BERRIA, 2010 - datu-basea16
BERRIA, 2010 - datu-basea16
BERRIA, 2010 - datu-basea16
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS<br />
Urtero mila etxebizitza egingo dituzte<br />
Baiona, Angelu eta Miarritze elkargoan<br />
Etxe berrietako hamarretik hiru izango dira babes<br />
ofizialekoak, legeak agintzen duen baino gutxiago.<br />
Datozen sei urteetarako plana onartu du hiri elkarteak<br />
Eraikitze lanen %65 erakunde publikoek finantzatuko<br />
dituzte, eta %35, enpresa pribatuek. Orain arte, enpresa<br />
pribatuek ordaintzen zuten aurrekontuaren %94 q 11<br />
DOrekak badu balio... sanferminetan zaudenean. Berri Txarrak taldearen abesti ezagunaren hitzek ere zentzua galdu dute Iruñean egunotan.<br />
Oreka ona izanez gero, edozein txoko bihur daiteke ohe, edozein bazterrek balio dezake atseden hartzeko –argazkian, bikote bat, banku batean<br />
lo–. Eta beharko deskantsatu, gogor baitator asteburua: festetako jendetzarik handiena espero da gaur eta bihar Nafarroako hiriburuan. q 41-48<br />
Auzitegi<br />
Konstituzionalak<br />
esan du nazio<br />
bakarra dagoela:<br />
espainiarra<br />
Ukatutako naziotasunaren<br />
eta burujabetzaren alde<br />
manifestazioak egingo dira<br />
gaur arratsaldean<br />
Bartzelona eta Donostiako<br />
kaleetan q 10 eta 18<br />
Politikariek<br />
kutxetako<br />
agintetik at egon<br />
beharko dute<br />
hiru urte barru<br />
Administrazio publikoek<br />
kutxetako batzar<br />
orokorretan duten pisua<br />
%10 jaistea erabaki du<br />
Espainiako Gobernuak:<br />
%50etik %40ra q 16<br />
Beltzuneak kostan<br />
Zortzi bandera beltz<br />
eta 15 puntu beltz jarri<br />
dituzte ekologistek q 14<br />
Larunbata<br />
Uztailaren 10a<br />
<strong>2010</strong>. VIII. urtea<br />
2.189. zenbakia<br />
1,30 €<br />
www.berria.info<br />
Panpinak egiten<br />
Telebistako panpinak<br />
nola sortzen diren<br />
ikasten q GEHIGARRIA<br />
p GAUR 48 ORRIALDE q HARIAN 2 IRITZIA 4 GAURKOA 7 EUSKAL HERRIA 8 EKONOMIA 16 MUNDUA 18 q KIROLA 20 q AGENDA 26 q PLAZA 34
2 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Harian›<br />
Energia berriztagarriak D<br />
Ziklo konbinatuen egitasmo<br />
berriak gelditu ditu Iberdrolak<br />
Ziklo konbinatuko zentralek ere sentitu<br />
dute energia berriztagarriek azken<br />
hamarkadan izan duten hazkundea.<br />
Eguraldiaren arabera, energia gehiago<br />
edo gutxiago sortzen dute iturri berriztagarriak<br />
dituzten teknologiek. Energia<br />
gutxiago sortzen duten momentuetan,<br />
sistema elektrikoak beste iturri batzuk<br />
Geldirik<br />
daude<br />
eolikoak<br />
Oiz mendiko haize errotak, artxiboko irudi batean. JON HERNAEZ / ARGAZKI PRESS<br />
Hego Euskal Herriko parke eolikoen<br />
proiektu berriak ez dira erregistroan sartu,<br />
eta ez dute bermaturik sariak jasotzea<br />
Hamar urtean energia eolikoaren potentzia<br />
bikoiztea proposatuko du Espainiak<br />
Mikel Peruarena<br />
Geldirik daude parke eolikoen<br />
egitasmo berriak. Espainiako Gobernuak<br />
<strong>2010</strong>erako energia eolikoarentzat<br />
ezarriak zituen helburuak<br />
erdietsi dira jadanik, uste<br />
baino bizkorrago, eta horrek hainbat<br />
proiekturen etorkizuna airean<br />
utzi du. Eusko Jaurlaritzak<br />
baimendua zituen bi parke eoliko<br />
handienak, Adarra-Mandoegikoa<br />
(Gipuzkoa-Nafarroa) eta Ganekogortakoa<br />
(Bizkaia), geldirik daude,<br />
eta sustatzaileek ez dakite noiz<br />
jarraituko duten lanek.<br />
Bi aldagaik eragin dute, batik<br />
bat, eolikoen hauspoa itotzea. Batetik,<br />
orain gutxi arte ez da argitu<br />
energia berriztagarriek zer-nola-<br />
Castejongo zentraleko mapa. J. MANTEROLA / ARP<br />
ko sariak jasoko dituzten aurrerantzean.<br />
Bestetik, Espainiako<br />
Gobernuak energia berriztagarrien<br />
plana agortu du; 2005 eta<br />
<strong>2010</strong>. urteen arteko zereginak eta<br />
helburuak zehaztu zituen plan<br />
horrek, eta orain 2020. urtea bitarteko<br />
plana zirriborratzen dihardu.<br />
Zenbateko sariak jasoko dituzten<br />
ez ezagutzeak, batetik, eta<br />
energia berriztagarrien planean<br />
zer helburu eta jarduera sustatuko<br />
diren ez jakiteak, bestetik, zalantzak<br />
sortu ditu energiaren sektorean,<br />
bereziki eolikoarenean.<br />
«Espainian dena geldirik dago»,<br />
adierazi dio <strong>BERRIA</strong>ri energia<br />
eolikoaren sektoreko ordezkari<br />
batek. Energia eolikoaren bidez,<br />
<strong>2010</strong>ean, 20.000 megawatteko po-<br />
tentzia ezartzeko helburua hartu<br />
zuen Espainiako Gobernuak, eta<br />
jada sortzen dira.<br />
Helburuak aseta, energia berriztagarrien<br />
<strong>2010</strong>-2020 arteko plana<br />
berritzeari ekin dio Espainiako<br />
Gobernuak. Industria Ministerioaren<br />
zirriborroak hainbat ardatz<br />
aurreratu ditu energia eolikoari<br />
buruz: teknologiaren kostuak<br />
murriztea, instalakuntza zaharrak<br />
berritzea, eta itsasoko parke<br />
eolikoak eta potentzia txikikoak<br />
sustatzea, besteak beste.<br />
Zirriborroaren arabera, energia<br />
eolikoa garatzeko «faktore<br />
anitz» daude. Baina, horretarako,<br />
baditu erronkak energia eolikoak;<br />
txostenean propio aipatzen da<br />
teknologiak hobetzeko eta sistema<br />
elektrikoan hobeto integratzeko<br />
beharrak, Frantziarekiko<br />
loturak hobetuta. Zirriborroak<br />
aurreratzen du, gainera, energia<br />
eolikoaren bidez zenbateko potentzia<br />
egon litekeen 2020an:<br />
egun Hego Euskal Herrian, Katalunian,<br />
Galizian eta Espainian<br />
20.000 megawatteko potentzia<br />
ezarrita dago, eta hamar urte ba-<br />
behar ditu, elektrizitate hornikuntza bermatzeko.<br />
Alde horretatik, energia berriztagarrien<br />
garapenerako lagungarri izan<br />
dira ziklo konbinatuko zentral termikoak.<br />
Baina horiek desabantaila bat dute<br />
energia berriztagarrien aldean: iturri<br />
berriztagarriak darabiltzaten energia<br />
teknologiak erregimen berezian daude,<br />
sariak jasotzen dituzte eta lehentasuna<br />
dute merkatuan saltzeko. Iberdrolako<br />
rru 38.000 megawatteko indarra<br />
ezartzeko helburua proposatzen<br />
du zirriborroak —horietatik 3.000<br />
megawatt itsasoko parke eolikoekin<br />
sortuak lirateke—. Energia<br />
eolikoaren potentzia bikoiztea<br />
proposatzen du, beraz, planak.<br />
2020rako,38.000 megawatt<br />
Alde horretatik, gobernuak energia<br />
eolikoa sustatzeko borondatea<br />
agertu du. Baina bada arazo<br />
bat. 2005erako, hainbat autonomia<br />
erkidegok zehaztua zuten beren<br />
lurretan energia eolikoak zenbateko<br />
potentzia jarri ahal izango<br />
zuen. Plan horien eta gobernuaren<br />
aurreikuspenak batuz gero,<br />
jada 37.000 megawatteko potentzia<br />
ezartzeko xedea zegoen orain<br />
bost urte. Gobernuak jarritako<br />
helburuak alde batetik baitoaz,<br />
eta autonomia erkidegoek zehaztutako<br />
planak bestetik. Arazoa<br />
begien bistakoa da: gobernuak<br />
2020rako proposatu duen helburua<br />
—38.000 megawatteko potentzia<br />
ezartzea— jada aseta egon liteke<br />
abian diren egitasmoekin,<br />
proiektu berririk sortu gabe ere.<br />
presidente Ignacio Sanchez Galanek<br />
martxoan azaldu zuen ez duela asmorik,<br />
denbora gutxi barru, ez Santurtzin (Bizkaia),<br />
ez beste inon, ziklo konbinatuko<br />
zentralik egiteko. Castejongo (Nafarroa)<br />
zentrala handitzeko asmoa ere geldirik<br />
du Iberdrolak. Izan ere, energia berriztagarrien<br />
hazkundeak eragin du, zeharka<br />
bada ere, ziklo konbinatuen hedapena<br />
moteltzea.<br />
Horregatik, ezin da zehatz jakin<br />
orain abian diren egitasmo<br />
guztiak Espainiako Gobernuaren<br />
helburu eta planetan kabituko diren<br />
eta, hortaz, sariak jaso ahal<br />
izango dituzten. Horregatik sortu<br />
zen, iazko ekainean, sariak aldez<br />
aurretik ziurtatzeko erregistroa.<br />
Espainiako Gobernuak erabakia<br />
hartu zuen energia berriztagarrien<br />
egitasmo berri guztiak, kronologikoki,<br />
zerrenda batean sartzeko.<br />
Zerrendan egitasmo berriak<br />
sartzen dira, sortzen duten<br />
energia motari buruzko helburuak<br />
betetzen ez diren heinean.<br />
Kasurako, energia eolikoari buruzko<br />
helburuak beteta daudenez,<br />
erregistroa itxita dago energia<br />
eolikoaren egitasmo berrientzat.<br />
Erregistroan sartzen diren<br />
egitasmoek, aldiz, ziurtatua dute<br />
erregimen berezian egongo direla<br />
eta, hortaz, sariak eskuratuko dituztela<br />
behin instalazioak amaituta.<br />
Nafarroan 22 parke eoliko<br />
berri jarriko direla iragarri zen<br />
otsailean, baina, oraingoz, miniparke<br />
bat besterik ez dago onartua<br />
aipatu erregistroan: La Sorda-
ELAk dio «patronalaren menpeko»<br />
17›› sindikalismoa ez egiteagatik utzi duela Osalan 19››<br />
Energia berriztagarriak D<br />
Zer da erregimen berezia?<br />
Energia eolikoa, hidraulikoa, eguzkikoa,<br />
kogenerazioa, hondakinak erreta eta<br />
biomasa erabilita<br />
?<br />
elektrizitatea sortzen<br />
duten teknologiak sustatzeko, erregimen<br />
berezia sortu zuen Espainiako Gobernuak.<br />
Elektrizitate hori, gainerakoekin<br />
lehiatzeko, ez da merkatura zuzenean<br />
sartzen; banatzaileei ematen zaie, eta<br />
gero sariztatu egiten da.<br />
koa, 6,57 megawattekoa. Adarra-<br />
Mandoegiko eta Ganekogortako<br />
parkeak ez daude erregistroan.<br />
Ezta Eusko Jaurlaritzak otsailean<br />
baimendu zituen beste hamabi<br />
minparkeak ere. Ganekogortako<br />
proiektua oraindik ikerketa aldian<br />
dago, nolanahi ere.<br />
Mandoegi,helegitearen zain<br />
Iberdrola da Mandoegiko eta Ganekogortako<br />
parkeen sustatzaile<br />
nagusiena, eta <strong>BERRIA</strong>ri jakinarazi<br />
dio helegitea aurkeztua duela<br />
Mandoegiko parkea erregistroan<br />
sartu ez izanaren aurka: «Ministerioaren<br />
esku dago erabakia<br />
orain». Industria Ministerioak<br />
dioenez, berriz, «edozein proiektuk<br />
funtziona dezake merkatuko<br />
Energia berriztagarrien<br />
plana bete egin da,<br />
eta plan berria<br />
idazten ari da Espainia<br />
PSEk eta PPk estatu<br />
ituna negoziatzen<br />
dihardute 2020ko<br />
energia mixari buruz<br />
«Egonkortasuna»<br />
ekarriko du eolikoen<br />
sariei buruzko itunak,<br />
sektorearen arabera<br />
prezioekin, ez dago debekurik; saririk<br />
gabe ere funtziona dezakete,<br />
beren autonomia erkidegoaren<br />
baimenak jaso badituzte». Enpresek<br />
bestela ikusten dute arazoa;<br />
sarien berririk gabe, energiaren<br />
prezioa eta kostuak ezin direla zehaztu<br />
eta, beraz, proiektuen bideragarritasuna<br />
ezin dela bermatu<br />
argudiatzen dute.<br />
Gobernuak energia berriztagarrien<br />
plana bideratu ahala argituko<br />
da zein parke eoliko eraiki<br />
ahal izango diren datozen urteetan.<br />
Baina planak badu aldez<br />
aurretik igo beharrezko beste<br />
eskailera bat: ekainaren 24an<br />
Miguel Sebastian Espainiako<br />
Industria ministroak eta Cristobal<br />
Montoro PPko ordezkariak<br />
jakinarazi zuten energiari buruzko<br />
estatu itun bat adostuko dutela<br />
gobernuak eta oposizioak. Bi<br />
eztabaidagai jarri dituzte<br />
mahaiaren gainean: kostuak<br />
murriztea —garraioa, banaketa<br />
%54,1<br />
pEnergia eolikoaren errekorra. Iazko<br />
abenduaren 30ean inoiz baino energia<br />
eoliko gehiago sortu zen. 03:50 aldean,<br />
sortutako elektrizitate guztiaren %54,1<br />
sortu zuen energia eolikoak, Red Electrica<br />
de Españaren arabera; iaz, energiaren<br />
%14,3 sortu zuen haizearen indarrak.<br />
eta energia berriztagarriei emandako<br />
sariak aztertuta— eta mix<br />
energetikoa. «Mugarik gabeko<br />
eztabaida» iragarri du Sebastianek,<br />
eta 2020rako energia mix<br />
«orekatu eta anitza» adostea jarri<br />
du helburu. PPk ez du aukera<br />
galdu energia nuklearrak etorkizuneko<br />
mix horretan izan behar<br />
duen eraginaren alde egiteko.<br />
Itun hori adosteko negoziazioen<br />
berri ematearekin batera, uztailaren<br />
1ean argindarraren prezioa<br />
ez igotzea erabaki zutela azaldu<br />
zuten gobernuak eta PPk.<br />
Elektrizitatearen sektoreko patronalaren<br />
elkarteak, Unesak,<br />
erabaki «oso larria» izan dela salatu<br />
du. Elektrizitate sistemako<br />
kostuak ez direla tarifarekin ordaintzen,<br />
eta prezioak %7,5 igo behar<br />
lukeela ohartarazi du: «20.000<br />
milioi euro zor zaizkigu».<br />
Argindarraren prezioak lotura<br />
zuzena du, bestalde, energia berriztagarriek<br />
jasotzen dituzten<br />
sariekin. Eta gobernuak prezioa<br />
finkatzeko xedea estatu itunaren<br />
mende utzi badu ere, sariei buruzko<br />
akordioak aurreratu ditu sektore<br />
bakoitzeko patronalarekin.<br />
Besteak beste, AEE Eolikoen Enpreen<br />
Elkartearekin adostu du sariak<br />
murriztea. Akordioak «egonkortasuna»<br />
ekarriko duelako,<br />
Iberdrolak ontzat jo du ituna. Sariei<br />
buruz urtetan egon diren gorabeherekin,<br />
akordioak etorkizuna<br />
iragartzen eta proiektuen bideragarritasuna<br />
zehazten lagunduko<br />
duela dio Iberdrolak, nahiz eta<br />
sarrerak murriztuko diren.<br />
5.200 milioi euro saritan<br />
Espainiako Gobernuak 2007an<br />
ezarri zituen, dekretu bidez, energia<br />
berriztagarrientzako sariak.<br />
«Sarien sistema —inbertsiorako<br />
laguntzekin osatua— oso eraginkorra<br />
izan da eremu batzuen hazkunderako»,<br />
adierazi izan du Industria<br />
Ministerioak. Energia eolikoak<br />
nabaritu du hori nabarmen:<br />
2007ko dekretuaren gerizpean,<br />
Espainiako eta Hego Euskal<br />
Herriko energia eolikoak %33ko<br />
hazkundea izan zuen. Bost urtean,<br />
5.200 milioi euro inguru jaso<br />
ditu energia eolikoak sari bidez.<br />
Baina sarien sistema bi aurpegiko<br />
txanpona izan da: gobernuak «sistemaren<br />
iraunkortasuna» kolokan<br />
jartzeko arriskua sumatu du,<br />
eta horregatik murriztuko ditu.<br />
Aitziber Arzallus<br />
1,3<br />
Sistema garbiak erabilita sortzen<br />
den argindarrak bi abantaila<br />
nagusi ditu erregai fosiletatik<br />
ateratzen denaren ondoan: merkatuan<br />
saltzeko lehentasuna da<br />
lehenengoa, eta jasotzen dituen<br />
diru laguntzak dira bigarrena.<br />
Ekonomiaren egoerak sari<br />
horiek murriztu beharra ekarri<br />
du, ordea. Eta horretan ari da<br />
Miguel Sebastianek gidatzen<br />
duen Espainiako Industria Ministerioa.<br />
Haize energiaren sektoreko<br />
patronalarekin (AEE) eta eguzkia<br />
energia termikoaren sektorekoarekin<br />
(Protermosolar) ados<br />
jartzea lortu du dagoeneko. AEErekin<br />
hitzartutako murrizketari<br />
esker aurreztuko duena ez da<br />
berebiziko dirutza: urtean 80<br />
milioi euro inguru. Aldiz, Protermosolarrekin<br />
adostutakoari<br />
esker gehiago aurreztuko du:<br />
guztira 1.000 milioi euro inguru.<br />
2012. urtea bukatu artean,<br />
haize energiarekin sortutako<br />
argindarrari %35 diru gutxiago<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 3<br />
Espioiak trukatu dituzte Errusiak eta AEBek,<br />
harremanak hobetzeko borondatea adieraziz<br />
pEtxe bakoitzak energia eolikoari hilero<br />
ematen dizkion euroak. AEE energia<br />
eolikoko patronalen Espainiako elkarteak<br />
egindako kalkuluen arabera, etxe bakoitzak<br />
1,3 euro ordaintzen ditu, hilean,<br />
energia eolikoarentzako sariak ordaintzeko.<br />
Miguel Sebastian Espainiako Industria ministroa, ilunpean. JAUNJO MARTIN / EFE<br />
emango dio Espainiako Industria<br />
Ministerioak. Neurriak, baina,<br />
erroten laurdenari baino ez die<br />
eragingo —2007ko dekretu baten<br />
babespean eraikitakoei—. Argindarraren<br />
prezioa asko igoko<br />
balitz, murrizketen ondorioak<br />
nabarmenak izango lirateke.<br />
Sektoreko iturrien esanetan,<br />
ordea, oso arraroa litzateke urteko<br />
100 milioi euroak gainditzea.<br />
Iaz, 1.600 milioi euro jaso zituen<br />
laguntzetan haize energiaren<br />
industriak, argindarraren %18<br />
ekoitzi zuen eta 3.600 milioi euroren<br />
erregai fosilak inportatzea<br />
ekidin.<br />
Eguzki energia termikoari<br />
dagokionez, akordioak dio eraikitze<br />
bidean diren plantak aurreikusi<br />
baino urtebete geroago hasiko<br />
direla lanean. Patronalak<br />
berak proposatu dio hori Espainiako<br />
Industria Ministerioari,<br />
azpiegitura erraldoi horiek eraikitzeko<br />
lanak atzeratuta doazelako.<br />
Gainera, martxan jarritako<br />
lehen urtean, energia ekoizpena<br />
beti izaten da aurreikusitakoa<br />
baino txikiagoa, patronalaren<br />
beraren hitzetan. Trukean,<br />
etorkizuneko sarietan murrizketarik<br />
ez egitea agindu die Sebastianek.<br />
Fotovoltaikoena, bidean<br />
Behin berriztagarrien sektoreko<br />
bi adar horiekin murrizketak<br />
%40<br />
pIraganeko murrizketak.Eguzki energiak<br />
sortutako argindarrari ematen zaizkion<br />
sariak murriztu zituzten duela urte<br />
eta erdi ere: megawatteko 450 euro ziren<br />
lehen; 270-280 euro dira orain, %40 gutxiago.<br />
Besteak beste, eguzki plaken prezioa<br />
erdira jaitsi izanak eragin zuen hori.<br />
Sarien inguruko zalantzak<br />
argitzen ari da Sebastian<br />
Patronalak dio<br />
fotovoltaikoei laguntzak<br />
murrizteko akordioa<br />
hilabetea bukatzerako<br />
egingo dutela<br />
hitzartuta, beste akordio bat egin<br />
nahi du Espainiako Industria<br />
Ministerioak. Eguzki energiaren<br />
bidez sortzen den argindarrari<br />
eragingo lioke horrek, industria<br />
fotovoltaikoari, hain zuzen.<br />
Espainiako Energia Batzordearen<br />
<strong>datu</strong>en arabera, sektore<br />
fotovoltaikoak 3.501 megawatt<br />
zituen instalatuta iaz. Argindarraren<br />
%2 baino ez zuen ekoitzi,<br />
baina 2.600 milioi euroren sariak<br />
jaso zituen, energia berriztagarriek<br />
jasotakoaren erdia. Sektoreko<br />
patronalak proposamen bat<br />
helarazi dio Espainiako Industria<br />
Ministerioari, datozen bi urteetan<br />
2.000 milioi euro aurrezteko<br />
asmoz.<br />
Negoziazioak bide onetik doazela<br />
azaldu dute bi aldeek. Pedro<br />
Marin Espainiako Energiako<br />
estatu idazkariaren hitzetan,<br />
«borondate ona» dago bai enpresaburuen<br />
aldetik bai Industria<br />
Ministerioaren aldetik. Patronaleko<br />
iturriek jakitera eman dutenez,<br />
oso litekeena da akordioa<br />
hilabetea bukatzerako egitea.<br />
Aurreratu du, gainera, sektorea<br />
prest egongo litzatekeela egoerak<br />
eskatzen duen araberako ahalegina<br />
egin, eta sariak kobratzerakoan<br />
atzerapenak onartzeko.<br />
Dena dela, atzeraeragina duen<br />
neurririk ez duela onartuko ohartarazi<br />
du, besteak beste, legez<br />
kanpokoak direlako.
4 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Harian › Iritzia<br />
Erakusleihoak<br />
erkealdia hasi da. Duela ez asko.<br />
M Edo aspaldi. Erakusleihoetan denetarik<br />
eskaintzen dute, denetarik ikusten<br />
da. Ni itsu samarra naiz. Baina ikusten<br />
dut. Zoritxarrez.<br />
Euskal Herriko erakusleihoetan, antza,<br />
ez da ezer erakargarririk erakusten,<br />
ez dute bertako inoren<br />
ikusminik sortzen. Kataluniara<br />
joan behar da. Elkartasuna<br />
adieraztera, erakusleihoan<br />
agertzera. Merke. Merkealdia.<br />
Politika ez da 20 segun-<br />
doko kortea. Bada, egiten<br />
da, baina gezurra da. Faltsukeria.<br />
Zabalduegia.<br />
Zuzendaria:<br />
Martxelo Otamendi<br />
Zuzendariordea:<br />
Xabin Makazaga<br />
Edizio arduraduna:<br />
Lurdes Huizi<br />
Argitaratzailea:<br />
Euskal Editorea SM<br />
Publizitatea: Iragarri SM<br />
Lege gordailua:<br />
SS-0662/03<br />
Batzorde parekidea:<br />
0712I84059<br />
Egoitza nagusia:<br />
Martin Ugalde kultur parkea.<br />
Gudarien Etorbidea, z/g.<br />
20140 Andoain.<br />
Telefonoa:<br />
(0034) 943-30 40 30<br />
Faxa: (0034) 943-30 09 43<br />
Webgunea:<br />
www.berria.info<br />
Posta elektronikoa:<br />
berria@berria.info<br />
Publizitatea:<br />
publi@iragarri.net<br />
Harpidetza saila:<br />
(0034) 943 - 30 43 45<br />
Date: 10/07/<strong>2010</strong><br />
Exemplaire: 2.189<br />
Editeur: Euskal Editorea s.l.<br />
Directeur de publication:<br />
Martxelo Otamendi<br />
Comission paritaire:<br />
0712I84059<br />
Delegation Labourd:<br />
Lisses 3, 64100-Baiona.<br />
Tel.: (0033) 559256220.<br />
Fax: (0033) 559254303.<br />
E-mail: lapurdi@berria.info<br />
ORDEZKARITZAK<br />
Araba: Bizenta Mogel, 6.<br />
Posta kodea: 01008<br />
Gasteiz. Telefonoa:<br />
945-15 04 52. Erredakzioko<br />
faxa: 945-14 83 07.<br />
Posta elektronikoa:<br />
araba @berria.info.<br />
Bizkaia: Uribitarte kalea, 18,<br />
3. C. Posta kodea: 48001<br />
Bilbo. Telefonoa:<br />
94-435 26 00. Erredakzioko<br />
faxa: 94-423 49 75.<br />
Posta elektronikoa:<br />
bizkaia@berria.info.<br />
Lapurdi: Lisses, 3. Posta<br />
kodea: 64100 Baiona.<br />
Telefonoa: 559-25 62 20.<br />
Faxa: 559-25 43 03.<br />
Posta elektronikoa:<br />
lapurdi @berria.info.<br />
Nafarroa: Iratxeko Monasterioa,<br />
45, 13. Posta kodea:<br />
31011 Iruñea. Telefonoa:<br />
948-36 66 22.<br />
Publizitatea: 948-36 66 23.<br />
Posta elektronikoa:<br />
nafarroa@berria.info.<br />
berria<br />
Jira<br />
Xabier Lekuona<br />
Nekazaritzaren geroa<br />
borondate kontua da<br />
Patxi Aierbe<br />
Andoni Aranguren<br />
Aralarreko Gipuzkoako<br />
batzarkidea eta Aralarreko<br />
nekazaritza arloko arduraduna<br />
Zentroa bilatzen da. Gobernatu nahi<br />
duenak zentrokoa izan behar du. Ez<br />
dago bere burua eskuindartzat jotzen<br />
duen alderdirik; gehienez, zentro eskuinekoak<br />
dira. Demokristauak, liberal<br />
kristauak. Ezkerrekoak ba omen daude.<br />
Horien artean kutsatzeko arriskua ikusten<br />
duenik ere bada. Beti zutik erori nahi<br />
izatearen abilezia, beldurra, izua, ausardiarik<br />
eza. Edozein preziotan gobernatu<br />
nahi duten ezkerrekoak, zentro ezkerrekoak.<br />
Gaur. Bartzelonan, pasieran.<br />
20 segundoko kortearen bila.<br />
Bertako erakusleihoek gutxiegi<br />
eskaintzen omen dute.Beti gutxiegi<br />
eskainiko dute.Eskaintza<br />
onartzeko prest ez dagoenarentzat<br />
beti gutxiegi,<br />
dena garestiegi.20 segun-<br />
Aralarren proposamen<br />
batetik abiatuta,<br />
Gipuzkoako Batzar<br />
Nagusietako<br />
Landa Ingurunearen<br />
Garapeneko Batzordeak martxan<br />
jarri zuen etorkizuneko nekazaritza<br />
eta abeltzaintza bermatuko<br />
duen markoa definitzeko talde txostengilea.<br />
27 agerraldi izan dira sektoreko<br />
eragileen, elkarteen, eta adituen<br />
parte hartzea jaso du, ekarpen<br />
aberasgarriekin. Lanaren emaitza,<br />
gure lurraldeko nekazaritzak bizirik<br />
iraun dezan eta etorkizuna ziurtatu<br />
ahal izateko, proposamen zehatzak<br />
eta zenbait giltzarri jasotzen dituen<br />
txostena izan da.<br />
Gipuzkoako nekazaritzak eta<br />
abeltzaintzak etorkizunik izan nahi<br />
badute, errentagarri izan behar<br />
dute, eta, horretarako, badira hainbat<br />
egin beharreko lan eta aldaketa.<br />
Lurralde Antolamenduko politiken<br />
irizpideak aldatzea ezinbestekoa da,<br />
lurzoru baliabidearen optimizazioa<br />
eta zentzuzko erabilera lortzeko.<br />
Funtsezkoa da zehaztea lurralde antolaketaren<br />
bidez nekazaritza eta<br />
abeltzaintzarako erabiltzeko lursailak<br />
zeintzuk diren, beste interes edo<br />
sektoreekiko lehia saihesteko. Era<br />
berean, ezinbestekoa da gutxi erabiltzen<br />
diren lursailak berreskuratzea<br />
ahalbidetuko duen araudia<br />
idaztea, eta lurzoru eta erabilera<br />
desberdinen identifikazioa jasoko<br />
duen lurzoruen katalogo bat egitea.<br />
Etorkizunaz ari bagara, belaunaldi<br />
berriez hitz egin behar dugu. Belaunaldien<br />
arteko ordezkapena<br />
doko korteagatik batzuetan<br />
asko ordaintzen da.<br />
Modaz<br />
errazteko, bai familiaren baitan, baita<br />
nekazaritza jarduerara kanpotik<br />
datozenen kasuan ere, indartu beharrekotzat<br />
jotzen da Administrazioak<br />
dituen gazteentzako laguntza<br />
programak ondo hornitzea, eta urteroko<br />
maiztasuna ziurtatzea. Erretiro<br />
aurreratuak aktibatu behar dira,<br />
hasten direnei formakuntza eta<br />
aholkularitza emanez eta ikasitakoa<br />
praktikan jartzen lagunduz.<br />
Etorkizunaz ari bagara, bere<br />
ezaugarriak dituen jarduera lokal<br />
batek testuinguru globalean bizirik<br />
iraun eta garatu beharraz dihardugu.<br />
Ekonomia globalaren eta merkatu<br />
irekien mundu honetan produktuen<br />
prezioen egonkortasuna<br />
ziurtatzea da nekazari eta abeltzainen<br />
erronka. Horretarako, Prezioen<br />
Euskal Behatoki baten beharra<br />
dago, sektoreko eragile guztien parte<br />
hartzearekin eratua.<br />
Etorkizuna bermatzeko iraunkortasuna<br />
oinarri saihestezina da.<br />
Ekoizpenaren egituratzeak eta berrikuntzak,<br />
ustiapen eredu iraunkorra<br />
eskatzen du, betiere ekonomikoki<br />
errentagarria, ingurumena errespetatuz<br />
eta gizartearen<br />
oniritziarekin. Kooperatibak bultzatu<br />
eta, kooperatiba horien kontrola<br />
baserritarrak bere gain hartzea<br />
eta mantentzea izan behar da<br />
premisa nagusia. Administrazioak,<br />
kooperatiben izpiritua ikuspegi ekonomizista<br />
hutsetik begiratu gabe<br />
bultzatu behar du, sektorearekin elkarlanean.<br />
Etorkizuna gure produktuak besteekiko<br />
berezitasunak nabarmenduta<br />
eta ahalik eta bide zuzenenetik<br />
merkaturatzea da; baita bertako<br />
produktua identifikatuko duen<br />
marka berri bat sortzea ere (Baserriko<br />
produktuak). Label produktuak<br />
bere ibilbidea jarraituko du.<br />
Ezinbestekoa da bertako produktua<br />
le-apaindegian aiduru nengoela al-<br />
I dizkari feminino baten orrialdeetan<br />
modaren azken jaidurei buruzko artikuluaren<br />
hitzetan galdu nintzen. Azken<br />
hamarkadak m’as-tu vu kutsuarekin<br />
garatu ziren goi-mailako jostuntza mailan:<br />
arropa ikusgarriak, prezioak bezain.<br />
Krisia hedatzearekin, ordea, joera<br />
diskreziora lerratzen zela erakusten<br />
zidan kazetariak, argazki<br />
uherrak lekuko.<br />
Munduan zeharreko estatu industrialetako<br />
oldeak pauperizatzen<br />
doazela, abe-<br />
ratsek ez dute hain agerroiki<br />
plazaratu nahi, zer<br />
gerta ere. Garai batean eli-<br />
Bira<br />
Itxaro Borda<br />
argi eta garbi identifikatzea, kontsumitzailea<br />
informatuz, eta kalitatearekin<br />
eta iraunkortasunarekin<br />
lotzea. Helburu hori ortzemugan jarrita,<br />
Osasun arautegia azpisektoreei<br />
egokitu behar zaie, malgutasunez,<br />
nekazaritza jarduera berriak<br />
ezartzeko garaian. Ez du zentzurik<br />
industria handiari eta ekoizle txikiari<br />
baldintza berak jartzeak.<br />
Jantoki publikoek bertako produktuak<br />
erabiltzera aldatzea beharrezkoa<br />
izango litzateke. Baita ere<br />
merkaturatzeko bide laburrak<br />
erraztuko dituzten ekoizle eta kontsumitzaile<br />
taldeak sortzea bultzatzea.<br />
Nekazaritza ekologikoa bultzatzea,<br />
garrantzitsua ezezik, lehentasunezko<br />
kontua da.<br />
Baserriaren etorkizunak bertako<br />
gizarteari lotutakoa izan beharko<br />
du. Gizartearen onarpena lortze aldera<br />
lan pedagogikoa egin behar da,<br />
eta, horrez gain, funtsezkoa da administrazioak<br />
baserritarrak ingurumen<br />
arloan, iraunkortasuna bermatzeko,<br />
egiten duten lana aitortzea.<br />
Bide horretan beharrezkoa da<br />
diru sarrerak ziurtatzea nekazaritza<br />
eta ingurumen laguntzen kontzeptuan<br />
(agroanbientalak deritzen<br />
laguntzak) urte anitzeko programen<br />
bitartez.<br />
Iraganean bezala, etorkizunean<br />
emakumearen lana baserriaren oinarrietako<br />
bat izango da. Emakumeek<br />
landa ingurunean egiten duten<br />
lana jakitera ematea eta balioan<br />
jartzea, bai eta lan horrek baserriek<br />
bizirik jarraitzeko duen eragina aitortzea<br />
alde batera laga ezin den<br />
gaia da. Emakume baserritarren eskubideak<br />
parekatzea lortzeko,<br />
haien titulartasun eskubideak<br />
onartuko dituen lege-formula bat<br />
bideratzea premiazko lana da.<br />
Nekazaritza jardueraren diru sa-<br />
te dirudunei laket zitzaien modaren eta<br />
kontsumoaren aitzindari gisa azaltzea,<br />
horiek zirela funtsean bi ekintza hauen<br />
ezinbesteko motorrak. Jadanik bazterrak<br />
erreüs eta haserre direla gordean<br />
ibiltzera bortxatuak dira, sakelak urrez<br />
edukiagatik jantziak lurrez, merezi luketen<br />
gorroto sozialik ez sustatzeko bezala.<br />
Moda jarrai ez dezakeen kide gehiegi<br />
bada gure inguruetan alaina.<br />
Fenomeno pare batek halaber<br />
mugatzen du modaren ikuskoikeria.<br />
Erlijio ezberdinek eta<br />
gaizki hazteagatik, loditasun<br />
patologikoaren eraginak gorputzaren<br />
ukatze berria dakarte.<br />
Ezkutuan dabiltzan arren,<br />
sosdun neoliberalek hondarrean<br />
morala zekena<br />
eta etika jansenista dituzte<br />
barreatzen.<br />
rrera osagarriak bilatzea bizigarria<br />
da nekazaritzaren sektorearentzat,<br />
eta bultza ditzake lurraldeko beste<br />
sektore batzuk ere: nekazaritza turismoa,<br />
energia berriztagarrien erabilpena<br />
kostuak murrizteko, adibide<br />
batzuk izan daitezke, baina, era<br />
berean, administrazioak azpikontratatuta<br />
dituen zerbitzu batzuk<br />
—bide garbiketak, herri lurretako<br />
zaintza, eta abar— baserritarrak zuzenean<br />
egiteak, administrazioek zehaztutako<br />
kudeaketa irizpideei jarraituz,<br />
benetan tresna eraginkorra<br />
izan daiteke dibertsifikazio hori lortzeko.<br />
Etorkizuna da lurralde orekatua<br />
izan dadin urratsak egitea. Landa<br />
inguruneko bizi kalitateak, ekipamenduek<br />
eta zerbitzuen hornidurak<br />
beste edozein herritarren mailara<br />
iritsi behar du ingurune erakargarri<br />
bihurtuz bikote gazteek bizi<br />
proiektu bat gauzatu ahal izateko.<br />
Administrazioak lehen sektorea<br />
estrategikotzat jo eta ikusi behar<br />
du. Bultzatu beharreko sektore bat.<br />
Eta sektorearekin batera zehaztu<br />
behar ditu epe labur, ertain eta luzerako<br />
helburuak. Erakundeen arteko<br />
lankidetza da aurreko lerroetan<br />
planteatutako jarduera guztiak aurrera<br />
eramateko baldintza. Hori horrela<br />
dela egiaztatzeko, lortutako<br />
akordioak betearazten direla jarraitzeko,<br />
behatoki bat eratu beharko litzateke.<br />
Errazena egina dago. Gipuzkoako<br />
etorkizuneko nekazaritza bermatu<br />
dezakeen oinarriak eta proposamenak<br />
jarri ditugu, parte hartze zabalarekin,<br />
baina orain, batez ere Administrazioaren<br />
borondatearen baitan<br />
dago, nekazaritzaren gurdia<br />
bide zuzenetik eraman edo amildegitik<br />
behera erortzen uztea. Paperean<br />
jarritako oinarriak gauzatzea da<br />
etorkizuna.
