01.12.2012 Views

BERRIA, 2010 - datu-basea16

BERRIA, 2010 - datu-basea16

BERRIA, 2010 - datu-basea16

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS<br />

Urtero mila etxebizitza egingo dituzte<br />

Baiona, Angelu eta Miarritze elkargoan<br />

Etxe berrietako hamarretik hiru izango dira babes<br />

ofizialekoak, legeak agintzen duen baino gutxiago.<br />

Datozen sei urteetarako plana onartu du hiri elkarteak<br />

Eraikitze lanen %65 erakunde publikoek finantzatuko<br />

dituzte, eta %35, enpresa pribatuek. Orain arte, enpresa<br />

pribatuek ordaintzen zuten aurrekontuaren %94 q 11<br />

DOrekak badu balio... sanferminetan zaudenean. Berri Txarrak taldearen abesti ezagunaren hitzek ere zentzua galdu dute Iruñean egunotan.<br />

Oreka ona izanez gero, edozein txoko bihur daiteke ohe, edozein bazterrek balio dezake atseden hartzeko –argazkian, bikote bat, banku batean<br />

lo–. Eta beharko deskantsatu, gogor baitator asteburua: festetako jendetzarik handiena espero da gaur eta bihar Nafarroako hiriburuan. q 41-48<br />

Auzitegi<br />

Konstituzionalak<br />

esan du nazio<br />

bakarra dagoela:<br />

espainiarra<br />

Ukatutako naziotasunaren<br />

eta burujabetzaren alde<br />

manifestazioak egingo dira<br />

gaur arratsaldean<br />

Bartzelona eta Donostiako<br />

kaleetan q 10 eta 18<br />

Politikariek<br />

kutxetako<br />

agintetik at egon<br />

beharko dute<br />

hiru urte barru<br />

Administrazio publikoek<br />

kutxetako batzar<br />

orokorretan duten pisua<br />

%10 jaistea erabaki du<br />

Espainiako Gobernuak:<br />

%50etik %40ra q 16<br />

Beltzuneak kostan<br />

Zortzi bandera beltz<br />

eta 15 puntu beltz jarri<br />

dituzte ekologistek q 14<br />

Larunbata<br />

Uztailaren 10a<br />

<strong>2010</strong>. VIII. urtea<br />

2.189. zenbakia<br />

1,30 €<br />

www.berria.info<br />

Panpinak egiten<br />

Telebistako panpinak<br />

nola sortzen diren<br />

ikasten q GEHIGARRIA<br />

p GAUR 48 ORRIALDE q HARIAN 2 IRITZIA 4 GAURKOA 7 EUSKAL HERRIA 8 EKONOMIA 16 MUNDUA 18 q KIROLA 20 q AGENDA 26 q PLAZA 34


2 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Harian›<br />

Energia berriztagarriak D<br />

Ziklo konbinatuen egitasmo<br />

berriak gelditu ditu Iberdrolak<br />

Ziklo konbinatuko zentralek ere sentitu<br />

dute energia berriztagarriek azken<br />

hamarkadan izan duten hazkundea.<br />

Eguraldiaren arabera, energia gehiago<br />

edo gutxiago sortzen dute iturri berriztagarriak<br />

dituzten teknologiek. Energia<br />

gutxiago sortzen duten momentuetan,<br />

sistema elektrikoak beste iturri batzuk<br />

Geldirik<br />

daude<br />

eolikoak<br />

Oiz mendiko haize errotak, artxiboko irudi batean. JON HERNAEZ / ARGAZKI PRESS<br />

Hego Euskal Herriko parke eolikoen<br />

proiektu berriak ez dira erregistroan sartu,<br />

eta ez dute bermaturik sariak jasotzea<br />

Hamar urtean energia eolikoaren potentzia<br />

bikoiztea proposatuko du Espainiak<br />

Mikel Peruarena<br />

Geldirik daude parke eolikoen<br />

egitasmo berriak. Espainiako Gobernuak<br />

<strong>2010</strong>erako energia eolikoarentzat<br />

ezarriak zituen helburuak<br />

erdietsi dira jadanik, uste<br />

baino bizkorrago, eta horrek hainbat<br />

proiekturen etorkizuna airean<br />

utzi du. Eusko Jaurlaritzak<br />

baimendua zituen bi parke eoliko<br />

handienak, Adarra-Mandoegikoa<br />

(Gipuzkoa-Nafarroa) eta Ganekogortakoa<br />

(Bizkaia), geldirik daude,<br />

eta sustatzaileek ez dakite noiz<br />

jarraituko duten lanek.<br />

Bi aldagaik eragin dute, batik<br />

bat, eolikoen hauspoa itotzea. Batetik,<br />

orain gutxi arte ez da argitu<br />

energia berriztagarriek zer-nola-<br />

Castejongo zentraleko mapa. J. MANTEROLA / ARP<br />

ko sariak jasoko dituzten aurrerantzean.<br />

Bestetik, Espainiako<br />

Gobernuak energia berriztagarrien<br />

plana agortu du; 2005 eta<br />

<strong>2010</strong>. urteen arteko zereginak eta<br />

helburuak zehaztu zituen plan<br />

horrek, eta orain 2020. urtea bitarteko<br />

plana zirriborratzen dihardu.<br />

Zenbateko sariak jasoko dituzten<br />

ez ezagutzeak, batetik, eta<br />

energia berriztagarrien planean<br />

zer helburu eta jarduera sustatuko<br />

diren ez jakiteak, bestetik, zalantzak<br />

sortu ditu energiaren sektorean,<br />

bereziki eolikoarenean.<br />

«Espainian dena geldirik dago»,<br />

adierazi dio <strong>BERRIA</strong>ri energia<br />

eolikoaren sektoreko ordezkari<br />

batek. Energia eolikoaren bidez,<br />

<strong>2010</strong>ean, 20.000 megawatteko po-<br />

tentzia ezartzeko helburua hartu<br />

zuen Espainiako Gobernuak, eta<br />

jada sortzen dira.<br />

Helburuak aseta, energia berriztagarrien<br />

<strong>2010</strong>-2020 arteko plana<br />

berritzeari ekin dio Espainiako<br />

Gobernuak. Industria Ministerioaren<br />

zirriborroak hainbat ardatz<br />

aurreratu ditu energia eolikoari<br />

buruz: teknologiaren kostuak<br />

murriztea, instalakuntza zaharrak<br />

berritzea, eta itsasoko parke<br />

eolikoak eta potentzia txikikoak<br />

sustatzea, besteak beste.<br />

Zirriborroaren arabera, energia<br />

eolikoa garatzeko «faktore<br />

anitz» daude. Baina, horretarako,<br />

baditu erronkak energia eolikoak;<br />

txostenean propio aipatzen da<br />

teknologiak hobetzeko eta sistema<br />

elektrikoan hobeto integratzeko<br />

beharrak, Frantziarekiko<br />

loturak hobetuta. Zirriborroak<br />

aurreratzen du, gainera, energia<br />

eolikoaren bidez zenbateko potentzia<br />

egon litekeen 2020an:<br />

egun Hego Euskal Herrian, Katalunian,<br />

Galizian eta Espainian<br />

20.000 megawatteko potentzia<br />

ezarrita dago, eta hamar urte ba-<br />

behar ditu, elektrizitate hornikuntza bermatzeko.<br />

Alde horretatik, energia berriztagarrien<br />

garapenerako lagungarri izan<br />

dira ziklo konbinatuko zentral termikoak.<br />

Baina horiek desabantaila bat dute<br />

energia berriztagarrien aldean: iturri<br />

berriztagarriak darabiltzaten energia<br />

teknologiak erregimen berezian daude,<br />

sariak jasotzen dituzte eta lehentasuna<br />

dute merkatuan saltzeko. Iberdrolako<br />

rru 38.000 megawatteko indarra<br />

ezartzeko helburua proposatzen<br />

du zirriborroak —horietatik 3.000<br />

megawatt itsasoko parke eolikoekin<br />

sortuak lirateke—. Energia<br />

eolikoaren potentzia bikoiztea<br />

proposatzen du, beraz, planak.<br />

2020rako,38.000 megawatt<br />

Alde horretatik, gobernuak energia<br />

eolikoa sustatzeko borondatea<br />

agertu du. Baina bada arazo<br />

bat. 2005erako, hainbat autonomia<br />

erkidegok zehaztua zuten beren<br />

lurretan energia eolikoak zenbateko<br />

potentzia jarri ahal izango<br />

zuen. Plan horien eta gobernuaren<br />

aurreikuspenak batuz gero,<br />

jada 37.000 megawatteko potentzia<br />

ezartzeko xedea zegoen orain<br />

bost urte. Gobernuak jarritako<br />

helburuak alde batetik baitoaz,<br />

eta autonomia erkidegoek zehaztutako<br />

planak bestetik. Arazoa<br />

begien bistakoa da: gobernuak<br />

2020rako proposatu duen helburua<br />

—38.000 megawatteko potentzia<br />

ezartzea— jada aseta egon liteke<br />

abian diren egitasmoekin,<br />

proiektu berririk sortu gabe ere.<br />

presidente Ignacio Sanchez Galanek<br />

martxoan azaldu zuen ez duela asmorik,<br />

denbora gutxi barru, ez Santurtzin (Bizkaia),<br />

ez beste inon, ziklo konbinatuko<br />

zentralik egiteko. Castejongo (Nafarroa)<br />

zentrala handitzeko asmoa ere geldirik<br />

du Iberdrolak. Izan ere, energia berriztagarrien<br />

hazkundeak eragin du, zeharka<br />

bada ere, ziklo konbinatuen hedapena<br />

moteltzea.<br />

Horregatik, ezin da zehatz jakin<br />

orain abian diren egitasmo<br />

guztiak Espainiako Gobernuaren<br />

helburu eta planetan kabituko diren<br />

eta, hortaz, sariak jaso ahal<br />

izango dituzten. Horregatik sortu<br />

zen, iazko ekainean, sariak aldez<br />

aurretik ziurtatzeko erregistroa.<br />

Espainiako Gobernuak erabakia<br />

hartu zuen energia berriztagarrien<br />

egitasmo berri guztiak, kronologikoki,<br />

zerrenda batean sartzeko.<br />

Zerrendan egitasmo berriak<br />

sartzen dira, sortzen duten<br />

energia motari buruzko helburuak<br />

betetzen ez diren heinean.<br />

Kasurako, energia eolikoari buruzko<br />

helburuak beteta daudenez,<br />

erregistroa itxita dago energia<br />

eolikoaren egitasmo berrientzat.<br />

Erregistroan sartzen diren<br />

egitasmoek, aldiz, ziurtatua dute<br />

erregimen berezian egongo direla<br />

eta, hortaz, sariak eskuratuko dituztela<br />

behin instalazioak amaituta.<br />

Nafarroan 22 parke eoliko<br />

berri jarriko direla iragarri zen<br />

otsailean, baina, oraingoz, miniparke<br />

bat besterik ez dago onartua<br />

aipatu erregistroan: La Sorda-


ELAk dio «patronalaren menpeko»<br />

17›› sindikalismoa ez egiteagatik utzi duela Osalan 19››<br />

Energia berriztagarriak D<br />

Zer da erregimen berezia?<br />

Energia eolikoa, hidraulikoa, eguzkikoa,<br />

kogenerazioa, hondakinak erreta eta<br />

biomasa erabilita<br />

?<br />

elektrizitatea sortzen<br />

duten teknologiak sustatzeko, erregimen<br />

berezia sortu zuen Espainiako Gobernuak.<br />

Elektrizitate hori, gainerakoekin<br />

lehiatzeko, ez da merkatura zuzenean<br />

sartzen; banatzaileei ematen zaie, eta<br />

gero sariztatu egiten da.<br />

koa, 6,57 megawattekoa. Adarra-<br />

Mandoegiko eta Ganekogortako<br />

parkeak ez daude erregistroan.<br />

Ezta Eusko Jaurlaritzak otsailean<br />

baimendu zituen beste hamabi<br />

minparkeak ere. Ganekogortako<br />

proiektua oraindik ikerketa aldian<br />

dago, nolanahi ere.<br />

Mandoegi,helegitearen zain<br />

Iberdrola da Mandoegiko eta Ganekogortako<br />

parkeen sustatzaile<br />

nagusiena, eta <strong>BERRIA</strong>ri jakinarazi<br />

dio helegitea aurkeztua duela<br />

Mandoegiko parkea erregistroan<br />

sartu ez izanaren aurka: «Ministerioaren<br />

esku dago erabakia<br />

orain». Industria Ministerioak<br />

dioenez, berriz, «edozein proiektuk<br />

funtziona dezake merkatuko<br />

Energia berriztagarrien<br />

plana bete egin da,<br />

eta plan berria<br />

idazten ari da Espainia<br />

PSEk eta PPk estatu<br />

ituna negoziatzen<br />

dihardute 2020ko<br />

energia mixari buruz<br />

«Egonkortasuna»<br />

ekarriko du eolikoen<br />

sariei buruzko itunak,<br />

sektorearen arabera<br />

prezioekin, ez dago debekurik; saririk<br />

gabe ere funtziona dezakete,<br />

beren autonomia erkidegoaren<br />

baimenak jaso badituzte». Enpresek<br />

bestela ikusten dute arazoa;<br />

sarien berririk gabe, energiaren<br />

prezioa eta kostuak ezin direla zehaztu<br />

eta, beraz, proiektuen bideragarritasuna<br />

ezin dela bermatu<br />

argudiatzen dute.<br />

Gobernuak energia berriztagarrien<br />

plana bideratu ahala argituko<br />

da zein parke eoliko eraiki<br />

ahal izango diren datozen urteetan.<br />

Baina planak badu aldez<br />

aurretik igo beharrezko beste<br />

eskailera bat: ekainaren 24an<br />

Miguel Sebastian Espainiako<br />

Industria ministroak eta Cristobal<br />

Montoro PPko ordezkariak<br />

jakinarazi zuten energiari buruzko<br />

estatu itun bat adostuko dutela<br />

gobernuak eta oposizioak. Bi<br />

eztabaidagai jarri dituzte<br />

mahaiaren gainean: kostuak<br />

murriztea —garraioa, banaketa<br />

%54,1<br />

pEnergia eolikoaren errekorra. Iazko<br />

abenduaren 30ean inoiz baino energia<br />

eoliko gehiago sortu zen. 03:50 aldean,<br />

sortutako elektrizitate guztiaren %54,1<br />

sortu zuen energia eolikoak, Red Electrica<br />

de Españaren arabera; iaz, energiaren<br />

%14,3 sortu zuen haizearen indarrak.<br />

eta energia berriztagarriei emandako<br />

sariak aztertuta— eta mix<br />

energetikoa. «Mugarik gabeko<br />

eztabaida» iragarri du Sebastianek,<br />

eta 2020rako energia mix<br />

«orekatu eta anitza» adostea jarri<br />

du helburu. PPk ez du aukera<br />

galdu energia nuklearrak etorkizuneko<br />

mix horretan izan behar<br />

duen eraginaren alde egiteko.<br />

Itun hori adosteko negoziazioen<br />

berri ematearekin batera, uztailaren<br />

1ean argindarraren prezioa<br />

ez igotzea erabaki zutela azaldu<br />

zuten gobernuak eta PPk.<br />

Elektrizitatearen sektoreko patronalaren<br />

elkarteak, Unesak,<br />

erabaki «oso larria» izan dela salatu<br />

du. Elektrizitate sistemako<br />

kostuak ez direla tarifarekin ordaintzen,<br />

eta prezioak %7,5 igo behar<br />

lukeela ohartarazi du: «20.000<br />

milioi euro zor zaizkigu».<br />

Argindarraren prezioak lotura<br />

zuzena du, bestalde, energia berriztagarriek<br />

jasotzen dituzten<br />

sariekin. Eta gobernuak prezioa<br />

finkatzeko xedea estatu itunaren<br />

mende utzi badu ere, sariei buruzko<br />

akordioak aurreratu ditu sektore<br />

bakoitzeko patronalarekin.<br />

Besteak beste, AEE Eolikoen Enpreen<br />

Elkartearekin adostu du sariak<br />

murriztea. Akordioak «egonkortasuna»<br />

ekarriko duelako,<br />

Iberdrolak ontzat jo du ituna. Sariei<br />

buruz urtetan egon diren gorabeherekin,<br />

akordioak etorkizuna<br />

iragartzen eta proiektuen bideragarritasuna<br />

zehazten lagunduko<br />

duela dio Iberdrolak, nahiz eta<br />

sarrerak murriztuko diren.<br />

5.200 milioi euro saritan<br />

Espainiako Gobernuak 2007an<br />

ezarri zituen, dekretu bidez, energia<br />

berriztagarrientzako sariak.<br />

«Sarien sistema —inbertsiorako<br />

laguntzekin osatua— oso eraginkorra<br />

izan da eremu batzuen hazkunderako»,<br />

adierazi izan du Industria<br />

Ministerioak. Energia eolikoak<br />

nabaritu du hori nabarmen:<br />

2007ko dekretuaren gerizpean,<br />

Espainiako eta Hego Euskal<br />

Herriko energia eolikoak %33ko<br />

hazkundea izan zuen. Bost urtean,<br />

5.200 milioi euro inguru jaso<br />

ditu energia eolikoak sari bidez.<br />

Baina sarien sistema bi aurpegiko<br />

txanpona izan da: gobernuak «sistemaren<br />

iraunkortasuna» kolokan<br />

jartzeko arriskua sumatu du,<br />

eta horregatik murriztuko ditu.<br />

Aitziber Arzallus<br />

1,3<br />

Sistema garbiak erabilita sortzen<br />

den argindarrak bi abantaila<br />

nagusi ditu erregai fosiletatik<br />

ateratzen denaren ondoan: merkatuan<br />

saltzeko lehentasuna da<br />

lehenengoa, eta jasotzen dituen<br />

diru laguntzak dira bigarrena.<br />

Ekonomiaren egoerak sari<br />

horiek murriztu beharra ekarri<br />

du, ordea. Eta horretan ari da<br />

Miguel Sebastianek gidatzen<br />

duen Espainiako Industria Ministerioa.<br />

Haize energiaren sektoreko<br />

patronalarekin (AEE) eta eguzkia<br />

energia termikoaren sektorekoarekin<br />

(Protermosolar) ados<br />

jartzea lortu du dagoeneko. AEErekin<br />

hitzartutako murrizketari<br />

esker aurreztuko duena ez da<br />

berebiziko dirutza: urtean 80<br />

milioi euro inguru. Aldiz, Protermosolarrekin<br />

adostutakoari<br />

esker gehiago aurreztuko du:<br />

guztira 1.000 milioi euro inguru.<br />

2012. urtea bukatu artean,<br />

haize energiarekin sortutako<br />

argindarrari %35 diru gutxiago<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 3<br />

Espioiak trukatu dituzte Errusiak eta AEBek,<br />

harremanak hobetzeko borondatea adieraziz<br />

pEtxe bakoitzak energia eolikoari hilero<br />

ematen dizkion euroak. AEE energia<br />

eolikoko patronalen Espainiako elkarteak<br />

egindako kalkuluen arabera, etxe bakoitzak<br />

1,3 euro ordaintzen ditu, hilean,<br />

energia eolikoarentzako sariak ordaintzeko.<br />

Miguel Sebastian Espainiako Industria ministroa, ilunpean. JAUNJO MARTIN / EFE<br />

emango dio Espainiako Industria<br />

Ministerioak. Neurriak, baina,<br />

erroten laurdenari baino ez die<br />

eragingo —2007ko dekretu baten<br />

babespean eraikitakoei—. Argindarraren<br />

prezioa asko igoko<br />

balitz, murrizketen ondorioak<br />

nabarmenak izango lirateke.<br />

Sektoreko iturrien esanetan,<br />

ordea, oso arraroa litzateke urteko<br />

100 milioi euroak gainditzea.<br />

Iaz, 1.600 milioi euro jaso zituen<br />

laguntzetan haize energiaren<br />

industriak, argindarraren %18<br />

ekoitzi zuen eta 3.600 milioi euroren<br />

erregai fosilak inportatzea<br />

ekidin.<br />

Eguzki energia termikoari<br />

dagokionez, akordioak dio eraikitze<br />

bidean diren plantak aurreikusi<br />

baino urtebete geroago hasiko<br />

direla lanean. Patronalak<br />

berak proposatu dio hori Espainiako<br />

Industria Ministerioari,<br />

azpiegitura erraldoi horiek eraikitzeko<br />

lanak atzeratuta doazelako.<br />

Gainera, martxan jarritako<br />

lehen urtean, energia ekoizpena<br />

beti izaten da aurreikusitakoa<br />

baino txikiagoa, patronalaren<br />

beraren hitzetan. Trukean,<br />

etorkizuneko sarietan murrizketarik<br />

ez egitea agindu die Sebastianek.<br />

Fotovoltaikoena, bidean<br />

Behin berriztagarrien sektoreko<br />

bi adar horiekin murrizketak<br />

%40<br />

pIraganeko murrizketak.Eguzki energiak<br />

sortutako argindarrari ematen zaizkion<br />

sariak murriztu zituzten duela urte<br />

eta erdi ere: megawatteko 450 euro ziren<br />

lehen; 270-280 euro dira orain, %40 gutxiago.<br />

Besteak beste, eguzki plaken prezioa<br />

erdira jaitsi izanak eragin zuen hori.<br />

Sarien inguruko zalantzak<br />

argitzen ari da Sebastian<br />

Patronalak dio<br />

fotovoltaikoei laguntzak<br />

murrizteko akordioa<br />

hilabetea bukatzerako<br />

egingo dutela<br />

hitzartuta, beste akordio bat egin<br />

nahi du Espainiako Industria<br />

Ministerioak. Eguzki energiaren<br />

bidez sortzen den argindarrari<br />

eragingo lioke horrek, industria<br />

fotovoltaikoari, hain zuzen.<br />

Espainiako Energia Batzordearen<br />

<strong>datu</strong>en arabera, sektore<br />

fotovoltaikoak 3.501 megawatt<br />

zituen instalatuta iaz. Argindarraren<br />

%2 baino ez zuen ekoitzi,<br />

baina 2.600 milioi euroren sariak<br />

jaso zituen, energia berriztagarriek<br />

jasotakoaren erdia. Sektoreko<br />

patronalak proposamen bat<br />

helarazi dio Espainiako Industria<br />

Ministerioari, datozen bi urteetan<br />

2.000 milioi euro aurrezteko<br />

asmoz.<br />

Negoziazioak bide onetik doazela<br />

azaldu dute bi aldeek. Pedro<br />

Marin Espainiako Energiako<br />

estatu idazkariaren hitzetan,<br />

«borondate ona» dago bai enpresaburuen<br />

aldetik bai Industria<br />

Ministerioaren aldetik. Patronaleko<br />

iturriek jakitera eman dutenez,<br />

oso litekeena da akordioa<br />

hilabetea bukatzerako egitea.<br />

Aurreratu du, gainera, sektorea<br />

prest egongo litzatekeela egoerak<br />

eskatzen duen araberako ahalegina<br />

egin, eta sariak kobratzerakoan<br />

atzerapenak onartzeko.<br />

Dena dela, atzeraeragina duen<br />

neurririk ez duela onartuko ohartarazi<br />

du, besteak beste, legez<br />

kanpokoak direlako.


4 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Harian › Iritzia<br />

Erakusleihoak<br />

erkealdia hasi da. Duela ez asko.<br />

M Edo aspaldi. Erakusleihoetan denetarik<br />

eskaintzen dute, denetarik ikusten<br />

da. Ni itsu samarra naiz. Baina ikusten<br />

dut. Zoritxarrez.<br />

Euskal Herriko erakusleihoetan, antza,<br />

ez da ezer erakargarririk erakusten,<br />

ez dute bertako inoren<br />

ikusminik sortzen. Kataluniara<br />

joan behar da. Elkartasuna<br />

adieraztera, erakusleihoan<br />

agertzera. Merke. Merkealdia.<br />

Politika ez da 20 segun-<br />

doko kortea. Bada, egiten<br />

da, baina gezurra da. Faltsukeria.<br />

Zabalduegia.<br />

Zuzendaria:<br />

Martxelo Otamendi<br />

Zuzendariordea:<br />

Xabin Makazaga<br />

Edizio arduraduna:<br />

Lurdes Huizi<br />

Argitaratzailea:<br />

Euskal Editorea SM<br />

Publizitatea: Iragarri SM<br />

Lege gordailua:<br />

SS-0662/03<br />

Batzorde parekidea:<br />

0712I84059<br />

Egoitza nagusia:<br />

Martin Ugalde kultur parkea.<br />

Gudarien Etorbidea, z/g.<br />

20140 Andoain.<br />

Telefonoa:<br />

(0034) 943-30 40 30<br />

Faxa: (0034) 943-30 09 43<br />

Webgunea:<br />

www.berria.info<br />

Posta elektronikoa:<br />

berria@berria.info<br />

Publizitatea:<br />

publi@iragarri.net<br />

Harpidetza saila:<br />

(0034) 943 - 30 43 45<br />

Date: 10/07/<strong>2010</strong><br />

Exemplaire: 2.189<br />

Editeur: Euskal Editorea s.l.<br />

Directeur de publication:<br />

Martxelo Otamendi<br />

Comission paritaire:<br />

0712I84059<br />

Delegation Labourd:<br />

Lisses 3, 64100-Baiona.<br />

Tel.: (0033) 559256220.<br />

Fax: (0033) 559254303.<br />

E-mail: lapurdi@berria.info<br />

ORDEZKARITZAK<br />

Araba: Bizenta Mogel, 6.<br />

Posta kodea: 01008<br />

Gasteiz. Telefonoa:<br />

945-15 04 52. Erredakzioko<br />

faxa: 945-14 83 07.<br />

Posta elektronikoa:<br />

araba @berria.info.<br />

Bizkaia: Uribitarte kalea, 18,<br />

3. C. Posta kodea: 48001<br />

Bilbo. Telefonoa:<br />

94-435 26 00. Erredakzioko<br />

faxa: 94-423 49 75.<br />

Posta elektronikoa:<br />

bizkaia@berria.info.<br />

Lapurdi: Lisses, 3. Posta<br />

kodea: 64100 Baiona.<br />

Telefonoa: 559-25 62 20.<br />

Faxa: 559-25 43 03.<br />

Posta elektronikoa:<br />

lapurdi @berria.info.<br />

Nafarroa: Iratxeko Monasterioa,<br />

45, 13. Posta kodea:<br />

31011 Iruñea. Telefonoa:<br />

948-36 66 22.<br />

Publizitatea: 948-36 66 23.<br />

Posta elektronikoa:<br />

nafarroa@berria.info.<br />

berria<br />

Jira<br />

Xabier Lekuona<br />

Nekazaritzaren geroa<br />

borondate kontua da<br />

Patxi Aierbe<br />

Andoni Aranguren<br />

Aralarreko Gipuzkoako<br />

batzarkidea eta Aralarreko<br />

nekazaritza arloko arduraduna<br />

Zentroa bilatzen da. Gobernatu nahi<br />

duenak zentrokoa izan behar du. Ez<br />

dago bere burua eskuindartzat jotzen<br />

duen alderdirik; gehienez, zentro eskuinekoak<br />

dira. Demokristauak, liberal<br />

kristauak. Ezkerrekoak ba omen daude.<br />

Horien artean kutsatzeko arriskua ikusten<br />

duenik ere bada. Beti zutik erori nahi<br />

izatearen abilezia, beldurra, izua, ausardiarik<br />

eza. Edozein preziotan gobernatu<br />

nahi duten ezkerrekoak, zentro ezkerrekoak.<br />

Gaur. Bartzelonan, pasieran.<br />

20 segundoko kortearen bila.<br />

Bertako erakusleihoek gutxiegi<br />

eskaintzen omen dute.Beti gutxiegi<br />

eskainiko dute.Eskaintza<br />

onartzeko prest ez dagoenarentzat<br />

beti gutxiegi,<br />

dena garestiegi.20 segun-<br />

Aralarren proposamen<br />

batetik abiatuta,<br />

Gipuzkoako Batzar<br />

Nagusietako<br />

Landa Ingurunearen<br />

Garapeneko Batzordeak martxan<br />

jarri zuen etorkizuneko nekazaritza<br />

eta abeltzaintza bermatuko<br />

duen markoa definitzeko talde txostengilea.<br />

27 agerraldi izan dira sektoreko<br />

eragileen, elkarteen, eta adituen<br />

parte hartzea jaso du, ekarpen<br />

aberasgarriekin. Lanaren emaitza,<br />

gure lurraldeko nekazaritzak bizirik<br />

iraun dezan eta etorkizuna ziurtatu<br />

ahal izateko, proposamen zehatzak<br />

eta zenbait giltzarri jasotzen dituen<br />

txostena izan da.<br />

Gipuzkoako nekazaritzak eta<br />

abeltzaintzak etorkizunik izan nahi<br />

badute, errentagarri izan behar<br />

dute, eta, horretarako, badira hainbat<br />

egin beharreko lan eta aldaketa.<br />

Lurralde Antolamenduko politiken<br />

irizpideak aldatzea ezinbestekoa da,<br />

lurzoru baliabidearen optimizazioa<br />

eta zentzuzko erabilera lortzeko.<br />

Funtsezkoa da zehaztea lurralde antolaketaren<br />

bidez nekazaritza eta<br />

abeltzaintzarako erabiltzeko lursailak<br />

zeintzuk diren, beste interes edo<br />

sektoreekiko lehia saihesteko. Era<br />

berean, ezinbestekoa da gutxi erabiltzen<br />

diren lursailak berreskuratzea<br />

ahalbidetuko duen araudia<br />

idaztea, eta lurzoru eta erabilera<br />

desberdinen identifikazioa jasoko<br />

duen lurzoruen katalogo bat egitea.<br />

Etorkizunaz ari bagara, belaunaldi<br />

berriez hitz egin behar dugu. Belaunaldien<br />

arteko ordezkapena<br />

doko korteagatik batzuetan<br />

asko ordaintzen da.<br />

Modaz<br />

errazteko, bai familiaren baitan, baita<br />

nekazaritza jarduerara kanpotik<br />

datozenen kasuan ere, indartu beharrekotzat<br />

jotzen da Administrazioak<br />

dituen gazteentzako laguntza<br />

programak ondo hornitzea, eta urteroko<br />

maiztasuna ziurtatzea. Erretiro<br />

aurreratuak aktibatu behar dira,<br />

hasten direnei formakuntza eta<br />

aholkularitza emanez eta ikasitakoa<br />

praktikan jartzen lagunduz.<br />

Etorkizunaz ari bagara, bere<br />

ezaugarriak dituen jarduera lokal<br />

batek testuinguru globalean bizirik<br />

iraun eta garatu beharraz dihardugu.<br />

Ekonomia globalaren eta merkatu<br />

irekien mundu honetan produktuen<br />

prezioen egonkortasuna<br />

ziurtatzea da nekazari eta abeltzainen<br />

erronka. Horretarako, Prezioen<br />

Euskal Behatoki baten beharra<br />

dago, sektoreko eragile guztien parte<br />

hartzearekin eratua.<br />

Etorkizuna bermatzeko iraunkortasuna<br />

oinarri saihestezina da.<br />

Ekoizpenaren egituratzeak eta berrikuntzak,<br />

ustiapen eredu iraunkorra<br />

eskatzen du, betiere ekonomikoki<br />

errentagarria, ingurumena errespetatuz<br />

eta gizartearen<br />

oniritziarekin. Kooperatibak bultzatu<br />

eta, kooperatiba horien kontrola<br />

baserritarrak bere gain hartzea<br />

eta mantentzea izan behar da<br />

premisa nagusia. Administrazioak,<br />

kooperatiben izpiritua ikuspegi ekonomizista<br />

hutsetik begiratu gabe<br />

bultzatu behar du, sektorearekin elkarlanean.<br />

Etorkizuna gure produktuak besteekiko<br />

berezitasunak nabarmenduta<br />

eta ahalik eta bide zuzenenetik<br />

merkaturatzea da; baita bertako<br />

produktua identifikatuko duen<br />

marka berri bat sortzea ere (Baserriko<br />

produktuak). Label produktuak<br />

bere ibilbidea jarraituko du.<br />

Ezinbestekoa da bertako produktua<br />

le-apaindegian aiduru nengoela al-<br />

I dizkari feminino baten orrialdeetan<br />

modaren azken jaidurei buruzko artikuluaren<br />

hitzetan galdu nintzen. Azken<br />

hamarkadak m’as-tu vu kutsuarekin<br />

garatu ziren goi-mailako jostuntza mailan:<br />

arropa ikusgarriak, prezioak bezain.<br />

Krisia hedatzearekin, ordea, joera<br />

diskreziora lerratzen zela erakusten<br />

zidan kazetariak, argazki<br />

uherrak lekuko.<br />

Munduan zeharreko estatu industrialetako<br />

oldeak pauperizatzen<br />

doazela, abe-<br />

ratsek ez dute hain agerroiki<br />

plazaratu nahi, zer<br />

gerta ere. Garai batean eli-<br />

Bira<br />

Itxaro Borda<br />

argi eta garbi identifikatzea, kontsumitzailea<br />

informatuz, eta kalitatearekin<br />

eta iraunkortasunarekin<br />

lotzea. Helburu hori ortzemugan jarrita,<br />

Osasun arautegia azpisektoreei<br />

egokitu behar zaie, malgutasunez,<br />

nekazaritza jarduera berriak<br />

ezartzeko garaian. Ez du zentzurik<br />

industria handiari eta ekoizle txikiari<br />

baldintza berak jartzeak.<br />

Jantoki publikoek bertako produktuak<br />

erabiltzera aldatzea beharrezkoa<br />

izango litzateke. Baita ere<br />

merkaturatzeko bide laburrak<br />

erraztuko dituzten ekoizle eta kontsumitzaile<br />

taldeak sortzea bultzatzea.<br />

Nekazaritza ekologikoa bultzatzea,<br />

garrantzitsua ezezik, lehentasunezko<br />

kontua da.<br />

Baserriaren etorkizunak bertako<br />

gizarteari lotutakoa izan beharko<br />

du. Gizartearen onarpena lortze aldera<br />

lan pedagogikoa egin behar da,<br />

eta, horrez gain, funtsezkoa da administrazioak<br />

baserritarrak ingurumen<br />

arloan, iraunkortasuna bermatzeko,<br />

egiten duten lana aitortzea.<br />

Bide horretan beharrezkoa da<br />

diru sarrerak ziurtatzea nekazaritza<br />

eta ingurumen laguntzen kontzeptuan<br />

(agroanbientalak deritzen<br />

laguntzak) urte anitzeko programen<br />

bitartez.<br />

Iraganean bezala, etorkizunean<br />

emakumearen lana baserriaren oinarrietako<br />

bat izango da. Emakumeek<br />

landa ingurunean egiten duten<br />

lana jakitera ematea eta balioan<br />

jartzea, bai eta lan horrek baserriek<br />

bizirik jarraitzeko duen eragina aitortzea<br />

alde batera laga ezin den<br />

gaia da. Emakume baserritarren eskubideak<br />

parekatzea lortzeko,<br />

haien titulartasun eskubideak<br />

onartuko dituen lege-formula bat<br />

bideratzea premiazko lana da.<br />

Nekazaritza jardueraren diru sa-<br />

te dirudunei laket zitzaien modaren eta<br />

kontsumoaren aitzindari gisa azaltzea,<br />

horiek zirela funtsean bi ekintza hauen<br />

ezinbesteko motorrak. Jadanik bazterrak<br />

erreüs eta haserre direla gordean<br />

ibiltzera bortxatuak dira, sakelak urrez<br />

edukiagatik jantziak lurrez, merezi luketen<br />

gorroto sozialik ez sustatzeko bezala.<br />

Moda jarrai ez dezakeen kide gehiegi<br />

bada gure inguruetan alaina.<br />

Fenomeno pare batek halaber<br />

mugatzen du modaren ikuskoikeria.<br />

Erlijio ezberdinek eta<br />

gaizki hazteagatik, loditasun<br />

patologikoaren eraginak gorputzaren<br />

ukatze berria dakarte.<br />

Ezkutuan dabiltzan arren,<br />

sosdun neoliberalek hondarrean<br />

morala zekena<br />

eta etika jansenista dituzte<br />

barreatzen.<br />

rrera osagarriak bilatzea bizigarria<br />

da nekazaritzaren sektorearentzat,<br />

eta bultza ditzake lurraldeko beste<br />

sektore batzuk ere: nekazaritza turismoa,<br />

energia berriztagarrien erabilpena<br />

kostuak murrizteko, adibide<br />

batzuk izan daitezke, baina, era<br />

berean, administrazioak azpikontratatuta<br />

dituen zerbitzu batzuk<br />

—bide garbiketak, herri lurretako<br />

zaintza, eta abar— baserritarrak zuzenean<br />

egiteak, administrazioek zehaztutako<br />

kudeaketa irizpideei jarraituz,<br />

benetan tresna eraginkorra<br />

izan daiteke dibertsifikazio hori lortzeko.<br />

Etorkizuna da lurralde orekatua<br />

izan dadin urratsak egitea. Landa<br />

inguruneko bizi kalitateak, ekipamenduek<br />

eta zerbitzuen hornidurak<br />

beste edozein herritarren mailara<br />

iritsi behar du ingurune erakargarri<br />

bihurtuz bikote gazteek bizi<br />

proiektu bat gauzatu ahal izateko.<br />

Administrazioak lehen sektorea<br />

estrategikotzat jo eta ikusi behar<br />

du. Bultzatu beharreko sektore bat.<br />

Eta sektorearekin batera zehaztu<br />

behar ditu epe labur, ertain eta luzerako<br />

helburuak. Erakundeen arteko<br />

lankidetza da aurreko lerroetan<br />

planteatutako jarduera guztiak aurrera<br />

eramateko baldintza. Hori horrela<br />

dela egiaztatzeko, lortutako<br />

akordioak betearazten direla jarraitzeko,<br />

behatoki bat eratu beharko litzateke.<br />

Errazena egina dago. Gipuzkoako<br />

etorkizuneko nekazaritza bermatu<br />

dezakeen oinarriak eta proposamenak<br />

jarri ditugu, parte hartze zabalarekin,<br />

baina orain, batez ere Administrazioaren<br />

borondatearen baitan<br />

dago, nekazaritzaren gurdia<br />

bide zuzenetik eraman edo amildegitik<br />

behera erortzen uztea. Paperean<br />

jarritako oinarriak gauzatzea da<br />

etorkizuna.


Hizpideak<br />

Espioitza istorioak<br />

Koldo Aldabe<br />

kaldabe@berria.info<br />

erra hotzeko garaia balitz bezala,<br />

G AEBek eta Errusiak espioiak trukatu<br />

dizkiote elkarri.Baina,garai haietan ez<br />

bezala,adiskidetasun keinu gisa izan da<br />

oraingoa; tabula rasa egin eta lagun berriro.Espioitza<br />

istorioak ugalduz baitoaz,<br />

Poloniak Alemaniari israeldar zerbitzu<br />

sekretuetako agente bat entregatu dio.<br />

Baina istorio hauen ugaltzeak ez dio izen<br />

onik ematen espioitzari,oharkabean<br />

iragatea baitu bere lanaren oinarri.<br />

r Adur<br />

Gipuzkoaren apustua<br />

eduki kulturalen alde<br />

Maria Jesus<br />

Aranburu<br />

Gipuzkoako Kultura eta<br />

Euskarako foru diputatua<br />

Azken hamarkadan,globalizazioarenaurrerapena<br />

eta teknologia<br />

berrien garapen<br />

azkarra tarteko, sormenerako<br />

eta berrikuntzarako baldintza<br />

bereziki egokiak eskaintzen dituzten<br />

lurraldeak indartzen ari<br />

dira. Benetako «komunitate sortzaile»<br />

bezala antolatzen ari dira<br />

horrelako lurralde batzuk, kultura<br />

industriek Barne Produktu<br />

Gordinaren (BPG) zati funtsezko<br />

bat ekartzen diotela, eta tokian<br />

ondo sustraitutako enplegu kualifikatua<br />

sortzen dutela.<br />

Mundu mailako finantza krisiaren<br />

garaian, Europako gizarteen<br />

ondare baliotsua eta kultura<br />

aniztasuna aktibo bikainak<br />

dira sormenean oinarritutako<br />

Globalean pentsatu eta lokalean<br />

ekin leloa espioitza istorioetara ere he<strong>datu</strong><br />

da, ordea. Galindez aferarik ez,<br />

baina Araban ere espioitza salaketak<br />

piztu dira. EAJ da salatua edo EAJko ingurunea,<br />

ertzain bi ere auzibidean jarri<br />

dituztelarik. Espioitza istorio beltzena,<br />

ordea,Rodolfo Aresek herritarrak xaxatu<br />

dituenetik iritsi da,dei anonimo batek bi<br />

gazte zarauztar Espainiako Auzitegi Nazionalaren<br />

bidean jarri baititu.Ertzainen<br />

kamerek baino belarri finagoa ei du espioiak,eta<br />

haren hitzak urrea balio du,<br />

fiskalaren iritziz.Gazteok sufri dezaketen<br />

kondena izugarria haren mende dago.<br />

jarduera ekonomikoak bultzatzeko.<br />

Europar Batzordeak<br />

oraindik orain Sormen eta Kultura<br />

Industrien Liburu Berdea argitaratu<br />

du, sektore estrategiko<br />

horren hazkunde ahalmen guztia<br />

garatzeko helburuarekin. Europar<br />

Batzordearen 2006ko <strong>datu</strong>etatik<br />

dakigunez, orduan Europako<br />

BPGren %2,6 ekartzen<br />

zuten kultura enpresek eta bost<br />

milioi laguni kalitatezko enplegua<br />

ematen zioten Europar Batasunean.<br />

Inguru hurbilean, 2007ko <strong>datu</strong>ak<br />

oinarritzat hartuta Kulturaren<br />

Euskal Behatokiak dioenez,<br />

kultura industriek dagoeneko<br />

25.200 laguni lana ematen<br />

diote Euskal Autonomia Erkidegoan,<br />

esan nahi baita, enplegu<br />

guztien %4,5. Eta Gipuzkoa dago<br />

sektore horren buruan, EAEko<br />

hiru lurraldeetako kultura industrien<br />

%50,6 bertan baitu.<br />

Gipuzkoako Foru Aldundiak<br />

legealdi honetan apustu garbia<br />

egin du kultura edukiak eta kul-<br />

Hitz beste<br />

Anjel Lertxundi<br />

tura euskaraz sortzearen eta zabaltzearen<br />

alde, eta horretan<br />

dihardu. Diputazioaren 2007-<br />

2011 aldiko Kudeaketa Estrategikoko<br />

Planean lehentasuna aitortzen<br />

zaio kultura edukiak sortzen,<br />

digitalizatzen eta<br />

gizartearentzat eskuragarri jartzen<br />

laguntzeari. Herritarren<br />

kulturarako eskubide unibertsala<br />

errealitate bihurtu nahi dugu,<br />

eduki digitalen bitartez.<br />

Helburu horiekin ari gara bultzatzen<br />

Gipuzkoa 2.0 programa,<br />

arreta berezia jartzeko eduki digitalen<br />

irisgarritasun teknologikoan<br />

eta legezkoan, eta horrelakoak<br />

sortuko eta banatuko dituen<br />

kultura industriaren<br />

garapenean.<br />

Ikuspegi horren haritik, Tabakalera<br />

honela konfiguratu dugu:<br />

kultura garaikidea sortzeko zentro,<br />

ikus-entzunezkoen esparruan<br />

espezializatua; sormen<br />

eremu desberdinen arteko elkarreraginean<br />

eta sortzaileen, industrien<br />

eta herritarren arteko<br />

‘Iruña ta haro’<br />

arlos Cid Abasolo adiskideak gutuntxo ozpin gabe<br />

K bat bidali zuen El País-eko Zuzendariari sailera. Ez<br />

diote argitaratu. Gutunaren gaia, Mari Ganuza konpartsaburuak<br />

esan omen zuena txupinazoa jaurtitzerakoan:<br />

«Pamploneses, pamplonesas, ¡Viva San Fermín!, Iruña<br />

ta haro, gora San Fermin!».<br />

Iruña ta haro? Albistean aurrera, El País-eko kazetariak<br />

maiuskula jarri zion haro-ri. Zer egiten zuten, ordea, Iruñeak<br />

eta Harok txupinazoan elkartuta? Karlosek ez zuen<br />

ulertzen bien arteko bat-bateko maitemin hori, eta Yotouben<br />

begiratu zuen. Baita berehala atera ere Mari Ganuzak<br />

benetan esandakoa: «Iruñatarrok, gora San Fermin!»<br />

Baina sareko erdal txokoetan zun-zun dabilena Iruña ta<br />

haro da. Hor geldituko da Internetek diraueino.<br />

Gutunaren bukaeran Karlosek kazetariei eskatzen zien<br />

euskararen ezagutza elemental batzuk izatea halako<br />

hanka-sartzeak (edo okerragoak) saihesteko. Gutuna<br />

baztertu izanak inor harritu du?<br />

elkarlanean, jakintza eta berrikuntza<br />

sortzen saiatuko dena;<br />

ekoizpenera bideratutako sorkuntzari<br />

lehentasuna emanik<br />

ere, dokumentazio zerbitzu oso<br />

bat eskainiko duena nola produkziorako<br />

eta erakusketetarako,<br />

hala eztabaidarako, prestakuntzarako<br />

eta aisialdirako; sorkuntzaren<br />

pizgarri eta ideien<br />

ongarri izango diren dinamikak<br />

bultzatuko dituena; eta Euskadiko<br />

kultur sorkuntza nazioarteko<br />

elkarrizketan txertatuko duena.<br />

Gaur egungo egoerak eta, batez<br />

ere, geure erantzukizun eta<br />

jasangarritasun irizpideek, ordea,<br />

Tabakaleraren proiektuari<br />

beste neurri bat ematera bultzatzen<br />

gaituzte, «Gipuzkoa kulturalaren»<br />

bidean proiektu estrategiko<br />

bat delakoan. Izan ere,<br />

pantailen garaian bizi gara; gizartea<br />

gero eta ikus-entzunezkoetara<br />

jarriagoa dago, eta, horregatik,<br />

apustu hau kultura arloko<br />

edukietara, formatu berrietara,<br />

sortzaileengana eta enpresetara<br />

begira dago, baina, oro har, ikusentzunezkoen<br />

kulturara begira.<br />

Bide horretan aurrera egiteko,<br />

bateratu egin ditugu Artelekuko<br />

sorkuntza eta esperimentazioko<br />

tailerren programazioa eta Koldo<br />

Mitxelena Kulturuneko Erakustaretoarena,<br />

eta Ikus Arteen<br />

Zerbitzua sortu dugu; horrela in-<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 5<br />

Iritzia ‹ Harian<br />

dartu egingo da arte esperimentazioaren<br />

eta arte zabalkundearen<br />

arteko elkarrizketa, baliabideak<br />

hobeki aprobetxatuz.<br />

Artelekuk izan behar du Tabakalerako<br />

ikus-entzunezko sorkuntza<br />

zentroaren abiapuntua.<br />

Artelekuren proiektuak ia 25 urtean<br />

egin duen bidea behar adinako<br />

eta gehiagoko bermea da;<br />

apala, baina bere eredu berezian<br />

era askotako praktikak elkartzen<br />

dituena: kontzeptualak,<br />

performatiboak eta sozialak,<br />

grafikagintzako tailerrak, argazkigintzako,<br />

zientziako eta teknologiako<br />

praktikak eta, nola ez,<br />

ikus-entzunezkoak.<br />

Edukien zabalkunderako giltzarri<br />

den beste aktibo bat ere badugu<br />

Gipuzkoan: Zinemaldia.<br />

Kultura edukien eta industrien<br />

aldeko gure apustua arrakastatsua<br />

izan dadin, indartu egin behar<br />

da haien nazioarteko proiekzioari<br />

Zinemaldiak egiten dion<br />

ekarria. Baita 2016ko Kultura Hiriburu<br />

izatearen xede kolektibo<br />

erakargarria aprobetxatu ere.<br />

Erakunde publikoak elkartuta<br />

aitzindari direla, eta sortzaileekin<br />

eta industriarekin elkarlan<br />

estuan, lor genezake Gipuzkoa<br />

kultur edukien esparruan erreferentzia<br />

izatea. Konfiantza, ahalegina<br />

eta elkarlana oinarritzat<br />

hartuta. Merezi du.


6 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Harian › Iritzia<br />

Larrepetit<br />

Garazi Goia<br />

Milaka pertsonak<br />

txaloka hartu<br />

genuen Zizek.<br />

Pop izar<br />

bihurtutako pop<br />

filosofoa<br />

bailitzan<br />

, Hemeroteka<br />

Probokazioak<br />

ragana al<strong>datu</strong> ahalko bazenu, zer ezabatu-<br />

I ko zenuke? Nire jaiotza, tokatu dakizukeen<br />

zorterik handiena ez jaiotzea da. / Zein da<br />

egungo ezkerraren proposamena? Ezkerrak<br />

ez dauka proposamen propiorik. / Nor edo zer<br />

da zure bizitzako amodioa? Filosofia; askotan<br />

pentsatzen dut errealitatea espekula dezagun<br />

bakarrik existitzen dela. / Zein da zure<br />

bizitzan gehien desengainatu zaituen gertaera?<br />

Komunismoaren porrot katastrofikoa. /<br />

Nola sentitzen duzu amodioa? Bizkarroi handi<br />

bat bezala, plazer txiki guztiak suntsitzen<br />

dituen egoera iraunkor bat bezala.<br />

Slavoj Zizek filosofo eta idazleak emandako<br />

erantzunak dira horiek.<br />

Opera kontzertuetarako egokitua dagoen<br />

gela batean tokatu zitzaion aste honetan hitzaldia<br />

ematea, Londresko Literatura Jaialdiko<br />

ekitaldietako batean. Bertan bildu ginen<br />

milaka pertsonak txaloka hartu genuen Zizek.<br />

Pop izar bihurtutako pop filosofoa bailitzan.<br />

Filosofia erraza egiten duela aurpegiratu<br />

diote batzuek, zinikoa dela esaten dute<br />

besteek eta haren lanak asko kritikatu dituzte.<br />

Baina modako ezkerreko pentsalaria<br />

bihurtu da Zizek, eta jendetza izugarria biltzen<br />

du nonahi doala ere.<br />

Kapitalismoaren apokalipsia iristear dagoela<br />

esanez hasi zuen bere hitzaldia. Eta ia bi<br />

ordutan gai ugariz aritu zen: marxismoaz,<br />

kristautasunaren krisi moralaz, Hegeli dion<br />

errespetuaz, iraultza sozialaz, krisi ekonomikoaz,<br />

etorkizunaz...Hain berezkoa duen elokuentzia<br />

trebe eta probokatzailean beti.<br />

Esango diguzu sekretu bat? «Egun batean<br />

komunismoak irabaziko du» esan, eta gelatik<br />

atera zen, txalo zaparradaren erdian, eta haren<br />

sinadura lortzeko zain zituen jarraitzaileengana<br />

abiatuz.<br />

Normaltasun demokratikoaren eredu<br />

Editoriala › Gara<br />

Espainiarra ez den edozein kulturari, eta bereziki Kataluniako eta Euskal<br />

Herriko berezko kulturei, sortzetiko errespetu falta ikaragarria erakusten<br />

die Estatu espainolak. Errespetu falta horrek eraginda, egun inoiz baino<br />

agerikoagoa den krisi estrukturala bizitzen ari da. Hori dela eta, inbidia handiarekin<br />

jarraitzen dugu Europan bertan, Belgikan, alde bateko eta besteko<br />

agintari politikoek nola erantzuten dioten antzeko ezaugarriak dituen egoera<br />

bati. Bertan, N-VA alderdia gobernua osatzeko negoziazioetan murgilduta<br />

dago. Flandiarren programa independentista agerikoa da, eta hauteskunde<br />

kanpainan publikoki defen<strong>datu</strong> dute; areago, hori dela-eta irabazi<br />

dituzte hauteskundeak. N-VAk ez du independentziaren aldeko hautuan<br />

atzera egingo, baina gainontzeko alderdiekin, batik bat waloniarrekin, hitz<br />

egiten ari da bide horretan aurrera nola egin negoziatzeko.<br />

Bizi duen egoera ikusita, Belgika ezin da, noski, normaltasun politikoaren<br />

eredu gisa aurkeztu. Estatu artifiziala da Belgika, eta oraingo egoera arazo<br />

estruktural horren endekapenaren ondorioa besterik ez da. Baina, aldi berean,<br />

arazo politiko sakon baten aurrean, Belgikan normaltasun demokratikoak<br />

politikagintzaren ardatz izaten jarraitzen duela nabarmendu behar<br />

da. Salbuespenak salbuespen, bertako eztabaida publikoan ez dago Armadaren<br />

mehatxurik, ez dago azpijoko juridikorik, ez dago ezberdina denaren<br />

aurkako mesprezu publikorik, eta, garrantzitsuagoa dena, ez dago desberdina<br />

den horren ukazio sistematikorik. Edo ez, behintzat, Europako beste<br />

hainbat lekutan bezain gogor.<br />

Beste ezer baino lehen, gatazka politikoei aurre egiteko elkarrizketaren<br />

eta negoziazioaren garrantzia agerian geratzen ari da Belgikan. Politika demokratiko<br />

baten elementu nagusi dira elkarrizketa eta negoziazioa, baina,<br />

sarri, sarriegi, azken aukera gisa soilik ulertzen dira. Belgikan aukeratutako<br />

bideak, zailtasunak ukatu gabe, egonkortasuna bermatzen du. Eta Belgika<br />

Europako erdigune politikoa den heinean, egonkortasuna ezinbesteko baldintza<br />

da flandiarrek beren helburua erdiets dezaten.<br />

u Zuzendariari<br />

<strong>BERRIA</strong>k irakurleen eskutitzak plazaratzen ditu. Ez dute 2.500 karaktere —espazioak barne— baino luzeago izan<br />

behar, eta <strong>BERRIA</strong>k mozteko eskubidea du. Helbide honetara bidali behar dira, izen-abizenak eta herria adierazita:<br />

Berria, Martin Ugalde Kultur Parkea, 20140 Andoain. Eskutitzak Internet bidez bidaltzeko: iritzia@berria.info.<br />

Euskara ikasten, Bartzelonan<br />

Dagoeneko ezin da Bartzelonan euskara<br />

ondo ikasi. Bartzelonako Drassanes-eko Hizkuntza<br />

Eskolak —euskara ikasteko leku ofizial<br />

bakarra hemen— 4. maila kenduko du<br />

hurrengo ikasturtean.<br />

Kezka omen dute piramidearekin: hizkuntza<br />

bat ikasten hasten dutenen eta bukatzen<br />

dutenen arteko zenbaki erlazioarekin. Urte<br />

bat itxarotea proposatzen digute, berriro hasi<br />

ahal izateko.<br />

Irtenbide hobeago bat eskatzen dugulako<br />

harritzen da eskola; oso zaila da maila mantentzea<br />

inguruan euskaraz aritzeko ala aurreratzeko<br />

ez dagoenean aukera handirik.<br />

Okerrenera jota ere, 500 kilometro egin behar<br />

dugu beste eskola batera joateko, baina<br />

ez da bideragarria; beste alternatibarik ez<br />

daukagu.<br />

Taldean %90ek gainditu dugu maila, ia<br />

beti denok hartu ditugu eskolak, oso motibatuta<br />

gaude (Bartzelonan euskara ikasteko<br />

motibazioa behar delako), eta ia edozein<br />

gauzatarako prest egongo ginateke 4. maila<br />

egin ahal izateko. Baina, berriz ere, herri honetan<br />

ikasleak galtzen dira, hezkuntza on baten<br />

kontrako erabakiak direla-eta, eta hizkuntza<br />

aniztasuna ere galtzaile irteten da,<br />

gero eta gutxiago errespetatzen baita.<br />

Tamalgarria da.<br />

Oriol Conesa Pujadas eta hamar ikaskide<br />

gehiago. Bartzelona.<br />

Loreontzitik ‘Laurontzi’-ra<br />

Duela hemezortzi urte, gurasoek ernaldu zituzten<br />

haziak baino ez ginen. Hazi txiki eta<br />

ahulak, ezjakinak baina etorkizun zabalekoak.<br />

Jada zuhaitz sendo eta garaiak bihurtu diren<br />

haziak.<br />

Eguzki izpiak ikusi berri genituen gurasoak<br />

lehenengoz agurtu eta betiko lorontzitik<br />

«laurontzira» al<strong>datu</strong> gintuztenean. Ezagutu<br />

berri genuen mundua asko handitu zen, eta<br />

gure arteko loturak garatu genituen, gaur<br />

egun ere zaindu eta mantentzen ditugun loturak.<br />

Esne beroaz ongarritu genuen gure jakintzaren<br />

sustraiak elikatzen zituen lurra,<br />

sendo hazteko oinarria finkatuz.<br />

Hiru urte luze pasatu ostean, lehenengoz<br />

al<strong>datu</strong> gintuzten leiho eguzkitsuago batera.<br />

Gure ideiak ureztatzen zituen maisua ere al<strong>datu</strong><br />

egin zen. Lehenengo istorio miresgarriak<br />

bizi genituen, gorabehera liluragarriak.<br />

Irudimen horrek hazten lagundu zigun, enborra<br />

sendotzen, argiarengana hurbiltzen.<br />

Zuhaitz nagusiak izatera jolastu ginen, konturatu<br />

gabe sobera izango genuela denbora<br />

nagusiak izateko. Gazte izateko astia, ordea,<br />

labur egin zitzaigun geroago.<br />

Loratzeko garaia heldu zitzaigun azkenean,<br />

eta bihurrikerien garaia ere. Lau urte be-<br />

T www.berria.info<br />

Ezkortasunez<br />

Politika egiteko ohitura eta bizio txarrak hartuak<br />

ditugu aspalditik. Esan beharra dago,<br />

bestalde, ETA hor egoteak eta, are gehiago,<br />

ETAk eraman duen eiteak honetan ere ikusteko<br />

handia duela.<br />

Gauzak ez dira berehalakoan bere onera<br />

itzuliko, gure etorkizuna erabakitzeko bidea<br />

har izan genituen maltzurkeria eta heldutasuna<br />

bereizteko. Baina, horrekin bat, bizitza<br />

bideratzen hasi ginen, poliki. Batzuek haien<br />

hostoak usteldu zituzten hemengo eguzki izpietan,<br />

beste batzuek atzean utzi behar izan<br />

genituen, baina lorerik koloretsu eta politenak<br />

garatzen ere ikusi genituen.<br />

Azkenik, bi urte pasatu ditugu guretzat<br />

handiegia den baso horretara birlandatzeko<br />

prestatzen, gure kabuz bizitzen ikasten, heldutasuna<br />

dastatzen. Gaur, agurtzeko eguna<br />

heldu zaigu, «laurontziari» agur esateko<br />

eguna, eta gure sustraiak beste lur batzuetara<br />

moldatzeko garaia hasten da.<br />

Eguzkia ukitu arte hazi zaitezten opa dizuet<br />

guztioi! Eskerrik asko, batera bizi ditugun<br />

hamabost urte izugarri hauengatik! Mila<br />

esker!<br />

Aitziber Igartua. Bilbo.<br />

Gasteizko mendiak oihu bizian:<br />

arren, lanak eten!<br />

Arabako Mendizale Federazioan eta, oro har,<br />

Arabako gizartean, harrituta eta suminduta<br />

kasu egiten ari gara Gasteizko mendietako<br />

bihotzean ingurumenerako ondorio larriak<br />

sortuko dituen lanak. Hain zuzen, Zaballako<br />

espetxetzarraren lanak.<br />

Ez dugu ulertzen zergatik Auzitegi Gorenak<br />

— Eusko Jaurlaritzak eta Arabako Foru Aldundiak<br />

hala eskatuta— ez zituen lanak behinbehinean<br />

eten 2009ko apirilean. Are gutxiago,<br />

jakinda auziaren titularra zela etenaren<br />

alde bozkatu zuen magistratu bakarra .<br />

Ezetz bozkatu zuten gainontzeko magistratuek<br />

ez zuten beren erabakia argudiatu<br />

beharrik izan; beren bozaren noranzkoa aldatzeko,<br />

Zaballatik buelta bat eman besterik<br />

ez zuten.<br />

Onartu behar da dagoeneko kalte handia<br />

egina dagoela.Hala eta guztiz ere,egindako<br />

kaltea larriagotu ez dadin,Auzitegi Gorenak<br />

Arabako Foru Aldundiak 2009ko otsailean<br />

aurkeztutako helegitearen alde ebazten badu,<br />

azkar geldituko dira kartzela eraikitzeko lanak.<br />

Eta zergatik diogu Auzitegi Gorenak helegitearen<br />

aldeko iritzia eman beharko lukeela<br />

ingurumenarekiko sarraski hau saihesteko?<br />

Bidezkoena izango litzatekeelako, besterik<br />

ez.<br />

Ezin dugulako onartu guk, gizaki arruntok,<br />

beste aukerarik gabe legediak bete behar<br />

izatea, baina gure erakundeek lasterbideak<br />

bilatzea araudia eta legeria bera sistematikoki<br />

ez betetzeko.<br />

Ez al gara, akaso, pertsona eta erakunde,<br />

legediaren aurrean pareko? Baiezta dezagun;<br />

bestela, ez dugu inoiz argi eta garbi jakingo<br />

benetako demokrazian bizi garen, ala<br />

demokratikoki bozkatutako diktaduran.<br />

Juan Felipe Seemann. Arabako Mendizale Federazioko<br />

Ingurumen Batzordeko kidea.<br />

luzea izango da, luze joanen baita dena, oso<br />

luze.<br />

Eta ez, preseski, etsaiaren jukutriengatik,<br />

nahiz eta horiek ere kontuan hartu behar diren,<br />

baizik eta gure ezintasunarengatik; alde<br />

batetik, eta bestetik, gure arteko zintzotasun<br />

faltagatik.<br />

Jon.


Gaurkoa›<br />

BDZren<br />

oinarriak<br />

pBoikota. Israelgo<br />

Estatuaren<br />

eta hango erakunde<br />

eta enpresen<br />

jarduna salatu;<br />

hango produktuak<br />

gaitzetsi; kirol<br />

eta musika taldeen<br />

presentzia<br />

ere arbuiatu.<br />

pDesinbertsioak.Palestinaren<br />

okupazioaren<br />

ondorioz onurak<br />

dituzten enpresetakoinbertsioak<br />

bertan behera<br />

utzi.<br />

pZigorrak. Israelgo<br />

Estatua NazioartekoZuzenbidearenaurrean<br />

duen ardura<br />

bere gain hartzera<br />

bultzatu.<br />

Maite Asensio Bilbo<br />

Batasun irudia eman zuten atzo euskal<br />

sindikatuek. Ez lan erreformaren aurkako<br />

neurrien inguruan, ez negoziazio<br />

kolektiboaren inguruan, ezta lan gatazka<br />

jakin baten salaketaren inguruan ere. Palestinari<br />

elkartasuna agertzeko batu ziren ELA, LAB,<br />

CCOO, UGT, ESK, EILAS, Hiru, EHNE, CGT eta<br />

LSB. Nelson Mandelaren hitzak aipatu zituzten<br />

auziaren bidegabekeria agerikoa dela nabarmentzeko:<br />

«Gure garaiko kasu moral nagusi bilakatu<br />

da Palestinako herriarentzako justizia». Eta hala,<br />

esku hartzea erabaki dute sindikatuek, Israelen<br />

aurkako Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak<br />

kanpainarekin (BDZ) bat eginez.<br />

«Israelgo Estatua Palestinan gauzatzen ari den<br />

apartheid politikarekin eta Palestinako lurraldearen<br />

legez kanpoko okupazioarekin ez kolaboratzeko<br />

konpromisoa» hartu dute sindikatuek,<br />

BDZ kanpainari atxikitzearekin batera. Gogora<br />

ekarri dute, gainera, «giza eskubideen unibertsaltasunaren,<br />

banaezintasunaren eta elkarrekiko<br />

loturaren defentsa» dagoela kanpainaren oinarrian;<br />

beraz, ekimena baliabide zibiko «eraginkorra»<br />

da «bidegabekeria eta indarkeria» instituzionalaren<br />

ondoriozko egoerak aldarazteko.<br />

Izan ere, nazioarteko erakundeen lanaren «porrota»<br />

nabarmendu dute euskal sindikatuek, ez<br />

baitute lortu Israelek nazioarteko legedia bete<br />

dezan —hain zuzen, sei urte bete ziren atzo Nazioarteko<br />

Justizia Auzitegiak legez kanpokotzat<br />

jo zuela Israelek Gazan eraikitako harresia—,<br />

ezta estatuak palestinarrekiko errepresioa bertan<br />

behera utz dezan ere. Hori dela eta, gizarte zibilaren<br />

ekimena «oso beharrezkotzat» jo dute<br />

sindikatuek, presio neurri gisara, batik bat Europar<br />

Batasunaren jarrera ikusita: «Israelek Palestinako<br />

biztanle arabiarren giza eskubideak eta<br />

eskubide zibil eta politikoak behin eta berriro<br />

urratu ostean, EBk ez du ezertxo ere esan». Izan<br />

ere, «presio neurria» da BDZ kanpaina, Israelekiko<br />

enpresa arloko harremanak zein harreman<br />

ekonomiko eta politikoak saiheste aldera egina.<br />

Hori dela eta, boikot eta gaitzespen mezuak gurera<br />

ekartzean izango du benetako eraginkortasuna<br />

kanpainak. Hala, Euskal Herrian diharduten<br />

enpresen eta erakundeen jarduna salatzeko<br />

konpromisoa ere hartu dute sindikatuek: «Palestinako<br />

herriaren eskubideen<br />

gainetik interes ekonomiko, politiko<br />

edo bestelakoak jartzen dituzten,<br />

eta Palestinaren okupazio<br />

koloniala legitimatzen edo<br />

berori gauzatzen laguntzen duten<br />

euskal erakunde eta enpresak<br />

jendaurrean salatuko ditugu».<br />

Ildo horretan, dagoeneko<br />

martxan dauden boikot ekintza<br />

batzuk ekarri dituzte gogora,<br />

hala nola Palestinaren okupazioa<br />

gaitzetsi ez duten musikari<br />

israeldarrei eginikoa, eta okupa-<br />

Euskal sindikatuak,<br />

BDZrekin bat<br />

BDZ kanpainarekiko atxikimendua iragartzeko euskal sindikatuetako ordezkariek atzo Bilbon eginiko agerraldia. MARISOL RAMIREZ / ARGAZKI PRESS<br />

Palestinak batuta<br />

Palestinaren okupazioa gaitzetsi, eta Israelgo Estatuaren aurka<br />

nazioartean duela bost urte abiatutako Boikota, Desinbertsioak eta<br />

Zigorrak kanpainarekin bat egin dute euskal sindikatu guztiek.<br />

tutako lurretan tranbia bat eraikitzen ari den Veolia<br />

enpresari garraio zerbitzuak eman izanaren<br />

aurka aurkeztutako mozioak. H&M arropa dendaren<br />

aurka berriki abiatutako ekimen batez ere<br />

mintzatu dira, «palestinarrei lapurtutako lurretan<br />

denda erraldoi bat eraiki duelako».<br />

BDZren bosgarren urteurrena<br />

BDZ kanpainak bost urte bete dituen egunean<br />

adierazi diote atxikimendua euskal sindikatuek.<br />

2005eko uztailaren 9an abiatu zen nazioarteko<br />

ekimen bakezale hori, Palestinako Batzorde Nazionalak<br />

eta hango gizarte zibilak bultzatuta; ordutik,<br />

Palestinarekiko elkartasun mugimendua<br />

osatzen duten erakundeen mundu mailako sarearen<br />

sostengua jaso du. Hegoafrikako apartheidaren<br />

aurkako kanpaina du iturburu BDZk, ekimenaren<br />

azken helburua bakea erdiestea baita.<br />

Bost urteotan zenbait lorpen izan ditu kanpainak.<br />

Norvegiako Gobernuak, esaterako, Israeli<br />

teknologia militarra ematen dion Elbit enpresarekiko<br />

inbertsioak bertan behera utzi ditu; Espainiako<br />

Gobernuak, halaber, diru laguntza kendu<br />

dio Zisjordaniako lurralde<br />

«Presio<br />

neurria» da<br />

kanpaina,<br />

Israelekiko<br />

harreman<br />

ekonomiko eta<br />

politikoak<br />

saiheste<br />

aldera egina<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 7<br />

‹ Harian<br />

okupatuetan diharduen<br />

Arielgo Unibertsitateari.<br />

Kanpaina ez da bertan behera<br />

geratuko Palestinaren<br />

okupazio militarra amaitu<br />

arte, Zisjordaniako harresiaren<br />

eraikuntza geldiarazi eta<br />

orain arte egindakoa eraitsi<br />

arte, arrazagatiko bazterketa<br />

sistema bukatu arte, Gazaren<br />

blokea behin betiko kendu<br />

arte, eta iheslariei euren<br />

lurretara itzultzeko duten eskubidea<br />

aitortu arte.


