Wychowanie fizyczne i sport w szkole - Senat RP
Wychowanie fizyczne i sport w szkole - Senat RP
Wychowanie fizyczne i sport w szkole - Senat RP
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
chowawczych. Ustawodawca nie ogranicza się do wskazania niezbędnych z punktu widzenia<br />
biologii rozwoju przejawów sprawności ciała czy podobnie do podstawowych umiejętności<br />
<strong>sport</strong>owych, lecz formułuje treści nauczania tego przedmiotu w konwencji założeń<br />
przyjętych dla całego systemu kształcenia – a więc dostrzegając, że poprzez edukację fizyczną<br />
można „zdobyć umiejętności wykorzystywania posiadanych wiadomości podczas<br />
wykonywania zadań i rozwiązywania problemów; kształtować u uczniów postawy warunkujące<br />
sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie” (fragment<br />
zdefiniowanych w programie ogólnych celów kształcenia). W ślad za tą deklaracją pojawiają<br />
się bardzo konkretne wymogi w zakresie postaw, umiejętności i sprawności działania<br />
niezbędnych do samodzielnego poruszania się człowieka w świecie wolnych wyborów.<br />
W obrębie obowiązujących treści nauczania pojawiają się następujące sformułowania<br />
nie tylko określające bardzo ważne prozdrowotne i ogólnokształcące kompetencje ucznia,<br />
ale przede wszystkim dostrzegające konieczność jego aktywnej, samodzielnej pracy. Warto<br />
prześledzić kilka typowych zapisów (na przykładzie iii etapu): „(uczeń) wykonuje wybrany<br />
przez siebie… (np. zestaw prób), ocenia poziom własnej… (np. aktywności <strong>fizyczne</strong>j),<br />
wyjaśnia… (czym jest zdrowie, wsparcie społeczne), wymienia… (przyczyny wypadków,<br />
korzyści dla zdrowia aktywności <strong>fizyczne</strong>j), omawia… (sposoby redukowania stresu, skutki<br />
palenia tytoniu), przeprowadza… (samodzielnie rozgrzewkę), opracowuje i demonstruje<br />
ćwiczenia…, opracowuje rozkład dnia, planuje i wykonuje… (np. prosty układ gimnastyczny),<br />
pełni rolę organizatora…, wymienia przyczyny otyłości…, wyjaśnia, na czym<br />
polega i od czego zależy dokonywanie wyborów korzystnych dla zdrowia, identyfikuje<br />
swoje mocne strony – planuje sposoby ich rozwoju…”. Pojawiły się również bardziej ogólne<br />
sformułowania – wymogi wychowawcze dotąd niedefiniowane w programach wychowania<br />
<strong>fizyczne</strong>go: „(uczeń) wyjaśnia, co oznacza zachowanie asertywne; omawia konstruktywne<br />
sposoby radzenia sobie z negatywnymi emocjami; omawia znaczenie dla zdrowia<br />
dobrych relacji z innymi ludźmi, wyjaśnia, w jaki sposób może dawać i otrzymywać różnego<br />
rodzaju wsparcie społeczne; omawia konstruktywne, optymistyczne sposoby wyjaśniania<br />
trudnych zdarzeń i przeformułowania myśli negatywnych na pozytywne; wyjaśnia,<br />
na czym polega praca nad sobą dla zwiększenia wiary w siebie, poczucia własnej wartości<br />
i umiejętności podejmowania decyzji; wyjaśnia, na czym polega konstruktywne przekazywanie<br />
i odbieranie pozytywnych i negatywnych informacji zwrotnych oraz radzenie sobie<br />
z krytyką”. W iii i iV etapie nauczania wręcz brak stwierdzeń odnoszących się do nauczania<br />
techniki ruchu, mechanicznego kształtowania sprawności <strong>sport</strong>owej. Jedynie w i i ii<br />
etapie nauczania, oprócz podobnej jak wyżej retoryki, wymienia się niezbędne (podstawowe,<br />
bazowe) umiejętności ruchowe.<br />
ten zbiór kompetencji ucznia można traktować deklaratywnie, ale można też zastanowić<br />
się, czy tradycyjny sposób myślenia i styl pracy nauczyciela przystaje do tych założeń.<br />
taka koncepcja programu edukacji <strong>fizyczne</strong>j ma charakter rewolucyjny w porównaniu<br />
z wcześniejszymi ujęciami z kilku powodów.<br />
Po pierwsze, następuje bardzo konkretne wyróżnienie treści prozdrowotnych, dotąd<br />
występujących ogólnikowo w programach wychowania <strong>fizyczne</strong>go, w postaci jednoznacznie<br />
zdefiniowanych wymogów w zakresie oczekiwanych postaw i umiejętności ucznia jako<br />
efektu procesu edukacyjnego (patrz wyżej cytowane zapisy z rozporządzenia). Obecnie<br />
nie wystarczy dotychczasowe przekonanie nauczyciela, że proces wychowania <strong>fizyczne</strong>go<br />
z natury rzeczy niesie za sobą treści prozdrowotne. Wyróżniono w programie bardzo<br />
konkretne umiejętności psychospołeczne służące tworzeniu aktywnej postawy wobec ciała<br />
i zdrowia. Ponadto nauczyciel wychowania <strong>fizyczne</strong>go ma podejmować tematykę z zakresu<br />
zagadnień, o których posiada nie tylko ograniczoną wiedzę (np. w zakresie społecznych<br />
45
Change language