MEDICINSKI GLASNIK - Aktuelno Ljekarska komora ZE - DO kantona

More documents

Recommendations

Info

2 Medicinski Glasnik, Volumen 8, Number 1, February 2011 UVOD Urođene srčane mane su najčešće fetalne anomalije, a njihova incidencija se kreće od 3-10 na 1.000 rođenih (1-3). One mogu biti izolovane, ali i udružene, kako s drugim anomalijama, tako i s genetskim greškama (4). Učestalost srčanih mana je 6,5 puta veća nego učestalost hromozomskih aberacija i četiri puta veća nego defekata neuralne cijevi (5). Srčane mane se pojavljuju kod 4% živorođene djece; 20% ih umire u prvom mjesecu, 50% u prvoj godini, dok ostali imaju različite probleme koji značajno utječu na rast i razvoj (3,6). U dječijoj kardiohirurgiji došlo je do značajnog napretka u rješavanju velikog broja urođenih srčanih mana. Najvećim napretkom smatra se korekcija transpozicije velikih arterija kojom se zamijene pozicije aorte i plućne arterije još u neonatalnom periodu, te tako uspostavi normalna cirkulacija vrlo brzo nakon rođenja (7). Specifičnost fetalne cirkulacije jeste osnovni razlog zašto se većina srčanih mana ne manifestuje u trudnoći. Četiri su glavne karakteristike fetalne cirkulacije: povišena plućna vaskularna rezistencija i smanjen protok kroz pluća, niska placentalna, odnosno sistemska vaskularna rezistencija, postojanje komunikacija između sistemske i plućne cirkulacije i paralelna dispozicija obje komore koje simultano pumpaju krv u istu, sistemsku cirkulaciju. Zbog ovih karakteristika fetalne cirkulacije, pojedine srčane mane se dobro podnose in utero, a srčanu insuficijenciju ispoljavaju tek u prvim nedjeljama života (1,6). Uvođenje fetalne ehokardiografije (8) omogućilo je postavljanje tačne dijagnoze još u trudnoći, a time i daljni adekvatan nadzor, te porođaj i operativni zahvat u odgovarajućem kardiološkom centru. U većini evropskih zemalja preporučeni period za pregled fetalnog srca jeste XVIII i XXV nedjelja (2,9,10,11). Vodeći stručnjaci za fetalnu ehokardiografiju smatraju da je optimalna veličina trudnoće za pregled fetalnog srca između XVIII i XX nedjelje, transabdominalnom sondom 5-7,5 MHz (10), mada Yagel (1,10) predlaže da se fetalna ehokardiografija radi na početku II trimestra (14-16 nedjelja) transvaginalno, a da se ponovi između XXII i XXIII nedjelje. I drugi su autori ukazali na mogućnost i značaj pregleda embrionalnog srca na kraju I trimestra trudnoće (12-15), čime je trudnicama omogućen izbor i za prekidom trudnoće još u prvom trimestru ako se radi o teškoj srčanoj mani (3,10,16), ili se dobije dragocjeno vrijeme za druge dijagnostičke pretrage i konačnu dijagnozu (17,18). Ukoliko se radi o operabilnoj srčanoj mani, kontaktira se referentni kardiohirurški centar pod čijim nadzorom će biti daljnji tok trudnoće, te vrijeme i mjesto poroda. Na taj način značajno se povećavaju šanse za uspjeh nakon postnatalnog operativnog tretmana (19). U nekim slučajevima, kao što je to kod smetnji srčanog ritma, moguće je liječenje i u vrijeme trudnoće (20). PRENATALNA DIJAGNOZA SRČANIH MANA Fetalni skrining u XIII ili XIV nedjelji ukazuje na hromozomske aberacije, ali indirektno i na srčane mane, te bi pozitivan nalaz trebao biti indikacija za fetalnu ehokardiografiju (4, 21-25), kao i trudnice s dijabetesom (26) ili pozitivnom ličnom, porodičnom ili reproduktivnom anamnezom u vezi sa srčanim oboljenjima u ranijim trudnoćama ili kod bliže rodbine (27-29). Brzi razvoj ultrazvučne tehnike kao što je obojeni dopler, pulsni dopler, power dopler, 3D, 4D, B-tok (B-flow), te usavršavanje digitalne tehnike, omogućili su dobijanje vrlo visoke rezolucije slike, a time i pregled fetalnog srca i u manjoj trudnoći (11,12,15). S obzirom da se formiranje fetalnog srca najvećim dijelom završava do kraja XIV nedjelje, logično je da se pojavila ideja o vaginalnom pregledu sa sondom visoke rezolucije već u XV nedjelji. U tom periodu dužina ploda (CRL) se kreće između 9 i 10 cm što omogućava da se vaginalnom sondom izvrši kvalitetan pregled jer je plod još uvijek u njenom ‘’dometu’’ (10-12). S druge strane, na ovaj se način postiže visoka rezolucija slike jer je između ploda i fetalnog srca samo tanki zid uterusa, te je moguće napraviti sve referentne presjeke potrebne za pregled srca (28, 29). Uz to, kod ovoga pregleda položaj ploda, debljina pacijentice, te smještaj posteljice, ne utječu na kvalitet pregleda. TEHNIKA ULTRAZVUČNOG PREGLEDA FETALNOG SRCA Prenatalna dijagnostika srčanih mana temelji se prije svega na ocjeni prikaza ‘’četiri komore’’ koji se uobičajeno izvodi između XVIII i XXV
nedjelje trudnoće, a koji je u većini razvijenih država dio prenatalnog skrininga (2,11,12). Prije nego se pristupi traženju presjeka četiri komore neophodna je orijentacija u vidu prikaza gornjeg abdomena koji omogućuje prikaz lokacije želuca, jetre, aorte, vene kave inferior u odnosu na kičmu, a time i položaja unutrašnjih organa (28) (Slika 1). Poslije toga se traži presjek kroz četiri šupljine koji predstavlja osnovu za procjenu normalne srčane anatomije (11,28,29) (Slika 2). Kada se nađe traženi presjek, slika se uveća za tri do četiri puta, pa se tek onda analizira. Prvo se procijeni veličina srca u odnosu na grudni koš, a koja ne bi trebala biti veća od jedne trećine. Položaj srca je normalan kada je vrh okrenut prema lijevo, tako da ugao, kojeg čine interventrikularni septum i zamišljena linija od sternuma do kičme, iznosi od 35° do 45°, i nalazi se iznad želuca (16,28,29). Daljnjom analizom segmentne građe srca isključuje se postojanje perikardijalnog izljeva, te izgled i veličina <strong>komora</strong> koje su približno jednake. Desna <strong>komora</strong> se raspoznaje po položaju (bliža je zidu grudnog koša), niže Balić et al Fetalna ehokardiografija Slika 1. Presjek na nivou gornjeg abdomena: XX nedjelja (lijevo) i XV nedjelja (desno) (Balić A., 2007, 2009.) usađenom trikuspidalnom valvulom u odnosu na mitralnu, kao i nešto grubljim unutrašnjim zidovima zbog postojećih trabekula i Morganijevog mišića. Interventrikularni septum ima zadebljanu bazu na apikalnom kraju i istanjeni membranozni dio ka atrioventrikularnom spoju na koji se jednim dijelom pripajaju valvule (30). Pretkomore su manje, ovalnije, s međuatrijskim septumom u kojem se raspoznaje foramen ovale i njegova valvula koja treperi unutar lijevog atrija. Valvule se inače posmatraju korištenjem funkcije ‘’cine loop’’ koju imaju svi noviji aparati, a koja omogućuje vraćanje dvadesetak i više sličica. Drugim riječima, možemo vratiti i usporiti otvaranje i zatvaranje valvula. Detaljna ocjena četverokomorskog prikaza po ovim kriterijima može otkriti većinu srčanih mana (2,10,31). Ako se tome doda i mogućnost prikaza izlaznih komorskih trunkusa, učestalost otkrivanja srčane mane penje se i do 85% (2)! Postepenom rotacijom sonde iz transverzalne u uzdužnu ravan grudnog koša, a uz praćenje duže ose lijeve komore, dobije se izlazni trakt u smjeru Slika 2. Četverokomorski prikaz srca: u XX nedjelji (lijevo) i u XV nedjelji (desno) (Balić A., 2010, 2009.) 3
