağını 

düşünürken, bu oran Asya’daki yöneticilerde yüzde 

74.5, Batı Avrupa’da yüzde 73 olarak ortaya çıktı. 

Araştırma sonuçları iyimserlik hissiyatının da sektörler 

arasında farklılık gösterdiğini gözler önüne 

serdi. Krizden daha az zarar gören sektörler, geleceğe 

de en iyimser bakan iş kolları olurken, 2021 

başlarında krizin biteceğini öngören yöneticilerin en 

yüksek bilgi teknolojileri (yüzde 45.7) ve online perakende 

(yüzde 38.5) olarak sıralandı. 

Her 5 yöneticiden 1’i karamsar 

Araştırma kapsamında yöneticilerin birçoğu 

salgın öncesi döneme yeniden dönülebileceğine 

inandığı anlaşılırken, yüzde 14’lük dilimdeki bir grup 

ise salgının şirketlerini etkilemediğini belirtirken 

sadece yüzde 10’luk kısım Kovid-19 sayesinde işlerinin 

arttığını söyledi. İşlerinin artığını söyleyenler 

yüzde 10.6, nötr kaldığını belirtenler yüzde 13.8, 

önceki krizlere kıyasla daha düşük olduğunu belirtenler 

yüzde 23.2, toparlanmaya müsait yüzde 45.8, 

ciddi ve toparlanması imkansız diyenler ise sadece 

6.7 olarak sıralandı. 

Öte yandan Batı Avrupa’da, krizin etkisinden kurtulamayacaklarına 

inanan şirketlerin oranı yüzde 

8.2 olurken, bu oran Amerika ve Asya’da yüzde 1’in 

altında kaldı. Salgında en çok zarar gören sektör 

moda olurken, bu sektördeki yöneticilerin yüzde 

20’si, hiçbir şeyin eskisi gibi olamayacağını belirtti. 

Buna karşın BT sektörü yöneticilerinin yüzde 17.1’i 

sağlından olumlu etkilendiklerini söylemesi araştırma 

sonuçlarında dikkat çekti. Kovid-19 salgını nedeniyle 

ortaya çıkan krizden en çok kazanan sektör, 

katılımcıların yüzde 20’sine göre online perakende 

oldu. 

Şirket büyüklüğü olarak bakıldığında, 50’den az 

çalışanı olan her 10 şirketten birinin ve de 50’den 

fazla çalışanı olan 20 şirketten birinin, salgın kaynaklı 

kayıpları asla telafi edemeyeceği yönünde bir 

düşünceye sahip oldukları ortaya çıktı. 500 ve 1000 

arasında çalışana sahip şirketlerde kalıcı kayıp oranı 

olduğunu söyleyenler ise yüzde 22.2 olarak dikkat 

çekti. 

Eğitim öne çıktı 

Yöneticilerin kısıtlamalar esnasında büyük bir 

değişimin gerçekleştiğini fark ederek kendilerini 

eğitme fırsatı buldukları da araştırma sonuçlarından 

yansırken, katılımcılarımızın yüzde 62.3’ü bu 

fırsatlardan faydalandığını, yüzde 46.2’si özellikle 

de iletişim becerilerine, yüzde 45.8’i dijital ve BT 

becerilerine yüzde 39.5’i liderliğe yüzde 33.6’sı ekip 

yönetimine odaklandığını ifade etti. Bahar kısıtlamaları 

esnasında kendini eğiten yöneticilerin oranı 

yüzde 70 olurken, bu yöneticilerin de yüzde 50’sinden 

fazlasının her hafta bunu üç günden fazla süreyle 

yaptığı anlaşıldı. 


BAHAR AYLARINDAN EN ÇOK UMUDU OLAN ENERJİ SEKTÖRÜ 

Araştırma sonuçlarına göre şirketlerin yüzde 

30’undan fazlası salgın döneminde hiçbir yatırım 

yapmadı. 

Yatırım yapmaya karar veren şirketlerin yüzde 

29.3’ü yeni teknolojileri son varış noktası olarak 

gördü. 

Çalışan eğitimini tercih eden şirketlerin oranı yüzde 

22.7’de kaldı. 

Ankete katılan yöneticilerin yüzde 46.8’i çalıştıkları 

kuruma yatırım almadığını söyledi. 

