wantrouw<strong>en</strong><strong>en</strong> het zorgkantoor te verantwoord<strong>en</strong> hoe hij hetbudget heeft besteed. Elke maand moet hij weerformulier<strong>en</strong> invull<strong>en</strong> met de precieze ur<strong>en</strong> zorg diehij heeft ingekocht <strong>en</strong> deze lat<strong>en</strong> ondertek<strong>en</strong><strong>en</strong> doorzijn zorgverl<strong>en</strong>ers. Daarnaast krijgt hij zo nu <strong>en</strong> dane<strong>en</strong> int<strong>en</strong>sieve controle omdat hij in e<strong>en</strong> steekproef isbeland. Waarom kan dit niet e<strong>en</strong>voudiger? Er is toch alvastgesteld dat hij recht heeft op e<strong>en</strong> aantal ur<strong>en</strong> zorgper maand? De geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong> het zorgkantoor hoev<strong>en</strong>echt niet bang te zijn dat Wim van zijn budget e<strong>en</strong>flatscre<strong>en</strong> gaat kop<strong>en</strong>, want zonder zijn zorgverl<strong>en</strong>erskan hij niet naar zijn werk, de kinder<strong>en</strong> naar schoolbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> of langs de lijn naar het voetbal kijk<strong>en</strong>.Gewantrouwd word<strong>en</strong> is zware belastingIk k<strong>en</strong> meer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> als Wim <strong>en</strong> allemaal hebb<strong>en</strong> zee<strong>en</strong> ander verhaal. De één is moeder van e<strong>en</strong> kind, dieondanks de handicap van haar kind, e<strong>en</strong> gewoon gezinslev<strong>en</strong>wil. E<strong>en</strong> ander is op leeftijd <strong>en</strong> wil niet naar e<strong>en</strong>verzorgingshuis, maar oud word<strong>en</strong> in zijn vertrouwdehuis. Verschill<strong>en</strong>de verhal<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>,maar twee ding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> ze geme<strong>en</strong>: ze hebb<strong>en</strong> níetvoor hun handicap gekoz<strong>en</strong> én ze will<strong>en</strong> de zorg die z<strong>en</strong>odig hebb<strong>en</strong> zelf regel<strong>en</strong> zodat deze aansluit bij huneig<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>. Verder zijn het gewone m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, zoals u <strong>en</strong> ik.Toch wordt met deze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> anders omgegaan. Doordatzij hebb<strong>en</strong> gekoz<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> pgb word<strong>en</strong> zij regelmatiggeconfronteerd met wantrouw<strong>en</strong>, word<strong>en</strong> ze bij voorbaatverdacht van misbruik. Door bijvoorbeeld de indicatiesteller,door geme<strong>en</strong>teambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong>. Dat klinkt misschi<strong>en</strong>hard, maar veel budgetregeling<strong>en</strong> lijk<strong>en</strong> gebaseerd te zijnop wantrouw<strong>en</strong>. Uit onderzoek van het Julius C<strong>en</strong>trumblijkt bijvoorbeeld dat budgethouders bij herindicatieveel str<strong>en</strong>ger word<strong>en</strong> bekek<strong>en</strong> dan m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die de zorg innatura ontvang<strong>en</strong>.Daarnaast word<strong>en</strong> budgethouders bij e<strong>en</strong> groot aantalgeme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met heel veel regels geconfronteerd hoeze het geld dat ze krijg<strong>en</strong>, moet<strong>en</strong> verantwoord<strong>en</strong>.Bij de <strong>en</strong>e geme<strong>en</strong>te moet de verantwoording tot ophet laatste dubbeltje klopp<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> andere geme<strong>en</strong>tevraagt elke vier