Hizpideak<br />
Espioitza istorioak<br />
Koldo Aldabe<br />
kaldabe@berria.info<br />
erra hotzeko garaia balitz bezala,<br />
G AEBek eta Errusiak espioiak trukatu<br />
dizkiote elkarri.Baina,garai haietan ez<br />
bezala,adiskidetasun keinu gisa izan da<br />
oraingoa; tabula rasa egin eta lagun berriro.Espioitza<br />
istorioak ugalduz baitoaz,<br />
Poloniak Alemaniari israeldar zerbitzu<br />
sekretuetako agente bat entregatu dio.<br />
Baina istorio hauen ugaltzeak ez dio izen<br />
onik ematen espioitzari,oharkabean<br />
iragatea baitu bere lanaren oinarri.<br />
r Adur<br />
Gipuzkoaren apustua<br />
eduki kulturalen alde<br />
Maria Jesus<br />
Aranburu<br />
Gipuzkoako Kultura eta<br />
Euskarako foru diputatua<br />
Azken hamarkadan,globalizazioarenaurrerapena<br />
eta teknologia<br />
berrien garapen<br />
azkarra tarteko, sormenerako<br />
eta berrikuntzarako baldintza<br />
bereziki egokiak eskaintzen dituzten<br />
lurraldeak indartzen ari<br />
dira. Benetako «komunitate sortzaile»<br />
bezala antolatzen ari dira<br />
horrelako lurralde batzuk, kultura<br />
industriek Barne Produktu<br />
Gordinaren (BPG) zati funtsezko<br />
bat ekartzen diotela, eta tokian<br />
ondo sustraitutako enplegu kualifikatua<br />
sortzen dutela.<br />
Mundu mailako finantza krisiaren<br />
garaian, Europako gizarteen<br />
ondare baliotsua eta kultura<br />
aniztasuna aktibo bikainak<br />
dira sormenean oinarritutako<br />
Globalean pentsatu eta lokalean<br />
ekin leloa espioitza istorioetara ere he<strong>datu</strong><br />
da, ordea. Galindez aferarik ez,<br />
baina Araban ere espioitza salaketak<br />
piztu dira. EAJ da salatua edo EAJko ingurunea,<br />
ertzain bi ere auzibidean jarri<br />
dituztelarik. Espioitza istorio beltzena,<br />
ordea,Rodolfo Aresek herritarrak xaxatu<br />
dituenetik iritsi da,dei anonimo batek bi<br />
gazte zarauztar Espainiako Auzitegi Nazionalaren<br />
bidean jarri baititu.Ertzainen<br />
kamerek baino belarri finagoa ei du espioiak,eta<br />
haren hitzak urrea balio du,<br />
fiskalaren iritziz.Gazteok sufri dezaketen<br />
kondena izugarria haren mende dago.<br />
jarduera ekonomikoak bultzatzeko.<br />
Europar Batzordeak<br />
oraindik orain Sormen eta Kultura<br />
Industrien Liburu Berdea argitaratu<br />
du, sektore estrategiko<br />
horren hazkunde ahalmen guztia<br />
garatzeko helburuarekin. Europar<br />
Batzordearen 2006ko <strong>datu</strong>etatik<br />
dakigunez, orduan Europako<br />
BPGren %2,6 ekartzen<br />
zuten kultura enpresek eta bost<br />
milioi laguni kalitatezko enplegua<br />
ematen zioten Europar Batasunean.<br />
Inguru hurbilean, 2007ko <strong>datu</strong>ak<br />
oinarritzat hartuta Kulturaren<br />
Euskal Behatokiak dioenez,<br />
kultura industriek dagoeneko<br />
25.200 laguni lana ematen<br />
diote Euskal Autonomia Erkidegoan,<br />
esan nahi baita, enplegu<br />
guztien %4,5. Eta Gipuzkoa dago<br />
sektore horren buruan, EAEko<br />
hiru lurraldeetako kultura industrien<br />
%50,6 bertan baitu.<br />
Gipuzkoako Foru Aldundiak<br />
legealdi honetan apustu garbia<br />
egin du kultura edukiak eta kul-<br />
Hitz beste<br />
Anjel Lertxundi<br />
tura euskaraz sortzearen eta zabaltzearen<br />
alde, eta horretan<br />
dihardu. Diputazioaren 2007-<br />
2011 aldiko Kudeaketa Estrategikoko<br />
Planean lehentasuna aitortzen<br />
zaio kultura edukiak sortzen,<br />
digitalizatzen eta<br />
gizartearentzat eskuragarri jartzen<br />
laguntzeari. Herritarren<br />
kulturarako eskubide unibertsala<br />
errealitate bihurtu nahi dugu,<br />
eduki digitalen bitartez.<br />
Helburu horiekin ari gara bultzatzen<br />
Gipuzkoa 2.0 programa,<br />
arreta berezia jartzeko eduki digitalen<br />
irisgarritasun teknologikoan<br />
eta legezkoan, eta horrelakoak<br />
sortuko eta banatuko dituen<br />
kultura industriaren<br />
garapenean.<br />
Ikuspegi horren haritik, Tabakalera<br />
honela konfiguratu dugu:<br />
kultura garaikidea sortzeko zentro,<br />
ikus-entzunezkoen esparruan<br />
espezializatua; sormen<br />
eremu desberdinen arteko elkarreraginean<br />
eta sortzaileen, industrien<br />
eta herritarren arteko<br />
‘Iruña ta haro’<br />
arlos Cid Abasolo adiskideak gutuntxo ozpin gabe<br />
K bat bidali zuen El País-eko Zuzendariari sailera. Ez<br />
diote argitaratu. Gutunaren gaia, Mari Ganuza konpartsaburuak<br />
esan omen zuena txupinazoa jaurtitzerakoan:<br />
«Pamploneses, pamplonesas, ¡Viva San Fermín!, Iruña<br />
ta haro, gora San Fermin!».<br />
Iruña ta haro? Albistean aurrera, El País-eko kazetariak<br />
maiuskula jarri zion haro-ri. Zer egiten zuten, ordea, Iruñeak<br />
eta Harok txupinazoan elkartuta? Karlosek ez zuen<br />
ulertzen bien arteko bat-bateko maitemin hori, eta Yotouben<br />
begiratu zuen. Baita berehala atera ere Mari Ganuzak<br />
benetan esandakoa: «Iruñatarrok, gora San Fermin!»<br />
Baina sareko erdal txokoetan zun-zun dabilena Iruña ta<br />
haro da. Hor geldituko da Internetek diraueino.<br />
Gutunaren bukaeran Karlosek kazetariei eskatzen zien<br />
euskararen ezagutza elemental batzuk izatea halako<br />
hanka-sartzeak (edo okerragoak) saihesteko. Gutuna<br />
baztertu izanak inor harritu du?<br />
elkarlanean, jakintza eta berrikuntza<br />
sortzen saiatuko dena;<br />
ekoizpenera bideratutako sorkuntzari<br />
lehentasuna emanik<br />
ere, dokumentazio zerbitzu oso<br />
bat eskainiko duena nola produkziorako<br />
eta erakusketetarako,<br />
hala eztabaidarako, prestakuntzarako<br />
eta aisialdirako; sorkuntzaren<br />
pizgarri eta ideien<br />
ongarri izango diren dinamikak<br />
bultzatuko dituena; eta Euskadiko<br />
kultur sorkuntza nazioarteko<br />
elkarrizketan txertatuko duena.<br />
Gaur egungo egoerak eta, batez<br />
ere, geure erantzukizun eta<br />
jasangarritasun irizpideek, ordea,<br />
Tabakaleraren proiektuari<br />
beste neurri bat ematera bultzatzen<br />
gaituzte, «Gipuzkoa kulturalaren»<br />
bidean proiektu estrategiko<br />
bat delakoan. Izan ere,<br />
pantailen garaian bizi gara; gizartea<br />
gero eta ikus-entzunezkoetara<br />
jarriagoa dago, eta, horregatik,<br />
apustu hau kultura arloko<br />
edukietara, formatu berrietara,<br />
sortzaileengana eta enpresetara<br />
begira dago, baina, oro har, ikusentzunezkoen<br />
kulturara begira.<br />
Bide horretan aurrera egiteko,<br />
bateratu egin ditugu Artelekuko<br />
sorkuntza eta esperimentazioko<br />
tailerren programazioa eta Koldo<br />
Mitxelena Kulturuneko Erakustaretoarena,<br />
eta Ikus Arteen<br />
Zerbitzua sortu dugu; horrela in-<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 5<br />
Iritzia ‹ Harian<br />
dartu egingo da arte esperimentazioaren<br />
eta arte zabalkundearen<br />
arteko elkarrizketa, baliabideak<br />
hobeki aprobetxatuz.<br />
Artelekuk izan behar du Tabakalerako<br />
ikus-entzunezko sorkuntza<br />
zentroaren abiapuntua.<br />
Artelekuren proiektuak ia 25 urtean<br />
egin duen bidea behar adinako<br />
eta gehiagoko bermea da;<br />
apala, baina bere eredu berezian<br />
era askotako praktikak elkartzen<br />
dituena: kontzeptualak,<br />
performatiboak eta sozialak,<br />
grafikagintzako tailerrak, argazkigintzako,<br />
zientziako eta teknologiako<br />
praktikak eta, nola ez,<br />
ikus-entzunezkoak.<br />
Edukien zabalkunderako giltzarri<br />
den beste aktibo bat ere badugu<br />
Gipuzkoan: Zinemaldia.<br />
Kultura edukien eta industrien<br />
aldeko gure apustua arrakastatsua<br />
izan dadin, indartu egin behar<br />
da haien nazioarteko proiekzioari<br />
Zinemaldiak egiten dion<br />
ekarria. Baita 2016ko Kultura Hiriburu<br />
izatearen xede kolektibo<br />
erakargarria aprobetxatu ere.<br />
Erakunde publikoak elkartuta<br />
aitzindari direla, eta sortzaileekin<br />
eta industriarekin elkarlan<br />
estuan, lor genezake Gipuzkoa<br />
kultur edukien esparruan erreferentzia<br />
izatea. Konfiantza, ahalegina<br />
eta elkarlana oinarritzat<br />
hartuta. Merezi du.
6 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Harian › Iritzia<br />
Larrepetit<br />
Garazi Goia<br />
Milaka pertsonak<br />
txaloka hartu<br />
genuen Zizek.<br />
Pop izar<br />
bihurtutako pop<br />
filosofoa<br />
bailitzan<br />
, Hemeroteka<br />
Probokazioak<br />
ragana al<strong>datu</strong> ahalko bazenu, zer ezabatu-<br />
I ko zenuke? Nire jaiotza, tokatu dakizukeen<br />
zorterik handiena ez jaiotzea da. / Zein da<br />
egungo ezkerraren proposamena? Ezkerrak<br />
ez dauka proposamen propiorik. / Nor edo zer<br />
da zure bizitzako amodioa? Filosofia; askotan<br />
pentsatzen dut errealitatea espekula dezagun<br />
bakarrik existitzen dela. / Zein da zure<br />
bizitzan gehien desengainatu zaituen gertaera?<br />
Komunismoaren porrot katastrofikoa. /<br />
Nola sentitzen duzu amodioa? Bizkarroi handi<br />
bat bezala, plazer txiki guztiak suntsitzen<br />
dituen egoera iraunkor bat bezala.<br />
Slavoj Zizek filosofo eta idazleak emandako<br />
erantzunak dira horiek.<br />
Opera kontzertuetarako egokitua dagoen<br />
gela batean tokatu zitzaion aste honetan hitzaldia<br />
ematea, Londresko Literatura Jaialdiko<br />
ekitaldietako batean. Bertan bildu ginen<br />
milaka pertsonak txaloka hartu genuen Zizek.<br />
Pop izar bihurtutako pop filosofoa bailitzan.<br />
Filosofia erraza egiten duela aurpegiratu<br />
diote batzuek, zinikoa dela esaten dute<br />
besteek eta haren lanak asko kritikatu dituzte.<br />
Baina modako ezkerreko pentsalaria<br />
bihurtu da Zizek, eta jendetza izugarria biltzen<br />
du nonahi doala ere.<br />
Kapitalismoaren apokalipsia iristear dagoela<br />
esanez hasi zuen bere hitzaldia. Eta ia bi<br />
ordutan gai ugariz aritu zen: marxismoaz,<br />
kristautasunaren krisi moralaz, Hegeli dion<br />
errespetuaz, iraultza sozialaz, krisi ekonomikoaz,<br />
etorkizunaz...Hain berezkoa duen elokuentzia<br />
trebe eta probokatzailean beti.<br />
Esango diguzu sekretu bat? «Egun batean<br />
komunismoak irabaziko du» esan, eta gelatik<br />
atera zen, txalo zaparradaren erdian, eta haren<br />
sinadura lortzeko zain zituen jarraitzaileengana<br />
abiatuz.<br />
Normaltasun demokratikoaren eredu<br />
Editoriala › Gara<br />
Espainiarra ez den edozein kulturari, eta bereziki Kataluniako eta Euskal<br />
Herriko berezko kulturei, sortzetiko errespetu falta ikaragarria erakusten<br />
die Estatu espainolak. Errespetu falta horrek eraginda, egun inoiz baino<br />
agerikoagoa den krisi estrukturala bizitzen ari da. Hori dela eta, inbidia handiarekin<br />
jarraitzen dugu Europan bertan, Belgikan, alde bateko eta besteko<br />
agintari politikoek nola erantzuten dioten antzeko ezaugarriak dituen egoera<br />
bati. Bertan, N-VA alderdia gobernua osatzeko negoziazioetan murgilduta<br />
dago. Flandiarren programa independentista agerikoa da, eta hauteskunde<br />
kanpainan publikoki defen<strong>datu</strong> dute; areago, hori dela-eta irabazi<br />
dituzte hauteskundeak. N-VAk ez du independentziaren aldeko hautuan<br />
atzera egingo, baina gainontzeko alderdiekin, batik bat waloniarrekin, hitz<br />
egiten ari da bide horretan aurrera nola egin negoziatzeko.<br />
Bizi duen egoera ikusita, Belgika ezin da, noski, normaltasun politikoaren<br />
eredu gisa aurkeztu. Estatu artifiziala da Belgika, eta oraingo egoera arazo<br />
estruktural horren endekapenaren ondorioa besterik ez da. Baina, aldi berean,<br />
arazo politiko sakon baten aurrean, Belgikan normaltasun demokratikoak<br />
politikagintzaren ardatz izaten jarraitzen duela nabarmendu behar<br />
da. Salbuespenak salbuespen, bertako eztabaida publikoan ez dago Armadaren<br />
mehatxurik, ez dago azpijoko juridikorik, ez dago ezberdina denaren<br />
aurkako mesprezu publikorik, eta, garrantzitsuagoa dena, ez dago desberdina<br />
den horren ukazio sistematikorik. Edo ez, behintzat, Europako beste<br />
hainbat lekutan bezain gogor.<br />
Beste ezer baino lehen, gatazka politikoei aurre egiteko elkarrizketaren<br />
eta negoziazioaren garrantzia agerian geratzen ari da Belgikan. Politika demokratiko<br />
baten elementu nagusi dira elkarrizketa eta negoziazioa, baina,<br />
sarri, sarriegi, azken aukera gisa soilik ulertzen dira. Belgikan aukeratutako<br />
bideak, zailtasunak ukatu gabe, egonkortasuna bermatzen du. Eta Belgika<br />
Europako erdigune politikoa den heinean, egonkortasuna ezinbesteko baldintza<br />
da flandiarrek beren helburua erdiets dezaten.<br />
u Zuzendariari<br />
<strong>BERRIA</strong>k irakurleen eskutitzak plazaratzen ditu. Ez dute 2.500 karaktere —espazioak barne— baino luzeago izan<br />
behar, eta <strong>BERRIA</strong>k mozteko eskubidea du. Helbide honetara bidali behar dira, izen-abizenak eta herria adierazita:<br />
Berria, Martin Ugalde Kultur Parkea, 20140 Andoain. Eskutitzak Internet bidez bidaltzeko: iritzia@berria.info.<br />
Euskara ikasten, Bartzelonan<br />
Dagoeneko ezin da Bartzelonan euskara<br />
ondo ikasi. Bartzelonako Drassanes-eko Hizkuntza<br />
Eskolak —euskara ikasteko leku ofizial<br />
bakarra hemen— 4. maila kenduko du<br />
hurrengo ikasturtean.<br />
Kezka omen dute piramidearekin: hizkuntza<br />
bat ikasten hasten dutenen eta bukatzen<br />
dutenen arteko zenbaki erlazioarekin. Urte<br />
bat itxarotea proposatzen digute, berriro hasi<br />
ahal izateko.<br />
Irtenbide hobeago bat eskatzen dugulako<br />
harritzen da eskola; oso zaila da maila mantentzea<br />
inguruan euskaraz aritzeko ala aurreratzeko<br />
ez dagoenean aukera handirik.<br />
Okerrenera jota ere, 500 kilometro egin behar<br />
dugu beste eskola batera joateko, baina<br />
ez da bideragarria; beste alternatibarik ez<br />
daukagu.<br />
Taldean %90ek gainditu dugu maila, ia<br />
beti denok hartu ditugu eskolak, oso motibatuta<br />
gaude (Bartzelonan euskara ikasteko<br />
motibazioa behar delako), eta ia edozein<br />
gauzatarako prest egongo ginateke 4. maila<br />
egin ahal izateko. Baina, berriz ere, herri honetan<br />
ikasleak galtzen dira, hezkuntza on baten<br />
kontrako erabakiak direla-eta, eta hizkuntza<br />
aniztasuna ere galtzaile irteten da,<br />
gero eta gutxiago errespetatzen baita.<br />
Tamalgarria da.<br />
Oriol Conesa Pujadas eta hamar ikaskide<br />
gehiago. Bartzelona.<br />
Loreontzitik ‘Laurontzi’-ra<br />
Duela hemezortzi urte, gurasoek ernaldu zituzten<br />
haziak baino ez ginen. Hazi txiki eta<br />
ahulak, ezjakinak baina etorkizun zabalekoak.<br />
Jada zuhaitz sendo eta garaiak bihurtu diren<br />
haziak.<br />
Eguzki izpiak ikusi berri genituen gurasoak<br />
lehenengoz agurtu eta betiko lorontzitik<br />
«laurontzira» al<strong>datu</strong> gintuztenean. Ezagutu<br />
berri genuen mundua asko handitu zen, eta<br />
gure arteko loturak garatu genituen, gaur<br />
egun ere zaindu eta mantentzen ditugun loturak.<br />
Esne beroaz ongarritu genuen gure jakintzaren<br />
sustraiak elikatzen zituen lurra,<br />
sendo hazteko oinarria finkatuz.<br />
Hiru urte luze pasatu ostean, lehenengoz<br />
al<strong>datu</strong> gintuzten leiho eguzkitsuago batera.<br />
Gure ideiak ureztatzen zituen maisua ere al<strong>datu</strong><br />
egin zen. Lehenengo istorio miresgarriak<br />
bizi genituen, gorabehera liluragarriak.<br />
Irudimen horrek hazten lagundu zigun, enborra<br />
sendotzen, argiarengana hurbiltzen.<br />
Zuhaitz nagusiak izatera jolastu ginen, konturatu<br />
gabe sobera izango genuela denbora<br />
nagusiak izateko. Gazte izateko astia, ordea,<br />
labur egin zitzaigun geroago.<br />
Loratzeko garaia heldu zitzaigun azkenean,<br />
eta bihurrikerien garaia ere. Lau urte be-<br />
T www.berria.info<br />
Ezkortasunez<br />
Politika egiteko ohitura eta bizio txarrak hartuak<br />
ditugu aspalditik. Esan beharra dago,<br />
bestalde, ETA hor egoteak eta, are gehiago,<br />
ETAk eraman duen eiteak honetan ere ikusteko<br />
handia duela.<br />
Gauzak ez dira berehalakoan bere onera<br />
itzuliko, gure etorkizuna erabakitzeko bidea<br />
har izan genituen maltzurkeria eta heldutasuna<br />
bereizteko. Baina, horrekin bat, bizitza<br />
bideratzen hasi ginen, poliki. Batzuek haien<br />
hostoak usteldu zituzten hemengo eguzki izpietan,<br />
beste batzuek atzean utzi behar izan<br />
genituen, baina lorerik koloretsu eta politenak<br />
garatzen ere ikusi genituen.<br />
Azkenik, bi urte pasatu ditugu guretzat<br />
handiegia den baso horretara birlandatzeko<br />
prestatzen, gure kabuz bizitzen ikasten, heldutasuna<br />
dastatzen. Gaur, agurtzeko eguna<br />
heldu zaigu, «laurontziari» agur esateko<br />
eguna, eta gure sustraiak beste lur batzuetara<br />
moldatzeko garaia hasten da.<br />
Eguzkia ukitu arte hazi zaitezten opa dizuet<br />
guztioi! Eskerrik asko, batera bizi ditugun<br />
hamabost urte izugarri hauengatik! Mila<br />
esker!<br />
Aitziber Igartua. Bilbo.<br />
Gasteizko mendiak oihu bizian:<br />
arren, lanak eten!<br />
Arabako Mendizale Federazioan eta, oro har,<br />
Arabako gizartean, harrituta eta suminduta<br />
kasu egiten ari gara Gasteizko mendietako<br />
bihotzean ingurumenerako ondorio larriak<br />
sortuko dituen lanak. Hain zuzen, Zaballako<br />
espetxetzarraren lanak.<br />
Ez dugu ulertzen zergatik Auzitegi Gorenak<br />
— Eusko Jaurlaritzak eta Arabako Foru Aldundiak<br />
hala eskatuta— ez zituen lanak behinbehinean<br />
eten 2009ko apirilean. Are gutxiago,<br />
jakinda auziaren titularra zela etenaren<br />
alde bozkatu zuen magistratu bakarra .<br />
Ezetz bozkatu zuten gainontzeko magistratuek<br />
ez zuten beren erabakia argudiatu<br />
beharrik izan; beren bozaren noranzkoa aldatzeko,<br />
Zaballatik buelta bat eman besterik<br />
ez zuten.<br />
Onartu behar da dagoeneko kalte handia<br />
egina dagoela.Hala eta guztiz ere,egindako<br />
kaltea larriagotu ez dadin,Auzitegi Gorenak<br />
Arabako Foru Aldundiak 2009ko otsailean<br />
aurkeztutako helegitearen alde ebazten badu,<br />
azkar geldituko dira kartzela eraikitzeko lanak.<br />
Eta zergatik diogu Auzitegi Gorenak helegitearen<br />
aldeko iritzia eman beharko lukeela<br />
ingurumenarekiko sarraski hau saihesteko?<br />
Bidezkoena izango litzatekeelako, besterik<br />
ez.<br />
Ezin dugulako onartu guk, gizaki arruntok,<br />
beste aukerarik gabe legediak bete behar<br />
izatea, baina gure erakundeek lasterbideak<br />
bilatzea araudia eta legeria bera sistematikoki<br />
ez betetzeko.<br />
Ez al gara, akaso, pertsona eta erakunde,<br />
legediaren aurrean pareko? Baiezta dezagun;<br />
bestela, ez dugu inoiz argi eta garbi jakingo<br />
benetako demokrazian bizi garen, ala<br />
demokratikoki bozkatutako diktaduran.<br />
Juan Felipe Seemann. Arabako Mendizale Federazioko<br />
Ingurumen Batzordeko kidea.<br />
luzea izango da, luze joanen baita dena, oso<br />
luze.<br />
Eta ez, preseski, etsaiaren jukutriengatik,<br />
nahiz eta horiek ere kontuan hartu behar diren,<br />
baizik eta gure ezintasunarengatik; alde<br />
batetik, eta bestetik, gure arteko zintzotasun<br />
faltagatik.<br />
Jon.
Gaurkoa›<br />
BDZren<br />
oinarriak<br />
pBoikota. Israelgo<br />
Estatuaren<br />
eta hango erakunde<br />
eta enpresen<br />
jarduna salatu;<br />
hango produktuak<br />
gaitzetsi; kirol<br />
eta musika taldeen<br />
presentzia<br />
ere arbuiatu.<br />
pDesinbertsioak.Palestinaren<br />
okupazioaren<br />
ondorioz onurak<br />
dituzten enpresetakoinbertsioak<br />
bertan behera<br />
utzi.<br />
pZigorrak. Israelgo<br />
Estatua NazioartekoZuzenbidearenaurrean<br />
duen ardura<br />
bere gain hartzera<br />
bultzatu.<br />
Maite Asensio Bilbo<br />
Batasun irudia eman zuten atzo euskal<br />
sindikatuek. Ez lan erreformaren aurkako<br />
neurrien inguruan, ez negoziazio<br />
kolektiboaren inguruan, ezta lan gatazka<br />
jakin baten salaketaren inguruan ere. Palestinari<br />
elkartasuna agertzeko batu ziren ELA, LAB,<br />
CCOO, UGT, ESK, EILAS, Hiru, EHNE, CGT eta<br />
LSB. Nelson Mandelaren hitzak aipatu zituzten<br />
auziaren bidegabekeria agerikoa dela nabarmentzeko:<br />
«Gure garaiko kasu moral nagusi bilakatu<br />
da Palestinako herriarentzako justizia». Eta hala,<br />
esku hartzea erabaki dute sindikatuek, Israelen<br />
aurkako Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak<br />
kanpainarekin (BDZ) bat eginez.<br />
«Israelgo Estatua Palestinan gauzatzen ari den<br />
apartheid politikarekin eta Palestinako lurraldearen<br />
legez kanpoko okupazioarekin ez kolaboratzeko<br />
konpromisoa» hartu dute sindikatuek,<br />
BDZ kanpainari atxikitzearekin batera. Gogora<br />
ekarri dute, gainera, «giza eskubideen unibertsaltasunaren,<br />
banaezintasunaren eta elkarrekiko<br />
loturaren defentsa» dagoela kanpainaren oinarrian;<br />
beraz, ekimena baliabide zibiko «eraginkorra»<br />
da «bidegabekeria eta indarkeria» instituzionalaren<br />
ondoriozko egoerak aldarazteko.<br />
Izan ere, nazioarteko erakundeen lanaren «porrota»<br />
nabarmendu dute euskal sindikatuek, ez<br />
baitute lortu Israelek nazioarteko legedia bete<br />
dezan —hain zuzen, sei urte bete ziren atzo Nazioarteko<br />
Justizia Auzitegiak legez kanpokotzat<br />
jo zuela Israelek Gazan eraikitako harresia—,<br />
ezta estatuak palestinarrekiko errepresioa bertan<br />
behera utz dezan ere. Hori dela eta, gizarte zibilaren<br />
ekimena «oso beharrezkotzat» jo dute<br />
sindikatuek, presio neurri gisara, batik bat Europar<br />
Batasunaren jarrera ikusita: «Israelek Palestinako<br />
biztanle arabiarren giza eskubideak eta<br />
eskubide zibil eta politikoak behin eta berriro<br />
urratu ostean, EBk ez du ezertxo ere esan». Izan<br />
ere, «presio neurria» da BDZ kanpaina, Israelekiko<br />
enpresa arloko harremanak zein harreman<br />
ekonomiko eta politikoak saiheste aldera egina.<br />
Hori dela eta, boikot eta gaitzespen mezuak gurera<br />
ekartzean izango du benetako eraginkortasuna<br />
kanpainak. Hala, Euskal Herrian diharduten<br />
enpresen eta erakundeen jarduna salatzeko<br />
konpromisoa ere hartu dute sindikatuek: «Palestinako<br />
herriaren eskubideen<br />
gainetik interes ekonomiko, politiko<br />
edo bestelakoak jartzen dituzten,<br />
eta Palestinaren okupazio<br />
koloniala legitimatzen edo<br />
berori gauzatzen laguntzen duten<br />
euskal erakunde eta enpresak<br />
jendaurrean salatuko ditugu».<br />
Ildo horretan, dagoeneko<br />
martxan dauden boikot ekintza<br />
batzuk ekarri dituzte gogora,<br />
hala nola Palestinaren okupazioa<br />
gaitzetsi ez duten musikari<br />
israeldarrei eginikoa, eta okupa-<br />
Euskal sindikatuak,<br />
BDZrekin bat<br />
BDZ kanpainarekiko atxikimendua iragartzeko euskal sindikatuetako ordezkariek atzo Bilbon eginiko agerraldia. MARISOL RAMIREZ / ARGAZKI PRESS<br />
Palestinak batuta<br />
Palestinaren okupazioa gaitzetsi, eta Israelgo Estatuaren aurka<br />
nazioartean duela bost urte abiatutako Boikota, Desinbertsioak eta<br />
Zigorrak kanpainarekin bat egin dute euskal sindikatu guztiek.<br />
tutako lurretan tranbia bat eraikitzen ari den Veolia<br />
enpresari garraio zerbitzuak eman izanaren<br />
aurka aurkeztutako mozioak. H&M arropa dendaren<br />
aurka berriki abiatutako ekimen batez ere<br />
mintzatu dira, «palestinarrei lapurtutako lurretan<br />
denda erraldoi bat eraiki duelako».<br />
BDZren bosgarren urteurrena<br />
BDZ kanpainak bost urte bete dituen egunean<br />
adierazi diote atxikimendua euskal sindikatuek.<br />
2005eko uztailaren 9an abiatu zen nazioarteko<br />
ekimen bakezale hori, Palestinako Batzorde Nazionalak<br />
eta hango gizarte zibilak bultzatuta; ordutik,<br />
Palestinarekiko elkartasun mugimendua<br />
osatzen duten erakundeen mundu mailako sarearen<br />
sostengua jaso du. Hegoafrikako apartheidaren<br />
aurkako kanpaina du iturburu BDZk, ekimenaren<br />
azken helburua bakea erdiestea baita.<br />
Bost urteotan zenbait lorpen izan ditu kanpainak.<br />
Norvegiako Gobernuak, esaterako, Israeli<br />
teknologia militarra ematen dion Elbit enpresarekiko<br />
inbertsioak bertan behera utzi ditu; Espainiako<br />
Gobernuak, halaber, diru laguntza kendu<br />
dio Zisjordaniako lurralde<br />
«Presio<br />
neurria» da<br />
kanpaina,<br />
Israelekiko<br />
harreman<br />
ekonomiko eta<br />
politikoak<br />
saiheste<br />
aldera egina<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 7<br />
‹ Harian<br />
okupatuetan diharduen<br />
Arielgo Unibertsitateari.<br />
Kanpaina ez da bertan behera<br />
geratuko Palestinaren<br />
okupazio militarra amaitu<br />
arte, Zisjordaniako harresiaren<br />
eraikuntza geldiarazi eta<br />
orain arte egindakoa eraitsi<br />
arte, arrazagatiko bazterketa<br />
sistema bukatu arte, Gazaren<br />
blokea behin betiko kendu<br />
arte, eta iheslariei euren<br />
lurretara itzultzeko duten eskubidea<br />
aitortu arte.
8 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Harian › Euskal Herria<br />
EAJk esan du ez<br />
duela izan espioitza<br />
sarerik Ertzaintzan<br />
Epaileak bi ertzain inputatu ditu EAJren<br />
ustezko ustelkeria auzian, eta Herrizaingo<br />
Sailak zerbitzutik baztertzea erabaki du<br />
EAJk alderdiaren irudiari kalte egiteko<br />
«interes politikoak» daudela salatu du<br />
Erredakzioa Gasteiz<br />
Arabako EAJko ustezko ustelkeria<br />
kasuak zeresana ematen jarraitzen<br />
du. Roberto Ramos Gasteizko<br />
epaitegiko instrukzio epaileak<br />
bi ertzain inputatu ditu<br />
auzian, EAJren aginduz Arabako<br />
pertsona publikoak zelatatu dituztela<br />
leporatuta, Correo egunkariak<br />
atzoko edizioan argitara<br />
eman zuenez. EAJk, ordea, erabat<br />
ukatu du alderdiak aginduta<br />
Ertzaintzan inoiz espioitza sare<br />
bat antolatu duela, eta udal hauteskundeei<br />
begira jeltzaleen aurkako<br />
«jazarpen kanpaina» bat<br />
martxan egotea salatu du. Herrizaingo<br />
Sailak, berriz, berehala<br />
kendu ditu bi ertzain horiek zerbitzutik,<br />
eta haien aurkako barne<br />
espedientea ireki duela jakinarazi<br />
du.<br />
Arabako politika eta gizarte<br />
alorreko pertsona ezagunak zelatatzea<br />
eta haien bizitza pribatuari<br />
buruz lortutako informazioarekin<br />
EAJrentzat txostenak egitea<br />
leporatu die Roberto Ramos Gasteizko<br />
4. instrukzio epaitegiko<br />
epaileak bi ertzainei, atzo zabal-<br />
Arabako pertsona<br />
ezagunen inguruan<br />
txostenak egitea<br />
egotzi diete ertzainei<br />
EAJ «nazkatuta» dago<br />
ustezko ustelkeria<br />
kasua alderdiarekin<br />
lotu nahi dutelako<br />
dutako informazioaren arabera.<br />
Ertzaintzako bi agenteei eta Aitor<br />
Telleria ustezko ustelkeria auzian<br />
inputatutako EAJko buruzagi<br />
ohiari deklarazioa hartu zien<br />
epaileak ostegunean, ustez azken<br />
horren bulegoan atzeman baitituzte<br />
txostenak. Ustezko zelatatze<br />
lanak 2009an eta aurreko urteetan<br />
egin zituzten ertzainek.<br />
Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo<br />
Sailak bi ertzainen aurkako<br />
neurriak hartu dituela jakinarazi<br />
zuen atzo, ohar batean. Ertzainak<br />
zerbitzutik baztertu dituela eta<br />
diziplinazko barne espedientea<br />
ireki diela azaldu zuen. Arabako<br />
Informazio Unitatean lan egiten<br />
zuten bi ertzainek. Rodolfo Aresek<br />
zuzentzen duen sailak ertzainek<br />
ustezko espioitza kasuan zer<br />
erantzukizun profesional duten<br />
zehaztu nahi du, eta behar izanez<br />
gero, dagozkion neurriak hartuko<br />
ditu.<br />
Haatik, EAJk zeharo ukatu du<br />
Ertzaintzan espioitza sarerik izan<br />
duela. ABBk ohar bat kaleratu<br />
du, esateko Ertzaintzari espioitza<br />
lanik ez diola sekula agindu eta,<br />
beraz, Arabako pertsona ezagunen<br />
inguruko txostenik ez duela,<br />
«ez sekreturik, ez publikorik».<br />
Auzia oraindik sekretupean dagoela<br />
eta epaileak daramatzan<br />
ikerketen gaineko xehetasunik ez<br />
duela ezagutzen ohartarazi du<br />
EAJk. Gainera, «nazkatuta»<br />
agertu da hainbat komunikabide<br />
auziaren sekretua nahi adina erabiltzen<br />
ari direlako EAJ ustelkeria<br />
kasuarekin lotzen saiatzeko.<br />
Ildo beretik, Xabier Agirre Arabako<br />
ahaldun nagusiak «interes<br />
politikoak» sumatu ditu zabaldutako<br />
informazioaren atzean. Agirrek<br />
atzo eguerdian egindako premiazko<br />
agerraldian salatu zuen<br />
udal hauteskundeei begira EAJren<br />
irudia «higatu» nahi dutela<br />
eta horretarako ustezko ustelkeria<br />
kasua «atalka» zabaltzen ari<br />
direla hainbat komunikabide. Datozen<br />
foru hauteskundeetarako<br />
bere hautagaitza ez duela arriskuan<br />
ikusten gaineratu zuen,<br />
hala ere: «Ez nago inolako auzitan<br />
nahastuta eta ez dut inor espiatzeko<br />
asmorik», esan zuen.<br />
Nolanahi ere, afera lehenbailehen<br />
argitzeko eskatu zuen, «ezinegona»<br />
amai dadin.<br />
Andoni Ortuzar Bizkai Buru<br />
Batzarreko EAJko buruak ere<br />
hizpide izan zuen auzia. Irmo hitz<br />
egin zuen: «EAJk ez du inor zelatatzen,<br />
eta espioirik ez dago EAJren<br />
aginduetara». Sabin Etxean<br />
egin zuen agerraldia, eta ohartarazi<br />
zuen EAJk hasieratik izan<br />
duen jarrerari eutsiko diola eta<br />
«zero tolerantzia» erabiliko duela<br />
halako praktikekin. Auzia lehenbailehen<br />
argitu dadin nahi du<br />
EAJk, Ortuzarren esanetan.<br />
Arabako Aldundia, parte<br />
Bestalde, Roberto Ramos epaileak<br />
atzo jakinarazi zuen ontzat jo<br />
duela Arabako Aldundiak ustezko<br />
ustelkeria kasuan parte izatea.<br />
Foru erakundea «kaltetutako<br />
eragile zibila» dela uste du epaileak.<br />
Auzian inputatuen artean Alfredo<br />
de Miguel Tokiko Administrazioko<br />
diputatu ohia dago, eta<br />
Diputazioak kaltetua den erakunde<br />
gisa eskatu zuen auziaren<br />
parte izatea.<br />
Arabako Aldundiak pozik hartu<br />
du epailearen erabakia, auzian<br />
parte izateak aukera ematen diolako<br />
bere interesak «hobeto defendatzeko»<br />
eta kaltetua izanez<br />
gero ordaina jasotzeko aukera<br />
izango duelako.<br />
Haatik, instrukzio epaileak ez<br />
du aintzat hartu Eusko Jaurlaritzak<br />
Arabako Teknologia Parkearen<br />
bidez auzian parte izateko<br />
egindako eskaera. «Forma akatsak»<br />
izan direla argudiatu du<br />
epaileak eskaera atzera botatzeko.<br />
Erredakzioa Gasteiz<br />
Arabako ustezko ustelkeria kasua<br />
EAJren aurka jotzeko baliatu<br />
dute PPk eta PSE-EEk. Bi alderdion<br />
ustez, «oso larria» da ustez<br />
Ertzaintza espioitza egiteko erabili<br />
izana, eta argibideak eskatu<br />
dizkiote EAJri. PPk, gainera, Xabier<br />
Agirre ahaldun nagusiaren<br />
agerraldia eskatu du Arabako Batzar<br />
Nagusietan, uste duelako Diputazioari<br />
kalte egin diola afera<br />
honek.<br />
Arabako PPko presidente Alfonso<br />
Alonsok azalpenak galdegin<br />
dizkio Iñaki Gerenabarrena<br />
Arabako EAJko buruari. Ustezko<br />
zelatatzea ezagutzen ote zuen ar-<br />
Xabier Agirre, Arabako ahaldun nagusia, atzo. ADRIAN RUIZ DE HIERRO / EFE<br />
PPk eta PSEk susmopean jarri dute<br />
EAJ, eta argibideak eskatu dizkiote<br />
PPk dio Arabako egoera<br />
politikoa «itogarria»<br />
dela eta EAJrengan<br />
konfiantza jartzea<br />
«arduragabekeria» dela<br />
gitzeko eskatu dio, eta une honetan<br />
ezin duela bere burua «ezkutatu»,<br />
eta gizartearen aurrean<br />
azalpenak eman behar dituela<br />
ohartarazi dio. «Azkenaldian<br />
izandako eskandaluekin itogarri<br />
egiten ari da Arabako egoera politikoa»,<br />
PPko buruaren esanetan.<br />
Ildo beretik jo du Javier de Andres<br />
Arabako PPko idazkari nagusiak,<br />
eta une honetan Arabako<br />
EAJrengan konfiantza jartzea<br />
«arduragabekeria» dela esan du.<br />
«Aldaketa politikoa» ezinbestekoa<br />
zela agerian utzi du Araban<br />
gertatutakoak, Leopoldo Barreda<br />
PPko buruaren ustez. Haren iritziz,<br />
EAJ agintean egon denean ez<br />
ditu bereizi Administrazioari eta<br />
alderdiari zegozkion kontuak, eta<br />
biak nahastu ditu. Auzia argitu<br />
dadin, «gardentasuna eta irmotasuna»<br />
eskatu ditu Barredak.<br />
«Garbiketa operazioak»<br />
PSE-EErentzat ere behar-beharrezkoa<br />
da EAJk azalpen argiga-<br />
rriak ematea. «EAJren barruan<br />
jarrera mespretxagarriak egon<br />
badira, dagokion garbiketa operazioak<br />
egin beharko ditu», esan<br />
du Jose Antonio Pastorrek. Arabako<br />
ustezko ustelkeria kasua<br />
«muturreraino» ikertu behar<br />
dela azpimarratu du PSEko eledunak.<br />
Haren ustez, EAJ zertan «jokatzen»<br />
ari den eta zertan «nahastuta»<br />
dagoen azaldu behar du Iñigo<br />
Urkulluk, eta azalpen sinesgarriak<br />
eman beharko dizkio euskal<br />
gizarteari. Pastorren esanetan,<br />
«ikara» sortzen du herritarren<br />
zerbitzura egon beharko luketen<br />
poliziek pertsonak espiatu izana.<br />
Ertzaintza alderdiko polizia bilakatu<br />
nahi izan ote duen argitzeko<br />
eskatu dio Pastorrek EAJri. Gainera,<br />
Jaurlaritza jeltzaleen esku<br />
egon zenean sortutako enpresen<br />
sareen inguruan PSEk egindako<br />
salaketek bazutela oinarririk agerian<br />
geratzen ari da, Pastorren hitzetan.