En çok yatırım alanların yüzde 15’lik oranla iş geliştirme, 

yüzde 13.5’lik oranla da bilgi teknolojileri 

oldu. 

İş geliştirmeye yatırım yapanların yüzde 25.3’ü, 

25’ten az çalışanı olduğunu, yüzde 16.1’i 26 ile 50 

çalışanı olduğu dile getirdi. 

Yöneticilerin yüzde 35.7’si, şirketlerinin küçülmeye 

gittiğini belirtti. Küçülme en çok perakende 

(yüzde 60), moda ve lüks eşya (yüzde 50) ve imalat 

(yüzde 44.6) sektörlerinde ortaya çıktı. Büyük 

şirketler, küçük şirketlere kıyasla daha fazla küçülmeye 

gitti. 

100’den fazla çalışanı olan kuruluşların ortalama 

yüzde 41.4’ü küçülmeye giderken, küçük kuruluşlarda 

bu oran yüzde 31.9 seviyesinde ölçüldü. 

Ankete katılanların yüzde 55.9’una göre ortaya 

çıkan tablodan en çok uzmanların etkilendiği, bu 

grubu yüzde 24.7’lik oranla orta düzey yöneticilerin, 

yüzde 23.4 ile eksperlerin, yüzde 10’luk dilimde 

müdür ve ortakların, yüzde 6.7’lik kısımda ise 

üst düzey yöneticilerin takip ettiği anlaşıldı. 

Katılımcıların yüzde 58.9’u, şirketlerinin önümüzdeki 

6 ay içerisinde yeni profesyonelleri işe almayı 

planladığını belirtirken, İK yöneticileri arasında 

işe alma niyeti yüzde 60.5 olarak öne çıktı. İşe 

alma planlaması BT (yüzde 55.3), üretim (yüzde 

65.2) ve de KOBİ’ler (yüzde 62.7) olarak sıralandı. 

Salgın döneminde ihtiyaç duyulan beceriler şöyle 

sıralandı: Uyumluluk yüzde 51.2, liderlik yüzde 

41.4, ekip yönetimi yüzde 38.9, dijital beceriler 

yüzde 35.5, duygusal zeka yüzde 31.3, risk yönetimi 

yüzde 31, karar verme yüzde 30, zaman yönetimi 

yüzde 17.5, diğer yüzde 2.2 

Yöneticilerin yüzde 59.6’sı şirketlerine ve mevcut 

işlerine devam edeceklerine güvendiğini söylediler. 

Salgın öncesi dönemden daha az olsa da katılımcıların 

yüzde 12.6’sı, 2020 ilkbaharına kıyasla daha 

umutluyken, kalan yüzde 22.2’si 2020 ilkbaharına 

ve salgın öncesi döneme kıyasla daha az umutlu 

çıktı. 

En iyimser sektörler ise sırasıyla yüzde 78.6 ve yüzde 

73.3’ünün Kovid-19 salgınından öncesi kadar 

güvendiği enerji ve finansal hizmetlerle bankacılık 

sektörleri, ardından da imalat, bilişim ve ilaç sektörleri 

olarak sıralandı. 

2020 ilkbaharından daha umutlu yöneticilerin 

yüzdesi enerji sektöründe yüzde 78.6, finansal hizmetler 

ve bankacılık yüzde 73.3, üretim yüzde 67.4, 

BT’de yüzde 51.4, İlaç sektöründe yüzde 64 oldu. 

Yöneticilerin yüzde 37,9’u kısa vadede işlerini değiştirmeyi 

planlarken, yeni iş aramayanların yüzde 

57,5’i mevcut koşullarından memnun olduğunu 

söylüyor. Kalan yüzde 42,5’i de yeni iş adımı için 

doğru zaman olmadığını düşünüyor. 


İSTATİSTİK 

APLUS ENERJİ 

Katkılarıyla 

APLUS ENERJİ NİSAN 2021 ANALİZİ 

2021 yılı Nisan ayında gerçekleşen toplam 25.830 GWh elektrik üretiminin %75,1’i serbest 

üretim şirketleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Serbest üretim şirketlerinin üretimdeki payı, 

bir önceki aya göre 2,42 puan, geçen yılın aynı dönemine göre ise 3,15 puan azalmıştır. 

