27.12.2012 Views

Pawilon 4, Stoisko 14 - Forum Branżowe

Pawilon 4, Stoisko 14 - Forum Branżowe

Pawilon 4, Stoisko 14 - Forum Branżowe

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ISSN 1730-9522<br />

NR 1 (57) STYCZEŃ 2008<br />

AKTUALNE<br />

NORMY<br />

str. 26–30<br />

Krzysztof Zięba<br />

ALUMINIUM<br />

ROŚNIE SZYBCIEJ


4<br />

10<br />

<strong>14</strong><br />

17<br />

22<br />

35<br />

42<br />

51<br />

56<br />

58<br />

60<br />

GOŚĆ NUMERU<br />

Krzysztof Zięba, Metalplast Karo<br />

SONDA<br />

Jak minął rok<br />

OPINIE<br />

Dawno nie było tak dobrze<br />

REPORTAŻ<br />

Dwadzieścia lat minęło<br />

RYNKI ZAGRANICZNE<br />

Stolarka za oceanem<br />

PRZEGLĄD<br />

Systemy mocowań<br />

DREWNO<br />

Certyfi kacja FSC<br />

REALIZACJE<br />

Drugie życie elektrowni<br />

FINANSE<br />

Podatek od pożyczki<br />

FUNDUSZE UNIJNE<br />

Mazowsze dla przedsiębiorców<br />

PRAWO<br />

Upadek z wysokości<br />

FORUM BRANŻOWE – miesięcznik<br />

Wydawca:<br />

Centrum Informacji <strong>Branżowe</strong>j<br />

ul. Koniczynowa 2a, 03-612 Warszawa<br />

tel. (0-22) 424 06 46;<br />

tel./fax (0-22) 678 41 32<br />

e-mail: cib@okna-forum.pl<br />

www.okna-forum.pl<br />

Redaguje zespół: Anna Błaszczyńska<br />

(redaktor prowadząca, tel. 500 002 538),<br />

Hanna Czerska (przeglądy), Robert<br />

Klos (analizy rynkowe), Sylwia Melon<br />

(szkło), Magda Rocka (aktualności),<br />

Jan Stolczyk (drewno), Anna Kopeć<br />

(rynek niemiecki), Magdalena Piekarz<br />

oraz Aneta Jarosz (informacje).<br />

Rysunki: Jerzy Czapiewski<br />

Redakcja: tel. (0-22) 424 06 46,<br />

e-mail: redakcja@okna-forum.pl<br />

Reklama:<br />

tel./faks (0-22) 678 41 32,<br />

kom. 0-509 834 998<br />

e-mail: marketing@okna-forum.pl<br />

Prenumerata:<br />

tel./fax (0-22) 678 50 73, 678 41 32<br />

e-mail: prenumerata@okna-forum.pl<br />

Nakład: 3 300 egz.<br />

Skład i łamanie: Maciej Kiełkucki<br />

Za treść i formę materiałów reklamowych<br />

i promocyjnych Redakcja<br />

nie odpowiada.<br />

Na Słowacji, w Liptowskim Mikulaszu,<br />

uciąłem sobie ostatnio pogawędkę<br />

z właścicielką małego pensjonatu. Latem<br />

tego roku wymieniła stare, drewniane<br />

okna na nowe, z tworzywa, oklejone<br />

z zewnątrz na złoty dąb.<br />

– Ile u was takie okno kosztuje? – spytała,<br />

wskazując na duże dwudzielne okno<br />

o wymiarach 150 x 180 cm. Gdy na chybił-trafi<br />

ł rzuciłem cenę 1000 zł netto,<br />

odpowiedziała: – To i tak o połowę taniej<br />

niż u nas...<br />

A nie wykluczam, że wszystkie 20 okien,<br />

które wymieniła, i tak przyjechały z Polski, tyle że miejscowy sprzedawca<br />

źródła pochodzenia jej nie ujawnił, ale skasował akurat tyle, ile owa pani<br />

skłonna była zapłacić. I tym się chyba różnią dilerzy nie-polscy, od polskich,<br />

że okien nie rozdają, a starają się zarobić tyle, ile się w określonych warunkach<br />

da. I producent zadowolony, bo sprzedał, i diler, bo zarobił, i nawet<br />

owa pani, bo wierzy, że płacąc więcej ma również najlepsze okna na wiele,<br />

wiele lat.<br />

Na szczęście i u nas wraca rozsądek na rynek, o czym świadczą dobre wyniki<br />

fi rm w roku ubiegłym (str. 10). Dla producentów stolarki wróciły lata tłuste<br />

(str. 13), lecz jeśli nie wykorzystają ich na poszerzenie swojej oferty, choćby<br />

tak, jak radzi szef Metalplastu Karo (str. 4), to kolejny okres dekoniunktury<br />

może ich zaskoczyć dość zasadniczo. Może sprawić, że 20-lecia swojej fi rmy,<br />

czym może pochwalić się już Gerda (str. 17), nie uda się im fetować.<br />

Oby więc rozpoczęty właśnie rok 2008 sprzyjał w fi rmach okienno-drzwowych<br />

podejmowaniu śmiałych i trafnych decyzji strategicznych, umiejętnemu<br />

inwestowaniu z wykorzystaniem unijnych funduszy (str. 42) i realizacjom<br />

na miarę ikon polskiej architektury (str. 46). Czego w imieniu Redakcji,<br />

i Państwu, i nam wszystkim serdecznie życzę.<br />

Przed nami czas podsumowań minionego roku, zbierania ankiet z wynikami<br />

zakończonego właśnie okresu. Zebrane dane pozwolą na zaprezentowanie<br />

sytuacji w całej branży, na określenie, jaki był średni wzrost w poszczególnych<br />

segmentach, jakie miejsce w hierarchii producentów i dostawców zajmują<br />

poszczególne fi rmy. W tym miejscu zwracam się z prośbą do szefów<br />

wszystkich fi rm: odsyłajcie nam wypełnione ankiety, informujcie o swoich<br />

wynikach, podawajcie wielkości eksportu. Tylko w ten sposób, wobec ułomności<br />

państwowej statystyki, jesteśmy w stanie określić kondycję naszej<br />

branży, określić współczynniki i wskazać perspektywy, które pozwolą Wam<br />

podejmować trafne decyzje inwestycyjne oraz nakreślać plany sprzedaży.<br />

Ta wiedza ma Wam właśnie służyć, a „<strong>Forum</strong>” jedynie ją zbierze i przekaże<br />

w formie uporządkowanej. Zróbmy to wspólnie.<br />

Robert Klos<br />

W NASTĘPNYCH NUMERACH:<br />

Rzeczywiste nowości 2007<br />

Związkowe badanie okien<br />

Analiza rynku profi li aluminiowych<br />

VAT w 2008 roku<br />

Z wizytą u Marcina Trońskiego


FORUM BRANŻOWE<br />

GOŚĆ NUMERU<br />

Krzysztof Zięba<br />

lat 52, absolwent Politechniki<br />

Lubelskiej (rocznik 1982),<br />

do roku 1992 pracował<br />

w energetyce, następnie 4<br />

lata w fi rmie konsultingowej<br />

ProInvest Int. w Warszawie,<br />

zajmując się projektami<br />

restrukturyzacyjnymi.<br />

Od roku 1996 prezes zarządu<br />

Metalplast ERG-Ząbkowice,<br />

w latach 2000–2005 kierował<br />

zarządem Metalplast<br />

Częstochowa, a od roku<br />

2005 pełni funkcję prezesa<br />

zarządu Metalplast Karo<br />

w Bielsku-Białej, która<br />

przejęła w roku 2007 spółkę<br />

Metalplast Złotów.<br />

Miłośnik gór, znawca<br />

Beskidów, gdzie wraz z żoną<br />

spędza każdą wolną chwilę.<br />

Sylwestry także spędza w górach.<br />

Żonaty, trójka dzieci.<br />

4 styczeń 2008<br />

ALUMINIUM ROŚNIE SZYBCIEJ<br />

rozmowa z Krzysztofem Ziębą, prezesem zarządu Metalplast Karo<br />

Co fachowiec od okuć robi w grupie fi rm spod znaku<br />

aluminium?<br />

A czy sądzi pan, że aluminiowe okna i drzwi nie potrzebują<br />

okuć? Zaproszony zostałem przed dwoma laty przez kierownictwo<br />

Grupy Kęty do zorganizowania segmentu akcesoriów<br />

do systemów aluminiowych i nie ukrywam, że traktuję<br />

to jako projekt mojego życia, do którego przymierzałem się<br />

od wielu lat. Nie było bowiem do tej pory w Polsce fi rmy,<br />

która dostarczałaby kompleksowo akcesoria do systemów<br />

aluminiowych. Postanowiliśmy w Karo tę lukę wypełnić, kierując<br />

ofertę do wszystkich systemodawców w Polsce. Robimy<br />

narożniki, łączniki do aluminium, izolatory do systemów<br />

ciepłych, profi le pomocnicze z PCW, zaślepki, wypełnienia<br />

do systemów ppoż., elementy gipsowe, elementy ze stali<br />

nierdzewnej i wszystko to, co jest niezbędne do „uzbrojenia”<br />

konstrukcji aluminiowej. Wykonujemy również narzędzia,<br />

które pozwalają na szybki i sprawny montaż fasady.<br />

A najważniejsze jest to, że doradzamy bezpośrednio u producenta,<br />

jak daną fasadę wykonać, jakie elementy zastosować,<br />

by była mocna, trwała, a praca nad nią pochłaniała jak<br />

najmniej sił i czasu.<br />

Co znaczy: dla wszystkich systemodawców?<br />

Czy nie ma w tym konfl iktu interesów dla waszej<br />

Grupowej spółki, Aluprofu?<br />

Metalplast Karo jest niezależne od Aluprofu. Owszem, jesteśmy<br />

w jednej grupie kapitałowej; Aluprof jest obecnie<br />

naszym największym odbiorcą, ale oferta nasza skierowana<br />

jest do całego rynku, do każdego systemodawcy. Specjalizujemy<br />

się w takim zakresie, z którego może korzystać każdy<br />

system aluminiowy. Na przykładzie Ponzio, gdzie sprzedaż<br />

w ostatnim roku podwoiła się pod względem wartościowym<br />

widać, że współpraca może się rozwijać harmonijnie,<br />

niezależnie od innych spółek Grupy Kęty. Tu nie ma konfl iktu<br />

interesów, tak jak nie ma ich w tłoczni, która wykonuje przecież<br />

zlecenia i Reynaersa, i Ponzio, i Aluprofu.<br />

Czy doradzając wykonawcom, zauważacie zwiększone<br />

zainteresowanie producentów okien i drzwi<br />

ślusarką aluminiową?<br />

Owszem, da się zauważyć, że wszyscy więksi producenci<br />

stolarki PCW otwierają się na aluminium. W zasadzie każdy,<br />

kto chce mieć silną pozycję na rynku, stara się mieć pełną<br />

ofertę. Wystarczy spojrzeć na Drutex czy Sokółkę, które<br />

mają i PCW, i aluminium, i drewno. Bo w walce rynkowej<br />

nie chodzi dzisiaj o rodzaj materiału, z jakiego robi się okno,<br />

ale o klienta, który już wie, czy chce okna z drewna, czy PCW,<br />

czy też z aluminium. Warto więc mieć każdy z tych materiałów<br />

w ofercie, aby nie przeoczyć nikogo, kto już do nas trafi .<br />

Także dzięki temu rynek się rozwija.<br />

Jak bardzo w ostatnich latach rosną obroty w segmencie<br />

aluminium?<br />

Szacuję, że przyrosty obrotów sięgają 30 proc. rocznie.<br />

A już z całą pewnością projekt Euro 2012 spowoduje,<br />

że ta dynamika jeszcze bardziej się zwiększy. Zwiedzałem<br />

ostatnio nowoczesny stadion w Neuchatel w Szwajcarii<br />

i jestem pod wrażeniem tego miejsca. To nie jest już obiekt<br />

sportowy, jaki znamy z Polski. Ten stadion to ogromne<br />

centrum biurowe, handlowe, rozrywkowe, gdzie pod trybunami<br />

znajduje się pełna infrastruktura dla sklepów, biur,<br />

punktów usługowych i restauracji. W ten sposób wykorzystano<br />

mnóstwo aluminium, stali i PCW; sprzedano systemy<br />

elewacyjne, przegrody wewnętrzne oraz drzwi o wartości<br />

wielu milionów euro. Każdy taki stadiom jest więc dla naszej<br />

branży dużą szansą na zwiększenie sprzedaży. I oby takich<br />

obiektów powstawało jak najwięcej.<br />

Na takim stadionie raczej nie widać miejsca na klasyczne<br />

okna, jest to więc szansa dla aluminium<br />

i stali…<br />

Zgoda, lecz jeżeli nie możemy tam dostarczać okien, to spróbujmy<br />

sprzedać drzwi, witryny albo coś innego. Szczególne<br />

miejsce zajmuje tu aluminium: fasady i przegrody. Dzisiaj<br />

już nie tylko wielkie stadiony czy drapacze chmur, ale byle<br />

salon, byle biurowiec czy choćby sklep – każdy z nich ma jakiś<br />

element fasady lub stolarki aluminiowej. To nie jest już materiał<br />

ekskluzywny, ale masowo stosowany element stolarki<br />

w budynkach i błędem byłoby pomijanie go w planach biznesowych.<br />

Z tego też chyba powodu większość producentów<br />

okien oraz drzwi stara się mieć go w swojej ofercie.<br />

Ale też chyba dlatego, że jest to segment mniej konkurencyjny<br />

niż PCW?<br />

Rynek aluminium w Polsce nie jest jeszcze nasycony, dlatego<br />

na razie praca tu jest dość komfortowa i rzeczywiście<br />

można osiągać bardzo przyzwoite marże. Lecz ten stan<br />

nie będzie trwał wiecznie i nadejdzie chwila natężenia walki<br />

konkurencyjnej. Zależy to od wielu czynników, także makroekonomicznych,<br />

ale w każdych warunkach przetrwają fi rmy<br />

oparte na solidnych, rzetelnych dostawcach, na partnerach,<br />

którzy ich nie opuszczą w chwili kryzysu rynkowego. Dlatego<br />

właśnie, wchodząc w segment aluminium, warto patrzeć<br />

dalej niż horyzont jednego sezonu.<br />

Tak jak wy zapewne patrzycie na produkcję okuć<br />

do okien aluminiowych. Czy dlatego właśnie przejęliście<br />

kontrolę nad złotowskim Metalplastem?<br />

Z pewnością był to jeden z powodów naszego zainteresowania<br />

tą spółką. Brak w ofercie okuć do aluminium był chyba<br />

błędem poprzedniego zarządu Złotowa. Jest to kwestia wyższej<br />

rentowności, ale też spojrzenia na kierunki, w jakich rozwija<br />

się rynek: segment aluminium, choć jeszcze stosunkowo<br />

niewielki, rośnie szybciej niż inne. Zaczął dominować rynek<br />

okien tworzywowych i zagraniczni dostawcy okuć do tych<br />

okien. Z kolei rynek okien drewnianych skurczył się; duzi producenci<br />

mieli kłopoty i zmniejszali sprzedaż. Drewno z konieczności<br />

musiało znaleźć się na wyższej półce produktowej<br />

(czy: cenowej) i tu będzie miało z pewnością przyszłość.<br />

Konkurowanie wyrobami drewnianymi na niższych półkach<br />

nie ma raczej szans powodzenia i nie można liczyć na masową<br />

sprzedaż. Także na masową sprzedaż okuć do nich.<br />

Ale przecież w ofercie Złotowa jest również okucie<br />

do okien PCW, które mogło konkurować z zagranicznymi?<br />

Cóż z tego, skoro fi rma regularnie traciła rynek na rzecz dostawców<br />

zagranicznych, którzy mieli lepiej zorganizowany


marketing na rynku polskim, jak choćby Maco, Winkhaus<br />

czy Siegenia-Aubi. Złotów jest technologicznie na niezłym<br />

poziomie, natomiast brakowało mu dotychczas umiejętności<br />

poruszania się na rynku. I dlatego z pozycji fi rmy, która<br />

jako jedyna produkowała okucia okienne w Polsce, spadła<br />

do roli drugoplanowej.<br />

Domyślam się, że nowy zarząd chce tę pozycję odbudować,<br />

wzmocnić marketing-mix Metalplastu i skutecznie<br />

konkurować z potentatami?<br />

Podjęliśmy działania mające na celu przekonanie polskich<br />

producentów do polskich okuć. Wykorzystuję tu swoje doświadczenia<br />

z budowania marketingu-mix w Metalplaście<br />

Częstochowa, wprowadzając wsparcie marketingowe<br />

do podstawowej oferty produktowej.<br />

Po pierwsze, jest to pomoc techniczna – nasi ludzie są przy<br />

okuwaniu; do dyspozycji przez całą dobę. Po drugie, dajemy<br />

producentom akredytowane laboratorium techniczne,<br />

gdzie można przebadać każde okno, okucie, zawias<br />

czy wkładkę, a nawet fasadę. W tej chwili rozpoczęliśmy<br />

starania o notyfi kację tego laboratorium. Po trzecie, nasi<br />

klienci otrzymają wraz z produktem program komputerowy<br />

Stolcad, który służy do tego, aby wyliczyć zapotrzebowanie<br />

na okucia do konkretnego zlecenia. Po czwarte wreszcie,<br />

do dyspozycji producentów okien stawiamy dwa magazyny:<br />

jeden w Bielsku, drugi w Złotowie, gdzie będzie można<br />

składać zamówienia on-line. Dzięki temu będziemy mogli<br />

dostarczyć wymagane elementy okucia w ciągu najwyżej<br />

24 godzin do każdego miejsca w Polsce. Tego dotychczas<br />

w fi rmie nie było.<br />

Przekłada się to na efekty fi nansowe spółki?<br />

Przejęliśmy spółkę w Złotowie w momencie, kiedy wykazywała<br />

ona stratę w wysokości 1,5 mln zł. Obecny rok<br />

zamykamy już zyskiem w wysokości ok. 1,5 mln zł, przy<br />

sprzedaży wynoszącej 41 mln zł. A więc w ciągu pół roku<br />

wypracowaliśmy nadwyżkę 3 mln zł. W tym czasie zmodernizowaliśmy<br />

park maszynowy nakładem 5 mln zł, wprowadziliśmy<br />

system zintegrowany BAAN, uregulowaliśmy<br />

wszelkie zobowiązania spółki, a przy tym jeszcze udało się<br />

wypracować zysk. To był więc dobry rok dla spółki, a mając<br />

obecnie czyste przedpole zakładamy, że przyszły będzie<br />

jeszcze lepszy.<br />

Czy lepszy także dzięki bogactwu oferty?<br />

Współpraca z Metalplastem Karo już dzisiaj pozwala<br />

na zaopatrzenie się w akcesoria do systemów aluminiowych<br />

w nowoczesne okucia obwiedniowe do okien z drewna<br />

i PCW, a już niebawem także do aluminium. W tę stronę<br />

chcemy się rozwijać. Myślimy również o powrocie do zawiasów<br />

wkręcanych do drzwi, gdyż kończy się czas byle jakich<br />

zawiasów chińskich i producenci coraz częściej szukają wyrobów<br />

wysokiej jakości, a nie najtańszych. To też jest szansa<br />

dla tego segmentu.<br />

Szansą na uporządkowanie tego rynku wydaje się<br />

być również współpraca producentów zamków<br />

i okuć w ramach branżowego związku.<br />

Jestem właśnie po spotkaniu członków Związku Polskich<br />

Producentów Zamków i Okuć, na którym postanowiliśmy,<br />

że podejmiemy współpracę na rzecz promowania okuć wysokiej<br />

jakości. Zamierzamy podjąć działania, by pokazać,<br />

że także w tym zakresie istnieje polska myśl techniczna,<br />

że warto ją promować i z niej<br />

korzystać. Będziemy chcieli<br />

również integrować środowisko<br />

wokół wspólnego kodeksu<br />

etycznego.<br />

I sądzi pan, że taka integracja<br />

wśród konkurentów<br />

się powiedzie?<br />

A dlaczegóż by nie? Od wielu<br />

lat uczestniczę w międzynarodowych<br />

spotkaniach Europejskiego<br />

Stowarzyszenia Producentów<br />

Zamków i Okuć (ARGE),<br />

gdzie przyjeżdżają ludzie, którzy<br />

na co dzień konkurują ze sobą, ale to nie przeszkadza<br />

im być kolegami i przyjaciółmi. Podobne warunki musimy<br />

stworzyć w Polsce. Przecież nie ma aż tak wielu ludzi w tej<br />

branży, nie ma wielu fachowców – w większości się znamy<br />

i szanujemy. Dlaczego więc nie mielibyśmy na tym rynku<br />

działać etycznie, według jasnych, uczciwych zasad prowadzenia<br />

interesów. Jeżeli resztę swojego życia planujemy<br />

spędzić w tej właśnie branży, to dlaczego nie mielibyśmy<br />

określić zasad, które pozwolą nam eliminować oszustów<br />

i kanciarzy. Trzeba znaleźć takie miejsce, takie polskie ARGE,<br />

gdzie każdy dostawca, każdy producent będzie mógł usiąść<br />

i porozmawiać ze swoimi konkurentami, ale też kolegami<br />

branżowymi, stojącymi wobec tych samych kłopotów,<br />

problemów i dylematów.<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

GOŚĆ NUMERU<br />

Z PUBLIKACJI GRUPY KĘTY<br />

Chcemy, aby Metalplast Karo Złotów<br />

w 2007 roku osiągnął 40 mln zł przychodów<br />

ze sprzedaży, a Metalplast Karo ok.<br />

25 mln zł. Obie fi rmy wypracują łącznie ok.<br />

2 mln zł zysku netto. W 2009 roku te dwie<br />

fi rmy powinny mieć dwukrotnie wyższe<br />

przychody i co najmniej kilka milionów złotych<br />

zysku netto. W 2012 roku ich obroty<br />

wzrosną do 150 mln.<br />

Trzymam kciuki za tę inicjatywę<br />

i dziękuję za rozmowę<br />

Robert Klos<br />

styczeń 2008 5


FORUM BRANŻOWE<br />

MIESZANKA FIRMOWA<br />

LUBARTOWSKA FABRYKA OKIEN FERNO czeka<br />

na decyzję sądu dotyczącą likwidacji – rozprawa<br />

odbędzie się 17 stycznia. Wniosek w tej sprawie<br />

złożył 27 września ówczesny prezes fi rmy, Stefan<br />

Majewski. 28 września zmienił się w fi rmie zarząd<br />

i obecnie prezesem jest Dariusz Bil. Jednocześnie<br />

dwie spółki handlowe – FERNO Sp. z o.o. oraz<br />

FERNO-PLAST Sp. z o.o. postawione już zostały<br />

– decyzją Sądu Rejonowego w Lublinie – w stan<br />

upadłości. Firmy i osoby, którym przysługują prawa<br />

oraz roszczenia osobiste ciążące na nieruchomościach<br />

należących do upadłych spółek, mają<br />

dwa miesiące na ich zgłoszenie. Syndykiem mas<br />

upadłościowych jest Joanna Pielak, adres do doręczeń:<br />

20-410 Lublin, ul. 1 Maja 4c.<br />

DRUTEX z Bytowa osiągnął w roku 2007 przychody<br />

na poziomie 225 mln zł, z czego 200 mln<br />

ze sprzedaży okien PCW. Firma poniosła nakłady<br />

inwestycyjne w wysokości 50 mln zł, a kolejnych<br />

kilkadziesiąt milionów zamierza wydać w roku<br />

bieżącym na dalsze inwestycje w ekstruzję oraz<br />

w kupno samochodów. Produkcja profi li PCW<br />

wydzielona zostanie do odrębnej spółki, a jej przychody<br />

mają wynieść w 2008 roku 130 mln zł,<br />

z czego 50-60 mln zł ze sprzedaży klientom zewnętrznym.<br />

W roku 2008 Drutex zamierza kupić<br />

działkę w Bułgarii lub Rumunii pod budowę swojego<br />

pierwszego zagranicznego zakładu. Budowa<br />

rozpoczęłaby się w roku 2009 i ma pochłonąć<br />

w sumie 30 mln zł.<br />

TRAS-INTUR z Inowrocławia osiągnął w październiku<br />

i listopadzie ub. roku ponad 21 mln zł<br />

przychodów ze sprzedaży i był to wynik o 62 proc.<br />

lepszy niż w analogicznych miesiącach roku poprzedniego.<br />

Tak duży wzrost związany był z pojawieniem<br />

w Grupie Tras-Intur, przejętego w październiku<br />

Humdrexu.<br />

ADAMS z Mrągowa wyprodukował w 2007<br />

roku 100 tys. jednostek okiennych, przekraczając<br />

wartość sprzedaży 40 mln zł. Eksport stanowi 40<br />

proc. obrotów tej fi rmy i kierowany jest przede<br />

wszystkim na rynki unijne. W najbliższym czasie<br />

Adams zamierza wejść na rynek litewski i łotewski.<br />

Firma zatrudnia obecnie 300 pracowników,<br />

stosuje systemy Aluplast i Ponzio oraz okucia<br />

Roto.<br />

FENSTERBAU FRONTALE 2008<br />

6 styczeń 2008<br />

IZOTERM z Pszczyny, zajmujący się produkcją stolarki<br />

oraz termomodernizacją budynków osiągnął<br />

w ub. roku ok. 80 mln zł ze sprzedaży, a na rok<br />

bieżący planuje wynik zbliżony do 100 mln zł. Firma<br />

w ub. roku pozyskała nowego współwłaściciela:<br />

74 proc. udziałów w tej fi rmie objął fundusz<br />

inwestycyjny NPN II s.a.r.l.; w związku z tym niewykluczone<br />

jest w perspektywie najbliższych kilku<br />

lat wprowadzenie tej spółki na Giełdę. Obecnie<br />

70 proc. przychodów Izoterm uzyskuje z realizacji<br />

zamówień publicznych, a 25 proc. z eksportu<br />

do Czech i na Słowację.<br />

BUDVAR CENTRUM ze Zduńskiej Woli sprzedał<br />

w listopadzie wyroby za 7,73 mln zł, a w okresie<br />

od stycznia do listopada 2007 łącznie za 61,4 mln zł.<br />

Był to wynik o 1/3 wyższy niż w analogicznym<br />

okresie rok wcześniej. W ostatnim dniu listopada<br />

fi rma otrzymała dofi nansowanie ze środków unijnych<br />

w wysokości 250 tys. zł.<br />

VELUX Polska poinformował o 50-procentowym<br />

wzroście sprzedaży w roku 2007 w stosunku<br />

do roku poprzedniego. Na bieżący rok fi rma<br />

planuje dużą akcję szkoleniową wśród dekarzy,<br />

w której zamierza przygotować do tego zawodu<br />

ponad 900 osób.<br />

SOKÓŁKA OKNA I DRZWI zamierza w ciągu 3<br />

lat zwiększyć swoje moce produkcyjne o 160<br />

proc. W roku 2008 spółka planuje osiągnąć sprzedaż<br />

na poziomie 150 mln zł, zaś w latach kolejnych<br />

zwiększyć ją do 180 mln zł w roku 2009<br />

i do 200 mln zł w roku 2010.<br />

AGAT PLUS ze Szczecina planuje wybudowanie<br />

nowej hali produkcyjnej, a ostatnio wymieniono<br />

tu park maszynowy na produkty fi rmy Soenen<br />

Hendrik. Agat pracuje w systemach Gealan i Salamander<br />

oraz Yawal i Reynaers, wykorzystując<br />

okucia Maco i BKV. Firma zatrudnia 50 osób<br />

i ponoć produkuje miesięcznie 8–9 tys. okien.<br />

ABAKUS z Choroszczy otworzył od 2008 roku<br />

nowy dział gięcia łuków z profi li PCW, dzięki czemu<br />

ma nadzieję skrócić terminy realizacji okien<br />

nietypowych. Firma fi nansuje kolejne inwestycje<br />

korzystając częściowo z programów pomocowych<br />

Unii Europejskiej.<br />

Na tych największych targach branży stolarki budowlanej w Europie, Związek Polskie Okna i Drzwi<br />

posiadać będzie 12-metrowe stoisko informacyjne (hala 5 stoisko 5-<strong>14</strong>9), w którym promować będzie<br />

fi rmy członkowskie. Firmom zainteresowanym dodatkową promocją podczas targów Związek<br />

proponuje:<br />

� kolportaż fi rmowych materiałów reklamowych przez przedstawiciela fi rmy (1 dzień),<br />

� kolportaż fi rmowych materiałów reklamowych przez przedstawicieli Związku,<br />

� logo fi rmy na banerze,<br />

� umieszczenie oferty fi rmy na związkowym CD-Romie przygotowanym specjalnie na targi.<br />

Przed targami biuro Związku roześle do prawie tysiąca fi rm branży budowlanej (przedsiębiorstwa<br />

handlowe, deweloperzy, biura architektoniczne) informacje o obecności na targach z zaproszeniem<br />

do odwiedzenia stoiska.<br />

Szczegółowych informacji udziela Agnieszka Matys, pod numerem telefonu: (022) 678 65 73.<br />

NOTOWANIA<br />

na 31 XII 2007 r.<br />

Ropa brent,<br />

transakcja terminowa<br />

(USD/baryłka): 94,92<br />

Kurs NBP (zł)<br />

EU 3,58<br />

USD 2,44<br />

Ceny metali (USD/tona)<br />

Cu 6715,00<br />

Sn 16 500,00<br />

Pb 2532,00<br />

Zn 2331,50<br />

Al 2405,50<br />

Ni 26 050,00<br />

Źródła: Londyńska Giełda Metali, Londyńska Giełda Paliwowa, NBP<br />

POL-PLAST z Elbląga, zatrudniający obecnie 80<br />

pracowników, a wykorzystujący profi le Decco<br />

i Aluprofu, sprzedał w ub. roku 70 tys. okien<br />

o wartości 22 mln zł. Firma zaczęła od grudnia<br />

oznaczać swoje wyroby znakiem CE. Robi to głównie<br />

z myślą o swoich zagranicznych odbiorcach<br />

na Litwie, Łotwie, ale też w Czechach, na Słowacji<br />

i w Szwecji. Właściciel fi rmy, Leopold Skowroński,<br />

jest również współwłaścicielem drużyny piłkarskiej<br />

Concordia Elbląg.<br />

VETREX z Tczewa wprowadził do swojej oferty<br />

okna Alphaline 90 o głębokości zabudowy<br />

90 mm, wyposażone w okucia Roto NT Design,<br />

szybę o współczynniku<br />

U=0,8, dodatkową<br />

uszczelkę środkową<br />

oraz klamki Secustik.<br />

Od listopada fi rma<br />

oznacza wszystkie<br />

swoje okna znakiem<br />

CE, umieszczając we wrębie metalową tabliczkę<br />

informacyjną z logo fi rmy, adresem internetowym<br />

i symbolem CE.<br />

METALPLAST-STOLARKA z Bielska-Białej osiągnął<br />

w roku 2007 ponad 80 mln zł przychodów,<br />

z czego ok. 15 proc. z eksportu. Na rok bieżący<br />

Stolarka planuje przekroczyć próg 110 mln zł<br />

ze sprzedaży. Firma podpisała ostatnio umowę<br />

na wykonanie stolarki aluminiowej do Centrum<br />

Handlowo-Usługowego Justin Center. Obiekt<br />

zlokalizowany będzie we Wrocławiu przy ul. Krawieckiej,<br />

a powierzchnia stolarki wynosić będzie<br />

ok. 5500 m 2 .<br />

WINDOWS 2000 z Rumii kupił dwie linie produkcyjne,<br />

a wartość tej inwestycji, która w części<br />

sfi nansowana została z funduszy unijnych, wynosi<br />

2 mln zł. Firma rozpoczęła produkcję okien angielskich<br />

przy użyciu profi li Rehau oraz okien przeznaczonych<br />

do domów pasywnych.<br />

POL-SKONE z Lublina wybudowało w Niemcach<br />

halę produkcyjną o powierzchni ponad 4,5 tys. m 2 .<br />

Wykonawcą hali była frma Ocmer z Łodzi.<br />

BEM z Płocka uzyskał dwie nowe Aprobaty Techniczne<br />

ITB na drzwi wewnątrzlokalowe DPW-40<br />

i DPW-41. Brytyjska fi rma Halspan Limited autoryzowała<br />

natomiast produkcję drzwi BEM w klasach<br />

EI-30 oraz EI-60, co pozwoli eksportować<br />

je bez przeszkód na rynek brytyjski.


AIB z Knurowa otworzył nowy magazyn wysokiego<br />

składowania o powierzchni całkowitej 1500 m 2 .<br />

Dzięki tej inwestycji zwiększyły się trzykrotnie<br />

możliwości magazynowe fi rmy. Stary magazyn zaś<br />

został zaadaptowany do celów produkcyjnych.<br />

STOLBUD z Włoszczowej zaprezentował w grudniu<br />

nową stronę internetową fi rmy i nowy katalog<br />

wyrobów na rok 2008. Nowością w nim są okna<br />

drewniane Capital o grubości ramiaków 92 mm<br />

oraz okna drewniano-aluminiowe w systemie Aluron<br />

Gemini, z ramiakami 90 mm, o znacznie podwyższonych<br />

parametrach cieplnych i akustycznych.<br />

ALUPROF z Bielska-Białej osiągnął w roku 2006<br />

przychody powyżej 420 mln zł, tj. o 75 mln zł więcej<br />

niż rok wcześniej. 70 mln zł spółka uzyskała z działalności<br />

swoich spółek zagranicznych, a 30 proc.<br />

sprzedaży krajowej z Działu Realizacji Obiektów.<br />

O połowę w stosunku do roku 2006 zwiększył<br />

swoją sprzedaż zakład w Opolu, specjalizujący się<br />

w wytwarzaniu aluminiowych rolet zewnętrznych.<br />

YAWAL z Herbów uzyskał po trzech kwartałach<br />

2007 roku sprzedaż w wysokości 63,55 mln zł,<br />

co było wynikiem wyższym o 1/3 niż w analogicznym<br />

okresie roku 2006. W tym samym czasie spółka<br />

wypracowała 17,4 mln zł zysku netto, co oznacza<br />

niemal podwojenie zysku z poprzedniego roku.<br />

GAMET z Torunia zamierza w najbliższym czasie<br />

zadebiutować na Warszawskiej Giełdzie Papierów<br />

Wartoścowych. Przedsiębiorstwo, sprzedając<br />

klamki drzwiowe o wartości 15-16 mln zł rocznie<br />

szacuje, że obejmuje 10 proc. tego rynku. Podstawową<br />

grupą produktów są jednak akcesoria<br />

meblowe, w których fi rma zajmuje, wg własnych<br />

badań, <strong>14</strong> proc. polskiego rynku. 40 proc. produktów<br />

spółki eksportowane jest na rynki zagraniczne,<br />

z czego ponad połowa na Wschód.<br />

KPPD ze Szczecinka sprzedało w ciągu 3 kwartałów<br />

2007 roku 171,3 tys. m 3 tarcicy iglastej<br />

i 25,6 tys. m 3 tarcicy liściastej, osiągając przychody<br />

o wartości prawie 190 mln zł. Zatrudniając ponad<br />

1300 pracowników, spółka uzyskała w tym czasie<br />

zysk netto 13,1 mln zł, co było wynikiem ponad<br />

3-krotnie lepszym niż rok wcześniej.<br />

KRISPOL z Wrześni ocenia, że w roku 2007 zwiększył<br />

swój udział w rynku bram, poprawił świadomość<br />

marki w otoczeniu handlowym oraz zyskał<br />

pozytywny wizerunek pewnego i dynamicznie<br />

się rozwijającego producenta. To skłoniło fi rmę<br />

do zmiany strategii marketingowej, która obecnie<br />

wyraża się hasłem: Rozwiązania indywidualnie<br />

dopasowane. Modyfi kacji uległo również logo<br />

Krispolu.<br />

ROTO FRANK od 2008 wprowadza nowe logo.<br />

Zmiana ta dotyczy całego koncernu, czyli zarów-<br />

no działu okuć, jak i elementów budowlanych.<br />

W przyszłości zmieni się też nazwa z „Techniki okuć<br />

budowlanych” na „Technologię okien i drzwi” oraz<br />

z „Elementów budowlanych” na „Okna dachowe<br />

i systemy solarne”.<br />

WINKHAUS z Rydzyny wyliczył, że już 136 swoim<br />

partnerom pomógł pozyskać środki unijne. Łączna<br />

kwota unijnego dofi nansowania wspomaganego<br />

przez fi rmę wyniosła w latach 2003–2007 prawie<br />

<strong>14</strong> mln zł. 63 proc. pozyskanych środków producenci<br />

okien przeznaczyli na wsparcie inwestycji<br />

w nowe maszyny lub urządzenia produkcyjne.<br />

DECEUNINCK postanowł, że od początku 2008<br />

roku cała działalność operacyjna, a także współpraca<br />

handlowa Grupy w Polsce będzie prowadzona<br />

przez fi rmę Deceuninck Polska Sp. z o.o. Zarząd<br />

fi rmy zdecydował o ujednoliceniu działalności<br />

spółek zależnych na całym świecie i w każdym kraju<br />

funkcjonuje tylko jedna fi rma Grupy.<br />

GEZE z Warszawy wprowadziło od listopada<br />

2007 nową 24-miesięczną gwarancję na wszystkie<br />

napędy do drzwi automatycznie rozsuwanych. Ma<br />

to być potwierdzenie uznanej już jakości napędów<br />

Geze, a bezpośrednim impulsem podjęcia takiej<br />

decyzji było wprowadzenie do sprzedaży nowego<br />

produktu: napędu ECdrive.<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

MIESZANKA FIRMOWA<br />

WAGNER-SERVICE ze Świętochłowic zorganizował<br />

w listopadzie w Bełchatowie siódme już sympozjum<br />

poświęcone lakierowaniu proszkowemu. 280<br />

uczestników wysłuchało 20 referatów, które wygłosili<br />

przedstawiciele fi rm wystawiający swoje produkty<br />

na towarzyszącej seminarium wystawie.<br />

ŚNIEŻKA z Lubziny znalazła się wśród laureatów<br />

tegorocznej edycji Rankingu najcenniejszych<br />

polskich marek, opublikowanego przez dziennik<br />

„Rzeczpospolita”. Wartość marki Śnieżka została<br />

wyceniona na 101,6 mln złotych (wzrost o 34 proc.<br />

w stosunku do poprzedniej edycji, kiedy wartość<br />

tę oszacowano na 75,7 mln złotych). Ranking<br />

ukazał się w tym roku po raz czwarty, a obejmuje<br />

wyłącznie marki konsumenckie.<br />

PRESS-GLAS z Częstochowy został wyróżniony<br />

jako jedna z Pereł Polskiej Gospodarki. Pozycja na liście<br />

rankingowej Pereł zależy nie tylko od wielkości<br />

przedsiębiorstwa mierzonej wartością przychodów<br />

ogółem, ale od jego efektywności, dynamiki i płynności<br />

fi nansowej. A w kolejnym sezonie dynamika<br />

ta zapewne się zwiększy, ponieważ fi rma buduje<br />

swój nowy, czwarty już zakład w Radomsku.<br />

ORŁY POLSKIEGO BUDOWNICTWA to kolejna<br />

okazja do wręczenia dyplomów i honorowania<br />

fi rm naszej branży. W tegorocznej, listopadowej<br />

edycji Orłów, konkursu organizowanego przez<br />

Związek Pracodawców Warszawy i Mazowsza, nagrodzeni<br />

zostali: Aluprof (I miejsce), Vetrex (II<br />

miejsce) i Deceuninck (III miejsce). Konkursowe<br />

jury wyróżniło również fi rmy: Interdrex, Dako,<br />

Anmark, Technika Okienna i Norma 2000.<br />

PREZ-MET z Częstochowy wyróżniony został<br />

statuetką Jurajski Produkt Roku w konkursie organizowanym<br />

przez Regionalną Izbę Przemysową-<br />

Handlową w Częstochowie. Nagroda przyznana<br />

została za najnowszy produkt tej fi rmy – poziomą<br />

zgrzewarkę 4-głowicową.<br />

ALURON z Zawiercia po raz drugi został uhonorowany<br />

nagrodą Gazela Biznesu. Ranking najbardziej<br />

dynamicznych fi rm w Polsce po raz siódmy<br />

przygotowała fi rma Coface Poland we współpracy<br />

z „Pulsem Biznesu”.<br />

styczeń 2008 7


FORUM BRANŻOWE<br />

MIESZANKA FIRMOWA<br />

POWIEDZIELI W MEDIACH:<br />

Karolina Dobranowska, wiceprezes,<br />

Drutex: „Obecnie potencjał fi rmy pozwala<br />

na produkcję 3000 okien dziennie. (…) Oczekujemy,<br />

że rok 2008 będzie jeszcze bardziej<br />

pomyślny, a przychody ze sprzedaży okien<br />

wzrosną o co najmniej 20 proc. (…) Odnotowany<br />

po 11 miesiącach wzrost sprzedaży<br />

o 27,5 proc. jest konsekwencją intensywnej<br />

aktywności w zakresie inwestycji oraz aktywnej<br />

penetracji rynku”. /Gazeta Wyborcza/<br />

Krzysztof Pióro, prezes zarządu, Gamet:<br />

„W ciągu zaledwie 3 lat osiągnęliśmy 10procentowy<br />

udział w tym (klamek do drzwi<br />

– red.) segmencie rynku. Wartość sprzedaży<br />

w roku 2004 wynosiła ponad 4,5 mln zł,<br />

a w 2006 prawie 12 mln zł. W naszej ofercie<br />

jest 6,5 tys. produktów i ponad 1000 modeli.<br />

Wprowadzamy na rynek ponad 40 nowych<br />

modeli rocznie.” /Materiały Budowlane/<br />

Janos Egyud, dyrektor, Guardian: „Naszą<br />

pozycję potwierdza udział w rynku (środkowoeuropejskim<br />

– red.), który stanowi 18-20 proc.<br />

w przypadku szkła bazowego fl oat i 40-45<br />

proc. w przypadku szkła termoizolacyjnego,<br />

tzn. tego, które stanowi główny składnik nowoczesnej<br />

termoizolacyjnej szyby zespolonej”.<br />

/Świat Szkła/<br />

Tomasz Mogilski, wiceprezes zarządu,<br />

Grupa Koelner: „Skupimy się na porządkowaniu<br />

i zwiększaniu efektywności działania<br />

naszej grupy. Szacujemy, że m.in. dzięki<br />

temu będziemy mogli w najbliższych latach<br />

zwiększyć przychody o kilkadziesiąt procent<br />

rocznie. Dziś nie jesteśmy jeszcze fi rmą globalną,<br />

ale już na pewno ponadeuropejską”.<br />

/Rzeczpospolita/<br />

Waldemar Filipowsky, szef fi rmy Filplast:<br />

„Generalnie najmniej wyedukowanym dilerem<br />

jest diler w Polsce. (…) Zdecydowanie<br />

łatwiej jest współpracować na rynkach zagranicznych,<br />

czy to niemieckim, czy czeskim.<br />

Tam diler ma świadomość, że odpowiedzialność<br />

za prawidłowe zdefi niowanie zlecenia<br />

jest po jego stronie. /Oknonet/<br />

Michał Dudziak, dyrektor generalny, Schüco:<br />

„Firma Schüco jest postrzegana na świecie<br />

jako synonim jakości. Jesteśmy swoistym<br />

Mercedesem w branży budowlanej”. /Rzeczpospolita/<br />

Stuart Lees, prezes zarządu, Latium Plastics<br />

Holding: „Spectus poszukiwał fabryki<br />

ekstruzji w Europie wschodniej. Jesteśmy<br />

bardzo zadowoleni, że udało nam się znaleźć<br />

taką fi rmę z fachową, kompetentną załogą<br />

i rozwiniętą infrastrukturą techniczną i handlową”.<br />

/mat. fi rmowe/<br />

8 styczeń 2008<br />

DRUTEX z Bytowa zdobył statuetkę Geparda Biznesu<br />

2007 w konkursie o tytuł najcenniejszych<br />

i najdynamiczniejszych przedsiębiorstw województwa<br />

pomorskiego. Statuetki Geparda Biznesu<br />

przyznaje Instytut Bankowości Spółdzielczej fi rmom,<br />

których wartość rynkowa wzrosła o ponad<br />

30 proc. w ciągu dwóch ostatnich lat.<br />

KOELNER z Wrocławia został laureatem Best of<br />

European Business, konkursu zorganizowanego<br />

w Polsce po raz trzeci przez fi rmę doradczą Roland<br />

Berger Strategy Consultants. Jego laureatami<br />

zostają najlepsze i najbardziej efektywne<br />

przedsiębiorstwa, wybierane co roku w trzech<br />

kategoriach: wzrost, fuzje, przejęcia oraz konkurencyjność<br />

międzynarodowa.<br />

KLINGSPOR z Bielska-Białej zrezygnował z sygnowania<br />

swoich wyrobów marką Union. Od tego<br />

roku wszystkie papiery i płótna ścierne „made<br />

in Klingspor” sprzedawane bedą pod marką<br />

Klingspor, marką o 100-letniej tradycji.<br />

ROYAL EUROPA z Polkowic był organizatorem<br />

Świątecznej Pomocy dla wychowanków domów<br />

dziecka z terenu powiatu polkowickiego. Pomoc<br />

skierowano do 37 dzieci w wieku od 6 do 18 lat<br />

z Placówki Socjalizacyjnej „Skarbek” w Polkowicach<br />

oraz Rodzinnego Domu Dziecka w Chocianowie.<br />

MACO buduje kosztem 1,6 mld rubli nowy zakład<br />

w rosyjskiej Kałudze, około 160 km na południowy<br />

zachód od Moskwy. Uruchomienie produkcji planowane<br />

jest na początek 2009 roku, a docelowo<br />

zatrudnienie znajdzie tam 400 osób.<br />

LOCKPOL z Łodzi ograniczył zakupy dla swoich<br />

dilerów. Od 1 marca 2008 roku minimalna kwota<br />

zakupu wynosi 400 zł netto. Przy zakupach poniżej<br />

tej kwoty sprzedaż będzie możliwa tylko za gotówkę<br />

i w cenach detalicznych.<br />

PERSONALIA<br />

Stanisław Pieciukiewicz<br />

został powołany<br />

18 grudnia<br />

przez radę nadzorczą<br />

Tras-Inturu w skład<br />

zarządu. Nowy członek<br />

pełni w fi rmie<br />

funkcję dyrektora<br />

ekonomiczno-administracyjnego.<br />

Jerzy Studziński, prezes zarządu Dako z Nowego<br />

Sącza wyróżniony został przez krakowski<br />

Business Centre Information tytułem Manager<br />

EuroFirmy 2007. Statuetkę tej nagrody prezes<br />

odebrał w gronie 15 laureatów na początku<br />

grudnia na uroczystej gali w krakowskim hotelu<br />

Cracovia.<br />

MAJSTER – sieć 18 sklepów franczyzowch<br />

z drzwiami, panelami podłogowymi oraz materiałami<br />

wykończeniowymi dla domu planuje<br />

w tym roku podwoić liczbę swoich placówek.<br />

Może to być również ciekawa propozycja dla<br />

producentów stolarki: Składy Budowlane<br />

VOX – właściciel marki, oczekuje od franczyzobiorcy<br />

budynku przystosowanego do prowadzenia<br />

działalności handlowej oraz doświadczenia<br />

w biznesie. W ramach pakietu franczyzowego<br />

zapewnia natomiast wyposażenie w emblematy<br />

przynależności sieciowej, wsparcie marketingowe<br />

oraz dobre warunki handlowe. Wkład własny<br />

wynosi 40 tys. zł, a więc zaledwie połowę kwoty<br />

wymaganej w innych sieciach franczyzowych.<br />

Pieniądze te w całości przeznaczane są na zakup<br />

towarów, natomiast opłata licencyjna to tylko<br />

1000 zł.<br />

KLAUS BORNE FABRYKA DRZWI z Barlinka<br />

otrzymał od lokalnych władz nagrodę Złotej Gęsiarki<br />

za utworzenie nowoczesnych miejsc pracy<br />

dla mieszkańców. Fabryka dysponuje powierzchnią<br />

produkcyjną 2800 m 2 na ponad półtorahektarowej<br />

działce i zatrudnia obecnie 30 osób, produkując<br />

płyty meblowe dla Ikei. Kolejnym etapem<br />

rozwoju fi rmy będzie uruchomienie wydziału produkcji<br />

drzwi.<br />

ATRYA GROUP z Gundershofen (Alzacja), działająca<br />

w latach 1980-2004 pod marką Tryba, należy<br />

do piątki największych w Europie producentów<br />

stolarki PCW. Grupa zatrudnia 1500 pracowników,<br />

a w roku 2006 zanotowała ponad 270 mln euro<br />

wartości sprzedaży. Firma jest aktywna przede<br />

wszystkim na rynkach francuskim, niemieckim,<br />

szwajcarskim, belgijskim i hiszpańskim.<br />

VITROSZLIF z Częstochowy obchodził w grudniu<br />

30-lecie działalności. Firma produkuje szyby zespolone<br />

i okna drewniane, a od 2003 roku należy<br />

do Grupy Sanco.<br />

Łukasz Nowiński powołany został na stanowisko<br />

prezesa zarządu fi rmy Assa Abloy<br />

Poland. Zastąpił na tym stanowisku Jacka<br />

Szczepana, wcześniej dyrektora handlowego<br />

fi rmy Brügmann. Łukasz Nowiński pracował<br />

wcześniej jako dyrektor generalny polskiego<br />

oddziału DOM Sichercheitstechnik, Key<br />

Account Manager w Black&Decker Polska<br />

oraz specjalista ds. marketingu w FTT Stomil<br />

Wolbrom.<br />

Bogusław Peczela objął od grudnia ubiegłego<br />

roku stanowisko prezesa zarządu – dyrektora<br />

naczelnego Aluminium Konin. Zastąpił<br />

na tym stanowisku pełniącego czasowo obowiązki<br />

prezesa Jana Popławskiego, który pozostaje<br />

nadal członkiem zarządu i dyrektorem<br />

fi nansowym.


