Pro Lusatia - Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego - Uniwersytet ...

czynnik subiektywny – jednoznacznej odpowiedzi. Kwestie te
przedstawiają się jak następuje. Po pierwsze: dlaczego, jeśli zdecydowano
się na translację oraz opublikowanie któregoś z tekstów S.
Lema, nie został wytypowany oraz przetłumaczony jakiekolwiek
inny tekst (resp. fragment większego utworu) z jego dorobku? Po
drugie: nawet jeśli rozstrzygnięto selekcję na korzyść jednego z
opowiadań ze zbioru Bajki robotów, czemu wybrano właśnie Trzech
elektrycerzy, czyli opowiadanie, które w języku górnołużyckim było
już dostępne, a nie jakiekolwiek inny utwór z tego tomu? Po trzecie
wreszcie: jeżeli już wytypowano właśnie to konkretne opowiadanie,
czemu nie przetłumaczono go na język dolnołużycki, który w
zakresie przekładowej literatury fantastycznonaukowej nie posiadał
zbyt wysokiej liczby przekładów (dokładniej był w posiadaniu
jednego)? Ponieważ nie jestem w stanie precyzyjnie, a zwłaszcza
jednoznacznie, określić przyczyn zaistniałej – niekorzystnej – sytuacji,
próby odpowiedzi na rzeczone trzy pytania ująć muszę w
postać zdań pytajnych. Czy przyczyną owej repetycji był brak rozeznania
(i tłumacza, i redaktorów dziennika) w już istniejących
przekładach utworów S. Lema? Czy może wcześniejsza translacja
Trzech elektrycerzy na górnołużycki okazała się dla tłumacza niewystarczająca
pod względem artystycznym? A może właściwej
odpowiedzi dostarcza ten oto prozaiczny fakt, iż bajka o trzech
potencjalnych zdobywcach planety Krionidów stanowi pierwsze
opowiadanie z tomu? Na postawione pytania trudno jednak dziś
będzie znaleźć odpowiedź prawdziwą. 13
Przekład ten, tj. autorstwa E. Wornarja, został ponownie przedrukowany
z niewielkimi tylko korektami językowymi w drugim
numerze almanachu literackiego Wuhladko (Lem 2001b). Ów periodyk,
założony w r. 2000 oraz redagowany przez znaną serbołużycką
literatkę R. Domašcynę, służyć miał zasadniczo prezentacji
przyczynków z literatur innonarodowościowych. Literatura
13 Rzecz jasna możliwy jest jeszcze jeden aspekt: oto Trzej elektrycerze stanowią
najlepsze opowiadanie z całego zbioru, na głowę bijąc teksty pozostałe. Zda się
jednak, iż akurat w przypadku Bajek robotów trudno mówić o jednoznacznej dominacji
jednego tekstu, poziom artystyczny tomu charakteryzuje się względną
stabilnością w tym zakresie, zaś pod względem stopnia trudności językowej są
pozostałe opowiadania zapewne nie mniej pociągające dla tłumaczy.
Tom 6
- 23 -