Serbest üretim şirketlerini %17,9 oranla EÜAŞ santralleri ve %4’le lisanssız santraller 

izlemektedir. Toplam üretimin %2,8’i İşletme Hakkı Devredilen Santraller, %0,2’si ise Yap- 

İşlet-Devret santralleri tarafından üretilmiştir 1 . 

APLUS ENERJİ NİSAN 2021 ANALİZİ 

TEİAŞ tarafından yayımlanan üretim verilerine göre, 2021 Nisan ayında termik santrallerin 

gerçekleşen toplam üretimdeki payı %52,18 olarak kaydedilmiştir. Yenilenebilir enerji 

kaynaklarından elde edilen elektrik üretiminin payı ise %47,82 olarak gerçekleşmiştir 4 . 

Gerçekleşen elektrik üretimi kaynak bakımından incelendiğinde ise 2021 Nisan ayında toplam 

üretimin %21,6 sının doğal gaz ve LNG santralleri tarafından gerçekleştirildiği görülmektedir. 

Barajlı hidroelektrik santraller, ilgili ayda toplam üretimin %19,5’ini karşılarken, akarsu tipi 

hidroelektrik santraller ise %11,6 oranıyla üretime katkıda bulunmuştur. İthal kömür 

santralleri nisan ayında toplam üretimin %13,1’ini karşılarken, yerli kömür santralleri ise 

%15,4 oranında katkı sağlamıştır. Yenilenebilir enerji santrallerinden rüzgar enerjisi 

santralleri toplam üretime %9, jeotermal ve güneş enerjisi santralleri 2 ise %7,7 oranında 

katkıda bulunmuştur. Diğer termik santrallerin 3 üretimdeki payı ise %2,1 olarak 

gerçekleşmiştir. 

1 

Veriler Yük Tevzi Bilgi Sistemi’nin yayımladığı Kamusal Raporlardan alınmıştır. 

2 

Jeotermal ve Güneş enerjisi santralleri “Diğer Yenilenebilir” olarak sınıflandırılmıştır. 

3 

Fuel-oil, nafta, motorin, LPG, lisanssız termik ve biyokütle santralleri diğer termik santraller olarak 

sınıflandırılmaktadır. 

2021 yılı Nisan 2020 ayında yılı Nisan gerçekleşen 

toplam 25.830 GWh elektrik tedir. Toplam üretimin %2,8’i İş- 

gaz ve LNG santralleri tarafından 

ayında 181,16 %4’le TL/MWh lisanssız olarak santraller gerçekleşen izlemek- 

ortalama piyasa lam takas üretimin fiyatı (PTF), %21,6 sının doğal 

2021 yılı Nisan ayında, bir önceki yıla göre %72,3 oranında artarak 312,15 TL/MWh olarak 

kaydedilmiştir. Bu dönemde gerçekleşen ortalama PTF, bir önceki aya göre (311,41 TL/MWh) 

üretiminin %75,1’i %0,2 serbest oranında üretim artış göstermiştir. letme Hakkı Devredilen Santraller, gerçekleştirildiği görülmektedir. 

şirketleri tarafından gerçekleştirilmiştir. 

Serbest Nisan üretim 2021’de şirketle- 

en yüksek günlük ralleri ortalama tarafından piyasa üretilmiştir takas fiyatı 1 . 29 Nisan gili Perşembe ayda toplam günü üretimin %19,5’ini 

%0,2’si ise Yap-İşlet-Devret sant- 

Barajlı hidroelektrik santraller, il- 

426,38 TL/MWh olarak gerçekleşirken; en düşük günlük ortalama PTF ise 4 Nisan Pazar günü 

rinin üretimdeki payı, bir önceki Gerçekleşen elektrik üretimi karşılarken, akarsu tipi hidroelektrik 

santraller ise %11,6 ora- 

229,95 TL/MWh olarak kaydedilmiştir. Piyasa takas fiyatları saatlik bazda incelendiğinde ise 

aya göre 2,42 puan, geçen yılın kaynak bakımından incelendiğinde 

günü saat ise 2021 09:00'da Nisan 15,40 ayında TL/MWh top- olarak gerçekleştiği nıyla üretime katkıda bulunmuş- 

en yüksek PTF değerinin 27 Nisan Salı günü saat 19:00’da 567,00 TL/MWh, en düşük PTF 

aynı dönemine değerinin göre ise ise 3,15 4 Nisan puan Pazar 

azalmıştır. görülmektedir. 

tur. İthal kömür santralleri nisan 

1 Veriler Yük Tevzi Bilgi Sistemi’nin 

Serbest üretim şirketlerini 

ayında toplam üretimin %13,1’ini 

yayımladığı Kamusal Raporlardan alınmıştır. 