8 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Harian › Euskal Herria<br />

EAJk esan du ez<br />

duela izan espioitza<br />

sarerik Ertzaintzan<br />

Epaileak bi ertzain inputatu ditu EAJren<br />

ustezko ustelkeria auzian, eta Herrizaingo<br />

Sailak zerbitzutik baztertzea erabaki du<br />

EAJk alderdiaren irudiari kalte egiteko<br />

«interes politikoak» daudela salatu du<br />

Erredakzioa Gasteiz<br />

Arabako EAJko ustezko ustelkeria<br />

kasuak zeresana ematen jarraitzen<br />

du. Roberto Ramos Gasteizko<br />

epaitegiko instrukzio epaileak<br />

bi ertzain inputatu ditu<br />

auzian, EAJren aginduz Arabako<br />

pertsona publikoak zelatatu dituztela<br />

leporatuta, Correo egunkariak<br />

atzoko edizioan argitara<br />

eman zuenez. EAJk, ordea, erabat<br />

ukatu du alderdiak aginduta<br />

Ertzaintzan inoiz espioitza sare<br />

bat antolatu duela, eta udal hauteskundeei<br />

begira jeltzaleen aurkako<br />

«jazarpen kanpaina» bat<br />

martxan egotea salatu du. Herrizaingo<br />

Sailak, berriz, berehala<br />

kendu ditu bi ertzain horiek zerbitzutik,<br />

eta haien aurkako barne<br />

espedientea ireki duela jakinarazi<br />

du.<br />

Arabako politika eta gizarte<br />

alorreko pertsona ezagunak zelatatzea<br />

eta haien bizitza pribatuari<br />

buruz lortutako informazioarekin<br />

EAJrentzat txostenak egitea<br />

leporatu die Roberto Ramos Gasteizko<br />

4. instrukzio epaitegiko<br />

epaileak bi ertzainei, atzo zabal-<br />

Arabako pertsona<br />

ezagunen inguruan<br />

txostenak egitea<br />

egotzi diete ertzainei<br />

EAJ «nazkatuta» dago<br />

ustezko ustelkeria<br />

kasua alderdiarekin<br />

lotu nahi dutelako<br />

dutako informazioaren arabera.<br />

Ertzaintzako bi agenteei eta Aitor<br />

Telleria ustezko ustelkeria auzian<br />

inputatutako EAJko buruzagi<br />

ohiari deklarazioa hartu zien<br />

epaileak ostegunean, ustez azken<br />

horren bulegoan atzeman baitituzte<br />

txostenak. Ustezko zelatatze<br />

lanak 2009an eta aurreko urteetan<br />

egin zituzten ertzainek.<br />

Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo<br />

Sailak bi ertzainen aurkako<br />

neurriak hartu dituela jakinarazi<br />

zuen atzo, ohar batean. Ertzainak<br />

zerbitzutik baztertu dituela eta<br />

diziplinazko barne espedientea<br />

ireki diela azaldu zuen. Arabako<br />

Informazio Unitatean lan egiten<br />

zuten bi ertzainek. Rodolfo Aresek<br />

zuzentzen duen sailak ertzainek<br />

ustezko espioitza kasuan zer<br />

erantzukizun profesional duten<br />

zehaztu nahi du, eta behar izanez<br />

gero, dagozkion neurriak hartuko<br />

ditu.<br />

Haatik, EAJk zeharo ukatu du<br />

Ertzaintzan espioitza sarerik izan<br />

duela. ABBk ohar bat kaleratu<br />

du, esateko Ertzaintzari espioitza<br />

lanik ez diola sekula agindu eta,<br />

beraz, Arabako pertsona ezagunen<br />

inguruko txostenik ez duela,<br />

«ez sekreturik, ez publikorik».<br />

Auzia oraindik sekretupean dagoela<br />

eta epaileak daramatzan<br />

ikerketen gaineko xehetasunik ez<br />

duela ezagutzen ohartarazi du<br />

EAJk. Gainera, «nazkatuta»<br />

agertu da hainbat komunikabide<br />

auziaren sekretua nahi adina erabiltzen<br />

ari direlako EAJ ustelkeria<br />

kasuarekin lotzen saiatzeko.<br />

Ildo beretik, Xabier Agirre Arabako<br />

ahaldun nagusiak «interes<br />

politikoak» sumatu ditu zabaldutako<br />

informazioaren atzean. Agirrek<br />

atzo eguerdian egindako premiazko<br />

agerraldian salatu zuen<br />

udal hauteskundeei begira EAJren<br />

irudia «higatu» nahi dutela<br />

eta horretarako ustezko ustelkeria<br />

kasua «atalka» zabaltzen ari<br />

direla hainbat komunikabide. Datozen<br />

foru hauteskundeetarako<br />

bere hautagaitza ez duela arriskuan<br />

ikusten gaineratu zuen,<br />

hala ere: «Ez nago inolako auzitan<br />

nahastuta eta ez dut inor espiatzeko<br />

asmorik», esan zuen.<br />

Nolanahi ere, afera lehenbailehen<br />

argitzeko eskatu zuen, «ezinegona»<br />

amai dadin.<br />

Andoni Ortuzar Bizkai Buru<br />

Batzarreko EAJko buruak ere<br />

hizpide izan zuen auzia. Irmo hitz<br />

egin zuen: «EAJk ez du inor zelatatzen,<br />

eta espioirik ez dago EAJren<br />

aginduetara». Sabin Etxean<br />

egin zuen agerraldia, eta ohartarazi<br />

zuen EAJk hasieratik izan<br />

duen jarrerari eutsiko diola eta<br />

«zero tolerantzia» erabiliko duela<br />

halako praktikekin. Auzia lehenbailehen<br />

argitu dadin nahi du<br />

EAJk, Ortuzarren esanetan.<br />

Arabako Aldundia, parte<br />

Bestalde, Roberto Ramos epaileak<br />

atzo jakinarazi zuen ontzat jo<br />

duela Arabako Aldundiak ustezko<br />

ustelkeria kasuan parte izatea.<br />

Foru erakundea «kaltetutako<br />

eragile zibila» dela uste du epaileak.<br />

Auzian inputatuen artean Alfredo<br />

de Miguel Tokiko Administrazioko<br />

diputatu ohia dago, eta<br />

Diputazioak kaltetua den erakunde<br />

gisa eskatu zuen auziaren<br />

parte izatea.<br />

Arabako Aldundiak pozik hartu<br />

du epailearen erabakia, auzian<br />

parte izateak aukera ematen diolako<br />

bere interesak «hobeto defendatzeko»<br />

eta kaltetua izanez<br />

gero ordaina jasotzeko aukera<br />

izango duelako.<br />

Haatik, instrukzio epaileak ez<br />

du aintzat hartu Eusko Jaurlaritzak<br />

Arabako Teknologia Parkearen<br />

bidez auzian parte izateko<br />

egindako eskaera. «Forma akatsak»<br />

izan direla argudiatu du<br />

epaileak eskaera atzera botatzeko.<br />

Erredakzioa Gasteiz<br />

Arabako ustezko ustelkeria kasua<br />

EAJren aurka jotzeko baliatu<br />

dute PPk eta PSE-EEk. Bi alderdion<br />

ustez, «oso larria» da ustez<br />

Ertzaintza espioitza egiteko erabili<br />

izana, eta argibideak eskatu<br />

dizkiote EAJri. PPk, gainera, Xabier<br />

Agirre ahaldun nagusiaren<br />

agerraldia eskatu du Arabako Batzar<br />

Nagusietan, uste duelako Diputazioari<br />

kalte egin diola afera<br />

honek.<br />

Arabako PPko presidente Alfonso<br />

Alonsok azalpenak galdegin<br />

dizkio Iñaki Gerenabarrena<br />

Arabako EAJko buruari. Ustezko<br />

zelatatzea ezagutzen ote zuen ar-<br />

Xabier Agirre, Arabako ahaldun nagusia, atzo. ADRIAN RUIZ DE HIERRO / EFE<br />

PPk eta PSEk susmopean jarri dute<br />

EAJ, eta argibideak eskatu dizkiote<br />

PPk dio Arabako egoera<br />

politikoa «itogarria»<br />

dela eta EAJrengan<br />

konfiantza jartzea<br />

«arduragabekeria» dela<br />

gitzeko eskatu dio, eta une honetan<br />

ezin duela bere burua «ezkutatu»,<br />

eta gizartearen aurrean<br />

azalpenak eman behar dituela<br />

ohartarazi dio. «Azkenaldian<br />

izandako eskandaluekin itogarri<br />

egiten ari da Arabako egoera politikoa»,<br />

PPko buruaren esanetan.<br />

Ildo beretik jo du Javier de Andres<br />

Arabako PPko idazkari nagusiak,<br />

eta une honetan Arabako<br />

EAJrengan konfiantza jartzea<br />

«arduragabekeria» dela esan du.<br />

«Aldaketa politikoa» ezinbestekoa<br />

zela agerian utzi du Araban<br />

gertatutakoak, Leopoldo Barreda<br />

PPko buruaren ustez. Haren iritziz,<br />

EAJ agintean egon denean ez<br />

ditu bereizi Administrazioari eta<br />

alderdiari zegozkion kontuak, eta<br />

biak nahastu ditu. Auzia argitu<br />

dadin, «gardentasuna eta irmotasuna»<br />

eskatu ditu Barredak.<br />

«Garbiketa operazioak»<br />

PSE-EErentzat ere behar-beharrezkoa<br />

da EAJk azalpen argiga-<br />

rriak ematea. «EAJren barruan<br />

jarrera mespretxagarriak egon<br />

badira, dagokion garbiketa operazioak<br />

egin beharko ditu», esan<br />

du Jose Antonio Pastorrek. Arabako<br />

ustezko ustelkeria kasua<br />

«muturreraino» ikertu behar<br />

dela azpimarratu du PSEko eledunak.<br />

Haren ustez, EAJ zertan «jokatzen»<br />

ari den eta zertan «nahastuta»<br />

dagoen azaldu behar du Iñigo<br />

Urkulluk, eta azalpen sinesgarriak<br />

eman beharko dizkio euskal<br />

gizarteari. Pastorren esanetan,<br />

«ikara» sortzen du herritarren<br />

zerbitzura egon beharko luketen<br />

poliziek pertsonak espiatu izana.<br />

Ertzaintza alderdiko polizia bilakatu<br />

nahi izan ote duen argitzeko<br />

eskatu dio Pastorrek EAJri. Gainera,<br />

Jaurlaritza jeltzaleen esku<br />

egon zenean sortutako enpresen<br />

sareen inguruan PSEk egindako<br />

salaketek bazutela oinarririk agerian<br />

geratzen ari da, Pastorren hitzetan.


Bilboko Udalean ordezkaritza izan duten hainbat alderditako eledunek babesa agertu zieten auzipetuei. LUIS JAUREGIALTZO / ARP<br />

EE, ICV, EAJ eta EAko Bilboko eledun<br />

ohiek ‘Udalbiltza auzia’ salatu dute<br />

Bilboko Udalean sei<br />

alderditako bozeramaile<br />

izandakoek akusazioak<br />

bertan behera uzteko<br />

eskatu diote fiskalari<br />

Aitziber Laskibar Bilbo<br />

Udalbiltzaren aurkako auzia<br />

dela-eta ostegunetik aurrera Espainiako<br />

Auzitegi Nazionalean<br />

epaituko dituzten 22 lagunetatik<br />

lau Bilbokoak dira: Ibon Arbulu,<br />

Lander Etxebarria, Miriam Campos<br />

eta Leire Idoiaga. Lehen biak<br />

zinegotzi izanak dira Bilboko<br />

Erredakzioa Donostia<br />

«Muturreko egoerak» alde batera<br />

uzteko eskatu die Etxerat-ek Espainiako<br />

zein Frantziako estatuei.<br />

Presoen bizitzarekin jokatzen<br />

ari dira, haren erranetan.<br />

Euskal presoak «nolabaiteko<br />

Errusiako erruleta» baten aurrean<br />

jartzen dituztela salatu du, eta<br />

gaur egun egoera horren froga diren<br />

hainbat adibide eman ditu,<br />

azpimarratuz haien eskubideak<br />

Udalean: HB eta EH udal taldeen<br />

bozeramaileak. Eta, beste alderdi<br />

batzuetakoak izan arren, haien<br />

lan berean aritu izan direnak euskal<br />

instituzioetan lan egiteagatik<br />

epaitzea ez dela zilegi ohartarazi<br />

dute hamar lagunek. Elkartu, eta<br />

agiria plazaratu dute hedabideen<br />

aurrean, Bilboko Udalean EE,<br />

EAJ, EA, ICV, HB eta EH taldeetako<br />

bozeramaile izanak direnek.<br />

EAJko hautetsi ohi Juan Carlos<br />

Loidik irakurri du agiria,<br />

EEko Jon Nicolas, EAko Jon<br />

Aritz Bengoetxea, EHko Marta<br />

Perez eta Lander Etxebarria auzipetua<br />

mahaikide dituela. Atzean<br />

jarri dira EAren udal taldeko bo-<br />

errespetatuak izatea baizik ez dutela<br />

eskatzen.<br />

Jon Agirre Agiriano Aramaioko<br />

presoa hil zorian dagoela jakinarazi<br />

du Etxerat-ek, baita salatu<br />

ere egoera larrian egon arren,<br />

kartzelan jarraitzen duela. 69<br />

urte dauzka eta 29 preso. Artrosi<br />

orokortua du, disko hernia, protesia<br />

eskuineko aldakan, diabetes<br />

mellitus gaitza, ikusmena eta entzumena<br />

galtzen ari da, eta bihotzekoa<br />

izateko arrisku handia<br />

dauka. Osasun egoera dela eta,<br />

Etxerat-ek berehala askatzeko eskatu<br />

du, ohartaraziz ez dela bakarra<br />

larri gaixo izan arren, kartzelan<br />

jarraitzen duena. «Espetxeak<br />

infekzioetarako guneak dira».<br />

Horren froga eman ditu kartzeletan<br />

hil diren 21 euskal presoak.<br />

zeramaile ohi Jose Manuel Uribarri<br />

eta HBko Carlos Ruiz, Tasio<br />

Erkizia, Amelia Ortiz eta Josu Barandika,<br />

Ibon Arbuluren alboan.<br />

ICVko Andoni Rekagorrik ezin<br />

izan du agerraldian egon, baina<br />

bere atxikimendua eman du.<br />

Udalbiltzaren aurkako auzian,<br />

Euskal Herriko udal hautetsien<br />

instituzioa bera deusezteaz gain,<br />

auzipetuentzat 10 eta 23 urte arteko<br />

espetxe zigorrak eskatu dituztela<br />

ohartarazi dute, neurri horien<br />

aurka azaltzeko. «Kultura<br />

politiko ezberdinetakoak bagara<br />

ere, eta askotan gure arteko eztabaida<br />

sutsuak izan ditugun<br />

arren» Udalbiltzaren aurkako au-<br />

Gisa berean, Etxerat-ek nabarmendu<br />

du Frantziako Estatuan<br />

bost euskal preso daudela gose<br />

greban eta horietariko batek, Arkaitz<br />

Agirregabiriak, hilabetea<br />

baino gehiago daramala protestan.<br />

Santutxuko presoak ekainaren<br />

8an ekin zion grebari Bourg<br />

en Bresseko espetxean (Frantziako<br />

ekialdea) bakartua zela salatzeko.<br />

15 kilo galdu dituela jakinarazi<br />

dute haren senideek, baita<br />

horrenbestez oso ahulduta dagoela<br />

ere.<br />

Mikel Karrera iruindarra ere<br />

gose greban dago, hura ere bakartuta<br />

dutelako Rennes Vezineko<br />

kartzelan (Britania). Ekainaren<br />

27an utzi zion jateari. Gaurkoarekin<br />

hamahiru egun daramatza<br />

gose greban. Maite Aranalde Iba-<br />

zian auzipetuak «terroristatzat<br />

jotzea eta haientzat espetxe zigorra<br />

eskatzea erabat larria deritzogu»,<br />

azaldu du Loidik. Auzitegi<br />

Nazionalak epaitu nahi dituen<br />

jardunak «botoa eman eta hautatua<br />

izateko eskubidean» oinarritu<br />

direla adierazi dute; «herritarren<br />

ordezkaritzak eragindako lanei»<br />

lotuta egon direla.<br />

Udalbiltzaren alde lan egitea<br />

«erabat zilegitzat» dute. Eta lan<br />

hori egiteagatik langileak, udal<br />

hautetsiak zein «udalgintzatik<br />

Euskal Herria eraikitzeko» asmoak<br />

«kriminalizatzeko» saioak «demokraziaren<br />

eta udal autonomiaren<br />

aurkakoak» direla uste dute,<br />

rrako presoak arrazoi beragatik<br />

ekin zion gose grebari joan den<br />

uztailaren 1ean Poitiers Vivonneko<br />

kartzelan (Frantziako mende-<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 9<br />

Euskal Herria ‹ Harian<br />

agiria sinatu duen bakoitzak «lan<br />

horri buruzko balorazio politiko<br />

propioa» duela onartu arren.<br />

Hori dela eta, fiskalari aritu<br />

zaizkio, eskaera zehatza egiteko:<br />

«Gure egiten dugu Espainiako<br />

Estatuari hainbat eremu eta erakundetatik<br />

egindako eskaria, eta<br />

epaiketa honetan Fiskaltzari<br />

akusazioak bertan behera utz ditzala<br />

eskatzen diogu».<br />

Gauzak horrela, Udalbiltzaren<br />

aurkako auzia salatzeko hilaren<br />

17an Bilbon egingo den nazio manifestazioan<br />

parte hartzeko eskatu<br />

dute, «demokratikoki hautatuak<br />

izan diren ordezkariek Euskal<br />

Herriko eremu zein lurralde<br />

guztietan instituzioak sortzeko,<br />

sustatzeko, garatzeko eta diruz<br />

hornitzeko dituzten eskubideen<br />

aurkako eraso hau geldiarazteko<br />

eta salatzeko».<br />

Batasunaren babesa<br />

Batasunak ohar bidez adierazi dio<br />

elkartasuna Udalbiltzari. Auzia<br />

«salbuespen epaitegi batek» sortutako<br />

auzi politikoa izatea eta<br />

«Euskal Herriaren onarpen instituzionala<br />

eta eraikuntza nazionala<br />

deuseztatzea» izatea helburu<br />

gaitzetsi du. Hori salatzeko, gaur<br />

Uztaritzen egingo den elkarretaratzean<br />

zein auziaren aurka egingo<br />

diren gainontzeko ekimenetan<br />

parte hartzeko deia egin du.<br />

«Muturreko egoerak» uzteko exijitu du Etxerat-ek<br />

Jon Agirre Agiriano<br />

aramaioarra berehala<br />

askatzeko eskatu dute,<br />

gaixotasun larriengatik<br />

hilzorian dagoelako<br />

‘‘<br />

Gure artean eztabaida<br />

sutsuak izan ditugun<br />

arren, auzipetuak<br />

terroristatzat jotzeari<br />

erabat larria deritzogu»<br />

«17ko manifestaziora<br />

joateko deia egiten dugu<br />

eskubideen eraso hau<br />

geldiarazi eta salatzeko»<br />

JUAN CARLOS LOIDI<br />

EAJren Bilboko udal taldeko bozeramaile ohia<br />

baldea), eta hari elkartasuna<br />

adierazteko beste hainbeste egin<br />

zuten Mattin Olzomendi eta Joseba<br />

Fernandezek.


10 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Harian › Euskal Herria<br />

Ipar Euskal Herria geroan «lurralde iraunkor bat»<br />

izateko gisaz marraztea eskatu die hiru aditu<br />

bulegori Hautetsien Kontseiluak; proiektuen<br />

aitzin dasta eskaini zioten publikoari ostegunean<br />

Erakargarri<br />

izaten<br />

segi dezan<br />

Nora Arbelbide Baiona<br />

Marraztu iezadazu<br />

biharko Euskal Herria<br />

izenburupean<br />

antolatu eztabaidak,<br />

zerbait lortu badu, etorri publikoa<br />

inarrostea lortu du. Bat<br />

baino gehiago harrituak dira antolaketa<br />

proposamenekin.<br />

Abiapuntua Hautetsien Kontseiluarena<br />

da. Iazko apiriletik<br />

dabil Ipar Euskal Herriaren antolaketaz<br />

gogoetatzen Garapen<br />

Kontseiluarekin batera, geroan<br />

«lurralde iraunkor bat» izan dadin.<br />

Gogoeta aberasteko, hiru aditu<br />

bulego pribaturi galdegin die<br />

azter dezaten hemendik 20 urtera<br />

lurralde iraunkor hori nolakoa<br />

izan daitekeen. Acadie, Alphaville<br />

eta RCT dira hiru horiek, hirurak<br />

Pariskoak, baina azkena Donostiako<br />

Vaumm bulegoarekin<br />

ari da lanean, besteak beste.<br />

Behin betiko proposamena<br />

urrian aurkeztuko dute, baina os-<br />

tegun gauean aitzin dasta bat eskaini<br />

zuten. Herritar eta arduradun<br />

andana bat bildu zen. Adituek,<br />

berriz, azken finean, geroari<br />

begira egiten dituzten pario batzuk<br />

zituzten aurkeztu. Printzipio<br />

batzuk, eztabaidatzekoak direnak,<br />

nabarmendu zutenez adituek.<br />

Interesgarria da ikustea, ordea,<br />

printzipio horiek aipatzerakoan,<br />

hasieratik finkatu irizpide zenbait<br />

egia gisa aurkeztu zituztela.<br />

AHTaren bide berria integratua<br />

dute, eta baita hemendik 20 urtera<br />

60.000 biztanle berri etorriko direla<br />

ere Ipar Euskal Herrira. Donibane<br />

Garazin, konparazione,<br />

4.000 eta 5.000 biztanle ikusten dituzte,<br />

gaur egun hiriak 1.500 biztanle<br />

dituelarik.<br />

Ipar Euskal Herria edozein gisaz<br />

garatuko dela diote, eta, beraz,<br />

garapen hori aitzinetik prestatzea<br />

ezinbestekoa zaie: «Ez zaie<br />

utzi behar aktore pribatuei gure<br />

ordez erabakitzen», Acadieko<br />

Ipar Euskal Herriaren garapenetako bat geltokietatik ikusten dute. GAIZKA IROZ<br />

Martin Vanieren ustez. Beste hiriekin<br />

lehia bat dagoelarik gunea<br />

nola garatu eta aldi berean erakargarri<br />

atxiki da desafioa, ahantzi<br />

gabe, nolaz ez, ingurumena<br />

errespetatzea: «Zuen lurraldea<br />

harribitxi bat da, baina ingurumenaren<br />

kalitatea suntsitzen ari<br />

zarete», abisatu zuen Alphavilleko<br />

François Monjal-k. «Bordele,<br />

Zaragoza, Akitaniako Tolosa eta<br />

Bilbo artean, nola lortu ikusgarri<br />

izaten?». Metropoliak ere gogoetatu<br />

dituzte, tartean, Donostia eta<br />

Baionaren arteko Eurohiria, baina<br />

metropoli horrek Baiona gainditzen<br />

duela pentsatzen dute, iparralderantz,<br />

Landak integratuz.<br />

Halere, haien lan eremua Ipar<br />

Euskal Herria izan da. Horiek ho-<br />

Elkartasunak eta aldarrikapenak<br />

bat egingo dute gaur Donostian<br />

Kataluniako herritarrei<br />

babesa agertu eta<br />

Euskal Herriaren<br />

nazio eskubideak<br />

eskatuko dituzte<br />

Erredakzioa Donostia<br />

Euskal Herriari nazio gisa dagozkion<br />

eskubideak aldarrikatzea<br />

eta Kataluniako herritarrei babesa<br />

agertzea helburu duen manifestazio<br />

batek zeharkatuko ditu<br />

gaur Donostiako kaleak. EAk,<br />

ezker abertzaleak eta Alternatibak,<br />

haien gazte erakundeek eta<br />

LABek deitu dute Nazio gara.<br />

Autodeterminazioa lelopeko martxara.<br />

17:30ean abiatuko da, Antiguako<br />

tuneletik.<br />

Ekimen horrekin batera beste<br />

manifestazio bat egingo da gaur<br />

Bartzelonan, Kataluniako esta-<br />

rrela, itsasoaren goititzeak eta<br />

uholdeak nola lasaiki hartu daitezkeen<br />

aurreikusteaz gain, itsasoaren<br />

gainean haize errotak ere<br />

marraztu dituzte biharko lurralde<br />

horretan. Mauletik Atharratzera<br />

zubi luzea asmatu dute, baita<br />

Baionako Saint Bernard auzoan,<br />

Bokaleko bidean dagoen<br />

portu alde horretan, etxebizitzaz<br />

bete gune bat, gaur egun ez dagoelarik.<br />

Alabaina, hor jarria dute<br />

abiadura handiko burdinbide<br />

proiektuko geltokietako bat. Bide<br />

horrek garapena ekarriko duela<br />

diote.<br />

Izan ere, adituen ekarpenetako<br />

bat, geltokien kopurua igotzea eta<br />

geltoki horiek zerbitzu eta bizitoki<br />

garrantzitsuak bilakatzea da.<br />

tutuaren sententzia salatu eta<br />

erabakitzeko eskubidea aldarrikatzeko.<br />

Ekimen horretan Euskal<br />

Herriko indar politikoen ordezkaritza<br />

zabala egongo da:<br />

EAko Rafa Larreina; ezker abertzaleko<br />

Miren Legorburu eta Tasio<br />

Erkizia; Alternatibako Xabier<br />

Soto; EAJko Iñigo Urkullu eta<br />

Josu Erkoreka; Aralarreko Patxi<br />

Zabaleta, Jon Abril eta Rebeka<br />

Ubera; eta Hamaikabateko Eneko<br />

Oregi. Ezker Batuak ere bidaliko<br />

du ordezkaritza.<br />

Euskal herritarren bozgorailua<br />

Donostiako manifestaziora deitu<br />

duten indar politikoek nabarmendu<br />

dutenez, «izaera propioa»<br />

izango du Gipuzkoako hiriburuko<br />

ekimenak. Kataluniako herritarrei<br />

babesa agertzeaz gain,<br />

martxak Euskal Herriari dagozkion<br />

eskubideak aldarrikatzeko<br />

«bozgorailua» izan nahi duela<br />

Victor Pachon, Abiadura Handiko<br />

Burdinbide proiektuaren aurka<br />

dagoen CADE elkartekoak dudan<br />

eman zuen bide horrek ekarriko<br />

duen garapena. Egiten bada<br />

ere, tren guti geldituko direlako<br />

bertan dio. Haren ustez, Bordeleri<br />

dio ekarriko bereziki etekina.<br />

Publikotik agerrarazi beste<br />

kezketako bat euskal nortasuna<br />

kanpo gelditu izana da. Ezeztatu<br />

zuen kritika Vanierek, berezitasunei<br />

kasu handia egin dietela.<br />

Haatik, proiektuen aurkezpen<br />

osoa frantses hutsean egin zuten,<br />

eta Ipar Euskal Herririk ez zuten<br />

aipatzen. Beti Euskal Herria hitza<br />

zuten erabiltzen, iparrik gabe,<br />

eta Hego Euskal Herriarentzat,<br />

«zuen auzo espainola».<br />

diote, eta «subiranotasunaren aldeko<br />

mugimendua martxan jartzeko<br />

konpromisoa» irudikatu<br />

nahi dutela nabarmendu dute.<br />

Kataluniatik ere babestu dute<br />

ekimena. Manifestaziora deitzeko<br />

egindako agiriari atxikimendua<br />

eman dio ERCk, eta PPD Erabakitzeko<br />

Eskubidearen Aldeko<br />

Plataformako kidek batek manifestazioan<br />

parte hartu eta agiri<br />

bat irakurriko du.<br />

Aralarrek ekimenean parte<br />

hartzeari uko egin dio, unea egokia<br />

ez dela iritzita. Aralarreko<br />

gazteek, berriz, Alternatibako<br />

gazteekin zuten harremana etentzat<br />

eman dute, gaurko manifestazioa<br />

dela-eta, Alternatibako<br />

gazteek, Gazte Abertzaleek eta<br />

Ikasle Abertzaleek «zuzen-zuzenean<br />

Aralarren aurka» egin dutela<br />

uste duelako. Zatiketetarako<br />

baino elkarlanerako garaia dela<br />

erantzun dute Alternatibakoek.


Sei urtean BAMek sei mila etxebizitza<br />

eginen ditu, hamarretik hiru sozialak<br />

Orain arteko bidea<br />

aldatzea deliberatu du,<br />

eta erakunde publikoek<br />

berengain hartuko dute<br />

aurrekontuaren %65<br />

Aitor Renteria Baiona<br />

Azken urteotan egin izan den<br />

etxegintza politikan haustura<br />

egin eta beste bide berria hartzeko<br />

engaiamendua iragarri du<br />

BAM Baiona-Angelu-Miarritze<br />

Herri Elkargoak. Datozen sei urteetarako<br />

etxegintza xedeak aurkeztu<br />

zituzten atzo Baionan. Epe<br />

horretan mila etxebizitza egin<br />

nahi dituzte urtero, eta, finantzaketari<br />

dagokionez, aurrekontuaren<br />

%65 publikoa izanen da, eta<br />

pribatua %35. Azken sei urteko<br />

xedean, aurrekontuaren %94 pribatua<br />

zela nabarmendu zuen Christian<br />

Millet-Barbe Herri Elkargoko<br />

presidenteordeak.<br />

Herri elkargoaren arabera, noranzko<br />

aldaketa hori funtsezkoa<br />

da, finantzaketan parte handiagoa<br />

hartzearekin batera, etxebizitzak<br />

eraiki ahal izateko arauak<br />

ezarriko dituelako. «Eraikitzeko<br />

proiektua duen promotoreak<br />

etxebizitza babestuen kopurua<br />

integratu beharko du bere xedean<br />

eraikitzeko baimena lortu<br />

nahi badu». Millet-Barrek gogoratu<br />

zuen orain artean ez zegoela<br />

horrelako araudirik eta enpresek<br />

presioa egiten zietela hautetsiei<br />

«baimen bereziak» lortzeko, etxebizitza<br />

babestuen irizpidea kontuan<br />

hartu gabe.<br />

Jabetzan zein alokairuan, etxebizitza<br />

sozialak sustatzeko kopuru<br />

orokorra finkatu da, %30 inguru.<br />

Kopuru hori, ordea, aldakorra<br />

izanen da. Baionak, esaterako,<br />

aise betetzen du Gizarte Elkartasun<br />

Legeak agintzen duena. San<br />

Espiritu edo Santa Gurutze auzoetan,<br />

adibidez, nagusi dira etxebizitza<br />

sozialak. Auzo horretan<br />

kontrako irizpideak hobetsiko<br />

dira, alegia, ahalmen ekonomiko<br />

handiagoa duten pertsonentzako<br />

eginen dira etxe gehienak. Neurri<br />

horren bidez, gizarte maila ezberdinen<br />

bizikidetza lortu nahi dute.<br />

Baionako eskuin ibarrean, aldiz,<br />

etxebizitza sozialak sustatuko<br />

dira, bereziki Lez Arenes auzoan.<br />

Ekonomikoki ahalmen handia<br />

duen jendea bizi da auzo<br />

horretan. Etorkizunean gerta<br />

daitezkeen haustura edo tentsioak<br />

ekidin nahi dituztela dio Millet-Barrek.<br />

Urtero mila etxebizitza eginen<br />

dira herri elkargoan. Alta, eraikuntzaren<br />

intentsitatea ez da orekatua<br />

izanen herrien artean.<br />

Baionan eginen dira etxebizitzen<br />

%55, Angelun %35 eta Miarritzen<br />

Baionan daude BAMeko etxebizitza sozial gehienak. GAIZKA IROZ / ARGAZKI PRESS<br />

%10. Sei urteko epean Baionan<br />

3.200 etxebizitza eginen diren bitartean,<br />

Miarritzen 580.<br />

Herri bakoitzak urteotan burutu<br />

duen hirigintza xedea ezin dela<br />

plangintza bakar batean al<strong>datu</strong><br />

azaldu zuen Millet-Barrek. Herri<br />

bakoitzaren gabeziak kontuan<br />

hartzekoak badira ere, herri el-<br />

kargoa osorik hartu behar dela<br />

azpimarratu zuen. Kontraesanak<br />

hor egonen direla onartu zuen,<br />

auzo batzuetan sustatu nahi den<br />

maila sozial ezberdinen bizikidetza<br />

ez delako lortuko Miarritzen.<br />

Eraginkorra izateko, prezio<br />

apaleko etxebizitzak proposatu<br />

behar ditu herri elkargoak. Ho-<br />

Xedea egin arren, ez da helduko Gizarte<br />

Elkartasun Legeak agindutako heinera<br />

DDatozen sei urteotarako etxegintza xedean etxebizitza babestuen<br />

partea %30 inguru izanen bada ere, Frantziako Gizarte<br />

Elkartasun Legeak agintzen duen kopuruaren azpitik geldituko<br />

da BAM Herri Elkargoa. Lege horren arabera, bost etxebizitzatik<br />

bik sozialak izan behar dute. Baionak ongi betetzen du gaur<br />

egungo legea, etxebizitza sozialak baitira %26 inguru. Angelun<br />

%9,3koa da ehunekoa, eta Miarritzen % 7,4koa. Sei urteko plana<br />

gauzaturik ere, etxebizitza sozialen kopurua %12,7koa izanen da<br />

Angelun, eta %8,9koa Miarritzen. BAMeko kopurua %17,3koa izanen<br />

da. Miarritzeko errealitatea aldaezina dela uste du BAMek. Ez<br />

da gelditzen eraikitzeko lurrik eta etxebizitza sozialetan eragin<br />

ahal izateko zaharberritze xedeetan eragin behar dute. Bitartean<br />

isunak ordaintzen dituzte, legea urratzeagatik.<br />

G Datua<br />

15<br />

pEtxebizitza sozialen eskariak.<br />

Herri elkargoan dagoen<br />

etxebizitza sozial bakoitzeko<br />

hamabost eskari daude. 6.200<br />

familia daude etxebizitza sozialen<br />

zain. Ase gabeko kopurua<br />

emen<strong>datu</strong> da azken urteotan.<br />

rretarako prezio apalak inposatu<br />

beharko dizkie etxegintza enpresei.<br />

Prezioa finkaturik badute, enpresek<br />

etxe txikiagoak egiteko<br />

ustea ukan dezaketela onartu zuten<br />

herri elkargoko ordezkariek.<br />

Hori ez gertatzeko, itun zehatza<br />

osatu beharko dutela onartu<br />

dute.<br />

Iragarritako xedean aldaketa<br />

ugari egon daitezkeela erran<br />

zuen Florence Vengut herri<br />

elkargoko Ingurune eta hirigintza<br />

politika zerbitzuetako arduradunak.<br />

Lehenik eta behin, Bokale<br />

eta Bidarte herri elkargora<br />

sartuko dira 2011ko urtarrilaren<br />

1ean. Elkargoaren izen aldaketa<br />

ez ezik, eraiki beharko diren etxe<br />

kopuruan ere eraginen du.<br />

«Baina arauak argiak dira guztientzat,<br />

eta sartzen diren<br />

herriek ere errespetatu beharko<br />

dituzte».<br />

Finantzabidea buruko min<br />

Iragarri duten helburua lortu<br />

ahal izateko, BAMek 9,7 milioi euroko<br />

inbertsioa egin beharko du.<br />

Kontseilu Nagusiak bere partea<br />

jarri beharko du eta hirigintza<br />

agentziek ere dagokiena. Estatuaren<br />

parte-hartzea da guztien<br />

mamu eta buruko mina. Millet-<br />

Barrek argiki onartu zuen orain<br />

arteko gizarte politika aztertzen<br />

ari dela Frantzia. Arlo guztietan<br />

murrizketa zorrotzak egitea aztertzen<br />

ari da eta litekeena da,<br />

etxegintza sozialean ere engaiamendua<br />

apaltzea. «Orain artean<br />

Estatuak ez du horrelakorik adierazi,<br />

baina naturala da gu horren<br />

beldur izatea».<br />

Prentsaren aitzineko agerraldia<br />

egin baino lehen, bilkura egin<br />

zuten herri elkargoko batzordeetako<br />

ordezkariek, eta Estatuaren<br />

ordezkari bat presente egon zen<br />

bertan. Hautetsi batek galdetu<br />

zion Frantziak orain arteko engaiamendu<br />

maila atxikiko zuen,<br />

baina ez zuen Estatuaren ordezkariarengandik<br />

erantzunik lortu.<br />

Estatuaren finantzaketa apaltzen<br />

bada, bertze ildo batzuk ikertu<br />

beharko direla erran zuen<br />

Vengutek. Etxegintzari dagokion<br />

BEZa %5,5era apaltzea da aztertu<br />

duten ildoa.<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 11<br />

Euskal Herria ‹ Harian<br />

Nomadak aste<br />

bete gehiago<br />

geldituko dira<br />

Angeluko Choisy<br />

kirol zelaian<br />

Paueko epaileak<br />

ibiltarien alde ebatzi eta<br />

suprefetaren<br />

kanporatze agindua<br />

baliogabetu du<br />

A.R. Baiona<br />

Joan den asteburuan Angeluko<br />

Choisy kirol zelaian (Lapurdi) kokatu<br />

ziren ibiltariak bertan geldituko<br />

dira bertze aste batez. Paueko<br />

Administrazio Auzitegiak ibiltarien<br />

aldeko ebazpena hartu<br />

zuen atzo, suprefetak egindako<br />

kanporatze agindua baliogabetuz.<br />

Berez igandean joatekoak ziren<br />

nomadak, baina epailearen<br />

ebazpena eskuan, egonaldia luzatzea<br />

deliberatu dute. Batetik uztailaren<br />

18an Pauen biltzekoak direlako<br />

eta ez dutelako gatazka<br />

gehiagorik bizi nahi. Bertzetik<br />

epailearen ebazpena sinbolo ikur<br />

baliatu nahi dutelako. Aitzinetik<br />

prestatzea ondoren pairatzea baino<br />

emankorragoa dela nabarmendu<br />

dute ibiltariek eta datorren<br />

urterako toki duina prestatzeko<br />

eskatu dute.<br />

Hendaiako<br />

atxikitze<br />

zentroa hustu<br />

behar dela dio<br />

Cimadek<br />

Luxenburgoko<br />

Auzitegiak etorkinen<br />

joan-jin librea<br />

errespetatzeko eskatu<br />

dio Frantziari<br />

A.R. Baiona<br />

Atxikitze zentroetan dauden<br />

etorkinen eskubideez arduratzeen<br />

da Cimade elkartea, eta Hendaiako<br />

egitura (Lapurdi) husteko<br />

eskatu dio Frantziari. Eskaria<br />

egiteko, Luxenburgoko Auzitegiaren<br />

ebazpenean oinarritu da.<br />

Luxenburgoko auzitegiak Frantziari<br />

gogorarazi dio Schengeneko<br />

hitzarmenak Europako barnemugak<br />

ezabatu eta jendeen joanjin<br />

libreak bermatzen dituela.<br />

Nicolas Sarkozy Frantziako presidenteak<br />

etorkinen kanporatze<br />

kuotak ezarri zituen indarrean,<br />

mugetako kontrolak areagotuz.<br />

Luxenburgoko ebazpenari jarraikiz,<br />

Hendaiako zentroak ez duela<br />

zentzurik dio Cimadek.


12 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Harian › Euskal Herria<br />

Anita Nyberg q Ekonomia eta Genero Zientzietan aditua<br />

EHUk antolatutako udako ikastaroetan hitz egin du Stockholmgo Unibertsitateko irakasleak;<br />

Suedian lana eta familiako zaintza bateratzeko zein urrats egin diren azaldu du<br />

«Gizonen egoera motel ari da aldatzen;<br />

galtzeko gehiago dutela uste dute»<br />

Samara Velte Donostia<br />

Egun hauetan bisitari berezi bat<br />

izan du Donostiak: Anita Nyberg<br />

(Stockholm, Suedia, 1940), Stockholmgo<br />

Unibertsitateko Ekonomia<br />

eta Genero Zientzietako irakaslea.<br />

EHUko Udako Ikastaroetan<br />

izan da, Europa iparraldeko<br />

herrietan bizitza profesionala eta<br />

etxeko zaintza lanak bateratzeko<br />

dituzten irizpideei buruz hizketan.<br />

Historian zehar, gehienetan amak<br />

bere denbora osoa eskaini izan die<br />

etxeko zaintza lanei. Gaur egun, normalagoa<br />

da bi gurasoek lanaldi osoan<br />

jardutea. Nola gertatu da aldaketa<br />

hau Suedian?<br />

1960ko hamarkadakoak dira genero<br />

berdintasunari buruzko lehen<br />

eztabaida ezagunak: nola<br />

apurtu familia eredu tradizionala?<br />

Gizon mantentzailearen eta<br />

emakume zaintzailearen eredutik<br />

irteteko prozedurei buruzko<br />

hainbat iritzi zeuden: hasieran,<br />

etxeko lanen truke dirua ematea<br />

proposatu zen, horrela emakumeari<br />

independentzia ekonomiko<br />

apur bat bermatzeko. Baina<br />

horrek ez zuen lan banaketa aldatzen.<br />

Beraz, bi mantentzaileko<br />

eredua ezarri zen: bi gurasoak<br />

egun osoz lanean, eta haurrak<br />

kanpoko zaintzapean. Horrek gurasoen<br />

arteko berdintasuna zuen<br />

helburu, baina azkenean emakumeen<br />

zama bikoiztea besterik ez<br />

zuen lortu; lana egin, eta lanetik<br />

kanpo, haurrak zaindu.<br />

Nire ustez, eredurik onena hamarkada<br />

amaieran aplikatu zuten:<br />

bi mantentzaile eta bi zaintzaileko<br />

eredua. Teorian, bi gurasoek<br />

lana egingo zuten, baina<br />

haurrak zaintzeko tarte luzeak<br />

hartzeko aukera izango zuten.<br />

Horretarako, sei hilabeteko amatasun<br />

baimenak hiruna hilabete-<br />

ko guraso baimen bihurtu zituzten.<br />

Hala ere, lehenengo urteetan<br />

ez zuen gizon bakar batek berak<br />

ere baimenik erabili. Ondorioz,<br />

familia eredu tradizionalera itzuli<br />

ginen: ama etxean eta aita lanean.<br />

Emakumeon egoera lan munduan<br />

okertu besterik ez zen egin.<br />

Azkenean, aitatxo hilabeteak ezarri<br />

ziren: aita bakoitza behartuta<br />

zegoen lantokitik gutxienez bi hilabeteko<br />

atsedena hartzera.<br />

«‘Aitatxo hilabeteek’<br />

berebiziko garrantzia<br />

dute zaintza lanen<br />

banaketa parekidean»<br />

Zerk eragin du aldaketa hori?<br />

Emakumeen eskubideen aldeko<br />

taldeek lan handia egin dute Europa<br />

iparreko herrialdeetan. Baina<br />

inolako taldetan militatzen ez<br />

zuten emakumeen eskakizunek<br />

ere eragin handia izan zuten;<br />

haietariko askok etxetik kanpo<br />

egiten zuten lan, eta benetako beharra<br />

zen haiena. Horrez gain,<br />

zortea izan genuen, eta politika-<br />

JON URBE / ARGAZKI PRESS<br />

riek jaramon dezente egin ziguten.<br />

Ziur nago beste herrialdeetan<br />

borroka bera gauzatu nahian<br />

ibiliko direla asko, baina hori gobernuaren<br />

lehentasunen araberakoa<br />

da.<br />

Kasu honetan, emakumeen egoera<br />

al<strong>datu</strong> da gehien; gizonezko gehienek<br />

oraindik lanaldi osoan jarraitzen<br />

dute…<br />

Ez dakit zergatik, baina egia da gizonezkoen<br />

egoera askoz motelago<br />

ari dela aldatzen; galtzeko<br />

gehiago daukatela uste izango<br />

dute, ziurrenik.<br />

Hala ere, esango nuke pixkanaka<br />

ari dela aldatzen aiten kontzientzia.<br />

Dibortzio eta banaketak<br />

gero eta arruntagoak dira, eta<br />

aurretik ez baduzu haurrarekin<br />

harreman estua lortzen, baliteke<br />

banaketaren ondoren batere harremanik<br />

gabe gelditzea.<br />

Hainbat herrialdetako adibideak<br />

ikusi dituzu. Zein da, zure ustez, familiaren<br />

zaintza eta bestelako lanak<br />

bateratzeko eredu hoberena?<br />

Uste dut Suedia adibide ona dela,<br />

baina, nire ustez, aitatxo hilabete<br />

gehiago behar ditugu; haiek bere-<br />

biziko garrantzia dute zaintza lanen<br />

banaketa parekidean. Islandian,<br />

esaterako, bi gurasoko familietan<br />

bakoitzari 3 hilabeteko baimen<br />

ordaindua dagokio.<br />

Norvegian, berriz, gurasoetako<br />

batek ez badu guraso baimena<br />

hartzen, besteak ere ezin du hartu.<br />

Beraz, emakumeon lan munduko<br />

egoera ez da okertzen.<br />

Dena den, gure sistemak ere<br />

baditu alde txarrak: hezkuntza<br />

publikoa 18 hilabeteetatik aurrera<br />

eskaintzen da. Horrek esan<br />

nahi du guraso batzuek urte eta<br />

erdiz zaindu behar dutela haurra,<br />

eta hiruna hilabeteko baimenak<br />

ez dira nahikoa horretarako. Gainera,<br />

gero eta gehiago ari da<br />

zabaltzen haurrak haurtzaindegian<br />

denbora gehiegi edukitzea<br />

txarra dela, eta jendeak gero eta<br />

denbora gehiagoz zaindu nahi<br />

ditu etxean.<br />

Zein da eredu tradizionalaz besteko<br />

familien egoera? Esaterako, guraso<br />

bakarrekoena, homosexualena,<br />

ikasleena eta langabeena?<br />

Suedian, guraso bakarra baldin<br />

bada haurra hezten ari dena, bi<br />

gurasoen baja dagokio; guztira,<br />

sei hilabete ordaindu. Baina hori<br />

ez da askotan gertatzen; haurra<br />

jaioberria denean, oso jende gutxi<br />

egoten da bakarrik. Bikote homosexualei<br />

ere neurri hori aplikatzen<br />

zaie; bietako batek sei hilabete<br />

hartzen ditu, guraso bakarra<br />

izango balitz bezala.<br />

Dena den, arazo ekonomikoak<br />

izaten dira larrienak. Langabeei<br />

dagokienez, gurasotasun baimena<br />

ordaintzerakoan, haurra izan<br />

aurretiko diru sarrerak izaten<br />

dira kontuan; haien kasuan, langabezia<br />

saria. Baina oso gazteak<br />

diren gurasoek, bereziki ikasleek,<br />

ez dute lan esperientzia handirik<br />

izaten, eta, horregatik, oso diru<br />

gutxi jasotzen dute.<br />

San Markoko<br />

osaketa<br />

aldatzeko<br />

eskatu dio<br />

H1!-ek Donostiari<br />

Ezker abertzaleak dio<br />

PSEren «mehatxuak»<br />

gorabehera Gipuzkoan<br />

atez ateko bilketa<br />

zabaltzen segituko duela<br />

Erredakzioa Donostia<br />

Donostiako Udalari eskaera igorri<br />

dio Hamaikabatek: San Marko<br />

mankomunitatean udalak duen<br />

ordezkaritza aldatzeko, mankomunitateko<br />

gobernu taldea berritzeko.<br />

Ricardo Ortega Lasarte-<br />

Oriako zinegotzia izan da udal horren<br />

ordezkaria San Markon; eta<br />

bera izan da mankomunitateko<br />

presidentea. Baina herenegun ordezkaritza<br />

kendu zion udalak.<br />

PSE-EEk du Lasarte-Oriako alkatetza,<br />

eta alderdi horrek azaldu<br />

du hirigintza plan bat ez babesteagatik<br />

kendu diola ordezkaritza<br />

Ortega Ezker Batuko zinegotziari.<br />

H1!-ek txalotu egin du kargugabetze<br />

hori, eta orain Donostiako<br />

Udalaren txanda dela adierazi<br />

du. Donostiako Udaletik, Alternatibako<br />

Duñike Arrizabalaga da<br />

San Markoko ordezkaria, eta berau<br />

aldatzeko eskatu du H1!-ek.<br />

Ortegari kargua kentzearen<br />

atzean, atez ateko hondakinen<br />

bilketaren aurkako «mehatxua»<br />

sumatu du, berriz, ezker abertzaleak.<br />

Eta PSE-EEri ohartarazi dio<br />

erabaki horiek ez dutela ezker<br />

abertzalearen ekimena geldiaraziko:<br />

«Hasitako bidean tinko jarraituko<br />

dugu, atez ateko bilketa<br />

Gipuzkoan barrena ahalik eta<br />

gehien zabalduz».<br />

Debagoieneko mankomunitateak<br />

eskualdean atez ateko bilketa<br />

jartzeko asmoa txalotu du, bestalde,<br />

ezker abertzaleak. Hiri hondakinei<br />

buruz EAJk, H1!-ek eta<br />

PSE-EEk hartu duten jarrera, aldiz,<br />

«salagarria eta lotsagarria»<br />

iruditu zaio ezker abertzaleari:<br />

«Eragile hauek atez atekoa desitxuratzeko<br />

eta hari oztopoak jartzeko<br />

etengabeko saioak egiten<br />

ari dira, emaitzak manipulatuz».


‘Hup Holland hup!’<br />

Darwin eta Gu<br />

Jose Mari Pastor<br />

P<br />

ortugal-Espainia partida<br />

egunean galiziar talde bat<br />

Portugalera joan zen<br />

muga ondoko Valença herrian<br />

talde portugaldarra munduko<br />

kopan animatzeko. Portugalgo<br />

Diário de Noticias egunkariak<br />

eman zuen horren berri: «Galegos<br />

‘anti-Espanha’ foram a Valença<br />

para apoiar Portugal». Albistean<br />

lagun horien iritzia jaso<br />

zuen hedabideak: «Guk bi talde<br />

ditugu: Galiziakoa eta Espainiaren<br />

kontra jokatzen duena. Emaitza<br />

onena Espainiak galtzea da».<br />

Bihar galiziar horiek Herbehereek<br />

irabaztea nahi izango dute.<br />

Nik ere bai. Sentimendu kontua<br />

da. Batetik, beti gustatu zait Holanda,<br />

Ajax Europako talde onena<br />

zenetik eta Cruyff, Neeskens,<br />

Rep, Rensenbrick eta enparauek<br />

1974ko txapelketa jokatu zutenetik.<br />

Bestetik, atsegin ez dudan estatu<br />

baten selekzioa da Holandaren<br />

aurkaria. Besterik behar?<br />

Dena den, Espainiak irabazteak<br />

ez dit loa galaraziko. Xabi, Xavi,<br />

Puyol, Pique eta besteen lana<br />

miretsiko dut, baina ez dut Espainia<br />

animatuko. Espainiaren garaipenak<br />

kohesio nazional espainola<br />

sendotzen du eta, ondorioz,<br />

independentismoa ahuldu. Zer-<br />

Laudio ikastolak,<br />

40. urteurrenean,<br />

laugarrenez egingo<br />

du Araba Euskaraz<br />

Aurkeztu dute datorren<br />

urteko Arabako<br />

ikastolen jai handia;<br />

‘Bagare’hartu dute<br />

Jon Rejado Gasteiz<br />

Ospakizun kutsu bikoitza izango<br />

du 2011. urteko ekainaren 19ak<br />

Laudio ikastolarentzat. Igande<br />

horretan Arabako ikastolen jaiak<br />

euskaltzalez beteko ditu Arabako<br />

hiri horretako kaleak, eta, horrez<br />

gain, 40 urteko historiari omenaldia<br />

egingo dio. Hain zuzen ere<br />

ikastolak lau hamarkada beteko<br />

ditu datorren ikasturtean, eta testuinguru<br />

hori baliatu dute Laudio<br />

ikastolako arduradunek izaera<br />

berezia emateko 2011ko Araba<br />

Euskaraz jaiari.<br />

Aukeratutako leloak, 40 urteko<br />

ibilbide horri, eta duela lau hamarkada<br />

bidea hasi zuten pertsonei<br />

omenaldia egiten: Bagare. Leloarekin<br />

batera dauden Izan zirelako<br />

gara, garelako izango dira<br />

esaldiek ideia horretan sakontzen<br />

du, eta ikastolen hastapenetan<br />

lagundu euskaltzaleak gogora<br />

ekartzen dituela azaldu du<br />

Ainhoa Uriarte Laudio Ikastolako<br />

lehendakariak. «Euskara eta<br />

euskal kulturarentzat garai ilun<br />

eta gogorrak izan ziren, baina<br />

pertsona askok indarra eta grina<br />

jarri zuten ikastolen egitasmoetan;<br />

indar hori berreskuratu nahi<br />

dugu datozen belaunaldiei emateko».<br />

Laudio ikastolak eskarmentua<br />

du Arabako ikastolen jaia antolatzerakoan,<br />

datorren urtekoa laugarrena<br />

izango duelako. 1983,<br />

1993 eta 2000. urteetan bezala<br />

2011. urteko Araba Euskarazen<br />

lehen helburua euskarari bultzada<br />

ematea izango da, eta ikastoletako<br />

guraso, ikasle zein euskaltzaleei<br />

biltzeko aukera ematea.<br />

«Sortu gineneko helburuak lortzeko<br />

oraindik asko falta zaigu,<br />

baina lan horri indarberriturik<br />

ekin nahi diogu», nabarmendu<br />

du Juankar Bermejo ikastolako<br />

zuzendariak.<br />

Laudio ikastolaren «erreferentzialtasuna<br />

eta eragina» handitzeko<br />

ahalegina egingo dutela aurreratu<br />

dute antolatzaileek. Hain<br />

zuzen ere, 1971. urtean, ikastola<br />

eratu ondoren, inguruan D eredua<br />

eskaintzen zuten beste egitasmo<br />

sortu zirela gogorarazi<br />

dute. Laudio euskalduntzeko prozesuan<br />

ere lagundu duela nabarmendu<br />

du Bermejok, eta lan hori<br />

egiten jarraituko dutela gaineratu<br />

du.<br />

Ordea, lan hori egin ahal izateko<br />

eraikinak zaharberritzeko inbertsioa<br />

egin beharko dela aurreratu<br />

du, 30-40 urte baitituzte.<br />

2011ko Araba Euskaraz jaiak hobekuntza<br />

horiei ekin ahal izateko<br />

gatik txalotu behar ditut neure<br />

etorkizun kolektiboa bakean erabakitzen<br />

uzten ez didan estatuaren<br />

kirol ordezkarien balentriak?<br />

Independentista izan zaitezke,<br />

futbol zalea, eta La Rojakmerezita<br />

irabazi duela esan, baina Espainiak<br />

irabaztea desiratzea…<br />

Ulertuko nuke hori nahi duena<br />

Stockholmeko sindromeak jota<br />

balego, edo garaipenaren truke<br />

bizi arteko 3.000 euroko soldata<br />

emango baliote hilean, zenbait<br />

kafe markaren iragarkietan bezala.<br />

Edo Pe edo Javierrekin egoteko<br />

aukera izango balu, asteburu<br />

oso batean, BEZa barne. Baina<br />

besterik gabe… Are gutxiago desio<br />

hori guaismo hiper-modelnoarenaitzakian<br />

estaltzen badute: inportanteena<br />

futbolaren kalitatea<br />

dela esaten dutenen rollito onak<br />

dirua biltzeko helburua izango<br />

du. Horrekin batera kalitatezko<br />

hezkuntza bermatu ahal izateko<br />

berrikuntzak egiteko baliogarria<br />

izango da. Ikastolak 40 urteko<br />

ibilbidean egindako lana goraipatu<br />

du Jon Karla Menoyo Laudio-<br />

ez nau asetzen. Hala balitz, ez ginateke<br />

Athletic, Real edo Osasuna<br />

zaleak izango, ez baitira munduko<br />

talde onenak. Hala balitz,<br />

madrildarrak ere izango lirateke<br />

Bartzelona zaleak.<br />

Kirola politizatzen ari naizela<br />

esango dute. Ez naiz bakarra. Dekretuak<br />

Espainiaren partida<br />

egun batean onartzen dituztenek<br />

edo bihar Bartzelonako kaleetan<br />

gaurko manifestazioan baino jende<br />

gehiago egongo dela poz-pozik<br />

diotenek ez dute politikarik egiten<br />

ala? Eta Basagoiti sheriffak<br />

Espainiaren hurrengo partida<br />

gurean jokatzeko eskatzen duenean<br />

edo Urkulluri nork irabaztea<br />

nahi duen galdetzen diotenean?<br />

Eta zer esan asteazkenean<br />

mola, mola, mola, Bilbao española!<br />

oihukatzen zutenei buruz. Gizajoak.<br />

Ez dira ohartzen lelo horrek<br />

zer adierazten duen: mantra<br />

errepikatu behar dutela Euskal<br />

Herria Espainia dela sinesteko.<br />

ko alkateak, eta Araba Euskaraz<br />

antolatzeko ardura hartzea «ohore<br />

bat» dela nabarmendu du.<br />

<strong>2010</strong>eko aldia, «pozgarria»<br />

Bestalde, <strong>2010</strong>eko Araba Euskaraz<br />

«oso pozgarria» izan dela jaki-<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 13<br />

Euskal Herria ‹ Harian<br />

Gijon, Huelva edo Cuencan ez<br />

dute halakorik esan behar, argi<br />

baitute hiri horiek espainiarrak<br />

direla, baina hemen duda egiten<br />

dute. Zerbaiten seinale da hori.<br />

Bai, bihar Oranjearenalde<br />

egingo dut. Hainbat arrazoirengatik:<br />

1974ko selekzioa gogoan<br />

dudalako; ez dudalako Espainia<br />

behar, ezta haren garaipena ere,<br />

neure burua eta neure herria<br />

munduan kokatu eta ezagutarazteko.<br />

Espainiaren kontra jokatzen<br />

duen edozein talderen aldekoa<br />

izateko eskubide osoa dudalako<br />

Donostian, Caceresen edo<br />

Pernambucon. Eta, zer arraio,<br />

Amsterdamen izan naizen hiru<br />

aldietan Madrilen izan naizen dozena<br />

erdietan baino gehiago gozatu<br />

dudalako, dela Auzo Gorriko<br />

tabernetan dela Heineken fabrikaren<br />

ondoko eraikin hutsa okupatzen<br />

kraakerholandarrekin<br />

batera, dena esan behar da ala?<br />

Horregatik: Hup Holland hup!<br />

lelo nagusitzat Menoyo, Bermejo, Uriarte eta Aginagalde, 2011ko Araba Euskarazen aurkezpenean. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS<br />

narazi du Joseba Aginagalde Arabako<br />

Ikastolen Elkarteko zuzendariak.<br />

Ekainaren 20an Agurainen<br />

egindako jaiaren ostean euskara,<br />

euskal kultura eta<br />

ikastolen egitasmoa bera berrindartu<br />

direla nabarmendu du.


14 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Harian › Euskal Herria<br />

Transgenikoak<br />

arautzeko<br />

aukera eman<br />

nahi die Europak<br />

estatu kideei<br />

Europako Batzordeak<br />

asteartean egingo du<br />

proposamena; debekatu<br />

zein baimentzeko berdin<br />

balio dezake aldaketak<br />

Agentziak<br />

Landaketa transgenikoak baimendu<br />

edo debekatzeko aukera<br />

eman nahi die Europako Batzordeak<br />

estatu kideei. Asteartean<br />

aurkeztuko du proposamena, eta<br />

Europako Batasuneko ministroen<br />

kontseiluak eta parlamentuak<br />

babestu behar dute aurrera egiteko.<br />

Europako Batzordeak azaldu<br />

du transgenikoei oniritzia emateko<br />

motel dabiltzala, estatuak ez<br />

direlako ados jartzen, eta ezin delako<br />

sortu aldeko gehiengorik;<br />

hori gainditu nahi du batzordeak<br />

proposamenarekin. Egoera horrek<br />

bioteknologiari eta hazi banatzaileei<br />

kalte egiten diela adierazi<br />

du Europako Batzordeak.<br />

Proposamenaren arabera, estatuek<br />

landaketa mugatu ahal izango<br />

dute, baina ez hazien inportazioa<br />

eta salmenta.<br />

G Ekologistak Martxan taldearen zortzi bandera beltzak<br />

Muskiz: Petronor-Repsolen koke planta<br />

Zierbena-Muskiz: Arena<br />

hondartzako hondar ateratzea<br />

Agurtzane Solaberrieta<br />

Zierbena-Santurtzi:<br />

Bilboko portua<br />

handitzeko lanak<br />

Urdaibaiko Guggenheim<br />

museoari bandera beltza<br />

jarri diote ekologistek<br />

Ekologistak Martxan-ek<br />

aurten zortzi bandera<br />

beltz jarri ditu euskal<br />

kostaldean, eta 15 toki<br />

beltz zehaztu ditu<br />

Urdaibaiko biosferan egin asmo<br />

duten Guggenheim museoari<br />

bandera beltza jarri dio, lehen aldiz,<br />

Ekologistak Martxan taldeak.<br />

Izan ere, talde ekologista horren<br />

iritziz, egitasmo horren bidez<br />

sustatu nahi den turismoak<br />

eragin «kaltegarriak» izango ditu<br />

natur eremu babestu horretan.<br />

Haren esanetan, Bilboko Guggenheim<br />

museoak bere garaian<br />

hiriaren eraldatze urbanistikoa<br />

eta ekonomikoa bultzatu zuen,<br />

eta uste dute baliabide ugari<br />

«xahutu» zirela «oso eztabaidaga-<br />

BIZKAIA<br />

Urdaibai:<br />

Guggenheim<br />

museoa<br />

Mutriku: Portua<br />

handitzeko lanak<br />

rria» den gizarte eta kultura eredu<br />

jakin baten mesedetan. Eredu<br />

hori orain Urdaibaiko biosferara<br />

eraman nahi izatea salatu dute.<br />

«Eredu horri orain industria turistiko<br />

berria deitzen diote». Egitasmoaren<br />

inguruko hainbat<br />

<strong>datu</strong> ere eman dituzte: 200 milioi<br />

euroko inbertsioa —guztira 385<br />

milioi euro mugituko dituzte—<br />

eta 148.000 bisitari urtero —egunero<br />

5.000 bisitari—. «Ez zaie axola,<br />

ordea, Urdaibaiko ekosisteman<br />

eragingo duen kaltea».<br />

Ondorio horiek Bandera beltzak<br />

<strong>2010</strong>. Kaosa kostan izeneko<br />

txostenean bildu dituzte. «Eragin<br />

negatibo handieneko proiektuei»<br />

eman dizkiete bandera beltzak;<br />

guztira, zortziri: Urdaibaiko Guggenheim<br />

museoari; Muskizen Petronorrek<br />

hasi duen koke plantari;<br />

Arena hondartzako hondarra<br />

ateratzeari; Bilboko portua handitzeko<br />

asmoari; Ondarroan Aie-<br />

Legez kanpoko hondakin<br />

biltegia husteko agindu<br />

dio Muskizek Petronorri<br />

Datorren osteguna<br />

baino lehen, kiroldegi<br />

atzeko lurrak husteko<br />

egitasmoa aurkeztu<br />

beharko du findegiak<br />

Erredakzioa Bilbo<br />

Petronorrek Muskizko udal kiroldegiaren<br />

atzeko lur sailetan egindako<br />

legez kanpoko biltegia husteko<br />

agindu dio Udalak enpresari.<br />

Findegiarenak dira lur horiek,<br />

eta 2000. urtetik hondakin eta material<br />

biltegi gisara erabili izan<br />

ditu enpresak, inolako baimenik<br />

izan gabe. Hirigintza araudien<br />

arabera, baina, lurrok ezin dira<br />

jarduera horretarako erabili, eta,<br />

hala, Udalak baimena ukatu dio.<br />

Ondorioz, lur sailok husteko<br />

proiektua aurkezteko eskatu dio<br />

udalak Petronorri. Findegiak datorren<br />

ostegunerako egitasmorik<br />

aurkeztu ezean, material gehiago<br />

sartzea debekatuko dio udalak,<br />

eta «modu subsidiarioan» arduratuko<br />

da lur horiek garbitzeaz.<br />

Ondarroa : Aieriko padurako etxebizitzak<br />

GIPUZKOA<br />

Orio: Oria ibaiaren bazterra<br />

urbanizatzeko lanak<br />

Pasaia:<br />

Kanpo portua<br />

ri itsasertzean egin asmo dituzten<br />

etxebizitzei; Mutrikuko portua<br />

handitzeko egitasmoari; Oria<br />

ibaiertzeko urbanizatzeari, eta<br />

Pasaiako kanpoko portuari.<br />

Hamabost puntu beltz ere zerren<strong>datu</strong><br />

dituzte aurtengo txostenean,<br />

etorkizunean ingurumenari<br />

kalte egin diezaioketen proiektuak<br />

zehaztuz.<br />

Hirigintza eta industria<br />

Krisi ekonomikoak eta, batez ere,<br />

eraikuntza enpresen krisiak presio<br />

urbanistikoa eta industriala<br />

«gutxitu» egin dutela aitortu du<br />

Ekologistak Martxan-ek; hala<br />

ere, kostaldearentzat oraindik<br />

ere «mehatxua» dela dio, hainbat<br />

egitasmo al<strong>datu</strong> edo bertan behera<br />

utzi arren. Abagune ekonomiko<br />

hobea iristean «hautsa» kenduko<br />

dietela ohartarazi dute.<br />

Uraren arazketak ere kezkatzen<br />

ditu ekologistak; izan ere,<br />

Erredakzioa Donostia<br />

Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan<br />

bainurako 41 toki daude, 36 kostan<br />

eta bost barnealdean, eta<br />

gehienetan uraren kalitatea «oso<br />

ona» dela nabarmendu du Eusko<br />

G Toki beltzak<br />

BIZKAIA<br />

pBilboko portua eta itsasadarra<br />

(Santurtzi, Getxo eta Zierbena).<br />

Kutsadura.<br />

pGetxo. Andra Marin 8.300<br />

etxe egiteko egitasmoa.<br />

pBarrika. Muriolako ingurunea.<br />

pArmintza. Olatuen bidez<br />

energia sortzeko planta.<br />

pBakio. Gaztelugatxeko biotopo<br />

babestutik hurbil egin nahi<br />

duten urbanizatzea eta golf zelaia.<br />

pBermeo. Marea arteko zabalgunea<br />

aldatzea.<br />

pBermeo-Elantxobe. Egitasmo<br />

energetikoak.<br />

pForua. Paduran etxebizitzak.<br />

pMurueta. Ontziolako jarduerak<br />

Mundakako olatua kaltetzea.<br />

pElantxobe. Etxebizitzak.<br />

pBermeo-Elantxobe. Egitasmo<br />

energetikoak.<br />

GIZPUZKOA<br />

pDeba, Urola, Oria, Urumea,<br />

Oiartzun eta Bidasoako itsasadarrak.<br />

Kutsadura.<br />

pDonostia. Monpasko pasealekua.<br />

pPasaiako badia. Degradazioa.<br />

pHondarribia. Kirol portua eta<br />

aireportua handitzeko asmoak.<br />

pHondarribia. Donejakue bidea<br />

asfaltatzea.<br />

haien arabera, oraindik ere hainbat<br />

herri eta eskualdetan ez dituzte<br />

ur zikinak arazten. Nerbioi<br />

ibaiaren arroak kezkatzen ditu<br />

gehien: «Amurrion eta Laudion<br />

ez dago araztegirik». Lea-Artibai<br />

eta Urdaibai ere ageri dira txostenean;<br />

Gernikan eta Bermeon arazo<br />

ugari baitituzte.<br />

Gipuzkoan egoera ez da hobea.<br />

Herri industrializatuenetako<br />

ibaietako ura «oso kutsaturik»<br />

dago; esaterako, Deba, Oria eta<br />

Oiartzun ibaiak.<br />

Plaia eta igerilekuetako<br />

urek kalitate «oso ona»<br />

dutela dio Jaurlaritzak<br />

Iaz bainurako diren 60<br />

tokitan hartu zituzten<br />

laginak, eta kasuen<br />

%72tan kalitate bikaina<br />

edo ona izan zen<br />

Jaurlaritzak. Iaz, kalitatea neurtzeko,<br />

60 tokitan hartu zituzten laginak,<br />

eta proben %5etan kalitate<br />

eskasa eman zuen urak. «%72tan<br />

kalitate bikaina edo ona zuen».<br />

Igerilekuei dagokienez, erabilera<br />

kolektiboko 394 instalazio<br />

daude, eta %90ek osasun irizpideak<br />

betetzen dituzte.<br />

Hain zuzen, Eusko Jaurlaritzako<br />

Osasun Publikoko arduradunek<br />

jakinarazi dutenez, 2012an legea<br />

zorroztuko dute, eta uraren<br />

kalitatea kontrolatzeko araudi<br />

berria jarriko da indarrean.