O OSŁONACH W PARYŻU<br />

W pierwszych dniach listopada 2007 w siedzibie SNFPSA w Paryżu (Francuskie Stowarzyszenie<br />

Producentów Branży Osłonowej) odbyło się spotkanie grupy roboczej TC33/WG3/TG4<br />

zajmującej się problematyką norm europejskich dla branży osłonowej.<br />

Na spotkaniu, na którym byli obecni stali członkowie<br />

grupy (w tym przedstawiciele narodowych<br />

stowarzyszeń branżowych oraz największych europejskich<br />

fi rm), omawiano wpływ najnowszych<br />

zmian w tzw. Dyrektywie Maszynowej na najważniejsze<br />

normy naszej branży, a szczególnie<br />

EN13659 i EN13561, które dotyczą rolet, żaluzji,<br />

bram. Komitet CEN zobowiązał wszystkie grupy<br />

robocze do sprawdzenia wpływu zmian Dyrektywy<br />

na normy. Zmiany dotyczą jedynie Aneksu<br />

Z i zostaną wkrótce ofi cjalnie przedstawione<br />

do akceptacji przez WG3.<br />

Ważnym punktem spotkania było sporządzenie<br />

wykazu fi rm – europejskich producentów żaluzji<br />

fasadowych, które zostaną ofi cjalnie zaproszone<br />

do wzięcia udziału w specjalistycznych badaniach<br />

odporności na napór wiatru dla tych wyrobów.<br />

W najbliższym czasie ofi cjalne pisma zostaną wysłane<br />

do około 10 fi rm. Wyniki tych testów powinny<br />

być dostępne w pierwszej połowie roku.<br />

Bardzo ważnym punktem spotkania była dyskusja<br />

dotycząca określenia warunków odporności<br />

BUDMA 2008<br />

Nasi czytelnicy zapewne już wiedzą, że tegoroczna<br />

Budma odbędzie się od 22 do 25 stycznia. W tym<br />

samym czasie czeka nas w Poznaniu jeszcze jedna<br />

impreza targowa, która co dwa lata gromadzi<br />

wystawców i zwiedzających. Chodzi o Bumasz<br />

– Międzynarodowe Targi Maszyn, Pojazdów<br />

i Sprzętu Budowlanego. W tym roku organizatorzy<br />

spodziewają się, że Budma i Bumasz łącznie,<br />

na powierzchni 43 tys. m 2 , przyjmą około 1600<br />

wystawców, którzy przedstawią 150 nowości.<br />

Na targach wyodrębniono kilka salonów tematycznych<br />

– ekspozycja okien i drzwi będzie tym razem<br />

częścią działu: ściany i stropy. Na Budmie pojawi<br />

się około 300 wystawców związanych z branżą<br />

stolarki otworowej. Organizatorzy zakładają,<br />

że tematyka okienno-drzwiowa będzie nielicznie<br />

rolet zewnętrznych na wtargnięcie i opracowanie<br />

propozycji zmian do normy EN13659. Głównym<br />

zamiarem jest dostosowanie wymagań normy<br />

do wymagań określonych w propozycjach norm<br />

ENV 1627 do 1630, w zakresie odporności na próby<br />

włamania. Kilku producentów zobowiązało się<br />

do przeprowadzenia stosownych badań i przedstawienia<br />

wyników na następnym spotkaniu grupy roboczej<br />

TG4. Celem jest ustalenie warunków, które<br />

powinna spełniać w tym zakresie roleta, aby móc<br />

ją przyporządkować do jednej z dwóch klas. Wyniki<br />

tych badań będą omówione na następnym spotkaniu,<br />

wtedy też zaproponowane zostaną ostateczne<br />

kryteria oceny odporności rolet zewnętrznych<br />

na próby ataku ręcznego. Na następne spotkanie<br />

zaplanowano również dyskusję na temat normy<br />

EN 13125 „Dodatkowy opór cieplny”. Chodzi<br />

szczególnie o różnice wyników otrzymanych metodą<br />

obliczeniową wskazaną w tej normie a metodą<br />

badawczą proponowaną przez ISO 12567-2<br />

Następne potkanie grupy zaplanowane jest na początek<br />

marca 2008 r. w Cluses. (mi)<br />

reprezentowana, ponieważ w roku 2009 stanie się<br />

jednym z przewodnich tematów Budmy.<br />

W przyszłości salon stolarki będzie organizowany<br />

w latach nieparzystych. Na obecnych zaś targach<br />

już po raz czwarty będzie można popatrzeć, jak<br />

powstaje dom według projektu BudShow; po raz<br />

drugi zaprezentują się też fi rmy informatyczne oferujące<br />

rozwiązania dla przedsiębiorstw budowlanych<br />

– będzie to Infosystem. Nowością zaś jest salon<br />

Centrum Budownictwa Sportowego. Dział ten<br />

będzie miejscem, gdzie przedstawiciele każdego<br />

sektora budownictwa, czyli fi rmy zajmujące się<br />

planowaniem, budowaniem, modernizacją i zarządzaniem<br />

dużymi obiektami znajdą coś dla siebie.<br />

Jak co roku pojawią się imprezy towarzyszące,<br />

które skierowane są do konkretnych grup zawodowych,<br />

będą to m.in. Dni Inżyniera Budownictwa<br />

oraz Dzień Urbanisty. (mroc)<br />

KTO JEST KIM W STOLARCE<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

WYDARZENIA<br />

Maciej Mąka ma 34<br />

lata. Ukończył Wydział<br />

Zarządzania na Akademii<br />

Ekonomicznej w Krakowie<br />

oraz studia podyplomowe<br />

w Wyższej Szkole<br />

Przedsiębiorczości i Zarządzania<br />

Akademii Ekonomicznej<br />

w Krakowie.<br />

W Grupie Kęty pracuje<br />

od 1998 roku. Pracę rozpoczynał w dziale kontrolingu.<br />

W 2005 roku był prezesem zarządu<br />

w toruńskiej fi rmie Run-Pak, należącej do Grupy.<br />

Od 2 stycznia 2006 roku pełni funkcję dyrektora<br />

fi nansowego w Aluprofi e, a od marca<br />

2006 r. jest członkiem zarządu tej fi rmy. Maciej<br />

Mąka jest również członkiem rady nadzorczej fi rmy<br />

Impet oraz wiceprezesem klubu sportowego<br />

BKS Stal Bielsko-Biała. Od października 2007<br />

roku jest także członkiem Business Centre Club.<br />

Maciej Mąka mieszka w Wadowicach i ma<br />

dwoje dzieci: trzynastoletnią Karolinę i dziewięcioletniego<br />

Karola; jest zawodnikiem w drugoligowych<br />

mistrzostwach Polski w brydżu sportowym;<br />

uprawia siatkówkę i narciarstwo.<br />

Rafał Niewczas jest absolwentem<br />

Wydziału Budownictwa<br />

Politechniki<br />

Warszawskiej. Od 1994<br />

roku zajmuje się sprzedażą<br />

wyrobów Sikkensa,<br />

poprzez fi rmę handlową<br />

VBH. Na początku<br />

swojej drogi zawodowej<br />

zajmował się sprzedażą,<br />

atestacją i marketingiem. Wielokrotnie organizował<br />

szkolenia w Polsce i za granicą. Obecnie<br />

do jego obowiązków należy nadzór nad biurem<br />

i grupą techników. Od sześciu lat odpowiada<br />

również za sprzedaż produktów fi rmy na terenie<br />

Białorusi oraz od niedawna na Słowacji.<br />

Rafał Niewczas wraz z żoną i córką, uczennicą<br />

gimnazjum, mieszka w Warszawie. W wolnym<br />

czasie jeździ zimą na nartach, latem zaś na rowerze,<br />

uprawia też turystykę pieszą.<br />

styczeń 2008 9


FORUM BRANŻOWE<br />

SONDA<br />

JAK MINĄŁ ROK?<br />

Jerzy Karpiński, DLH<br />

Rok 2007 był nieco lepszy<br />

niż poprzedni, biorąc<br />

po uwagę obrót; w<br />

zakresie zysku było już<br />

nieco gorzej. Zupełnie<br />

inaczej natomiast wygląda<br />

sprawa w dziale<br />

stolarki otworowej – tu<br />

zanotowaliśmy zdecy-<br />

MAPA KLIMATU... BIZNESOWEGO<br />

Krajowa Izba Gospodarcza przeprowadziła badanie nastrojów polskich przedsiębiorców<br />

w 2007 roku i ich oczekiwań na przyszły rok. W ten sposób powstała tzw. mapa klimatu<br />

biznesowego. W ankiecie udział wzięło 1906 fi rm, a jest ona częścią projektu European<br />

Economic Survey, realizowanego we wszystkich krajach Unii Europejskiej przez narodowe<br />

izby gospodarcze zrzeszone w Eurochambres (Stowarzyszenie Europejskich Izb Przemysłowo-Handlowych).<br />

W tegorocznej edycji badania udział wzięło 25 krajów członkowskich<br />

UE oraz Chorwacja i Turcja, a odpowiedzi udzieliło ponad 85 000 przedsiębiorstw ze 119<br />

regionów Europy.<br />

Optymizm europejskich fi rm na 2008 rok został<br />

nieco przyhamowany, jako że oczekiwania sprzed<br />

roku nie sprawdziły się w wielu krajach. Z pewnością<br />

przyczynił się do tego niekorzystny kurs euro/<br />

dolar oraz spowolnienie gospodarki USA. Wyniki<br />

za 2007 rok w eksporcie polskich fi rm pokryły<br />

się w dużej mierze z ich oczekiwaniami sprzed<br />

roku. Na wciąż duży optymizm europejskich fi rm<br />

co do przyszłorocznego eksportu wpływa głównie<br />

fakt, iż 67 proc. eksportu z krajów Europy kierowane<br />

jest do Unii, podczas gdy 33 proc. poza nią.<br />

Ponadto rosnące znaczenie w eksporcie fi rm europejskich<br />

mają inne, wschodzące rynki.<br />

10 styczeń 2008<br />

dowany spadek, czyli wystąpił typowy efekt huśtawki<br />

rynkowej. Po dużym wzroście cen i sprzedaży<br />

w roku 2006, nastąpił równie duży spadek<br />

w 2007. (W tym miejscu należy dodać, że tylko<br />

35–40 proc. naszej działalności to zaopatrzenie<br />

rynku producentów stolarki otworowej.)<br />

Poniżej komentarz do tej sytuacji.<br />

Nie pamiętam w 15-letniej historii naszej fi rmy<br />

roku, który w ciągu dwunastu miesięcy układałby<br />

się jednakowo dobrze lub całkowicie źle. Przed<br />

W Polsce optymizm<br />

Do października ub. roku polscy przedsiębiorcy<br />

znaleźli się w grupie krajów, przejawiających<br />

największy optymizm w UE. Wskaźnik optymizmu<br />

był powyżej średniej dla wszystkich krajów<br />

uczestniczących w badaniu. Oprócz nas znalazły<br />

się w tej grupie także Czechy i Grecja. Mimo<br />

że polscy eksporterzy wciąż zmagają się z aprecjacją<br />

złotego i mają do czynienia z zawirowaniami<br />

na rynkach fi nansowych oraz symptomami<br />

osłabienia w globalnej gospodarce, ponad połowa<br />

fi rm liczy na wzrost swojego eksportu w 2008<br />

roku.<br />

wejściem Polski do Unii w 2004 roku pierwsza połowa<br />

wspaniała, druga już bardzo słaba, kolejny<br />

rok słaby na początku coraz lepszy w drugiej połowie.<br />

W 2006 – doskonała pierwsza połowa (jako<br />

rezultat paniki na rynku drzewnym) z gwałtownymi<br />

wzrostami cen i gorączką zakupów; druga połowa<br />

zgoła odmienna: odwrócenie trendu, krótka<br />

stabilizacja, a następnie wyhamowanie. Niestety,<br />

to wyhamowywanie charakteryzowało cały 2007<br />

rok. To, co stało się z ceną surowców i półfabrykatów<br />

drzewnych w 2006 roku, musiało przynieść<br />

w efekcie opóźnionej reakcji łańcuchowej – zwolnienie<br />

czy nawet stagnację, w roku 2007. �<br />

Polskie przedsiębiorstwa planują inwestować<br />

jeszcze więcej niż deklarowały w poprzednim badaniu.<br />

Jednocześnie przewidywania polskich fi rm<br />

na 2008 rok są najbardziej optymistyczne w całej<br />

Europie (wskaźnik na poziomie 59 proc.), bo aż 2/3<br />

badanych planuje w tym czasie wzrost inwestycji.<br />

W ocenie warunków prowadzenia działalności gospodarczej<br />

w 2008 roku, wyrażonej tzw. wskaźnikiem<br />

zaufania biznesowego, polscy przedsiębiorcy<br />

przejawiali najwięcej powściągliwości – jest to jedyny<br />

wskaźnik, gdzie Polska jest poniżej średniej<br />

dla wszystkich badanych krajów. Niemniej zaufanie<br />

biznesowe polskich przedsiębiorców jest wyraźnie<br />

pozytywne, w odróżnieniu od szeregu krajów,<br />

gdzie wskaźnik oscyluje wokół zera (Austria,<br />

Luksemburg) lub jest ujemny (Estonia, Hiszpania,<br />

Grecja czy Węgry). Także w stosunku do oczekiwań<br />

z ubiegłego roku, w Polsce nastąpił wzrost<br />

optymizmu ponad dwukrotnie.<br />

W Europie – zaufanie<br />

W skali całej Europy, jak podaje raport europejski<br />

Eurochambres, nastąpiła poprawa zaufania biznesowego<br />

o 0,9 proc. w stosunku do poziomu<br />

oczekiwań z ubiegłego roku. Pomimo że wzrost<br />

ten jest nieznaczny, wskaźnik zaufania biznesowego<br />

na kolejny rok w Europie jest na najwyższym<br />

poziomie od 7 lat.<br />

W ciągu ostatnich dwóch miesięcy opublikowano<br />

badania, których wyniki wskazały jednak na pogorszenie<br />

nastrojów w biznesie, jakie nastąpiło<br />

w listopadzie. Zdaniem Krajowej Izby Gospodarczej<br />

związane jest to głównie z sytuacją na rynku<br />

pracy oraz brakiem projektów konkretnych rozwiązań<br />

prawnych, które miałyby na celu uproszczenie<br />

prowadzenia działalności gospodarczej. Krajowa<br />

Izba wyraża zadowolenie, że nowy rząd, zgodnie<br />

z deklaracjami resortu gospodarki, w niedługim<br />

czasie przygotuje pakiet ustaw, które mogą<br />

zmienić negatywne nastawienie przedsiębiorców<br />

do otoczenia prawnego, w jakim funkcjonują.<br />

Trudne warunki na rynku pracy, związane ze stałą<br />

presją na wzrost wynagrodzeń, oraz kurczące się<br />

zasoby kadrowe stanowią istotną barierę rozwoju<br />

fi rm. Likwidacja utrudnień administracyjnych<br />

pozwoliłaby przedsiębiorcom skupić się na swojej<br />

podstawowej działalności, a nie na wypełnianiu<br />

biurokratycznych zobowiązań. (red.)


�<br />

Wzrost cen musiał doprowadzić do spadku popytu<br />

i zamiany okien drewnianych na okna PCW.<br />

Pomimo wielu wysiłków i zabiegów z naszej<br />

strony sytuacja wciąż nie ulega poprawie. I nawet,<br />

tradycyjnie, czwarty kwartał nie przyniósł<br />

spodziewanego ożywienia. Pomimo odwrócenia<br />

trendu i powrotu niektórych cen do stanu sprzed<br />

kryzysu, nie da się odwrócić wielu decyzji inwestycyjnych,<br />

nie łatwo jest też odzyskać utracone<br />

zaufanie klientów i producentów do produktu,<br />

który może płatać takie niespodzianki jak<br />

w 2006 roku.<br />

Podsumowując wydarzenia mijającego roku,<br />

trzeba powiedzieć, że musieliśmy zapłacić rachunek<br />

za nietypową sytuację z roku poprzedniego.<br />

Mam jednak nadzieję, że poziom cen, w drugiej<br />

połowie minionego już roku, większości produktów<br />

drzewnych pomoże odbudować rynek<br />

i odzyskać klientów w 2008. A po huśtawce<br />

2006/2007 nastąpi okres stabilizacji. Prawdę<br />

powiedziawszy, chciałbym jak najszybciej zapomnieć<br />

o roku 2007, licząc że następny przyniesie<br />

odmianę na lepsze.<br />

Aleksandra Gierjatowicz,<br />

Mercor<br />

Po trzech kwartałach<br />

2007 roku osiągnęliśmy<br />

rekordowe wyniki<br />

fi nansowe. Co prawda,<br />

za wcześnie jeszcze<br />

na pełne podsumowanie<br />

12 miesięcy, ale spodziewamy<br />

się, że będzie<br />

to dla naszej fi rmy bardzo<br />

udany rok!<br />

W lipcu z sukcesem zadebiutowaliśmy na warszawskiej<br />

Giełdzie Papierów Wartościowych. Wyniki,<br />

które odnotowaliśmy po trzech kwartałach<br />

(w porównaniu z rokiem ubiegłym w ujęciu pro<br />

forma), dotyczą nie tylko gdańskiej spółki, ale całej<br />

Grupy Mercor. Wzrost przychodów w tym okresie<br />

wyniósł 26 proc., dynamika zysku EBITDA przekroczyła<br />

45 proc., a wzrost zysku netto wyniósł<br />

63 procent. Wraz z wysokim tempem rozwoju,<br />

Grupa poprawiła także wypracowywane marże.<br />

Jesteśmy bardzo zadowoleni z faktu, że w mijają-<br />

cym roku sprzedaż dynamicznie rośnie nie tylko<br />

w Polsce, Czechach i na Słowacji, ale także na Ukrainie<br />

i w Rumunii, gdzie od niedawna działają nasze<br />

spółki zależne. Na podstawie trzech kwartałów<br />

2007 możemy także pochwalić się wzrostem<br />

sprzedaży na pozostałych rynkach eksportowych<br />

Grupy Mercor. W samym trzecim kwartale wyniósł<br />

on 40 proc., a po trzech kwartałach narastająco:<br />

19 procent. To wszystko pozwala nam optymistycznie<br />

patrzeć w przyszłość.<br />

Andrzej Karolewski,<br />

Ponzio Polska<br />

Rok, który właśnie przeminął – to dla Ponzio czas<br />

nieustannego rozwoju. Ciągły wzrost obrotów przyczynił<br />

się do powstania nowych inwestycji w fi rmie:<br />

przykładem jest nowo wybudowana, kolejna hala<br />

wysokiego składowania o powierzchni około 3 tys.<br />

m 2 oraz nowa – czwarta linia lakiernicza. Nowoczesna<br />

technologia w lakiernictwie proszkowym, którą<br />

stosujemy od początku jesieni, pozwala na uzyskanie<br />

na profi lach aluminiowych efektownej struktury<br />

drewna. W porównaniu z rokiem 2006 znacznie<br />

zwiększyła się także liczba zamówień na gięcie profi<br />

li stosowanych w konstrukcjach łukowych, gdzie<br />

wykonujemy specjalistyczną obróbkę.<br />

Wzrost obrotów związany jest także z ekspansją<br />

na Wschód. Obiekty wykonane w naszych systemach<br />

można spotkać nie tylko na Łotwie, Litwie<br />

i w Rosji (gdzie najnowszą inwestycją jest lotnisko<br />

międzynarodowe w Kaliningradzie). Poszerzyliśmy<br />

nasz zasięg działania także o Ukrainę – w centrum<br />

Kijowa powstaje obecnie okazały, pięciokondygnacyjny<br />

obiekt handlowy. Coraz większy popyt<br />

na systemy aluminiowe ma związek z wdrożeniem<br />

systemów przeciwpożarowych w klasach<br />

odporności ogniowej EI 30 i EI 60. Dysponujemy<br />

tu pełną gamą rozwiązań: dymoszczelność, drzwi<br />

progowe, bezprogowe, wewnętrzne, zewnętrzne.<br />

Na bieżąco wprowadzamy także modyfi kacje techniczne,<br />

które usprawniają pracę i dają coraz większe<br />

możliwości kreacji. Miniony rok to również czas<br />

owocnej współpracy z architektami, którzy w swoich<br />

projektach korzystają z naszych rozwiązań. Organizowany<br />

w tym roku cykl konferencji dla architektów<br />

znacznie usprawnił wzajemną współpracę<br />

w zakresie doradztwa obiektowego.<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

SONDA<br />

Bogumił Kochel,<br />

Kosz<br />

Miniony rok był bardzo<br />

udany. Kiedy porównamy<br />

go z poprzednim,<br />

widzimy, że nasze obroty<br />

wzrosły o 35 procent.<br />

Rozwojowi z całą pewnością<br />

sprzyja dobra<br />

koniunktura na rynku<br />

budowlanym, która<br />

w kolejnych latach powinna się utrzymywać.<br />

Dzięki uczestnictwu w wielu imprezach targowych<br />

w Europie ciągle wzrasta nasza sprzedaż<br />

eksportowa. W chwili obecnej eksportujemy<br />

do ponad 40 krajów. Rozbudowa linii do produkcji<br />

drzwi płycinowych pozwoliła nam dołączyć<br />

do grona producentów, którzy się liczą. Naszym<br />

celem na nowy rok jest dalsze zwiększanie udziału<br />

w rynku, doskonalenie naszych produktów,<br />

a także rozwój i umocnienie wprowadzonej<br />

właśnie marki Invado na rynku krajowym i zagranicznym.<br />

Wiktor Strach,<br />

Tras-Intur<br />

Rok 2007 będzie się<br />

wszystkim kojarzył z dobrą<br />

koniunkturą dla budownictwa<br />

w naszym<br />

kraju. Firma Tras-Intur<br />

odnotowała wzrost<br />

sprzedaży stolarki budowlanej,<br />

w szczególności<br />

na rynku krajowym.<br />

Obroty ogółem<br />

za dziesięć miesięcy są wyższe o 10 proc. w porównaniu<br />

z tym samym okresem ubiegłego roku,<br />

zaś obroty ze sprzedaży krajowej wzrosły o 19<br />

procent.<br />

Szczególnie wysoką dynamikę sprzedaży odnotowaliśmy<br />

w zakresie wyrobów z drewna (okna,<br />

drzwi), oraz z aluminium (okna, fasady, ogrody zimowe).<br />

Rokowania na kolejny rok wydają się bardzo<br />

korzystne i pozwalają zarządowi spółki giełdowej<br />

– jaką jesteśmy od 2001 roku – planować<br />

wzrost obrotów.<br />

styczeń 2008 11<br />


�<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

SONDA<br />

Lidia Mikołajczyk-<br />

Gmur, Velux<br />

Z punktu widzenia wyników<br />

fi rmy oceniam<br />

ubiegły rok bardzo dobrze,<br />

ale na ostateczne<br />

podsumowanie przyjdzie<br />

jeszcze czas. Sezon<br />

na okna do poddaszy<br />

rozpoczął się wcześnie,<br />

a obecnie pogoda jest na tyle dobra, że nadal<br />

trwa. Niezmiernie się cieszę, że udało nam się<br />

realizować zamówienia w ciągu dwóch dni roboczych,<br />

choć inni producenci z różnych branż mieli<br />

problemy z dostępnością. Velux, dzięki zwiększonym<br />

mocom produkcyjnym w obydwu fabrykach,<br />

w Gnieźnie i Namysłowie, sprostał wzrastającemu<br />

popytowi.<br />

Istotną barierą w sprzedaży jest brak dostatecznej<br />

liczby wykwalifi kowanych ekip dekarskich.<br />

W związku z tym w bieżącym roku planujemy<br />

działania, które będą miały na celu wparcie młodych<br />

i nowo powstających fi rm, a także tych,<br />

gdzie rotacja pracowników jest największa.<br />

W przyszłym roku ze względu na rosnący popyt<br />

planujemy powiększyć dział sprzedaży, aby zaoferować<br />

naszym partnerom handlowym zwiększone<br />

wsparcie.<br />

Damian Kujawa,<br />

Interstal<br />

Mijający rok oceniam pod<br />

względem handlowym<br />

pozytywnie. Zwiększyła<br />

się sprzedaż, co jednak<br />

nie wpłynęło w takim<br />

stopniu, jak planowaliśmy,<br />

na powiększenie<br />

obrotów. W ubiegłym<br />

roku stal była tańsza, więc mimo tego, że więcej<br />

sprzedajemy, nie przekłada się to na wyższy wynik<br />

fi nansowy.<br />

Tomasz Rybka,<br />

Meesenburg<br />

Dla naszej fi rmy był<br />

to rok, w którym postawiliśmy<br />

na wzmocnienie<br />

wszystkich oddziałów<br />

pod względem<br />

profesjonalnej obsługi<br />

klientów – zainwestowaliśmy<br />

w szkolenia<br />

handlowców. Oczywiście, tak jak wszyscy pracodawcy,<br />

odczuliśmy brak wykwalifi kowanej siły<br />

roboczej, wynikający z dużej emigracji Polaków<br />

na Wyspy Brytyjskie. Dużo fi rm z branży nadal<br />

boryka się z brakiem rąk do pracy. Nam w ubiegłym<br />

roku udało się tę kwestię z powodzeniem<br />

rozwiązać.<br />

Punktem kluczowym dla naszej fi rmy była decyzja<br />

o rozszerzeniu oferty o maszyny stacjonarne<br />

do produkcji okien Pertici. Wszyscy doradcy handlowi<br />

oraz serwisanci przeszli szkolenia, które za-<br />

12 styczeń 2008<br />

kończyły się uzyskaniem przez nich certyfi katów.<br />

Pomimo tylko półrocznego działania w tej nowej<br />

dziedzinie już odnieśliśmy duże sukcesy. Zwiększyły<br />

się obroty fi rmy, zaś klienci polecają nas jako<br />

solidnego partnera handlowego.<br />

Adam Krużyński,<br />

Nice<br />

Za nami wyjątkowo korzystny<br />

rok, w którym<br />

realizowaliśmy priorytetowe<br />

dla nas cele:<br />

zwiększyliśmy sprzedaż<br />

i udział w rynku,<br />

utrzymując pozycję<br />

lidera w dziedzinie automatyki<br />

użytkowej. Niewątpliwie duży wpływ<br />

na osiągnięte w 2007 roku wyniki miało wprowadzenie<br />

kilku istotnych nowości produktowych.<br />

We wrześniu rozpoczęliśmy rozbudowę<br />

siedziby naszej fi rmy – zakończenie planowane<br />

jest na wiosnę 2008 r. Konieczność realizacji tego<br />

projektu wynika z dynamicznego rozwoju fi rmy.<br />

Koniec roku i początek nowego to okres wzmożonej<br />

pracy i planowania nowych przedsięwzięć<br />

ukierunkowanych na zwiększenie świadomości<br />

marki.<br />

Teresa Hauser,<br />

SCM<br />

Dla polskiego oddziału<br />

SCM Group, rok 2007<br />

był niezwykle udany.<br />

Branże drzewna i meblarska<br />

rozwijają się bardzo<br />

szybko, a duży odpływ<br />

pracowników za granicę<br />

powoduje zwiększone<br />

zapotrzebowanie na profesjonalne maszyny<br />

do obróbki drewna. Coraz większa produkcja,<br />

ale również coraz wyższe wymaga klientów<br />

co do jakości powodują, że ogromna liczba zakładów<br />

stolarskich staje przed koniecznością zakupu<br />

maszyn, które po pierwsze przyspieszą proces<br />

produkcji, a po drugie poprawią jakość oferowanych<br />

produktów. Ta sytuacja wpłynęła na znaczny<br />

wzrost sprzedaży, bo o około 28 proc.; dotyczy<br />

on zarówno średniej wielkości maszyn do obróbki<br />

drewna (pilarki tarczowe, wyrówniarki, grubościówki<br />

czy frezarki), jak też maszyn do obróbki<br />

płyty (okleiniarki wąskich płaszczyzn, wiertarki,<br />

formatyzerki do rozkroju pakietów, szlifi erki oraz<br />

różnego rodzaju centra obróbcze).<br />

Podobną sytuację, i związany z nią spory wzrost<br />

sprzedaży, można zaobserwować w fabrykach<br />

mebli oraz przemysłowych zakładach produkcyjnych.<br />

Tutaj potrzeba automatyzacji zaowocowała<br />

zapytaniami o maszyny przemysłowe lub wręcz<br />

linie technologiczne.<br />

SCM zanotowała 18-procentowy wzrost sprzedaży<br />

maszyn do tych zakładów; w szczególności<br />

dotyczy to: jedno- i dwustronnych przemysłowych<br />

formatyzerko-okleiniarek, wiertarek przelotowych,<br />

centrów obróbczych z funkcją okleinowania<br />

czy wysokowydajnych formatyzerek do rozkroju<br />

pakietów płyt. W wielu przypadkach maszyny zostały<br />

wyposażone w systemy za- i rozładunkowe<br />

lub połączone ze sobą w linie. W ubiegłych latach<br />

podobne zapytania zdarzały się sporadycznie;<br />

w roku 2007 były one praktycznie na porządku<br />

dziennym.<br />

Rok 2007 przyniósł również wzrost zainteresowania<br />

w zakresie obróbki drewna litego, produkcji<br />

okien, drzwi i schodów. W październiku SCM<br />

zorganizowała Warsztaty Otwarte na ten temat.<br />

Zainteresowanie i frekwencja przerosły wszelkie<br />

oczekiwania. Ponad 400 osób z 300 fi rm odwiedziło<br />

warsztaty, co jasno pokazuje, że i ci producenci<br />

poszukują kompleksowych rozwiązań oraz<br />

nowych technologii produkcji zwiększających wydajność<br />

i poprawiających jakość.<br />

Wpływ na tak olbrzymi wzrost sprzedaży miały<br />

również coraz łatwiej dostępne środki fi nansowe,<br />

jak leasing, kredyty czy dotacje. Obserwując<br />

tę tendencję i zwiększone zapotrzebowanie naszych<br />

klientów na możliwość sfi nansowania zakupu<br />

nowej maszyny, już ponad dwa lata temu<br />

nawiązaliśmy współpracę z niezależnym doradztwem<br />

leasingowym Nova Finance. Jest to dla<br />

nas niezwykle istotne. Możemy bowiem dziś zaproponować<br />

naszym klientom zaufanych doradców,<br />

którzy na specjalnych warunkach zaoferują<br />

sfi nansowanie nowej maszyny, co przy obecnym<br />

poziomie popytu, a jednocześnie licznej konkurencji,<br />

często bywa argumentem przetargowym.<br />

Podsumowując, rok 2007 był bardzo pomyślny,<br />

a biorąc pod uwagę nadchodzące EURO 2012<br />

i co za tym idzie budowę nowych stadionów, hoteli<br />

i całego zaplecza, oczekujemy jeszcze lepszego<br />

roku 2008.<br />

Barbara Ahlers, Roto<br />

Firma Roto Frank Okucia<br />

Budowlane odnotowała<br />

w 2007 roku kilkuprocentowy<br />

wzrost sprzedaży<br />

w porównaniu<br />

z analogicznym okresem<br />

przed rokiem. Wyraźnie<br />

widać narastającą<br />

dynamikę rozwoju<br />

rynku ukraińskiego i białoruskiego. Na polskim<br />

rynku obserwujemy proces stabilizowania się popytu,<br />

zwłaszcza w drugiej połowie roku. Widać<br />

wyraźną tendencję do zmian jakościowych kupowanego<br />

asortymentu. Odnotowujemy wzrost<br />

zainteresowania elementami okuć typu Komfort<br />

i Premium – okucia do wielkopowierzchniowych<br />

drzwi tarasowych Patio Life – zwłaszcza w budownictwie<br />

apartamentowym, oraz duże zainteresowanie<br />

elementami podnoszącymi komfort<br />

obsługi i estetykę okien, jak np. ukryta strona<br />

zawiasowa Roto NT Designo. Bardzo dobrze rozwija<br />

się sektor okien z profi li aluminiowych. Niesłabnący<br />

eksport polskiego przemysłu okiennego<br />

potwierdza rosnąca sprzedaż okuć do okien na<br />

potrzeby rynków o odmiennych tradycjach w zakresie<br />

stolarki.


Marek Sałaga, Aliplast<br />

Rok 2007, tak jak poprzedni, był bardzo udany<br />

dla naszej fi rmy. Sprzedaż systemów zwiększymy<br />

o prawie 50 proc. w porównaniu z poziomem<br />

osiągniętym w roku 2006. Ekspansja ma miejsce<br />

zarówno w kraju, jak i zagranicą. Dynamika<br />

eksportu wyniosła ponad 100 procent. Sprzedajemy<br />

na rynkach Czech i Słowacji, Węgier, Rumuni,<br />

w krajach nadbałtyckich oraz, od ubiegłego<br />

roku, w Bośni i Chorwacji. Poza tym poprzez naszych<br />

klientów obecni jesteśmy w krajach praktycznie całej Europy.<br />

Bardzo pracowity i obfi tujący w nowości rok miał nasz dział R&D. Wprowadziliśmy<br />

sporo nowych rozwiązań między innymi nowy system ściany osłonowej<br />

Tanagra, gdzie słup i rygiel to ten sam profi l – co niejednokrotnie<br />

pozwala zoptymalizować dobór profi li w konkretnym obiekcie. Rok 2007,<br />

a szczególnie druga jego połowa, to również przygotowanie do inwestycji,<br />

którą rozpoczynamy wiosną.<br />

Korzystając z możliwości chciałbym naszym dotychczasowym, jak i potencjalnym<br />

klientom, oraz wszystkim z branży życzyć wszystkiego najlepszego<br />

w 2008 roku.<br />

Tomasz Grela,<br />

Metalplast Stolarka<br />

Miniony rok obfi tował w naszej fi rmie w wiele<br />

ważnych wydarzeń. Jak przystało na lidera wśród<br />

producentów fasad, uzyskaliśmy bardzo wysokie<br />

przychody, wyższe o ponad 20 proc. w stosunku<br />

do poprzedniego roku. Zakupiliśmy nową halę<br />

produkcyjną, gdzie na początku 2008 roku przeniesiemy<br />

całą produkcję. Pozyskaliśmy kilka bardzo<br />

ciekawych kontraktów i zwiększyliśmy udział<br />

eksportu w naszej sprzedaży, przewożąc wyroby<br />

nawet za ocean. Dodatkowo uruchomiliśmy w fi rmie drugi segment<br />

związany z produkcją stalowych profi li zimnogiętych wykorzystywanych<br />

między innymi w przemyśle drogowym. Liczymy na dalszy rozwój fi rmy<br />

i przekroczenie w przyszłym roku bariery 100 mln zł przychodu.<br />

Witold Waśko, Śnieżka<br />

Miniony już rok był dla mojej fi rmy bardzo dobry.<br />

Po trzech kwartałach nasze przychody były o 17<br />

proc. większe w porównaniu z tymi, uzyskanymi<br />

w analogicznym okresie roku ubiegłego. Biorąc<br />

pod uwagę dynamikę sprzedaży, najlepsze były<br />

dwa pierwsze kwartały. Sprzyjały temu dobra<br />

pogoda oraz koniunktura na rynku budowlanym.<br />

Dla producentów farb najważniejszy jest okres<br />

od kwietnia do września, bo wtedy trwa sezon<br />

remontowo-budowlany.<br />

Adrianna Kiełbiowska, Dubrex<br />

Z roku na rok sprzedaż drzwi Sapeli na rynku<br />

polskim odnotowuje ciągły wzrost. Tak stało<br />

się i w ro ku 2007: wyniki sprzedaży wskazują<br />

na zwyżkę 40-procentową w stosunku do<br />

roku ubiegłego. Sukces nasz to przede wszystkim<br />

nasi pracownicy oraz partnerzy handlowi,<br />

którzy oferują nie tylko wyrób, ale i cały pakiet<br />

usług z nim związany, co zaczyna się liczyć w<br />

wyborze dostawcy. Ponieważ jesteśmy producentem<br />

drzwi ze średniej i wyższej półki cenowej,<br />

na dobre wyniki miał też wpływ wysoki poziom zaufania klientów<br />

oraz pozytywna ocena zmian sytuacji ekonomicznej kraju. Okazuje się,<br />

że z roku na rok inwestorzy coraz bardziej doceniają kompetentną obsługę<br />

i produkt niekoniecznie najtańszy, lecz wysokiej jakości. (red)<br />

Systemy profili aluminiowych<br />

dla architektury budownictwa<br />

■ Rolety<br />

■ Bramy rolowane<br />

■ Okna<br />

■ Drzwi<br />

■ Fasady<br />

■ Zabezpieczenia<br />

przeciw owadom<br />

heroal-Johann Henkenjohann<br />

GmbH & Co. KG<br />

Österwieher Str. 80 · D-33415 Verl<br />

Tel. +49 (0) 52 46-5 07-0 · Fax +49 (0) 52 46-5 07-222<br />

info@heroal.de · www.heroal.de


FORUM BRANŻOWE<br />

OPINIE<br />

DAWNO NIE BYŁO TAK DOBRZE<br />

Początek minionego roku sprawił nam niewątpliwie<br />

duże zaskoczenie. Stosunkowo łagodna<br />

i krótka zima oraz ciepła wiosna znacznie przyspieszyły<br />

cykl inwestycyjny w kraju, czego następstwem<br />

stał się zwiększony popyt na materiały<br />

budowlane i nieoczekiwana zmiana struktury<br />

popytu na polskim rynku usług budowlanych.<br />

Większość producentów po sezonie podejmuje<br />

decyzje o ograniczeniu kosztów, a więc obniża<br />

produkcję do niezbędnego minimum. Toteż gdy<br />

nagle okazało się, że niewspółmiernie w stosunku<br />

do poprzednich lat zwiększył się popyt na materiały<br />

budowlane, większość magazynów z tymi<br />

materiałami oraz podzespołami do ich produkcji<br />

świeciła pustkami.<br />

Ekstremalnym przykładem był niepokojący<br />

na początku roku brak szkła na rynku. Sytuację<br />

tę skrzętnie wykorzystały wielkie koncerny<br />

i huty szkła, doprowadzając kilka razy do znaczących<br />

podwyżek jego cen. Ze względu na dużą<br />

konkurencję na rynku, większość producentów<br />

stolarki okiennej nie była w stanie przerzucić<br />

w całości tej podwyżki na klientów końcowych,<br />

doprowadzając w ten sposób do obniżenia i tak<br />

już niskiej rentowności. Był to swoisty paradoks.<br />

Pojawił się bowiem zwiększony popyt, ale wzrost<br />

cen monopolistycznych dostawców podzespołów<br />

do produkcji nie pozwolił końcowym producentom<br />

na poprawę rentowności sprzedaży. Niestety,<br />

rynek polskich producentów i odbiorców<br />

jest w dalszym ciągu bardzo wrażliwy na cenę.<br />

Jednak mimo to, wzrastający popyt na rynku pozwolił<br />

na zwiększenie produkcji i sprzedaży na tyle,<br />

że w bardzo wielu fi rmach pojawiły się dodatnie<br />

wyniki ekonomiczne, co pozwoliło po długich la-<br />

<strong>14</strong> styczeń 2008<br />

tach posuchy na odbicie się od dna. Powoli zaczęła<br />

się normować sytuacja w zakresie cen szkła, rynek<br />

bowiem nie lubi pustki: rozpoczęto import docelowy<br />

szkła z Azji, w szczególności z Chin. Był to produkt<br />

dobrej jakości, a jego ceny były niższe nawet<br />

o 30 proc. w stosunku do tych oferowanych przez<br />

największych graczy rynkowych w Polsce i Europie<br />

(ceny szkła w Polsce i Europie – w przeciwieństwie<br />

do stolarki okiennej – należą do najwyższych). Ten<br />

dobrze zorganizowany import szkła przyhamował<br />

i ostudził nieco zapędy cenowe koncernów<br />

zachodnich, które odbudowały zapasy magazynowe<br />

na tyle, by wznowić płynne dostawy. Ceny<br />

Sytuacja gospodarcza: szanse<br />

� szybki wzrost gospodarczy (w 2007 roku produkcja przemysłowa w październiku wzrosła o 10,6<br />

proc. w stosunku do roku 2006),<br />

� wzrost produktu krajowego brutto (plan na rok, 2007 do poziomu ok. 7 proc.),<br />

� wzrost przeciętnego wynagrodzenia brutto do 2951 zł,<br />

� organizacja mistrzostw Europy w piłce nożnej, EURO 2012 i szybka rozbudowa infrastruktury oraz<br />

rozwój regionalny,<br />

� napływ pomocowych środków fi nansowych z Unii Europejskiej i ich umiejętnie wykorzystywanie<br />

– nawet na poziomie 75–80 proc.,<br />

� bardzo dobre położenie geografi czne względem rozwijających się w szybkim tempie rynków<br />

wschodnich (Litwa, Łotwa, Estonia, Ukraina) – szansa dla eksportu,<br />

� zmiana rządu w Polsce i położenie nacisku na rozwój wymiany handlowej z Rosją oraz unormowanie<br />

stosunków politycznych z Rosją i UE,<br />

� szybki wzrost eksportu i zrównoważenie importu z eksportem w obrocie handlowym,<br />

� emigracja zarobkowa Polaków do krajów UE (około 2 mln) i reinwestowanie przez nich środków<br />

fi nansowych w kraju (budownictwo, usługi, przemysł samochodowy),<br />

� zapowiedziana przez nowy rząd i oczekiwana przez Polaków zmiana polityki fi skalnej oraz zapowiedź<br />

wprowadzenia liniowego podatku dochodowego na poziomie 20 proc.,<br />

� niski poziom infl acji – około 2 proc.,<br />

� stałe umacnianie się polskiej waluty, szansa na wejście do Unii Walutowej Euro<br />

w 2012 r.,<br />

� bardzo dobra koniunktura dla budownictwa na najbliższe 5–7 lat; brak około 2 mln mieszkań na<br />

rynku pierwotnym,<br />

� do wymiany w starym i obecnym budownictwie zakwalifi kowane jest około 65 proc. stolarki<br />

okiennej.<br />

na szkło wróciły szybko do akceptowanych cen<br />

rynkowych.<br />

Problem braków w zakresie materiałów<br />

do produkcji stolarki w nieznacznym stopniu<br />

dotknął w I półroczu 2007 roku producentów<br />

okuć i profi li okiennych. W przypadku<br />

profi li okresowe braki dotyczyły jedynie profi li<br />

kolorowych, pokrywanych foliami dekoracyjnymi.<br />

Ale i tak producenci okuć oraz profi li pozwolili so-<br />

Sytuacja gospodarcza: zagrożenia<br />

� wysoki wskaźnik bezrobocia, wynoszący w 2007 roku około 12 proc.,<br />

� zmiana w 2008 r. stawki podatku VAT na materiały budowlane z 7 na 22 proc. i możliwość schłodzenia<br />

koniunktury na materiały budowlane,<br />

� wysokie obciążenia podatkowe (podatek dochodowy, CIT i ZUS) ograniczające szybki rozwój<br />

przedsiębiorstw,<br />

� 15 proc. społeczeństwa polskiego ma dochody poniżej poziomu minimalnego najniższego wynagrodzenia,<br />

� postępujący wzrost cen ropy naftowej na rynkach światowych i ich wpływ na gospodarkę globalną,<br />

� uzależnienie się od dostaw ropy oraz gazu z Rosji, brak zabezpieczenia polityki energetycznej<br />

kraju,<br />

� schłodzenie stosunków polityczno-gospodarczych z Rosją,<br />

� pogarszająca się kondycja gospodarki USA i jej globalne oddziaływanie na gospodarki krajów UE,<br />

� niespójne przepisy podatkowo-skarbowe i opieszałość rządu w nowelizacjach ustaw o przedsiębiorczości,<br />

� brak wykwalifi kowanych pracowników w branży i wysokie koszty zatrudnienia; nasila się przy tym<br />

emigracja zarobkowa, a najważniejszym czynnikiem decydującym o zatrzymaniu w kraju pracowników<br />

jest zmiana ich wynagrodzenia. Wprawdzie płace w budownictwie i w branży rosną, jednak<br />

nie są zbyt konkurencyjne dla wyjeżdżających za granicę. Średnia płaca w budownictwie, utrzymująca<br />

się na poziomie 3080 złotych (około 800 euro), to zbyt mało, żeby zahamować emigrację<br />

zarobkową.<br />

bie na płynne wprowadzenie podwyżek na swoje<br />

produkty, które zostały w tym przypadku – w przeciwieństwie<br />

do szkła – zaakceptowane przez rynek.<br />

Okresowe braki w dostawach materiałów<br />

do produkcji miały też skutki pozytywne. Pomogły<br />

producentom zdyscyplinować fi nansowo swoich<br />

odbiorców, którzy przeciągali terminy płatności.<br />

Ważną rolę w tym czasie zaczął odgrywać<br />

nie termin płatności, ale termin dostawy. Tę sytuację<br />

szczególnie odczuli nierzetelni producenci<br />

stolarki.<br />

Prawdą jest, że nie tylko łagodna zima miała<br />

wpływ na znaczne ożywienie w branży.<br />

Produkcja budowlano-montażowa w pierwszym<br />

kwartale 2007 r. osiągnęła wartość 9,4 mld zł<br />

(3,2 mld $, 2,4 mld €), podczas gdy w tym samym<br />

okresie 2006 roku wyniosła 5,9 mld zł (1,9 mld $,<br />

1,5 mld €). Rośnie liczba udzielonych pozwoleń<br />

na budowę. Do 2010 roku ma być wybudowane<br />

około <strong>14</strong>1 tysięcy nowych mieszkań. Od ubiegłego<br />

roku inwestycje realizowane w sektorze budowlanym<br />

wykazały dynamiczny wzrost, którego<br />

skutkiem jest osiągnięcie ponad 5-procentowej<br />

rentowności. Od trzech lat w budownictwie notuje<br />

się największy wzrost – w pierwszym półroczu<br />

osiągnął on 30 proc. i zakłada się, że do końca<br />

2007 r. utrzyma się na poziomie 25–30 procent.<br />

Istotny wpływ na wzrost sprzedaży stolarki<br />

okiennej rodzimych producentów miała<br />

duża dynamika eksportu. Udział eksportu<br />

waha się i wynosi 10–20 proc., a najlepsi osiągają<br />

nawet 40 procent. Eksport umożliwia polskim<br />

producentom uniezależnienie się od wrażliwego<br />


�<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

OPINIE<br />

na zmianę cen klienta krajowego i znacząco wpływa<br />

na wzrost rentowności produkcji oraz sprzedaży.<br />

Warto jednak podkreślić, że rosnące tendencje<br />

eksportowe w branży – które producenci traktują<br />

jako szansę na zwiększone obroty i rentowność<br />

– może nieco zaciemniać obraz, jeśli chodzi o faktyczny<br />

wzrost popytu na polskim rynku budowlanym.<br />

Wielu producentów ma podstawy ku temu,<br />

aby patrzeć w przyszłość optymistycznie.<br />

Ten rok uratował pod względem ekonomicznym<br />

wiele polskich fi rm, które włączyły się w wojnę<br />

cenową. W 2006 roku upadło około 200 fi rm<br />

działających w naszej branży, w 2007 szacuje<br />

się, że liczba ta nie przekroczy 50. W 2006 roku<br />

podejmowano próby ratowania się niektórych<br />

producentów poprzez sprzedaż fabryk dużym<br />

wytwórcom. Były to jednak tendencje marginalne<br />

i z pewnością nie możemy mówić o symptomach<br />

globalizacji produkcji. Jeśli następowało przejęcie<br />

innych fi rm, to najczęściej chodziło o zróżnicowa-<br />

16 styczeń 2008<br />

ECO NA BUDMIE<br />

Już od wielu lat firma eco instruments bierze udział w targach Budma.<br />

Również w tym roku zaprezentujemy nasze produkty na tej<br />

największej w Polsce imprezie budowlanej.<br />

nie produkcji (przejmowanie przez producentów<br />

stolarki PCW małych zakładów wytwarzających<br />

okna drewaniane i odwrotnie). Pewne próby<br />

centralizacji były widoczne w latach poprzednich<br />

wśród producentów profi li okiennych: Deceuninck<br />

– Thyssen, Brügmann – Salamander,<br />

Roplasto – Plastmo, KBE – Trocal – Kömmerling,<br />

Aluplast – Forbo Helmitin czy niedawno<br />

Roplasto Polska – Spectus. Te połączenia<br />

na pewno mają charakter polityki koncernowej<br />

i mogą wskazywać na próby globalizacji europejskiego<br />

rynku producentów profi li. Niewykluczone,<br />

że w niedalekiej przyszłości na rynku europejskim<br />

zostanie tylko kilka koncernów profi lowych.<br />

Wszystko wskazuje jednak na to, że nastąpił<br />

okres stabilnego wzrostu gospodarki,<br />

który jest szansą dla rozwoju naszej branży.<br />

Mówi się, że te optymistyczne prognozy mogą potrwać<br />

do roku 2012, a według niektórych nawet<br />

do 20<strong>14</strong>. Dzięki wzrostowi eksportu rośnie rentowność<br />

zakładów produkujących stolarkę i ich skłon-<br />

Tym, na co chcielibyśmy zwrócić Państwa szczególną uwagę, jest folia do oklejania<br />

profili okiennych i parapetów Haogenplast. Jest ona odporna na ekstremalne warunki<br />

klimatyczne, takie jak wysoka temperatura i promieniowanie UV. Ze względu na swoje<br />

właściwości jest przyjazna w procesie oklejania.<br />

Producent folii – firma Haogenplast to czołowy dostawca nowoczesnych powłok<br />

i laminatów dla różnych sektorów przemysłu, budownictwa oraz rolnictwa. Swoją wiodącą<br />

pozycję zawdzięcza zaawansowanej wiedzy specjalistycznej, zaangażowaniu<br />

i doświadczeniu personelu oraz dynamicznej kadrze kierowniczej. Przedsiębiorstwo to<br />

dysponuje nowoczesnym zakładem produkcyjnym i przoduje pod względem możliwości<br />

projektowych.<br />

Powłoki i folie firmy Haogenplast produkowane są z polichlorku winylu przy wykorzystaniu<br />

najnowocześniejszych urządzeń i procesów technologicznych. W zależności od<br />

zastosowania końcowego, folie te poddawane są dodatkowym procesom z wykorzystaniem<br />

drukarek, laminatorów, kalandrów wytłaczających oraz rozcinarek.<br />

Firma Haogenplast stosuje szereg norm zapewniających jakość, m.in. ISO 9001 (2000)<br />

i Din SKZ.<br />

Poza folią Haogenplast, na BUDMIE 2008 pokażemy m.in. rozcinarkę do folii oraz oprzyrządowanie<br />

do automatycznej produkcji szprosów.<br />

Zapraszamy! <strong>Stoisko</strong> nasze znajdować się będzie w pawilonie 5. na piętrze.<br />

***<br />

Ważnym wydarzeniem w ostatnich tygodniach 2007 roku, było uzyskanie przez eco<br />

instruments Certyfikatu Zarządzania Jakością ISO 9001:2000. Certyfikat ten obejmuje:<br />

sprzedaż materiałów do produkcji szyb zespolonych, okleinowania i lakierowania profili<br />

aluminiowych oraz sprzedaż i konfekcjonowanie folii okiennych.<br />

ność do nowych inwestycji. Niska cena przestała<br />

już odgrywać tak dominującą rolę dla klienta, który<br />

stał się bardziej wymagający, a więc poszukuje<br />

dobrego produktu i fachowej obsługi. Wyznacznikiem<br />

dobrego produktu stają się okna pięcio- lub<br />

sześciokomorowe z powracającym uszczelnieniem<br />

środkowym MD, a w przypadku okien drewnianych<br />

rośnie rola okien produkowanych na bazie<br />

mahoniu i dębu oraz dobrej gatunkowo sosny.<br />

Udział stolarki drewnianej w strukturze materiałów<br />

do produkcji stolarki (PCW, aluminium, drewno)<br />

po latach spadku będzie powoli wykazywał<br />

tendencje wzrostowe. Zaryzykuję stwierdzenie,<br />

że może nie mamy jeszcze do czynienia z hossą<br />

w produkcji stolarki okiennej, ale z pewnością widać<br />

ożywienie i wyraźne, stałe tendencje wzrostowe,<br />

które mogą potrwać 5–7 lat. Tak dobrych prognoz<br />

w naszej branży już dawno nie było. W jaki<br />

sposób rodzimi producenci unikną zagrożeń i wykorzystają<br />

szanse – pokaże najbliższy czas.<br />

Krzysztof Łakota<br />

Charakterystyka folii Haogenplast<br />

Produkt wielowarstwowy produkt składający się z półsztywnej, zadrukowanej<br />

lub jednobarwnej folii bazowej oraz akrylowej warstwy<br />

folii wierzchniej zapewniającej zwiększoną odporność na<br />

warunki atmosferyczne; zgrzewany na gorąco<br />

Zastosowanie oklejanie profili okiennych z PCW i aluminium oraz drzwi na<br />

zewnątrz budynków<br />

Grubość 200 μm ± 15 μm<br />

Grubość akrylowej ≥50 μm<br />

warstwy wierzchniej<br />

Wytrzymałość na >20 N/mm<br />

rozciąganie<br />

2<br />

Wydłużenie całkowite >80%<br />

Stabilność wymiarów maks. skurcz 2,5% (10 min. przy 60oC) maks. skurcz 4% (10 min. przy 100oC) Połysk przy 60o 17-24<br />

Odporność na wa- spełnia wymagania RAL-GZ 716/1, rozdział 1, część 7,<br />

runki atmosferyczne w zakresie testowania poprzez sztuczne starzenie w warunkach<br />

atmosferycznych, zgodnie z DIN EN 513, do dawki<br />

promieniowania wynoszącej 16 GJ/m2 .<br />

Dodatkowo, po min. 11 tys. godzin przyspieszonego starzenia<br />

poprzez naświetlanie promieniami UV-A w testerze QUV<br />

o długości folii przy 340 nm, zgodnie z ASTM G 53, próbki<br />

nadal nadawały się do użytku<br />

Odporność cieplna bez zmian wypukłości, połysku i koloru przy krótkotrwałej<br />

wysokiej temperaturze (10 min. przy 100°C) lub dłuższym<br />

wystawieniu na działanie umiarkowanie wysokiej temperatury<br />

(24 h przy 65°C)<br />

Zgrzewanie zgrzewanie profili zgodnie z instrukcjami producenta nie<br />

powinno mieć negatywnego wpływu na folię; zginanie profili<br />

w temperaturze 130°C może spowodować zwiększony połysk<br />

powierzchni<br />

Odporność che- odporność na działanie zwykłych domowych środków<br />

miczna<br />

czyszczących, jak również benzynę alifatyczną, olej roślinny,<br />

alkohol 15% i mleko; brak odporności na rozpuszczalniki organiczne,<br />

włącznie z rozcieńczalnikami i zmywaczami lakieru<br />

Konserwacja odpowiednie czyszczenie przy użyciu zwykłych środków<br />

czyszczących, poza produktami o właściwościach ściernych;<br />

nie jest konieczna dodatkowa konserwacja


DWADZIEŚCIA LAT MINĘŁO<br />

Nazwę Gerda kojarzy prawdopodobnie większość Polaków. To rzadkość, by fi rma produkująca<br />

drzwi i okucia była tak powszechnie rozpoznawana przez klientów indywidualnych.<br />