%17,9 oranla EÜAŞ santralleri ve 

karşılarken, yerli kömür sant- 


%0,2 oranında artış göstermiştir. 

Nisan 2021’de en yüksek günlük ortalama piyasa takas fiyatı 29 Nisan Perşembe günü 

426,38 TL/MWh olarak gerçekleşirken; en düşük günlük ortalama PTF ise 4 Nisan Pazar günü 

229,95 TL/MWh olarak kaydedilmiştir. Piyasa takas fiyatları saatlik bazda incelendiğinde ise 

en yüksek PTF değerinin 27 Nisan Salı günü saat 19:00’da 567,00 TL/MWh, en düşük PTF 

değerinin ise 4 Nisan Pazar günü saat 09:00'da 15,40 TL/MWh olarak gerçekleştiği 

görülmektedir. 

2021 yılı Nisan ayında pik saatlerde 5 311,12 TL/MWh olarak gerçekleşen ortalama PTF, bir 

önceki ayın pik saatler ortalaması olan 322,32 TL/MWh’lik değere göre %3,5 oranında 

azalmıştır 6 . 

2020 yılı Nisan ayında pik dışı (off-peak) saatlerin PTF değeri ortalama 189,36,27 TL/MWh 

iken, bu değer 2021 yılı Nisan ayında %65,4 oranında bir artış kaydetmiş ve 313,18 TL/MWh 

olarak gerçekleşmiştir. 

4 

2021 Nisan verileri Yük Tevzi Bilgi Sistemi’nin yayımladığı 30 Nisan 2021 tarihli Kamusal Rapordan 

alınmıştır. 

ralleri 2020 ise yılı %15,4 Nisan oranında ayı içerisinde katkı toplam san ayında 19.131 termik GWh olan santrallerin elektrik talebi, (311,41 2021 TL/MWh) yılı Nisan %0,2 ayında oranında 

sağlamıştır. 

bir önceki 

Yenilenebilir 

yıla göre %33,91 

enerji 

oranında 

gerçekleşen 

artış göstererek, 

toplam üretimdeki 

25.617 GWh 

artış 

değerine 

göstermiştir. 

artmıştır 7 . 2020 

santrallerinden rüzgar enerjisi payı %52,18 olarak kaydedilmiştir. 

Yenilenebilir enerji kaynaklalük 

ortalama piyasa takas fiyatı 

Nisan 2021’de en yüksek gün- 

yılı Nisan ayında 26.570 MWh olarak ölçülen saatlik ortalama talep, 2021 yılı Nisan ayında 

santralleri toplam üretime %9, 

35.580 MWh olarak gerçekleşmiştir. 

jeotermal ve güneş enerjisi santralleri 

rından elde edilen elektrik üretiminin 

29 Nisan Perşembe günü 426,38 

2 ise %7,7 oranında katkıda 

bulunmuştur. Diğer termik santrallerin 

üretimdeki payı ise %2,1 

payı ise %47,82 olarak 

gerçekleşmiştir 4 . 

2020 yılı Nisan ayında 181,16 

TL/MWh olarak gerçekleşirken; 

en düşük günlük ortalama PTF 

ise 4 Nisan Pazar günü 229,95 

olarak gerçekleşmiştir. 

TL/MWh olarak gerçekleşen ortalama 

TL/MWh olarak kaydedilmiştir. 

TEİAŞ tarafından yayımlanan 

üretim verilerine göre, 2021 Ni- piyasa takas fiyatı (PTF), 

2021 yılı Nisan ayında, bir önceki 

yıla göre %72,3 oranında artarak 

Piyasa takas fiyatları saatlik 

bazda incelendiğinde ise en yüksek 

PTF değerinin 27 Nisan Salı 

2 Jeotermal ve Güneş enerjisi santralleri 

“Diğer Yenilenebilir” olarak sınıf- 

312,15 TL/MWh olarak kaydedilmiştir. 

