J.E.R.M MARCUS ARCHITECT AvB TRAMBAAN 3 BOVEN-LEEUWEN

Toelichting Maart 2010
Verbouwing voormailge bar-dancing “De Stoep’ tot bedrijfswoning t.b.v. Hotel Moeke Mooren met 2 vakantie-studio’s te Appeltern
Het voorliggende boekwerk doet in de eerste plaats verslag van het in kaart brengen van het bestaande gebouw. Middels inmetingen, fotografie en tekeningen van zowel het oorspronkelijke gebouw als van de verbouwing
van de huidige bestemming is getracht een goed beeld te geven van de toestand van het bestaande gebouw. Na digitalisering van deze gegevens is er een ontwerp gemaakt voor herbestemming van dit gebouw.
Dit gebouw is oorspronkelijk gebouwd in 1914, als stoomgemaal genaamd Blauwe Sluis. Volgens het boek “In de ban van Maas en Waal diende het gemaal, voorzien van centrifugaalpomp, tesamen met het gemaal aan
de Rijkse Sluis voor de afwatering van de Oude Wetering. Klaarblijkelijk heeft het gemaal nooit optimaal gefunctioneert, het af te voeren water zocht eerder zijn weg naar de Rijkse Sluis richting Alphen. Zodoende moet
het gemaal al in de jaren 1960, maar ook vanwege de komst van dieselgemalen als het gemaal Bloemers naast de Tuut, zijn functie zijn verloren.
Nadat het pand jarenlang in verval raakte, heeft de vader van mijn opdrachtgeefster dit pand aangekocht. In de jaren 1970 heeft hij dit verbouwd tot bar-dancing “De Stoep”. Tot begin jaren 2000 is “De Stoep” als uitgaansgelegenheid
een begrip geweest in het Land van Maas en Waal en daarbuiten. Nu wil de eigenaar het omzetten naar een bedrijfswoning t.b.v. Hotel Moeke Mooren met 2 vakantie-studio’s.
De insteek van het voorliggende ontwerp t.b.v. deze bestemmingswijziging is eigenlijk heel eenvoudig. Respecteer wat goed en oorspronkelijk is, verwijder of vervang alles wat slecht en overbodig is geworden en geef
nieuwe elementen eigentijds vorm met respect voor het originele. In de plattegronden is te zien wat oorspronkelijk is (grijze arcering) en wat later in de jaren 1970 is bijgebouwd (zwarte arcering). In de nieuwe toestand
zijn nieuw toegevoegde elementen ook zwart gearceerd.
Daarnaast is te constateren dat alles wat steenachtig is, de tand des tijds redelijk tot goed heeft doorstaan.
V.w.b. de kapconstructies kan gesteld worden dat de oude spanten wel wat geleden hebben, maar van een dusdanig waardevolle en mooie uitvoering zijn dat ze gehandhaafd danwel hersteld moeten worden voor zover
mogelijk. Het originele dakbeschot is deels verrot, maar zal zoveel als mogelijk worden hergebruikt en geïsoleerd. Daarbij zal de detaillering van goot en overstek zoveel als mogelijk worden hersteld volgens het originele
detail (zie Originele Tekeningen Stoomgemaal Blauwe Sluis). Ook zullen de pannen worden hergebruikt.
De kap op het nieuwe gedeelte is slecht, anders geconstrueerd en bekleed met andere pannen. Door deze kap weg te halen ontstaat niet alleen ruimte voor een groot dakterras, ook zal de oorspronkelijke vorm van het
gebouw weer beter leesbaar worden. Daarnaast willen we deze hoek van het gebouw bekleden met zwarte, houten delen waardoor de leesbaarheid van de oorspronkelijke vorm nog eens onderstreept wordt. Ook is
deze keuze gemaakt om te reageren op de landelijke ligging van het gebouw gezien vanaf de Sluissewal of het weiland.
De behandeling van deze massa kent zijn eigen compositie, welke zich losmaakt van het strenge ritme van het oorspronkelijke gebouw. De daarin gelegen ruimten profiteren ieder afzonderlijk van het mooie uitzicht langs
de wetering, terwijl de openingen langs de Sluissewal in dit gedeelte om privacy-redenen vele geslotener zijn gehouden. Dit in tegenstelling tot de grote openingen in de woonkamer en TV-kamer. Deze zijn gemaatvoerd
op oorspronkelijke breedte en ritme, in de hoogte voorzien ze de ruimten van meer daglicht. De kozijnen zullen ingetogen worden geplaatst diep in de negge. Om dit ritme niet plat te slaan, komt een gedeelte van één
deze openingen als een verglaasde erker naar voren. Op deze manier kan men vanuit de woning het uitzicht links en rechts ook beleven. De erkers zullen boven en onder geconstrueerd en beëindigd worden middels
een thermisch verzinkt stalen U-profiel.