I choć ludzie czasami błędnie sądzą, że to zagraniczny producent, albo że wytwarza tylko<br />

zamki, prawie zawsze jego nazwa kojarzona jest z bezpieczeństwem.<br />

Niewiele osób pamięta, chyba tylko pracownicy<br />

Gerdy, czym zajmowała się na początku działalności.<br />

A to czasy dość odległe, patrząc na krótką<br />

jeszcze historię polskiej gospodarki rynkowej. Firmę<br />

bowiem zarejestrowano w 1987 roku, co oznacza<br />

już dwie dekady jej działalności. W tym czasie<br />

przedsiębiorstwo się rozrastało, niektórzy z niego<br />

odchodzili, ale też znacznie wzrastało zatrudnienie.<br />

Dlatego tych, którzy byli przy pierwszych krokach<br />

Gerdy na rynku, obecnie pracuje niewielu. Ci<br />

nieliczni jednak pamiętają, że fi rma rozpoczynała<br />

jako producent... podnośników do remontu samochodów.<br />

Był to jednak produkt przeznaczony dla<br />

miłośników motoryzacji, nie miał więc szansy trafi ć<br />

do szerszego grona klientów. Jednak już rok po rozpoczęciu<br />

działalności zapadła decyzja, by rozpocząć<br />

produkcję zamków. Szybko się okazało, że był<br />

to strzał w dziesiątkę. Co ciekawe, Gerda, jako<br />

jedna z pierwszych w Polsce fi rm, reklamowała<br />

się w telewizji. Wówczas właśnie zachwalane były<br />

owe podnośniki, których produkcji dość szybko zaniechano.<br />

Na szczęście nikt już prawie nie pamięta<br />

tego pierwszego produktu, lecz nazwa Gerda mocno<br />

utrwaliła się w świadomości klientów. Potem<br />

przecież pojawiły się następne produkty – zamki<br />

i kłódki, i to z nimi zaczęła być fi rma utożsamiana.<br />

Produkcja drzwi zaś rozpoczęła się w 1994 roku.<br />

Organizacja<br />

Oprócz Gerdy w skład grupy wchodzą jeszcze inne<br />

fi rmy, na przykład Gerda Plast, która zajmuje się<br />

zupełnie odrębną działalnością – produkuje nakrętki<br />

do butelek. W całej grupie zatrudnionych<br />

jest w sumie około 1250 osób. W fi rmie skupionej<br />

wokół stolarki pracuje 250 osób. Zakład wytwarzający<br />

drzwi oraz magazyny główne znajduje się<br />

w Starachowicach, a w Warszawie mieści się dział<br />

konstrukcyjny, technologiczny i kontroli jakości.<br />

Jednostki te, w porozumieniu z działem handlowym,<br />

zajmują się rozwojem produktu. W Warszawie<br />

również wytwarza się zamki.<br />

Producent ma określoną strategię wobec pracowników,<br />

nastawił się bowiem na zapewnienie<br />

im stabilności zatrudnienia oraz wynagrodzenia.<br />

Jednak daleki jest od popularnego w ostatnich latach<br />

w różnych fi rmach tzw. integrowania. Nie organizuje<br />

się tu wspólnych wyjazdów, zawodów<br />

sportowych, nie buduje się wizerunku fi rmy wokół<br />

hobby kierownictwa. Jest jednak jedno wydarzenie<br />

w życiu przedsiębiorstwa, które w pewien sposób<br />

sprzyja integracji. Są to regularne, organizowane<br />

co roku spotkania dla klientów. Pojawia się<br />

wówczas doskonała okazja, aby podsumować rok<br />

działalności, ale też się pobawić. Rok 2007 był wyjątkowy,<br />

bo Gerda obchodziła dwudziestą rocznicę<br />

działalności na polskim rynku. W Jachrance pod<br />

Warszawska siedziba Gerdy.<br />

Warszawą 12 maja była możliwość, by to uczcić<br />

z klientami. A dwa tygodnie później świętowali<br />

już sami pracownicy.<br />

Odbiorcy<br />

Jakich klientów Gerda ma więcej? Otóż najczęściej<br />

decyzję o zakupie produktu z logo tej fi rmy podejmuje<br />

przeciętny Kowalski, czyli marka bardzo silne<br />

się zakorzeniła w świadomości klientów indywidualnych.<br />

Co ciekawe, większość ludzi postrzega<br />

Gerdę jako producenta<br />

zamków, choć<br />

obecnie sprzedaż tych<br />

produktów jest mniejsza<br />

od drzwi o połowę.<br />

Według handlowców,<br />

do tej „zamkowej” sławy<br />

przyczynił się konkretny<br />

produkt, czyli<br />

zamek ZX. W fi rmie<br />

uważa się, że jest on<br />

niezawodny, nawet<br />

nie trzeba go konserwować.<br />

Niestety, sprawia<br />

to również pewien<br />

kłopot: ZX nie sprzedaje<br />

się na odtworzenie,<br />

czyli na rynek<br />

wtórny. Jednak dzięki<br />

temu produktowi,<br />

producent kojarzony<br />

jest z wysoką jakością<br />

i z bezpieczeństwem.<br />

Gerda około 20<br />

proc. swojej produkcji<br />

sprzedaje też<br />

za granicą. Transporty<br />

z drzwiami i zamkami<br />

trafi ają do Anglii,<br />

Hiszpanii i Niemiec,<br />

ale też do Czech,<br />

Słowacji i na wschód<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

REPORTAŻ<br />

od naszej granicy. Jednak sprzedaż do Rosji wiąże<br />

się z dwoma problemami. To ogromny kraj, dlatego<br />

zwykle czas oczekiwania na towar mocno się<br />

wydłuża. Na przykład transport do Nowosybirska<br />

dociera po dwóch, trzech tygodniach. Gdy polski<br />

producent dostaje zamówienie, musi wyprodukować,<br />

przygotować do wysyłki i w specjalny sposób<br />

opakować towar.<br />

Jeśli chodzi o zamki, nie wymagają one specjalnej<br />

troski. Inaczej jest jednak z drzwiami – należy<br />

je odpowiednio zabezpieczyć, by nie uszkodziły<br />

się w transporcie. Drugim problemem są regulacje<br />

prawne związane z granicami. Trzeba być bardzo<br />

dobrze przygotowanym, czyli należy poświęcić<br />

dużo uwagi i czasu, by przejść odprawę.<br />

W Rosji są także inne wymagania dotyczące wykończenia.<br />

Okazuje się, że niezwykle popularny<br />

jest kolor złoty, dlatego trafi ają tam zamki w tej<br />

barwie. Gerda jednak, pomimo różnych trudności,<br />

chce na długie lata współpracować ze wschodnimi<br />

partnerami, bo Rosja to rynek o dużych możliwościach.<br />

Jedną z zalet sprzedawania tam jest fakt,<br />

że produkt zachodni, czyli także polski, jest lepiej<br />

postrzegany.<br />

Firma, oprócz dość długiej swojej historii działalności,<br />

ma też inną cechę, która wyróżnia ją na rynku.<br />

Zamki i okucia są zaprojektowane oraz wykonane<br />

tylko do produktów Gerdy i nie są sprzedawane<br />

na wolnym rynku. Według pracowników tego producenta,<br />

żadna z innych, polskich fi rm nie wytwarza<br />

i drzwi, i okuć.<br />

Magdalena Rocka<br />

styczeń 2008 17


FORUM BRANŻOWE<br />

ANALIZY<br />

WSKAŹNIKI ALUMINIUM<br />

Rozpoczął się nowy rok; również w analizach. Pracując<br />

nad styczniowym numerem „<strong>Forum</strong>”, przyjrzeliśmy<br />

się sytuacji, jaka miała miejsce w roku<br />

2006 w sektorze aluminium (dotychczas analizowaliśmy<br />

wyniki fi nansowe branży z roku 2005).<br />

Spójrzmy zatem, co tym razem kryje się pod<br />

przedstawionymi w tabelach cyframi i wyrazami.<br />

Interpretacja wskaźników (tabela 1)<br />

Pierwszy w tabeli 1. jest wskaźnik bieżącej<br />

płynności. Informuje on o tym, czy przedsiębiorstwo<br />

jest w stanie na bieżąco regulować swoje<br />

zobowiązania handlowe, czyli czy nie traci płynności<br />

fi nansowej. A nie traci jej, jeżeli omawiany<br />

wskaźnik mieści się w przedziale [1;2]. I tak właśnie<br />

(z małymi wyjątkami) było w przedstawionym<br />

przypadku – większość fi rm osiągnęła zalecaną<br />

wartość wskaźnika płynności, dwie ją nieznacznie<br />

Tabela 1. Wskaźniki fi nansowe wybranych przedsiębiorstw<br />

WSKAŹNIK<br />

18 styczeń 2008<br />

NAZWA FIRMY<br />

Grupa Kapitałowa YAWAL SA<br />

SAPA ALUMINIUM Sp. z o. o.<br />

przekroczyły. Również przyjęta przez nas wartość<br />

optymalna [1,81] potwierdza fakt, iż w roku 2006<br />

w sektorze aluminium ogólnie nie było problemów<br />

ze ściąganiem należności czy też regulowaniem<br />

zobowiązań. Im wskaźnik bieżącej płynności<br />

jest bliższy cyfrze 2, tym na lepszej pozycji znajduje<br />

się dana fi rma. Tylko w przypadku jednego przedsiębiorstwa<br />

odchylenie od normy było na tyle duże,<br />

że można mówić o wystąpieniu zjawiska nadpłynności.<br />

Dzieje się tak w momencie, gdy fi rma niepotrzebnie<br />

magazynuje zapasy lub gdy część swych<br />

zobowiązań reguluje w gotówce. W obu przypadkach<br />

bowiem skutkiem jest wzrost wskaźnika płynności.<br />

Dla omawianego przedsiębiorstwa wskaźnik<br />

rotacji zapasów wyklucza ich magazynowanie, pozostają<br />

więc transakcje gotówkowe.<br />

Spójrzmy teraz na wspomniany już wskaźnik rotacji<br />

zapasów. Średni cykl rotacji dla sektora alu-<br />

1. Wsk. bieżacej płynności:<br />

aktywa bieżące/pasywa bieżące<br />

1,86 3,07 1,08 1,08 2,42 1,53 1,76 8,<strong>14</strong> 1,81<br />

2. Wsk. rotacji zapasów w dniach:<br />

przeciętny poziom zapasów x 360 /<br />

roczna sprzedaż netto<br />

47 29 10 57 77 52 44 2 46<br />

3. Wsk. rotacji należności<br />

w dniach:<br />

przeciętny stan należności x 360 /<br />

roczna sprzedaż netto<br />

84 52 124 111 46 66 71 104 78<br />

4. Wsk. spłaty zobowiązań w<br />

dniach:<br />

przeciętny stan zobowiazań z tyt.<br />

dst. i usł. x 360 / roczna sprzedaż<br />

netto<br />

99 2 127 <strong>14</strong>7 0 37 47 0 42<br />

5. Wsk. rentowności sprzedaży<br />

netto w %:<br />

ROS = zysk netto/sprzedaż netto<br />

15% 7% 2% 4% 18% 8% 10% 34% 9%<br />

6. Wsk. rentowności aktywów<br />

w %:<br />

ROA = zysk netto/aktywa ogółem<br />

<strong>14</strong>% 10% 4% 4% 23% 8% 16% 45% 12%<br />

7. Wsk. rentowności kapitału<br />

własnego w %:<br />

ROE = zysk netto/kapitały własne<br />

(całość)<br />

23% 13% 37% 9% 31% 13% 28% 51% 25%<br />

8. Mnożnik:<br />

aktywa ogółem / kapitał własny<br />

(całość)<br />

1,57 1,27 8,48 2,11 1,36 1,73 1,73 1,<strong>14</strong> 1,65<br />

9. Wsk. ogólnego zadłużenia w %:<br />

zobowiązania ogółem/aktywa<br />

ogółem<br />

36% 21% 88% 53% 26% 42% 42% 26% 39%<br />

10. Wsk. udziału zadłużenia w kapitale<br />

własnym w %:<br />

DER = suma zobowiązań/kapitał<br />

własny<br />

57% 27% 748% 111% 36% 73% 73% 29% 65%<br />

METALPLAST-STOLARKA Sp. z o. o.<br />

METRA POLAND ALUMINIUM Sp. z o. o.<br />

PONZIO POLSKA Sp. z o. o.<br />

Grupa Kapitałowa GRUPA KĘTY SA<br />

ALUPROF S.<br />

MEGA ALUMINIUM Sp. z o. o.<br />

mediana<br />

minium wynosił 46 dni, a więc praktycznie co półtora<br />

miesiąca analizowane fi rmy odnawiały stan<br />

swoich zapasów. Wartość równą 2 i 10 dni należy<br />

przyjąć za skrajną, podobnie zresztą jak liczbę 77.<br />

Pozostałe wyniki natomiast oscylują wokół średniej,<br />

mieszcząc się w przedziale [44;57]. Oczywiście,<br />

im krótszy cykl rotacji zapasów, tym bardziej<br />

efektywnie fi rma gospodaruje posiadanymi aktywami<br />

i szybciej zużywa je w procesie produkcji.<br />

Nieco gorzej natomiast kształtuje się poziom wskaźnika<br />

rotacji należności. Wyrażony w liczbie dni,<br />

pokazuje nam, co ile dni do danej fi rmy spływają<br />

należności od jej wierzycieli. W roku 2006 wśród<br />

przedstawionych przedsiębiorstw wskaźnik ten<br />

przyjmował dosyć wysokie wartości. Za optymalną<br />

uznaliśmy wartość równą 78. Tak więc cykl obrotu<br />

należnościami w sektorze aluminium przekraczał<br />

okres dwóch miesięcy, a w skrajnym przypadku<br />

nawet czterech (124 dni). Ponieważ pożądane<br />

są niskie wartości wskaźnika obrotu należnościami,<br />

należałoby uznać, iż te, które przekraczają wartość<br />

optymalną, świadczą o zbyt długim okresie spływu<br />

należności. Wydłużony proces windykacji odbija się<br />

automatycznie na wskaźnikach płynności – obniża<br />

je, pomniejszając stan aktywów.<br />

Ostatni ze wskaźników rotacji wskazuje na bardzo<br />

duże różnice, jeżeli chodzi o terminy płatności dla<br />

fi rm z sektora aluminium. Wartości tego wskaźnika<br />

mieściły się bowiem w roku 2006 w przedziale<br />

[0;<strong>14</strong>7] – rozpiętość chyba największa, i to nie tylko<br />

w tej analizie. Przyjrzyjmy się jednakże dokładniej<br />

dwóm najniższym wartościom. Otóż wyrażony<br />

w liczbie dni wskaźnik spłaty zobowiązań liczony<br />

jest jako stosunek zobowiązań handlowych fi rmy,<br />

pomnożony przez 360 dni, do jej przychodów<br />

ze sprzedaży. W przypadku fi rm, które osiągnęły zerową<br />

wartość omawianego wskaźnika, nie odnotowaliśmy<br />

w badanych okresie żadnych zobowiązań.<br />

Natomiast przedsiębiorstwo, dla którego wartość<br />

wskaźnika spłaty zobowiązań równa była cyfrze 2,<br />

w 2006 roku miało bardzo niski udział bieżących<br />

zobowiązań w całości swych pasywów, zwłaszcza<br />

w stosunku do wartości sprzedaży. Takiej sytuacji<br />

możemy tylko pozazdrościć. Pozostałe fi rmy regulowały<br />

swe zobowiązania średnio co 42 dni, a więc<br />

co półtora miesiąca. Im krótszy jest ten okres, tym<br />

bardziej rzetelnym płatnikiem jest dana fi rma.<br />

Spójrzmy teraz na efektywność działania poszczególnych<br />

fi rm. W roku 2006 rentowność sprzedaży<br />

w omawianym sektorze oscylowała wokół<br />

9 proc., a więc tyle zysku analizowane przedsiębiorstwa<br />

generowały z jednostki sprzedaży. Pamiętajmy<br />

jednak, iż chodzi tu o wartość średnią.<br />

Im wyższy jest omawiany wskaźnik, tym mniejszą<br />

sprzedaż należy zrealizować dla osiągnięcia zamierzonej<br />

kwoty zysku. Ogólnie należy stwierdzić, iż<br />

ROS przyjmował zadowalające wartości, wskazujące<br />

na jak najbardziej opłacalną sprzedaż. Nad<br />

jej efektywnością należałoby się jedynie zastanowić<br />

w przypadku wskaźników równych 4 i 2 procent.<br />

Troszkę wyższe wartości osiągnął wskaźnik rentowności<br />

aktywów. W tym przypadku za optymalną<br />

przyjęliśmy wartość równą 12 proc., tak<br />

więc za pozytywne należy uznać te wartości, które


ją przekraczają. Im wyższa rentowność aktywów,<br />

tym lepiej fi rma wykorzystuje posiadany majątek<br />

(bardziej efektywnie) w celu wypracowania zysku.<br />

Podobnie wygląda sytuacja, jeżeli chodzi o kapitał<br />

własny fi rmy – tu także pożądane są jak najwyższe<br />

wartości wskaźnika. W naszym przypadku za pozytywne<br />

należy uznać te, które są przynajmniej zbliżone<br />

do 25 proc. (taką bowiem wartość uznaliśmy<br />

za optymalną). Warto tu podkreślić, iż w omawianym<br />

przypadku ROE przyjmował najwyższe wartości,<br />

jeżeli chodzi o wskaźniki mierzące efektywność<br />

działania fi rmy. Zdolność kapitałów własnych<br />

analizowanych przedsiębiorstw do generowania<br />

zysku nie pozostawia zatem nic do życzenia.<br />

Spójrzmy teraz na mnożnik. Jego wartości świadczą<br />

o tym, iż omawiane tu fi rmy bardzo umiejętnie<br />

kształtowały relacje pomiędzy kapitałem własnym<br />

a kapitałem obcym, wpływając na wzrost rentowności<br />

tego pierwszego. Chodzi tu, oczywiście,<br />

o dodatni efekt działania dźwigni fi nansowej, który<br />

możemy osiągnąć zwiększając stopniowo wartość<br />

zadłużenia – do momentu, aż związane z tym<br />

zadłużeniem koszty nie wpłyną na generowany<br />

przez fi rmę zysk na tyle, by zmniejszyć wartość<br />

wszystkich wskaźników rentowności. Taka sytuacja<br />

ma miejsce, kiedy ROE dwukrotnie przewyższa<br />

wartość ROA. Wśród przedstawionych fi rm<br />

tylko jedna znacznie przekroczyła dopuszczalny<br />

limit [2:1], pozostałe oscylowały wokół wartości<br />

optymalnej, za jaką uznaliśmy liczbę 1,65. Ponieważ<br />

zwyczajowo wartości mnożnika rosną wraz<br />

ze wzrostem zadłużenia fi rmy, przyjrzyjmy się teraz<br />

sposobowi fi nansowania działalności poszczególnych<br />

przedsiębiorstw.<br />

Jeżeli chodzi o wskaźnik ogólnego zadłużenia,<br />

to w analizowanym sektorze jego wartości mieściły<br />

się w przedziale [21 proc. ;88 proc.]. A zatem<br />

każde z analizowanych przedsiębiorstw czerpało<br />

środki fi nansowe z dwóch źródeł: własnych i obcych.<br />

Sytuacja taka jest normalna i pozytywna,<br />

a granice jej opłacalności wyznacza omówiony wyżej<br />

mnożnik. Jeżeli chodzi o wartość optymalną dla<br />

udziału zadłużenia w fi nansowaniu majątku fi rmy,<br />

to za taką uznaliśmy wartość równą 39 procentom.<br />

Im niższe zadłużenie, tym oczywiście lepiej.<br />

Większą rozpiętość zauważyć możemy w przypadku<br />

wskaźnika udziału zadłużenia w kapitale własnym.<br />

Tu za optymalną przyjęliśmy wartość równą 65<br />

proc., tak więc za korzystne należy uznać wartości<br />

mniejsze lub równe optymalnej. Te przekraczające<br />

100 proc. wskazują na całkowite zadłużenie kapitału<br />

własnego fi rmy. Zauważmy, iż wysokim wartościom<br />

mnożnika odpowiadają wysokie wartości<br />

wskaźników zadłużenia. A zatem potwierdza się<br />

fakt, iż dwa spośród omawianych przedsiębiorstw<br />

przekroczyły dopuszczalną granicę zadłużenia,<br />

w tym jedno w sposób znaczny. Wysokie wartości<br />

trzech ostatnich wskaźników są równoznaczne<br />

z niskimi wartościami wskaźników mierzących efektywność<br />

działania fi rmy. Jeżeli bowiem zadłużenie<br />

wzrośnie do granicznego poziomu, koszty związane<br />

z jego obsługą (jak np. odsetki) zaczynają wpływać<br />

na zmniejszenie osiąganego zysku i – co za tym<br />

idzie – spadek wskaźników rentowności.<br />

Tabela 2. Przepływy pieniężne<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

ANALIZY<br />

Nazwa fi rmy Przepływy pieniężne netto z działalności<br />

operacyjnej inwestycyjnej fi nansowej<br />

Grupa Kapitałowa YAWAL SA minus plus plus<br />

SAPA ALUMINIUM Sp. z o. o. plus minus brak<br />

METALPLAST-STOLARKA Sp. z o. o. plus minus minus<br />

METRA POLAND ALUMINIUM Sp. z o. o. plus minus plus<br />

PONZIO POLSKA Sp. z o. o. plus minus minus<br />

Grupa Kapitałowa GRUPA KĘTY SA plus minus plus<br />

ALUPROF SA plus minus minus<br />

MEGA ALUMINIUM Sp. z o. o. plus minus minus<br />

Przepływy (tabela 2)<br />

Dla analizowanych przedsiębiorstw w roku 2006<br />

najczęściej powtarzał się układ „+ – -„. Taki zestaw<br />

strumieni świadczy niewątpliwie o dużym zysku,<br />

który uzyskują fi rmy z ich podstawowej działalności.<br />

Środki pieniężne, generowane przez sprzedaż<br />

bądź inny rodzaj działalności operacyjnej fi rm, pozwalały<br />

nie tylko na pokrycie ich bieżących potrzeb,<br />

lecz również na prowadzenie działalności inwestycyjnej.<br />

Ujemny strumień z działalności fi nansowej<br />

wskazuje z kolei na spłatę odsetek lub innych zobowiązań<br />

fi nansowych. Co do posiłkowania się kapitałem<br />

obcym – być może fi rmy korzystały z obcych<br />

aktywów fi nansowych, jednak ich wielkość była<br />

dosyć niska i nie przekraczała wartości wydatków,<br />

poniesionych w ramach działalności fi nansowej.<br />

Kolejnym powtarzającym się układem jest zestaw<br />

„+ – +”, również wskazujący na dodatni wynik<br />

z działalności podstawowej fi rmy. Tym razem jednak<br />

wypracowany zysk nie wystarczał na pokrycie<br />

wszystkich zaplanowanych inwestycji. Dochodzi<br />

tu zatem do dopływu kapitału zewnętrznego,<br />

co potwierdza plus na działalności fi nansowej.<br />

Na uwagę zasługuje jedna z fi rm, która nie prowadziła<br />

w roku 2006 żadnych ruchów na polu fi nansowym.<br />

Nie korzystała ona z kredytów, pożyczek,<br />

nie spłacała również żadnych odsetek i innych<br />

zobowiązań wynikających z zadłużenia fi rmy.<br />

Wypracowany przez nią zysk w zupełności wystarczał<br />

na pokrycie potrzeb związanych z bieżącym<br />

funkcjonowaniem oraz na prowadzenie działalności<br />

inwestycyjnej. Brak kredytów potwierdzają<br />

bardzo niskie wskaźniki zadłużenia. Zdawać by się<br />

mogło, iż przy braku wpływów i wydatków fi nan-<br />

sowych zadłużenie winno być równe zeru. I słusznie.<br />

Jednak przy dokładniejszej analizie zauważyć<br />

można, że odnotowane zobowiązania to głównie<br />

zobowiązania handlowe, niezwiązane z kapitałem<br />

obcym, a obecne w toku działania każdej fi rmy.<br />

Jedno z omawianych przedsiębiorstw w analizowanym<br />

okresie poniosło stratę na swej podstawowej<br />

działalności. Dodatni strumień z działalności<br />

inwestycyjnej wskazywać może na wyprzedanie<br />

części aktywów w celu uzyskania środków na pokrycie<br />

zobowiązań bieżących. Mamy tu również<br />

do czynienia z kapitałem zewnętrznym, w postaci<br />

zaciągniętych kredytów lub pożyczek bądź też<br />

w postaci nowych kapitałów właścicieli. Sytuacja<br />

zatem nie może być krytyczna, kapitałodawcy bowiem<br />

nie obawiają się swojego zaangażowania.<br />

oprac. Izabela Kolimaga<br />

styczeń 2008 19


FORUM BRANŻOWE<br />

ANALIZY<br />

WSKAŹNIKI WYBRANEJ FIRMY<br />

Do tej pory staraliśmy się przybliżyć sytuację fi nansową fi rm z podziałem na poszczególne<br />

sektory, zestawiając ich wyniki i przedstawiając je obok siebie. Teraz chcielibyśmy zwrócić<br />

uwagę na zmiany sytuacji fi nansowej w wybranym sektorze na przestrzeni lat.<br />

W tym celu posłużymy się przykładem jednego<br />

z wiodących producentów szyb – fi rmy X. Analizowany<br />

okres obejmuje trzy kolejne lata obrotowe:<br />

2003–2005. Dzięki takiej analizie od razu widać,<br />

jak zmieniała się płynność fi rmy, jej zadłużenie<br />

czy też rentowność oraz jakie wzajemne związki<br />

istniały między nimi.<br />

Zacznijmy od analizy płynności fi rmy X. Jak wynika<br />

z tabeli 1., w analizowanym okresie nie pozostawiała<br />

ona wiele do życzenia. W latach 2003 i 2004<br />

wskaźniki płynności mieściły się w pożądanym<br />

przedziale [1:2], zachowując tendencję wzrostową.<br />

Firma X zatem na bieżąco regulowała swe<br />

należności, korzystając z majątku obrotowego.<br />

Niepokojąca może być natomiast wielkość wskaźnika<br />

w roku 2005, ponad dwukrotnie przewyższająca<br />

płynność osiągniętą w roku 2004. Tak nagły<br />

wzrost płynności niekoniecznie jest pozytywnym<br />

zjawiskiem – może być bowiem oznaką nadpłynności,<br />

bo wysoka wartość wskaźnika może wynikać<br />

z zatrzymania w fi rmie niesprzedanych towarów<br />

bądź niewykorzystanych zapasów.<br />

Druga ewentualność to regulowanie bieżących<br />

zobowiązań w gotówce, co pociąga za sobą ni-<br />

Tabela 1. Wskaźniki fi nansowe fi rmy X w kolejnych latach<br />

20 styczeń 2008<br />

ski stan tych zobowiązań przy jednoczesnym wysokim<br />

stanie środków pieniężnych. Zmniejszają<br />

się wówczas pasywa, natomiast aktywa ulegają<br />

zwiększeniu. Spójrzmy zatem na rotację zapasów<br />

i należności.<br />

Wskaźnik rotacji zapasów wyrażony w liczbie dni<br />

pokazuje, jak długi w danej fi rmie jest cykl obrotu<br />

zapasami, czyli co ile dni są one uzupełniane.<br />

W analizowanej fi rmie początkowo był to miesiąc<br />

(w przybliżeniu), który w kolejnych latach<br />

ulegał skracaniu. Fakt ten świadczy niewątpliwie<br />

o lepszym zarządzaniu posiadanymi aktywami<br />

i ich szybszym przetwarzaniu na środki pieniężne.<br />

Jak widać w tabeli 1., w roku 2005 rotacja zapasów<br />

była niższa niż w latach poprzednich, a zatem<br />

wzrost wskaźnika płynności w tym właśnie okresie<br />

nie był spowodowany ich zaleganiem w fi rmie.<br />

Należności natomiast w analizowanym przedsiębiorstwie<br />

spływały początkowo średnio co 34 dni,<br />

z tym, że w kolejnych latach okres ten uległ znacznemu<br />

skróceniu. W 2005 roku nastąpił niewielki<br />

wzrost w porównaniu z rokiem 2004, jest to jednakże<br />

i tak niska wartość – zakładając, że przeciętny<br />

termin płatności w branży wynosi 30 dni,<br />

WSKAŹNIK rok 2003 rok 2004 rok 2005<br />

1. Wsk. bieżacej płynności:<br />

aktywa bieżące / pasywa bieżące<br />

1,35 1,49 3,10<br />

2. Wsk. rotacji zapasów w dniach:<br />

przeciętny poziom zapasów x 360 / roczna<br />

sprzedaż netto<br />

32 28 26<br />

3. Wsk. rotacji należności w dniach:<br />

przeciętny stan należności x 360 / roczna sprzedaż<br />

netto<br />

34 20 23<br />

4. Wsk. spłaty zobowiązań w dniach:<br />

przeciętny stan zobowiazań z tyt. dst. i usł. x 360 /<br />

roczna sprzedaż netto<br />

1 1 1<br />

5. Wsk. rentowności sprzedaży netto w %:<br />

ROS = zysk netto / sprzedaż netto<br />

-6% 28% 16%<br />

6. Wsk. rentowności aktywów w %:<br />

ROA = zysk netto / aktywa ogółem<br />

-3% 17% 10%<br />

7. Wsk. rentowności kapitału własnego w %:<br />

ROE = zysk netto / kapitały własne<br />

-6% 26% 15%<br />

8. Mnożnik:<br />

aktywa ogółem / kapitał własny (całość)<br />

2,47 1,53 1,50<br />

9. Wsk. ogólnego zadłużenia w %:<br />

zobowiązania ogółem / aktywa ogółem<br />

60% 35% 33%<br />

10. Wsk. udziału zadłużenia w kapitale własnym<br />

w %:<br />

DER = suma zobowiązań / kapitał własny<br />

<strong>14</strong>7% 53% 50%<br />

Tabela 2. Przepływy pieniężne fi rmy X w kolejnych latach<br />

Przepływy pieniężne netto z działalności<br />

operacyjnej inwestycyjnej fi nansowej<br />

rok 2003 plus minus plus<br />

rok 2004 plus minus minus<br />

rok 2005 plus minus minus<br />

można uznać, iż kontrahenci fi rmy na bieżąco regulują<br />

swe zobowiązania, nawet przed upływem<br />

terminu płatności. Firma zatem nie kredytuje swoich<br />

odbiorców, a ściągalność należności w latach<br />

2004–2005 znacznie poprawiła się w porównaniu<br />

z rokiem 2003.<br />

Podsumowując, nie ma tu praktycznie niespłaconych<br />

należności, tak więc to również nie one<br />

spowodowały podwyższenie wskaźnika płynności<br />

w roku 2005. Pozostaje regulowanie zobowiązań<br />

w gotówce.<br />

Zupełnie inaczej wygląda sytuacja, jeżeli chodzi<br />

o spłatę zobowiązań bieżących przez analizowaną<br />

fi rmę. Jak widać w tabeli, termin płatności wynosi<br />

tu jeden dzień (mimo, iż przeciętnym terminem<br />

dla branży jest, jak przyjęliśmy, jeden miesiąc).<br />

Zatem nie ma tu praktycznie zobowiązań z tytułu<br />

dostaw czy usług – są one regulowane na bieżąco,<br />

tuż po powstaniu. Takiego płatnika pewnie każdy<br />

z nas sobie życzy.<br />

Rentowność z kolei ulegała na przestrzeni lat wyraźnym<br />

wahaniom. Początkowo, w 2003 roku,<br />

wskaźniki rentowności miały wartość ujemną – jak<br />

wynika z opublikowanych sprawozdań fi nansowych,<br />

fi rma ta w tym właśnie roku obrotowym<br />

poniosła stratę na całokształcie swej działalności,<br />

stąd też – spójrzmy na pozostałe wskaźniki rentowności<br />

– ujemne wartości ROA i ROE. Zjawisko<br />

takie nazywamy defi cytowością. Kolejny rok obrotowy<br />

przyniósł dość znaczny zysk, co spowodowało<br />

wzrost wskaźników rentowności, zarówno<br />

jeżeli chodzi o sprzedaż, aktywa, jak i kapitał własny.<br />

Wzrosła też sprzedaż, jednakże w mniejszym<br />

stopniu niż generowany przez nią zysk. A zatem,<br />

w roku 2004 fi rma X dla zamierzonej kwoty zysku<br />

musiała zrealizować stosunkowo małą sprzedaż,<br />

co wskazuje na wzrost jej efektywności. Podobnie<br />

wygląda sytuacja w przypadku aktywów i kapitałów<br />

własnych – ich zdolność do generowania zysku<br />

w roku 2004 także uległa znacznemu podwyższeniu.<br />

W kolejnym roku obrotowym zauważyć możemy<br />

ponowny spadek wskaźników rentowności.<br />

Dla porównania, sięgając do poprzedniego numeru<br />

<strong>Forum</strong>, możemy odczytać średnie wartości<br />

wskaźników rentowności dla branży w tym właśnie<br />

okresie, a zatem w roku 2005: ROS – 4 proc.,<br />

ROA – 6 proc., ROE – 13 proc. Tak więc mimo spadku<br />

wskaźników efektywności analizowana fi rma<br />

mogła cieszyć się w roku 2005 rentownością wyższą<br />

niż przeciętna w branży. Efektywność sprzedaży<br />

oraz wykorzystania posiadanych zasobów<br />

kształtowała się na dosyć wysokim – jeżeli chodzi<br />

o branżę – poziomie. Niepokojące mogą być jedynie<br />

wahania wielkości osiąganego zysku, które<br />

przekładają się na skoki wskaźników rentowności.<br />

W 2005 roku nastąpił bowiem ich spadek, na tyle<br />

jednak niegroźny, iż fi rma nadal mogła cieszyć się<br />

wysokim stopniem rentowności oraz dużą efektywnością<br />

działania.<br />

Następnym w tabeli jest wskaźnik ogólnego zadłużenia.<br />

Jego wartości osiągane w kolejnych la-


tach wskazują wyraźnie na coraz mniejszy udział<br />

kapitałów obcych w całości źródeł fi nansowania.<br />

Mimo iż w roku 2003 zadłużenie omawianej fi rmy<br />

było dosyć wysokie, w porównaniu z kolejnymi<br />

latami, jego wartość i tak mieściła się w przyjętym<br />

przez teoretyków z zakresu analizy przedziale<br />

[55%:70%].<br />

Przyjrzyjmy się teraz możliwości pokrycia całości<br />

zobowiązań fi rmy X jej kapitałem własnym. Otóż<br />

w latach 2003–2005 wyznaczający taką możliwość<br />

wskaźnik zmieniał się proporcjonalnie do wskaźnika<br />

ogólnego zadłużenia. W 2004 roku odnotowaliśmy<br />

zatem jego znaczny spadek – o ponad 50<br />

proc., po czym w kolejnym roku utrzymał się on<br />

na podobnym poziomie, zachowując minimalną<br />

tendencję spadkową, co jest zjawiskiem jak najbardziej<br />

pożądanym.<br />

Na koniec warto jeszcze zwrócić uwagę na kształtowanie<br />

się zależności pomiędzy rentownością<br />

aktywów, kapitałów własnych oraz sposobem<br />

fi nansowania majątku. Posłużę się w tym celu<br />

mnożnikiem (Mn), którego wielkość reprezentuje<br />

sposób fi nansowania majątku, a także<br />

wskaźnikami ROA i ROE. Mn bowiem rośnie wraz<br />

ze wzrostem udziału zadłużenia w fi nansowaniu<br />

aktywów fi rmy. Jak widać, w roku 2003, kiedy<br />

to zadłużenie fi rmy X kształtowało się na wysokim<br />

poziomie, fakt ten znalazł potwierdzenie<br />

w relacji ROA i ROE. Teoria mówi o zbyt dużym<br />

zadłużeniu fi rmy w sytuacji, gdy ROE dwukrotnie<br />

przewyższa ROA, co właśnie ma miejsce w analizowanym<br />

przypadku w roku 2003. W roku 2004<br />

mnożnik obniżył znacznie swą wartość – co z kolei<br />

ma odzwierciedlenie w mniejszej wartości wskaźników<br />

zadłużenia. Jednocześnie wzrosły wartości<br />

ROA i ROE, a ich proporcje nie przekraczały dopuszczalnej<br />

zasady 1:2. Niestety, w kolejnym roku<br />

obrotowym nastąpił spadek zarówno ROA, jak<br />

i ROE. Spadła również wartość mnożnika, zadłużenie<br />

obniżyło się jednakże tylko o parę punktów<br />

procentowych.<br />

Znajomość mnożnika i jego zasad pozwala na wykorzystanie<br />

dodatniego efektu dźwigni fi nansowej,<br />

czyli daje możliwość, przy stałym poziomie<br />

ROA, podniesienia wartości ROE poprzez zmniejszenie<br />

udziału kapitałów własnych w fi nansowaniu<br />

fi rmy na rzecz kapitałów obcych. Praw-<br />

dopodobnie analizowana fi rma posiłkowała się<br />

dźwignią, tyle że w 2003 roku osiągnęła ona krytyczną<br />

wartość wskaźnika rentowności kapitału<br />

własnego. Jak już wspominałam, ROE dwukrotnie<br />

przewyższał ROA, a taka sytuacja świadczy o jednym<br />

– posiłkowanie się kapitałem obcym przestaje<br />

być opłacalne, bowiem odsetki i pozostałe koszty<br />

kredytu zmniejszają zysk na tyle, że maleją wskaźniki<br />

rentowności. Dlatego też fi rma zaczęła się<br />

wycofywać z kredytów, zadłużenie spadło i automatycznie<br />

wzrosła zyskowność kapitału własnego<br />

oraz aktywów (rok 2004).<br />

Przedstawiona interpretacja wskaźników wykazanych<br />

w tabeli 1. jest zgodna z sytuacją, jaką<br />

obrazuje tabela 2. Co prawda w roku 2003 pokazuje<br />

ona dodatni wynik działalności operacyjnej,<br />

jednakże należy pamiętać, że zysk ze sprzedaży<br />

nie oznacza zysku z całokształtu działalności<br />

fi rmy. Ponadto był to na tyle mały przychód, iż<br />

fi rma musiała posiłkować się dopływem kapitału<br />

z zewnątrz (stąd dodatni strumień działalności<br />

fi nansowej), by móc pokryć swe bieżące wydatki<br />

i jednocześnie prowadzić działalność inwestycyjną.<br />

W kolejnych latach nie zaprzestała ona<br />

inwestycji, z tym, że osiągany zysk z działalności<br />

operacyjnej był tym razem na tyle duży, że fi rma<br />

mogła wycofać się z korzystania z kapitału<br />

obcego.<br />

Tak więc posługując się analizą fi nansową możemy<br />

śledzić zmiany, jakie zachodzą na przestrzeni<br />

lat w danej branży oraz w poszczególnych fi rmach.<br />

Znajomość wskaźników pozwala bowiem<br />

na uzyskanie istotnych informacji o fi nansach<br />

czy polityce danej fi rmy. W naszym przypadku<br />

wyraźnie widać, iż fi rma X to przedsiębiorstwo<br />

o stabilnej pozycji na rynku, rozwijające się, zachowujące<br />

płynność fi nansową. Śledzi ono własne<br />

zmiany i szybko na nie reaguje, wykorzystując<br />

relacje pomiędzy kapitałem własnym a kapitałem<br />

obcym. Firma X dąży do utrzymania swej<br />

rentowności na ustalonym poziomie, a w razie<br />

trudności natychmiast podejmuje odpowiednie<br />

działania. Terminowo rozlicza się z kontrahentami,<br />

nie ma również kłopotów ze ściąganiem<br />

własnych należności.<br />

oprac. Izabela Kolimaga<br />

CENY Z KOŃCA ROKU<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

ANALIZY<br />

Przejrzeliśmy, jak co miesiąc, ogłoszenia prasowe,<br />

aby sprawdzić, jakie ceny – tym razem drzwi<br />

– proponowane są klientom w całej Polsce.<br />

Zwróciliśmy uwagę również na drzwi wejściowe,<br />

by skonstatować, że bałagan w nazewnictwie<br />

jest tu ogromny. Bo przecież trudno sobie wyobrazić,<br />

by drzwi „antywłamaniowe” za 500 zł<br />

były zbliżone choćby swoją odpornością na włamanie<br />

do drzwi Gerdy za 1300 zł. A mimo to też<br />

są sprzedawane jako antywłamaniowe… (red)<br />

Drzwi wejściowe<br />

Cena Miasto Oferent Uwagi<br />

499 Lipno Impol wejściowe<br />

499 Zamość Lux-Kolor netto, antywłamaniowe<br />

499 Toruń Okno-Meet brutto, wewnątrzlokalowe<br />

490 Kostrzyn Witex netto, antywłamaniowe<br />

635 Słupsk Fimal wewnątrzklatkowe,antywłamaniowe,<br />

kl. B<br />

650 Zielona<br />

Góra<br />

Elado zewnętrzne,<br />

antywłamaniowe,<br />

okleina<br />

699 Toruń EuroDom brutto, antywłamaniowe<br />

750 Kalisz Technobud netto, wejściowe<br />

750 Zielona<br />

Góra<br />

799 Gorzów<br />

Wlkp.<br />

Mes-Pol brutto, antywłamaniowe<br />

Omega, kl. B<br />

Conte antywłamaniowe<br />

799 Szczecin Bergen netto, antywłamaniowe<br />

Labrador<br />

800 Leszno Sal-Plast wejściowe<br />

1345 Koszalin TomSan antywłamaniowe<br />

Gerda TT<br />

1399 Częstochowa<br />

Termobud brutto z<br />

montażem,<br />

wewnątrzlokalowe<br />

2199 Wrocław OBI brutto, drewniane<br />

Garbaś<br />

styczeń 2008 21


FORUM BRANŻOWE<br />

RYNKI ZAGRANICZNE<br />

STOLARKA ZA OCEANEM<br />

W Kanadzie i USA okna w ponad 80 procentach<br />

produkowane są z drewna. Ciekawe, że ich ramy<br />

nie są pokrywane powłokami ochronnymi, a tylko<br />

impregnowane minimalną zawartością bezbarwnych<br />

żywic ochronnych. Dopiero po wbudowaniu,<br />

fi rmy montażowe zgodnie z życzeniem<br />

klientów pokrywają ramy kolorowymi<br />

środkami, również impregnatami<br />

(tzw. steyn). Nie tylko nie zakrywają<br />

one wyraźnie widocznego usłojenia<br />

stosowanego powszechnie drewna<br />

sosnowego, ale je uwypuklają,<br />

co jest efektem różnego czasu wnikania<br />

tych środków w drewno.<br />

Elementy ramy skrzydeł okiennych<br />

są produkowane z drewna<br />

litego (nie są warstwowo klejone)<br />

i są znacznie cieńsze niż te<br />

wykonywane w Polsce i Europie.<br />

Ich grubość nie przekracza 56 mm,<br />

w Polsce – 68 mm, a ościeżnice są<br />

z elementów sklejanych w rodzaj<br />

odpowiednio profi lowanej skrzynki,<br />

która „obejmuje” całą grubość ściśle<br />

znormalizowanych ścian. Owo znormalizowanie<br />

jest bardzo ważne, ponieważ<br />

dotyczy wszystkich budynków<br />

stawianych w USA i Kanadzie. Jedyną<br />

różnicą jest sposób obudowania<br />

budynków cegłami lub okładzinami<br />

– sidingiem aluminiowym bądź PCW<br />

– które nie stanowią ich integralnej<br />

konstrukcji, a jedynie są swego rodzaju<br />

osłonami.<br />

Wydawać by się mogło, że ze względu<br />

na występujące w Kanadzie i niektórych<br />

stanach USA ostre zimy, producenci<br />

powinni wyposażać okna w szyby<br />

o dobrej izolacyjności termicznej,<br />

ale tak nie jest. Najczęściej są szklone<br />

pojedynczymi szybami o niskiej izolacyjności.<br />

Jest to kompromis, który uwzględnia<br />

wzrost kosztu produkcji okien w stosunku do obowiązujących<br />

w tych krajach cen energii przeznaczonej<br />

na ogrzewanie domów. Są one niewielkie,<br />

a w stosunku do przeciętnych zarobków – minimalne.<br />

Dlatego też wyposażanie okien w najprostsze nawet<br />

szyby zespolone jest w tych krajach dopiero<br />

pewną ciekawostką, wynikającą bardziej z ogólnej<br />

tendencji do oszczędzania energii, której nadmierne<br />

zużycie wpływa na globalne ocieplenie klimatu,<br />

niż z kosztów jej zużycia.<br />

Znaczna część okien, przeznaczonych głównie<br />

na wymianę to okna przesuwane, w których górna<br />

część jest podnoszona – otwieranie okna ułatwia<br />

przeciwwaga. Do zablokowania zamknięcia części<br />

podnoszonej służy prosta dźwignia mimośrodowa,<br />

która wchodzi w specjalny zaczep blokujący.<br />

Okna te zostały zmodernizowane i są wyposażane<br />

22 styczeń 2008<br />

w specjalne uszczelki szczotkowe, podwyższające<br />

ich szczelność, która przy tradycyjnej konstrukcji<br />

była bardzo niska. Można ją obecnie porównać<br />

ze szczelnością polskich jednoramowych okien<br />

z funkcją mikrowentylacji, która zapewnia wymianę<br />

powietrza rzędu 10 m 3 na 1h.<br />

W Kanadzie drewniane ramy okien są dość wąskie.<br />

Okna przesuwane jednak coraz częściej<br />

są zastępowane oknami o klasycznej funkcji<br />

uchylania. Wyposażane są w zawiasy nożycowe,<br />

ukryte w przymyku ościeżnicy i skrzydła, których<br />

rozwarcie następuje przez przekręcenie zamocowanej<br />

w ościeżnicy korbki sprzężonej z mechanizmem<br />

ślimakowym. Pozwala to na blokowanie<br />

rozwarcia skrzydła w żądanym położeniu.<br />

Okna te są otwierane na zewnątrz, co ogranicza<br />

ich zastosowanie tylko do domów jednorodzinnych,<br />

ze względu na konieczność mycia szyb<br />

od zewnątrz. Rozwiązaniem jest z jeden z wariantów<br />

okucia – przy otwieraniu skrzydła na zewnątrz<br />

do środka ościeżnicy jest przesuwany tzw.<br />

ramiak zawiasowy, który tworzy między ościeżnicą<br />

a skrzydłem lukę, umożliwiającą umycie szyby<br />

od zewnątrz. Okucie takie jest stosowane w oknach<br />

montowanych na wyższych kondygnacjach,<br />

ale ograniczeniem konstrukcyjnym jest tu niewiel-<br />

ka szerokość skrzydeł, nieprzekraczająca długości<br />

ludzkiej ręki (40–50 cm).<br />

Jeśli chodzi ogólnie o wymiary, to jak na polskie<br />

oczekiwania, okna amerykańskie i kanadyjskie<br />

mają niewielkie rozmiary – szerokość i wysokość<br />

nie przekraczają 1,5 m. Duże zakłady produkują<br />

głównie okna na zamówienie, jednak także ograniczone<br />

wymiarowo, oraz typowe o ogólnie przyjętych<br />

wymiarach modułowych, które też są dosyć<br />

małe. Moduł ma około 5 cm szerokości<br />

i wysokości, podczas gdy w typowych<br />

polskich oknach wynosi 30 cm. Tak<br />

mały moduł pozwala projektantom<br />

dobrać typowe okna do różnych rodzajów<br />

budynków, co pozwala na obniżenie<br />

kosztów budowy – podobnie<br />

jak w Polsce okna typowe są wyraźnie<br />

tańsze od nietypowych.<br />

Interesujący jest w tych krajach<br />

również rynek drzwi, a w zasadzie<br />

skrzydeł drzwiowych. W całej<br />

Kanadzie skrzydła wytwarzają tylko<br />

dwie fabryki, które zaspokajają<br />

w całości potrzeby rynku. Dzienna<br />

produkcja każdej z nich sięga kilkunastu<br />

tysięcy (ok. 18 tys.) sztuk. Przy<br />

takich ilościach nie ma mowy o urozmaiconym<br />

asortymencie (np. skrzydła<br />

pełne, szklone, różnej szerokości). Są<br />

to głównie skrzydła tzw. płytowo-płycinowe,<br />

bezprzylgowe, o jednakowej<br />

szerokości, produkowane w czterech<br />

typowych szerokościach, białe, malowane<br />

tylko podkładowo, z podkładowym<br />

zabezpieczeniem boków,<br />

o jednym wzorze płyty. Produkuje się<br />

też skrzydła z płaskiej płyty, rzadziej<br />

lakierowanej sklejki – najczęściej mahoniowej<br />

– z bardzo prostym, wręcz<br />

symbolicznym wypełnieniem papierowym<br />

o konstrukcji tektury falistej,<br />

klejonej w „plastry miodu”, ale o bardzo<br />

dużych oczkach 100–150 mm.<br />

Dla porównania, używane w Polsce<br />

wypełnienia mają oczka 20–30 mm. Skrzydła te<br />

nie mają żadnych wzmacniających wkładek pod<br />

okucia, nie są również wykonywane gniazda pod<br />

ich montaż.<br />

Okucia są montowane na budowach.<br />

Jest to łatwe, ponieważ mają one bardzo prostą<br />

konstrukcję i są identyczne pod względem wymiarów.<br />

Konieczne jest tylko nawiercenie w skrzydłach<br />

kilku otworów, których położenie i średnicę określa<br />

wykonawcy prosty, papierowy szablon. Zamki<br />

są zawsze tzw. gałkowe, z jednej strony zamykane<br />

i otwierane kluczem, a z drugiej obrotową dźwigienką<br />

montowaną w gałce od wewnętrznej strony<br />

skrzydła. Drugim elementem okuć są zawiasy,<br />

ich montaż jest nawierzchniowy i polega na przykręceniu<br />

jednego skrzydełka do drzwi, a drugiego<br />

do ościeżnicy, bez wpuszczania w skrzydło<br />

czy ościeżnicę.