wek<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> verantwoording terwijlWim bijvoorbeeld, zijn zorgverl<strong>en</strong>ers elke maandloon uitbetaalt. Weer e<strong>en</strong> andere geme<strong>en</strong>te vraagt ome<strong>en</strong> verantwoording die precies klopt met het aantalgeïndiceerde ur<strong>en</strong> terwijl ze maar € 12 per uur budgetgeeft voor bijvoorbeeld huishoudelijke hulp terwijl diehulp <strong>en</strong>kele euro’s per uur duurder is.Dat zijn allemaal flinke administratieve last<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong>budgethouder. Maar wat het vooral zwaar maakt is debeleving van deze administratieve last. Budgethoudersvoel<strong>en</strong> het wantrouw<strong>en</strong>. Daarom mak<strong>en</strong> ze zich veelzorg<strong>en</strong> of ze wel word<strong>en</strong> geloofd, of ze de geme<strong>en</strong>tewel kunn<strong>en</strong> overtuig<strong>en</strong> dat ze hun budget goed bested<strong>en</strong>.<strong>Per</strong> <strong>Saldo</strong>, de ver<strong>en</strong>iging van budgethouders, krijgthierover veel telefoontjes.Red<strong>en</strong> voor wantrouw<strong>en</strong> ontbreektWantrouw<strong>en</strong> dus. Alle<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> wij bij <strong>Per</strong> <strong>Saldo</strong> nietbed<strong>en</strong>k<strong>en</strong> waarop dit wantrouw<strong>en</strong> is gebaseerd. Onzeled<strong>en</strong> bell<strong>en</strong> liever drie keer met de vraag of ze bepaaldedi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> nu wel of niet mog<strong>en</strong> inkop<strong>en</strong> met hunpgb, dan dat zij zomaar iets ondernem<strong>en</strong>. Daarnaastblijkt uit onderzoek van de Nederlandse Zorgautoriteitdat in 2007 slechts 89 pgb-dossiers voor zorg uit deAWBZ werd<strong>en</strong> aangemeld bij fraudecoördinator<strong>en</strong>. Bij18 budgethouders werd misbruik vastgesteld; dat is0,023 proc<strong>en</strong>t van alle budgethouders. Natuurlijk, elkfraudegeval is er e<strong>en</strong> te veel, maar 0,023 proc<strong>en</strong>t vande gevall<strong>en</strong>, dat is verschrikkelijk weinig.Vertrouw<strong>en</strong> moet je gegev<strong>en</strong> word<strong>en</strong>Gelukkig kan het ook anders. In Brabant heeft e<strong>en</strong>geme<strong>en</strong>te haar pgb-regeling gebaseerd op vertrouw<strong>en</strong>.Deze geme<strong>en</strong>te besloot onder e<strong>en</strong>bepaald bedrag ge<strong>en</strong> verantwoordingin de regeling op te nem<strong>en</strong>. Degeme<strong>en</strong>te gaat er vanuit dat als deindicatie goed is gesteld, het budgetprecies g<strong>en</strong>oeg is voor de zorgdie nodig is. De indicatie wordtdoor de geme<strong>en</strong>te zelf gedaan <strong>en</strong>niet door e<strong>en</strong> instantie. De ervaring daar leert dat verantwoordingook niet nodig is. Deze geme<strong>en</strong>te constateerd<strong>en</strong>a onderzoek zelfs e<strong>en</strong> mooie bijkomstigheid:de kost<strong>en</strong> van controle zoud<strong>en</strong> dermate hoog zijn, datdie de uitgav<strong>en</strong> van die sporadische fraudegevall<strong>en</strong> veroverschrijd<strong>en</strong>.Deze geme<strong>en</strong>te steekt de pgb-regeling positief in.Ze kijkt bij de indicatie goed naar wat de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>nodig hebb<strong>en</strong>: maatwerk. En ze faciliteert de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>in wat zij nodig hebb<strong>en</strong>. Ev<strong>en</strong>tueel kan ervoor word<strong>en</strong>gekoz<strong>en</strong> om steekproefsgewijs te controler<strong>en</strong>.Budgethouders will<strong>en</strong> namelijk ook graag