Bilboko Udalean ordezkaritza izan duten hainbat alderditako eledunek babesa agertu zieten auzipetuei. LUIS JAUREGIALTZO / ARP<br />
EE, ICV, EAJ eta EAko Bilboko eledun<br />
ohiek ‘Udalbiltza auzia’ salatu dute<br />
Bilboko Udalean sei<br />
alderditako bozeramaile<br />
izandakoek akusazioak<br />
bertan behera uzteko<br />
eskatu diote fiskalari<br />
Aitziber Laskibar Bilbo<br />
Udalbiltzaren aurkako auzia<br />
dela-eta ostegunetik aurrera Espainiako<br />
Auzitegi Nazionalean<br />
epaituko dituzten 22 lagunetatik<br />
lau Bilbokoak dira: Ibon Arbulu,<br />
Lander Etxebarria, Miriam Campos<br />
eta Leire Idoiaga. Lehen biak<br />
zinegotzi izanak dira Bilboko<br />
Erredakzioa Donostia<br />
«Muturreko egoerak» alde batera<br />
uzteko eskatu die Etxerat-ek Espainiako<br />
zein Frantziako estatuei.<br />
Presoen bizitzarekin jokatzen<br />
ari dira, haren erranetan.<br />
Euskal presoak «nolabaiteko<br />
Errusiako erruleta» baten aurrean<br />
jartzen dituztela salatu du, eta<br />
gaur egun egoera horren froga diren<br />
hainbat adibide eman ditu,<br />
azpimarratuz haien eskubideak<br />
Udalean: HB eta EH udal taldeen<br />
bozeramaileak. Eta, beste alderdi<br />
batzuetakoak izan arren, haien<br />
lan berean aritu izan direnak euskal<br />
instituzioetan lan egiteagatik<br />
epaitzea ez dela zilegi ohartarazi<br />
dute hamar lagunek. Elkartu, eta<br />
agiria plazaratu dute hedabideen<br />
aurrean, Bilboko Udalean EE,<br />
EAJ, EA, ICV, HB eta EH taldeetako<br />
bozeramaile izanak direnek.<br />
EAJko hautetsi ohi Juan Carlos<br />
Loidik irakurri du agiria,<br />
EEko Jon Nicolas, EAko Jon<br />
Aritz Bengoetxea, EHko Marta<br />
Perez eta Lander Etxebarria auzipetua<br />
mahaikide dituela. Atzean<br />
jarri dira EAren udal taldeko bo-<br />
errespetatuak izatea baizik ez dutela<br />
eskatzen.<br />
Jon Agirre Agiriano Aramaioko<br />
presoa hil zorian dagoela jakinarazi<br />
du Etxerat-ek, baita salatu<br />
ere egoera larrian egon arren,<br />
kartzelan jarraitzen duela. 69<br />
urte dauzka eta 29 preso. Artrosi<br />
orokortua du, disko hernia, protesia<br />
eskuineko aldakan, diabetes<br />
mellitus gaitza, ikusmena eta entzumena<br />
galtzen ari da, eta bihotzekoa<br />
izateko arrisku handia<br />
dauka. Osasun egoera dela eta,<br />
Etxerat-ek berehala askatzeko eskatu<br />
du, ohartaraziz ez dela bakarra<br />
larri gaixo izan arren, kartzelan<br />
jarraitzen duena. «Espetxeak<br />
infekzioetarako guneak dira».<br />
Horren froga eman ditu kartzeletan<br />
hil diren 21 euskal presoak.<br />
zeramaile ohi Jose Manuel Uribarri<br />
eta HBko Carlos Ruiz, Tasio<br />
Erkizia, Amelia Ortiz eta Josu Barandika,<br />
Ibon Arbuluren alboan.<br />
ICVko Andoni Rekagorrik ezin<br />
izan du agerraldian egon, baina<br />
bere atxikimendua eman du.<br />
Udalbiltzaren aurkako auzian,<br />
Euskal Herriko udal hautetsien<br />
instituzioa bera deusezteaz gain,<br />
auzipetuentzat 10 eta 23 urte arteko<br />
espetxe zigorrak eskatu dituztela<br />
ohartarazi dute, neurri horien<br />
aurka azaltzeko. «Kultura<br />
politiko ezberdinetakoak bagara<br />
ere, eta askotan gure arteko eztabaida<br />
sutsuak izan ditugun<br />
arren» Udalbiltzaren aurkako au-<br />
Gisa berean, Etxerat-ek nabarmendu<br />
du Frantziako Estatuan<br />
bost euskal preso daudela gose<br />
greban eta horietariko batek, Arkaitz<br />
Agirregabiriak, hilabetea<br />
baino gehiago daramala protestan.<br />
Santutxuko presoak ekainaren<br />
8an ekin zion grebari Bourg<br />
en Bresseko espetxean (Frantziako<br />
ekialdea) bakartua zela salatzeko.<br />
15 kilo galdu dituela jakinarazi<br />
dute haren senideek, baita<br />
horrenbestez oso ahulduta dagoela<br />
ere.<br />
Mikel Karrera iruindarra ere<br />
gose greban dago, hura ere bakartuta<br />
dutelako Rennes Vezineko<br />
kartzelan (Britania). Ekainaren<br />
27an utzi zion jateari. Gaurkoarekin<br />
hamahiru egun daramatza<br />
gose greban. Maite Aranalde Iba-<br />
zian auzipetuak «terroristatzat<br />
jotzea eta haientzat espetxe zigorra<br />
eskatzea erabat larria deritzogu»,<br />
azaldu du Loidik. Auzitegi<br />
Nazionalak epaitu nahi dituen<br />
jardunak «botoa eman eta hautatua<br />
izateko eskubidean» oinarritu<br />
direla adierazi dute; «herritarren<br />
ordezkaritzak eragindako lanei»<br />
lotuta egon direla.<br />
Udalbiltzaren alde lan egitea<br />
«erabat zilegitzat» dute. Eta lan<br />
hori egiteagatik langileak, udal<br />
hautetsiak zein «udalgintzatik<br />
Euskal Herria eraikitzeko» asmoak<br />
«kriminalizatzeko» saioak «demokraziaren<br />
eta udal autonomiaren<br />
aurkakoak» direla uste dute,<br />
rrako presoak arrazoi beragatik<br />
ekin zion gose grebari joan den<br />
uztailaren 1ean Poitiers Vivonneko<br />
kartzelan (Frantziako mende-<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 9<br />
Euskal Herria ‹ Harian<br />
agiria sinatu duen bakoitzak «lan<br />
horri buruzko balorazio politiko<br />
propioa» duela onartu arren.<br />
Hori dela eta, fiskalari aritu<br />
zaizkio, eskaera zehatza egiteko:<br />
«Gure egiten dugu Espainiako<br />
Estatuari hainbat eremu eta erakundetatik<br />
egindako eskaria, eta<br />
epaiketa honetan Fiskaltzari<br />
akusazioak bertan behera utz ditzala<br />
eskatzen diogu».<br />
Gauzak horrela, Udalbiltzaren<br />
aurkako auzia salatzeko hilaren<br />
17an Bilbon egingo den nazio manifestazioan<br />
parte hartzeko eskatu<br />
dute, «demokratikoki hautatuak<br />
izan diren ordezkariek Euskal<br />
Herriko eremu zein lurralde<br />
guztietan instituzioak sortzeko,<br />
sustatzeko, garatzeko eta diruz<br />
hornitzeko dituzten eskubideen<br />
aurkako eraso hau geldiarazteko<br />
eta salatzeko».<br />
Batasunaren babesa<br />
Batasunak ohar bidez adierazi dio<br />
elkartasuna Udalbiltzari. Auzia<br />
«salbuespen epaitegi batek» sortutako<br />
auzi politikoa izatea eta<br />
«Euskal Herriaren onarpen instituzionala<br />
eta eraikuntza nazionala<br />
deuseztatzea» izatea helburu<br />
gaitzetsi du. Hori salatzeko, gaur<br />
Uztaritzen egingo den elkarretaratzean<br />
zein auziaren aurka egingo<br />
diren gainontzeko ekimenetan<br />
parte hartzeko deia egin du.<br />
«Muturreko egoerak» uzteko exijitu du Etxerat-ek<br />
Jon Agirre Agiriano<br />
aramaioarra berehala<br />
askatzeko eskatu dute,<br />
gaixotasun larriengatik<br />
hilzorian dagoelako<br />
‘‘<br />
Gure artean eztabaida<br />
sutsuak izan ditugun<br />
arren, auzipetuak<br />
terroristatzat jotzeari<br />
erabat larria deritzogu»<br />
«17ko manifestaziora<br />
joateko deia egiten dugu<br />
eskubideen eraso hau<br />
geldiarazi eta salatzeko»<br />
JUAN CARLOS LOIDI<br />
EAJren Bilboko udal taldeko bozeramaile ohia<br />
baldea), eta hari elkartasuna<br />
adierazteko beste hainbeste egin<br />
zuten Mattin Olzomendi eta Joseba<br />
Fernandezek.
10 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Harian › Euskal Herria<br />
Ipar Euskal Herria geroan «lurralde iraunkor bat»<br />
izateko gisaz marraztea eskatu die hiru aditu<br />
bulegori Hautetsien Kontseiluak; proiektuen<br />
aitzin dasta eskaini zioten publikoari ostegunean<br />
Erakargarri<br />
izaten<br />
segi dezan<br />
Nora Arbelbide Baiona<br />
Marraztu iezadazu<br />
biharko Euskal Herria<br />
izenburupean<br />
antolatu eztabaidak,<br />
zerbait lortu badu, etorri publikoa<br />
inarrostea lortu du. Bat<br />
baino gehiago harrituak dira antolaketa<br />
proposamenekin.<br />
Abiapuntua Hautetsien Kontseiluarena<br />
da. Iazko apiriletik<br />
dabil Ipar Euskal Herriaren antolaketaz<br />
gogoetatzen Garapen<br />
Kontseiluarekin batera, geroan<br />
«lurralde iraunkor bat» izan dadin.<br />
Gogoeta aberasteko, hiru aditu<br />
bulego pribaturi galdegin die<br />
azter dezaten hemendik 20 urtera<br />
lurralde iraunkor hori nolakoa<br />
izan daitekeen. Acadie, Alphaville<br />
eta RCT dira hiru horiek, hirurak<br />
Pariskoak, baina azkena Donostiako<br />
Vaumm bulegoarekin<br />
ari da lanean, besteak beste.<br />
Behin betiko proposamena<br />
urrian aurkeztuko dute, baina os-<br />
tegun gauean aitzin dasta bat eskaini<br />
zuten. Herritar eta arduradun<br />
andana bat bildu zen. Adituek,<br />
berriz, azken finean, geroari<br />
begira egiten dituzten pario batzuk<br />
zituzten aurkeztu. Printzipio<br />
batzuk, eztabaidatzekoak direnak,<br />
nabarmendu zutenez adituek.<br />
Interesgarria da ikustea, ordea,<br />
printzipio horiek aipatzerakoan,<br />
hasieratik finkatu irizpide zenbait<br />
egia gisa aurkeztu zituztela.<br />
AHTaren bide berria integratua<br />
dute, eta baita hemendik 20 urtera<br />
60.000 biztanle berri etorriko direla<br />
ere Ipar Euskal Herrira. Donibane<br />
Garazin, konparazione,<br />
4.000 eta 5.000 biztanle ikusten dituzte,<br />
gaur egun hiriak 1.500 biztanle<br />
dituelarik.<br />
Ipar Euskal Herria edozein gisaz<br />
garatuko dela diote, eta, beraz,<br />
garapen hori aitzinetik prestatzea<br />
ezinbestekoa zaie: «Ez zaie<br />
utzi behar aktore pribatuei gure<br />
ordez erabakitzen», Acadieko<br />
Ipar Euskal Herriaren garapenetako bat geltokietatik ikusten dute. GAIZKA IROZ<br />
Martin Vanieren ustez. Beste hiriekin<br />
lehia bat dagoelarik gunea<br />
nola garatu eta aldi berean erakargarri<br />
atxiki da desafioa, ahantzi<br />
gabe, nolaz ez, ingurumena<br />
errespetatzea: «Zuen lurraldea<br />
harribitxi bat da, baina ingurumenaren<br />
kalitatea suntsitzen ari<br />
zarete», abisatu zuen Alphavilleko<br />
François Monjal-k. «Bordele,<br />
Zaragoza, Akitaniako Tolosa eta<br />
Bilbo artean, nola lortu ikusgarri<br />
izaten?». Metropoliak ere gogoetatu<br />
dituzte, tartean, Donostia eta<br />
Baionaren arteko Eurohiria, baina<br />
metropoli horrek Baiona gainditzen<br />
duela pentsatzen dute, iparralderantz,<br />
Landak integratuz.<br />
Halere, haien lan eremua Ipar<br />
Euskal Herria izan da. Horiek ho-<br />
Elkartasunak eta aldarrikapenak<br />
bat egingo dute gaur Donostian<br />
Kataluniako herritarrei<br />
babesa agertu eta<br />
Euskal Herriaren<br />
nazio eskubideak<br />
eskatuko dituzte<br />
Erredakzioa Donostia<br />
Euskal Herriari nazio gisa dagozkion<br />
eskubideak aldarrikatzea<br />
eta Kataluniako herritarrei babesa<br />
agertzea helburu duen manifestazio<br />
batek zeharkatuko ditu<br />
gaur Donostiako kaleak. EAk,<br />
ezker abertzaleak eta Alternatibak,<br />
haien gazte erakundeek eta<br />
LABek deitu dute Nazio gara.<br />
Autodeterminazioa lelopeko martxara.<br />
17:30ean abiatuko da, Antiguako<br />
tuneletik.<br />
Ekimen horrekin batera beste<br />
manifestazio bat egingo da gaur<br />
Bartzelonan, Kataluniako esta-<br />
rrela, itsasoaren goititzeak eta<br />
uholdeak nola lasaiki hartu daitezkeen<br />
aurreikusteaz gain, itsasoaren<br />
gainean haize errotak ere<br />
marraztu dituzte biharko lurralde<br />
horretan. Mauletik Atharratzera<br />
zubi luzea asmatu dute, baita<br />
Baionako Saint Bernard auzoan,<br />
Bokaleko bidean dagoen<br />
portu alde horretan, etxebizitzaz<br />
bete gune bat, gaur egun ez dagoelarik.<br />
Alabaina, hor jarria dute<br />
abiadura handiko burdinbide<br />
proiektuko geltokietako bat. Bide<br />
horrek garapena ekarriko duela<br />
diote.<br />
Izan ere, adituen ekarpenetako<br />
bat, geltokien kopurua igotzea eta<br />
geltoki horiek zerbitzu eta bizitoki<br />
garrantzitsuak bilakatzea da.<br />
tutuaren sententzia salatu eta<br />
erabakitzeko eskubidea aldarrikatzeko.<br />
Ekimen horretan Euskal<br />
Herriko indar politikoen ordezkaritza<br />
zabala egongo da:<br />
EAko Rafa Larreina; ezker abertzaleko<br />
Miren Legorburu eta Tasio<br />
Erkizia; Alternatibako Xabier<br />
Soto; EAJko Iñigo Urkullu eta<br />
Josu Erkoreka; Aralarreko Patxi<br />
Zabaleta, Jon Abril eta Rebeka<br />
Ubera; eta Hamaikabateko Eneko<br />
Oregi. Ezker Batuak ere bidaliko<br />
du ordezkaritza.<br />
Euskal herritarren bozgorailua<br />
Donostiako manifestaziora deitu<br />
duten indar politikoek nabarmendu<br />
dutenez, «izaera propioa»<br />
izango du Gipuzkoako hiriburuko<br />
ekimenak. Kataluniako herritarrei<br />
babesa agertzeaz gain,<br />
martxak Euskal Herriari dagozkion<br />
eskubideak aldarrikatzeko<br />
«bozgorailua» izan nahi duela<br />
Victor Pachon, Abiadura Handiko<br />
Burdinbide proiektuaren aurka<br />
dagoen CADE elkartekoak dudan<br />
eman zuen bide horrek ekarriko<br />
duen garapena. Egiten bada<br />
ere, tren guti geldituko direlako<br />
bertan dio. Haren ustez, Bordeleri<br />
dio ekarriko bereziki etekina.<br />
Publikotik agerrarazi beste<br />
kezketako bat euskal nortasuna<br />
kanpo gelditu izana da. Ezeztatu<br />
zuen kritika Vanierek, berezitasunei<br />
kasu handia egin dietela.<br />
Haatik, proiektuen aurkezpen<br />
osoa frantses hutsean egin zuten,<br />
eta Ipar Euskal Herririk ez zuten<br />
aipatzen. Beti Euskal Herria hitza<br />
zuten erabiltzen, iparrik gabe,<br />
eta Hego Euskal Herriarentzat,<br />
«zuen auzo espainola».<br />
diote, eta «subiranotasunaren aldeko<br />
mugimendua martxan jartzeko<br />
konpromisoa» irudikatu<br />
nahi dutela nabarmendu dute.<br />
Kataluniatik ere babestu dute<br />
ekimena. Manifestaziora deitzeko<br />
egindako agiriari atxikimendua<br />
eman dio ERCk, eta PPD Erabakitzeko<br />
Eskubidearen Aldeko<br />
Plataformako kidek batek manifestazioan<br />
parte hartu eta agiri<br />
bat irakurriko du.<br />
Aralarrek ekimenean parte<br />
hartzeari uko egin dio, unea egokia<br />
ez dela iritzita. Aralarreko<br />
gazteek, berriz, Alternatibako<br />
gazteekin zuten harremana etentzat<br />
eman dute, gaurko manifestazioa<br />
dela-eta, Alternatibako<br />
gazteek, Gazte Abertzaleek eta<br />
Ikasle Abertzaleek «zuzen-zuzenean<br />
Aralarren aurka» egin dutela<br />
uste duelako. Zatiketetarako<br />
baino elkarlanerako garaia dela<br />
erantzun dute Alternatibakoek.
Sei urtean BAMek sei mila etxebizitza<br />
eginen ditu, hamarretik hiru sozialak<br />
Orain arteko bidea<br />
aldatzea deliberatu du,<br />
eta erakunde publikoek<br />
berengain hartuko dute<br />
aurrekontuaren %65<br />
Aitor Renteria Baiona<br />
Azken urteotan egin izan den<br />
etxegintza politikan haustura<br />
egin eta beste bide berria hartzeko<br />
engaiamendua iragarri du<br />
BAM Baiona-Angelu-Miarritze<br />
Herri Elkargoak. Datozen sei urteetarako<br />
etxegintza xedeak aurkeztu<br />
zituzten atzo Baionan. Epe<br />
horretan mila etxebizitza egin<br />
nahi dituzte urtero, eta, finantzaketari<br />
dagokionez, aurrekontuaren<br />
%65 publikoa izanen da, eta<br />
pribatua %35. Azken sei urteko<br />
xedean, aurrekontuaren %94 pribatua<br />
zela nabarmendu zuen Christian<br />
Millet-Barbe Herri Elkargoko<br />
presidenteordeak.<br />
Herri elkargoaren arabera, noranzko<br />
aldaketa hori funtsezkoa<br />
da, finantzaketan parte handiagoa<br />
hartzearekin batera, etxebizitzak<br />
eraiki ahal izateko arauak<br />
ezarriko dituelako. «Eraikitzeko<br />
proiektua duen promotoreak<br />
etxebizitza babestuen kopurua<br />
integratu beharko du bere xedean<br />
eraikitzeko baimena lortu<br />
nahi badu». Millet-Barrek gogoratu<br />
zuen orain artean ez zegoela<br />
horrelako araudirik eta enpresek<br />
presioa egiten zietela hautetsiei<br />
«baimen bereziak» lortzeko, etxebizitza<br />
babestuen irizpidea kontuan<br />
hartu gabe.<br />
Jabetzan zein alokairuan, etxebizitza<br />
sozialak sustatzeko kopuru<br />
orokorra finkatu da, %30 inguru.<br />
Kopuru hori, ordea, aldakorra<br />
izanen da. Baionak, esaterako,<br />
aise betetzen du Gizarte Elkartasun<br />
Legeak agintzen duena. San<br />
Espiritu edo Santa Gurutze auzoetan,<br />
adibidez, nagusi dira etxebizitza<br />
sozialak. Auzo horretan<br />
kontrako irizpideak hobetsiko<br />
dira, alegia, ahalmen ekonomiko<br />
handiagoa duten pertsonentzako<br />
eginen dira etxe gehienak. Neurri<br />
horren bidez, gizarte maila ezberdinen<br />
bizikidetza lortu nahi dute.<br />
Baionako eskuin ibarrean, aldiz,<br />
etxebizitza sozialak sustatuko<br />
dira, bereziki Lez Arenes auzoan.<br />
Ekonomikoki ahalmen handia<br />
duen jendea bizi da auzo<br />
horretan. Etorkizunean gerta<br />
daitezkeen haustura edo tentsioak<br />
ekidin nahi dituztela dio Millet-Barrek.<br />
Urtero mila etxebizitza eginen<br />
dira herri elkargoan. Alta, eraikuntzaren<br />
intentsitatea ez da orekatua<br />
izanen herrien artean.<br />
Baionan eginen dira etxebizitzen<br />
%55, Angelun %35 eta Miarritzen<br />
Baionan daude BAMeko etxebizitza sozial gehienak. GAIZKA IROZ / ARGAZKI PRESS<br />
%10. Sei urteko epean Baionan<br />
3.200 etxebizitza eginen diren bitartean,<br />
Miarritzen 580.<br />
Herri bakoitzak urteotan burutu<br />
duen hirigintza xedea ezin dela<br />
plangintza bakar batean al<strong>datu</strong><br />
azaldu zuen Millet-Barrek. Herri<br />
bakoitzaren gabeziak kontuan<br />
hartzekoak badira ere, herri el-<br />
kargoa osorik hartu behar dela<br />
azpimarratu zuen. Kontraesanak<br />
hor egonen direla onartu zuen,<br />
auzo batzuetan sustatu nahi den<br />
maila sozial ezberdinen bizikidetza<br />
ez delako lortuko Miarritzen.<br />
Eraginkorra izateko, prezio<br />
apaleko etxebizitzak proposatu<br />
behar ditu herri elkargoak. Ho-<br />
Xedea egin arren, ez da helduko Gizarte<br />
Elkartasun Legeak agindutako heinera<br />
DDatozen sei urteotarako etxegintza xedean etxebizitza babestuen<br />
partea %30 inguru izanen bada ere, Frantziako Gizarte<br />
Elkartasun Legeak agintzen duen kopuruaren azpitik geldituko<br />
da BAM Herri Elkargoa. Lege horren arabera, bost etxebizitzatik<br />
bik sozialak izan behar dute. Baionak ongi betetzen du gaur<br />
egungo legea, etxebizitza sozialak baitira %26 inguru. Angelun<br />
%9,3koa da ehunekoa, eta Miarritzen % 7,4koa. Sei urteko plana<br />
gauzaturik ere, etxebizitza sozialen kopurua %12,7koa izanen da<br />
Angelun, eta %8,9koa Miarritzen. BAMeko kopurua %17,3koa izanen<br />
da. Miarritzeko errealitatea aldaezina dela uste du BAMek. Ez<br />
da gelditzen eraikitzeko lurrik eta etxebizitza sozialetan eragin<br />
ahal izateko zaharberritze xedeetan eragin behar dute. Bitartean<br />
isunak ordaintzen dituzte, legea urratzeagatik.<br />
G Datua<br />
15<br />
pEtxebizitza sozialen eskariak.<br />
Herri elkargoan dagoen<br />
etxebizitza sozial bakoitzeko<br />
hamabost eskari daude. 6.200<br />
familia daude etxebizitza sozialen<br />
zain. Ase gabeko kopurua<br />
emen<strong>datu</strong> da azken urteotan.<br />
rretarako prezio apalak inposatu<br />
beharko dizkie etxegintza enpresei.<br />
Prezioa finkaturik badute, enpresek<br />
etxe txikiagoak egiteko<br />
ustea ukan dezaketela onartu zuten<br />
herri elkargoko ordezkariek.<br />
Hori ez gertatzeko, itun zehatza<br />
osatu beharko dutela onartu<br />
dute.<br />
Iragarritako xedean aldaketa<br />
ugari egon daitezkeela erran<br />
zuen Florence Vengut herri<br />
elkargoko Ingurune eta hirigintza<br />
politika zerbitzuetako arduradunak.<br />
Lehenik eta behin, Bokale<br />
eta Bidarte herri elkargora<br />
sartuko dira 2011ko urtarrilaren<br />
1ean. Elkargoaren izen aldaketa<br />
ez ezik, eraiki beharko diren etxe<br />
kopuruan ere eraginen du.<br />
«Baina arauak argiak dira guztientzat,<br />
eta sartzen diren<br />
herriek ere errespetatu beharko<br />
dituzte».<br />
Finantzabidea buruko min<br />
Iragarri duten helburua lortu<br />
ahal izateko, BAMek 9,7 milioi euroko<br />
inbertsioa egin beharko du.<br />
Kontseilu Nagusiak bere partea<br />
jarri beharko du eta hirigintza<br />
agentziek ere dagokiena. Estatuaren<br />
parte-hartzea da guztien<br />
mamu eta buruko mina. Millet-<br />
Barrek argiki onartu zuen orain<br />
arteko gizarte politika aztertzen<br />
ari dela Frantzia. Arlo guztietan<br />
murrizketa zorrotzak egitea aztertzen<br />
ari da eta litekeena da,<br />
etxegintza sozialean ere engaiamendua<br />
apaltzea. «Orain artean<br />
Estatuak ez du horrelakorik adierazi,<br />
baina naturala da gu horren<br />
beldur izatea».<br />
Prentsaren aitzineko agerraldia<br />
egin baino lehen, bilkura egin<br />
zuten herri elkargoko batzordeetako<br />
ordezkariek, eta Estatuaren<br />
ordezkari bat presente egon zen<br />
bertan. Hautetsi batek galdetu<br />
zion Frantziak orain arteko engaiamendu<br />
maila atxikiko zuen,<br />
baina ez zuen Estatuaren ordezkariarengandik<br />
erantzunik lortu.<br />
Estatuaren finantzaketa apaltzen<br />
bada, bertze ildo batzuk ikertu<br />
beharko direla erran zuen<br />
Vengutek. Etxegintzari dagokion<br />
BEZa %5,5era apaltzea da aztertu<br />
duten ildoa.<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 11<br />
Euskal Herria ‹ Harian<br />
Nomadak aste<br />
bete gehiago<br />
geldituko dira<br />
Angeluko Choisy<br />
kirol zelaian<br />
Paueko epaileak<br />
ibiltarien alde ebatzi eta<br />
suprefetaren<br />
kanporatze agindua<br />
baliogabetu du<br />
A.R. Baiona<br />
Joan den asteburuan Angeluko<br />
Choisy kirol zelaian (Lapurdi) kokatu<br />
ziren ibiltariak bertan geldituko<br />
dira bertze aste batez. Paueko<br />
Administrazio Auzitegiak ibiltarien<br />
aldeko ebazpena hartu<br />
zuen atzo, suprefetak egindako<br />
kanporatze agindua baliogabetuz.<br />
Berez igandean joatekoak ziren<br />
nomadak, baina epailearen<br />
ebazpena eskuan, egonaldia luzatzea<br />
deliberatu dute. Batetik uztailaren<br />
18an Pauen biltzekoak direlako<br />
eta ez dutelako gatazka<br />
gehiagorik bizi nahi. Bertzetik<br />
epailearen ebazpena sinbolo ikur<br />
baliatu nahi dutelako. Aitzinetik<br />
prestatzea ondoren pairatzea baino<br />
emankorragoa dela nabarmendu<br />
dute ibiltariek eta datorren<br />
urterako toki duina prestatzeko<br />
eskatu dute.<br />
Hendaiako<br />
atxikitze<br />
zentroa hustu<br />
behar dela dio<br />
Cimadek<br />
Luxenburgoko<br />
Auzitegiak etorkinen<br />
joan-jin librea<br />
errespetatzeko eskatu<br />
dio Frantziari<br />
A.R. Baiona<br />
Atxikitze zentroetan dauden<br />
etorkinen eskubideez arduratzeen<br />
da Cimade elkartea, eta Hendaiako<br />
egitura (Lapurdi) husteko<br />
eskatu dio Frantziari. Eskaria<br />
egiteko, Luxenburgoko Auzitegiaren<br />
ebazpenean oinarritu da.<br />
Luxenburgoko auzitegiak Frantziari<br />
gogorarazi dio Schengeneko<br />
hitzarmenak Europako barnemugak<br />
ezabatu eta jendeen joanjin<br />
libreak bermatzen dituela.<br />
Nicolas Sarkozy Frantziako presidenteak<br />
etorkinen kanporatze<br />
kuotak ezarri zituen indarrean,<br />
mugetako kontrolak areagotuz.<br />
Luxenburgoko ebazpenari jarraikiz,<br />
Hendaiako zentroak ez duela<br />
zentzurik dio Cimadek.
