download pdf

48 spacerem po...walking around...49Bonaparte. Luckily, the number of soldiers marching throughthe square made him abandon his plan.niany, lecz murowany. Nie rozmija si´ to z historià. W tym miejscubowiem od IX w. sta∏o s∏owiaƒskie grodzisko. By∏o ono pot´˝ne,o czym Êwiadczà wa∏y ziemne, z których wyrastajà muryobronne. I niezwykle malowniczo po∏o˝one, co z kolei najlepiejwidaç z samych wa∏ów. Dawna fosa i starorzecze Paklicy wkomponowa∏ysi´ w uk∏ad pa∏acowego parku. Spomi´dzy jego drzewprzebija sylwetka karczmy dworskiej (XVIII w.) i szlacheckiegodworku (XVIII w.), w którym niegdyÊ urz´dowa∏ starosta, a dziÊmuzeum. Zobaczymy tam przedmioty odkopane podczas badaƒarcheologicznych na terenie zamku. Sà te˝ zdj´cia przedwojennegomiasta, które przypadkowo odkryto w skrytce w Êcianie ratusza.Jednak prawdziwà dumà muzeum jest najwi´ksza w Polscekolekcja portretów trumiennych. Malowane na blachach wizerunkinobliwych polskich i niemieckich szlachciców z XVII i XVIII w.objecha∏y juz praktycznie ca∏à Europ´. W czasie, kiedy powstawa∏y,miasto utraci∏o ju˝ swe militarne znaczenia, ale ros∏o na europejskiegopotentata w handlu suknem. Tkaniny z Mi´dzyrzeczaznajdowa∏y nabywców nawet w Chinach. Zaledwie kilka minutspaceru dzieli muzeum od ratusza wznoszàcego si´ po Êrodku rynku.W 1806 r. przyczajony w jednym z jego okien poborca podatkowyo ma∏y w∏os nie zmieni∏ biegu historii. Na celowniku znajdowa∏si´ bowiem… Napoleon Bonaparte. Liczba paradujàcego narynku wojska sprawi∏a jednak, ˝e zaniecha∏ swojego zamiaru.Ratusz, Mi´dzyrzecz / Municipality Hall, Mi´dzyrzeczthe castle took on a rather unusual look. At first sight it remindsa typical Slavic grad, a wooden fortified settlement, only it ismade of stone, not wood. Some perceive it a kind of historicalcontinuity – the place had been developed with a Slavic settlementin the 9th c. The town must have been very big, judgingby the rings of earth surrounding it, on which the defensivewalls of the castle were built. It was also beautifully located, witha wonderful view over the surroundings. The former moat andthe old river bed of Paklica have been incorporated into thepark surrounding the palace. In the park you will find an 18th c.inn and a manor house, now a museum. The museum collectionincludes object found within the castle during archaeologicalexcavations. But the museum’s greatest pride is the largestcollection of coffin portraits in Poland. The portraits of Polishand German noblemen from the 12th and 13th c. have beenpresented in many European countries. During those centuriesthe city had already lost its military importance, but was becominga European magnate in cloth trade. Fabrics fromMiędzyrzecze were bought by traders from as far as China.After just a few minutes walk from the museum you get to thetown hall situated in the middle of the market square. In 1806a tax collector skulking in one of its windows could havechanged the course of history – he drew a bead on... Napoleonfot.: D. Olendzkafot.: D. OlendzkaRynek, Miedzyrzecz / Market Square, Mi´dzyrzeczBUNKRY >> Mi´dzyrzecz w nazwie ma równie˝ Mi´dzyrzeckiRejon Umocniony (MRU), czyli linia obronna zbudowana w latach30. ubieg∏ego wieku przez Niemców. Na blisko 80 km pasiewzniesiono ˝elbetowe bunkry, mosty, jazy, magazyny, schrony…W Europie ich pot´ga mo˝e byç porównana jedynie z Linià Maginota.MRU mia∏o stanowiç przeszkod´ nie do przebycia dla ArmiiCzerwonej w drodze na Berlin. Trudno pojàç, ˝e ca∏y ten wysi∏ekposzed∏ na marne. Armia Radziecka przesz∏a przez MRU, naweto tym nie wiedzàc… DziÊ pozosta∏oÊci po fortyfikacjach, niektórezniszczone, niektóre w dobrym stanie, bez trudu napotkamyw lasach, przy drogach, nad jeziorami. Poszczególne obiektypo∏àczone sà systemem podziemnych tuneli. Nieznany jest ichdok∏adny plan. Ich tajemnice skrywa woda, która wp∏ywa niewiadomo skàd i wycieka nie wiadomo jak. Trudno przebiç si´ te˝przez zamurowane albo wysadzone fragmenty. MRU uchyla jednakturystom ràbek swej tajemnicy. Wystarczy stawiç si´ w Pniewie,gdzie znajduje si´ wejÊcie do udost´pnionego dla zwiedzajàcychodcinka umocnieƒ. Podziemna wyprawa mo˝e trwaç godzin´,ale te˝ i ca∏y dzieƒ! Ka˝de zejÊcie odbywa si´ z przewodnikiem.Przy okazji w kantynie przy muzeum mo˝na kupiç niedrogomundur z demobilu. Wbrew pozorom mo˝e si´ przydaç –podczas organizowanych w okolicy rekonstrukcji militarnych!BUNKERS >> Międzyrzecze can be also found in the name ofMiędzyrzecki Fortified Region (MRU), a defensive line built byGermans in 1930s. The strip of land of nearly 80 km was developedwith bunkers, bridges, weirs, warehouses... In Europe itcan only be compared with the Maginot Line. The MRU wassupposed to stop the Red Army’s march on Berlin. It is hard tounderstand how all this effort was wasted – the Red Armymarched past the line not even knowing it. Today, many of thefortifications can be found in the forests and by the lakesaround Międzyrzecze. The buldings are connected via a systemof underground tunnels. The detailed plan of the tunnels is yetunknown. The survey is being hampered by water which coversparts of the tunnels, and the fact that some of them have beenblown up. In Pniewo you can enter misterious MRU corridors.A guided underground excursion can take from one hour up toa whole day. In the shop near the museum enthusiasts of battlereenactments can buy Polish uniforms.Mi´dzyrzecki Rejon Umocniony, Pniewo / Mi´dzyrzecki Fortified Region, Pniewo