Donostiako alkategai gisa<br />

berretsi du EAJk Goia<br />

DONOSTIA ›Eneko Goia Donostiako alkategai<br />

izan dadin, EAJren batzar arteko asanbladak<br />

hautagaitza berrestea baino ez da falta. Datorren<br />

astean egingo dute azken bozketa hori jeltzaleek.<br />

Aukeratzeko prozeduraren bigarren<br />

itzulia egin da aste honetan; Donostiako bost<br />

batzokietan egin dute prozesua, eta Goiaren<br />

hautagaitza atera da aurrera.<br />

Akordioak egitearen alde<br />

daude Ardanza eta Benegas<br />

DONOSTIA ›Jose Antonio Ardanza eta Txiki<br />

Benegasen irudiko, akordioak egitea da politika<br />

egiteko modurik onena, EHUren Udako Ikastaroetan<br />

esan zutenez. Biek akordioa egin zuten<br />

1986an, Jaurlaritza osatzeko. PSEk irabazi<br />

zituen bozak, baina Ardanza izan zen lehendakari.<br />

Jarrera hori, «euskal esparru politikoan»<br />

oso beharrezkoa dela esan zuen Benegasek.<br />

Desjabetzeen aurkako protesta, atzo, Adunan. <strong>BERRIA</strong><br />

Aktak sinatzea bertan<br />

behera gelditu da Adunan<br />

ADUNA ›AHT abiadura handiko trenaren lanetarako<br />

lurrak desjabetzeko aktak sinatu behar ziren<br />

atzo goizean Adunan (Gipuzkoa),baina ekitaldia<br />

bertan behera gelditu da.Zenbait herritarrek<br />

elkarretaratzea egin zuten,Denok gara kaltetuak<br />

lelopean.Azaldu dute udaletxea itxita zegoela<br />

eta Espainiako Sustapen Ministerioko<br />

ordezkariek ekitaldia ez egitea erabaki zutela.<br />

Larunbatetan osasun etxeak<br />

ez ixteko eskatu dute Arratian<br />

BILBO ›Arratia eskualdeko bost udalek Eusko<br />

Jaurlaritzako Osasun Sailari eskatu diote Igorreko<br />

osasun etxea ez ixteko larunbatetan. EAJk<br />

aurkeztu du udaletan mozioa, eta eskaera<br />

horrekin bat egin dute Igorrek, Dimak, Arantzatzuk<br />

eta Zeanurik. Bedia eta Lemoak ere bat<br />

egingo dutela espero du EAJk. Erabakia aldebakarrekoa<br />

izan dela salatu dute.<br />

Gobela bideratzeko eskatu<br />

du Berangoko Udalak<br />

BILBO ›Uholdeak saihesteko neurriak eskatu<br />

dizkio Berangoko Udalak Uraren Euskal Agentziari,<br />

eta Gobela ibaia bideratzeko proiektuari<br />

heltzeko. Udalean ordezkaritza duten alderdi<br />

politiko guztiek egin dute bat eskaerarekin, eta<br />

gutun bidez jakinarazi diote. Askotan egin du<br />

gainezka Gobela ibaiak. Herenegun eskaera<br />

bera egin zuen Sondikako Udalak.<br />

j Laburrean<br />

%30<br />

pGasteizek 2016rako, gehienez ere,<br />

zabortegira bota nahi duen zaborra.<br />

Gasteizko Udalak helburu argia jarri<br />

du 2016rako: zabor gutxiago sortzea,<br />

eta zabortegira ahalik eta gutxiena<br />

botatzea. Gehienez ere, sortzen den<br />

zaborraren %30 bideratu nahi du,<br />

beti ere aldez aurretik tratatuta.<br />

370.435<br />

pLoiuko aireportua ekainean erabili<br />

zuten bidaiari kopurua. 370. 435 bidaiarik<br />

erabili zuten Bilboko aireportua<br />

ekainean, aurreko urteko ekainean<br />

baino %10 gehiagok. Gainerako aireportuek<br />

bidaiariak galdu zituzten.<br />

Gasteizkoak %37,8 bidaiari gutxiago<br />

izan zituen (1.934 lagunek erabili zuten),<br />

eta Donostiakoak %5,7 gutxiago;<br />

28.991 lagunek erabili zuten.<br />

‘‘ Bizkaiak bere<br />

garapenerako daukan<br />

traba nagusi eta<br />

objektiboa Patxi Lopezen<br />

Gobernua da»<br />

ANDONI ORTUZAR<br />

EAJren BBBko burua<br />

«Urkulluk ez du<br />

punturik egiten<br />

haririk gabe; PPren<br />

presidentearekin ongi<br />

moldatzea komeni zaio»<br />

BORJA SEMPER<br />

Gipuzkoako PPren presidentea<br />

Irudia qValtierra<br />

BASO ETA SASTRAKAK SU GARRETAN<br />

Sutea jazo zen atzo Valtierran (Nafarroa), Eguarasko<br />

barrutiko natur erreserban; 47 hektarea<br />

baso eta sastraka kiskali zituen. Nafarroako Gobernuaren<br />

bi helikoptero behar izan ziren, besteak<br />

beste, garrak itzaltzeko; Cordovilla, Peralta, Ta-<br />

Indarrak biltzeko udako gazte<br />

martxei hasiera eman diete<br />

Gazte Independentistek<br />

Erredakzioa Donostia<br />

Euskal gazteriari independentziaren alde eta sozialismoaren<br />

alde indarrak biltzeko asmoz, gazte martxak antolatu dituzte<br />

Gazte Independentistek. Astindu bandera gorria! Goazen Independentziara!<br />

lelopean ibilaldiak prestatu dituzte eskualdez<br />

eskualde. Lizarrateko tunela aukeratu zuten egitaraua<br />

plazaratzeko, leku sinbolikoa haien erranetan, arbasoek Euskal<br />

Herriko ipar eta hego isurialdeak lotzeko egin zuten tunela.<br />

Martxa horiekin aktibatzen ari den «independentziaren aldeko<br />

olatuan» lagundu nahi dute, gazteei aukera bat emanez<br />

hausnartzeko eta eztabaidatzeko egunero dituzten arazoen<br />

inguruan. «Independentziari bidea irekitzearekin batera, gure<br />

herri eredua ere eraiki behar dugu». Informazio gehiago aurkitzen<br />

ahalko da laster irekiko duten blogean.<br />

Erredakzioa Donostia<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 15<br />

Euskal Herria ‹ Harian<br />

Heldu ixteak 30.000<br />

etorkin babes gabe utziko<br />

dituela diote abokatuek<br />

Gipuzkoako Abokatuen Elkargoak ohartarazi du, Jaurlaritzak<br />

Heldu ixten badu, Araba, Bizkai eta Gipuzkoako 30.000 txosten<br />

geldiaraziko dituela, eta beste horrenbeste etorkin babes<br />

juridikorik gabe geldituko direla. Abokatuek prentsa ohar baten<br />

bidez nabarmendu dute paperik gabeko edota bazterketa<br />

egoeran dauden geroz eta etorkin gehiagok jo izan dutela<br />

Heldura, eta Jaurlaritzari hori aintzat hartzeko eskatu diote.<br />

«Berriro ere, pertsona ahulenak, kasu honetan baliabiderik ez<br />

duten etorkinak, izango dira kaltetuenak».<br />

Jaurlaritzak uztailaren 15ean du Heldu ixteko asmoa, eta<br />

erabaki horrek kritika ugari eragin ditu. Hain zuzen, datorren<br />

astelehenean gaiaren inguruan hitz egingo du Gemma Zabaleta<br />

Gizarte Gaietarako sailburuak, prentsa agerraldi batean.<br />

falla eta Tuterako suhiltzaileak elkarrekin aritu ziren<br />

egiteko horretan. Foru erkidegoan beste bi<br />

sute ere izan ziren atzo, txikiagoak; bat Ezporogin,<br />

eta bestea, Berbintzanan. Biak kontrolatu zituzten<br />

suhiltzaileek. <strong>BERRIA</strong>


16 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Harian › Ekonomia<br />

Hiru urte barru kutxetako agintetik<br />

kanpo geratuko dira hautetsiak<br />

Aurrezki kutxetako batzar orokorretan<br />

administrazio publikoek zuzenean duten<br />

pisua %10 jaitsiko da, %50etik %40ra<br />

Kutxa izateari utzi eta fundazio bihurtu<br />

ahalko dira nahi duten erakundeak<br />

Ivan Santamaria<br />

Aurrezki kutxetako batzar orokorrak<br />

zuzenean kontrolatzeko aukera<br />

gutxiago izango dituzte aurrerantzean<br />

alderdi politikoek.<br />

Espainiako Gobernuak atzo onartu<br />

zuen lege dekretuaren arabera,<br />

hautetsiek ezingo dute kutxetako<br />

agintaritza organoetan partehartu.<br />

Hiru urteko epea ezarri du<br />

dekretuak puntu hori betetzeko,<br />

dena den. Halaber, administrazio<br />

publikoek zuzenean ordezkari<br />

gutxiago izen<strong>datu</strong> ahalko dituzte<br />

batzar orokorrean.<br />

Hegoaldeko aurrezki kutxen<br />

egungo egituran ere ondorioak<br />

izango ditu Aurrezki Kutxeetako<br />

Zuzendaritza Organoen Legearen<br />

erreformak. Dekretua datozen<br />

egunetan argitaratuko da, eta<br />

hor zehaztuko dira hautetsiei<br />

ezartzen zaizkien mugak. Hasiera<br />

batean, administrazio kontseiluetan<br />

dauden hautetsiek kargua<br />

utzi beharko dute. Patxi Lazkoz<br />

Gasteizko alkatea dago Vitalen,<br />

eta Bilbokoa, Iñaki Azkuna,<br />

BBKn. Beste sei hautetsi ere badaude<br />

Bizkaiko erakundeko kontseiluan.<br />

Gipuzkoako Kutxan, berriz,<br />

hiru dira.<br />

Hautetsiei ezarriko zaien debekua<br />

batzar orokorrera he<strong>datu</strong>ko<br />

den edo ez oraingoz ez du zehaztu<br />

gobernuak. Hala balitz, eragina<br />

nabarmen handiagoa litzateke,<br />

egungo batzarkideen %30 eta<br />

%40 bitartean udalerrietako zinegotziak<br />

edo batzar nagusietako<br />

biltzarkideak direlako. Botere<br />

exekutiboko kideek ere ezingo<br />

dutela agintaritzan egon aurrera-<br />

tu du gobernuak. Jose Maria Iruarrizaga<br />

Bizkaiko Foru Aldundiko<br />

Ogasun ahalduna BBK-ko presidenteordea<br />

ere bada.<br />

Orain arte batzar orokorreko<br />

kideen erdia zuzenean izendatzea<br />

zegokien administrazio<br />

publikoei. Vital, BBK eta Kutxaren<br />

kasuan, hogei batzarkide erakunde<br />

fundatzaileek — aldundia<br />

eta hiriburuko udala — aukeratzen<br />

zituzten;beste 30 batzarkide<br />

kutxak bulegoak dituen udalerrien<br />

esku geratzen ziren. Alkate,<br />

zinegotzi eta batzarkide askok<br />

bete dituzte eserleku horiek, betidanik.<br />

Alderdien zuzeneko esku-hartze<br />

hori mugatuko du lege aldaketak.<br />

Izan ere, batzarkideen %50<br />

izendatzen zuten lehen, eta<br />

aurrerantzean %40 izen<strong>datu</strong>ko<br />

dituzte. Administrazioei kentzen<br />

zaizkion ordezkariak norentzat<br />

izango diren ez zuen atzo zehaztu<br />

Elena Salgado Espainiako Ekonomia<br />

ministroak. Orain arte,<br />

ordezkaritzaren beste erdia bezeroen<br />

ordezkariei — ezarleei — eta<br />

G Zenbakia<br />

15.000<br />

pKutxetan gastatu dena. Bankuak<br />

Berregituratzeko Funtsak<br />

11.200 milioi euro jarri ditu aurrezki<br />

kutxen sektorea indartzeko.<br />

CCMren erreskatean beste<br />

3.800 joan ziren. Guztira,<br />

15.000 milioi euro.<br />

G Lau eszenatoki kutxen etorkizunerako<br />

LAU EREDU<br />

pEgungo kutxak. Parte-hartze<br />

kuotei nahiz gobernu organoei<br />

dagozkion moldaketak estatutuetan<br />

sartuz gero, aurrezki kutxek<br />

posible izango dute orain<br />

arte bezala lanean jarraitzea.<br />

pFusio hotzak. Azken hilabeteotan<br />

aurrezki kutxen arteko bateratze<br />

gehienak Babeserako<br />

Sistema Instituzionalen (SIP)<br />

bidez egin dira, fusio hotza deitu<br />

dena. Kutxa ezberdinek negozioaren<br />

parte bat komunean<br />

jartzea erabaki dute, bestelako<br />

erakunde bat sortuz. Hala egin<br />

du Nafarroako Kutxak. CajaCanarias<br />

eta Caja Burgosekin batera<br />

Banca Civica sortu du.<br />

pFinantzarik ez. Finantza negozio<br />

osoa banku baten eskuetan<br />

uzteko aukera izango dute<br />

kutxek, euren nortasun juridikoa<br />

galdu gabe. Gizarte ekintza eta<br />

enpresetan dituen parte-har-<br />

Gipuzkoa Donostia Kutxaren batzar nagusia, aurtengo apirilaren amaieran. JUAN CARLOS RUIZ / ARGAZKI PRESS<br />

langileei zegokien. Banaketa<br />

horrek kutxako organoen independentzia<br />

bermatu behar zuen<br />

arren, praktikan ezarleen hautagaitzak<br />

prestatu, bultzatu eta goitik<br />

behera kontrolatu izan dituzte<br />

alderdi politikoek.<br />

Kapital pribatuaren eskua<br />

Administrazio publikoek aurrezki<br />

kutxetako erabakietan pisua<br />

galtzeko beste bidea pribatizazioa<br />

izango da. Lege dekretuak<br />

finantza erakundeetako ondarearen<br />

erdia esku pribatuetan uzteko<br />

aukera ematen du, parte-hartze<br />

kuoten bidez. Sozietate<br />

anonimoetako akzioen antzeko<br />

tresnak dira kuota horiek.<br />

Parte-hartze kuoten erosleek<br />

daukaten ondare partearen araberako<br />

boto eskubidea izango<br />

dute kutxako erabakietan. Hots,<br />

legeak baimendutako pribatiza-<br />

tzeak gordeko lituzke kutxak.<br />

pLikidazioa eta fundazioa. Aurrezki<br />

kutxak izateari utzi eta<br />

fundazio bihurtzea posible<br />

izango dute, kreditu erakunde<br />

bezala duten negozio osoa parte-hartzen<br />

duten bankuaren<br />

esku utzita.<br />

SIP GUZTIAK, BANKU<br />

pAraudi zehatza. Egin diren fusio<br />

hotzak arautuko ditu dekre-<br />

zio guztia gauzatuz gero, ordezkaritzaren<br />

erdia esku pribatuetan<br />

geratuko litzateke, eta beste<br />

erdia egungo eragileen artean<br />

banatuko litzateke. Administrazioek,<br />

asko jota, ordezkaritzaren<br />

%20 izango lukete, hortaz.<br />

Aldaketak ez dira derrigorrezkoak<br />

izango. Hots, estatutuak<br />

legera egokituz gero, aurrezki<br />

kutxek orain arte bezala jarraitzeko<br />

aukera lukete. Hori bai,<br />

erreformaren helburua kaudimena<br />

indartzea dela argi utzi du<br />

gobernuak. Espainiako Bankuak<br />

zorrotz zainduko ditu kutxak, eta<br />

merkatuetan kapitala biltzeko<br />

nahiz aukeratu duten negozio<br />

ereduaren arabera betebeharrak<br />

ezarriko dizkie. Negozio atalak<br />

banku batean biltzeaz gain,<br />

kutxak betiko likidatzea eta fundazio<br />

bihurtzea posible izango<br />

da.<br />

tuak. Kutxa ezberdinen partehartzearekin<br />

sortu diren erakunde<br />

berriak banku izango<br />

dira, eta, ondorioz, sozietate<br />

anonimo. Kutxek, gutxienez, jabetzaren<br />

erdia izan beharko<br />

dute. Hori betetzen ez bada, negozioa<br />

utzi eta fundazio bihurtu<br />

beharko dute. Kutxa bakoitzak<br />

fundazio propioa izango du.<br />

p Espainiako Bankua. Nazioartean<br />

ezartzen diren irizpideak<br />

betetzen direla zainduko du.<br />

‘‘ Arazoa ez da araudia<br />

izan, zenbait kutxak<br />

aplikatu duten kudeaketa<br />

eredua baizik»<br />

ANDONI ORTUZAR<br />

EAJren BBBko lehendakaria<br />

«Euskal Herriko kutxak<br />

blin<strong>datu</strong> behar dira,<br />

gizarte eredua duten<br />

kutxak bermatzeko»<br />

LAB<br />

«Kuotekin dirua lortu<br />

ahal izango dute, eta<br />

erakargarriagoak izango<br />

dira merkatuentzat»<br />

ELENA SALGADO<br />

Espainiako Ekonomia ministroa<br />

«Erreforma malgua da,<br />

eta norberaren premiei<br />

eta interesei egokitu<br />

daiteke»<br />

CECA<br />

(Espainiako Aurrezki Kutxen Konfederazioa)<br />

«Kutxei ondarea eta<br />

berezko izaera kenduko<br />

dizkie, eta marrazoen<br />

esku utziko ditu»<br />

ADICAE<br />

(Banku, Kutxa eta Aseguruetako Erabiltzaileak)<br />

«Kutxen pribatizazioa<br />

eragingo du, eta galdu<br />

egingo dute beren<br />

gizarte eredua»<br />

UGT


«Koherentziaren» izenean<br />

urtean 835.000 eurori uko<br />

egin diela ziurtatu du ELAk<br />

Muñozek uste du lan<br />

osasunean badagoela<br />

zeregina, istripua<br />

dutenen %72 aldi<br />

baterakoak direlako<br />

Erredakzioa Bilbo<br />

Sindikatuen autonomiari prezioa<br />

jarri dio ELAk: 835.000 euro urtean.<br />

Horixe da ELAk jasoko ez<br />

duen dirua Osalan, Hobetuz eta<br />

enplegua hobetzeko batzordeetan<br />

parte ez hartzeagatik. Erakunde<br />

horiek «koherentziagatik»<br />

utzi dituela adierazi du Adolfo<br />

Muñoz ELAko idazkari nagusiak,<br />

eta azaldu du gogoeta, sindikalismoa<br />

eta politika egiteko autonomia<br />

duela horri esker.<br />

Bilboko Esperantza frontoian<br />

bildutako ELAko 1.200 ordezkarien<br />

aurrean, Muñozek justifikatu<br />

egin du LABekin batera Osalan<br />

uzteko erabakia. Haren arabera,<br />

Espainiaren eredua da<br />

Osalanena, «patronalaren menpekoa:<br />

zaintzarik gabekoa, isunik<br />

gabekoa, zigorrik gabekoa».<br />

Baina ELAk uste du Osalan<br />

tresna egokia izan daitekeela lan<br />

istripuei aurre egiteko, behinbehinekotasunarekin<br />

lotura daukan<br />

neurrian. Muñozen <strong>datu</strong>en<br />

arabera, istripua dutenen %72k<br />

behin-behineko kontratuak di-<br />

Irudia qBaiona<br />

Baionako Teknohiria izeneko gunea garatuz doala,<br />

bisita bat antolatu zuten atzo Baiona, Angelu<br />

eta Miarritzeko hiri elkargokoek. Izan ere, Elkargoak<br />

guneko dinamikaren parioa egin eta 5,7 milioi<br />

euro jarri ditu. Jadanik abiaraziak diren proiektuen<br />

tuzte, %26k azpikontratentzat<br />

egiten dute lan, %17k aldi baterako<br />

enpresentzat, eta %10 etorkinak<br />

dira. Horren inguruan, Gobernuak<br />

asko egin dezakeela iruditzen<br />

zaio: «Kontratazioetan lan<br />

araudiaren iruzurra eten dezake<br />

Lan Ikuskaritzaren bidez; etengabeko<br />

azpikontratazioa murriztu<br />

eta kontrolatu dezake, batez ere<br />

‘‘<br />

Politika antzerki hutsa<br />

da, baina saiatu egin<br />

behar dute, inor ohar ez<br />

dadin ez dutela agintzen»<br />

ADOLFO MUÑOZ<br />

ELAko idazkari nagusia<br />

eraikuntza publikoan: hitzarmen<br />

kolektiboak betearaz ditzake...<br />

Gauza asko egin ditzake Gobernuak,<br />

baina ez du nahi». Zergatik?<br />

«Ez dagoelako patronalaren<br />

aurka ezer egiteko prest». Funtsean,<br />

Muñozek uste du gobernuek<br />

ez dutela benetan erabakirik hartzen,<br />

«kapitalen enkargukoak»<br />

inposatzea ez bada. «Politika antzerki<br />

hutsa da. Baina saiatu behar<br />

dute, inor ohar ez dadin haiek<br />

agintzen ez dutela».<br />

Gipuzkoako eraikuntza publikoa<br />

adibidetzat jarri du Muñozek.<br />

«Bost enpresa daude eta azpikontrata<br />

kate amaitezina. Eta hortik<br />

aurrera, esplotazioa. Lan ituna ez<br />

da betetzen. Enpresak beharrean<br />

dauden jendeaz profitatzen dira,<br />

mehatxu egiten diete... Ordua 6,5<br />

euroan kobratu eta 12 orduko lanaldiak<br />

egiten dituztenek istripuak<br />

izateko arrisku handiagoa<br />

dute. Guri soilik axola digu, haiek<br />

etekina baizik ez dute bilatzen.<br />

Ongi pagatuko baliete, gai lirateke<br />

estrategikotzat jotzea Kontxako<br />

hondartza porlanez estaltzea».<br />

CCOOren erantzuna<br />

Sindikatu guztiek ELAren jarrera<br />

balute lan arriskuen prebentziorako<br />

dirua Madrilen geratuko<br />

liratekeela erantzun du Euskadiko<br />

CCOOk, eta ez liratekela istripuak<br />

eragozteko programetan<br />

gastatuko. CCOOk galdetu dio<br />

ELAri zergatik ez dioten uko egiten<br />

Madrilgo gobernuak Espainiako<br />

eta Europako Kontseilu<br />

Ekonomiko eta Sozialetan parte<br />

hartzeagatik ematen dizkion<br />

600.000 euroei. Edonola ere, CCO-<br />

Ok uste du ez dela asko antzemango,<br />

«ELAk lan osasun kontuetan<br />

ezer gutxi» egin duelako.<br />

INDUSTRIAGUNEA PROMOZIONATZEN<br />

artean, aeronautikari zuzendu Compositadour<br />

formakuntza eta ikerketa zentroa dago. Astria, industriarentzat<br />

ari diren tertziarioko enpresen bilgunea,<br />

eta helikopteroak eraikitzen dituen BHR-<br />

Helitechnica, besteak beste. BOB EDME<br />

1 Burtsa<br />

Bilbao 2000 indizea<br />

1.700<br />

1.650<br />

1.600<br />

1.550<br />

1.500<br />

1.450<br />

Aldea Azkena<br />

+%0,52 1.624,24<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 17<br />

Ekonomia ‹ Harian<br />

Zati bat baino ez?<br />

Beste indizeak<br />

Ibex 35<br />

(Madril)<br />

Ftse 100<br />

(Londres)<br />

CAC 40<br />

(Paris)<br />

1.400<br />

Dax<br />

1.350<br />

(Frankfurt)<br />

Uztailak 5 Uztailak 6 Uztailak 7 Uztailak 8 Uztailak 9<br />

Dibisak<br />

Dow Jones*<br />

(New York)<br />

Euro bat: 1,2637 $ Euro bat: 111,85 ¥ * Itxi aurretik<br />

J.B.ANDUEZA<br />

10.127,30<br />

(+%0,46)<br />

5.132,94<br />

(+%0,54)<br />

3.554,48<br />

(+%0,46)<br />

6.065,24<br />

(+%0,49)<br />

10.147,85<br />

(+%0,09)<br />

atalunia Espainiaren zati bat baino ez da, eta akzio bakoitza<br />

K indizeren baten zati bat baino ez da. Horrek ez du esan nahi,<br />

ordea, zati bakoitzak bere izaera, arazo eta bilakaera propioa ez<br />

duenik. Indizeeen osagaiak ere erruz aldatzen dira denboraren joanean.<br />

Oraingox Ibex-35ek (+%0,46) 35 zati ditu, eta ez dira noski<br />

guztiak berdinak. Atzo igoera txikiak izan zituen, 2.006 milioiren salerosketarekin.<br />

Indraren (-%4,72) eta Sacyrren (-%2,57) muturrekoek,<br />

ordea, ez dute Acerinox, Arcelor, Ferrovial eta Telecincoren<br />

%2na pasako irabazien estatutuekin. Baina zati guztiak zaindu behar<br />

dira osotasunaren izenean. %9,5 irabazi du Ibex-35ek astean,<br />

2008ko azarotik izandako asterik oparoena. Eta bankuen zatiak jarri<br />

dio, nagusiki, mamia igoerari. Aurrezki kutxen erreformak ere finantza<br />

sistemaren zati baten berregituraketa lagunduko du. Urtebeterako<br />

euriborra %1,35ean da. Normaltasunera itzultzeko ahaleginek<br />

ez dute etenik.<br />

Gas Natural Fenosak (-%0,2) 565 milioi dolarren inbertsioa<br />

egingo du Brasilen. <strong>2010</strong>-2014 epealdian. Gas banaketa eta<br />

argindar ekoizpena dira Brasilen bere lehentasunak. Dena den, bere<br />

egungo mozkinaren %5 baino ez dator Lula buru duen herrialdetik.<br />

Iberdrolaren (+%0,64) eta ACSren (-%0,92) arteko auzitegietako<br />

foiletoia hasi baino ez da egin. Oraingoz, Bilboko auzian<br />

atzera bota dituzte ACSk eskatu badaezpadako neurriak. Abokatuak<br />

izanen dira irabazle ziur bakarrak.<br />

DLaburrak<br />

Errenta aitorpen gutxiago<br />

izan dira Gipuzkoan<br />

DONOSTIA ›Krisiaren ondorioz,<br />

iaz baino 1.614 errenta aitorpen<br />

gutxiago jaso ditu aurten Gipuzkoako<br />

Ogasunak. Diru bilketa<br />

ere txikitu egin da: 2008ko kanpainan<br />

baino 260,7 milioi euro<br />

gutxiago bildu ditu 2009. urtekoan.<br />

Eztabaida Atusaren<br />

erregulazio espedienteaz<br />

GASTEIZ ›Aguraingo Atusa<br />

enpresaren erregulazio espedientea<br />

onartuta ekoizpena<br />

Txinara edo Bulgariara eramateko<br />

prozesua justifikatu izana<br />

egotzi dio CCOOk Jaurlaritzari.<br />

Sindikatuak salatu du Lan Sailak<br />

enpresaren dokumentazioa<br />

soilik aztertu duela. Jaurlaritzak,<br />

berriz, espedientea onartzeko<br />

nahiko arrazoi objektibo daudela<br />

erantzun dio CCOOri.<br />

Mobilizazioei berrekingo<br />

diete LAB eta ELAk metalean<br />

DONOSTIA ›Datorren astelehenetik<br />

ostiralera mobilizazioak<br />

egingo dituzte ELAk eta LABek,<br />

Gipuzkoako metalgintzako lan<br />

hitzarmena desblokeatzeko<br />

xedez. Bi sindikatu horiek uste<br />

dute Adegik hitzarmena desagertarazi<br />

nahi duela, eta Espainiako<br />

Gobernuaren lan erreforma<br />

indarrean jarri arte, «blokeo<br />

estrategia darabil». Lehen protesta<br />

Bergaran egingo dute,<br />

Lazpiur enpresaren aurrean.<br />

Bankoak iazko emaitzei<br />

eutsi die aurten<br />

DONOSTIA ›Urteko lehen sei<br />

hilabeteotan 3,86 milioi euro<br />

irabazi ditu Bankoa-Credit Agricolek,<br />

iaz baino %0,1 gehiago.<br />

Antzeratsu daude ere bezeroei<br />

emandako maileguak eta bermeak,<br />

nahiz eta azkenaldian<br />

mailegu hipotekarioak handitu<br />

egin diren. Berankortasun txikia<br />

du Bankoak (%1,73) eta mailegu<br />

horien estaltze tasa handia<br />

(%117,3).


18 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Harian › Mundua<br />

Ehunka lagun, Espainiako Auzitegiaren erabakia salatzeko egindako manifestazioan, atzo, Palman, Mallorcako hiriburuan. MONTSERRAT T. DIEZ / EFE<br />

Konstituzionalak Kataluniari<br />

ukatu dion naziotasuna<br />

aldarrikatuko dute gaur<br />

Ekainaren 28an Kataluniako Estatutuaren<br />

kontra hartutako erabakiak argitaratu ditu,<br />

gaur egingo duten protestaren bezperan<br />

Kataluniako herritarren ordezkari gehienek<br />

deitu dute Bartzelonako manifestaziora<br />

Amagoia Mujika<br />

Espainiako Auzitegi Konstituzionalak<br />

eman du argitara Kataluniako<br />

Estatutuaren murrizketen<br />

harira 28an eman zuen sententzia,<br />

duela lau urte katalanek<br />

erreferendumean onartutakoari<br />

PPk jarritako helegiteari erantzunez.<br />

Sententziak 881 orrialde ditu,<br />

eta behin eta berriz nabarmentzen<br />

du Kataluniak ezin duela nazio<br />

bat izan zentzu juridikoan, Nazioa<br />

bakarra baita: espainiarra<br />

—hitz larriz idazten du Nazioa—.<br />

Erabaki horri erantzun nahian,<br />

Katalunia nazio bat dela, eta erabakitzeko<br />

eskubidea dutela aldarrikatzera<br />

aterako dira gaur Bartzelonan<br />

Katalunia osotik joango<br />

diren herritarrak.<br />

CiU, PSC, ERC eta ICV-EUiA alderdi<br />

politikoek bat egin dute<br />

deialdiarekin, eta eremu politiko-<br />

az gain beste arlotan aritzen direnak<br />

batuta, 1.223 elkarte edo erakundek<br />

agertu diote atxikimendua<br />

protestari. Omnium Cultural<br />

plataforma antolatzaileak «manifestazio<br />

historikoa» espero du, berezko<br />

nortasuna agerikoa dela<br />

erakusteko gogoaren isla, eta manifestazio<br />

amaieran ez dute adierazpenik<br />

egingo, gizarteko ahalik<br />

eta esparru zabalena protestara<br />

erakartzeko asmoz.<br />

Som una Nacio. Nosaltres decidim<br />

lelopean aterako da manifestazioa,<br />

eta buruan senyera eramango<br />

dute Generalitateko Jose<br />

Montilla presidenteak eta Pasqual<br />

Maragall eta Jordi Pujol presidente<br />

ohiek, eta Legebiltzarreko<br />

presidente Enest Benach, Heribert<br />

Barrera eta Joan Rigolek.<br />

Ondoren joango den pankartaren<br />

atzean elkartuko dira manifestaziora<br />

deitu duten taldeetako ordezkariak.<br />

Estatutuari aldaketak<br />

Hamalau artikulu baliogabetu<br />

ditu Espainiako Auzitegi Konstituzionalak<br />

200 bat artikuluetatik,<br />

eta 27 artikuluren interpretazioa<br />

ezarri du, baina egunotan kritikatuena<br />

Katalunia nazioa dela dioen<br />

hitzaurreari arau izaera uka-<br />

tzea izan da. Lau urte behar izan<br />

dituzte sententzia emateko, eta<br />

horretarako epaiak «nazioa» edukiz<br />

hustu behar izan dute. Naziotasunarena<br />

«ideia erabat bidezkoa»<br />

den arren, Espainiako Auzitegi<br />

Nazionalak mugak jarri<br />

dizkio, esanez, erkidegoetako estatutuek<br />

Konstituzioan dutela oinarria.<br />

Sententzian nabarmentzen<br />

duenez, «hain da oinarrizko<br />

printzipioa ez duela eztabaidarik<br />

onartzen». Beraz, Kataluniari<br />

zentzu juridikoa ematea «bateraezin<br />

eta kontraesankorra da Espainiako<br />

Nazioaren zatiezintasunarekin».<br />

Hori esan eta gero, auzitegiko<br />

magistratuek nazioaz «hitz egin<br />

ahal dela» esaten dute errealitate<br />

kultural, linguistiko, soziologiko<br />

eta erlijioso bezala nahi bada.<br />

«Baina hemen garrantzia duen<br />

Nazioa bakarra da, eta esklusiboa<br />

zentzu juridiko-konstituzionalean».<br />

Zentzu bakar horretan<br />

«Konstituzioak Nazio espainiarra<br />

soilik ezagutzen du».<br />

PPko helegiteari aipamena eginez,<br />

hala ere, esaten du ez duela<br />

bat egiten haren ikuskera «murriztailearekin»,<br />

eta adierazten<br />

du bere ikuskera «zabalagoa»<br />

dela, eta, beraz, modu juridiko-<br />

CiUk Madrilen<br />

katalanek bat egin<br />

dezaten eskatu du<br />

DJosep Antoni Duran i<br />

Lleida CiUko bozeramaileak<br />

Estatutuaren aldeko indar<br />

politikoak batu nahi ditu, denen<br />

proposamenekin testu bateratua<br />

osatzeko. Testua Jose Montilla<br />

Kataluniako presidentearen<br />

hitzaldian oinarrituko litzateke.<br />

Presidenteak Auzitegi<br />

Konstituzionalaren Estatutua<br />

murrizteko erabakia gaitzetsi<br />

zuen, «historiako pasarterik<br />

tristeena» idatzi zuela esanez.<br />

Testu bateratua Espainiako<br />

Kongresuan aurkezteko asmoa<br />

dute, datorren asteko 14an eta<br />

15ean egingo duten Estatuaren<br />

egoerari buruzko eztabaidan.<br />

CiUko bozeramaileak hitzetan,<br />

ez dago proposamen guztiak<br />

aurkezteko denborarik: «Ziur<br />

nago PSCk proposamen bateratu<br />

hori babestuko duela.<br />

Haien botoa eskatuko dugu».<br />

konstituzionalean ez bada, Kataluniak<br />

errealitate nazional gisara<br />

aurkezteko eskubidea duela.<br />

Sententzia argitaratzearekin<br />

bat magistratuek egindako boto<br />

partikularra jakinarazi dute. Erabakia<br />

eman zutenean lau magistratuk<br />

iragarri zuten boto partikularra<br />

emango zutela, alde kontserbadorekoak<br />

denak —Ramon<br />

Rodriguez Arribas, Jorge Rodriguez<br />

Zapata, Vicente Conde eta<br />

Javier Delgado—, baina Eugeni<br />

Gayk progresistak ere berea idaztea<br />

erabaki du azkenean, esperotako<br />

desadostasuna erakutsiz.<br />

Gayk orokorrean auzitegiaren<br />

erabakia «onartzen» badu ere, ez<br />

dago ados Konstituzionalak naziotasunari<br />

ematen dion lekuarekin.<br />

Eraginkortasun juridikoa<br />

ukatuta Espainiaren pluraltasuna<br />

«isilarazten» duela uste du. Espainiako<br />

Konstituzioak bigarren<br />

artikuluan Kataluniako errealitate<br />

nazionala onartzen du nazionalitate<br />

gisara, eta Gayk kritikatzen<br />

du sententziak Kataluniako<br />

eskubide historikoei ematen dien<br />

tratamendua .<br />

Estatutuak hizkuntza katalanaren<br />

inguruan ezarritako kontzeptuak<br />

ere bazterrak harrotu<br />

ditu: lehentasuna ezin du izan katalanak,<br />

Estatutuak jasotzen<br />

zuen bezala. Horren ordez, esaten<br />

duenez, «katalanaren ezagutza<br />

ezin da juridikoki exijitu», eta beraz,<br />

ezin da «inposatu» administrazioan<br />

eta eremu publikoan.<br />

Justiziaz, eskumenez, Estatutu<br />

Bermeen Kontseiluaz, eskubide<br />

historikoez, eta Justizia Auzitegi<br />

Nagusiaz ere aldaketak ezartzen<br />

ditu, besteak beste.<br />

Sententzia eman zutenean bezala,<br />

atzo ere, Kataluniako ordezkari<br />

politiko gehienek gogor kritikatu<br />

zuten erabakia, eta gaurko<br />

manifestazioan parte hartzeko<br />

deia egin zuten.


52 lagunetik<br />

gora hil dira<br />

Pakistanen,<br />

atentatu suizida<br />

batean<br />

Bonbak azoka batean<br />

egin du eztanda;<br />

hildakoen artean,<br />

gutxienez, adin txikiko<br />

sei lagun daude<br />

Erredakzioa<br />

Pakistanen, gutxienez, 52 hildako<br />

eta 105tik gora zauritu dira atentatu<br />

suizida batean. Poliziaren<br />

arabera, Mohmand herrialdean<br />

bi bonbek eztanda egin zuten<br />

atzo. Horietako batek azoka batean<br />

egin zuen eztanda, eta besteak<br />

Poliziaren egoitzaren aurrean,<br />

non 150 lagun inguru zeuden bilduta.<br />

Hildakoen artean gutxienez<br />

adin txikiko sei lagun daude.<br />

Iusuf Raza Guilani Pakistango<br />

lehen ministroak atentatua gaitzetsi<br />

du, eta ikerketa bat bidera<br />

dadin agindu du: «Ez dugu utziko<br />

terroristen helburu gaiztoak bete<br />

daitezen. Gobernuak mehatxua<br />

deuseztatzeko konpromisoa hartu<br />

du». Gaur egun, Afganistango<br />

armadak sei edo zazpi eraso-gune<br />

mantentzen ditu Al Qaeda eta<br />

bestelako taldeen aurka. Iaz, gutxienez<br />

12.000 lagun hil ziren erasoetan.<br />

AEBei migrazio<br />

legea aldatzeko<br />

eskatu dio<br />

Human Rights<br />

Watchek<br />

Legea etorkinen<br />

atxiloketak mugatzen<br />

dituen nazioarteko giza<br />

eskubideen ereduaren<br />

aurkakoa dela salatu dute<br />

Erredakzioa<br />

AEBeetako migrazio lege federalen<br />

erreforma eskatu du Human<br />

Rights Watchek. Lege horien ondorioz,<br />

arazorik sortzen ez duten<br />

eta paperak dituzten milaka etorkin<br />

atxilotzen dituzte. Legea etrokinen<br />

atxiloketak mugatzen dituen<br />

nazioateko giza eskubideen<br />

ereduaren aurkakoa dela salatu<br />

du HRWek.<br />

Bestalde, elkarteak etorkinen<br />

babesik eza eta lanean jasaten duten<br />

esplotazioa ere salatu du, baita<br />

sexu erasoak ere. HRWek etorkinen<br />

egoera normalizatzeko bideak<br />

jar ditzan eskatu dio<br />

Gobernuari.<br />

AEBek eta Errusiak<br />

espioiak trukatu dituzte<br />

Vienako aireportuan<br />

Moskuren esanetan,<br />

bi herrialdeen arteko<br />

harremanak hobetu<br />

egin direla frogatzen du<br />

trukaketak<br />

Ane Urrutikoetxea<br />

AEBek eta Errusiak ez dute hasi<br />

berri duten adiskidetasuna<br />

zapuzteko asmorik. Hori dela eta,<br />

Ekainean AEBetan epaitutako<br />

hamar espioi errusiarrak jatorriko<br />

herrialdera bidali dituzte, eta,<br />

trukean, Errusiak AEBentzat lan<br />

egiteaz akusatutako lau espioi<br />

eman dizkie. Trukea Vienako<br />

(Austria) Aireportuan egin zuten<br />

atzo, ezkutuan. Gerra Hotzaren<br />

amaieratik egin den espioi<br />

trukatzerik garrantzitsuena izan<br />

da.<br />

Ekainean Barack Obama AE-<br />

Betako presidenteak eta Dimitri<br />

Medvedev Errusiakoak arma nuklearrak<br />

uztearen aldeko hitzarmena<br />

eztabai<strong>datu</strong> zuten, bi herrialdeen<br />

arteko harremanei aro<br />

berria irekiz. Espioiek erlazio horiek<br />

gaiztotu ez ditzaten, lehen<br />

Espioien trukaketa Vienako aireportuan egin dute. HERBERT NEUBAUER / EFE<br />

bailehen eta ezkutuan egin dute<br />

trukatzea CIAk eta Errusiako inteligentzia<br />

zerbitzuek. Errusiako<br />

Atzerri Arazoetako ministerioak<br />

adierazi duenez, trukeak erlazioak<br />

bide onetik doazela bermatzen<br />

du: «Trukeak duela hilabete hasitako<br />

elkarrizketen arrakasta frogatzen<br />

du. Etorkizunean elkarrekin<br />

lan egiteko asmoa dugu».<br />

Trukea Vienan egin den arren,<br />

Austriako Gobernuak ez du inolako<br />

aipamenik egin nahi izan.<br />

Agintarien esanetan, ez zuten<br />

adierazpenik egiteko baimenik:<br />

«Hau ez da gure kontua izan».<br />

Infiltratuak<br />

Hamar espioiak urteak egin dituzte<br />

AEBetan. Egunerokotasunean<br />

ezkutaturik, bizitza arrunta<br />

eraman dute. Epaiketan onartu<br />

dutenez, elkarte eta zerbitzuetan<br />

infiltratzen ziren, ondoren Errusiara<br />

informazioa bidaltzeko.<br />

Dena den, soilik konspirazioagatik<br />

eta diru zuriketagatik epaitu<br />

dituzte.<br />

Shakineh Ashtiani 43 urteko emakumea ez harrikatzea erabaki du Irango<br />

Gobernuak nazioarteko presioen eraginez, baina heriotza zigorra ez diote kendu.<br />

Hil arteko harrikadak<br />

Unai Arteaga<br />

A<br />

dulterioa oso delitu serioa<br />

da Iranen. Zigor Kode islamiarrak<br />

heriotza zigorra<br />

ezartzen dio ezkondu ondoren<br />

beste norbaitekin harremanen<br />

bat duenari. Iranen, kondenatuak<br />

hiltzeko modu ohikoena urkatzea<br />

den arren, zigor berezia<br />

daukate adulterioa egiten dutenentzat:<br />

harrikatzea. Gorputz erdia<br />

lurperatu, eta harriak botatzen<br />

dizkiote hiltzen den arte. Zigor<br />

kodeak harrien tamaina ere<br />

zehazten du: ez dute momentuan<br />

hiltzeko bezain handiak izan behar.<br />

Shakine Mohammad Ashtiani<br />

43 urteko irandarrak ez duela zigor<br />

hori jasoko esan du Irango gobernuak.<br />

Horrek ez du esan nahi<br />

bizia barkatu diotenik, ez baitute<br />

heriotza zigorra kentzeari buruz<br />

ezer adierazi. Erabakia hartzearen<br />

arrazoia nazioarteko presioa<br />

izan da. Kasua munduan ezaguna<br />

egin zen, Ashtianiren abokatu<br />

Mohammad Mostafaeik bere blo-<br />

gean gertatzen ari zena kontatu<br />

zuenean. Amnisty International,<br />

Human Rights Watch eta beste<br />

hainbat erakundek harrikatzea<br />

ekiditeko nazioarteko kanpaina<br />

bat hasi zuten.<br />

Horrez gain, Irango Gobernuak<br />

jakinarazi du harrikatzea gutxi<br />

aplikatzen den zigorra dela eta ez<br />

dela agertzen gaur egun Irango<br />

parlamentua aztertzen ari den Zigor<br />

Kodean.<br />

Zigorra bi sexuei<br />

aplikatu arren,<br />

emakumeak dituzte<br />

gehien harrikatzen<br />

Ashtiani kartzelan zegoen<br />

2006az geroztik, senarra hil ondoren<br />

bi gizonekin «legez kanpoko<br />

harremanak» mantendu izanaren<br />

akusaziopean. Baina beste<br />

auzitegi batek kasua berriro ireki<br />

zuen, oraingoan ezkondua zegoela<br />

egindako adulterio akusazioarekin.<br />

Erruduntzat jo, eta harrikatuta<br />

hiltzera kondenatu zuten.<br />

Zigor Kode islamiarrak adierazten<br />

duenez, norbaitek adulterioa<br />

egin duela frogatzeko, delituaren<br />

egileetako batek onartu<br />

behar du. Lau gizonek (edo hiru<br />

gizon eta bi emakumek) adulterioaren<br />

lekuko izan direla adierazteak<br />

ere balio du. Baina ez zegoen<br />

lekukorik, eta Ashtianik delitua<br />

indarkeriaren eraginez<br />

onartu zuen. Mohammad<br />

Ebrahim Yannati aiatolak zigorra<br />

ezartzeko oinarri erlijiosorik<br />

ez dagoela adierazi zuen.<br />

Harrikatzeak Iranen<br />

Azken urteetan harrikatzea indargabetzeko<br />

saioren bat egin<br />

dute. 2002an Mohamed Jatami<br />

erreformista EBrekin batera<br />

saiatu zen harrikatzea desagerrarazteko<br />

lege bat sortzen. Lau urtez<br />

ez zen kasurik egon, 2006an<br />

Mashhad hirian bi gizon harrikatu<br />

zituzten arte.<br />

Amnesty Internationalen arabera<br />

gaur egun zazpi gizon eta bi<br />

emakume daude harrikatuak izateko<br />

arriskuan.<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 19<br />

Mundua ‹ Harian<br />

DLaburrak<br />

Filipinetan zazpi soldadu<br />

hil ditu gerrilla komunistak<br />

MANILA ›Filipinetako armadako<br />

zazpi soldadu hil dira gerrilla<br />

komunistaren eraso batean, Luzon<br />

uhartean. Eliseo Posadas<br />

armadako bozeramaileak adierazi<br />

duenez, hildakoak osasun<br />

erregimentuko kide ziren, eta lurraldeko<br />

arazo nagusien informazioa<br />

biltzen ari ziren. Gerrillak<br />

lau hamarkada daramatza<br />

gobernuaren aurkako borrokan.<br />

Guatemalan gobernuko goi<br />

kargudun bat tiroz hil dute<br />

GUATEMALAKO HIRIA › Obdulio<br />

Solorzano Montepeque UNE<br />

Esperantzarako Batasun<br />

Nazionaleko goi karguduna hil<br />

dute, Guatemalan.Haren txoferra,<br />

Juan Pablo Lazaro ere erasoan<br />

hil da. 2004tik 2008ra<br />

diputatu izan zen, eta gaur egun<br />

gobernu batzordeko kide zen.<br />

Politikariaren autoak 35 tiro<br />

jaso ditu, gutxienez. Erasoaren<br />

arrazoiak ikertzen ari dira.<br />

Zisjordaniako harresiaren<br />

aurka protestak izan dira<br />

JERUSALEM›Palestinan milaka<br />

lagunek manifestazioak egin<br />

dituzte Hagako Nazioarteko<br />

Auzitegiak Israel Zisjordanian<br />

eraikitzen ari den harresiaren<br />

aurkako erabakiaren seigarren<br />

urteurrenean. Auzitegiak adierazi<br />

zuen harresia legez kanpokoa<br />

zela, segituan bota behar<br />

zela eta kaltetuei ordaindu egin<br />

behar zietela.


20 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Kirola›<br />

Txirrindularitza D<strong>2010</strong>eko Frantziako Tourra<br />

Mark Cavendish, bi besoak altxatuta, pozez zoratzen, bigarren egunez jarraian esprinta irabazi ondoren. JAVIER LIZON / EFE<br />

Dinamitaren dinamika<br />

Mark Cavendishek dotore irabazi du<br />

Tourreko seigarren etapa, eta argi utzi du<br />

bera dela txirrindularirik azkarrena<br />

Ruben Perez ihesaldian sartu da, baina<br />

Columbiak dotore prestatu du esprinta<br />

Unai Zubeldia<br />

Auskalo zenbateko dinamita pila<br />

dagoen hanka zuztar horietan.<br />

Txarrean oso txarra da Mark Cavendish.<br />

Buru janean hasten denean<br />

ez dago bere ondoan egoterik.<br />

Hutsegiteak egiten ditu. Indarra<br />

ez du ondo neurtzen. Taldekideekin<br />

haserretu egiten da. Dinamita<br />

desagertu egiten da. Baina<br />

onean oso-oso ona da. Egungo<br />

onena. Azken 200 metrotan sartuta,<br />

eserlekutik altxatu eta sutan<br />

jartzen ditu pedalak. Atzoko esprinta<br />

da horren erakusgarria.<br />

Bizpahiru metro atera zizkien<br />

atzo ere aurkariei. Ederra da Cavendish<br />

onean. Ikusgarria. Dinamita<br />

dauka barruan, eta dinami-<br />

ka ona hartzen duenean, inork ez<br />

dio itzalik egiten. Alessandro Petacchi<br />

italiar beteranoak (Lampre)<br />

bere onetik atera zuen britainiarra<br />

lehen bi esprintetan. Lehenengo<br />

esprintean erori egin zen<br />

esprinta jotzear zela; eta bigarrenean<br />

amore eman zuen, txisparik<br />

gabe zegoela nabaritu zuenean.<br />

Beteranoa garaile, eta gaztea lotsagorrituta.<br />

Baina Columbiako harribitxia<br />

dinamika onean sartu da, eta, ondo<br />

bidean, ez du azken garaipena<br />

izango aurtengo Tourrean. Konfiantza<br />

zer den... Herenegun hainbestean<br />

lan egin zuen Columbiak<br />

eguneko ihesaldia ezerezean utzi<br />

eta Cavendishek etapa irabaz zezan.<br />

Baina atzokoa benetako era-<br />

kustaldia izan zen. Etapa guztian<br />

zehar egin zuen Columbiak gogotik<br />

lan, eta helmugara iristeko hiru<br />

kilometro falta zirenean, orain<br />

urtebeteko itxura berarekin ari<br />

zen lanean Cavendishen taldea.<br />

Toni Martin bera ere bete-betean<br />

aritu zen tropel buruan erreleboak<br />

eman eta eman. Konfiantzaren<br />

kontuak dira horiek.<br />

Farrarren ahalegin antzua<br />

Garmin saiatu zen hiru txirrindularirekin<br />

Tyler Farrarri dena eskura<br />

jartzen, eta eskumuturra<br />

minduta, nahikoa egin zuen estatubatuarrak.<br />

Baina, une honetan,<br />

Cavendishen itzala ere ez da Farrar.<br />

Sei etapatan bi garaipen,<br />

biak jarraian, eta konfiantzaren<br />

zakua goraino beteta.<br />

Esprintaren aurrekoa nahi eta<br />

ezina izan zen. Etapa hastearekin<br />

batera sortu zen ihesaldia —Ruben<br />

Perez (Euskaltel), Sebastian<br />

Lang (Omega) eta Mathieu Perget<br />

(Caisse) sartu ziren—, baina 210<br />

kilometroko alferrikako lana izan<br />

zen. Gehienen zoritxarrerako, dinamika<br />

onean sartu da dinamita.<br />

G Irabazlea<br />

Mark Cavendish<br />

Onean ez dauka<br />

parekorik<br />

pJaioteguna. 1985eko maiatzaren<br />

21a.<br />

pJaioterria. Douglas (Man<br />

Uhartea).<br />

pIbilbidea. T-Mobile (2007)<br />

eta Columbia (2008tik).<br />

pGaraipen garrantzitsuenak.<br />

2007an Kataluniako Voltako bi<br />

etapa; 2008an Romandiako<br />

Tourreko etapa bat, Italiako Giroko<br />

bi etapa, eta Frantziako<br />

Tourreko lau etapa; 2009an Tirreno-Adriatikoko<br />

etapa bat,<br />

Milan-San Remo, Italiako Giroko<br />

hiru etapa, Suitzako Itzuliko<br />

bi etapa, eta Frantziako Tourreko<br />

sei etapa; eta <strong>2010</strong>ean Kataluniako<br />

Voltako etapa bat, Romandiako<br />

Tourreko beste bat<br />

eta Frantziako Tourreko bi.<br />

Boxeo izarrak<br />

Tourrean<br />

Guadalupetik<br />

Juanma Garate<br />

Rabobankeko txirrindularia<br />

C<br />

arlos Barredoren irudiei<br />

begira nago. Ederki berotu<br />

dira Rui Costa eta<br />

biak. Lasterketan zehar berotu<br />

egin dira, itxuraz portugaldarrak<br />

ukondoarekin kolpea eman diolako.<br />

Barredok ondoren ukabilkada<br />

bat eman dio, eta helmuga igarotakoan,<br />

berriz ere, pare bat kolpe<br />

eman dizkiote elkarri. Hori<br />

ikusita, Barredok itxoin egin dio,<br />

eta gurpil bat hartuta Rui Costarengana<br />

joan da, jotzeko asmoz.<br />

Isuna jarri diete biei, baina etxera<br />

joateko arrisku ederra eduki dute.<br />

Ikuskizun tristea eskaini dute.<br />

Eguna gogorra izan da, eta horrela<br />

askatu dute tentsioa. Egia<br />

esan, egur handia hartu dugu,<br />

bero handia egin duelako. Nazkatuta<br />

gindoazen bizikleta gainean,<br />

eta etapa honetako nekea nabarituko<br />

dugu gerora. Goizean errepidea<br />

bustita zegoen, eta beroa<br />

egiten zuenez, ura lurrunduz<br />

joan da, eta sauna baten pare zegoen<br />

dena. Oso desatsegina izan<br />

da. Tropikoko herrialde batean<br />

geundela ematen zuen.<br />

Baina, tira, jada amaitu da lehen<br />

aste arriskutsua, eta hastera<br />

doa benetako Tourra, sailkapen<br />

nagusia lehiatuko dutenen Tourra.<br />

Orain arte denborarik ez galtzea<br />

zen kontua, eta orain irabaztea<br />

izango da helburua. Hemendik<br />

aurrera iritsiko dira benetako<br />

aukerak. Pentsatzekoa da Alpeetako<br />

lehen etapan oilarren artean<br />

ez dela zalaparta handirik<br />

egongo, baina RadioShack ez<br />

dago aukerak galtzeko moduan.<br />

Igandeko etapan egongo da gakoa,<br />

azken-aurreko mendatean.<br />

RadioShack hor saiatuko da lasterketa<br />

hausten. Baina kontuz<br />

biharkoarekin. Ihesaldientzat<br />

aproposa izan daiteke, baina tentsio<br />

handia eta zalantza asko<br />

egongo da tropelean.<br />

Orain arte erraz sortu dira ihesaldiak,<br />

baina hemendik aurrera<br />

borroka handia egongo da lehen<br />

kilometroetan. Goizeko bileretan<br />

ere tentsio handiagoa egongo da,<br />

eta garrantzitsua izango da lasterketaren<br />

pisua nork hartzen<br />

duen ikustea. Apustuak egiten<br />

hasita, RadioShackek hartuko<br />

duela iruditzen zait niri.


Txirrindularitza D20010eko Frantziako Tourra<br />

G Mendaterik gogorrenak<br />

Avoriaz<br />

1<br />

Morzine<br />

Gaur hasi eta asteartera bitartean Alpeetan ibiliko da Frantziako<br />

Tourra. Morzine-Avoriaz, Colombiere eta Madeleine dira<br />

txirrindulariek igo beharko dituzten mendate nagusiak.<br />

Gogorrak,<br />

baina ez izugarriak<br />

Mikel Rodriguez Donostia<br />

Joux Verte<br />

Ailegatu da Frantziako<br />

Tourra mendira, urtero<br />

ohi duenez. Duela<br />

astebete abiatu zen<br />

lasterketa Rotterdamgo karriketatik,<br />

eta Alpeetara ailegatu da<br />

dagoeneko. Gaur, bihar eta asteartean<br />

jokatuko dituzte Alpeetako<br />

etapak —astelehenean atseden<br />

eguna dute—. Hortaz, ezinbertzean,<br />

hurrengo etapetan tropela<br />

hautsi eginen da. Dena den, ez di-<br />

Colombiere<br />

1<br />

L’Etoile-Marmaz<br />

Neyrolles<br />

ra Tourra erabakita uzteko moduko<br />

etapak. Gogorrak dira, bai, baina<br />

ez dira bertze ekitaldietan bezain<br />

izugarriak. Faboritoen artean<br />

lehen hautaketa garrantzitsua<br />

egiteko balioko dute. Rousseseko<br />

eski estazioan bukatuko da gaurko<br />

etapa; bihar, Morzine-Avoriazen,<br />

eta asteartean, Saint-Jeande-Mauriennen,<br />

bertzeak bertze<br />

Colombiere eta Madeleine igo ondotik.<br />

Gaurko etapan, Tournosen eta<br />

Rousseseko eski estazioaren arte-<br />

Madeleine<br />

B<br />

Les Reposoir Bonneval<br />

%11,2 %9,5 %9,9 %10,4<br />

14 km 16 km 24 km<br />

an —165,5 kilometro—, sei mendate<br />

igo beharko dituzte txirrindulariek,<br />

eta horietako gogorrenak<br />

azken hirurak dira, bigarren<br />

mailakoak denak: Barrage de<br />

Vouglans, Croix de la Serra eta Lamoura.<br />

Lehenbizikoa, Barrage de<br />

Vouglans, helmugatik 60 kilometrora<br />

dago. 6,6 kilometro luze da,<br />

eta batez bertze %5,6ko pendiza<br />

du. Croix de la Serrak, berriz, 15,7<br />

kilometroko igoera du, eta %4,3ko<br />

batez bertzeko aldapa, baina profil<br />

irregularra du: malda gogorre-<br />

ko zatiren bat baduen arren, txirrindulariek<br />

arnasa lasai hartzeko<br />

atseden guneak ere baditu.<br />

Croix de la Serra jaitsi, eta ia berehala<br />

hasiko dute azken igoera:<br />

Lamoura. 14 kilometro luze da,<br />

eta %5eko batez bertzekoa du. Hasierako<br />

sei kilometroetan dago<br />

mendatearen zatirik gogorrena<br />

—%6,3ko batez bertzekoa—, eta,<br />

erasorik izatekotan, indartsuenek<br />

zati hori baliatu beharko dute,<br />

ondoren anitz leuntzen baita<br />

pendiza. Mendatearen gainetik<br />

Rousseseko eski estazioko helmugara<br />

lau kilometro daude, jaitsieran<br />

eta sasi-ordekan. Etapa honek<br />

sailkapen nagusiari begira<br />

izanen duen garrantzia, hein handi<br />

batean, faboritoen jarreraren<br />

araberakoa izanen da, ez baita alde<br />

handiak ateratzeko moduko<br />

ibilbidea. Mendateak ez dira hagitz<br />

gogorrak, eta talde indartsuek<br />

ezarritako erritmoa halamoduzkoa<br />

bada, txirrindulari<br />

anitzek eutsiko diote tropelaren<br />

erritmoari.<br />

Faboritoak mugitzeko aukera<br />

Goi mailako lehen mendateak<br />

bihar igoko dituzte. Rousses eta<br />

Morzine-Avoriaz arteko etapak<br />

189 kilometro ditu, baina azken<br />

berrogeita hamarrak dira gogorrak.<br />

Lehenbiziko mailako bi<br />

mendate igoko dituzte bertan:<br />

Ramaz, eta, helmugakoa, Morzine-Avoriaz.<br />

Ramaz 14 kilometro<br />

luze da, eta batez bertze %7ko<br />

pendiza du. Erdialdean, gainera,<br />

hiru kilometrotan %9tik gorako<br />

batez bertzekoa du. Gainetik helmugara<br />

35 kilometro geldituko<br />

zaizkie txirrindulariei, eta horietatik<br />

azken 13,6ak Morzine-Avoriazko<br />

igoerari dagozkio. Mendate<br />

horrek hasiera eta bukaera<br />

ditu tarterik leunenak. Gainerakoan,<br />

%7ko batez bertzekoa du<br />

Morzine-Avoriazek. Ez du hagitz<br />

malda gogorrik, baina atseden<br />

hartzeko ere ez du aukera anitzik<br />

Andy eta Frank Schleck (Saxo Bank), Alberto Contador eta Andreas Kloeden (Astana), iaz, Colombiereko igoeran; asteartean igoko dute lehen mailako mendate hori. MANUEL BRUQUE / EFE<br />

Celliers<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 21<br />

Gaur hasiko da Euskotren liga, Pedreñan<br />

Titin III.ak eta Barriolak 22-9 irabazi diete<br />

24›› (Espainia), eta lau talde ariko dira lehian 25›› Saralegi eta Apraizi, San Fermin torneoan<br />

uzten. Faboritoek hor mugitu beharko<br />

dute.<br />

Azkenik, asteartean, Morzine-<br />

Avoriaz eta Saint Jean de Maurienne<br />

artean, gogortasuna ongi<br />

banatuta edukiko dute txirrindulariek<br />

etapa guzian zehar —204,5<br />

kilometro—. Bortz mendate igoko<br />

dituzte, eta horien artean, lehenbiziko<br />

mailako bi — Colombiere<br />

eta Saisies—, eta maila bereziko<br />

bat —Madeleine—. Erraldoi<br />

horiei aitzin egiteko, atseden egunean<br />

giharrak ez gehiegi hozten<br />

saiatu beharko dute txirrindulariek.<br />

Colombiere izanen da eguneko<br />

handietan lehena: 16 kilometroko<br />

igoera da, ia %7ko batez bertzekoarekin;<br />

helmugatik 158 kilometrora<br />

dago.<br />

Sei mendate igoko<br />

dituzte gaur, baina<br />

bigarren mailakoak<br />

dira azken hirurak<br />

Morzine-Avoriaz lehen<br />

mailako mendatean<br />

amaituko da biharko<br />

etapa gogorra<br />

Hurrengo kilometroetan ez da<br />

meniarik egonen: Aravis bigarren<br />

mailako mendatea igoko dute,<br />

eta hura jaitsi bezain pronto,<br />

Saisies —14,7 kilometro, %5,1eko<br />

batez bertzekoarekin—. Hortik<br />

Madeleineren oinera 48 kilometro<br />

daude. Hor dute etapako koska: 24<br />

kilometro, %6,3ko batez bertzekoarekin.<br />

Onenekin egoteko gai ez<br />

denak maldan goiti denbora anitz<br />

ez galtzen saiatu beharko du, gainetik<br />

helmugara 32 kilometro baitaude<br />

maldan beheiti. Mendateek<br />

emanen diote, hortaz, ongietorria<br />

bigarren asteari. Hiru egun hauetan<br />

nabarituko da zein ez dagoen<br />

Tourra irabazteko moduan, baina,<br />

oraindik ere, anitz geldituko<br />

da erabakitzeke.


22 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Kirola ›<br />

Txirrindularitza D<strong>2010</strong>eko Frantziako Tourra<br />

6. ETAPA<br />

1. CAVENDISH Mark THR 5. 37.42ra<br />

2. FARRAR Tyler GRM d.b.<br />

3. PETACCHI Alessandro LAM d.b.<br />

4. MC EWEN Robbie KAT d.b.<br />

5. CIOLEK Gerald MRM d.b.<br />

6. TURGOT Sébastien BBO d.b.<br />

7. ROJAS Jose Joaquin GCE d.b.<br />

8. HAGEN Edvald Boasson SKY d.b.<br />

9. HUNTER Robert GRM d.b.<br />

10. HUSHOVD Thor CTT d.b.<br />

11. THOMAS Geraint SKY d.b.<br />

12. MONDORY Lloyd ALM d.b.<br />

13. RENSHAW Mark THR d.b.<br />

14. LANCASTER Brett Daniel CTT d.b.<br />

15. ROELANDTS Jürgen SIL 3ra<br />

16. LADAGNOUS Matthieu FDJ 3ra<br />

17. DUMOULIN Samuel COF d.b.<br />

18. KLUGE Roger MRM d.b.<br />

19. ARASHIRO Yukiya BBO d.b.<br />

20. ROBERTS Luke MRM d.b.<br />

21. HINCAPIE George BMC d.b.<br />

22. EVANS Cadel BMC d.b.<br />

23. BRESCHEL Matti SAX d.b.<br />

24. MINARD Sébastien COF d.b.<br />

25. WEGMANN Fabian MRM d.b.<br />

26. KERN Christophe COF d.b.<br />

27. KLÖDEN Andréas RSH d.b.<br />

28. CONTADOR Alberto AST d.b.<br />

29. PINEAU Jérôme QST d.b.<br />

30. VINOKOUROV Alexandre AST d.b.<br />

31. AUGE Stéphane COF d.b.<br />

32. HUNT Jérémy CTT d.b.<br />

33. KREUZIGER Roman LIQ d.b.<br />

34. DEAN Julian GRM d.b.<br />

35. CHAVANEL Sylvain QST d.b.<br />

36. GERDEMANN Linus MRM d.b.<br />

37. ROGERS Michael THR d.b.<br />

38. ARMSTRONG Lance RSH d.b.<br />

39. POPOVYCH Yaroslav RSH d.b.<br />

40. LLOYD Daniel CTT d.b.<br />

41. CANCELLARA Fabian SAX d.b.<br />

42. ROCHE Nicolas ALM d.b.<br />

43. DE WEERT Kevin QST d.b.<br />

44. VAN DEN BROECK Jurgen SIL d.b.<br />

45. SANCHEZ Samuel EUS d.b.<br />

46. VAN SUMMEREN Johan GRM d.b.<br />

47. FUGLSANG Jakob SAX d.b.<br />

48. MARTINEZ Egoi EUS d.b.<br />

49. BRAJKOVIC Janez RSH d.b.<br />

50. FELLINE Fabio FTS d.b.<br />

51. MORENO FERNANDEZ Daniel SIL d.b.<br />

52. CASAR Sandy FDJ d.b.<br />

53. SIVTSOV Kanstantsin THR d.b.<br />

54. VAUGRENARD Benoît FDJ d.b.<br />

55. SCHLECK Andy SAX d.b.<br />

56. BASSO Ivan LIQ d.b.<br />

57. RIBLON Christophe ALM d.b.<br />

58. HORNER Christopher RSH d.b.<br />

59. HONDO Danilo LAM d.b.<br />

60. VOECKLER Thomas BBO d.b.<br />

61. WIGGINS Bradley SKY d.b.<br />

62. PLIUSCHIN Alexandr KAT d.b.<br />

63. NIERMANN Grischa RAB d.b.<br />

64. ROHREGGER Thomas MRM d.b.<br />

65. MENCHOV Denis RAB d.b.<br />

66. SANCHEZ Luis-Leon GCE d.b.<br />

67. GARATE Juan Manuel RAB d.b.<br />

68. MOERENHOUT Koos RAB d.b.<br />

69. GESINK Robert RAB d.b.<br />

70. ISASI Iñaki EUS d.b.<br />

71. TJALLINGII Maarten RAB d.b.<br />

72. BENITEZ José-Alberto FTS d.b.<br />

73. DE GREEF Francis SIL d.b.<br />

74. NOVAL GONZALEZ Benjamin AST d.b.<br />

75. GESLIN Anthony FDJ d.b.<br />

76. LÖVKVIST Thomas SKY d.b.<br />

77. DURAN AROCA Arkaitz FTS d.b.<br />

78. BARRY Michaël SKY d.b.<br />

79. GAUTIER Cyril BBO d.b.<br />

80. LE MEVEL Christophe FDJ d.b.<br />

81. MONIER Damien COF d.b.<br />

82. BALLAN Alessandro BMC d.b.<br />

83. GRIVKO Andriy AST d.b.<br />

84. VERDUGO Gorka EUS d.b.<br />

85. KOLOBNEV Alexandr KAT d.b.<br />

86. DA DALTO Mauro LAM d.b.<br />

87. FREIRE Oscar RAB d.b.<br />

88. BRUTT Pavel KAT d.b.<br />

89. TANKINK Bram RAB d.b.<br />

90. EL FARES Julien COF d.b.<br />

91. PAUWELS Serge SKY d.b.<br />

92. KNEES Christian MRM d.b.<br />

93. VORGANOV Eduard KAT d.b.<br />

G Gaurko etapa<br />

7.<br />

etapa<br />

Tournus > Roussesko estazioa<br />

165,5 km<br />

Aubepin<br />

3<br />

Irabazlea Liderra<br />

Arinthod<br />

3<br />

Granges<br />

4<br />

A.e. F. Cancellara (SAX) F. Cancellara (SAX)<br />

1. A. Petacchi (LAM) F. Cancellara (SAX)<br />

2. S. Chavanel (QST) S. Chavanel (QST)<br />

3. Thor Hushovd (CTT) F. Cancellara (SAX)<br />

4. A. Petacchi (LAM) F. Cancellara (SAX)<br />

5. M. Cavendish (THR) F. Cancellara (SAX)<br />

6. M. Cavendish (THR) F. Cancellara (SAX)<br />

7.<br />

8.<br />

9.<br />

10.<br />

94. ERBITI Imanol GCE d.b.<br />

95. KUCHYNSKI Aleksandr LIQ d.b.<br />

96. GUTIERREZ José Ivan GCE d.b.<br />

97. MARTIN Tony THR d.b.<br />

98. EIBEGGER Markus FTS d.b.<br />

99. PEREZ ARRIETA Aitor FTS d.b.<br />

100. VALLS FERRI Rafael FTS d.b.<br />

101. RAST Gregory RSH d.b.<br />

102. MAYOZ Iban FTS d.b.<br />

103. GADRET John ALM d.b.<br />

104. PAULINHO Sergio RSH d.b.<br />

105. MONFORT Maxime THR d.b.<br />

106. RODRIGUEZ Joaquin KAT d.b.<br />

107. LEIPHEIMER Levi RSH d.b.<br />

108. PAURIOL Rémi COF d.b.<br />

109. HESJEDAL Ryder GRM d.b.<br />

110. FARIA DA COSTA Rui Alberto GCE d.b.<br />

111. BELASKO Iban EUS d.b.<br />

112. SASTRE Carlos CTT d.b.<br />

113. SPRICK Matthieu BBO d.b.<br />

114. FRÖHLINGER Johannes MRM d.b.<br />

115. GUSTOV Volodymir CTT d.b.<br />

116. MOREAU Christophe GCE d.b.<br />

117. CUNEGO Damiano LAM d.b.<br />

118. PLAZA MOLINA Ruben GCE d.b.<br />

119. SPILAK Simon LAM d.b.<br />

120. FLECHA Juan Antonio SKY d.b.<br />

121. ROY Jérémy FDJ d.b.<br />

122. OSS Daniel LIQ d.b.<br />

123. VOGONDY Nicolas BBO d.b.<br />

124. ROLLAND Pierre BBO d.b.<br />

125. FEDRIGO Pierrick BBO d.b.<br />

126. MOINARD Amaël COF d.b.<br />

127. BOLE Grega LAM d.b.<br />

128. KROON Karsten BMC d.b.<br />

129. MAASKANT Martijn GRM d.b.<br />

130. SORENSEN Nicki SAX d.b.<br />

131. CUMMINGS Stephen SKY d.b.<br />

132. WYNANTS Maarten QST d.b.<br />

133. ELMIGER Martin ALM d.b.<br />

134. PEREZ MORENO Ruben EUS d.b.<br />

135. WEGELIUS Charles SIL d.b.<br />

136. KARPETS Vladimir KAT d.b.<br />

137. KLIER Andreas CTT d.b.<br />

138. CHARTEAU Anthony BBO d.b.<br />

139. GERRANS Simon SKY d.b.<br />

140. SULZBERGER Wesley FDJ d.b.<br />

141. QUINZIATO Manuel LIQ d.b.<br />

142. LORENZETTO Mirco LAM d.b.<br />

143. BARREDO Carlos QST d.b.<br />

144. DI GREGORIO Rémy FDJ d.b.<br />

145. BELLOTTI Francesco LIQ d.b.<br />

146. PERGET Mathieu GCE d.b.<br />

147. KIRYIENKA Vasil GCE d.b.<br />

148. BOUET Maxime ALM d.b.<br />

149. IVANOV Serguei KAT d.b.<br />

150. KONOVALOVAS Ignatas CTT d.b.<br />

151. AERTS Mario SIL d.b.<br />

152. LANG Sebastian SIL d.b.<br />

Vouglans<br />

2<br />

Croix de la Serra<br />

2<br />

Irabazlea Liderra<br />

11.<br />

12.<br />

13.<br />

14.<br />

15.<br />

16.<br />

17.<br />

18.<br />

19.<br />

20.<br />

Lamoura<br />

2<br />

153. MALORI Adriano LAM d.b.<br />

154. GAVAZZI Francesco LAM d.b.<br />

155. LLOYD Matthew SIL d.b.<br />

156. EISEL Bernhard THR d.b.<br />

157. MILLAR David GRM d.b.<br />

158. KOREN Kristjan LIQ d.b.<br />

159. MORABITO Steve BMC 00.34ra<br />

160. BOOKWALTER Brent BMC d.b.<br />

161. VANDENBERGH Styn KAT d.b.<br />

162. SORENSEN Chris SAX d.b.<br />

163. VANDBORG Brian LIQ d.b.<br />

164. NOCENTINI Rinaldo ALM 37ra<br />

165. TAARAMAE Rin COF 43ra<br />

166. SANTAMBROGIO Mauro BMC 1.10ra<br />

167. O’GRADY Stuart SAX 1.19ra<br />

168. CHAMPION Dimitri ALM 1.19ra<br />

169. IGLINSKIY Maxim AST 1.19ra<br />

170. BOOM Lars RAB 1.19ra<br />

171. ZABRISKIE David GRM 1.24ra<br />

172. REDA Francesco QST 1.24ra<br />

173. CAPECCHI Eros FTS 1.24ra<br />

174. SZMYD Sylvester LIQ 1.26ra<br />

175. BURGHARDT Marcus BMC 1.40ra<br />

176. SEELDRAYERS Kevin QST 1.42ra<br />

177. PEREZ LEZAUN Alan EUS 1.52ra<br />

178. DEVENYNS Dries QST 1.58ra<br />

179. VAN DE WALLE Jurgen QST 1.58ra<br />

180. VOIGT Jens SAX 1.58ra<br />

181. TIRALONGO Paolo AST 2.52ra<br />

182. DE LA FUENTE David AST 6.19ra<br />

183. HERNANDEZ Jesus AST 8.45era<br />

184. NAVARRO Daniel AST 8.45era<br />

185. MURAVYEV Dmitriy RSH 8.45era<br />

186. ROUX Anthony FDJ 8.45era<br />

187. GRABSCH Bert THR 10.58ra<br />

188. OROZ Juan Jose EUS 10.58ra<br />

NAGUSIA<br />

1. CANCELLARA Fabian SAX 28.37.30<br />

2. THOMAS Geraint SKY 20ra<br />

3. EVANS Cadel BMC 39ra<br />

4. HESJEDAL Ryder GRM 46ra<br />

5. CHAVANEL Sylvain QST 1.01era<br />

6. SCHLECK Andy SAX 1.09ra<br />

7. HUSHOVD Thor CTT 1.16ra<br />

8. VINOKOUROV Alexandre AST 1.31ra<br />

9. CONTADOR Alberto AST 1.40ra<br />

10. VAN DEN BROECK Jurgen SIL 1.42ra<br />

11. ROCHE Nicolas ALM 1.42ra<br />

12. VAN SUMMEREN Johan GRM 1.47ra<br />

13. MENCHOV Denis RAB 1.49ra<br />

14. WIGGINS Bradley SKY 1.49ra<br />

15. MILLAR David GRM 2.06ra<br />

16. KREUZIGER Roman LIQ 2.24ra<br />

17. SANCHEZ Luis-Leon GCE 2.25era<br />

18. ARMSTRONG Lance RSH 2.30era<br />

19. ROJAS Jose Joaquin GCE 2.32ra<br />

20. LÖVKVIST Thomas SKY 2.34ra<br />

21. MARTIN Tony THR 2.35era<br />

22. DURAN AROCA Arkaitz FTS 2.49ra<br />

23. MC EWEN Robbie KAT 2.49ra<br />

24. LEIPHEIMER Levi RSH 2.53ra<br />

25. FUGLSANG Jakob SAX 2.58ra<br />

26. BRAJKOVIC Janez RSH 3.00ra<br />

27. ROGERS Michael THR 3.00ra<br />

28. KLÖDEN Andréas RSH 3.01era<br />

29. RIBLON Christophe ALM 3.02ra<br />

30. TANKINK Bram RAB 3.02ra<br />

31. SANCHEZ Samuel EUS 3.04ra<br />

32. GRIVKO Andriy AST 3.05era<br />

33. KARPETS Vladimir KAT 3.05era<br />

34. MONFORT Maxime THR 3.06ra<br />

35. KOREN Kristjan LIQ 3.07ra<br />

36. ROELANDTS Jürgen SIL 3.10era<br />

37. LE MEVEL Christophe FDJ 3.12ra<br />

38. FARIA DA COSTA Rui Alberto GCE 3.14ra<br />

39. LADAGNOUS Matthieu FDJ 3.14ra<br />

40. CASAR Sandy FDJ 3.14ra<br />

41. NIERMANN Grischa RAB 3.15era<br />

42. GESINK Robert RAB 3.16ra<br />

43. HORNER Christopher RSH 3.17ra<br />

44. KNEES Christian MRM 3.18ra<br />

45. GARATE Juan Manuel RAB 3.18ra<br />

46. SASTRE Carlos CTT 3.19ra<br />

47. BASSO Ivan LIQ 3.20ra<br />

48. GUTIERREZ José Ivan GCE 3.24ra<br />

49. MORENO FERNANDEZ Daniel SIL 3.25era<br />

50. BALLAN Alessandro BMC 3.25era<br />

51. POPOVYCH Yaroslav RSH 3.26ra<br />

52. ELMIGER Martin ALM 3.26ra<br />

53. PAURIOL Rémi COF 3.27ra<br />

54. FLECHA Juan Antonio SKY 3.29ra<br />

55. GADRET John ALM 3.30era<br />

56. KERN Christophe COF 3.31ra<br />

57. PAUWELS Serge SKY 3.32ra<br />

58. RODRIGUEZ OLIVER Joaquin KAT 3.33ra<br />

59. MINARD Sébastien COF 3.33ra<br />

60. NOVAL GONZALEZ Benjamin AST 3.33ra<br />

61. BARRY Michaël SKY 3.33ra<br />

62. GAUTIER Cyril BBO 3.34ra<br />

63. KROON Karsten BMC 3.38ra<br />

64. DA DALTO Mauro LAM 3.41era<br />

65. VALLS FERRI Rafael FTS 3.43ra<br />

66. CUMMINGS Stephen SKY 3.44ra<br />

67. ISASI Iñaki EUS 3.46ra<br />

68. MARTINEZ Egoi EUS 3.46ra<br />

69. GUSTOV Volodymir CTT 3.46ra<br />

70. ARASHIRO Yukiya BBO 3.47ra<br />

71. KOLOBNEV Alexandr KAT 3.48ra<br />

72. ROLLAND Pierre BBO 3.53ra<br />

73. VORGANOV Eduard KAT 3.54ra<br />

74. VOECKLER Thomas BBO 3.56ra<br />

75. HONDO Danilo LAM 3.57ra<br />

76. HAGEN Edvald Boasson SKY 4.27ra<br />

77. GERDEMANN Linus MRM 4.33ra<br />

78. MAASKANT Martijn GRM 4.41ra<br />

79. OSS Daniel LIQ 4.41ra<br />

80. BARREDO Carlos QST 4.44ra<br />

81. MONIER Damien COF 4.45ra<br />

82. PINEAU Jérôme QST 4.47ra<br />

83. PLIUSCHIN Alexandr KAT 4.49ra<br />

84. ERBITI Imanol GCE 4.53ra<br />

85. IGLINSKIY Maxim AST 4.57ra<br />

86. KUCHYNSKI Aleksandr LIQ 5.02ra<br />

87. PLAZA MOLINA Ruben GCE 7.04ra<br />

88. MOREAU Christophe GCE 7.20ra<br />

89. ROBERTS Luke MRM 7.25ra<br />

90. EL FARES Julien COF 7.32ra<br />

91. FRÖHLINGER Johannes MRM 7.32ra<br />

92. DE WEERT Kevin QST 7.33ra<br />

93. VOGONDY Nicolas BBO 7.34ra<br />

94. SIVTSOV Kanstantsin THR 7.36ra<br />

95. ROHREGGER Thomas MRM 7.37ra<br />

96. VANDENBERGH Styn KAT 7.38ra<br />

97. FEDRIGO Pierrick BBO 7.41ra<br />

98. DI GREGORIO Rémy FDJ 7.47ra<br />

99. WEGMANN Fabian MRM 7.53ra<br />

100. TURGOT Sébastien BBO 7.53ra<br />

101. PEREZ ARRIETA Aitor FTS 8.06ra<br />

102. PEREZ MORENO Ruben EUS 8.07ra<br />

103. TJALLINGII Maarten RAB 8.16ra<br />

104. SULZBERGER Wesley FDJ 8.18ra<br />

105. HUNTER Robert GRM 8.54ra<br />

106. AERTS Mario SIL 8.58ra<br />

107. CAVENDISH Mark THR 9.08ra<br />

108. HINCAPIE George BMC 9.12ra<br />

109. MONDORY Lloyd ALM 9.18ra<br />

110. EIBEGGER Markus FTS 10.05ra<br />

111. GERRANS Simon SKY 10.39ra<br />

112. VERDUGO Gorka EUS 10.47ra<br />

113. CHARTEAU Anthony BBO 10.55ra<br />

114. BOOKWALTER Brent BMC 10.55ra<br />

115. FREIRE Oscar RAB 11.01ra<br />

116. SPRICK Matthieu BBO 11.06ra<br />

117. FELLINE Fabio FTS 11.15ra<br />

118. MOINARD Amaël COF 11.23ra<br />

119. WYNANTS Maarten QST 11.23ra<br />

120. PAULINHO Sergio RSH 12.17ra<br />

121. PETACCHI Alessandro LAM 12.34ra<br />

122. RAST Gregory RSH 12.35ra<br />

123. CIOLEK Gerald MRM 12.39ra<br />

124. EISEL Bernhard THR 12.41ra<br />

125. LANG Sebastian SIL 13.05ra<br />

126. RENSHAW Mark THR 13.26ra<br />

127. IVANOV Serguei KAT 13.29ra<br />

128. BELASKO Iban EUS 13.57ra<br />

129. MOERENHOUT Koos RAB 14.48ra<br />

130. HUNT Jérémy CTT 15.07ra<br />

131. ROY Jérémy FDJ 15.33ra<br />

132. LORENZETTO Mirco LAM 15.36ra<br />

133. BURGHARDT Marcus BMC 15.58ra<br />

134. GAVAZZI Francesco LAM 15.59ra<br />

135. BOOM Lars RAB 16.11ra<br />

136. VAN DE WALLE Jurgen QST 16.33ra<br />

137. KIRYIENKA Vasil GCE 16.48ra<br />

138. MAYOZ Iban FTS 17.19ra<br />

139. DE GREEF Francis SIL 17.31ra<br />

140. NOCENTINI Rinaldo ALM 17.34ra<br />

141. DEAN Julian GRM 17.42ra<br />

142. BENITEZ José-Alberto FTS 17.50ra<br />

143. BELLOTTI Francesco LIQ 17.56ra<br />

144. VAUGRENARD Benoît FDJ 18.31ra<br />

145. PERGET Mathieu GCE 18.45ra<br />

146. LLOYD Daniel CTT 19.23ra<br />

147. VOIGT Jens SAX 19.25ra<br />

148. MORABITO Steve BMC 19.29ra<br />

149. SZMYD Sylvester LIQ 20.10ra<br />

150. QUINZIATO Manuel LIQ 20.12ra<br />

151. LANCASTER Brett Daniel CTT 20.16ra<br />

152. VANDBORG Brian LIQ 20.20ra<br />

153. GESLIN Anthony FDJ 20.27ra<br />

154. CHAMPION Dimitri ALM 20.29ra<br />

155. AUGE Stéphane COF 21.15ra<br />

156. ZABRISKIE David GRM 21.20ra<br />

157. TIRALONGO Paolo AST 21.46ra<br />

158. GRABSCH Bert THR 21.50ra<br />

159. REDA Francesco QST 21.59ra<br />

160. FARRAR Tyler GRM 22.00ra<br />

161. BRUTT Pavel KAT 22.18ra<br />

162. SEELDRAYERS Kevin QST 22.26ra<br />

163. BOUET Maxime ALM 22.29ra<br />

164. BRESCHEL Matti SAX 22.57ra<br />

165. O’GRADY Stuart SAX 23.08ra<br />

166. CUNEGO Damiano LAM 23.11ra<br />

167. TAARAMAE Rin COF 23.23ra<br />

168. KLUGE Roger MRM 23.42ra<br />

169. SANTAMBROGIO Mauro BMC 24.57ra<br />

170. LLOYD Matthew SIL 26.36ra<br />

171. WEGELIUS Charles SIL 27.15ra<br />

172. KONOVALOVAS Ignatas CTT 27.40ra<br />

173. CAPECCHI Eros FTS 27.55ra<br />

174. DEVENYNS Dries QST 29.35ra<br />

175. KLIER Andreas CTT 29.35ra<br />

176. PEREZ LEZAUN Alan EUS 29.42ra<br />

177. NAVARRO Daniel AST 30.36ra<br />

178. DUMOULIN Samuel COF 30.47ra<br />

179. SPILAK Simon LAM 31.01ra<br />

180. SORENSEN Nicki SAX 31.28ra<br />

181. DE LA FUENTE David AST 35.16ra<br />

182. MALORI Adriano LAM 35.39ra<br />

183. ROUX Anthony FDJ 35.45ra<br />

184. SORENSEN Chris SAX 36.27ra<br />

185. BOLE Grega LAM 37.59ra<br />

186. MURAVYEV Dmitriy RSH 39.03ra<br />

187. OROZ Juan Jose EUS 40.04ra<br />

188. HERN. BLAZQUEZ Jesus AST 42.55ra<br />

ERREGULARTASUNA<br />

1. HUSHOVD Thor CTT 118 puntu<br />

2. PETACCHI Alessandro LAM 114 puntu<br />

3. McEWEN Robbie SIL 105 puntu<br />

4. ROJAS Jose Joaquin GCE 92 puntu<br />

5. CAVENDISH Mark THR 85 puntu<br />

MENDIKOA<br />

1. PINEAU Jerome QST 13 puntu<br />

2. PERGET Mathieu GCE 12 puntu<br />

3. CHAVANEL Sylvain QST 12 puntu<br />

4. TAARAMAE Rin COF 8 puntu<br />

5. LANG Sebastian SIL 7 puntu<br />

TALDEKAKOA<br />

1. TEAM SAXO BANK 85.56.25<br />

2. GARMIN-TRANSITIONS 5era<br />

3. SKY PRO CYCLING 19ra<br />

4. ASTANA 2.21era<br />

5. BMC RACING TEAM 2.50era<br />

17. EUSKALTEL-EUSKADI 5.31ra


Orioko trainerua, joan den igandean, Donostian, hiru ziabogetako bat ematen; azken luze dotorea egin zuten oriotarrek. ANDONI CANELLADA / ARGAZKI PRESS<br />