W Kanadzie i USA w zasadzie nie produkuje<br />

się ościeżnic w polskim rozumieniu tego<br />

pojęcia. Jedynym klasycznym wzorem ościeżnic<br />

drzwiowych są ościeżnice metalowe, przystosowane<br />

do montażu typowych skrzydeł drzwiowych,<br />

skrzynkowe, regulowane. Stosuje się je w obiektach,<br />

takich jak szpitale, biblioteki, biura itp., gdzie<br />

na ogół montuje się skrzydła drzwiowe specjalne,<br />

np. o większej wytrzymałości, podwyższonej odporności<br />

ogniowej lub izolacyjności akustycznej.<br />

W budownictwie jednorodzinnym ościeżnice wykonywane<br />

są z desek grubości ok. 1/2 cala i szerokości<br />

równej grubości ściany – ok. 89 mm. Są<br />

one mocowane bezpośrednio do szkieletu ściany<br />

wkrętami do drewna, a nawet ryfl owanymi gwoździami.<br />

Jako uszczelnienie skrzydeł (tzw. przymyk)<br />

stosuje się listwę (z zaokrągloną jedną krawędzią)<br />

montowaną po zawieszeniu skrzydeł w ościeżnicy<br />

na styk z ich płaszczyzną, przy użyciu gwoździ stolarskich<br />

z mniejszym łepkiem. Listwa ta również<br />

ma przekrój znormalizowany ok. 12 x 30 mm. Tak<br />

prosta konstrukcja ościeżnicy sprawia, że jej koszt<br />

jest bardzo niski, a produkcja w zakładach stolarki<br />

jest nieopłacalna.<br />

Głównym wzmocnieniem ościeżnicy jest dwustronna<br />

opaska przybijana do jej boków i konstrukcji<br />

ścian, która tworzy wraz z główną deską<br />

przekrój w kształcie litery „C” – na tyle sztywny,<br />

że utrzymuje bez odkształceń nawet skrzydła specjalne<br />

ze wzmocnionym wypełnieniem, np. z płyty<br />

wiórowej. Po zamontowaniu drzwi są malowane<br />

zgodnie z życzeniem klienta.<br />

Skrzydła drzwiowe są dostarczane z zakładów<br />

do sieci hurtowni, które zajmują się<br />

także ich detaliczną sprzedażą. Przewożone<br />

są samochodami, a pakowane na paletach w stosy<br />

po ok. 30–40 szt. Każde skrzydło jest zabezpieczone<br />

narożnikami tekturowymi i owinięte folią<br />

termokurczliwą. Cały stos skrzydeł jest również<br />

owinięty folią termokurczliwą,<br />

co zabezpiecza<br />

je przed przesuwaniem się<br />

w czasie transportu. Palety<br />

ustawiane są prostopadle<br />

do osi platformy załadowczej,<br />

a wolne przestrzenie<br />

między bokami platformy<br />

wypełniane są workami<br />

powietrznymi, które<br />

po napełnieniu doskonale<br />

je zabezpieczają przed<br />

przesuwaniem się na boki.<br />

Tak zabezpieczone skrzydła<br />

docierają do odbiorców<br />

praktycznie w stanie nienaruszonym.<br />

Zamówienia, np. na skrzydła<br />

szklone, są realizowane w hurtowniach,<br />

z których każda ma mini stolarnię – najczęściej<br />

z jednym pracownikiem, wyposażoną w elektronarzędzia<br />

umożliwiające wycięcie odpowiedniego<br />

otworu pod szybę i jej montaż. Szyba najczęściej<br />

jest mocowana tworzywową szczebliną na tyle<br />

wytrzymałą, że zapewnia solidne zamontowanie<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

RYNKI ZAGRANICZNE<br />

w skrzydle, bez konieczności stosowania dodatkowych<br />

ram przyszybowych. Klient wybiera wzór<br />

szyby w hurtowni, która dysponuje sporym asortymentem.<br />

Takie formy produkcji i sprzedaży powodują,<br />

że koszty skrzydeł drzwiowych są bardzo niskie,<br />

np. skrzydło płytowo-płycinowe w cenie hurtowej<br />

Okna otwierane na zewnątrz można stosować tylko w domach jednorodzinnych.<br />

kosztuje ok. 20 dolarów amerykańskich, a zamontowane<br />

i wykończone nie przekracza 30 dolarów.<br />

Jest to nawet jak na polskie realia cena zdecydowanie<br />

niewielka, ponieważ gotowe skrzydła<br />

w najtańszych hurtowniach kosztują ponad 100 zł,<br />

a z ościeżnicami na ogół przekraczają 200 zł.<br />

mgr inż. Andrzej Podobas<br />

styczeń 2008 23<br />

Zdjęcia: Andrew Mastalerz


24 styczeń 2008<br />

RYNEK BUDOWLANY W ROSJI<br />

W ostatnim czasie nastąpiło znaczne ożywienie w sektorze budowlanym największego kraju<br />

świata. Po wyjątkowo słabym roku 2002, w kolejnych czterech latach całkowita wartość<br />

robót budowlanych wzrastała średnio w tempie 12,3 proc. rocznie. W roku 2007 natomiast<br />

tempo wzrostu rynku było aż dwukrotnie wyższe. Co więcej, rosyjskie fi rmy budowlane<br />

jeszcze nigdy nie oceniały tak optymistycznie swojej pozycji fi nansowej i perspektyw rozwoju<br />

tej gałęzi gospodarki – stwierdza raport fi rmy PMR Publications.<br />

Sektor budowlany wytwarza 5,6 proc. całego PKB<br />

Rosji i udział ten systematycznie wzrasta – jeszcze<br />

rok temu utrzymywał się on na poziomie 4,7 proc.<br />

Jest to wynikiem szybkiego rozwoju branży: o ile<br />

w 2006 r. całkowita wartość produkcji budowlanej<br />

wzrosła o 15,7 proc., do 66 mld euro, o tyle<br />

w pierwszej połowie tego roku tempo wzrostu<br />

było o blisko 10 punktów procentowych wyższe.<br />

Tradycyjnie większość prac budowlanych jest skoncentrowana<br />

w kilku regionach kraju. Moskwa,<br />

obwód moskiewski oraz Petersburg odpowiadają<br />

za niemal 30 proc. całkowitej produkcji budowlanej<br />

w Rosji, zaś na dziesięć czołowych regionów przypada<br />

aż ponad połowa tej wartości dla całego kraju.<br />

Budownictwo mieszkaniowe, na które przypada<br />

około 95 proc. całkowitej liczby obiektów oddanych<br />

do użytku i prawie 90 proc. ich łącznej powierzchni,<br />

w obecnej dekadzie rozwija się stabilnie. Jednak<br />

dopiero w 2005 roku ten segment budownictwa<br />

osiągnął poziom notowany w roku 1992. W 2006<br />

roku odnotowano intensywny wzrost, wspierany<br />

przez programy rządowe oraz dodatkowo pobudzany<br />

przez ogromny popyt na mieszkania.<br />

W pierwszej połowie 2007 roku można zaobserwować<br />

nasilenie trendu – liczba nowych mieszkań<br />

oddanych do użytku wzrosła o prawie 25 proc.,<br />

a ich całkowita powierzchnia aż o 35 proc. w stosunku<br />

do tego samego okresu roku 2006.<br />

W przypadku segmentu niemieszkaniowego liczba<br />

budynków oddawanych do użytku spadała<br />

w ostatnich latach. Obiekty te stają się jednak<br />

coraz większe, dzięki czemu ich całkowita po-<br />

wierzchnia utrzymała tendencję wzrostową.<br />

Nowoczesne centra handlowe<br />

i biurowe pojawiają się na terytorium<br />

kraju niemal codziennie, podobnie jak<br />

kompleksy logistyczne. Rozwój tych ostatnich<br />

jest jednak hamowany przez fatalny<br />

stan sieci drogowej. Szacuje się, że wciąż<br />

około 50–60 proc. rynku nieruchomości<br />

komercyjnych przypada na Moskwę i okolice,<br />

20–25 proc. na Petersburg, reszta zaś<br />

na duże ośrodki regionalne.<br />

Doskonałe nastroje w budownictwie znajdują<br />

swoje odzwierciedlenie w badaniach<br />

przeprowadzanych co kwartał przez CEA<br />

(Centrum Badania Koniunktury Gospodarczej<br />

przy rządzie Federacji Rosyjskiej) wśród<br />

kadry menadżerskiej przedsiębiorstw budowlanych.<br />

Od czasu rozpadu ZSRR ocena<br />

ogólnej sytuacji ekonomicznej fi rm sektora<br />

nie była tak pozytywna, jak w ostatnim badaniu.<br />

W podziale regionalnym kondycja<br />

fi rm została najwyżej oceniona w obwo-<br />

dzie uralskim, północnokaukaskim oraz północnozachodnim,<br />

zaś najmniej pozytywnie – w obwodzie<br />

centralnym. Indeks koniunktury w sektorze budowlanym<br />

osiąga obecnie najwyższe wartości w całej<br />

historii badania.<br />

Wzrost całkowitej wartości robót<br />

budowlanych w Rosji (%), 2000–2007<br />

23,0<br />

20%<br />

13,5<br />

10%<br />

10,4<br />

2,9<br />

12,8<br />

10,1 10,5<br />

15,7<br />

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007<br />

Formułowane przez respondentów oceny zmian<br />

wielkości robót budowlanych oraz liczby zamówień<br />

w sektorze są najlepsze od 13 lat. Dodatkowo<br />

fi rmy oceniają, że ich moce produkcyjne są wykorzystywane<br />

w stopniu nienotowanym od dziesięciolecia.<br />

Spodziewany jest również wzrost zatrudnienia<br />

w branży, choć nigdy przed rokiem 2007<br />

badanie nie ujawniło tego typu oczekiwań.<br />

Czynnikami, które są najczęściej wymieniane przez<br />

kierownictwa fi rm jako bariery działalności na rynku<br />

budowlanym pozostają: wysokie podatki, niewypłacalność<br />

klientów, wysokie ceny materiałów budowlanych<br />

oraz silna konkurencja. Na uwagę zasługuje<br />

jednak stopień, w jakim wiele barier straciło na znaczeniu<br />

w czasie ostatnich dwunastu miesięcy.<br />

Robert Obetkon<br />

Bariery dla działalności na rosyjskim rynku bud.<br />

(% odp. twierdzących), III kw. 2006–III kw. 2007<br />

Wysokie podatki<br />

Niewypłacalność klientów<br />

Wysokie ceny materiałów<br />

budowlanych<br />

Silna konkurencja<br />

Niewystarczjąca<br />

liczba zamówień<br />

Niedobór siły<br />

roboczej<br />

Wysoki koszt<br />

kredytu<br />

Niedobór nowoczesnych<br />

maszyn budowlanych<br />

Brak barier<br />

2<br />

5<br />

5<br />

6<br />

7<br />

11<br />

10<br />

13<br />

13<br />

11<br />

19<br />

28<br />

27<br />

29<br />

26<br />

27<br />

33<br />

35<br />

35<br />

32<br />

43<br />

42<br />

40<br />

44<br />

49<br />

51<br />

III kw. 2006<br />

II kw. 2007<br />

III kw. 2007<br />

58


FORUM BRANŻOWE<br />

NORMALIZACJA<br />

NORMY EUROPEJSKIE I ICH POLSKIE ODPOWIEDNIKI<br />

Miniony już rok 2007 rozpoczął się dla Komitetu<br />

Technicznego nr 169 ds. okien, drzwi, żaluzji<br />

i okuć zorganizowanym przez Polski Komitet<br />

Normalizacyjny w lutym nadzwyczajnym posiedzeniem<br />

dotyczącym interpretacji postanowień<br />

normy PN-EN <strong>14</strong>351-1 „Okna i drzwi – Norma wyrobu,<br />

właściwości eksploatacyjne – Część 1: Okna<br />

i drzwi zewnętrzne bez właściwości dotyczących<br />

odporności ogniowej i/lub dymoszczelności” (norma<br />

zharmonizowana z dyrektywą 89/106/EWG<br />

Wyroby budowlane). W rozszerzonym składzie<br />

uczestników oprócz członków znaleźli się przedstawiciele<br />

Ministerstwa Budownictwa, Głównego<br />

Urzędu Nadzoru Budowlanego, Polskiej Izby Przemysłowo-Handlowej<br />

i Instytutu Techniki Budowlanej<br />

oraz reprezentujący producentów okien i drzwi<br />

przedstawiciele Związku Producentów, Dostawców<br />

i Dystrybutorów: Polskie Okna i Drzwi. Podjęto<br />

na nim próbę wyjaśnienia kwestii istotnych dla<br />

producentów w ramach współistnienia na rynku<br />

europejskim. Warto przy okazji zaznaczyć, że z początkiem<br />

roku w skład Komitetu weszło trzech<br />

nowych członków reprezentujących.<br />

W wyniku całorocznej pracy Komitetu zostały opublikowane<br />

w języku polskim następujące normy:<br />

� PN-EN 1303:2007 „Okucia budowlane<br />

– Wkładki bębenkowe do zamków – Wymagania<br />

i metody badań“,<br />

� PN-EN 12519:2007 „Okna i drzwi – Terminologia”,<br />

� PN-EN 13120:2007 „Zasłony wewnętrzne<br />

– Wymagania eksploatacyjne łącznie z bezpieczeństwem”,<br />

26 styczeń 2008<br />

� PN-EN 13126-1:2007 „Okucia budowlane<br />

– Wymagania i metody badań dotyczące okuć<br />

do okien i drzwi balkonowych – Część 1: Wymagania<br />

wspólne dla wszystkich rodzajów<br />

okuć”,<br />

� PN-EN 13126-8:2007 „Okucia budowlane<br />

– Wymagania i metody badań dotyczące okuć<br />

do okien i drzwi balkonowych – Część 8: Okucia<br />

rozwierano-uchylne, uchylno-rozwierane<br />

i tylko rozwierane”,<br />

� PN-EN <strong>14</strong>024:2007 „Kształtowniki metalowe<br />

z przekładką termiczną – Właściwości mechaniczne<br />

– Wymagania, sprawdzenia i badania<br />

do oceny”.<br />

Uznane za polskie normy w języku oryginału zostały<br />

następujące normy:<br />

� PN-EN 1670:2007 (U) „Okucia budowlane<br />

– Odporność na korozję – Wymagania i metody<br />

badań”,<br />

� PN-EN 13119:2007 (U) „Ściany osłonowe – Terminologia”,<br />

� PN-EN 13126-7:2007 (U) „Okucia budowlane<br />

– Wymagania i metody badań dotyczące okuć<br />

do okien i drzwi balkonowych – Część 7: Zatrzaski<br />

zapadkowe”,<br />

� PN-EN <strong>14</strong>637:2007 (U) „Okucia budowlane<br />

– Sterowane elektrycznie systemy przytrzymywania<br />

otwarcia do drzwi przeciwpożarowych/<br />

dymoszczelnych – Wymagania, metody badań,<br />

stosowanie i konserwacja”,<br />

� PN-EN <strong>14</strong>648:2007 (U) „Okucia budowlane<br />

– Okucia do okiennic – Wymagania i metody<br />

badań”.<br />

bramy – stan na 31 grudnia 2007<br />

Norma europejska Tytuł normy Odpowiednik krajowy<br />

EN 12424:2000 Bramy – Odporność na obciążenie wiatrem – Klasyfi<br />

kacja<br />

PN-EN 12424:2002<br />

EN 12425:2000 Bramy – Odporność na przenikanie wody – Klasyfi<br />

kacja<br />

PN-EN 12425:2002<br />

EN 12426:2000 Bramy – Przepuszczalność powietrza – Klasyfi kacja PN-EN 12426:2002<br />

EN 12427:2000 Bramy – Przepuszczalność powietrza – Metoda<br />

badania<br />

PN-EN 12427:2002<br />

EN 12428:2000 Bramy – Współczynnik przenikania ciepła – Wymagania<br />

dotyczące obliczeń<br />

PN-EN 12428:2002<br />

EN 12433-1:1999 Bramy – Terminologia – Część 1: Typy bram PN-EN 12433-1:2002<br />

EN 12433-2:1999 Bramy – Terminologia – Część 2: Elementy bram PN-EN 12433-2:2002<br />

EN 12444:2000 Bramy – Odporność na obciążenie wiatrem – Badania<br />

i obliczenia<br />

PN-EN 12444:2002<br />

EN 12445:2000 Bramy – Bezpieczeństwo użytkowania bram z napę- PN-EN 12445:2002<br />

dem – Metody badań<br />

EN 12453:2000 Bramy – Bezpieczeństwo użytkowania bram z napę- PN-EN 12453:2002<br />

dem – Wymagania<br />

EN 12489:2000 Bramy – Odporność na przenikanie wody – Metoda PN-EN 12489:2002<br />

badania<br />

EN 12604:2000 Bramy – Aspekty mechaniczne – Wymagania PN-EN 12604:2002<br />

EN 12605:2000 Bramy – Aspekty mechaniczne – Metody badań PN-EN 12605:2002<br />

EN 12635:2002 Bramy – Instalowanie i użytkowanie PN-EN 12635:2004<br />

EN 12978:2003 Drzwi i bramy – Urządzenia zabezpieczające do<br />

drzwi i bram z napędem – Wymagania i metody<br />

badań<br />

PN-EN 12978:2006<br />

EN 13241-1:2003 Bramy – Norma wyrobu – Część 1: Wyroby bez<br />

właściwości dotyczących odporności ogniowej lub<br />

dymoszczelności<br />

PN-EN 13241-1:2004 (U)<br />

EN <strong>14</strong>600:2005 Drzwi, bramy i otwieralne okna z właściwościami<br />

dotyczącymi odporności ogniowej i/lub dymoszczelności<br />

– Wymagania i klasyfi kacja<br />

PN-EN <strong>14</strong>600:2005 (U)<br />

W ramach prac europejskich Komitet opiniował<br />

następujące projekty europejskie:<br />

� prEN 179 „Okucia budowlane – Zamknięcia<br />

awaryjne do wyjść uruchamiane klamką lub<br />

płytką naciskową, przeznaczone do stosowania<br />

na drogach ewakuacyjnych – Wymagania<br />

i metody badań (nowelizacja)”,<br />

� prEN 1125 „Okucia budowlane – Zamknięcia<br />

przeciwpaniczne do wyjść uruchamiane prętem<br />

poziomym – Wymagania i metody badań<br />

(nowelizacja)”,<br />

� prEN 13120 „Zasłony wewnętrzne – Wymagania<br />

eksploatacyjne łącznie z bezpieczeństwem<br />

(nowelizacja)”,<br />

� prEN 15684 „Okucia budowlane – Wkładki bębenkowe<br />

mechatroniczne – Wymagania i metody<br />

badań”.<br />

W 2008 roku zaplanowane jest między innymi<br />

omawianie projektów norm:<br />

� prPN-EN 1670 „Okucia budowlane – Odporność<br />

na korozję – Wymagania i metody badań<br />

(nowelizacja)”,<br />

� prPN-EN <strong>14</strong>600 „Drzwi, bramy i otwierane<br />

okna z właściwościami dotyczącymi odporności<br />

ogniowej i/lub dymoszczelności – Wymagania<br />

i klasyfi kacja (opracowywana we współpracy<br />

z KT 180 ds. Bezpieczeństwa Pożarowego<br />

Obiektów)”.<br />

Zachęcam do odwiedzania stron internetowych<br />

www.pkn.pl, gdzie znajduje się aktualizowany na<br />

bieżąco katalog Polskich Norm, który zawiera również<br />

normy wycofane.<br />

Małgorzata Pogorzelska<br />

ściany osłonowe – stan na 31 grudnia 2007<br />

Numer normy Tytuł normy Odpowiednik<br />

krajowy<br />

EN 949:1998 Okna i ściany osłonowe, drzwi,<br />

zasłony i żaluzje – Oznaczanie<br />

odporności drzwi na uderzenie<br />

ciałem miękkim i ciężkim<br />

EN 12152:2002 Ściany osłonowe – Przepuszczalność<br />

powietrza – Wymagania<br />

eksploatacyjne i klasyfi kacja<br />

EN 12153:2000 Ściany osłonowe – Przepuszczal-<br />

ność powietrza – Metoda badania<br />

EN 12154:1999 Ściany osłonowe – Wodoszczelność<br />

– Wymagania eksploatacyjne<br />

i klasyfi kacja<br />

EN 12155:2000 Ściany osłonowe – Wodoszczelność<br />

– Badanie laboratoryjne pod<br />

ciśnieniem statycznym<br />

EN 12179:2000 Ściany osłonowe – Odporność<br />

na obciążenie wiatrem – Metoda<br />

badania<br />

EN 13051:2001 Ściany osłonowe – Wodoszczel-<br />

ność – Badanie poligonowe<br />

EN 13116:2001 Ściany osłonowe – Odporność na<br />

obciążenie wiatrem – Wymagania<br />

eksploatacyjne<br />

PN-EN<br />

949:2000<br />

PN-EN<br />

12152:2004<br />

PN-EN<br />

12153: 2004<br />

PN-EN<br />

12154: 2004<br />

PN-EN<br />

12155: 2004<br />

PN-EN<br />

12179: 2004)<br />

PN-EN<br />

13051: 2004<br />

PN-EN<br />

13116: 2004<br />

EN 13119:2007 Ściany osłonowe – Terminologia PN-EN 13119<br />

:2007 (U)<br />

EN 13830:2003 Ściany osłonowe – Norma wyrobu PN-EN<br />

EN <strong>14</strong>019:2004 Ściany osłonowe – Odporność na<br />

uderzenie – Wymagania eksploatacyjne<br />

13830:2005<br />

PN-EN<br />

<strong>14</strong>019: 2006


�yj ciep�o<br />

Okna pvc bez o�owiu<br />

Nasze okna charakteryzują się bardzo dobrymi<br />

współczynnikami przenikalności cieplnej. Twój dom będzie<br />

przytulny o każdej porze roku.<br />

Oszcz�dno�� energii<br />

nawet do 60%<br />

O ilości energii cieplnej „uciekającej” przez okno decyduje współczynnik przenikania<br />

ciepła dla okna U w , zasadniczo obowiązuje zasada - im niższa wartość współczynnika<br />

tym lepsza izolacja termiczna okna. Przy zastosowaniu trójkomorowego systemu<br />

FORIS 100 współczynnik dla profi li U f = 1,6 W/(m 2 x K), a przy wykorzystaniu<br />

pięciokomorowego systemu FORIS 500 U f = 1,2 W/(m 2 x K) co w połączeniu<br />

z pakietem szkła o współczynniku U g = 1,0 W/(m 2 x K) daje oszczędności na kosztach<br />

ogrzewania sięgające nawet 60%. W biurach sprzedaży bezpłatnie wykonamy<br />

komputerową symulację oszczędności kosztów energii.<br />

Je�li chcesz zosta� licencjonowanym<br />

producentem bezo�owiowych okien<br />

i drzwi FORIS skontaktuj si� z nami<br />

Twój profesjonalny partner w biznesie<br />

GARBALINSKI POLSKA Sp. z o.o.<br />

ul. Ostrowska 388, 61-312 Pozna�<br />

www.foris.eu<br />

tel. +48 61 87 44 100<br />

fax +48 61 87 44 299<br />

e-mail: info.pl@foris.eu<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

styczeń 2008 27


FORUM BRANŻOWE<br />

NORMALIZACJA<br />

okna i drzwi – stan na 31 grudnia 2007<br />

Norma europejska Tytuł normy Odpowiednik krajowy<br />

EN 107:1980 Metody badań okien – Badania mechaniczne PN-EN 107:2002 (U)<br />

EN 130:1984 Metody badań drzwi – Badanie zmian sztywności skrzydeł drzwiowych przez wielokrotne wichrowanie PN-EN 130:1998<br />

EN 477:1995 Kształtowniki z nieplastyfi kowanego (poli)chlorku winylu (PVC–U) do produkcji okien i drzwi – Określenie odporności<br />

kształtowników głównych na uderzenie spadającego ciężarka<br />

PN-EN 477:1997<br />

EN 478:1995 Kształtowniki z nieplastyfi kowanego (poli)chlorku winylu (PVC–U) do produkcji okien i drzwi – Wygląd po wygrzewaniu<br />

w temperaturze 150oC – Metoda badania<br />

PN-EN 478:1997<br />

EN 479:1995 Kształtowniki z nieplastyfi kowanego (poli)chlorku winylu (PVC–U) do produkcji okien i drzwi – Oznaczanie skurczu<br />

termicznego<br />

PN-EN 479:1997<br />

EN 513:1999 Kształtowniki z niezmiękczonego (poli)chlorku winylu (PVC–U) do produkcji okien i drzwi – Oznaczanie odporności<br />

na sztuczne starzenie klimatyczne<br />

PN-EN 513:2002<br />

EN 5<strong>14</strong>:2000 Kształtowniki z niezmiękczonego (poli)chlorku winylu (PVC–U) do produkcji okien i drzwi – Oznaczanie wytrzymałości<br />

zgrzewanych naroży i połączeń w kształcie T<br />

PN-EN 5<strong>14</strong>:2002<br />

EN 947:1998 Drzwi rozwierane – Oznaczanie odporności na obciążenie pionowe (zastępuje EN 108:1980) PN-EN 947:2000<br />

EN 948:1999 Drzwi rozwierane – Oznaczanie wytrzymałości na skręcanie statyczne (zastępuje EN 129:1984) PN-EN 948:2000<br />

EN 949:1998 Okna i ściany osłonowe, drzwi, zasłony i żaluzje – Oznaczanie odporności drzwi na uderzenie ciałem miękkim i<br />

ciężkim (zastępuje EN 162:1985)<br />

PN-EN 949:2000<br />

EN 950:1999 Skrzydła drzwiowe – Oznaczanie odporności na uderzenie ciałem twardym (zastępuje EN 85:1980) PN-EN 950:2000<br />

EN 951:1998 Skrzydła drzwiowe – Metoda pomiaru wysokości, szerokości, grubości i prostokątności (zastępuje EN 25:1975) PN-EN 951:2000<br />

EN 952:1999 Skrzydła drzwiowe – Płaskość ogólna i miejscowa – Metoda pomiaru (zastępuje EN 24:1974) PN-EN 952:2000<br />

EN 1026:2000 Okna i drzwi – Przepuszczalność powietrza – Metoda badania (zastępuje EN 42:1975) PN-EN 1026:2001<br />

EN 1027:2000 Okna i drzwi – Wodoszczelność – Metoda badania (zastępuje EN 86:1980) PN-EN 1027: 2001<br />

EN 1121:2000 Drzwi – Zachowanie się pomiędzy dwoma różnymi klimatami – Metoda badania (zastępuje EN 79:1985) PN-EN 1121:2001<br />

EN 1191:2000 Okna i drzwi – Odporność na wielokrotne otwieranie i zamykanie – Metoda badań PN-EN 1191:2002<br />

EN 1192:1999 Drzwi – Klasyfi kacja wymagań wytrzymałościowych PN-EN 1192:2001<br />

EN 1294:2000 Skrzydła drzwiowe – Określenie zachowania się pod wpływem zmian wilgotności w kolejnych jednorodnych klimatach<br />

(zastępuje EN 43:1985)<br />

PN-EN 1294:2002<br />

EN 1522:1998 Okna, drzwi, żaluzje i zasłony – Kuloodporność – Wymagania i klasyfi kacja PN-EN 1522:2000<br />

EN 1523:1998 Okna, drzwi, żaluzje i zasłony – Kuloodporność – Metoda badania PN-EN 1523:2000<br />

EN 1529:1999 Skrzydła drzwiowe – Wysokość, szerokość, grubość i prostokątność – Klasy tolerancji PN-EN 1529:2001<br />

EN 1530:1999 Skrzydła drzwiowe – Płaskość ogólna i miejscowa – Klasy tolerancji PN-EN 1530:2001<br />

EN 12046-1:2003 Siły operacyjne – Metoda badania – Część 1: Okna PN-EN 12046-1:2005<br />

EN 12046-2:2000 Siły operacyjne – Metoda badania – Część 2: Drzwi PN-EN 12046-2:2001<br />

EN 12207:1999 Okna i drzwi – Przepuszczalność powietrza – Klasyfi kacja PN-EN 12207:2001<br />

EN 12208:1999 Okna i drzwi – Wodoszczelność – Klasyfi kacja PN-EN 12208:2001<br />

EN 12210:1999 Okna i drzwi – Odporność na obciążenie wiatrem – Klasyfi kacja PN-EN 12210:2001<br />

EN 12210:1999/<br />

AC:2006<br />

Okna i drzwi – Odporność na obciążenie wiatrem – Klasyfi kacja PN-EN 12210:2001/AC:2006<br />

EN 12211:2000 Okna i drzwi – Odporność na obciążenie wiatrem – Metoda badania PN-EN 12211:2001<br />

EN 12217:2003 Drzwi – Siły operacyjne - Wymagania i klasyfi kacja PN-EN 12217:2005<br />

EN 12219:1999 Drzwi – Wpływ klimatu – Wymagania i klasyfi kacja PN-EN 12219:2002<br />

EN 12320:2001 Okucia budowlane – Kłódki wraz z osprzętem – Wymagania i metody badań PN-EN 12320:2002<br />

EN 12400:2002 Okna i drzwi – Trwałość mechaniczna – Wymagania i klasyfi kacja PN-EN 12400:2004<br />

EN 12519:2004 Okna i drzwi – Terminologia PN-EN 12519:2007<br />

EN 12608:2003 Kształtowniki z nieplastyfi kowanego (poli)chlorku winylu (PVC-U) do produkcji okien i drzwi – Klasyfi kacja, wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 12608:2004<br />

EN 13049:2003 Okna – Uderzenie ciałem miękkim i ciężkim – Metoda badania, wymagania dotyczące bezpieczeństwa i klasyfi kacja PN-EN 13049:2004<br />

EN 13115:2001 Okna – Klasyfi kacja właściwości mechanicznych – Obciążenie pionowe, zwichrowanie i siły operacyjne PN-EN 13115:2002<br />

EN 13123-1:2001 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Wymagania i klasyfi kacja – Część 1: Rura uderzeniowa PN-EN 13123-1:2002 (U)<br />

EN 13123-2:2004 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Wymagania i klasyfi kacja – Część 2: Próba poligonowa PN-EN 13123-2:2004 (U)<br />

EN 13124-1:2001 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Metoda badania – Część 1: Rura uderzeniowa PN-EN 13124-1:2002 (U)<br />

EN 13124-2:2004 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Metoda badania – Część 2: Próba poligonowa PN-EN 13124-2:2004 (U)<br />

EN 13049:2003 Okna – Uderzenie ciałem miękkim i ciężkim – Metoda badania, wymagania dotyczące bezpieczeństwa i klasyfi kacja PN-EN 13049:2004<br />

EN 12608:2003 Kształtowniki z niezmiękczonego (poli)chlorku winylu (PVC–U) do produkcji okien i drzwi – Klasyfi kacja, wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 12608:2004<br />

EN <strong>14</strong>024:2004 Kształtowniki metalowe z przekładką termiczną – Właściwości mechaniczne – Wymagania, sprawdzenie i badania do<br />

oceny<br />

PN-EN <strong>14</strong>024:2007<br />

EN <strong>14</strong>351-1:2006 Okna i drzwi – Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne – Część 1: Okna i drzwi zewnętrzne bez właściwości<br />

dotyczących odporności ogniowej i/lub dymoszczelności<br />

PN-EN <strong>14</strong>351-1:2006<br />

EN <strong>14</strong>608:2004 Okna – Oznaczanie odporności na obciążenia w płaszczyźnie skrzydła PN-EN <strong>14</strong>608:2006<br />

EN <strong>14</strong>609:2004 Okna – Oznaczanie odporności na skręcanie statyczne PN-EN <strong>14</strong>609:2006<br />

28 styczeń 2008


FORUM BRANŻOWE<br />

styczeń 2008 29


FORUM BRANŻOWE<br />

NORMALIZACJA<br />

Okucia budowlane – stan na 31 grudnia 2007<br />

Norma europejska Tytuł normy Odpowiednik krajowy<br />

EN 179:1997 Okucia budowlane – Zamknięcia awaryjne do wyjść, uruchamiane klamką lub płytką naciskową – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 179:1999<br />

EN 179:1997/A1:2001 Okucia budowlane – Zamknięcia awaryjne do wyjść, uruchamiane klamką lub płytką naciskową – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 179:1999/A1:2002<br />

EN 1125:1997 Okucia budowlane – Zamknięcia przeciwpaniczne do wyjść, uruchamiane prętem poziomym – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 1125:1999<br />

EN 1125:1997/A1:2001 Okucia budowlane – Zamknięcia przeciwpaniczne do wyjść, uruchamiane prętem poziomym – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 1125:1999/A1:2002<br />

EN 1154:1996 Okucia budowlane – Zamykacze drzwiowe z regulacją przebiegu zamykania – Wymagania i metody badań PN-EN 1154:1999<br />

EN 1154:1996/A1:2002 Okucia budowlane – Zamykacze drzwiowe z regulacją przebiegu zamykania – Wymagania i metody badań PN-EN 1154:1999/A1:2004<br />

EN 1155:1997 Okucia budowlane – Elektryczne przytrzymywacze otwarcia drzwi rozwieranych i wahadłowych – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 1155:1999<br />

EN 1155:1997/AC:2006 Okucia budowlane – Elektryczne przytrzymywacze otwarcia drzwi rozwieranych i wahadłowych – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 1155:1999/AC:2006<br />

EN 1155:1997/A1:2002 Okucia budowlane – Elektryczne przytrzymywacze otwarcia drzwi rozwieranych i wahadłowych – Wymagania<br />

i metody badań<br />

PN-EN 1155:1999/A1:2004<br />

EN 1158:1997 Okucia budowlane – Regulatory kolejności zamykania skrzydeł drzwiowych – Wymagania i metody badań PN-EN 1158:1999<br />

EN 1158:1997/A1:2002 Okucia budowlane – Regulatory kolejności zamykania skrzydeł drzwiowych – Wymagania i metody badań PN-EN 1158:1999/A1:2004<br />

EN 1158:1997/A1:2002/<br />

AC:2006<br />

Okucia budowlane – Regulatory kolejności zamykania skrzydeł drzwiowych – Wymagania i metody badań PN-EN 1158:1999/AC:2006<br />

EN 1303:2005 Okucia budowlane – Wkładki bębenkowe do zamków – Wymagania i metody badań PN-EN 1303:2007<br />

EN 1527:1998 Okucia budowlane – Okucia do drzwi przesuwnych i drzwi składanych – Wymagania i metody badań PN-EN 1527:2000<br />

EN 1670:2007 Okucia budowlane – Odporność na korozję – Wymagania i metody badań PN-EN 1670:2007 (U)<br />

EN 1906:2002 Okucia budowlane – Klamki i gałki – Wymagania i metody badań PN-EN 1906:2003<br />

EN 1935:2002 Okucia budowlane – Zawiasy jednoosiowe – Wymagania i metody badań PN-EN 1935:2003<br />

EN 12051:1999 Okucia budowlane – Zasuwy drzwiowe i okienne – Wymagania i metody badań PN-EN 12051:2002<br />

EN 12209:2003 Okucia budowlane – Zamki. Zamki mechaniczne wraz z zaczepami – Wymagania i metody badań PN-EN 12209:2005<br />

EN 12209:2003/AC:2006 Okucia budowlane – Zamki. Zamki mechaniczne wraz z zaczepami – Wymagania i metody badań PN-EN 12209:2005/AC:2006<br />

EN 12320:2001 Okucia budowlane – Kłódki wraz z osprzętem – Wymagania i metody badań PN-EN 12320:2002<br />

EN 12365-1:2003 Okucia budowlane – Uszczelki i taśmy uszczelniające do drzwi, okien, żaluzji i ścian osłonowych – Część 1: Wymagania<br />

eksploatacyjne i klasyfi kacja<br />

PN-EN 12365-1:2006<br />

EN 12365-2:2003 Okucia budowlane – Uszczelki i taśmy uszczelniające do drzwi, okien, żaluzji i ścian osłonowych – Część 2: Metoda<br />

badania liniowej siły ściskającej<br />

PN-EN 12365-2:2006<br />

EN 12365-3:2003 Okucia budowlane – Uszczelki i taśmy uszczelniające do drzwi, okien, żaluzji i ścian osłonowych – Część 3: Metoda<br />

badania powrotu poodkształceniowego<br />

PN-EN 12365-3:2006<br />

EN 12365-4:2003 Okucia budowlane – Uszczelki i taśmy uszczelniające do drzwi, okien, żaluzji i ścian osłonowych – Część 4: Metoda<br />

badania powrotu poodkształceniowego po przyspieszonym starzeniu<br />

PN-EN 12365-4:2006<br />

EN 13126-1:2006 Okucia budowlane – Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych – Część 1: Wyma- PN-EN 13126-1:2007<br />

gania wspólne dla wszystkich rodzajów okuć<br />

EN 13126-7:2007 Okucia budowlane – Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych – Część 7:<br />

Zatrzaski zapadkowe<br />

PN-EN 13126-7:2007 (U)<br />

EN 13126-8:2006 Okucia budowlane – Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych – Część 8: Okucia PN-EN 13126-8:2007<br />

rozwierano-uchylne, uchylno-rozwierane i tylko rozwierane<br />

EN <strong>14</strong>637:2007 Okucia budowlane – Sterowane elektrycznie systemy przytrzymywania otwarcia do drzwi przeciwpożarowych/dymoszczelnych<br />

– Wymagania, metody badań, stosowanie i konserwacja<br />

PN-EN <strong>14</strong>637:2007 (U)<br />

EN <strong>14</strong>648:2007 Okucia budowlane – Okucia do okiennic – Wymagania i metody badań PN-EN <strong>14</strong>648:2007 (U)<br />

żaluzje i zasłony – stan na 31 grudnia 2007<br />

Norma<br />

europejska<br />

Tytuł normy Odpowiednik krajowy<br />

EN 949:1998 Okna i ściany osłonowe, drzwi, zasłony i żaluzje – Oznaczanie odporności drzwi na uderzenie ciałem miękkim i ciężkim PN-EN 949:2000<br />

EN 1522:1998 Okna, drzwi, żaluzje i zasłony – Kuloodporność – Wymagania i klasyfi kacja PN-EN 1522:2000<br />

EN 1523:1998 Okna, drzwi, żaluzje i zasłony – Kuloodporność – Metoda badania PN-EN 1523:2000<br />

EN 1932:2001 Zewnętrzne zasłony i żaluzje – Odporność na obciążenie wiatrem – Metody badań PN-EN 1932:2005<br />

EN 1933:1998 Zasłony zewnętrzne – Odporność na obciążenie nagromadzoną wodą – Metoda badania PN-EN 1933: 2005<br />

EN 12045:2000 Żaluzje i zasłony z napędem – Bezpieczeństwo użytkowania – Pomiar siły przenoszonej PN-EN 12045: 2005<br />

EN 12194:2000 Żaluzje, zasłony zewnętrzne i wewnętrzne – Niewłaściwe użytkowanie – Metody badań PN-EN 12194: 2005<br />

EN 12216:2002 Żaluzje, zasłony zewnętrzne, zasłony wewnętrzne – Terminologia, słownik i defi nicje PN-EN 12216: 2005<br />

EN 12833:2001 Żaluzje zwijane do okien dachowych i werand – Odporność na obciążenie śniegiem – Metoda badania PN-EN 12833: 2005<br />

EN 12835:2000 Żaluzje powietrznoszczelne – Badanie przepuszczalności powietrza PN-EN 12835: 2005<br />

EN 13120:2004 Zasłony wewnętrzne – Wymagania eksploatacyjne łącznie z bezpieczeństwem PN-EN 13120:2007<br />

EN 13123-1:2001 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Wymagania i klasyfi kacja – Część 1: Rura uderzeniowa PN-EN 13123-1:2002 (U)<br />

EN 13123-2:2004 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Wymagania i klasyfi kacja – Część 2: Próba poligonowa PN-EN 13123-2:2004 (U)<br />

EN 13124-1:2001 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Metoda badania – Część 1: Rura uderzeniowa PN-EN 13124-1:2002 (U)<br />

EN 13124-2:2004 Okna, drzwi, żaluzje – Odporność na wybuch – Metoda badania – Część 2: Próba poligonowa PN-EN 13124-2:2004 (U)<br />

EN 13125:2001 Żaluzje i zasłony – Dodatkowy opór cieplny – Przyporządkowanie do wyrobu klasy przepuszczalności powietrza PN-EN 13125: 2005<br />

EN 13330:2002 Żaluzje – Uderzenie ciałem twardym – Metoda badania PN-EN 13330: 2005<br />

EN 13527:1999 Żaluzje i zasłony – Pomiar siły operacyjnej – Metoda badania PN-EN 13527: 2005<br />

EN 13561:2004 Zasłony zewnętrzne – Wymagania eksploatacyjne łącznie z bezpieczeństwem PN-EN 13561:2006<br />

EN 13659:2004 Żaluzje – Wymagania eksploatacyjne łącznie z bezpieczeństwem PN-EN 13659:2006<br />

EN <strong>14</strong>201:2004 Żaluzje i zasłony – Odporność na wielokrotne działanie (trwałość mechaniczna) – Metody badań PN-EN <strong>14</strong>201:2006<br />

EN <strong>14</strong>202:2004 Zasłony i żaluzje – Przydatność układów napędowych rurowych i prostokątnych, do zastosowania – Wymagania i metody badań PN-EN <strong>14</strong>202:2006<br />

EN <strong>14</strong>203:2004 Żaluzje i zasłony – Przydatność mechanizmów z korbą ręczną, do zastosowania – Wymagania i metody badań PN-EN <strong>14</strong>203:2006<br />

EN <strong>14</strong>501:2005 Zasłony i żaluzje – Komfort cieplny i wizualny – Właściwości eksploatacyjne i klasyfi kacja PN-EN <strong>14</strong>501:2005 (U)<br />

EN <strong>14</strong>759:2005 Żaluzje – Izolacyjność akustyczna odnosząca się do dźwięków powietrznych – Wyrażanie osiągów PN-EN <strong>14</strong>759:2005 (U)<br />

30 styczeń 2008


FORUM BRANŻOWE<br />

styczeń 2008 31


FORUM BRANŻOWE<br />

NOWOŚCI<br />

FAKRO<br />

proponuje<br />

nowe, obrotowe<br />

okno dachowe<br />

FTP-V Electro.<br />

Wyposażone<br />

jest w urządzeniaumożliwiające<br />

otwieranie<br />

i zamykanie za<br />

pomocą pilota.<br />

Okno ma<br />

również czujnik<br />

deszczu, który w przypadku pojawienia się opadów<br />

automatycznie uruchamia funkcję zamykania<br />

skrzydła. Cały zintegrowany mechanizm<br />

obsługi – centralka i siłownik, mieszczą się pod<br />

aluminiową osłoną, zamontowaną w dolnej części<br />

ościeżnicy. (m)<br />

32 styczeń 2008<br />

STOLARKA WOLOMIN<br />

ma w ofercie drzwi wewnątrzlokalowe<br />

Caro<br />

Optimum. Rama drzwi<br />

wykonana jest z drewna<br />

iglastego, oklejona<br />

obustronnie lakierowaną<br />

płytą HDF. W standardowym<br />

wyposażeniu są<br />

zamek z kluczem, szyba<br />

mleczna w drzwiach<br />

szklonych i zawiasy. (m)<br />

ALUPROF<br />

produkuje system<br />

drzwi harmonijkowych<br />

z przegrodą<br />

termiczną.<br />

Konstrukcję drzwi<br />

otwieranych do wewnątrz<br />

można wykonać<br />

w systemach<br />

okienno-drzwiowych:<br />

MB-59S, MB-<br />

60, MB-70. System<br />

MB-59S Casement<br />

pozwala natomiast<br />

zrobić drzwi harmonijkowe<br />

otwierane<br />

na zewnątrz. Głębokość konstrukcyjna kształtowników<br />

zależy od wybranego systemu i wynosi od:<br />

50 mm (ościeżnica), 59 mm (skrzydło) w przypadku<br />

MB-59S i MB-59S Casement do odpowiednio:<br />

70 mm i 79 mm w przypadku MB-70. (m)<br />

KOELNER<br />

wprowadził na rynek pistolet marki Modeco Expert N-99-006 do<br />

klejenia na gorąco. Urządzenie sprawdza się nie tylko przy klejeniu<br />

drobnych uszkodzeń i elementów dekoracyjnych, ale<br />

także w łączeniu większych powierzchni. Regulowana<br />

i zdejmowana podpórka umożliwia łatwe odłożenie<br />

pistoletu, a silikonowa osłona dyszy chroni przed<br />

poparzeniem. Do pistoletów przeznaczone są<br />

specjalne, nietoksyczne kleje w sztyftach. (m)<br />

SELENA<br />

wprowadziła na rynek pod marką Tytan Professional<br />

gotową do użycia szpachlówkę.<br />

Przeznaczona jest ona do uzupełniania dziur<br />

w drewnie. Produkt po utwardzeniu może być<br />

pokrywany wszelkimi rodzajami farb. Można<br />

również mieszać szpachlówki, które występują<br />

w kolorze sosny, dębu, ciemnego buka,<br />

świerku, pinii, orzechowym, palisandrowym<br />

i hebanowym. (m)<br />

HAUTAU<br />

oferuje swoim klientom innowacyjne jedno-, dwu-<br />

i trzynożycowe otwieracze elektryczne Primat Kompakt<br />

A, zasilane napięciem 230 i 24 V. Przeznaczone<br />

są do okien odchylanych na zewnątrz, uchylnych<br />

oraz obrotowych<br />

w osi<br />

poziomej<br />

i pionowej.<br />

Otwieracze<br />

te znalazły<br />

zastosowanie<br />

w skrzydłach<br />

z PCW,<br />

drewna<br />

i aluminium.<br />

Szerokość skrzydeł wynosi od 450 do 3000 mm,<br />

odchył skrzydeł od 90 do 190 mm, pas montażowy<br />

na skrzydle ma zaledwie 38 mm, grubość<br />

przylgi od 0 do 100 mm, zaś siła rozwarcia zablokowanych<br />

skrzydeł od 8000 do 24 000 N. (a)<br />

ROTO FRANK<br />

wprowadził na swoje okucia nową powłokę RotoSil Nano, opartą na nanotechnologii.<br />

Pomysł jest odpowiedzią na potrzeby rynku, Roto bowiem<br />

sprzedaje swoje wyroby na całym świecie; wysyła je do krajów, w których<br />

panują różne warunki klimatyczne. W związku z tym powstała konieczność<br />

stosowania powłoki, która sprawdziłaby się zarówno w klimacie<br />

umiarkowanym, jak i w warunkach ekstremalnych, czyli w strefi e gorącej<br />

i suchej, wilgotnej oraz zimnej. Taka jest właśnie powłoka, która dzięki<br />

technologii nanocząstek odporna jest na działanie agresywnych czynników<br />

zewnętrznych. Poza tym powłoka ma zdolność tzw. samoregeneracji<br />

powierzchni uszkodzonej, na przykład podczas transportu.<br />

Nowa powłoka charakteryzuje się jednorodnym, srebrnomatowym kolorem,<br />

jednak nie różni się optycznie od dotychczasowych produktów.<br />

Można ją zatem bez problemu łączyć z elementami pokrytymi starą<br />

powłoką. A nowa pojawiła się na wszystkich produktach rozwiernouchylnych<br />

Roto. Firma przedłużyła na nie gwarancję. Dotychczas obejmowała<br />

ona dwa lata, obecnie zaś, dzięki zastosowaniu RotoSil Nano<br />

– dziesięć. (m)


ITA<br />

proponuje centrum obróbcze Hexagon fi rmy SAC<br />

Sueri. Maszyna w jednym cyklu produkcyjnym<br />

obrabia samodzielnie elementy potrzebne do<br />

zmontowania okna wyposażonego we wszystkie<br />

akcesoria – dzięki niej można wyprodukować od<br />

35 do 45 okien podczas jednej zmiany roboczej.<br />

Nowością jest połączenie dwóch podstawowych<br />

obróbek wykonywanych od czoła (czopowanie)<br />

oraz z boku (profi lowanie) z obróbką wiercenia<br />

i frezowania. Dodatkowo przy wykonywaniu<br />

wszystkich operacji nie trzeba wymieniać narzędzi,<br />

a procesy technologiczne odbywają się zgodnie<br />

z normami dotyczącymi oszczędności energii<br />

i ochrony środowiska. (m)<br />

JAROMA<br />

wprowadziła do oferty szlifi erkę szerokotaśmową<br />

Sandrite marki Boere. Urządzenie charakteryzuje<br />

między innymi<br />

szerokość robocza<br />

1100/1300 mm, długość<br />

pasa szlifującego<br />

1900 mm, szerokość<br />

pasa szlifierskiego<br />

150 mm, prędkość<br />

posuwu 4,4 (2,5-11)<br />

m/min., a ciśnienie<br />

robocze maszyny to 6<br />

barów. (m)<br />

KLEIBERIT<br />

wypuścił na rynek nową technologię uszlachetniania<br />

powierzchni materiałów dekoracyjnych<br />

HotCoating, która służy do okleinowania profi li<br />

kształtowych. W odróżnieniu<br />

od standardowychtechnologii<br />

lakierowania<br />

powierzchni, proces<br />

technologiczny<br />

zostaje skrócony<br />

do dwóch czynności.<br />

Pozwala to na<br />

oszczędność energii,<br />

materiałów i narzędzi<br />

wymiennych<br />

(lampy UV, papier<br />

ścierny itd.). Powłoka ochronna zostaje stworzona<br />

przez naniesienie jednej warstwy poliuretanu<br />

i jednej ochronnej warstwy TopCoating. Preparat<br />

nałożony na fornir w formie taśmy do okleinowania<br />

stwarza nowe możliwości wzornicze przy<br />

produkcji profi li okiennych. (a)<br />

URBAN<br />

ma w swoim asortymencie nową oczyszczarkę sterowaną<br />

numerycznie SV 410. Maszyna ta przeznaczona<br />

jest dla zakładów, które mają ograniczoną<br />

powierzchnię produkcyjną i nie planują montażu<br />

stacji obracania. Urządzenie zajmuje powierzchnię<br />

1050 x 1600 mm. Komputer przemysłowy sterujący<br />

maszyną został zamontowany bezpośrednio w<br />

jej korpusie, co ułatwia bezpośrednią obserwację<br />

cyklu pracy. Sterowanie odbywa się za pomocą<br />

CNC przez wprowadzenie danych na ekran oraz<br />

proste programowanie grupowe lub pojedynczy<br />

wybór programów obróbczych z menu w języku<br />

polskim. Dzięki temu możliwe jest automatyczne<br />

i proste diagnozowanie oraz usuwanie usterek<br />

niemal natychmiast.<br />

Maksymalna wysokość czyszczonego profi lu wynosi<br />

200 mm. Maszyna ma możliwość automatycznego<br />

rozpoznawania obrabianego profi lu<br />

oraz zamontowania aż 11 agregatów obróbczych<br />

z pojedynczymi, podwójnymi lub potrójnymi narzędziami<br />

obróbczymi do profi li prostych, skośnych,<br />

zaokrąglonych i półzlicowanych. (a)<br />

SIKKENS<br />

produkuje nową<br />

kolekcję farb pod<br />

nazwą Natural<br />

Balance. Przeznaczone<br />

są one<br />

do drewna i charakteryzują<br />

się wysoką<br />

przezroczystością. Farby<br />

te można stosować zarówno do produktów przemysłowych,<br />

jak i renowacyjnych, osiągając ten<br />

sam kolor. (m)<br />

KOMPAN<br />

oferuje oprogramowanie do obsługi fi rm produkujących<br />

stolarkę pod<br />

nazwą Kompan Okna.<br />

Szczególny nacisk jest<br />

położony na intuicyjność<br />

obsługi systemu.<br />

Zastosowane w programie<br />

rozwiązania<br />

ułatwiają pracę producentów<br />

na etapie<br />

konstruowania, wyceny,<br />

produkcji oraz<br />

magazynowania. (m)<br />

KOMPLETNE LINIE DO PRODUKCJI OKIEN<br />

NARZĘDZIA DO OKIEN<br />

LAKIERNIE DO OKIEN<br />

NOWA SIEDZIBA<br />

Zapraszamy do odwiedzenia<br />

naszego stoiska na Targach BUDMA<br />

Poznań 22 - 25.01.2008<br />

<strong>Pawilon</strong> 4, <strong>Stoisko</strong> <strong>14</strong><br />

styczeń 2008 33


FORUM BRANŻOWE<br />

PROMOCJA<br />

GÓRĄ ZAMKI WIELOPUNKTOWE!<br />

CZYLI CO WYNIKA Z PRZEPISÓW TOWARZYSTW UBEZPIECZENIOWYCH<br />

Przywykliśmy uważać, że firmy ubezpieczeniowe w Polsce wymagają montowania w drzwiach zewnętrznych<br />

dwóch zamków. Czy aby na pewno?<br />

Sięgnijmy do obowiązujących w czołowych polskich<br />

towarzystwach warunków ubezpieczenia mieszkań<br />

i domów jednorodzinnych. Okazuje się, że dwa zamki<br />

wymagane są tylko wówczas, gdy montujemy tzw. zamki<br />

wielozastawkowe (czyli takie, do których klucz ma<br />

więcej niż dwa nacięcia prostopadłe do pióra klucza).<br />

Chodzi tu o niezbyt skomplikowane zamki jednopunktowe,<br />

nieposiadające atestów. Jeśli zainwestujemy<br />

w nowoczesny zamek wielopunktowego ryglowania,<br />

zamek elektroniczny, mechaniczno-elektroniczny lub<br />

inny zamek z atestem, zasada ta przestaje obowiązywać.<br />

Jaka płynie z tego korzyść? Po pierwsze dysponujemy<br />

nowoczesnym rozwiązaniem, które znacznie<br />

lepiej chroni drzwi przed włamaniem aniżeli tradycyjne<br />

zamki pojedyncze. Ponadto nie musimy każdorazowo<br />

otwierać i zamykać dwóch zamków. Bywa to uciążliwe,<br />

zwłaszcza jeśli do każdego z zamków używamy innego<br />

klucza. Nie potrzebujemy też górnego szyldu (rozetki)<br />

osłaniającego dodatkowy zamek. To kolejna ważna zaleta,<br />

bo oszczędzamy sobie kłopotów z doborem pasującej<br />

rozety. Niedopasowana do szyldu zamka głównego<br />

rozeta może zeszpecić eleganckie drzwi. Jest jeszcze<br />

jeden powód, dla którego warto montować do drzwi<br />

zamki wielopunktowe. Jeśli taki zamek ma atest (przy<br />

zamkach tej klasy jest to niemal zasadą), towarzystwa<br />

ubezpieczeniowe traktują go często jako dodatkowe<br />

zabezpieczenie, uprawniające do korzystania z obniżek<br />

składki ubezpieczeniowej (PZU i Warta udzielają 5 proc.<br />

obniżki składki za zamek z certyfikatem).<br />

Jakie zamki warto polecać klientom?<br />

Z całą pewnością opłaca się wybrać nowoczesne zamki<br />

wielopunktowe, najlepiej z certyfikatem akredytowanej<br />

jednostki badawczej. Dla niektórych ubezpieczycieli,<br />

np. Ergo Hestii, atest na zamek jest wymogiem minimalnym,<br />

uprawniającym do wypłaty ubezpieczenia. Zazwy-<br />

� Wszystkie drzwi zewnętrzne lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego są zamknięte na minimum<br />

dwa zamki wielozastawkowe, jeden zamek wielopunktowego ryglowania, jeden zamek elektroniczny<br />

(mechaniczno-elektroniczny) bądź jeden zamek z certyfikatem.<br />

Warunki zabezpieczenia mieszkań i domów jednorodzinnych zawarte w Ogólnych Warunkach Ubezpieczeń<br />

Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji Warta SA.<br />

� Wszystkie wejścia do domu jednorodzinnego lub mieszkania zabezpieczone są pełnymi drzwiami<br />

zewnętrznymi, prawidłowo osadzonymi, które są zamknięte na co najmniej dwa zamki wielozastawkowe<br />

lub jeden posiadający atest (Instytutu Mechaniki Precyzyjnej bądź innej instytucji uprawnionej<br />

do jego wydania).<br />

Obowiązki ubezpieczającego zawarte w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia Sopockiego Towarzystwa<br />

Ubezpieczeń Ergo Hestia SA.<br />

� Mieszkanie uważa się za należycie zabezpieczone, jeżeli spełnione zostały łącznie następujące warunki:<br />

drzwi zewnętrzne prowadzące do mieszkania są zamknięte co najmniej na dwa zamki wielozastawkowe<br />

lub na jeden zamek wielopunktowy, bądź na zamek mechaniczno-elektroniczny (…).<br />

Obowiązki ubezpieczającego zawarte w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia PZU.<br />

34 styczeń 2008<br />

czaj jednak wybór zamka wielopunktowego wystarcza,<br />

by spełnić minimalne warunki zabezpieczenia. Certyfikat<br />

zaś uprawnia do skorzystania z obniżki składki.<br />

Winkhaus proponuje zamki wielopunktowe typu STV,<br />

spełniające warunki zabezpieczeń określone przez<br />

popularne towarzystwa ubezpieczeniowe, jak Warta,<br />

Ergo Hestia czy PZU.<br />

Już podstawowy zamek wielopunktowy STV-M2 z jednym<br />

dodatkowym ryglem u góry i jednym na dole skrzydła<br />

odpowiada wymaganiom podwyższonej odporności<br />

na włamanie w klasie 5 i ma certyfikat Instytutu Techniki<br />

Budowlanej. W myśl przepisów towarzystw ubezpieczeniowych,<br />

drzwi wyposażone w taki zamek nie tylko spełniają<br />

wymagane minimum zabezpieczeń, ale często<br />

uprawniają do skorzystania z obniżki składki.<br />

Obniżki stawek ubezpieczeniowych przyznawane są<br />

nie bez kozery. Towarzystwa ubezpieczeniowe bardzo<br />

dobrze orientują się w skuteczności różnego typu<br />

zabezpieczeń. Dlatego nawet li tylko dla własnego<br />

bezpieczeństwa warto przyjrzeć się proponowanym<br />

obniżkom stawek. Przy ubezpieczeniu mieszkań od<br />

kradzieży z włamaniem w PZU można uzyskać aż 20<br />

proc. obniżki (przy 30-procentowej obniżce maksymalnej)<br />

za drzwi atestowane klasy C. Przypomnijmy,<br />

że bardzo ważnym elementem takich drzwi jest zamek<br />

wielopunktowy z certyfikatem. Dla porównania<br />

– monitoring prowadzony przez profesjonalną agencję<br />

ochrony mienia wyceniono już tylko na 10 proc. obniżki,<br />

choć wynajęcie ochrony będzie z pewnością znacznie<br />

droższe niż zakup drzwi antywłamaniowych. Lepiej<br />

więc zainwestować w dobre zabezpieczenie drzwi niż<br />

sprawić sobie strażnika. I czyż może być lepsza puenta<br />

do artykułu o zamkach antywłamaniowych?<br />

Zofi a Kott<br />

Więcej na temat zamków wielopunktowych STV<br />

na www.winkhaus.pl (technika drzwiowa).<br />

Certyfi kowany zamek STV-M2 (Winkhaus) z dodatkowym<br />

ryglem u góry i na dole skrzydła nie<br />

tylko spełnia wymagania ubezpieczycieli, ale<br />

może być także podstawą do ubiegania się<br />

o obniżki opłat.