Bu dönemde gerçekleşen MWh, en düşük PTF değerinin ise 

günü saat 19:00’da 567,00 TL/ 

landırılmıştır. 

ortalama PTF, bir önceki aya göre 4 Nisan Pazar günü saat 09:00’da 

3 Fuel-oil, nafta, motorin, LPG, lisanssız 

termik ve biyokütle santralleri 4 2021 Nisan verileri Yük Tevzi Bilgi 

15,40 TL/MWh olarak gerçekleştiği 

görülmektedir. 

diğer termik santraller olarak sınıflandırılmaktadır. 

tarihli Kamusal Rapordan 

Sistemi’nin yayımladığı 30 Nisan 2021 

2021 yılı Nisan ayında pik saalınmıştır. 


2020 yılı Nisan ayı içerisinde toplam 19.131 GWh olan elektrik talebi, 2021 yılı Nisan ayında 

bir önceki yıla göre %33,91 oranında artış göstererek, 25.617 GWh değerine artmıştır 7 . 2020 

yılı Nisan ayında 26.570 MWh olarak ölçülen saatlik ortalama talep, 2021 yılı Nisan ayında 

35.580 MWh olarak gerçekleşmiştir. 

2021 yılı Mart ayı sonunda 96,632 MW olan toplam kurulu güç değeri 452,2 MW’lık artışla 

2021 yılı Nisan ayı sonunda 97.084 MW olarak kaydedilmiştir. 

Toplam kurulu gücün %67,6’lık (65.626 MW) kısmını serbest üretim şirketleri oluştururken, 

EÜAŞ santrallerinin toplam kurulu güçteki payı %22,1 (21.425 MW) seviyesindedir 8 . Yap işlet 

devret santralleri %0,1’lik (129 MW), işletme hakkı devredilen santraller %2,9’luk (2.831 

MW) bir orana sahiptir. Lisanssız santrallerin toplam kurulu güç içindeki payı da %7,3 (8.078 

MW) olarak kaydedilmiştir. 

5 

Pik saatler 08:00-20:00 arasındaki saatleri, pik dışı saatler ise 20:00-08:00 arasındaki saatleri ifade 

eder. 

6 

Gün Öncesi Piyasası ortalama elektrik fiyatları hesaplamalarında kaynak olarak Enerji Piyasaları İşletme 

A.Ş. Piyasa Gelişim Raporları PTF ortalamaları kullanılmaktadır. 

7 

2020 ve 2021 yılları için saatlik veriler YTBS Genel Günlük İşletme Neticesi Raporları’ndan alınmıştır. 

atlerde 5 2021 311,12 yılı TL/MWh Nisan ayı sonunda olarak oluşan bu değer toplam 2021 kurulu yılı gücün Nisan %26,5’lik ayında kısmı rak gerçekleşmiştir. 

(25.697 MW) doğal 

gerçekleşen gaz ve ortalama LNG yakıt PTF, tipi santralleriyle bir %65,4 karşılanırken, oranında bir %23,9’luk artış kaydetmiş 

ve 313,18 Bu yakıt TL/MWh tiplerini %11,7’lik olarak (11.336 96,632 MW) MW oranla olan yerli toplam kurulu 

kısmı (23.213 2021 MW) yılı barajlı Mart hidrolik ayı sonunda 

önceki ayın santraller pik saatler tarafından ortalaması karşılanmaktadır. 

olan 322,32 kömür TL/MWh’lik 9 santralleri ve değere %9,3’lük gerçekleşmiştir. 

oranla (8.987 MW) ithal kömür santralleri güç izlemektedir. değeri 452,2 Akarsu MW’lık artışla 

tipi hidrolik santraller %8,4’lük bir orana (8.112 MW) sahipken, rüzgâr santralleri toplam 

göre %3,5 oranında azalmıştır 6 . 2020 yılı Nisan ayı içerisinde 2021 yılı Nisan ayı sonunda 

kurulu gücün %9,6’lık bir kısmını (9.294 MW) oluşturmaktadır 10 . Toplam kurulu gücün 

2020 yılı Nisan ayında pik dışı 

toplam 19.131 GWh olan elektrik 97.084 MW olarak kaydedilmiştir. 