12 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Harian › Euskal Herria<br />
Anita Nyberg q Ekonomia eta Genero Zientzietan aditua<br />
EHUk antolatutako udako ikastaroetan hitz egin du Stockholmgo Unibertsitateko irakasleak;<br />
Suedian lana eta familiako zaintza bateratzeko zein urrats egin diren azaldu du<br />
«Gizonen egoera motel ari da aldatzen;<br />
galtzeko gehiago dutela uste dute»<br />
Samara Velte Donostia<br />
Egun hauetan bisitari berezi bat<br />
izan du Donostiak: Anita Nyberg<br />
(Stockholm, Suedia, 1940), Stockholmgo<br />
Unibertsitateko Ekonomia<br />
eta Genero Zientzietako irakaslea.<br />
EHUko Udako Ikastaroetan<br />
izan da, Europa iparraldeko<br />
herrietan bizitza profesionala eta<br />
etxeko zaintza lanak bateratzeko<br />
dituzten irizpideei buruz hizketan.<br />
Historian zehar, gehienetan amak<br />
bere denbora osoa eskaini izan die<br />
etxeko zaintza lanei. Gaur egun, normalagoa<br />
da bi gurasoek lanaldi osoan<br />
jardutea. Nola gertatu da aldaketa<br />
hau Suedian?<br />
1960ko hamarkadakoak dira genero<br />
berdintasunari buruzko lehen<br />
eztabaida ezagunak: nola<br />
apurtu familia eredu tradizionala?<br />
Gizon mantentzailearen eta<br />
emakume zaintzailearen eredutik<br />
irteteko prozedurei buruzko<br />
hainbat iritzi zeuden: hasieran,<br />
etxeko lanen truke dirua ematea<br />
proposatu zen, horrela emakumeari<br />
independentzia ekonomiko<br />
apur bat bermatzeko. Baina<br />
horrek ez zuen lan banaketa aldatzen.<br />
Beraz, bi mantentzaileko<br />
eredua ezarri zen: bi gurasoak<br />
egun osoz lanean, eta haurrak<br />
kanpoko zaintzapean. Horrek gurasoen<br />
arteko berdintasuna zuen<br />
helburu, baina azkenean emakumeen<br />
zama bikoiztea besterik ez<br />
zuen lortu; lana egin, eta lanetik<br />
kanpo, haurrak zaindu.<br />
Nire ustez, eredurik onena hamarkada<br />
amaieran aplikatu zuten:<br />
bi mantentzaile eta bi zaintzaileko<br />
eredua. Teorian, bi gurasoek<br />
lana egingo zuten, baina<br />
haurrak zaintzeko tarte luzeak<br />
hartzeko aukera izango zuten.<br />
Horretarako, sei hilabeteko amatasun<br />
baimenak hiruna hilabete-<br />
ko guraso baimen bihurtu zituzten.<br />
Hala ere, lehenengo urteetan<br />
ez zuen gizon bakar batek berak<br />
ere baimenik erabili. Ondorioz,<br />
familia eredu tradizionalera itzuli<br />
ginen: ama etxean eta aita lanean.<br />
Emakumeon egoera lan munduan<br />
okertu besterik ez zen egin.<br />
Azkenean, aitatxo hilabeteak ezarri<br />
ziren: aita bakoitza behartuta<br />
zegoen lantokitik gutxienez bi hilabeteko<br />
atsedena hartzera.<br />
«‘Aitatxo hilabeteek’<br />
berebiziko garrantzia<br />
dute zaintza lanen<br />
banaketa parekidean»<br />
Zerk eragin du aldaketa hori?<br />
Emakumeen eskubideen aldeko<br />
taldeek lan handia egin dute Europa<br />
iparreko herrialdeetan. Baina<br />
inolako taldetan militatzen ez<br />
zuten emakumeen eskakizunek<br />
ere eragin handia izan zuten;<br />
haietariko askok etxetik kanpo<br />
egiten zuten lan, eta benetako beharra<br />
zen haiena. Horrez gain,<br />
zortea izan genuen, eta politika-<br />
JON URBE / ARGAZKI PRESS<br />
riek jaramon dezente egin ziguten.<br />
Ziur nago beste herrialdeetan<br />
borroka bera gauzatu nahian<br />
ibiliko direla asko, baina hori gobernuaren<br />
lehentasunen araberakoa<br />
da.<br />
Kasu honetan, emakumeen egoera<br />
al<strong>datu</strong> da gehien; gizonezko gehienek<br />
oraindik lanaldi osoan jarraitzen<br />
dute…<br />
Ez dakit zergatik, baina egia da gizonezkoen<br />
egoera askoz motelago<br />
ari dela aldatzen; galtzeko<br />
gehiago daukatela uste izango<br />
dute, ziurrenik.<br />
Hala ere, esango nuke pixkanaka<br />
ari dela aldatzen aiten kontzientzia.<br />
Dibortzio eta banaketak<br />
gero eta arruntagoak dira, eta<br />
aurretik ez baduzu haurrarekin<br />
harreman estua lortzen, baliteke<br />
banaketaren ondoren batere harremanik<br />
gabe gelditzea.<br />
Hainbat herrialdetako adibideak<br />
ikusi dituzu. Zein da, zure ustez, familiaren<br />
zaintza eta bestelako lanak<br />
bateratzeko eredu hoberena?<br />
Uste dut Suedia adibide ona dela,<br />
baina, nire ustez, aitatxo hilabete<br />
gehiago behar ditugu; haiek bere-<br />
biziko garrantzia dute zaintza lanen<br />
banaketa parekidean. Islandian,<br />
esaterako, bi gurasoko familietan<br />
bakoitzari 3 hilabeteko baimen<br />
ordaindua dagokio.<br />
Norvegian, berriz, gurasoetako<br />
batek ez badu guraso baimena<br />
hartzen, besteak ere ezin du hartu.<br />
Beraz, emakumeon lan munduko<br />
egoera ez da okertzen.<br />
Dena den, gure sistemak ere<br />
baditu alde txarrak: hezkuntza<br />
publikoa 18 hilabeteetatik aurrera<br />
eskaintzen da. Horrek esan<br />
nahi du guraso batzuek urte eta<br />
erdiz zaindu behar dutela haurra,<br />
eta hiruna hilabeteko baimenak<br />
ez dira nahikoa horretarako. Gainera,<br />
gero eta gehiago ari da<br />
zabaltzen haurrak haurtzaindegian<br />
denbora gehiegi edukitzea<br />
txarra dela, eta jendeak gero eta<br />
denbora gehiagoz zaindu nahi<br />
ditu etxean.<br />
Zein da eredu tradizionalaz besteko<br />
familien egoera? Esaterako, guraso<br />
bakarrekoena, homosexualena,<br />
ikasleena eta langabeena?<br />
Suedian, guraso bakarra baldin<br />
bada haurra hezten ari dena, bi<br />
gurasoen baja dagokio; guztira,<br />
sei hilabete ordaindu. Baina hori<br />
ez da askotan gertatzen; haurra<br />
jaioberria denean, oso jende gutxi<br />
egoten da bakarrik. Bikote homosexualei<br />
ere neurri hori aplikatzen<br />
zaie; bietako batek sei hilabete<br />
hartzen ditu, guraso bakarra<br />
izango balitz bezala.<br />
Dena den, arazo ekonomikoak<br />
izaten dira larrienak. Langabeei<br />
dagokienez, gurasotasun baimena<br />
ordaintzerakoan, haurra izan<br />
aurretiko diru sarrerak izaten<br />
dira kontuan; haien kasuan, langabezia<br />
saria. Baina oso gazteak<br />
diren gurasoek, bereziki ikasleek,<br />
ez dute lan esperientzia handirik<br />
izaten, eta, horregatik, oso diru<br />
gutxi jasotzen dute.<br />
San Markoko<br />
osaketa<br />
aldatzeko<br />
eskatu dio<br />
H1!-ek Donostiari<br />
Ezker abertzaleak dio<br />
PSEren «mehatxuak»<br />
gorabehera Gipuzkoan<br />
atez ateko bilketa<br />
zabaltzen segituko duela<br />
Erredakzioa Donostia<br />
Donostiako Udalari eskaera igorri<br />
dio Hamaikabatek: San Marko<br />
mankomunitatean udalak duen<br />
ordezkaritza aldatzeko, mankomunitateko<br />
gobernu taldea berritzeko.<br />
Ricardo Ortega Lasarte-<br />
Oriako zinegotzia izan da udal horren<br />
ordezkaria San Markon; eta<br />
bera izan da mankomunitateko<br />
presidentea. Baina herenegun ordezkaritza<br />
kendu zion udalak.<br />
PSE-EEk du Lasarte-Oriako alkatetza,<br />
eta alderdi horrek azaldu<br />
du hirigintza plan bat ez babesteagatik<br />
kendu diola ordezkaritza<br />
Ortega Ezker Batuko zinegotziari.<br />
H1!-ek txalotu egin du kargugabetze<br />
hori, eta orain Donostiako<br />
Udalaren txanda dela adierazi<br />
du. Donostiako Udaletik, Alternatibako<br />
Duñike Arrizabalaga da<br />
San Markoko ordezkaria, eta berau<br />
aldatzeko eskatu du H1!-ek.<br />
Ortegari kargua kentzearen<br />
atzean, atez ateko hondakinen<br />
bilketaren aurkako «mehatxua»<br />
sumatu du, berriz, ezker abertzaleak.<br />
Eta PSE-EEri ohartarazi dio<br />
erabaki horiek ez dutela ezker<br />
abertzalearen ekimena geldiaraziko:<br />
«Hasitako bidean tinko jarraituko<br />
dugu, atez ateko bilketa<br />
Gipuzkoan barrena ahalik eta<br />
gehien zabalduz».<br />
Debagoieneko mankomunitateak<br />
eskualdean atez ateko bilketa<br />
jartzeko asmoa txalotu du, bestalde,<br />
ezker abertzaleak. Hiri hondakinei<br />
buruz EAJk, H1!-ek eta<br />
PSE-EEk hartu duten jarrera, aldiz,<br />
«salagarria eta lotsagarria»<br />
iruditu zaio ezker abertzaleari:<br />
«Eragile hauek atez atekoa desitxuratzeko<br />
eta hari oztopoak jartzeko<br />
etengabeko saioak egiten<br />
ari dira, emaitzak manipulatuz».
‘Hup Holland hup!’<br />
Darwin eta Gu<br />
Jose Mari Pastor<br />
P<br />
ortugal-Espainia partida<br />
egunean galiziar talde bat<br />
Portugalera joan zen<br />
muga ondoko Valença herrian<br />
talde portugaldarra munduko<br />
kopan animatzeko. Portugalgo<br />
Diário de Noticias egunkariak<br />
eman zuen horren berri: «Galegos<br />
‘anti-Espanha’ foram a Valença<br />
para apoiar Portugal». Albistean<br />
lagun horien iritzia jaso<br />
zuen hedabideak: «Guk bi talde<br />
ditugu: Galiziakoa eta Espainiaren<br />
kontra jokatzen duena. Emaitza<br />
onena Espainiak galtzea da».<br />
Bihar galiziar horiek Herbehereek<br />
irabaztea nahi izango dute.<br />
Nik ere bai. Sentimendu kontua<br />
da. Batetik, beti gustatu zait Holanda,<br />
Ajax Europako talde onena<br />
zenetik eta Cruyff, Neeskens,<br />
Rep, Rensenbrick eta enparauek<br />
1974ko txapelketa jokatu zutenetik.<br />
Bestetik, atsegin ez dudan estatu<br />
baten selekzioa da Holandaren<br />
aurkaria. Besterik behar?<br />
Dena den, Espainiak irabazteak<br />
ez dit loa galaraziko. Xabi, Xavi,<br />
Puyol, Pique eta besteen lana<br />
miretsiko dut, baina ez dut Espainia<br />
animatuko. Espainiaren garaipenak<br />
kohesio nazional espainola<br />
sendotzen du eta, ondorioz,<br />
independentismoa ahuldu. Zer-<br />
Laudio ikastolak,<br />
40. urteurrenean,<br />
laugarrenez egingo<br />
du Araba Euskaraz<br />
Aurkeztu dute datorren<br />
urteko Arabako<br />
ikastolen jai handia;<br />
‘Bagare’hartu dute<br />
Jon Rejado Gasteiz<br />
Ospakizun kutsu bikoitza izango<br />
du 2011. urteko ekainaren 19ak<br />
Laudio ikastolarentzat. Igande<br />
horretan Arabako ikastolen jaiak<br />
euskaltzalez beteko ditu Arabako<br />
hiri horretako kaleak, eta, horrez<br />
gain, 40 urteko historiari omenaldia<br />
egingo dio. Hain zuzen ere<br />
ikastolak lau hamarkada beteko<br />
ditu datorren ikasturtean, eta testuinguru<br />
hori baliatu dute Laudio<br />
ikastolako arduradunek izaera<br />
berezia emateko 2011ko Araba<br />
Euskaraz jaiari.<br />
Aukeratutako leloak, 40 urteko<br />
ibilbide horri, eta duela lau hamarkada<br />
bidea hasi zuten pertsonei<br />
omenaldia egiten: Bagare. Leloarekin<br />
batera dauden Izan zirelako<br />
gara, garelako izango dira<br />
esaldiek ideia horretan sakontzen<br />
du, eta ikastolen hastapenetan<br />
lagundu euskaltzaleak gogora<br />
ekartzen dituela azaldu du<br />
Ainhoa Uriarte Laudio Ikastolako<br />
lehendakariak. «Euskara eta<br />
euskal kulturarentzat garai ilun<br />
eta gogorrak izan ziren, baina<br />
pertsona askok indarra eta grina<br />
jarri zuten ikastolen egitasmoetan;<br />
indar hori berreskuratu nahi<br />
dugu datozen belaunaldiei emateko».<br />
Laudio ikastolak eskarmentua<br />
du Arabako ikastolen jaia antolatzerakoan,<br />
datorren urtekoa laugarrena<br />
izango duelako. 1983,<br />
1993 eta 2000. urteetan bezala<br />
2011. urteko Araba Euskarazen<br />
lehen helburua euskarari bultzada<br />
ematea izango da, eta ikastoletako<br />
guraso, ikasle zein euskaltzaleei<br />
biltzeko aukera ematea.<br />
«Sortu gineneko helburuak lortzeko<br />
oraindik asko falta zaigu,<br />
baina lan horri indarberriturik<br />
ekin nahi diogu», nabarmendu<br />
du Juankar Bermejo ikastolako<br />
zuzendariak.<br />
Laudio ikastolaren «erreferentzialtasuna<br />
eta eragina» handitzeko<br />
ahalegina egingo dutela aurreratu<br />
dute antolatzaileek. Hain<br />
zuzen ere, 1971. urtean, ikastola<br />
eratu ondoren, inguruan D eredua<br />
eskaintzen zuten beste egitasmo<br />
sortu zirela gogorarazi<br />
dute. Laudio euskalduntzeko prozesuan<br />
ere lagundu duela nabarmendu<br />
du Bermejok, eta lan hori<br />
egiten jarraituko dutela gaineratu<br />
du.<br />
Ordea, lan hori egin ahal izateko<br />
eraikinak zaharberritzeko inbertsioa<br />
egin beharko dela aurreratu<br />
du, 30-40 urte baitituzte.<br />
2011ko Araba Euskaraz jaiak hobekuntza<br />
horiei ekin ahal izateko<br />
gatik txalotu behar ditut neure<br />
etorkizun kolektiboa bakean erabakitzen<br />
uzten ez didan estatuaren<br />
kirol ordezkarien balentriak?<br />
Independentista izan zaitezke,<br />
futbol zalea, eta La Rojakmerezita<br />
irabazi duela esan, baina Espainiak<br />
irabaztea desiratzea…<br />
Ulertuko nuke hori nahi duena<br />
Stockholmeko sindromeak jota<br />
balego, edo garaipenaren truke<br />
bizi arteko 3.000 euroko soldata<br />
emango baliote hilean, zenbait<br />
kafe markaren iragarkietan bezala.<br />
Edo Pe edo Javierrekin egoteko<br />
aukera izango balu, asteburu<br />
oso batean, BEZa barne. Baina<br />
besterik gabe… Are gutxiago desio<br />
hori guaismo hiper-modelnoarenaitzakian<br />
estaltzen badute: inportanteena<br />
futbolaren kalitatea<br />
dela esaten dutenen rollito onak<br />
dirua biltzeko helburua izango<br />
du. Horrekin batera kalitatezko<br />
hezkuntza bermatu ahal izateko<br />
berrikuntzak egiteko baliogarria<br />
izango da. Ikastolak 40 urteko<br />
ibilbidean egindako lana goraipatu<br />
du Jon Karla Menoyo Laudio-<br />
ez nau asetzen. Hala balitz, ez ginateke<br />
Athletic, Real edo Osasuna<br />
zaleak izango, ez baitira munduko<br />
talde onenak. Hala balitz,<br />
madrildarrak ere izango lirateke<br />
Bartzelona zaleak.<br />
Kirola politizatzen ari naizela<br />
esango dute. Ez naiz bakarra. Dekretuak<br />
Espainiaren partida<br />
egun batean onartzen dituztenek<br />
edo bihar Bartzelonako kaleetan<br />
gaurko manifestazioan baino jende<br />
gehiago egongo dela poz-pozik<br />
diotenek ez dute politikarik egiten<br />
ala? Eta Basagoiti sheriffak<br />
Espainiaren hurrengo partida<br />
gurean jokatzeko eskatzen duenean<br />
edo Urkulluri nork irabaztea<br />
nahi duen galdetzen diotenean?<br />
Eta zer esan asteazkenean<br />
mola, mola, mola, Bilbao española!<br />
oihukatzen zutenei buruz. Gizajoak.<br />
Ez dira ohartzen lelo horrek<br />
zer adierazten duen: mantra<br />
errepikatu behar dutela Euskal<br />
Herria Espainia dela sinesteko.<br />
ko alkateak, eta Araba Euskaraz<br />
antolatzeko ardura hartzea «ohore<br />
bat» dela nabarmendu du.<br />
<strong>2010</strong>eko aldia, «pozgarria»<br />
Bestalde, <strong>2010</strong>eko Araba Euskaraz<br />
«oso pozgarria» izan dela jaki-<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 13<br />
Euskal Herria ‹ Harian<br />
Gijon, Huelva edo Cuencan ez<br />
dute halakorik esan behar, argi<br />
baitute hiri horiek espainiarrak<br />
direla, baina hemen duda egiten<br />
dute. Zerbaiten seinale da hori.<br />
Bai, bihar Oranjearenalde<br />
egingo dut. Hainbat arrazoirengatik:<br />
1974ko selekzioa gogoan<br />
dudalako; ez dudalako Espainia<br />
behar, ezta haren garaipena ere,<br />
neure burua eta neure herria<br />
munduan kokatu eta ezagutarazteko.<br />
Espainiaren kontra jokatzen<br />
duen edozein talderen aldekoa<br />
izateko eskubide osoa dudalako<br />
Donostian, Caceresen edo<br />
Pernambucon. Eta, zer arraio,<br />
Amsterdamen izan naizen hiru<br />
aldietan Madrilen izan naizen dozena<br />
erdietan baino gehiago gozatu<br />
dudalako, dela Auzo Gorriko<br />
tabernetan dela Heineken fabrikaren<br />
ondoko eraikin hutsa okupatzen<br />
kraakerholandarrekin<br />
batera, dena esan behar da ala?<br />
Horregatik: Hup Holland hup!<br />
lelo nagusitzat Menoyo, Bermejo, Uriarte eta Aginagalde, 2011ko Araba Euskarazen aurkezpenean. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS<br />
narazi du Joseba Aginagalde Arabako<br />
Ikastolen Elkarteko zuzendariak.<br />
Ekainaren 20an Agurainen<br />
egindako jaiaren ostean euskara,<br />
euskal kultura eta<br />
ikastolen egitasmoa bera berrindartu<br />
direla nabarmendu du.
14 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Harian › Euskal Herria<br />
Transgenikoak<br />
arautzeko<br />
aukera eman<br />
nahi die Europak<br />
estatu kideei<br />
Europako Batzordeak<br />
asteartean egingo du<br />
proposamena; debekatu<br />
zein baimentzeko berdin<br />
balio dezake aldaketak<br />
Agentziak<br />
Landaketa transgenikoak baimendu<br />
edo debekatzeko aukera<br />
eman nahi die Europako Batzordeak<br />
estatu kideei. Asteartean<br />
aurkeztuko du proposamena, eta<br />
Europako Batasuneko ministroen<br />
kontseiluak eta parlamentuak<br />
babestu behar dute aurrera egiteko.<br />
Europako Batzordeak azaldu<br />
du transgenikoei oniritzia emateko<br />
motel dabiltzala, estatuak ez<br />
direlako ados jartzen, eta ezin delako<br />
sortu aldeko gehiengorik;<br />
hori gainditu nahi du batzordeak<br />
proposamenarekin. Egoera horrek<br />
bioteknologiari eta hazi banatzaileei<br />
kalte egiten diela adierazi<br />
du Europako Batzordeak.<br />
Proposamenaren arabera, estatuek<br />
landaketa mugatu ahal izango<br />
dute, baina ez hazien inportazioa<br />
eta salmenta.<br />
G Ekologistak Martxan taldearen zortzi bandera beltzak<br />
Muskiz: Petronor-Repsolen koke planta<br />
Zierbena-Muskiz: Arena<br />
hondartzako hondar ateratzea<br />
Agurtzane Solaberrieta<br />
Zierbena-Santurtzi:<br />
Bilboko portua<br />
handitzeko lanak<br />
Urdaibaiko Guggenheim<br />
museoari bandera beltza<br />
jarri diote ekologistek<br />
Ekologistak Martxan-ek<br />
aurten zortzi bandera<br />
beltz jarri ditu euskal<br />
kostaldean, eta 15 toki<br />
beltz zehaztu ditu<br />
Urdaibaiko biosferan egin asmo<br />
duten Guggenheim museoari<br />
bandera beltza jarri dio, lehen aldiz,<br />
Ekologistak Martxan taldeak.<br />
Izan ere, talde ekologista horren<br />
iritziz, egitasmo horren bidez<br />
sustatu nahi den turismoak<br />
eragin «kaltegarriak» izango ditu<br />
natur eremu babestu horretan.<br />
Haren esanetan, Bilboko Guggenheim<br />
museoak bere garaian<br />
hiriaren eraldatze urbanistikoa<br />
eta ekonomikoa bultzatu zuen,<br />
eta uste dute baliabide ugari<br />
«xahutu» zirela «oso eztabaidaga-<br />
BIZKAIA<br />
Urdaibai:<br />
Guggenheim<br />
museoa<br />
Mutriku: Portua<br />
handitzeko lanak<br />
rria» den gizarte eta kultura eredu<br />
jakin baten mesedetan. Eredu<br />
hori orain Urdaibaiko biosferara<br />
eraman nahi izatea salatu dute.<br />
«Eredu horri orain industria turistiko<br />
berria deitzen diote». Egitasmoaren<br />
inguruko hainbat<br />
<strong>datu</strong> ere eman dituzte: 200 milioi<br />
euroko inbertsioa —guztira 385<br />
milioi euro mugituko dituzte—<br />
eta 148.000 bisitari urtero —egunero<br />
5.000 bisitari—. «Ez zaie axola,<br />
ordea, Urdaibaiko ekosisteman<br />
eragingo duen kaltea».<br />
Ondorio horiek Bandera beltzak<br />
<strong>2010</strong>. Kaosa kostan izeneko<br />
txostenean bildu dituzte. «Eragin<br />
negatibo handieneko proiektuei»<br />
eman dizkiete bandera beltzak;<br />
guztira, zortziri: Urdaibaiko Guggenheim<br />
museoari; Muskizen Petronorrek<br />
hasi duen koke plantari;<br />
Arena hondartzako hondarra<br />
ateratzeari; Bilboko portua handitzeko<br />
asmoari; Ondarroan Aie-<br />
Legez kanpoko hondakin<br />
biltegia husteko agindu<br />
dio Muskizek Petronorri<br />
Datorren osteguna<br />
baino lehen, kiroldegi<br />
atzeko lurrak husteko<br />
egitasmoa aurkeztu<br />
beharko du findegiak<br />
Erredakzioa Bilbo<br />
Petronorrek Muskizko udal kiroldegiaren<br />
atzeko lur sailetan egindako<br />
legez kanpoko biltegia husteko<br />
agindu dio Udalak enpresari.<br />
Findegiarenak dira lur horiek,<br />
eta 2000. urtetik hondakin eta material<br />
biltegi gisara erabili izan<br />
ditu enpresak, inolako baimenik<br />
izan gabe. Hirigintza araudien<br />
arabera, baina, lurrok ezin dira<br />
jarduera horretarako erabili, eta,<br />
hala, Udalak baimena ukatu dio.<br />
Ondorioz, lur sailok husteko<br />
proiektua aurkezteko eskatu dio<br />
udalak Petronorri. Findegiak datorren<br />
ostegunerako egitasmorik<br />
aurkeztu ezean, material gehiago<br />
sartzea debekatuko dio udalak,<br />
eta «modu subsidiarioan» arduratuko<br />
da lur horiek garbitzeaz.<br />
Ondarroa : Aieriko padurako etxebizitzak<br />
GIPUZKOA<br />
Orio: Oria ibaiaren bazterra<br />
urbanizatzeko lanak<br />
Pasaia:<br />
Kanpo portua<br />
ri itsasertzean egin asmo dituzten<br />
etxebizitzei; Mutrikuko portua<br />
handitzeko egitasmoari; Oria<br />
ibaiertzeko urbanizatzeari, eta<br />
Pasaiako kanpoko portuari.<br />
Hamabost puntu beltz ere zerren<strong>datu</strong><br />
dituzte aurtengo txostenean,<br />
etorkizunean ingurumenari<br />
kalte egin diezaioketen proiektuak<br />
zehaztuz.<br />
Hirigintza eta industria<br />
Krisi ekonomikoak eta, batez ere,<br />
eraikuntza enpresen krisiak presio<br />
urbanistikoa eta industriala<br />
«gutxitu» egin dutela aitortu du<br />
Ekologistak Martxan-ek; hala<br />
ere, kostaldearentzat oraindik<br />
ere «mehatxua» dela dio, hainbat<br />
egitasmo al<strong>datu</strong> edo bertan behera<br />
utzi arren. Abagune ekonomiko<br />
hobea iristean «hautsa» kenduko<br />
dietela ohartarazi dute.<br />
Uraren arazketak ere kezkatzen<br />
ditu ekologistak; izan ere,<br />
Erredakzioa Donostia<br />
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan<br />
bainurako 41 toki daude, 36 kostan<br />
eta bost barnealdean, eta<br />
gehienetan uraren kalitatea «oso<br />
ona» dela nabarmendu du Eusko<br />
G Toki beltzak<br />
BIZKAIA<br />
pBilboko portua eta itsasadarra<br />
(Santurtzi, Getxo eta Zierbena).<br />
Kutsadura.<br />
pGetxo. Andra Marin 8.300<br />
etxe egiteko egitasmoa.<br />
pBarrika. Muriolako ingurunea.<br />
pArmintza. Olatuen bidez<br />
energia sortzeko planta.<br />
pBakio. Gaztelugatxeko biotopo<br />
babestutik hurbil egin nahi<br />
duten urbanizatzea eta golf zelaia.<br />
pBermeo. Marea arteko zabalgunea<br />
aldatzea.<br />
pBermeo-Elantxobe. Egitasmo<br />
energetikoak.<br />
pForua. Paduran etxebizitzak.<br />
pMurueta. Ontziolako jarduerak<br />
Mundakako olatua kaltetzea.<br />
pElantxobe. Etxebizitzak.<br />
pBermeo-Elantxobe. Egitasmo<br />
energetikoak.<br />
GIZPUZKOA<br />
pDeba, Urola, Oria, Urumea,<br />
Oiartzun eta Bidasoako itsasadarrak.<br />
Kutsadura.<br />
pDonostia. Monpasko pasealekua.<br />
pPasaiako badia. Degradazioa.<br />
pHondarribia. Kirol portua eta<br />
aireportua handitzeko asmoak.<br />
pHondarribia. Donejakue bidea<br />
asfaltatzea.<br />
haien arabera, oraindik ere hainbat<br />
herri eta eskualdetan ez dituzte<br />
ur zikinak arazten. Nerbioi<br />
ibaiaren arroak kezkatzen ditu<br />
gehien: «Amurrion eta Laudion<br />
ez dago araztegirik». Lea-Artibai<br />
eta Urdaibai ere ageri dira txostenean;<br />
Gernikan eta Bermeon arazo<br />
ugari baitituzte.<br />
Gipuzkoan egoera ez da hobea.<br />
Herri industrializatuenetako<br />
ibaietako ura «oso kutsaturik»<br />
dago; esaterako, Deba, Oria eta<br />
Oiartzun ibaiak.<br />
Plaia eta igerilekuetako<br />
urek kalitate «oso ona»<br />
dutela dio Jaurlaritzak<br />
Iaz bainurako diren 60<br />
tokitan hartu zituzten<br />
laginak, eta kasuen<br />
%72tan kalitate bikaina<br />
edo ona izan zen<br />
Jaurlaritzak. Iaz, kalitatea neurtzeko,<br />
60 tokitan hartu zituzten laginak,<br />
eta proben %5etan kalitate<br />
eskasa eman zuen urak. «%72tan<br />
kalitate bikaina edo ona zuen».<br />
Igerilekuei dagokienez, erabilera<br />
kolektiboko 394 instalazio<br />
daude, eta %90ek osasun irizpideak<br />
betetzen dituzte.<br />
Hain zuzen, Eusko Jaurlaritzako<br />
Osasun Publikoko arduradunek<br />
jakinarazi dutenez, 2012an legea<br />
zorroztuko dute, eta uraren<br />
kalitatea kontrolatzeko araudi<br />
berria jarriko da indarrean.