SYSTEMY MOCOWAŃ<br />

Prawidłowe osadzenie drzwi w otworze budowlanym jest stosunkowo proste, ale takie osadzenie okna,<br />

żeby działało prawidłowo i nie odkształcało się z czasem, jest już sztuką. Wielu inwestorom wydaje się,<br />

że osadzenie „na piankę” wystarczy, a tymczasem asortyment wyspecjalizowanych mocowań jest bardzo<br />

duży.<br />

W naszym przeglądzie zamieściliśmy opisy niektórych z nich. Uwzględniliśmy przy tym następujące – najistotniejsze<br />

– dane: 1. producent/dytrybutor, 2. nazwa produktu, 3. rodzaj powierzchni, do której może<br />

być stosowane mocowanie, 4. cechy produktu, 5. co można za jego pomocą mocować, 6. jakie obciążenia<br />

przenosi, 7. elementy zaślepiające.<br />

1. Altenloh, Brinck & Co<br />

2. Wkręty budowlane Spax<br />

3. Budownictwo drewniane<br />

4. Stal zwykła węglowa, pokryta cynkową powłoką galwaniczną, chromianową<br />

(żółtą, opalizującą) o grubości co najmniej 8 nm (nanometrów);<br />

gwint częściowy, główka stożkowa lub talerzowa; szpic 4 CUT,<br />

gniazdo T-STAR plus, główka Multi, dodatkowy frez 4 CUT; gwint<br />

pełny, główka stożkowa; średnice 8, 10, 12 mm, długość: od 80 do<br />

600 mm<br />

5. Do łączenia elementów konstrukcyjnych więźby dachowej oraz ścian z drewna litego, drewna klejonego<br />

warstwowo, forniru klejonego warstwowo lub z płyt drewnopochodnych (sklejka, OSB, płyty<br />

wiórowe lub cementowo-wiórowe), do mocowania warstw dachowych systemów izolacyjnych<br />

6. Wytrzymałość wkrętu na rozciąganie min. 600 MPa<br />

7. Brak<br />

1. Dromet<br />

2. OSR – śrubowy łącznik mocowania ościeżnic<br />

3. Beton zwykły, cegła pełna, klinkier, kamień<br />

4. Tuleja rozporowa z blachy stalowej ocynkowanej, śruba – stal ocynkowana galwanicznie 10 um,<br />

stożek rozporowy – stop ZnAl; średnica zewnętrzna/długość: 10/72, 10/92, 10/112, 10/132,<br />

10/152, 10/182, 10/202<br />

5. Okna PCW, drewniane, aluminiowe, drzwi PCW, drewniane, aluminiowe, systemy garażowe<br />

6. Wytrzymałość – brak<br />

7. Brak<br />

1. F.P.H. Wojciech Franke – Systemy Zamocowań<br />

2. Kotwa do montażu ościeżnicy PF<br />

3. Kamień naturalny, beton, beton lekki, gazobeton, cegła pełna, płyta gipsowo-kartonowa<br />

4. Tuleja ze stali zabezpieczonej powłoką aluminiowo-cynkową (min. 20μm), śruba – stal<br />

ocynkowana galwanicznie (min. 5μm) i żółta pasywacja chromianowa; gwint M6; stożek<br />

rozporowy – stop ZnAl; średnica – 10 mm, długość: 72, 92, 112, 132, 152, 182,<br />

202 mm<br />

5. Ościeżnice, futryny drzwiowe i ramy okienne z tworzyw sztucznych, aluminium i drewna,<br />

a także listwy z drewna i tworzyw sztucznych<br />

6. W przypadku mocowania w betonie – 51 kN, gazbeton – 0,4 kN, cegła pełna – 2,5 kN<br />

7. Zaślepki ND do kotew ościeżnicowych<br />

1. ITB Import-Export<br />

2. Wkręt typu WSV<br />

3. Do przykręcania wzmocnień stalowych w profi<br />

lu.<br />

4. Stal węglowa C1022 z ocynkiem srebrnym lub<br />

żółtym; średnica – 3,9 mm, długość od 16 mm<br />

do 38 mm<br />

5. Wzmocnienia stalowe<br />

6. Odporność na skręcanie min 34,7 kg/cm<br />

7. Gniazdo typu PH2<br />

1. Inox-plus<br />

2. Elementy złączne nierdzewne A2 i kwasoodporne A4<br />

3. Stolarka aluminiowa<br />

4. Stal nierdzewna A2 (AISI 304, PN OH18N9), stal kwasoodporna<br />

A4 (AISI 316, PN H17N12M2); śruby od M2 do<br />

M36, podkładki od M1,6 do M54, nakrętki od M1 do<br />

M52, wkręty dociskowe od M3 do M20, nakrętki kołpakowe<br />

od M3 do M30, wkręty metryczne od M2 do<br />

M12<br />

5. Okna i drzwi PCW, drewniane, aluminiowe, systemy<br />

fasad etc.<br />

6. Wytrzymałość na rozciąganie w klasie 70 dla średnicy do<br />

M20 jest równa 700 N/mm 2 , w klasie 80 dla średnicy do<br />

M20 jest równa 800 N/mm 2<br />

7. Brak<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

PRZEGLĄD<br />

1. Metalo / Impax-Metal<br />

2. Zamocowanie do ram i ościeżnic TF<br />

3. Beton, kamień naturalny o zwartej<br />

strukturze, cegła ceramiczna pełna<br />

i kratówka, cegła piaskowo-wapienna<br />

pełna i perforowana, bloczki z betonu<br />

lekkiego, gazobeton, płyty gipsowokartonowe<br />

4. Stalowe mocowanie ramowe przeznaczone<br />

do montażu przelotowego, zabezpieczone<br />

powłoką cynkową; średnica<br />

– 10 mm; długość 72-202 mm<br />

5. Listwy, ramy okienne i drzwiowe<br />

6. Beton od kl. B25 – 1,38 kN, cegła pełna od<br />

Mz 12 – 1,28 kN, cegła pełna piaskowo-wapienna<br />

od KS 12 – 1,28 kN, bloczki z betonu<br />

lekkiego od V 2 – 0,48 kN, cegła kratówka od<br />

KSL 6 – 0,55 kN<br />

7. Zaślepki umożliwiające zakrycie wkrętu po zamocowaniu<br />

1. Metalo / Impax-Metal<br />

2. Zamocowanie do ram i ościeżnic TX<br />

(z łbem cylindrycznym lub płaskim)<br />

3. Beton, beton lekki, cegła piaskowowapienna,<br />

cegła ceramiczna pełna<br />

i kratówka<br />

4. Ramowy wkręt z samonawiercającym<br />

gwintem, montaż przelotowy;<br />

stal hartowana zabezpieczona ocynkiem;<br />

średnica – 7,5 mm; długość<br />

52–212 mm<br />

5. Listwy, ramy okienne i drzwiowe, drzwi ognioodporne<br />

6. Beton od C20/25 – 6,0 kN, gazobeton – 1,0 kN,<br />

cegła pełna – 3,2 kN, cegła kratówka – 1,0 kN<br />

7. Zaślepki umożliwiające zakrycie wkrętu po zamocowaniu<br />

1. ITB Import-Export<br />

2. Wkręt typu WMV<br />

3. Do przykręcania<br />

okuć do profi lu<br />

PCW i stali<br />

4. Stal węglowa C1022, zabezpieczona<br />

ocynkiem srebrnym lub<br />

żółtym; średnica – 4 mm, długość od 25 mm<br />

do 45 mm<br />

5. Okucia do drzwi i okien<br />

6. Odporność na skręcanie min. 3,2 Nm<br />

7. Gniazdo typu PH2<br />

styczeń 2008 35


FORUM BRANŻOWE<br />

DRZWI<br />

WYPEŁNIENIA SKRZYDEŁ<br />

W dawnych skrzydłach drzwiowych wykonanych z litych, często nieheblowanych desek,<br />

problem wypełnienia nie był znany. Co najwyżej miejsce spojeń utykano mchem albo innym<br />

naturalnym materiałem izolacyjnym. Drzwi twardniały albo przez lata były zżerane przez<br />

korniki i nie sprawiały kłopotów. Obecnie drzwi również strzegą wielu wejść, ale ze względu<br />

na cenę i ciężar oraz wyobraźnię architektów są zastępowane konstrukcjami lżejszymi,<br />

bardziej fantazyjnymi.<br />

Typowe skrzydło drzwiowe jest wykonane z ramy<br />

drewnianej tworzącej mocny szkielet i z wypełnienia.<br />

W drzwiach tzw. profi lowych, ale również<br />

w drewnianych ramowych, wypełnienie<br />

jest tym, co zamyka wolne przestrzenie<br />

w ramie. Jest widocznym, wręcz decydującym<br />

o estetyce elementem skrzydła.<br />

Dlatego takie wypełnienia wykonuje się<br />

z eleganckich paneli drewnianych albo<br />

drewnopochodnych, płyt ze stali nierdzewnej,<br />

z aluminium anodowanego<br />

albo lakierowanego, z tworzywa sztucznego.<br />

Stosuje się także materiały ciekawe<br />

dla wystroju wnętrz, przykładowo rattan,<br />

witraże i co kto jeszcze sobie wymarzy.<br />

Oczywiście, wypełnieniem stosowanym<br />

najchętniej jest szkło – przezroczyste<br />

barwione albo bezbarwne, przez które<br />

widać dokładnie, co się dzieje po drugiej<br />

stronie drzwi. Szkło mleczne albo faktu-<br />

Connected by EJOT<br />

Wieżowiec RONDO1 (194 m) przy rondzie ONZ w Warszawie, w którym do mocowania<br />

elementów aluminiowej fasady ryglowo słupkowej zastosowano łączniki PT- DG fi rmy EJOT<br />

36 styczeń 2008<br />

rowane, przepuszczające światło i cień, ale dające<br />

poczucie intymności. Lustra zwykłe bądź weneckie,<br />

pozwalające widzieć, pozostając niewidocz-<br />

nym. W miejscach o dużym nasłonecznieniu szkło<br />

powinno również pochłaniać promieniowanie<br />

ultrafi oletowe.<br />

Nieco inny charakter ma wypełnienie<br />

w drzwiach płytowych o bardziej jednolitym<br />

wyglądzie, gdzie widać płytę skrzydła jako<br />

jedną płaszczyznę urozmaiconą zamkiem i ewentualnie<br />

paroma małymi przeszklonymi otworami.<br />

W tego rodzaju konstrukcji wypełnieniem jest materiał,<br />

który zapełnia sobą przestrzeń między powierzchniami<br />

licowymi skrzydła.<br />

Przy dobieraniu wypełnienia konstruktor musi<br />

uwzględnić wymagania techniczne wynikające<br />

z funkcji drzwi. Najmniej wymagające<br />

są lekkie skrzydła umieszczane<br />

we wnętrzu budynku, zamykające raczej<br />

symbolicznie poszczególne pomieszczenia<br />

w biurze albo w mieszkaniu. Tu fantazja<br />

architekta w zasadzie nie zna granic,<br />

materiał wypełnienia może być lekki,<br />

na przykład dla drzwi profi lowych cienka<br />

płyta wiórowa albo metalowa, cienkie<br />

szkło, nawet fi ranka, jeżeli ktoś to lubi.<br />

Z kolei drzwi płytowe wypełnia się przestrzenną<br />

papierową konstrukcją znaną<br />

jako „plaster miodu”. Jest to materiał<br />

stosowany bardzo chętnie ze względu<br />

na mały ciężar, niski koszt wytwarzania<br />

i dużą sztywność gwarantującą stabil-<br />

Poznaj najnowsze trendy w technice połączeń.<br />

Zobacz innowacyjne rozwiązania.<br />

Przekonaj się czym jest prawdziwa jakość!<br />

Zapraszamy na targi<br />

BUDMA 2008<br />

w Poznaniu w dniach<br />

22–25.01.2008<br />

pawilon nr 3<br />

stoisko nr 40<br />

EJOT Polska Sp. z o.o.<br />

ul. Jeżowska 9, 42-793 Ciasna<br />

tel. +48 / 34 / 35 10 660<br />

fax +48 / 34 / 35 35 410<br />

ejot@ejot.pl<br />

www.ejot.pl


ność. Spotyka się również drzwi wewnętrzne,<br />

w których plaster miodu zastępuje drewniana<br />

kratka wykonana z listewek, między którymi pozostają<br />

puste przestrzenie.<br />

Jednak w budynkach biurowych, ale<br />

i w mieszkaniach, coraz częściej wymaga się<br />

ciszy i dyskrecji. Drzwi muszą tworzyć izolację<br />

akustyczną, której nie zapewni obity cienką płytą<br />

„plaster miodu” – w tym przypadku trzeba między<br />

zewnętrzne warstwy wkładać materiał tłumiący<br />

dźwięki, na przykład płyty wiórowe ułożone warstwowo.<br />

Takie rozwiązanie, poza tym że zapewnia<br />

skuteczne wygłuszenie drgań akustycznych, zwiększa<br />

również mechaniczną wytrzymałość konstrukcji.<br />

Niektóre fi rmy stosują wiórowe albo drewniane<br />

płyty zaopatrzone w otwory odciążające. Często<br />

płyty te są zbrojone stalowymi prętami – znacznie<br />

poprawia to właściwości przeciwwłamaniowe<br />

skrzydła. Lekkie drzwi dźwiękoszczelne wypełniane<br />

są materiałem piankowym, zwłaszcza rozprężonym<br />

polistyrenem, który na całej powierzchni jest<br />

przyklejony do zewnętrznych płyt okładzinowych.<br />

Podobne wymagania akustyczne plus skuteczne<br />

zabezpieczenie przed utratą ciepła są stawiane<br />

drzwiom zewnętrznym do budynków albo mieszkań.<br />

Konstrukcja drzwi płytowych jest podobna<br />

do opisanej wyżej, w drzwi profi lowe wkłada się<br />

panele wielowarstwowe (sandwich), szkło izolacyjne,<br />

panele drewniane.<br />

Często drzwi wejściowe do budynków nie muszą<br />

bronić wnętrza przed chłodem, raczej wymaga<br />

się od nich obrony przed intruzem<br />

albo przed nieuważnym lokatorem,<br />

który uderzy w szybę nogą<br />

niesionego krzesła. W przewidywaniu<br />

takiej możliwości skrzydło<br />

wyposaża się w hartowane lub<br />

klejone szkło o dużej wytrzymałości<br />

albo stosuje się szkło zbrojone<br />

cienką siatką metalową wtopioną<br />

w jego strukturę.<br />

Osobną kategorie stanowią<br />

wypełnienia do drzwi przeciwpożarowych<br />

– tych drewnianych,<br />

profi lowych i płaszczowych.<br />

Tu oczywiście nie ma mowy o plastrze<br />

miodu. Konstrukcja skrzydła<br />

jest sztywna sama w sobie, zaś wypełnienie<br />

odpowiada za właściwości<br />

izolacyjne, dzięki którym przegroda skutecznie<br />

ograniczy zasięg ognia.<br />

W przeciwpożarowych drzwiach profi lowych stosuje<br />

się przeważnie szkło ogniochronne, którego<br />

właściwości przeciwpożarowe są charakteryzowane<br />

przez klasy odporności ogniowej: szczelność<br />

na płomienie (E), która powoduje, że jęzory ognia<br />

nie przenikają na drugą stronę, izolacja cieplna (I)<br />

nie przepuszczająca wysokiej temperatury grożącej<br />

samozapłonem oraz tłumienie promieniowania<br />

cieplnego (W). Szkło ogniochronne jest wykonywane<br />

jako monolityczne, składające się z pojedynczej<br />

tafl i albo wielowarstwowe, w którym po-<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

DRZWI<br />

szczególne tafl e szkła są oddzielone<br />

przekładkami żelowymi. Przekładki te<br />

pod działaniem wysokiej temperatury<br />

pęcznieją i rozkładają się pochłaniając<br />

ciepło. Im więcej przekładek, tym<br />

dłużej szyba będzie chronić pomieszczenie<br />

przed ogniem.<br />

Drzwi płaszczowe składają się przeważnie<br />

z ramy stalowej obitej stalowym<br />

płaszczem i wypełnionej<br />

materiałem izolacyjnym. Stosuje<br />

się wypełnienia z wełny mineralnej,<br />

ognioodpornych płyt mineralnych<br />

czy płyt gipsowych.<br />

Wypełnieniem drzwi drewnianych<br />

jest przykładowo ognioodporna płyta<br />

wiórowa, stosuje się również wypełnienie<br />

z litego drewna.<br />

Szczególnie mocną i skutecznie chroniącą<br />

przed ogniem konstrukcję tworzą drzwi<br />

płaszczowe składające się z drewnianego wypełnienia<br />

pokrytego od zewnątrz blachą. Tę wyjątkową<br />

wytrzymałość uzyskuje się m.in. dzięki połączeniu<br />

klejowemu płaszcza i wypełnienia na całej<br />

jego powierzchni.<br />

Przy dobieraniu wypełnienia konstruktor musi pamiętać,<br />

że współdecyduje ono o właściwościach<br />

termoizolacyjnych, przeciwpożarowych, akustycznych<br />

i mechanicznych drzwi. Dlatego też rodzaj<br />

tego wypełnienia musi być dopasowany do budowy<br />

ramy i do funkcji skrzydła.<br />

Krzysztof Spiechowicz<br />

Zdjęcia: archiwum<br />

styczeń 2008 37


FORUM BRANŻOWE<br />

BRAMY<br />

BEZPIECZNY DOM<br />

Głównym problemem w kwestii bezpieczeństwa bram jest rozróżnienie podstawowych<br />

pojęć dotyczących właśnie bezpieczeństwa. Mówimy o: bezpieczeństwie bram, bramach<br />

bezpiecznych, zabezpieczających, wreszcie o zabezpieczeniach antywłamaniowych. Warto<br />

rozgraniczyć te pojęcia.<br />

W języku angielskim istnieją dwa odrębne pojęcia:<br />

safety to bezpieczeństwo, pewność, zabezpieczenie<br />

przed nieszczęśliwymi wypadkami, natomiast<br />

security to również bezpieczeństwo, ale i zaufanie,<br />

solidność, gwarancja. Widzimy tu wyraźne rozróżnienie<br />

dwóch znaczeń tego słowa. W pierwszym<br />

przypadku mówimy o tych wszystkich właściwościach<br />

bramy, które mają wpływ na to, czy wyprodukowany<br />

i zamontowany wyrób nie będzie<br />

stanowił zagrożenia dla użytkowników, osób oraz<br />

pojazdów znajdujących się w jego sąsiedztwie.<br />

Drugie pojęcie obejmuje zabezpieczenie mienia,<br />

ochronę własności, zabezpieczenie przed sforsowaniem.<br />

Niestety, na naszym rynku bardzo często<br />

znaczenia te są mylone i źle rozumiane. Tymczasem<br />

brama bezpieczna to w ujęciu normatywnym<br />

produkt, który nie zrobi krzywdy użytkownikowi.<br />

Z punktu widzenia nabywcy bezpieczeństwo<br />

to przede wszystkim ochrona „antywłamaniowa”<br />

pomieszczeń nią zamykanych.<br />

Właściwości bram<br />

Bezpieczeństwo użytkowania bram weryfi kuje się<br />

przez potwierdzenie (na podstawie wstępnego<br />

38 styczeń 2008<br />

badania typu, wykonanego przez akredytowane<br />

laboratorium) ich zgodności z normą zharmonizowaną.<br />

Każdy wyrób budowlany wprowadzany<br />

na rynek państw UE powinien być oznakowany<br />

znakiem CE. Zgodnie z normą EN 13241-1, podstawowe<br />

właściwości bram, które należy poddać<br />

badaniom to:<br />

� wodoszczelność,<br />

� odporność na obciążenia wiatrem,<br />

� opór cieplny (dla określonych typów bram),<br />

� przepuszczalność powietrza,<br />

� bezpieczne otwieranie,<br />

� określenie geometrii elementów szklanych,<br />

� wytrzymałość mechaniczna i stateczność,<br />

� siły wywierane (w bramach z napędem),<br />

� trwałość wodoszczelności, oporu cieplnego<br />

i przepuszczalności powietrza, bez pogorszenia<br />

cech.<br />

Ważne jest, aby działanie bramy nie stwarzało jakiegokolwiek<br />

zagrożenia dla użytkownika i osób<br />

postronnych znajdujących się w obrębie jej działania.<br />

Wykluczyć należy zarówno ewentualność<br />

wkręcenia bądź wciągnięcia palców czy elementów<br />

odzieży, jak i możliwość przytrzaśnięcia,<br />

opuszczenia na człowieka lub samochód, porażenia<br />

prądem itp.<br />

Świadomy wybór<br />

Z punktu widzenia zabezpieczenia obiektu zamkniętego<br />

bramą, powinniśmy zwrócić uwagę<br />

na kilka aspektów. Przede wszystkim, na bramę<br />

nie możemy patrzeć przez pryzmat ceny. Wszelkiego<br />

rodzaju zabezpieczenia muszą kosztować,<br />

więc najtańszy na rynku produkt na pewno<br />

nie będzie ich miał. Dlatego istotne jest określenie<br />

priorytetów: czy zależy nam na efekcie wizualnym<br />

(estetyce), minimalizacji kosztów, czy zapewnieniu<br />

konkretnych funkcji bramy (izolacji cieplnej,<br />

dźwiękowej, zabezpieczenia przed intruzem).<br />

Oczywiście, możliwe jest połączenie wszystkich<br />

powyższych cech. W takim przypadku należy<br />

jednak liczyć się ze zwiększonymi wydatkami.<br />

Wiadomo, że przydomowy garaż w strzeżonym<br />

osiedlu nie będzie wymagał inwestycji w super


zabezpieczenia; natomiast już wolno stojący domek<br />

na obrzeżach miasta lub magazyn wypełniony<br />

drogim towarem zmuszają do zastanowienia<br />

się nad opłacalnością oszczędzania na bezpieczeństwie.<br />

Ważne jest zatem, aby dobierając<br />

odpowiedni typ bramy świadomie wybrać produkt,<br />

który będzie spełniał nasze oczekiwania.<br />

Decydując się na tę o zwiększonej odporności<br />

na włamanie należy pamiętać o tych elementach<br />

konstrukcji, które bezpośrednio zabezpieczają<br />

przed intruzem.<br />

Brama, którą można otworzyć od zewnątrz,<br />

wykonana z pojedynczej warstwy blachy,<br />

na pewno w niewielkim tylko stopniu utrudni<br />

dostęp osób trzecich. Świadomie nie używam<br />

tu pojęcia „antywłamaniowości”, gdyż sforsowanie<br />

takiej przeszkody to tylko kwestia<br />

czasu i zastosowanych narzędzi. W przygotowywanych<br />

wstępnych projektach norm<br />

z pakietu ENV 1627–1630 podano zestawy<br />

narzędzi, których użycie w odpowiednim<br />

czasie określa stopień zabezpieczenia przed<br />

włamaniem. Spośród istniejących na rynku,<br />

bramy segmentowe wydają się mieć najlepsze<br />

zabezpieczenia. Już ze względu<br />

na swoją budowę (podwójna blacha stalowa<br />

z wewnętrzną, czterocentymetrową warstwą<br />

pianki poliuretanowej) są zdecydowanie sztywniejsze<br />

i solidniejsze niż bramy uchylne czy rolowane<br />

– wykonane z profi li aluminiowych. Nadają<br />

się więc najlepiej do ochrony garażu. Należy przy<br />

tym pamiętać o pewnych zasadach. Każdy zamek<br />

zewnętrzny ułatwia dostęp do środka nie tylko<br />

właścicielowi. Jeśli to tylko możliwe, należy unikać<br />

montowania zamków zewnętrznych. Niestety,<br />

czasami nie mamy innego wyjścia, gdyż przy bramie<br />

z napędem elektrycznym, w przypadku awarii<br />

prądu nie będziemy mieli możliwości jej otworzenia<br />

– ze względu na konstrukcję samego napędu<br />

siłowe podniesienie jej od zewnętrz jest prawie<br />

niemożliwe. W bramach sterowanych ręcznie korzystne<br />

jest zastosowanie jednego lub dwóch rygli<br />

ręcznych (jest to zalecane również w przypadku<br />

bram sterowanych elektrycznie, w momencie,<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

BRAMY<br />

gdy opuszczamy dom na dłużej). Sterowanie<br />

dobrego napędu powinno pracować na częstotliwości<br />

868 MHz o zmiennym kodzie, aby sąsiedzi<br />

mimowolnie nie otwierali naszej bramy pilotem<br />

do telewizora lub konsolą do zdalnego sterowania<br />

zabawkami. Należy też zwrócić uwagę na niesymetryczne<br />

zamontowanie napędu, uniemożliwiające<br />

potencjalnemu włamywaczowi sforsowanie<br />

przeszkody poprzez nawiercenie górnej sekcji<br />

i jego odryglowanie.<br />

Ważne jest, aby brama została prawidłowo<br />

osadzona, to znaczy zamocowana odpowiednio<br />

długimi śrubami w murze, a nie na przykład<br />

w zewnętrznej warstwie ocieplenia budynku<br />

(w tym przypadku całej bramy wraz z futryną<br />

nie nastręczałoby większych trudności).<br />

***<br />

Podsumowując: gdy myślimy o bezpieczeństwie<br />

bram, pamiętajmy o podwójnym znaczeniu<br />

tego słowa w języku polskim i odpowiedzmy<br />

sobie na pytanie, o które ze znaczeń<br />

nam chodzi. Miejmy przy tym świadomość,<br />

że żaden z wprowadzonych na rynek polski<br />

czy unijny produktów nie może stwarzać zagrożenia<br />

dla jego użytkownika – bezpieczne<br />

korzystanie z bramy musi zagwarantować<br />

jej producent. Decydując się na kupno, pamiętajmy<br />

o zdefi niowaniu, czy ważniejsza jest niższa<br />

cena, czy też zależy nam, aby brama jak najlepiej<br />

strzegła obiektu i pozostawionych w nich dóbr.<br />

Maciej Ignaszak<br />

Zdjęcia: archiwum<br />

styczeń 2008 39


FORUM BRANŻOWE<br />

HISTORIA<br />

POMYSŁ NA USZCZELKĘ<br />

Artykułem tym chciałbym rozpocząć cykl traktujący o uszczelkach, elemencie jak dotychczas<br />

niezastąpionym w produkowanej dzisiaj nowoczesnej stolarce okiennej. W dziejach okna<br />

jest to produkt bardzo młody, a jego początki sięgają nie więcej niż pięćdziesięciu lat wstecz.<br />

Wielu czytelników zapewne pamięta problemy<br />

związane z uszczelnianiem drewnianych okien<br />

dwuramowych lub skrzynkowych u progu sezonu<br />

jesienno-zimowego. Chwytano się najprzeróżniejszych<br />

metod, od kłębków waty upychanych<br />

we wszelkie nieszczelności, poprzez zaklejanie<br />

styków ramy i skrzydła szeroką taśmą samoprzylepną,<br />

aż do specjalnie produkowanych w tym celu<br />

pasków samoprzylepnej gąbki, kupowanej w sklepach<br />

z artykułami gospodarstwa domowego. Powszechnym<br />

widokiem na przełomie lat siedemdziesiątych<br />

i osiemdziesiątych były ekipy fachowców<br />

montujące w oknach paski specjalnie uformowanej<br />

sprężystej taśmy stalowej przybijanej do ramy<br />

okiennej gwoździkami. Wymienione metody były<br />

raczej izolacją przeciwkurzową, a nie termiczną<br />

i sprawdzały się przez jeden sezon pod warunkiem,<br />

że okno nie było zbyt często otwierane.<br />

Kolejnym etapem rozwoju systemu doszczelniania<br />

starych i wypaczonych okien drewnianych był,<br />

zapoczątkowany w Skandynawii, system Euro-<br />

Strip. Były to uszczelki w kształcie okręgu o trzech<br />

różnych średnicach – 5, 8 i 10 mm, ze stopką<br />

mocującą w kształcie jodełki. Produkowane były<br />

z gumy silikonowej lub EPDM oraz, w późniejszych<br />

40 styczeń 2008<br />

latach, z elastomeru termoplastycznego TPE.<br />

Ich montowaniem zajmowały się wyspecjalizowane<br />

ekipy, które w ramie okiennej frezowały rowek<br />

do umieszczenia uszczelki, a dobór średnicy zależał<br />

Rys. 1 Rys. 2 Rys. 3<br />

od stopnia nieszczelności okna. Było to rozwiązanie<br />

wyrafi nowane, pozwalające doszczelniać również<br />

stare okna skrzynkowe, ale przede wszystkim<br />

trwałe i pozwalające na nieograniczoną liczbę cykli<br />

otwierania i zamykania okna.<br />

Mniej więcej w tym samym czasie pojawiły<br />

się na rynku, produkowane do dzisiaj,<br />

uszczelki samoprzylepne z gumy porowatej,<br />

w kształcie liter P, D i E. Zróżnicowany kształt<br />

i rozmiary umożliwiały dokładne doszczelnienie<br />

nawet bardzo sfatygowanych okien. Rozwiązanie<br />

to, przewidziane do samodzielnego montażu, było<br />

dużo tańsze od systemu EuroStrip, ale niestety tylko<br />

jednosezonowe, głównie ze względu na słabą<br />

jakość gumy, która się trwale odkształcała oraz<br />

niezbyt mocny klej, mało odporny na wodę.<br />

Historycznym przełomem było pojawienie się tzw.<br />

euro-okien, jednoramowych, łatwo zamykających<br />

się, bo wyposażonych w nowoczesne okucia obwiedniowe,<br />

ale najważniejsze, że wyposażonych<br />

w dopasowaną, systemową uszczelkę, która gwarantowała<br />

całkowitą wiatro- i wodoszczelność<br />

na co najmniej kilka sezonów.<br />

Pierwsze uszczelki okienne przeznaczone były<br />

do okien drewnianych. Twardy polichlorek winylu<br />

w branży stolarki budowlanej dopiero rozpoczynał<br />

swą drogę. Uszczelki były wykonywane z syntetycznej<br />

gumy, a właściwie jednej z jej odmian,<br />

nazywanej EPDM. Był to materiał znany w innych<br />

branżach przemysłu, głównie w motoryzacji. Ten<br />

najpowszechniej do dziś stosowany w branży<br />

okiennej kauczuk etylenowo-propylenowo-dienowy<br />

otrzymywany jest przez polimeryzację mieszaniny<br />

etylenu i propylenu oraz dodanie do mieszanki<br />

odpowiednich monomerów dienowych. Uszczelki<br />

te były w kolorze czarnym o przekroju otwartym,<br />

zbliżonym do przedstawionego na rysunku nr 1.<br />

Brak zamkniętej komory powodował, że były one<br />

mało sprężyste, łatwo odkształcały się w sposób<br />

trwały, miały niską izolacyjność termiczną oraz<br />

akustyczną. Zwłaszcza produkowana w później-


szych latach wersja z miękkiego PCW była słabej<br />

jakości, gdyż oprócz opisanych wad twardniała<br />

w niskich temperaturach i była nadmiernie miękka<br />

w wysokich.<br />

Kolejnym krokiem była uszczelka pokazana<br />

na rysunku nr 2. Była ona produkowana zarówno<br />

z EPDM jak i miękkiego PCW, a później TPE.<br />

Jej walory użytkowe były zdecydowanie lepsze<br />

od poprzedniczki, jednak wciąż niewystarczające<br />

dla wymagających klientów. Po kilku latach intensywnego<br />

użytkowana uszczelka traciła sprężystość<br />

i trwale się odkształcała. Dopiero dwukomorowe<br />

rozwiązanie, pokazane na rysunku nr 3., wykonane<br />

z materiału o dwóch różnych twardościach, zapewniło<br />

właściwe i trwałe uszczelnienie. Oprócz<br />

wysokiej izolacyjności termicznej, wiatrowej i akustycznej,<br />

uszczelka jest trwale sprężysta, a dodatkowa<br />

komora powoduje, że jej opór podczas<br />

zamykania okna rośnie. Zapobiega to nieprzyjemnemu<br />

trzaskaniu skrzydła o ramę.<br />

Jeśli chodzi o uszczelki do okien z PCW,<br />

to ze względu na mnogość systemów<br />

trudno jest wyodrębnić jeden dominujący<br />

kształt przekroju poprzecznego. Wszystkie<br />

jednak przebyły podobną drogę. Początek to profi<br />

l otwarty, nacinany w narożach i produkowany<br />

z EPDM. Kolejne nie musiały być nacinane w narożach,<br />

co eliminowało nieszczelności w tych miejscach.<br />

Po kilku latach opracowano bardziej elastyczny<br />

profi l zamknięty o dużo wyższych własnościach<br />

uszczelniających. W ostatnich latach uszczelki<br />

z EPDM są wypierane przez wykonane z elastomerów<br />

termoplastycznych. Związane jest to ze zmianą<br />

technologii ich montażu. Wielu producentów<br />

profi li okiennych z PCW umieszcza uszczelki<br />

w czasie wytłaczania. Procesy te są określane jako<br />

koekstruzja – montaż uszczelki w momencie wytłaczania<br />

profi lu okiennego i postekstruzja – tuż<br />

po wytłoczeniu profi lu okiennego. Technologia<br />

ta skraca proces wytwarzania okna, eliminując<br />

jeden z etapów jego produkcji, czyli montaż<br />

uszczelek. Koekstruzja czy postekstruzja dotyczą<br />

uszczelek z TPE, gdyż mogą one być zgrzewane<br />

w narożach w tym samym czasie i temperaturze<br />

co profi l okienny, zapewniając tym samym właściwą<br />

szczelność na całym obwodzie okna.<br />

Pisząc o uszczelkach nie można pominąć<br />

tych produkowanych na bazie pianki poliuretanowej.<br />

Są one stosowane w oknach<br />

drewnianych. Jest to specyfi czna konstrukcja<br />

polegająca na połączeniu powstającej z żywicy<br />

poliestrowej pianki poliuretanowej (PU) będącej<br />

wypełnieniem i powlekającego ją cienkiego płaszcza<br />

z polietylenu (PE). Polietylen, który jest odporny<br />

na kwasy, zasady, sole i większość związków<br />

organicznych, nie wchodzi w reakcje chemiczne<br />

z używanymi w przemyśle farbami oraz lakierami<br />

i dodatkowo jest łatwy do utrzymania w czystości.<br />

Częścią nośną tego rodzaju uszczelek jest twardy<br />

polipropylenowy (PP) tył. Polipropylen, podobnie<br />

jak polietylen, jest termoplastem o strukturze<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

HISTORIA<br />

częściowo krystalicznej, ale o zwiększonej wytrzymałości<br />

i sztywności. Nadmienić należy, że pianka<br />

poliuretanowa jest bardzo dobrym termoizolatorem<br />

o niskim współczynniku przewodności<br />

cieplnej U od 0,025 do 0,028. Jest także bardzo<br />

dobrym izolatorem akustycznym.<br />

Dzisiaj każdy zdaje sobie sprawę, że bez<br />

uszczelki nie obejdzie się żadne nowoczesne<br />

okno czy drzwi, niezależnie od materiału,<br />

z jakiego są wyprodukowane. Umieszcza się<br />

je na całym obwodzie, nadając im różne nazwy:<br />

przylgowe, oporowe, środkowe, przyszybowe lub<br />

akustyczne. Zabezpieczają przed utratą ciepła,<br />

wnikaniem chłodu, wilgoci, kurzu, pyłów i hałasu.<br />

Ich zdolności uszczelniające, izolacyjne oraz,<br />

przede wszystkim, trwałość zależą od materiału,<br />

z jakiego są wykonane, a także od jego właściwego<br />

doboru uzależnionego od warunków, w jakich<br />

będzie stosowany wyrób. Zaawansowana technologia<br />

pozwala łączyć ze sobą w jednym profi lu materiały<br />

o różnych twardościach (dwu- lub trzykomponentowe),<br />

strukturze (np. połączone z częścią<br />

piankową) i kolorach. Wciąż odkrywamy nowe<br />

zastosowania oraz mieszanki do ich produkcji,<br />

poprawiające właściwości izolacyjne i użytkowe<br />

stolarki otworowej, jak też ułatwiające ich produkcję<br />

oraz montaż. Zwłaszcza uszczelki z termoplastycznych<br />

elastomerów dostarczają wciąż innowacyjnych<br />

rozwiązań, po to, by pełniej zaspokoić<br />

rosnące wymagania klientów.<br />

mgr inż. Marcin Różalski<br />

styczeń 2008 41


FORUM BRANŻOWE<br />

DREWNO<br />

CERTYFIKACJA FSC<br />

Biblia, Harry Potter i katalogi Ikei – jedne z najbardziej popularnych wydawnictw na świecie<br />

są drukowane na papierze z certyfi katem FSC (Forest Stewardship Council). Polskie okna<br />

oznakowane logo FSC robią furorę na wymagających rynkach Wielkiej Brytanii i Holandii.<br />

Z roku na rok popyt na certyfi kowane wyroby rośnie.<br />

Logo FSC staje się coraz bardziej rozpoznawalne<br />

na rynku, coraz więcej fi rm wykorzystuje<br />

je do oznaczania swoich produktów, także dla<br />

celów promocyjnych.<br />

Istnieje też wiele innych korzyści płynących z certyfi<br />

kacji – przede wszystkim certyfi kat to dowód,<br />

że dane przedsiębiorstwo dba o aspekty środowiskowe<br />

i społeczne w lasach, a przez to kreuje swój<br />

lepszy wizerunek. Dzięki temu fi rma może utrzymywać<br />

i rozszerzać kontakty handlowe na rynku<br />

światowym, gdzie odpowiedzialność odgrywa<br />

coraz większą rolę. Coraz więcej rządów krajów<br />

europejskich podczas zamówień publicznych wyraźnie<br />

preferuje certyfi kowane wyroby ze znanego<br />

źródła. FSC jest więc często sposobem na podpisanie<br />

niezłego kontraktu.<br />

Większość drewna na rynku w Polsce jest certyfi<br />

kowana, co jest unikatem na skalę europejską,<br />

i grzechem byłoby tego nie wykorzystać.<br />

Obecnie (listopad 2007) ponad 7600 fi rm na całym<br />

świecie, w tym 402 w Polsce, dysponuje certyfi<br />

katami FSC. Reprezentują one wszystkie sektory<br />

prowadzące obrót wyrobami z drewna – od tartaków,<br />

poprzez producentów stolarki otworowej,<br />

42 styczeń 2008<br />

popularnej „ogrodówki”, na producentach papieru,<br />

zabawek czy też wydawcach książek kończąc.<br />

Co to jest certyfi kacja FSC<br />

Ogólnie rzecz ujmując, Certyfi kacja Kontroli Pochodzenia<br />

Produktu FSC zapewnia, że pochodzenie<br />

drewna zawartego w gotowym wyrobie jest znane<br />

i może być śledzone wstecz – aż do miejsca<br />

jego pozyskania w lesie.<br />

Wszystkie fi rmy uczestniczące w przerobie i handlu<br />

muszą mieć certyfi katy FSC, co umożliwia<br />

sprzedaż fi nalnego wyrobu jako certyfi kowanego.<br />

Logo FSC na produkcie oznacza, że drewno pochodzi<br />

z lasów, gdzie spełnione są Zasady Dobrej<br />

Gospodarki Leśnej. Certyfi kacja przeprowadzana<br />

jest według standardów ustanowionych przez organizację<br />

Forest Stewardship Council.<br />

Jak to się zaczęło<br />

Certyfi kacja lasów rozpoczęła się na początku<br />

lat 90. jako reakcja organizacji pozarządowych<br />

na niekontrolowaną degradację i niszczenie lasów<br />

na świecie. Inicjatywy poszczególnych rządów<br />

były niewystarczające, co potwierdzały największe<br />

organizacje pozarządowe, takie jak Friends of the<br />

Earth, Greenpeace i WWF (World Wildlife Fund).<br />

Zaproponowały one powstanie systemu certyfi -<br />

kacji jako alternatywy. Organizacje pozarządowe<br />

wierzyły, że zwiększona świadomość środowiskowa<br />

konsumentów i popyt na leśne produkty certyfi<br />

kowane wpłynie na początek łańcucha produkcyjnego<br />

i zatrzyma niszczenie lasów tropikalnych.<br />

Propozycja założenia Rady Dobrej Gospodarki<br />

Leśnej – tak po polsku nazywa się FSC – jako<br />

niezależnej, niedochodowej organizacji pozarządowej<br />

wypłynęła po serii spotkań w latach 1991<br />

i 1992. Między założycielami byli WWF, Rainforest<br />

Alliance (RA), Woodworkers Alliance for Rainforest<br />

Protection (WARP), kilka amerykańskich fundacji<br />

i fi rm handlowych, w tym największych, typu<br />

„zrób to sam”, m.in. B&Q i największy na świecie<br />

sprzedawca mebli – Ikea.<br />

PRODUCENT<br />

NAJWYŻSZEJ JAKOŚCI<br />

SZYB ZESPOLONYCH<br />

CIEPŁO - BEZPIECZNIE - CICHO<br />

z miłości do wnętrza<br />

ZAKŁAD PRODUKCJI SZYB ZESPOLONYCH<br />

25-2<strong>14</strong> Kielce, ul. Hauke Bosaka 2,<br />

tel. +48 41 34 82 070, fax +48 41 34 82 080<br />

e-mail:kielce@effector.com.pl<br />

ZAKŁAD PRODUKCJI SZYB ZESPOLONYCH<br />

83-200 Starogard Gdański, ul. Pelplińska 19, skr. poczt. 76,<br />

tel. +48 58 66 42 096, fax +48 58 66 38 709<br />

e-mail:starogard@effector.com.pl<br />

www.effector.com.pl


Obecnie FSC jest międzynarodową organizacją<br />

typu non profi t, której celem jest wspieranie<br />

takiej gospodarki leśnej na całym świecie, która<br />

bierze pod uwagę aspekty środowiskowe, społeczne<br />

i ekonomiczne. FSC działa poprzez niezależną<br />

certyfi kację i oznakowanie produktów<br />

– obecnie ponad 90 milionów hektarów lasów<br />

w 76 krajach spełnia standardy FSC; jest to więc<br />

największy światowy system certyfi kacji leśnej,<br />

biorąc pod uwagę wielkość kontrolowanego obszaru.<br />

Poza tym organizacja udziela akredytacji<br />

dla programów certyfi kacyjnych, takich jak np.<br />

SmartWood, którego przedstawicielem w Polsce<br />

jest NEPCon.<br />

Jak dostać certyfi kat<br />

W większości fi rm audytujących, proces certyfi kacji<br />

składa się z następujących etapów:<br />

1. Nawiązany zostaje pierwszy kontakt pomiędzy<br />

fi rmą starającą się o certyfi kat a biurem fi rmy<br />

audytującej;<br />

2. Firma wypełnia i przesyła formularz zgłoszeniowy;<br />

3. Wyceniane są koszty procesu certyfi kacji<br />

i przesyłana jest oferta, która zawiera całkowite<br />

koszty procesu, koszt audytów okresowych<br />

oraz przewidywany termin wykonania usługi;<br />

4. Po uzgodnieniu warunków fi nansowych podpisywana<br />

jest odpowiednia umowa na przeprowadzenie<br />

audytu. Ponadto przedsiębiorstwo<br />

ubiegające się o certyfi kat może poprosić<br />

fi rmę audytującą o zorganizowanie opcjonalnego,<br />

płatnego spotkania informacyjnego,<br />

mającego charakter szkolenia zamkniętego;<br />

5. Firma wdraża system kontroli pochodzenia<br />

produktu i przygotowuje się do certyfi kacji.<br />

W przypadku, gdy przedsiębiorstwo częściowo<br />

wdrożyło system kontroli pochodzenia<br />

produktu i chce go przetestować przed poddaniem<br />

się audytowi zasadniczemu, można<br />

w niektórych fi rmach zamówić opcjonalny audyt<br />

wstępny. Jego rezultatem jest raport, identyfi<br />

kujący główne braki w procedurach fi rmy,<br />

które mogłyby być przeszkodą w przyznaniu<br />

certyfi katu. Jeśli owe braki występują, fi rma<br />

je uzupełnia i przygotowuje się do audytu certyfi<br />

kującego;<br />

6. Najważniejszym etapem procesu certyfi kacji<br />

jest przeprowadzenie audytu zasadniczego,<br />

podczas którego sprawdzane jest wdrożenie<br />

procedur wymaganych normą (szczegóły poniżej).<br />

W raporcie audytor opisuje system procedur<br />

działających w fi rmie. W przypadku wystąpienia<br />

niezgodności z normą może wydać tzw.<br />

zasadnicze polecenia działań korygujących,<br />

które muszą być wykonane przed wydaniem<br />

certyfi katu, lub drugorzędne polecenia działań<br />

korygujących, które mogą być wykonane<br />

po wydaniu certyfi katu (zwykle ich wykonanie<br />

jest weryfi kowane przy następnym audycie<br />

okresowym);<br />

7. Po przeprowadzeniu audytu zasadniczego raport<br />

jest wysyłany do fi rmy w celu wniesienia<br />

uwag;<br />

8. Raport jest oceniany przez recenzenta, który<br />

wydaje tzw. decyzję certyfi kacyjną i wraz<br />

z kopią raportu przesyła ją do biura programu<br />

akredytowanego przez FSC;<br />

9. Jeżeli decyzja o przyznaniu certyfi katu jest pozytywna,<br />

fi rma otrzymuje umowę na otrzymanie<br />

certyfi katu;<br />

10. Po podpisaniu umowy i uregulowaniu wszystkich<br />

należności wobec fi rmy audytującej<br />

wydawany jest kod certyfi katu (przesyłany<br />

e-mailem) oraz przesyłany jest certyfi kat wraz<br />

z ostatecznym raportem;<br />

11. Certyfi kat FSC jest przyznawany na pięć lat,<br />

ale warunkiem jego utrzymania jest poddawanie<br />

się fi rmy corocznym audytom okresowym.<br />

Jeżeli podczas nich pojawią się niezgodności<br />

Dobrym obyczajem jest umieszczanie logotypu FSC na drukach fi rmowych.<br />

z normą, mogą zostać wydane zasadnicze lub<br />

drugorzędne polecenia działań korygujących.<br />

Podobnie jak w przypadku audytu zasadniczego,<br />

drugorzędne polecenia są zazwyczaj weryfi<br />

kowane są podczas kolejnego audytu okresowego,<br />

a zasadnicze w ciągu trzech miesięcy<br />

od przesłania raportu. Niespełnienie poleceń<br />

zasadniczych pociąga za sobą zawieszenie certyfi<br />

katu. Może on zostać przywrócony po przeprowadzeniu<br />

audytu weryfi kującego.<br />

Koszty i terminy<br />

W zależności od stopnia skomplikowania produkcji,<br />

wielkości fi rmy oraz terminu wykonania usługi<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