%7,2’lik kısmı (6.999 MW) güneş talebi, enerjisi 2021 santralleri, yılı Nisan %1,7’lik ayında bir kısmı (1.624 MW) jeotermal 

(off-peak) 

enerji 

saatlerin 

santrallerinden 

PTF değeri 

Toplam kurulu gücün %67,6’lık 

oluşurken, 

önceki 

%1,9’luk 

yıla göre 

kısmı 

%33,91 

(1.822 

oranında 

MW) ise diğer termik santraller 11 

ortalama tarafından 189,36,27 oluşturulmaktadır. 

TL/MWh iken, 

(65.626 MW) kısmını serbest üretim 

şirketleri oluştururken, EÜAŞ 

artış göstererek, 25.617 GWh değerine 

artmıştır 7 . 2020 yılı Nisan santrallerinin toplam kurulu 

5 Pik saatler 08:00-20:00 arasındaki 

saatleri, pik dışı saatler ise 20:00- 

ayında 26.570 MWh olarak ölçülen 

saatlik ortalama talep, 2021 seviyesindedir 8 . Yap işlet devret 

güçteki payı %22,1 (21.425 MW) 

08:00 arasındaki saatleri ifade eder. 

yılı Nisan ayında 35.580 MWh ola- 

6 Gün Öncesi Piyasası ortalama 

elektrik fiyatları hesaplamalarında 

kaynak olarak Enerji Piyasaları İşletme 

A.Ş. Piyasa Gelişim Raporları PTF ortalamaları 

kullanılmaktadır. 

7 2020 ve 2021 yılları için saatlik veriler 

YTBS Genel Günlük İşletme Neticesi 

Raporları’ndan alınmıştır. 

8 Kaynak olarak TEİAŞ tarafından 

yayımlanan 30 Nisan 2021 tarihli Genel 

Günlük İşletme Neticesi raporu kullanılmaktadır. 

8 

Kaynak olarak TEİAŞ tarafından yayımlanan 30 Nisan 2021 tarihli Genel Günlük İşletme Neticesi raporu 

84 • Mayıs kullanılmaktadır. 

2021 • ENERJİ PANORAMA 

9 

Taş kömürü, linyit ve asfaltit santralleri yerli kömür santrali olarak sınıflandırılmaktadır. 

10 

Akarsu tipi hidrolik santrallere lisanssız hidrolik santraller de dahildir. 

11

2020 yılı Nisan ayında 2,954 milyar m 3 olarak kaydedilen toplam doğal gaz tüketimi, 2021 yılı 

Nisan ayında %60,4 oranında bir artışla 4,080 milyar m 3 olarak gerçekleşmiştir. Elektrik 

santrallerinde tüketilen doğal gaz miktarı 2020 yılı Nisan ayında 0,091 milyar m 3 iken bu 

miktar, 2021 yılının aynı döneminde %634,8 oranında artarak 0,672 milyar m 3 olarak 

kaydedilmiştir 12 . Elektrik santrallerinde tüketilen doğal gaz miktarının toplam doğal gaz 

tüketimine oranı 2020 yılı Nisan ayında %4,8 iken, bu oran 2021 Nisan ayında %16,5 olarak 

2020 gerçekleşmiştir yılı Nisan 13 ayında . 2,954 milyar m 3 olarak kaydedilen toplam doğal gaz tüketimi, 2021 yılı 

Nisan ayında %60,4 oranında bir artışla 4,080 milyar m 3 olarak gerçekleşmiştir. Elektrik 

santrallerinde tüketilen doğal gaz miktarı 2020 yılı Nisan ayında 0,091 milyar m 3 iken bu 

miktar, 2021 yılının aynı döneminde %634,8 oranında artarak 0,672 milyar m 3 olarak 

kaydedilmiştir 12 . Elektrik santrallerinde tüketilen doğal gaz miktarının toplam doğal gaz 

tüketimine oranı 2020 yılı Nisan ayında %4,8 iken, bu oran 2021 Nisan ayında %16,5 olarak 

gerçekleşmiştir 13 . 