Page 1 and 2: MEDICINSKI GLASNIK Official publica
Page 3 and 4: Medicinski Glasnik Official Publica
Page 5 and 6: 66 Placenta previa percreta with bl
Page 7: REVIEW Fetalna ehokardiografija u X
Page 11 and 12: Slika 5. Prikaz tri velike krvne ž
Page 13 and 14: pomoći roditeljima da na vrijeme d
Page 15 and 16: ORIGINAL ARTICLE Better stability o
Page 17 and 18: Figure 1. Monthly average INR value
Page 19 and 20: ents having more than 50% therapeut
Page 21 and 22: ORIGINAL ARTICLE Elastic characteri
Page 23 and 24: dividual and an average of these me
Page 25 and 26: ORIGINAL ARTICLE Predictive value o
Page 27 and 28: the umbilical cord was measured and
Page 29 and 30: sed chromosomepathies 72 were triso
Page 31 and 32: UVOD Samoubistvo (suicidium) je sve
Page 33 and 34: Tabela 2. Načini izvršenja suicid
Page 35 and 36: nevne bioprognoze koju daju regiona
Page 37 and 38: ORIGINAL ARTICLE Colorectal cancer
Page 39 and 40: persons with a positive family hist
Page 41 and 42: RESULTS Persons aged 50-74 were cov
Page 43 and 44: laboratory facility and a centrally
Page 45 and 46: ORIGINAL ARTICLE Physicians overest
Page 47 and 48: autonomy, knowledge of regulations
Page 49 and 50: patients and physicians to all the
Page 51 and 52: 14. Hungerford DS. Internet access
Page 53 and 54: UVOD Jedan od glavnih ciljeva endod
Page 55 and 56: N Streptococcus mitis Homogene pods
Page 57 and 58: ijski učinak staklenih ionomera uz
Page 59 and 60:
NOTES Utjecaj trajanja dijabetesa i
Page 61 and 62:
Studije iz Evrope i SAD-a ubjedljiv
Page 63 and 64:
multiplom sklerozom, korišten je s
Page 65 and 66:
se može objasniti često prisutnim
Page 67 and 68:
statistically significant higher ca
Page 69 and 70:
Assoc 2006; 137:1108-14. 8. Dworkin
Page 71 and 72:
intervenciju (1). Hronični epidura
Page 73 and 74:
cystotomy revealed involvement of t
Page 75 and 76:
povećava rizik od nastanka karcino
Page 77 and 78:
adenomyosis. Am J Surg Pathol 2003;
Page 79:
therapy prolonged survival, and imp
Page 82 and 83:
76 ORIGINAL ARTICLE Association of
Page 84 and 85:
78 Medicinski Glasnik, Volumen 8, N
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
84 ORIGINAL ARTICLE Analysis of CYP
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
90 ORIGINAL ARTICLE Optimisation of
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
100 Medicinski Glasnik, Volumen 8,
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
108 18. Chansac BlM, Moretta A, Ver
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
116 ORIGINAL ARTICLE Use of amino-t
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
126 ORIGINAL ARTICLE Association of
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
134 ORIGINAL ARTICLE Coagulation fa
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
140 ORIGINAL ARTICLE Time-dependent
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
146 ORIGINAL ARTICLE Blood iron sto
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
158 ORIGINAL ARTICLE Evaluation and
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174:
show all

MEDICINSKI GLASNIK - Aktuelno Ljekarska komora ZE - DO kantona

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?