Donostiako alkategai gisa<br />
berretsi du EAJk Goia<br />
DONOSTIA ›Eneko Goia Donostiako alkategai<br />
izan dadin, EAJren batzar arteko asanbladak<br />
hautagaitza berrestea baino ez da falta. Datorren<br />
astean egingo dute azken bozketa hori jeltzaleek.<br />
Aukeratzeko prozeduraren bigarren<br />
itzulia egin da aste honetan; Donostiako bost<br />
batzokietan egin dute prozesua, eta Goiaren<br />
hautagaitza atera da aurrera.<br />
Akordioak egitearen alde<br />
daude Ardanza eta Benegas<br />
DONOSTIA ›Jose Antonio Ardanza eta Txiki<br />
Benegasen irudiko, akordioak egitea da politika<br />
egiteko modurik onena, EHUren Udako Ikastaroetan<br />
esan zutenez. Biek akordioa egin zuten<br />
1986an, Jaurlaritza osatzeko. PSEk irabazi<br />
zituen bozak, baina Ardanza izan zen lehendakari.<br />
Jarrera hori, «euskal esparru politikoan»<br />
oso beharrezkoa dela esan zuen Benegasek.<br />
Desjabetzeen aurkako protesta, atzo, Adunan. <strong>BERRIA</strong><br />
Aktak sinatzea bertan<br />
behera gelditu da Adunan<br />
ADUNA ›AHT abiadura handiko trenaren lanetarako<br />
lurrak desjabetzeko aktak sinatu behar ziren<br />
atzo goizean Adunan (Gipuzkoa),baina ekitaldia<br />
bertan behera gelditu da.Zenbait herritarrek<br />
elkarretaratzea egin zuten,Denok gara kaltetuak<br />
lelopean.Azaldu dute udaletxea itxita zegoela<br />
eta Espainiako Sustapen Ministerioko<br />
ordezkariek ekitaldia ez egitea erabaki zutela.<br />
Larunbatetan osasun etxeak<br />
ez ixteko eskatu dute Arratian<br />
BILBO ›Arratia eskualdeko bost udalek Eusko<br />
Jaurlaritzako Osasun Sailari eskatu diote Igorreko<br />
osasun etxea ez ixteko larunbatetan. EAJk<br />
aurkeztu du udaletan mozioa, eta eskaera<br />
horrekin bat egin dute Igorrek, Dimak, Arantzatzuk<br />
eta Zeanurik. Bedia eta Lemoak ere bat<br />
egingo dutela espero du EAJk. Erabakia aldebakarrekoa<br />
izan dela salatu dute.<br />
Gobela bideratzeko eskatu<br />
du Berangoko Udalak<br />
BILBO ›Uholdeak saihesteko neurriak eskatu<br />
dizkio Berangoko Udalak Uraren Euskal Agentziari,<br />
eta Gobela ibaia bideratzeko proiektuari<br />
heltzeko. Udalean ordezkaritza duten alderdi<br />
politiko guztiek egin dute bat eskaerarekin, eta<br />
gutun bidez jakinarazi diote. Askotan egin du<br />
gainezka Gobela ibaiak. Herenegun eskaera<br />
bera egin zuen Sondikako Udalak.<br />
j Laburrean<br />
%30<br />
pGasteizek 2016rako, gehienez ere,<br />
zabortegira bota nahi duen zaborra.<br />
Gasteizko Udalak helburu argia jarri<br />
du 2016rako: zabor gutxiago sortzea,<br />
eta zabortegira ahalik eta gutxiena<br />
botatzea. Gehienez ere, sortzen den<br />
zaborraren %30 bideratu nahi du,<br />
beti ere aldez aurretik tratatuta.<br />
370.435<br />
pLoiuko aireportua ekainean erabili<br />
zuten bidaiari kopurua. 370. 435 bidaiarik<br />
erabili zuten Bilboko aireportua<br />
ekainean, aurreko urteko ekainean<br />
baino %10 gehiagok. Gainerako aireportuek<br />
bidaiariak galdu zituzten.<br />
Gasteizkoak %37,8 bidaiari gutxiago<br />
izan zituen (1.934 lagunek erabili zuten),<br />
eta Donostiakoak %5,7 gutxiago;<br />
28.991 lagunek erabili zuten.<br />
‘‘ Bizkaiak bere<br />
garapenerako daukan<br />
traba nagusi eta<br />
objektiboa Patxi Lopezen<br />
Gobernua da»<br />
ANDONI ORTUZAR<br />
EAJren BBBko burua<br />
«Urkulluk ez du<br />
punturik egiten<br />
haririk gabe; PPren<br />
presidentearekin ongi<br />
moldatzea komeni zaio»<br />
BORJA SEMPER<br />
Gipuzkoako PPren presidentea<br />
Irudia qValtierra<br />
BASO ETA SASTRAKAK SU GARRETAN<br />
Sutea jazo zen atzo Valtierran (Nafarroa), Eguarasko<br />
barrutiko natur erreserban; 47 hektarea<br />
baso eta sastraka kiskali zituen. Nafarroako Gobernuaren<br />
bi helikoptero behar izan ziren, besteak<br />
beste, garrak itzaltzeko; Cordovilla, Peralta, Ta-<br />
Indarrak biltzeko udako gazte<br />
martxei hasiera eman diete<br />
Gazte Independentistek<br />
Erredakzioa Donostia<br />
Euskal gazteriari independentziaren alde eta sozialismoaren<br />
alde indarrak biltzeko asmoz, gazte martxak antolatu dituzte<br />
Gazte Independentistek. Astindu bandera gorria! Goazen Independentziara!<br />
lelopean ibilaldiak prestatu dituzte eskualdez<br />
eskualde. Lizarrateko tunela aukeratu zuten egitaraua<br />
plazaratzeko, leku sinbolikoa haien erranetan, arbasoek Euskal<br />
Herriko ipar eta hego isurialdeak lotzeko egin zuten tunela.<br />
Martxa horiekin aktibatzen ari den «independentziaren aldeko<br />
olatuan» lagundu nahi dute, gazteei aukera bat emanez<br />
hausnartzeko eta eztabaidatzeko egunero dituzten arazoen<br />
inguruan. «Independentziari bidea irekitzearekin batera, gure<br />
herri eredua ere eraiki behar dugu». Informazio gehiago aurkitzen<br />
ahalko da laster irekiko duten blogean.<br />
Erredakzioa Donostia<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 15<br />
Euskal Herria ‹ Harian<br />
Heldu ixteak 30.000<br />
etorkin babes gabe utziko<br />
dituela diote abokatuek<br />
Gipuzkoako Abokatuen Elkargoak ohartarazi du, Jaurlaritzak<br />
Heldu ixten badu, Araba, Bizkai eta Gipuzkoako 30.000 txosten<br />
geldiaraziko dituela, eta beste horrenbeste etorkin babes<br />
juridikorik gabe geldituko direla. Abokatuek prentsa ohar baten<br />
bidez nabarmendu dute paperik gabeko edota bazterketa<br />
egoeran dauden geroz eta etorkin gehiagok jo izan dutela<br />
Heldura, eta Jaurlaritzari hori aintzat hartzeko eskatu diote.<br />
«Berriro ere, pertsona ahulenak, kasu honetan baliabiderik ez<br />
duten etorkinak, izango dira kaltetuenak».<br />
Jaurlaritzak uztailaren 15ean du Heldu ixteko asmoa, eta<br />
erabaki horrek kritika ugari eragin ditu. Hain zuzen, datorren<br />
astelehenean gaiaren inguruan hitz egingo du Gemma Zabaleta<br />
Gizarte Gaietarako sailburuak, prentsa agerraldi batean.<br />
falla eta Tuterako suhiltzaileak elkarrekin aritu ziren<br />
egiteko horretan. Foru erkidegoan beste bi<br />
sute ere izan ziren atzo, txikiagoak; bat Ezporogin,<br />
eta bestea, Berbintzanan. Biak kontrolatu zituzten<br />
suhiltzaileek. <strong>BERRIA</strong>
16 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Harian › Ekonomia<br />
Hiru urte barru kutxetako agintetik<br />
kanpo geratuko dira hautetsiak<br />
Aurrezki kutxetako batzar orokorretan<br />
administrazio publikoek zuzenean duten<br />
pisua %10 jaitsiko da, %50etik %40ra<br />
Kutxa izateari utzi eta fundazio bihurtu<br />
ahalko dira nahi duten erakundeak<br />
Ivan Santamaria<br />
Aurrezki kutxetako batzar orokorrak<br />
zuzenean kontrolatzeko aukera<br />
gutxiago izango dituzte aurrerantzean<br />
alderdi politikoek.<br />
Espainiako Gobernuak atzo onartu<br />
zuen lege dekretuaren arabera,<br />
hautetsiek ezingo dute kutxetako<br />
agintaritza organoetan partehartu.<br />
Hiru urteko epea ezarri du<br />
dekretuak puntu hori betetzeko,<br />
dena den. Halaber, administrazio<br />
publikoek zuzenean ordezkari<br />
gutxiago izen<strong>datu</strong> ahalko dituzte<br />
batzar orokorrean.<br />
Hegoaldeko aurrezki kutxen<br />
egungo egituran ere ondorioak<br />
izango ditu Aurrezki Kutxeetako<br />
Zuzendaritza Organoen Legearen<br />
erreformak. Dekretua datozen<br />
egunetan argitaratuko da, eta<br />
hor zehaztuko dira hautetsiei<br />
ezartzen zaizkien mugak. Hasiera<br />
batean, administrazio kontseiluetan<br />
dauden hautetsiek kargua<br />
utzi beharko dute. Patxi Lazkoz<br />
Gasteizko alkatea dago Vitalen,<br />
eta Bilbokoa, Iñaki Azkuna,<br />
BBKn. Beste sei hautetsi ere badaude<br />
Bizkaiko erakundeko kontseiluan.<br />
Gipuzkoako Kutxan, berriz,<br />
hiru dira.<br />
Hautetsiei ezarriko zaien debekua<br />
batzar orokorrera he<strong>datu</strong>ko<br />
den edo ez oraingoz ez du zehaztu<br />
gobernuak. Hala balitz, eragina<br />
nabarmen handiagoa litzateke,<br />
egungo batzarkideen %30 eta<br />
%40 bitartean udalerrietako zinegotziak<br />
edo batzar nagusietako<br />
biltzarkideak direlako. Botere<br />
exekutiboko kideek ere ezingo<br />
dutela agintaritzan egon aurrera-<br />
tu du gobernuak. Jose Maria Iruarrizaga<br />
Bizkaiko Foru Aldundiko<br />
Ogasun ahalduna BBK-ko presidenteordea<br />
ere bada.<br />
Orain arte batzar orokorreko<br />
kideen erdia zuzenean izendatzea<br />
zegokien administrazio<br />
publikoei. Vital, BBK eta Kutxaren<br />
kasuan, hogei batzarkide erakunde<br />
fundatzaileek — aldundia<br />
eta hiriburuko udala — aukeratzen<br />
zituzten;beste 30 batzarkide<br />
kutxak bulegoak dituen udalerrien<br />
esku geratzen ziren. Alkate,<br />
zinegotzi eta batzarkide askok<br />
bete dituzte eserleku horiek, betidanik.<br />
Alderdien zuzeneko esku-hartze<br />
hori mugatuko du lege aldaketak.<br />
Izan ere, batzarkideen %50<br />
izendatzen zuten lehen, eta<br />
aurrerantzean %40 izen<strong>datu</strong>ko<br />
dituzte. Administrazioei kentzen<br />
zaizkion ordezkariak norentzat<br />
izango diren ez zuen atzo zehaztu<br />
Elena Salgado Espainiako Ekonomia<br />
ministroak. Orain arte,<br />
ordezkaritzaren beste erdia bezeroen<br />
ordezkariei — ezarleei — eta<br />
G Zenbakia<br />
15.000<br />
pKutxetan gastatu dena. Bankuak<br />
Berregituratzeko Funtsak<br />
11.200 milioi euro jarri ditu aurrezki<br />
kutxen sektorea indartzeko.<br />
CCMren erreskatean beste<br />
3.800 joan ziren. Guztira,<br />
15.000 milioi euro.<br />
G Lau eszenatoki kutxen etorkizunerako<br />
LAU EREDU<br />
pEgungo kutxak. Parte-hartze<br />
kuotei nahiz gobernu organoei<br />
dagozkion moldaketak estatutuetan<br />
sartuz gero, aurrezki kutxek<br />
posible izango dute orain<br />
arte bezala lanean jarraitzea.<br />
pFusio hotzak. Azken hilabeteotan<br />
aurrezki kutxen arteko bateratze<br />
gehienak Babeserako<br />
Sistema Instituzionalen (SIP)<br />
bidez egin dira, fusio hotza deitu<br />
dena. Kutxa ezberdinek negozioaren<br />
parte bat komunean<br />
jartzea erabaki dute, bestelako<br />
erakunde bat sortuz. Hala egin<br />
du Nafarroako Kutxak. CajaCanarias<br />
eta Caja Burgosekin batera<br />
Banca Civica sortu du.<br />
pFinantzarik ez. Finantza negozio<br />
osoa banku baten eskuetan<br />
uzteko aukera izango dute<br />
kutxek, euren nortasun juridikoa<br />
galdu gabe. Gizarte ekintza eta<br />
enpresetan dituen parte-har-<br />
Gipuzkoa Donostia Kutxaren batzar nagusia, aurtengo apirilaren amaieran. JUAN CARLOS RUIZ / ARGAZKI PRESS<br />
langileei zegokien. Banaketa<br />
horrek kutxako organoen independentzia<br />
bermatu behar zuen<br />
arren, praktikan ezarleen hautagaitzak<br />
prestatu, bultzatu eta goitik<br />
behera kontrolatu izan dituzte<br />
alderdi politikoek.<br />
Kapital pribatuaren eskua<br />
Administrazio publikoek aurrezki<br />
kutxetako erabakietan pisua<br />
galtzeko beste bidea pribatizazioa<br />
izango da. Lege dekretuak<br />
finantza erakundeetako ondarearen<br />
erdia esku pribatuetan uzteko<br />
aukera ematen du, parte-hartze<br />
kuoten bidez. Sozietate<br />
anonimoetako akzioen antzeko<br />
tresnak dira kuota horiek.<br />
Parte-hartze kuoten erosleek<br />
daukaten ondare partearen araberako<br />
boto eskubidea izango<br />
dute kutxako erabakietan. Hots,<br />
legeak baimendutako pribatiza-<br />
tzeak gordeko lituzke kutxak.<br />
pLikidazioa eta fundazioa. Aurrezki<br />
kutxak izateari utzi eta<br />
fundazio bihurtzea posible<br />
izango dute, kreditu erakunde<br />
bezala duten negozio osoa parte-hartzen<br />
duten bankuaren<br />
esku utzita.<br />
SIP GUZTIAK, BANKU<br />
pAraudi zehatza. Egin diren fusio<br />
hotzak arautuko ditu dekre-<br />
zio guztia gauzatuz gero, ordezkaritzaren<br />
erdia esku pribatuetan<br />
geratuko litzateke, eta beste<br />
erdia egungo eragileen artean<br />
banatuko litzateke. Administrazioek,<br />
asko jota, ordezkaritzaren<br />
%20 izango lukete, hortaz.<br />
Aldaketak ez dira derrigorrezkoak<br />
izango. Hots, estatutuak<br />
legera egokituz gero, aurrezki<br />
kutxek orain arte bezala jarraitzeko<br />
aukera lukete. Hori bai,<br />
erreformaren helburua kaudimena<br />
indartzea dela argi utzi du<br />
gobernuak. Espainiako Bankuak<br />
zorrotz zainduko ditu kutxak, eta<br />
merkatuetan kapitala biltzeko<br />
nahiz aukeratu duten negozio<br />
ereduaren arabera betebeharrak<br />
ezarriko dizkie. Negozio atalak<br />
banku batean biltzeaz gain,<br />
kutxak betiko likidatzea eta fundazio<br />
bihurtzea posible izango<br />
da.<br />
tuak. Kutxa ezberdinen partehartzearekin<br />
sortu diren erakunde<br />
berriak banku izango<br />
dira, eta, ondorioz, sozietate<br />
anonimo. Kutxek, gutxienez, jabetzaren<br />
erdia izan beharko<br />
dute. Hori betetzen ez bada, negozioa<br />
utzi eta fundazio bihurtu<br />
beharko dute. Kutxa bakoitzak<br />
fundazio propioa izango du.<br />
p Espainiako Bankua. Nazioartean<br />
ezartzen diren irizpideak<br />
betetzen direla zainduko du.<br />
‘‘ Arazoa ez da araudia<br />
izan, zenbait kutxak<br />
aplikatu duten kudeaketa<br />
eredua baizik»<br />
ANDONI ORTUZAR<br />
EAJren BBBko lehendakaria<br />
«Euskal Herriko kutxak<br />
blin<strong>datu</strong> behar dira,<br />
gizarte eredua duten<br />
kutxak bermatzeko»<br />
LAB<br />
«Kuotekin dirua lortu<br />
ahal izango dute, eta<br />
erakargarriagoak izango<br />
dira merkatuentzat»<br />
ELENA SALGADO<br />
Espainiako Ekonomia ministroa<br />
«Erreforma malgua da,<br />
eta norberaren premiei<br />
eta interesei egokitu<br />
daiteke»<br />
CECA<br />
(Espainiako Aurrezki Kutxen Konfederazioa)<br />
«Kutxei ondarea eta<br />
berezko izaera kenduko<br />
dizkie, eta marrazoen<br />
esku utziko ditu»<br />
ADICAE<br />
(Banku, Kutxa eta Aseguruetako Erabiltzaileak)<br />
«Kutxen pribatizazioa<br />
eragingo du, eta galdu<br />
egingo dute beren<br />
gizarte eredua»<br />
UGT
«Koherentziaren» izenean<br />
urtean 835.000 eurori uko<br />
egin diela ziurtatu du ELAk<br />
Muñozek uste du lan<br />
osasunean badagoela<br />
zeregina, istripua<br />
dutenen %72 aldi<br />
baterakoak direlako<br />
Erredakzioa Bilbo<br />
Sindikatuen autonomiari prezioa<br />
jarri dio ELAk: 835.000 euro urtean.<br />
Horixe da ELAk jasoko ez<br />
duen dirua Osalan, Hobetuz eta<br />
enplegua hobetzeko batzordeetan<br />
parte ez hartzeagatik. Erakunde<br />
horiek «koherentziagatik»<br />
utzi dituela adierazi du Adolfo<br />
Muñoz ELAko idazkari nagusiak,<br />
eta azaldu du gogoeta, sindikalismoa<br />
eta politika egiteko autonomia<br />
duela horri esker.<br />
Bilboko Esperantza frontoian<br />
bildutako ELAko 1.200 ordezkarien<br />
aurrean, Muñozek justifikatu<br />
egin du LABekin batera Osalan<br />
uzteko erabakia. Haren arabera,<br />
Espainiaren eredua da<br />
Osalanena, «patronalaren menpekoa:<br />
zaintzarik gabekoa, isunik<br />
gabekoa, zigorrik gabekoa».<br />
Baina ELAk uste du Osalan<br />
tresna egokia izan daitekeela lan<br />
istripuei aurre egiteko, behinbehinekotasunarekin<br />
lotura daukan<br />
neurrian. Muñozen <strong>datu</strong>en<br />
arabera, istripua dutenen %72k<br />
behin-behineko kontratuak di-<br />
Irudia qBaiona<br />
Baionako Teknohiria izeneko gunea garatuz doala,<br />
bisita bat antolatu zuten atzo Baiona, Angelu<br />
eta Miarritzeko hiri elkargokoek. Izan ere, Elkargoak<br />
guneko dinamikaren parioa egin eta 5,7 milioi<br />
euro jarri ditu. Jadanik abiaraziak diren proiektuen<br />
tuzte, %26k azpikontratentzat<br />
egiten dute lan, %17k aldi baterako<br />
enpresentzat, eta %10 etorkinak<br />
dira. Horren inguruan, Gobernuak<br />
asko egin dezakeela iruditzen<br />
zaio: «Kontratazioetan lan<br />
araudiaren iruzurra eten dezake<br />
Lan Ikuskaritzaren bidez; etengabeko<br />
azpikontratazioa murriztu<br />
eta kontrolatu dezake, batez ere<br />
‘‘<br />
Politika antzerki hutsa<br />
da, baina saiatu egin<br />
behar dute, inor ohar ez<br />
dadin ez dutela agintzen»<br />
ADOLFO MUÑOZ<br />
ELAko idazkari nagusia<br />
eraikuntza publikoan: hitzarmen<br />
kolektiboak betearaz ditzake...<br />
Gauza asko egin ditzake Gobernuak,<br />
baina ez du nahi». Zergatik?<br />
«Ez dagoelako patronalaren<br />
aurka ezer egiteko prest». Funtsean,<br />
Muñozek uste du gobernuek<br />
ez dutela benetan erabakirik hartzen,<br />
«kapitalen enkargukoak»<br />
inposatzea ez bada. «Politika antzerki<br />
hutsa da. Baina saiatu behar<br />
dute, inor ohar ez dadin haiek<br />
agintzen ez dutela».<br />
Gipuzkoako eraikuntza publikoa<br />
adibidetzat jarri du Muñozek.<br />
«Bost enpresa daude eta azpikontrata<br />
kate amaitezina. Eta hortik<br />
aurrera, esplotazioa. Lan ituna ez<br />
da betetzen. Enpresak beharrean<br />
dauden jendeaz profitatzen dira,<br />
mehatxu egiten diete... Ordua 6,5<br />
euroan kobratu eta 12 orduko lanaldiak<br />
egiten dituztenek istripuak<br />
izateko arrisku handiagoa<br />
dute. Guri soilik axola digu, haiek<br />
etekina baizik ez dute bilatzen.<br />
Ongi pagatuko baliete, gai lirateke<br />
estrategikotzat jotzea Kontxako<br />
hondartza porlanez estaltzea».<br />
CCOOren erantzuna<br />
Sindikatu guztiek ELAren jarrera<br />
balute lan arriskuen prebentziorako<br />
dirua Madrilen geratuko<br />
liratekeela erantzun du Euskadiko<br />
CCOOk, eta ez liratekela istripuak<br />
eragozteko programetan<br />
gastatuko. CCOOk galdetu dio<br />
ELAri zergatik ez dioten uko egiten<br />
Madrilgo gobernuak Espainiako<br />
eta Europako Kontseilu<br />
Ekonomiko eta Sozialetan parte<br />
hartzeagatik ematen dizkion<br />
600.000 euroei. Edonola ere, CCO-<br />
Ok uste du ez dela asko antzemango,<br />
«ELAk lan osasun kontuetan<br />
ezer gutxi» egin duelako.<br />
INDUSTRIAGUNEA PROMOZIONATZEN<br />
artean, aeronautikari zuzendu Compositadour<br />
formakuntza eta ikerketa zentroa dago. Astria, industriarentzat<br />
ari diren tertziarioko enpresen bilgunea,<br />
eta helikopteroak eraikitzen dituen BHR-<br />
Helitechnica, besteak beste. BOB EDME<br />
1 Burtsa<br />
Bilbao 2000 indizea<br />
1.700<br />
1.650<br />
1.600<br />
1.550<br />
1.500<br />
1.450<br />
Aldea Azkena<br />
+%0,52 1.624,24<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 17<br />
Ekonomia ‹ Harian<br />
Zati bat baino ez?<br />
Beste indizeak<br />
Ibex 35<br />
(Madril)<br />
Ftse 100<br />
(Londres)<br />
CAC 40<br />
(Paris)<br />
1.400<br />
Dax<br />
1.350<br />
(Frankfurt)<br />
Uztailak 5 Uztailak 6 Uztailak 7 Uztailak 8 Uztailak 9<br />
Dibisak<br />
Dow Jones*<br />
(New York)<br />
Euro bat: 1,2637 $ Euro bat: 111,85 ¥ * Itxi aurretik<br />
J.B.ANDUEZA<br />
10.127,30<br />
(+%0,46)<br />
5.132,94<br />
(+%0,54)<br />
3.554,48<br />
(+%0,46)<br />
6.065,24<br />
(+%0,49)<br />
10.147,85<br />
(+%0,09)<br />
atalunia Espainiaren zati bat baino ez da, eta akzio bakoitza<br />
K indizeren baten zati bat baino ez da. Horrek ez du esan nahi,<br />
ordea, zati bakoitzak bere izaera, arazo eta bilakaera propioa ez<br />
duenik. Indizeeen osagaiak ere erruz aldatzen dira denboraren joanean.<br />
Oraingox Ibex-35ek (+%0,46) 35 zati ditu, eta ez dira noski<br />
guztiak berdinak. Atzo igoera txikiak izan zituen, 2.006 milioiren salerosketarekin.<br />
Indraren (-%4,72) eta Sacyrren (-%2,57) muturrekoek,<br />
ordea, ez dute Acerinox, Arcelor, Ferrovial eta Telecincoren<br />
%2na pasako irabazien estatutuekin. Baina zati guztiak zaindu behar<br />
dira osotasunaren izenean. %9,5 irabazi du Ibex-35ek astean,<br />
2008ko azarotik izandako asterik oparoena. Eta bankuen zatiak jarri<br />
dio, nagusiki, mamia igoerari. Aurrezki kutxen erreformak ere finantza<br />
sistemaren zati baten berregituraketa lagunduko du. Urtebeterako<br />
euriborra %1,35ean da. Normaltasunera itzultzeko ahaleginek<br />
ez dute etenik.<br />
Gas Natural Fenosak (-%0,2) 565 milioi dolarren inbertsioa<br />
egingo du Brasilen. <strong>2010</strong>-2014 epealdian. Gas banaketa eta<br />
argindar ekoizpena dira Brasilen bere lehentasunak. Dena den, bere<br />
egungo mozkinaren %5 baino ez dator Lula buru duen herrialdetik.<br />
Iberdrolaren (+%0,64) eta ACSren (-%0,92) arteko auzitegietako<br />
foiletoia hasi baino ez da egin. Oraingoz, Bilboko auzian<br />
atzera bota dituzte ACSk eskatu badaezpadako neurriak. Abokatuak<br />
izanen dira irabazle ziur bakarrak.<br />
DLaburrak<br />
Errenta aitorpen gutxiago<br />
izan dira Gipuzkoan<br />
DONOSTIA ›Krisiaren ondorioz,<br />
iaz baino 1.614 errenta aitorpen<br />
gutxiago jaso ditu aurten Gipuzkoako<br />
Ogasunak. Diru bilketa<br />
ere txikitu egin da: 2008ko kanpainan<br />
baino 260,7 milioi euro<br />
gutxiago bildu ditu 2009. urtekoan.<br />
Eztabaida Atusaren<br />
erregulazio espedienteaz<br />
GASTEIZ ›Aguraingo Atusa<br />
enpresaren erregulazio espedientea<br />
onartuta ekoizpena<br />
Txinara edo Bulgariara eramateko<br />
prozesua justifikatu izana<br />
egotzi dio CCOOk Jaurlaritzari.<br />
Sindikatuak salatu du Lan Sailak<br />
enpresaren dokumentazioa<br />
soilik aztertu duela. Jaurlaritzak,<br />
berriz, espedientea onartzeko<br />
nahiko arrazoi objektibo daudela<br />
erantzun dio CCOOri.<br />
Mobilizazioei berrekingo<br />
diete LAB eta ELAk metalean<br />
DONOSTIA ›Datorren astelehenetik<br />
ostiralera mobilizazioak<br />
egingo dituzte ELAk eta LABek,<br />
Gipuzkoako metalgintzako lan<br />
hitzarmena desblokeatzeko<br />
xedez. Bi sindikatu horiek uste<br />
dute Adegik hitzarmena desagertarazi<br />
nahi duela, eta Espainiako<br />
Gobernuaren lan erreforma<br />
indarrean jarri arte, «blokeo<br />
estrategia darabil». Lehen protesta<br />
Bergaran egingo dute,<br />
Lazpiur enpresaren aurrean.<br />
Bankoak iazko emaitzei<br />
eutsi die aurten<br />
DONOSTIA ›Urteko lehen sei<br />
hilabeteotan 3,86 milioi euro<br />
irabazi ditu Bankoa-Credit Agricolek,<br />
iaz baino %0,1 gehiago.<br />
Antzeratsu daude ere bezeroei<br />
emandako maileguak eta bermeak,<br />
nahiz eta azkenaldian<br />
mailegu hipotekarioak handitu<br />
egin diren. Berankortasun txikia<br />
du Bankoak (%1,73) eta mailegu<br />
horien estaltze tasa handia<br />
(%117,3).
18 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Harian › Mundua<br />
Ehunka lagun, Espainiako Auzitegiaren erabakia salatzeko egindako manifestazioan, atzo, Palman, Mallorcako hiriburuan. MONTSERRAT T. DIEZ / EFE<br />
Konstituzionalak Kataluniari<br />
ukatu dion naziotasuna<br />
aldarrikatuko dute gaur<br />
Ekainaren 28an Kataluniako Estatutuaren<br />
kontra hartutako erabakiak argitaratu ditu,<br />
gaur egingo duten protestaren bezperan<br />
Kataluniako herritarren ordezkari gehienek<br />
deitu dute Bartzelonako manifestaziora<br />
Amagoia Mujika<br />
Espainiako Auzitegi Konstituzionalak<br />
eman du argitara Kataluniako<br />
Estatutuaren murrizketen<br />
harira 28an eman zuen sententzia,<br />
duela lau urte katalanek<br />
erreferendumean onartutakoari<br />
PPk jarritako helegiteari erantzunez.<br />
Sententziak 881 orrialde ditu,<br />
eta behin eta berriz nabarmentzen<br />
du Kataluniak ezin duela nazio<br />
bat izan zentzu juridikoan, Nazioa<br />
bakarra baita: espainiarra<br />
—hitz larriz idazten du Nazioa—.<br />
Erabaki horri erantzun nahian,<br />
Katalunia nazio bat dela, eta erabakitzeko<br />
eskubidea dutela aldarrikatzera<br />
aterako dira gaur Bartzelonan<br />
Katalunia osotik joango<br />
diren herritarrak.<br />
CiU, PSC, ERC eta ICV-EUiA alderdi<br />
politikoek bat egin dute<br />
deialdiarekin, eta eremu politiko-<br />
az gain beste arlotan aritzen direnak<br />
batuta, 1.223 elkarte edo erakundek<br />
agertu diote atxikimendua<br />
protestari. Omnium Cultural<br />
plataforma antolatzaileak «manifestazio<br />
historikoa» espero du, berezko<br />
nortasuna agerikoa dela<br />
erakusteko gogoaren isla, eta manifestazio<br />
amaieran ez dute adierazpenik<br />
egingo, gizarteko ahalik<br />
eta esparru zabalena protestara<br />
erakartzeko asmoz.<br />
Som una Nacio. Nosaltres decidim<br />
lelopean aterako da manifestazioa,<br />
eta buruan senyera eramango<br />
dute Generalitateko Jose<br />
Montilla presidenteak eta Pasqual<br />
Maragall eta Jordi Pujol presidente<br />
ohiek, eta Legebiltzarreko<br />
presidente Enest Benach, Heribert<br />
Barrera eta Joan Rigolek.<br />
Ondoren joango den pankartaren<br />
atzean elkartuko dira manifestaziora<br />
deitu duten taldeetako ordezkariak.<br />
Estatutuari aldaketak<br />
Hamalau artikulu baliogabetu<br />
ditu Espainiako Auzitegi Konstituzionalak<br />
200 bat artikuluetatik,<br />
eta 27 artikuluren interpretazioa<br />
ezarri du, baina egunotan kritikatuena<br />
Katalunia nazioa dela dioen<br />
hitzaurreari arau izaera uka-<br />
tzea izan da. Lau urte behar izan<br />
dituzte sententzia emateko, eta<br />
horretarako epaiak «nazioa» edukiz<br />
hustu behar izan dute. Naziotasunarena<br />
«ideia erabat bidezkoa»<br />
den arren, Espainiako Auzitegi<br />
Nazionalak mugak jarri<br />
dizkio, esanez, erkidegoetako estatutuek<br />
Konstituzioan dutela oinarria.<br />
Sententzian nabarmentzen<br />
duenez, «hain da oinarrizko<br />
printzipioa ez duela eztabaidarik<br />
onartzen». Beraz, Kataluniari<br />
zentzu juridikoa ematea «bateraezin<br />
eta kontraesankorra da Espainiako<br />
Nazioaren zatiezintasunarekin».<br />
Hori esan eta gero, auzitegiko<br />
magistratuek nazioaz «hitz egin<br />
ahal dela» esaten dute errealitate<br />
kultural, linguistiko, soziologiko<br />
eta erlijioso bezala nahi bada.<br />
«Baina hemen garrantzia duen<br />
Nazioa bakarra da, eta esklusiboa<br />
zentzu juridiko-konstituzionalean».<br />
Zentzu bakar horretan<br />
«Konstituzioak Nazio espainiarra<br />
soilik ezagutzen du».<br />
PPko helegiteari aipamena eginez,<br />
hala ere, esaten du ez duela<br />
bat egiten haren ikuskera «murriztailearekin»,<br />
eta adierazten<br />
du bere ikuskera «zabalagoa»<br />
dela, eta, beraz, modu juridiko-<br />
CiUk Madrilen<br />
katalanek bat egin<br />
dezaten eskatu du<br />
DJosep Antoni Duran i<br />
Lleida CiUko bozeramaileak<br />
Estatutuaren aldeko indar<br />
politikoak batu nahi ditu, denen<br />
proposamenekin testu bateratua<br />
osatzeko. Testua Jose Montilla<br />
Kataluniako presidentearen<br />
hitzaldian oinarrituko litzateke.<br />
Presidenteak Auzitegi<br />
Konstituzionalaren Estatutua<br />
murrizteko erabakia gaitzetsi<br />
zuen, «historiako pasarterik<br />
tristeena» idatzi zuela esanez.<br />
Testu bateratua Espainiako<br />
Kongresuan aurkezteko asmoa<br />
dute, datorren asteko 14an eta<br />
15ean egingo duten Estatuaren<br />
egoerari buruzko eztabaidan.<br />
CiUko bozeramaileak hitzetan,<br />
ez dago proposamen guztiak<br />
aurkezteko denborarik: «Ziur<br />
nago PSCk proposamen bateratu<br />
hori babestuko duela.<br />
Haien botoa eskatuko dugu».<br />
konstituzionalean ez bada, Kataluniak<br />
errealitate nazional gisara<br />
aurkezteko eskubidea duela.<br />
Sententzia argitaratzearekin<br />
bat magistratuek egindako boto<br />
partikularra jakinarazi dute. Erabakia<br />
eman zutenean lau magistratuk<br />
iragarri zuten boto partikularra<br />
emango zutela, alde kontserbadorekoak<br />
denak —Ramon<br />
Rodriguez Arribas, Jorge Rodriguez<br />
Zapata, Vicente Conde eta<br />
Javier Delgado—, baina Eugeni<br />
Gayk progresistak ere berea idaztea<br />
erabaki du azkenean, esperotako<br />
desadostasuna erakutsiz.<br />
Gayk orokorrean auzitegiaren<br />
erabakia «onartzen» badu ere, ez<br />
dago ados Konstituzionalak naziotasunari<br />
ematen dion lekuarekin.<br />
Eraginkortasun juridikoa<br />
ukatuta Espainiaren pluraltasuna<br />
«isilarazten» duela uste du. Espainiako<br />
Konstituzioak bigarren<br />
artikuluan Kataluniako errealitate<br />
nazionala onartzen du nazionalitate<br />
gisara, eta Gayk kritikatzen<br />
du sententziak Kataluniako<br />
eskubide historikoei ematen dien<br />
tratamendua .<br />
Estatutuak hizkuntza katalanaren<br />
inguruan ezarritako kontzeptuak<br />
ere bazterrak harrotu<br />
ditu: lehentasuna ezin du izan katalanak,<br />
Estatutuak jasotzen<br />
zuen bezala. Horren ordez, esaten<br />
duenez, «katalanaren ezagutza<br />
ezin da juridikoki exijitu», eta beraz,<br />
ezin da «inposatu» administrazioan<br />
eta eremu publikoan.<br />
Justiziaz, eskumenez, Estatutu<br />
Bermeen Kontseiluaz, eskubide<br />
historikoez, eta Justizia Auzitegi<br />
Nagusiaz ere aldaketak ezartzen<br />
ditu, besteak beste.<br />
Sententzia eman zutenean bezala,<br />
atzo ere, Kataluniako ordezkari<br />
politiko gehienek gogor kritikatu<br />
zuten erabakia, eta gaurko<br />
manifestazioan parte hartzeko<br />
deia egin zuten.
52 lagunetik<br />
gora hil dira<br />
Pakistanen,<br />
atentatu suizida<br />
batean<br />
Bonbak azoka batean<br />
egin du eztanda;<br />
hildakoen artean,<br />
gutxienez, adin txikiko<br />
sei lagun daude<br />
Erredakzioa<br />
Pakistanen, gutxienez, 52 hildako<br />
eta 105tik gora zauritu dira atentatu<br />
suizida batean. Poliziaren<br />
arabera, Mohmand herrialdean<br />
bi bonbek eztanda egin zuten<br />
atzo. Horietako batek azoka batean<br />
egin zuen eztanda, eta besteak<br />
Poliziaren egoitzaren aurrean,<br />
non 150 lagun inguru zeuden bilduta.<br />
Hildakoen artean gutxienez<br />
adin txikiko sei lagun daude.<br />
Iusuf Raza Guilani Pakistango<br />
lehen ministroak atentatua gaitzetsi<br />
du, eta ikerketa bat bidera<br />
dadin agindu du: «Ez dugu utziko<br />
terroristen helburu gaiztoak bete<br />
daitezen. Gobernuak mehatxua<br />
deuseztatzeko konpromisoa hartu<br />
du». Gaur egun, Afganistango<br />
armadak sei edo zazpi eraso-gune<br />
mantentzen ditu Al Qaeda eta<br />
bestelako taldeen aurka. Iaz, gutxienez<br />
12.000 lagun hil ziren erasoetan.<br />
AEBei migrazio<br />
legea aldatzeko<br />
eskatu dio<br />
Human Rights<br />
Watchek<br />
Legea etorkinen<br />
atxiloketak mugatzen<br />
dituen nazioarteko giza<br />
eskubideen ereduaren<br />
aurkakoa dela salatu dute<br />
Erredakzioa<br />
AEBeetako migrazio lege federalen<br />
erreforma eskatu du Human<br />
Rights Watchek. Lege horien ondorioz,<br />
arazorik sortzen ez duten<br />
eta paperak dituzten milaka etorkin<br />
atxilotzen dituzte. Legea etrokinen<br />
atxiloketak mugatzen dituen<br />
nazioateko giza eskubideen<br />
ereduaren aurkakoa dela salatu<br />
du HRWek.<br />
Bestalde, elkarteak etorkinen<br />
babesik eza eta lanean jasaten duten<br />
esplotazioa ere salatu du, baita<br />
sexu erasoak ere. HRWek etorkinen<br />
egoera normalizatzeko bideak<br />
jar ditzan eskatu dio<br />
Gobernuari.<br />
AEBek eta Errusiak<br />
espioiak trukatu dituzte<br />
Vienako aireportuan<br />
Moskuren esanetan,<br />
bi herrialdeen arteko<br />
harremanak hobetu<br />
egin direla frogatzen du<br />
trukaketak<br />
Ane Urrutikoetxea<br />
AEBek eta Errusiak ez dute hasi<br />
berri duten adiskidetasuna<br />
zapuzteko asmorik. Hori dela eta,<br />
Ekainean AEBetan epaitutako<br />
hamar espioi errusiarrak jatorriko<br />
herrialdera bidali dituzte, eta,<br />
trukean, Errusiak AEBentzat lan<br />
egiteaz akusatutako lau espioi<br />
eman dizkie. Trukea Vienako<br />
(Austria) Aireportuan egin zuten<br />
atzo, ezkutuan. Gerra Hotzaren<br />
amaieratik egin den espioi<br />
trukatzerik garrantzitsuena izan<br />
da.<br />
Ekainean Barack Obama AE-<br />
Betako presidenteak eta Dimitri<br />
Medvedev Errusiakoak arma nuklearrak<br />
uztearen aldeko hitzarmena<br />
eztabai<strong>datu</strong> zuten, bi herrialdeen<br />
arteko harremanei aro<br />
berria irekiz. Espioiek erlazio horiek<br />
gaiztotu ez ditzaten, lehen<br />
Espioien trukaketa Vienako aireportuan egin dute. HERBERT NEUBAUER / EFE<br />
bailehen eta ezkutuan egin dute<br />
trukatzea CIAk eta Errusiako inteligentzia<br />
zerbitzuek. Errusiako<br />
Atzerri Arazoetako ministerioak<br />
adierazi duenez, trukeak erlazioak<br />
bide onetik doazela bermatzen<br />
du: «Trukeak duela hilabete hasitako<br />
elkarrizketen arrakasta frogatzen<br />
du. Etorkizunean elkarrekin<br />
lan egiteko asmoa dugu».<br />
Trukea Vienan egin den arren,<br />
Austriako Gobernuak ez du inolako<br />
aipamenik egin nahi izan.<br />
Agintarien esanetan, ez zuten<br />
adierazpenik egiteko baimenik:<br />
«Hau ez da gure kontua izan».<br />
Infiltratuak<br />
Hamar espioiak urteak egin dituzte<br />
AEBetan. Egunerokotasunean<br />
ezkutaturik, bizitza arrunta<br />
eraman dute. Epaiketan onartu<br />
dutenez, elkarte eta zerbitzuetan<br />
infiltratzen ziren, ondoren Errusiara<br />
informazioa bidaltzeko.<br />
Dena den, soilik konspirazioagatik<br />
eta diru zuriketagatik epaitu<br />
dituzte.<br />
Shakineh Ashtiani 43 urteko emakumea ez harrikatzea erabaki du Irango<br />
Gobernuak nazioarteko presioen eraginez, baina heriotza zigorra ez diote kendu.<br />
Hil arteko harrikadak<br />
Unai Arteaga<br />
A<br />
dulterioa oso delitu serioa<br />
da Iranen. Zigor Kode islamiarrak<br />
heriotza zigorra<br />
ezartzen dio ezkondu ondoren<br />
beste norbaitekin harremanen<br />
bat duenari. Iranen, kondenatuak<br />
hiltzeko modu ohikoena urkatzea<br />
den arren, zigor berezia<br />
daukate adulterioa egiten dutenentzat:<br />
harrikatzea. Gorputz erdia<br />
lurperatu, eta harriak botatzen<br />
dizkiote hiltzen den arte. Zigor<br />
kodeak harrien tamaina ere<br />
zehazten du: ez dute momentuan<br />
hiltzeko bezain handiak izan behar.<br />
Shakine Mohammad Ashtiani<br />
43 urteko irandarrak ez duela zigor<br />
hori jasoko esan du Irango gobernuak.<br />
Horrek ez du esan nahi<br />
bizia barkatu diotenik, ez baitute<br />
heriotza zigorra kentzeari buruz<br />
ezer adierazi. Erabakia hartzearen<br />
arrazoia nazioarteko presioa<br />
izan da. Kasua munduan ezaguna<br />
egin zen, Ashtianiren abokatu<br />
Mohammad Mostafaeik bere blo-<br />
gean gertatzen ari zena kontatu<br />
zuenean. Amnisty International,<br />
Human Rights Watch eta beste<br />
hainbat erakundek harrikatzea<br />
ekiditeko nazioarteko kanpaina<br />
bat hasi zuten.<br />
Horrez gain, Irango Gobernuak<br />
jakinarazi du harrikatzea gutxi<br />
aplikatzen den zigorra dela eta ez<br />
dela agertzen gaur egun Irango<br />
parlamentua aztertzen ari den Zigor<br />
Kodean.<br />
Zigorra bi sexuei<br />
aplikatu arren,<br />
emakumeak dituzte<br />
gehien harrikatzen<br />
Ashtiani kartzelan zegoen<br />
2006az geroztik, senarra hil ondoren<br />
bi gizonekin «legez kanpoko<br />
harremanak» mantendu izanaren<br />
akusaziopean. Baina beste<br />
auzitegi batek kasua berriro ireki<br />
zuen, oraingoan ezkondua zegoela<br />
egindako adulterio akusazioarekin.<br />
Erruduntzat jo, eta harrikatuta<br />
hiltzera kondenatu zuten.<br />
Zigor Kode islamiarrak adierazten<br />
duenez, norbaitek adulterioa<br />
egin duela frogatzeko, delituaren<br />
egileetako batek onartu<br />
behar du. Lau gizonek (edo hiru<br />
gizon eta bi emakumek) adulterioaren<br />
lekuko izan direla adierazteak<br />
ere balio du. Baina ez zegoen<br />
lekukorik, eta Ashtianik delitua<br />
indarkeriaren eraginez<br />
onartu zuen. Mohammad<br />
Ebrahim Yannati aiatolak zigorra<br />
ezartzeko oinarri erlijiosorik<br />
ez dagoela adierazi zuen.<br />
Harrikatzeak Iranen<br />
Azken urteetan harrikatzea indargabetzeko<br />
saioren bat egin<br />
dute. 2002an Mohamed Jatami<br />
erreformista EBrekin batera<br />
saiatu zen harrikatzea desagerrarazteko<br />
lege bat sortzen. Lau urtez<br />
ez zen kasurik egon, 2006an<br />
Mashhad hirian bi gizon harrikatu<br />
zituzten arte.<br />
Amnesty Internationalen arabera<br />
gaur egun zazpi gizon eta bi<br />
emakume daude harrikatuak izateko<br />
arriskuan.<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 19<br />
Mundua ‹ Harian<br />
DLaburrak<br />
Filipinetan zazpi soldadu<br />
hil ditu gerrilla komunistak<br />
MANILA ›Filipinetako armadako<br />
zazpi soldadu hil dira gerrilla<br />
komunistaren eraso batean, Luzon<br />
uhartean. Eliseo Posadas<br />
armadako bozeramaileak adierazi<br />
duenez, hildakoak osasun<br />
erregimentuko kide ziren, eta lurraldeko<br />
arazo nagusien informazioa<br />
biltzen ari ziren. Gerrillak<br />
lau hamarkada daramatza<br />
gobernuaren aurkako borrokan.<br />
Guatemalan gobernuko goi<br />
kargudun bat tiroz hil dute<br />
GUATEMALAKO HIRIA › Obdulio<br />
Solorzano Montepeque UNE<br />
Esperantzarako Batasun<br />
Nazionaleko goi karguduna hil<br />
dute, Guatemalan.Haren txoferra,<br />
Juan Pablo Lazaro ere erasoan<br />
hil da. 2004tik 2008ra<br />
diputatu izan zen, eta gaur egun<br />
gobernu batzordeko kide zen.<br />
Politikariaren autoak 35 tiro<br />
jaso ditu, gutxienez. Erasoaren<br />
arrazoiak ikertzen ari dira.<br />
Zisjordaniako harresiaren<br />
aurka protestak izan dira<br />
JERUSALEM›Palestinan milaka<br />
lagunek manifestazioak egin<br />
dituzte Hagako Nazioarteko<br />
Auzitegiak Israel Zisjordanian<br />
eraikitzen ari den harresiaren<br />
aurkako erabakiaren seigarren<br />
urteurrenean. Auzitegiak adierazi<br />
zuen harresia legez kanpokoa<br />
zela, segituan bota behar<br />
zela eta kaltetuei ordaindu egin<br />
behar zietela.
