obrazovanja odraslih

TRAJANJE OBUKE/ŠKOLOVANJA
Trajanje kurseva stranih jezika jako varira od ponuñača do ponuñača. U prosjeku oni traju 3,5 mjeseca i imaju od
prosječan fond od 50 do 60 časova. Broj časova i dužina trajanja ovise od toga koji je strani jezik u pitanju, kao i nivoa ili
modula o kojem se radi. Najduže traje kurs engleskog jezika u Babylon Language School (osam mjeseci), a najkraće kurs
engleskog jezika u Keiko learning center (jedan mjesec). Kursevi se uglavnom organizuju dva puta sedmično. Kada je u
pitanju informatička obuka, situacija je slična kao i kod kurseva stranih jezika. Naime, dužina trajanja se razlikuje od
ponuñača do ponuñača i u ovisnosti od programa koji se nude i nivoa njihove težine. U prosjeku oni traju 2,5 mjeseca, sa
prosječnim fondom od 50 do 60 časova. Izdvaja se Algebra koja ima znatno veći fond časova za svaku obuku koju nudi (u
prosjeku oko 130) i intenzivniji raspored (radi se svaki dan). Najmanji broj časova ima Recro-net. Obuka traje 24 časa, po
tri časa tokom osam dana (8x3) ili po četiri časa tokom šest dana (6x4).
Specifične obuke traju različito. Obuke za zaštitara traju sedam (7) dana 71 , kozmetička obuka traje maksimalno 13 dana,
računovodstvena obuka traje oko 4,5 mjeseca (fond od 35 časova), kurs daktilografije traje mjesec i pol (fond od 30
časova), frizerska obuka traje devet mjeseci (po četiri časa dnevno, od čega je 80% praktičnog rada), kurs šivanja traje od
tri do šest mjeseci, obuke iz poljoprivrede i servisnih usluga traju oko dva mjeseca (fond od 22 časa). Obuka za
CAD/CAM tehnolog programera traje 130 časova, a za CNC tehničara 90 časova. Obuka u auto-školama za “B” kategoriju
ima fond od 20 časova teorije i 35 časova praktičnog rada. 72
CIJENA USLUGA
Cijene obuka iz stranih jezika takoñer variraju i kreću se od 150 KM do 445 KM za kompletan kurs. Osnovni kursevi
informatike, te ECDL škola računara koštaju od 90 KM do 600 KM. Specijalistički i napredni kursevi informatike su znatno
skuplji i koštaju od 1.340 do 4.000 KM.
Specifične obuke imaju sljedeće cijene: obuka za zaštitare košta 250 KM, obuka za frizere 585 KM mjesečno (kako ova
obuka traje devet mjeseci, njena ukupna cijena iznosi 5.265 KM), škola špedicije košta 950 KM, osnovnoškolsko
certificiranje u CIVITAS-u košta 100 KM, a srednjoškolsko 150 KM, kurs šivanja košta od 200 do 600 KM, a obuka iz
računovodstva od 1.000 do 1.200 KM. Cijena obuke za vozački ispit koja uključuje ljekarsko uvjerenje, teorijsku i praktičnu
nastavu, polaganje prve pomoći, teorijskog i praktičnog dijela iznosi oko 1.100 KM.
Obuke Centra za prekvalifikaciju i stručno usavršavanje, Kulturnog centra Kralj Fahd, Žene za žene International, te neke
obuke Vanjsko-trgovinske komore FBiH su besplatne za krajnje korisnike.
Većina ponuñača nudi različite pogodnosti kandidatima koji upisuju njihove obuke. Radi se o plaćanju na nekoliko
rata, popustima za studente, članove iste porodice, nezaposlene osobe. Neki ponuñači su nastavu organizovali u module
kako bi njihovim polaznicima otplaćivanje bilo lakše. Osim toga navode da je čest slučaj subvencioniranja od strane SZZ
KS ili Federalnog ZZZ, te kompanija u kojima
polaznici rade. Npr. obuka računovodstva u
Bošnjaškoj ustanovi AN-NUR košta 175 KM, a
ukoliko se osobi koja se nalazi na evidenciji
ZZZ odobri subvencioniranje od strane ZZZ,
iznos koji polaznik treba doplatiti je 24 KM.
„Možeš platiti na rate. I možeš čitav mjesec od 1. oktobra do 31.
oktobra to da platiš, samo da ne pređe u naredni mjesec.“ (žena,
VSS, 28 godina, godinu dana na evidenciji ZZZ, u Palama)
Postoje i ponuñači koji su naglasili da ne odobravaju plaćanje iz dijelova ili na rate. To su kozmetički salon La Hea i
CIVITAS.
71 Fond časova obuke za zaštitare je sljedeći: 48 časova fizička zaštita, 14 časova nošenja oružja, 36 časova praktične i 28 časova
upotreba tehnike.
72 Dužina trajanja ostalih kategorija u Auto školi Nišići, Istočno Sarajevo je sljedeća: kategorija C1 - 10 časova teorije i 10 časova
praktično; kategorija C - 5 časova vožnje; kategorija Ce - 5 časova vožnje; kategorija D - 5 časova teorije i 10 časova vožnje.
53