Tavi 3. Kklimatis cvlileba - momxmarebeli.ge
Tavi 3. Kklimatis cvlileba - momxmarebeli.ge
Tavi 3. Kklimatis cvlileba - momxmarebeli.ge
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
valdebulebebi ganviTarebuli qveynebisaTvis da aseve gansazRvrulia<br />
meqanizmebi (e.w. „kiotos protokolis moqnili meqanizmebi“) am valdebulebebis<br />
Sesrulebis gasaadvileblad.<br />
kiotos moqnili meqanizmebidan saqarTvelos, rogorc danarT I-Si<br />
arSemaval qveyanas, misi statusidan gamomdinare, ufleba aqvs monawileoba<br />
miiRos mxolod sufTa ganviTarebis meqanizmSi (sgm). es meqanizmi uflebas<br />
aZlevs ganviTarebul qveynebs <strong>Tavi</strong>anTi valdebulebebis nawili ganviTarebadi<br />
qveyanis teritoriaze Seasrulon ufro sufTa, naklebi saTburis gazebis<br />
gamfrqvevi teqnologiebis danergvis gziT. Aam meqanizmis farglebSi<br />
saqarTveloSi mimdinareobs seriozuli muSaoba saTburis gazebis emisiis<br />
Semcirebis SesaZlo sferoebis gamovlenis, proeqtebis momzadebisa da<br />
ganxorcielebis TvalsazrisiT. saTburis gazebis emisiis Semcirebis<br />
perspeqtiuli sferoebia ener<strong>ge</strong>tika, transporti, samrewvelo procesebi (azotis<br />
warmoeba, cementis warmoeba, metalurgiuli warmoebebi), soflis meurneoba,<br />
narCenebis gadamuSaveba.<br />
2. klimatis cvlilebis<br />
gamovlineba saqarTveloSi<br />
(H1)<br />
axlaxan Catarebulma<br />
kvlevebma (`saqarTvelos II<br />
erovnuli angariSi gaeros<br />
klimatis cvlilebis<br />
CarCo-konvenciisadmi~, 2009)<br />
gamoavlina ZiriTadi<br />
klimaturi parametrebis<br />
(haeris saSualo da<br />
eqstremaluri temperatura,<br />
saSualo wliuri naleqebi,<br />
fardobiTi tenianoba,<br />
naleqebis mosvlis reJimi,<br />
qari)<br />
<strong>cvlileba</strong><br />
saqarTvelos<br />
mTel<br />
teritoriaze. kerZod,<br />
meteorologiuri<br />
sadgurebis statistikurma<br />
monacemebma aCvena haeris<br />
saSualo da eqstremaluri<br />
temperaturis zrda da<br />
saqarTvelos hidrometeorologiur dakvirvebaTa qseli<br />
saqarTveloSi sistematuri meteorologiuri dakvirvebebi daiwyo 1844<br />
wlidan, xolo hidrologiuri _ 1905 wlidan.<br />
me-20 s-is 80-iani wlebisaTvis dakvirvebebis qselma moicva mTeli<br />
saqarTvelos teritoria, maT Soris _ maRalmTiani da Znelad<br />
misadgomi regionebi.klimatur procesebze dakvirvebisaTvis gamoiyeneba<br />
specialuri teqnikuri saSualebebiT aRWurvili hidrometeorologiuri<br />
sadgurebi, romlebic awarmoeben dakvirvebebs da iReben<br />
informacias klimaturi parametrebis (temperatura, naleqebi, tenianoba<br />
da sxv.) Sesaxeb qveynis sxvadasxva nawilSi. aRebuli informacia<br />
ikribeba, sistematizirdeba da muSavdeba hidrometeorologiur<br />
centrSi. arsebuli mravalwliani monacemebis analizis safuZvelze<br />
SesaZloa gakeTdes prognozebi momavali monacemebis Sesaxeb.<br />
bolo ocwleulSi saqarTveloSi hidrometeorologiuri sadgurebis<br />
ricxvi mkveTrad Semcirda da amJamad dakvirvebebi warmoebs mxolod<br />
40-mde sadgursa da saguSagoze. Tbilisis sadguri CarTulia klimatur<br />
dakvirvebaTa globalur qselSi. Sesabamisad dakvirvebis punqtebisa da<br />
gazomili parametrebis raodenobis Semcirebam gavlena iqonia<br />
saboloo daskvnebis sizustec. hidrometeorologiur qselsa da<br />
dakvirvebebze amJamad pasuxism<strong>ge</strong>belia garemos dacvis erovnuli<br />
saa<strong>ge</strong>nto, romelic struqturulad Sedis saqarTvelos garemos<br />
dacvisa da bunebrivi resursebis saministroSi da mis saqveuwyebo<br />
dawesebulebas warmoad<strong>ge</strong>ns. am da sxva statistikuri informaciis<br />
safuZvelze tardeba kvlevebi klimatis amJamindeli da momavali<br />
mdgomareobis Sesaxeb.<br />
naleqebis saSualo wliuri jamisa da reJimis <strong>cvlileba</strong> rogorc dasavleT,<br />
ise aRmosavleT saqarTveloSi.