20 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Kirola›<br />
Txirrindularitza D<strong>2010</strong>eko Frantziako Tourra<br />
Mark Cavendish, bi besoak altxatuta, pozez zoratzen, bigarren egunez jarraian esprinta irabazi ondoren. JAVIER LIZON / EFE<br />
Dinamitaren dinamika<br />
Mark Cavendishek dotore irabazi du<br />
Tourreko seigarren etapa, eta argi utzi du<br />
bera dela txirrindularirik azkarrena<br />
Ruben Perez ihesaldian sartu da, baina<br />
Columbiak dotore prestatu du esprinta<br />
Unai Zubeldia<br />
Auskalo zenbateko dinamita pila<br />
dagoen hanka zuztar horietan.<br />
Txarrean oso txarra da Mark Cavendish.<br />
Buru janean hasten denean<br />
ez dago bere ondoan egoterik.<br />
Hutsegiteak egiten ditu. Indarra<br />
ez du ondo neurtzen. Taldekideekin<br />
haserretu egiten da. Dinamita<br />
desagertu egiten da. Baina<br />
onean oso-oso ona da. Egungo<br />
onena. Azken 200 metrotan sartuta,<br />
eserlekutik altxatu eta sutan<br />
jartzen ditu pedalak. Atzoko esprinta<br />
da horren erakusgarria.<br />
Bizpahiru metro atera zizkien<br />
atzo ere aurkariei. Ederra da Cavendish<br />
onean. Ikusgarria. Dinamita<br />
dauka barruan, eta dinami-<br />
ka ona hartzen duenean, inork ez<br />
dio itzalik egiten. Alessandro Petacchi<br />
italiar beteranoak (Lampre)<br />
bere onetik atera zuen britainiarra<br />
lehen bi esprintetan. Lehenengo<br />
esprintean erori egin zen<br />
esprinta jotzear zela; eta bigarrenean<br />
amore eman zuen, txisparik<br />
gabe zegoela nabaritu zuenean.<br />
Beteranoa garaile, eta gaztea lotsagorrituta.<br />
Baina Columbiako harribitxia<br />
dinamika onean sartu da, eta, ondo<br />
bidean, ez du azken garaipena<br />
izango aurtengo Tourrean. Konfiantza<br />
zer den... Herenegun hainbestean<br />
lan egin zuen Columbiak<br />
eguneko ihesaldia ezerezean utzi<br />
eta Cavendishek etapa irabaz zezan.<br />
Baina atzokoa benetako era-<br />
kustaldia izan zen. Etapa guztian<br />
zehar egin zuen Columbiak gogotik<br />
lan, eta helmugara iristeko hiru<br />
kilometro falta zirenean, orain<br />
urtebeteko itxura berarekin ari<br />
zen lanean Cavendishen taldea.<br />
Toni Martin bera ere bete-betean<br />
aritu zen tropel buruan erreleboak<br />
eman eta eman. Konfiantzaren<br />
kontuak dira horiek.<br />
Farrarren ahalegin antzua<br />
Garmin saiatu zen hiru txirrindularirekin<br />
Tyler Farrarri dena eskura<br />
jartzen, eta eskumuturra<br />
minduta, nahikoa egin zuen estatubatuarrak.<br />
Baina, une honetan,<br />
Cavendishen itzala ere ez da Farrar.<br />
Sei etapatan bi garaipen,<br />
biak jarraian, eta konfiantzaren<br />
zakua goraino beteta.<br />
Esprintaren aurrekoa nahi eta<br />
ezina izan zen. Etapa hastearekin<br />
batera sortu zen ihesaldia —Ruben<br />
Perez (Euskaltel), Sebastian<br />
Lang (Omega) eta Mathieu Perget<br />
(Caisse) sartu ziren—, baina 210<br />
kilometroko alferrikako lana izan<br />
zen. Gehienen zoritxarrerako, dinamika<br />
onean sartu da dinamita.<br />
G Irabazlea<br />
Mark Cavendish<br />
Onean ez dauka<br />
parekorik<br />
pJaioteguna. 1985eko maiatzaren<br />
21a.<br />
pJaioterria. Douglas (Man<br />
Uhartea).<br />
pIbilbidea. T-Mobile (2007)<br />
eta Columbia (2008tik).<br />
pGaraipen garrantzitsuenak.<br />
2007an Kataluniako Voltako bi<br />
etapa; 2008an Romandiako<br />
Tourreko etapa bat, Italiako Giroko<br />
bi etapa, eta Frantziako<br />
Tourreko lau etapa; 2009an Tirreno-Adriatikoko<br />
etapa bat,<br />
Milan-San Remo, Italiako Giroko<br />
hiru etapa, Suitzako Itzuliko<br />
bi etapa, eta Frantziako Tourreko<br />
sei etapa; eta <strong>2010</strong>ean Kataluniako<br />
Voltako etapa bat, Romandiako<br />
Tourreko beste bat<br />
eta Frantziako Tourreko bi.<br />
Boxeo izarrak<br />
Tourrean<br />
Guadalupetik<br />
Juanma Garate<br />
Rabobankeko txirrindularia<br />
C<br />
arlos Barredoren irudiei<br />
begira nago. Ederki berotu<br />
dira Rui Costa eta<br />
biak. Lasterketan zehar berotu<br />
egin dira, itxuraz portugaldarrak<br />
ukondoarekin kolpea eman diolako.<br />
Barredok ondoren ukabilkada<br />
bat eman dio, eta helmuga igarotakoan,<br />
berriz ere, pare bat kolpe<br />
eman dizkiote elkarri. Hori<br />
ikusita, Barredok itxoin egin dio,<br />
eta gurpil bat hartuta Rui Costarengana<br />
joan da, jotzeko asmoz.<br />
Isuna jarri diete biei, baina etxera<br />
joateko arrisku ederra eduki dute.<br />
Ikuskizun tristea eskaini dute.<br />
Eguna gogorra izan da, eta horrela<br />
askatu dute tentsioa. Egia<br />
esan, egur handia hartu dugu,<br />
bero handia egin duelako. Nazkatuta<br />
gindoazen bizikleta gainean,<br />
eta etapa honetako nekea nabarituko<br />
dugu gerora. Goizean errepidea<br />
bustita zegoen, eta beroa<br />
egiten zuenez, ura lurrunduz<br />
joan da, eta sauna baten pare zegoen<br />
dena. Oso desatsegina izan<br />
da. Tropikoko herrialde batean<br />
geundela ematen zuen.<br />
Baina, tira, jada amaitu da lehen<br />
aste arriskutsua, eta hastera<br />
doa benetako Tourra, sailkapen<br />
nagusia lehiatuko dutenen Tourra.<br />
Orain arte denborarik ez galtzea<br />
zen kontua, eta orain irabaztea<br />
izango da helburua. Hemendik<br />
aurrera iritsiko dira benetako<br />
aukerak. Pentsatzekoa da Alpeetako<br />
lehen etapan oilarren artean<br />
ez dela zalaparta handirik<br />
egongo, baina RadioShack ez<br />
dago aukerak galtzeko moduan.<br />
Igandeko etapan egongo da gakoa,<br />
azken-aurreko mendatean.<br />
RadioShack hor saiatuko da lasterketa<br />
hausten. Baina kontuz<br />
biharkoarekin. Ihesaldientzat<br />
aproposa izan daiteke, baina tentsio<br />
handia eta zalantza asko<br />
egongo da tropelean.<br />
Orain arte erraz sortu dira ihesaldiak,<br />
baina hemendik aurrera<br />
borroka handia egongo da lehen<br />
kilometroetan. Goizeko bileretan<br />
ere tentsio handiagoa egongo da,<br />
eta garrantzitsua izango da lasterketaren<br />
pisua nork hartzen<br />
duen ikustea. Apustuak egiten<br />
hasita, RadioShackek hartuko<br />
duela iruditzen zait niri.
Txirrindularitza D20010eko Frantziako Tourra<br />
G Mendaterik gogorrenak<br />
Avoriaz<br />
1<br />
Morzine<br />
Gaur hasi eta asteartera bitartean Alpeetan ibiliko da Frantziako<br />
Tourra. Morzine-Avoriaz, Colombiere eta Madeleine dira<br />
txirrindulariek igo beharko dituzten mendate nagusiak.<br />
Gogorrak,<br />
baina ez izugarriak<br />
Mikel Rodriguez Donostia<br />
Joux Verte<br />
Ailegatu da Frantziako<br />
Tourra mendira, urtero<br />
ohi duenez. Duela<br />
astebete abiatu zen<br />
lasterketa Rotterdamgo karriketatik,<br />
eta Alpeetara ailegatu da<br />
dagoeneko. Gaur, bihar eta asteartean<br />
jokatuko dituzte Alpeetako<br />
etapak —astelehenean atseden<br />
eguna dute—. Hortaz, ezinbertzean,<br />
hurrengo etapetan tropela<br />
hautsi eginen da. Dena den, ez di-<br />
Colombiere<br />
1<br />
L’Etoile-Marmaz<br />
Neyrolles<br />
ra Tourra erabakita uzteko moduko<br />
etapak. Gogorrak dira, bai, baina<br />
ez dira bertze ekitaldietan bezain<br />
izugarriak. Faboritoen artean<br />
lehen hautaketa garrantzitsua<br />
egiteko balioko dute. Rousseseko<br />
eski estazioan bukatuko da gaurko<br />
etapa; bihar, Morzine-Avoriazen,<br />
eta asteartean, Saint-Jeande-Mauriennen,<br />
bertzeak bertze<br />
Colombiere eta Madeleine igo ondotik.<br />
Gaurko etapan, Tournosen eta<br />
Rousseseko eski estazioaren arte-<br />
Madeleine<br />
B<br />
Les Reposoir Bonneval<br />
%11,2 %9,5 %9,9 %10,4<br />
14 km 16 km 24 km<br />
an —165,5 kilometro—, sei mendate<br />
igo beharko dituzte txirrindulariek,<br />
eta horietako gogorrenak<br />
azken hirurak dira, bigarren<br />
mailakoak denak: Barrage de<br />
Vouglans, Croix de la Serra eta Lamoura.<br />
Lehenbizikoa, Barrage de<br />
Vouglans, helmugatik 60 kilometrora<br />
dago. 6,6 kilometro luze da,<br />
eta batez bertze %5,6ko pendiza<br />
du. Croix de la Serrak, berriz, 15,7<br />
kilometroko igoera du, eta %4,3ko<br />
batez bertzeko aldapa, baina profil<br />
irregularra du: malda gogorre-<br />
ko zatiren bat baduen arren, txirrindulariek<br />
arnasa lasai hartzeko<br />
atseden guneak ere baditu.<br />
Croix de la Serra jaitsi, eta ia berehala<br />
hasiko dute azken igoera:<br />
Lamoura. 14 kilometro luze da,<br />
eta %5eko batez bertzekoa du. Hasierako<br />
sei kilometroetan dago<br />
mendatearen zatirik gogorrena<br />
—%6,3ko batez bertzekoa—, eta,<br />
erasorik izatekotan, indartsuenek<br />
zati hori baliatu beharko dute,<br />
ondoren anitz leuntzen baita<br />
pendiza. Mendatearen gainetik<br />
Rousseseko eski estazioko helmugara<br />
lau kilometro daude, jaitsieran<br />
eta sasi-ordekan. Etapa honek<br />
sailkapen nagusiari begira<br />
izanen duen garrantzia, hein handi<br />
batean, faboritoen jarreraren<br />
araberakoa izanen da, ez baita alde<br />
handiak ateratzeko moduko<br />
ibilbidea. Mendateak ez dira hagitz<br />
gogorrak, eta talde indartsuek<br />
ezarritako erritmoa halamoduzkoa<br />
bada, txirrindulari<br />
anitzek eutsiko diote tropelaren<br />
erritmoari.<br />
Faboritoak mugitzeko aukera<br />
Goi mailako lehen mendateak<br />
bihar igoko dituzte. Rousses eta<br />
Morzine-Avoriaz arteko etapak<br />
189 kilometro ditu, baina azken<br />
berrogeita hamarrak dira gogorrak.<br />
Lehenbiziko mailako bi<br />
mendate igoko dituzte bertan:<br />
Ramaz, eta, helmugakoa, Morzine-Avoriaz.<br />
Ramaz 14 kilometro<br />
luze da, eta batez bertze %7ko<br />
pendiza du. Erdialdean, gainera,<br />
hiru kilometrotan %9tik gorako<br />
batez bertzekoa du. Gainetik helmugara<br />
35 kilometro geldituko<br />
zaizkie txirrindulariei, eta horietatik<br />
azken 13,6ak Morzine-Avoriazko<br />
igoerari dagozkio. Mendate<br />
horrek hasiera eta bukaera<br />
ditu tarterik leunenak. Gainerakoan,<br />
%7ko batez bertzekoa du<br />
Morzine-Avoriazek. Ez du hagitz<br />
malda gogorrik, baina atseden<br />
hartzeko ere ez du aukera anitzik<br />
Andy eta Frank Schleck (Saxo Bank), Alberto Contador eta Andreas Kloeden (Astana), iaz, Colombiereko igoeran; asteartean igoko dute lehen mailako mendate hori. MANUEL BRUQUE / EFE<br />
Celliers<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 21<br />
Gaur hasiko da Euskotren liga, Pedreñan<br />
Titin III.ak eta Barriolak 22-9 irabazi diete<br />
24›› (Espainia), eta lau talde ariko dira lehian 25›› Saralegi eta Apraizi, San Fermin torneoan<br />
uzten. Faboritoek hor mugitu beharko<br />
dute.<br />
Azkenik, asteartean, Morzine-<br />
Avoriaz eta Saint Jean de Maurienne<br />
artean, gogortasuna ongi<br />
banatuta edukiko dute txirrindulariek<br />
etapa guzian zehar —204,5<br />
kilometro—. Bortz mendate igoko<br />
dituzte, eta horien artean, lehenbiziko<br />
mailako bi — Colombiere<br />
eta Saisies—, eta maila bereziko<br />
bat —Madeleine—. Erraldoi<br />
horiei aitzin egiteko, atseden egunean<br />
giharrak ez gehiegi hozten<br />
saiatu beharko dute txirrindulariek.<br />
Colombiere izanen da eguneko<br />
handietan lehena: 16 kilometroko<br />
igoera da, ia %7ko batez bertzekoarekin;<br />
helmugatik 158 kilometrora<br />
dago.<br />
Sei mendate igoko<br />
dituzte gaur, baina<br />
bigarren mailakoak<br />
dira azken hirurak<br />
Morzine-Avoriaz lehen<br />
mailako mendatean<br />
amaituko da biharko<br />
etapa gogorra<br />
Hurrengo kilometroetan ez da<br />
meniarik egonen: Aravis bigarren<br />
mailako mendatea igoko dute,<br />
eta hura jaitsi bezain pronto,<br />
Saisies —14,7 kilometro, %5,1eko<br />
batez bertzekoarekin—. Hortik<br />
Madeleineren oinera 48 kilometro<br />
daude. Hor dute etapako koska: 24<br />
kilometro, %6,3ko batez bertzekoarekin.<br />
Onenekin egoteko gai ez<br />
denak maldan goiti denbora anitz<br />
ez galtzen saiatu beharko du, gainetik<br />
helmugara 32 kilometro baitaude<br />
maldan beheiti. Mendateek<br />
emanen diote, hortaz, ongietorria<br />
bigarren asteari. Hiru egun hauetan<br />
nabarituko da zein ez dagoen<br />
Tourra irabazteko moduan, baina,<br />
oraindik ere, anitz geldituko<br />
da erabakitzeke.
22 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Kirola ›<br />
Txirrindularitza D<strong>2010</strong>eko Frantziako Tourra<br />
6. ETAPA<br />
1. CAVENDISH Mark THR 5. 37.42ra<br />
2. FARRAR Tyler GRM d.b.<br />
3. PETACCHI Alessandro LAM d.b.<br />
4. MC EWEN Robbie KAT d.b.<br />
5. CIOLEK Gerald MRM d.b.<br />
6. TURGOT Sébastien BBO d.b.<br />
7. ROJAS Jose Joaquin GCE d.b.<br />
8. HAGEN Edvald Boasson SKY d.b.<br />
9. HUNTER Robert GRM d.b.<br />
10. HUSHOVD Thor CTT d.b.<br />
11. THOMAS Geraint SKY d.b.<br />
12. MONDORY Lloyd ALM d.b.<br />
13. RENSHAW Mark THR d.b.<br />
14. LANCASTER Brett Daniel CTT d.b.<br />
15. ROELANDTS Jürgen SIL 3ra<br />
16. LADAGNOUS Matthieu FDJ 3ra<br />
17. DUMOULIN Samuel COF d.b.<br />
18. KLUGE Roger MRM d.b.<br />
19. ARASHIRO Yukiya BBO d.b.<br />
20. ROBERTS Luke MRM d.b.<br />
21. HINCAPIE George BMC d.b.<br />
22. EVANS Cadel BMC d.b.<br />
23. BRESCHEL Matti SAX d.b.<br />
24. MINARD Sébastien COF d.b.<br />
25. WEGMANN Fabian MRM d.b.<br />
26. KERN Christophe COF d.b.<br />
27. KLÖDEN Andréas RSH d.b.<br />
28. CONTADOR Alberto AST d.b.<br />
29. PINEAU Jérôme QST d.b.<br />
30. VINOKOUROV Alexandre AST d.b.<br />
31. AUGE Stéphane COF d.b.<br />
32. HUNT Jérémy CTT d.b.<br />
33. KREUZIGER Roman LIQ d.b.<br />
34. DEAN Julian GRM d.b.<br />
35. CHAVANEL Sylvain QST d.b.<br />
36. GERDEMANN Linus MRM d.b.<br />
37. ROGERS Michael THR d.b.<br />
38. ARMSTRONG Lance RSH d.b.<br />
39. POPOVYCH Yaroslav RSH d.b.<br />
40. LLOYD Daniel CTT d.b.<br />
41. CANCELLARA Fabian SAX d.b.<br />
42. ROCHE Nicolas ALM d.b.<br />
43. DE WEERT Kevin QST d.b.<br />
44. VAN DEN BROECK Jurgen SIL d.b.<br />
45. SANCHEZ Samuel EUS d.b.<br />
46. VAN SUMMEREN Johan GRM d.b.<br />
47. FUGLSANG Jakob SAX d.b.<br />
48. MARTINEZ Egoi EUS d.b.<br />
49. BRAJKOVIC Janez RSH d.b.<br />
50. FELLINE Fabio FTS d.b.<br />
51. MORENO FERNANDEZ Daniel SIL d.b.<br />
52. CASAR Sandy FDJ d.b.<br />
53. SIVTSOV Kanstantsin THR d.b.<br />
54. VAUGRENARD Benoît FDJ d.b.<br />
55. SCHLECK Andy SAX d.b.<br />
56. BASSO Ivan LIQ d.b.<br />
57. RIBLON Christophe ALM d.b.<br />
58. HORNER Christopher RSH d.b.<br />
59. HONDO Danilo LAM d.b.<br />
60. VOECKLER Thomas BBO d.b.<br />
61. WIGGINS Bradley SKY d.b.<br />
62. PLIUSCHIN Alexandr KAT d.b.<br />
63. NIERMANN Grischa RAB d.b.<br />
64. ROHREGGER Thomas MRM d.b.<br />
65. MENCHOV Denis RAB d.b.<br />
66. SANCHEZ Luis-Leon GCE d.b.<br />
67. GARATE Juan Manuel RAB d.b.<br />
68. MOERENHOUT Koos RAB d.b.<br />
69. GESINK Robert RAB d.b.<br />
70. ISASI Iñaki EUS d.b.<br />
71. TJALLINGII Maarten RAB d.b.<br />
72. BENITEZ José-Alberto FTS d.b.<br />
73. DE GREEF Francis SIL d.b.<br />
74. NOVAL GONZALEZ Benjamin AST d.b.<br />
75. GESLIN Anthony FDJ d.b.<br />
76. LÖVKVIST Thomas SKY d.b.<br />
77. DURAN AROCA Arkaitz FTS d.b.<br />
78. BARRY Michaël SKY d.b.<br />
79. GAUTIER Cyril BBO d.b.<br />
80. LE MEVEL Christophe FDJ d.b.<br />
81. MONIER Damien COF d.b.<br />
82. BALLAN Alessandro BMC d.b.<br />
83. GRIVKO Andriy AST d.b.<br />
84. VERDUGO Gorka EUS d.b.<br />
85. KOLOBNEV Alexandr KAT d.b.<br />
86. DA DALTO Mauro LAM d.b.<br />
87. FREIRE Oscar RAB d.b.<br />
88. BRUTT Pavel KAT d.b.<br />
89. TANKINK Bram RAB d.b.<br />
90. EL FARES Julien COF d.b.<br />
91. PAUWELS Serge SKY d.b.<br />
92. KNEES Christian MRM d.b.<br />
93. VORGANOV Eduard KAT d.b.<br />
G Gaurko etapa<br />
7.<br />
etapa<br />
Tournus > Roussesko estazioa<br />
165,5 km<br />
Aubepin<br />
3<br />
Irabazlea Liderra<br />
Arinthod<br />
3<br />
Granges<br />
4<br />
A.e. F. Cancellara (SAX) F. Cancellara (SAX)<br />
1. A. Petacchi (LAM) F. Cancellara (SAX)<br />
2. S. Chavanel (QST) S. Chavanel (QST)<br />
3. Thor Hushovd (CTT) F. Cancellara (SAX)<br />
4. A. Petacchi (LAM) F. Cancellara (SAX)<br />
5. M. Cavendish (THR) F. Cancellara (SAX)<br />
6. M. Cavendish (THR) F. Cancellara (SAX)<br />
7.<br />
8.<br />
9.<br />
10.<br />
94. ERBITI Imanol GCE d.b.<br />
95. KUCHYNSKI Aleksandr LIQ d.b.<br />
96. GUTIERREZ José Ivan GCE d.b.<br />
97. MARTIN Tony THR d.b.<br />
98. EIBEGGER Markus FTS d.b.<br />
99. PEREZ ARRIETA Aitor FTS d.b.<br />
100. VALLS FERRI Rafael FTS d.b.<br />
101. RAST Gregory RSH d.b.<br />
102. MAYOZ Iban FTS d.b.<br />
103. GADRET John ALM d.b.<br />
104. PAULINHO Sergio RSH d.b.<br />
105. MONFORT Maxime THR d.b.<br />
106. RODRIGUEZ Joaquin KAT d.b.<br />
107. LEIPHEIMER Levi RSH d.b.<br />
108. PAURIOL Rémi COF d.b.<br />
109. HESJEDAL Ryder GRM d.b.<br />
110. FARIA DA COSTA Rui Alberto GCE d.b.<br />
111. BELASKO Iban EUS d.b.<br />
112. SASTRE Carlos CTT d.b.<br />
113. SPRICK Matthieu BBO d.b.<br />
114. FRÖHLINGER Johannes MRM d.b.<br />
115. GUSTOV Volodymir CTT d.b.<br />
116. MOREAU Christophe GCE d.b.<br />
117. CUNEGO Damiano LAM d.b.<br />
118. PLAZA MOLINA Ruben GCE d.b.<br />
119. SPILAK Simon LAM d.b.<br />
120. FLECHA Juan Antonio SKY d.b.<br />
121. ROY Jérémy FDJ d.b.<br />
122. OSS Daniel LIQ d.b.<br />
123. VOGONDY Nicolas BBO d.b.<br />
124. ROLLAND Pierre BBO d.b.<br />
125. FEDRIGO Pierrick BBO d.b.<br />
126. MOINARD Amaël COF d.b.<br />
127. BOLE Grega LAM d.b.<br />
128. KROON Karsten BMC d.b.<br />
129. MAASKANT Martijn GRM d.b.<br />
130. SORENSEN Nicki SAX d.b.<br />
131. CUMMINGS Stephen SKY d.b.<br />
132. WYNANTS Maarten QST d.b.<br />
133. ELMIGER Martin ALM d.b.<br />
134. PEREZ MORENO Ruben EUS d.b.<br />
135. WEGELIUS Charles SIL d.b.<br />
136. KARPETS Vladimir KAT d.b.<br />
137. KLIER Andreas CTT d.b.<br />
138. CHARTEAU Anthony BBO d.b.<br />
139. GERRANS Simon SKY d.b.<br />
140. SULZBERGER Wesley FDJ d.b.<br />
141. QUINZIATO Manuel LIQ d.b.<br />
142. LORENZETTO Mirco LAM d.b.<br />
143. BARREDO Carlos QST d.b.<br />
144. DI GREGORIO Rémy FDJ d.b.<br />
145. BELLOTTI Francesco LIQ d.b.<br />
146. PERGET Mathieu GCE d.b.<br />
147. KIRYIENKA Vasil GCE d.b.<br />
148. BOUET Maxime ALM d.b.<br />
149. IVANOV Serguei KAT d.b.<br />
150. KONOVALOVAS Ignatas CTT d.b.<br />
151. AERTS Mario SIL d.b.<br />
152. LANG Sebastian SIL d.b.<br />
Vouglans<br />
2<br />
Croix de la Serra<br />
2<br />
Irabazlea Liderra<br />
11.<br />
12.<br />
13.<br />
14.<br />
15.<br />
16.<br />
17.<br />
18.<br />
19.<br />
20.<br />
Lamoura<br />
2<br />
153. MALORI Adriano LAM d.b.<br />
154. GAVAZZI Francesco LAM d.b.<br />
155. LLOYD Matthew SIL d.b.<br />
156. EISEL Bernhard THR d.b.<br />
157. MILLAR David GRM d.b.<br />
158. KOREN Kristjan LIQ d.b.<br />
159. MORABITO Steve BMC 00.34ra<br />
160. BOOKWALTER Brent BMC d.b.<br />
161. VANDENBERGH Styn KAT d.b.<br />
162. SORENSEN Chris SAX d.b.<br />
163. VANDBORG Brian LIQ d.b.<br />
164. NOCENTINI Rinaldo ALM 37ra<br />
165. TAARAMAE Rin COF 43ra<br />
166. SANTAMBROGIO Mauro BMC 1.10ra<br />
167. O’GRADY Stuart SAX 1.19ra<br />
168. CHAMPION Dimitri ALM 1.19ra<br />
169. IGLINSKIY Maxim AST 1.19ra<br />
170. BOOM Lars RAB 1.19ra<br />
171. ZABRISKIE David GRM 1.24ra<br />
172. REDA Francesco QST 1.24ra<br />
173. CAPECCHI Eros FTS 1.24ra<br />
174. SZMYD Sylvester LIQ 1.26ra<br />
175. BURGHARDT Marcus BMC 1.40ra<br />
176. SEELDRAYERS Kevin QST 1.42ra<br />
177. PEREZ LEZAUN Alan EUS 1.52ra<br />
178. DEVENYNS Dries QST 1.58ra<br />
179. VAN DE WALLE Jurgen QST 1.58ra<br />
180. VOIGT Jens SAX 1.58ra<br />
181. TIRALONGO Paolo AST 2.52ra<br />
182. DE LA FUENTE David AST 6.19ra<br />
183. HERNANDEZ Jesus AST 8.45era<br />
184. NAVARRO Daniel AST 8.45era<br />
185. MURAVYEV Dmitriy RSH 8.45era<br />
186. ROUX Anthony FDJ 8.45era<br />
187. GRABSCH Bert THR 10.58ra<br />
188. OROZ Juan Jose EUS 10.58ra<br />
NAGUSIA<br />
1. CANCELLARA Fabian SAX 28.37.30<br />
2. THOMAS Geraint SKY 20ra<br />
3. EVANS Cadel BMC 39ra<br />
4. HESJEDAL Ryder GRM 46ra<br />
5. CHAVANEL Sylvain QST 1.01era<br />
6. SCHLECK Andy SAX 1.09ra<br />
7. HUSHOVD Thor CTT 1.16ra<br />
8. VINOKOUROV Alexandre AST 1.31ra<br />
9. CONTADOR Alberto AST 1.40ra<br />
10. VAN DEN BROECK Jurgen SIL 1.42ra<br />
11. ROCHE Nicolas ALM 1.42ra<br />
12. VAN SUMMEREN Johan GRM 1.47ra<br />
13. MENCHOV Denis RAB 1.49ra<br />
14. WIGGINS Bradley SKY 1.49ra<br />
15. MILLAR David GRM 2.06ra<br />
16. KREUZIGER Roman LIQ 2.24ra<br />
17. SANCHEZ Luis-Leon GCE 2.25era<br />
18. ARMSTRONG Lance RSH 2.30era<br />
19. ROJAS Jose Joaquin GCE 2.32ra<br />
20. LÖVKVIST Thomas SKY 2.34ra<br />
21. MARTIN Tony THR 2.35era<br />
22. DURAN AROCA Arkaitz FTS 2.49ra<br />
23. MC EWEN Robbie KAT 2.49ra<br />
24. LEIPHEIMER Levi RSH 2.53ra<br />
25. FUGLSANG Jakob SAX 2.58ra<br />
26. BRAJKOVIC Janez RSH 3.00ra<br />
27. ROGERS Michael THR 3.00ra<br />
28. KLÖDEN Andréas RSH 3.01era<br />
29. RIBLON Christophe ALM 3.02ra<br />
30. TANKINK Bram RAB 3.02ra<br />
31. SANCHEZ Samuel EUS 3.04ra<br />
32. GRIVKO Andriy AST 3.05era<br />
33. KARPETS Vladimir KAT 3.05era<br />
34. MONFORT Maxime THR 3.06ra<br />
35. KOREN Kristjan LIQ 3.07ra<br />
36. ROELANDTS Jürgen SIL 3.10era<br />
37. LE MEVEL Christophe FDJ 3.12ra<br />
38. FARIA DA COSTA Rui Alberto GCE 3.14ra<br />
39. LADAGNOUS Matthieu FDJ 3.14ra<br />
40. CASAR Sandy FDJ 3.14ra<br />
41. NIERMANN Grischa RAB 3.15era<br />
42. GESINK Robert RAB 3.16ra<br />
43. HORNER Christopher RSH 3.17ra<br />
44. KNEES Christian MRM 3.18ra<br />
45. GARATE Juan Manuel RAB 3.18ra<br />
46. SASTRE Carlos CTT 3.19ra<br />
47. BASSO Ivan LIQ 3.20ra<br />
48. GUTIERREZ José Ivan GCE 3.24ra<br />
49. MORENO FERNANDEZ Daniel SIL 3.25era<br />
50. BALLAN Alessandro BMC 3.25era<br />
51. POPOVYCH Yaroslav RSH 3.26ra<br />
52. ELMIGER Martin ALM 3.26ra<br />
53. PAURIOL Rémi COF 3.27ra<br />
54. FLECHA Juan Antonio SKY 3.29ra<br />
55. GADRET John ALM 3.30era<br />
56. KERN Christophe COF 3.31ra<br />
57. PAUWELS Serge SKY 3.32ra<br />
58. RODRIGUEZ OLIVER Joaquin KAT 3.33ra<br />
59. MINARD Sébastien COF 3.33ra<br />
60. NOVAL GONZALEZ Benjamin AST 3.33ra<br />
61. BARRY Michaël SKY 3.33ra<br />
62. GAUTIER Cyril BBO 3.34ra<br />
63. KROON Karsten BMC 3.38ra<br />
64. DA DALTO Mauro LAM 3.41era<br />
65. VALLS FERRI Rafael FTS 3.43ra<br />
66. CUMMINGS Stephen SKY 3.44ra<br />
67. ISASI Iñaki EUS 3.46ra<br />
68. MARTINEZ Egoi EUS 3.46ra<br />
69. GUSTOV Volodymir CTT 3.46ra<br />
70. ARASHIRO Yukiya BBO 3.47ra<br />
71. KOLOBNEV Alexandr KAT 3.48ra<br />
72. ROLLAND Pierre BBO 3.53ra<br />
73. VORGANOV Eduard KAT 3.54ra<br />
74. VOECKLER Thomas BBO 3.56ra<br />
75. HONDO Danilo LAM 3.57ra<br />
76. HAGEN Edvald Boasson SKY 4.27ra<br />
77. GERDEMANN Linus MRM 4.33ra<br />
78. MAASKANT Martijn GRM 4.41ra<br />
79. OSS Daniel LIQ 4.41ra<br />
80. BARREDO Carlos QST 4.44ra<br />
81. MONIER Damien COF 4.45ra<br />
82. PINEAU Jérôme QST 4.47ra<br />
83. PLIUSCHIN Alexandr KAT 4.49ra<br />
84. ERBITI Imanol GCE 4.53ra<br />
85. IGLINSKIY Maxim AST 4.57ra<br />
86. KUCHYNSKI Aleksandr LIQ 5.02ra<br />
87. PLAZA MOLINA Ruben GCE 7.04ra<br />
88. MOREAU Christophe GCE 7.20ra<br />
89. ROBERTS Luke MRM 7.25ra<br />
90. EL FARES Julien COF 7.32ra<br />
91. FRÖHLINGER Johannes MRM 7.32ra<br />
92. DE WEERT Kevin QST 7.33ra<br />
93. VOGONDY Nicolas BBO 7.34ra<br />
94. SIVTSOV Kanstantsin THR 7.36ra<br />
95. ROHREGGER Thomas MRM 7.37ra<br />
96. VANDENBERGH Styn KAT 7.38ra<br />
97. FEDRIGO Pierrick BBO 7.41ra<br />
98. DI GREGORIO Rémy FDJ 7.47ra<br />
99. WEGMANN Fabian MRM 7.53ra<br />
100. TURGOT Sébastien BBO 7.53ra<br />
101. PEREZ ARRIETA Aitor FTS 8.06ra<br />
102. PEREZ MORENO Ruben EUS 8.07ra<br />
103. TJALLINGII Maarten RAB 8.16ra<br />
104. SULZBERGER Wesley FDJ 8.18ra<br />
105. HUNTER Robert GRM 8.54ra<br />
106. AERTS Mario SIL 8.58ra<br />
107. CAVENDISH Mark THR 9.08ra<br />
108. HINCAPIE George BMC 9.12ra<br />
109. MONDORY Lloyd ALM 9.18ra<br />
110. EIBEGGER Markus FTS 10.05ra<br />
111. GERRANS Simon SKY 10.39ra<br />
112. VERDUGO Gorka EUS 10.47ra<br />
113. CHARTEAU Anthony BBO 10.55ra<br />
114. BOOKWALTER Brent BMC 10.55ra<br />
115. FREIRE Oscar RAB 11.01ra<br />
116. SPRICK Matthieu BBO 11.06ra<br />
117. FELLINE Fabio FTS 11.15ra<br />
118. MOINARD Amaël COF 11.23ra<br />
119. WYNANTS Maarten QST 11.23ra<br />
120. PAULINHO Sergio RSH 12.17ra<br />
121. PETACCHI Alessandro LAM 12.34ra<br />
122. RAST Gregory RSH 12.35ra<br />
123. CIOLEK Gerald MRM 12.39ra<br />
124. EISEL Bernhard THR 12.41ra<br />
125. LANG Sebastian SIL 13.05ra<br />
126. RENSHAW Mark THR 13.26ra<br />
127. IVANOV Serguei KAT 13.29ra<br />
128. BELASKO Iban EUS 13.57ra<br />
129. MOERENHOUT Koos RAB 14.48ra<br />
130. HUNT Jérémy CTT 15.07ra<br />
131. ROY Jérémy FDJ 15.33ra<br />
132. LORENZETTO Mirco LAM 15.36ra<br />
133. BURGHARDT Marcus BMC 15.58ra<br />
134. GAVAZZI Francesco LAM 15.59ra<br />
135. BOOM Lars RAB 16.11ra<br />
136. VAN DE WALLE Jurgen QST 16.33ra<br />
137. KIRYIENKA Vasil GCE 16.48ra<br />
138. MAYOZ Iban FTS 17.19ra<br />
139. DE GREEF Francis SIL 17.31ra<br />
140. NOCENTINI Rinaldo ALM 17.34ra<br />
141. DEAN Julian GRM 17.42ra<br />
142. BENITEZ José-Alberto FTS 17.50ra<br />
143. BELLOTTI Francesco LIQ 17.56ra<br />
144. VAUGRENARD Benoît FDJ 18.31ra<br />
145. PERGET Mathieu GCE 18.45ra<br />
146. LLOYD Daniel CTT 19.23ra<br />
147. VOIGT Jens SAX 19.25ra<br />
148. MORABITO Steve BMC 19.29ra<br />
149. SZMYD Sylvester LIQ 20.10ra<br />
150. QUINZIATO Manuel LIQ 20.12ra<br />
151. LANCASTER Brett Daniel CTT 20.16ra<br />
152. VANDBORG Brian LIQ 20.20ra<br />
153. GESLIN Anthony FDJ 20.27ra<br />
154. CHAMPION Dimitri ALM 20.29ra<br />
155. AUGE Stéphane COF 21.15ra<br />
156. ZABRISKIE David GRM 21.20ra<br />
157. TIRALONGO Paolo AST 21.46ra<br />
158. GRABSCH Bert THR 21.50ra<br />
159. REDA Francesco QST 21.59ra<br />