Ez dute oso gustuko, baina...<br />

Pedreñan jokatuko da gaur San Miguel ligako<br />

hirugarren proba; eremu irregularra izan<br />

arren, indartsuenak lortu du bandera urtero<br />

Pedreñako estropada irabazi izan duenak<br />

liga eskuratu izan du aurreko urteetan<br />

Aitor Manterola Donostia<br />

Bigarren asteburua osatuko du<br />

gaur eta bihar San Miguel ligak.<br />

Hirugarren jardunaldia gaur jokatuko<br />

dute arraunlariek, Pedreñan<br />

(Espainia). Hiru txandatan<br />

banatuta, ohiko moduan lehiatuko<br />

dira hamabi traineruak.<br />

Gaurko eremuaz sekulakoak<br />

eta bi esaten dituzte, urtea joan<br />

eta etorri. Irregularra bada; hori<br />

ez dago ukatzerik. Itsasgorak eta<br />

itsasbeherak eragin handia izaten<br />

dute, eta korronteak ere ez<br />

dira fidatzekoak. Arraunlariek<br />

kontatzen dutenez, eremuko zenbait<br />

tartetan, ontzia zuloan sartzen<br />

da, geldituta balego bezala.<br />

Halako baldintzetan zer gerta<br />

daitekeen asmatzea abentura da.<br />

Baina <strong>datu</strong>ek bestelako kontuak<br />

ematen dituzte aditzera. Eremu<br />

fidagarria ez da izango, baina<br />

Traineruen Kluben Elkarteen<br />

liga sortu zenetik, indartsuena<br />

nagusitu izan da Pedreñan. Hori<br />

gutxi ez, eta hemengo garaileak<br />

liga irabazi izan du gero. Beraz,<br />

baldintzak baldintza, azken urteetan<br />

iraultza handirik ez da gertatu.<br />

Gaur ere indartsuenak irabazi<br />

behar luke, baina beti gelditzen<br />

da halako kezka bat, eremua oso<br />

duina ez denean. Kale zozketak<br />

inoiz baino eragin handiagoa<br />

izango du gaur. Baina indarra dagoen<br />

lekuan, kezka handirik ere<br />

ez dute edukiko. Eta lehen bi estropadetan<br />

ikusitakoa ikusita,<br />

Orio da indartsuena. Nagusitasunez<br />

menderatu zituen aurkari<br />

Denboraldiko lehen<br />

bi estropadetan<br />

ikusitakoa ikusita,<br />

Orio da indartsuena<br />

Orain arte ezuste<br />

handiena eman<br />

duenak, San Pedrok,<br />

dotore segitu nahi du<br />

guztiak aurreko asteburuan, eta<br />

gaur, hari begira egongo dira denak.<br />

Azken txandan lehiatuko da,<br />

Castro, Urdaibai eta San Juanekin<br />

batera. Espainiarrek larunbatean<br />

baino itxura hobea eman zuten<br />

igandean. Itxaropentsu daude<br />

Castron, eta hobetzeko tartea<br />

ikusten diote ontziari. Urdaibaik<br />

zer emango duen ezin da asmatu.<br />

Lehendik ere jakina zena agerian<br />

utzi zuen aurreko asteburuan:<br />

arazoak dauzka arraunlari propioen<br />

kopuruarekin. Eta muga<br />

hori gabe eman dezakeen maila<br />

ezin du eman ligan. Baina, hala<br />

ere, hor da, onenekin, eta gai da<br />

banderak irabazteko. San Juan,<br />

isil-isilik, muturrean sartu da.<br />

Talde ona dauka, eta etekina ari<br />

zaio ateratzen.<br />

Kontuz etxekoekin<br />

Bigarren txandan ariko da gaur<br />

kontuan hartu beharko den beste<br />

ontzia: etxekoa, Pedreña. Igandean<br />

ez zen batere txukun aritu, eta<br />

ohorezko txandan aritzeko aukera<br />

kareletik bota zuen. Irregulartasuna<br />

da espainiarren gabezia,<br />

eta aurten ere azaldu zaie. Gaur,<br />

onena ematen badute, onenen<br />

artean behar lukete. Zaleen babesa<br />

ere aldeko edukiko dute, eta<br />

bultzada horrekin, mailarik<br />

onena emateko aukerak dituzte.<br />

Beste hiru ontzi gainditu beharko<br />

ditu lehendabizi, txandakideak.<br />

Orain arteko ezuste handiena<br />

eman duenak, San Pedrok, dotore<br />

segitu nahiko du aurrerantzean<br />

ere. Astillerok zer emango<br />

duen ezin da jakin. Larunbatetik<br />

igandera aldea egin zuten, hobera,<br />

eta arraunlari onenak ateratzen<br />

baditu, erditik gora behar<br />

luke. Hondarribiak ere kale eta<br />

bale egin zuen aurrekoan. Igandekoa<br />

du bere maila, eta hura<br />

berriz atera behar luke gaur.<br />

Lehen txandan, Tiran, Kaiku,<br />

Zumaia eta Zarautz lehiatuko<br />

dira. Galiziarrak beren lekuan<br />

daude, baina Kaikuk gorago<br />

behar luke sailkapenean. Larunbatean<br />

eman zuena berriz eman<br />

beharko du gaur. Zumaiak joan<br />

zen asteburukoa hobetzea ezinbestekoa<br />

izango du, dagoen postuan<br />

kateatuta gelditu nahi ez<br />

badu. Eta Zarautzek lanean segitu<br />

beharra dauka, taldea osatuz,<br />

ahalik eta duintasun handienarekin.<br />

G Sailkapena<br />

1. Orio 24 puntu<br />

2. Castro 20 pt.<br />

3. Urdaibai 17 pt.<br />

4. San Juan 16 pt.<br />

5. Pedreña 16 pt.<br />

6. San Pedro 15 pt.<br />

7. Astillero 11 pt.<br />

8. Hondarribia 11 pt.<br />

9. Tiran 10 pt.<br />

10. Kaiku 10 pt.<br />

11. Zumaia 4 pt.<br />

12. Zarautz 2 pt.<br />

G Gaurko txandak<br />

p1. txanda (16:00). Zarautz,<br />

Zumaia, Kaiku eta Tiran.<br />

p2. txanda. Hondarribia, Astillero,<br />

San Pedro eta Pedreña.<br />

p3. txanda. San Juan, Urdaibai,<br />

Castro eta Orio.<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 23<br />

‹ Kirola<br />

KAE 1 ligako<br />

laugarren<br />

estropada<br />

jokatuko dute<br />

gaur, Pasaian<br />

Erlojuaren aurka ariko<br />

dira hamabi traineruak,<br />

ligako orain arteko<br />

berdintasuna<br />

hausteko asmoz<br />

A. M. Donostia<br />

Laugarren estropada izango du<br />

gaur KAE 1 ligak, Pasaian (Gipuzkoa).<br />

18:00etan hasita, erlojuaren<br />

aurka lehiatuko dira hamabi ontziak.<br />

Aurreko hiru jardunaldietan<br />

hiru garaile izan dira, eta berdintasun<br />

hori hausteko aukera<br />

egongo da gaur. Sailkapeneko lehen<br />

laurak bost punturen bueltan<br />

daude. Isuntza da aurrena;<br />

Zierbena eta Camargo lau puntura<br />

ditu, eta Santurtzi bostera.<br />

Aldez aurretik begiratuta, lau<br />

horietakoren batek irabazi beharku<br />

luke gaur. Ligaren atarian indartsuenak<br />

zirela zirudien, eta<br />

aurreikuspenak betetzen ari dira.<br />

Santurtzi dabil apalxeago, eta<br />

oraindik banderarik ez irabaztea<br />

deigarria da. Baina sailkapenean<br />

gertu dauzka aurrekoak. Alde horiek<br />

ez handitzea komeni zaio, eta<br />

emaitza ona beharko du gaur.<br />

Isuntza da erregularrena orain<br />

arte, eta horri eusten saiatuko da.<br />

Zierbenak eta Camargok egin dituzte<br />

posturik txarrenak goikoen<br />

artean —lehen egunean, seigarren<br />

eta zazpigarren izan ziren—,<br />

eta ezin dute berriz huts egin. Donostiarra<br />

eta Orio ere kontuan<br />

hartu beharko dira.<br />

Sailkapenaren beste muturrean<br />

daude azpikoak. Busturialdeak<br />

ixten du zerrenda, bost punturekin.<br />

Aurretik dauzka etxekoak,<br />

zazpirekin, eta Arkote, bederatzirekin.<br />

Azken biek jokatuko dute<br />

ez jaisteko kanporaketa irailean,<br />

eta orain artekoa ikusita, ematen<br />

du hiruren artean egongo dela<br />

lehia. Izan ere, azken laugarrenak,<br />

Getxok, bost puntu ateratzen<br />

dizkio Arkoteri. Erosoago<br />

daude beste ontziak: Hondarribia<br />

eta Deustua.<br />

KAE 2koak, Getxon<br />

Beste estropada bat ere jokatuko<br />

da gaur. KAE 2 ligakoek Getxon<br />

dute laugarren jardunaldia.<br />

12:00etan lehiatuko dira, lau txandatan<br />

banatuta, ohiko moduan.<br />

Aurreko hiru estropadetan bi garaile<br />

izan dira: Portugaletek bi<br />

irabazi ditu, eta Getariak bestea.<br />

Azkeneko txandan aterako dira<br />

biak, Ondarroa eta Zumaia alboan<br />

dituztela. Sailkapenean, getariarrek<br />

bi puntu kentzen dizkiete<br />

ondarroarrei, eta launa Portugaletekoei<br />

eta zumaiarrei.


24 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Kirola ›<br />

Galizian<br />

dago trena<br />

Gaur hasiko da Euskotrenen bigarren liga,<br />

Pedreñan, lau selekzio lehian direla:<br />

Galizia, Kantabria, Bizkaia eta Gipuzkoa<br />

Zortzi estropada izango dira, eta galiziarrak<br />

dira berriz ere irabazteko hautagaiak<br />

Aitor Manterola Donostia<br />

Gaur hasiko da Euskotren liga.<br />

Pedreñan (Espainia) jokatuko<br />

dute aurreneko estropada (15:30).<br />

Aurreko urtean bezala, selekzioen<br />

arteko lehia izango da, eta Galizia,<br />

Kantabria, Bizkaia eta Gipuzkoa<br />

ariko dira. Zortzi estropada<br />

izango ditu ligak, eta azkena<br />

abuztuaren 15ean izango da.<br />

Emakumezkoen liga hori Traineruen<br />

Kluben Elkarteak antolatzen<br />

du, eta iaz izan zen aurrenekoa.<br />

Orduko hartan, Galizia izan<br />

zen nagusi. Sei estropada irabazi<br />

zituen, eta Gipuzkoak beste biak.<br />

Aurten ere Galizia da irabazteko<br />

hautagaia, faboritoa. Hantxe gelditu<br />

zen trena duela urtetebete,<br />

eta handik ateratzera joango dira<br />

beste lehiakideak. Iazkoaren aldean,<br />

aurten bada aldaketarik<br />

parte-hartzaileen artean: Kantabriak<br />

ordezkatu du Katalunia.<br />

Lehiari mesede egin dio horrek,<br />

kantabriarren maila kataluniarrena<br />

baino askoz hobea delako.<br />

Galiziak kontuan hartu beharko<br />

du alboko herrialdea.<br />

Bizkaiak iazko maila hobetuko<br />

duela ematen du. Baina ez dago<br />

liga irabazteko hautagaien artean.<br />

Besteek ere gora egingo zuten,<br />

Iaz sei estropada<br />

irabazi zituen Galiziak,<br />

eta Gipuzkoak eskuratu<br />

zituen beste biak<br />

Getaria-Tolosa<br />

eta Zumaia ariko dira<br />

aurten Gipuzkoaren<br />

izenean, txandaka<br />

eta bizkaitarren gorakadak egundokoa<br />

izan beharko luke galiziarren<br />

inguruan ibiltzeko. Dena<br />

dela, iazkoa baino ontzi lehiakorragoa<br />

izateagatik bakarrik,<br />

lehiaketak berak irabaziko du.<br />

Zenbat eta gehiago izan traineru<br />

onak, ikuskizunak irabaziko du.<br />

Aurreko urtean ez zen halakorik<br />

izan. Galizia beste denak baino<br />

gehiago zen, eta Gipuzkoaren izenean<br />

Getaria-Tolosa lehiatu zenean<br />

bakarrik ibili zen estu. Bizkaia<br />

urruti izan zuen, eta zer esanik ez<br />

Katalunia. Alde horretatik, aur-<br />

G Egutegia<br />

Lekua Eguna<br />

Pedreña (Espainia) Gaur<br />

Portugalete (Bizkaia) Bihar<br />

Moaña (Galizia) Uztailak 17<br />

Galizia Uztailak 18<br />

Getxo (Bizkaia) Uztailak 31<br />

Zumaia (Gipuzkoa) Abuztuak 1<br />

Zarautz (Gipuzkoa) Abuztuak 14<br />

Zarautz (Gipuzkoa) Abuztuak 15<br />

ten hobea izango da Euskotren<br />

liga.<br />

Aurreko urtean, gipuzkoarren<br />

izenean herrialdeko hiru ontziak<br />

lehiatu ziren, txandaka. Getaria-<br />

Tolosaz gain, Zumaiak eta Hondarribiak<br />

jardun zuten. Aurten<br />

ere, banatu egingo da ordezkaritza.<br />

Baina hiru izan beharrean, bi<br />

talde ariko dira: Getaria-Tolosa<br />

eta Zumaia. Gipuzkoako ligako lehen<br />

estropadan, biek lortu zuten<br />

Gipuzkoaren izenean lehiatzeko<br />

aukera. Bakoitzak hiru estropada<br />

jokatuko ditu: Getaria-Tolosak<br />

gaurkoa, biharkoa eta Getxokoa;<br />

Zumaiak Galiziako biak eta Zumaiakoa<br />

bertakoa. Zarauzko estropadan,<br />

Gipuzkoaren izenean<br />

ariko da Gipuzkoako Txapelketako<br />

garailea.<br />

Antzeko lehia gutxi aurretik<br />

Galiziarekin batera, Getaria-Tolosa<br />

da indartsuena, kantabriarrek<br />

eman dezaketena ahaztu<br />

gabe. Alde horretatik, aurreko urtekoaren<br />

antzekoa izan daiteke<br />

aurtengoa. Baina denen artean<br />

iaz baino tarte txikiagoak daude,<br />

eta estropada politagoak ikusi<br />

ahal izango dira.<br />

Orain arteko jardunean, ez dira<br />

elkarren kontra aritu. Gipuzkoarrak<br />

eta bizkaitarrak soilik lehiatu<br />

dira duela gutxi, Deban (Gipuzkoa).<br />

Getaria-Tolosa izan zen azkarrena.<br />

Zumaiak egin zuen bigarren,<br />

hamazazpi segundora. Bizkaia<br />

selekzioarekin atera zen, eta<br />

laugarren bukatu zuen; irabazleak<br />

23 segundo kendu zizkion. Bizkaiak,<br />

beraz, urruti du Getaria-<br />

Tolosa, baina gertu Zumaia.<br />

Galiziak eta Kantabriak zer<br />

eman dezaketen ez dute azaldu.<br />

Baina indartsuak dira. Galiziarrak,<br />

batez ere. Aurten ere, faborito<br />

nagusia da.<br />

Galiziako trainerua, iaz, Zumaiako estropada irabazi berritan; aurten ere Galizia da faboritoa. IMANOL OTEGI / ARP<br />

G Arraunlariak<br />

BIZKAIA<br />

Goretti Arevalo<br />

Izarra Arrizabalaga<br />

Raquel Cristobal<br />

Saioa Fernandez<br />

Olatz Amaia<br />

Rebecca Forner<br />

Ane Ibarra<br />

Amaia Kareaga<br />

Kristina Korta<br />

Usue Kortadi<br />

Naia Linaza<br />

Jone Oliban<br />

Olatz Ortega<br />

Olatz Romo<br />

Libe Soroa<br />

Aiala Uribelarrea<br />

Irade Urrestizala<br />

Silvia Zobaran<br />

Ainhoa Zurinaga<br />

KANTABRIA<br />

Nicole Jaramillo<br />

Saray Aparicio<br />

Maria Alejandra Avalos<br />

Sara Cobo<br />

Cristina Gomez<br />

Jessica Gonzalez<br />

Barbara Gonzalez<br />

Julia Herreros<br />

Kristina Korta<br />

Cristina Moreno<br />

Rocio Ortega<br />

Belen Palencia<br />

Estibaliz Perojo<br />

Beatriz Rasines<br />

Lucia Rasines<br />

Alba Rocillo<br />

Almudena Sainz<br />

Esmeralda Santos<br />

Cristina Tacu<br />

Claudia Torron<br />

Sara Vazquez<br />

Raquel Vazquez<br />

Elena Velez<br />

GALIZIA<br />

Nuria Barreiro<br />

Marta Cochon<br />

Maria Jose Estevez<br />

Lorena Fernandez<br />

Lucia Garcia<br />

Laura Hermo<br />

Veronica Lago<br />

Ana Lopez<br />

Noelia Martinez<br />

Olga Medraño<br />

Andrea Oubiña<br />

Victoria Piñeiro<br />

Iria Riveiro<br />

Sara Rodriguez<br />

Sandra Sanchez<br />

Fatima Torrado<br />

Eva Val<br />

GIPUZKOA<br />

Eva Aiertza. Getaria-Tolosa<br />

Maialen Aizpuru. Getaria-<br />

Tolosa<br />

Mertxe Aizpurua. Getaria-<br />

Tolosa<br />

Olatz Aldalur. Getaria-Tolosa<br />

Ioana Alijostes. Getaria-Tolosa<br />

Eneritz Alkorta. Zumaia<br />

Desire Alonso. Zumaia<br />

Maite Amilibia. Zumaia<br />

Maite Amondarain. Getaria-<br />

Tolosa<br />

Leire Antia. Zumaia<br />

Nekane Arakistain. Getaria-<br />

Tolosa<br />

June Aranbarri. Zumaia<br />

Olatz Arregi. Getaria-Tolosa<br />

Olatz Arrizabalaga. Zumaia<br />

Maialen Azaldegi. Getaria-<br />

Tolosa<br />

Ane Balentziaga. Getaria-Tol.<br />

Leire Baraibar. Getaria-Tolosa<br />

Natalia Diaz. Zumaia<br />

Amaia Doiage. Getaria-Tolosa<br />

Nerea Eizagirre. Zumaia<br />

Oihana Erkizia. Zumaia<br />

Eneida Etxabe. Getaria-Tolosa<br />

Maitane Garmendia. Getaria-<br />

Tolosa<br />

Izaro Ibarbia. Zumaia<br />

Mirari Ibarguren. Zumaia<br />

Eider Iribar. Getaria-Tolosa<br />

Igone Irigoien. Getaria-Tolosa<br />

Ainhoa Iriondo. Zumaia<br />

Irati Larrañaga. Getaria-Tolosa<br />

Leire Lestayo. Getaria-Tolosa<br />

Maite Manzisidor. Zumaia<br />

Atsegin Odriozola. Zumaia<br />

Olatz Ortiz. Getaria-Tolosa<br />

Nagore Osoro. Zumaia<br />

Aizpea Peña. Getaria-Tolosa<br />

Edurne Segurola. Getaria-<br />

Tolosa<br />

Libana Taboada. Zumaia<br />

Aintzane Urbieta. Zumaia<br />

Maider Urbieta. Zumaia<br />

Naroa Urkola. Getaria-Tolosa<br />

Irati Zubieta. Zumaia


Goiherrik A-k<br />

dena alde dauka<br />

gaur Euskadiko<br />

Txapelketa<br />

irabazteko<br />

Joseba Zubiaur<br />

Euskadiko Lur Gaineko Sokatira<br />

Txapelketako 600 kiloko kategoriako<br />

hirugarren eta azken saioa<br />

jokatuko da gaur, 17:30ean, Erandioko<br />

Goiherri auzoan (Bizkaia).<br />

Goiherri A-k irabazi ditu aurreko<br />

bi jardunaldietako txanda eta tiraldi<br />

guztiak, eta, 14 punturekin,<br />

esku-eskura du txapela. Bizkaitarrek<br />

nahikoa dute laugarren sailkatzearekin<br />

txapela irabazteko.<br />

Lehen postua, beraz, erabakita<br />

dago, baina hortik beherako lehia<br />

estuagoa egongo da. Izan ere, zilarrezko<br />

eta brontzezko dominetarako<br />

hiru hautagai nagusi daude.<br />

Bi jardunaldi jokatuta, Areso<br />

dago une honetan bigarren postuan,<br />

10,5 punturekin; Gaztediko<br />

talde mistoa dago hirugarren, 10<br />

punturekin; eta Mutriku laugarren,<br />

9,5 punturekin. Joan den asteburuko<br />

emaitzei begiratuta,<br />

Areso eta Mutriku dira bi postu<br />

horiek betetzeko faboritoak. Baina<br />

ikusi egin beharko da Gaztediko<br />

talde mistoak nolako taldea<br />

osatzen duen.<br />

Euskadiko Sega<br />

Txapelketako<br />

finalerdiak<br />

jokatuko dira<br />

bihar, Aizarnan<br />

J. Z.<br />

Euskadiko Sega Txapelketako finalerdiak<br />

jokatuko dira bihar,<br />

11:30ean, Aizarnan (Gipuzkoa).<br />

Sei segalari ariko dira lehian, hiru<br />

segalariko bi txandatan banatuta.<br />

Jexuxmari Ormaetxea Urki,<br />

Aitzol Intxaurbe eta David Mariñelarena<br />

ariko dira lehen finalerdian.<br />

Eta bigarren finalerdian ondorengo<br />

hiru segalariak ariko<br />

dira: Jon Kanflanka, Jaime Atxa<br />

eta Jokin Etxeberria.<br />

Ordu erdiko lana egin beharko<br />

dute segalariek, eta ahalik eta<br />

kilo gehien pilatzeaz gain, ahalik<br />

eta lanik txukunena egin beharko<br />

dute. Finalerdi bakoitzeko lehen<br />

biek jokatuko dute finala, hilaren<br />

18an, Oiartzungo Pikoketako<br />

belardian (Gipuzkoa). Hamar<br />

euro ordaindu beharko dira bihar<br />

saioa ikusteko. Mariñelarena eta<br />

Urki dira bi segalaririk beteranoenak,<br />

34 urte baitauzkate biek.<br />

Kanflankak 30 urte dauzka, Intxaurbek<br />

27, Atxak 23 eta Etxeberriak<br />

22.<br />

Erregea, orain eta beti<br />

Titin III.a-Barriola 22<br />

Saralegi-Apraiz 9<br />

Iraupena. Partidarena, 58 minutu;<br />

jokoarena, 25.<br />

Pilotakadak. 539.<br />

Saketik. Ez Titinek ezta Saralegik<br />

ere ez zuten tantorik lortu.<br />

Markagailua. 1-1, 2-2, 9-2, 9-4, 11-4,<br />

11-6, 16-6, 16-7, 16-8, 20-9 eta 22-9.<br />

Bestelakoak. Giro bikaina Iruñeko<br />

Labriten. Ia goraino bete zen. Apustuak<br />

100-40ri irten ziren gorrien<br />

alde.<br />

Titin bikain aritu da<br />

errematean, eta erraz<br />

irabazi du, Barriolarekin,<br />

San Fermin torneoko<br />

aurreneko partida<br />

Imanol Magro<br />

Ikuskizun handiena bukaeran iritsi<br />

zen, behin partida bukatuta.<br />

Sanferminen xarma berezia da,<br />

inoiz ezin baita jakin zer gertatuko<br />

den. Titin txalo artean aldageletako<br />

bidean zihoanean hiru zalek<br />

geldiarazi zuten. Hirurak, lastozko<br />

kapela jantzita, eta batek<br />

gitar bat zeraman, eta beste batek,<br />

eskusoinu handi bat. Hirugarrenak<br />

sorbaldatik hartu zuen Titin,<br />

eta beste eskuan baso zabal<br />

bat zuen. Ez zirudien hirukoteak<br />

herenegun eskuan harturiko le-<br />

Rafael Nadal tenislariak erremontea jantzi zuen<br />

atzo goizean Galarretan, Oriamendi enpresa berriak<br />

gonbi<strong>datu</strong>ta. Haren aita ohiko bihurtu da<br />

jaialdietan, eta atzo tenislariak ez zion eutsi pixka<br />

bat piloteatzeko tentazioari. Ezkerra izanda, baina,<br />

zail izango du aurrera egitea. Argazkian, Endi-<br />

hen basoa zenik, eta instrumenturik<br />

ez zuenak orkestra zuzendari<br />

lan inprobisatua egin zuen.<br />

Ustekabeko mariatxiak El rey<br />

rantxera ezaguna jotzen eta abesten<br />

hasi ziren, eta Labriteko ikusle<br />

guztiek aho batez egin zuten<br />

bat Titinen gorazarrearekin. Ohiko<br />

abestia da sanferminetan, eta<br />

hitzak aski ezagunak Nafarroan.<br />

Pilotariaren aurpegiak harriduratik<br />

irribarrerako bilakaera izan<br />

zuen. 900 lagunek, asko zapi gorriak<br />

eskuan hartuta, sosarekin<br />

zein sos gabe oraindik erregea<br />

dela gogoratu zioten Trizioko aurrelariari.<br />

Txalo zaparrada handi batek<br />

itxi zuen kantaldia, eta Titinek eskertu<br />

zuen abestia. Saralegik ikusi<br />

zuen inork baino gertuagotik<br />

Titinek berriro ere eman berri<br />

zuen erakustaldia, eta berak laburbildu<br />

zuen hobekien egoera.<br />

«Augustok merezi du». Hala da,<br />

erregea da oraindik, eta haizea<br />

alde badu, edozein erotu dezake,<br />

baita mariatxiak ere.<br />

Herenegungoa historia gutxiko<br />

partida izan zen. Apraizek ez<br />

zuen hautsi eta Barriolak agindu<br />

zuen piloteoan. Atzean nagusi,<br />

Titinek aurrean jokatzeko aukera<br />

ugari izan zituen, eta Saralegi<br />

ernegatu zuen. Amezketakoa trebea<br />

da motzean, eta behin baino<br />

gehiagotan xaxatu zuen beteranoa,<br />

baina larrutik ordaindu<br />

Irudia qGalarreta pilotalekua (Hernani)<br />

RAFA NADALEK SASKIA JANTZI DU<br />

zuen. Erregeak hamasei tanto<br />

egin zituen guztira eta merezitako<br />

txalo uzta jaso zuen. Azkena<br />

izan zen bereziki polita, txokoan<br />

utzitako dejada. Irabazleen torneoko<br />

lehen garaipena izan zen.<br />

Gaur ere B multzoko partida jokatuko<br />

da (17:00), eta herenegungo<br />

galtzaileek Irujo eta Beroizekin<br />

neurtuko dituzte indarrak.<br />

Erremonte finala<br />

Sanferminetako erremonte feria<br />

gaur bukatuko da, eta Ezkurra-Ionek<br />

eta Juaristi-Urrutiak Agoitz<br />

Teilatuak torneoko finala jokatuko<br />

dute Euskalen (17:00; ETB1ek<br />

aurretiaz grabatuta emango du,<br />

19:30ean). Ezkurra sasoi bikainean<br />

dago eta Urrutiarekin izango<br />

duen lehia ikusgarria izango da.<br />

Juaristik eta Ionek ere itxura ona<br />

eman dute, eta euren jokoa izango<br />

da ziurrenik partidako gakoa.<br />

Aurretik, jaialdiko lehenbizikoan,<br />

enpresako lehen oilarra sartuko<br />

da buruz burukoaren aurrekanporaketetan:<br />

San Miguelek<br />

Urtasunen aurka jokatuko du.<br />

Bestalde, atzoko Euskaleko<br />

jaialdian, Utergak eta San Miguelek<br />

40-35 irabazi zieten Urriza eta<br />

Etxeberria III.ari. Buruz buruko<br />

txapelketarako kanporaketan,<br />

berriz, Etxabe II.ak ustekabekoa<br />

eman zuen Matxin III.aren aurka<br />

(30-22). Irabazleak Etxeberria III.a<br />

izango du hurrengo aurkari.<br />

ka Barrenetxea, Patxi Gaztelu, Patxi Zeberio eta<br />

Koteto Ezkurrarekin ageri da, eta eurek eman zizkioten<br />

aurreneko lezioak ATPko zirkuituko buruari.<br />

Tenislaria Euskal Herrian da, Mikel Sanchez<br />

doktorearekin belaunetarako plasma injekzioko<br />

tratamendu bat betetzen ari delako.ORIAMENDI<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 25<br />

‹ Kirola<br />

DLaburrak<br />

25 jokalarirekin hasi da<br />

lanean Athletic<br />

FUTBOLA ›Javi Martinez eta<br />

Fernando Llorente ez ziren izan<br />

atzo Lezaman, baina lehen taldeko<br />

gainerako 23 jokalariak<br />

bai. Iturrioz eta Larruskain<br />

harrobiko bi atezainak ere bertan<br />

izan ziren, Javi Reyes prestatzaile<br />

fisikoaren esanetara.<br />

Bestalde, Athleticek atzo jakinarazi<br />

zuen Iban Zubiaurre<br />

Albaceten ariko dela, utzita.<br />

Iñurrategi, Zabalza eta<br />

Vallejo gailurrera heldu dira<br />

MENDIA ›Alberto Iñurrategik,<br />

Mikel Zabalzak eta Juan Vallejok<br />

bete dute lehen helburua.<br />

Atzo iritsi ziren Broad Peakeko<br />

iparraldeko gailurrera (7.550<br />

metro), Euskal Herrian 13:00<br />

zirenean. Helburua lortu zutela<br />

eta onik zeudela jakinarazi<br />

zuten. Erdiko gailurra eta gailur<br />

nagusia falta zaizkie orain.<br />

Casey Stoner australiarra<br />

Hondan ariko da 2011n<br />

MOTOZIKLISMOA ›Ducatik eta<br />

Hondak ia une berean eman<br />

zuten atzo albistea: Casey Stoner<br />

australiarra (Ducati) Hondan<br />

ariko da 2011n. Stoner azaroaren<br />

7an ariko da azkeneko<br />

aldiz Ducati etxeko moto batekin,<br />

Valentziako Sari Nagusian.<br />

Sebastien Loeb jarri da<br />

lider Bulgariako Rallyan<br />

RALLYAK ›Sebastien Loeb<br />

Citroen taldeko frantziarrak<br />

indartsu ekin dio Bulgariako<br />

Rallyari, Munduko Txapelketako<br />

zazpigarren probari. Eguneko<br />

lau zatietan bera izan da<br />

azkarrena. Dani Sordo (Citroen)<br />

dago bigarren, 28,1 segundora.<br />

Mara Abbotentzat Giroko<br />

etapa eta maglia arrosa<br />

TXIRRINDULARITZA ›Mara<br />

Abbotek (AEB) irabazi zuen<br />

atzo Italiako Giroko etapa, zortzigarrena,<br />

Chiavenna eta Livigno<br />

artean, eta bera jarri da lider,<br />

Judith Arndten aurretik<br />

(Columbia). Stelvio mendate<br />

gogorrean amaituko da gaurko<br />

etapa, azken-aurrekoa.<br />

Urteko markarik onena<br />

berdindu du Usain Boltek<br />

ATLETISMOA ›9,82 segundo.<br />

Marka hori lortu zuen Usain<br />

Boltek herenegun iluntzean<br />

Lausanan (Suitza), 100 metroko<br />

proban. Diamantezko ligaren<br />

zazpigarren jardunaldian antolatzaileek<br />

nahita sartu zuten<br />

egitarauan 100 metroko proba.


26 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Agenda›<br />

Macaco q Musikaria<br />

Azpeitiko Garmendipe futbol zelaira biltzen diren zaleei eztarriak<br />

urraraziko dizkie Macacok (Bartzelona, Herrialde Katalanak, 1972),<br />

gaur Lagun Onak Futbol Klubaren alde egingo duen kontzertuan<br />

«Ez dut ‘musikari sozial’<br />

etiketarik nahi, ez baitut<br />

uste hori naizenik»<br />

Olatz Prat Azpeitia<br />

q Urola Kostako Hitza<br />

Iraganera eta etorkizunera begiratzeaz<br />

ahazten ez den arren,<br />

orainean bizi da Macaco, gaur entzun<br />

ahal izango diren Puerto Presente<br />

diskoko abestiek dioten moduan.<br />

Askotan etorri zara Euskal Herrira,<br />

eta gaur Azpeitian izango zara. Nola<br />

hartzen zaituzte zale euskaldunek?<br />

Oso ondo hartu izan naute beti.<br />

Uste dut oso konexio ona dagoela;<br />

jendeak oso ondo pasatzen du<br />

abestiekin. Oso jende irekia dela<br />

uste dut, gozatzeko gogoz dagoena.<br />

Askotan jo dut Euskal Herrian<br />

Macaco moduan daramatzadan<br />

hamar urteotan, eta ongi<br />

ezagutzen dugu elkar. Gainera,<br />

lagun onak ditut bertan —Fermin<br />

Muguruza, esaterako—, eta<br />

jendea oro har oso ongi portatu da<br />

nirekin.<br />

Elkartasun ekimen ugaritan ikusi<br />

zaitugu. Oraingo honetan, Azpeitiko<br />

kontzertua Lagun Onak futbol klubari<br />

laguntzeko izango da. Nolabait,<br />

mesede egiten duzula jakiteak zure<br />

lanaz gehiago gozarazten al dizu?<br />

Bada, kirolzalea naiz, eta oso gustura<br />

egingo dut haien aldeko kontzertua;<br />

arrazoi ona da. Baina ez<br />

dut beste edonork baino gehiago<br />

edo gutxiago egiten. Kontua da<br />

nire lanbideagatik agerian nagoela;<br />

aurpegia jartzen dut eta mikrofono<br />

bat dut esku artean, eta<br />

badirudi indar handiagoa dugula<br />

abeslariok. Baina iruditzen zait<br />

nire lana arotz baten, okin baten<br />

edo beste edozeinen lana bezain<br />

baliotsua dela. Guztiok dugu proposatzeko<br />

ahalmena, iritziak plazaratu<br />

eta kontrastatzekoa. Ez<br />

zaizkit egia absolutuak gustatzen;<br />

bizitzaren ikasle naiz, eta ez<br />

irakasle. Ez dut ez mesede ez kalte<br />

egiten. Deskuidatzen naiz, erortzen<br />

naiz eta jaikitzen saiatzen<br />

naiz, beste edonor bezalaxe.<br />

Zure abestietan nabarmena da baikortasuna.<br />

Saiatzen naiz nire abestietan<br />

mezu positiboak ematen. Dena<br />

den, ipintzen dizkidaten buenrollismo<br />

etiketa horiek barrabilak<br />

ukitzeko etiketak besterik ez dira.<br />

Gu ere haserretzen gara gure ar-<br />

tean; guztiekin ez gara ondo eramaten.<br />

Dena ez da perfektua. Ez<br />

dut uste, gainera, musikaria izateagatik<br />

gai sozialetan inplikatuta<br />

egon behar duzunik. Politika<br />

gorroto dut, eta banderak ez ditut<br />

gustuko. Marinelen bandera urdin<br />

eta horia besterik ez dut gustuko.<br />

Adierazten duena komunikatu<br />

nahi dut; eta, agian, baita sahararra<br />

ere, horretan nahiko<br />

inplikatuta nagoelako. Ez dut<br />

«Mingainari hozka egin<br />

eta segundo batzuez<br />

itxaron beharko<br />

genuke»<br />

musikari sozialetiketarik nahi, ez<br />

baitut uste hori naizenik. Gauzak<br />

ahal dudan ondoena egiten ditut,<br />

eta gogoak emandakoa egiten<br />

dut. Baina naturari buruzko abesti<br />

bat egiteagatik —eta hamar<br />

urte daramatzat naturari buruzko<br />

abestiak egiten—, ez daukat<br />

hurrengoan egin beharrik. Gauza<br />

horiek naturalki atera behar<br />

dira.<br />

Hitzen mezu positibo horietan islatzen<br />

dena ikusten duzun mundua al<br />

da, ala ikusi nahi zenukeena?<br />

Nire ustez, mundua ikusteko<br />

modu asko daude. Edalontzia<br />

erdi hutsik ez baizik erdi betea dagoela<br />

pentsatu nahi dutenetakoa<br />

<strong>BERRIA</strong><br />

naiz. Noski, bizitzan gauza onak<br />

eta txarrak gertatzen zaizkigu,<br />

bai pertsonalki eta bai kolektiboki.<br />

Baina krisia bezalakoa da hori:<br />

Txinan krisiak aukera esan nahi<br />

du, eta pentsatu nahi dut krisiek<br />

ikasteko balio digutela; gehiago<br />

gustatzen zait eboluzio hitza, erreboluzio<br />

hitza baino. Txikitan sukarrez<br />

oheratu eta jaikitzean bi<br />

zentimetro hasi zarela konturatzea<br />

bezala da. Krisiek hazteko<br />

eta aurrera egiteko balio dute.<br />

Komunikazio hitzak esanahi berezia<br />

du zuretzat, ezta?<br />

Bai, eta komunikazioa oso korapilatsua<br />

da, bai egunerokoan, gertuko<br />

jendearekin, bai maila kolektiboan.<br />

Uste dut batzuetan<br />

mingainari hozka egin eta segundo<br />

batzuez hitz egiteko zain egon<br />

beharko genukeela, entzuten jakin.<br />

Mario Benedettik honela zioen:<br />

«Taktika bat daukat, zuri hitz<br />

egitea eta zu entzutea, hitzekin<br />

zubi suntsiezina eraikitzea». Topikoa<br />

dirudi, baina guztiz sinesten<br />

dut horretan, eta aitortzen dizut<br />

asko kostatu zaidala, oso odolberoa<br />

naiz eta. Elkar entzun<br />

behar dugu, eta ez dugu zertan<br />

beti ados egon. Bob Dylanek zioen<br />

bezala, «zuk arrazoia eduki dezakezu<br />

pixka batean, nik arrazoia<br />

eduki dezaket pixka batean, baina<br />

inork ezin du beti arrazoia eduki».<br />

D Ekitaldiak<br />

Musika<br />

pAstigarraga. Laiotz. Gaur,<br />

00:00etan, Oialumen.<br />

pAtaun. Alqhai consort. Gaur,<br />

20:00etan, Tourseko Martin<br />

Deunaren elizan.<br />

pAzkoitia. Kupela taldea.<br />

Bihar, eguerdian eta arratsaldean,<br />

Urrategin.<br />

pAzpeitia.Grises eta Macaco.<br />

Gaur, 21:00etan, Azpeitiko futbol<br />

zelaian.<br />

pBilbo. Amaiur. Gaur,<br />

23:00etan, Basarrate Plazan,<br />

Santutxu auzoan.<br />

pBusturia. Bizardunak. Gaur,<br />

23:30ean, San Kristobal Auzoko<br />

plazan.<br />

pDonostia. Sutura, Malos<br />

Tiempos, Gargantas Desgarradas<br />

eta Despervicio. Gaur,<br />

21:00etan, Mogambo aretoan.<br />

pDonostia. Revolutionary brothers,<br />

Putxero Sonidero eta Hijo<br />

de la cumbia. Gaur, 22:00etan,<br />

Guardetxean.<br />

pElorrio. Amparo Sanchez.<br />

Gaur, 22:30ean, plazan.<br />

pEskoriatza. Kontzertu Liriko<br />

Instrumentala. Gaur, 22:30ean,<br />

Oaskogoenea hotelean.<br />

pGernika. Ganbara musika:<br />

euskal kantu liriko berriak,<br />

udako musika jardunaldien<br />

barruan. Gaur, 20:30etan,<br />

Lumoko San Pedro elizan.<br />

pGernika. Ganbara musika: La<br />

ritirata, barroko musika, udako<br />

musika jardunaldien barruan.<br />

Bihar, 20:30etan, Lumoko San<br />

Pedro elizan.<br />

pHendaia. Ze esatek!, Deskontrol<br />

eta Itziarren Semeak.<br />

Gaur, 18:00etan, Kanttu herriko<br />

ostatuan.<br />

pHondarribia. Reggae gaua,<br />

Mungo hifi eta Selektah Stepi<br />

Gaur,23:00etan,Etxebe tabernan.<br />

pHondarribia. Joe Dixieland<br />

Band. Gaur, 13:00etan, Kirol<br />

portuan.<br />

pHondarribia. Los Reyes del<br />

K.O. Gaur, 20:00etan,Carlsberg<br />

agertokian, Obispo plazan.<br />

pHondarribia. Fede Aguado<br />

eta Osi Martinez. Gaur,<br />

20:00etan, Coca Cola agertokian,<br />

San Pedro kalean.<br />

pHondarribia. The<br />

Reverendos,The Perfect Age o f<br />

Rock and Roll emanaldia eta<br />

Solomon Burke. Gaur, 21:30ean,<br />

Benta agertokian.<br />

pHondarribia. Joe Dixieland<br />

Band-en eskutik umeentzako<br />

emanaldi pedagogikoa. Bihar,<br />

11:00etan, Club Juvenil agertokian,<br />

Gipuzkoa Plazan.<br />

pHondarribia. Joe Dixieland<br />

Band. Bihar, 20:00etan, Coca<br />

Cola agertokian, San Pedro<br />

kalean.<br />

pIruñea. Malas trazas. Gaur,<br />

21:00etan, Zabaldin.<br />

pIruñea. Txistu alardea. Bihar,<br />

13:00etan, Takonera parkean.<br />

pIruñea. Akeita taldea. Bihar,<br />

afalostean, Arranon.<br />

pIruñea. Bizardunak. Bihar,<br />

00:00etan, Takonera parkean.<br />

pIruñea. Govenors. Bihar,<br />

22:30ean, Gora Iruñea parkean.<br />

pIruñea. Vendeta. Astelehenean,<br />

01:00ean, Herriko tabernan.<br />

pLeioa. El punto devil, Difuntos<br />

telaraña eta Pabellon 314. Gaur,<br />

21:00etan, Udondo Gaztetxean.<br />

pMugerre. Lain. Gaur,<br />

22:00etan, Elizaberriko festetan.<br />

pOrio. Urko Menaia folk pop<br />

taldea. Gaur, 18:30ean, Eusko<br />

Gudarien kalean<br />

pPasai Antxo. Gaubela. Gaur,<br />

00:00etan.<br />

pSanturtzi. Betagarri. Bihar,<br />

23:00etan, jaietan.<br />

pSoraluze. Triki ta ke taldearen<br />

erromeria. Gaur, 22:30ean.<br />

pTolosa. Los muchos caminos<br />

a Santiago. Gaur, 20:30ean,<br />

Santa Klara komentuan.<br />

pZarautz. Freaknation. Bihar<br />

21:30ean, Putzuzulo gaztetxean.<br />

pZumaia. Zumaiako Abesbatzen<br />

kontzertua. Gaur,<br />

22:00etan, Ardantzabideko<br />

plazoletan.<br />

pZumarraga. Imuntzo eta<br />

Beloki. Gaur, 00:00etan, Geltokian.<br />

Antzerkia<br />

pDeba. El Peregrino.Gaur,<br />

19:00etan, Aldats pilotalekuan.<br />

pDonostia. La curva de la felicidad.<br />

Gaur eta bihar,<br />

20:00etan eta gaur 22:30ean<br />

ere, Antzoki Zaharrean.<br />

pDonostia. ¡No te consumas!<br />

Astelehenean, 19:30ean, Okendo<br />

Kultur Etxean.<br />

pLegazpi. Sopapi-sopa de payasos<br />

haurrentzako kale ikuskizuna.<br />

Gaur, 18:00etan, Euskal<br />

Herria plazatik abiatuko da.<br />

pLekeitio. Mr X .Gaur, 12:30ean,<br />

Plazan.<br />

pLekeitio. Waterbombs .Gaur,<br />

19:30ean, Portuan.<br />

pLekeitio. Mogota .Gaur,<br />

20:00etan, Plazan.<br />

pLekeitio. Ellas bailan solas .<br />

Gaur, 21:00etan, Plazan.<br />

pLekeitio. Waterbombs .Gaur,<br />

21:30ean, Portuan.<br />

pLekeitio. Le concert de feu .<br />

Gaur, 23:30ean, Plazan.<br />

pLekeitio. Baka Shtruck . Bihar,<br />

12:30ean, Plazan.<br />

pLekeitio. Baka Shtruck . Bihar,<br />

18:30ean, Plazan.<br />

pLekeitio. Les Petits Silences .<br />

Bihar, 19:30ean, Plazan.<br />

pSanturtzi. Una noche con Gabino<br />

Diego. Gaur, 20:30ean, Serantes<br />

kultur aretoan.


Bertsolaritza<br />

pHendaia. Bertso bazkaria,<br />

Amets Arzallus, Jon Maia eta<br />

Arkaitz Estiballes. Bihar,<br />

14:00etan, Kanttu herriko ostatuan.<br />

pHernani. Bertso saioa, Sebastian<br />

Lizaso eta Sustrai Colina.<br />

Bihar, 13:00etan, Martindegiko<br />

auzoan.<br />

pIruñea. Bertso afari mundiala,<br />

Julio Soto, Amets Arzallus eta<br />

Maialen Lujanbio. Astelehenean,<br />

22:00etan, Arrano tabernan.<br />

pPasai Antxo. Bertso saio<br />

mundiala, Maialen Lujanbio,<br />

Amets Arzallus, Ion Maia,<br />

Andoni Egaña eta Igor Elorza .<br />

Bihar, 19:00etan.<br />

Ikus-entzun<br />

pAstigarraga Txotx film laburra<br />

eta El concierto filma. Bihar,<br />

22:15ean, Foru plazan.<br />

pBermeo. Jainkoen urrea film<br />

laburraren emanaldia,<br />

aurretik antzerki ekitaldi<br />

labur bat izango da. Gaur,<br />

21:00etan, Bermeoko Kafe<br />

Antzokian.<br />

pMutriku. Sherlock Homes<br />

filma. Gaur, 23:00etan, Zabiel<br />

plazan.<br />

Bestelakoak<br />

pDonostia. Galiziar festa.<br />

Biharko egunean zehar, Martuteneko<br />

auzoko aterpean.<br />

2 Hilberriak<br />

Kontzertua qHendaian<br />

ROCKA KANTTU HERRI OSTATUAN<br />

Ze Eesatek!, Des-kontrol eta Itziarren Semeak<br />

Hendaiako Kanttu herri ostatuan izango dira<br />

gaur, 18:00etan. Ze Esatek! taldeak disko bakarra<br />

atera du; duela urtebete sortu zen, baina kontzertu<br />

asko eman ditu bere ibilbide laburrean. Mun-<br />

pElorrio. XIV. Durangaldeko<br />

Azoka Ekologikoa. Bihar.<br />

Dantza<br />

pAzpeitia . Azpeitia dantzan,<br />

Jose Mari Orbegozoren saloi<br />

dantzako taldearekin.Bihar,<br />

20.00etan, Plazan.<br />

pBilbo. Bizkaiko Dantzarien Biltzarra.<br />

Gaur, 19.00etan, Arriagako<br />

plazan.<br />

ESKELAK<br />

(0034)943 30 40 30<br />

eskelak@iragarri.net<br />

pBilbo. Dantzaldi saioa Bailongo<br />

orkestarekin. Gaur,<br />

18.30ean, Levante plazan.<br />

pBilbo. Dantzaldi saioa Galea<br />

orkestarekin. Bihar, 18.30ean,<br />

La Casilla plazan.<br />

Ikastaroak<br />

pAduna. Meditazio eta gimnasioa<br />

Taoista, Aire akrobazien,<br />

eta Clown ikastaroak.<br />

giako Itziarren Semeak taldea 2006.urtean sortu<br />

zen. Bizkaiko golfoak izeneko disko bat kaleratu<br />

dute. Arrasateko Des-kontrol taldea ere Hendaian<br />

ariko da, Kanttu herri ostatuko giro apartean.<br />

<strong>BERRIA</strong><br />

Informazioa:<br />

www.asvinenea.com<br />

pDonostia. Dantza, zirku, antzerki<br />

eta ipuin kontalaritza.Sebastopol<br />

Kultur Etxean. Informazioa:<br />

658731906.<br />

Lehiaketak<br />

pOrdizia. Lazkao Txiki XIX. bertsopaper<br />

lehiaketa, 13 urtetik<br />

gorakoei zuzenduta. Lanak uz-<br />

ANGEL GARAI ARREGI<br />

Amaiur batailoiko gudaria<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 27<br />

tailaren 1a baino lehen aurkeztu<br />

behar dira Argi Berri elkartean.<br />

Informazioa: 649 01 12 62<br />

pUsurbil. On Zientzia lehiaketa:<br />

zientziaren inguruan etxean eginiko<br />

bideoak. Lanak aurkezteko<br />

azken eguna, urriaren 15a. Informazioa:<br />

943310831 edo<br />

658750666.<br />

Erakusketak<br />

pBilbo. Iñaki Imaz eta Kiko Perezen<br />

lanak. Uztailaren 30a<br />

arte, Carreras Mugika galerian.<br />

pDonibane Garazi. Ihauteriak<br />

Euskal Herrian. Uztailaren 17a<br />

arte, Apezpikuen Presondegian.<br />

pDonibane Lohizune. Omenaldia<br />

Olaeta baletari.<br />

Abuztuaren 2a arte, Euskal Museoan.<br />

pDonibane Lohizune. Donibane<br />

Lohizuneko etxeak eta paisaiak.<br />

Abuztuaren 22a arte, La<br />

Rotonden.<br />

pDonostia. ZoOo. Irailaren 13ra<br />

arte, Kristina Enea Fundazioan.<br />

pDonostia. Javier Alkainen lanak.<br />

uztailaren 24a arte, Arteko<br />

galerian.<br />

pDonostia. Atunetan: pesca<br />

sostenible y consumo responsable<br />

erakusketa. Udara bitartean,<br />

Aquariumean.<br />

pUrdazubi. Euskal pintura 50<br />

urtez..2011ko urtarrilaren 2a<br />

arte, Urdazubiko monastegian.<br />

pUrretxu. Errealitateak,Zoe<br />

Brayren pintura erakusketa. Uztailaren<br />

1etik 18ra bitartean,<br />

Juan de Lizarazu aretoan.<br />

pZarautz. Gogoaren pintzelkada<br />

garratzak, Fernando Beorleguiren<br />

erakusketa. Irailaren 12ra<br />

arte, Sanz Enea liburutegian.<br />

Atzo hil zen, Gasteizen, 92 urte zituela, Jaungoikoaren bedeinkapena hartu ondoren.<br />

- Goian bego -<br />

Emaztea: Adela Landaluze Goikolea. Etxeko ilobak: Pieda, Sole eta Jesus. Bilobak: Jone eta<br />

Maddalen Zugasti Egidazu. Anai-arrebak: Franziska Ibabe (Sabinoren alarguna), Jose<br />

Mari(†) eta Arantxa Uriarte (†), Margarita Barrena (Nikasioren alarguna) eta Angeles (Juan<br />

Bautista Mendietaren alarguna). Ezkon anai-arrebak: M. Nieves (†) eta Andoni Argarate (†),<br />

Trini Ruiz de Alegria (Santosen alarguna), Enrike eta Antoni Arregi, Sole eta Jabier Egidazu,<br />

Eguzkiñe (Iñaki Bengoaren alarguna), Jabier eta Mari Tere Otadui. Beste ilobak, lehengusuak<br />

eta gainerakoak.<br />

Hileta elizkizunak gaur izango dira Arrasaten, arratsaldeko 7etan, FRANTZISKOTARREN<br />

elizan, gorpua bertan dela. Aldez aurretik, mila esker denoi.<br />

GASTEIZ-ARRASATE, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a.<br />

Oharra: Gorpua Arrasateko tanatorioan egongo da elizara eraman arte.<br />

D ‹ Agenda


28 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Agenda ›<br />

1 Filmen estreinaldiak<br />

Adieu Falkenberg<br />

Suedia,2006.Zuz.: Jesper Ganslandt.Akt.:<br />

John Axel Eriksson,Holger<br />

Eriksson,David Johnson.94 min.Aspaldiko<br />

bost lagun sorterrira bueltatuko<br />

dira,udaren amaiera igarotzeko: David<br />

eta Holger,banaezinak; Jesper,inor interesatzen<br />

ez zaiona; Joergen,etxeetako<br />

lapurra; eta Juan,bizitza ederra dela<br />

pentsatzen duen mutila. Baiona (L’Autre)<br />

Kristen Stewart,Robert Pattinson,<br />

Taylor Lautner.124 min.Hilketa bitxiak<br />

gertatzen ari dira Seattle hiri ilun eta euritsuan.Bella<br />

arriskuan dago berriz: Edward<br />

maitalea edo Jacob adiskidea aukeratu<br />

beharko du,nahiz eta erabaki<br />

horrek berriz pitz dezakeen banpiro eta<br />

gizotsoen arteko gerra.Baiona (CGR<br />

Centre),Angelu (Moncine),Donibane<br />

Lohizune (Le Select),Gasteiz (A.Boulevard,Florida,Guridi,Y.Gorbeia),Bilbo(Capitol,Alondegia,Zubiarte),Barakaldo<br />

(Max Ocio,Yelmo Megapark),Basauri<br />

(Ibaigane),Galdakao (Torrezabal),<br />

Getxo (Lauren),Portugalete (Ballanti),<br />

Santurtzi (Serantes),Donostia (Antiguo<br />

Berri,Bretxa),Errenteria (Niessen),irun<br />

(Txingudi,Cinebox),Usurbil (Urbil),Iruñea<br />

(Golem Baiona,G.La Morea,Carlos<br />

III.),Lizarra (Los Llanos),Tutera (Ocine),<br />

Uharte (Itaroa),Viana (Las Cañas).<br />

Année bissextile<br />

Mexiko,<strong>2010</strong>.Zuz.: Michael Rowe.<br />

Akt.: Monica del Carmen,Gustavo<br />

Sanchez Parra,Armando Hernandez.<br />

94 min. Laura gaztea Mexiko Hirira joan<br />

da lan bila,eta bakarrik bizi da etxetxo<br />

batean.Gau bakar bateko sexu abenturak<br />

izaten ditu.Egun batean,Arturo ezagutuko<br />

du,eta berarengan desio masokista<br />

bat sorraraziko du.Miarritze (Ro-<br />

Gainsbourg<br />

yal).JBA.<br />

+12.Frantzia,2009.Zuz.: Joann Sfar.<br />

Akt.: Eric Elmosnino,Lucy Gordon,<br />

Copacabana<br />

Laetitia Casta,Doug Jones.140 min.<br />

Frantzia,2009.Zuz.: Marc Fitoussi. Gainsbourg artistaren ibilbidea jaso-<br />

Akt.: Isabelle Huppert,Lolita Chamtzen du filmak; 40ko urteetan hasi,namah,Aure<br />

Atika.107 min.Babou etxe ziek okupatutako Parisen bizi zenetik,<br />

saltzaile bat da.Frantziako iparraldean eta poeta,konpositore eta abeslari eza-<br />

bizi da,eta nahiko grisa da haren egunegun bihurtu arte. Gasteiz (Florida),Bilbo<br />

roko bizimodua.Amets bat du: egunen (Capitol),Donostia (Principe),Iruñea<br />

batean Brasilgo Rio hirira joatea.Ba- (Carlos III).<br />

bouk alabarekin duen harreman zaila<br />

da filmaren ardatzetako bat. Miarritze<br />

Intrusos en Manasés<br />

(Royal).<br />

Espainia,2008.Zuz.: Juan Carlos Claver.Akt.:<br />

Belen Lopez,Miguel Angel<br />

Eclipse / Twilight 3<br />

Muñoz,Marina Gatell,Empar Canet,<br />

+7.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: David Slade.Akt.: Juan Fernández,Alejandro Jornet.90<br />

D Zinema<br />

1 Filmen laburpenak<br />

Un regalo para ella filma Hego Euskal Herrian dago ikusgai.<br />

min.1945.urtean,herrixka bateko biztanle<br />

guztiak desagertu egin ziren gau<br />

batean.Handik urte batzuetara,kazetari<br />

talde batek gertaera haiek ikertuko<br />

ditu.Beldurrezko filma. Barakaldo (Max<br />

Ocio).<br />

Kung Fu Nanny<br />

D.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Brian Levant.Akt.:<br />

Jackie Chan,Lucas Till,Amber Valletta,Billy<br />

Ray Cyrus,George Lopez,<br />

Magnus Scheving,Madeline Carroll.<br />

92 min.Bob Ho CIAko superespia sekretua<br />

da.Espioitza uztea erabakiko du,<br />

neska-lagunarekin bizimodu lasaiagoa<br />

izateko asmotan.Neskak ezkontzea<br />

onartu aurretik,Bob helburu bat lortu<br />

beharko du: bere hiru seme-alaba bihurrien<br />

konfiantza irabaztea.Komedia.<br />

Angelu (Moncine).<br />

Ne change rien<br />

D.Espainia-Frantzia,2009.Zuz.: Pedro<br />

Costa.Dokumentala.100 min.Je-<br />

(Ballonti),Irun (Cinebox),Viana (Las<br />

Cañas).<br />

anne Balibar aktore eta kantariaren,<br />

Philippe Morel soinu ingeniariaren eta<br />

Pedro Costa zinemagilearen arteko<br />

adiskidetasunetik sortua da lan hau.<br />

Balibar batera eta bestera dabil,Costaren<br />

kamera atzean duela. Bilbo (Multi).<br />

kin negoziatzailearekin itun bat sinatzeko<br />

konbentzituko dute Shrek munstroa.<br />

Bat-batean,Shrek munduaren bertsio<br />

berezi bat topatuko du,non Fiona ehiza<br />

ogro bat den eta Rumpelstiltskin erregea.Mundu<br />

horri buelta eman beharko<br />

dio kosta ahala kosta.Gasteiz (Abaco<br />

Boulevard,Florida,Guridi,Yelmo Gorbeia),Bilbo<br />

(Capitol,Golem Alhondiga,<br />

Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio,Yelmo),Durango<br />

(Zugaza),Getxo (Lauren),Leioa<br />

(Artea),Portugalete (Ballonti),Santurtzi<br />

(Serantes),Donostia (Antiguo<br />

Berri,Bretxa,Principe),Errenteria<br />

(Niessen),Irun (Cinebox,Txingudi),<br />

Usurbil (Urbil),Zarautz (Modelo),Baiona<br />

(CGR Centre),Angelu (Moncine),<br />

Donibane Lohizune (Le Select),Iruñea<br />

(Golem Baiona,G.La Morea,Carlos III),<br />

Lizarra (G.Los Llanos),Tutera (Oscar),<br />

Uharte (Itaroa),Viana (Las Cañas) .<br />

Nothing personal<br />

Un regalo para ella<br />

D.Frantzia,2009.Zuz.: Claude Berri,<br />

Francois Dupeyron.Akt.: Alain Chabat,Mathilde<br />

Seigner,Helene Vincent,Isabelle<br />

Nanty.85 min.Jean-Pierrek<br />

bulldog zakur bat oparituko dio<br />

+7.Irlanda-Herbehereak,2009.Zuz.: Nathalie bikotekideari.Nathalie zorion-<br />

Urszula Antoniak.Akt.: Stephen Rea, tsu dago zakurrarekin.Laster,zakurra<br />

Lotte Verbeek.85 min.Herbehereeta- etxeko nagusi bihurtuko da,eta horrek<br />

ko neska gazte bat Irlandara joango da, bikotearen harremanari eragingo dio.<br />

eta han eskale baten gisan ibiliko da.Gi- Gasteiz (Florida),Bilbo (Multi),Donoszon<br />

batek lana eskainiko dio,janariaren<br />

truke.Neskak eskaintza onartuko du,<br />

tia (Principe).<br />

baina haien harremanean bakarrik lana<br />

egoteko baldintzarekin.Haien bizitzak When you’re strange<br />

egun eta gauen zikloekin jarraituko du. AEB,2009.Zuz.: Tom Dicillio.Akt.:<br />

Gasteiz (Guridi),Bilbo (Multi),Donostia Johnny Depp.Dokumentala.90 min.<br />

(Trueba (JBA)).<br />

The Doors musika taldearen inguruko<br />

dokumental bat da.Bertan 1965.urte-<br />

Shrek 4<br />

an grabatutako irudiak agertzen dira,<br />

eta taldeak 60ko hamarkadan izan<br />

D.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Mike Mitchell.Ma- zuen eragina kontatzen da.Miarritze<br />

rrazki bizidunak.93 min.Rumpelstilts- (Royal).JBA.<br />

te),Barakaldo (Max Ocio),Leioa (Artea),Iruñea<br />

(Golem Baiona).<br />

11111 BIKAINA<br />

1111 OSO ONA<br />

111 ONA<br />

11 BALEKOA<br />

1 TXARRA<br />

Hassan El Raddad, Nahed El Sebai.<br />

134 min. Gaueko show bat gidatzen du<br />

telebistan Kairoko emakume kazetari<br />

batek. Egiptoko emakumeen egoeraren<br />

gainean hainbat eztabaida eta<br />

elkarrizketa egingo ditu. Horrek polemika<br />

handia sortuko du. Bilbo (Golem<br />

Alhondiga (JBA)), Donostia (Trueba<br />

(JBA)).<br />

El retrato de Dorian Gray Entre nosotros<br />

La chica del tren<br />

+12.Frantzia,<strong>2010</strong>.Zuz.: Andre Techi-<br />

La última cima<br />

Espainia,<strong>2010</strong>.Zuz.: Juan Manuel Co-<br />

+16.Erresuma Batua, 2009. Zuz.: Oli- +12.Alemania,<strong>2010</strong>.Zuz.: Maren Ade. ne.Akt.: Emilie Dequenne,Catherine telo.Dokumentala.82 min.Pablo Dover<br />

Parker. Akt.: Ben Barnes, Colin Akt.: Birgit Minichmayr,Lars Eidinger, Deneuve,Michel Blanc,Mathieu minguez apaizak bazekien gazterik hil-<br />

Firth, Rebecca Hall, Rachel Hurd- Hans Jochen Wagner,Nicole Marisch- Demy,Ronit Elkabetz.105 min. Jeanko zela.Eta mendian hil nahi zuen.Ha-<br />

Wood, Ben Chaplin, Emilia Fox, Caroka.119 min. Gittik eta Chrisek bikote bine pabiloi batean bizi da,Louis amaremaika lagunek ezagutzen zuten Doline<br />

Goodall, Fiona Shaw. 112 min.<br />

Londresko zaldun britainiar bat itsututxia<br />

osatzen dute.Oporrez gozatzen<br />

saiatuko dira,eta haien izaera azalerakin.Louisek<br />

haurrak zaintzen egiten du<br />

lan.Jeanne,berriz,lan bila dabil.Egun<br />

minguez,eta dokumentalean haren<br />

izaeraz hitz egiten dute.Gasteiz (Yelmo<br />

Scar (3D)<br />

ta dago betiko gaztetasunaren ideiaretuko da.Beste bikote bat ezagutuko du- batean,Louisek iragarki bat irakurri eta Gorbeia),Bilbo (Multi).<br />

+18.AEB,2007.Zuz.: Jed Weintrob.<br />

kin. Egiptoko jainko baten estatuak te,haien oreka hautsiko duena. Gasteiz alabarentzat Samuel Bleistein aboka-<br />

Akt.: Angela Bettis,Kirby Bliss Blan-<br />

aukera emango dio beti gazte izateko,<br />

baina haren erretratua zahartuz joango<br />

(Florida),Bilbo (Multi),Iruñea (Golem<br />

Yamaguchi).<br />

tuarekin lana lortzeko itxaropena izango<br />

du.Gaztetako laguna izan zen Bleis-<br />

Madres & hijas<br />

ton,Devon Graye,Ben Cotton.<br />

90 min.Duela 16 urte,Coloradoko he-<br />

da. Fenomeno horren inguruan, haintein.Donostia<br />

(Principe).JBA.<br />

+16.Espainia-AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Rodrirrixka batean Ernie Bishop lurperatzaibat<br />

hilketa gertatuko dira. Gasteiz<br />

(Abaco Boulevard, Yelmo Gorbeia),<br />

Bilbo (Zubiarte), Barakaldo (Max Ocio,<br />

Garfield y su pandilla digital<br />

D. AEB, 2009. Zuz.: Mark Dippe. Ani- La vida empieza hoy<br />

go Garcia.Akt.: Naomi Watts,Annette<br />

Bening,Kerry Washington,Samuel<br />

L.Jackson.125 min.Karenek 14 urtereleak<br />

gazteak bahitu eta torturatu egiten<br />

zituen.Joan Burrowsek ihes egitea lortu<br />

eta Bishop hil zuen.Baina lagun onena<br />

Yelmo), Getxo (Lauren), Leioa (Artea), maziozko filma. 77 min. Garzooka +12.Espainia,<strong>2010</strong>.Zuz.: Laura Maña. kin alaba bat izan zuen,eta abandona- galdu zuen.Barakaldo (Yelmo),Leioa<br />

Donostia (Antiguo Berri, Bretxa), Irun superkatuak komikiko orrialdetik hiru Akt.: Pilar Bardem,Rosa Maria Sarda, tu egin zuen.36 urteren ostean,neska (Artea),Donostia (Bretxa),Errenteria<br />

(Txingudi), Usurbil (Cinebox Urbil), Iru- dimentsioko errealitatera egin du jauzi, Mariana Cordero.90 min. Hirugarren haren galera du buruan,batetik.Beste- (Niessen),Usurbil (Urbil),Viana (Las<br />

ñea (Golem Baiona), Tutera (Ocine), eta albiste txarrak ekarri ditu: Vetvix adineko lagun talde bat sexu klaseetara tik,gizon baten maitasuna aurkituko Cañas).<br />

Uharte (Itaroa), Viana (Las Cañas). gaiztoak Dorkon planetari eraso dio. joango da,eta gorputza oraindik bizirik du.Lucy,berriz,haurdun dago eta bizi-<br />

En pata de guerra<br />

Filma 3Dtan ikus daiteke hainbat aretotan.<br />

Bilbo (Golem Alhondiga), Barakaldo<br />

(Max Ocio, Yelmo), Leioa (Artea),<br />

daukatela deskubrituko dute.Olga irakasleak<br />

hainbat konturekin lagunduko<br />

die.Gasteiz (Guridi),ilbo (Golem Alhontza<br />

al<strong>datu</strong>ko dio horrek.Drama independentea.<br />

Gasteiz (Florida,Yelmo<br />

Gorbeia),Bilbo (Capitol,Golem Alhon-<br />

The Blind Side<br />

+7. AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: John Lee Han-<br />

D.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Roger Kumble. Santurtzi (Serantes), Donostia (Brediga,Multi),Donostia (Principe),Iruñea diga),Barakaldo (Max Ocio),Getxo cock.Akt.: Sandra Bullock,Quinton<br />

Akt.: Brendan Fraser,Matt Prokop, txa), Usurbil (Urbil), Tutera (Ocine). (Golem Baiona,Carlos III).<br />

(Lauren),Leioa (Artea),Donostia (Prin- Aaron,Kathy Bates,Kim Dickens.<br />

Skyler Samuels,Brooke Shields,Dick<br />

cipe),Iruñea (Golem Baiona,Carlos III). 130 min. Michael Oher afroamerikar<br />

Van Dyke.92 min. Fraserri etxebizitza<br />

batzuk saltzeko lana jarri diote,non eta<br />

Oregongo inguru basati eta huts bate-<br />

La boda de mi familia<br />

+7.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Rick Famuyiwa.<br />

La vida privada de Pippa Lee<br />

+12.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Rebecca Miller.<br />

Marmaduke<br />

gazte bat da,eta babesa eta laguntza<br />

jasoko du familia zuri batean.Futbol<br />

amerikarrean arrakasta lortzeko ahal<br />

an.Izaki batzuei aurre egin beharko die Akt.: Forest Whitaker,America Ferre- Akt.: Robin Wright Penn,Keanu Ree- D.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Tom Dey .Akt.: Lee dena egingo du gazteak. Gasteiz (A.<br />

bidean.Haurrentzako komedia. Gasteiz ra,Carlos Mencia,Regina,King,Lance ves,Julianne Moore,Winona Ryder, Pace,Judy Greer,William H.Macy. Boulevard,Guridi),Bilbo (G.Alhondiga,<br />

(A.Boulevard,Guridi,Yelmo Gorbeia), Gross.90 min.Bikote bat ezkontzear Monica Bellucci,Maria Bello,Alan Ar- 87 min. Marmaduke txakurra Winslow Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio,Yel-<br />

Bilbo (Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio, dago.Ezkontzaren aurreko asteak nekin,Blake Lively.93 min.Pippa Lee be- familiarekin bizi da.Kaleko txakurren mo),Getxo (Lauren),Leioa (Artea), Do-<br />

Yelmo),Getxo (Lauren),Leioa (Artea), kagarriak izango dira,eta,aldi berean, ra baino 30 urte zaharragoa den editore eta txakur aberatsen arteko borrokaren nostia (Antiguo Berri,Bretxa),Errenteria<br />

Donostia (Bretxa),Irun (Txingudi),Usur- barregarriak.Izan ere,euren gurasoak batekin ezkonduta dago.Bizitza zorion- erdian dago.Gainera,bere ametsetako (Niessen),Irun (Txingudi),Usurbil (Urbil<br />

(Urbil),Iruñea (G.La Morea),Tutera aspaldiko haserreak konpontzeko lanetsua darama.Baina proba garrantzitsu txakurra konkistatzen saiatuko da. bil),Iruñea (G.La Morea),Tutera (Oci-<br />

(Ocine),Uharte (Itaroa),Viana (Las Caan ari dira eta egoera berezi samarrak bati egin beharko dio aurre. Gasteiz Gasteiz (Abaco Boulevard,Guridi,Yelmo ne),Uharte (Itaroa).<br />

ñas).<br />

biziko dituzte.Komedia. Portugalete (Guridi,Yelmo Gorbeia), Bilbo (Zubiar- Gorbeia),Bilbo (Zubiarte),Barakaldo<br />

(Max Ocio,Yelmo),Getxo (Lauren),<br />

Leioa (Artea),Portugalete (Ballonti),<br />

Villa Amalia<br />

Santurtzi (Serantes),Donostia (Antiguo +12.Frantzia,2008.Zuz.: Benoit Jac-<br />

Berri,Bretxa),Errenteria (Niessen),Irun quot.Akt.: Isabelle Huppert,Jean-<br />

(Cinebox,Txingudi),Usurbil (Urbil),Iru- Hughes Anglade,Xavier Beauvois.<br />

ñea (Golem La Morea,Carlos III),Tutera 94 min.Gau batean,Annek beste ema-<br />

(Ocine),Uharte (Itaroa).<br />

kume batekin ikusiko du Thomas mutillaguna.Orduan,Thomas<br />

uztea erabaki-<br />

Mujeres de El Cairo<br />

ko du.Handik aurrera soilik musikak lasaituko<br />

du Ann.Gasteiz (Florida),Bilbo<br />

D. Egipto, 2009. Zuz.: Yusri Nasralla. (Multi),Donostia (Principe),Iruñea (Go-<br />

Akt.: Mona Zaki, Mahmud Hemida, lem Yamaguchi).


