You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ERIC DORADEA. Poeta, Antologador y Gestor Cultural. Nace el 10 <strong>de</strong><br />
julio <strong>de</strong> 1982 en el <strong>de</strong>partamento <strong>de</strong> San Salvador. Graduado en Ciencias<br />
Jurídicas por la Universidad <strong>de</strong> El Salvador, tiene estudios <strong>de</strong> maestría <strong>de</strong><br />
la Universidad Centroamericana José Simeón Cañas. Miembro fundador <strong>de</strong>l<br />
Círculo Literario <strong>de</strong> la Rosa Negra en el año 2003 y fundador <strong>de</strong>l Colectivo<br />
Tzunhejekat (Colectivo <strong>de</strong>dicado a la promoción <strong>de</strong>l idioma Náhuat); cultiva<br />
ensayo, poesía y cuento corto. Se <strong>de</strong>dica a la investigación, revitalización<br />
<strong>de</strong> la cultura y <strong>de</strong> la lengua Náhuat Pipil, ha publicado: Antología Poética<br />
<strong>de</strong>l Círculo <strong>de</strong> la Rosa Negra 20<strong>12</strong>, “De laRABIApura y la certeza” breve<br />
antología 2014, “Siete maneras <strong>de</strong> respon<strong>de</strong>r a un Golpe”, antología 2014.<br />
Ha sido reconocido como escritor <strong>de</strong>stacado en el año 2014 por Televisión<br />
<strong>de</strong> El Salvador. Es autor <strong>de</strong> la antología Poética “Tzuntekwani” Cabeza <strong>de</strong><br />
Jaguar, que recoge a 40 poetas bajo temática indígena, publicada en 2016.<br />
Ha participado en festivales <strong>de</strong> Poesía en Nicaragua, Guatemala, Honduras y<br />
en el Festival Internacional <strong>de</strong> Poesía en Voz Alta organizado por la Casa <strong>de</strong>l<br />
Lago “Juan José Arreola”, UNAM, México. Actualmente se <strong>de</strong>sempeña como<br />
coordinador <strong>de</strong> Letras y Cultura Originaria <strong>de</strong> la Secretaría <strong>de</strong> Cultura <strong>de</strong>l<br />
Gobierno <strong>de</strong> San Salvador y como Director <strong>de</strong> la Biblioteca Municipal. En su<br />
gestión se ha creado el Premio Hispanoamericano <strong>de</strong> Poesía <strong>de</strong> San Salvador.-<br />
SABERES<br />
El más viejo <strong>de</strong>l pueblo<br />
vio crecer árboles <strong>de</strong> amate<br />
con su lengua, <strong>de</strong> nahuales<br />
y amores habló con los más viejos,<br />
el más viejo <strong>de</strong>l pueblo no sabe leer ni escribir<br />
no sabe leer letras encaramadas una sobre la otra<br />
ni escribir garabatos en forma <strong>de</strong> caracoles,<br />
en su vida solo aprendió a leer la locura <strong>de</strong>l río<br />
el silencio <strong>de</strong> la noche<br />
aprendió a leer el palpitar <strong>de</strong> las estrellas,<br />
el más viejo <strong>de</strong>l pueblo nunca ha leído un libro<br />
no sabe leer letras encaramadas una sobre la otra<br />
ni escribir garabatos en forma <strong>de</strong> caracoles,<br />
en su vida solo aprendió a leer la alegría <strong>de</strong> los pájaros<br />
las manchas <strong>de</strong>l jaguar<br />
los crótalos <strong>de</strong> la serpiente cascabel<br />
la muerte en los cantos <strong>de</strong> la aurora<br />
el amor <strong>de</strong> su madre<br />
el misterio en las cosas simples.<br />
El más viejo <strong>de</strong>l pueblo no sabe leer ni escribir<br />
solo reír y cantar<br />
cantar y reír.<br />
TUTUT<br />
Tutut, tutut<br />
mutachishka, ken tipatani.<br />
Sema mutakwikalis<br />
metzchiwa tekenha se shuchit.<br />
PÁJARO<br />
Pájaro, pájaro<br />
tus colores, tu vuelo.<br />
Sólo tu canto<br />
te distingue <strong>de</strong> una flor.<br />
NAWAT<br />
Ne ikman takamet te mikit<br />
te mikit ne ikman takamet<br />
nakat<br />
nakat ka ijiyu<br />
ne kinutza ne taketzalis<br />
TAJKWILTAKETZALIS<br />
Tajtaketzalis tik nawat<br />
Mutajtakwiltiat<br />
asu kichiwastiat se petat.<br />
TRENZAPALABRA<br />
Palabras Náhuat<br />
se tejen con la fuerza<br />
con la que se teje un petate.<br />
YULTAKETZALIS<br />
Keman miki se shulet<br />
minaya se taketzalis.<br />
ka 1932 ka ijtzalku<br />
te tatka mukakik, te tatka.<br />
LENGUA MATERNA<br />
Cuando muere un abuelo<br />
se escon<strong>de</strong> una palabra.<br />
En 1932 en los Izalcos<br />
hubo silencio, silencio.<br />
MIKILIS<br />
Yajket ne kajkakalut<br />
tea takwikat katka tik ne kwajkwawit<br />
ne tijtipan shuchit waktiwit<br />
wan naja, nikinpejpena ne tajtakwikalis<br />
pal nimukwepa ka nuchan.<br />
MUERTE<br />
Se fueron los papagayos<br />
en silencio quedaron los árboles<br />
las últimas flores se marchitaron<br />
y yo, recojo los cantos<br />
para regresar a casa.<br />
OMBLIGO<br />
En el patio <strong>de</strong> la casa<br />
el ombligo <strong>de</strong> sus hijos<br />
<strong>de</strong>bajo <strong>de</strong> su cama<br />
diente <strong>de</strong> ocelote<br />
cerca <strong>de</strong>l ojo <strong>de</strong> agua<br />
tabaco y palabra miel<br />
en el campo<br />
semillas <strong>de</strong> cacao<br />
atrás <strong>de</strong> la casa<br />
a sus muertos,<br />
a todos sus muertos.<br />
Para guardar las cosas<br />
<strong>de</strong>ben enterrarse<br />
-así pensaba mi abuelo-<br />
| Poesía |<br />
CONSAGRACIÓN<br />
DE LA SANGRE<br />
No hay ceiba que esconda sus espinas<br />
ni jaguar que niegue sus manchas<br />
la noche no se avergüenza <strong>de</strong> la oscuridad<br />
ni el río <strong>de</strong>l pulso <strong>de</strong> sus aguas<br />
mi padre no ha muerto<br />
está en mi rostro<br />
PASAR<br />
Pasaron cantos<br />
y una ceiba no siempre fue árbol<br />
Pasaron tristezas<br />
y una piedra no siempre fue peso<br />
Pasaron años<br />
y el agua nos habló <strong>de</strong> sus viajes<br />
Somos gotas en el largo pulso <strong>de</strong>l río<br />
Eric Dora<strong>de</strong>a EL SALVADOR<br />
NÁHUAT<br />
Los más viejos no mueren<br />
no mueren los más viejos<br />
se quedan<br />
se quedan en la voz<br />
<strong>de</strong> quien habla su lengua<br />
Sábado <strong>12</strong> / mayo / <strong>2018</strong> TRESMIL 3