Wychowanie fizyczne i sport w szkole - Senat RP

tomasz Frołowicz
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku
reFOrMA WychOWANiA FizyczNeGO i zdrOWOtNeGO,
SzANSe i zAGrOŻeNiA
Szanowni Państwo, nie przygotowałem żadnego szczegółowego omówienia tego, co się
wydarzyło na gruncie wychowania fizycznego w związku z reformą podstawy programowej.
Chciałem tylko wskazać na kilka problemów, które stoją przed nami. W świetle tego,
o czym mówił pan minister, z jednej strony istnieje ryzyko, że zaczniemy dyskutować, choć
podobnie myślimy. tak nie będzie, jeżeli uznamy, że możemy używać różnych słów do
nazywania pewnych kwestii zgodnie z pewną tradycją językową, do której jesteśmy przyzwyczajeni.
Chciałem krótko powiedzieć, jak definiuję problem, który został zapowiedziany przez
tytuł konferencji „Wychowanie fizyczne i sport w szkole”, oraz z czym mamy do czynienia
w związku z reformą wychowania fizycznego i zdrowotnego – to w związku z tematem
mojego dzisiejszego wystąpienia. Chciałem pokazać, jak czasami niespodziewane są reakcje
nauczycieli wychowania fizycznego w związku z tym, co się pojawia nowego w systemie
edukacyjnym, oraz chciałem zadać pytanie, czy stworzone szanse zostaną wykorzystywane.
Przypomnę słowa, pod którymi pewnie każdy się podpisze, że dla ucznia o wiele lepszą
sytuacją jest ta, kiedy ma do czynienia z dobrym nauczycielem, nawet gdy on dysponuje
złym programem. Dużo gorszą sytuacją dla ucznia jest ta, kiedy ma do czynienia ze złym
nauczycielem, który dysponuje dobrym programem. Stąd musimy pamiętać, że reformy
programowe nie zmieniają rzeczywistości same z siebie. Oczywiście, w związku z reformą
w puli nauczycieli coś się teraz będzie działo. to, czy szanse, które stwarza reforma, zostaną
wykorzystane, zależy do kilku czynników, pewnie także od dalszych kroków podejmowanych
przez władze oświatowe.
Jeżeli za sport będziemy brali wszystko to, co jest związane z aktywnością fizyczną, to
istnieje obawa, że nie do końca będziemy wiedzieli, o czym mówimy. Prosiłbym, żeby
chcieć zrozumieć pewną analogię, relację zachodzącą między wychowaniem fizycznym
a sportem. Jest ona podobna do tej, jaka zachodzi między edukacją artystyczną a muzyką.
to także w szkole jest obecne. ale w jakiej szkole? W szkole powszechnej, w szkole artystycznej,
czy w szkole muzycznej? Czy ta relacja między muzyką a edukacją artystyczną
jest taka sama w szkole muzycznej jak w szkole powszechnej? Chyba nie. Dzieje się tak,
ponieważ wyobrażamy sobie, że w szkole muzycznej kształcą się ci, którzy będą twórcami,
wykonawcami. Oczywiście, oni będą także bardzo dobrymi konsumentami, odbiorcami
muzyki. W szkole powszechnej kształcą się raczej odbiorcy. Oczywiście, wśród nich także
pojawią się wykonawcy, ale na niższym poziomie. Rzadko twórcy. Gdy używam słowa
sport, to w innym znaczeniu, gdy mówię w odniesieniu do szkoły sportowej, i w innym
w odniesieniu do szkoły powszechnej.
Uczniowie szkoły powszechnej to w przyszłości kibice. Oczywiście, nie jest to pole aktywności
fizycznej, bo oby ta aktywność jak najczęściej była podejmowana z inną motywacją.
Jeżeli ktoś jest w szkole powszechnej, to tylko dlatego, że mamy nadzieję, iż będzie to
osoba, która zrealizuje się jako sportowiec. W związku z tym trzeba dostrzec różnicę mię-
29