1 Aretoak<br />

Araba<br />

GASTEIZ<br />

DABACO BOULEVARD<br />

Boulevard merkataritza gunea (902-22 16 22). Ikuslearen eguna: osteguna.<br />

La última canción 16:30<br />

Robin Hood 18:45 22:0000:40<br />

Eclipse 16:00 17:00 18:30 19:45 21:30<br />

22:20 00:30<br />

Sexo en Nueva York 2 16:15 19:15<br />

Un ciudadano ejemplar 22:20 00:35<br />

Principe de Persia 15:45 18:00 20:20 22:35 01:00<br />

La venganza de Ira Vamp 17:00<br />

The blind side 19:30 22:10 00:45<br />

Shrek 4 16:00 16:30 18:00 18:30 20:00<br />

20:30 22:00 22:30 00:30<br />

Marmaduke 16:20 18:20 20:20 22:20<br />

En pata de guerra 16:25 18:25 20:20 22:20<br />

Que se mueran los feos 16:05 18:10<br />

El retrato de Dorian Gray 20:25 22:40 01:00<br />

Legión 16:10 18:20 20:30 22:30 00:45<br />

DFLORIDA<br />

San Prudentzio, 22 (94-523 19 40). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />

Shrek 4 17:30 20:00 22:30<br />

Gainsbourg 17:30 20:00 22:30<br />

Entre nosotros 17:30 20:00 22:30<br />

Madres e hijas 17:30 20:00 22:30<br />

Un regalo para ella 18:00 20:15 22:30<br />

Villa Amalia 18:00 20:15 22:30<br />

Eclipse 18:00 20:15 22:30<br />

Eclipse 16:30 17:15 19:15 20:15 22:00<br />

23:00 00:30<br />

Intrusos en Manases 16:00 18:00 20:00 22:00 00:30<br />

Un ciudadano ejemplar 16:45 19:15 22:00 00:30<br />

DYELMO MEGAPARK<br />

Erribera etorbidea z/g. (94-418 16 72). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

Sherk 4 3D 16:30 17:30 18:30 19:30 20:30<br />

21:30 22:30 23:45 00:30<br />

Sherk 4 17:00 19:00 21:00 23:00 01:00<br />

Eclipse 15:40 16:30 17:15 18:15 19:00<br />

19:45 20:45 21:30 22:15 23:15<br />

00:00 00:45<br />

Legion 22:35 00:35<br />

Principe de Persia 15:35 17:45 20:00<br />

Sexo en Nueva York 2 21:15 00:10<br />

The blind side 16:35<br />

Marmaduke 16:30 18:20 20:20<br />

En pata de guerra 15:30 17:20 19:15<br />

Robin Hood 19:00 21:45 00:25<br />

Tenías que ser tú 22:10 00:15<br />

El retrato de Dorian Gray 15:30 17:50 20:10<br />

Kick Ass<br />

BASAURI<br />

DIBAIGANE<br />

22:2000:40<br />

Marmaduke 17:30<br />

DBERMEO. Nestor Basterretxea.<br />

Ez dago emanaldirik.<br />

Madres & hijas, Rodrigo Garcia zuzendariaren filma. <strong>BERRIA</strong><br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 29<br />

‹ Agenda<br />

DGURIDI<br />

San Prudentzio, 6 (94-523 19 40).Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />

Shrek 4 3D 16:30 18:30 20:30 22:30<br />

Marmaduke 17:00<br />

La vida empieza hoy 19:45 22:30<br />

En pata de guerra 17:00<br />

La vida privada de Pippa Lee 19:45 22:30<br />

DDERIO.Gurea. Ez dago emanaldirik.<br />

DDURANGO. Zugaza.<br />

Shrek 4 3D 17:00 19:45 22:30<br />

DELORRIO. Arriola. Ez dago emanaldirik.<br />

DERMUA. Lobiano. Ez dago emanaldirik.<br />

DGALDAKAO. Torrezabal. Ez dago emanaldirik.<br />

Sexo en Nueva York 2 22:15<br />

El retrato de Dorian Gray 16:00 18:15 20:30 22:45<br />

Principe de Persia 16:00 18:15 20:30 22:45<br />

El secreto de la última luna 16:00<br />

Tenías que ser tú 18:00 20:15 22:15<br />

DPRINCIPE<br />

San Joan ,10 (943-42 12 47). Ikuslearen eguna:asteazkena.<br />

Yo soy el amor 17:00 19:30 22:00<br />

Shrek 4 3D 16:45 18:45 20:45 22:45<br />

DZUMAIA. Aita Mari. Ez dago emanaldirik.<br />

DZUMARRAGA. Zelai Arizti. Ez dago emanaldirik.<br />

Lapurdi<br />

BAIONA<br />

La vida empieza hoy<br />

La vida privada de Pippa Lee<br />

Entre nosotros<br />

DGOLEM YAMAGUCHI<br />

(948-22 23 33) Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />

Ez dago emanaldirik.YAMAGUCH<br />

DGOLEM LA MOREA<br />

(948-22 23 33) Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

17:30 20:10<br />

17:15 22:30<br />

20:00 22:30<br />

The blind side<br />

Principe de Persia<br />

80 egunean<br />

17:00 19:45 22:30<br />

17:30<br />

20:00 22:30<br />

DGERNIKA. Lizeo Antzokia.<br />

El retrato de Dorian Gray 19:00 22:00<br />

Villa Amelia<br />

80 egunean<br />

Gainsbourg<br />

17:30 20:00 22:30<br />

17:15 19:30 22:15<br />

16:45 19:30 22:00<br />

DL’ATALANTE<br />

(0559-55 73 63)<br />

Sherk 4 3D<br />

Sherk 4<br />

17:30 18:30 19:30 20.30<br />

21:30 22:30<br />

18:00 20:00 22:30<br />

Nothing personal<br />

Eclipse<br />

17:30 20:00 22:30<br />

17:30 20:00 22:30<br />

GETXO<br />

La vida empieza hoy<br />

Madres e hijas<br />

17:30 20:00 22:00<br />

17:15 19:45 22:30<br />

Tournée<br />

Les petits ruisseaux (JBA)<br />

15:30 17:45 21:30<br />

19:45<br />

Eclipse 17:15 18:30 20:00 21:30<br />

22:45<br />

DYELMO GORBEIA 3D<br />

Gorbeia merkataritza gunea (94-546 04 23). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

DLAUREN GETXO<br />

Arriluze, z/g (94-431 03 10). Ikuslearen eguna: asteazkena<br />

La chica del tren (JBA)<br />

La vida privada de Pippa Lee<br />

Un regalo para ella<br />

17:15 19:45 22:15<br />

17:00 19:00 21:00 23:00<br />

17:00 19:00 21:00 23:00<br />

DL’AUTRE CINEMA<br />

(0559-55 52 98)<br />

En pata de guerra<br />

Tenías que ser tú<br />

The blind side<br />

17:30<br />

17:30 20:30 22:30<br />

17:15 20:00 22:30<br />

Sherk 4 3D<br />

Sherk 4<br />

16:00 17:00 18:00 19:00 20:00<br />

21:00 22:00 23:0000:00 00:45<br />

16:30 18:30 20:30 22:30 00:30<br />

Madres e hijas<br />

Principe de Persia<br />

El retrato de Dorian Gray<br />

16:30 19:30 22:1000:40<br />

16:30 19:30 22:0000:40<br />

18:00 20:15 22:30 00:50<br />

DTRUEBA<br />

S. Esnaola, 2 (943-27 13 91).Ikuslearen eguna: asteartea.<br />

Petits meurtres a l’anglaise<br />

La disparition d’Alice Creed<br />

Dog pound (JBA)<br />

15:45 21:30<br />

17:45<br />

19:45<br />

Marmaduke<br />

Sexo en Nueva York 2<br />

Legión<br />

17:30 20:00<br />

19:45 22:30<br />

22:45<br />

Eclipse 16:30 17:30 19:00 20:00 21:30 En pata de guerra 16:00<br />

Nothing personal (JBA) 17:00 19:00 21:00 22:45 Policier, adjectif 19:00<br />

Principe de Persia 17:30 20:00 22:30<br />

22:3000:00 00:50<br />

Robin Hood 16:20 19:15 22:10<br />

Mujeres de El Cairo (JBA) 17:00 19:30 22:00<br />

Puzzle 21:15<br />

Robin Hood 17:00 19:45 22:30<br />

Principe de Persia<br />

Madres e hijas<br />

Que se mueran los feos<br />

Robin Hood<br />

La venganza de Ira Vamp<br />

15:45 18:00 20:15 22:30 00:45<br />

17:10 19:40 22:1000:40<br />

18:10 20:20 22:30<br />

15:30 18:30 21:30 00:30<br />

16:10 00:40<br />

Sexo en Nueva York 2<br />

Marmaduke<br />

Crónica de un engaño<br />

Two lovers<br />

Eclipse<br />

16:10 19:10 22:10<br />

16:20 18:20 20:20 22:20 00:30<br />

16:10 18:10<br />

20:20 22:30 00:50<br />

16:15 19:00 22:00 00:45<br />

DANDOAIN. Bastero.<br />

Ez dago emanaldirik.<br />

DARRASATE. Amaia antzokia. Ez dago emanaldirik.<br />

Adieu falkenberg<br />

Princes et princeses<br />

DCGR CENTRE<br />

(0559-59 90 90)<br />

17:15<br />

16:00<br />

Que se mueran los feos<br />

DSAIDE CARLOS III<br />

(948-24 54 00) Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

Shrek 4 3D<br />

17:30 20:00 22:45<br />

17:15 19:45 22:30<br />

Cómo entrenar a tu dragón<br />

Legión<br />

16:35<br />

18:35 20:35 22:35 00:35<br />

Shrek 4<br />

The blind side<br />

16:30 18:30 20:30 22:3000:40<br />

16:30 19:30 22:1500:40<br />

DAZKOITIA. Baztartxo. Ez dago emanaldirik.<br />

Twilight 3 11:15 14:00 15:00 16:30 18:00 19:45<br />

21:00 22:15<br />

Gainsbourg<br />

Eclipse<br />

17:15 19:45 22:30<br />

17:30 20:00 22:30<br />

Marmaduke<br />

Kick Ass<br />

Sexo en Nueva York 2<br />

El retrato de Dorian Gray<br />

Two lovers<br />

Un ciudadano ejemplar<br />

16:20 18:20 20:20<br />

22:20 00:35<br />

17:30<br />

20:15 22:25 00:35<br />

16:15 18:15<br />

20:15 22:15 00:15<br />

LEIOA<br />

DCINESA ARTEA<br />

Artea merkataritza gunea (902-333 231). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />

Marmaduke 16:15 18:15 20:15<br />

DBEASAIN.Usurbe.<br />

El retrato de Dorian Gray 19:30 22:15<br />

DBERGARA. Zabalotegi.<br />

Ez dago emanaldirik.<br />

Sherk 4 3D<br />

Kiss & Kill<br />

Top Cops<br />

L’agence tous risques<br />

Fatal<br />

11:15 14:00 15:00 16:00 17:00 18:00<br />

19:00 20:00 21:00 22:15<br />

11:15 18:00 20:00 22:15<br />

11:15 13:45<br />

16:30 19:45 22:15<br />

11:15 14:00 16:00 18:00 20:00 22:15<br />

Madres e hijas<br />

La vida empienza hoy<br />

Marmaduke<br />

DSAIDE OLITE<br />

(948-24 54 00) Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

17:30 20:00 22:30<br />

20:00 22:30<br />

17:30<br />

En pata de guerra 16:25 18:25<br />

La vida privada de Pippa Lee 20:25 22:25 00:25<br />

DAMURRIO. Amurrio Antzokia. Ez dago emanaldirik.<br />

Bizkaia<br />

BILBO<br />

DCAPITOL<br />

Villarias , 10 (94-431 03 10). Ikuslearen eguna: astelehena<br />

Gainbourg 17:00 19:45 22:30<br />

Madres e hijas 17:00 19:45 22:30<br />

Shrek 4 17:15 20:00 22:30<br />

Eclipse 17:00 19:45 22:30<br />

DGOLEM ALHONDIGA<br />

(94-6070767)<br />

Eclipse 17:15 20:00 22:30<br />

La vida empieza hoy 17:15 20:00 22:30<br />

Mujeres de El Cairo (JBA) 17:00 19:45 22:30<br />

Shrek 4 3D 16:00 18:00 20:00 22:0000:00<br />

En pata de guerra 16:00<br />

The blide side 00:45<br />

Sexo en Nueva York 00:30<br />

La vida secreta de Pippa Lee 20:10 22:30 01:00<br />

Principe de Persia 18:00<br />

Madres e hijas 19:00 22:15<br />

Shrek 4 17:00 19:00 21:00 23:00 01:00<br />

El secreto de la última luna 16:15<br />

El retrato de Dorian Grey 22:15<br />

Robin Hood 22:0000:40<br />

Eclipse 16:00 16:30 17:00 18:30 19:15<br />

19:50 21:15 22:00 22:3000:00<br />

00:40 01:00<br />

DKULTUR LEIOA<br />

Ez dago emanaldirik.<br />

DLEKEITIO. Ikusgarri. Ez dago emanaldirik.<br />

DMUNGIA. Olalde aretoa. Ez dago emanaldirik.<br />

DMUSKIZ. Meatzari aretoa. Ez dago emanaldirik.<br />

EIBAR<br />

DCOLISEO<br />

Ez dago emanaldirik.<br />

ERRENTERIA<br />

DNIESSEN ZINEMAK<br />

(943-34 52 91)<br />

Shrek 3D<br />

Eclipse<br />

Eclipse<br />

The blind side<br />

Marmaduke<br />

Sexo en Nueva York 2<br />

El principe de Persia<br />

DHERNANI. Biteri aretoa.<br />

Ez dago emanaldirik.<br />

IRUN<br />

DCINEBOX MENDIBIL<br />

17:30 19:45 22:30 00:45<br />

17:45 20:00 22:45 01:00<br />

17:15 20:00 22:40 01:00<br />

17:00 19:45 22:30 01:00<br />

17:15 19:35 22:30 00:45<br />

22:30<br />

17:00 19:45<br />

Les meilleurs amis du monde 11:15 13:15<br />

La tete en friche 13:15<br />

Prince of Persia 14:00 16:30<br />

Street dance 3D 11:15<br />

ANGELU<br />

DMONCINE<br />

Twilight 3 14:00 15:00 16:30 18:00 19:30 21:00<br />

22:00<br />

Kun Fu Nanny 14:00 16:00 18:00 20:00<br />

Shrek 4 3D 14:00 16:00 18:00 20:00 22:00<br />

Shrek 4 2D 14:00 16:00<br />

Fatal 14:00 16:00 20:00 22:00<br />

Milleinum 2 16:30 19:30 22:00<br />

Kiss & Kill 18:00 20:00 22:00<br />

L’agence tous risque 22:00<br />

Bebes 14:00 18:00<br />

DONIBANE LOHIZUNE<br />

DLE SELECT<br />

Shrek 4 3D 14:30 19:30<br />

Twilight 3 16:45 22:00<br />

Ez dago emanaldirik.<br />

LIZARRA<br />

DGOLEM LOS LLANOS<br />

Shrek 4<br />

Eclipse<br />

Legión<br />

TUTERA<br />

DOCINE<br />

Retrato de Dorian Grey<br />

Shrek 4<br />

Eclipse<br />

Principe de Persia<br />

Sexo en Nueva York 2<br />

En pata de guerra<br />

Crónica de un engaño<br />

The blind side<br />

Marmaduke<br />

Que se mueran los feos<br />

Shrek 4 3D<br />

17:30 19:30<br />

17:30 20:30<br />

17:30 20:30<br />

16:00 18:10 20:20 22:30 00:30<br />

16:15 18:15 20:15 22:15 00:30<br />

16:00 17:30 19:00 20:30 22:00<br />

00:30<br />

16:00 18:10 20:20<br />

22:30<br />

16:15<br />

18:15 20:15 22:15 00:30<br />

17:00 19:30 22:15 00:30<br />

16:00 18:00 20:00<br />

22:00 00:30<br />

16:30 18:30 20:30 22:30 00:30<br />

La última estación 17:15 20:00 22:30<br />

Sexo en Nueva York 2 17:00 22:30<br />

The blind side 19:45<br />

Madres e hijas 17:15 20:00 22:15<br />

Shrek 4 16:30 18:30 20:30 22:30<br />

Vals con Bashir 17:30<br />

Fish Tank 20:00<br />

Un hombre soltero 22:30<br />

DMULTICINES<br />

Eskutza kalea, 13 (94-431 03 10). Ikuslearen eguna:astelehena<br />

Ne change rien 17:30 20:00 22:15<br />

La vida empieza hoy 17:30<br />

Entre nosotros 17:30 20:00 22:15<br />

Villa Amalia 17:30 20:00 22:15<br />

80 egunean 19:45 22:15<br />

Un regalo para ella 17:30 19:45 22:15<br />

Nothing personal 17:30 20:00 22:15<br />

La última cima 17:30 19:45 22:15<br />

DZUBIARTE<br />

Leizaola Lehendakariaren kalea, 2.<br />

Shrek 4 16:00 18:00 20:00 22:00 00:30<br />

La vida privada de Pippa Lee 19:00 22:00 00.30<br />

The blide side 22:00 00:30<br />

En pata de guerra 16:15<br />

Eclipse 16:15 17:00 19:00 20:00 22:00<br />

23:00 00:30<br />

Shrek 4 3D 16:30 19:30 22:00 00:30<br />

Principe de Persia 16:15<br />

Marmaduke 16:00 18:00 20:00<br />

El retrato de Dorian Gray 16:15 19:00 22:00 00:30<br />

BARAKALDO<br />

DCOLISEO MAX OCIO<br />

Kareaga, z/g (94-431 03 10). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

El secreto de la última luna 16:30<br />

Sexo en Nueva York 2 22:00<br />

Marmaduke 16:00 18:00 20:00<br />

El retrato de Dorian Gray 19:15 22:00 00:30<br />

La vida privada de Pippa Lee 19:15 22:00 00:30<br />

Robin Hood 16:15 19:00 22:00<br />

The blind side 16:30 19:15 22:00 00:30<br />

Madres e hijas 16:30 19:15 22:00 00:30<br />

Dos hermanos 16:15 19:15 22:00 00:30<br />

Sherk 4 17:00 19:00 21:00 23:00<br />

Principe de Persia 16:15 19:00 22:00 00:30<br />

Que se mueran los feos 16:45 19:15 22:00 00:30<br />

En pata de guerra 16:45<br />

PORTUGALETE<br />

DBALLONTI<br />

Principe de Persia 17:00 19:45 22:15 00:45<br />

Shrek 4 3D 16:00 18:00 20:00 22:00 00:30<br />

Marmaduke 16:10 18:10 20:10<br />

Sexo en Nueva York 2 22:05 00:45<br />

Eclipse 17:00 19:30 22:15 00:45<br />

Shrek 4 16:30 18:25 20:20 22:20 00:45<br />

La boda de mi familia 16:15 18:20 20:25 22:30 00:45<br />

SANTURTZI<br />

DSERANTES<br />

(94-483 92 44) Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />

Shrek 4 3D 17:30 20:00<br />

Eclipse 22:30<br />

Sexo en Nueva York 19:30 22:15<br />

DZALLA. Antzokia.<br />

Eclipse 19:30 22:30<br />

DZORNOTZA. Zornotza aretoa. Ez dago emanaldirik.<br />

Gipuzkoa<br />

DONOSTIA<br />

DANTIGUO BERRI<br />

(943-00 12 00) Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

Eclipse 16:45 17:15 19:15 19:45 22:00<br />

22:30<br />

Shrek 4 3D 16:45 18:45 20:45 22:45<br />

Marmaduke 16:45 18:30<br />

Two lovers 20:30 22:45<br />

Robin Hood 16:45 19:30 22:15<br />

Shrek 4 17:15 19:15 21:15 23:00<br />

Vincere 17:00 19:45 22:15<br />

The blide side 17:00 20:00 22:30<br />

DOCINE LA BRETXA<br />

Arraindegi eraikina (943-42 13 71).<br />

Shrek 4 16:30 18:30 20:30 22:30<br />

En pata de guerra 16:10 18:00<br />

The blind side 20:00 22:30<br />

Eclipse 16:15 17:00 19:00 19:45 22:00<br />

22:30<br />

Shrek 4 16:00 18:00 20:00 22:00<br />

Mendibil merkataritza gunea. Ikuslearen eguna: osteguna. (943-63 02 23)<br />

Eclipse 15:45 18:05 20:30 22:50 01:05<br />

Sexo en Nueva York 19:00 22:00 00:45<br />

Campamento Flipy 17:00<br />

Robin Hood 22:00<br />

Marmaduke 16:00 18:15 20:10<br />

Principe de persia 15:45 19:15 20:30 22:45<br />

La boda de mi familia 16:00 18:15 20:25 22:30 00:45<br />

Shrek 4 16:00 18:00 20:00 22:0000:00<br />

DTXINGUDI<br />

(943-63 54 41). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

Shrek 4 3D 16:30 18:30 20:30 22:45 00:45<br />

Marmaduke 16:30 18:30 20:30<br />

Principe de Persia 22:45 00:55<br />

La estación del olvido 16:00 18:00 20:00 22:00 00:30<br />

Shrek 4 3D 16:00 18:00 20:00 22:15 00:30<br />

En pata de guerra 16:15 18:15<br />

El retrato de Dorian Gray 20:15 22:30 00:45<br />

The blind side 17:00 19:30 22:15 00:45<br />

Eclipse 17:15 19:45 22:30 00:50<br />

DLAZKAO. Areria aretoa. Ez dago emanaldirik.<br />

DOÑATI.Herri zinema.<br />

Ez dago emanaldirik.<br />

DORDIZIA.Herri Antzokia.<br />

Ez dago emanaldirik.<br />

DTOLOSA. Leidor.<br />

Kick Ass 19:30 22:30<br />

USURBIL<br />

DCINEBOX URBIL<br />

Urbil merkataritza gunea (902- 22 16 22).<br />

Robin Hood 22:30<br />

La última canción 16:00 18:15<br />

El retrato de Dorian Gray 20:30 22:45 01:00<br />

Sexo en Nueva York 2 16:30 19:30<br />

Shrek 4 3D 16:00 18:00 20:00 22:00 00:45<br />

Principe de Persia 15:45 18:05 20:25 22:45 01:00<br />

La venganza de Ira Vamp 22:30 00:45<br />

The blind side 16:30 19:00 22:30 01:00<br />

Marmaduke 16:30 18:30 20:30 22:30<br />

Eclipse 15:40 18:00 20:25 22:45 01:05<br />

En pata de guerra 16:30 18:30 20:30<br />

DZARAUTZ. Modelo.<br />

Tournée 19:30<br />

Les petits ruisseaux 14:30<br />

Petits meurtres à l’Anglaise (JBA) 19:30<br />

Voyage sous les mers 3D 17:00<br />

Millenium 2 16:45<br />

La tête en friche 14:30 19:30<br />

Splice 22:00<br />

Bébés 14:30<br />

L’agence tous risques 22:00<br />

Les femmes de mes amis (JBA) 16:45<br />

DREX<br />

Prince of Persia 22:00<br />

Shuter island 21:00<br />

DHAZPARNE. Haritz Barne.<br />

Le choc de titans 21:00<br />

DHENDAIA.Varietes. Ez dago emanaldirik.<br />

DKANBO.Aiglon. Laban et Labolina 17:30<br />

Les meilleurs amis du monde 21:00<br />

MIARRITZE<br />

DROYAL<br />

Copacabana 14:00 19:30<br />

Dirty diaries (JBA) 22:00<br />

Le dispariton d’Alice Creed (JBA) 19:15<br />

Les invités de mon pére 20:00<br />

Les petits ruisseaux 17:30<br />

Oú vas-tu moshé? 15:50<br />

Solutions locales ... 17:45<br />

Soul Kitchen (JBA) 15:45<br />

The world is big (JBA) 21:15<br />

Tournée 16:00 21:30<br />

When you’re strange (JBA) 14:00<br />

L’illusionniste 18:00<br />

Mon voisin Totoro 14:00<br />

Nafarroa<br />

IRUÑEA<br />

DGOLEM BAIONA<br />

(948-22 23 33) Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />

Un regalo para ella 17:30 20:10 22:30<br />

Shrek 4 3D 17:15 20:00 22:30<br />

Eclipse 17:15 20:00 22:30<br />

UHARTE<br />

DCINES ITAROA<br />

(902-46 32 69) Ikuslearen eguna: osteguna.<br />

Shrek 4 3D 16:00 16:30 18:00 18:30 20:00<br />

20:30 22:00 22:30 00:30<br />

Shrek 4 16:15 18:15 20:15 22:15 00:45<br />

Eclipse 16:30 17:00 19:00 19:30 22:00<br />

22:30 00:45<br />

En pata de guerra 16:15<br />

The blind side 19:30 22:15 00:45<br />

Marmaduke 16:10 18:10 20:10<br />

El retrato de Dorian Gray 16:05 18:15 20:20 22:30 01:00<br />

Sexo en Nueva York 2 22:10 00:45<br />

Principe de Persia 16:00 18:10 20:15 22:20 00:30<br />

Robin Hood 16:00 19:00 22:15 01:00<br />

Un ciudadano ejemplar 16:05 18:20 20:20 22:30 00:45<br />

Que se mueran los feos 16:05 18:20 20:20 22:30 01:00<br />

VIANA<br />

DLAS CAÑAS<br />

Shrek 4 3D 16:00 18:05 20:15 22:30 00:45<br />

Shrek 4 16:15 18:15 20:30 22:45 01:00<br />

Eclipse 15:50 18:05 20:25 22:45 01:00<br />

La boda de mi familia 16:00 18:10 20:30 22:45 01:00<br />

Sexo en Nueva York 2 16:15 19:15 22:15 01:00<br />

Que se mueran los feos 20:25 22:45 01:00<br />

Marmaduke 16:00 18:00 20:15 22:30 00:45<br />

Principe de Persia 15:50 18:00 20:25 22:45 01:00<br />

El retrato de Dorian Gray 16:00 18:15 20:30 22:45 01:00<br />

En pata de guerra 16:15 18:15<br />

Nafarroa Beherea<br />

DONIBANE GARAZI. Le Vauban.<br />

Principe of Persia 15:00 18:00<br />

Les femmes du Caire (JBA) 21:15<br />

DONAPALEU. St. Louis.<br />

Shrek 4 18:00 21:00<br />

Zuberoa<br />

MAULE. Baitha.<br />

Tout ce qui brille 17:00 21:00<br />

Sherk 4 3D 16:00 18:00 20:00 22:00 00:30 Marmaduke 16:15 18:15 20:15<br />

Shrek 4 17:00 19:30 22:30<br />

Madres e hijas 17:30 20:10 22:30<br />

L’agence tous risques 17:00 21:00


30 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Agenda ›<br />

▼<br />

Gaur<br />

Goiko hodeiak<br />

nagusi<br />

pZerua. Orduek aitzina egin<br />

ahala, ostarteak egingo<br />

dira, eta, ondorioz, eguzkia<br />

eta goiko hodeiak izango<br />

dira. Arratsalderako hodei<br />

gehiago izango dira, eta barnealdean<br />

giro sargoria izango<br />

da. Ilunabar alderako<br />

ekaitzak joko du mendialdean.<br />

▼<br />

▼<br />

Zeusen ama<br />

Batak eta<br />

besteak<br />

▼<br />

b Eguraldia<br />

Pl., zuhaixka<br />

mota<br />

Pisu-pieza<br />

berezia<br />

▼<br />

Gizon<br />

izen judua<br />

p<br />

▼<br />

▼<br />

▼<br />

▼<br />

▼<br />

Ontzat har<br />

Jarioarazi<br />

▼ ▼<br />

▼<br />

▼<br />

Ekartzen duk<br />

Ira, iratze<br />

▼<br />

▼<br />

▼<br />

Sega langile<br />

Ez eme<br />

(Zah.) Zakur<br />

Gatz<br />

Nafarroako<br />

asko du<br />

Egokierak<br />

Ibar<br />

herria<br />

▼<br />

Juntagailua<br />

Anaiartea<br />

p<br />

▼ ▼<br />

▼ Metalezko<br />

lokarri<br />

Erbioaren<br />

ikurra<br />

▼ ▼<br />

Egun<br />

Musika nota<br />

▼<br />

Nauka<br />

p<br />

Berilioaren<br />

ikurra<br />

Rubidioare<br />

n ikurra<br />

▼<br />

▼<br />

Kontsonantea<br />

Joan zaitez<br />

Noka, lieke<br />

▼<br />

Bizirik iraun<br />

Musika nota<br />

▼<br />

▼<br />

▼<br />

Kontsonantea<br />

Bokal<br />

bikoitza<br />

▼<br />

▼<br />

p<br />

Bakio 28/17<br />

p<br />

Bilbo 27/17<br />

p<br />

Balmaseda 28/16<br />

t°<br />

p<br />

Amurrio 30/16<br />

p<br />

Eibar 28/16<br />

p<br />

Arrasate 29/15<br />

p p<br />

Gasteiz 28/14<br />

Agurain 29/15<br />

p<br />

Guardia 31/15<br />

p<br />

Donostia 28/18<br />

p<br />

Leitza 28/15<br />

pHaizea. Haizea aldakor ibiliko<br />

da.<br />

pTenperatura. Gora. Beroenak,<br />

ipar partean eta mendialdean,<br />

24 eta 28 gradu artekoak.<br />

Barnealdean, berriz,<br />

25 eta 37 gradu artekoak.<br />

▼<br />

Joaki da<br />

Gipuzkoako<br />

herria<br />

▼<br />

Joera<br />

Astelehena, 12 Asteartea, 13 Asteazkena, 14<br />

p<br />

Baiona 25/18<br />

p<br />

Iruñea 32/17<br />

p<br />

Tafalla 33/17<br />

p<br />

Tutera 35/20<br />

Barazki<br />

mota<br />

t° t° t°<br />

p<br />

Maule 30/17<br />

p<br />

Donibane Garazi 30/17<br />

p<br />

Abaurregaina 29/15<br />

▼<br />

▼<br />

▼<br />

▼<br />

▼<br />

Bokala<br />

Bihar<br />

t°<br />

Aldaketa beltzera<br />

pZerua. Aroak beltzera egingo<br />

du nabarmen. Orduek aitzina<br />

egin ahala, leku askotan zeru<br />

hodeitsua izango da. Iberiar penintsulan<br />

dagoen zurrunbiloak<br />

hodeiak ekarriko ditu, bereziki<br />

banealdeko eskualdetara. Ipar<br />

isurialdean eta mendialdean<br />

hodeiak ugarituz joango dira,<br />

eta ilunabar alderako ekaitzak<br />

joko du mendialdean.<br />

pHaizea. Ipar haizea.<br />

pTenperatura. Behera. Beroenak,<br />

ipar isurialdean eta mendialdean,<br />

22 eta 26 gradu artekoak.<br />

Barnealdean, berriz, 23<br />

eta 36 gradu artekoak.<br />

Itsasoa<br />

pItsasoko egoera. Lehenengo<br />

20 milietan haizea aldakor<br />

ibiliko da, 2ko indarrarekin, eta,<br />

ondorioz, itsaskirria eragingo<br />

du.<br />

pOlatuak. Metro bat eta bi arteko<br />

olatuak.<br />

Itsasaldiak ORDUA METROAK<br />

Itsasgora 03:36 3,92<br />

Itsasbehera 09:44 1,24<br />

Itsasgora 15:54 4,06<br />

Itsasbehera 22:09 0,96<br />

Isobara mapa<br />

JON ALBISU<br />

Eguzkia S0RTU GORDE<br />

06:55 21:44<br />

Ilargia EGUNA<br />

Ilgora Uztailaren 18a, igandea<br />

Ilbete Uztailaren 26a, astelehena<br />

Ilbehera Abuztuaren 3a, asteartea<br />

Ilberri Uztailaren 11, igandea<br />

b Hitz jokoak BAGABIGA<br />

G Hitz gezidunak p Zerutik, goian behean G Sudokua<br />

5 9<br />

3 4<br />

2 5 9 4 1<br />

3 2 7<br />

2 3 7 9<br />

8 6 5<br />

9 4 5 8 1<br />

6 4<br />

5 6<br />

G Esaldi ezkutua<br />

«_g_nt_r__k l_ts_<br />

g_ltz_n d_t_n__n,<br />

_rr_sp_t__ g_ltz_n<br />

d_t_ m_nd_k__k».<br />

G Atzoko erantzunak<br />

2 9 4 5 2 8 7 3 6<br />

5 3 2 1 6 7 4 8 9<br />

8 7 6 3 4 9 5 1 2<br />

7 8 5 6 3 2 1 9 4<br />

4 2 9 8 7 1 3 6 5<br />

6 1 3 9 5 4 2 7 8<br />

2 6 7 4 8 3 9 5 1<br />

3 5 1 2 9 6 8 4 7<br />

9 4 8 7 1 5 6 2 3<br />

9x9-ko laukian hutsik<br />

dauden gelaxkak bete<br />

behar dituzu, 1etik 9ra<br />

bitarteko zenbakiak<br />

idatziz, eta kontuan izanik<br />

zenbaki bakar bat ere ez<br />

dela bi aldiz azaltzen<br />

errenkada eta zutabe<br />

berean, ezta dagokion<br />

3x3-ko laukian ere.<br />

Falta diren bokalak<br />

idatzita Georg<br />

Christoph Lichtenberg<br />

zientzialari<br />

alemaniarraren<br />

gogoeta bat azalduko<br />

zaizu.<br />

Esaldi ezkutua: Hezitzaile<br />

modernoaren egitekoa ez da basoak<br />

soiltzea, basamortuak ureztatzea baizik.


Komunikazioa D<br />

‘Moving, Bullyng eta Tabarring’<br />

Ekografiak<br />

Eñaut Gantxegi<br />

tb3 kateak azken aste<br />

hauetan jaialdi erraldoien E emankizunekin jarraitzen<br />

du, azken hilabeteotan Euskal<br />

Herritik igaro diren hainbat talderen<br />

kontzertuen irudiak eskainiz.<br />

Hala, I-Kultur, Azkena Rock,<br />

Olearso eta beste jaialdietan izandako<br />

taldeen irudiak ikusi izan<br />

ditugu. Aipaturiko azken jaialdi<br />

hori (Olearso, alegia) Hondarribian<br />

egiten dute, eta duela urte<br />

batzuk bertan Asian Dub Foundation<br />

(beste hainbaten artean)<br />

ikusteko aukera izan genuen.<br />

Aurtengo jaialdian Senser taldea<br />

agertu zen kartelean, eta haien<br />

kontzertuko irudiak eman zituzten<br />

lehengoan. Haiek kaleratu<br />

zuten diskoetako bat nire mesanotxeko<br />

biblia izan zela ezin ukatu,<br />

eta gaztetan (gazteago, alegia…)<br />

beti imajinatzen nuen neure<br />

burua haien kontzertu batean.<br />

Oihane Egurtza q Euskadi Irratiko esataria<br />

Berriki aipaturiko Olearso bikinguan<br />

izan ziren, baina azkenean,<br />

hainbat arrazoi zirela medio, ezin<br />

izan nintzen bertaratu. Duela<br />

urte batzuetako Eñautek ez lioke<br />

barkatuko gaur egungo «bertsioari»,<br />

hori bai.<br />

Senser nola itzuli, baina? Sentikorra?<br />

Sentikaria (ez dok hamahiru<br />

style)? Auskalo, sentitzeko<br />

asko duten espainiar futboleroek<br />

ederki asko ematen baitute<br />

tabarra. Onartzen dut birtualki,<br />

tet-a-tet egoera batean, espainiarrak<br />

beren koloreez (asasinaturiko<br />

milioika izakiren odolarena<br />

batez ere) harro egotea, baina bi-<br />

zitza errealean (Matrix Lopezenetik<br />

urrun) gauzak ez dira<br />

hala. Adibidez, selekzio gorrihori<br />

horrek —la rojigualda— bestelako<br />

nazio selekzio batzuen<br />

existentzia ukatzen duelako. Adibidez,<br />

Pepe Rubianesen espainiar<br />

batasunari buruzko ikuspegia<br />

dugulako (http://www.youtube.com/watch?v=3QOlIfr2qDY).<br />

Adibidez, beste hainbat adibiderengatik.<br />

Ardor guerrero hori<br />

dela eta, azken egun hauetan selekzio<br />

espainiarrari eskaini dizkiote<br />

hainbat gauza. TVEko 24Hen,<br />

albistegien itxiera gisa, kantaren<br />

bat edo beste jarri izan<br />

Trikitiaren historia hamar ataletan bilduko duen irratsaio bat estreinatuko du gaur, 15:30ean,<br />

Euskadi Irratiak: ‘Trikiliklik’. Euskal Herriko Trikitixa Elkarteak proiektuan parte hartu du.<br />

«Trikitia tresna tradizional bizia da,<br />

estilo berri askotara mol<strong>datu</strong> dena»<br />

Urtzi Urkizu Donostia<br />

Euskadi Irratiko albistegietan<br />

egiten du lan Oihane Egurtzak<br />

(Donostia, 1983). Txikitatik jotzen<br />

du panderoa, eta Euskal Herriko<br />

Trikitixa Elkarteko kidea da.<br />

Panderoa jotzen hasi aurretik bazenuen<br />

musikarako zaletasuna, ezta?<br />

Biolina jotzen nuen txikitan, baina<br />

sakrifizio handia eskatzen<br />

zuen. Haizeak ez dakit nondik jo<br />

ninduen, eta panderoa hartu<br />

nuen. Panderoa oraindik ere jotzen<br />

dut.<br />

Nondik nora sortu duzue Trikiliklik<br />

irratsaioa?<br />

Aspaldi banuen asmoa trikitiaren<br />

historiarekin zerbait egiteko.<br />

Trikitixa elkarteak ez zekien<br />

irratiari gaia proposatu behar<br />

zion edo alderantziz. Ez bat, ez<br />

beste: neronek egin nien proposamena<br />

bi parteei. Eta biek baiezkoa<br />

eman dute. Irratiak emango<br />

du saioa, eta gero Trikitixa elkarteko<br />

webgunean jarriko dute osorik<br />

(www.trikimailua.com).<br />

Udako proiektu bat da, eta ikusi<br />

beharko da jendeari gustatzen<br />

zaion.<br />

Euskal Herriko Trikitixa Elkarteak<br />

parte hartzeak balio gehigarri bat<br />

ematen dio irratsaioari.<br />

Bai. Eta, hori emateaz aparte, baliabideak<br />

erabiltzearen kontua<br />

dago. Saiorako elkarrizketa batzuk<br />

egin ditugu. Baina elkarteak<br />

artxibo handia dauka, hilda dauden<br />

trikitilari batzuen elkarrizke-<br />

tak tartean. Artxibo hori irekita,<br />

askoz aberatsago geldituko da<br />

programa.<br />

Edukiak nolakoak izango dira?<br />

Trikitiaren historia kontatu nahi<br />

dugu. Trikitia heldu zenetik gaur<br />

egungo errealitateraino, atalka<br />

eta kronologikoki egingo dugu<br />

kontaketa. Bi ikur izan dira Euskal<br />

Herrian kontuan hartzekoak:<br />

Maurizia eta Elgeta. Horiei atal<br />

bat eskainiko diegu. Erromeriak<br />

nolakoak ziren ere kontatuko<br />

dugu, bitxikeriekin. Baserritik<br />

kalera trikitia nola jaitsi zen ere<br />

azalduko dugu.<br />

Azken urteetako trikitilari batzuk<br />

atzerrian ibili dira, eta Japoniara ere<br />

iritsi dira.<br />

Alaitz eta Maider bi aldiz izan ziren<br />

Japonian, bai. Horrez gain, azken<br />

urteetako trikitilariak asko<br />

ibili dira batera eta bestera: Argentinan,<br />

Parisen... Tapia eta Leturia<br />

nazioarteko folk jaialdi askotan<br />

ibili dira.<br />

Labur-labur, nola ikusten duzu zuk<br />

trikitiak izan duen bilakaera?<br />

Juan Mari Beltranek esan zidan:<br />

nahiz eta mende pasa eraman bakarrik<br />

gurean, tradizional bizia<br />

da, musika estilo berri askotara<br />

mol<strong>datu</strong> dena eta molda litekeena.<br />

Zu albistegietan aritzen zara. Horrelako<br />

saio bat egitea zer da zuretzat?<br />

Albistegietan jarraituko dut astegunetan.<br />

Baina aldaketa da niretzat,<br />

eta aspalditik nuen gogoa.<br />

Gustuz egingo dut, jendeari gauzak<br />

kontatzea oso gustuko baitut.<br />

Eta albistegietatik zer gustatzen<br />

zaizu gehien eta gutxien?<br />

Irratiaren bat-batekotasunean<br />

adrenalina puntu hori; ideiak ordenatu<br />

eta kontatzea gustatzen<br />

zait. Baina, aldi berean, ez dakit<br />

ez ote gauden itsututa segituan<br />

emititu behar horrekin.<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 31<br />

‹ Agenda<br />

<strong>BERRIA</strong><br />

dute. Horietako bat, independente<br />

eta anti-inperialista korrontean<br />

dagoen Macacoren kanta bat.<br />

Faxista batzuen iragarkirako<br />

bere kanta bat aukeratu izana<br />

gaizki hartu zuen artistak. Ez dakit<br />

zer pentsatuko duen oraingoan<br />

bere abesti batek ustezko inperio<br />

baten ordezkariak omentzeko<br />

erabili izana<br />

Iruñeko Gaztelu enparantzako<br />

pantailaren inguruan ere asko<br />

esan daiteke, baina partiden jarraipenaz<br />

zer edo zer esango badute<br />

ere, ez ordea larrain-dantzari<br />

egin dioten Moving-ari buruz.<br />

Macaco berriro…<br />

Antena3ek<br />

Espainian ere<br />

emango ditu<br />

pilota partidak,<br />

abuztutik<br />

Bainetekin akordioa<br />

lortu du Antena3ek, eta<br />

larunbatetako lehiak<br />

emango ditu LTDko<br />

kateren batean<br />

U.U. Donostia<br />

Azkeneko asteetan larunbat arratsaldeetan<br />

ez dago pilota partidarik<br />

telebistan, eta uztail osoan<br />

hala izango da. Abuztuaren<br />

amaieratik aurrera, ordea, Antena3ek<br />

Frontón saioko partidak<br />

emango ditu arratsaldero. Emanaldia<br />

LTDko kateren batean<br />

egingo dute, deskonexiorik gabe.<br />

Horrenbestez, Hego Euskal Herrian,<br />

Katalunian, Galizian eta<br />

Espainiako estatuko autonomia<br />

erkidego guztietan ikusi ahalko<br />

dira partidak.<br />

Itzalaldi analogikoa heldu zenean,<br />

Tele5k partidak emateari<br />

utzi zion, LTDn deskonexiorik<br />

egiteko modurik ez zutela argudiatuta.<br />

Ondorioz, hainbat astez<br />

ETB Sat eta Canal4 kateetan<br />

eman zituzten. Baina Tele5k Bainet<br />

ekoizpen etxearekin akordioak<br />

eten ostean, Antena3en esku<br />

gelditu dira larunbatetako partiden<br />

eskubideak.<br />

Nitro kateak eman ditzake<br />

Antena3 taldeak ez du argitu bere<br />

LTDko zein katetan emango dituen<br />

pilota partidak. Baina aukeretako<br />

bat Nitro da, gizonezko<br />

ikusleentzat izango duen katea.<br />

Antena3eko nazioarteko katean<br />

ere emango dituzte partidak, eta<br />

horrekin «oso pozik» daude Baineten.


32 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Agenda ›<br />

E Gaurko filmak<br />

Animazio modernoaren<br />

lan funtsezko eta ederra<br />

ilaren 21ean estreinatuko<br />

H dute zinema aretoetan Toy<br />

Story 3, hiru dimentsiotan, eta<br />

Shrek4 lanarekin batera udako<br />

filma izango da ziurrenik. Hori<br />

baliatuta, Cuatrok aurreneko<br />

zati zoragarria emango du gaur<br />

arratsaldean.<br />

Gehien ikusitako AEBetako<br />

filmen zerrendako lehen lekuan<br />

izan zen hilabetez Toy Story,<br />

Toy Story<br />

1111<br />

pCuatro, 16:30. Zuzendaria:<br />

John Lasseter. Marrazki bizidunak.<br />

80 min. AEB, 1996.<br />

egun klasiko bihurtu den animazioa.<br />

Finding Nemo-ren egileek<br />

lan honetan erakutsi zuten<br />

lehen-lehenik informatikaren<br />

bidez zer egiteko gai ziren. Eta<br />

gidoi bikain batetik abiatuta,<br />

animazio modernoaren aro berri<br />

bati eman zioten hasiera.<br />

Andyk 6 urte ditu. Bere jostailuak<br />

beldur dira, urtebetetzeko<br />

opari berri batek haiek ordezkatuko<br />

dituen beldur. Woddy bakeroa<br />

izan da mutikoaren kutuna<br />

orain arte, eta beste jostailuak<br />

lasaitzen saiatuko da. Buzz<br />

Lightyear espazioko heroia<br />

D Telebista<br />

ETB 1<br />

08:00: Kalifornia. Gonbi<strong>datu</strong>a:<br />

Eider San Sebastian.<br />

08:35: Jatearen egiak.<br />

09:10: 2 errepidean.<br />

09:15: Mihiluze haurrak.<br />

10:00: Hego Amerika motoz<br />

Cheren bidetik.<br />

10:50: Chiloe.<br />

11:25: EITB kultura.<br />

11:50: Kresala.<br />

12:30: Sustraia.<br />

13:00: Frantziako Tourra.<br />

7. etapa. Tournus - Station<br />

des Rousses.<br />

14:00: Gaur egun.Ander Arzaken<br />

eskutik.<br />

14:15: Eguraldia.<br />

14:20: Kirolez kirol.<br />

(14:20) Frantziako Tourra.<br />

7. etapa. Tournus - Station<br />

des Rousses.<br />

‘Wazemank 3.0’. 2205<br />

(17:30) Estropadak. San Miguel<br />

Liga. Marina de Cudeyo<br />

Bandera. (19:30) Erremontea:<br />

San Fermin Txapelketa.<br />

20:28: Gaur egun.Ander Arzaken<br />

eskutik.<br />

20:50: Eguraldia.<br />

20:55: Euskal Herria, bide<br />

batez. ‘Lapurdiko itsaslabarra’.<br />

21:20: Mihiluze haurrak.<br />

22:05: Wazemank 3.0.<br />

22:50: Wazemank 2.0.<br />

23:00: Pilota. Elite Maila Binaka<br />

Finala.<br />

00:00: Igor Yebra.<br />

01:15: Gonkale.<br />

03:15: Gag gag.<br />

03:45: Hasiberriak.<br />

04:05: Teknopolis.<br />

ETB 2<br />

07:20: Desde dentro.<br />

07:50: Ultima oportunidad<br />

de salvar a ...<br />

08:40: Sanferminetako entzierroak.<br />

08:55: Supervivientes del<br />

planeta tierra.<br />

09:20: Mucho viaje.<br />

09:4: La ley de la bahia. Telesaila.<br />

11:30: El payaso. Telesaila.<br />

13:30: Especial Navarra directo.<br />

14:00: Rex. Telesaila.<br />

14:58: Teleberri. Iker Arrestiok<br />

aurkezten duen albistegia.<br />

15:55: Eguraldia.<br />

16:00: Zinema. ‘Perdidos en<br />

la nieve’. Zuz.: Charles Martin<br />

Smith. Akt.: Barry Pepper, Jon<br />

Gries. 2003.<br />

‘Navarra directo’. 13:30<br />

18:15: Zinema. ‘Hermanos de<br />

sangre’. Zuz.: Stephane Kappes.<br />

Akt.: Olivier Loustau, Isabelle<br />

Renauld, Yvon Back.<br />

2008.<br />

20:00: Euskadi directo. Adela<br />

Gonzalezen eskutik.<br />

20:58: Teleberri. Albistegia.<br />

21:55: Eguraldia.<br />

22:10: Telefilma. ‘Tierra de<br />

esperanza’. Zuz.: Jean Sagols.<br />

Akt.: Francis Huster, Cristiana<br />

Reali, Marie-Jose Nat. 1995.<br />

00:55: Objetivo Euskadi.<br />

‘Parrillas de verano’.<br />

01:25: Zinema. ‘Gendarme en<br />

balade’. Zuz.: Jean Girault.<br />

Akt.: Louis de Funes, Jean Lefebvre.<br />

1970.<br />

03:05: Locos por el jazz.<br />

azaltzen denean, Woody bigarren<br />

maila batean geldituko da.<br />

Filmak oscarretan hiru izendapen<br />

jaso zituen: gidoirik onenari,<br />

abestirik onenari eta musikarik<br />

onenari. Sariez aparte,<br />

neska-mutiko gehienen onespena<br />

jaso zuen.<br />

pUrtzi Urkizu<br />

Hamaika<br />

09:00: Marrazki bizidunak.<br />

Lazkao Txiki.<br />

10:55: Zinema.<br />

12:20: Asteleheneko Bat eta<br />

bat.<br />

13:10: Bi fashion.<br />

13:25: Eskuokin.<br />

13:35: Jazz Zarautz.<br />

14:35: Kiroleroak.<br />

15:05: Astearteko Bat eta<br />

bat.<br />

15:55: Travelling. Zine estreinaldiak.<br />

16:10: 8. kalea.<br />

16:45: Kulturzulo.<br />

16:55: Ilunpean.<br />

17:35: Ikusmira.<br />

18:05: Klik.<br />

19:05: Asteazkeneko Bat eta<br />

bat.<br />

20:00: Mendialdean bizi.<br />

20:40: Osteguneko Bat eta<br />

bat.<br />

21:30: Esatea libre.<br />

22:50: Gipuzkoa kultura.<br />

23:20: Skapa.<br />

23:35: Travelling.<br />

ETB 3<br />

15:00: Trikitraka trikitron.<br />

15:50: One piece.<br />

16:15: Berebiziko espioiak.<br />

16:35: Super heroien legioa.<br />

17:00: Dragoi ehiztariak.<br />

17:25: Zoroak zoro.<br />

18:35: Valerian eta Laureline.<br />

19:00: Doraemon, katu kosmikoa.<br />

20:10: Avatar-azken aire<br />

maisua.<br />

20:30: Kriptako istorioak.<br />

20:55: Valerian eta Laureline.<br />

21:20: Spirou eta fantasio.<br />

21:40: One piece.<br />

22:30: Namaskar, abentura<br />

baten kronika.<br />

23:00: Flash BBK Live <strong>2010</strong>.<br />

23:05: Jazz Gasteiz <strong>2010</strong>.<br />

23:15: Mikel gogoan zaitugu.<br />

KAM.<br />

00:00: BBK Live <strong>2010</strong>.<br />

La 1<br />

08:30: Los Lunnis. Juega<br />

conmigo, Sesamo. Arthur.<br />

Little Einstein. Nouky y sus<br />

amigos. Duck Dodgers. Codigo<br />

Lyoko. Bob Esponja.<br />

11:50: Zinema. ‘Looney Tunes:<br />

de nuevo en acción’. Zuz.:<br />

Joe Dante. Akt.: Brendan Fraser,<br />

Jenna Elfman. 2003.<br />

13:10: Zinema. ‘Canguro Jack:<br />

trinca y brinca’. Zuz.: David<br />

McNally. Akt.: Jerry O’Connell,<br />

Anthony Anderson, Estella<br />

Warren. 2002.<br />

15:00: Telediario 1. Albistegia.<br />

15:50: Eguraldia.<br />

16:00: Zinema. ‘La niñera y el<br />

Presidente’. Zuz.: Ken Kwapis.<br />

Akt.: Fran Drescher, Timothy<br />

Dalton. 1997.<br />

‘Alex & Emma’ filma. 00:00<br />

17:40: Zinema. ‘Abejas asesinas’.<br />

Zuz.: Jeff Hare. Akt.: Gabrielle<br />

Anwar. 2001.<br />

19:15: Zinema. ‘Sor Citroen’.<br />

Zuz.: Pedro Lazaga. Akt.: Gracita<br />

Morales. 1967.<br />

21:00: Telediario 2.<br />

21:30: Informe semanal. ‘La<br />

nueva Cuba’. ‘Lucha contra<br />

los narcos’. ‘Srebrenica: la última<br />

masacre’. ‘La moral del<br />

convento’.<br />

22:30: Zinema. ‘Juego de<br />

luna’. Zuz.: Monica Laguna.<br />

Akt.: Ana Torrent, Ernesto Alteiro.<br />

2001.<br />

00:00: Zinema. ‘Alex &<br />

Emma’. Zuz.: Rob Reiner. Akt.:<br />

Kate Hudson. 2004.<br />

01:30: TVE es música.<br />

Perdidos en la nieve 1<br />

pETB2, 16:00. Zuz.: Charles Martin<br />

Smith. Akt.: Barry Pepper, Jon Gries,<br />

Annabella Piugattuk. AEB. 2003.<br />

La niñera y el Presidente 1<br />

pLa1, 16:00. Zuz.: Ken Kwapis. Akt.:<br />

Fran Drescher, Timothy Dalton, Ian<br />

McNeice. 105 minutu. AEB. 1997.<br />

Sí quiero, pero no quiero 1<br />

pT5, 16:00. Zuz.: Kelly Makin. Akt.:<br />

Denise Richards, Dean Cain, Karen Cliche.<br />

AEB. 2004.<br />

Drácula, un muerto muy... 11<br />

pLaSexta, 17:00. Zuz.: Mel Brooks.<br />

Akt.: Leslie Nielsen, Mel Brooks, Ami<br />

Yasbech, Anne Bracfort. AEB. 1995.<br />

Abejas asesinas 1<br />

pLa1, 17:40. Zuz.: Jeff Hare. Akt.: Gabrielle<br />

Anwar, Rutger Haner, Craig<br />

Sheffer. AEB. 2001.<br />

Pocahontas II 11<br />

pCuatro, 18:00. Zuz.: Tom Ellery,<br />

Bradley Raymond. Akt.: Irene Bedardm,<br />

Judy Kuhn. AEB. 1998.<br />

La 2<br />

06:00: TVE es música.<br />

07:25: UNED.<br />

07:55: Jovenes solistas.<br />

08:10: Los conciertos de La<br />

2.<br />

09:35: Agrosfera.<br />

10:30: En lengua de signos.<br />

11:00: Parlamento. Diana<br />

Arias Mangak aurkezten<br />

duen saioa.<br />

12:00: El club de pizzicato.<br />

12:45: America total.<br />

13:15: Tendido cero.<br />

14:00: Tenisa. Davis Kopa.<br />

Frantzia- Espainia.<br />

15:30: Salvando las especies<br />

en peligro.<br />

16:25: El secreto de los cachalotes.<br />

17:05: Kalahari, el desafio<br />

anegado.<br />

‘La noche temática’. 23:30<br />

18:00: El lince, el cazador esquivo.<br />

18:50: Masias, la última<br />

frontera.<br />

19:35: Los balleneros del<br />

norte.<br />

20:00: Biodiario.<br />

20:05: Europa en la Edad<br />

Media.<br />

21:00: El bosque protector.<br />

Dokumentala.<br />

21:30: No disparen en concierto.<br />

22:30: Documentos TV.<br />

‘Berlín, 20 años después’.<br />

23:30: La noche temática.<br />

Gaia: ‘Turismo medico’. ‘Cirugía<br />

de sol y playa’. ‘Google<br />

baby’.<br />

01:45: Teledeporte.<br />

Hermanos de sangre 11<br />

pETB2, 18:15. Zuz.: Stephane Kappes.<br />

Akt.: Olivier Loustau, Isabelle Renauld,<br />

Yvon Back. 2008.<br />

Scary Movie 4 1<br />

pAntena3, 22:15. Zuz.: David Zucker.<br />

Akt.: Anna Faris, Bill Pullman, Leslie<br />

Nielsen, Regina Hall. AEB. 2005.<br />

Juego de luna 11<br />

pLa1, 22:30. Zuz.: Monica Laguna.<br />

Akt.: Ana Torrent, Ernesto Alteiro, Jose<br />

Pedro Carrion. Espainia. 2001.<br />

Persecución mortal 11<br />

pAntena3, 23:45. Zuz.: Rowdy Herrington.<br />

Akt.: Bruce Willis, Sarah Jessica<br />

Park, Dennis Farina. AEB. 1993.<br />

Alex & Emma 1<br />

pLa1, 00:00. Zuz.: Rob Reiner. Akt.:<br />

Kate Hudson, Luke Wilson, Sophie<br />

Marceau. AEB. 2004.<br />

Matrix 1111<br />

pCuatro, 00:30. Zuz.: Larry eta Andy<br />

Wachowski. Akt.: Keanu Reeves, Laurence<br />

Fishburne. AEB. 1999.<br />

Antena 3<br />

08:15: Megatrix. Haurrei zuzendutako<br />

saioa. Pelopicopata.<br />

Dinosapiens. Zoey.<br />

H20.<br />

12:00: Impacto total.<br />

13:00: La cara más divertida.<br />

14:00: Los Simpson. ‘Chiromami’.<br />

‘Homer bateador’.<br />

15:00: Noticias. Lourdes Maldonadok<br />

eta Oscar Castellanosek<br />

aurkezten duten albistegia.<br />

16:00: Zinema. ‘Visiones del<br />

pasado’. Zuz.: Fahrad Mann.<br />

Akt.: Emma Caufield, David<br />

Orth. 2006.<br />

17:45: Zinema. ‘Obsesión<br />

maternal’. Zuz.: Isaac Weeb.<br />

Akt.: Elisabeth Shue, Steven<br />

Mackintsoh, Kathleen Chalfant.<br />

2007.<br />

‘Scary Movie 4’ filma. 22:15<br />

19:45: Zinema. ‘Nacida para<br />

triunfar’. Zuz.: Jason Ensler.<br />

Akt.: Cybill Shephard, Dorie<br />

Barton, Joanna Cassidy, Tim<br />

Matheson. 2003.<br />

21:00: Noticias. Albistegia.<br />

22:00: El club del chiste.<br />

Umore saioa.<br />

22:15: Zinema. ‘Scary movie<br />

4’. Zuz.: David Zucker. Akt.:<br />

Anna Faris, Bill Pullman, Leslie<br />

Nielsen, Regina Hall.<br />

2005.<br />

23:45: Zinema. ‘Persecución<br />

mortal’. Zuz.: Rowdy Herrington.<br />

Akt.: Bruce Willis, Sarah<br />

Jessica Parker, Dennis Farina.<br />

1993.<br />

01:30: Impacto total.<br />

02:30: Astro show.


Asteburuko saioa,<br />

Adela Gonzalezen esku<br />

Gaurtik aurrera Euskadi directo<br />

saioa asteburutan ere emango<br />

dute, eta Adela Gonzalezek<br />

aurkeztuko du. Udako festa eta<br />

ekitaldien berri emateaz gain,<br />

kultur agenda ere aurkeztuko<br />

dute. Gaurko saioan, sanferminak<br />

eta Bilboko BBK Live musika<br />

jaialdia izango dituzte hizpide.<br />

‘Euskadi directo’. ETB2. 20:00.<br />

Cuatro<br />

07:10: Sabrina, cosas de brujas.<br />

Telesaila. 5. eta 6. denboraldiko<br />

6 atal.<br />

09:20: El zapping de Surferos.<br />

11:00: El encantador de perros.<br />

12:00: Reporteros Cuatro.<br />

REC. ‘Madrid, la Roja, Barcelona’.<br />

13:05: Callejeros. ‘Roja pasión’.<br />

13:55: Noticias Cuatro. Azken<br />

berriak biltzen dituen albistegia.<br />

14:50: Sudáfrica <strong>2010</strong> en<br />

Cuatro. Munduko Koparen<br />

inguruko informazioa.<br />

16:30: Zinema. ‘Toy Story’.<br />

Zuz.: John Lasseter. Animazioa.<br />

1996.<br />

Uruguai-Alemania. 20:25<br />

18:00: Zinema. ‘Pocahontas<br />

II’. Zuz.: Tom Ellery, Bradley<br />

Raymond. Akt.: Irene Bedardm,<br />

Judy Kuhn. 1998.<br />

19:20: Sudáfrica <strong>2010</strong> en<br />

Cuatro. (Tartean, albistegia<br />

emango dute).<br />

20:25: Munduko Kopa.<br />

3. eta 4. posturko lehia.<br />

Uruguai - Alemania.<br />

22:35: Sudáfrica <strong>2010</strong>.<br />

Camino a la Final ¡Podemos!<br />

00:30: Zinema. ‘Matrix’. Zuz.:<br />

Larry eta Andy Wachowski.<br />

Akt.: Keanu Reeves, Laurence<br />

Fishburne. 1999.<br />

04:20: Cuatro Astros.<br />

06:05: Shopping. Televenta.<br />

Udaz gozatzeko<br />

aukerei buruzko saioa<br />

Udari buruzko saio berria estreinatuko<br />

dute gaur. Jendeak<br />

oporretan nola gozatzen duen<br />

erakutsiko dute. Jaialditan<br />

barrena murgilduko dira, udan<br />

egiten diren kirolak erakutsiko<br />

dituzte, gastronomiaz gozatzeko<br />

aukerak azalduko dituzte eta<br />

hondartza zoragarrien berri<br />

emango dute.<br />

‘Summertime’’. La Sexta. 21:30.<br />

Tele 5<br />

07:00: Boing. Geronimo Stilton.<br />

Las supernenas Z. Jewelpet.<br />

Los secret saturday. Beyblade<br />

metal fusion. Inazuma<br />

eleven. Ben 10 Alien Force.<br />

Bakugan en Nueva Vestroia.<br />

10:15: Patito feo. Telesaila.<br />

11:15: I love TV.<br />

12:15: La pecera de Eva. Telesaila.<br />

13:00: Vuélveme loca. Patricia<br />

Perezek eta Celia Montalbanek<br />

aurkezten duten magazinea.<br />

15:00: Informativos Telecinco.<br />

Carme Chaparrok aurkezten<br />

duen albistegia.<br />

16:00: Zinema. ‘Sí quiero,<br />

pero no quiero’. Zuz.: Kelly<br />

Makin. Akt.: Denise Richards,<br />

Dean Cain. 2004.<br />

‘Sí quiero, pero no quiero’. 16:00<br />

18:00: ¡Que tiempo tan feliz!.<br />

Mª Teresa Camposek<br />

aurkezten duen saioa.<br />

20:55: Informativos Telecinco.<br />

Carme Chaparrok azken<br />

berriak biltzen dituen albistegia<br />

aurkezten du.<br />

21:45: La noria. Jordi Gonzalezek<br />

eta Sandra Barnedak<br />

prentsa arrosari buruz<br />

aurkezten duten magazinea.<br />

02:30: Locos por ganar.<br />

Lehiaketa.<br />

04:00: Infocomerciales.<br />

05:00: En concierto. Musika<br />

saioa.<br />

05:15: Cómo se rodo. Erreportajea.<br />

05:30: Fusión sonora. Musika<br />

saioa.<br />

Berlingo Harresiaren<br />

eraispena gogoratuz<br />

Berlingo Harresiaren eraispenari<br />

buruzko dokumentala emango<br />

dute gaur. 30 urte bakartuta<br />

egon ostean, lehenengo aldiz<br />

mendebalderantz harresia gurutzatu<br />

zutenen testigantzak jasotzen<br />

ditu dokumentalak. Herrialdea<br />

zertan al<strong>datu</strong> den hausnartuko<br />

dute prozesu historiko<br />

hori bizi zuten protagonistek.<br />

‘Documentos TV’. La 2. 22:30.<br />

La Sexta<br />

08:00: Lo mejor de laSexta.<br />

08:30: Megaciudades. Dokumentala.<br />

‘Nueva York’.<br />

09:25: Sexto nivel.<br />

09:55: Megaedificios. Dokumentala.<br />

11:00: 1 Formula. Erresuma<br />

Batuko Sari Nagusia. Entrenamenduak.<br />

12:05: Megafactorias. ‘Harley<br />

Davidson’.<br />

13:00: Lo mejor de laSexta.<br />

13:30: 1 Formula. Erresuma<br />

Batuko Sari Nagusia. Sailkapen<br />

probak.<br />

15:15: LaSexta Noticias.<br />

16:05: Padre de familia.<br />

17:00: Zinema. ‘Drácula, un<br />

muerto muy contento y feliz’.<br />

Zuz.: Mel Brooks. Akt.: Leslie<br />

Nielsen, Mel Brooks. 1995.<br />

‘Drácula, un muerto...’. 17:20<br />

18:55: Mujeres ricas. Erreportajeak.<br />

20:00: LaSexta Noticias.<br />

Cristina Villanuevak azken<br />

berriak biltzen dituen albistegia<br />

aurkezten du.<br />

21:15: LaSexta/Deportes.<br />

21:30: Sommertime. Saio<br />

berria.<br />

22:20: Caso abierto. Telesaila.<br />

‘Mala corrupción’. ‘Luz de<br />

gas’.<br />

00:00: The unit. Telesailaren<br />

atal bat. ‘Bat Beat’.<br />

00:55: The office. Telesaila.<br />

‘Fun run (I)’.<br />

01:25: Poker Izarren Txapelketa.<br />

02:30: Astro TV.<br />

06:00: Teletienda.<br />

TF1<br />

B Irratia<br />

08:10: Shopping avenue<br />

matin.<br />

08:55: Téléshopping samedi.<br />

09:45: Télevirine.<br />

10:15: Tous ensemble. Magazinea.<br />

11:55: Les 12 coups de midi!.<br />

Jean-Luc Reichmannek aurezketen<br />

duen lehiaketa berria.<br />

13:00: Journal. Claire Chazalen<br />

eskutik.<br />

13:10: Reportages. ‘Alcool au<br />

volant, audience au tournant’.<br />

13:55: 1 Formula. Erresumako<br />

Batuko Sari Nagusia.<br />

Sailkapen probak.<br />

15:15: Ghost whisperer.<br />

Telesaila.<br />

‘New York, unité...’. 22:55<br />

17:55: Secret story.<br />

18:45: 50 MN inside.<br />

20:00: Journal. Albistegia.<br />

20:20: Munduko Kopa.<br />

3. eta 4. posturako lehia.<br />

Uraguai - Alemania.<br />

22:25: Coupe du monde de<br />

la FIFA: le mag.<br />

22:55: New York, unité spéciale.<br />

Telesaila. ‘Parole contre<br />

parole’. ‘Firt avec la mort’.<br />

00:25: New York, police judiciaire.<br />

Telesaila. ‘Un bébé encombrant’.<br />

‘Le Bras de Dieu’.<br />

02:05: Alerta Cobra. Telesaila.<br />

‘A tous prix’.<br />

03:10: Secret Story.<br />

03:55: Histoires naturelles.<br />

04:55: Très chasse, très pêche.<br />

Euskadi Irratia. @ Bildua irratsaioan<br />

Googleren sekretuei buruz eta on live<br />

kontsolei buruz hitz egingo dute<br />

09:00etan. Andiamo bidaia saio berria<br />

estreinatuko dute gaur. 15:00etan izango<br />

da, eta Andoni Iturbe eta Arkaitz Basterra<br />

izango dira aurkezleak. Bidaiak egiteko<br />

aholkuak, leku interesgarrienak eta<br />

bisitatutako lekuetako pertsonaien berri<br />

emango dute. Lehenengo saioan Atenasera<br />

abiatuko dira, Greziako hiriburua<br />

akropolia baino askoz gehiago dela erakusteko.<br />

Amaruna irratsaioan, berriz, Azpeitia<br />

Dantza ekitaldiaren berri emango<br />

dute, eta Jose Mari Orbegozo dantza irakaslearekin<br />

egongo dira.<br />

Radio Euskadi. Damasco Casado<br />

UGTko idazkari nagusia egongo da Mas<br />

que palabras irratsioan. Iragan ekainaren<br />

29ko greban zergatik parte hartu ez<br />

zuten azalduko du elkarrizketan.<br />

France 2<br />

07:00: Télématin.<br />

09:35: Parents a tout prix.<br />

Telesaila.<br />

09:55: Coeur océan.<br />

10:45: Paris sportifs. Magazinea.<br />

11:15: Les z’amours. Texek<br />

aurkezten duen lehiaketa.<br />

11:55: Tout le monde veut<br />

prendre sa place. Naguik<br />

aurkezten duen lehiaketa.<br />

13:00: Le journal. Laurent<br />

Delahousseren eskutik.<br />

13:30: Frantziako Tourra.<br />

7. etapa. Tournus - Station<br />

des Rousses.<br />

17:30: L’après tour. Magazinea.<br />

18:55: Le 4e duel. Tania<br />

Youngek aurkezten duen<br />

lehiaketa.<br />

‘Fort Boyard’ lehiaketa. 20:35<br />

20:00: Journal. Laurent Delahoussek<br />

aurkezten duen albistegia.<br />

20:35: Fort Boyard. Olivier<br />

Minnek aurkezten duen<br />

lehiaketa.<br />

22:30: On n’est pas couché.<br />

Laurent Ruquierrek aurkezten<br />

duen saioa.<br />

01:05: Les enfants du soleil.<br />

02:55: Panique dans l’oreillette.<br />

Frederic Lopezek aurkezten<br />

duen saioa.<br />

04:55: Newport Beach. Telesaila.<br />

‘Le jour de la marmotte’.<br />

05:40: Plongeon huard. Dokumentala.<br />

05:50: Les z’amours. Lehiaketa.<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 33<br />

‹ Agenda<br />

FM<br />

89.2 Segura irratia<br />

89.7 Antxeta irratia<br />

91.4 Euskalerria irratia<br />

91.8 Irulegiko Irratia<br />

93.6 Arrate irratia<br />

94.4/95.2 Euskadi irratia<br />

95.5 Xiberoko Boza<br />

96.0 Bilbo Hiria<br />

97.0 Tas-Tas irratia<br />

99.8 Herri Irratia<br />

101.3 France Bleu Pays<br />

Basque<br />

102.6 Bizkaia irratia<br />

103.5 Gaztea<br />

106.6 Gure Irratia<br />

107.0 Eguzki irratia /<br />

Oiartzun irratia<br />

107.5 Txolarre irratia<br />

107.5 Xorroxin irratia<br />

107.7 Hala Bedi<br />

AM<br />

1224 Herri Irratia<br />

Internet<br />

www.info7.com Info7<br />

D<br />

France 3<br />

08:30: Samedi ludo.<br />

11:00: Les fables de Monsieur<br />

Aubrée. ‘En Nord-Pas<br />

de Calais et Picardie’.<br />

11:55: Le 12/13.<br />

12:50: Frantziako Tourra.<br />

7. etapa. Tournus - Station<br />

des Rousses.<br />

13:35: Keno.<br />

13:50: Tenisa. Davis Kopa.<br />

Frantzia - Espainia.<br />

16:55: En course sur france 3.<br />

17:15: Slam. Lehiaketa.<br />

17:45: Des chiffres et des lettres.<br />

18:20: Questions pour un super<br />

champion. Lehiaketa.<br />

18:50: Le 19/20.<br />

20:10: Un été a la carte.<br />

20:35: Equipe médicale d’urgence.<br />

Telesaila<br />

23:10: Soir 3.<br />

23:40: Zinema. ‘Le boucher’.<br />

Zuz.: Claude Chabrol. Akt.:<br />

Jean Yanne, Stephane Audran.<br />

1969.<br />

01:10: Un été avec Chopin.<br />

Arte<br />

17:45: Terminus Auschwitz.<br />

17:45: 360 º GEO. ‘Le Géant<br />

blanc de Patagonie’.<br />

18:30: La cuisine au sommet.<br />

19:00: Arte journal.<br />

19:15: Arte reportage.<br />

19:55: Les dessous des cartes.<br />

‘Mondialisation de la justice<br />

(1/2)’.<br />

21:00: Tosca. Opera. Zuz.: Fabio<br />

Luisi. Abeslariak: Karita<br />

Mattila, Jonas Kaufmann,<br />

Juha Uusitalo.<br />

23:40: Police 10. Telesaila.<br />

‘Pris dans l’étau’.<br />

01:10: Metropolis. Anja Hoferren<br />

eskutik.<br />

01:55: Prison Valley, l’industrie<br />

de la prision.<br />

03:00: Chuck Berry. Live at<br />

the BBC Theatre, 172.<br />

04:00: Au coeur de la nuit.