160. FARRAR Tyler GRM 22.00ra<br />
161. BRUTT Pavel KAT 22.18ra<br />
162. SEELDRAYERS Kevin QST 22.26ra<br />
163. BOUET Maxime ALM 22.29ra<br />
164. BRESCHEL Matti SAX 22.57ra<br />
165. O’GRADY Stuart SAX 23.08ra<br />
166. CUNEGO Damiano LAM 23.11ra<br />
167. TAARAMAE Rin COF 23.23ra<br />
168. KLUGE Roger MRM 23.42ra<br />
169. SANTAMBROGIO Mauro BMC 24.57ra<br />
170. LLOYD Matthew SIL 26.36ra<br />
171. WEGELIUS Charles SIL 27.15ra<br />
172. KONOVALOVAS Ignatas CTT 27.40ra<br />
173. CAPECCHI Eros FTS 27.55ra<br />
174. DEVENYNS Dries QST 29.35ra<br />
175. KLIER Andreas CTT 29.35ra<br />
176. PEREZ LEZAUN Alan EUS 29.42ra<br />
177. NAVARRO Daniel AST 30.36ra<br />
178. DUMOULIN Samuel COF 30.47ra<br />
179. SPILAK Simon LAM 31.01ra<br />
180. SORENSEN Nicki SAX 31.28ra<br />
181. DE LA FUENTE David AST 35.16ra<br />
182. MALORI Adriano LAM 35.39ra<br />
183. ROUX Anthony FDJ 35.45ra<br />
184. SORENSEN Chris SAX 36.27ra<br />
185. BOLE Grega LAM 37.59ra<br />
186. MURAVYEV Dmitriy RSH 39.03ra<br />
187. OROZ Juan Jose EUS 40.04ra<br />
188. HERN. BLAZQUEZ Jesus AST 42.55ra<br />
ERREGULARTASUNA<br />
1. HUSHOVD Thor CTT 118 puntu<br />
2. PETACCHI Alessandro LAM 114 puntu<br />
3. McEWEN Robbie SIL 105 puntu<br />
4. ROJAS Jose Joaquin GCE 92 puntu<br />
5. CAVENDISH Mark THR 85 puntu<br />
MENDIKOA<br />
1. PINEAU Jerome QST 13 puntu<br />
2. PERGET Mathieu GCE 12 puntu<br />
3. CHAVANEL Sylvain QST 12 puntu<br />
4. TAARAMAE Rin COF 8 puntu<br />
5. LANG Sebastian SIL 7 puntu<br />
TALDEKAKOA<br />
1. TEAM SAXO BANK 85.56.25<br />
2. GARMIN-TRANSITIONS 5era<br />
3. SKY PRO CYCLING 19ra<br />
4. ASTANA 2.21era<br />
5. BMC RACING TEAM 2.50era<br />
17. EUSKALTEL-EUSKADI 5.31ra
Orioko trainerua, joan den igandean, Donostian, hiru ziabogetako bat ematen; azken luze dotorea egin zuten oriotarrek. ANDONI CANELLADA / ARGAZKI PRESS<br />
Ez dute oso gustuko, baina...<br />
Pedreñan jokatuko da gaur San Miguel ligako<br />
hirugarren proba; eremu irregularra izan<br />
arren, indartsuenak lortu du bandera urtero<br />
Pedreñako estropada irabazi izan duenak<br />
liga eskuratu izan du aurreko urteetan<br />
Aitor Manterola Donostia<br />
Bigarren asteburua osatuko du<br />
gaur eta bihar San Miguel ligak.<br />
Hirugarren jardunaldia gaur jokatuko<br />
dute arraunlariek, Pedreñan<br />
(Espainia). Hiru txandatan<br />
banatuta, ohiko moduan lehiatuko<br />
dira hamabi traineruak.<br />
Gaurko eremuaz sekulakoak<br />
eta bi esaten dituzte, urtea joan<br />
eta etorri. Irregularra bada; hori<br />
ez dago ukatzerik. Itsasgorak eta<br />
itsasbeherak eragin handia izaten<br />
dute, eta korronteak ere ez<br />
dira fidatzekoak. Arraunlariek<br />
kontatzen dutenez, eremuko zenbait<br />
tartetan, ontzia zuloan sartzen<br />
da, geldituta balego bezala.<br />
Halako baldintzetan zer gerta<br />
daitekeen asmatzea abentura da.<br />
Baina <strong>datu</strong>ek bestelako kontuak<br />
ematen dituzte aditzera. Eremu<br />
fidagarria ez da izango, baina<br />
Traineruen Kluben Elkarteen<br />
liga sortu zenetik, indartsuena<br />
nagusitu izan da Pedreñan. Hori<br />
gutxi ez, eta hemengo garaileak<br />
liga irabazi izan du gero. Beraz,<br />
baldintzak baldintza, azken urteetan<br />
iraultza handirik ez da gertatu.<br />
Gaur ere indartsuenak irabazi<br />
behar luke, baina beti gelditzen<br />
da halako kezka bat, eremua oso<br />
duina ez denean. Kale zozketak<br />
inoiz baino eragin handiagoa<br />
izango du gaur. Baina indarra dagoen<br />
lekuan, kezka handirik ere<br />
ez dute edukiko. Eta lehen bi estropadetan<br />
ikusitakoa ikusita,<br />
Orio da indartsuena. Nagusitasunez<br />
menderatu zituen aurkari<br />
Denboraldiko lehen<br />
bi estropadetan<br />
ikusitakoa ikusita,<br />
Orio da indartsuena<br />
Orain arte ezuste<br />
handiena eman<br />
duenak, San Pedrok,<br />
dotore segitu nahi du<br />
guztiak aurreko asteburuan, eta<br />
gaur, hari begira egongo dira denak.<br />
Azken txandan lehiatuko da,<br />
Castro, Urdaibai eta San Juanekin<br />
batera. Espainiarrek larunbatean<br />
baino itxura hobea eman zuten<br />
igandean. Itxaropentsu daude<br />
Castron, eta hobetzeko tartea<br />
ikusten diote ontziari. Urdaibaik<br />
zer emango duen ezin da asmatu.<br />
Lehendik ere jakina zena agerian<br />
utzi zuen aurreko asteburuan:<br />
arazoak dauzka arraunlari propioen<br />
kopuruarekin. Eta muga<br />
hori gabe eman dezakeen maila<br />
ezin du eman ligan. Baina, hala<br />
ere, hor da, onenekin, eta gai da<br />
banderak irabazteko. San Juan,<br />
isil-isilik, muturrean sartu da.<br />
Talde ona dauka, eta etekina ari<br />
zaio ateratzen.<br />
Kontuz etxekoekin<br />
Bigarren txandan ariko da gaur<br />
kontuan hartu beharko den beste<br />
ontzia: etxekoa, Pedreña. Igandean<br />
ez zen batere txukun aritu, eta<br />
ohorezko txandan aritzeko aukera<br />
kareletik bota zuen. Irregulartasuna<br />
da espainiarren gabezia,<br />
eta aurten ere azaldu zaie. Gaur,<br />
onena ematen badute, onenen<br />
artean behar lukete. Zaleen babesa<br />
ere aldeko edukiko dute, eta<br />
bultzada horrekin, mailarik<br />
onena emateko aukerak dituzte.<br />
Beste hiru ontzi gainditu beharko<br />
ditu lehendabizi, txandakideak.<br />
Orain arteko ezuste handiena<br />
eman duenak, San Pedrok, dotore<br />
segitu nahiko du aurrerantzean<br />
ere. Astillerok zer emango<br />
duen ezin da jakin. Larunbatetik<br />
igandera aldea egin zuten, hobera,<br />
eta arraunlari onenak ateratzen<br />
baditu, erditik gora behar<br />
luke. Hondarribiak ere kale eta<br />
bale egin zuen aurrekoan. Igandekoa<br />
du bere maila, eta hura<br />
berriz atera behar luke gaur.<br />
Lehen txandan, Tiran, Kaiku,<br />
Zumaia eta Zarautz lehiatuko<br />
dira. Galiziarrak beren lekuan<br />
daude, baina Kaikuk gorago<br />
behar luke sailkapenean. Larunbatean<br />
eman zuena berriz eman<br />
beharko du gaur. Zumaiak joan<br />
zen asteburukoa hobetzea ezinbestekoa<br />
izango du, dagoen postuan<br />
kateatuta gelditu nahi ez<br />
badu. Eta Zarautzek lanean segitu<br />
beharra dauka, taldea osatuz,<br />
ahalik eta duintasun handienarekin.<br />
G Sailkapena<br />
1. Orio 24 puntu<br />
2. Castro 20 pt.<br />
3. Urdaibai 17 pt.<br />
4. San Juan 16 pt.<br />
5. Pedreña 16 pt.<br />
6. San Pedro 15 pt.<br />
7. Astillero 11 pt.<br />
8. Hondarribia 11 pt.<br />
9. Tiran 10 pt.<br />
10. Kaiku 10 pt.<br />
11. Zumaia 4 pt.<br />
12. Zarautz 2 pt.<br />
G Gaurko txandak<br />
p1. txanda (16:00). Zarautz,<br />
Zumaia, Kaiku eta Tiran.<br />
p2. txanda. Hondarribia, Astillero,<br />
San Pedro eta Pedreña.<br />
p3. txanda. San Juan, Urdaibai,<br />
Castro eta Orio.<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 23<br />
‹ Kirola<br />
KAE 1 ligako<br />
laugarren<br />
estropada<br />
jokatuko dute<br />
gaur, Pasaian<br />
Erlojuaren aurka ariko<br />
dira hamabi traineruak,<br />
ligako orain arteko<br />
berdintasuna<br />
hausteko asmoz<br />
A. M. Donostia<br />
Laugarren estropada izango du<br />
gaur KAE 1 ligak, Pasaian (Gipuzkoa).<br />
18:00etan hasita, erlojuaren<br />
aurka lehiatuko dira hamabi ontziak.<br />
Aurreko hiru jardunaldietan<br />
hiru garaile izan dira, eta berdintasun<br />
hori hausteko aukera<br />
egongo da gaur. Sailkapeneko lehen<br />
laurak bost punturen bueltan<br />
daude. Isuntza da aurrena;<br />
Zierbena eta Camargo lau puntura<br />
ditu, eta Santurtzi bostera.<br />
Aldez aurretik begiratuta, lau<br />
horietakoren batek irabazi beharku<br />
luke gaur. Ligaren atarian indartsuenak<br />
zirela zirudien, eta<br />
aurreikuspenak betetzen ari dira.<br />
Santurtzi dabil apalxeago, eta<br />
oraindik banderarik ez irabaztea<br />
deigarria da. Baina sailkapenean<br />
gertu dauzka aurrekoak. Alde horiek<br />
ez handitzea komeni zaio, eta<br />
emaitza ona beharko du gaur.<br />
Isuntza da erregularrena orain<br />
arte, eta horri eusten saiatuko da.<br />
Zierbenak eta Camargok egin dituzte<br />
posturik txarrenak goikoen<br />
artean —lehen egunean, seigarren<br />
eta zazpigarren izan ziren—,<br />
eta ezin dute berriz huts egin. Donostiarra<br />
eta Orio ere kontuan<br />
hartu beharko dira.<br />
Sailkapenaren beste muturrean<br />
daude azpikoak. Busturialdeak<br />
ixten du zerrenda, bost punturekin.<br />
Aurretik dauzka etxekoak,<br />
zazpirekin, eta Arkote, bederatzirekin.<br />
Azken biek jokatuko dute<br />
ez jaisteko kanporaketa irailean,<br />
eta orain artekoa ikusita, ematen<br />
du hiruren artean egongo dela<br />
lehia. Izan ere, azken laugarrenak,<br />
Getxok, bost puntu ateratzen<br />
dizkio Arkoteri. Erosoago<br />
daude beste ontziak: Hondarribia<br />
eta Deustua.<br />
KAE 2koak, Getxon<br />
Beste estropada bat ere jokatuko<br />
da gaur. KAE 2 ligakoek Getxon<br />
dute laugarren jardunaldia.<br />
12:00etan lehiatuko dira, lau txandatan<br />
banatuta, ohiko moduan.<br />
Aurreko hiru estropadetan bi garaile<br />
izan dira: Portugaletek bi<br />
irabazi ditu, eta Getariak bestea.<br />
Azkeneko txandan aterako dira<br />
biak, Ondarroa eta Zumaia alboan<br />
dituztela. Sailkapenean, getariarrek<br />
bi puntu kentzen dizkiete<br />
ondarroarrei, eta launa Portugaletekoei<br />
eta zumaiarrei.
24 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Kirola ›<br />
Galizian<br />
dago trena<br />
Gaur hasiko da Euskotrenen bigarren liga,<br />
Pedreñan, lau selekzio lehian direla:<br />
Galizia, Kantabria, Bizkaia eta Gipuzkoa<br />
Zortzi estropada izango dira, eta galiziarrak<br />
dira berriz ere irabazteko hautagaiak<br />
Aitor Manterola Donostia<br />
Gaur hasiko da Euskotren liga.<br />
Pedreñan (Espainia) jokatuko<br />
dute aurreneko estropada (15:30).<br />
Aurreko urtean bezala, selekzioen<br />
arteko lehia izango da, eta Galizia,<br />
Kantabria, Bizkaia eta Gipuzkoa<br />
ariko dira. Zortzi estropada<br />
izango ditu ligak, eta azkena<br />
abuztuaren 15ean izango da.<br />
Emakumezkoen liga hori Traineruen<br />
Kluben Elkarteak antolatzen<br />
du, eta iaz izan zen aurrenekoa.<br />
Orduko hartan, Galizia izan<br />
zen nagusi. Sei estropada irabazi<br />
zituen, eta Gipuzkoak beste biak.<br />
Aurten ere Galizia da irabazteko<br />
hautagaia, faboritoa. Hantxe gelditu<br />
zen trena duela urtetebete,<br />
eta handik ateratzera joango dira<br />
beste lehiakideak. Iazkoaren aldean,<br />
aurten bada aldaketarik<br />
parte-hartzaileen artean: Kantabriak<br />
ordezkatu du Katalunia.<br />
Lehiari mesede egin dio horrek,<br />
kantabriarren maila kataluniarrena<br />
baino askoz hobea delako.<br />
Galiziak kontuan hartu beharko<br />
du alboko herrialdea.<br />
Bizkaiak iazko maila hobetuko<br />
duela ematen du. Baina ez dago<br />
liga irabazteko hautagaien artean.<br />
Besteek ere gora egingo zuten,<br />
Iaz sei estropada<br />
irabazi zituen Galiziak,<br />
eta Gipuzkoak eskuratu<br />
zituen beste biak<br />
Getaria-Tolosa<br />
eta Zumaia ariko dira<br />
aurten Gipuzkoaren<br />
izenean, txandaka<br />
eta bizkaitarren gorakadak egundokoa<br />
izan beharko luke galiziarren<br />
inguruan ibiltzeko. Dena<br />
dela, iazkoa baino ontzi lehiakorragoa<br />
izateagatik bakarrik,<br />
lehiaketak berak irabaziko du.<br />
Zenbat eta gehiago izan traineru<br />
onak, ikuskizunak irabaziko du.<br />
Aurreko urtean ez zen halakorik<br />
izan. Galizia beste denak baino<br />
gehiago zen, eta Gipuzkoaren izenean<br />
Getaria-Tolosa lehiatu zenean<br />
bakarrik ibili zen estu. Bizkaia<br />
urruti izan zuen, eta zer esanik ez<br />
Katalunia. Alde horretatik, aur-<br />
G Egutegia<br />
Lekua Eguna<br />
Pedreña (Espainia) Gaur<br />
Portugalete (Bizkaia) Bihar<br />
Moaña (Galizia) Uztailak 17<br />
Galizia Uztailak 18<br />
Getxo (Bizkaia) Uztailak 31<br />
Zumaia (Gipuzkoa) Abuztuak 1<br />
Zarautz (Gipuzkoa) Abuztuak 14<br />
Zarautz (Gipuzkoa) Abuztuak 15<br />
ten hobea izango da Euskotren<br />
liga.<br />
Aurreko urtean, gipuzkoarren<br />
izenean herrialdeko hiru ontziak<br />
lehiatu ziren, txandaka. Getaria-<br />
Tolosaz gain, Zumaiak eta Hondarribiak<br />
jardun zuten. Aurten<br />
ere, banatu egingo da ordezkaritza.<br />
Baina hiru izan beharrean, bi<br />
talde ariko dira: Getaria-Tolosa<br />
eta Zumaia. Gipuzkoako ligako lehen<br />
estropadan, biek lortu zuten<br />
Gipuzkoaren izenean lehiatzeko<br />
aukera. Bakoitzak hiru estropada<br />
jokatuko ditu: Getaria-Tolosak<br />
gaurkoa, biharkoa eta Getxokoa;<br />
Zumaiak Galiziako biak eta Zumaiakoa<br />
bertakoa. Zarauzko estropadan,<br />
Gipuzkoaren izenean<br />
ariko da Gipuzkoako Txapelketako<br />
garailea.<br />
Antzeko lehia gutxi aurretik<br />
Galiziarekin batera, Getaria-Tolosa<br />
da indartsuena, kantabriarrek<br />
eman dezaketena ahaztu<br />
gabe. Alde horretatik, aurreko urtekoaren<br />
antzekoa izan daiteke<br />
aurtengoa. Baina denen artean<br />
iaz baino tarte txikiagoak daude,<br />
eta estropada politagoak ikusi<br />
ahal izango dira.<br />
Orain arteko jardunean, ez dira<br />
elkarren kontra aritu. Gipuzkoarrak<br />
eta bizkaitarrak soilik lehiatu<br />
dira duela gutxi, Deban (Gipuzkoa).<br />
Getaria-Tolosa izan zen azkarrena.<br />
Zumaiak egin zuen bigarren,<br />
hamazazpi segundora. Bizkaia<br />
selekzioarekin atera zen, eta<br />
laugarren bukatu zuen; irabazleak<br />
23 segundo kendu zizkion. Bizkaiak,<br />
beraz, urruti du Getaria-<br />
Tolosa, baina gertu Zumaia.<br />
Galiziak eta Kantabriak zer<br />
eman dezaketen ez dute azaldu.<br />
Baina indartsuak dira. Galiziarrak,<br />
batez ere. Aurten ere, faborito<br />
nagusia da.<br />
Galiziako trainerua, iaz, Zumaiako estropada irabazi berritan; aurten ere Galizia da faboritoa. IMANOL OTEGI / ARP<br />
G Arraunlariak<br />
BIZKAIA<br />
Goretti Arevalo<br />
Izarra Arrizabalaga<br />
Raquel Cristobal<br />
Saioa Fernandez<br />
Olatz Amaia<br />
Rebecca Forner<br />
Ane Ibarra<br />
Amaia Kareaga<br />
Kristina Korta<br />
Usue Kortadi<br />
Naia Linaza<br />
Jone Oliban<br />
Olatz Ortega<br />
Olatz Romo<br />
Libe Soroa<br />
Aiala Uribelarrea<br />
Irade Urrestizala<br />
Silvia Zobaran<br />
Ainhoa Zurinaga<br />
KANTABRIA<br />
Nicole Jaramillo<br />
Saray Aparicio<br />
Maria Alejandra Avalos<br />
Sara Cobo<br />
Cristina Gomez<br />
Jessica Gonzalez<br />
Barbara Gonzalez<br />
Julia Herreros<br />
Kristina Korta<br />
Cristina Moreno<br />
Rocio Ortega<br />
Belen Palencia<br />
Estibaliz Perojo<br />
Beatriz Rasines<br />
Lucia Rasines<br />
Alba Rocillo<br />
Almudena Sainz<br />
Esmeralda Santos<br />
Cristina Tacu<br />
Claudia Torron<br />
Sara Vazquez<br />
Raquel Vazquez<br />
Elena Velez<br />
GALIZIA<br />
Nuria Barreiro<br />
Marta Cochon<br />
Maria Jose Estevez<br />
Lorena Fernandez<br />
Lucia Garcia<br />
Laura Hermo<br />
Veronica Lago<br />
Ana Lopez<br />
Noelia Martinez<br />
Olga Medraño<br />
Andrea Oubiña<br />
Victoria Piñeiro<br />
Iria Riveiro<br />
Sara Rodriguez<br />
Sandra Sanchez<br />
Fatima Torrado<br />
Eva Val<br />
GIPUZKOA<br />
Eva Aiertza. Getaria-Tolosa<br />
Maialen Aizpuru. Getaria-<br />
Tolosa<br />
Mertxe Aizpurua. Getaria-<br />
Tolosa<br />
Olatz Aldalur. Getaria-Tolosa<br />
Ioana Alijostes. Getaria-Tolosa<br />
Eneritz Alkorta. Zumaia<br />
Desire Alonso. Zumaia<br />
Maite Amilibia. Zumaia<br />
Maite Amondarain. Getaria-<br />
Tolosa<br />
Leire Antia. Zumaia<br />
Nekane Arakistain. Getaria-<br />
Tolosa<br />
June Aranbarri. Zumaia<br />
Olatz Arregi. Getaria-Tolosa<br />
Olatz Arrizabalaga. Zumaia<br />
Maialen Azaldegi. Getaria-<br />
Tolosa<br />
Ane Balentziaga. Getaria-Tol.<br />
Leire Baraibar. Getaria-Tolosa<br />
Natalia Diaz. Zumaia<br />
Amaia Doiage. Getaria-Tolosa<br />
Nerea Eizagirre. Zumaia<br />
Oihana Erkizia. Zumaia<br />
Eneida Etxabe. Getaria-Tolosa<br />
Maitane Garmendia. Getaria-<br />
Tolosa<br />
Izaro Ibarbia. Zumaia<br />
Mirari Ibarguren. Zumaia<br />
Eider Iribar. Getaria-Tolosa<br />
Igone Irigoien. Getaria-Tolosa<br />
Ainhoa Iriondo. Zumaia<br />
Irati Larrañaga. Getaria-Tolosa<br />
Leire Lestayo. Getaria-Tolosa<br />
Maite Manzisidor. Zumaia<br />
Atsegin Odriozola. Zumaia<br />
Olatz Ortiz. Getaria-Tolosa<br />
Nagore Osoro. Zumaia<br />
Aizpea Peña. Getaria-Tolosa<br />
Edurne Segurola. Getaria-<br />
Tolosa<br />
Libana Taboada. Zumaia<br />
Aintzane Urbieta. Zumaia<br />
Maider Urbieta. Zumaia<br />
Naroa Urkola. Getaria-Tolosa<br />
Irati Zubieta. Zumaia
Goiherrik A-k<br />
dena alde dauka<br />
gaur Euskadiko<br />
Txapelketa<br />
irabazteko<br />
Joseba Zubiaur<br />
Euskadiko Lur Gaineko Sokatira<br />
Txapelketako 600 kiloko kategoriako<br />
hirugarren eta azken saioa<br />
jokatuko da gaur, 17:30ean, Erandioko<br />
Goiherri auzoan (Bizkaia).<br />
Goiherri A-k irabazi ditu aurreko<br />
bi jardunaldietako txanda eta tiraldi<br />
guztiak, eta, 14 punturekin,<br />
esku-eskura du txapela. Bizkaitarrek<br />
nahikoa dute laugarren sailkatzearekin<br />
txapela irabazteko.<br />
Lehen postua, beraz, erabakita<br />
dago, baina hortik beherako lehia<br />
estuagoa egongo da. Izan ere, zilarrezko<br />
eta brontzezko dominetarako<br />
hiru hautagai nagusi daude.<br />
Bi jardunaldi jokatuta, Areso<br />
dago une honetan bigarren postuan,<br />
10,5 punturekin; Gaztediko<br />
talde mistoa dago hirugarren, 10<br />
punturekin; eta Mutriku laugarren,<br />
9,5 punturekin. Joan den asteburuko<br />
emaitzei begiratuta,<br />
Areso eta Mutriku dira bi postu<br />
horiek betetzeko faboritoak. Baina<br />
ikusi egin beharko da Gaztediko<br />
talde mistoak nolako taldea<br />
osatzen duen.<br />
Euskadiko Sega<br />
Txapelketako<br />
finalerdiak<br />
jokatuko dira<br />
bihar, Aizarnan<br />
J. Z.<br />
Euskadiko Sega Txapelketako finalerdiak<br />
jokatuko dira bihar,<br />
11:30ean, Aizarnan (Gipuzkoa).<br />
Sei segalari ariko dira lehian, hiru<br />
segalariko bi txandatan banatuta.<br />
Jexuxmari Ormaetxea Urki,<br />
Aitzol Intxaurbe eta David Mariñelarena<br />
ariko dira lehen finalerdian.<br />
Eta bigarren finalerdian ondorengo<br />
hiru segalariak ariko<br />
dira: Jon Kanflanka, Jaime Atxa<br />
eta Jokin Etxeberria.<br />
Ordu erdiko lana egin beharko<br />
dute segalariek, eta ahalik eta<br />
kilo gehien pilatzeaz gain, ahalik<br />
eta lanik txukunena egin beharko<br />
dute. Finalerdi bakoitzeko lehen<br />
biek jokatuko dute finala, hilaren<br />
18an, Oiartzungo Pikoketako<br />
belardian (Gipuzkoa). Hamar<br />
euro ordaindu beharko dira bihar<br />
saioa ikusteko. Mariñelarena eta<br />
Urki dira bi segalaririk beteranoenak,<br />
34 urte baitauzkate biek.<br />
Kanflankak 30 urte dauzka, Intxaurbek<br />
27, Atxak 23 eta Etxeberriak<br />
22.<br />
Erregea, orain eta beti<br />
Titin III.a-Barriola 22<br />
Saralegi-Apraiz 9<br />
Iraupena. Partidarena, 58 minutu;<br />
jokoarena, 25.<br />
Pilotakadak. 539.<br />
Saketik. Ez Titinek ezta Saralegik<br />
ere ez zuten tantorik lortu.<br />
Markagailua. 1-1, 2-2, 9-2, 9-4, 11-4,<br />
11-6, 16-6, 16-7, 16-8, 20-9 eta 22-9.<br />
Bestelakoak. Giro bikaina Iruñeko<br />
Labriten. Ia goraino bete zen. Apustuak<br />
100-40ri irten ziren gorrien<br />
alde.<br />
Titin bikain aritu da<br />
errematean, eta erraz<br />
irabazi du, Barriolarekin,<br />
San Fermin torneoko<br />
aurreneko partida<br />
Imanol Magro<br />
Ikuskizun handiena bukaeran iritsi<br />
zen, behin partida bukatuta.<br />
Sanferminen xarma berezia da,<br />
inoiz ezin baita jakin zer gertatuko<br />
den. Titin txalo artean aldageletako<br />
bidean zihoanean hiru zalek<br />
geldiarazi zuten. Hirurak, lastozko<br />
kapela jantzita, eta batek<br />
gitar bat zeraman, eta beste batek,<br />
eskusoinu handi bat. Hirugarrenak<br />
sorbaldatik hartu zuen Titin,<br />
eta beste eskuan baso zabal<br />
bat zuen. Ez zirudien hirukoteak<br />
herenegun eskuan harturiko le-<br />
Rafael Nadal tenislariak erremontea jantzi zuen<br />
atzo goizean Galarretan, Oriamendi enpresa berriak<br />
gonbi<strong>datu</strong>ta. Haren aita ohiko bihurtu da<br />
jaialdietan, eta atzo tenislariak ez zion eutsi pixka<br />
bat piloteatzeko tentazioari. Ezkerra izanda, baina,<br />
zail izango du aurrera egitea. Argazkian, Endi-<br />
hen basoa zenik, eta instrumenturik<br />
ez zuenak orkestra zuzendari<br />
lan inprobisatua egin zuen.<br />
Ustekabeko mariatxiak El rey<br />
rantxera ezaguna jotzen eta abesten<br />
hasi ziren, eta Labriteko ikusle<br />
guztiek aho batez egin zuten<br />
bat Titinen gorazarrearekin. Ohiko<br />
abestia da sanferminetan, eta<br />
hitzak aski ezagunak Nafarroan.<br />
Pilotariaren aurpegiak harriduratik<br />
irribarrerako bilakaera izan<br />
zuen. 900 lagunek, asko zapi gorriak<br />
eskuan hartuta, sosarekin<br />
zein sos gabe oraindik erregea<br />
dela gogoratu zioten Trizioko aurrelariari.<br />
Txalo zaparrada handi batek<br />
itxi zuen kantaldia, eta Titinek eskertu<br />
zuen abestia. Saralegik ikusi<br />
zuen inork baino gertuagotik<br />
Titinek berriro ere eman berri<br />
zuen erakustaldia, eta berak laburbildu<br />
zuen hobekien egoera.<br />
«Augustok merezi du». Hala da,<br />
erregea da oraindik, eta haizea<br />
alde badu, edozein erotu dezake,<br />
baita mariatxiak ere.<br />
Herenegungoa historia gutxiko<br />
partida izan zen. Apraizek ez<br />
zuen hautsi eta Barriolak agindu<br />
zuen piloteoan. Atzean nagusi,<br />
Titinek aurrean jokatzeko aukera<br />
ugari izan zituen, eta Saralegi<br />
ernegatu zuen. Amezketakoa trebea<br />
da motzean, eta behin baino<br />
gehiagotan xaxatu zuen beteranoa,<br />
baina larrutik ordaindu<br />
Irudia qGalarreta pilotalekua (Hernani)<br />
RAFA NADALEK SASKIA JANTZI DU<br />
zuen. Erregeak hamasei tanto<br />
egin zituen guztira eta merezitako<br />
txalo uzta jaso zuen. Azkena<br />
izan zen bereziki polita, txokoan<br />
utzitako dejada. Irabazleen torneoko<br />
lehen garaipena izan zen.<br />
Gaur ere B multzoko partida jokatuko<br />
da (17:00), eta herenegungo<br />
galtzaileek Irujo eta Beroizekin<br />
neurtuko dituzte indarrak.<br />
Erremonte finala<br />
Sanferminetako erremonte feria<br />
gaur bukatuko da, eta Ezkurra-Ionek<br />
eta Juaristi-Urrutiak Agoitz<br />
Teilatuak torneoko finala jokatuko<br />
dute Euskalen (17:00; ETB1ek<br />
aurretiaz grabatuta emango du,<br />
19:30ean). Ezkurra sasoi bikainean<br />
dago eta Urrutiarekin izango<br />
duen lehia ikusgarria izango da.<br />
Juaristik eta Ionek ere itxura ona<br />
eman dute, eta euren jokoa izango<br />
da ziurrenik partidako gakoa.<br />
Aurretik, jaialdiko lehenbizikoan,<br />
enpresako lehen oilarra sartuko<br />
da buruz burukoaren aurrekanporaketetan:<br />
San Miguelek<br />
Urtasunen aurka jokatuko du.<br />
Bestalde, atzoko Euskaleko<br />
jaialdian, Utergak eta San Miguelek<br />
40-35 irabazi zieten Urriza eta<br />
Etxeberria III.ari. Buruz buruko<br />
txapelketarako kanporaketan,<br />
berriz, Etxabe II.ak ustekabekoa<br />
eman zuen Matxin III.aren aurka<br />
(30-22). Irabazleak Etxeberria III.a<br />
izango du hurrengo aurkari.<br />
ka Barrenetxea, Patxi Gaztelu, Patxi Zeberio eta<br />
Koteto Ezkurrarekin ageri da, eta eurek eman zizkioten<br />
aurreneko lezioak ATPko zirkuituko buruari.<br />
Tenislaria Euskal Herrian da, Mikel Sanchez<br />
doktorearekin belaunetarako plasma injekzioko<br />
tratamendu bat betetzen ari delako.ORIAMENDI<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 25<br />
‹ Kirola<br />
DLaburrak<br />
25 jokalarirekin hasi da<br />
lanean Athletic<br />
FUTBOLA ›Javi Martinez eta<br />
Fernando Llorente ez ziren izan<br />
atzo Lezaman, baina lehen taldeko<br />
gainerako 23 jokalariak<br />
bai. Iturrioz eta Larruskain<br />
harrobiko bi atezainak ere bertan<br />
izan ziren, Javi Reyes prestatzaile<br />
fisikoaren esanetara.<br />
Bestalde, Athleticek atzo jakinarazi<br />
zuen Iban Zubiaurre<br />
Albaceten ariko dela, utzita.<br />
Iñurrategi, Zabalza eta<br />
Vallejo gailurrera heldu dira<br />
MENDIA ›Alberto Iñurrategik,<br />
Mikel Zabalzak eta Juan Vallejok<br />
bete dute lehen helburua.<br />
Atzo iritsi ziren Broad Peakeko<br />
iparraldeko gailurrera (7.550<br />
metro), Euskal Herrian 13:00<br />
zirenean. Helburua lortu zutela<br />
eta onik zeudela jakinarazi<br />
zuten. Erdiko gailurra eta gailur<br />
nagusia falta zaizkie orain.<br />
Casey Stoner australiarra<br />
Hondan ariko da 2011n<br />
MOTOZIKLISMOA ›Ducatik eta<br />
Hondak ia une berean eman<br />
zuten atzo albistea: Casey Stoner<br />
australiarra (Ducati) Hondan<br />
ariko da 2011n. Stoner azaroaren<br />
7an ariko da azkeneko<br />
aldiz Ducati etxeko moto batekin,<br />
Valentziako Sari Nagusian.<br />
Sebastien Loeb jarri da<br />
lider Bulgariako Rallyan<br />
RALLYAK ›Sebastien Loeb<br />
Citroen taldeko frantziarrak<br />
indartsu ekin dio Bulgariako<br />
Rallyari, Munduko Txapelketako<br />
zazpigarren probari. Eguneko<br />
lau zatietan bera izan da<br />
azkarrena. Dani Sordo (Citroen)<br />
dago bigarren, 28,1 segundora.<br />
Mara Abbotentzat Giroko<br />
etapa eta maglia arrosa<br />
TXIRRINDULARITZA ›Mara<br />
Abbotek (AEB) irabazi zuen<br />
atzo Italiako Giroko etapa, zortzigarrena,<br />
Chiavenna eta Livigno<br />
artean, eta bera jarri da lider,<br />
Judith Arndten aurretik<br />
(Columbia). Stelvio mendate<br />
gogorrean amaituko da gaurko<br />
etapa, azken-aurrekoa.<br />
Urteko markarik onena<br />
berdindu du Usain Boltek<br />
ATLETISMOA ›9,82 segundo.<br />
Marka hori lortu zuen Usain<br />
Boltek herenegun iluntzean<br />
Lausanan (Suitza), 100 metroko<br />
proban. Diamantezko ligaren<br />
zazpigarren jardunaldian antolatzaileek<br />
nahita sartu zuten<br />
egitarauan 100 metroko proba.