DREWNO<br />

koszt audytu zasadniczego (certyfi kującego) dla<br />

fi rm produkcyjnych wynosi od 4000 do 8000<br />

złotych netto. Jest on każdorazowo ustalany<br />

na podstawie przesłanego niezobowiązującego<br />

formularza zgłoszeniowego. Koszty spotkań informacyjnych<br />

i audytów wstępnych, jak również<br />

innych usług, ustalane są na podstawie rzeczywistych<br />

potrzeb fi rm. W przypadku pomyślnego<br />

przejścia audytu zasadniczego, certyfi kat wydawany<br />

jest zazwyczaj w ciągu dwóch, trzech tygodni<br />

od dnia audytu.<br />

Andrzej Czech<br />

Więcej informacji: www.fsc.org, www.fsc.pl,<br />

www.fsc-info.org, www.nepcon.net<br />

styczeń 2008 43<br />

Zdjęcia: autor


FORUM BRANŻOWE<br />

SZYBY<br />

PRZENIKANIE WILGOCI<br />

Izolacyjne szyby zespolone należą do wyrobów budowlanych objętych obowiązkiem znakowania<br />

znakiem CE lub budowlanym B. Dokumentem odniesienia w obu przypadkach<br />

jest norma PN-EN 1279: „Szkło w budownictwie. Izolacyjne szyby zespolone”.<br />

Zgodnie z PN-EN 1279-5: „Ocena zgodności wyrobu<br />

z normą”, oznacza to, że w celu ustalenia,<br />

czy wyrób jest zgodny z defi nicją izolacyjnych szyb<br />

zespolonych, wstępne badanie typu powinno<br />

potwierdzić spełnienie wymagań podanych w poszczególnych<br />

arkuszach normy. W arkuszu PN-EN<br />

1279-2: „Długotrwała metoda badania i wymagania<br />

dotyczące przenikania wilgoci” wymieniono te<br />

wymagania oraz opisano metody badania izolacyjnych<br />

szyb zespolonych, Gwarantuje to, poprzez<br />

odpowiednią ocenę zgodności z niniejszą normą,<br />

że własności wyrobu w czasie jego użytkowania<br />

pozostaną niezmienione.<br />

Głównym kryterium, ocenianym podczas badań,<br />

jest wskaźnik przenikania wilgoci. Określa on stopień<br />

zdolności sita molekularnego do osuszania<br />

przestrzeni międzyszybowej po zużyciu w standardowych<br />

warunkach starzenia. Istota metody<br />

polega na tym, że zestawy izolacyjnych szyb zespolonych<br />

poddaje się badaniu klimatycznemu,<br />

czyli starzeniu. Odpowiednio mierzy się ich początkowy<br />

i końcowy punkt rosy oraz początkową<br />

i końcową zawartość wilgoci a następnie oblicza<br />

wskaźnik przenikania wilgoci.<br />

Izolacyjne szyby zespolone powinny spełniać swoje<br />

funkcje przez uzasadniony ekonomicznie czas<br />

użytkowania. Dlatego na próbkach dostarczanych<br />

do Laboratorium Badawczego przez producentów<br />

szyb zespolonych i poddawanych badaniom<br />

klimatycznym opisanym w niniejszej części normy,<br />

sprawdza się następujące wartości:<br />

� średni wskaźnik przenikania wilgoci I av z pięciu<br />

próbek, który nie powinien przekraczać<br />

0,20,<br />

� szyba zespolona o najwyższym wskaźniku<br />

przenikania wilgoci powinna mieć wartość I<br />

nieprzekraczającą 0,25.<br />

Próbki do badań dostarczają do Laboratorium<br />

Badawczego producenci izolacyjnych szyb zespolonych.<br />

Zestaw taki składa się z 15 próbek, które<br />

44 styczeń 2008<br />

powinny odpowiadać opisowi systemu, sporządzonemu<br />

dla swojego wyrobu przez każdego producenta.<br />

Szczegóły konstrukcyjne obrzeży i naroży<br />

powinny odpowiadać szczegółom obrzeży oraz<br />

naroży w szybach zespolonych dostarczanych<br />

na rynek. Próbki zbudowane są z dwóch przezroczystych<br />

tafl i szkła fl oat o grubości 4 mm i mają<br />

wymiary:<br />

Przegląd warunków klimatycznych w komorze<br />

Θ [ o C]<br />

60<br />

40<br />

20<br />

0<br />

-20<br />

1 2 3<br />

Θ h = (53,0±1,0) o C<br />

Θ l = (18,0±2,0) o C<br />

peraturze otoczenia 23±2°C, przy wilgotności<br />

względnej 50±5 proc. Kolejnym krokiem jest zbadanie<br />

temperatury punktu rosy na wszystkich 15<br />

próbkach. Również ten pomiar przeprowadza<br />

się w normalnych warunkach laboratoryjnych.<br />

Naczynie oziębiające przykłada się do powierzchni<br />

szkła w środku szyby zespolonej. Napełnia się<br />

je etanolem i wkłada do niego termometr. Wrzuca<br />

się do etanolu stopniowo, z określoną prędkością,<br />

pokruszony suchy lód i obserwuje nieprzerwanie<br />

wewnętrzną powierzchnię szkła. Gdy tylko wystąpi<br />

skroplenie, odczytuje się temperaturę cieczy<br />

Θ c = (58,0±0,5) o C<br />

Θ jest temperaturą szkła próbki położonej centralnie<br />

1 – 56 temperaturowych cykli dwunastogodzinnych (4 tygodnie)<br />

2 – odstęp czasu od 2 do 4 godzin na przeniesienie próbek z jednej komory do<br />

drugiej, gdy używa się dwóch komór<br />

3 – 1176±4 h stałej temperatury i wilgotności względnej r.h. ≥95 proc.<br />

(7 tygodni)<br />

� długość 502±2 mm,<br />

� szerokość 352±2 mm.<br />

Odstęp między szybami wynosi 12 mm. Przestrzeń<br />

międzyszybowa jest wypełniona powietrzem.<br />

Po dostarczeniu do Laboratorium próbki należy<br />

klimatyzować przez co najmniej 2 tygodnie w normalnych<br />

warunkach laboratoryjnych, czyli w tem-<br />

oziębiającej. Temperatura ta jest temperaturą<br />

punktu rosy.<br />

Kolejnym krokiem jest ponumerowanie próbek<br />

zgodnie z wartościami punktu rosy, zaczynając<br />

od najwyższej wartości jako numer 1 a kończąc<br />

na najniższej wartości jako numerze 15. Szyby zespolone<br />

o wartościach punktu rosy poniżej -60°C<br />

numeruje się losowo. Następnie przeznacza się<br />

f


szyby zespolone do dalszych badań zgodnie z następującymi<br />

wskazaniami:<br />

� 7, 8, 9 i 10 – pomiar początkowej zawartości<br />

wilgoci środka osuszającego (Ti),<br />

� 4, 5, 6, 11 i 12 – badania klimatyczne i pomiar<br />

końcowej zawartości wilgoci w środku osuszającym<br />

(Tf ),<br />

� 2, 3, 13 i <strong>14</strong> – zastosowanie jako zapasowe<br />

szyby zespolone do zastąpienia rozbitych szyb,<br />

do pomiaru końcowej zawartości wilgoci (Tf),<br />

� 1 i 15 – odrzucenia lub pomiar normalnej zdolności<br />

adsorbowania wilgoci przez środek osuszający<br />

(Tc) w miarę potrzeby.<br />

Przed rozpoczęciem badania klimatycznego trzeba<br />

zmierzyć początkową zawartość wilgoci (Ti)<br />

w środku osuszającym na czterech wybranych<br />

próbkach. Pomiar wykonuje się metodą suszenia<br />

sita molekularnego w temperaturze 950 °C.<br />

W tym celu wysypuje się sito z ramek, zachowując<br />

określoną procedurę i praży w piecu. Pięć innych<br />

wybranych próbek poddaje się badaniom w warunkach<br />

klimatycznych.<br />

Procedura badawcza w wysokiej wilgotności<br />

i temperaturze składa się z dwóch części.<br />

Warunki klimatyczne w komorze w pierwszej<br />

części badania obejmują 56 cykli 12-godzinnych<br />

w temperaturze od –18°C do 53°C, ze spadkiem<br />

<strong>14</strong>°C/h – badanie trwa 4 tygodnie. Po tym czasie<br />

następuje druga część badania, obejmująca stałą<br />

temperaturę +58°C i wilgotność r.h. ≥95 proc.<br />

i trwa 7 tygodni.<br />

Na zmianę warunków badania (przeniesienie<br />

do innej komory klimatycznej) przewidziano maksymalnie<br />

4 godziny.<br />

Po zakończeniu testu klimatycznego ponownie<br />

należy przechowywać szyby w normalnych warunkach<br />

laboratoryjnych przez minimum 2 tygodnie.<br />

Po tym czasie należy zmierzyć końcową zawartość<br />

wilgoci (Tf) w środku osuszającym pobranym<br />

z pięciu próbek. Pomiar zawartości wilgoci przeprowadza<br />

się metodą suszenia w temperaturze<br />

950°C.<br />

Ostatnim krokiem jest przeprowadzenie analizy<br />

liczbowej.<br />

Po obliczeniu wskaźnika przenikania wilgoci dla<br />

każdej z pięciu wybranych lub wyznaczonych<br />

do badań klimatycznych próbek oraz obliczeniu<br />

średniego wskaźnika dla wszystkich, ocenia się,<br />

jak uzyskane wartości mają się do granicznych,<br />

przedstawionych w normie. Pozytywny wynik<br />

tego badania jest potwierdzeniem właściwości<br />

użytych do produkcji materiałów uszczelniających,<br />

ale nie tylko. O jakości wyrobu decyduje bowiem<br />

cały zespół czynników – kontrola surowców<br />

dostarczonych do zakładu produkującego szyby<br />

zespolone, rygorystyczne przestrzeganie procedur<br />

procesu produkcyjnego, wreszcie wizualna<br />

kontrola wyrobu pod kątem wad wykonania oraz<br />

kontrola wyrobu w laboratorium zakładowym.<br />

Tylko wtedy, gdy spełnione zostaną te warunki,<br />

można mieć pewność, że szyba zespolona ma walory,<br />

których oczekujemy – potwierdzona jest tym<br />

samym fachowość producenta.<br />

mgr inż. Barbara Mazur<br />

MALOWANIE DREWNA<br />

Pomimo wielu zalet wyrobów rozpuszczalnikowych<br />

(napisaliśmy o nich w poprzednim numerze)<br />

ich głównym mankamentem jest obecność szkodliwych<br />

dla zdrowia rozpuszczalników organicznych.<br />

Dlatego dążenia technologów zmierzają<br />

do opracowania ekologicznych, przyjaznych człowiekowi<br />

i środowisku wyrobów, w których rozpuszczalnikiem<br />

jest woda. Ich właściwości użytkowe<br />

zależą w głównej mierze od rodzaju spoiwa<br />

zawartego w wodorozcieńczalnym wyrobie i,<br />

podobnie jak w przypadku wyrobów rozpuszczalnikowych,<br />

mogą bardzo różnić się między sobą.<br />

Jako spoiwo do nowoczesnych wyrobów lakierowych<br />

do malowania drewna stosuje się dyspersje<br />

akrylowe, emulsje alkidowe, dyspersje poliuretanowe<br />

i dyspersje poliuretanowo-akrylowe.<br />

Rodzaje spoiw<br />

Emulsje alkidowe<br />

Drugą grupą spoiw, która według przepisów<br />

ochrony środowiska ma dużą przyszłość, są emulsje<br />

alkidowe, szczególnie te do wymalowań dekoracyjnych.<br />

Mają wiele zalet kompensujących<br />

wady dyspersji akrylowych.<br />

Emulsje alkidowe, są to spoiwa<br />

heterogeniczne, w których „bazą”<br />

jest woda, a żywica jest w niej zawieszona<br />

w postaci kropel. Podczas<br />

schnięcia powłoki, po odparowaniu<br />

wody, następuje zlanie (koalescencja)<br />

kropel w ciągłą powłokę.<br />

Odpowiednie właściwości użytkowe<br />

uzyskuje się dopiero po usieciowaniu.<br />

Efektem jest dłuższy czas<br />

schnięcia, wydłużony dodatkowo<br />

przez obecność wody i środków<br />

Wyroby wodorozcieńczalne:<br />

Zalety Wady<br />

mała emisja związków<br />

organicznych<br />

pomocniczych w powłoce. Jednakże po pełnym<br />

wyschnięciu uzyskuje się powłokę odporną<br />

na sklejanie.<br />

Zachowanie emulsji alkidowych jest zbliżone<br />

do zachowania ich rozpuszczalnikowych odpowiedników.<br />

Wadą wyrobów lakierowych zawierających<br />

emulsje oraz żywice alkidowe jest mała<br />

odporność na żółknięcie. Powłoki alkidowe często<br />

stosunkowo szybko zmieniają barwę i tracą<br />

połysk.<br />

Dyspersje akrylowe<br />

Dyspersje zawierają spoiwo, którym jest np. kopolimer<br />

akrylowy lub akrylowo-styrenowy, zawieszone<br />

w postaci drobnych cząstek w wodzie.<br />

Jednym z głównych parametrów wyrobu lakierowego,<br />

interesujących użytkownika, jest czas<br />

schnięcia powłok.<br />

Powłoka tworzy się wskutek fi zycznego odparowania<br />

składników lotnych (woda i rozpuszczalniki<br />

koalescencyjne). Procesowi temu nie towarzyszą<br />

przemiany chemiczne i dlatego substancja<br />

błonotwórcza zawarta w wyrobie lakierowym<br />

jest identyczna z odpowiadającą jej substancją<br />

w wyschniętej powłoce lakierowej. Proces ten<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

aplikacja i suszenie wymagają<br />

odpowiedniej temperatury oraz<br />

wilgotności<br />

FARBY<br />

jest szybki i w krótkim czasie uzyskuje się powłokę<br />

o dobrych właściwościach użytkowych. Zaznaczyć<br />

należy, że szybkość jej schnięcia zależy od wilgotności<br />

i temperatury powietrza.<br />

Bardzo ważną właściwością spoiw, jest ich zdolność<br />

do wnikania w pory drewna. Dyspersje akrylowe<br />

bez styrenu wykazują doskonałą odporność<br />

na żółknięcie.<br />

Dyspersyjne wyroby lakierowe odznaczają się<br />

wieloma niepodważalnymi zaletami. Ale oprócz<br />

tych zalet mają wiele wad, do których można zaliczyć<br />

termoplastyczność powłok, która powoduje<br />

ich podatność na brudzenie.<br />

Dyspersje poliuretanowe<br />

Dyspersje poliuretanowe należą do najnowocześniejszych<br />

(niestety, najdroższych) typów wodorozcieńczalnych<br />

spoiw lakierowych. Są to wtórne<br />

dyspersje termoplastycznych poliuretanów. Znajdują<br />

zastosowanie wszędzie tam, gdzie potrzebne<br />

są bardzo dobre parametry jakościowe. W celu<br />

obniżenia ceny wyrobów wykorzystuje się również<br />

tańsze kompozycje akrylowo-poliuretanowe.<br />

komfort pracy nienajlepsze właściwości mechaniczne<br />

krótki czas schnięcia nienajlepsza odporność na działanie<br />

wody i promieniowania UV<br />

łatwe czyszczenie narzędzi przechowywanie wyrobów w odpo-<br />

malarskich<br />

wiedniej temperaturze<br />

odpady nieklasyfi kowane<br />

jako niebezpieczne<br />

ograniczony czas eksploatacji<br />

Powłoki dyspersji poliuretanowych odznaczają<br />

się szczególnie dobrą odpornością na działanie<br />

wody, czynników chemicznych oraz warunków<br />

atmosferycznych. Mają też i wady związane<br />

z ich termoplastycznością oraz heterogenicznością.<br />

Dlatego też najlepsze rezultaty uzyskuje się,<br />

stosując dyspersje poliuretanowe samosieciujące<br />

lub sieciowane zewnętrznie izocyjanianami.<br />

Właściwości dwuskładnikowych, wodorozcieńczalnych<br />

lakierów poliuretanowych w wyniku<br />

reakcji sieciowania mają szansę dorównać lakierom<br />

rozpuszczalnikowym, osiągając wysoką<br />

twardość, odporność mechaniczną (na ścieranie<br />

i zarysowanie) oraz chemiczną.<br />

Produkcja wodorozcieńczalnych wyrobów lakierowych<br />

na drewno, w porównaniu do wyrobów<br />

rozpuszczalnikowych, jest znacznie trudniejsza<br />

i bardziej odpowiedzialna. Wymaga znajomości<br />

oraz wiedzy na temat natury wyrobów dyspersyjnych,<br />

jak też ścisłego przestrzegania kolejności<br />

i ilości dozowania poszczególnych surowców<br />

– zgodnie z technologią produkcji. Liczba składników<br />

w tych wyrobach najczęściej jest większa niż<br />

w wyrobach rozpuszczalnikowych.<br />

Krystyna Kortylewska<br />

styczeń 2008 45


FORUM BRANŻOWE<br />

REALIZACJE<br />

NA PRZEKÓR SCHEMATOM<br />

Bydgoszcz może się pochwalić budynkiem, który, choć wzniesiony w 1999 roku, szybko<br />

został uznany za symbol miasta. Siedziba BRE Banku, wyróżniająca się charakterystyczną<br />

sylwetką, znalazła także swoje miejsce wśród dwudziestu Ikon Polskiej Architektury.<br />

Koncepcja obiektów – bo są dwa – została opracowana<br />

przez architektów Andrzeja Bulandę,<br />

Włodzimierza Muchę, Martę Busłowicz<br />

i Annę Albiniak z warszawskiej pracowni Bulanda,<br />

Mucha Architekci. I choć projektanci<br />

na co dzień pracowali w innym mieście, stworzyli<br />

obiekt, który znakomicie wpisuje się w otoczenie<br />

oraz stanowi nawiązanie do historii Bydgoszczy.<br />

Siedziba banku mieści się bowiem w budynkach,<br />

które przypominają średniowieczne spichlerze,<br />

a umiejscowione są nad rzeką Brdą.<br />

Spichlerz to nie tylko odwołanie się do historii<br />

miejsca, ale także budynek, w którym przechowywano<br />

kiedyś zboże – skarb Polski. Współcześnie<br />

symbolem bogactwa są banki, stąd koncepcja nawiązania<br />

do takiej budowli.<br />

Siedziba BRE Banku różni się zdecydowanie od innych<br />

tego typu obiektów. Otóż przyzwyczailiśmy<br />

Posiadamy:<br />

Specjalistyczny osprzęt<br />

do produkcji stolarki PVC i AL.<br />

Linie do gięcia łuków<br />

z profili okiennych PVC<br />

Okleiniarki profili PVC<br />

46 styczeń 2008<br />

się już do siedzib instytucji fi nansowych, które<br />

są pełne bogactwa i przepychu. Architekci chcieli<br />

zerwać ze złą tradycją budowania „z marmurów”,<br />

które przytłaczają klienta. W Bydgoszczy miał powstać<br />

budynek, który odzwierciedlałby nowoczesne,<br />

otwarte podejście do niego.<br />

Obiekt składa się z dwóch spichlerzy połączonych<br />

ze sobą betonowym, pionowym łącznikiem,<br />

gdzie znajdują się między innymi windy. Budynki<br />

są trzypiętrowe z podziemiami, w których mieści<br />

się skarbiec. Jeden od drugiego różni się wykończeniem<br />

zewnętrznym, bo architekci chcieli<br />

w ten sposób podkreślić ich odmienne funkcje.<br />

Otóż w pierwszym znajduje się część administracyjna,<br />

przeznaczona przede wszystkim dla<br />

pracowników banku, są tu też biura maklerskie.<br />

Pokryta jest ona okładziną ceramiczną z argetonu.<br />

Za to drugi budynek jest osłonięty szklaną<br />

ZPH “FREZWID” sp.j.<br />

ul. Piłsudskiego 7 B, 32-050 Skawina<br />

Tel : +48 12 276 33 51<br />

Fax :+48 12 276 50 68<br />

e-mail: marketing@frezwid.com.pl<br />

www.frezwid.com.pl<br />

ścianą kurtynową. Ta część jest dostępna dla<br />

klientów i ma symbolizować przejrzystość zawieranych<br />

tu transakcji fi nansowych. Andrzej Bulanda<br />

chciał w projekcie połączyć dwie sprzeczne<br />

ze sobą funkcje banku – z jednej strony otwartość,<br />

zaufanie, a z drugiej zamkniecie, niedostępność,<br />

ale też solidność. Dlatego zdecydował się<br />

na koncepcję jednego budynku zakrytego dla<br />

postronnych widzów, a drugiego otwartego<br />

i dostępnego dla każdego – stąd szklana elewacja.<br />

Stolarka aluminiowa okienna i drzwiowa<br />

zostały wyprodukowane przez Polnord. Firma<br />

ta dostarczyła całą systemową elewację aluminiowo-szklaną<br />

i aluminiowo-argetonową oraz<br />

aluminiowe elementy architektury wewnętrznej,<br />

wykonane z alukobondu. Systemowa elewacja<br />

została wyprodukowana na podstawie projektu<br />

technicznego i pod nadzorem Schüco. Wewnątrz<br />

zaprojektowano systemowe ścianki działowe,<br />

które są przeszklone u góry. Ich dostawcą była<br />

fi rma Bene. We wnętrzach banku, co jest dość<br />

nietypowe jak na wystrój instytucji fi nansowych<br />

przeważają szkło i surowy beton. Jednak dzięki<br />

drewnianym podłogom, odpowiednim dodatkom<br />

i meblom wnętrza nie są zimne.<br />

Architekci, pracując nad projektem, wyznaczyli<br />

sobie również inny cel. Otóż dzięki wyjątkowej<br />

lokalizacji, bo usytuowaniu banku na nadbrzeżu,<br />

chcieli stworzyć ramy do życia wokół, a budynek<br />

miał się przyczynić do tworzenia przestrzeni publicznej;<br />

miał być początkiem bulwaru.<br />

Wysiłki projektantów zostały nagrodzone – architekci<br />

otrzymali w 2000 roku nagrodę SARP-u.<br />

Pracowni udało się zrealizować także inny pomysł,<br />

bo przełamali stereotypowe dotychczas myślenie<br />

o projektowaniu banków.<br />

Magdalena Rocka<br />

Produkujemy:<br />

�Głowice z wymiennymi płytkami �Noże strugarskie<br />

�Narzędzia diamentowe �Piły tarczowe �Frezy trzpieniowe<br />

Zdjęcia: BRE Bank


FASADA A DOM PASYWNY<br />

Dom pasywny jest budynkiem o niezbyt ciekawym kształcie i małych oknach,<br />

ale jest za to bardzo energooszczędny i przyjazny dla środowiska. Jego<br />

południowa fasada powinna być przeszklona. Ma to na celu chwytanie dostępnego<br />

światła i dalsze jego wykorzystanie. Okna, drzwi oraz połączenia<br />

z pozostałymi ścianami muszą mieć niski współczynnik przenikania ciepła.<br />

Większość producentów fasad aluminiowych nie ma w swojej ofercie tych<br />

przeznaczonych tylko do domów pasywnych. A już zdecydowaną rzadkością<br />

są systemy z odpowienim certyfi katem. Na szczęście coraz więcej fi rm<br />

oferuje fasady o niskim współczynniku przenikania ciepła i takie rozwiązania<br />

mogą być zastosowane w domu pasywnym.<br />

Pierwszą prezentowaną w tym cyklu fi rmą jest Schüco, której motto – Energy<br />

2 – deklaruje oszczędzanie i pozyskiwanie energii. Oferuje ona szeroką<br />

gamę rozwiązań systemowych, które pozwalają także na realizację indywidualnych<br />

koncepcji klientów. Począwszy od perfekcyjnie wyglądających<br />

licznych odmian fasady słupowo-ryglowej, poprzez ciekawe fasady strukturalne,<br />

fasady przeciwpożarowe, po fasady<br />

synergiczne wykorzystujące promieniowanie<br />

słoneczne do produkcji energii elektrycznej lub<br />

ciepła. W numerze czerwcowym <strong>Forum</strong> opisaliśmy<br />

fasadę przeciwpożarową FW50+.BF, fasadę<br />

FW50+.HI oraz fasadę synergiczną FW50+<br />

z modułami fotowoltaicznymi. Oto kolejne:<br />

Fasada SMC 50.HI<br />

� Duża oszczędność energii ze względu<br />

na ekstremalnie niskie wartości współczynnika<br />

przenikania ciepła Uf już od 0,9 W/m<br />

� Najlepsza jakość i bezpieczeństwo dzięki<br />

wysokiemu stopniowi prefabrykacji<br />

ENERGOOSZCZĘDNOŚĆ<br />

Dużymi krokami zbliża się moment, w którym zaczną także w Polsce obowiązywać<br />

przepisy narzucające rozwiązania energooszczędne w budownictwie.<br />

Od 1 stycznia 2009 roku nowe mieszkania, budynki mieszkalne<br />

i biurowe będą musiały mieć świadectwa energetyczne, informujące<br />

o zapotrzebowaniu na energię potrzebną do ogrzania budynku. I choć<br />

dyrektywa EPBD (ang. the Energy Performance of Buildings Directive)<br />

obowiązuje w krajach UE już od stycznia 2006 roku, u nas ciągle jeszcze<br />

jest w fazie prac. Te nieuniknione przepisy prawne będą miały duże<br />

znaczenie także dla producentów okien i drzwi, ponieważ z jednej strony<br />

zwiększą rynek odbiorców energooszczędnych produktów, z drugiej zaś<br />

wymuszą ich produkcję.<br />

Wspomniana dyrektywa zmusi deweloperów oraz inwestorów do korzystania<br />

z elementów budowlanych spełniających podwyższone w stosunku<br />

do dziś obowiązujących standardy. Jednym z elementów nowych przepisów<br />

będzie obowiązek certyfi kacji budynków pod względem zapotrzebowania<br />

na energię. Pozwoli to potencjalnemu nabywcy zawczasu poznać<br />

zapotrzebowanie na ciepło i koszt ogrzewania budynku. Uzyskane świadectwo<br />

energetyczne zachowa swoją ważność przez 10 lat.<br />

Warto tutaj zaznaczyć, że pierwsze tego typu przepisy pojawiły się w Europie<br />

już w 1988 roku. Propagowały ideę budownictwa energooszczędnego,<br />

ale też kładły m.in. duży nacisk na odpowiednią jakość materiałów<br />

do izolacji termicznej, co w efekcie pozwoliło właścicielom domów<br />

i mieszkań płacić mniejsze rachunki za ogrzewanie. Wymagania stawiane<br />

budynkom energooszczędnym są, oczywiście, łagodniejsze od tych dla<br />

obiektów pasywnych. Jednak wydaje się, że w miarę obniżania kosztów<br />

inwestycji, te drugie będą stawały się coraz bardziej popularne. A niektóre<br />

ich cechy mogą zapewnić odpowiednie okna. (hacz)<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

ALUMINIUM<br />

� Ten sam wygląd uszczelek wewnętrznych słupka i rygla<br />

� Możliwość zastosowania listew mocujących szkło oraz listew maskujących<br />

z systemu fasadowego FW 50+<br />

� Wewnętrzna i zewnętrzna uszczelka przyszybowa jest osadzana w warsztacie<br />

� Prosta linia cięcia profi li rygla przy zachowaniu drenażu kaskadowego<br />

Ponadto fi rma proponuje okna z tworzywa sztucznego PCV-U systemu Corona<br />

CT 70, Corona SI 82 i Corona SI 82+, o bardzo nowoczesnej linii i smukłej budowie<br />

profi lu. Bogata paleta kolorów oraz oklein zapewnia swobodę projektowania<br />

wnętrz i elewacji. Jako przykład opiszmy okno Corona SI 82+<br />

Okno Corona SI 82+<br />

� Nadaje się do domów pasywnych i wysokoenergooszczędnych,<br />

Uf od 0,75 W/(m 2 K)<br />

� Głębokość zabudowy tylko 82 mm, szerokość<br />

czołowa widocznych profi li tylko 120<br />

mm<br />

� Optymalna szczelność dzięki 3 płaszczyznom<br />

uszczelnień<br />

� Najwyższa izolacyjność cieplna zapewniona<br />

przez 8 komór<br />

� Eliminacja mostków termicznych dzięki<br />

zastosowaniu innowacyjnej, opatentowanej<br />

technologii łączenia PVC z aluminium<br />

� Bardzo duża oferta kolorystyczna: okleiny drewnopodobne i jednobarwne<br />

Wygląda na to, że w przyszłości jest szansa, iż domy pasywne będą nie tylko<br />

miały wysoki standard energetyczny, ale też atrakcyjny wygląd. (dod)<br />

HeKaPlast – OKNA DLA WYMAGAJĄCYCH<br />

Firma HeKaPlast Polska w 2006 roku rozpoczęła w Lesznie produkcję okien i drzwi.<br />

Fabryka w Polsce jest już czwartym zakładem należącym do Grupy HeKa – niemieckiego<br />

producenta stolarki o ponad czterdziestoletniej tradycji i doświadczeniu.<br />

Szeroka oferta okien i drzwi Schüco, doświadczenie i zaangażowanie pracowników<br />

oraz dbałość o wysoką jakość wyrobów są nadrzędnymi wartościami, a wysokie standardy<br />

obsługi oraz rozsądna polityka cenowa – to atuty, którymi HeKaPlast chce zdobyć<br />

klientów także z Polski i krajów Europy Środkowej. Na powierzchni ponad 2000 m2 hali produkowane jest 45 tys. jednostek okiennych rocznie. Zautomatyzowane linie<br />

produkcyjne gwarantują wysoką jakość i szybką realizację zleceń. W naszej podstawowej<br />

ofercie znajdziecie Państwo profile pięciokomorowe systemu Corona CT70 AS<br />

aż w trzech wariantach stylistycznych: Classic, Design oraz Cava. Wszystkie skrzydła<br />

wykonywane są standardowo w wersji uchylno-rozwieranej oraz wyposażone w 2 narożniki<br />

antywyważeniowe i blokadę błędnej obsługi.<br />

Naszym priorytetem jest promowanie rozwiązań mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa,<br />

uwzględniających potrzeby osób starszych i niepełnosprawnych oraz<br />

oszczędność zużywanej do ogrzewania domów energii.<br />

Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą oraz do współpracy zainteresowane<br />

salony sprzedaży stolarki, firmy budowlane, deweloperów oraz spółdzielnie mieszkaniowe<br />

z terenu całej Polski. HeKaPlast Polska ma ambicje stać się ważnym i rzetelnym<br />

partnerem w realizacji Państwa planów i inwestycji przez wiele następnych lat.<br />

Kontakt:<br />

HeKaPlast Polska Sp. z o.o.<br />

i Spółka. Spółka komandytowa<br />

ul. Wiosenna 17, 64-100 Leszno<br />

Tel. +48 (0) 65 525 42 90<br />

Fax. +48 (0) 65 525 42 91<br />

e-mail: info@hekaplast.pl,<br />

m.sprengel@hekaplast.pl<br />

www.hekaplast.pl<br />

styczeń 2008 47


FORUM BRANŻOWE<br />

PRODUKCJA<br />

MASZYNY DUŻE I MAŁE<br />

Żaden producent nie ma szans na wykonywanie swoich zadań i wypracowywanie zysków<br />

bez odpowiedniego parku maszynowego. Dla wytwórców stolarki jest to określony szereg<br />

maszyn, uzależniony od wielkości fi rmy i produkcji. Ponieważ na rynku najwięcej jest przedsiębiorstw<br />

średniej wielkości, przyjrzyjmy się typowemu parkowi maszynowemu na przykładzie<br />

gościnnego Techmaprojektu.<br />

Firma powstała ze struktur przedsiębiorstwa<br />

państwowego, kontynuując 15-letnie doświadczenie<br />

w branży projektowo-budowlanej swego<br />

poprzednika. Przekształcona w spółkę prawa handlowego,<br />

nie poddała się załamaniom gospodarki<br />

i przetrwała na rynku. Radzi sobie całkiem nieźle,<br />

choć jak każdy ekspansywny przedsiębiorca,<br />

nie jest do końca zadowolona ze swoich osiągnięć<br />

i chce zwiększać produkcję. Ze względu na umiejscowienie<br />

zakładu produkcyjnego i koszty transportu,<br />

głównym rynkiem jest dla niej Warszawa<br />

i województwo mazowieckie.<br />

Usytuowana w podwarszawskim Nieporęcie<br />

fabryka ma zdolność produkcyjną na poziomie<br />

100 okien dziennie przy jednej zmianie. Główną<br />

specjalnością fi rmy jest stolarka okienna z PCW,<br />

niezmiennie od 1992 roku produkowana z profi li<br />

Veka. Od 1994 roku rozszerzono produkcję o sto-<br />

48 styczeń 2008<br />

larkę aluminiową z profi li Yawal, Metalplast<br />

i Ponzio.<br />

Firma sukcesywnie wymienia i unowocześnia swój<br />

park maszynowy. Jako typowy przedstawiciel tej<br />

klasy przedsiębiorstw korzysta głównie z maszyn<br />

oferowanych przez uznanych producentów, takich<br />

jak Urban, Wegoma, ale też Haffner czy polska<br />

Delta. Wprowadzenie nowych automatycznych<br />

maszyn zastępuje też w pewnym stopniu pracę<br />

ludzi, którzy w obecnych polskich realiach często<br />

szukają zatrudnienia poza granicami kraju.<br />

Na początku ciągu produkcyjnego profi -<br />

le są przycinane pod wymiar na sterowanej<br />

numeryczne pile dwugłowicowej Rapid, zgodnie<br />

z programem optymalizującym listę cięć (fot. 1).<br />

System pneumatyczny wysuwa tarcze i dostosowuje<br />

docisk profi lu. Operator ustawiając parametry<br />

może liczyć na automatyczne regulowanie<br />

1 2<br />

kątów. Niedaleko stoi wysłużona dwugłowicowa<br />

piła (fot. 2). Ten zestaw był za każdym razem<br />

nastawiany ręcznie, co wydłużało czas pracy<br />

z jednym profi lem. I choć został zastąpiony przez<br />

nowocześniejsze maszyny, nadal działa. Nie złomowano<br />

go i może zastąpić półautomaty podczas<br />

przerw technologicznych, konserwacyjnych<br />

czy w chwilach awarii.<br />

Do cięcia wzmocnień przewidziano oddzielne,<br />

równoległe do pierwszego, stanowisko pracy<br />

(fot. 3). Piła do metalu doskonale radzi sobie<br />

ze wszystkimi stalowymi profi lami przewidzianymi<br />

przez systemodawcę jako wzmocnienia konstrukcji<br />

stolarki.<br />

W typowych oknach montowane są standardowo<br />

profi le grubości 1,5 mm, zaś w konstrukcjach wymagających<br />

większej sztywności 2- lub 3-milimetrowe.<br />

3<br />

Do wykonania odwodnień i frezowania otworów<br />

używa się w Techmaprojekcie frezarek<br />

marki Haffner i Urban (fot. 4, 5). Elektropneumatycznie<br />

sterowane maszyny są wytrzymałe. Dzięki<br />

prostej obsłudze, krótkiemu czasowi uzbrajania<br />

i indywidualnym regulacjom, frezarki te łatwo<br />

dostosować do parametrów obrabianych profi<br />

li. Wyposażono je w wysokoobrotowe silniki<br />

dużej mocy. Głowice robocze można regulować<br />

na wysokość i głębokość. Również na tym stanowisku<br />

starsze modele maszyn, ustawiane ręcznie,


są utrzymywane w ruchu i używane w sytuacjach<br />

awaryjnych lub wówczas, gdy nawał zamówień<br />

wymaga utworzenia dodatkowych stanowisk.<br />

Uzbrojone w stal profi le łączy dwugłowicowa<br />

4<br />

zgrzewarka marki Wegoma (fot. 6). Wypływka<br />

zgrzewu jest regulowana w zakresie 0,2–2mm.<br />

Systemy bezpieczeństwa kontrolują między innymi<br />

odpowiedni docisk profi li, sprawdzają temperaturę<br />

i ciśnienie. Firma planuje w niedługim czasie<br />

zakup zgrzewarki czterogłowicowej.<br />

W hali produkcyjnej Techmaprojektu jedną<br />

z bardziej efektywnych maszyn jest automat<br />

5 8<br />

oczyszczający narożniki. Kiedyś tę operację<br />

wykonywano ręcznie. Obecnie w automatycznej<br />

maszynie czujniki odczytują grubość profi lu i rozpoznają<br />

go spośród zaprogramowanych. Zgodnie<br />

z odczytanymi parametrami narożniki zgrzanego<br />

okna są oczyszczane przez frezowanie. Automatyczne<br />

usunięcie wiórów kończy ten proces<br />

i element stolarki jest przygotowany do założenia<br />

uszczelek. Odbywa się to ręcznie, na kolejnym<br />

stanowisku. Kierownik produkcji uważa, że taki<br />

sposób montażu jest najskuteczniejszy i najmniej<br />

zawodny.<br />

6 9<br />

Podczas zakładania okuć specjalistyczne stoły<br />

przechylają element okienny do wybranego położenia<br />

roboczego (fot. 7). Mogą odchylać się nawet<br />

o 180°. Podajnik rolkowy sprzyja wydajnej pracy.<br />

Bardzo pomocna w hali produkcyjnej jest możli-<br />

wość ustawiania wysokości stołu, tak aby była<br />

zintegrowana z całą linią produkcyjną.<br />

Na kolejnym stole odbywa się okuwanie ram<br />

i montaż skrzydeł (fot. 8). W dalszym etapie ciągu<br />

7<br />

produkcyjnego następują: szklenie, regulacja wyrobu<br />

i ostateczna kontrola jakości.<br />

Prasa do montażu i kontroli szklenia, na której<br />

umieszcza się element okienny, jest wyposażona<br />

w belki dociskowe (fot. 9). Mają one możliwość<br />

pneumatycznego obniżania elementu poniżej powierzchni<br />

urządzenia, co ułatwia transport. Wysokość<br />

można ustawiać bezstopniowo o 500 mm.<br />

Ciśnienie mocowania nastawiane jest przez regulator<br />

ciśnienia z manometrem.<br />

Pracownicy Techmaprojektu używają narzędzi<br />

pneumatycznych pracujących pod<br />

ciśnieniem 5 atmosfer. Zakupione pierwotnie<br />

wkrętarki, młotki itp. zostały zastąpione przez<br />

urządzenia tak dobrane, aby miały większe obroty,<br />

były mocniejsze i ciche. Obecnie postawiono<br />

na japońskie produkty Makity.<br />

Na zakończenie warto wspomnieć o bardzo użytecznym,<br />

ale zupełnie niekojarzonym z procesem<br />

produkcyjnym narzędziu, mianowicie o Interne-<br />

cie. Produkcja nie może rozwijać się bez zbytu,<br />

czyli bez klientów.<br />

Wielcy gracze na rynku stolarki otworowej mają<br />

możliwość sprzedaży poza granicami, choćby<br />

ze względu na swoje powiązania z kapitałem za-<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

PRODUKCJA<br />

granicznym. Najmniejsi, drobni producenci nie mają<br />

takich mocy przerobowych, aby o tym myśleć. Jednak<br />

fi rmy ze środka, mogą produkować więcej, jeśli tylko<br />

będą miały zamówienia. I tu Internet może przyjść<br />

z pomocą. Dzięki swojej stronie WWW i zamieszczonej<br />

na niej ofercie, Techmaprojekt dokonał już kilku<br />

udanych sprzedaży poza granicami Polski. Okazuje<br />

się, że nawet po doliczeniu, wydawałoby się dużych,<br />

kosztów transportu, wyrób jest konkurencyjny cenowo<br />

w stosunku do produktów niemieckich czy skandynawskich.<br />

Poza tym emigrujący Polacy, gdy już osiądą<br />

w nowym kraju, czasem kierowani sentymentem,<br />

a czasem możliwością dokładnego porozumienia się,<br />

wybierają fi rmy polskie.<br />

Wisława Karolewska<br />

styczeń 2008 49


FORUM BRANŻOWE<br />

MASZYNY<br />

O PRACY LINII<br />

Linie zgrzewająco-czyszczące są obecnie najchętniej<br />

kupowanym ogniwem ciągów produkcyjnych.<br />

Jednocześnie trudno oprzeć się wrażeniu, iż jakość<br />

oferowanych na naszym rynku linii jest bardzo<br />

różna, co ma oczywiście swoje odzwierciedlenie<br />

w wysokości cen. Czym jednak jest jakość linii?<br />

Co ją określa, co ma na to wpływ? Na tych kilka<br />

– wydawałoby się – podstawowych pytań, warto<br />

odpowiedzieć sobie przed zakupem maszyn.<br />

Zasadniczo jakość linii zgrzewająco-czyszczących<br />

określają cechy z zakresu: budowy mechanicznej,<br />

szeroko rozumianego systemu sterowania (software,<br />

elektronika) oraz sposobu pracy linii.<br />

Na dwa z powyżej wymienionych zagadnień,<br />

większość kupujących zna odpowiedź, ale jak<br />

scharakteryzować sposób pracy linii?<br />

Jest oczywiste, że budowa mechaniczna jest odpowiedzialna<br />

za długowieczność maszyny i zachowanie<br />

tych samych parametrów pracy przez lata,<br />

a wspólnie z systemem sterowania – za precyzję<br />

pracy i łatwość obsługi.<br />

Skoncentrujmy się na jakości linii: na sposobie<br />

pracy. Ten punkt łączy w sobie po trosze oba<br />

poprzednie, ale jego sedno leży w przemyśleniu<br />

konstrukcji linii zgrzewająco-czyszczącej jako elementu<br />

całości ciągu produkcyjnego. Zapominając<br />

więc na chwilę, w jaki sposób zgrzewarka czyta<br />

pozycję głowic, a oczyszczarka napędza swoje<br />

osie, zobaczmy co dzieje się na początku i na końcu<br />

pracy linii.<br />

Faza 1. Operator ma za zadanie nałożenie czterech<br />

odcinków profi lu, uciętych na odpowiedni<br />

wymiar na poszczególne głowice – załóżmy,<br />

że pełne nałożenie (od pobrania pierwszego odcinka<br />

ze stojaka, aż do włączenia przycisku start)<br />

trwa 30 sekund. Załóżmy też, że czas centrowania<br />

i zaciskania tych elementów wynosi 8 sekund,<br />

a czasy technologiczne (topienie i łączenie) odpowiednio<br />

30 i 30 sekund, że wyładowanie zgrzewki<br />

(na stół chłodzący) tak, by można było wkładać<br />

następny element zajmuje 10 sekund. Suma tych<br />

czasów daje 108 sekund. Tyle potrzeba na pierwsze<br />

fazę taktu pracy linii.<br />

Faza 2. Studzenie (najmniej istotne z punktu widzenia<br />

wydajności linii), które trwa ok. 30 sekund.<br />

50 styczeń 2008<br />

Faza 3. Trzeci składnik pracy linii, czyli oczyszczanie<br />

i obracanie zgrzewki. Aby nie zaburzyć wydajności<br />

linii, ostatnie ogniwo nie może być wolniejsze niż<br />

108 sekund, inaczej elementy ze zgrzewarki będą<br />

czekały w kolejce, więc wydajność linii drastycznie<br />

spadnie. Skoncentrujmy się zatem na stole<br />

obrotowym i oczyszczarce. Obecnie, przy dużym<br />

zaawansowaniu technicznym urządzeń, możemy<br />

oczyścić jedno naroże ramy czy skrzydła „okrąglaka”<br />

w czasie do 20 sekund, zachowując wysoką<br />

jakość obróbki. Tak więc licząc sam czas „maszynowy”,<br />

oczyszczanie 4 naroży trwa 80 sekund.<br />

Pozostaje 28 sekund na obracanie elementu,<br />

co oznacza, że na pobranie go do oczyszczarki<br />

(ze stacji obrotowej) i obrót dla jednego naroża<br />

mamy średnio 7 sekund!<br />

W tym miejscu się dowiadujemy się, czym<br />

jest sposób pracy linii. Otóż, jest to takie przemyślenie<br />

konstrukcji i zsynchronizowanie pracy<br />

całej linii, aby mając „niewygodne” wymiary zgrzewek<br />

(duże ramy np. 2000 x 2000 mm czy wąskie<br />

i długie skrzydła, balkony, drzwi) można było obracać<br />

element w czasie nie zaburzającym wydajności<br />

– tu 7 sekund. Istotą dobrego sposobu pracy linii<br />

będzie zatem takie zaprojektowanie poszczególnych<br />

składowych zestawu, by uwzględniały one<br />

realne, produkcyjne potrzeby, a nie zapewniały<br />

testową wydajność liczoną dla prostej zgrzewki<br />

1500 x 1500 mm. W większości pracujących u nas<br />

w kraju konstrukcji to trzecia faza (obracanie<br />

i czyszczenie) jest tzw. wąskim gardłem, ze względu<br />

na nieergonomiczny sposób pracy linii (w tym<br />

wypadku dotyczy to głównie stacji obrotowych).<br />

Obecnie pojawiły się już najnowsze modele linii,<br />

wyposażone w szybkie stacje obrotowe, które bez<br />

problemu umożliwiają osiąganie niemożliwej dotąd<br />

wydajności całej linii jako ciągu pracującego<br />

w takcie. Kolejnym krokiem będzie wprowadzenie<br />

systemu sterowania, pozwalającego na połączenie<br />

wszystkich trzech faz dodatkowym oprogramowaniem<br />

analitycznym, które znając czasy technologiczne<br />

każdej z tych faz, będzie informowało,<br />

np.: operatora zgrzewarki, ile ma sekund na nałożenie<br />

czterech odcinków i zatwierdzenie cyklu,<br />

by nie zaburzyć taktu.<br />

Przy tak szerokiej ofercie<br />

maszyn na rynku,<br />

warto zacząć fi ltrowanie<br />

ofert na podstawie<br />

konstrukcji linii<br />

jako całości, zakładając<br />

pracę z profi lami<br />

dla wszystkich (przekrojowo)<br />

wymiarów<br />

zgrzewek, co warunkuje<br />

prawdziwe<br />

utrzymanie wydajności<br />

w przemysłowym<br />

ciągu produkcyjnym.<br />

Grzegorz Osada<br />

Fimtec Polska<br />

Muzeum Powstania Warszawskiego łączy<br />

historię z nowoczesnością na wielu płaszczyznach.<br />

Dotyczy to bowiem nie tylko<br />

sposobu ekspozycji, przeplatającego najnowsze<br />

techniki multimedialne ze stricte<br />

muzealnymi eksponatami, ale także samej<br />

architektury obiektów i sposobu ich renowacji.<br />

Znakiem rozpoznawczym Muzeum jest widoczna<br />

z dala 32-metrowej wysokości wieża zwieńczona<br />

kotwicą – symbolem Polski Walczącej. Osłonięto ją<br />

ścianami kurtynowymi. Szerzej opiszemy je w następnym<br />

numerze „<strong>Forum</strong>”.<br />

Wygląd wieży, jakby nieco zrujnowanej, nawiązuje<br />

do zniszczonego w czasie wojny miasta,<br />

ale w jej wnętrzu znajduje się panoramiczna winda,<br />

dowożąca zwiedzających do tarasu widokowego<br />

znajdującego się na szczycie. Można z niego<br />

podziwiać panoramę Warszawy, zaś patrząc w dół<br />

widzi się połączenie starego z nowym – jakby ideę<br />

Muzeum. Mieści się ono bowiem w budynkach na-<br />

Taras widokowy na szczycie wieży osłaniają szklane<br />

ściany kurtynowe.<br />

leżących niegdyś do elektrowni tramwajowej przy<br />

ul. Przyokopowej 28. Wybudowano ją z inicjatywy<br />

Towarzystwa Tramwajów Warszawskich w latach<br />

1904–1908. W tym czasie ułożono również<br />

bocznicę kolejową, wykopano studnię artezyjską<br />

i postawiono budynek administracji. Po eksplozji<br />

kotłów w 1917 roku wstawiono nowy kocioł parowy<br />

fi rmy Babcock-Werke. Jako ciekawostkę podam,<br />

że jego powierzchnia grzewcza miała ponad<br />

300 m 2 , a z wydajnością 6000 kg pary na godzinę<br />

należał do najnowocześniejszych ówcześnie konstrukcji.<br />

Kocioł ten po wojnie był wykorzystywany<br />

do ogrzewania budynków w promieniu kilometra,<br />

a działał do końca lat 80. XX wieku. Obecnie,<br />

po odrestaurowaniu, jest jednym z elementów<br />

ekspozycji Muzeum.<br />

Obiektu nie ominęła wojna – w 1944 roku elektrownia<br />

została zbombardowana przez Niemców,<br />

a ocalałe mury wysadzono. Po wojnie przekształcono<br />

go w ciepłownię, zaś budynek administracji


DRUGIE ŻYCIE ELEKTROWNI<br />

obniżono o jedno piętro – jego ostatnim użytkownikiem<br />

był SPEC.<br />

W latach 70. ub. wieku ceglaną fasadę pokryto<br />

tynkiem, tzw. barankiem – w kolorze szarym – który<br />

podczas renowacji obiektu przysporzył sporo<br />

kłopotu.<br />

Stolarka<br />

W obiektach wchodzących w skład Muzeum Powstania<br />

Warszawskiego odtworzono dawne okna,<br />

precyzyjnie kopiując ich wygląd i materiały. Kilka<br />

stalowych okien było w na tyle dobrym stanie, iż<br />

po gruntownej renowacji wróciły na swoje miejsce.<br />

Pozostałe wykonano według dokumentacji<br />

konserwatorskiej w Metlaplast Bielsko.<br />

Otwory okienne w obu budynkach przemysłowych<br />

mają dwa odrębne elementy wypełniające. Od zewnątrz<br />

są to okna żeliwne, bez szklenia, w formie<br />

kraty. Natomiast od wewnątrz, w pomieszczeniach<br />

klimatyzowanych, znajdują się szyby zespolone<br />

o kształcie łukowym, bezszprosowe, osadzone<br />

w ramie stalowej i nieotwierane. Otwiera się jedynie<br />

drzwi balkonowe, przez które wychodzi się<br />

z sal ekspozycyjnych na tarasy pierwszego piętra.<br />

Są to konstrukcje przesuwne z kształtowników<br />

aluminiowych z przekładkami termicznymi, wykonane<br />

na zamówienie także w Metalplast Bielsko.<br />

W budynku biurowym okna są znacznie mniejsze,<br />

z drewna iglastego, klejonego warstwowo, lakierowane<br />

kryjąco na ciemny brąz (kolor RAL 8017).<br />

Ich wykonawcą jest Stolbud Włoszczowa, konstrukcja<br />

zaś jednoramowa, w systemie WS-6000,<br />

wyposażona w okapnik SoftTermo i szklona<br />

szkłem niskoemisyjnym U=1,1.<br />

Na poziomie dziedzińca, w głównym wejściu<br />

do budynku znajdują się szerokie bezprogowe<br />

drzwi z uchwytami – podczas adaptacji budynku<br />

postarano się, by był on przyjazny dla osób niepełnosprawnych.<br />

Pozostałe drzwi zewnętrzne,<br />

a jest ich w Muzeum kilka i to różnej wielkości pochodzą<br />

z fi rmy Jakra Corporation; pomieszcze-<br />

Budynek kasy muzeum po i przed remontem; z tyłu widoczny budynek biurowy.<br />

nia muzealne są natomiast porozdzielane płaszczowymi<br />

drzwiami przeciwpożarowymi ze stali,<br />

wyprodukowanymi w Mercorze.<br />

Trudy przebudowy<br />

Głównymi obiektami Muzeum są dawna maszynownia<br />

i elektrownia. Z wnętrza ogromnej hali<br />

Z bezprogowych drzwi mogą korzystać osoby niepełnosprawne.<br />

elektrowni na czas prac zdemontowano kotły.<br />

Sporym problemem i wyzwaniem dla wykonawców<br />

było usunięcie starego tynku.<br />

– Tradycyjne metody mechaniczne takie jak skuwanie,<br />

piaskowanie czy ścieranie, zupełnie się<br />

nie sprawdzały. Beton bardzo mocno przylegał<br />

do pierwotnej warstwy cegły – skuwany dłutem<br />

i motkiem odrywał się razem z warstwą cegieł,<br />

a ścierany w niewielkim stopniu, topił się niszcząc<br />

tarcze – jak się potem okazało z powodu domieszki<br />

polimerów – wyjaśniał konserwator, Bogusław<br />

Kornecki, w jednym z wywiadów. Ostatecznie<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

REALIZACJE<br />

wynalazł nowatorską metodę, polegającą na podgrzewaniu<br />

tynku palnikiem. „Przypieczony” tynk<br />

staje się bardzo kruchy i łatwo go skuć. Za ten<br />

wynalazek jego autor został w 2006 roku na 34.<br />

Międzynarodowej Wystawie Wynalazczości w Genewie<br />

uhonorowany złotym medalem z wyróżnieniem<br />

i statuetką „Geniusza”. Sprawdzona na elewacjach<br />

Muzeum metoda pokazała, jak można<br />

czyścić stare mury szybko i nieinwazyjnie – w ciągu<br />

3 miesięcy usunięto stare tynki z około 6 tys. m 2<br />

elewacji i ogrodzenia. Odsłonięte w dawnej hali<br />

generatorów cegły następnie oczyszczono, uzupełniono<br />

ubytki i zakonserwowano. Natomiast<br />

na murach hali kotłów położono gruboziarnisty<br />

tynk szlachetny kategorii IV, grubości 15 mm.<br />

W końcu na gotową elewację powrócił herb stolicy<br />

– żeliwna tarcza z Syreną, będąca elementem<br />

symbolu Tramwajów Warszawskich.<br />

Perełka architektury przemysłowej<br />

Znajdujące się na terenie elektrowni tramwajowej<br />

obiekty, mimo zniszczenia, miały dużą wartość zabytkową<br />

i architektoniczną. Zajrzyjmy do ich dokumentacji:<br />

„Ceglane budynki o niesymetrycznym<br />

układzie z wieloosiowymi elewacjami, z oknami<br />

w rzędach tworzących arkady zamknięte ceglanymi<br />

nadłuczami, dekoracyjnymi ceglanymi fryzami,<br />

narożnymi wieżami i elewacjami wyłożonymi<br />

licowaną cegłą. Charakteryzują się one wyjątkowo<br />

starannym i jednolitym opracowywaniem<br />

architektonicznym. Zniszczenia wojenne oraz<br />

powojenna dewastacja doprowadziły do zniszczenia<br />

dużej części walorów architektonicznych<br />

i przestrzennych całego zespołu. Jest to jednak jeden<br />

z najciekawszych pomników okresu bujnego<br />

rozwoju wielkomiejskiej infrastruktury technicznej<br />

Warszawy. Zespół składa się z następujących<br />

budynków: hali kotłowni wraz z maszynownią<br />

i pompownią, administracyjno-mieszkalnego,<br />

portierni z bramą wjazdową z metalowymi ogrodzeniami<br />

na ceglanej podmurówce, ceglanym<br />

murem, według projektów i licencji fi rmy Siemens-Schuckert.”<br />

Hanna Czerska<br />

styczeń 2008 51<br />

Zdjęcia: Sławomir Czerski


FORUM BRANŻOWE<br />

MARKETING<br />

EMOCJE CZYNNIKIEM RYNKOWYM<br />

Przed sześcioma laty, kiedy to fi rma Kömmerling wycofała ze stosowania stabilizatory ołowiowe,<br />

rzecznik jej, Helmut Marzahn, udzielił miesięcznikowi „Bauelemente Bau” wywiadu,<br />

w którym wyjaśniał, jakie nadzieje wiąże fi rma z tą decyzją. Jako pierwszoplanowych<br />

używał wówczas argumentów społecznych, uzasadniając wprowadzenie nowych stabilizatorów<br />

chęcią dostosowania się do rosnącej świadomości proekologicznej społeczeństwa.<br />