34 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Plaza›Kultura<br />

Poesiaren heriotzaz<br />

Gizarte merkantilistan poesiak zer garrantzi<br />

eta toki duen aztertuko dute zenbait idazlek<br />

Eako Poesia Egunetan, hilaren 17an eta 18an<br />

Literatur kritikaren eginkizuna izango dute<br />

hizpide Errok, Estankonak eta Galarragak<br />

Irune Berro Bilbo<br />

«Poesia hilda dago, baina ez naiz<br />

ni izan». Joseba Sarrionandiaren<br />

hitzak ditu ardatz aurtengo Eako<br />

(Bizkaia) Poesia Egunen egitarauak.<br />

Zazpigarren urtez egingo<br />

dute euskarazko poesiaren inguruko<br />

topaketa, hilaren 17an eta<br />

18an. Euskarazko poesiaren inguruan<br />

hausnar egiteaz batera, bazterrak<br />

harrotzea, eztabaida piztea<br />

eta pentsabidea sustatzea dituzte<br />

helburu, Asun Landa antolatzaileak<br />

esan duenez. Horretarako,<br />

mahai-inguru, hitzaldi eta errezitaldi<br />

sorta antolatu dituzte Eako<br />

Herrijeari emon arnasa elkarteak<br />

eta kultura taldeak, zenbait idazlerekin<br />

elkarlanean.<br />

Haien artean, Castillo Suarez.<br />

Poeta nafarrak aurkeztu zuen<br />

atzo egitaraua, eta, azaldu zuenez,<br />

Iban Zalduak emango du lehen<br />

hitzaldia, Xabier Mendiguren<br />

Elizegi aurkezle duela. Suarezen<br />

arabera, «Iban Zaldua sinetsita<br />

dago euskarazko literaturak<br />

euskal kulturan zuen toki gailena<br />

galdu duela. Kinka larrian dagoela<br />

uste du; merkatuak ordezkatu<br />

duela irakurlea, eta idazleak liburua.<br />

Egoera apokaliptiko horren<br />

aurrean, Zalduak dio alferrik dela<br />

ezer egitea, eta, beharbada, horixe<br />

dela idazlearen eginkizuna».<br />

Hiltzailea da kritikaria? Kritikaria<br />

hiltzailea da? Galdera itxurako<br />

baieztapen-ezeztapen horren<br />

inguruan harilkatuko dituzte<br />

beren gogoetak Anjel Errok,<br />

Igor Estankonak eta Aritz Galarragak,<br />

Ean izango den mahai-inguruetako<br />

batean.<br />

Iñigo Aranbarri izango dute zirikatzaile<br />

eta nahastaile, eta galdera<br />

nagusien pean sortuko dira<br />

beste hainbeste galdera, eta erantzunen<br />

bat edo beste. Izan ere, zein<br />

da gaur egun literatur kritikak<br />

duen eginkizuna? Eta zein da<br />

egiaz bete beharko lukeena? Aintzat<br />

hartzen al ditu irakurleak?<br />

Askea al da kritikaria bere lana<br />

egiteko? Zein dira mugak?<br />

Merezi ote du poesia egiteak?<br />

Poesiaren eginkizunaz ere jardungo<br />

dute Maria Josep Escriva<br />

Herrialde Katalanetako idazleak<br />

eta Miren Agur Meabek. Zer balio<br />

du poesiak soilik etekin edota helburu<br />

baten pean jardutera ohitu-<br />

rik dagoen gizartean? Merezi du<br />

poesia egitea? Ba ote du poesiak<br />

oraindik ere zerikusirik artearen<br />

egia deritzonarekin? Poesiak bermatua<br />

dauka iraupena edo hiltzera<br />

kondenatua dago? Informazio<br />

eta komunikazioaren gizartean,<br />

zer bide hartuko du? Etengabeko<br />

aldaketa horien aurrean, zein ja-<br />

Iban Zalduaren ustez,<br />

merkatuak ordezkatu<br />

du irakurlea, eta<br />

idazleak liburua<br />

Anari eta Aranbarriren,<br />

Jose Luis Otamendiren<br />

eta Omar Nabarroren<br />

errezitaldiak izango dira<br />

rrera hartu behar du idazleak?<br />

Adierazpenaren esentziaren bila<br />

jarraitu behar du edo bide berriak<br />

bilatu? Galderok erantzuten saiatuko<br />

dira Escriva eta Meabe.<br />

Halaber, Harkaitz Canok «DJen<br />

garaiko literatura» aztertuko du.<br />

Honelaxe azaldu du Canok Ean<br />

eskainiko duenaren aurrerapena:<br />

«Gurpila asmatu zenetik hona,<br />

copypaste-a ez ote da asmakizunik<br />

ederrena? Ez da ezer berria.<br />

Picassok ere esana utzi zuen artista<br />

kaskarrak kopiatzaile direla,<br />

eta artista handiak lapurrak.<br />

XXI. mendean, artista bat gustu<br />

oneko kleptomano bat baizik ezin<br />

daitekeela izan dioeneko ustetik<br />

idatzi behar dugu agian idazleok.<br />

Ordea, nork erabakitzen du zer<br />

den gustu ona? Coolhunterrek?<br />

Nortzuk dira euskal literaturako<br />

tendentzia ehiztariak?».<br />

Amaia Lasaren ‘A e i o u berria’<br />

Poesia arnastuko da Eako kale,<br />

bazter eta txokoetan. Hitzaldiak<br />

ez baizik, errezitaldiak ere izango<br />

dira goiz, arrats zein gauez.<br />

Euskarazko poesian mugarri<br />

izandako Amaia Lasaren A e i o u<br />

berria-ren oihartzunak ere izango<br />

dira Ean, Poesiaren tolesturak<br />

emanaldian. Idazlearen poema<br />

enblematikoenak errezitatuko dituzte<br />

Lasak berak eta Itxaro Bordak,<br />

Natxituko Ermintxo hotelaren<br />

atzealdeko belardian. Ipar eta<br />

Hego Euskal Herriko mintza eta<br />

poesia jaidura uztartuko dituzte.<br />

Halaber, Anarik eta Iñigo Aranbarrik<br />

Irlaren zuloaemanaldia eskainiko<br />

dute. «Moldeaz nola, ahurraz<br />

eta ganbilaz gogoeta egingo<br />

dute», Suarezek azaldu duenez,<br />

«muturrekoak izanagatik aldi berean<br />

gauza berbera diren kontzeptuez».<br />

Emanaldi «bakarra»<br />

G Egitaraua<br />

HILAK 17, LARUNBATA<br />

10:30. Iban Zalduaren hitzaldia:<br />

Euskal literatura hiltzera doa<br />

(and I Feel Fine)<br />

13:00. Irlaren zuloa. Anari eta<br />

Iñigo Aranbarriren errezitaldia.<br />

16:30. Literatur kritikari buruzko<br />

mahai-ingurua: Igor Estankona,<br />

Anjel Erro eta Aritz Galarraga.<br />

19:00. Ander Lipusen Horrela<br />

mintzatu zen Zappatrusta obra.<br />

22:00. Poemen bizi harian errezitaldia:<br />

Leire Bilbao, Maria Josep<br />

Escriva, Oier Guillan...<br />

23:00. Mursegoren kontzertua.<br />

00:30. Haragizkoa errezitaldia.<br />

HILAK 18, IGANDEA<br />

11:00. Literatura DJen garaian<br />

hitzaldia, Harkaitz Canorekin.<br />

12:00. Poesiaren (azken) hatsa<br />

hitzaldia, Maria Josep Escriva<br />

eta Miren Agur Meaberekin.<br />

13:00. Jose Luis Otamendiren<br />

Bustilehorreko poemak lana.<br />

17:00. Poesiaren tolesturak<br />

errezitaldia, Amaia Lasa eta<br />

Itxaro Bordarekin.<br />

izango da, «beren-beregi Eako talan<br />

emana izateko prestatua».<br />

Bustilehorreko poemak (itsasoa<br />

eta jendea) izenburuko errezitaldia<br />

emango dute, orobat, Jose Luis<br />

Otamendi idazleak eta Juan Azpi-<br />

llaga musikariak. «Lehor» emango<br />

dituzte poema batzuk, eta «musikaren<br />

bisutsak hozminduta»<br />

bestetzuk. Robert J. Flaherty zinemagile<br />

estatubatuarraren Man of<br />

Aran film dokumentaletik hartutako<br />

irudiak baliatuta, «biluztasun<br />

kalkulatu bat» egingo dute.<br />

Poemen bizi-harian saioan, katalanezko<br />

olerkiak errezitatuko<br />

ditu Maria Josep Escrivak, Leire<br />

Bilbaok, Igor Estankonak, Oier<br />

Guillanek eta Karmele Igartuak<br />

lagundurik. Euskarazko aleak ere<br />

tartekatuko dituzte, Beñat Plaza<br />

eta Uritze Laka musikarien doinuei<br />

segituz.<br />

Horretaz gain, Omar Nabarrok<br />

—hori da Edorta Jimenezen heteronimoa—<br />

eta Rafa Ruedak Haragizkoa<br />

eskainiko dute, idazlearen<br />

izenburu bereko poemarioan oinarrituta.<br />

Antzerkiak ere izango du tartea<br />

Eako Poesia Egunetan. Ander Lipusek<br />

ohikoak dituen pertsonaiak<br />

eramango ditu: «Juan Junda<br />

potopsikotikodepresiboa, Euxebio<br />

Egaña bandoleroa, Kamaleon<br />

Hermeneutika katedraduna...».<br />

Eta Ean gertatzen direnen<br />

gainean inprobisatuz osatuko du<br />

antzezlana.<br />

Erramun Landak egin du Eako<br />

Poesia egunen kartela.<br />

Informazio gehiago bildu<br />

@ nahi izanez gero,bisitatu<br />

webgune hau:<br />

www.eakopoesiaegunak.com<br />

Josu Bergarak, Asun Landak, Castillo Suarezek eta Esteban Laresgoitik aurkeztu zituzten Eako Poesia Egunak, atzo, Bilbon. MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS


Gotzon Hermosilla Bilbo<br />

Bigarren eguna izan zuen<br />

atzokoa Bilboko BBK<br />

Live jaialdiak, eta doinu<br />

gogorrek proposamen<br />

rockzaleagoei egin zieten leku.<br />

Eguraldi ona lagun, Pearl Jam,<br />

Paul Weller, Alice In Chains eta<br />

egitaraua osatzen zuten gainerako<br />

taldeen doinuekin gozatu ederra<br />

hartu zuten Kobetamendiko<br />

esparrua betetzen zuen jendetzak.<br />

Pearl Jam eta Alice In Chains<br />

ziren atzo jaialdira inguratu<br />

ziren zale gehienen kutunak, eta<br />

agerikoa zen Seattleko (AEB) taldeak<br />

ikusteko sekulako gogoak<br />

zeudela. Alabaina, bi taldeok jardun<br />

baino lehen, Paul Wellerrek<br />

erakutsi zuen maisuetan maisu<br />

dela, eta 35 urte luzean mamitutako<br />

ibilbidearen bermea duela<br />

atzean.<br />

Dotore eta fin aritu zen, espero<br />

baino gitarrazaleago, eta Wake<br />

up the nation azken diskoko abestiak<br />

aurkeztu bazituen ere, denboran<br />

atzera egiteko astia ere<br />

hartu zuen: The Jam-en That’s<br />

entertainment, esaterako, hunkigarri<br />

suertatu zen.<br />

Lehenago, Gogol Bordellok Bilboko<br />

Aste Nagusia hilabetez<br />

aurreratu zuen, sekulako festa<br />

antolatu zuen, eta zur eta lur utzi<br />

zituen artean New Yorkeko taldea<br />

ezagutzen ez zuten guztiak.<br />

Punk espiritua, ijitoen doinuak,<br />

dub aireak eta parrandarako<br />

gogoa nahasiz mundu guztia dantzan<br />

jarri zuten, eta Mano Negra<br />

Bilboko Windsor galerian jarri dituzte ikusgai<br />

36›› EHUko ikasleen artelanak, ‘Prospekt 10’ erakusketan<br />

Paul Wellerrek Wake up the nation diskoko abestiak aurkeztu zituen, baina denboran atzera ere egin zuen. MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS<br />

Metal gogorrak doinu rockzaleagoei eman die txanda Bilboko BBK Live jaialdiaren bigarren<br />

egunean. Pearl Jam, Alice In Chains eta Paul Wellerren gaua izan da, besteren artean.<br />

Weller, maisuetan maisu<br />

ekarri zioten gogora bati baino<br />

gehiagori.<br />

Askoz gehiago egon zen arratsalde<br />

partean. Capsula hirukote<br />

bilbotar-argentinarrak ireki zuen<br />

jaialdiaren bigarren eguna, eta<br />

kanpotik etorritako talde askok<br />

baino maila altuagoa erakutsi<br />

zuen. Wild Beastsen indie rock<br />

motela aspergarri samarra suertatu<br />

zen, eta Gomezen abesti<br />

eklektiko, gitarrazale eta atseginek,<br />

aldiz, ikusleak mugiarazi<br />

zituzten. Coheed and Cambriak<br />

eta Biffy Clyrok osatu zuten arratsalde<br />

parteko egitaraua,<br />

Rammstein, ikusgarri<br />

Bezperan, Rammstein izan ziren,<br />

dudarik gabe, gaueko izarrak.<br />

Agertoki osoa estaltzen zuen Alemaniako<br />

ikur erraldoia erori zen<br />

unetik bertatik argi gelditu zen<br />

G Egitaraua<br />

p1. agertokia. Band of Skulls<br />

(17:10), Los Campesions<br />

(18:35), The Soundtrack of Our<br />

Lives (20:35), Manic Street Preachers<br />

(22:50), Faith No More<br />

(00:25).<br />

p2. agertokia. Zain (16:30), The<br />

Maccabees (17:50), Jeff Tweedy<br />

(19:25), Feeder (21:40), Jet<br />

(02:00).<br />

pVodafone karpa. Universo 0<br />

(21:45), Eureka Hot 4 (00:00),<br />

Independance Club DJs<br />

(02:00).<br />

* 16:00etan irekiko dira ateak<br />

Rammstein osteguneko izarra izan<br />

zen. MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS<br />

hura ikuskizun aparta izango zela.<br />

Eta hala suertatu zen. Taldearen<br />

doinu industrialak eta jite militarreko<br />

erritmo karratuak<br />

apaintzeko, entzulea etengabe harritzea<br />

bilatzen duen ikuskizuna<br />

prestatzen dute alemaniarrek,<br />

eta emaitza, askotan, antzerkitik<br />

hurbilago dago rock kontzertu batetik<br />

baino. Sua, bitsa, eztandak,<br />

argiak, musikarien jantzi eta mugimendu<br />

neurtuak, sutan amaitzen<br />

duten aktoreak, amarru guztiak<br />

erabiltzen ditu taldeak ikusleak<br />

txunditurik uzteko, eta lortu<br />

ere egiten dute.<br />

Musika alderdia, baina, beste<br />

upel bateko sagardoa da. Beharbada,<br />

kritikari zorrotzenek aur-<br />

pegiratu ahal diete pirotekniaren<br />

atzean dagoen proposamena hutsala<br />

dela, eta abesti soilek, beren<br />

hoztasunean, ez dutela lortzen<br />

ezer komunikatzea. Marilyn Mansoni,<br />

esaterako, kritika bera egin<br />

diote behin baino gehiagotan.<br />

Baina badago alderik: Marilyn<br />

Mansonek, iazko Kobetasonik<br />

jaialdian, ez zuen inor gogobete<br />

ongi neurtutako ikuskizuna ekarri<br />

bazuen ere. Rammsteinek, aldiz,<br />

kontrakoa lortu du aurten,<br />

eta itxura guztien arabera, haien<br />

emanaldia luzaroan egongo da<br />

ikusi zutenen gogoan.<br />

Rammstein ez zen izan ostegun<br />

gaueko talde aipagarri bakarra.<br />

Lehenago, Slayerrek frogatu<br />

zuen, urteak igaro arren, thrash<br />

metal makina gupidagabea izaten<br />

jarraitzen duela. Haien eraso<br />

zapaltzailearekin konektatzea<br />

lortu ez zuten ikusleak azkar asko<br />

uxatu zituzten, baina agertokiaren<br />

aurrean metatzen ziren metalzale<br />

sutsuak pozik utzi zituzten.<br />

Anti-Flag taldeari egokitu zitzaion<br />

lehenengo gaua ixtea. Taldea<br />

Pittsburghetik (Pennsylvania,<br />

AEB) datorren arren, haien<br />

eraginak Erresuma Batuan<br />

1977an egiten zen punk rocketik<br />

datoz, eta erraza da The Clash<br />

–Should I stay or should I go-ren<br />

bertsioa egin zuten- edo Stiff Little<br />

Fingersen aztarnak aurkitzea<br />

haien abesti sutsu eta eduki politikoz<br />

beterikoetan. Die for the government,<br />

Fuck police brutality<br />

eta antzeko ereserkiekin oso emanaldi<br />

txukuna borobildu zuten.<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 35


36 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Plaza › Kultura<br />

Alejandra Bueno, hiru argazkiz osatutako lana atzean duela. M. DEL VALLE / ARP<br />

Ikasturte amaierako jaia<br />

EHUko ikasleen<br />

artelanak daude Bilboko<br />

Windsor galerian<br />

irekitako ‘Prospekt 10’<br />

erakusketan<br />

Irune Berro Bilbo<br />

Alejandra Buenoren argazkiak<br />

ikusita, Kristo bat irudika dezake<br />

batek baino gehiagok, baina artistak<br />

ezeztatu du halakorik denik.<br />

«Obra anbiguoa da, hori bai»,<br />

onartu du. Bilboko Windsor galerian<br />

(Juan Ajuriagerra kalea, 14)<br />

ikus daiteke atzoz geroztik, Prospekt<br />

10 erakusketa osatzen duten<br />

lan guztiekin batera. Jose Castiella,<br />

Amaia Cortaire, Maria Cortina,<br />

Ibai Diaz Lezama, Esther Estevez,<br />

Santiago F. Mosteyrin,<br />

Oihana Goenaga, Amaia Gracia<br />

eta Marta Lopezen artelanak<br />

daude galerian, irailaren 17ra<br />

arte.<br />

EHUko ikasleak dira denak,<br />

baita Alejandra Bueno ere. Aurkeztu<br />

duen triptikoan, generoaren<br />

inguruko gogoeta egin du. Erdiko<br />

argazkian, ipurdi bat ageri<br />

da; eta aldameneko bietan, esku<br />

bana. Aurpegi bat osatzen dute<br />

hiru irudiek. Buenoren ustez,<br />

«aurpegia da pertsonen gorputzaren<br />

atalik esanguratsuena». Eta<br />

kexu da «emakumeen kasuan<br />

ipurdiari ematen baitzaio aurpegiak<br />

beharko lukeen garrantzia<br />

eta presentzia». Horregatik osatu<br />

du aurpegi moduko bat hiru argazkiekin.<br />

Teknika eta estilo askotako lanak<br />

biltzen ditu Prospekt 10 erakusketak.<br />

Bilbon baino lehen, Zarauzko<br />

Kultur Etxean izan da<br />

ikusgai (Gipuzkoa).<br />

Xabier Saenz de Gorbea<br />

EHUko irakasleak aukeratu ditu<br />

artistak eta lanak. Hala, Amaia<br />

Cortairek portzelanaz eginiko<br />

argazki sorta jarri du. Polaroid<br />

itxurako argazkiak dira, tamaina<br />

txikikoak, eta paisaiak erakusten<br />

dituzte. Maria Cortinak margolan<br />

bi paratu ditu, berde ilunokre-marroi-beltz<br />

koloreko pintzelkada<br />

lodiz eginikoak. Jose<br />

Castiellaren lanak ere pinturak<br />

dira, baina giza figura agertzen<br />

duteneko lan bakarrak dira. Santiago<br />

F. Mosteyrinek, berriz, tinta<br />

beltzez marra laburrak eta zehatzak<br />

eginez ondu du tamaina<br />

handiko marrazki bat, paisaia<br />

antzekoa.<br />

Amaia Graciak eskulturatik<br />

zerbait baduten hiru marrazki<br />

eta zenbait eskultura aurkeztu<br />

ditu. Eskulturak paletak dira,<br />

alegia, salerosgaien garraiorako<br />

DLaburrak<br />

‘Batekmila’ erakusketaren<br />

sareko bertsioa abian<br />

ERAKUSKETA ›Sarean dira<br />

Batekmila-Euskal munduak<br />

multimedia erakusketaren euskarri<br />

gehienak, Euskalmunduak.com<br />

gunean. Erakusketak<br />

Unescoren labela eskuratu<br />

zuen 2008an, eta euskal kultura<br />

bertan nahiz atzerrian zabaltzen<br />

aritu da hiru urtez.<br />

Odon Elorza Madrilen izan<br />

da, diru laguntza eske<br />

AURREKONTUAK ›Odon Elorza<br />

Donostiako alkatea eta Angeles<br />

Gonzalez-Sinde Espainiako<br />

Kultura ministroa Madrilen bildu<br />

ziren atzo.Bi proiektutarako<br />

diru laguntzak hitzartu zituzten:<br />

San Telmo museoko lanetarako<br />

eta Aieteko jauregia berritzeko,<br />

1,5na milioi euro emango ditu<br />

Espainiako Gobernuak.<br />

baliatzen diren egurrezko egiturak.<br />

Samaldaka ekoizten diren<br />

salgaien garraiorako erabiltzen<br />

dira, batik bat. Hala, samaldaka<br />

ekoizten diren materialekin<br />

sortu ditu paletak Graciak. Baina<br />

fetitxe kutsua eman die. «Ezpaldurik<br />

eta zikina izaten dute egurra,<br />

eta nik muturreko itxura<br />

eman diet, garbia eta dotorea».<br />

Kontsumorako produktuen<br />

ekoizpen kateko objektu barik,<br />

kontsumorako produktu gisa<br />

aurkeztu ditu, hortaz.<br />

Marrazkiak eskulturen ondotik<br />

egiten ditu. Horrenbestez, ez<br />

dira zirriborroak, «independenteak<br />

dira». Baina lotura estua dute.<br />

«Hiru dimentsiotan eginiko lana-<br />

Teknika eta estilo<br />

askotako lanak bildu<br />

ditu Xabier Saenz de<br />

Gorbea irakasleak<br />

ren sintesia dira nolabait». Paper<br />

nahiko materikoa baliatzen du,<br />

eta euskarri horretan, linea puruak<br />

egiten ditu, «marrazki minimalistak».<br />

Bilbon jarritako hiru marrazkiak<br />

ez dagozkio aldamenean paratutako<br />

eskulturari, hau da, paletei,<br />

beste pieza batzuei baizik.<br />

«Ez nuen nahi errepikakor geratzerik».<br />

Erakusketaren komisario Saenz<br />

de Gorbearen arabera, «emakume<br />

artistek duten itzal gero eta<br />

handiagoa, eta arte garaikidearen<br />

aberastasun eta aniztasuna<br />

nabarmentzen ditu Prospekt 10<br />

erakusketak».<br />

Memoria Hodeiak Gasteiz<br />

utziko du laster<br />

ARTEA ›Uztailaren 12an utziko<br />

du Gasteizko Artium museoa<br />

Memoria Hodeiak, eta Gaztela<br />

eta Leonera (Espainia) abiatuko<br />

da. Ekitaldian izango dira<br />

Martin Fiz, Josune Bereziartua<br />

eta Juanito Oiartzabal, besteak<br />

beste. Hodeiak Done Jakue<br />

Bidearen irudi bizienak jasotzen<br />

ditu, eta zazpi daude guztira.<br />

Denak elkartuko dira Santiagon,<br />

uztailaren 30ean.<br />

Reinhard Jirgli eman diote<br />

Georg Buechner saria<br />

LITERATURA ›Reinhard Jirglek<br />

irabazi du Georg Buechner saria,<br />

Alemaniako literatura sari garrantzitsuena.40.000<br />

euro<br />

eman dizkio Alemaniako Hizkuntz<br />

eta Poesia Akademiak,<br />

bere literatur ibilbidea saritzeko.<br />

Idazleak Alfred Doeblin saria ere<br />

jaso zuen lehendik,Etsaien agurra<br />

nobelarekin.Urriaren 23an<br />

egingo dute sari emate ekitaldia,Darmstadt<br />

hirian.


Artea D<br />

Punk<br />

Begiz<br />

Ismael Manterola Ispizua<br />

F<br />

ermin Etxegoienen Autokarabanaliburuanprotagonistak<br />

bere buruari galdetzen<br />

dio zergatik duen punk<br />

erako musikak eta itxurak hain-<br />

Haizea Barcenilla<br />

R<br />

ekalde aretoak Ertibilen<br />

azken lehiaketa du ikusgai<br />

uda honetan. Lehiaketaren<br />

oinarriak ez dira zailak,<br />

ez aldagarriak: aurkeztutakoen<br />

artean lehen hautaketa bat egiten<br />

da, eta lan hautatuak daude<br />

erakusketan ikusgai; horien artean,<br />

hiru sari aukeratzen ditu epaimahaiak.<br />

Antolakuntzan, oraingo Ertibil<br />

ez da aurrekoetatik aldendu,<br />

baina bestelako desberdintasunak<br />

ageri ditu, Rekalde aretoaren<br />

egoera berriarekin zuzenean<br />

lotutakoak zenbait, hain zuzen.<br />

Hasteko, aurrekoetan, Kabinete<br />

Abstraktuko espaziora murriztu<br />

ohi zen erakusketa; maiz, hemeretzigarren<br />

mendeko akademiako<br />

erakusketaren pilaketa gogorarazteraino.<br />

Aurten, aldiz, espazio<br />

osoa hartu du: hots, inoiz<br />

baino zabalago eta entitate zehatzagoarekin<br />

aurkeztu da. Aurreko<br />

Kabinete Abstraktuko egoitzak,<br />

aretoaren programazio zuzenduaren<br />

barnean lekutxo bat<br />

hartu behar izatean hartzen<br />

zuen zentzua: beste erakusketa<br />

handi eta koherenteagoen artean,<br />

espazio txiki bat zen Ertibil.<br />

Azken finean, Rekalde aretoak<br />

bizitza propio bat zuen, eta horren<br />

barreneko etenaldi anekdotiko<br />

bat besterik ez zekarren Ertibilek.<br />

Beraz, momentuko Ertibilen<br />

nagusitasuna ez zaio sariaren<br />

beste jarraitzaile Debagoienean.<br />

Hain zuzen, garai hartako mugimenduaren<br />

bukaera bizi genuenontzat,<br />

ulertzeko zaila da gure<br />

seme-alabak orain dela 30 urteko<br />

itxurari lotuta ikustea.<br />

Orain dela urtebete-edo Don<br />

Lettsek zuzendutako Punk Attitude<br />

izeneko dokumentala erosi<br />

nuen Bartzelonan. Musika eta<br />

giza mugimenduak interesatzen<br />

zaizkion edozeini gomendatzeko<br />

moduko dokumentala dela iruditzen<br />

zait. Protagonista batzuei<br />

egindako elkarrizketen bidez,<br />

punk musikaren jatorria, garape-<br />

Hoberenaren<br />

paradoxa<br />

Kritika<br />

Artea<br />

Ertibil Bizkaia.<br />

Non: Rekalde Aretoa (Bilbo).<br />

Noiz arte: abuztuaren 29ra arte.<br />

berbalorazio bati atxiki behar,<br />

baizik eta Rekalde aretoak egun<br />

duen ahultasun larriari. Orain<br />

urte bat, hain zuzen, Ertibileko<br />

epaimahai baten inguruko eztabaida<br />

politikoak zirela-eta, Aldundiak<br />

Pilar Mur eta Leire Bergarari<br />

atera zuzentzen zuen bidea<br />

erakutsi zienetik, Rekaldek<br />

ez ditu bere momentu hoberenak.<br />

Zuzendaritza berria ote, edo<br />

krisiak eragiten duen aurrekontu<br />

mozketa latza ote, argi dago<br />

aurreko urteetan logikaz eta linea<br />

zehatz bati jarraituz sortutako<br />

programazioa (zegozkion kritikak<br />

onartuz ere) bukatutzat<br />

eman dezakegula, eta hori espazioak<br />

penintsulako zein Europa<br />

osoko arte panoraman betetzen<br />

zuen leku bereziaren kalterako<br />

besterik ezin da izan.<br />

Beste aldaketak, berriz, aukeratutako<br />

arte lanekin du lotura.<br />

Bitxia da «oraingo artearen erakusgarri»<br />

izatearen anbizioa<br />

duen sari batek urtero hain aurpegi<br />

desberdinak hartzea. Hori<br />

bereziki argia da aurtengo eta iazko<br />

emanaldiak alderatuz gero.<br />

Zuhar Iruretagoiena eta Jon Otamendiren<br />

lanak gogoratzen dituztenek<br />

ulertuko dute aurreko<br />

urtean Bilboko Arte Ederretako<br />

tradizio eskultorikoaren presentzia<br />

azpimarratzen badugu. Aurten,<br />

aldiz, beste diziplina batzuek<br />

hartu dute lehentasuna. Lehen<br />

sariaren irabazleak, Itziar Barriok,<br />

mihise gaineko koloreen<br />

formaltasunarekin jolasten du,<br />

eta forma zein kolore horiek oihalen<br />

gainean sortzen duten efektuetara<br />

zabaltzen du bere ikerketa.<br />

Bigarren saria, iaz ere aukeratua<br />

izan zen Nadia Barkateri<br />

emandakoa, marrazkiaren formatua<br />

baieztatzen du. Izan ere,<br />

na eta bukaera aztertzen du, eta,<br />

atera dezakegun ondorioen artean,<br />

bat behintzat garbi dago:<br />

punka, itxura baino gehiago, jarrera<br />

izan zen. Harrigarria da<br />

The Clash, Sex Pistols edo beste<br />

talde mitikoetako partaideen<br />

gaur eguneko itxura konbentzionala.<br />

Hala ere, ia guztiek diote<br />

punk mugimenduak jarrera zehatz<br />

batekin harremana zuela,<br />

eta ez geroago saldu ziguten itxurarekin.<br />

Gaur egun, aldiz, itxurak jarrerak<br />

baino garrantzi handiagoa<br />

du. Orain dela 30 urte bezalaxe<br />

janztea, jarrera modernoa baino<br />

gehiago posmodernoa dela iruditzen<br />

zait. Modernitatearen zer-<br />

benetan dira erakargarriak Barkatek<br />

hondo gorri baten gainean<br />

aurkezten dituen lanak, beste<br />

zenbaitetan ikusi izan dizkiogun<br />

hondo neutroekin aldenduz efektu<br />

kromatiko indartsua sortzen<br />

dutenak.<br />

Beraz, marrazkiak eta pinturak<br />

beste zenbaitetan baino itzal<br />

handiagoa dute aurten: horrela<br />

baieztatzen dute David de las Herasen<br />

memoria historikoari buruzko<br />

lan ederra,k Damaris Pan,<br />

Jenni Alvarado, Iranzu Antona<br />

eta Raquel Felezen margoek, bai<br />

eta Mariñe Perezen lanak eta Silvia<br />

Ocejoren hiru marrazki elegante,<br />

sinple eta azpimarragarriek.<br />

Materialtasun eta izaera<br />

kromatiko ezberdinak barneratzen<br />

dituzten eskulturak, adibidez,<br />

artista aukeratu gazteenen<br />

eskutik datoz: Marta Lopezen eta<br />

Oier Iruretagoienaren eskutik.<br />

Lopezen lanak kontraesan indar-<br />

bait berria eraikitzeko gogoa edo,<br />

hobeto esanda, aurreko guztiarekin<br />

puskatzeko abangoardiaren<br />

jarrera desagertu da; horren ordez,<br />

revival ohiturak ikusten ari<br />

gara. Gazteak barruko arropa dotorez<br />

eta garestiz mozorrotutako<br />

punkak dira, edo anarkia zer den<br />

jakin gabe elastikoetan inprimatuta<br />

daramatzaten mezuak besterik<br />

ez dituzte.<br />

Protesta modu berrietan edo<br />

zaharretan sakondu beharrean,<br />

autoak edo furgoneta guayak<br />

erosteko edo festetan alkohol garestietan<br />

gastatzeko desiratzen<br />

daude punk itxurako gazteak.<br />

Punka, beste edozein mugimendu<br />

sozial edo artistiko beza-<br />

Begoña Anton argazkilariaren lanak, alboan artista bera dagoela, Rekalde aretoan. MARISOL RAMIREZ / ARGAZKI PRESS<br />

tsua sorrarazten du: oinarrizko<br />

material sinple eta gordinak erabiliz,<br />

eta horiek elkarretaratuz<br />

sortzen dira lerdentasun handiko<br />

bi piezak, kolore apurrez hauskorragoak<br />

bihurtzen direnak, eta<br />

proportzioen jokoari ekiten diotenaren<br />

itxura hartzen dutenak:<br />

badirudi behar baino txikiagoak<br />

direla, eskuragarriagoak. Zenbait<br />

ildo komun dauden arren,<br />

aurreko urteko eskulturetatik<br />

arras aldentzen dira pieza hauek.<br />

Bideoak eta argazkiak, aldiz, ez<br />

dute oraingo deialdian espazio<br />

handia hartu. Pette Etxebarriaren<br />

lanak, alde horretatik, eskulturaren<br />

formalismoa, mugitzen<br />

den irudiaren ezaugarriak eta<br />

umore apurra elkartzen dituela<br />

dirudi, bideo oso interesgarri batean.<br />

Bi ardatz oso desberdinetan<br />

agertzen da argazkia: hirugarren<br />

saria eraman duen Bego Antonen<br />

kasuan, erretratua eta tradi-<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 37<br />

Kultura ‹ Plaza<br />

la, zerbaiten ondorioz edo zerbaiti<br />

erantzuteko sortu zen. Historia<br />

errepikatzen ez denez, nahiz eta<br />

egoerak hobeagoak ez izan, harritzekoa<br />

da zergatik ez ditugun<br />

egoerari aurre egiteko formula<br />

berriak asmatu. Agian pesimistegia<br />

naiz, baina bizi garen munduaren<br />

agortze kulturalaren ondorioa<br />

izan daitekeen edo domestikatze<br />

prozesuaren bukaera ote<br />

den, ez nago seguru.<br />

Bitartean, Don Lettsen dokumentalean<br />

punk musikaren protagonistek<br />

aipatzen dituzten eragin<br />

kulturalak eta politikoak harrituta<br />

entzuten jarraituko dut:<br />

musika, noski, literatura, artea,<br />

filosofia, politika…<br />

zioa elkartzen dira, indar handiko<br />

irudietan; Izaskun Alvarez<br />

Gainzak, aldiz, hurbilketa formal<br />

bat egiten dio teknikari, margoaren<br />

ezaugarrietarantz murgiltzen<br />

diren esperimentazioen bidez,<br />

berriz ere pinturaren presentzia<br />

deiaraziz, nolabait; eta<br />

Oihana Vicentek ere medioaren<br />

izaeran bertan jartzen du bere<br />

arreta.<br />

Aurtengo lehiaketak gure inguruan<br />

egiten den artearen ikuspegi<br />

nahiko desberdina eskaini<br />

digu eta izen berriak ekarri dizkigun;<br />

epaimahaiek horrelako sarietan<br />

betetzen duten paper aldagarriaren<br />

gaineko gogoeta ere<br />

eragiten du, ordea. Nola baloratzen<br />

da batzuk besteak baino<br />

«hobeak» izatearen printzipioa?<br />

Lehiak, eta balio konparatiboetan<br />

epaitu beharrak, benetako<br />

ekarpenik egiten al dio gure kulturaren<br />

munduari?


38 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Plaza › Bizia<br />

Gerizpean D<br />

2 Ahotan<br />

«Untsa egiok<br />

beharrari eta<br />

Jainkoak emanen<br />

dauk sari»<br />

Gotzon Garateren<br />

‘Atsotitzak’ liburutik hartua<br />

2 Igarkizuna<br />

Zer dela eta zer da...<br />

denok garbitzen<br />

gaituena eta bera<br />

inoiz garbitzen ez<br />

dena?<br />

J. M. Olaizola ‘Txiliku’-ren<br />

‘Axa Mixa Zilarra’ liburutik hartua<br />

Erantzuna: Xaboia<br />

Euskal Herriko<br />

hondartzak<br />

Arena<br />

Pobeña<br />

Zierbena<br />

Santurtzi<br />

Arrigunaga<br />

DLaburrak<br />

Ereaga<br />

Areeta<br />

Muriola<br />

Plentzia<br />

Meñakotz Barrika<br />

Atxabiribil<br />

Gorrondatxe Arrietara<br />

Barinatxe<br />

Portugalete<br />

Atuna familian eta lagun<br />

artean gozatzeko aukera<br />

DONIBANE LOHIZUNE ›Atuna<br />

piperrekin, euskal pastela eta<br />

ardoa da Donibane Lohizuneko<br />

(Lapurdi) 21 erakundek antolatu<br />

duten atun festako menua.<br />

Ekimena 19:00etan hasiko da:<br />

portuan, Korsarioen plazan eta<br />

Foch plazan.<br />

Sopela<br />

Getxo<br />

Algorta<br />

Irudia qHondarribia (Gipuzkoa)<br />

ITSASOAREN IGURTZIA DENONTZAT<br />

Mugitzeko zailtasunak dituzten hainbat pertsona Hondarribiko<br />

itsasertzean bildu ziren atzo. Itsasoaren igurtziaz gozatu ahal izan<br />

zuten, ekimen berezi bati esker. Hondartzara iristeko, han ibiltzeko<br />

eta eguzkiaz eta itsasoaz besteok bezala gozatu ahal izateko hain-<br />

Armintza<br />

Gorliz<br />

Astondo<br />

Erdi Aroko azoka<br />

zabalduko dute gaur<br />

BASTIDA ›Bastidako (Araba)<br />

saltzaileen ekimenez, Arabako<br />

Errioxako herri horrek lehen Erdi<br />

Aroko azoka izango du asteburu<br />

honetan. Gaur eta bihar,<br />

musika, gastronomia, antzerkia,<br />

haurrentzako jokoak eta<br />

beste hainbat ekitaldi izango<br />

dira herriko kaleetan, baina<br />

betiere Erdi Aroko giroarekin.<br />

Bastidako erdigune historikoaren<br />

itxurak hainbat mende<br />

egingo du atzera.<br />

Bakio<br />

BIZKAIA<br />

Arribolak<br />

Aritzatxu<br />

Bermeo<br />

Laga<br />

Laidatxu<br />

Mundaka<br />

Laida<br />

Lapatza<br />

Elantxobe<br />

Toña<br />

Sukarrieta<br />

San Antonio<br />

Ibarrangelu<br />

Kanalape<br />

Busturia<br />

Kanala<br />

San Kristobal<br />

Erdi Aroko azoka. JUANAN RUIZ / ARP<br />

bat neurri hartu ziren: aldapa egokituak jarri zituzten, pasabide finkoak,<br />

aldagela eta dutxa egokituak, hondarrean zein itsasoan ibili<br />

ahal izateko aulkiak, txalekoak, bainatzen laguntzeko pertsonak,<br />

eta abar. GARI GARIALDE / ARGAZKI PRESS<br />

pIrten: 06:55.<br />

pSartu: 21:44.<br />

Ea<br />

Bedaroako Ogella<br />

Atariren sortzailea<br />

Euskal Encounterren<br />

t°<br />

Karraspio<br />

Ogella Isuntza<br />

Lekeitio<br />

Egiluz<br />

Karraspio Txiki<br />

Endai<br />

BARAKALDO ›Nolan Bushnell<br />

Atari bideo jokoen etxeko sortzaileak<br />

hitzaldia emango du<br />

hilaren 23an BECen. 18. Euskal<br />

Encounterren barruan izango<br />

da hitzaldia. Hilaren 22tik 25era<br />

egingo dute bilkura erraldoi hori<br />

informatikaren alorreko eragileek<br />

eta erabiltzaileek. Bushnell<br />

aitzindari jotzen da bideo jokoen<br />

munduan; hark sortu zuen<br />

Pong, industriaren lehen bideo<br />

jokoa.<br />

Mendexa<br />

pUraren tenperatura:<br />

20 gradu.<br />

pItsasgora:<br />

03:36 (3,92 m.).<br />

15:54 (4,06 m.).<br />

pItsasbehera:<br />

09:44 (1,24 m.).<br />

22:09 (0,96 m.).<br />

Saturraran<br />

Zazpi Hondartzak<br />

Arrigorri<br />

Ondarroa<br />

Lehena<br />

Ondarbeltz<br />

Mutriku<br />

Buztan erregosien<br />

lehiaketa igandean<br />

Lapari-Santiago<br />

Deba<br />

Aitzuri<br />

URDULIZ›Txori Alai kultur<br />

elkarteak antolatuta, buztan<br />

erregosien 44. lehiaketa egingo<br />

da Eleizalden (Urduliz, Bizkaia);<br />

bihar amaituko da izena emateko<br />

epea, 12:30ean. Ordu<br />

horretan hasiko da Iratxo Gorria<br />

dantza taldearen emanaldia.<br />

13:30ean, aurkeztu beharko<br />

dira kazolak. 17:00etan, koadrilen<br />

arteko herri kirolak norgehiagoka<br />

izango da. 19:30ean<br />

banatuko dituzte sariak.


Gerizpean D<br />

2 Uda-pasa<br />

Naturari kantuan<br />

Lekuinen<br />

Intxaurmendi Kantuz<br />

ospatuko dute gaur,<br />

familia osoarentzako<br />

besta; kultura eta<br />

ibilaldia lotuko dituzte<br />

Erredakzioa Baiona<br />

Gizakia eta natura, kultura eta<br />

ibilaldia lotu nahi dituzte Intxaurmendi<br />

Kantuz ekimenean.<br />

Zubia elkarteak sustatutakoa da<br />

ekitaldia, eta Lekuine herrian izanen<br />

da, Lapurdin. Hango ingurune<br />

paregabeek atonduko dute ibilaldia;<br />

esaterako, Harana ibaiak<br />

eta hura gurutzatzeko Lekuineko<br />

zubi zoragarriak. Familia osoarentzako<br />

antolatutako besta bat<br />

Sakoneta<br />

Santiago<br />

Gaztetape<br />

Elorriaga Itzurun Orrua<br />

Mendata<br />

Non<br />

zer<br />

Algorri<br />

Zumaia<br />

D<br />

Gaur<br />

DONE<br />

JAKUE<br />

BIDEKO<br />

ARGAZKI<br />

LEHIAKETA<br />

berria<br />

Mollarri<br />

Malkorbe<br />

Getaria<br />

Antilla<br />

Ubide<br />

Zarautz<br />

Oribarzar Orio<br />

dela diote Zubia elkarteko antolatzaileek.<br />

Duela hiru urte sortu zuten<br />

hainbat lekuindarrek Zubia elkartea,<br />

«kultur dinamika bat eta<br />

biztanleen arteko loturak sortzeko».<br />

Helburu hori buruan, azken<br />

urteotan hainbat ekitaldi antolatu<br />

dituzte, eta gaur Intxaurmendi<br />

Kantuz besta egokitu da. Arratsaldeko<br />

bostetan abiatuko da<br />

egitaraua. Lehenik, Hazparneko<br />

Joaldunak eta joaldun txikiak ibiliko<br />

dira karriketan. Seietan,<br />

mendi martxa hasiko da; Intxaurmendirat<br />

abituko da jendea. Zazpietan,<br />

berriz, Elgar Oinka (dantza)<br />

eta Ezkia kantuz ariko dira,<br />

eta gauean amaituko da besta,<br />

Mister Saguak taldearen kontzertuarekin,<br />

hamaiketan hasita.<br />

pBusturia (Bizkaia).<br />

12:00etan, meza. 14:00etan,<br />

auto apainduen erakusketa.<br />

15:00etan, herri bazkaria.<br />

20:00etan, herri danborrada.<br />

pForua (Bizkaia). 12:00etan,<br />

txupinazoa eta zahagiaren etorrera.<br />

15:00etan, herri bazkaria.<br />

17:00etan, erromeria.<br />

pIrisarri (Nafarroa Beherea).<br />

Senegal gaualdia. Gaueko<br />

21:30ean, Harpea ostatuan. Jin<br />

Tximistarri<br />

Ondarreta<br />

GIPUZKOA<br />

Kontxa<br />

Donostia<br />

DDiapositibak, papereko argazkiak eta<br />

argazki digitalak onartzen dira. Argazki<br />

digitalek bete beharko dituzten<br />

baldintzak: 1.800x1.200 pixel,<br />

gutxienez, eta jpg formatua.<br />

DEUSKAL EDITOREA SMk beretzat<br />

gordetzen du jasotako lanak<br />

publikatzeko eskubidea. Lehiaketa<br />

honetako parte-hartzaileak, bidalitako<br />

lanaren jabe den neurrian, lanak<br />

erabiltzen, jendaurrean erreproduzitzen<br />

Lekuine herriak txoko zoragarriak ditu. <strong>BERRIA</strong><br />

numbrian, DJ Saf-Sap eta Ttotte.<br />

Bihar<br />

pIgorre (Bizkaia). 08:30ean,<br />

sankristobaletako mendi martxa.<br />

Ondoren, meza baselizan.<br />

pMunitibar (Bizkaia). Oiz<br />

mendiko erromeria: 13:00ean,<br />

meza; horren ostean, Udalbiltza<br />

auziaren kontrako elkarretaratzea;<br />

15:00etan, erromeria Esteibar<br />

eta Obietarekin.<br />

Zurriola<br />

Alabortza<br />

Pasaia<br />

pGasteiz.Errota auzoan, Errotarriaren<br />

jaitsiera: Agur errotarria!<br />

Santo Domingo plazan.<br />

pPasaia (Gipuzkoa). Egun<br />

osoko festa: bigantxak, euskal<br />

kirol apustua, herri bazkaria,<br />

bertsolariak eta zezensuzkoa.<br />

Artzu<br />

eta jakinarazten uzten dio EUSKAL<br />

EDITOREA SMri, euskarri inprimatuan,<br />

Interneten edo ezagutzen den beste<br />

edozein modutan.<br />

DLanak irailaren 19a baino lehen<br />

bidali beharko dira, posta arruntez edo<br />

elektronikoz, helbide honetara:<br />

<strong>BERRIA</strong><br />

Martin Ugalde kultur parkea z/g.<br />

20140 Andoain<br />

Posta elektronikoa: irakurle@berria.info<br />

Hondarribia Loia<br />

Ondarraitz<br />

Hendaia<br />

Hendaia eta<br />

Zokoa arteko<br />

hondartzatxoak<br />

LAPURDI<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 39<br />

Bizia ‹ Plaza<br />

Barra<br />

Zaldunak<br />

L’Ocean<br />

Ma Drague<br />

Itsaslapurrak Angelu<br />

Marinela<br />

Urrezko Hondartza<br />

Miramar Amodio ganbara<br />

Hondartza Handia<br />

Portu Zaharra<br />

Euskaldunen Kostaldea Miarritze<br />

Marbella<br />

Milady<br />

Ilbaritz<br />

Pavillon Royal<br />

Erretegia<br />

Erdikoa<br />

Bidarte<br />

Uhabia<br />

Harotz Kosta<br />

Zenitz<br />

Parlementia<br />

Maiarko Getariako portua<br />

Lafitenea<br />

Getaria<br />

Gotorlekua<br />

Erromadia<br />

Hondartza Handia<br />

Zokoa<br />

Ziburu<br />

Donibane<br />

Lohizune<br />

Saria<br />

BAZTAN HOTELEAN bi lagunentzako<br />

asteburu-pasa:<br />

- Bi gau eta gosaria.<br />

- Afaria.<br />

- Zugarramurdiko kobazulorako sarrerak.<br />

Iruñea-Behobia errepidea, 52. km.<br />

Elizondo.<br />

Tel.: 948-58 00 50<br />

www.hotelbaztan.com<br />

Zozketa, PARTE-HARTZAILE GUZTIEN<br />

ARTEAN:<br />

Pedro Luis kontserben 5 saski ekologiko.


40 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Plaza › Bizia<br />

Garaipenik<br />

gabe ere,<br />

txapeldun<br />

Gaur amaituko da<br />

Donosti Cup<br />

txapelketa; inoiz baino<br />

parte-hartzaile<br />

gehiago izan dira<br />

Maite Alustiza Donostia<br />

«Finalak ez dira jokatzeko, irabazteko<br />

baizik». Futbol munduan<br />

hainbatetan entzun den esaldia<br />

da; Munduko Kopako finalaren<br />

ateetan berriki. Aste honetan Donostian<br />

bildu diren milaka futbolari<br />

gazteek ez dute esaldi horren<br />

beharrik. Finalera iritsi gabe ere<br />

txapeldunak dira: laguntasunaren,<br />

errespetuaren eta, nola ez,<br />

futbolaren txapeldunak.<br />

Gaur amaituko da 19. Donosti<br />

Cup txapelketa; uztailaren 4an<br />

hasi zen. Inoiz baino parte-hartzaile<br />

gehiago izan ditu aurten<br />

txapelketak, 6.000 haur eta gazte<br />

inguru. Nesken talde kopuruak<br />

aurreko urteetako marka guztiak<br />

gainditu ditu: 69 futbol taldek parte<br />

hartu dute. Guztira, mutil taldeen<br />

zazpi multzo eta nesken bost<br />

egon dira, adinaren arabera sailkatuak.<br />

Futbolaz gozatzeaz gain, beste<br />

hainbat helburu ditu txapelketak.<br />

Lur Olaizola Donosti Cupeko<br />

antolatzaileetako batek esan duenez,<br />

honakoa lortu nahi dute: futbola<br />

ardatza izanik, mundu<br />

osoko gazteak elkartu, jolastu,<br />

hiria ezagutu eta giro ona sortu.<br />

Elkarlana eta errespetua dira<br />

txapelketaren arrakastaren giltza.<br />

Jokalariei gehien gustatu zaiena<br />

partidak, giroa eta festa dira.<br />

Jesuitinetako Miren Martinezek<br />

laburbildu du Donosti Cuparen<br />

muina: «Lagunak egin ditzaket,<br />

eta futbola gustuko dudanez, oso<br />

ondo pasatzen dut».<br />

Euren taldekideekin egoteaz<br />

gain, gainerako parte-hartzaileekin<br />

harremana izateko aukera<br />

izan dute.<br />

Hizkuntzaren oztopoa aipatu<br />

dute jokalariek, besteekin komunikatzeko<br />

traba nagusi gisa. Jesuitinetako<br />

Martinez jokalariak<br />

honela azaldu du: «Gehien dakienari<br />

esaten diogu guk esan nahi<br />

duguna hark itzultzeko». Beste<br />

batzuk, berriz, aurretik ezagutzen<br />

zituztenekin aritu dira. Nerea<br />

Antonio Bartzelonako Sant<br />

Gabriel taldeko jokalariak Espanyol<br />

taldekoekin izan duten harremana<br />

aipatu du. Badira edonola<br />

moldatzen direnak ere. «Batzuetan<br />

zeinuak erabiltzen ditugu»,<br />

azaldu du Nigeriako entrenatzaile<br />

Okolo Ejikek. Azken talde hori<br />

lehen talde afrikarra da txapelketan<br />

parte hartzen.<br />

Antolaketa, ezinbestekoa<br />

Antolakuntza handia eskatzen<br />

duen ekitaldia da Donosti Cup,<br />

irailetik hasten da lan gogorrena:<br />

ostatuekin eta taldeekin harremanetan<br />

jarri, kirol arloa bideratu,<br />

catering-a kontratatu, laguntzaile<br />

eta zelai arduradunekin<br />

hitz egin... Txapelketa hasi zenetik,<br />

hamar pertsona inguru arduratu<br />

dira dena behar bezala egon<br />

dadin, laguntzaileetatik aparte.<br />

Bitartekari lana da antolakuntzak<br />

ostatuen eta taldeen artean<br />

egin duena. Ikastoletan, egoitzetan<br />

edo hoteletan hartzen dute<br />

ostatu. Coruñako Maravillas taldekoak,<br />

esaterako, Loiolako San<br />

Inazio ikastetxean daude; nigeriarrak,<br />

berriz, Irungo Urdanibia<br />

hotelean.<br />

Antolakuntzatik azaldu dutenez,<br />

taldeak adinaren arabera<br />

Futbol partida ugari jokatu dira aurten Donosti Cupean. JUAN CARLOS RUIZ / ARP<br />

sailkatzen saiatu dira. Bakoitzak<br />

bere ostatuan gosaltzen du, eta<br />

bazkaria eta afaria gainerako taldeekin<br />

egiten dute.<br />

G Datua<br />

6.000<br />

pHaur eta gaztetxo.Guztira,<br />

331 taldek parte hartu dute.<br />

Nesken taldeak 69 izan dira.<br />

Mutil taldeen 7 multzo eta nesken<br />

5 multzo egon dira, adinaren<br />

arabera sailkatuak.<br />

«Aurten 2.000 bazkari eta afari<br />

inguru eman dira egunero», azaldu<br />

du Lur Olaizolak. Donostiako<br />

Paco Yoldi kiroldegia jangela<br />

erraldoi bihurtu da egunotan, eta<br />

bi txanda egin dira: haurrak lehenik,<br />

eta gazteak ondoren.<br />

Jende hori guztia kontrolatzea<br />

da gauza zailenetako bat, antolatzaileen<br />

iritziz. Krisiaren eragina<br />

ez da nabari aurtengo txapelketan:<br />

inoiz baino talde gehiago aritu<br />

dira futbolean. Nigeriarrak,<br />

kasu: ikasleen artean dirua bildu<br />

eta Donostiara etorri dira. «Guregatik,<br />

primeran; krisia gainditzeko<br />

jendeak futbolean jokatu nahi<br />

badu, joka dezala», dio Olaizolak.<br />

Interneten<br />

ikusi ahal izango<br />

da Euskal<br />

Herriko Pintxo<br />

Txapelketa<br />

Urriaren 18tik 26ra<br />

jokatuko da,<br />

Hondarribian;<br />

izena emateko epea<br />

zabalik dago jada<br />

Erkuden Ruiz Gasteiz<br />

Euskal Herria ezagutzeko pizgarriak<br />

gastronomia eta enologia<br />

dira, Isabel Muela Eusko Jaurlaritzako<br />

Turismo Saileko zuzendariak<br />

adierazi duenez. Horregatik,<br />

Euskal Herrian egiten den «goi<br />

mailako sukaldaritza ñimiñoa»,<br />

alegia, pintxoak, nazioartean<br />

ezagunak egitea nahi dute.<br />

Euskal Herriko V. Pintxo Txapelketa<br />

«tabernari xumeen» sormenaren<br />

eta dinamikaren sustatzaile<br />

bat dela esan du Juancar<br />

Aierbe txapelketako koordinatzaileak.<br />

«Askotan sukaldari<br />

ospetsuenetan oinarritzen gara<br />

gastronomiaz hitz egiteko, baina<br />

kaleko jendearekin harremanetan<br />

egoten dira profesional<br />

bikain batzuk, eta horrelako ekitaldietan<br />

sortzen jarraitzeko bultzada<br />

jasotzen dute».<br />

Pintxoak dastatzeko aukera<br />

Txapelketa Hondarribiko Alde<br />

Zaharrean jokatuko da, urriaren<br />

18tik 26ra. Aurtengo berrikuntza<br />

sukaldean gertatzen diren sasi<br />

masi guztiak zuzenean ikusteko<br />

aukera izango da, txapelketaren<br />

web orrian. Pintxoak dastatzeko<br />

aukera ere eskainiko dute partehartzaile<br />

bakoitzaren tabernan<br />

edo jatetxean. Atzo zabaldu zen<br />

izena emateko epea.<br />

Eusko Jaurlaritza, Gipuzkoako<br />

Aldundia, Hondarribiko Udala<br />

eta hainbat enpresa pribatu<br />

elkarlanean aritu dira txapelketa<br />

prestatzen. Babesle guztien<br />

laguntza eskertu du Aierbek:<br />

«Sukaldarien sormena bultzatzen<br />

laguntzen dute».


Mahai<br />

inguruan<br />

elkartuta<br />

Hamabosgarren aldiz, Karrikiri Elkarteko<br />

kideek atun jana egin dute Iruñeko Alde<br />

Zaharreko Ansoleaga kalean<br />

60 lagun bildu dira urtero AEK-ko Iruñezar<br />

euskaltegiak antolatutako bazkarian<br />

Naiara Elola Iruñea<br />

Jakina da sanferminak janaren<br />

eta edanaren jai nazionalak direla.<br />

Gainera, euskaldunek edozein<br />

aitzakia baliatzen dute bazkari<br />

edo afari bat antolatzeko. Baina<br />

sanferminak ez dira edozein<br />

aitzakia. Iruñeko jatetxe eta<br />

taberna ugarik ez dute aste guztian<br />

jateko tokirik izaten. Hala<br />

ere, jatetxe edo tabernen aldeko<br />

hautua egin beharrean, bada bazkaria<br />

eurek prestatzea erabakitzen<br />

duenik. Esaterako, atzo, bazkaria<br />

egin zuten AEK-ko ikasle<br />

eta irakasleek Iruñezar euskaltegiaren<br />

parean. Karrikiri Elkarteko<br />

kideek, berriz, Zaldiko Maldikoren<br />

egoitzan atun jana egin<br />

zuten.<br />

Hamaika urte daramatzate<br />

AEK-k Alde Zaharrean duen Iruñezar<br />

euskaltegikoek sanferminetan<br />

bazkaria egiten. Errekoleten<br />

kalean jarri zituzten mahaiak<br />

eta aulkiak, bazkaltzeko orduan<br />

gerizpea non izango zen kontuan<br />

hartuta jarri ere. Jon Atxega da<br />

bazkari horretako antolatzailea.<br />

Hark aitortu du azken hiru urteetan<br />

ez dutela eurek egin bazkaria,<br />

catering bat arduratu da horretaz.<br />

«Denera 70 lagun inguru bildu<br />

gara, eta gehienak euskaltegiko<br />

ikasle eta irakasleak gara», azaldu<br />

du Atxegak. Berez, 14:30ean<br />

ziren bazkaltzen hastekoak,<br />

baina urteroko ohitura betez,<br />

apur bat beranduxeago ekin zioten<br />

bazkariari. Hauxe zuten<br />

menua: zizka-mizkak, entsalada,<br />

txerri masaila saltsan, budina,<br />

kafea eta kopa.<br />

Atxegak dioenez, lehen eurek<br />

prestatzen zuten bazkaria. «Egia<br />

esan, bazkaria prestatzeko<br />

momentuan sukaldean sortzen<br />

zen giro haren falta sumatzen<br />

dut», adierazi du Atxegak. Izan<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 41<br />

Sanferminak <strong>2010</strong><br />

ere, duela hiru urte arte peña izaten<br />

zuten Iruñezar euskaltegikoek<br />

Jarauta kalean. «Orduan, kalderetea<br />

edota arroza prestatzen<br />

genuen; baina orain, peñarik<br />

gabe, oso zaila da hori egitea».<br />

Urteroko atun jana<br />

Karrikiri Elkartekoek, ordea,<br />

hamasei urte daramatzate atun<br />

jana egiten sanferminetan. Atzokoan,<br />

120 lagun izan ziren Zaldiko<br />

Maldikoren egoitzaren kanpoaldean<br />

egin zen bazkarian. Hauxe<br />

zuten menua: atun entsalada,<br />

marmitakoa, atuna erreta eta<br />

atun sorbetea.<br />

‘‘<br />

Bazkaria prestatzerakoan<br />

sukaldean sortzen zen<br />

giro haren falta<br />

sumatzen dut»<br />

JON ATXEGA<br />

Iruñezarreko bazkariaren antolatzailea<br />

«Atunak asteazkenean<br />

arrantzatu genituen hiru<br />

adiskideren artean<br />

Ondarroako uretan»<br />

ENEKO ARANBURU<br />

Karrikiriko bazkariko sukaldaria<br />

Eneko Aranburu ondarroarra<br />

izan zen atun jana prestatzeaz<br />

arduratu zen sukaldarietako bat.<br />

«Asteazkenean atunak hiru adiskideren<br />

artean arrantzatu genituen<br />

Ondarroako uretan», adierazi<br />

du harro. Denera, bederatzi<br />

kilo inguruko zazpi atun jan<br />

zituzten Karrikiriko bazkarian<br />

izan zirenek. Bazkal ostean, dantzatzeko<br />

eta abesteko parada izan<br />

zuten. Gainera, Aranbururen<br />

hitzetan, «Iruñean, sanferminetan<br />

euskal giroaz gozatzeko ez da<br />

aukera asko izaten, eta dauden<br />

gutxiak aprobetxatu beharra<br />

daude».<br />

Ondarroan (Bizkaia) arrantzatutako zazpi atun jan zituzten Karrikiriko bazkarian. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS<br />

Bazkaria egin zuten AEK-ko Iruñezar euskaltegikoek Errekoleten kalean. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS


42 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Plaza › Bizia<br />

Sanferminak Iruñean D<br />

Iruñea eta<br />

Baiona, mende<br />

erdi senide<br />

Bi hirietako erraldoiak<br />

elkarrekin aritu dira<br />

dantzan Udaletxeko<br />

plazan, iruindarren<br />

txaloen artean<br />

E. Elizondo Iruñea<br />

Klasiko bat bilakatu da Iruñeko<br />

sanferminetan Nafarroako hiriburuko<br />

Udalak hiriarekin senidetutako<br />

bertze hiriei egiten dien<br />

harrera ekitaldia. Sanferminetako<br />

egitarauak beti jasotzen du<br />

ekitaldi hori. Herriko etxean<br />

elkartzen dira Nafarroako hiriburuko,<br />

Baionako, Paderborneko<br />

(Alemania), Yamagutxiko (Japonia)<br />

eta Kolonbiako Pamplonako<br />

ordezkariak, bestak ospatzeko.<br />

Senide direla ospatzeko. Topa egiteko.<br />

Atzo tradizioari eutsi zion Iruñeko<br />

alkate Yolanda Barcinak.<br />

Hartu zituen senideak udaletxean,<br />

urtero legez. Atzokoa, hala<br />

ere, harrera berezia izan zen,<br />

Baiona eta Iruñea duela mende<br />

erdi senidetu zirela ospatu baitzuten.<br />

Horregatik, Lapurdiko<br />

agintariak hartu zituen lehendabizi<br />

Barcinak, eguerdian. Bi<br />

hiriak batzen dituen hitzarmenaren<br />

50. urteurrena behar bezala<br />

ospatzeko.<br />

1960. urteko ekainaren 19an<br />

sinatu zuten Iruñeko eta Baionako<br />

orduko ordezkariek bi hirien<br />

arteko senidetze ituna. Nafarrek<br />

sinatzen zuten gisa horretako<br />

lehen hitzarmena izan zen.<br />

Geroztik, hamaika ekitaldi antolatu<br />

dituzte bi udalek, elkar ezagutzeko<br />

asmoz, Iruñeko alkate<br />

Yolanda Barcinak atzo azpimarratu<br />

zuenez. Baionako agintari<br />

Jean Greneten aurrean erran<br />

zituen hitzok. Udaleko bertze<br />

hainbat ordezkarirekin etorri<br />

zen Iruñera.<br />

Haiekin batera, gainera, iruindarren<br />

artean jakin-min handia<br />

piztu zuten Baionako erraldoiak<br />

etorri ziren atzo Nafarroako hiriburura.<br />

Erraldoiak senidetze<br />

ituna sinatu zuten unetik izan<br />

dira protagonista bi hirien arteko<br />

harremanean. 1960an hitzarmena<br />

Iruñean sinatu zutenean, hain<br />

zuzen ere, Iruñeko Erraldoien eta<br />

Buruhandien Konpartsako kideek<br />

dantza egin zuten Udaletxeko<br />

Peñak ez dira Gazteluko<br />

plazan sartuko bihar<br />

Munduko Kopako finala<br />

ikusteko pantailak<br />

ipiniko ditu Udalak, eta<br />

istiluak ekidin nahi<br />

dituzte peñek<br />

E.E. Iruñea<br />

Iruñeko Udalak Gazteluko plazan<br />

pantaila erraldoi bat jarriko du<br />

bihar, Munduko Kopako finaleko<br />

partida ikusteko. Hori dela eta,<br />

Iruñeko peñek biharko euren egitaraua<br />

aldatzea erabaki dute, istilurik<br />

gerta ez dadin. Udalaren<br />

erabakiarekin ez dira ados agertu,<br />

hala ere, eta uste dute aukerarik<br />

egokiena zela sanferminetako<br />

egitaraua al<strong>datu</strong>ko ez lukeen tokiren<br />

batean ematea partida.<br />

Gazteluko plazan botako dutenez,<br />

Peñek euren egitarauan aldaketak<br />

egitea erabaki dute.<br />

Arratsaldeko zazpietara aurreratu<br />

dute Karlos III. Noblearen etorbidean<br />

eginen duten merendua.<br />

Hortik Alde Zaharrera itzultzeko<br />

bidean, halaber, ez dira Gazteluko<br />

plazan sartuko. Espainiaren eta<br />

Alemaniaren arteko finalerdia<br />

ere eman zuten plaza horretan,<br />

eta istiluak gertatu ziren.<br />

Iruñeko eta Baionako erraldoiak elkarrekin dantzan. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS<br />

plazan, nafarren eta lapurtarren<br />

artean sortutako zubi ofiziala<br />

ospatzeko asmoz.<br />

Erraldoien besta<br />

Atzo, Baionako erraldoiak etorri<br />

ziren Iruñera dantzatzera, ospakizunetan<br />

parte hartzera. Eta,<br />

aldi berean, hirien arteko harremana<br />

erraldoien arteko ere bilakatzera.<br />

Iruindarren aurpegian<br />

harridura sumatu zen Baionako<br />

erraldoiak ikusi zituzten lehen<br />

unean. Iruñekoen ondoan zutik,<br />

nafarren lagunak nor ziren galdetzen<br />

zieten elkarri Udaletxeko<br />

Irudia q<br />

SU FESTA GAZTELUGIBELEN<br />

Sua, kolore eta harrabotsa. Sanferminetan denetarako<br />

beta dago, baita Gaztelugibelgo zelaietan<br />

lagunekin eseri, eta gertutik 23:00etan su festa<br />

ikusteko ere. Haurrak dituzten familiak eta gazte<br />

koadrilak elkartzen dira zelaietan, edo inguruko<br />

plazan bat egindako herritarrek.<br />

Pozik hartu zuten gero bi konpartsetako<br />

erraldoiek elkarrekin<br />

egindako dantza, iruindarrek<br />

Konestablea jauregian<br />

hartu ditu alkateak<br />

hiri senidetu<br />

guztietako ordezkariak<br />

hagitz gustuko baitituzte erraldoiak.<br />

Sumatzen zitzaien, panpina<br />

guztiei so. Haurrek ere gozatu<br />

zuten erraldoi guztien ikuskizunarekin.<br />

Lehendabizi herriko etxean,<br />

eta, ondoren, Konestable jauregian.<br />

Baionakoei harrera egin<br />

ondoren, Iruñearekin senidetutako<br />

bertze hirietako ordezkariekin<br />

egin zuen bat Iruñeko alkate<br />

Yolanda Barcinak. Denekin ospatzeko<br />

atzoko data. Izan dute<br />

Yamagutxiko, Paderborneko,<br />

Pamplonako eta Baionako ordezkariek<br />

sanferminetan gozatzeko<br />

aukera. Eta ziurrenik hurrengo<br />

urtean ere izanen dute. Erran<br />

bezala, Iruñeko bestetako klasiko<br />

bilakatu baita hiri senidetuen<br />

eguna egitarau ofizialean.<br />

kaleetan, su festa ikusteko. Herenegun, Tomas<br />

Pirotecniaren suek, adibidez, oso inpresio ona utzi<br />

zuten. Koloretsuak eta irudimentsuak, 7.000 euroko<br />

lehen saria irabazteko hautagai nagusi<br />

bihurtu dira. JAGOBA MANTEROLA/ ARGAZKI PRESS


Sanferminak Iruñean D<br />

Eguzkia eta<br />

ilargia<br />

Frenesia,<br />

Ferminen liburutik<br />

Edurne Elizondo<br />

F<br />

erminen bestek zurrunbilo<br />

erraldoi batean hartu zituzten<br />

iruindarrak. Eta<br />

iruindar ez zirenak. Kaosa nagusitu<br />

zen haien artean. Eta bestak,<br />

etenik gabeko kiribil bilakatu ziren.<br />

Mañuetako txurroak bezala.<br />

Eta Ferminek, txurro dendan<br />

Paulina Fernandez nagusiak egiten<br />

duen bezala, kiribila moztea<br />

erabaki zuen. Klisk. Bi txurro.<br />

Eta bakoitzari izen bat eman<br />

zion: eguzkia erran zion bati; bertzeari,<br />

berriz, ilargia.<br />

Eguzkiari eta ilargiari esker,<br />

bestek, azkenean, utzi zioten<br />

Arrotxapean jarritako noriaren<br />

modukoak izateari. Ferminek barrakako<br />

galgari eragin zion, eta<br />

ordura arteko amaierarik gabeko<br />

bidaiak izan zuen etenik. Etxera<br />

bidali zituen zorabiatutako bidaiariak,<br />

eguzkiarekin. Eta eguzkiaren<br />

eskutik parranda hasi<br />

nahi izan zutenei, argi utzi zien:<br />

«Ilargia ikusten duzuenean,<br />

kito».<br />

Izan zen zirimolaren barruan<br />

jarraitu nahi izan zuenik. Eguzkia<br />

ez ikusteko betaurrekoak jarri,<br />

eta ilargiari bizkar eman zionik.<br />

Eta Ferminek, ajeak jota utzi<br />

zituen, lezioa ikas zezaten. Eguzkiak<br />

bat egin zuen Ferminekin,<br />

eta izpi bero-beroak bidali zizkien<br />

iruindarrei, zigortzeko. Ilargiak,<br />

gainera, gaua freskatzeari utzi<br />

zion.<br />

Naturaren zikloak errespetatu<br />

behar baitira. Ferminek sortutakoak<br />

badira, ere bai. Ferminek<br />

erabaki zuen uztailaren 14ko ilargiarekin<br />

amaituko zirela Iruñeko<br />

bestak. Bazela nahikoa. Iruindarrak<br />

hondartzara bidaliko zituela<br />

atseden hartzera. Eta iruindar ez<br />

zirenak, aireportura.<br />

Garazi Arrula Ruiz Iruñea<br />

Gaztetatik ezagutzen dute elkar<br />

bi lagunek, eta aspaldi hartu zuten<br />

erretiroa batak zein besteak.<br />

Zurgina izan da betidanik Martinez,<br />

eta Garaikoetxeak eraikuntzaren<br />

ofizioan jardun zuen 50 urtez.<br />

Egun, Martinezek Arrotxapean<br />

duen zurgindegian elkartzen<br />

dira, maketak eta marrazkiak<br />

egiteko. Eginiko azkenak dira entzierroaren<br />

ibilbidearen sei maketak,<br />

zehaztasun handiz sortuak:<br />

eraikinak, teila eta guzti;<br />

korrikalariak, zuri-gorriz; zezenak,<br />

udaletxea eta egunkariak.<br />

Nolatan hasi zineten entzierroaren<br />

maketak egiten?<br />

Angel Martinez: Denbora-pasa<br />

modu bat da guretzat maketak<br />

egitea; nora ezean ibili baino askoz<br />

nahiago dugu. Zezen-plaza<br />

egiten hasi ginen, Santo Domingo<br />

kalea ondoren, eta abar. Hasieran<br />

ez genuen entzierroan pentsatu;<br />

bi maketa eginak genituela bururatu<br />

zitzaigun, eta beste lau egin<br />

genituen, ibilbide guztia osatzeko.<br />

Argazkiez ere baliatu gara, eta<br />

Pedrok eginak zituen marrazkiak<br />

eredutzat hartu ditugu.<br />

Pedro Garaikoetxea: Duela urte batzuk<br />

hasi ginen, eta kaleak eta<br />

eraikinak al<strong>datu</strong> eta berritu egin<br />

dituzte ordutik. Guk ere berrikuntza<br />

horiek kontuan hartu behar<br />

izan ditugu; adibidez, Arrotxapea<br />

eta Alde Zaharra elkartzen<br />

dituzten igogailu berriak ere<br />

gehitu dizkiogu maketari.<br />

Zer material erabili dituzue?<br />

A.M: Gehienbat zura erabili dugu,<br />

eta apaingarriak egiteko baino ez<br />

dugu bestelako materialekin lan<br />

egin: kartoi mehea, belar artifiziala,<br />

papera, haria… Baina txiki-<br />

keriak egiteko baino ez dira izan;<br />

gehiena zuraz egin dugu. Zezenak,<br />

balkoiak, pertsonak… pentsa,<br />

teilak ere zurezkoak dira!<br />

P. G: Pazientzia handia behar da,<br />

bai… Koloreentzako berniza da<br />

gehienbat erabilitakoa; ez pentsa<br />

margo askorik behar dugunik:<br />

berniza aski da maiz koloreztatzeko.<br />

Kartoi meheak ere arkatzarekin<br />

marraztu ditugu; udaletxeko<br />

plazako karrika, adibidez. Ibaia<br />

kartoi mehe berde ilun bat da, gainean<br />

beira duena.<br />

Zer izan da zailena?<br />

A.M: Hasieran erraza izan zen: poliki-poliki<br />

maketa bat eta beste<br />

egin. Alta, egiten ari ginena entzierroa<br />

zela zehaztu genuenean<br />

hasi ziren zailtasunak, eskakizun<br />

bereziak sortu baitziren. Baina ez<br />

da oso korapilatsua izan, nahi du-<br />

gulako eta inolako presarik gabe<br />

egin dugulako.<br />

P. G: Eskalan egiten dugu guztia,<br />

eta horrek ekar dezake zailtasunen<br />

bat; jatorrizkoaren neurriak<br />

lortzerakoan, batez ere. Adibidez,<br />

Zaldi Zuriaren ostatuaren make-<br />

G Motzean<br />

pZenbat urte duzue? Angelek<br />

77, eta nik 80. Bi gazte gara!<br />

pZenbat denbora kostatu zaizue<br />

entzierroaren maketak<br />

egitea? Duela zortzi urte hasi,<br />

eta orain gutxi bukatu dugu azkena,<br />

baina tartean geldialdiak<br />

egon dira.<br />

pSanferminetan ere lan? Ez,<br />

ez. Guk ere besta egiten dugu.<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 43<br />

Bizia ‹ Plaza<br />

Angel Martinez eta Pedro Garaikoetxea q Entzierroko maketen egileak<br />

Entzierroaren ibilbidea sei zatitan banatu, eta bakoitzaren maketa bat egin dute bi lagunek.<br />

Zura eta pazientzia handia baino ez dute behar izan euren lana bukatzeko. Ederki, gainera.<br />

«Tabernara joan baino, eskulanak<br />

egitea nahiago dugu guk»<br />

GARAZI ARRULA RUIZ<br />

ta egiteko, han izan ginen neurriak<br />

hartzen, eta sekulako hotza<br />

egiten zuen. Andre bat begira<br />

izan genuen denbora luzez, eta bigarrengoz<br />

joan ginenean, zertan<br />

ari ginen galdetu zigun. Guk maketa<br />

batentzako zela erantzun genion,<br />

eta hark aitortu zigun pentsatu<br />

zuela katedrala botatzeko<br />

asmotan genbiltzala!<br />

Zurgindegiaren atean Eskualdatzeko<br />

afixa dago. Zer eginen duzue salduz<br />

gero?<br />

Pedro Garaikoetxea: Nik jarraituko<br />

dut marrazkiak egiten; on egiten<br />

digu aktibo izateak. Egiteko asko<br />

ditugu.<br />

Angel Martinez: Lantokia saltzen<br />

badut, jabe berriari nire kontuentzako<br />

txoko bat eskatuko diot, ea<br />

engainatzerik dudan. Bestela,<br />

futbolean hasiko gara!


