Itinerarios y Talleres - Agenda21escolar.barakaldo.org
Itinerarios y Talleres - Agenda21escolar.barakaldo.org
Itinerarios y Talleres - Agenda21escolar.barakaldo.org
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Klima aldaketa<br />
Espekulazioak baino gehixeago<br />
Desertifikazioa handitzea, poloetako izotz geruza fintzea eta zona tropikaletan hedadura<br />
galtzea dagoeneko gaur egun zalantzan jartzen ez den klima aldaketaren ondorio dira.<br />
80ko hamarkadan zientzialariak ez zetozen bat klima aldaketa<br />
gertatzen ari zeneko hipotesiarekin. Gaur egun ere, oraindik<br />
beroketa zalantzan jartzen duten iritziak dauden arren, eztabaida ez<br />
dago Lurraren tenperatura igoeraren abiaduraren inguruan. Orain<br />
arazoa osotasunean aztertzen da, eta ondorioei buruz espekulatzen<br />
da. 90eko hamarkada milurtekoko epelena izan da, eta aurreratzen<br />
da iragarritako aldaketa ez dela pixkanaka gertatuko,<br />
hondamendien bidez baizik, eta ondorio suntsitzaileak izango dituela bai bizilagunentzat zein<br />
inguruarentzat ere. Usteak errealitate bihurtu dira: desertifikazioak gora egin du; poloetako<br />
izotzaren geruza findu egin da; zona tropikalek, munduko karbono estolda-zuloek, metro<br />
karratuak galtzen dituzte (edo ostu egiten dizkiete)... Bai nazioarteko elkarteek eta baita<br />
eragile sozialek eta erakunde politikoek ere hitzarmenetatik at, konpromiso bat hartu behar<br />
dute, denborak aurrera eta egoerak okerrera egiten baitu etengabe.<br />
IPCC, funtsezko erakundea<br />
1998an Klima aldaketan Aditutakoen Gobernu arteko Panela sortu zenean (ingeleseko<br />
izenaren siglak IPCC dira) klima aldaketak geldiarazteko neurriak behar-beharrezkoak<br />
zirelako ustetik eta aurreikusten ziren ondorioetatik hasi zen. Klimaren bilakaerari buruzko<br />
ikerketak gainbegiratzen dituzten mundu osoko zientzilariz dago osatuta IPCC. Zientzialari<br />
hauen zeregina arduradun politikoei aholkuak ematea da, eta horretarako aldian behin<br />
txostenak argitaratzen dituzte. Erakunde honen arabera munduko tenperatura gradu 1etik<br />
3,5era igoko da hasi berria dugun mende honetan. Aldaketa honek izugarri aldatu dezake<br />
ingurumena: itsasoaren maila 15 zentimetrotik 95 zentimetro artera igo daiteke inguru baxu<br />
eta uharteetan uholde masiboak sortuz. Baina gainera adituek lehorteak, ur gabezia,<br />
basoetan suteak, urakanak eta gaixotasunen hedapenak gerta daitezkeela aurreikusten dute.<br />
Zoritxarreko etorkizun honi aurre egiteko neurriak nazioarteko akordioen bidez hartu<br />
beharko dira, Kiotoko Protokoloaren bidez besteak beste, eta akordio horiek onartzen<br />
dituztenek bete beharreko arauak sortzen dira -aspaldi utzi zioten aholku izateari.<br />
Klima berri batera egokitu? por<br />
IPCCren arabera beroketa "nahiko gertaera ziurra" da, eta gobernuek esku hartu beharko<br />
dute zergatiak geldiarazteko eta ondorioei aurre egiteko. Baina beste batzuk egoera berrira<br />
egokitzea proposatzen dute, prozesua aldatu ezin bada onartu eta bere alde funtzionatzeko<br />
aukera geratzen baita. Honela, aldaketak bultzatzen dituen zergatia bata zein bestea izan,<br />
erregai kontsumoa gutxitu, basoak errespetatu eta nazioartean garapen jasangarriari<br />
buruzko politika bat jarraitzeak balioko ez duten arren beroketa ekiditeko beste gauza<br />
batzuen artean kutsadura arindu eta petroleoarenganako menpekotasuna gutxitzeko balioko<br />
dute. 1990eko legeak, adibidez, Estatu Batuetan nitrogeno eta sufre oxido isurketak<br />
gutxitzeko industria egokitzera suspertu zuen, eta horrekin euri azidoa izateko arriskua<br />
menpean hartzea lortu zuen. Kutsatzen zuten enpresek beraien instalazioak egokitu edo<br />
isurketak egiteko baimenak erosi behar izan zituzten. Horrek argi erakusten du energia<br />
garbiari buruzko politika batek ez duela zuzentzailea edo kaltegarria izan beharrik jarduera<br />
ekonomikoarentzat. 1973ko petroleoaren krisia ere positiboa izan zen gogoratzen badugu<br />
petroleoa era egokiago batean erabiltzea ekarri zuela, eta beste energia iturri batzuen<br />
garapena bultzatu zuela.<br />
Beroketaren ondorioak<br />
IPCCk igorritako azken txostenaren arabera klima aldaketaren eragina ez da berdin igarriko<br />
planeta osoan, eta ez da kaltegarria izango leku guztietan.<br />
87