het uitgegev<strong>en</strong>geld verantwoord<strong>en</strong>. Vooral omdat zij word<strong>en</strong>geconfronteerd met de buit<strong>en</strong>wereld, die alle<strong>en</strong> maarziet dat budgethouders e<strong>en</strong> flink bedrag krijg<strong>en</strong>. Maardie buit<strong>en</strong>wereld ziet niet dat dat geld gewoon nodigis. E<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te k<strong>en</strong>t wel de precieze situatie vanbudgethouders. Dan is wantrouw<strong>en</strong> niet op zijn plaats.Vertrouw<strong>en</strong> kun je niet afdwing<strong>en</strong>, vertrouw<strong>en</strong> kanje alle<strong>en</strong> maar gegev<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. En Wim verdi<strong>en</strong>t het.Gelukkig ziet deze geme<strong>en</strong>te dat in.
onze led<strong>en</strong>Langste lidAnneke LithLith heeft lidnummer 101. Het nummer van heteerste lid van <strong>Per</strong> <strong>Saldo</strong>. Ze doet haar naam zoextra eer aan. Al 15 jaar is ze overtuigd budget houder.Haar hele 82-jarige lev<strong>en</strong> lang wilde ze eig<strong>en</strong> baas zijn,“tuurlijk”. Vanwege e<strong>en</strong> spierziekte had ze van kinds afaan haar beperking<strong>en</strong>. Ze kon bijvoorbeeld niet lop<strong>en</strong><strong>en</strong> ze spreekt moeilijk. Daar liet ze zich niet door weerhoud<strong>en</strong>.Anneke trok er altijd op uit, tot voor kort ookalle<strong>en</strong> in haar rolstoel. De laatste jar<strong>en</strong> gaat dat nietmeer. Ze is overal in geïnteresseerd – “behalve in sport”- houdt van muziek, de natuur, van lez<strong>en</strong>. Ze ging altijdal graag naar het theater: zag vroeger nog het cabaretvan Wim Sonneveld <strong>en</strong> Wim Kan. Wat won<strong>en</strong> betreftheeft Anneke e<strong>en</strong> opmerkelijk verhaal. To<strong>en</strong> ze 31 jaarwas, moest haar moeder naar het bejaard<strong>en</strong>huis.Anneke ging mee, er zat niets anders op. Dat deed zevoor haar moeder. Als jonge vrouw woonde ze daarelf jaar. Twee jaar na het overlijd<strong>en</strong> van haar moederkreeg ze e<strong>en</strong> plek in e<strong>en</strong> woonvorm in D<strong>en</strong> Bosch. Daarwas ze slechts gedeeltelijk eig<strong>en</strong> baas. Dus greep zehaar kans <strong>to<strong>en</strong></strong> er e<strong>en</strong> Fokuswoning in Tilburg beschikbaarkwam. Hier woont ze nu al sinds 1985. Verzorgingkrijgt ze van Fokus. Huishoudelijk hulp regelt ze zelfmet haar pgb. Haar hulp Nelly doet “alles”. Poets<strong>en</strong>,boodschapp<strong>en</strong> do<strong>en</strong>, strijk<strong>en</strong>, wass<strong>en</strong> <strong>en</strong> et<strong>en</strong> kok<strong>en</strong>.Anneke bepaalt zelf wat ze eet, daar is ze heel stelligin. “Ik wil zelf bepal<strong>en</strong> hoe <strong>en</strong> wat, net zoals iedere<strong>en</strong>.De laatste twee jaar merk ik wel dat ik ouder word. Hetlez<strong>en</strong> gaat moeizamer, maar vervel<strong>en</strong> doe ik me nooit.”Ze laat ons haar woning zi<strong>en</strong> <strong>en</strong> we bewonder<strong>en</strong> haarverzameling<strong>en</strong> zand, schelp<strong>en</strong> <strong>en</strong> st<strong>en</strong><strong>en</strong>, afkomstig uitalle hoek<strong>en</strong> van de wereld. Nadat Nelly binn<strong>en</strong> komtvall<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> nieuw kuss<strong>en</strong> <strong>en</strong> de leverancier van e<strong>en</strong>nieuwe matras zich heeft aangekondigd, wordt het tijdte vertrekk<strong>en</strong>, in de wet<strong>en</strong>schap dat Anneke van plan isnog heel lang van haar zelfstandigheid te g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong>.