44 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Plaza › Bizia<br />

Sanferminak Iruñean DArgazkilarien objektibotik<br />

Dantza, dantza. Zer du trikitiaren erritmoak jendea dantzan jartzen duela? Nahi ez baduzu ere,<br />

oinak bakarrik mugitzen dira. Aurrera, atzera, buelta! Sanferminetan ere herritarrak dantzan jartzen<br />

dituzte doinu horiek, ezinbertzean. Nekatu arte. Azken nota entzun arte. LANDER F. ARROIABE / ARP<br />

Etenalditxo bat bidean. Bai, bai, oraintxe goaz. Hasi dantzan, musika berehala ailegatuko da.<br />

Etenalditxo bat bertzerik ez bidean. Beroa gainetik kentzeko etenalditxoa. Sanferminak burutik atera,<br />

eta erritmoak freskatzeko etenalditxoa. Behar dugu eta. Merezi dugu. JAGOBA MANTEROLA/ ARP<br />

Liburutegia hesian. Zergatik ez? Lo egiteko edozein izkin ona bada, zergatik ez hesia liburutegi<br />

bihurtu? Horrelakoak dira sanferminak. Batere logikarik gabekoak. Argazkiko lagunaren aurpegiari so,<br />

behintzat, irakurtzeko toki aproposa ez denik ezin erran. Kontzentratuta dela ematen du. GORKA RUBIO / ARP<br />

Burua ezin altxatu. Halaxe gelditzen dira zenbait iruindar<br />

sanferminetan. Ajeak edozein izkinean harrapatzen ditu, eta akabo.<br />

Ezin altxatu. Buruko mina arinduko duen eskua ondoan izatea<br />

lagungarri izan ohi da. RAUL BOGAJO/ ARP<br />

Giza eskailera. Akaso benetako eskailera erosteko aurrekonturik<br />

gabe gelditu zen. Eta, beharrak irudimena pizten duenez, aurkitu du<br />

konponbidea. Eutsi, igo eta lanera! Ez dezala inork erran irudikoa<br />

argazkilari profesionala ez denik. LANDER F. ARROIABE / ARP<br />

Zaratatik urrun. Ez dago jende artera joan beharrik sanferminez<br />

ondo gozatzeko. Zer hobeto lagun koadrilarekin mahai baten<br />

bueltan biltzea baino? Sanferminetan ondo pasatzeko ez baita<br />

jende askoren beharrik. LANDER F. ARROIABE / ARP


Sanferminak Iruñean DProposamenak<br />

GKonpartsen ibilbidea<br />

Erraldoien Konpartsak<br />

09:30ean ekinen dio eguneko<br />

ibilbideari, Udaletxe plazatik.<br />

Mercaderesetik Mañuetara, eta<br />

handik bueltan Mercaderesera<br />

joanen dira. Udaletxeko plazara<br />

gero, San Saturninora, kale Nagusira,<br />

eta, handik, berriz, San<br />

Lorenzora.<br />

G Fermin line<br />

G Eguraldia<br />

GAUR<br />

Eguzkia, eta, tarteka, goibelak.<br />

pMax.: 32. Min.: 17.<br />

BIHAR<br />

Giro lainotua.<br />

pMax.: 30. Min.: 18.<br />

Paella jate herrikoia antolatu du Gora Iruñea taldeak<br />

San Frantzisko plazan, 14:30ean.<br />

G Euskal egitaraua<br />

p12:00. Sanferminetan kantari<br />

kantujira merkatu plazatik. Ondoren,<br />

herri bazkaria, San Jose<br />

plazan, Orreaga fundazioaren<br />

eskutik.<br />

p13:00. Kuxkuxtu eta Bonberenea<br />

txarangak, Muthikotik.<br />

p19:00. Bertso Triki Poteoa, Oinez-en<br />

txokoan.<br />

pAfalostean. Gasna DJ, Zaldiko<br />

Maldiko elkartean.<br />

p00:00. Gazteluko plazan, herri<br />

dantzak eta Muxikoak.<br />

p00:00. Miel Otxin taldea, Oinez-en<br />

txokoan.<br />

Laburrak<br />

San Fermin jaia egingo<br />

dute Londresen<br />

LONDRES ›Entzierroa edo running<br />

of the bulls egingo dute<br />

gaur, Londresen, beste ekitaldi<br />

batzuen artean, sanferminak<br />

ospatzeko. Eguerdian elkartuko<br />

dira hainbat sanferminzale<br />

Oxford House eraikinaren kanpoaldean,<br />

festari hasiera emateko.<br />

Udaltzainak, kaleko<br />

saltzaileen atzetik<br />

IRUÑEA›Jendez betetzen da<br />

Iruñea sanferminetan. Kaleko<br />

saltzaileen kopuruak ere gora<br />

egiten du. Baimena dute hainbatek,<br />

baina badira hala moduz<br />

ibiltzen diren bertze zenbait.<br />

Haien atzetik ari dira Iruñeko<br />

udaltzainak. Abaniko saltzaileak,<br />

behintzat, ari dira negozioa<br />

egiten, giro beroa dela eta.<br />

‘Berria.info’-k webgune<br />

@ berezia du Iruñeko<br />

sanferminei buruz, helbide<br />

honetan:<br />

www.berria.info/<br />

sanferminak10<br />

Edurne Elizondo<br />

Erraldoiak dira. Ziur batere<br />

ez zirela beldurtu,<br />

nahiz eta hegazkinez egiten<br />

zuten lehendabiziko<br />

bidaia izan. Eta, nora, eta New<br />

Yorkera joateko. Esperientzia zirraragarria<br />

Iruñeko konpartsako<br />

panpinentzat.<br />

Etxe orratzen hirian Munduko<br />

Azoka egin zuten 1965eko urrian,<br />

eta ekitaldi hartan parte hartzeko<br />

gonbita jaso zuen Iruñeko<br />

Erraldoien eta Buruhandien<br />

Konpartsak. Gonbitari baiezkoa<br />

eman zioten, eta itsasoz bestaldera<br />

joan ziren Nafarroako hiriburuko<br />

panpinak, gaitarien musikaren<br />

erritmora dantzatzera.<br />

New Yorkeko Munduko Azokan<br />

Miguel Garcia Saez iruindarra<br />

zen Espainiako pabiloiko komisario,<br />

eta haren bidez lortu zuten<br />

erraldoiek AEBetara joateko<br />

txartela. Hala ere, ez ziren denak<br />

joan. Konpartsako bikote beltza<br />

Iruñean gelditzea erabaki zuten,<br />

«jarrera arrazisten beldurragatik».<br />

Konpartsak 1965eko urriaren<br />

10ean egin zuen saio nagusia.<br />

New Yorkeko Bosgarren Etorbide<br />

famatuan egin zuten paseoa,<br />

eta han erakutsi zituzten haien<br />

dantzak erraldoiek. 49 iruindar<br />

joan ziren AEBetara konpartsarekin,<br />

eta, garaiko kroniketan<br />

azaldu zutenez, saioa luze-luzea<br />

egin zitzaien. Etorbideak amaierarik<br />

ez zuen sentsazioa zuten.<br />

Esperientziak merezi izan zuen,<br />

hala ere, saioaren amaieran txalo<br />

zaparrada jaso baitzuten ikusle-<br />

G Eguneko egitaraua<br />

p06:45. Diana.<br />

p08:00. Laugarren entzierroa.<br />

p09:30. Erraldoi eta Buruhandien<br />

Konpartsaren irteera.<br />

p11:00. Izkingileen lehiaketa,<br />

zezen-plazan.<br />

p11:30. Hauek festa hauek!<br />

p12:00. Erraldoi eta buruhandiei<br />

harrera, Udaletxe plazan,<br />

haien 150 urteurrena dela eta.<br />

Musika banden irteera.<br />

Jota kantaldia, Sarasate pasealekuan,<br />

La Ribera Canta taldearekin.<br />

Herri kirolak, Foruen plazan.<br />

p13:00. Musika bandak.<br />

en aldetik. Konpartsarekin batera,<br />

Lizarrako gaitariak joan ziren<br />

New Yorkera, eta haiek jarri zuten<br />

musika 1965eko bidaia garrantzitsu<br />

hartan.<br />

Konpartsako kideek urriaren<br />

18an egin zuten Iruñera itzultzeko<br />

bidaia. Erraldoiak, ordea, geroago<br />

iritsi ziren. Bi hilabete geroago,<br />

hain zuzen ere. Kontua da itzulera<br />

hegazkinez egin beharrean<br />

itsasontziz egin zutela konpartsako<br />

panpinek. New Yorketik Bartzelonara<br />

itsasontziz ailegatu ziren<br />

erraldoiak, eta handik Iruñera,<br />

berriz, trenez. Nekatuko ziren<br />

gero.<br />

Harrituta<br />

Harriduraz hartu zituzten estatubatuarrek<br />

Iruñeko erraldoiak, garai<br />

hartako kronikek jaso zutenez.<br />

Karriketan dantzan hasi aurretik,<br />

gainera, kamioi baten<br />

gainean eraman zituzten erraldoiak<br />

desfilea hasiko zen tokira.<br />

Irudia, noski, nahiko harrigarria<br />

eta arraroa izan zen estatubatuarrentzat.<br />

Hiritarren harridura aurpegiak,<br />

hala ere, irribarre bilakatu<br />

omen ziren berehala. Denek atera<br />

nahi izan zuten une hartako argazkia,<br />

gauza bitxia baitzen, benetan,<br />

erraldoiak New Yorkeko<br />

karriketan barrena dantzatzen<br />

ikustea. Erraldoiak izan arren,<br />

txiki-txiki ziruditen New Yorkeko<br />

eraikin altuen artean.<br />

Iruñeko konpartsako kideen<br />

New Yorkeko bidaiaren harira,<br />

ondokoa idatzi zuen Espainiako<br />

Efe albiste agentziak, 1965 hartako<br />

urrian: «Iruñetik at saio hau<br />

Euskal musika, Taconera parkean.<br />

p17:30. Plazako zaldunen,<br />

mandakoen eta musika bandaren<br />

desfilea.<br />

p18:00. Hauek festa hauek!<br />

Haurrendako emanaldia.<br />

Jota erronda, Udaletxe plazan.<br />

Arguedasko jota eskola.<br />

p18:30. Laugarren zezenketa.<br />

p20:00. Dantzaldia, Gurutzeko<br />

plazan: Edelweiss orkestra.<br />

p20:30. Gazte dantzaldia, Sarasate<br />

pasealekuan: Poker orkestra.<br />

Herri musika Basotxoan:<br />

Santanderko La Encina taldea.<br />

izan da sanferminetako giroa hobekien<br />

islatu duena».<br />

New Yorkeko bidaian, hala ere,<br />

gertatu zen ezbeharrik. Ezberhar<br />

txikirik. Hari buruzko <strong>datu</strong> anitz<br />

ez dago, hala ere. Kontua da erraldoien<br />

paseoa hasi baino lehen<br />

panpinetako bat lurrera erori<br />

egin omen zela. Ez da inon aipa-<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 45<br />

Bizia ‹ Plaza<br />

p21:00. Bertako musika, Gazteluko<br />

plazan. Dantzaldia, txistulari<br />

eta gaitariekin.<br />

p22:00. Zezensuzkoa.<br />

Arranon Duodeno bikotea.<br />

p23:00. Su festa.<br />

p23:30. Foru zuzenekoa, Foruen<br />

plazan: Los Suaves eta Esparto.<br />

p00:00. Dantzaldia, Antoniutti<br />

parkean: Makro Disko mugikorra.<br />

Plaza Zabalik, Gazteluko<br />

plazan: Los del Rio.<br />

p00:30. Jazzfermin, Burgoen<br />

plazan. Baiona Just Friends<br />

Tentet taldea.<br />

Iruñeko Konpartsak Ameriketako Estatu Batuetako hirian dantza egin zuen 1965. urteko urriaren<br />

10ean; erraldoi nafarrek txiki ematen zuten etxe orratzen hiriko eraikin altuen artean, paseoan.<br />

New York, New Yoooooork!<br />

150 urte, unetxo erraldoiak<br />

Erraldoiek New Yorken egin zuten dantza, 1965ean. SANFERMIN.COM<br />

tzen konpartsako zer erraldoi<br />

erori zen, baina ez zuen arazorik<br />

izan desfilean parte hartzeko.<br />

Panpin guztiak aritu ziren dantzan.<br />

Erorikoak, beraz, ez zion<br />

kalte handirik eragin konpartsari,<br />

baina taldeak dituen milaka<br />

anekdoten artean lortu du bere<br />

tokia.


46 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Plaza › Bizia<br />

Sanferminak Iruñean DHirugarren entzierroa<br />

Asteburuaren atarian, aurreko egunetan baino korrikalari gehiago zirela sumatu zen, ibilbide amaieran batez ere. LANDER FDEZ. ARROIABE / ARGAZKI PRESS<br />

‘Flamante'<br />

galduta<br />

Santo Domingon gora, zezen batek, labaindu,<br />

eta ia ibilbide osoa bakarrik egin du, arrisku<br />

handia sortuz eta gazte bat adarkatuz<br />

Orain arteko entzierrorik luzeena izan da,<br />

sei minututik gora iraun duelako<br />

Joxerra Senar Iruñea<br />

Oso luzea eta arriskutsua izan<br />

zen sanferminotako hirugarren<br />

entzierroa. Santo Domingo aldaparen<br />

erdialdera, taldea gidatzen<br />

zuen zezena —Flamante izenekoa,<br />

550 kilokoa— erori egin zen<br />

eta atzean geratu zen, eta ibilbide<br />

osoa bakarrik egin zuen. Plazara<br />

iristeko geratzen ziren 650 metroetan,<br />

izua eragiteaz gain, entzierroa<br />

nabarmen luzatu zuen: sei<br />

minutu eta 23 segundo; orain arte<br />

denbora gehien behar izan duen<br />

lasterketa. Cadizko FuenteYmbro<br />

ganadutegiak aurreko bost<br />

urteetako entzierroetan bi adarkatu<br />

utzi zituen, eta aurtengoan<br />

beste bat gehitu du zerrendara.<br />

Estafeta amaieran, lanak Flamante-rekin. LANDER FDEZ. ARROIABE / ARGAZKI PRESS<br />

Bezperako bero sargoriaren ostean,<br />

atzoko 06:00 aldera euri jasa<br />

bota zuen, eta zorua bustita eta labainkor<br />

zegoen, bereziki zezenentzat.<br />

Beti bezala, indar handiz eta<br />

ziztuan atera ziren zezenak, joaldunak<br />

aurretik. Hasi eta berehala,<br />

korrikalari bat bultzatu zuten.<br />

Hala ere, metro batzuk aurrerago<br />

gertatu zen entzierroa baldintzatu<br />

zuen gertaera. Zoru bustiaren<br />

eraginez, labaindu egin zen Fla-<br />

mante, eta ordutik, bere anaien<br />

arrastoa galduta, bakarrik egin<br />

zuen ibilbidea.<br />

Aurretik zihoan taldean, Udaletxe<br />

plaza igarota, erori egin ziren<br />

hiru zezen. Mercaderesko<br />

bihurgunera iritsi aurretik, berriz,<br />

herenegun adarkada gertatu<br />

zen toki berean, talde buruan zegoen<br />

gaztaina koloreko zezenak<br />

aurrean eraman zuen 39 urteko<br />

korrikalari britainiar bat. Atzera<br />

begiratu ez eta fuenteymbro-ak<br />

gainean zituela sumatu gabe, zezenak<br />

aurrean eraman zuen. Erorikoaren<br />

eta kolpearen ondorioz,<br />

konortea galdu zuen, eta ospitaleratu<br />

egin zuten sorosleek. Traumatismoa<br />

du garezurrean.<br />

Jendetza ibilbide amaieran<br />

Bihurgunetik aterata, gaztaina<br />

koloreko zezenak une horretan<br />

zorutik altxatzen ari zen korrikalari<br />

bat bultzatu zuen, baina korrikalariak<br />

zortea izan zuen. Estafetan<br />

gora, nabari zen aurreko<br />

bi egunetan baino korrikalari<br />

gehiago zegoela ibilbidean, eta elkarren<br />

arteko lehia bizian hamaika<br />

ukondokada eta bultzada ikusi<br />

ziren. Korrikalari kopuru handiaren<br />

ondorioak kailejoian sumatu<br />

ziren, pilaketa txiki bat egon baitzen<br />

plazarako sarreran. Ezkutalekuei<br />

esker, ez zen ezer gertatu.<br />

Lasterketa azkarra izango zen,<br />

baldin eta Flamante atzean geratu<br />

izan ez balitz. Galduta egoteak<br />

are arriskutsuago bihurtzen<br />

zuen, inguruan zituen mugimendu<br />

guztiek erakartzen baitzuten<br />

haren arreta. Hainbat aldiz geratu<br />

zen Estafeta kaleko atari batzuetan<br />

adi-adi begira. Aurretik<br />

zituen korrikalarien eta atzean<br />

zeuden unaien lanari esker, Flamante<br />

pixkana gerturatu zen plazara.<br />

Ez zirudien hara joan nahi<br />

zuenik. Indar askorik ez zuen edo<br />

behinik behin lurrari ongi ezin<br />

helduz zebilen.<br />

Nabarmentzekoa da hala atzo<br />

nola herenegun bakarrik geratu<br />

diren zezenak behar den legez<br />

eraman dituztela. Moldakaitz gutxi<br />

eszenaratu ziren atzo, eta halako<br />

baten bat agertu zenean, makilakadak<br />

jo zizkieten unaiek. Telefonica<br />

inguruan, berriz,<br />

hainbestekoa zen jendetza,<br />

unaiek nahikoa lan izan zuten zezenaren<br />

atzean geratzen zirenak<br />

handik aterarazten eta zezenaren<br />

gorabeherei adi-adi jarraitzen.<br />

Arrisku une handiena, ordea,<br />

Estafeta kalearen amaierara iritsi<br />

zenean izan zen. Han zezenak<br />

oharkabean hartu zuen hesian<br />

zen Erresuma Batuko 20 urteko<br />

gazte bat: M.M. Hogei zentimetroko<br />

adarkada du izterrean, baina<br />

ez dio zainik harrapatu. Kolpeen<br />

ondorioz, beste zauritu bat ere badago,<br />

46 urteko valentziar bat,<br />

baina horren zauriak «arinagoak»<br />

dira.<br />

Hain galdua zegoen Flamante,<br />

bakarrik geratzen diren zezenak<br />

plazara eramateko zeregina duten<br />

joaldunei ez zien jaramonik<br />

egin. Horietako bati oldartu egin<br />

zitzaion, gainera. Amaieran, berriz,<br />

zezen-plaza toki arriskutsua<br />

izan litekeela erakutsi zuen. Abiadura<br />

hartu eta plazako ezkerraldea<br />

erabat garbitu zuen. Hor<br />

amaitu zen arriskua. Gaur Dolores<br />

Agirreren zezenen ordua da.<br />

Arrisku handiena, asteburuko<br />

jendetza.


Sanferminak Iruñean DHirugarren entzierroa<br />

G Entzierroa<br />

Fuente Ymbro<br />

Santo<br />

Domingoko<br />

ukuiluak<br />

Santo<br />

Domingo<br />

kalea<br />

Udaletxe<br />

plaza<br />

Mercaderes<br />

kalea<br />

Estafeta<br />

kalea<br />

Telefonica<br />

aldea<br />

Kailejoia<br />

Zezen-plaza<br />

1.<br />

2.<br />

3.<br />

4.<br />

5.<br />

6.<br />

7.<br />

8.<br />

Adark. Denb.<br />

0 2.24<br />

2 3.30<br />

1 6.23<br />

Zauritu bat<br />

Zauritu bat<br />

Adarkada bat<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 47<br />

Bizia ‹ Plaza<br />

Flamante-k joaldunetako baten aurka egin zuen. LANDER FDEZ. ARROIABE / ARP. Korrikalari bat eta, zentimetro gutxira, zezenaren adarra. VILLAR LOPEZ / EFE


Zakilixut<br />

D<br />

«Alaitasuna trintxera bat bailitzan defendatzea, / eskandalutik eta errutinatik defendatzea / miseriatik eta miserableengandik /<br />

absentzia behin-behineko / eta behin betikoetatik». Mario Benedetti<br />

Miriam Zaragueta<br />

Kaleko giroaren<br />

erresistentzian<br />

Sanfermin-eroak<br />

Iñigo Astiz<br />

Lau makila kolpe, eta kantak eten<br />

du elkarrizketa tarte batez. Azken<br />

txindata kolpeak ematean, baina,<br />

berehala hartu du berriz haria Miriam<br />

Zaraguetak (1972, Iruñea): «Txaranga<br />

bizimodu bat da», dio, «apuntatu hori».<br />

Praktikara daraman filosofia da hori, gainera.<br />

Jarauta 69 txarangako kidea da orain<br />

bederatzi bat urtez geroztik. Taldearen<br />

pausoa eramaten duten hiru perkusio jotzaileetako<br />

bat. Bonbo, tronpeta eta haize<br />

hots artean bizitzekoak dira beretzat sanferminak.<br />

Kalezalea da, eta kalean dabiltzanekin,<br />

kalean ospatzekoak dira festak<br />

beretzat: «Txarangan joko ez banu, nahikoa<br />

nuke sanferminetara egun pare batez<br />

etortzearekin. Egun batez jai, eta gero alde,<br />

baina merezi du sanferminak hala bizitzea.<br />

Kalean dago bizitza, eta ez eskaintza<br />

ofizialean». Festari hor eusteko erresistentzia<br />

moduko bat da berea; kolpez kolpekoa.<br />

Hala jartzen dio neurria Zaraguetak kaleari,<br />

kideekin batera, txindata kolpeka.<br />

Azkartu egiten du pausoa hemen, mantsotu<br />

han, eta berdin dabiltza atzetik dituztenak<br />

ere. Zaraguetaren eskuetatik pasatzen<br />

da kaleko giroa, eta hurbiletik ezagutzen<br />

du, horregatik. Aldatzen sumatzen<br />

du. «Lehen txarangak baino ez zeuden hemen»,<br />

dio, «ez zen latako musikarik, ez diskorik,<br />

ez bestelako ezer ere. Eta hori izan<br />

da txarangaren akabera: bozgorailua. Herriak<br />

bultzatzen duelako dago Iruñean<br />

txaranga giroa oraindik, jendeak eskatzen<br />

duelako. Udalak kontzertu handien alde<br />

egin du apustu». Kalearen aurka, beraz,<br />

nolabait.<br />

Larunbata<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />

Udal plazatik abiatzen dira, halere, aldiro<br />

Jarauta 69koak beti. «Hark kontratatzen<br />

gaitu, eta horregatik hasten gara<br />

handik, baina jo, herriarentzako jotzen<br />

dugu», dio Zaraguetak. Gero eta saio<br />

gutxiago ixten dituzte, ordea, Udalarekin.<br />

«Orain bi urte festetarako diru murrizketa<br />

egin zenean, Udalak soldata jaisteko<br />

iradoki zigun, baina eutsi egin diogu guk<br />

gureari. Kaleko festatik kendu beharrean,<br />

badago gastua nondik murriztu», dio.<br />

Hala, zortzi egunez aritzen ziren lehen,<br />

eta seitan baino ez orain. Goizez batzuetan,<br />

gauez besteetan. Kaleari kalerik egin<br />

gabe. Hori da Zaraguetak aipatzen duen<br />

txaranga bizimoduaren ezaugarrietako<br />

bat. Erresistentzia kontua, berriz ere:<br />

arratsaldeko bederatziak arte luzatzen<br />

diren bazkariak, ia eguna argitzera arte<br />

irauten duten musika saioak, taldekideen<br />

arteko txantxak...<br />

Ez daudenak gogoratuz<br />

Badituzte zale eta jarraitzaileak. Lagun,<br />

senide eta ezagunak dauzkate atzean segika<br />

gaur ere. «Auzoko Rolling Stones-ak»<br />

ere deitu zituen behin Alde Zaharreko hedabide<br />

batek, baina horrek ez du esan<br />

nahi lanik izaten ez dutenik. «Jotzen dugunean,<br />

bizitzan bezala, badaude entzuteko<br />

prest diren pertsonak, eta badaude beraiek<br />

entzun nahi dutena eskatzen dutenak<br />

ere». Dioenez, «kanta komertzialak»<br />

dira bigarren talde horretakoek eskatzen<br />

dizkietenak, baina Jarauta 69koek halakorik<br />

jo ez, eta negoziazioen tartea heltzen<br />

da. «Paquito chocolatero eskatuz etorri zen<br />

atzo neska bat, adibidez, eta ezetz esan<br />

nion, ez zitzaigula abesti hori gustatzen,<br />

eta bestelakoa dela gure errepertorioa.<br />

Lau kanta geroago hantxe jarraitzen zuen<br />

oraindik neskak, gure atzean, dantzan eta<br />

poz-pozik! Hori bai izan zela garaipena!».<br />

Miriam Zaragueta, atzean Jarauta 69 txarangako beste kide batzuk dituela. IÑIGO ASTIZ<br />

Elastiko berarekin dabiltza gaur taldeko<br />

kide guztiak. Elkartasun keinu bat da.<br />

Beste txaranga bateko kide bat kartzelara<br />

eraman zuten orain denbora bat, eta txaranga<br />

bat ageri duen marrazki bat egin<br />

zien hark handik. Irudiarekin elastikoak<br />

eginez gogoratu dute jadanik, behin-behinean,<br />

behintzat, orain haiekin ez dagoen<br />

laguna.<br />

Gogoan dituzte behin betiko joandakoak<br />

ere. 32 urte bete dira aurten Poliziak<br />

German Rodriguez iruindarra hil zuela,<br />

eta, urtero bezala, oroitarrira eta haren<br />

omeneko ekitaldira joan dira Jarauta 69<br />

txarangako kideak. Baita, noski, Zarague-<br />

ta ere. Ez dute German ahaztu nahi. Umorerik<br />

ere ez dute galdu, baina. Urtero gelditu<br />

behar izaten dira ohi baino lehentxeago<br />

haren omenaldiaren egunean, Rodriguezi<br />

eskainitako hilerriaizeneko kanta entseatzeko.<br />

«Betiko kontua da», dio Zaraguetak,<br />

«ahaztu egiten zaigu kanta!».<br />

Berriz entzun dira lau makila kolpe, eta<br />

eten da elkarrizketa beste behin. Badator<br />

kanta berri bat. Ezagutzen du jendeak leloa,<br />

eta dantzan hasi dira batzuk musikarien<br />

inguruan, kantuan ere bai, ezagutzen<br />

dituzte hitzak, noski: «Lo-lo-lo-lo-lorolo».<br />

Festaren erdian dago txaranga berriz ere.<br />

Kalea girotzen. Giroaren erresistentzian.


JUAN CARLOS CARDENAS / EFE<br />

HEGOAFRIKAKO<br />

MUNDUKO<br />

KOPA <strong>2010</strong><br />

berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Kontsolazio finala<br />

Uruguaik eta Alemaniak<br />

hirugarren tokia daukate<br />

jokoan, gaur 6<br />

Xanpain katalana eta olagarro zopa<br />

Ez dakit zenbat jende bilduko<br />

den gaur Bartzelonako karriketan.<br />

Eta horietan zenbat egongo<br />

ote diren bihar Espainiak irabaztearen<br />

alde. Baina inkesta soziopolitiko<br />

interesgarria litzateke.<br />

Segur aski Abc-rako editorial polit<br />

bat idatz liteke. Laportari ere<br />

egingo nioke elkarrizketatxo bat<br />

noren alde dagoen esan dezan.<br />

Eskizofrenia identitarioa zenbaterainokoa<br />

den jakitea komeni<br />

1863<br />

Amets<br />

Arzallus<br />

Epailea, ingelesa<br />

Howard Webbek<br />

zuzenduko du<br />

final handia, bihar 3<br />

Argi ikusten dute<br />

Euskal entrenatzaileekin hitz egin du<br />

<strong>BERRIA</strong>k, eta, haien ustez, Espainia da finala<br />

irabazteko faboritoa<br />

zaigu, gero nazio bat merezi ote<br />

dugun pentsatzen hasteko.<br />

Estatutu estutututua ez dakit<br />

holako ñaparduretan sartzen<br />

den. Selekzio konturik ba ote dakarren.<br />

Nago, ozen aldarrikatu<br />

izan balu, noiz eta orain, lehertua<br />

zegokeela hitzen gerra. Eta Auzitegi<br />

Konstituzionalak Xavi, Puyol<br />

eta Pique kenduak zizkiokeen<br />

honezkero.<br />

Xanpain katalana.<br />

Ez naiz hasiko Xerezko ardo goxoa<br />

gutxiesten, ez eta Errioxakorik,<br />

onartzen dut ilehoriak Portugal<br />

hankaz gora jarri zuena. Baina<br />

beldur naiz, bihar, Johannesburgon,<br />

ez ote den xanpain katalana<br />

edango. Massiako mahasti<br />

oparoetakoa. Ez du frantsesaren<br />

inbidiarik. Akabo gara, hemen<br />

dugu urte osorako buruko mina.<br />

Olagarro zopa.<br />

Ez da itsasoaren metafora,<br />

itsas beherako haitz putzuena.<br />

Gure amonarenean egiten zen lehenago,<br />

Zumaian. Ez naiz dastatu<br />

gabe mintzo, zapore gogorra<br />

du, mina oso. Sekretua: zopa egiteko<br />

olagarroa sekatu egin behar<br />

da aurrena. Zigarro papera bezain<br />

fin utzi, haizeak zapaldua bezala,<br />

billete bat esku artean. Eta<br />

ez du diotenez usain ederra zabaltzen<br />

bi ilargitatik zintzilik egoten<br />

den denboran. Patio guztiak kirasten<br />

ei ditu, herriko kaleak, gerrara<br />

joandako zumaiarrek ia<br />

frontetik usain hartzeraino.<br />

Orain ezin da herrian olagarrorik<br />

zintzilikatu.<br />

Lastima. Metafora polita zitekeen.<br />

Gure nortasun erroen metafora.<br />

Nola ari diren, papertzen.


2<br />

Munduko Kopa <strong>2010</strong> Saria<br />

FIFAk erabakia du zein diren jokalari onena izateko hamar hautagaiak,<br />

eta litekeena da finaleko emaitzak esatea irabazlea nor den<br />

Imanol Magro<br />

Munduko Kopak selekzioak<br />

saritzen<br />

ditu. Talde lana<br />

banakoen lanaren<br />

gainetik dagoen<br />

txapelketa bat<br />

da. Futbola, azken batean, talde<br />

kirola delako, besterik gabe. Baina<br />

izarrek nabarmentzeko euren<br />

tokia merezi dute, eta txapelketak<br />

ere goratzen du banakoen lana, jokalari<br />

onenaren sariarekin. Munduko<br />

Kopa bakoitzean hamar dira<br />

hautagaiak, eta finalaren ondoren<br />

banatzen dute saria. Beti finala<br />

jokatzen duen talde bateko ki-<br />

dea izan da irabazlea, baina ez<br />

beti txapeldunetako bat.<br />

Hautagaien galbahea FIFAren<br />

Ikerketa Teknikoetarako Batzordeak<br />

egiten du, eta jokalari onenaren<br />

aukeraketa, kreditaturiko<br />

kazetariek. Batzorde horretako<br />

burua Jean Paul Brigger da, eta<br />

hamabi futbol adituz osatuta<br />

Asamoah Gyan, Ghanako aurrelaria. Bera zerrendan sartzea izan da ustekabekoetako bat. ACHIM SCHEIDEMANN / EFE<br />

dago. Besteak beste, Christian<br />

Karembeu, Humberto Grondona<br />

eta Gerald Houllier kideak dira.<br />

Hegoafrikako txapelketako hamar<br />

hautagaiak hauek dira: Xavi,<br />

Villa, Iniesta, Sneijder, Robben,<br />

Messi, Forlan, Gyan, Oezil eta<br />

Schwensteiger. Espainia txapeldun<br />

bada, Villa izango da fabori-<br />

berria<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Tarte bat historia liburuan<br />

Aurreko sarituak<br />

p1982: Paolo Rossi (Italia).<br />

p1986: Diego Maradona<br />

(Argentina).<br />

p1990: Salvatore Schillaci<br />

(Italia).<br />

p1994: Romario (Brasil).<br />

p1998: Ronaldo (Brasil).<br />

p2002: Oliver Kahn<br />

(Alemania).<br />

p2006: Zinedine Zidane<br />

(Frantzia).<br />

Hamar hautagaiak<br />

01.<br />

David Villa<br />

Espainia<br />

Golegile nagusia da, Sneijderrekin<br />

berdinduta. Bost gol sartu<br />

ditu; bere selekzioak, guztira,<br />

zazpi sartu ditu. Espainiak eginiko<br />

talde jokoari fruitua atera<br />

dion aurrelaria. Espainia txapeldun<br />

bada, bera izango da saria<br />

irabazteko faborito nagusia.<br />

06.<br />

Diego Forlan<br />

Uruguai<br />

Finalerdietara iritsi diren selekzioen<br />

artean Forlan da bere taldean<br />

eragin handiena duen jokalaria.<br />

Uruguaiko jokalari onena<br />

izan da eta lau gol sartu ditu<br />

guztira. Erakustaldi fisiko harrigarriak<br />

eman ditu eta kuraia soberan<br />

duela erakutsi du.<br />

02.<br />

Xavi Hernandez<br />

Espainia<br />

Taldearen burmuina da. Ate aurrean<br />

ez da fin ibili, baina zentzu<br />

handiz gi<strong>datu</strong> du Espainiako selekzioa.<br />

Munduko Kopan sei partida<br />

jokatu ditu eta ez dute behin<br />

ere al<strong>datu</strong>. Finalean, irabazteaz<br />

gain, partida bikaina jokatu beharko<br />

luke saria irabazteko.<br />

07.<br />

Bastian Schweinsteiger<br />

Alemania<br />

Alemaniaren lemazaina izan da.<br />

Munduko Kopan bikain ibili da,<br />

eta Argentinaren aurkako finallaurdenetako<br />

partidan erakustaldia<br />

eman zuen. Franz Beckenbauerrek<br />

publikoki esan du<br />

erdilariak jaso behar duela saria.<br />

Finaletik kanpo, baina, zail du.<br />

03.<br />

Andres Iniesta<br />

Espainia<br />

Espainiako selekzioan talentua<br />

jarri du. Paserik onenak berak<br />

egin ditu, eta aurkarien atzeko lerroak<br />

asko itxi direnean bera izan<br />

da zuloa aurkitzeko arduraduna.<br />

Erritmo faltarekin ekin zion Munduko<br />

Kopari, baina partidak jokatu<br />

ahala, gora egin du.<br />

08.<br />

Mesut Oezil<br />

Alemania<br />

Alemaniako jokalari ezberdina<br />

da.Berak eman du ustekabeko<br />

handietako bat.Selekzioko jokalari<br />

gazteen belaunaldiaren ikurra<br />

da.Agian,Muellerrek gehiago<br />

merezi zuen hautagaien artean<br />

egotea,baina gazte onenaren sariarekin<br />

konformatu beharko du.<br />

04.<br />

Wesley Sneijder<br />

Herbehereak<br />

Herbehereek finala irabazten<br />

badute, ezusteko handirik ezean,<br />

berak jasoko du saria. Bost<br />

gol sartu ditu eta Villarekin berdinduta<br />

dago golegileen zerrendan.<br />

Munduko Kopan ausart jokatu<br />

du, eta txapeldun bada, sasoi<br />

ezin hobea biribilduko du.<br />

09.<br />

Lionel Messi<br />

Argentina<br />

Lehen fasean ondo jokatu zuen,<br />

Argentinak bezala, baina Alemaniaren<br />

aurkako porrot garratzean<br />

ez zuen ezer egin. Izenak<br />

pisu handia du hautatua izateko<br />

garaian, eta Hego Amerikako ordezkari<br />

bakarra gutxi zenez, haren<br />

alde egin dute batzordekoek.<br />

toa, eta Herbehereak badira, berriz,<br />

Sneijder. Aurreko aldietan Zidanek<br />

eta Romariok lortu dute saria,<br />

besteak beste.<br />

Jokalari gazte onenaren sarirako<br />

hiru hautagaien berri ere eman<br />

zuten —1989tik aurrera jaiotakoak<br />

sartzen dira hor—: Giovanni<br />

dos Santos (Mexiko), Thomas<br />

Mueller (Alemania) eta Andre<br />

Ayew (Ghana). Ezustekorik ezean,<br />

Muellerrek irabaziko du.<br />

2006an haren taldekide batek irabazi<br />

zuen: Podolskik.<br />

05.<br />

Arjen Robben<br />

Herbehereak<br />

Sasoiko badago, bere selekzioko<br />

jokalari onena da, eta taldeak<br />

nabaritu du berak erritmoa hartu<br />

duenean. Robbenek, baina,<br />

lehen bi partidak ez zituen jokatu,<br />

arazo fisikoen erruz, eta, txapeldun<br />

izanda ere, horrek Sneijderren<br />

alde egingo luke.<br />

10.<br />

Asamoah Gyan<br />

Ghana<br />

Ghanako selekzioko golegilea<br />

—hiru sartu ditu—, eta final-laurdenetako<br />

luzapenaren azken<br />

segundoan penaltia huts egin<br />

zuena. Afrikako selekzioen artean<br />

ordezkari bat aukeratu nahi<br />

izan du batzordeak. Hautatua<br />

izatea nahikoa sari du.


erria<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata Soslaia Munduko Kopa <strong>2010</strong> 3<br />

Sarjentu<br />

txilibituduna<br />

Howard Webb, Mark Van Bommelen aurrean erabaki bat adierazten, aurtengo Txapeldunen Ligako finalean. SRDJAN SUKI / EFE<br />

Howard Webb ingelesa izango da<br />

finaleko epailea; adituen arabera,<br />

ez du txikikeriengatik eteten jokoa<br />

Imanol Magro<br />

Howard Webbek denboraldi<br />

borobila<br />

izan du. Taldeen eta<br />

selekzioen bi partidagarrantzitsuenak<br />

epaituko ditu<br />

urte berean. Maiatzean Txapeldunen<br />

Ligako finala epaitu zuen,<br />

eta bihar berak adieraziko ditu<br />

Munduko Kopako finalaren hasiera<br />

eta bukaera. Adituek diotenez,<br />

dezente uzten du jokatzen,<br />

eta oihartzun handiko hanka-sartze<br />

bat baino gehiago izan du azken<br />

urteetan. 1974az geroztik<br />

Munduko Kopa zuzenduko duen<br />

lehen epaile ingelesa da.<br />

Webb polizia da; sarjentua, hain<br />

zuzen. Hobeto esanda, zen, bost<br />

urte sabatiko hartu baititu futbol<br />

epaile profesionalen bideari burubelarri<br />

ekiteko. Haren aita ere<br />

epailea izan zen, eta aitona, futbolari<br />

profesionala. Aita, baina, ez<br />

zen profesionala, meatzaria zen,<br />

eta Webbek ondo ezagutu zituen<br />

1980ko hamarkadan Ingalaterrako<br />

meatzetan izandako greba luzeak,<br />

baita meatzariekin izandako<br />

borroka gogorrak ere, baina be-<br />

rak polizia izan nahi zuen. «Liskar<br />

haietan egon ziren polizia batzuek<br />

ondo jokatu zuten. Beste batzuk,<br />

berriz, meatzeen aurrean 10 librako<br />

billeteak erretzen ikusi nituen».<br />

Mindu egin zuen horrek,<br />

eta berak ere Polizia barnetik alda<br />

zezakeela ikusi zuen. Bidegabekeriak<br />

zuzendu nahi zituen; bokazioz<br />

zen epaile.<br />

Gazte mailetan Webbek futbolari<br />

izan nahi zuen, baina, behar bezain<br />

ona ez zela ikusita, txilibitua<br />

hartzea erabaki zuen. Hori zuen<br />

herriko futbolarekin lotuta jarraitzeko<br />

bidea, eta berak lagundu<br />

nahi zuen. Puntan egindako ibilbidea<br />

ere ez da oso luzea: 2003an hasi<br />

zen Ingalaterrako Lehen Mailan<br />

epaitzen, eta 2008ko Eurokopa<br />

izan zuen nazioarteko lehen txapelketa<br />

handia. Txapelketa hartan<br />

bi partida baino ez zituen zuzendu,<br />

eta horietako batean Austria<br />

etxeko taldearen aldeko zalantzazko<br />

penaltia adierazi zuen Poloniaren<br />

aurka. Hutsak markatu<br />

egin zuen, eta beste partida bat<br />

baino ez zuen zuzendu —Greziak<br />

eta Espainiak jokatutakoa; ez zegoen<br />

deus ere jokoan— lehen fasean<br />

etxerako bide hartu aurretik.<br />

Azken bi urteetan haren ospeak<br />

hobera egin du. Adituek diotenez,<br />

jokatzen asko uzten duen<br />

epaile bat da. Ingalaterrako Ligako<br />

azken denboraldian, esaterako,<br />

hiru txartel gorri baino ez ditu<br />

erakutsi, eta bi, partida berean.<br />

Txartel hori asko ere ez ditu atera,<br />

hiru batez beste partidako.<br />

Bere alde du normalean ez duela<br />

zalantzarik izaten, eta prestaketa<br />

fisiko bikaina du, oso gihartsua<br />

da. Jokalariekin ere ez du askorik<br />

hitz egiten. Bihar bere marrazainak<br />

Darren Kann eta Michael<br />

Mullarkey izango dira.<br />

Espainian ez zaie gustatu<br />

Espainiako hedabideek ez dute<br />

begi onez hartu izendapena. Batetik,<br />

gaztelaniaz ez dakielako hitz<br />

egiten —Herbehereetako jokalariek<br />

badakite ingelesez— eta, bestetik,<br />

Espainiak Munduko Kopan<br />

jokaturiko lehen partidan, Suitzaren<br />

aurka, Webbek kalte egin<br />

ziola uste dutelako. Gero ere, jokatzen<br />

uzteko duen joerak Herbehereen<br />

alde egin dezakeela iritzi<br />

diote. Txapelketan hiru partida<br />

zuzendu ditu, eta kanporaketa<br />

bakarra.<br />

Bere gorpuzkerak eta irudiak<br />

mediatiko bihurtu dute Webb, eta<br />

pertsona ezaguna da Ingalaterran.<br />

Dena den, benetan ezagun<br />

iazko Konfederazioen Kopan egin<br />

zen. Brasilen eta Egiptoren arteko<br />

partidan, Egiptoko atzelari ba-<br />

tek eskuarekin aldendu zuen baloia<br />

atepetik azken minutuetan,<br />

eta Webbek kornerra adierazi<br />

zuen. Hiruna zihoazen. Brasilgo<br />

jokalariak ozen kexatu ziren, eta<br />

Webbek irratitxotik laguntza eskatu<br />

zion laugarren epaileari. Laguntzaileak<br />

errepikapena telebistaz<br />

ikusi, eta Webbek atzera egin<br />

eta erabakia al<strong>datu</strong> zuen. FIFAk,<br />

partidako txostenean, xehetasun<br />

hori alboratu egin zuen, eta laugarren<br />

epaileak penaltia zuzenean<br />

ikusi zuela jarri zuen.<br />

Nortasun agiria<br />

pIzena: Howard Webb.<br />

pJaioteguna: 1971ko uztailaren<br />

14a.<br />

pJaioterria: Roterham (Ingalaterra).<br />

pOgibidea: Polizia sarjentua.<br />

pLehen Mailako debuta: Epaile<br />

nagusi gisa, 2003an; marrazain<br />

gisa, 2000n.<br />

pNazioarteko debuta:<br />

2005eko azaroaren 15a: Ipar Irlanda<br />

1; Portugal 1.<br />

p Ibilbideko mugarriak:<br />

2008ko Eurokopan bi partida<br />

zuzendu zituen. <strong>2010</strong>eko Txapeldunen<br />

Ligako finala zuzendu du.<br />

pMunduko Kopan zuzenduriko<br />

partidak: Espainia 0; Suitza<br />

1. Eslovakia 3; Italia 2. Brasil 3;<br />

Txile 0.<br />

pBatez bestekoak Ingalaterrako<br />

ligan: 34 partidatan, 3<br />

txartel gorri eta 124 hori (3,54<br />

partidako).<br />

Finaletako epaileak<br />

p1930: John Langenus<br />

(Belgika).<br />

p1934: Ivan Eklind (Suedia).<br />

p1938: Georges Capdeville<br />

(Frantzia).<br />

p1950: George Reader<br />

(Ingalaterra).<br />

p1954: William Ling<br />

(Ingalaterra).<br />

p1958: Maurice Guigue<br />

(Frantzia).<br />

p1962: Nikolai Latixev<br />

(Sobietar Batasuna).<br />

p1966: Gottfried Dienst (Suitza).<br />

p1970: Rudi Glockner<br />

(Alemania Demokratikoa).<br />

p1974: Jack Taylor (Ingalaterra).<br />

p1978: Sergio Gonella (Italia).<br />

p1982: Arnaldo Coelho (Brasil).<br />

p1986: Romualdo Arppi Filho<br />

(Brasil).<br />

p1990: Edgardo Codesal<br />

(Mexiko).<br />

p1994: Sandor Puhl (Hungaria).<br />

p1998: Said Belkola (Maroko).<br />

p2002: Pierluigi Collina (Italia).<br />

p2006: Horacio Elizondo<br />

(Argentina).<br />

«FIFAk vuvuzelen zarata jartzen<br />

zigun entrenamendu berezietan»<br />

D FIFAk entrenamendu saio bereziak antolatu zituen epaileentzat<br />

Munduko Koparen aurretik. Howard Webbek eman zuen<br />

xehetasunen berri. Lehenbizi, Munduko Kopan sarrera gogorrak zorrotz<br />

zigortzeko esan zieten, eta, gero, vuvuzelen hotsekin entrenatzera<br />

behartu zituzten. «Munduko Kopa izateagatik ohiko jokaldietan<br />

irizpidea ez da al<strong>datu</strong> behar: area barneko heltzeak, penaltiak simulatzea...<br />

Benetan arriskutsuak diren jokaldietan, berriz, ezin dugu<br />

zalantzarik izan. Sarrera gogorrak, behar baino gogorrago eginikoak,<br />

zigortu egin behar ditugu».<br />

Irizpideak baino deigarriagoa da prestaketaren beste aldea: vuvuzelena.<br />

Izan ere, Webbek dioenez, zarata horrek ez du errazten euren<br />

lana. «Egia esanda, zelaian, zarata hain da ozena, ez da ezer ulertzen.<br />

FIFAk, ohitzen joateko, entrenamendu bereziak vuvuzelen hotsarekin<br />

egitera behartu gintuen. Zelaietan oso ozen hitz egin beharko<br />

genuela ikusi genuen». Finalaren bezperan ez dago urduri, eta finalean<br />

oharkabean pasatu nahiko luke. Epaileari buruz ez dadila hitz<br />

egin seinale ona dela uste duten horietakoa da. «Espero dut arazorik<br />

ez izatea; bestela, gau horretan ez dut lorik egingo». Orain arte, huts<br />

egin izan duenean, hala gertatu izan zaio.


4<br />

Munduko Kopa <strong>2010</strong> Gure gaia<br />

«Espainia da faboritoa,<br />

baina Herbehereak<br />

bolada onean daude»<br />

Javier Irureta<br />

Printzipioz parekatua izango<br />

1 dela dirudi. Bi selekzioei gustatzen<br />

zaie ekimena hartzea,<br />

baloia ukitzea. Esango nuke Espainia<br />

dela faboritoa, baina<br />

Herbehereak bolada onean<br />

daude.<br />

Defendatzerako orduan an-<br />

2 tzekoak dira bi selekzioak.<br />

Tira, Herbehereen euskarriak,<br />

De Jong eta Van Bommel, Espainiaren<br />

erdilariak baino defentsiboagoak<br />

dira. Erasoko jokoan,<br />

berriz, sormen handiko jokalariak<br />

dituzte biek, partidak<br />

desorekatzeko gauza direnak.<br />

Baina Espainiaren zelai erdia<br />

hobea da. Horretan oinarrituta<br />

iritsi da finalera. Badakite jokoa<br />

lotzen, pausa jartzen, abiadura<br />

bizkortzen...<br />

Egia esan, Ingalaterrak, Ita-<br />

3 liak eta Frantziak maila hobea<br />

emango zutela espero<br />

nuen. Tira, gauza bera esan dezaket<br />

Argentinaz eta Brasilez.<br />

Txapelduna berria izango<br />

4 dela. Bestela, iruditzen zait<br />

gero eta joko hobea ikusi dela<br />

partidak pasatu ahala. Zergatik?<br />

Ba, lehen fasea nola edo<br />

hala pasa daiteke, baina kanporaketetan<br />

jokatu egin behar da,<br />

eta finalera edo finalerdietara<br />

ondoen jokatu dutenak heldu<br />

dira.<br />

Villak gol mordoa sartzen<br />

5 ditu, Xavi aparta da… Tira,<br />

Mullerrek eman dit atentzioa,<br />

eta baita Hondak ere.<br />

«Lehen fasea izugarri<br />

txarra izan zen, bai,<br />

baina normala da»<br />

Javier Clemente<br />

Espainia da irabazteko fabo-<br />

1 rito nagusia. Hori argi daukat.<br />

Baina aitortu beharra daukat final<br />

baten atarian faboritoari bu-<br />

«Iniesta denen gainetik<br />

dago. Baina aspalditik<br />

esaten dut»<br />

Juanma Lillo<br />

Partidak meloiak bezalakoak<br />

1 dira: ireki arte sekula ez duzu<br />

jakiten nolakoak diren. Faboritoa?<br />

Espainia da ondoen jokatzen<br />

duen selekzioa.<br />

Garai zaharrak gogoratuz,<br />

2 oraindik ere posizio jokoari<br />

eusten dio. Halere, arlo horretan<br />

dezente galdu du. Tira, ondo lotzen<br />

dute jokoa, eta jokalari<br />

guztiek daukate teknika ona.<br />

Espainiari buruz, gauza bera<br />

esan daiteke. Nire ustez, Espainiak<br />

bi talde edukiko balitu, A<br />

eta B, biek jokatuko lukete finala.<br />

Ez nuen ezer berezirik espe-<br />

3 ro, egia esan. 1986az geroztik…<br />

Tira, 1998koan ikusi ziren<br />

gauza on batzuk, baina bestelka…<br />

1990az geroztiko futbola…<br />

Lehengoa gehiago gustatzen zitzaidan.<br />

Orain emaitzari erreparatzen<br />

zaio. Horri bakarrik. Larrukiak<br />

solomoa jan du. Jokoa<br />

azpiratu dute beste elementu<br />

batzuek, eta jokoa azpitik baldin<br />

badago, jokalariak ere bai.<br />

Ba finala ezohikoa izango<br />

4 dela. Eta tira, pozten naiz,<br />

onenek irabaz dezaketela frogatu<br />

delako hala.<br />

Ghana eta AEB gustatu<br />

5 zaizkit dezente. Zergatik bi<br />

horiek? Ba, talde lanean onenak<br />

izan direla iruditzen zaidalako.<br />

Eta jokalariei buruz, zer<br />

esan… Iniesta dago den-denen<br />

gainetik. Baina ez dut orain esaten;<br />

aspalditik baizik.<br />

ruz hitz egitea zaila dela. Halere,<br />

Espainiaren nagusitasuna argia<br />

dela uste dut.<br />

Tira, Herbehereek Robben<br />

2 daukate. Jokalari bikaina da.<br />

Bestela, gainontzeko jokalariak<br />

oso abilak dira teknikoki, baina<br />

lanak izaten dituzte partida<br />

kontrolatzeko. Espainiak, ordea,<br />

goitik behera kontrolatzen du<br />

partida, eta zaila da hari baloia<br />

kentzea.<br />

Hasteko, futbolak niri sekula<br />

3 ez dit hutsik egiten. Baina<br />

Munduko Kopa batean zaila da<br />

batean bai eta hurrengoan ere<br />

bai partida onak ikustea. Denetarik<br />

egon da. Lehen fasea izugarri<br />

txarra izan da, bai. Baina<br />

«Jokalariena ez, taldeen<br />

Munduko Kopa izan da<br />

aurtengoa»<br />

Ernesto Valverde<br />

Ondoen jokatzen duena Es-<br />

1 painia da. Hori argi dago. Herbehereetako<br />

selekzioa, berriz,<br />

momentu onean dago. Espainiak<br />

sekulako zelai erdia dauka,<br />

eta partida kontrolatuko du.<br />

Hori bai, golak sartzeko lanekin<br />

dabil; egindako jokoari errematea<br />

ematea falta izan zaio partida<br />

askotan.<br />

Defentsari dagokionez, Es-<br />

2 painiak dauzka erdiko atzelari<br />

onenak: Puyol eta Pique. Eta<br />

zelai erdiak ez du parekorik: ez<br />

Argentinarena, ez Brasilena, ez<br />

inorena. Xavi, Iniesta, Alonso,<br />

Busquets… Edozein unetan sor<br />

dezakete arriskua. Herbehereetan,<br />

berriz, baloia lapurtzerakoan<br />

Sneijder bilatzen dute segituan.<br />

Talentua dauka, baina<br />

hausten duena da gehiago, sortzen<br />

duena baino.<br />

Lehen faseak partida asko<br />

3 dauzka, baina gauza gutxi<br />

ikusten dira, egia esan. Oro har,<br />

finalerdietara onenak heldu zirela<br />

uste dut; baloiarekin ondo<br />

moldatzen direnak, alegia.<br />

Beste Munduko Kopa ba-<br />

4 tzuetan jokalariek eurek bakarrik<br />

eraman zituten selekzioak<br />

finaleraino. Honetan, berriz,<br />

taldeak nabarmendu dira. Jokalariena<br />

baino gehiago, taldeen<br />

Munduko Kopa izan da.<br />

Espainiakoak ezagunagoak<br />

5 dira guretzat; baina, bestela,<br />

Thomas Mullerrek Alemaniakoak<br />

itxura oso ona eman du.<br />

normala da. Ezin da hutsik egin<br />

ez lehen partidan ez hirugarrengoan;<br />

hortaz, horrek asko baldintzatzen<br />

zaitu. Kanporaketetan,<br />

berriz, gauza gehiago ikusi<br />

dira, noski. Dena den, berandu<br />

baino lehen Munduko Kopako<br />

sistema al<strong>datu</strong>ko dutela uste<br />

dut, lehen fase hori saihestearren.<br />

Ghana asko gustatu zait. In-<br />

4 dartsuak dira, eta abiadura<br />

bizian jokatzen dute. Halere, finalerdietara<br />

onenak heldu ziren;<br />

tira, beharbada, Ghanak ere<br />

horietan egon beharko zuen.<br />

Oezil gustatu zait asko, eta<br />

5 harexek harrapatu nau<br />

ezustean.<br />

Wesley Sneijder Herbeheretako selekzioko jokalaria pasa den asteatean, Uruguairen kontrako finalerdia irabazi eta gero. OLIVER WEIKEN / EFE<br />

berria<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Entrenatzaileen iritzia. Ia de<br />

faboritoa Espainia dela; batez<br />

erakutsitakoagatik. Gainera, j<br />

selekzioen Munduko Kopa iza<br />

1. Nolakoa izango da finala? Zein da irabazte<br />

selekzioak, mesedez. 3. Zuk espero bezalako<br />

nabamenduko zenuke? 5. Zein jokalarik edo<br />

Igor Susaeta<br />

Imanol Magro


erria<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata Gure gaia Munduko Kopa <strong>2010</strong> 5<br />

nek argi daukate irabazteko<br />

ere, finalerdietan<br />

okalariena baino gehiago,<br />

n dela uste dute.<br />

ko faboritoa? 2. Aztertu finaleko bi<br />

a izan al da Munduko Kopa? 4. Zer<br />

selekziok eman dizute atentzioa?<br />

«Txile gustatu zait,<br />

bere buruari bakarrik<br />

begiratzen diolako»<br />

Jose Luis Mendilibar<br />

Final batean ez dago fabori-<br />

1 torik, halere, Espainia hobeto<br />

iritsi dela iruditzen zait. Herbehereei<br />

dagokienez, atzean itxa-<br />

«Herbehereek<br />

talde ona dute, baina<br />

Espainiarena hobea da»<br />

Angel Garitano ‘Ondarru’<br />

Espainia da irabazteko fabo-<br />

1 ritoanagusia. Herbehereek,<br />

beharbada, zortea eduki zuten<br />

tokatu zitzaien multzoan. Halere,<br />

ez diet meriturik kendu nahi.<br />

Egia esan, talde bezala jokatu<br />

zutenak iritsi ziren finalerdietara.<br />

Herbehereak, adibidez. Baina<br />

Cristiano Ronaldo edota<br />

Wayne Rooney agertu ere ez<br />

dira egin, adibidez.<br />

Herbehereek talde ona dau-<br />

2 kate, baina Espainiarena<br />

hobea da. Robben eta Sneijder<br />

azkarrak dira, erabakigarriak,<br />

baina… Espainiak baloia bereganatzen<br />

baldin badu, herbeheretarrak<br />

nekatu egingo dira.<br />

Espero nuena gertatu dela<br />

3 esango nuke. Frantzia eta<br />

Ingalaterra, adibidez, gaizki<br />

ikusten nituen, eta okerrago ibili<br />

dira. Ingalaterrako Liga indartsua<br />

da, baina selekzioaren jokoak<br />

beheranzko joera hartu<br />

zuen aspaldi. Ghana izan daiteke<br />

ezustekoa eman duenetako<br />

bat.<br />

Selekzioen, taldeen Mundu-<br />

4 ko Kopa izan da. Argentinak,<br />

adibidez, jokalari oso onak zituen,<br />

baina selekzio txarra, eta<br />

entrenatzaile are txarragoa.<br />

Alemaniak, aldiz, hainbeste jokalari<br />

ezagun ez eduki arren, lau<br />

gol sartu zizkion di-da batean.<br />

Sneijderrek oso ondo joka-<br />

5 tu, adibidez. Eta Espainiak<br />

ere. Jokalarien gainetik nabarmendu<br />

dira selekzioak.<br />

rongo dute, eta baloia Espainiari<br />

utziko diote. Hautatzaileak<br />

esan du agian zerbait berria bilatu<br />

beharko dutela, eta niri ez<br />

zait gustatzen egun baterako<br />

aldaketak egitea.<br />

Espainiaren jokoa argi dago<br />

2 zein den: baloia nahi du.<br />

Ondo badago baloia bizkor mugitzen<br />

du, presarik gabe. Badaki<br />

bere aukerak izango dituela, eta<br />

bat sartzearekin aski du. Herbehereak,<br />

berriz, Robben edo<br />

Sneijderrekin Espainia ustekabean<br />

harrapatzen saiatuko dira.<br />

Nik uste nuen Brasil eta Ar-<br />

3 gentina hor egongo zirela, finalerdietan<br />

gutxienez. Lehen<br />

zatia ikusita, Brasilek sendota-<br />

«Espainiak Alemaniaren<br />

aurka baino zailtasun<br />

gehiago izango ditu»<br />

Xabier Azkargorta<br />

Espainia da faboritoa, baina<br />

1 Alemaniaren aurka baino<br />

zailtasun gehiago izango ditu.<br />

Herbehereek zelai erdian falta<br />

gehiago egiten dituzte, oztopo<br />

gehiago jarri… Euren jokoa ez da<br />

Alemaniarena bezain garbia,<br />

eta epaileak garrantzia izango<br />

du hor.<br />

Herbehereak atzealdean<br />

2 makal samar dabiltza. Niri<br />

esan balidate Munduko Kopako<br />

finalera iritsi den talde batean<br />

Heitingak hasieratik jokatzen<br />

duela, ez nuen sinetsiko. Espainiak,<br />

berriz, erakutsi du aukera<br />

asko dituela: Torres ordezko bezala,<br />

Llorenteren lan ona… Eta<br />

Alemaniaren aurka Pedrorekin<br />

asmatu zuen. Futbolean ona da<br />

B plana izatea. Bada Espainiak<br />

orain C, D… planak ditu.<br />

Entrenatzaile bulegari asko<br />

3 etxera joan dira; bestalde,<br />

Del Bosque pixka bat bulegari<br />

ere bada, ez baitu aldaketa<br />

handirik egin… Gero, freskotasun<br />

pixka bat gehiago egongo<br />

zela uste nuen...<br />

Nik azpimarratuko nuke<br />

4 beldur asko egon dela ia-ia<br />

bukaerara arte. Eta huts egin<br />

dutenen artean, selekzio afrikarrak.<br />

Ghana ondo ibili da, baina<br />

besteetan jokalariek ez dute benetan<br />

sinetsi entrenatzaileengan.<br />

Alemaniako selekzioari, adi-<br />

5 bidez, gazteek jokatzeko<br />

modua al<strong>datu</strong> diote.<br />

sunez jokatzen zuela uste genuen,<br />

eta Herbehereen aurka<br />

harritu ninduen hain erraz behera<br />

egin izanak.<br />

Munduko Kopa ona izan da.<br />

4 Jendeak dio beharbada ez<br />

direla gol larregi sartu, taldeak<br />

itxi egin direla… Baina tira, talde<br />

mota desberdinak ikusi dira,<br />

atzean sarturikoak, goian presionatzen<br />

dutenak, Txile eta Paraguai…<br />

Eta azkenik, Espainiak<br />

ondo jokatu du, bere bidea jarraitu,<br />

eta txapelketa ona egin<br />

du.<br />

Txile gustatu zait, bere bu-<br />

5 ruari bakarrik begiratu diolako,<br />

eta kontrarioa edozein izan<br />

da berdin jokatu duelako.<br />

«Espainiako selekzioa<br />

Bartzelona izan zen<br />

finalerdietan»<br />

Miguel Angel Lotina<br />

Faboritoa Espainia da, eta<br />

1 Alemania pasatu izan balitz,<br />

Alemania, baina Herbehereekin<br />

kontuz ibili behar da. Espainiak<br />

Alemaniaren aurka ez zuen hain<br />

ondo jokatu, eta Herbehereen<br />

goiko lau horiek arrisku handia<br />

dute. Herbehereeen atzeko lerroa,<br />

baina, ez zait gustatzen.<br />

Espainiak finalerdietan be-<br />

2 zala noiz jokatuko zuen<br />

itxoiten egon gara, eta orduan<br />

Bartzelona izan zen. Joko hori<br />

da guztioi gustatzen zaiguna<br />

eta inork ezin duena kopiatu.<br />

Herbehereei ere gustatzen zaie<br />

jokatzea, baina... Goian badu<br />

kalitatea, Sneijder, Kuyt eta enparauak<br />

futbolariak direlako,<br />

baina defentsako lana ez dute<br />

hain ondo egiten.<br />

Nik Messiren Munduko<br />

3 Kopa izatea espero nuen.<br />

Baina ez da erraza Argentinaren<br />

taldea ikusten baduzu: hegalekoak<br />

ez ziren hegalekoak, erdian<br />

Mascherano bakarrik zegoen …<br />

Gero, Brasilek huts egin du. Jendeak<br />

defentsan kale egin duela<br />

dio, baina arazo gehien goian<br />

izan ditu.<br />

Niretzat Munduko Kopako<br />

4 jokalaria Iniesta izan da.<br />

Duela lau urte Cannavarori<br />

eman zioten jokalari onenaren<br />

saria. Zergatik? Besterik ez zegoelako.<br />

Alemaniako gazteak: Mue-<br />

5 ller, Oezil… Futbolariak dira<br />

hoiek.