A oto kilka cytatów z ówczesnego wywiadu Marzahna:<br />

Jako przedsiębiorstwo jesteśmy bardzo dalecy<br />

od tego, by w jakikolwiek sposób atakować<br />

czy dyskredytować (…) sprawdzony już stabilizator<br />

ołowiowy. Naszym tematem nie jest produkt<br />

„bezołowiowy”, lecz „zawierający CaZn”. Musimy<br />

jednak przyjąć też do wiadomości, że oczywiście<br />

istnieje coraz większa grupa ekspertów, opiniotwórców<br />

i polityków, którzy dążą do zmniejszenia<br />

skali stosowania ołowiu w procesach produkcyjnych,<br />

aby w ten sposób wykluczyć wszelkie ryzyko<br />

dla określonych grup osób.<br />

JEDNAK<br />

Kömmerling nie prowadzi przecież żadnej wojny<br />

religijnej w sprawie stabilizatorów (...). Kto potrafi<br />

produkować profi le stabilizowane ołowiem lepiej<br />

i bardziej ekonomicznie oraz umie nadal przekonać<br />

inwestorów o ich zaletach, powinien pozostać<br />

przy ołowiu, i zapewne to zrobi,<br />

BO<br />

Stabilizatory ołowiowe – tak samo, jak i kadm –<br />

nie są uważane w fazie użytkowania, a więc podczas<br />

eksploatacji okien, za powodujące ryzyko.<br />

Natomiast fazom produkcji i utylizacji przypisuje<br />

się duże ryzyko.<br />

DLATEGO<br />

W marcu 2000 roku cały przemysł związany z PCW<br />

– a więc producenci PCW, wytwórcy dodatków<br />

i przetwórstwo PCW – podpisali wspólną deklarację<br />

w sprawie ustawicznego doskonalenia tworzywa<br />

PCW i produkowanych z niego wyrobów.<br />

Tym samym przemysł zobowiązał się do ciągłego<br />

rozwoju i systematycznej jego kontroli oraz oceny<br />

przez instytucje niezależne. Godne uwagi jest to,<br />

że stabilizator kadmowy w roku 2001 całkowicie<br />

został wyeliminowany z produkcji, natomiast zastosowanie<br />

stabilizatorów ołowiowych zmniejszy<br />

się do roku 2010 o jedną trzecią. Naszą decyzją<br />

wyprzedziliśmy zatem w sposób bardzo znaczący<br />

te długofalowe zamierzenia.<br />

ALE<br />

Ostatecznie każde przedsiębiorstwo samo musi<br />

zdecydować, czy nadal chce wykorzystywać<br />

i bronić stabilizatorów ołowiowych, czy też raczej<br />

pragnie już na wstępie uniknąć takiej dyskusji<br />

z opinią publiczną. Gdyby rzeczywiście<br />

konkurencja poszła naszym śladem, przyjąłbym<br />

to ze smutkiem, ale i z radością: z mojego punktu<br />

widzenia mogłoby to przyczynić się do umocnienia<br />

wiarygodności okien PCW i pozytywnego oddziaływania<br />

na opinię publiczną, w tym również<br />

52 styczeń 2008<br />

– i szczególnie – na opinię instytucji politycznych.<br />

Ostatecznie wszyscy mogliby przecież na tym<br />

skorzystać, a okna PCW mogłyby przeżyć swój<br />

renesans.<br />

PONIEWAŻ<br />

Profi le CaZn znacznie lepiej zachowują się w normalnych<br />

warunkach pogodowych, a zwłaszcza<br />

w agresywnej atmosferze. Niezauważalna prawie<br />

zmiana barwy przez lata użytkowania okna teraz<br />

wydaje się jeszcze mniejsza, ponadto profi le<br />

dłużej zachowują połysk. Wraz z poprawą jakości<br />

powierzchni zmniejsza się podatność na zabrudzenie.<br />

Równie ważne jest jednak i to, że udało<br />

się nam zachować właściwości mechaniczne i termiczne<br />

marek profi li stabilizowanych ołowiem.<br />

Drugim rodzajem argumentacji, jaką przytaczał<br />

wówczas w swym wywiadzie Helmut Marzahn,<br />

były względy marketingowe. Motywował on<br />

swoją admirację stabilizatora CaZn czynnikami<br />

rynkowymi i wizją PCW jako materiału proekologicznego:<br />

Nie chcielibyśmy podążać za oczekiwanym wynikiem<br />

dyskusji publicznej na temat ołowiu, lecz<br />

wyprzedzać go. Są już pewne niepodważalne fakty,<br />

które wyznaczają nowe drogi: w Danii stabilizator<br />

ołowiowy jako dodatek do twardego PCW<br />

jest od 1 grudnia 2001 roku zabroniony. W tym<br />

wypadku nie chodzi zatem o uczucia czy interpretacje,<br />

lecz o konkretne decyzje.<br />

ALBOWIEM<br />

W świadomości nabywcy okno z tworzywa<br />

sztucznego jest wytworem techniki, natomiast<br />

okno drewniane to część natury. Przekonanie<br />

takie nie jest aż tak bardzo oczywiste, ale też<br />

nie jest z gruntu fałszywe.<br />

Dzięki prowadzonym przez nas badaniom rynkowym<br />

wiemy jednak, że istnieje pewna, wcale<br />

niemała grupa nabywców, którzy ciągle wahają<br />

się między racjonalnością i emocjonalnością obu<br />

materiałów. Wybór pro PCW lub kontra drewno<br />

i odwrotnie jest często zupełnie przypadkowy.<br />

Dla tej grupy stabilizator może być elementem<br />

decydującym o zakupie, ponieważ klient dbający<br />

o czystość środowiska naturalnego dostrzeże<br />

tu istnienie zalety lub nieobecność przypisywanej<br />

tworzywu wady. A zatem: przejście od stabilizatorów<br />

ołowiowych do tych bazujących na CaZn<br />

jest dla fi rmy Kömmerling przede wszystkim<br />

klasyczną optymalizacją produktu, drogą dającą<br />

partnerom i klientom możliwość nabycia jeszcze<br />

lepszych okien.<br />

DLATEGO<br />

Nasi klienci otrzymali znacznie lepszy produkt bez<br />

narzutów cenowych, produkt, który lepiej pasuje<br />

do obecnego klimatu opinii publicznej i zachowań<br />

rynkowych, i który zapewnia im szczególną pozycję<br />

wobec konkurencji.<br />

BO<br />

Dla producenta okien – niezależnie od tego,<br />

czy jest on zorientowany na produkcję rzemieślniczą,<br />

czy przemysłową – a także jego odbiorcy,<br />

istotne korzyści wypływają już choćby z faktu,<br />

że otrzymuje on lepszy produkt bez dodatkowych<br />

kosztów. Stabilizatory CaZn mają wystarczająco<br />

dużo zalet, by w rywalizacji z konkurencją zyskać<br />

przewagę. Wszyscy wiemy, że producenci<br />

i handlowcy pilnie poszukiwali argumentów,<br />

by zdystansować się od konkurencji. Wprowadzając<br />

do produkcji CaZn, dajemy im do dyspozycji<br />

kolejny argument emocjonalny, ale i racjonalny,<br />

wręcz nowy temat, który przemawia za naszymi<br />

systemami. Właśnie przeszłość okna z tworzywa<br />

sztucznego pokazuje, jak silnie zakorzeniły się<br />

w świadomości inwestorów i projektantów zalety<br />

fi zyczne, technologiczne i ekologiczne tego tworzywa.<br />

Oferując stabilizatory CaZn dajemy więcej<br />

– i równocześnie usuwamy z rynku wątpliwości<br />

wokół tradycyjnych dodatków.<br />

I jeżeli temat profi li bezołowiowych pojawia się<br />

dzisiaj na polskim rynku, to nie miejmy złudzeń<br />

– jest efektem jakiejś szczególnej, proekologicznej<br />

wrażliwości niektórych dostawców profi li okiennych.<br />

Jest to bowiem jedynie element tworzenia<br />

odmienności rynkowej, budowania przewagi<br />

emocjonalnej, która zawarta w „ekologiczności”,<br />

komunikowana zostaje klientowi jako możliwość<br />

jego wkładu w „czystość” otoczenia.<br />

W tym znaczeniu jest to zachowanie standardowe,<br />

wykorzystujące realną przewagę rynkową.<br />

Natomiast argumentacja, że wprowadzenie stabilizatorów<br />

CaZn jest przeciwwagą dla ekologicznego<br />

drewna wydaje się być zwykłą hipokryzją.<br />

Bo „okno bezołowiowe” znajduje się w tej samej<br />

grupie co „okno drewniane” (też przecież bezołowiowe!),<br />

ale obydwa umieścić należy na przeciwnym<br />

biegunie niż „okno z zawartością ołowiu”. Jeżeli<br />

więc obecni dostawcy „okien bezołowiowych”<br />

szukają rzeczywistego kontrapunktu rynkowego,<br />

to nie są nim okna drewniane, ale – w sposób<br />

oczywisty – te wykonane z profi li ze stabilizatorem<br />

ołowiowym. I w miarę dalszych nakładów na promocję<br />

tej technologii ekstruzji postępować będzie<br />

walka między ołowiem a cynkiem w poszczególnych<br />

wytwórniach, w poszczególnych punktach<br />

sprzedaży i w głowach klientów. A że stabilizator<br />

CaZn nie jest dzisiaj ani droższy, ani trudniejszy<br />

technologicznie, to można się spodziewać, że walkę<br />

tę wygra. I stanie się to chyba szybciej niż sięga<br />

horyzont roku 2010. A w ten sposób rynkowe<br />

emocje wpłyną na okienną technologię. (stol)


Okna z polichlorku winylu charakteryzują się znakomitą<br />

wieloletnią odpornością na najostrzejsze<br />

nawet warunki atmosferyczne, są lekkie, trudnopalne,<br />

dają znakomitą izolację cieplną oraz<br />

zapewniają ochronę przed hałasem. Mają nieosiągalną<br />

dla innych profi li szczelność przed przenikaniem<br />

kurzu, pleśni, zarodników grzybów i innych<br />

alergenów. Nie wymagają żadnej konserwacji<br />

podczas wieloletniego użytkowania.<br />

Profi le okienne z tego materiału wybrało<br />

gremium architektów, lekarzy i mikrobiologów<br />

do tzw. antyalergicznych domów<br />

w osiedlach w Danii (tzw. Jutlandzki Projekt<br />

Osiedli Zdrowych Domów, zainicjowany przez<br />

Jensa Korsgaarda z Uniwersytetu Aarhus).<br />

Pierwsze osiedle zbudowano w początkach lat 90.<br />

w Skejby koło Aarhus – 111 domów wyposażonych<br />

w materiały najlepsze, tak z inżynierskiego,<br />

jak i medycznego punktu widzenia, pod kątem<br />

umożliwienia alergikom normalnej egzystencji bez<br />

konieczności zażywania leków, bo bez dostępu<br />

alergenów. Wśród materiałów znalazły się okna<br />

PCW. Okna i okładziny z tworzywa dają znakomitą<br />

izolację cieplną, co zmniejsza straty energii,<br />

możliwe jest więc słabsze ogrzewanie mieszkań,<br />

czyli mniejszy koszt opału. Ich trwałość oblicza się<br />

na 30–50 lat, a recykling jest możliwy i powszechnie<br />

stosowany w krajach, gdzie okna PCW zaczęto<br />

montować kilkadziesiąt lat temu. W roku 2005<br />

w krajach Unii Europejskiej poddano recyklingowi<br />

ponad 20 tys. ton profi li budowlanych, głównie<br />

okiennych, a w roku 2006 już ponad 37 tys. ton.<br />

PCW charakteryzuje się nie tylko znakomitymi<br />

właściwościami w stosunku do ceny,<br />

ale także bardzo dobrym zachowaniem podczas<br />

pożaru – nie inicjuje pożaru, spowalnia jego rozprzestrzenianie,<br />

gaśnie po odjęciu źródła ognia,<br />

a dzięki słabemu przenikaniu ciepła wydłuża czas<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

MARKETING<br />

EKOLOGICZNY PUNKT WIDZENIA<br />

przetrwania ludzi w warunkach pożaru. Toksyczność<br />

dymu z wyrobów PCW – jak podają wiarygodne<br />

źródła światowej bibliografi i pożarniczej<br />

– jest tego samego rzędu, co z innych materiałów<br />

naturalnych i syntetycznych (zatrucie powoduje<br />

przede wszystkim tlenek węgla CO), a sama ilość<br />

dymu z PCW jest ok. dwukrotnie mniejsza niż z tej<br />

samej ilości (w kg) spalanego papieru i półtorakrotnie<br />

mniejsza niż pochodząca ze spalania płyt<br />

wiórowych, pilśniowych oraz drewna brzozowego.<br />

Mamy więc do czynienia ze znakomitym materiałem<br />

budowlanym, co powoli wszyscy bardziej<br />

lub mniej chętnie uznają.<br />

Względy ekologiczne są częstym argumentem<br />

w wielu dyskusjach przy porównywaniu<br />

materiałów. Ekobilans, czyli rachunek obciążenia<br />

środowiska konkretnym produktem „od kołyski<br />

do grobu”, tj. od jego wytwarzania poprzez użytkowanie<br />

aż po późniejszą utylizację, preferuje PCW<br />

w wielu zastosowaniach, także jeśli chodzi o okna<br />

(w porównaniu z drewnem i aluminium). I nie trzeba<br />

na ramę okienną ścinać 80-letniej sosny.<br />

Ponieważ wszystko, co ekologiczne, ma pozytywny<br />

odbiór społeczny, często używa się tych argumentów<br />

jako chwytów marketingowych w celu<br />

zwiększenia sprzedaży i przedstawienia swojego<br />

produktu jako bardziej ekologicznego niż produkty<br />

konkurencji. Marketing i reklama rządzą się<br />

swoimi prawami, a najważniejszym ich elementem<br />

jest skuteczność. Jednym z przykładów reklamy<br />

pod hasłami ekologii jest reklama okien PCW<br />

jako ekologicznych, bo niezawierających ołowiu.<br />

Jest prawdą, że takie okna są bardzo przyjazne<br />

dla środowiska, ponieważ wszystkie okna z tego<br />

materiału są właśnie takie w trakcie użytkowania,<br />

a także ze względu na łatwy recykling dowolnego<br />

profi lu po kilkudziesięciu latach. Okna reklamowane<br />

jako bezołowiowe są świetne, ale tak samo<br />

świetne są okna zawierające inne stabilizatory<br />

cieplne. Żadne okna PCW nie mają negatywnego<br />

wpływu na nasze zdrowie. W trakcie kilkudziesięcioletniego<br />

użytkowania z okna nie wydostają<br />

się – i nie szkodzą nam – substancje zastosowane<br />

w procesie przetwarzania mieszanki PCW na pro-<br />

fi l – nie jest fi zycznie możliwe „wypacanie się”<br />

tych związków, jako że są trwale związane z polimerem.<br />

Stabilizatory cieplne stosowane są tylko<br />

po to, by zapobiec rozkładowi polichlorku winylu<br />

podczas wytwarzania z niego wyrobów, co zwykle<br />

odbywa się w temperaturze rzędu 180–200°C.<br />

W reklamach podawana bywa informacja, że okna<br />

„nie zawierają ołowiu”, co sugeruje, że inne być<br />

może, albo na pewno, zawierają metaliczny<br />

ołów. Jest to gra w skojarzenia. Ołów jest szkodliwy,<br />

a „nasze” okna go nie zawierają. Żeby być<br />

ścisłym trzeba by powiedzieć, że te profi le, które<br />

w produkcji były stabilizowane związkami ołowiu,<br />

także nie zawierają ołowiu (metalicznego), tylko<br />

jego związki chemiczne o innych właściwościach<br />

niż sam ołów, w dodatku w postaci trwale związanej.<br />

Jeśli dodać do tego informację, że woda źródlana<br />

zawiera pewną ilość związków ołowiu…<br />

Trzeba wyraźnie powiedzieć, że w UE przemysł<br />

PCW dobrowolnie odchodzi od stabilizowania polichlorku<br />

winylu związkami ołowiu z jednego tylko<br />

powodu: żeby wyeliminować ewentualne narażenie<br />

zdrowia osób pracujących przy wytwarzaniu<br />

stabilizatorów zawierających związki ołowiu.<br />

Natomiast dla zdrowia użytkowników wyrobów<br />

z PCW nie ma żadnego znaczenia, jakie związki<br />

są trwale zatopione w polimerze w etapie produkcji<br />

profi li i związane z PCW na całe „życie” okna.<br />

Powtórzę, żebyśmy się dobrze zrozumieli<br />

– reklama okien „bezołowiowych” mówi<br />

prawdę, one są ekologiczne, czyli przyjazne<br />

zdrowiu i środowisku. Ale inne okna PCW,<br />

w tym te stabilizowane związkami ołowiu,<br />

także są ekologiczne i nam przyjazne.<br />

Nie ulegajmy więc zbyt łatwo sugestiom, jakoby<br />

wiele wyrobów stanowiło dla nas zagrożenie,<br />

ponieważ pod hasłami ekologicznymi toczy się<br />

od lat normalna walka o rynek, o klienta, zysk fi rmy.<br />

A wszystkie wyroby budowlane dopuszczane<br />

na rynek troskliwie sprawdza dla nas Instytut Techniki<br />

Budowlanej wydający stosowne aprobaty.<br />

dr Maria Obłój-Muzaj<br />

kierownik Zespołu Polichlorku Winylu<br />

w Instytucie Chemii Przemysłowej w Warszawie<br />

styczeń 2008 53


FORUM BRANŻOWE<br />

MARKETING<br />

W DRODZE PO SUKCES<br />

Bardzo ważnym polem walki o potencjalnych klientów mogą stać się wkrótce niezwykle<br />

dynamicznie rozwijające się w Internecie serwisy społecznościowe. Nawiązywanie nowych<br />

kontaktów, odświeżanie starych znajomości czy budowanie powiązań biznesowych to potrzeby,<br />

które właśnie zaspokajają tego typu serwisy.<br />

Zjawiska tego nie należy ignorować, czego dowodem<br />

są chociażby dokonane na tym rynku ruchy<br />

globalnych graczy. W październiku Microsoft zapłacił<br />

250 milionów dolarów za 1,6 proc. udziałów<br />

w jednym z największych serwisów społecznościowych<br />

– Facebook, co w sumie pozwala wycenić<br />

go na ok. 15 miliardów dolarów. Co więcej, ma on<br />

blisko 50 milionów użytkowników na całym świecie,<br />

a dziennie przybywa około 250 tys. nowych.<br />

Fenomen tego typu serwisów widoczny jest coraz<br />

lepiej również w Polsce i nie jest to już zabawa<br />

małych grup zapaleńców, ale bardzo rozbudowane<br />

sieci powiązań osób przejawiających dużą<br />

aktywność. A jak dowodzą badania, aktywność<br />

ta bardzo często ogranicza się wyłącznie do tych<br />

serwisów. Badanie Teenage Research Unlimited<br />

i Marketing Evolution z ubiegłego roku pokazuje,<br />

że 17 proc. z osób zaangażowanych w wirtualne<br />

społeczności rezygnuje na ich rzecz z innych form<br />

rozrywki. Ich życie realne bardzo silnie przeplata<br />

się z tym wirtualnym: dla 15 proc. z nich zalogowanie<br />

się do serwisów, takich jak YouTube<br />

czy MySpace, to pierwsza czynność każdego poranka.<br />

16 proc. robi to przed pójściem do pracy<br />

lub szkoły, 18 – w trakcie przerwy obiadowej,<br />

25 – w czasie przeznaczonym na pracę lub naukę,<br />

31 -– po powrocie do domu, 68 – wieczorami,<br />

30 proc. – późno w nocy.<br />

Polskie serwisy<br />

Ich rozwój jest coraz bardziej dynamiczny, a wzorcowym<br />

przykładem może być chociażby niezwykle<br />

popularny w ostatnim czasie i szeroko komento-<br />

Jaka jest pańska opinia o trwającej ciągle kampanii<br />

okien bezołowiowych?<br />

Jestem przekonany, że jest to wyłącznie zabieg marketingowy,<br />

bo dla funkcjonalności i stabilności okna<br />

nie ma to najmniejszego znaczenia, a podnoszenie<br />

kwestii bezpieczeństwa zdrowotnego jest po prostu<br />

nieuczciwe. My na tym stabilizatorze już od trzech<br />

lat wytwarzamy wszystkie profi le, które są barwione<br />

w masie jako podkład do okleinowania, ale szumu<br />

wokół tego nie robimy. Obserwując reakcje na obecną<br />

kampanię antyołowianą muszę powiedzieć, że nie zauważam jakichś nerwowych<br />

ruchów czy zapytań naszych producentów, choć na życzenie w każdej<br />

chwili możemy ich w taki produkt zaopatrzyć. Ta kampania nie spowodowała<br />

więc chyba większych szkód w świadomości nabywców.<br />

Ale także pańska fi rma przymierza się do zaprzestania stosowania<br />

stabilizatorów zawierających związki ołowiu?<br />

54 styczeń 2008<br />

wany serwis nasza-klasa.pl. Założony w listopadzie<br />

ubiegłego roku zyskał 1 milion użytkowników,<br />

a tylko w ostatnim miesiącu dołączył kolejny<br />

milion osób. Dziennie przybywa 50 tys. „klasowiczów”,<br />

którzy miesięcznie generują 2 miliardy<br />

odsłon. Między innymi to spowodowało, że założyciele<br />

serwisu odsprzedali ostatnio niemieckiemu<br />

funduszowi 20 proc. udziałów za milion dolarów.<br />

A nie jest to największy polski serwis – MojaGeneracja<br />

na przykład ma już ponad 5 milionów użytkowników.<br />

Widząc ogromną siłę serwisów społecznościowych,<br />

wiele fi rm, poza korzystaniem z ich oferty<br />

promocyjnej, stara się również tworzyć własne<br />

alternatywne serwisy. Przykładem jest chociażby<br />

Sony Ericsson, który w listopadzie uruchomił<br />

własny serwis, skierowany do miłośników fotografi<br />

i cyfrowej. Poza częścią społecznościową,<br />

gdzie internauci mogą dzielić się swoimi wrażeniami<br />

czy emocjami zamieszczając zdjęcia zrobio-<br />

Trzy pytania do: Janusza Tyczyńskiego, dyrektora Gealan Polska<br />

ne cyfrówkami, integralną cześć serwisu stanowi<br />

dział poświęcony telefonom z linii Cyber-shot,<br />

co pozwala fi rmie, oprócz tworzenia bardzo wartościowej<br />

bazy danych użytkowników, promować<br />

wybrane produkty i usługi.<br />

Telewwwizja<br />

Pisząc o nowych mediach i kanałach dotarcia<br />

do klientów, nie sposób pominąć telewizji internetowej<br />

i radia. Budujące duży zasięg, ale jednocześnie<br />

bardzo kosztowne i często przeładowane<br />

reklamami, tradycyjne telewizja i radio zapewne<br />

jeszcze przez pewien czas nie stracą swojej pozycji.<br />

Jednak być może warto już dzisiaj zastanowić<br />

się nad alternatywnym oraz tańszym rozwiązaniem,<br />

jakim jest telewizja internetowa. Tym bardziej,<br />

że przybywa jej odbiorców i jest to grupa<br />

bardzo interesująca z punktu widzenia reklamodawców.<br />

Jak donoszą opublikowane na początku<br />

roku badania Gemiusa, ponad 30 proc.<br />

internautów ogląda telewizję za pośrednictwem<br />

sieci, a 70 proc. w ten sposób słucha też radia.<br />

Być może nie jest to jeszcze oszałamiająca liczba,<br />

ale dodać należy, że w ciągu dwóch ostatnich lat<br />

odsetek odbierających telewizję przez Internet<br />

zwiększył się o ponad 80 procent.<br />

Przypuszczać należy, że zwiększający się zasięg<br />

Internetu i coraz szybsze łącza pozwolą na gwałtowny<br />

wzrost znaczenia internetowych mediów.<br />

Świadczyć o tym może chociażby fakt, że w ostatnim<br />

czasie wszystkie liczące się portale uruchomiły<br />

własne wirtualne telewizje, a nie chcąc tracić<br />

rynku, na podobny krok zdecydowały się również<br />

tradycyjne stacje telewizyjne.<br />

Internet niewątpliwie stworzył nową płaszczyznę<br />

funkcjonowania wielu fi rm, a dla wielu osób stał<br />

się nową przestrzenią życiową. Pozwala na szybką<br />

wymianę informacji i bardzo mocno kształtuje otaczającą<br />

nas rzeczywistość, którą powinniśmy cały<br />

czas na nowo odkrywać. Oczywiście, pod warunkiem,<br />

że chcemy osiągać sukcesy w przyszłości.<br />

Marcin Szewczuk<br />

Wszyscy producenci profi li PCW zobowiązali się do roku 2010 wprowadzić<br />

stabilizatory zamienne z ołowianymi i każdy ma to w planach; także my.<br />

Nie chcemy jednak czekać na tę przełomową datę i zamierzamy wywiązać się<br />

z tego zobowiązania wcześniej. W przypadku naszej fi rmy może się to stać<br />

już na początku przyszłego roku, czemu służy spokojniejszy okres zimowowiosenny.<br />

Chcę jednak podkreślić, że nie jest to spowodowane obecną kampanią<br />

antyołowianą czy jakąś specjalną sytuacją na rynku, stanowi element<br />

dalekosiężnej strategii naszego koncernu. Technicznie i technologicznie jesteśmy<br />

do tego przygotowani od dawna.<br />

Czy taka zmiana nie spowoduje wzrostu cen profi li tzw. bezołowiowych?<br />

W ostatnim okresie ceny stabilizatorów ołowiowych rosły tak dynamicznie,<br />

że stały się niekiedy nawet droższe niż cynkowo-wapniowe. Tak więc sama<br />

zamiana tego surowca nie powinna wpłynąć na cenę profi lu jako materiału<br />

do produkcji. Jeszcze kilka lat temu powodowałoby to wzrost kosztów wyprodukowania<br />

profi lu, ale dzisiaj z pewnością już nie. (red.)


PRACA NA ODLEGŁOŚĆ<br />

Poranny ruch chyba każdemu daje się we znaki. Niekończące się korki na ulicach, autobus<br />

czy tramwaj, do którego po prostu nie da się wejść… Tak wygląda droga do pracy w dużym<br />

mieście. Tracimy na dojazdy nie minuty, lecz godziny. Szefowie się złoszczą, bo pracownicy<br />

znowu się spóźniają.<br />

Zwłaszcza rano ciężko jest gdziekolwiek zdążyć<br />

– nie tak dawno nawet wicepremier utknął<br />

w gigantycznym korku i zmuszony był udzielić<br />

wywiadu radiowego przez… telefon komórkowy.<br />

A może – tu postawię ryzykowną tezę – właśnie<br />

tak powinno być zawsze? Może w dobie tak dużego<br />

postępu technologicznego należy bardziej<br />

efektywnie wykorzystywać narzędzia pracy, jakie<br />

mamy pod ręką? Po co się denerwować, siedząc<br />

bezczynnie w samochodzie, skoro można zostać<br />

w domu i to, co trzeba, załatwić przez telefon albo<br />

Internet?<br />

Dwudziesty wiek, razem z Internetem, laptopem,<br />

komórką czy wideokonferencjami podsunął nam<br />

też pod nos telepracę. Jest to innowacyjna forma<br />

zatrudnienia, która pozwala bardziej efektywnie<br />

wykorzystać czas na pracę i rozwiązuje problem dużych<br />

miast, jakim niewątpliwie są poranne korki.<br />

Co prawda telepraca jest znana chyba większości<br />

z nas, jednak owa większość z różnych przyczyn<br />

nie wykorzystuje jej w życiu codziennym. Do tej<br />

pory bowiem ta forma świadczenia pracy nie była<br />

uregulowana prawnie. Sytuacja zmieniła się parę<br />

miesięcy temu, kiedy to w treść Kodeksu pracy<br />

wpisano tę specyfi czną formę zatrudnienia, łączącą<br />

w sobie elementy stosunku pracy z elementami<br />

umowy cywilnoprawnej.<br />

Telepraca jest powszechnie stosowana<br />

w całej Unii Europejskiej. Jest bowiem nie tylko<br />

wygodna, lecz także relatywnie tania; tania dla<br />

pracodawcy. W Polsce, niestety, znajduje się w powijakach.<br />

Być może dopiero teraz, kiedy czytamy<br />

o niej w Kodeksie, stanie się bardziej popularna.<br />

Pozwala bowiem na obniżenie kosztów związanych<br />

z prowadzeniem fi rmy. Zatrudniając telepracowników<br />

nie musimy martwić się o zapewnienie<br />

i wyposażenie stanowiska pracy w siedzibie fi rmy,<br />

co pozwala na zmniejszenie wynajmowanej<br />

powierzchni. Taniej jest zapłacić pracownikowi<br />

za Internet oraz telefon i kupić mu komputer niż<br />

wynająć większą siedzibę. A przecież – poza sprzętem<br />

– trzeba nabyć biurko i parę innych przedmiotów,<br />

wchodzących w skład wyposażenia biura.<br />

Musimy jednakże pamiętać, iż telepracownik<br />

ma takie same prawa i przywileje, jak każdy inny<br />

zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Poza<br />

tym należy zapewnić mu sprzęt (komputer, telefon,<br />

Internet), czyli kupić, bądź też zwrócić jego<br />

wartość w formie ekwiwalentu (jeżeli pracownik<br />

ma odpowiedni sprzęt i może go wykorzystywać<br />

do pracy w domu).<br />

Telepraca jest szansą na podjęcie aktywności<br />

zawodowej dla wielu osób chętnych<br />

do pracy, lecz niemogących jej podjąć w tradycyj-<br />

ny sposób. Do tej grupy zaliczyć możemy np. młode<br />

matki, które nie mają z kim zostawić dziecka,<br />

a przed ciążą były cenionymi<br />

pracownikami na wysokich stanowiskach.<br />

Czy założenie rodziny<br />

rzeczywiście musi oznaczać<br />

koniec kariery zawodowej?<br />

Poza tym istnieje duża liczba<br />

osób niepełnosprawnych fi -<br />

zycznie, lecz w pełni sprawnych<br />

umysłowo. Dla nich dojazdy<br />

do pracy to duże wyzwanie.<br />

Czy to oznacza, że ludzie ci<br />

nie mogą pracować, mimo<br />

że chcą i mają odpowiednie<br />

kwalifi kacje? Mogą – ponieważ<br />

istnieje telepraca. A jej istota<br />

polega na wykonywaniu przez<br />

pracownika powierzonych mu<br />

zadań poza siedzibą pracodawcy, głównie przy<br />

użyciu telefonu i komputera, oraz na zdalnym rozliczaniu<br />

się z pracodawcą z ich wykonania.<br />

Należy tu zwrócić uwagę na fakt, iż telepracownik<br />

powinien mieć odpowiednie cechy charakteru,<br />

takie jak zdyscyplinowanie czy odpowiedzialność.<br />

Pracując w domu, łatwo bowiem oderwać się<br />

od obowiązków i przejść życia prywatnego.<br />

Jednak nie każdą pracę można wykonywać<br />

przez Internet czy telefon. Istnieje tu pewne<br />

ograniczenie co do rodzaju powierzanych zadań.<br />

Co zatem można powierzyć telepracownikom?<br />

Na pewno szeroko rozumiany marketing, czyli pozyskiwanie<br />

reklam, zdobywanie nowych klientów,<br />

propagowanie marki czy fi rmy. Również tworzenie<br />

stron internetowych oraz baz danych nie wymaga<br />

od ich wykonawców obecności w siedzibie<br />

pracodawcy. Usługi księgowe, oferowane przez<br />

biura rachunkowe, także można powierzyć osobie<br />

pracującej w domu.<br />

Mimo ograniczeń<br />

zatem, mamy<br />

tu jednak dosyć<br />

szerokie pole manewru.<br />

Jest w czym<br />

wybierać. I pewnie<br />

nie brakuje chętnych.<br />

Do tej pory w Polsce<br />

główną barierą<br />

dla telepracy była<br />

niedoskonałość<br />

technologii informatyczno-komunikacyjnych<br />

oraz zbyt<br />

mała szybkość łączy<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

KADRY<br />

internetowych. Uwarunkowania te zmieniają się<br />

praktycznie z dnia na dzień, Internet jest coraz<br />

bardziej powszechny, ciężko nam wyobrazić sobie<br />

życie bez niego. Łącza są coraz szybsze, a ich koszty<br />

– coraz niższe. Ciągle jednak istnieje pewna obawa,<br />

bo przecież skąd pewność, iż osoba pracująca<br />

w domu pracuje faktycznie? Otóż o tym świadczą<br />

wyniki jej pracy. A do tych zawsze mamy wgląd.<br />

Ponadto – jako pracodawca – mamy prawo skontrolować<br />

pracownika pracującego w domu. Musimy<br />

go jednak wcześniej<br />

o tym poinformować.<br />

Poza tym pamiętajmy,<br />

iż pracując w domu,<br />

w spokoju, w pewnych<br />

dziedzinach możemy być<br />

bardziej skuteczni niż pracując<br />

w gwarnej siedzibie<br />

fi rmy, gdzie bez przerwy<br />

ktoś nas odrywa od wykonywania<br />

powierzonych<br />

zadań. Zresztą spróbować<br />

nie zaszkodzi. A Kodeks<br />

pracy pozostawia nam<br />

możliwość przywrócenia<br />

telepracownika do pracy<br />

na tradycyjnych warunkach,<br />

przed upływem trzech miesięcy od rozpoczęcia<br />

telepracy. Wystarczy tylko podpisać porozumienie<br />

zmieniające. To samo należy uczynić,<br />

chcąc zatrudnić na podstawie umowy o telepracę<br />

pracownika, który dotychczas pracował na miejscu.<br />

Jeśli jednak pracownik nie będzie chciał<br />

się zgodzić na zmianę warunków zatrudnienia,<br />

nie możemy go do tego zmusić. Nie możemy<br />

również zwolnić pracownika za niechęć do pracy<br />

w domu. Natomiast po upływie trzech miesięcy<br />

od momentu rozpoczęcia pracy na nowych warunkach<br />

nie musimy godzić się na przywrócenie<br />

telepracownika na poprzednie stanowisko pracy,<br />

powinniśmy jednakże jego wniosek rozważyć.<br />

A przy zatrudnianiu nowych osób w charakterze<br />

telepracowników, od razu można podpisać z nimi<br />

umowę o telepracę, ustalić zasady wykorzystywania<br />

sprzętu oraz pokrycia związanych z tym<br />

kosztów. Może więc warto spróbować...<br />

Izabela Kolimaga<br />

styczeń 2008 55


FORUM BRANŻOWE<br />

FINANSE<br />

PODATEK OD POŻYCZKI<br />

Wyobraźmy sobie taką sytuację: prezesi dwóch<br />

spółek – lubelskiej spółki akcyjnej Vivako oraz,<br />

dajmy na to, Dyzma Collection z Warszawy spotykają<br />

się na V piętrze hotelu Victoria w Zawierciu.<br />

Czyżby spotkanie sił „układu” lub grupy trzymającej<br />

władzę? Być może. W wyniku tego spotkania<br />

Vivako SA udzieliła pożyczki (w kwocie, która pozostaje<br />

tajemnicą) Dyzma Collection Sp. z o.o. Przy<br />

tym istotny jest fakt, że w dacie zawarcia umowy<br />

pożyczki Vivako była wspólnikiem pożyczkobiorcy<br />

– Dyzma Collection.<br />

Abstrahując od rozliczenia „układu”, zastanówmy<br />

się, jakie skutki prawne wywoła ta transakcja w zakresie<br />

podatku od czynności cywilnoprawnych.<br />

Z założenia podatek ten dotyczy głównie tak zwanego<br />

„obrotu nieprofesjonalnego”, a więc dokonywanego<br />

pomiędzy konsumentami, osobami<br />

dokonującymi różnorodnych czynności prawnych<br />

prywatnie, a nie w ramach prowadzonej działalności<br />

gospodarczej. Jednakże przedsiębiorcy<br />

również powinni pamiętać o regulacji zawartej<br />

w Ustawie z 9 września 2000 r. o podatku od czynności<br />

cywilnoprawnych (tekst jednolity Dz. U.<br />

z 2007 r. nr 68 poz. 450), w zakresie reguł poboru<br />

i odprowadzania podatku, na podstawie delegacji<br />

art. 10 ust. 4 uzupełnionej Rozporządzeniem<br />

Ministra Finansów z 18 grudnia 2006 r. w sprawie<br />

szczegółowych zasad poboru podatku od czynności<br />

cywilnoprawnych (Dz. U. nr 243, poz. 1764,<br />

obowiązuje od 1 stycznia 2007 r.).<br />

Przedmiot opodatkowania<br />

W art. 1 ust. 1 cytowanej Ustawy określono, jakie<br />

zdarzenia prawne podlegają opodatkowaniu podatkiem<br />

od czynności cywilnoprawnych. Najliczniejszą<br />

grupą zdarzeń prawnych, podlegających<br />

podatkowi od czynności cywilnoprawnych (dalej<br />

w skrócie: PCC), są umowy (kontrakty), zawierane<br />

w ramach obrotu nieprofesjonalnego, który<br />

nie podlega lub jest zwolniony z podatku VAT.<br />

Wskazany przepis zawiera zamknięty katalog<br />

czynności cywilnoprawnych, których dokonanie<br />

jest opodatkowane przedmiotowym podatkiem.<br />

To oznacza, że nie podlegają opodatkowaniu PCC<br />

inne, niewymienione w art. 1 Ustawy, czynności.<br />

Przy tym przepisy Ustawy nie zawierają własnych<br />

defi nicji czynności cywilnoprawnych, posługując<br />

się defi nicjami prawa cywilnego. We wszystkich<br />

przypadkach są to umowy nazwane, a więc takie,<br />

które zostały zdefi niowane w Kodeksie cywilnym<br />

lub innej ustawie.<br />

Ponadto Ustawa stanowi, że opodatkowaniu PCC<br />

podlegają zmiany wskazanych umów, jeśli powodują<br />

podwyższenie podstawy opodatkowania.<br />

Na przykład: zmiana umowy pożyczki, która polega<br />

na odroczeniu terminu spłaty nie podlega opodatkowaniu,<br />

ale zmiana, zwiększająca kwotę pożyczki<br />

ma wpływ na podstawę opodatkowania i dlatego<br />

będzie podlegała odrębnemu opodatkowaniu.<br />

Pamiętać należy również, że opodatkowaniu PCC<br />

podlegają orzeczenia sądów, w tym także polu-<br />

56 styczeń 2008<br />

bownych oraz ugody, jeżeli wywołują one takie<br />

same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne<br />

wymienione w ustawie.<br />

Zauważmy, że wśród wyliczonych w art. 1 ust. 1<br />

czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu<br />

znajduje się między innymi interesująca<br />

nas umowa pożyczki. Wynika z tego,<br />

że umowa pożyczki, co do zasady, podlega opodatkowaniu<br />

podatkiem PCC. Ale zwróćmy uwagę<br />

również na inną czynność powodującą powstanie<br />

obowiązku podatkowego – umowę spółki.<br />

Zgodnie z powołaną regulacją opodatkowaniu<br />

PCC podlega zawarcie umowy spółki osobowej,<br />

tj. spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej<br />

oraz komandytowo-akcyjnej. W przypadku<br />

spółek kapitałowych (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością<br />

i spółka akcyjna) opodatkowaniu<br />

podlega zarówno zawarcie umowy, jak również<br />

– w przypadku jednoosobowych spółek kapitałowych<br />

– przyjęcie aktu założycielskiego.<br />

Ciekawe jest również to, że ustawa wprowadza<br />

własną defi nicję „zmiany umowy spółki”, która<br />

odbiega od rozumienia tego pojęcia wykształconego<br />

na gruncie Kodeksu spółek handlowych.<br />

Za zmianę taką, w przypadku spółek kapitałowych<br />

(a takimi są Vivako SA oraz Dyzma Collection Sp.<br />

z o.o.), ustawa uważa czynności, takie jak: wniesienie<br />

lub podwyższenie wniesionego do spółki<br />

wkładu, którego wartość powoduje podwyższenie<br />

kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce<br />

przez wspólnika (akcjonariusza) oraz dopłaty.<br />

Ten zapis w istotny sposób modyfi kuje kwalifi kację<br />

zawartej przez spółki Vivako i Dyzma Collection<br />

umowy jako czynności cywilnoprawnej, podlegającej<br />

opodatkowaniu podatkiem PCC. Umowa<br />

pożyczki zawarta przez Vivako SA jako pożyczkodawcę,<br />

będącego wspólnikiem pożyczkobiorcy<br />

– Dyzma Collection Sp. z o.o. jest pożyczką udzieloną<br />

spółce przez wspólnika i co za tym idzie opodatkowaną<br />

tak, jak zmiana umowy spółki.<br />

Zakres terytorialny<br />

Istotne jest ustalenie zakresu terytorialnego obowiązywania<br />

omawianej ustawy. Zasady podlegania<br />

obowiązkowi podatkowemu w PCC w odniesieniu<br />

do czynności cywilnoprawnych z zagranicą reguluje<br />

art. 1 ust. 4 Ustawy o PCC. Na podstawie tego<br />

artykułu należy przyjąć zasadę, że jeżeli rzecz lub<br />

prawo znajduje się lub jest wykonywane w kraju,<br />

to czynności (umowy) dotyczące tych rzeczy lub<br />

praw będą podlegały podatkowi od czynności<br />

cywilnoprawnych w każdym przypadku, gdy dana<br />

czynność podlega opodatkowaniu, np. sprzedaż<br />

samochodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej<br />

będzie podlegała opodatkowaniu niezależnie<br />

od miejsca zamieszkania stron umowy.<br />

Jeżeli natomiast będąca przedmiotem umowy<br />

rzecz lub prawo znajduje się lub jest wykonywane<br />

za granicą, wówczas o powstaniu obowiązku<br />

podatkowego decydują: miejsce dokonania czynności<br />

cywilnoprawnej oraz miejsce zamieszkania<br />

(siedziba) nabywcy. W takim przypadku czynność<br />

prawna będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem<br />

od czynności cywilnoprawnych, jeśli spełnione<br />

zostaną (łącznie) dwa warunki: nabywca ma<br />

miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium<br />

RP i czynność została dokonana na terenie RP.<br />

Na przykład sprzedaż samochodu znajdującego się<br />

za granicą będzie podlegała podatkowi od czynności<br />

cywilnoprawnych tylko wówczas, gdy nabywcą<br />

(kupującym) będzie podmiot mający miejsce<br />

zamieszkania lub siedzibę w Polsce i jednocześnie<br />

umowa sprzedaży zostanie zawarta w Polsce.<br />

Ustawa jednak przewiduje wyjątki od wskazanych<br />

wyżej reguł ogólnych. To, co nas interesuje, to jak<br />

już ustaliliśmy czynność prawna określana przez<br />

ustawę jako „zmiana umowy spółki”. Właśnie<br />

w tym przypadku, dla zakresu terytorialnego zastosowania<br />

Ustawy o PCC, decydujące znaczenie<br />

ma siedziba spółki (jeśli chodzi o spółki osobowe)<br />

lub rzeczywisty ośrodek zarządzania spółki kapitałowej,<br />

ewentualnie siedziba tej spółki, jeżeli<br />

jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje<br />

się na terytorium żadnego z państw członkowskich,<br />

a jeżeli ośrodek ten znajduje się na terytorium<br />

takiego państwa, gdy umowa spółki nie podlega<br />

podatkowi kapitałowemu w tym państwie.<br />

W takich przypadkach umowy spółki podlegają<br />

opodatkowaniu PCC niezależnie od tego, gdzie<br />

znajdują się rzeczy lub prawa majątkowe wnoszone<br />

tytułem wkładu, dopłat czy też pożyczki.<br />

Biorąc pod uwagę fakt, że wskazana w przykładzie<br />

umowa pożyczki zawarta została pomiędzy spółkami<br />

Vivako i Dyzma Collection mającymi swoje<br />

siedziby w Polsce, nie może budzić wątpliwości,<br />

że Ustawa o PCC znajdzie zastosowanie.<br />

Obowiązek podatkowy, podstawa opodatkowania,<br />

wysokość podatku,<br />

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania<br />

czynności cywilnoprawnej i ciąży na spółce (tej,<br />

w której dokonano zmiany umowy spółki), w tym<br />

wypadku Dyzma Collection Sp. z o.o., co wynika<br />

z art. 3 ust. 1 pkt. 1 oraz art. 4 pkt 9 Ustawy. Inaczej<br />

jest w przypadku umowy pożyczki, w której<br />

obowiązek podatkowy obciąża pożyczkobiorcę.<br />

Podstawę opodatkowania określa art. 6 ust. 1<br />

pkt 8 lit. d Ustawy, który stanowi, iż przy pożyczce<br />

udzielonej spółce przez wspólnika podstawą<br />

tą jest kwota lub wartość pożyczki, a stawka podatku<br />

powinna być określona według art. 7 ust.<br />

1 pkt 9 Ustawy jako stawka właściwa dla umowy<br />

spółki w wysokości 0,5 proc. (a nie jako stawka<br />

przewidziana dla umowy pożyczki – 2 proc.). Warto<br />

pamiętać, że od podstawy opodatkowania odlicza<br />

się kwoty pożyczek udzielonych spółce kapitałowej<br />

przez wspólnika (akcjonariusza) oraz kwoty dopłat<br />

w spółce kapitałowej, które były już opodatkowane<br />

podatkiem od czynności cywilnoprawnych,<br />

a następnie zostały przeznaczone na podwyższenie<br />

kapitału zakładowego. Gdyby więc w przyszłości<br />

Vivako SA i Dyzma Collection Sp. z o.o. postanowiły<br />

dokonać konwersji udzielonej pożyczki na kapitał<br />

zakładowy, to czynność ta nie wymagałaby ponownego<br />

opodatkowania podatkiem PCC.


Opisany przykład, potwierdza znaną prawdę,<br />

że w prawie podatkowym nic nie jest tak oczywiste,<br />

jak się na pierwszy rzut oka wydaje. Niby<br />

to pożyczka, ale jednak zmiana umowy spółki.<br />

A skutki podatkowe obu czynności różnią się<br />

w znaczący sposób – ogólne reguły opodatkowania<br />

nie znajdują zastosowania, a co najważniejsze,<br />

inna jest stawka należnego podatku. Warto<br />

w związku z tym pamiętać, że stosowanie prawa<br />

podatkowego zawsze powinno być poprzedzone<br />

dogłębną analizą konkretnej sytuacji.<br />

Na marginesie zwróćmy uwagę na fakt, że istnieje<br />

inna regulacja opisywanej materii zawarta w<br />

dyrektywie Rady nr 69/335/EWG z 17 lipca 1969<br />

roku, dotyczącej podatków pośrednich od podwyższenia<br />

kapitału, zwanej Dyrektywą o podatku<br />

kapitałowym. Jak zapisano w preambule tego<br />

aktu prawnego, celem tej regulacji było ujednolicenie<br />

zasad opodatkowania kapitału spółek handlowych<br />

w państwach członkowskich, tak aby poszczególne<br />

regulacje nie powodowały zakłócenia<br />

swobody przepływu kapitału.<br />

W art. 4 Dyrektywy wskazano, że opodatkowaniu<br />

podatkiem od spółek kapitałowych podlegają<br />

m.in. utworzenie spółki kapitałowej, przekształcenie<br />

spółki czy też podwyższenie kapitału zakładowego<br />

spółki kapitałowej, a także inne wymienione<br />

tam działania.<br />

Dyrektywa zawiera określenia spółek kapitałowych<br />

zgodne z prawem belgijskim, niemieckim,<br />

francuskim, włoskim, luksemburskim i holenderskim.<br />

I tak, spółka kapitałowa w rozumieniu<br />

dyrektywy to spółka akcyjna, komandytowa od<br />

akcji, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,<br />

a także każda spółka, stowarzyszenie osób lub<br />

osoba prawna, prowadzące działalność w celu<br />

uzyskania zysku, których członkowie mają prawo<br />

sprzedaży swoich udziałów osobom trzecim bez<br />

uprzedniego zezwolenia oraz których członkowie<br />

odpowiadają za długi spółki, stowarzyszenia osób<br />

lub osoby prawnej, tylko do wysokości swoich<br />

udziałów. Ponadto spółką kapitałową jest każda<br />

spółka, stowarzyszenie osób lub osoba prawna,<br />

których kapitał lub udziały majątkowe w jednym<br />

z państw członkowskich mogą być przedmiotem<br />

obrotu giełdowego. Tak więc regulacja Dyrektywy<br />

dotyczy wielu polskich podmiotów.<br />

Natomiast w art. 7 (w brzmieniu nadanym Dyrektywą<br />

Rady 85/393/EWG z 10. 06. 1985 r. zmieniającą<br />

Dyrektywę Rady nr 69/335/EWG w sprawie<br />

podatków pośrednich od podwyższenia kapitału)<br />

dyrektywa Rady zawiera postanowienie bardzo<br />

istotne z naszego punktu widzenia. Zgodnie z tym<br />

artykułem „...państwa członkowskie zwolnią z podatku<br />

od spółek kapitałowych te transakcje, które<br />

w 1 lipca 1984 r. były zwolnione z tego podatku<br />

lub opodatkowane stawką 0,5 proc. lub niższą”.<br />

W tym kontekście istotny jest fakt, że 1 lipca 1984<br />

r. w Polsce nie obowiązywała żadna regulacja<br />

prawna przewidująca opodatkowanie zawarcia<br />

umowy spółki i jej zmiany. Obowiązująca w tym<br />

okresie ustawa o opłacie skarbowej regulowała<br />

opodatkowanie czynności prawnych, aktualnie<br />

objętych Ustawą o PCC, jednakże nie zawierała<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

