chương 1 – tổng quan tài liệu - Trang chủ - Trường Đại học Khoa ...

Nguyễn Thành Tiến Luận văn thạc sỹ
Tuy vậy, phương pháp này không phù hợp với điều kiện Việt Nam hiện nay do các
thiết bị cao áp rất đắt tiền.
1.3.3.2. Xúc tác
Phản ứng transeste hóa thường sử dụng các loại xúc tác acid, baz, enzim, xúc tác
rắn và cả một số baz hữu cơ.
Xúc tác acid: Thường sử dụng các acid Bronsted như H2SO4, HCl [42] và
sulfonic (acid p-toluensulfonic) [5]. Cơ chế phản ứng được biểu diễn như sau [61]:
R'
R'
o
OH
OR''
+ + O
OR"
R"= OCOR'
OCOR'
Hình 1.5 – Cơ chế phản ứng transeste hóa xúc tác acid
Sự kết hợp proton với nhóm carbonil của este dẫn tới sự hình thành carbocation,
sau đó tác nhân thân hạch là alcol tấn công vào carbocation này sinh ra hợp chất
trung gian tứ diện, loại glycerin để hình thành este mới và tái sinh xúc tác H + .
Theo cơ chế này, những acid carboxylic có thể được tạo thành bởi phản ứng của
carbocation với sự hiện diện của nước trong hỗn hợp phản ứng. Vì vậy nên thực
hiện phản ứng transeste hóa xúc tác acid mà không có nước để tránh sự tạo thành
acid carboxylic, làm giảm hiệu suất phản ứng.
H
R
R'
:Glycerid
+ OH
R'
Phản ứng transeste hóa xúc tác acid cho độ chuyển hóa các alkyl este cao. Tuy
nhiên, phản ứng diễn ra chậm, thời gian phản ứng là hơn 3 giờ để đạt tới độ chuyển
hóa hoàn toàn. Phản ứng chọn lọc, đòi hỏi nhiệt độ cao trên 100 o C [7]. Ngoài ra,
36
OR"
OH
+ O
H
R'
OH
R
OR"
R: nhóm alkil của alcol
R’: nhóm hidrocacbon
của acid béo
+
- H + /R"OH
OR"
O
R' OR