6<br />

Munduko Kopa <strong>2010</strong> Aldez aurrekoa<br />

Txapeldunak 24 milioi<br />

euro jasoko ditu<br />

Munduko Kopa irabazten duen<br />

selekzioko futbol federazioak 24<br />

milioi euroko diru saria jasoko du<br />

FIFArengandik, guztira partehartzaileen<br />

artean banatuko<br />

diren 333 milioi euroetatik. Txapeldunordeak<br />

19 milioi jasoko<br />

ditu, eta hirugarren eta laugarren<br />

sailkatuek, Uruguaik eta Alemaniak<br />

alegia, 15,8 milioina. Hortik<br />

atzeraka kopurua gutxitzen doa,<br />

eta lehen fasean kanporaturiko<br />

selekzio bakoitzak 4,8 milioi<br />

jasoko ditu. Selekzio guztiek,<br />

bestalde, 800.000 euro jasoko<br />

dituzte prestaketa gastuei aurre<br />

egiteko. Era berean, 31,8 milioi<br />

banatuko dira jokalariak utzi<br />

dituzte taldeen artean. Diru<br />

sariak %40 handitu dira<br />

2006koekin alderatuta, orduan<br />

247 milioi banatu baitzituzten.<br />

Isilunerik ez Srebrenicako<br />

sarraskiaren omenez<br />

Bihar 15 urte beteko dira Srebrenicako<br />

(Bosnia) sarraskia gertatu<br />

zela, eta FIFAk uko egin dio<br />

finalean minutu bateko isilunea<br />

egiteari. Mehatxaturiko Herrien<br />

Elkarteak egin zuen eskaera, eta<br />

hildakoen omenez harmailetan<br />

8.372 eserleku hutsik uztearena.<br />

Sarraskian Serbiako soldaduek<br />

Bosniako 8.000 musulman hil<br />

Kontsolamendua?<br />

Uruguai eta Alemania hirugarren postua lortzeko<br />

lehian ariko dira gaur. Kontsolazioko finala irabaztea<br />

sekulako erronka bihurtu da bi selekzioentzat<br />

Bastian Schweinsteiger Alemaniakoa, atzo, entrenatzen. CEZARO DE LUCA / EFE<br />

zituzten. Era berean, 50 urte<br />

beteko dira Nelson Mandela eta<br />

bere kideak kartzelatu zituztela.<br />

FIFAk gutun bidez erantzun dio<br />

elkarteari. «Pentsa dezakezuenez<br />

egun horrek ere esanahi<br />

handia du Afrikarentzat, eta<br />

bereziki Hegoafrikarentzat.<br />

Horregatik, halako gertaera lazgarriak<br />

finalean ez gogorarazi<br />

nahi izatea ulertuko duzuelakoan<br />

gaude».<br />

Enekoitz Telleria<br />

Ez zuen garai batean<br />

orain daukan garrantzirik.<br />

Gehiago izaten<br />

zen jokatu ez dutenei<br />

aukera emateko eta<br />

sailkatu beharrak horrenbeste<br />

estututakoa lasai askatzeko.<br />

Loturarik gabeko jokoa egin<br />

eta tristurarik gabeko pozarekin<br />

jolasteko. Baina ez da beti horrela<br />

izan. Al<strong>datu</strong> egin da aspaldian, eta<br />

aurtengoan ere al<strong>datu</strong>tako horien<br />

itxura dauka gehiago, jokoan nortzuk<br />

ariko diren eta txapelketan<br />

zer egin duten eta nola aritu diren<br />

aintzat hartuta. Kontsolamendua<br />

baino zerbait gehiago da Alemaniarentzat<br />

eta Uruguairentzat hirugarren<br />

postua. Erronka da.<br />

Uruguairentzat behintzat bai.<br />

Oscar Tabarez entrenatzaileak<br />

garbi utzi du: «Aurrekoan, gutxienez<br />

bigarren izateko aritu ginen<br />

borrokan. Ez zen lortu, baina<br />

orain beste borroka bat daukagu:<br />

hirugarren postua. Eta borrokatu<br />

egingo gara». Badaki Uruguaik<br />

historiari eta orain arteko<br />

jardunari erreparatuta Alemaniarrak<br />

direla faboritoak, baina<br />

sekulako lorpena litzateke haientzat<br />

hirugarren postua. 1930ean<br />

eta 1950ean irabazi zuten Munduko<br />

Kopa, eta geroztik lortu dituzten<br />

posturik onenak bi laugarren<br />

postu dira (1954 eta 1970). «Guk hirugarrenak<br />

izan nahi dugu, baina<br />

haiek ere bai. Guk finalerdietako<br />

porrota gaindituta daukagu jada,<br />

haiek ez dakit. Uruguaik, oraindik,<br />

badu zeresana torneo honetan»,<br />

esan du Tabarezek.<br />

Uruguaiko entrenatzaileak jokalari<br />

gehienak ditu horretarako<br />

eskura. Diego Forlan min hartuta<br />

dago, baina jokatu egingo du<br />

—lau gol sartu ditu orain arte eta<br />

jokalari onenaren saria irabazteko<br />

hautagaien artean dago—,<br />

Diego Lugano ere osatu da, eta<br />

Jorge Fucile eta Luis Suarez zigortuak<br />

ere hamaikakora bueltatuko<br />

dira —Luis Suarezek hiru<br />

gol daramatza—. Bere hamaikakorik<br />

indartsuena ateratzeko aukera<br />

du Tabarezek oraingoan, eta<br />

atera egingo du.<br />

Alemaniak zalantza gehiago<br />

ditu horretan. Hamaikako indartsuena<br />

osatzerakoan bai, eta jokalarien<br />

motibazioari dagokionez<br />

berria<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

Platini ospitalera eraman<br />

dute,konortea galduta<br />

Michel Platinik zorabioa izan<br />

zuen atzo, Johannesburgoko<br />

jatetxe batean afaltzen ari zela.<br />

Jokalari ohi eta egungo UEFAko<br />

presidentea gaizki sentitzen hasi<br />

zen, eta konortea galdu zuen.<br />

Ospitalera eraman zuten, baina<br />

medikuek azaldu zutenez, ez du<br />

ezer larririk. Probak egiten ari<br />

zitzaizkion atzo iluntzean.<br />

Uruguai<br />

Entrenatzailea: Oscar W. Tabarez<br />

16<br />

M. Pereira<br />

7<br />

Cavani<br />

Cuatro,<br />

C+Liga<br />

20:30<br />

2<br />

Lugano<br />

15<br />

D. Perez<br />

10<br />

Forlan<br />

Alemania<br />

1<br />

Muslera<br />

3<br />

Godin<br />

17<br />

A. Rios<br />

9<br />

L. Suarez<br />

Nelson Mandela<br />

(48.000 ikusle)<br />

Entrenatzailea: Joachim Loew<br />

16<br />

Lahm<br />

13<br />

Muller<br />

3<br />

Friedrich<br />

6<br />

Khedira<br />

11<br />

Klose<br />

1<br />

Neuer<br />

4<br />

Fucile<br />

11<br />

A. Pereira<br />

Marcelo<br />

Archundia<br />

(MEX)<br />

17<br />

Mertesacker 20<br />

Boateng<br />

7<br />

Schweinsteiger<br />

10<br />

Podolski<br />

8<br />

Oezil<br />

ere bai, Munduko Kopa irabazteko<br />

hautagai nagusien artean<br />

egon baita azken unera arte eta<br />

kolpea handia izan baita Espainiaren<br />

kontra galtzea.<br />

Kloseren aukera<br />

Hamaikakorik indartsuena osatzeko<br />

arazoak izan ditzake Joachim<br />

Loew entrenatzaileak. Gripeak<br />

erasan dio Alemaniako selekzioari<br />

eta Lahm eta Podolski<br />

daude gaixo. Ez dirudi, hala ere,<br />

jokatzeko arazorik izango dutenik<br />

azkenean, nahiz eta Lahm<br />

bera izan den hirugarren posturako<br />

lehian aritzeak ez duela gehiegi<br />

motibatzen esan duen bakarrenetakoa.<br />

Klose ere bizkarrean<br />

min hartuta dago, baina zelaian<br />

ariko da gaur, sekulako aukera<br />

izango baitu Ronaldoren errekorra<br />

berdindu edo gainditzeko. Ronaldo<br />

da inoiz Mundu Kopetan<br />

gol gehien sartu dituen jokalaria<br />

(15 gol), eta Klosek 14 daramatza<br />

eta sekulako motibazioarekin ariko<br />

da hura harrapatzeko.<br />

Alemaniak jokatu ditu horrelako<br />

partida gehiago. Kontsolazioko<br />

bosgarren finala du gaurkoa.<br />

Ez dirudi, ordea, Lowek jokatu ez<br />

dutenei aukera emateko baliatuko<br />

duenik gaurkoa. Muller zigortua<br />

ere hamaikakora bueltatuko<br />

da, eta helburu bat eta bakarra<br />

dute Alemaniarrek: hirugarren<br />

postua lortzea.


erria<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata Nahasia Munduko Kopa <strong>2010</strong> 7<br />

Betikoak edo besteak<br />

E<br />

z da gauza bera Munduko<br />

Kopan hirugarren edo laugarren<br />

izatea. Aukeran,<br />

nahiago gaur gaueko partida irabazi.<br />

Finalaren atarian, atea muturren<br />

aurrean ixten ikustea gogorra<br />

da. Horregatik, ez da oso<br />

erraza izango gaur gauerako motibazioa<br />

edukitzea. Nahiz eta edo-<br />

FAIR-PLAY<br />

FIFA<br />

A<br />

Munduko Kopa honetan<br />

izan diren hutsegite<br />

larrien ondorioz, hurrengo<br />

ekitaldietarako arbitratze sistema<br />

berria ezarriko dela jakinarazi<br />

du FIFAko idazkari nagusi Jerome<br />

Valckek. Beste bi epaile<br />

jartzea dute buruan.<br />

Radomir Antic<br />

G<br />

FIFAren Diziplina Batzordeak<br />

Munduko<br />

Kopa honetan jarritako<br />

zigorrik gogorrena Serbiako entrenatzailearentzat<br />

izan da,<br />

Australiaren kontrako partidan<br />

epaileari irainka aritzeagatik.<br />

Lau partidako zigorra jarri diote.<br />

Emaitzak eta sailkapenak<br />

A MULTZOA<br />

Hegoafrika-Mexiko 1-1<br />

Uruguai-Frantzia 0-0<br />

Hegoafrika-Uruguai 0-3<br />

Frantzia-Mexiko 0-2<br />

Mexiko-Uruguai 0-1<br />

Frantzia-Hegoafrika 1-2<br />

P. I. B. G. Ald.Kon.<br />

p1.Uruguai 7 2 1 0 4 0<br />

p2.Mexiko 4 1 1 1 3 2<br />

3. Hegoafrika3 1 1 1 3 5<br />

4. Frantzia 1 0 1 2 1 4<br />

B MULTZOA<br />

Hego Korea-Grezia 2-0<br />

Argentina-Nigeria 1-0<br />

Argentina-Hego Korea 4-1<br />

Grezia-Nigeria 2-1<br />

Nigeria-Hego Korea 2-2<br />

Grezia-Argentina 0-2<br />

P. I. B. G. Ald.Kon.<br />

p1.Argentina 9 3 0 0 7 1<br />

p2.H.Korea 4 1 1 1 5 6<br />

3.Grezia 3 1 0 2 2 2<br />

4. Nigeria 1 0 1 2 3 4<br />

Aulkitik<br />

begira<br />

Aitor<br />

Manterola<br />

C MULTZOA<br />

Ingalaterra-AEB 1-1<br />

Aljeria-Eslovenia 0-1<br />

Eslovenia-AEB 2-2<br />

Ingalaterra-Aljeria 0-0<br />

Eslovenia-Ingalaterra 0-1<br />

AEB-Aljeria 1-0<br />

P. I. B. G. Ald.Kon.<br />

p1.AEB 5 1 2 0 4 3<br />

p2.Ingala. 5 1 2 0 2 1<br />

3. Eslovenia 4 1 1 1 3 3<br />

4. Aljeria 1 0 1 2 0 2<br />

D MULTZOA<br />

Serbia-Ghana 0-1<br />

Alemania-Australia 4-0<br />

Alemania-Serbia 0-1<br />

Ghana-Australia 1-1<br />

Ghana-Alemania 0-1<br />

Australia-Serbia 2-1<br />

P. I. B. G. Ald.Kon.<br />

p1.Alemania 6 2 0 1 5 1<br />

p2.Ghana 4 1 1 1 2 2<br />

3. Australia 4 1 1 1 3 5<br />

4. Serbia 3 1 0 2 2 3<br />

zein partida irabazteko gogoak<br />

nahiko motibazio izan beharko<br />

lukeen. Baina ez da beti hori gertatzen.<br />

Bakoitzak, jokalariak edo<br />

taldeak, aurkitu behar du motibatzeko<br />

txinparta. Hirugarren<br />

gelditzea izan daiteke talde osoarena.<br />

Txapelketako golegile nagusia<br />

izateko helburua izan daiteke<br />

jokalari batena. Taldez aldatzeko<br />

ondo jokatu beharra izan<br />

daiteke beste jokalari batena.<br />

E MULTZOA<br />

Herbehereak-Danimarka 2-0<br />

Japonia-Kamerun 1-0<br />

Herbehereak-Japonia 1-0<br />

Kamerun-Danimarka 1-2<br />

Danimarka-Japonia 1-3<br />

Kamerun-Herbehere. 1-2<br />

P. I. B. G. Ald.Kon.<br />

p1.Herbehere.9 3 0 0 5 1<br />

p2.Japonia 6 2 0 1 4 2<br />

3. Danimarka3 1 0 2 3 6<br />

4. Kamerun 0 0 0 3 2 5<br />

F MULTZOA<br />

Italia-Paraguai 1-1<br />

Z. Berria-Eslovakia 1-1<br />

Eslovakia-Paraguai 0-2<br />

Italia-Z. Berria 1-1<br />

Eslovakia-Italia 3-2<br />

Paraguai-Z. Berria 0-0<br />

P. I. B. G. Ald.Kon.<br />

p1.Paraguai 5 1 2 0 3 1<br />

p2.Eslovakia 4 1 1 1 4 5<br />

3. Z. Berria 3 0 3 0 2 2<br />

4. Italia 2 0 2 1 4 5<br />

Entrenatzaileek, akaso, aurreko<br />

partidetan baino buruko min<br />

astunagoa izango dute. Nor atera<br />

hamaikakoan eta nor ez. Txapelketa<br />

osoan gehien jokatu dutenak<br />

ala alerik jokatu ez dutenak.<br />

Jokatu dutenengatik heldu dira<br />

honaino, eta saria ematea zilegia<br />

da. Baina jokatu ez dutenek ere<br />

sekulako lana egin dute entrenamenduetan,<br />

eta aukera ematea<br />

polita litzateke.<br />

G MULTZOA<br />

Boli Kosta-Portugal 0-0<br />

Brasil-Ipar Korea 2-1<br />

Brasil-Boli Kosta 3-1<br />

Portugal-Ipar Korea 7-0<br />

Portugal-Brasil 0-0<br />

Ipar Korea-Boli Kosta 0-3<br />

P. I. B. G. Ald.Kon.<br />

p1.Brasil 7 2 1 0 5 2<br />

p2.Portugal 5 1 2 0 7 0<br />

3. Boli Kosta 4 1 1 1 4 3<br />

4.I.Korea 0 0 0 3 1 12<br />

H MULTZOA<br />

Honduras-Txile 0-1<br />

Espainia-Suitza 0-1<br />

Txile-Suitza 1-0<br />

Espainia-Honduras 2-0<br />

Txile-Espainia 1-2<br />

Suitza-Honduras 0-0<br />

P. I. B. G. Ald.Kon.<br />

p1.Espainia 6 2 0 1 4 2<br />

p2.Txile 6 2 0 1 3 2<br />

3. Suitza 4 1 1 1 1 1<br />

4. Honduras 1 0 1 2 0 3<br />

Gaur Alemaniak eta Uruguaik<br />

jokatuko duten partidan entrenatzaile<br />

izatea deserosoa izango da.<br />

Egiten dutena egiten dutela, denak<br />

ezin konforme utzi. Aterako<br />

dituztenak atera dituztelako, eta<br />

atera ez dituztenak atera ez dituztelako,<br />

zenbait jokalari kopeta<br />

belztuta egongo dira. Azken batean,<br />

hauxe da entrenatzailearen<br />

patua: alde guztietatik egurra jasotzea.<br />

Beste vuvuzela mota bat da Perukoa<br />

Hegoafrikako Munduko Kopan horrenbesteko sona lortu eta soinu<br />

atera duten vuvuzelei imitatzaileak irten zaizkie mundu osoan.Duela<br />

gutxi,Perun,hango protesta ekintzetan erabiltzeko Hegoafrikakoen<br />

oso antzekoak merkaturatu zituztela eman zen argitara.Perukoak<br />

dira oraingo horiek ere,baina oso bestelako erabilera eman zaie.<br />

Hango poliziak atxilotutako bi emakumezkori konfiskatutakoak dira<br />

argazkiko horiek.Peruko ikastetxe baten alboan topatu zituzten.Vuvuzelak<br />

saltzen zituztenaren itxura egiten zuten aipatu emakumeek,<br />

baina marihuana eta kokaina paketetxekoak zituzten bertan sartuta,<br />

ikastetxeko neska-mutilei saltzeko. JORGE PAZ / EFE<br />

FINAL-ZORTZIRENAK<br />

1.Uruguai-Hego Korea 2-1<br />

2.AEB-Ghana 1-2<br />

3.Argentina-Mexiko 3-1<br />

4.Alemania-Ingalaterra 4-1<br />

5.Herbehereak-Eslovakia 2-1<br />

6. Brasil-Txile 3-0<br />

7. Paraguai-Japonia 0-0<br />

8. Espainia-Portugal 1-0<br />

FINAL-LAURDENAK<br />

1. Herbehereak-Brasil 2-1<br />

2. Uruguai-Ghana 1-1<br />

3. Argentina-Alemania 0-4<br />

4. Paraguai-Espainia 0-1<br />

FINALERDIAK<br />

Uruguai-Herbehereak 2-3<br />

Espainia-Alemania 0-1<br />

KONTSOLAZIOKO FINALA<br />

Uruguai-Alemania Gaur (20:30)<br />

FINALA<br />

Herbehereak-Espainia Bihar (20:30)


8<br />

Munduko Kopa <strong>2010</strong> Azkena<br />

Trofeoa<br />

ihar Ikerren besoetan<br />

egingo du distira, eta mun-<br />

B du guztia poztuko da horregatik.<br />

Baina ziurrenik jendeak<br />

urrezko jainkosaren jatorriari<br />

buruzko zalantzak izango ditu, jokalari<br />

guztiek horren gau berezian<br />

beso artean izan nahi duten<br />

jainkosari buruzko zalantzak.<br />

Futbola<br />

eta<br />

gehiago<br />

Jose Mari<br />

Amorrortu<br />

Jules Rimetek burua altxatuko<br />

balu ez luke ez unea eta ez tokia<br />

ezagutuko, baina harro egongo litzateke.<br />

1920ko hamarkadan futbolak<br />

liluratutako abokatu frantses<br />

haren burutazioa Afrikaraino<br />

iritsi delako harro. Guztientzako<br />

moduko txapelketa antolatzeko<br />

borrokatu zen FIFAko<br />

presidentearen butakatxotik, eta<br />

Uruguaien lortu zuen helburua,<br />

1930ean. Trofeoa falta zitzaion,<br />

Stoitxkov Bulgariakoa, keinu bat egiten, eta haren atzean, Bjorklund Suediakoa, kontsolazio finalean. <strong>BERRIA</strong><br />

KONTSOLAZIOKO FINAL HISTORIKOAK<br />

1994 SUEDIA-BULGARIA<br />

Izan zitekeen<br />

finala<br />

Brasilekin eta Italiarekin finalerdietan galdu<br />

ondotik, Suediak eta Bulgariak<br />

jokatu zuten brontzezko dominarako lehia.<br />

Munduko Kopa hartako selekziorik<br />

ikusgarrienak izan ziren biak.<br />

Mikel Rodriguez<br />

1994ko ekitaldiko kontsolazioko<br />

finala Suediak eta<br />

Bulgariak jokatu zuten.<br />

Eskandinaviarrek 1958an,<br />

etxean, finala jokatu zuten, baina<br />

orduz geroztik deus gutxi egin zuten<br />

nazioarteko lehiaketetan.<br />

1992an Eurokopako finalerdietara<br />

ailegatu zen, etxean ere. Bulgariak,<br />

berriz, ibilbide are eskasagoa<br />

zuen nazioartean. 1994ko<br />

Munduko Kopan, ordea, arretarik<br />

gehien erakarri zuten selekzioak<br />

izan ziren, belaunaldi bikainak elkartu<br />

baitzituzten taldean, eta<br />

handienen aurka jarrera ausarta<br />

erakutsi zuten. Soilik Brasil eta<br />

Italia izan ziren haiek baino hobeak.<br />

Kontsolazioko partida jokatu<br />

zuten elkarren aurka, baina egin<br />

zuten torneoa ikusita, Suedia-<br />

Bulgaria final duina izan zitekeen.<br />

Suedia, hasieran, final-zortzirenetara<br />

pasatzeko hautagaia<br />

zen bere ligaxkan, baina inor gutxik<br />

espero zuen hain ongi jokatuko<br />

zuenik —gol gehien sartu zuen<br />

selekzioa izan zen—. Jokalari bikainak<br />

zituen, eta deialdia osatu<br />

zuten erdiak baino gehiagok Europa<br />

zabaleko ligetan jokatzen<br />

zuen. Parmako Tomas Brolin aurrelaria<br />

zen taldeko izarra, eta<br />

Thomas Ravelli atezain beteranoa,<br />

berriz, arima. Kennet Andersson,<br />

Henrik Larsson, Anders<br />

Limpar, Martin Dahlin eta Klas<br />

Ingesson ziren nabarmentzen ziren<br />

bertze jokalari batzuk. Ligaxkan<br />

bigarren bukatu zuten, Kamerunen<br />

eta Errusiaren aitzine-<br />

tik eta Brasilen gibeletik. Azken<br />

horren aurkako partidan erakutsi<br />

zuen Suediak gauza onak egiteko<br />

gai zela. Bana berdindu<br />

zuen, 0-1 aitzinetik joan eta gero.<br />

Final-zortzirenetan Saudi Arabiari<br />

irabazi zion, eta final-laurdenetan<br />

Errumania kanporatu<br />

zuen penaltietan, 2-2 berdindu ondoren.<br />

Finalerdietan, azkenik,<br />

Brasilekin topatu zen berriz ere.<br />

Jokalari garaienak zituen selekzioa<br />

zen Suediakoa, eta airezko jokoan<br />

nagusi ziren, baina partida<br />

hartan zelaian zeuden 22 jokalarietatik<br />

txikienak buruz sartu<br />

zien gola: Romariok. Ongi jokatu<br />

arren, ezin izan zuen 1958ko finalaren<br />

errebantxa hartu, eta 0-1<br />

galdu zuen.<br />

Bulgariaren arrakasta azaltzeko<br />

bertzelako faktoreak elkartu<br />

ziren. Lehenik eta behin, futbolean<br />

jokatzeko talentu paregabea<br />

zuten hainbat jokalari egokitu ziren<br />

belaunaldi berean. Bertzalde,<br />

kirol diziplina komunistan trebatutako<br />

jokalariak ziren, eta, azkenik,<br />

sistema komunista hori bera<br />

erortzean, Europako liga entzutetsuenetan<br />

trebatu ziren horietako<br />

anitz. Selekzioaren izarra eta<br />

ikurra Bartzelonako Hristo<br />

Stoitxkov zen, aurkezpenik ere<br />

behar ez zuen jokalaria. Zelai erdian,<br />

Krassimir Balakovek eta<br />

Iordan Letxkovek taldearen jokoa<br />

zuzentzen zuten, eta aitzinean,<br />

Stoitxkovek Emil Kostadinoven<br />

sostengua zuen. Zelaitik at<br />

ere zeresana eman zuten Bulgariako<br />

jokalariek, egonaldi hotele-<br />

eta Abel Lafleur eskultore eta lagunarengana<br />

jo zuen, Victoriari<br />

forma emateko. Izen hori hartu<br />

baitzuen Nike jainkosa greziarra<br />

gorpuzten zuen zilarrezko garaikur<br />

hark. 1938ko Munduko Koparen<br />

ostean iritsi zen gerra, eta, nazien<br />

beldur, Erromako Bankutik<br />

atera —han izaten zuten gordeta—<br />

eta Ottorino Barassi FIFAko<br />

presidenteordearen etxera eraman<br />

zuten. Eskerrak. Naziak<br />

Suedia 4<br />

Bulgaria 0<br />

Suedia. Ravelli; Roland Nilsson, Patrik<br />

Andersson, Bjorklund, Kamark;<br />

Mild, Ingesson, Schwarz, Brolin;<br />

Larsson (Limpar, 79. min.) eta Kennet<br />

Andersson.<br />

Bulgaria. Mikhailov (Nikolov, 45.<br />

min.); Tsvetanov, Ivanov (Kremenliev,<br />

42. min.), Hubtxev, Kiriakov;<br />

Letxkov, Iankov, Balakov; Stoitxkov;<br />

Sirakov (Iordanov, 45. min.) eta<br />

Kostadinov.<br />

Golak. 1-0: Pelek (8. min.). 2-0: Mildek<br />

(30. min.), 3-0: Larssonek (37.<br />

min.), 4-0: Kennet Anderssonek<br />

(40. min.).<br />

Epailea. Ali Bujsaim(Arabiar Emirerri<br />

Batuak). Txartel horia Suediako<br />

Kennet Anderssoni, eta Bulgariako<br />

Iankovi.<br />

Bestelakoak. 91.500 ikusle bildu ziren<br />

Los Angelesko Rose Bowl estadioan.<br />

Eguna. Uztailaren 16a.<br />

an ateratako irudietan lasai asko<br />

erretzen, edaten eta karta jokoan<br />

ageri baitziren zenbait. Ez ziren<br />

anitz larritu horregatik. AEBetan<br />

ongi ari ziren pasatzen, eta<br />

emaitzak lagun zituzten. Lehen<br />

partidan Nigeriarekin 0-3 galdu<br />

arren, gero ezustekoak bata bertzearen<br />

gibeletik eman zituzten:<br />

Argentinari, 1990eko finalistari,<br />

2-0 irabazi zioten ligaxkan, eta final-laurdenetan,<br />

azken txapeldu-<br />

Bulgariakoak erretzen,<br />

edaten eta karta<br />

jokoan aritzen ziren<br />

egonaldian<br />

na, Alemania kanporatu zuten,<br />

azken ordu laurdenean partidari<br />

buelta emanda (2-1). Finalerdietan,<br />

ordea, Roberto Baggio italiarrak<br />

geldiarazi zuen bulgariarren<br />

grina, bi golekin (1-2).<br />

Kontsolazioko finalari bulgariarrek<br />

ez zioten eman aparteko<br />

garrantziarik. Ordurako, egin beharrekoak<br />

eginda zituztela pentsatu<br />

zuten. Golegilerik onenaren<br />

sarian, Stoitxkov aurreneko postuan<br />

zegoen, Oleg Salenko errusiarrarekin<br />

berdinduta (6), baina<br />

hura gainditzen ere ez zen saiatu.<br />

Gutxieneko diziplinarekin jokatzea<br />

nahikoa izan zuen Suediak lehen<br />

zatian lau gol sartu, eta brontzezko<br />

domina izerdi handirik bota<br />

gabe irabazteko (4-0). Bitxikeria<br />

gisa, bigarren gola Hakan Mildek<br />

sartu zuela, 1996an Realak fitxatu<br />

zuen erdilariak.<br />

berria<br />

<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />

bankuan sartu ziren. Baina ez zuten<br />

kopa topatu. 1970era arte Jules<br />

Rimet izena hartu zuen, eta<br />

1974an al<strong>datu</strong> zuten. 53 diseinuetatik<br />

Silvano Gazzanigarenak<br />

irabazi zuen, gaur egungoak.<br />

Trofeoaren abenturak. Espainiara<br />

iristen bada ez dezala inork<br />

lapurtu, bestela nire lagun Antxelen<br />

zakurrari, Txuskiri, deitu<br />

beharko zaio. Londresen lapurtu<br />

zutenean, hura aritu zen bila.<br />

ESANA<br />

«Egiten ari garenari<br />

esker, jendeak krisia<br />

ahaztu du une batez.<br />

Ni pribilegiatu bat naiz,<br />

baina baditut inguruan<br />

gaizki pasatzen ari<br />

diren lagunak<br />

eta senitartekoak»<br />

Iker Casillas<br />

Espainiako atezaina<br />

Mandelak emango du<br />

ziurrenik Munduko Kopa<br />

Oraindik ez du baieztatu finalean<br />

izango den, baina Joseph<br />

Blatter FIFAko presidenteak jakinarazi<br />

du finalean bada Nelson<br />

Mandela Hegoafrikako presidente<br />

ohiak emango diola talde<br />

irabazleari Munduko Kopa. 92<br />

urte ditu Mandelak, eta osasunez<br />

ez dabil ongi.<br />

ZENBAKIA<br />

6<br />

pMunduko Koparen pisua kilo<br />

urretan.Hori da igandean Espainiak<br />

eta Herbehereak esku<br />

artean izan nahi dutena, objektu<br />

desiragarriena. Munduko Kopak<br />

badu bere historia eta <strong>datu</strong> zerrenda<br />

propioa. 6,175 kilo pisatzen<br />

du, eta horietatik 4,927 urre<br />

purua da. 36 zentrimetro dauzka,<br />

1973an egina da, eta talde<br />

irabazleak lau urtez gordetzen<br />

du, gero bueltatzeko. 2038an<br />

irabazleen izena jartzeko tokirik<br />

gabe geldituko da, eta al<strong>datu</strong><br />

egin beharko dute.<br />

Munduko Kopa,<br />

‘berria.info’-n<br />

Hegoafrikako Munduko<br />

@ Kopari buruzko gunea<br />

‘Berria.info’-n hemen:<br />

berria.info/guregaiak/125/


mantangorri<br />

berria Gaztetxoen astekaria 367. zenbakia<br />

Larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />

Panpinei<br />

bizia<br />

ematen<br />

ANiMALiEN<br />

ERREiNUAN<br />

Otsoa<br />

6<br />

BA AL<br />

DAKiZU...?<br />

... zer diren fosilak?<br />

7<br />

iPUiNA<br />

Buelta bat<br />

aitontxuarekin<br />

Oskorria (XIII)<br />

16<br />

GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS


2<br />

mantangorri mantangorri<br />

Zorion<br />

agurrak<br />

argitaratu ahal izateko,<br />

gogoan izan mezuak astearte<br />

arratsaldea baino lehen jaso<br />

behar ditugula. Asteartetik<br />

aurrera jasotzen diren mezu<br />

guztiak hurrengo asteko<br />

alean argitaratuko<br />

ditugu.<br />

Zorionak, Iraitz!!! Aupa,<br />

ganberro; dagoeneko 2 urte, e?<br />

Adi egon telefonora goizgoizetik,<br />

aitatxoren deiaren zain,<br />

eta kontatuko didazu ze oparitu<br />

dizuten, bale? Dena den, nahiz<br />

eta zure eguna izan, oparirik<br />

onena nik jaso nuena da, altxor<br />

preziatuena (amatxo eta zu).<br />

Maite zaituztet.<br />

Bidali zure gutunak<br />

helbide hauetara<br />

ZORiON AGURRAK<br />

Uztailaren 13an Leirek<br />

urtebete egingo du, eta<br />

uztailaren 20an Nereak,<br />

zazpi urte. Bizkaiko,<br />

Kantabriako eta<br />

Bartzelonako familiaren<br />

partetik, zorionak eta<br />

musu handi bana, maiteak!<br />

Aupa, MANTANGORRI! Elizondoko Baztan Ikastolako Marrazo gelakoak gara,<br />

eta oraingoan gure ikasturte bukaerako egonaldiko argazkia igortzen<br />

datzuegu. Zuhatzan egon gara 3 egun pasatzen. Primerako eguraldia egin daku.<br />

Uretako ekintzak egin ditugu. Monitoreak arras majuak dire. Frontoian<br />

Gorkarekin ibili ginen. Irlari itzulia eman genion, eta ia-ia oztopo guziak<br />

gainditu. Arras ongi pasatu dugu. Azken egunian 6. mailakoekin argazkia atera<br />

genuen. Beraiek aurten Lekarozko institutura joango dire. Ongi hasi institutoan!<br />

»<br />

Zorionak, Maddi!<br />

Eskubaloian, korrikan, pilotan...<br />

denetan zara gure txapelduna!<br />

Handitzen garenean, a zer<br />

nolako partiduak jokatuko<br />

ditugun elkarrekin! 11 musu<br />

handi, Eñaut, Ane, Saioa,<br />

Julen eta Urkoren<br />

partetik.<br />

larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />

Zorionak, Joane,<br />

zure 6. urtebetetzean.<br />

Batzuetan bihurri<br />

samar naiz zurekin,<br />

baina badakizu asko<br />

maite zaitudala. Musu<br />

handi bat, Telmo,<br />

ama eta aitaren<br />

partetik.<br />

Argazkikoa gure printzesatxo<br />

Alaitz da. 6 urte beteko ditu.<br />

Txokolatezko musu pila-pila, porru<br />

patata papila!<br />

Oharra<br />

Norbait zoriondu, zure<br />

argazkiak eta marrazkiak<br />

argitaratuak ikusi, ipuin, bertso<br />

edo txisteak eskaini edo lagun<br />

berriak egin nahi badituzu, bidali zure<br />

gutuna, eta MANTANGORRI gehigarrian<br />

argitaratuko dugu. Zure marrazkien,<br />

ipuinen, txisteen, idazlanen,<br />

argazkien eta abarren zain<br />

gaude. Bidali zure<br />

gutuna!!!<br />

Posta elektronikoa: mantangorri@berria.info<br />

Egoitza nagusia: <strong>BERRIA</strong>. MANTANGORRI. Gudarien etorbidea z/g 20140 Andoain


erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />

ZU ERE ARTiSTA<br />

Kaixo, MANTANGORRI eta lagunak! Azkoitiko Xabier Munibe ikastolako<br />

Haur Hezkuntzako 5. mailako ikasleak gara. Oporretan gaude, eta<br />

oso pozik gaude, igerilekura, hondartzara eta mendira joango garelako lagunekin. Zuek ere<br />

ondo pasatuko duzuelakoan gaude. Horregatik bidaltzen dizkizuegu marrazki hauek, ea<br />

gustatzen zaizkizuen. Ondo pasa oporrak!!!<br />

mantangorri mantangorri 3<br />

Argitaratzailea: Euskal Editorea SL Lege Gordailua: SS-616/05 Zuzendaria: Martxelo Otamendi Koordinatzailea: Nagore Etxeberria Pikabea<br />

Egoitza: Martin Ugalde kultur parkea. Gudarien Etorbidea z/g. 20140 Andoain Harpidetzak: (0034) 943-30 43 45 ISSN: 1699-728x


4<br />

mantangorri mantangorri<br />

Egunean zenbat ordu egiten<br />

dituzu telebista aurrean?<br />

Bidali zure argazkia eta hurrengo galderaren erantzuna.<br />

Zer egiten duzu udan eguraldi txarra<br />

egiten duenean?<br />

horoskopoa<br />

Lucas Pereira<br />

13 URTE, DEBA<br />

Bost bat orduz ikusten<br />

dut aste barruan;<br />

asteburuetan, sei ordu.<br />

Nerea Almortza<br />

12 URTE, DEBA<br />

Ez dut telebista asko<br />

ikusten; gutxi<br />

gorabehera, hiru ordu<br />

eta erdi.<br />

ARIES<br />

martxoak 21 - apirilak 21<br />

Amodioa: Lore sorta ederra oparitu dizu, e!<br />

Paga: Opor guztiak igarotzeko adina diru al duzu?<br />

Osasuna: Ez jantzi min ematen dizun oinetakorik!<br />

Ikasketak: Aspertuta al zaude? Irakurri libururen bat!<br />

TAURUS<br />

apirilak 22 - maiatzak 21<br />

Amodioa: Zenbat mezu bidali behar dizkiozu egunero?<br />

Paga: Norberak eros dezala bere izozkia.<br />

Osasuna: Eztarriko minez zaude, eta izozkia jaten?<br />

Ikasketak: Turistekin praktika dezakezu hizkuntza.<br />

GEMINI<br />

maiatzak 22 - ekainak 21<br />

Amodioa: Tarteka laztantxo bat egitea eskertuko dizu.<br />

Paga: Ongi pentsatu non gastatu dirua!<br />

Osasuna: Ariketa egin ostean, hartu dutxa eder bat!<br />

Ikasketak: Urte osoan nahiko lan egin duzu. Orain, jai!<br />

CANCER<br />

ekainak 22 - uztailak 22<br />

Amodioa: Zein sekretutxo duzue zuen artean?<br />

Paga: Ez diozu zertan egunero opari bat egin behar, e!<br />

Osasuna: Ez baduzu ongi entzuten, garbitu belarriak!<br />

Ikasketak: Ez egin eskolako lanak hondartzan.<br />

BAT, Bi, HiRU... ERANTZUN!<br />

LEO<br />

uztailak 23 - abuztuak 22<br />

Amodioa: Bizi egunean egunekoa!<br />

Paga: Diru gabe geratu al zara dagoeneko?<br />

Osasuna: Eguzkia hartu baino lehenago, eman krema!<br />

Ikasketak: Eskolako lanik gabe; hori bai oporrak!<br />

VIRGO<br />

abuztuak 23 - irailak 22<br />

Amodioa: Laster ikusiko duzulako urduri al zaude?<br />

Paga: Diru mordoxka lortu duzu, e!<br />

Osasuna: Ez egon ordenagailu aurrean luzaroan.<br />

Ikasketak: Zenbat marrazki egin dituzu dagoeneko?<br />

LIBRA<br />

irailak 23 - urriak 22<br />

Amodioa: Haren argazkiz betea duzu argazki albuma!<br />

Paga: Ongi gizena duzu itsulapikoa.<br />

Osasuna: Ez ahaztu krema ematea!<br />

Ikasketak: Oporretan ere ordenagailu aurrean?<br />

SCORPIUS<br />

urriak 23 - azaroak 22<br />

Amodioa: Haren telefono zenbakia galdu al duzu?<br />

Paga: Urrunera joateko diru asko behar da.<br />

Osasuna: Hobe zenuke hobeto jango bazenu.<br />

Ikasketak: Gitarra jotzen hasi behar al duzu orain?<br />

larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />

Jon Badiola<br />

12 URTE, ONDARROA<br />

Egunean hiru bat ordu<br />

pasatzen ditut<br />

telebistaren aurrean.<br />

Kirolak atsegin ditut<br />

gehien, baina marrazki<br />

bizidunak eta telesailak<br />

ere ikusten ditut.<br />

SAGITTARIUS<br />

azaroak 23 - abenduak 22<br />

Amodioa: Haren deiaren zain bazaude, jai duzu!<br />

Paga: Dirua biderkatzen ikasi duzu ala?<br />

Osasuna: Ogitarteko berdina jan behar duzu beti?<br />

Ikasketak: Patxadaz hartu lanak, baina ez lokartu!<br />

CAPRICORNUS<br />

abenduak 23 - urtarrilak 20<br />

Amodioa: Zenbat egun geratzen dira txangoa egiteko?<br />

Paga: Pentsatu al duzu dirua non gastatu?<br />

Osasuna: Mendi garaiak igotzeko, asko jan behar da.<br />

Ikasketak: Irakurtzen igaro behar duzu uda osoa?<br />

AQUARIUS<br />

urtarrilak 21 - otsailak 19<br />

Amodioa: Postal bat bidaltzea ez da ezer kostatzen.<br />

Paga: Zer egin behar duzu diru guztia amaitzean?<br />

Osasuna: Kirola egitea oso ona da!<br />

Ikasketak: Ez kopiatu inoren lana!<br />

PISCIS<br />

otsailak 20 - martxoak 20<br />

Amodioa: Plater goxo horiekin liluratuta utziko duzu.<br />

Paga: Ondo gorde dirua! Ez gastatu dena!<br />

Osasuna: Kirola egin, baina minik hartu gabe ibili!<br />

Ikasketak: Hori da hori lana egiteko grina.


erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />

SARETiK ZiNTZiLiK<br />

www.berria.info/sanferminak10<br />

Festari buruzko nahi beste informazio jasotzen da<br />

<strong>BERRIA</strong>ko atarian: bideoak, zuzeneko emanaldiak,<br />

argazkiak, albisteak, egitarauak, hiriko planoa...<br />

www.pamplona.es<br />

Besteak beste, egitarau ofiziala eta<br />

entzierroari buruzko argibideak daude<br />

ikusgai udaleko atarian.<br />

A<br />

spalditik ari ziren iruindarrak<br />

egunak zenbatzen.<br />

Aspalditik ziren festaren<br />

zain. Eta iritsi zen azkenean<br />

asteartea; iritsi zen<br />

festarako ordua. Goizeko<br />

hamaiketarako udaletxeko plazan<br />

ez zen inurririk ere sartzen.<br />

Plaza txikia leporaino beteta zegoen.<br />

Denak zapi gorria lepoan.<br />

Denak dantzan eta kantan.<br />

Hamabiak puntu-puntuan jaurti<br />

zuen txupina Mari Ganuzak, Iruñeko<br />

erraldoi eta buruhandien<br />

konpartsako kideak. Eta festa<br />

Iruñeko bazter guztietara zabaldu<br />

zen. Geroztik, festa giroan dira<br />

Nafarroako hiriburuan.<br />

Hamaika irudi, hamaika bitxikeria<br />

eta hamaika pasarte utzi<br />

ditu orain arte jaiak. Eta oraindik<br />

ikusi beharko ditugunak... Iruñera<br />

joateko modurik ez baduzue, ez<br />

arduratu, Internet bidez ere ja-<br />

mantangorri mantangorri<br />

www.sanfermin.com<br />

Sanferminen historiari eta ekitaldiei buruz jakin<br />

beharrekoa topatuko duzue Kukuxumusuren<br />

atarian. Hamaika xelebrekeria ikusiko duzue.<br />

Festa zuri-gorria<br />

Asteartean, eguerdiko<br />

hamabietan egin zuen eztanda<br />

festak Iruñean. Bederatzi egunen<br />

ostean, asteazkenean amaituko<br />

dira sanferminak ‘Pobre de mi’<br />

ekitaldiarekin<br />

www.sanferminencierro.com<br />

Entzierroari eskainiriko museoa<br />

zabaldu dute Iruñean. Entzierroaren<br />

inguruko informazioa dago atarian.<br />

5<br />

rraitu ahal izango baituzue festa.<br />

<strong>BERRIA</strong>ko webgunean, esaterako,<br />

atari berezia prestatu dute:<br />

www.berria.info/sanferminak10.<br />

<strong>BERRIA</strong>n argitaratzen diren albisteak<br />

irakurtzeaz gain, askotariko<br />

informazioa jaso ahal izango<br />

duzue: unean uneko albisteak, argazkiak,<br />

bideoak, iritziak, <strong>BERRIA</strong>ko<br />

Iruñeko kazetarien blogeko artikuluak,<br />

jendeak bidalitako iruzkinak<br />

eta argazkiak, egitaraua<br />

(ofiziala, hiriburuko hainbat elkartek<br />

elkarrekin osatu dutena eta<br />

Nafarroa Oinezekoa)...<br />

Zuzeneko<br />

emanaldia<br />

Aurtengo berrikuntza garrantzitsuena,<br />

baina, eguneko zuzeneko<br />

emanaldia da. Euskalerria irratiak<br />

egunero Zaldi Zuria tabernatik<br />

egiten duen saioa zuzenean ikus<br />

daiteke Berria.info-n. 12:00etatik<br />

14:00etara izaten da saioa. Zuzeneko<br />

emanaldia amaitu ostean,<br />

webgune bereziko bideoen atalean<br />

jartzen dute ikusgai.<br />

<strong>BERRIA</strong>ko webgunean ez ezik,<br />

beste hainbat ataritan ere izango<br />

duzue sanferminen berri: besteak<br />

beste, Kukuxumusukoan<br />

(www.sanfermin.com), entzierroari<br />

eskainiriko Iruñeko museokoan<br />

(www.sanferminencierro.com)<br />

eta Iruñeko Udalekoan<br />

(www.pamplona.es/?idpag=311&idioma=2).


Berria<br />

6<br />

mantangorri mantangorri<br />

ANiMALiEN ERREiNUAN<br />

Otsoa<br />

Txakur<br />

basatia<br />

Euskal Herriko ugaztun harrapari<br />

handienetakoa da otsoa. Garai<br />

batean oso he<strong>datu</strong>a egon zen<br />

arren, gizakiaren jarduerak<br />

galtzeko arriskuan jarri zuen<br />

Fitxa<br />

• Izena: Otsoa.<br />

• Izen zientifikoa: Canis<br />

lupus.<br />

• Tamaina: 1,20-1,80 luze<br />

da gorputzaren luzera. Sorbaldaren<br />

garaiera, berriz,<br />

60-90 cm luze da.<br />

1<br />

Txakurra ote? Txakurraren<br />

arbasoa da otsoa; baina,<br />

txakurrak ez bezala, basatia da.<br />

Garai batean, ipar hemisferioko<br />

ugaztun ugarienetakoa zen. Denbora<br />

luzez ehizatu dute, baina.<br />

Ondorioz, Europa mendebaldeko<br />

eta AEBetako mendietatik ia desagertu<br />

da. Egun, Kanadan, Alaskan,<br />

Siberian eta Errusian bizi da.<br />

2 Ilajea.<br />

Larrua lodia du, eta<br />

oso iletsua da. Lepoko, bizkarreko<br />

eta buztaneko ilea luzeagoa<br />

eta kolorez ilunagoa du. Neguko<br />

ilajea udakoa baino lodiagoa<br />

izan ohi da. Haserretzean, bizkarreko<br />

ileak tentetzen zaizkio.<br />

3 Beste<br />

ezaugarriak.<br />

Belarri zorrotzak, mutur luzea<br />

eta hortz indartsuak ditu. Sei<br />

bat zentimetroko letaginak ditu;<br />

higatzean, ehizatzeari uzten dio.<br />

Bost behatz ditu aurreko aldean;<br />

atzean, lau. Hanketako guruinei<br />

darien usainak lurraldea mugatzeko<br />

balio du. Ulu ozenek ere helburu<br />

berbera dute. Oso ozenak<br />

dira uluak; hamar kilometroko ingurumarian<br />

entzun daitezke. Lur<br />

eremu zabaletan bizi dira; 100-<br />

300 km2 inguru. Hara eta hona<br />

ibiltzen dira nekatu gabe.<br />

4 Zentzumen<br />

apartak.<br />

Usaimen bikaina du, eta<br />

ehunka metrora dauden usainak<br />

atzemateko gai da. Ikusmena ere<br />

aparta du; oso ongi ikusten du<br />

ilunpean. Animalia azkarra eta indartsua<br />

da, eta ez du arazorik askotariko<br />

inguruneetan bizitzeko.<br />

5 Otso<br />

taldeak. Hamabi<br />

bat kideko taldeetan bizi<br />

dira. Denek batera ehizatzen<br />

dute; beti gauez. Bi buruzagi egoten<br />

dira taldean, eta haiek agintzen<br />

dute. Aginduak betetzen ez<br />

dituen otsoa taldetik botatzen<br />

dute. Soinuen, usainen eta gor-<br />

• Pisua: 33 kilo inguru pisatzen du arrak;<br />

emeak, berriz, 28 kilo inguru.<br />

• Umealdia: 63 eguneko umealdiaren<br />

ostean, lauzpabost kume jaiotzen dira.<br />

• Bizi itxaropena: 6-10 urte inguru.<br />

• Jatekoa: Haragijalea da. Denetarik jaten<br />

du: basurdeak, oreinak, untxiak...<br />

larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />

putz jarreren bidezko hizkuntza<br />

baten bidez komunikatzen dira.<br />

6 Haragijalea.<br />

Egunean<br />

pare bat kilo haragi jan behar<br />

ditu. Aukeran, animalia handiak<br />

ehizatzen ditu. Hala, ehizaldi<br />

batean harrapatutakoarekin<br />

hainbat egunetako jakia dute.<br />

7 Kumeen<br />

Uluak. Taldetan bizi dira otsoak.<br />

Euren lur eremua markatzeko, ulu<br />

ozenak egiten dituzte. <strong>BERRIA</strong><br />

jaiotza. Taldean<br />

agintzen duen otso parea<br />

ugaltzen da soilik. Ondoren, kide<br />

guztien artean zaintzen dituzte<br />

kumeak. Martxoan jartzen dira<br />

araldian. 63 egunera jaiotzen dira<br />

kumeak: lauzpabost. Haietatik<br />

erdiek lortzen dute bizirik irautea.<br />

8 Kumeak<br />

heldu. Lehen<br />

hilabetean esnez elikatzen<br />

dira. Haragia jaten hasten dira<br />

gero. Helduek mastekatu eta<br />

ahora ematen diete haragia kumeei.<br />

Sei hilabeterekin, heldu<br />

bihurtzen dira, eta ehizatzen hasten<br />

dira. 2 urte betetzean, hainbat<br />

otso taldetik banatzen dira.<br />

• Bizilekua: Baso tropikaletan salbu,<br />

askotariko inguruneetan bizi daiteke. Antzina,<br />

oso he<strong>datu</strong>ta egon zen ipar hemisferioan.<br />

Gaur egun, Kanadan, AEBetan,<br />

Alaskan, Europa ekialdean eta Siberian<br />

bizi dira, nagusiki. Gurean, Araba inguruan,<br />

Salbada eta Urduñako mendietan.


erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />

… zer diren fosilak?<br />

D<br />

uela urte asko eta asko bizi izan ziren animalia eta landareen<br />

arrastoak dira fosilak; aspaldiko garaietatik gaur arte<br />

iraun duten hondakinak dira, zehazki esateko. Normalean,<br />

hildako animaliak eta landareak usteldu egiten dira;<br />

batzuetan, baina, usteldu aurretik lurperatuta geratzen dira.<br />

Kasu horietan, lurrean dauden mineralek lehen bizirik zegoen<br />

substantzia ordezkatu, eta hildako animalia edota landarea<br />

kontserbatu egiten da mineral gisa. Beste fosil batzuk animaliaren<br />

edo landarearen jatorrizko karbonoaren mintz mehe gisa<br />

kontserba daitezke. Milioika fosil daude munduan, harri askok<br />

fosilak edukitzen baitituzte txertaturik. Kareharria, esaterako,<br />

antzinako itsas izakien oskol txiki fosilduz osatua dago. Bakterio<br />

itxurako izaki txiki batzuk dira ezagutzen diren fosilik zaharrenak.<br />

Bakterio txiki horiek duela 3.000 milioi urte baino lehenago<br />

bizi izan ziren.<br />

… nola sortzen diren<br />

ibaiak?<br />

Euria egiten duenean, mendian eroritako<br />

euri ura lurrazalean sartzen da. Ur<br />

kopurua handia denean, ordea, lurrazalak<br />

ezin izaten du ur guztia xurgatu.<br />

Kasu horietan, lurrak hartu ezin duen<br />

ura bor-bor ateratzen da gainazalera,<br />

eta mendian behera abiatzen da. Ura<br />

beherantz doan heinean, ingurua higatuz<br />

joaten da, eta arroila edo bidexka<br />

BA AL DAKiZU...?<br />

MUNDUKO ERREKORRAK<br />

Errusiar mendi handiena eta azkarrena... Kingda Ka da.<br />

Six Flags Great Adventure jolas parkean dago, New Jerseyn, AEBetan.<br />

132 metroko garaiera du, eta 208 kilometro orduko abiadura<br />

hartzen du. 2005eko maiatzaren 20an inauguratu zuten errusiar<br />

mendia.<br />

Lurrak xurgatu ezin duen ura mendian behera abiatzen<br />

da, eta ibaiak sortzen dira. GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS<br />

mantangorri mantangorri<br />

Aspaldiko animalia eta landareen arrastoak dira fosilak. MARISOL RAMIREZ / ARGAZKI PRESS<br />

bat sortzen hasten da. Goitik jaisten<br />

den ura abiadura biziagoan doa;<br />

beheko aldean, aldiz, ura geldoago<br />

joaten da. Eta urak, bere bidean<br />

jarraitzen duen bitartean, ibarraren<br />

alboak higatzen doa eta goialdean<br />

zenbait material askatzen ditu.<br />

Amaieran, ibaia geldo-geldo doa, eta<br />

ezin izaten du hondakin gehiago eraman.<br />

Hala, ibaiko urak itsasora iritsi<br />

aurretik, alubioi terraza batean jalkitzen<br />

edo uzten ditu bidean eramandako<br />

sedimentuak.<br />

Tenis partidarik luzeena... John Isner estatubatuarrak eta<br />

Nicolas Mahut frantziarrak jokatu zuten, joan den hilabetean, Wimbledon<br />

torneoan, Londresen. Partidaren iraupena: 11 ordu eta bost<br />

minutu. Hiru egunetan banatuta jokatu behar izan zuten partida,<br />

eta azken setak zortzi ordutik gora iraun zuen.<br />

7<br />

NEIL MUNNS / EFE


8<br />

mantangorri mantangorri<br />

Galtzerdi<br />

bizidunak<br />

Kamera aurrean lan egiten duten panpinak bereziak<br />

dira. Telebistako panpinak nola sortzen diren eta<br />

nola erabiltzen diren erakusteko tailerra eskaini du<br />

Manuel Roman artistak, Tolosako TOPIC zentroan.<br />

Telebistako panpina askoren sortzailea da Roman<br />

I<br />

rribarre zabala ahoan eta<br />

pantailari adi-adi begira, hitz<br />

eta pitz agertzen dira panpina<br />

koloretsuak telebistan. Bizirik<br />

ez duten panpinak dira<br />

berez, baina benetako aurkezle<br />

gisa aritzen dira. Ez dira hezur<br />

haragizkoak, baina bizi-bizirik<br />

daudela dirudite. Los Lunnis, Barrio<br />

Sesamo eta Los Patata telebistako<br />

saioetako pertsonaiak<br />

dira panpina horietako batzuk.<br />

Panpina sinpleak dira. Material<br />

gutxirekin eginak: apargoma pixka<br />

bat, begi handiak, ile koloretsua<br />

eta apaingarri gutxi batzuk.<br />

Sinpleak izanagatik, baina, panpina<br />

bizidunak dirudite; arnasa hartzen<br />

dute, eta hitz egiten dakite.<br />

Nola eman, ordea, bizia bizirik<br />

ez duen pertsonaiari? Manuel<br />

Roman artistak aitortu digu sekretua:<br />

«Begiradarekin, arnasketarekin<br />

eta hitzarekin jolastuz».<br />

Urte asko daramatza panpinekin<br />

lanean Romanek; telebistan, zi-<br />

neman nahiz antzerkian ikusi ditugun<br />

pertsonaia askoren sortzailea<br />

da.<br />

Panpinekin ikasi duena haurrei<br />

irakasteko asmoz, tailer bat eskaini<br />

zuen Romanek Tolosako txotxongiloen<br />

zentroan, TOPICen, joan<br />

den astean. Helburua: kamera<br />

aurrean lan egiteko pertsonaiak<br />

sortzea eta haiekin kamera aurrean<br />

lan egiten ikastea.<br />

Gogoko pertsonaien sekretuak<br />

jakiteko irrikan agertu ziren 6 eta<br />

larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />

9 urte bitarteko zazpi gaztetxo<br />

ostiralean.<br />

Kamerari so<br />

ARGAZKIAK: GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS<br />

Ezagutzen dituzten telebistako<br />

panpinak gogora ekarri ostean,<br />

txotxongiloak egiten hasi aurreko<br />

azalpenak eman zizkien Romanek<br />

gaztetxoei. «Berez, edozein objektu<br />

eta materialekin sor daitezke<br />

txotxongiloak edo panpinak,<br />

baina kamera aurrean jartzeko<br />

baldintza jakin batzuk bete behar<br />

dituzte: begirada garbia izan behar<br />

dute, eta kamerari eta ikusleei<br />

begira egon behar dute adi», zehaztu<br />

zuen Romanek.<br />

Begiradak, beraz, garbia eta finkoa<br />

izan behar du. «Antzerki obra<br />

batean ikusle gehiago daude, eta<br />

urrun daude, gainera; ez du axola,<br />

beraz, panpinek begirada galdua<br />

izatea. Telebistan, ordea, ikusle<br />

bakarra dago: kameraren objektiboa.<br />

Hari begira egon behar du adi<br />

pertsonaiak, eta hari zuzendu behar<br />

zaio hitz egitean», jarraitu<br />

zuen azalpenekin Romanek.<br />

Tailerrean, bereziki, kamera aurrean<br />

lan egiten ikasiko zutela aurreratu<br />

zien haurrei. Antzezten<br />

hasteko, baina, pertsonaiak behar<br />

zituzten. Lehenik eta behin, be


erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />

Topic<br />

• Erakusketa: ‘Panpina bizidunak’.<br />

• Data: Irailaren 23a arte.<br />

• Ordutegia: Astelehenetik<br />

ostiralera, 11:00etatik 13:00etara eta<br />

17:00etatik 20:00etara.<br />

• Prezioa: 2 eta 12 urte bitarteko<br />

haurrek, 2 euro. 2 urtez azpikoek,<br />

doan. Helduek, 3 euro.<br />

• Telefonoa: (0034) 943-650414.<br />

• Webgunea:<br />

www.topictolosa.com<br />

raz, panpinak sortu zituzten. Galtzerdi<br />

bat, ping-pongeko pilota<br />

pare bat, kola pixka bat eta ileorde<br />

zatitxoak. Horra euren panpinak<br />

sortzeko materiala.<br />

Galtzerdi pilatik gustukoa aukeratu<br />

zuen haur bakoitzak. Begi<br />

gisa ping-pongeko pare bat pilota<br />

jarri zituzten, kola erabiliz. Amaitzeko,<br />

ileorde koloretsua jarri<br />

zien panpinari.<br />

Lehen antzezpenak<br />

Pertsonaia sortu ostean, hura<br />

erabiltzeko trikimailuak ikasi behar.<br />

Galtzerdia eskuan sartzeko<br />

eskatu zien haurrei Romanek.<br />

Hatz potoloa orpoan sartu, eta<br />

gainerakoak aurreko alderantz<br />

begira jarri behar zirela esan zien.<br />

«Gogoratu, panpina beti objekti-<br />

boari begira jarri behar da; begiak<br />

beti aurrera begira! Eta panpinak<br />

hitz egiten duela emateko, ahoa<br />

ireki eta itxiko dugu. Horretarako,<br />

hatz potoloa mugituko dugu soilik.<br />

Beste hatzak aurrera begira<br />

eta geldirik izan behar dira, mugituz<br />

gero, ez baitizkiogu begiak<br />

ikusiko panpinari, eta begirada<br />

galduko dugu».<br />

Ikasitakoa praktikan jartzeko<br />

unea iritsi zen. Romanek emandako<br />

argibideak jarraitzen ahalegindu<br />

ziren haurrak, kamera aurrean<br />

jarrita. Artistak aise mugitzen<br />

zuen bere galtzerdia,<br />

baina haurrentzako nekezagoa<br />

zen panpinei bizia ematea.<br />

Gaztetxo bakoitzak aurkezpen<br />

txiki bat eta antzerkitxo<br />

bat egin zuen<br />

kamera aurrean. Romanek<br />

guztiak grabatu zituen,<br />

gaztetxoen gurasoei<br />

erakusteko.<br />

Gaztetxoek ikasi dute<br />

zein den telebistako<br />

panpinak sortzeko prozesua,<br />

eta badakite, era<br />

berean, haiek nola maneiatu<br />

behar diren. Etxean<br />

entseatzea eta euren bideoak<br />

sortzea euren esku dago<br />

orain.<br />

Tailerra eta erakusketa.<br />

Telebistako panpinak egiteko<br />

eta erabiltzeko sekretuak<br />

erakusteko tailerra eskaini<br />

zuen Manuel Romanek,<br />

Tolosako TOPICen. Haurrak<br />

txotxongiloak sortzen eta<br />

haiekin jolasean ageri dira<br />

ezkerreko irudietan.<br />

Eskuinetara, berriz, Romanek<br />

eta haren lan taldeak<br />

sortutako panpinak ikusten<br />

dira. Pertsonaia horiek<br />

Panpina bizidunak izeneko<br />

erakusketan daude ikusgai.<br />

Panpina bizien<br />

erakusketa<br />

U gariak<br />

mantangorri mantangorri 9<br />

dira telebistako pantailan agertzen diren panpina<br />

hiztunak. Horietako asko eta asko Muñecos Animados<br />

konpainiak sortutakoak dira. Manuel Roman da konpainiako<br />

zuzendari artistikoa; Los Lunnis, Los Patata, Gomaespuma<br />

eta Mortadelo eta Filemon filmeko pertsonaien<br />

sortzailea da, besteak beste. 30 urtetako<br />

lana eta esperientzia dute atzean Romanek<br />

eta Muñecos Animados konpainiako<br />

gainerako kideek. Antzerki, zinema,<br />

telebista eta publizitaterako<br />

hainbat eta hainbat pertsonaia sortu<br />

ditu konpainiak ibilbide luze horretan.<br />

Eurak sortutako 65 panpina Tolosako<br />

TOPIC zentrora ekarri dituzte,<br />

eta Panpina bizidunak izeneko erakusketan<br />

daude ikusgai.<br />

Ekainaren 18an zabaldu zuten erakusketa,<br />

eta irailaren 23a arte gure<br />

artean izango dira panpina bizidunak.<br />

Azken urteetan sortutako panpinak dira<br />

erakusketan dauden gehienak, baina badira<br />

hasierako garaietan eraikitakoak<br />

ere. Panpinekin batera, ikus-entzunezko<br />

sei muntaia daude ikusgai erakusketan.<br />

Panpinen emanaldiei, eraikitzeko prozesuari<br />

eta animazio teknikei buruzkoak dira bideoak.<br />

TOPIC<br />

TOPIC


10<br />

mantangorri mantangorri<br />

LIBURUA<br />

Izenburua: ‘Mila magnolia lore’.<br />

Egilea: Miren Agur Meabe. Marrazkiak: Eider Eibar.<br />

Bilduma: Abarka. Orrialde kopurua: 36 orrialde.<br />

Argitaletxea: Gero.<br />

Miren Agur Meabe<br />

IDAZLEA<br />

«Sendabiderik ez duten<br />

haurren esperientziak<br />

kontatu ditut nire<br />

ikuspuntutik»<br />

O<br />

spitalean gaixorik den<br />

haur baten gogoetak jasotzen<br />

dira liburuan.<br />

Leihotik magnolia arbola<br />

bat ikusten du haurrak,<br />

lorez beterik. Loreek txalupak<br />

dirudite, eta haietako batean<br />

igo nahi luke haurrak, sufrimenduari<br />

amaiera emateko. Eider<br />

Eibarrek apaindu du Miren<br />

Agur Meaberen istorio ederra.<br />

Gaixorik dagoen haur<br />

baten istorioa<br />

kontatzen da liburuan.<br />

Ume bat gaixorik dago ospitale-<br />

an. Leihotik, magnolia arbola bat<br />

ikusten du, lorez beterik, eta lore<br />

horiek txalupak gogorarazten dizkiote.<br />

Txalupa horietako batean<br />

alde egin nahi luke norabait, leku<br />

baketsu batera, sufrimenduari<br />

amaiera emateko.<br />

Bi zati ditu istorioak:<br />

testu nagusia, bata;<br />

koadernotxoan haurrak<br />

idatzirikoa, bestea.<br />

Bai, bi ahots daudelako istorioan.<br />

Bata narratiboa da, 2. pertsonan,<br />

kontaera soila, esaldi laburrak,<br />

neurtuak, apaingarririk gabe.<br />

AZOKA<br />

Beste ahotsa lirikoa da, protagonistarena,<br />

ezen bere koadernoan<br />

adierazten ditu<br />

bere kezkak, sinpleak nahiz<br />

sakonak, poema eta marrazkien<br />

bidez. Gauza batzuk hobeto<br />

azaltzen dira bihotzaren<br />

hizkuntzan, eta horixe<br />

da poesia, nire ustez. Koaderno<br />

hori, jabeak jakin<br />

gabe, testamentu antzeko<br />

bat izango da.<br />

Gai gogorra hautatu<br />

duzu. Zer dela eta?<br />

Iaz, aldi labur bat egin nuen<br />

ospitalean, eta hari buruz<br />

idaztea bururatu zitzaidan.<br />

Pentsatu nuen zein ederra den<br />

etxera sen<strong>datu</strong>ta bueltatzea. Badira<br />

sendabiderik ez duten umeen<br />

kasuak. Zer sentitzen dute<br />

ume horiek? Nire lagun andereño<br />

batzuek kontatu zizkidaten euren<br />

esperientziak, eta nire ikuspuntutik<br />

kontatu ditut, irakurle<br />

gaztetxoek horretaz pentsa dezaten.<br />

Aurkezpenean zenion<br />

ez dela umeentzako<br />

liburua soilik.<br />

Izan ere, pasartetxo bakoitza galdera<br />

serio batekin bukatzen da,<br />

gaixotasunari buruz, adiskidetasunari<br />

buruz, emozioei buruz...<br />

Galdera horiek ez dute adinik;<br />

edozeinentzat izan litezke gogoeta<br />

egiteko akuilua.<br />

Aipatzekoak dira Eider<br />

Eibarren ilustrazioak.<br />

Lan zoragarria egin du Eiderrek.<br />

Errealitate hutsa islatzera mugatu<br />

gabe, marrazki libreak egin<br />

ditu, ia-ia koadernotik ateratzen<br />

direnak. Horrekin esan nahi du bizitza<br />

ezin dela lotu. Eiderren irudiek<br />

aberastu egin dute testua<br />

beste xehetasun batzuk gehitu<br />

dizkiolako, sinbolikoak, oso esanguratsuak.<br />

larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />

LIBURUA<br />

‘Puntutik<br />

puntura’<br />

Hartu arkatza, eta lotu puntutxoak.<br />

Zenbakiak izango<br />

dituzu gidari. Hasi 1 zenbakitik,<br />

eta segi 100 zenbakira<br />

iritsi arte. Puntuak lotzen dituzun<br />

bitartean, marrazki dibertigarriak<br />

osatuz joango<br />

zara. 48 orrialdeko liburu biribila<br />

da, eta orrialde bakoitzean<br />

jolaserako marrazki<br />

bat topatuko duzu. Marrazkia<br />

osatu ostean, nahi beste<br />

kolorez margotu eta apaindu<br />

dezakezu. Ongi pasatzen duzun<br />

bitartean, zenbakiak<br />

ikasteko aukera izango duzu.<br />

Marlit Peikert<br />

Argitaratzailea: Ttarttalo<br />

BIDEO<br />

JOKOA<br />

‘Aqua Panic!’<br />

Urakan izugarri batek bazterrak<br />

astindu ditu, eta uretatik<br />

kanpo atera ditu ozeanoan<br />

bizi ziren arrain guztiak.<br />

Jokalariaren zeregina: ahalik<br />

eta arrain gehien salbatzea.<br />

Horretarako, ezinbesteko<br />

tresnak izango dira irudimena,<br />

kontzentrazioa eta ekintza.<br />

Askotariko jarduerak eta<br />

erronkak proposatzen ditu<br />

jokoak. Bost gunetan kokatzen<br />

dira ekintzak: udaberria,<br />

uda, udazkena, negua<br />

eta infernua! Orotara, laurogei<br />

maila ditu jokoak.<br />

PlayStation 3<br />

Argitaratzailea: PSN


erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />

Irabazlea<br />

galtzaile<br />

JOLASA<br />

Joko guztietan irabaztea izan ohi<br />

da helburua. Kasu honetan,<br />

baina, hobe da galtzea, galtzen<br />

duenak irabaziko baitu partida.<br />

1<br />

Domino partida batekoak dira<br />

joko honetako arauak, baina<br />

bada alde bat: partida amaitzean<br />

fitxa gehien duen jokalariak<br />

irabazten du partida oraingoan.<br />

Hots, fitxa gutxien kentzen duen<br />

jokalaria izango da partidako garaile.<br />

2 Fitxa<br />

guztiak ongi nahastu,<br />

eta jokalari bakoitzak seina fitxa<br />

hartuko ditu multzotik.<br />

ESKULANA • Itsas zaldia<br />

Itsasoko zalditxoak<br />

ikusteko, urpean<br />

ibili beharko<br />

genuke. Puxika<br />

batzuekin, baina,<br />

jostailuzko zalditxo<br />

bat egin dezakegu.<br />

Nahi izanez gero,<br />

uretan sar<br />

dezakegu,<br />

gainera!<br />

Beharrezko<br />

materiala<br />

• Puxikak: berde<br />

bat, luzexka eta<br />

estua; punta<br />

estuko luze bat;<br />

biribil bat eta hiru<br />

txiki.<br />

• Pipak garbitzeko<br />

bi ziri.<br />

• Paper<br />

burbuiladuna.<br />

• Plastikozko<br />

karpetak.<br />

• Zulagailua.<br />

• Arkatz<br />

markagailua.<br />

• Zinta itsasgarria.<br />

• Guraizeak.<br />

mantangorri mantangorri<br />

11<br />

4<br />

Fitxaren bat jartzeko aukera<br />

badago, derrigorrezkoa da fitxa<br />

hori atera eta kokatzea.<br />

Partida irabazi nahi bada, ahalik<br />

eta kaskarrenen jokatzea komeni<br />

da.<br />

3<br />

Zenbaki bikoitzen fitxa altuena<br />

duen jokalariak ekingo dio<br />

partidari. Jokoa hasi duen jo-<br />

5<br />

Jokalariren batek fitxarik kokatu<br />

ezin duenean, multzoan<br />

geratu diren fitxetako bat hartu<br />

behar du. Eta fitxak hartzen jarraituko<br />

du, baten bat kokatzeko<br />

moduan izaten den arte. Partida<br />

kalariaren eskuinetara dagoen la- amaieran fitxa gehien duen jokagunak<br />

jarraituko du partida. laria izango da garaile.<br />

1<br />

Hartu bi<br />

ziriak, eta<br />

jarri bata<br />

bestearen<br />

segidan. Bi<br />

ziriak lotzeko,<br />

okertu ziriaren ertzak. Estali<br />

ziri erdiak paper<br />

burbuiladunarekin. Paperari<br />

ongi eusteko, erabili zinta<br />

itsasgarria. Sartu ziriak puxika<br />

luzexka horiaren barruan.<br />

2<br />

Egin bola<br />

txiki bat<br />

paper<br />

burbuiladunarekin.<br />

Itsasoko<br />

zaldiaren<br />

gorputza egingo dugu horrela.<br />

Plastikoa estaltzeko, moztu<br />

punta puxika biribilari, eta sartu<br />

bola barruan. Isatsa egiteko,<br />

erabili puxika txiki bat. Isatsari<br />

ongi eusteko, erabili puxika<br />

txikiaren hainbat zati.<br />

3<br />

Marraztu<br />

begiak<br />

arkatz<br />

markagailuarekin.<br />

Egin bi<br />

zulo garondoan.<br />

Zuloetako batetik puxika<br />

berdearen punta sartu behar<br />

da, eta bestetik, osorik atera<br />

behar da puxika. Ertz irtena<br />

bakarrik geratu behar da<br />

barruan.<br />

4<br />

Marraztu<br />

koralaren<br />

belar<br />

batzuk<br />

plastikozko<br />

karpetan.<br />

Ondoren, moztu. Egin bi<br />

marrazki; kolore<br />

ezberdinetakoak badira, hobe.<br />

Zulatu koralaren belarrak<br />

zulagailuarekin, eta sartu<br />

puxika berdea zuloetatik. Igeri<br />

egiteko prest da itsas zaldia.


12<br />

mantangorri mantangorri<br />

larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />

denbora-pasak<br />

1. Kopiatu laukiz lauki<br />

Simon arotzaren erretratua egin behar duela tematu da Mikel. Ea<br />

marrazkiaren kopia egiteko gai zaren.<br />

2. Hitzak atzekoz aurrera<br />

Mezu sekretuak idazteko,<br />

hitzak alderantziz idatzi<br />

behar dira.<br />

Asmatuko al<br />

zenuke nola<br />

idazten diren<br />

ezkerreko hitzak<br />

atzekoz aurrera?<br />

1<br />

2<br />

3<br />

4<br />

5<br />

6<br />

a<br />

b<br />

c<br />

d<br />

e<br />

f


erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />

mantangorri mantangorri 13<br />

kasap-arobned<br />

3. Zer ordu da?<br />

Zortziak eta laurdenetan irten behar zuen txoriak etxetik.<br />

Berandu dabil. Marraztu bi orratzak, laukian<br />

agertzen den ordua adierazteko?<br />

4. Dardoak<br />

Miren eta Julen udalekuetara joan dira.<br />

Azkar antolatu dute dardo partida. Nork<br />

irabazi du? Atera kalkuluak!<br />

Miren<br />

Julen<br />

Erantzunak<br />

2.- 1-D, 2-C, 3-E, 4-F, 5-B eta 6-A.<br />

4.-Mirenek 1.100 puntu lortu ditu, eta Julenek 875.


14<br />

mantangorri<br />

mantangorri<br />

larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria


erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />

mantangorri<br />

mantangorri<br />

15


16<br />

mantangorri mantangorri<br />

BUELTA BAT AiTONTXUAREKiN (XIII)<br />

...aurreko astetik dator<br />

B<br />

at-batean, begiak zabaldu ditu aitontxuak,<br />

esnatu egin da:<br />

–Mila esker guztiagatik, Malentxo<br />

–esan dit–.Nire urtebetetze guztiak<br />

horrelakoak izatea nahi nuke.<br />

Erantzun egin behar nion, baina<br />

zer esan pentsatzerako lo geratu da berriz.<br />

Ahal banu, esango nion erotuta ere<br />

ez nukeela errepikatuko horrelako egun<br />

bat. Baina gero, aitontxuak esandakoa<br />

hobeto pentsatu, eta konturatu naiz, seguru<br />

asko, hauxe izango dela bere azken<br />

urtebetetzea, edo gutxienez, bere kasa<br />

ibiltzeko gutxieneko osasunarekin pasatuko<br />

duen azkena. Eta bidaia zoro hau ez<br />

dela izan bakarrik urtebetetze eguneko<br />

gutizia bat, baizik eta bizitzari egindako<br />

despedida: agur, autoei; agur, bere kasa<br />

ibiltzeari; agur, edertasunari, naturari,<br />

jan-edanei, emakumeei, kapritxoei; agur,<br />

Euskal Herriari. Agur, maite zituen guztiei,<br />

eta baita niri ere.<br />

Telefonoa hartu dut. Etxera deitu beharko<br />

dut, denak urduri eta larrituta<br />

egongo dira eta. Pixka batean itxarotea<br />

erabaki dut ordea, aitontxuak lo nola egiten<br />

duen begira.<br />

Aitontxuaren kartera hartu dut, eta barrukoak<br />

begiratu. Agiri ezinbestekoen ondoan,<br />

haren emazte izandakoaren argazka,<br />

nik ezagutu ez nuena; Saseta batailoiaren<br />

karneta (ez zen gezurra kontatzen<br />

zuen guztia); lagun batzuk mendian, ikurrin<br />

batekin (irribarrean ezagutu dut, bestela<br />

oso al<strong>datu</strong>ta baitago); eta beste argazki<br />

batean aitontxuaren iloba-birlobak,<br />

tartean ni, harengandik jasotako kaskagorriarekin.<br />

Leihoaren bestaldean eguzkia sartzen<br />

hasi da: laster bola gorri bat izango da,<br />

itsasoan hondoratuz joango dena.<br />

Ilunabar eder bat, egun bikain baten<br />

amaieran.<br />

Betiko lo gozo bat, bizitza bete baten<br />

amaieran.<br />

Oskorria<br />

larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />

Testua: Xabier Mendiguren Marrazkiak: Iñaki Martiarena, ‘Mattin’<br />

Azkena

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!