Het betongrijze fundament met zijn markante elementen als de balken over het water (zie foto) vormt de basis voor het contrast van het zwart (links) en wit (rechts). Indien nodig zal dit fundament gerestaureerd worden,
maar in eerste instantie lijkt het niet nodig hier iets aan te doen.
Aan de voorzijde wordt het entree-portaal geheel verwijderd. Het is niet oorspronkelijk en in slechte staat. Ook de ruimte voor de koeling, onder het bordes zal verwijderd worden. Hierdoor komt het oorspronkelijke gebouw
weer meer in het zicht en ontstaat er ruimte voor een secundaire entree van de woning t.o.v. de dijk en een verlaagd terras omsloten door de originele muren/keerwanden.
De wijzigingen in de voorgevelopeningen t.g.v. de verbouwing uit de jaren 1970 blijven zoals ze zijn, de huidige kozijnen worden vervangen, voorzien van glasdeuren en dieper in de negge gezet, om meer expressie te
geven aan de robuustheid van het pand. Op deze manier blijven de twee levens van dit gebouw leesbaar. De flauw hellende trap naar het nieuwe bordes vormt de officiële entree naar de woning. Het bordes zal in staal
(thermisch verzinkt) worden uitgevoerd bekleed met houtcomposiet-delen in een lichtgrijze uitvoering, waardoor het zich in materiaal en kleur onderscheidt van het oorspronkelijke gebouw. Op de begane grond zullen de
openingen / kozijnen van de 1e verdieping herhaald worden (1 opening is reeds aanwezig, zie interieurfotoos).
De kozijnen op de verdieping worden vervangen en dieper in de negge gezet.
De grote openingen van het ketelhuis onder aan de dijk worden voorzien van nieuwe kozijnen met glasdeuren. Deze kozijnen worden achter het metselwerk geplaatst om de aandacht vooral te richten op bijzondere details,
bijv. de sparingen voor gehengen.
Verder wordt er een nieuwe afrit van de dijk langs het pand aangelegd, welke verder van het pand komt te liggen (zie situatietekening). Door de aanstaande sloop van het naastgelegen pand ontstaat hier ook meer
ruimte voor en komt er ook meer ruimte om het oude ketelhuis.
De rechterzijgevel kent op dit moment nog een 2-tal originele openingen (halve maan openingen). De andere drie zijn later toegevoegd. Om hier meer openheid en rust in de gevel te krijgen wordt het ritme getoond wat
de basis vormt van het originele plan van het gemaal. Dit willen we doen door de kozijnen hier weer diep in de negge te plaatsen en de maatvoering van het naastgelegen metselwerk gelijk te houden aan de penanten.
Op het dak worden nog enkele aanpassingen zichtbaar. Een aantal dakramen t.b.v. daglicht en ventilatie zal worden aangebracht een volgt wederom het stramien van de originele opzet. Daarnaast is er behoefte aan
een buitenruimte met voldoende privacy en meer zongericht. Door een stuk dakvlak open te knippen ontstaat deze mogelijkheid.
Door binnen het stramien te blijven worden de weergaloze spanten ook van buitenaf zichtbaar.
In de achtergevel worden, naast de reeds beschreven openingen in het nieuwe gedeelte, een aantal sneden toegevoegd. Deels volgen zij de originele opzet, deels reageren zij daar juist op. Ook deze kozijnen komen
diep in de negge te staan. Ook zal, t.b.v. de vakantie-units, een overgang naar de tuin worden gemaakt. Er wordt nu gedacht aan hardhouten keerwanden, waar ook een kleine tuinberging in opgenomen kan worden. Dit
behoeft echter nog meer uitwerking en staat los van het gebouw zelf. Tevens wordt hier, middels een trap, een achteringang voor de bedrijfswoning mogelijk.
Verder zal het metsel- en voegwerk waar nodig hersteld moeten worden. De keimlaag zal eerst verwijderd moeten worden om daarna weer opnieuw aangebracht te worden in een off-white kleur.
De kozijnen zullen hier in dezelfde titnten worden behandeld en staan diep in de negge, de kozijnen in het donkere gedeelte worden antraciet, staan voor in de negge en vallen weg achter de bekleding.
Jan Marcus Architect AvB BNA
Bijlagen: Reeds ingediende grootformaat tekeningen schaal 1 op 100 van zowel bestaande (blad 1) als nieuwe toestand (Blad 2),d.d. 22-02-2010.
Verbouwing De Stoep Toelichting
Definitief Ontwerp Maart 2010