Wychowanie fizyczne i sport w szkole - Senat RP
Wychowanie fizyczne i sport w szkole - Senat RP
Wychowanie fizyczne i sport w szkole - Senat RP
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Dotąd w tradycyjnym wychowaniu fizycznym brak szerszego spojrzenia na ciało i zdrowie<br />
(poza perspektywą medyczną i <strong>sport</strong>ową), co powoduje konieczność dokształcenia<br />
nauczyciela i studenta w tym zakresie. ta sytuacja wymaga, aby prowadzone dla studentów<br />
i nauczycieli wychowania <strong>fizyczne</strong>go zajęcia z zakresu edukacji zdrowotnej (i innych<br />
pokrewnych przedmiotów) w swojej istocie nie ograniczały się do dostarczania wiedzy<br />
o ciele i zdrowiu w wymiarze biomedycznym (taka sytuacja istnieje, kiedy w dydaktyce<br />
dominują przedstawiciele zawodów medycznych lub osoby o przygotowaniu biologicznym).<br />
treści zajęć nie powinny sprowadzać się do przekazywania wiedzy o uwarunkowaniach<br />
chorób, urazów, lecz dostarczać niezbędną dla edukatora szerszą perspektywę<br />
społecznych i psychicznych determinantów zdrowia, wiedzę o zasadach promocji zdrowia,<br />
społecznych determinantach zachowań zdrowotnych człowieka – wszystko to w ujęciu<br />
siedliskowej strategii działania. Równocześnie zajęcia z zakresu humanistycznych podstaw<br />
kultury <strong>fizyczne</strong>j są nazbyt ograniczone do treści dotyczących społecznych czy kulturowych<br />
aspektów <strong>sport</strong>u czy form rekreacji <strong>fizyczne</strong>j. Poprzez środki kultury <strong>fizyczne</strong>j można<br />
uświadomić człowiekowi rozliczne związki jego ciała z otaczającym światem, wykraczając<br />
daleko poza <strong>sport</strong>ową czy medyczną sferę.<br />
Jak wyżej zaznaczono, drugi, intelektualny aspekt pracy nauczyciela wynika z potrzeby<br />
wykorzystania przez edukatora szerszej perspektywy oddziaływania wychowania <strong>fizyczne</strong>go<br />
jako czynnika powodującego wyposażenie człowieka w ważne umiejętności sprawnego<br />
działania w codziennym życiu. Nauczyciel i jego uczeń muszą dostrzec poza biologiczną<br />
i poza <strong>sport</strong>ową sferę oddziaływania procesu edukacji <strong>fizyczne</strong>j. Należy uświadomić<br />
uczniowi, że celem lekcji nie jest np. pokonanie przeszkody na sali czy w terenie, lecz<br />
pokonanie lęku, podjęcie samodzielnej decyzji, ocena ryzyka. Podobnie na lekcji wychowania<br />
<strong>fizyczne</strong>go warto porozmawiać o agresji na trybunach (niekiedy na boisku), a nie<br />
tylko o wyniku <strong>sport</strong>owym w kontekście niedzielnego meczu ligowego. to są przykłady<br />
ważnych dla kształcenia ogólnego umiejętności psychospołecznych (określanych także<br />
jako umiejętności życiowe – live skills – WHO; szerzej piszę o tym we wspomnianych wyżej<br />
monografiach z 2003 i 2006 r.), które wyjątkowo efektywnie można rozwijać poprzez<br />
proces edukacji <strong>fizyczne</strong>j.<br />
W zakresie kompetencji pedagogicznych<br />
Niezbędnym warunkiem efektywnego wdrożenia zdefiniowanej przez ustawodawcę<br />
perspektywy edukacyjnej wychowania <strong>fizyczne</strong>go jest posiadanie przez nauczyciela<br />
umiejętności wdrażania tych założeń do trybu życia człowieka (ucznia) poprzez nowocześnie<br />
zorganizowany proces dydaktyczny. Dotychczasowe kompetencje pedagogiczne<br />
nauczyciela wychowania <strong>fizyczne</strong>go muszą ulec zasadniczej reorientacji w kierunku<br />
umożliwiającym niedyrektywne oddziaływanie na osobowość uczącego się. Wymaga to<br />
zaakceptowania odmiennej filozofii wychowania, a następnie zdobycia nowych umiejętności<br />
dydaktycznych przez nauczyciela – umiejętności aktywnej pracy (komunikowania<br />
się) z uczniem. Oznacza to dla nauczyciela zasadniczą zmianę pełnionej dotąd roli wobec<br />
ucznia. Konieczne staje się zaakceptowanie bezpośredniego twórczego udziału osoby<br />
uczącej się w rozwiązywaniu zadań wyznaczonych przez warunki życia, potrzeby zdrowotne,<br />
rywalizację <strong>sport</strong>ową itp. trudno tu szczegółowo omawiać zasady interaktywnej<br />
pracy edukatora. Do zdobycia takich kompetencji zdecydowanie jednak nie wystarcza<br />
znajomość dydaktycznych procedur postępowania (technicznych sposobów organizacji<br />
aktywnej dydaktyki), lecz nauczyciel musi zaakceptować mentalnie odmienną teorię wychowania.<br />
W tym miejscu nastąpi zasadnicze zderzenie tradycji (tradycyjnej mentalności<br />
nauczyciela) z całkowicie odmienną strukturą myślenia niedyrektywnego o uczeniu się<br />
47
Change language