FINANSE<br />

postanowień dotyczących opodatkowania umów<br />

spółek, czy też ich zmian.<br />

Dyrektywa Rady jest aktem prawnym wiążącym<br />

państwo członkowskie, jest to podstawowy akt<br />

prawny służący harmonizacji prawa Unii Europejskiej.<br />

Państwo członkowskie UE ma obowiązek<br />

wprowadzić do swojego ustawodawstwa we<br />

wskazanym terminie postanowienia Dyrektywy.<br />

Ponieważ zakres regulacji Ustawy o PCC jest tożsamy<br />

z przedmiotem regulacji Dyrektywy Rady, to po<br />

1 maja 2004 r., czyli po przystąpieniu Polski do Unii<br />

Europejskiej, ustawa krajowa powinna być dostosowana<br />

do obowiązujących przepisów wspólnotowych.<br />

Należy również pamiętać, że wspólnotowy<br />

porządek prawny oparty jest, między innymi, na<br />

zasadzie pierwszeństwa prawa wspólnotowego w<br />

porządkach prawnych państw członkowskich.<br />

Co z tego wynika? Możliwe jest twierdzenie, że<br />

art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k - „Podatkowi podlegają<br />

następujące czynności cywilnoprawne: umowy<br />

spółki (akty założycielskie -<br />

oraz art. 1 ust. 1 pkt 2 („Podatkowi podlegają<br />

zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują<br />

one podwyższenie podstawy opodatkowania<br />

podatkiem od czynności cywilnoprawnych,<br />

z zastrzeżeniem ust. 3 pkt. 4”.) Ustawy o podatku<br />

od czynności cywilnoprawnych, jako niezgodne<br />

z Dyrektywą Rady o podatku kapitałowym, nie<br />

mogą stanowić podstawy opodatkowania umów<br />

oraz zmian umów spółek kapitałowych w rozumieniu<br />

Dyrektywy.<br />

Małgorzata Rumowska<br />

styczeń 2008 57


FORUM BRANŻOWE<br />

FUNDUSZE UNIJNE<br />

MAZOWSZE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW<br />

Regionalny Program Operacyjny Województwa<br />

Mazowieckiego (RPO WM) jest jednym z 16 programów<br />

regionalnych, które będą realizowały<br />

Strategię Rozwoju Kraju na lata 2007–2015 (SRK)<br />

oraz Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia<br />

2007–2013, wspierające wzrost gospodarczy<br />

i zatrudnienie (Narodowa Strategia Spójności).<br />

Program będzie realizował cele Strategii Rozwoju<br />

Województwa Mazowieckiego (SRWM), których<br />

współfi nansowanie będzie możliwe z Europejskiego<br />

Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Przy<br />

tworzeniu projektu programu uwzględnione<br />

zostały równie zapisy odnowionej Strategii<br />

Lizbońskiej w zakresie rozwoju gospodarczego<br />

i wzrostu zatrudnienia.<br />

Poprzez RPO WM dofi nansowanie będzie<br />

można uzyskać w ramach ośmiu<br />

priorytetów:<br />

I. Tworzenie warunków do rozwoju potencjału<br />

innowacyjnego i przedsiębiorczości<br />

na Mazowszu<br />

II. Przyspieszenie e-rozwoju Mazowsza<br />

III. Regionalny system transportowy<br />

IV. Środowisko, zapobieganie zagrożeniom<br />

i energetyka<br />

V. Wzmacnianie roli miast w rozwoju regionu<br />

VI. Wykorzystanie walorów naturalnych i kulturowych<br />

do rozwoju turystyki i rekreacji<br />

VII. Tworzenie i poprawa warunków do rozwoju<br />

kapitału ludzkiego<br />

VIII. Pomoc techniczna<br />

Rozkład środków na poszczególne priorytety<br />

w województwie mazowieckim został pokazany<br />

w tabeli 1.<br />

Priorytety podzielono na działania, które dotyczą<br />

konkretnych rodzajów przedsięwzięć. Większość<br />

działań stworzona została w celu szeroko rozumianego<br />

rozwoju regionu, a więc z założenia kryją one<br />

fundusze skierowane do jednostek samorządu terytorialnego,<br />

organizacji pozarządowych i innych<br />

podmiotów, które działają na rzecz społeczeństwa<br />

(budowa infrastruktury, działania na rzecz ochrony<br />

środowiska i rozwoju turystyki, rozwój kapitału<br />

ludzkiego). Wśród tego rozbudowanego systemu<br />

są również działania skierowane bezpośrednio<br />

do przedsiębiorców. Najistotniejszy dla tej grupy<br />

podmiotów gospodarczych jest Priorytet I, z którego<br />

będzie można pozyskać dotacje na inwestycje.<br />

Celem głównym Priorytetu I jest poprawa<br />

konkurencyjności Mazowsza poprzez tworzenie<br />

korzystnych warunków dla rozwoju<br />

potencjału innowacyjnego i wsparcie rozwoju<br />

przedsiębiorczości.<br />

W zakresie zwiększenia innowacyjności przedsiębiorstw<br />

i wzmocnienia dyfuzji innowacji przewiduje<br />

się między innymi: wsparcie powstawania<br />

i rozwoju przedsiębiorstw innowacyjnych, wspieranie<br />

projektów celowych i wdrożeń wyników<br />

prac badawczo-rozwojowych (B+R). W celu roz-<br />

58 styczeń 2008<br />

woju technologicznego i organizacyjnego przedsiębiorstw<br />

istotne będzie ułatwienie dostępu<br />

do usług certyfi kujących i standaryzacyjnych. Tworzenie<br />

i rozwój współpracy w zakresie innowacji<br />

między przedsiębiorcami i sektorem badawczorozwojowym<br />

oraz biegunami nauki i technolo-<br />

Mapa pomocy regionalnej w Polsce<br />

w latach 2007–2013<br />

40%<br />

50%<br />

40%<br />

40%<br />

40%<br />

50%<br />

50%<br />

Z powodu relatywnie niższego<br />

poziomu PKB w Polsce pułapy<br />

dopuszczalnej pomocy publicznej<br />

są wyższe niż w większości krajów UE<br />

50%<br />

40%<br />

50%<br />

40% do 2010<br />

30% od 2011<br />

50%<br />

Warszawa<br />

50%<br />

30%<br />

50%<br />

gii służyć mają transferowi nowych technologii<br />

i know-how w ramach klastrów (zorganizowane<br />

grupy przedsiębiorstw). Wspierane będą także<br />

inwestycje przedsiębiorstw w zakup nowych technologii<br />

i wdrażanie innowacji, wsparcie rozwoju<br />

instytucji otoczenia biznesu, działających na rzecz<br />

innowacyjnych przedsiębiorstw, usług doradczych<br />

dla fi rm innowacyjnych oraz rozwój systemów informacji<br />

o innowacjach i ich promocji.<br />

Realizowane będą również projekty wsparcia dla<br />

przedsiębiorstw we wprowadzaniu przyjaznych<br />

środowisku technologii oraz usprawnieniu zarządzania<br />

środowiskiem, w tym w zakresie pozwoleń<br />

zintegrowanych, oczyszczania ścieków przemy-<br />

Tabela 1.<br />

słowych, ochrony powietrza oraz gospodarki odpadami<br />

przemysłowymi i niebezpiecznymi. Dofi -<br />

nansowane będą przedsięwzięcia wprowadzające<br />

proekologiczne technologie (energooszczędność,<br />

materiałooszczędność, zmniejszenie wodochłonności<br />

produkcji, energia odnawialna, zmniejszenie<br />

ilości wytwarzanych odpadów). Inwestycje związane<br />

z utworzeniem nowego przedsiębiorstwa,<br />

rozbudową istniejącego, zmianą produktu i procesu<br />

produkcyjnego, celem dostosowania technologii<br />

i produktów do wymagań środowiskowych<br />

oraz dyrektyw unijnych.<br />

Wsparcie biznesowe w ramach RPO będzie<br />

skupiało się na małych i średnich przedsiębiorstwach<br />

(MSP). Jedynie w absolutnie<br />

50% wyjątkowych przypadkach wsparcie dla<br />

dużych fi rm może być dopuszczone<br />

pod następującymi warunkami: 1) wielkość<br />

inwestycji poniżej 2 mln euro; 2) jasna<br />

i znaczna korzyść dla regionu. Będzie<br />

przestrzegany maksymalny, proponowany<br />

próg wynoszący 10 proc. bezpo-<br />

50%<br />

średniego fi nansowania na wsparcie<br />

dużych przedsiębiorstw.<br />

Z Priorytetu I bezpośrednio<br />

do przedsiębiorców skierowane<br />

będą następujące działania:<br />

Działanie 1.2. Budowa sieci współpracy nauka<br />

–gospodarka<br />

Przykłady:<br />

Projekty dotyczące zamówienia/realizacji projektów<br />

celowych w zakresie innowacji technologicznej,<br />

produktowej i wdrożenia wyników prac B+R,<br />

obejmujące:<br />

� prace badawcze;<br />

� prace przygotowawcze do wdrożenia wyników<br />

prac B+R, powstałych wyłącznie na rzecz<br />

projektów realizowanych w ramach działania;<br />

� wdrożenia wyników prac B+R, powstałych<br />

w wyniku projektów, prototypów realizowanych<br />

na rzecz działania;<br />

� zakup środków trwałych niezbędnych do prowadzenia<br />

prac B+R;<br />

� zakup usług doradczych (wyłącznie dla mikro-,<br />

MSP).<br />

Priorytety RPO WM 2007–2013 (mln euro)<br />

Środki UE 2007–2013<br />

1831,50<br />

Rozkład procentowy<br />

100,00<br />

1. Tworzenie warunków dla rozwoju potencjału innowacyjnego<br />

i przedsiębiorczości na Mazowszu<br />

430,40 23,50<br />

2. Przyspieszenie e-rozwoju Mazowsza 205,18 11,20<br />

3. Regionalny system transportowy 538,46 29,40<br />

4. Środowisko, zapobieganie zagrożeniom i energetyka 197,80 10,80<br />

5. Wzmocnienie roli miast w rozwoju regionu 89,74 4,90<br />

6. Wykorzystanie walorów naturalnych i kulturowych do<br />

rozwoju turystyki i rekreacji<br />

150,18 8,2<br />

7. Tworzenie i poprawa warunków do rozwoju kapitału<br />

ludzkiego<br />

164,84 9,00<br />

8. Pomoc techniczna 54,95 3,00


W ramach działania wspierane będą projekty celowe,<br />

które przedsiębiorca będzie mógł przeprowadzić<br />

sam, jeśli dysponuje bazą infrastrukturalną<br />

i innymi niezbędnymi zasobami lub może zlecić<br />

jednostce naukowej, sieci naukowej czy konsorcjum<br />

naukowo-przemysłowemu lub spółce powołanej<br />

z udziałem tych jednostek, nie działającej dla zysku.<br />

Współfi nansowanie w ramach działania mogą<br />

otrzymać projekty:<br />

� mające innowacyjny charakter;<br />

� wykazujące trwałość skutków projektu;<br />

� mające udokumentowane zapotrzebowanie<br />

rynku na dany produkt/technologię/usługę;<br />

� wykazujące konkurencyjność rezultatu projektu<br />

szczególnie na rynku regionalnym;<br />

� mające znaczenie dla rozwoju regionu;<br />

� wykazujące efektywność ekonomiczną projektu.<br />

Maksymalny udział środków UE w wydatkach<br />

kwalifi kowanych na poziomie projektu to 30 proc.<br />

dla badań przemysłowych, 55 proc. – dla prac rozwojowych<br />

Kwota wsparcia: projekty celowe o wartości wydatków<br />

kwalifi kowanych poniżej 400 tys. złotych.<br />

Działanie 1.5. Rozwój przedsiębiorczości<br />

Przykłady:<br />

Projekty polegające na dokonywaniu inwestycji<br />

początkowych (rozumie się przez to inwestycję<br />

w środki trwałe, wartości niematerialne i prawne),<br />

związanych z utworzeniem nowego zakładu, rozbudową<br />

istniejącego, rozpoczęciem wytwarzania<br />

nowego produktu w istniejącym zakładzie lub zasadniczą<br />

zmianą procesu produkcyjnego):<br />

� rozpoczęcie w przedsiębiorstwie działalności<br />

obejmującej dokonywanie zasadniczych zmian<br />

produkcji, produktu lub procesu technologicznego;<br />

� wyposażenie niezbędne do prowadzenia<br />

i rozwoju działalności gospodarczej lub modernizacji<br />

środków produkcji, prowadzące<br />

do zwiększenia zdolności inwestycyjnej i innowacyjności<br />

przedsiębiorstwa;<br />

� działania modernizacyjne w przedsiębiorstwie,<br />

czyli:<br />

� dostosowywanie technologii i produktów<br />

do wymagań dyrektyw unijnych, zwłaszcza<br />

norm zharmonizowanych i prawodawstwa<br />

w zakresie BHP,<br />

� dywersyfi kacja produkcji zakładu poprzez<br />

jego rozbudowę celem wprowadzenia nowych<br />

produktów/usług,<br />

� zasadnicza zmiana dotycząca procesu produkcyjnego<br />

istniejącego zakładu,<br />

� rozbudowa przedsiębiorstwa (produkcyjnego/usługowego).<br />

Małe projekty inwestycyjne; koszty kwalifi kowane<br />

do 5 tys. euro<br />

� modernizacja środków produkcji;<br />

� unowocześnienie wyposażenia niezbędnego<br />

do prowadzenia działalności gospodarczej;<br />

� zmiana wyrobu, usługi;<br />

� inwestycje w zmianę procesu produkcyjnego.<br />

Projekty inwestycyjne; koszty kwalifi kowane<br />

do 50 tys. euro:<br />

� rozbudowa lub nabycie przedsiębiorstwa;<br />

� rozszerzenie zakresu działalności fi rmy;<br />

� zmiana wyrobu, usługi poprzez wprowadzenie<br />

innowacji;<br />

� inwestycje – innowacje w procesie produkcji.<br />

Nowe inwestycje innowacyjne o wysokim potencjale<br />

innowacyjnym: do 8 mln zł kosztów kwalifi<br />

kowanych.<br />

Udział środków UE w wydatkach kwalifi kowanych<br />

na poziomie projektu – wynika z właściwego<br />

rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego.<br />

Maksymalna całkowita wartość projektu – 2 mln<br />

euro<br />

Działanie 1.6. Wspieranie powiązań kooperacyjnych<br />

o znaczeniu regionalnym<br />

W tym działaniu przewiduje się:<br />

� wspieranie działalności promotorów kooperacji;<br />

� wdrażanie wspólnych przedsięwzięć inwestycyjnych<br />

podejmowanych przez przedsiębiorstwa;<br />

� wdrażanie i komercjalizacja technologii oraz<br />

produktów innowacyjnych,<br />

� doradztwo z zakresu opracowania planów<br />

rozwoju i ekspansji;<br />

� tworzenie i rozwój klastrów;<br />

� doradztwo z zakresu opracowania planów<br />

rozwoju klastra.<br />

Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifi<br />

kowanych na poziomie projektu: 70 procent.<br />

Działanie 1.8. Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie<br />

wdrażania najlepszych dostępnych technik<br />

(BAT - Best AvailableTechniques)<br />

Przykłady:<br />

Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie wdrażania<br />

najlepszych dostępnych technik (BAT):<br />

� zmiany technologii służące eliminowaniu<br />

szkodliwych oddziaływań i uciążliwości poprzez<br />

zapobieganie emisji do środowiska;<br />

� zmiany technologii służące zmniejszeniu zapotrzebowania<br />

na energię, wodę oraz surowce,<br />

ze szczególnym uwzględnieniem wtórnego<br />

wykorzystania ciepła odpadowego oraz eliminacji<br />

wytwarzania odpadów;<br />

� zmiany technologii ukierunkowane na ograniczenie<br />

wielkości emisji niektórych substancji<br />

i energii do poziomu określonego w przepisach<br />

krajowych i wspólnotowych oraz w dokumentach<br />

referencyjnych BAT;<br />

� inwestycje w urządzenia ograniczające emisję<br />

do środowiska, których zastosowanie jest niezbędne<br />

dla spełnienia zaostrzających się standardów<br />

emisyjnych lub granicznych wielkości<br />

emisji.<br />

Maksymalny udział środków UE w wydatkach<br />

kwalifi kowanych na poziomie projektu – wynika<br />

z właściwego rozporządzenia Ministra Rozwoju<br />

Regionalnego<br />

W zakresie Priorytetu II Przyspieszenie<br />

e-rozwoju Mazowsza do przedsiębiorców<br />

skierowane będą następujące działania:<br />

Działanie 2.3. Technologie informacyjne<br />

i komunikacyjne(ICT) dla małych i średnich przedsiebiorstw<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

FUNDUSZE UNIJNE<br />

Przykłady:<br />

Przedsięwzięcia z zakresu wdrażania ICT w przedsiębiorstwach<br />

oraz zapewnienie szerokiego dostępu<br />

i wykorzystania technik ICT dla MSP:<br />

� zastosowanie i wykorzystanie technologii gospodarki<br />

elektronicznej;<br />

� zastosowanie i wykorzystanie technologii informatycznych<br />

w przedsiębiorstwach, w tym<br />

w procesach zarządzania przedsiębiorstwem,<br />

� budowa lub przebudowa infrastruktury telekomunikacyjnej;<br />

� zastosowanie i wykorzystanie technologii informatycznych<br />

oraz komunikacyjnych w procesach<br />

zarządzania przedsiębiorstwem.<br />

Maksymalny udział środków UE w wydatkach<br />

kwalifi kowanych na poziomie projektu: 40 procent.<br />

W przypadku niektórych działań wysokość<br />

dofi nansowania określona jest w dokumentach<br />

następująco: „Na poziomie wynikającym<br />

z właściwego rozporządzenia Ministra<br />

Rozwoju Regionalnego”. Obecnie obowiązuje<br />

tzw. mapa pomocy, zapisana w Rozporządzeniu<br />

Rady Ministrów z 13 października 2006 r., które<br />

weszło w życie z początkiem 2007 roku. Jest ono<br />

zgodne z przyjętymi na lata 2007–2013 wytycznymi<br />

Komisji Europejskiej (KE). Zasady postępowania<br />

w sprawach dotyczących pomocy publicznej<br />

w Polsce reguluje Ustawa o postępowaniu<br />

w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz.<br />

U.94.123.600).<br />

Wysokość pomocy publicznej zależna jest od lokalizacji<br />

inwestycji (patrz mapka), wielkości inwestycji,<br />

kosztów kwalifi kowanych inwestycji, a także<br />

sektora gospodarki. W przypadku projektów<br />

inwestycyjnych nieprzekraczających 50 mln euro<br />

pułap pomocy dla małych przedsiębiorstw może<br />

być zwiększony o 20 proc., dla średnich o 10 procent.<br />

Zaznaczyć należy, że opisane priorytety i działania<br />

podlegają nadal ewaluacji, a ich ostateczny<br />

kształt może nieco odbiegać od przedstawionego<br />

powyżej.<br />

Aby zapewnić płynne i efektywne wydatkowanie<br />

środków unijnych na lata 2007–2013<br />

Sejmik Województwa Mazowieckiego powołał<br />

Mazowiecką Jednostkę Wdrażania<br />

Programów Unijnych (MJWPU).<br />

Adres: ul. Jagiellońska 74, 03-301 Warszawa<br />

tel.: (022) 32 31 998, (022) 32 31 999;<br />

fax: (022) 32 31 997.<br />

W Jednostce Wdrażania, w godzinach 8.30 –15.30<br />

działa Punkt Kontaktowy dla Benefi cjentów oraz<br />

infolinia 0 801 101 101 lub (022) 32 31 964;<br />

e-mail: punkt_kontaktowy@mazowia.eu.<br />

Jednostka ma również oddziały zamiejscowe<br />

w Ciechanowie, Ostrołęce, Płocku, Radomiu<br />

i Siedlcach. Więcej informacji znajduje się na stronie<br />

www.mazowia.eu. Zapisy są czytelne i przejrzyste.<br />

Polecam.<br />

Agnieszka Chmielińska-Wankiewicz<br />

styczeń 2008 59


FORUM BRANŻOWE<br />

PRAWO<br />

UPADEK Z WYSOKOŚCI<br />

Przed wieloma laty usłyszałem niewiarygodą<br />

wręcz opowieść. Młody człowiek, stając przed<br />

wojskową komisją lekarską, miał nadzieję że powołanie<br />

do wojska będzie przynajmniej odroczone.<br />

Tymczasem – jak mi opowiadał – został uznany<br />

za zdolnego do służby wojskowej bez jakichkolwiek<br />

ograniczeń. W pierwszej chwili byłem zaskoczony<br />

jego rozżaleniem i zapytałem, dlaczego<br />

to orzeczenie uważa za nieuzasadnione. Okazało<br />

się, że zaledwie przed kilkoma miesiącami, pracując<br />

na budowie, spadł z wysokości szóstego piętra<br />

między tory kolejki i doznał jedynie ogólnego<br />

potłuczenia, może jakichś nieznacznych obrażeń<br />

wewnętrznych. Patrzyłem na niego z niedowierzaniem.<br />

Pokazał mi dokumenty, które miał ze sobą,<br />

m.in. protokół powypadkowy. Rzeczywiście miał<br />

taki wypadek, przede mną zaś stał żywy, a do tego<br />

cały, bez jakiegokolwiek śladu uszczerbku na zdrowiu.<br />

A jednak się nie cieszył.<br />

Konsekwencje<br />

Gdyby skutkiem takiego wypadku była natychmiastowa<br />

śmierć, albo poważne obrażenia i zgon<br />

przed upływem sześciu miesięcy od zdarzenia,<br />

mielibyśmy do czynienia z konsekwencjami w wielu<br />

płaszczyznach.<br />

Po pierwsze, pracodawca musi niezwłocznie zawiadomić<br />

o każdym wypadku przy pracy właściwego<br />

inspektora pracy, a o śmiertelnym jeszcze<br />

prokuratora (art. 234 § 2 Kodeksu pracy).<br />

Załóżmy, że był to montaż balkonu. Pracownik był<br />

na nim i spadł nieszczęśliwie. Załóżmy, że niczym<br />

nie został uderzony, ani nie oderwał się element<br />

konstrukcji, na którym stał. Dlaczego więc spadł?<br />

Na to pytanie powinna dać odpowiedź komisja<br />

powołana do zbadania wypadku, a sporządzony<br />

z jej prac protokół powinien zawierać ocenę przyczyny<br />

zdarzenia. Mogło nią być niedopełnienie<br />

obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa w pracy,<br />

co obciążałoby pracodawcę.<br />

Karna czy cywilna<br />

Obowiązek taki wynika z przepisu art. 207 Kodeksu<br />

pracy. W tej hipotetycznej sytuacji pracownik<br />

musiałby być przeszkolony, jak posługiwać<br />

się sprzętem asekuracyjnym, a ponadto<br />

musiałaby go ubezpieczać druga osoba. Tak<br />

stanowi w punkcie 29 załącznika Rozporządzenie<br />

Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 28 maja<br />

1996, w związku z przepisem art. 225 § 2 Kodeksu<br />

pracy („Prace wykonywane na wysokości<br />

powyżej 2 m w przypadkach, w których wymagane<br />

jest zastosowanie środków ochrony indywidualnej<br />

przed upadkiem z wysokości”). Jeśli<br />

te warunki zostały przez pracodawcę spełnione<br />

i nie było wobec niego innych zarzutów o zaniedbanie<br />

obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa<br />

w pracy, nie powinna grozić mu odpowiedzialność<br />

karna ani cywilna.<br />

Karna, bo nie ma winy, cywilna – bo na przedsiębiorcy<br />

spoczywa obowiązek ubezpieczenia<br />

60 styczeń 2008<br />

pracownika od następstw wypadku przy pracy.<br />

Kwestie z tym związane reguluje Ustawa z 30 października<br />

2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu<br />

wypadków przy pracy i chorób zawodowych<br />

(Dz. U. nr 199, poz. 1673).<br />

Wypadek przy pracy<br />

Wszystkie okoliczności zdarzenia, które można zakwalifi<br />

kować jako wypadek przy pracy, są podane<br />

w art. 3 przytoczonej wyżej Ustawy. Jest ich bardzo<br />

wiele. Bez względu na to, czy wypadek został<br />

zawiniony przez pracodawcę czy nie, pracownik<br />

ma zapewnione świadczenie z tytułu tego ubezpieczenia.<br />

A jeśli poniósł śmierć, jego uprawnienia<br />

dziedziczą spadkobiercy, jednak pod pewnymi<br />

warunkami.<br />

Tu wyłania się następna kwestia: rodzaje odszkodowania,<br />

do którego mają prawo spadkobiercy.<br />

Rodzaje świadczeń określa art. 6 przywołanej<br />

Ustawy, a m.in. w ust. 1. pkt 5: „jednorazowe odszkodowanie”<br />

– dla członków rodziny zmarłego<br />

ubezpieczonego lub rencisty; pkt 8: „renta rodzinna”<br />

– dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego<br />

lub rencisty; pkt 9: „dodatek do renty rodzinnej”<br />

– dla sieroty zupełnej. Dalej ustawa wymienia<br />

warunki uzyskania poszczególnych rodzajów odszkodowania,<br />

a nawet wysokość świadczeń. Dla<br />

przykładu posłużymy się tylko jednym rodzajem:<br />

„jednorazowego odszkodowania”.<br />

W tej kwestii art. 13 w ust. 1 stanowi, że: „Członkom<br />

rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek<br />

wypadku przy pracy (...) przysługuje jednorazowe<br />

odszkodowanie (...)” i w ust. 2 wymienia<br />

się, kto – w rozumieniu ustawy – jest członkiem<br />

rodziny i jakie musi spełniać warunki, by nabyć<br />

prawo do świadczenia. I tak członkiem rodziny<br />

jest małżonek, ale jeśli pozostawali w separacji,<br />

nie przysługuje mu prawo do uzyskania jednorazowego<br />

odszkodowania. Oprócz dzieci własnych<br />

i drugiego małżonka, także wnuki przysposobione<br />

i przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed<br />

osiągnięciem pełnoletności, wreszcie rodzeństwo<br />

i także dzieci będące w rodzinie zastępczej.<br />

Wreszcie „rodzice, osoby przysposabiające, macocha<br />

oraz ojczym, jeżeli w dniu śmierci ubezpieczonego<br />

lub rencisty prowadzili z nim wspólne<br />

gospodarstwo domowe lub jeżeli ubezpieczony<br />

lub rencista bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał<br />

się do ich utrzymania albo jeżeli ustalone zostało<br />

wyrokiem lub ugodą sądową prawo do alimentów<br />

z jego strony”. Krąg osób uprawnionych<br />

jest więc bardzo szeroki, ale wysokość świadczenia<br />

jest zróżnicowana. I temu jest poświęcony art.<br />

<strong>14</strong> Ustawy.<br />

„Jeżeli do jednorazowego odszkodowania uprawniony<br />

jest tylko jeden członek rodziny zmarłego<br />

(...), przysługuje ono w wysokości: 18-krotnego<br />

przeciętnego wynagrodzenia, gdy uprawnionymi<br />

są małżonek lub dziecko”, ale dwukrotnie<br />

mniej, gdy jest to inny członek rodziny. Jeżeli<br />

do jednorazowego odszkodowania uprawnie-<br />

ni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej<br />

dzieci - odszkodowanie przysługuje w wysokości<br />

18-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, zwiększonej<br />

o 3,5-krotne przeciętne wynagrodzenie<br />

na każde dziecko. W sytuacji, gdy uprawnionych<br />

jest dwoje lub więcej dzieci odszkodowanie przysługuje<br />

w wysokości 18-krotnego przeciętnego<br />

wynagrodzenia, zwiększonej o 3,5-krotne przeciętne<br />

wynagrodzenie na drugie i każde następne<br />

dziecko.<br />

Na zimne dmuchać<br />

Nie będę dalej przytaczał pozostałych możliwości,<br />

bo jest ich jeszcze wiele, a chcę zwrócić uwagę<br />

na to, że w przypadku stwierdzenia niedopełnienia<br />

przez pracodawcę obowiązku zapewnienia<br />

bezpiecznych warunków pracy, każdy uprawniony<br />

może domagać się od niego odszkodowania<br />

w procesie cywilnym, niezależnie od otrzymanego<br />

świadczenia z tytułu ubezpieczenia. Podstawę<br />

do tego dają przepisy kodeksu cywilnego w Tytule<br />

VI. Czyny niedozwolone.<br />

Mianowicie art. 415 stanowi, że „Kto z winy<br />

swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany<br />

jest do jej naprawienia”. W związku z tym przepisem,<br />

w naszym przypadku, podstawę do roszczenia<br />

odszkodowawczego daje przepis art. 446.<br />

Oto jego treść:<br />

§ 1. Jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania<br />

rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego,<br />

zobowiązany do naprawienia szkody powinien<br />

zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu,<br />

kto je poniósł.<br />

§ 2. Osoba, względem której ciążył na zmarłym<br />

ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać<br />

od zobowiązanego do naprawienia szkody renty<br />

obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego<br />

oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych<br />

zmarłego przez czas prawdopodobnego<br />

trwania obowiązku alimentacyjnego. Takiej samej<br />

renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym<br />

zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków<br />

utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają<br />

tego zasady współżycia społecznego.<br />

§ 3. Sąd może ponadto przyznać najbliższym<br />

członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie,<br />

jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne<br />

pogorszenie ich sytuacji życiowej.<br />

Warto zwrócić uwagę na dwa zapisy, w § 2 i 3,<br />

dające zobowiązanemu do naprawienia szkody,<br />

w naszym przykładzie pracodawcy, możliwość<br />

obrony wobec roszczeń nadmiernych. Sąd bowiem<br />

oceniając zasadność żądanej wysokości<br />

renty, w odniesieniu do wysokości świadczenia<br />

z tytułu ubezpieczenia, może się kierować także<br />

zasadami współżycia społecznego, a w przypadku<br />

odszkodowania dla najbliższych członków<br />

rodziny, jego wysokość powinna odpowiadać<br />

rzeczywistemu stopniowi pogorszenia się ich sytuacji<br />

życiowej. Nie mniej, gdyby to hipotetyczne<br />

zdarzenie miało miejsce, i to z winy pracodawcy,<br />

jego skutki fi nansowe mogłyby stanowić dla<br />

przedsiębiorstwa poważny problem.<br />

Wojciech Brodnicki


RAJD BARBÓRKI<br />

To już 45. raz odbył się Rajd Barbórki. Zawodnicy<br />

i sympatycy tych zawodów spotkali się<br />

w sobotę, 8 grudnia, w Warszawie. Wśród<br />

startujących załóg reprezentowany był Płock<br />

z Michałem Jackiewiczem i Katarzyną<br />

Kowalską, którzy wyruszyli na 300-konnym<br />

mitsubishi lancer evo VIII. Na masce samochodu<br />

płockiej ekipy pojawiło się między innymi<br />

logo BEM, który wspierał zawodników. Rajd<br />

podzielony był na dwa etapy: pierwszy składał<br />

się z sześciu krótkich odcinków specjalnych<br />

w różnych miejscach miasta, a drugi, fi nałowy,<br />

odbył się na ulicy Karowej. Płocka załoga niestety nie zakwalifi kowała się do tego etapu. Tutaj mistrzem<br />

okazał się Krzysztof Hołowczyc. W klasyfi kacji generalnej zaś wygrał Tomasz Kuchar.<br />

MŁODZI NA START<br />

Młodzi dekarze z całego świata spotkali się tym razem na Węgrzech<br />

w miejscowości Veszprem, by wziąć udział w zawodach<br />

dekarskich. Zawodnicy walczyli w dwóch kategoriach: dachy<br />

płaskie i dachy pochyłe. Do rywalizacji w kategorii dachów płaskich<br />

przystąpiło dziewięć drużyn, wśród nich zwycięzcami okazali<br />

się Austriacy, zaś w kategorii dachów pochyłych przystąpiło<br />

do zawodów czternaście drużyn, wśród których najlepsi byli<br />

gospodarze. Polska reprezentacja w kategorii dachów płaskich<br />

zajęła piąte miejsce, a w kategorii dachów pochyłych – czwarte.<br />

Młodzi dekarze mieli między innymi zamontować okno Fakro<br />

FTP-V 05 (78 x 98cm) z kołnierzem EFW (system płaskich dachów).<br />

Podczas mistrzostw odbył się także kongres Międzynarodowego<br />

Stowarzyszenia Dekarzy (IFD). Za rok mistrzostwa<br />

odbędą się w Czechach.<br />

MARTON DLA WYTRWAŁYCH<br />

Justyna Majewska-Patelka, która na co dzień<br />

odpowiada za kontakty ze sprzedawcami okien<br />

i drzwi w Winkhausie, od roku uprawia nordic<br />

walking – marsz połączony z techniką odpychania<br />

się od podłoża za pomocą specjalnych kijków.<br />

24 listopada odbył się maraton, w którym udział<br />

wzięła właśnie reprezentantka Winkhausa. Trasa,<br />

która przebiegała przez lasy w okolicach Strzyżewic<br />

i Przybyszewa, podzielona była na trzy odcinki<br />

po <strong>14</strong> kilometrów. Na starcie pojawiło się 11 zawodników.<br />

Maraton ukończyło tylko siedem osób,<br />

wśród nich była też Justyna Majewska-Patelka.<br />

Pokonanie 42-kilometrowej trasy zajęło zawodnikom<br />

ponad sześć godzin.<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

SPORT I REKREACJA<br />

PUCHAR ZDOBYTY<br />

Choć już zima dawno się rozpoczęła, w Kętach odbył<br />

się 1 grudnia III Jesienny Turniej Piłki Siatkowej<br />

o Puchar Prezesa Grupy Kęty. Wystartowało osiem<br />

drużyn z poszczególnych zakładów działających<br />

w ramach Grupy. Wygrała drużyna reprezentująca<br />

segment wyrobów wyciskanych. Zawodnicy<br />

Aluprofu z Bielska Białej zajęli piąte miejsce,<br />

a z Opola siódme.<br />

styczeń 2008 61<br />

Informacje sportowe redaguje Magdalena Rocka.


FORUM BRANŻOWE<br />

Z WIZYTĄ<br />

DOM Z POMYSŁEM<br />

Wywiad z Januszem Rafałem Nowickim, aktorem<br />

Masz wraz z rodziną<br />

dom pod Warszawą<br />

w stylu dworkowym.<br />

Co zdecydowało o takim<br />

właśnie wyborze?<br />

Gdy kupowaliśmy działkę<br />

to było swojsko-wiejskie<br />

obrzeże Puszczy Kampinoskiej.<br />

Wymyśliliśmy<br />

sobie, że najlepiej będzie, jeśli nadamy naszemu<br />

domowi charakter wiejski i nie będzie niczego<br />

udawał. Stąd taki, a nie inny jego kształt.<br />

Czym dla ciebie jest dom?<br />

Dom pełni funkcje ochronne; ma tworzyć azyl,<br />

ale przede wszystkim jest to miejsce, do którego<br />

chce się wracać. Istotne znaczenie dla mnie ma<br />

również to, aby przestrzeń, w której się znajduję<br />

(a dom jest taką przestrzenią) miała wymiar estetyczny,<br />

spełniający moje kryteria. To dom dla nas.<br />

Macie wszystkie okna drewniane, z mahoniu.<br />

Dlaczego drewno, a nie PCW?<br />

Po pierwsze mahoń mi się podoba jako gatunek<br />

drewna. Jak widać w wystroju naszego domu ten<br />

kolor dominuje. Lubię w ogóle wszystkie kolory<br />

pochodne od wiśni i bordo. Mahoń mi się również<br />

podoba dzięki swojej fakturze.<br />

Kiedy coś wybierasz, co decyduje o zakupie:<br />

marka, jakość, cena, opinia znajomego,<br />

a może etykieta?<br />

Przywiązuję wagę do jakości, ale myślę, że wszystkie<br />

te elementy są ważne. Nie jestem snobem,<br />

więc marka nie jest tu najważniejsza, ale jeśli coś<br />

jest złej jakości, to mnie od razu przestaje interesować.<br />

Nauczony doświadczeniem przy budowie<br />

tego domu, gdzie, niestety, jakość nie była głównym<br />

atutem wykonawców, wszystko musiałem<br />

nadrabiać dodatkowymi remontami i opłatami.<br />

Uważam, że jesteśmy zbyt biedni, by wybierać<br />

materiały złej jakości i złych wykonawców.<br />

W jadalni znajduje się nietypowe okno,<br />

bo wykuszowe. Czy mieliście jakieś kłopoty<br />

z tym oknem np. podczas budowy,<br />

zamawiania, może montażu?<br />

W projekcie wyglądało inaczej, w trakcie budowy<br />

zdecydowaliśmy się je powiększyć, aby miało lepszą<br />

perspektywę na ogród. A kłopoty pojawiły się<br />

już na etapie murowania, ponieważ wykonawca<br />

miał problemy z wymierzeniem załamań. Potem zastanawiano<br />

się, jak mają być połączone. Tego typu<br />

okien się nie otwiera, więc wymyśliłem, że trzeba<br />

wyciąć słupki łączące, które zachowają odpowiedni<br />

kąt. To się sprawdziło. Jednak dopiero po półrocznych<br />

rozmowach z fi rmą dołożono listwy uszczelniająco-maskujące.<br />

Problem był nie w samych oknach,<br />

tylko w szczelności połączeń.<br />

62 styczeń 2008<br />

Ty w ogóle wymyślasz różne rozwiązania<br />

– na przykład to w łazience, gdzie połączyłeś<br />

drewno i armaturę. Jest tam też okno<br />

– jak się sprawdza, czy jest potrzebne w tym<br />

pomieszczeniu?<br />

Bardzo, ja w ogóle nie wyobrażałem sobie łazienki<br />

bez okna. Światło naturalne jest niezbędne przy<br />

goleniu, a paniom podczas robienia makijażu.<br />

Myślałem też o umieszczeniu w łazience drzwi<br />

wyjściowych do ogrodu, ale ze względów bezpieczeństwa<br />

zrezygnowałem z tego pomysłu.<br />

Inspirują mnie fachowe pisma dotyczące wnętrz<br />

i nietypowej architektury. Zbieram je od wielu lat.<br />

Mam też dużo książek i albumów, z których czerpię<br />

pomysły.<br />

Jakie twoim zdaniem powinny być idealne<br />

okna. Co jest ważne: szczelność, wygląd,<br />

konstrukcja, łatwość obsługi, montażu?<br />

Montaż mnie nie interesuje, powierzam go fachowcom.<br />

Natomiast łatwość otwierania i zamykania<br />

to już jest standard międzynarodowy. Problemów<br />

nastręcza trwałość: dobrze żeby okna były długo-<br />

wieczne. Oczywiście, istotny jest wygląd i bardzo<br />

ważny współczynnik izolacyjności termicznej,<br />

ponieważ teraz dbamy, żeby dom nie oddawał<br />

za dużo ciepła.<br />

Na poddaszu są okna dachowe, gdybyś teraz<br />

miał je kupować, jakie byś wybrał?<br />

Wybrałbym te najnowocześniejsze, o najlepszych<br />

parametrach, z najnowszymi okuciami, roletami,<br />

zabezpieczeniami, bo przy mnożących się zagrożeniach<br />

systemy zabezpieczające są istotne. Kiedy<br />

kupowałem okna, nie było takiego wyboru jak<br />

teraz, ale jak się okazało, wybrałem właściwie,<br />

bo są ciągle w dobrym stanie.<br />

Zmieńmy temat: jesteś ostatnio znany z ról<br />

dyplomatów bądź adwokatów, np. w serialu<br />

„Kryminalni” czy w fi lmie „Świadek koronny”.<br />

W warszawskim Teatrze Współczesnym,<br />

gdzie pracujesz od wielu lat, wcielasz<br />

się też w komediowe postacie. Jakie role<br />

są ci bliższe?<br />

Gdy mężczyzna osiąga pewien wiek, wszystkim się<br />

wydaje, że jego twarz nabiera godności. Reżyserzy<br />

dali się temu stereotypowi uwieść i tak mnie obsadzają.<br />

Ja mimo wszystko chciałbym grać różne<br />

postaci. Chcę być też postrzegany jako człowiek<br />

z poczuciem humoru i żeby to się przenosiło<br />

na scenę. Aktor lubi być kochany, a wiadomo,<br />

że człowiek, który jest dowcipny, miły i sympatyczny<br />

zostanie łatwiej pokochany przez widzów niż<br />

brutal czy łajdak.<br />

W Związku Zawodowym Aktorów Polskich<br />

organizujecie wraz ze sponsorami coroczne<br />

regaty aktorów, na które zapraszacie swoje<br />

koleżanki i kolegów. Po co są te regaty?<br />

Poprzez organizację regat chcemy pozyskać<br />

środki fi nansowe na Fundusz Pomocy Wzajemnej<br />

Związku. To jest impreza charytatywna, dzięki<br />

której możemy pomóc naszym kolegom aktorom<br />

będącym w potrzebie. Poza tym sprawia nam<br />

ogromną radość spotkanie po latach koleżanek<br />

i kolegów, możliwość wymienienia się emocjami.<br />

Nie mówiąc już o sportowej rywalizacji. Jest ona<br />

na poziomie emocjonalnym co najmniej igrzysk<br />

olimpijskich. Są to przecież normalne zawody<br />

sportowe z sędziami i całą procedurą sportową.<br />

Sponsorzy są nam niezbędni, bo koszty są duże.<br />

W zamian dajemy reklamę w prasie, radiu i telewizji.<br />

Każda forma sponsoringu jest mile widziana<br />

i serdecznie potem obdarzamy darczyńców<br />

wdzięcznością i podziękowaniami.<br />

Nad czym teraz pracujesz?<br />

W moim macierzystym teatrze trwają próby<br />

do „Procesu” Kafki, premiera będzie w styczniu.<br />

Mamy nadzieję, że będzie to przedstawienie znaczące,<br />

które będzie dotyczyło istoty ludzkiego<br />

bytowania. Jeżeli się uda, w co głęboko wierzę,<br />

będzie to istotne wydarzenie dla naszego teatru,<br />

a przez to i dla naszych widzów.<br />

Zdjęcia: Dorota Długaszek<br />

Czyli do zobaczenia w teatrze.<br />

Dziękuję za rozmowę<br />

Dorota Długaszek


PUSTKA UJĘTA W RAMY<br />

Rozmowa z architektem Tomaszem Koniorem<br />

Swoim projektem zagospodarowania<br />

centrum<br />

Katowic wywołał pan<br />

istną burzę. Dlaczego<br />

wybrał pan właśnie<br />

to miasto?<br />

Bo to jest moje miasto.<br />

Wprawdzie pochodzę<br />

z Żywca, a studiowałem<br />

w Krakowie, ale jestem<br />

tutaj już od 11 lat. I jako mieszkaniec tego miasta<br />

odczuwałem brak miejsca, które działałoby w sposób<br />

magnetyczny, koncentrowało mieszkańców.<br />

Po studiach przez jakiś czas jeszcze pracowałem<br />

w Krakowie, który jest, oczywiście, miejscem absolutnie<br />

fascynującym. Katowice jednak mają o wiele<br />

krótszą historię i jestem pewien, że dopiero<br />

kształtują swoją tożsamość. Dopiero na przełomie<br />

XIX i XX wieku z wsi stały się tętniącym życiem<br />

miastem. Później, w okresie 20-lecia międzywojennego,<br />

w wielu innych miejscach, dużo bardziej<br />

znanych i o bogatszej historii, nie działo się<br />

w architekturze tyle ciekawych rzeczy, co właśnie<br />

w Katowicach. Chodzi mi przede wszystkim o modernizm<br />

i funkcjonalizm.<br />

Jednak w każdym przypadku życie miasta powinno<br />

koncentrować się wokół centrum. Zaś obecnie<br />

centrum miasta to po prostu pustka.<br />

Ten projekt jest swego rodzaju manifestem...<br />

Wyraziłem w projekcie swoją frustrację związaną<br />

z tym, że w Katowicach w okresie powojennym<br />

zatraciło się poczucie centrum miasta. Dziś brakuje<br />

przestrzeni o silnym, śródmiejskim oddziaływaniu,<br />

bogatej w atrakcyjne funkcje i ciekawe<br />

treści. Centrum musi działać jak magnes. Musi<br />

być tętniącym życiem miejskim sercem. Wierzę,<br />

że witalność i bogactwo zostaną przywrócone<br />

centrum Katowic!<br />

Okolice Spodka i socmodernistyczne założenie<br />

z aleją o pierwotnej nazwie Armii Czerwonej<br />

to stosunkowo nowa część miasta. Charakterystyczna<br />

w swej skali i wymowie dla minionej epoki.<br />

Dziś życie weryfi kuje te rozwiązania. Miasto musi<br />

być dla ludzi, a nie dla pocztówek. Najważniejsza<br />

jest jego funkcjonalność i to, co oferuje ono człowiekowi.<br />

W centrum wszystko jest ważne: kompozycja,<br />

przestrzenie publiczne, wygodny transport,<br />

miejsca do rekreacji. Ważna jest różnorodność<br />

i harmonia. Ogromne znaczenie ma jakość przestrzeni<br />

i architektury. I wreszcie to fenomenalne<br />

nawarstwianie się epok i cywilizacji, tak silnie odczuwane<br />

w historycznych miastach. W tej sytuacji<br />

mamy to szczęście, że historia Katowic tworzy się<br />

na naszych oczach.<br />

Nasza koncepcja spotkała się jednak z ostrą krytyką.<br />

Szczególnie starszych kolegów – tych, którzy<br />

budowali to miasto...<br />

Czy pańska propozycja nie narzuca zbyt<br />

konkretnych rozwiązań?<br />

Ona w istotny sposób zmienia skalę tej przestrzeni.<br />

To człowiek ze swoimi potrzebami ma być<br />

w niej podmiotem! Do projektu na potrzeby<br />

konkursu dołączyliśmy grafi ki, które miały<br />

wskazywać, jak ta przestrzeń może wyglądać.<br />

Nie chodziło jednak w żadnym razie o szczegóły.<br />

Charakter budynków wskażą poszczególni inwestorzy<br />

i architekci. Ja tylko tworzę ramy. Jakby<br />

taki blejtram, który będzie dopiero wypełniany<br />

treścią. Wskazaliśmy gabaryty obiektów, funkcje,<br />

skalę zabudowy i jej linię, przestrzenie publiczne.<br />

Szczegóły, czyli to, jak te budynki będą ostatecznie<br />

wyglądały, z jakiej materii będą stworzone,<br />

to są kolejne kroki.<br />

Nie korciło pana, by stać się twórcą miasta?<br />

Chyba nie znalazł się jeszcze nikt, kto mógłby<br />

wymyślić miasto do końca. Może Oskar Nimeyer<br />

razem z Lucio Costą, gdy tworzyli Brasilię. W Polsce<br />

tak planowano Nowe Tychy. Historia potwierdza<br />

jednak słowa Arystotelesa, że miasto tworzą<br />

ludzie różnego rodzaju. Ludzie tego samego rodzaju<br />

nie stworzą miasta. Podstawą jest dobra urbanistyka,<br />

lecz nieporozumieniem jest tworzenie<br />

miasta poprzez defi niowanie go w szczegółach do<br />

końca. Mówimy, jak to miasto powinno być zaplanowane,<br />

żeby było dobre dla ludzi i miało ludzką<br />

skalę. Trzeba zadbać o przestrzenie publiczne, infrastrukturę,<br />

transport publiczny, skalę zabudowy,<br />

funkcjonalną różnorodność. Tego wszystkiego nie<br />

zrobi sam architekt.<br />

Projekt nowej alei Korfantego w Katowicach.<br />

FORUM BRANŻOWE<br />

ZAPROSILIŚMY DO FORUM<br />

Zajmuje się pan też „zwyczajnym” projektowaniem...<br />

Lubię tworzyć budynki dla konkretnego użytkownika,<br />

którego mogę poznać, dla którego mogę być<br />

partnerem i znajdować rozwiązania dla jego potrzeb.<br />

Natomiast tak się złożyło, że moja edukacja<br />

i częste zwracanie się w kierunku obiektów historycznych<br />

sprawiły, iż jestem kojarzony jako architekt,<br />

który lubi projektować w zabytkowej tkance<br />

współczesne obiekty. Jest to dla mnie niezwykle nobilitujące,<br />

gdy słyszę takie opinie, ale też czuję ciężar<br />

odpowiedzialności, ponieważ budowanie wśród<br />

obiektów, które mają swoją historię i ogromną wartość,<br />

wymaga wyczucia oraz dużej wrażliwości.<br />

Który projekt pamięta pan najlepiej?<br />

Każdy obiekt traktuję jako doświadczenie, pewien<br />

etap na zawodowej drodze. Oczywiście,<br />

pierwszy budynek był najbardziej radosnym<br />

przeżyciem. To był dom dla mojego brata. Ważna<br />

była szkoła na warszawskiej Białołęce, za którą<br />

dostaliśmy najwięcej nagród. Ostatnia realizacja<br />

to Centrum Nauki i Edukacji „Symfonia” przy Akademii<br />

Muzycznej w Katowicach, z unikalną salą<br />

koncertową. W tym momencie jest mi najbliższa.<br />

Żyję jeszcze tym projektem, stworzył on przestrzeń<br />

dla innej sztuki. Mam na świeżo w pamięci<br />

złożoność problemów, które rozwiązywaliśmy<br />

w miarę postępu prac budowlanych. Niedawno<br />

odbył się koncert inauguracyjny. Monumentalna<br />

II Symfonia Gustava Mahlera. Niesamowite przeżycie!<br />

Projektowanie kończy się dla mnie dopiero<br />

w momencie wzniesienia budynku. Tak było i tym<br />

razem. Do ostatniej chwili dogrywaliśmy szczegóły.<br />

Za każdym razem czuję się odpowiedzialny<br />

za ostateczny efekt.<br />

Dziękuję za rozmowę<br />

Hanna Czerska<br />

styczeń 2008 63


FORUM BRANŻOWE<br />

Z NOTATNIKA<br />

MELKA<br />

ul. Boczna 3<br />

44-240 Żory<br />

� +48 (0) 32 435 94 33<br />

� +48 (0) 32 734 06 85<br />

melka@melka.com.pl<br />

www.melka.com.pl<br />

64 styczeń 2008<br />

MASZYNY<br />

PRODUCENT MASZYN I URZĄDZEŃ DO OBRÓBKI, TRANSPORTU,<br />

MAGAZYNOWANIA SZKŁA I OKIEN<br />

MEGABUD<br />

ul. Paderewskiego 2<br />

84-230 Rumia<br />

�/� (058) 671 38 18<br />

biuro@megabud.pl<br />

www.megabud.pl<br />

INNE<br />

FIRMA HANDLOWO-USŁUGOWA<br />

AUTORYZOWANY PRZEDSTAWICIEL TECHNIKI OKIENNEJ AVANTE<br />

POSZUKIWALI PRACOWNIKÓW<br />

ROLLFIX<br />

ul. Bakalarska 19<br />

02-212 Warszawa<br />

�(022) 575 09 00<br />

�(022)<br />

575 09 02<br />

rollfix@rollfix.pl<br />

www.rollfix.pl<br />

INTER DEVENTER<br />

TAŚMY I FOLIE SAMOPRZYLEPNE<br />

ul. Gen. Grota Roweckiego 187<br />

41-200 Sosnowiec<br />

�(032) 291 90 00<br />

� (032) 674 13 20<br />

deventer@wp.pl<br />

ADPOL z Chełmży – dyrektora kontraktów, kierowników i specjalistów<br />

ALU-NOVA z Warszawy – kierownika budowy (fasady)<br />

BILDAU & BUSSMANN z Płocka – stolarzy do produkcji<br />

BUDVAR Centrum ze Zduńskiej Woli – montażystów okien<br />

DAKO z Nowego Sącza – kierownika lakierni proszkowej<br />

DOOR-POL z Wrocławia – magazyniera<br />

ELUMATEC z Piaseczna – przedstawiciela handlowego<br />

GERDA w Katowicach – monterów drzwi<br />

GROEMIX z Nowego Dworu Maz. – przedstawicieli handlowych<br />

GTP Gruppe z Ustki – przedstawiciela handlowego<br />

HEROAL Polska z Poznania – przedstawiciela handlowego, sekretarki<br />

HÖRMANN w Legnicy – elektronika, brygadzisty<br />

INDECO z Warszawy – specjalisty ds. informatyki<br />

INNE<br />

USZCZELNIENIA<br />

PRODUCENT USZCZELEK DO OKIEN<br />

DRZWI I OŚCIEŻNIC STALOWYCH<br />

Wybrane dane z opublikowanych sprawozdań fi nansowych za rok 2006 (w tysiącach złotych)<br />

lp nazwa fi rmy aktywa<br />

obrotowe<br />

środki<br />

trwałe<br />

kapitał<br />

własny<br />

zobozobowiązaniawiązaniadługotermikrótkoternoweminowe przychody<br />

netto ze<br />

sprzedaży<br />

GEBHARDT-STAHL PL<br />

Modła Królewska 28H<br />

62-571 Stare Miasto<br />

�(063) 241 46 94<br />

� (063) 241 46 95<br />

info@gspl.eu<br />

www.gspl.eu<br />

PROFILE<br />

PROFILE WZMACNIAJĄCE ZE STALI OCYNKOWANEJ DO<br />

SYSTEMÓW PCV, PROFILE FREZOWANE I NA ŻYCZENIE KLIENTA<br />

JARBETAL z Pruszkowa – konstruktora ślusarki aluminiowej<br />

KEY Polska w Poznaniu – przedstawiciela handlowego<br />

KIMAR-PRO ART z Warszawy – handlowca<br />

MEETH we Wrocławiu – przedstawiciela handlowego<br />

OKNOVID w Bydgoszczy – pracownika salonu fi rmowego<br />

OPAL z Wrocławia – pracowników warsztatowych<br />

PILKINGTON Polska w Sandomierzu – konstruktorów – projektantów<br />

PLASTICO z Kołobrzegu – pracownika działu eksportu<br />

PRESS-GLAS z Częstochowy – pracownika działu księgowości<br />

PRÓSZYŃSKI I RADZIO z Warszawy – monterów okien<br />

ROTO Frank z Warszawy – przedstawiciela hand. w zachodniopomorskim<br />

SOMMER Polska z Warszawy – specjalisty ds. fi nansów i administracji<br />

SYSTEMY BRAMOWE z Grudziądza – monterów bram i drzwi<br />

koszty zysk/strata<br />

działaln.<br />

operacyjnej<br />

netto<br />

wydatki<br />

inwestycyjne<br />

wynagrodzenia<br />

nr MPB/poz.<br />

1 BORYSZEW SA 442 787,00 273 534,00 296 237,00 400 017,00 377 339,00 1 380 435,00 22 515,00 -64 003,00 36 928,00 bd 1893/10900<br />

2 STOMIL SANOK SA 109 592,00 151 020,00 182 457,00 0,00 76 736,00 383 322,00 298 190,00 33 195,00 37 552,00 bd 1951/11237<br />

3 ŚRUBEX SA 71 868,00 46 901,00 74 521,00 3 571,00 39 829,00 138 751,00 117 474,00 46,00 12 470,00 bd 1903/10958<br />

4 SOUDAL Sp. z o. o. 31 239,53 11 073,09 20 020,78 29,90 22 025,07 115 043,29 91 201,99 2 990,31 1 109,18 bd 1980/1<strong>14</strong>00<br />

5 HARDEX S.A. 23 433,15 45 3<strong>14</strong>,73 50 509,72 0,00 11 622,89 99 659,06 93 691,59 6 483,25 3 563,54 10 797,38 1991/1<strong>14</strong>70<br />

6 SKLEJKA-EKO SA 19 745,33 7 944,36 10 134,33 2 049,43 15 930,66 69 038,80 67 053,72 838,06 1 008,06 12 093,31 1953/11253<br />

7 Grupa YAWAL SA 31 035,00 25 201,00 45 112,00 8 355,00 16 260,00 66 095,00 46 278,00 10 241,00 16 547,00 bd 1876/10800<br />

8 DYRUP Sp. z o. o. 34 455,33 <strong>14</strong> 257,40 18 300,36 16 941,57 <strong>14</strong> 374,60 58 979,38 54 960,75 2 688,47 1 233,87 4 178,32 1911/11004<br />

9 KOSZ Sp. z o. o. 15 718,73 16 045,33 16 330,48 1 052,40 15 <strong>14</strong>4,47 57 288,96 45 840,30 2 689,80 7 713,47 bd 1948/11225<br />

10 TORUŃSKIE PRZEDSIĘ-<br />

BIORSTWO PRZEMYSŁU<br />

DRZEWNEGO SA<br />

8 597,25 7 948,70 10 574,65 44,67 4 162,58 51 537,78 44 689,59 1 476,12 825,92 bd 1889/10877<br />

11 TEKNOS Sp. z o. o. <strong>14</strong> 006,31 778,48 2 417,53 0,00 12 806,72 32 967,27 30 157,56 1 907,78 404,89 2 578,21 1877/10805<br />

12 SIGMAKALON DECO POLSKA 125 562,91 113 682,77<br />

Sp. z o. o.<br />

326 379,54 50,92 37 731,21 32 877,51 46 551,77 -11 093,56 703,69 7 562,58 1918/11051<br />

13 Grupa JAROMA S.A. 9 461,62 5 763,<strong>14</strong> 7 993,92 150,00 7 428,60 25 725,23 18 904,49 435,25 1 011,84 bd 1912/11012<br />

<strong>14</strong> MEGA ALUMINIUM Sp. z<br />

o. o.<br />

18 271,75 376,11 16 430,75 0,00 2 244,24 24 871,03 <strong>14</strong> 833,00 8 375,91 188,50 1 236,20 1187/6860<br />

15 JAROMA SA 9 254,76 5 612,41 8 035,64 150,00 7 079,40 24 303,36 19 337,<strong>14</strong> 503,23 900,70 bd 1912/11011<br />

16 LB PROFILE - POLAND Sp.<br />

z o. o.<br />

9 481,83 2 730,02 11 660,92 0,00 652,48 24 291,44 23 399,69 663,62 1 487,92 1 396,41 1952/11246<br />

17 RADOMSKA FABRYKA FARB I<br />

LAKIERÓW SA<br />

7 549,71 7 004,41 11 225,84 0,00 2 503,93 23 704,70 23 154,49 335,15 832,76 4 939,13 1910/11003<br />

18 OKNOPLUS Sp. z o. o. 2 807,65 5 099,24 4 912,04 28,03 3 120,77 21 434,04 21 054,77 280,74 76,36 2 845,09 1946/11209<br />

19 SANGLASS SA 5 975,00 19 921,20 11 702,00 0,00 18 159,90 20 492,90 19 636,70 317,30 4 102,40 2 806,00 1951/11241<br />

20 YAWAL SA 3 084,00 26,00 56 460,00 0,00 36,00 25,00 2,00 11 629,00 10 633,00 bd 1876/10799<br />

bd – brak danych oprac. Izabela Kolimaga<br />

CIB<br />

ul. Koniczynowa 2A<br />

03-612 Warszawa<br />

�(022) 678 41 32<br />

� (022) 678 50 73<br />

cib@okna-forum.pl<br />

www.budonet.pl<br />

INNE<br />

OPRACOWANIA ANALIZ RYNKOWYCH STOLARKI BUDOWLANEJ<br />

ORAZ RAPORTÓW Z RYNKÓW ZAGRANICZNYCH

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!