Farmers with a View / Fermerë me pamje nga deti

Events
Eventet
Case 1. Name: Xhon – Age: 12 –
Montclair, New Jersey
Xhon is 12-years old, and was born in New
Jersey to Albanian parents who left Vlora
in the early nineties. Xhon’s knowledge of
Albanian language is poor because he spends
most of his time with Americans in school,
and hearing his parents speak at home
hasn’t been enough to become fluent. Xhon’s
parents lament this fact, and that in general,
they worry that Xhon will lose interest in his
own roots.
As is their annual custom, Xhon, his
parents and younger sister return to Vlora
every summer for a month to visit. This
summer, Xhon along with two of his cousins
in Vlora are going to spend a week at a culture
camp held in an old school in Qeparo.
They arrive in Qeparo on a Saturday
morning, and make their way to the village
tree, where they will be greeted by Jorgo the
camp director. On the steps above, Xhon and
his group pass through a dance rehearsal
being staged in the middle of the village;
some of older the students in a two-week
program are already performing a dance
they have been practicing, which has been
performed in Qeparo for the past 200 years at
least, according to the village elders. Villagers
love the life the camp has breathed into their
usually silent afternoons. And they don’t
mind the disruption because they know it is
finite: it is seasonal, and they certainly enjoy
the energy of children learning Albanian
customs. In their opinion, it is too often that
the homogenous European tourists who
come to town take pictures and leave, and
it feels like they don’t contribute anything
lasting.
Xhoni është 12 vjec dhe ka lindur në Nju
Xhersi, nga prindër shqiptarë të larguar
nga Vlora në fillim të viteve nëntëdhjetë.
Xhoni nuk e di mirë gjuhën shqipe sepse
e kalon shumicën e kohës me amerikanë
në shkollë, dhe përdorimi i shqipes nga
prindërit në shtëpi nuk mjafton që të fitojë
rrjedhshmërinë në gjuhë. Prindërve të tij u
vjen keq nga ky fakt dhe janë të shqetësuar se
mos Xhoni do t’i harrojë rrënjët shqiptare.
Siç është zakoni i tyre çdo vit, Xhoni me
prindërit dhe motrën e vogël kthehen çdo
verë në Vlorë për të qëndruar një muaj.
Xhoni dhe dy nga kushërinjtë e tij nga Vlora
do të kalojnë një javë këtë verë në kampin
kulturor, të mbajtur në shkollën e vjetër në
Qeparo.
Ata mbërrijnë në Qeparo të shtunën në
mëngjes dhe bëjnë rrugën deri tek rrapi,
ku i pret Jorgo, drejtori i kampit. Xhoni
dhe grupi i tij kalojnë një skenë vallëzimi
në mes të fshatit. Studentët më të hershëm,
që ndjekin një program dy-javor, janë
duke performuar një valle tradicionale
200-vjeçare të Qeparoit, siç thonë të moçmit
e fshatit. Fshatarët e pëlqejnë atmosferën e
gjallë që kampi ka sjellë. Ata nuk bezdisen
nga zhurma, sepse e dinë që është e
përkohshme dhe sezonale, dhe të shikosh
fëmijët teksa mësojnë traditat shqiptare
është e mrekullueshme. Sipas tyre, shumë
shpesh turistët europianë largohen, sapo
mbarojnë së shkrepuri foto të fshatit. Edhe
nëse ata paguajnë për të ardhur, gjë që rrallë
herë ndodh, përsëri nuk vlen si kontribut.
60