10 Akarsu tipi hidrolik santrallere likurulu 

gücün %7,2’lik kısmı 

(6.999 MW) güneş enerjisi santralleri, 

%1,7’lik kısmı (1.624 MW) 

jeotermal enerji santrallerinden 

oluşurken, %1,9’luk kısmı (1.822 

MW) ise diğer termik santraller 11 

tarafından oluşturulmaktadır. 


milyar m 3 olarak kaydedilen toplam 

doğal gaz tüketimi, 2021 yılı 

Nisan ayında %60,4 oranında bir 

artışla 4,080 milyar m 3 olarak 

gerçekleşmiştir. Elektrik santrallerinde 

tüketilen doğal gaz miktarı 


milyar m 3 iken bu miktar, 2021 

yılının aynı döneminde %634,8 

oranında artarak 0,672 milyar 

m 3 olarak kaydedilmiştir 12 . Elektrik 

santrallerinde tüketilen doğal 

gaz miktarının toplam doğal gaz 

tüketimine oranı 2020 yılı Nisan 

ayında %4,8 iken, bu oran 2021 

Nisan ayında %16,5 olarak gerçekleşmiştir 

13 . 

santralleri %0,1’lik (129 MW), işletme 

hakkı devredilen santraller 

%2,9’luk (2.831 MW) bir orana 

sahiptir. Lisanssız santrallerin 

toplam kurulu güç içindeki payı 

da %7,3 (8.078 MW) olarak kaydedilmiştir. 

2021 yılı Nisan ayı sonunda 

oluşan toplam kurulu gücün 

%26,5’lik kısmı (25.697 MW) doğal 

gaz ve LNG yakıt tipi santralleriyle 

karşılanırken, %23,9’luk 

kısmı (23.213 MW) barajlı hidrolik 

santraller tarafından karşılanmaktadır. 

Bu yakıt tiplerini 

%11,7’lik (11.336 MW) oranla yerli 

kömür 9 santralleri ve %9,3’lük 

oranla (8.987 MW) ithal kömür 

santralleri izlemektedir. Akarsu 

tipi hidrolik santraller %8,4’lük 

bir orana (8.112 MW) sahipken, 

rüzgâr santralleri toplam kurulu 

gücün %9,6’lık bir kısmını (9.294 

MW) oluşturmaktadır 10 . Toplam 

12 

2021 yılı Nisan ayı Elektrik üretimi için tüketilen toplam doğalgaz miktarı, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar 

Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürlüğü raporlarından alınmaktadır. Yuvarlamalardan dolayı hesaplanan 

oranlarda farklılık bulunabilir. 

13 

2021 yılı Nisan için en son 25 Nisan verisi yayınlanmıştır. Bu sebeple artış oranları hesaplanırken 2020 

Nisan ayının da 25 günlük verisi kullanılmıştır. 

12 

2021 yılı Nisan ayı Elektrik üretimi için tüketilen toplam doğalgaz miktarı, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar 

Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürlüğü raporlarından alınmaktadır. Yuvarlamalardan dolayı hesaplanan 

oranlarda farklılık bulunabilir. 

13 

9 Taş kömürü, linyit ve asfaltit santralleri 

yerli kömür santrali olarak sınıf- 

2021 yılı Nisan için en son 25 Nisan verisi yayınlanmıştır. Bu sebeple artış oranları hesaplanırken 2020 


landırılmaktadır. 

sanssız hidrolik santraller de dahildir. 

11 Fuel-oil, nafta, motorin, LPG, lisanssız 

termik, kojenerasyon ve biyokütle 

santralleri diğer termik santraller 

olarak sınıflandırılmaktadır. 

12 2021 yılı Nisan ayı Elektrik üretimi 

için tüketilen toplam doğalgaz 

miktarı, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar 

Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürlüğü 

raporlarından alınmaktadır. Yuvarlamalardan 

dolayı hesaplanan oranlarda 

farklılık bulunabilir. 

13 2021 yılı Nisan için en son 25 

Nisan verisi yayınlanmıştır. Bu sebeple 

artış oranları hesaplanırken 2020 



SOSYAL MEDYA 

Geçtiğimiz ayın sosyal medyada yer 

alan başlıklarından seçmeler sizlerle...

Enerji Panorama Mayıs 2021

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?