26 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Agenda›<br />
Macaco q Musikaria<br />
Azpeitiko Garmendipe futbol zelaira biltzen diren zaleei eztarriak<br />
urraraziko dizkie Macacok (Bartzelona, Herrialde Katalanak, 1972),<br />
gaur Lagun Onak Futbol Klubaren alde egingo duen kontzertuan<br />
«Ez dut ‘musikari sozial’<br />
etiketarik nahi, ez baitut<br />
uste hori naizenik»<br />
Olatz Prat Azpeitia<br />
q Urola Kostako Hitza<br />
Iraganera eta etorkizunera begiratzeaz<br />
ahazten ez den arren,<br />
orainean bizi da Macaco, gaur entzun<br />
ahal izango diren Puerto Presente<br />
diskoko abestiek dioten moduan.<br />
Askotan etorri zara Euskal Herrira,<br />
eta gaur Azpeitian izango zara. Nola<br />
hartzen zaituzte zale euskaldunek?<br />
Oso ondo hartu izan naute beti.<br />
Uste dut oso konexio ona dagoela;<br />
jendeak oso ondo pasatzen du<br />
abestiekin. Oso jende irekia dela<br />
uste dut, gozatzeko gogoz dagoena.<br />
Askotan jo dut Euskal Herrian<br />
Macaco moduan daramatzadan<br />
hamar urteotan, eta ongi<br />
ezagutzen dugu elkar. Gainera,<br />
lagun onak ditut bertan —Fermin<br />
Muguruza, esaterako—, eta<br />
jendea oro har oso ongi portatu da<br />
nirekin.<br />
Elkartasun ekimen ugaritan ikusi<br />
zaitugu. Oraingo honetan, Azpeitiko<br />
kontzertua Lagun Onak futbol klubari<br />
laguntzeko izango da. Nolabait,<br />
mesede egiten duzula jakiteak zure<br />
lanaz gehiago gozarazten al dizu?<br />
Bada, kirolzalea naiz, eta oso gustura<br />
egingo dut haien aldeko kontzertua;<br />
arrazoi ona da. Baina ez<br />
dut beste edonork baino gehiago<br />
edo gutxiago egiten. Kontua da<br />
nire lanbideagatik agerian nagoela;<br />
aurpegia jartzen dut eta mikrofono<br />
bat dut esku artean, eta<br />
badirudi indar handiagoa dugula<br />
abeslariok. Baina iruditzen zait<br />
nire lana arotz baten, okin baten<br />
edo beste edozeinen lana bezain<br />
baliotsua dela. Guztiok dugu proposatzeko<br />
ahalmena, iritziak plazaratu<br />
eta kontrastatzekoa. Ez<br />
zaizkit egia absolutuak gustatzen;<br />
bizitzaren ikasle naiz, eta ez<br />
irakasle. Ez dut ez mesede ez kalte<br />
egiten. Deskuidatzen naiz, erortzen<br />
naiz eta jaikitzen saiatzen<br />
naiz, beste edonor bezalaxe.<br />
Zure abestietan nabarmena da baikortasuna.<br />
Saiatzen naiz nire abestietan<br />
mezu positiboak ematen. Dena<br />
den, ipintzen dizkidaten buenrollismo<br />
etiketa horiek barrabilak<br />
ukitzeko etiketak besterik ez dira.<br />
Gu ere haserretzen gara gure ar-<br />
tean; guztiekin ez gara ondo eramaten.<br />
Dena ez da perfektua. Ez<br />
dut uste, gainera, musikaria izateagatik<br />
gai sozialetan inplikatuta<br />
egon behar duzunik. Politika<br />
gorroto dut, eta banderak ez ditut<br />
gustuko. Marinelen bandera urdin<br />
eta horia besterik ez dut gustuko.<br />
Adierazten duena komunikatu<br />
nahi dut; eta, agian, baita sahararra<br />
ere, horretan nahiko<br />
inplikatuta nagoelako. Ez dut<br />
«Mingainari hozka egin<br />
eta segundo batzuez<br />
itxaron beharko<br />
genuke»<br />
musikari sozialetiketarik nahi, ez<br />
baitut uste hori naizenik. Gauzak<br />
ahal dudan ondoena egiten ditut,<br />
eta gogoak emandakoa egiten<br />
dut. Baina naturari buruzko abesti<br />
bat egiteagatik —eta hamar<br />
urte daramatzat naturari buruzko<br />
abestiak egiten—, ez daukat<br />
hurrengoan egin beharrik. Gauza<br />
horiek naturalki atera behar<br />
dira.<br />
Hitzen mezu positibo horietan islatzen<br />
dena ikusten duzun mundua al<br />
da, ala ikusi nahi zenukeena?<br />
Nire ustez, mundua ikusteko<br />
modu asko daude. Edalontzia<br />
erdi hutsik ez baizik erdi betea dagoela<br />
pentsatu nahi dutenetakoa<br />
<strong>BERRIA</strong><br />
naiz. Noski, bizitzan gauza onak<br />
eta txarrak gertatzen zaizkigu,<br />
bai pertsonalki eta bai kolektiboki.<br />
Baina krisia bezalakoa da hori:<br />
Txinan krisiak aukera esan nahi<br />
du, eta pentsatu nahi dut krisiek<br />
ikasteko balio digutela; gehiago<br />
gustatzen zait eboluzio hitza, erreboluzio<br />
hitza baino. Txikitan sukarrez<br />
oheratu eta jaikitzean bi<br />
zentimetro hasi zarela konturatzea<br />
bezala da. Krisiek hazteko<br />
eta aurrera egiteko balio dute.<br />
Komunikazio hitzak esanahi berezia<br />
du zuretzat, ezta?<br />
Bai, eta komunikazioa oso korapilatsua<br />
da, bai egunerokoan, gertuko<br />
jendearekin, bai maila kolektiboan.<br />
Uste dut batzuetan<br />
mingainari hozka egin eta segundo<br />
batzuez hitz egiteko zain egon<br />
beharko genukeela, entzuten jakin.<br />
Mario Benedettik honela zioen:<br />
«Taktika bat daukat, zuri hitz<br />
egitea eta zu entzutea, hitzekin<br />
zubi suntsiezina eraikitzea». Topikoa<br />
dirudi, baina guztiz sinesten<br />
dut horretan, eta aitortzen dizut<br />
asko kostatu zaidala, oso odolberoa<br />
naiz eta. Elkar entzun<br />
behar dugu, eta ez dugu zertan<br />
beti ados egon. Bob Dylanek zioen<br />
bezala, «zuk arrazoia eduki dezakezu<br />
pixka batean, nik arrazoia<br />
eduki dezaket pixka batean, baina<br />
inork ezin du beti arrazoia eduki».<br />
D Ekitaldiak<br />
Musika<br />
pAstigarraga. Laiotz. Gaur,<br />
00:00etan, Oialumen.<br />
pAtaun. Alqhai consort. Gaur,<br />
20:00etan, Tourseko Martin<br />
Deunaren elizan.<br />
pAzkoitia. Kupela taldea.<br />
Bihar, eguerdian eta arratsaldean,<br />
Urrategin.<br />
pAzpeitia.Grises eta Macaco.<br />
Gaur, 21:00etan, Azpeitiko futbol<br />
zelaian.<br />
pBilbo. Amaiur. Gaur,<br />
23:00etan, Basarrate Plazan,<br />
Santutxu auzoan.<br />
pBusturia. Bizardunak. Gaur,<br />
23:30ean, San Kristobal Auzoko<br />
plazan.<br />
pDonostia. Sutura, Malos<br />
Tiempos, Gargantas Desgarradas<br />
eta Despervicio. Gaur,<br />
21:00etan, Mogambo aretoan.<br />
pDonostia. Revolutionary brothers,<br />
Putxero Sonidero eta Hijo<br />
de la cumbia. Gaur, 22:00etan,<br />
Guardetxean.<br />
pElorrio. Amparo Sanchez.<br />
Gaur, 22:30ean, plazan.<br />
pEskoriatza. Kontzertu Liriko<br />
Instrumentala. Gaur, 22:30ean,<br />
Oaskogoenea hotelean.<br />
pGernika. Ganbara musika:<br />
euskal kantu liriko berriak,<br />
udako musika jardunaldien<br />
barruan. Gaur, 20:30etan,<br />
Lumoko San Pedro elizan.<br />
pGernika. Ganbara musika: La<br />
ritirata, barroko musika, udako<br />
musika jardunaldien barruan.<br />
Bihar, 20:30etan, Lumoko San<br />
Pedro elizan.<br />
pHendaia. Ze esatek!, Deskontrol<br />
eta Itziarren Semeak.<br />
Gaur, 18:00etan, Kanttu herriko<br />
ostatuan.<br />
pHondarribia. Reggae gaua,<br />
Mungo hifi eta Selektah Stepi<br />
Gaur,23:00etan,Etxebe tabernan.<br />
pHondarribia. Joe Dixieland<br />
Band. Gaur, 13:00etan, Kirol<br />
portuan.<br />
pHondarribia. Los Reyes del<br />
K.O. Gaur, 20:00etan,Carlsberg<br />
agertokian, Obispo plazan.<br />
pHondarribia. Fede Aguado<br />
eta Osi Martinez. Gaur,<br />
20:00etan, Coca Cola agertokian,<br />
San Pedro kalean.<br />
pHondarribia. The<br />
Reverendos,The Perfect Age o f<br />
Rock and Roll emanaldia eta<br />
Solomon Burke. Gaur, 21:30ean,<br />
Benta agertokian.<br />
pHondarribia. Joe Dixieland<br />
Band-en eskutik umeentzako<br />
emanaldi pedagogikoa. Bihar,<br />
11:00etan, Club Juvenil agertokian,<br />
Gipuzkoa Plazan.<br />
pHondarribia. Joe Dixieland<br />
Band. Bihar, 20:00etan, Coca<br />
Cola agertokian, San Pedro<br />
kalean.<br />
pIruñea. Malas trazas. Gaur,<br />
21:00etan, Zabaldin.<br />
pIruñea. Txistu alardea. Bihar,<br />
13:00etan, Takonera parkean.<br />
pIruñea. Akeita taldea. Bihar,<br />
afalostean, Arranon.<br />
pIruñea. Bizardunak. Bihar,<br />
00:00etan, Takonera parkean.<br />
pIruñea. Govenors. Bihar,<br />
22:30ean, Gora Iruñea parkean.<br />
pIruñea. Vendeta. Astelehenean,<br />
01:00ean, Herriko tabernan.<br />
pLeioa. El punto devil, Difuntos<br />
telaraña eta Pabellon 314. Gaur,<br />
21:00etan, Udondo Gaztetxean.<br />
pMugerre. Lain. Gaur,<br />
22:00etan, Elizaberriko festetan.<br />
pOrio. Urko Menaia folk pop<br />
taldea. Gaur, 18:30ean, Eusko<br />
Gudarien kalean<br />
pPasai Antxo. Gaubela. Gaur,<br />
00:00etan.<br />
pSanturtzi. Betagarri. Bihar,<br />
23:00etan, jaietan.<br />
pSoraluze. Triki ta ke taldearen<br />
erromeria. Gaur, 22:30ean.<br />
pTolosa. Los muchos caminos<br />
a Santiago. Gaur, 20:30ean,<br />
Santa Klara komentuan.<br />
pZarautz. Freaknation. Bihar<br />
21:30ean, Putzuzulo gaztetxean.<br />
pZumaia. Zumaiako Abesbatzen<br />
kontzertua. Gaur,<br />
22:00etan, Ardantzabideko<br />
plazoletan.<br />
pZumarraga. Imuntzo eta<br />
Beloki. Gaur, 00:00etan, Geltokian.<br />
Antzerkia<br />
pDeba. El Peregrino.Gaur,<br />
19:00etan, Aldats pilotalekuan.<br />
pDonostia. La curva de la felicidad.<br />
Gaur eta bihar,<br />
20:00etan eta gaur 22:30ean<br />
ere, Antzoki Zaharrean.<br />
pDonostia. ¡No te consumas!<br />
Astelehenean, 19:30ean, Okendo<br />
Kultur Etxean.<br />
pLegazpi. Sopapi-sopa de payasos<br />
haurrentzako kale ikuskizuna.<br />
Gaur, 18:00etan, Euskal<br />
Herria plazatik abiatuko da.<br />
pLekeitio. Mr X .Gaur, 12:30ean,<br />
Plazan.<br />
pLekeitio. Waterbombs .Gaur,<br />
19:30ean, Portuan.<br />
pLekeitio. Mogota .Gaur,<br />
20:00etan, Plazan.<br />
pLekeitio. Ellas bailan solas .<br />
Gaur, 21:00etan, Plazan.<br />
pLekeitio. Waterbombs .Gaur,<br />
21:30ean, Portuan.<br />
pLekeitio. Le concert de feu .<br />
Gaur, 23:30ean, Plazan.<br />
pLekeitio. Baka Shtruck . Bihar,<br />
12:30ean, Plazan.<br />
pLekeitio. Baka Shtruck . Bihar,<br />
18:30ean, Plazan.<br />
pLekeitio. Les Petits Silences .<br />
Bihar, 19:30ean, Plazan.<br />
pSanturtzi. Una noche con Gabino<br />
Diego. Gaur, 20:30ean, Serantes<br />
kultur aretoan.
Bertsolaritza<br />
pHendaia. Bertso bazkaria,<br />
Amets Arzallus, Jon Maia eta<br />
Arkaitz Estiballes. Bihar,<br />
14:00etan, Kanttu herriko ostatuan.<br />
pHernani. Bertso saioa, Sebastian<br />
Lizaso eta Sustrai Colina.<br />
Bihar, 13:00etan, Martindegiko<br />
auzoan.<br />
pIruñea. Bertso afari mundiala,<br />
Julio Soto, Amets Arzallus eta<br />
Maialen Lujanbio. Astelehenean,<br />
22:00etan, Arrano tabernan.<br />
pPasai Antxo. Bertso saio<br />
mundiala, Maialen Lujanbio,<br />
Amets Arzallus, Ion Maia,<br />
Andoni Egaña eta Igor Elorza .<br />
Bihar, 19:00etan.<br />
Ikus-entzun<br />
pAstigarraga Txotx film laburra<br />
eta El concierto filma. Bihar,<br />
22:15ean, Foru plazan.<br />
pBermeo. Jainkoen urrea film<br />
laburraren emanaldia,<br />
aurretik antzerki ekitaldi<br />
labur bat izango da. Gaur,<br />
21:00etan, Bermeoko Kafe<br />
Antzokian.<br />
pMutriku. Sherlock Homes<br />
filma. Gaur, 23:00etan, Zabiel<br />
plazan.<br />
Bestelakoak<br />
pDonostia. Galiziar festa.<br />
Biharko egunean zehar, Martuteneko<br />
auzoko aterpean.<br />
2 Hilberriak<br />
Kontzertua qHendaian<br />
ROCKA KANTTU HERRI OSTATUAN<br />
Ze Eesatek!, Des-kontrol eta Itziarren Semeak<br />
Hendaiako Kanttu herri ostatuan izango dira<br />
gaur, 18:00etan. Ze Esatek! taldeak disko bakarra<br />
atera du; duela urtebete sortu zen, baina kontzertu<br />
asko eman ditu bere ibilbide laburrean. Mun-<br />
pElorrio. XIV. Durangaldeko<br />
Azoka Ekologikoa. Bihar.<br />
Dantza<br />
pAzpeitia . Azpeitia dantzan,<br />
Jose Mari Orbegozoren saloi<br />
dantzako taldearekin.Bihar,<br />
20.00etan, Plazan.<br />
pBilbo. Bizkaiko Dantzarien Biltzarra.<br />
Gaur, 19.00etan, Arriagako<br />
plazan.<br />
ESKELAK<br />
(0034)943 30 40 30<br />
eskelak@iragarri.net<br />
pBilbo. Dantzaldi saioa Bailongo<br />
orkestarekin. Gaur,<br />
18.30ean, Levante plazan.<br />
pBilbo. Dantzaldi saioa Galea<br />
orkestarekin. Bihar, 18.30ean,<br />
La Casilla plazan.<br />
Ikastaroak<br />
pAduna. Meditazio eta gimnasioa<br />
Taoista, Aire akrobazien,<br />
eta Clown ikastaroak.<br />
giako Itziarren Semeak taldea 2006.urtean sortu<br />
zen. Bizkaiko golfoak izeneko disko bat kaleratu<br />
dute. Arrasateko Des-kontrol taldea ere Hendaian<br />
ariko da, Kanttu herri ostatuko giro apartean.<br />
<strong>BERRIA</strong><br />
Informazioa:<br />
www.asvinenea.com<br />
pDonostia. Dantza, zirku, antzerki<br />
eta ipuin kontalaritza.Sebastopol<br />
Kultur Etxean. Informazioa:<br />
658731906.<br />
Lehiaketak<br />
pOrdizia. Lazkao Txiki XIX. bertsopaper<br />
lehiaketa, 13 urtetik<br />
gorakoei zuzenduta. Lanak uz-<br />
ANGEL GARAI ARREGI<br />
Amaiur batailoiko gudaria<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 27<br />
tailaren 1a baino lehen aurkeztu<br />
behar dira Argi Berri elkartean.<br />
Informazioa: 649 01 12 62<br />
pUsurbil. On Zientzia lehiaketa:<br />
zientziaren inguruan etxean eginiko<br />
bideoak. Lanak aurkezteko<br />
azken eguna, urriaren 15a. Informazioa:<br />
943310831 edo<br />
658750666.<br />
Erakusketak<br />
pBilbo. Iñaki Imaz eta Kiko Perezen<br />
lanak. Uztailaren 30a<br />
arte, Carreras Mugika galerian.<br />
pDonibane Garazi. Ihauteriak<br />
Euskal Herrian. Uztailaren 17a<br />
arte, Apezpikuen Presondegian.<br />
pDonibane Lohizune. Omenaldia<br />
Olaeta baletari.<br />
Abuztuaren 2a arte, Euskal Museoan.<br />
pDonibane Lohizune. Donibane<br />
Lohizuneko etxeak eta paisaiak.<br />
Abuztuaren 22a arte, La<br />
Rotonden.<br />
pDonostia. ZoOo. Irailaren 13ra<br />
arte, Kristina Enea Fundazioan.<br />
pDonostia. Javier Alkainen lanak.<br />
uztailaren 24a arte, Arteko<br />
galerian.<br />
pDonostia. Atunetan: pesca<br />
sostenible y consumo responsable<br />
erakusketa. Udara bitartean,<br />
Aquariumean.<br />
pUrdazubi. Euskal pintura 50<br />
urtez..2011ko urtarrilaren 2a<br />
arte, Urdazubiko monastegian.<br />
pUrretxu. Errealitateak,Zoe<br />
Brayren pintura erakusketa. Uztailaren<br />
1etik 18ra bitartean,<br />
Juan de Lizarazu aretoan.<br />
pZarautz. Gogoaren pintzelkada<br />
garratzak, Fernando Beorleguiren<br />
erakusketa. Irailaren 12ra<br />
arte, Sanz Enea liburutegian.<br />
Atzo hil zen, Gasteizen, 92 urte zituela, Jaungoikoaren bedeinkapena hartu ondoren.<br />
- Goian bego -<br />
Emaztea: Adela Landaluze Goikolea. Etxeko ilobak: Pieda, Sole eta Jesus. Bilobak: Jone eta<br />
Maddalen Zugasti Egidazu. Anai-arrebak: Franziska Ibabe (Sabinoren alarguna), Jose<br />
Mari(†) eta Arantxa Uriarte (†), Margarita Barrena (Nikasioren alarguna) eta Angeles (Juan<br />
Bautista Mendietaren alarguna). Ezkon anai-arrebak: M. Nieves (†) eta Andoni Argarate (†),<br />
Trini Ruiz de Alegria (Santosen alarguna), Enrike eta Antoni Arregi, Sole eta Jabier Egidazu,<br />
Eguzkiñe (Iñaki Bengoaren alarguna), Jabier eta Mari Tere Otadui. Beste ilobak, lehengusuak<br />
eta gainerakoak.<br />
Hileta elizkizunak gaur izango dira Arrasaten, arratsaldeko 7etan, FRANTZISKOTARREN<br />
elizan, gorpua bertan dela. Aldez aurretik, mila esker denoi.<br />
GASTEIZ-ARRASATE, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a.<br />
Oharra: Gorpua Arrasateko tanatorioan egongo da elizara eraman arte.<br />
D ‹ Agenda
28 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Agenda ›<br />
1 Filmen estreinaldiak<br />
Adieu Falkenberg<br />
Suedia,2006.Zuz.: Jesper Ganslandt.Akt.:<br />
John Axel Eriksson,Holger<br />
Eriksson,David Johnson.94 min.Aspaldiko<br />
bost lagun sorterrira bueltatuko<br />
dira,udaren amaiera igarotzeko: David<br />
eta Holger,banaezinak; Jesper,inor interesatzen<br />
ez zaiona; Joergen,etxeetako<br />
lapurra; eta Juan,bizitza ederra dela<br />
pentsatzen duen mutila. Baiona (L’Autre)<br />
Kristen Stewart,Robert Pattinson,<br />
Taylor Lautner.124 min.Hilketa bitxiak<br />
gertatzen ari dira Seattle hiri ilun eta euritsuan.Bella<br />
arriskuan dago berriz: Edward<br />
maitalea edo Jacob adiskidea aukeratu<br />
beharko du,nahiz eta erabaki<br />
horrek berriz pitz dezakeen banpiro eta<br />
gizotsoen arteko gerra.Baiona (CGR<br />
Centre),Angelu (Moncine),Donibane<br />
Lohizune (Le Select),Gasteiz (A.Boulevard,Florida,Guridi,Y.Gorbeia),Bilbo(Capitol,Alondegia,Zubiarte),Barakaldo<br />
(Max Ocio,Yelmo Megapark),Basauri<br />
(Ibaigane),Galdakao (Torrezabal),<br />
Getxo (Lauren),Portugalete (Ballanti),<br />
Santurtzi (Serantes),Donostia (Antiguo<br />
Berri,Bretxa),Errenteria (Niessen),irun<br />
(Txingudi,Cinebox),Usurbil (Urbil),Iruñea<br />
(Golem Baiona,G.La Morea,Carlos<br />
III.),Lizarra (Los Llanos),Tutera (Ocine),<br />
Uharte (Itaroa),Viana (Las Cañas).<br />
Année bissextile<br />
Mexiko,<strong>2010</strong>.Zuz.: Michael Rowe.<br />
Akt.: Monica del Carmen,Gustavo<br />
Sanchez Parra,Armando Hernandez.<br />
94 min. Laura gaztea Mexiko Hirira joan<br />
da lan bila,eta bakarrik bizi da etxetxo<br />
batean.Gau bakar bateko sexu abenturak<br />
izaten ditu.Egun batean,Arturo ezagutuko<br />
du,eta berarengan desio masokista<br />
bat sorraraziko du.Miarritze (Ro-<br />
Gainsbourg<br />
yal).JBA.<br />
+12.Frantzia,2009.Zuz.: Joann Sfar.<br />
Akt.: Eric Elmosnino,Lucy Gordon,<br />
Copacabana<br />
Laetitia Casta,Doug Jones.140 min.<br />
Frantzia,2009.Zuz.: Marc Fitoussi. Gainsbourg artistaren ibilbidea jaso-<br />
Akt.: Isabelle Huppert,Lolita Chamtzen du filmak; 40ko urteetan hasi,namah,Aure<br />
Atika.107 min.Babou etxe ziek okupatutako Parisen bizi zenetik,<br />
saltzaile bat da.Frantziako iparraldean eta poeta,konpositore eta abeslari eza-<br />
bizi da,eta nahiko grisa da haren egunegun bihurtu arte. Gasteiz (Florida),Bilbo<br />
roko bizimodua.Amets bat du: egunen (Capitol),Donostia (Principe),Iruñea<br />
batean Brasilgo Rio hirira joatea.Ba- (Carlos III).<br />
bouk alabarekin duen harreman zaila<br />
da filmaren ardatzetako bat. Miarritze<br />
Intrusos en Manasés<br />
(Royal).<br />
Espainia,2008.Zuz.: Juan Carlos Claver.Akt.:<br />
Belen Lopez,Miguel Angel<br />
Eclipse / Twilight 3<br />
Muñoz,Marina Gatell,Empar Canet,<br />
+7.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: David Slade.Akt.: Juan Fernández,Alejandro Jornet.90<br />
D Zinema<br />
1 Filmen laburpenak<br />
Un regalo para ella filma Hego Euskal Herrian dago ikusgai.<br />
min.1945.urtean,herrixka bateko biztanle<br />
guztiak desagertu egin ziren gau<br />
batean.Handik urte batzuetara,kazetari<br />
talde batek gertaera haiek ikertuko<br />
ditu.Beldurrezko filma. Barakaldo (Max<br />
Ocio).<br />
Kung Fu Nanny<br />
D.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Brian Levant.Akt.:<br />
Jackie Chan,Lucas Till,Amber Valletta,Billy<br />
Ray Cyrus,George Lopez,<br />
Magnus Scheving,Madeline Carroll.<br />
92 min.Bob Ho CIAko superespia sekretua<br />
da.Espioitza uztea erabakiko du,<br />
neska-lagunarekin bizimodu lasaiagoa<br />
izateko asmotan.Neskak ezkontzea<br />
onartu aurretik,Bob helburu bat lortu<br />
beharko du: bere hiru seme-alaba bihurrien<br />
konfiantza irabaztea.Komedia.<br />
Angelu (Moncine).<br />
Ne change rien<br />
D.Espainia-Frantzia,2009.Zuz.: Pedro<br />
Costa.Dokumentala.100 min.Je-<br />
(Ballonti),Irun (Cinebox),Viana (Las<br />
Cañas).<br />
anne Balibar aktore eta kantariaren,<br />
Philippe Morel soinu ingeniariaren eta<br />
Pedro Costa zinemagilearen arteko<br />
adiskidetasunetik sortua da lan hau.<br />
Balibar batera eta bestera dabil,Costaren<br />
kamera atzean duela. Bilbo (Multi).<br />
kin negoziatzailearekin itun bat sinatzeko<br />
konbentzituko dute Shrek munstroa.<br />
Bat-batean,Shrek munduaren bertsio<br />
berezi bat topatuko du,non Fiona ehiza<br />
ogro bat den eta Rumpelstiltskin erregea.Mundu<br />
horri buelta eman beharko<br />
dio kosta ahala kosta.Gasteiz (Abaco<br />
Boulevard,Florida,Guridi,Yelmo Gorbeia),Bilbo<br />
(Capitol,Golem Alhondiga,<br />
Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio,Yelmo),Durango<br />
(Zugaza),Getxo (Lauren),Leioa<br />
(Artea),Portugalete (Ballonti),Santurtzi<br />
(Serantes),Donostia (Antiguo<br />
Berri,Bretxa,Principe),Errenteria<br />
(Niessen),Irun (Cinebox,Txingudi),<br />
Usurbil (Urbil),Zarautz (Modelo),Baiona<br />
(CGR Centre),Angelu (Moncine),<br />
Donibane Lohizune (Le Select),Iruñea<br />
(Golem Baiona,G.La Morea,Carlos III),<br />
Lizarra (G.Los Llanos),Tutera (Oscar),<br />
Uharte (Itaroa),Viana (Las Cañas) .<br />
Nothing personal<br />
Un regalo para ella<br />
D.Frantzia,2009.Zuz.: Claude Berri,<br />
Francois Dupeyron.Akt.: Alain Chabat,Mathilde<br />
Seigner,Helene Vincent,Isabelle<br />
Nanty.85 min.Jean-Pierrek<br />
bulldog zakur bat oparituko dio<br />
+7.Irlanda-Herbehereak,2009.Zuz.: Nathalie bikotekideari.Nathalie zorion-<br />
Urszula Antoniak.Akt.: Stephen Rea, tsu dago zakurrarekin.Laster,zakurra<br />
Lotte Verbeek.85 min.Herbehereeta- etxeko nagusi bihurtuko da,eta horrek<br />
ko neska gazte bat Irlandara joango da, bikotearen harremanari eragingo dio.<br />
eta han eskale baten gisan ibiliko da.Gi- Gasteiz (Florida),Bilbo (Multi),Donoszon<br />
batek lana eskainiko dio,janariaren<br />
truke.Neskak eskaintza onartuko du,<br />
tia (Principe).<br />
baina haien harremanean bakarrik lana<br />
egoteko baldintzarekin.Haien bizitzak When you’re strange<br />
egun eta gauen zikloekin jarraituko du. AEB,2009.Zuz.: Tom Dicillio.Akt.:<br />
Gasteiz (Guridi),Bilbo (Multi),Donostia Johnny Depp.Dokumentala.90 min.<br />
(Trueba (JBA)).<br />
The Doors musika taldearen inguruko<br />
dokumental bat da.Bertan 1965.urte-<br />
Shrek 4<br />
an grabatutako irudiak agertzen dira,<br />
eta taldeak 60ko hamarkadan izan<br />
D.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Mike Mitchell.Ma- zuen eragina kontatzen da.Miarritze<br />
rrazki bizidunak.93 min.Rumpelstilts- (Royal).JBA.<br />
te),Barakaldo (Max Ocio),Leioa (Artea),Iruñea<br />
(Golem Baiona).<br />
11111 BIKAINA<br />
1111 OSO ONA<br />
111 ONA<br />
11 BALEKOA<br />
1 TXARRA<br />
Hassan El Raddad, Nahed El Sebai.<br />
134 min. Gaueko show bat gidatzen du<br />
telebistan Kairoko emakume kazetari<br />
batek. Egiptoko emakumeen egoeraren<br />
gainean hainbat eztabaida eta<br />
elkarrizketa egingo ditu. Horrek polemika<br />
handia sortuko du. Bilbo (Golem<br />
Alhondiga (JBA)), Donostia (Trueba<br />
(JBA)).<br />
El retrato de Dorian Gray Entre nosotros<br />
La chica del tren<br />
+12.Frantzia,<strong>2010</strong>.Zuz.: Andre Techi-<br />
La última cima<br />
Espainia,<strong>2010</strong>.Zuz.: Juan Manuel Co-<br />
+16.Erresuma Batua, 2009. Zuz.: Oli- +12.Alemania,<strong>2010</strong>.Zuz.: Maren Ade. ne.Akt.: Emilie Dequenne,Catherine telo.Dokumentala.82 min.Pablo Dover<br />
Parker. Akt.: Ben Barnes, Colin Akt.: Birgit Minichmayr,Lars Eidinger, Deneuve,Michel Blanc,Mathieu minguez apaizak bazekien gazterik hil-<br />
Firth, Rebecca Hall, Rachel Hurd- Hans Jochen Wagner,Nicole Marisch- Demy,Ronit Elkabetz.105 min. Jeanko zela.Eta mendian hil nahi zuen.Ha-<br />
Wood, Ben Chaplin, Emilia Fox, Caroka.119 min. Gittik eta Chrisek bikote bine pabiloi batean bizi da,Louis amaremaika lagunek ezagutzen zuten Doline<br />
Goodall, Fiona Shaw. 112 min.<br />
Londresko zaldun britainiar bat itsututxia<br />
osatzen dute.Oporrez gozatzen<br />
saiatuko dira,eta haien izaera azalerakin.Louisek<br />
haurrak zaintzen egiten du<br />
lan.Jeanne,berriz,lan bila dabil.Egun<br />
minguez,eta dokumentalean haren<br />
izaeraz hitz egiten dute.Gasteiz (Yelmo<br />
Scar (3D)<br />
ta dago betiko gaztetasunaren ideiaretuko da.Beste bikote bat ezagutuko du- batean,Louisek iragarki bat irakurri eta Gorbeia),Bilbo (Multi).<br />
+18.AEB,2007.Zuz.: Jed Weintrob.<br />
kin. Egiptoko jainko baten estatuak te,haien oreka hautsiko duena. Gasteiz alabarentzat Samuel Bleistein aboka-<br />
Akt.: Angela Bettis,Kirby Bliss Blan-<br />
aukera emango dio beti gazte izateko,<br />
baina haren erretratua zahartuz joango<br />
(Florida),Bilbo (Multi),Iruñea (Golem<br />
Yamaguchi).<br />
tuarekin lana lortzeko itxaropena izango<br />
du.Gaztetako laguna izan zen Bleis-<br />
Madres & hijas<br />
ton,Devon Graye,Ben Cotton.<br />
90 min.Duela 16 urte,Coloradoko he-<br />
da. Fenomeno horren inguruan, haintein.Donostia<br />
(Principe).JBA.<br />
+16.Espainia-AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Rodrirrixka batean Ernie Bishop lurperatzaibat<br />
hilketa gertatuko dira. Gasteiz<br />
(Abaco Boulevard, Yelmo Gorbeia),<br />
Bilbo (Zubiarte), Barakaldo (Max Ocio,<br />
Garfield y su pandilla digital<br />
D. AEB, 2009. Zuz.: Mark Dippe. Ani- La vida empieza hoy<br />
go Garcia.Akt.: Naomi Watts,Annette<br />
Bening,Kerry Washington,Samuel<br />
L.Jackson.125 min.Karenek 14 urtereleak<br />
gazteak bahitu eta torturatu egiten<br />
zituen.Joan Burrowsek ihes egitea lortu<br />
eta Bishop hil zuen.Baina lagun onena<br />
Yelmo), Getxo (Lauren), Leioa (Artea), maziozko filma. 77 min. Garzooka +12.Espainia,<strong>2010</strong>.Zuz.: Laura Maña. kin alaba bat izan zuen,eta abandona- galdu zuen.Barakaldo (Yelmo),Leioa<br />
Donostia (Antiguo Berri, Bretxa), Irun superkatuak komikiko orrialdetik hiru Akt.: Pilar Bardem,Rosa Maria Sarda, tu egin zuen.36 urteren ostean,neska (Artea),Donostia (Bretxa),Errenteria<br />
(Txingudi), Usurbil (Cinebox Urbil), Iru- dimentsioko errealitatera egin du jauzi, Mariana Cordero.90 min. Hirugarren haren galera du buruan,batetik.Beste- (Niessen),Usurbil (Urbil),Viana (Las<br />
ñea (Golem Baiona), Tutera (Ocine), eta albiste txarrak ekarri ditu: Vetvix adineko lagun talde bat sexu klaseetara tik,gizon baten maitasuna aurkituko Cañas).<br />
Uharte (Itaroa), Viana (Las Cañas). gaiztoak Dorkon planetari eraso dio. joango da,eta gorputza oraindik bizirik du.Lucy,berriz,haurdun dago eta bizi-<br />
En pata de guerra<br />
Filma 3Dtan ikus daiteke hainbat aretotan.<br />
Bilbo (Golem Alhondiga), Barakaldo<br />
(Max Ocio, Yelmo), Leioa (Artea),<br />
daukatela deskubrituko dute.Olga irakasleak<br />
hainbat konturekin lagunduko<br />
die.Gasteiz (Guridi),ilbo (Golem Alhontza<br />
al<strong>datu</strong>ko dio horrek.Drama independentea.<br />
Gasteiz (Florida,Yelmo<br />
Gorbeia),Bilbo (Capitol,Golem Alhon-<br />
The Blind Side<br />
+7. AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: John Lee Han-<br />
D.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Roger Kumble. Santurtzi (Serantes), Donostia (Brediga,Multi),Donostia (Principe),Iruñea diga),Barakaldo (Max Ocio),Getxo cock.Akt.: Sandra Bullock,Quinton<br />
Akt.: Brendan Fraser,Matt Prokop, txa), Usurbil (Urbil), Tutera (Ocine). (Golem Baiona,Carlos III).<br />
(Lauren),Leioa (Artea),Donostia (Prin- Aaron,Kathy Bates,Kim Dickens.<br />
Skyler Samuels,Brooke Shields,Dick<br />
cipe),Iruñea (Golem Baiona,Carlos III). 130 min. Michael Oher afroamerikar<br />
Van Dyke.92 min. Fraserri etxebizitza<br />
batzuk saltzeko lana jarri diote,non eta<br />
Oregongo inguru basati eta huts bate-<br />
La boda de mi familia<br />
+7.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Rick Famuyiwa.<br />
La vida privada de Pippa Lee<br />
+12.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Rebecca Miller.<br />
Marmaduke<br />
gazte bat da,eta babesa eta laguntza<br />
jasoko du familia zuri batean.Futbol<br />
amerikarrean arrakasta lortzeko ahal<br />
an.Izaki batzuei aurre egin beharko die Akt.: Forest Whitaker,America Ferre- Akt.: Robin Wright Penn,Keanu Ree- D.AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Tom Dey .Akt.: Lee dena egingo du gazteak. Gasteiz (A.<br />
bidean.Haurrentzako komedia. Gasteiz ra,Carlos Mencia,Regina,King,Lance ves,Julianne Moore,Winona Ryder, Pace,Judy Greer,William H.Macy. Boulevard,Guridi),Bilbo (G.Alhondiga,<br />
(A.Boulevard,Guridi,Yelmo Gorbeia), Gross.90 min.Bikote bat ezkontzear Monica Bellucci,Maria Bello,Alan Ar- 87 min. Marmaduke txakurra Winslow Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio,Yel-<br />
Bilbo (Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio, dago.Ezkontzaren aurreko asteak nekin,Blake Lively.93 min.Pippa Lee be- familiarekin bizi da.Kaleko txakurren mo),Getxo (Lauren),Leioa (Artea), Do-<br />
Yelmo),Getxo (Lauren),Leioa (Artea), kagarriak izango dira,eta,aldi berean, ra baino 30 urte zaharragoa den editore eta txakur aberatsen arteko borrokaren nostia (Antiguo Berri,Bretxa),Errenteria<br />
Donostia (Bretxa),Irun (Txingudi),Usur- barregarriak.Izan ere,euren gurasoak batekin ezkonduta dago.Bizitza zorion- erdian dago.Gainera,bere ametsetako (Niessen),Irun (Txingudi),Usurbil (Urbil<br />
(Urbil),Iruñea (G.La Morea),Tutera aspaldiko haserreak konpontzeko lanetsua darama.Baina proba garrantzitsu txakurra konkistatzen saiatuko da. bil),Iruñea (G.La Morea),Tutera (Oci-<br />
(Ocine),Uharte (Itaroa),Viana (Las Caan ari dira eta egoera berezi samarrak bati egin beharko dio aurre. Gasteiz Gasteiz (Abaco Boulevard,Guridi,Yelmo ne),Uharte (Itaroa).<br />
ñas).<br />
biziko dituzte.Komedia. Portugalete (Guridi,Yelmo Gorbeia), Bilbo (Zubiar- Gorbeia),Bilbo (Zubiarte),Barakaldo<br />
(Max Ocio,Yelmo),Getxo (Lauren),<br />
Leioa (Artea),Portugalete (Ballonti),<br />
Villa Amalia<br />
Santurtzi (Serantes),Donostia (Antiguo +12.Frantzia,2008.Zuz.: Benoit Jac-<br />
Berri,Bretxa),Errenteria (Niessen),Irun quot.Akt.: Isabelle Huppert,Jean-<br />
(Cinebox,Txingudi),Usurbil (Urbil),Iru- Hughes Anglade,Xavier Beauvois.<br />
ñea (Golem La Morea,Carlos III),Tutera 94 min.Gau batean,Annek beste ema-<br />
(Ocine),Uharte (Itaroa).<br />
kume batekin ikusiko du Thomas mutillaguna.Orduan,Thomas<br />
uztea erabaki-<br />
Mujeres de El Cairo<br />
ko du.Handik aurrera soilik musikak lasaituko<br />
du Ann.Gasteiz (Florida),Bilbo<br />
D. Egipto, 2009. Zuz.: Yusri Nasralla. (Multi),Donostia (Principe),Iruñea (Go-<br />
Akt.: Mona Zaki, Mahmud Hemida, lem Yamaguchi).
1 Aretoak<br />
Araba<br />
GASTEIZ<br />
DABACO BOULEVARD<br />
Boulevard merkataritza gunea (902-22 16 22). Ikuslearen eguna: osteguna.<br />
La última canción 16:30<br />
Robin Hood 18:45 22:0000:40<br />
Eclipse 16:00 17:00 18:30 19:45 21:30<br />
22:20 00:30<br />
Sexo en Nueva York 2 16:15 19:15<br />
Un ciudadano ejemplar 22:20 00:35<br />
Principe de Persia 15:45 18:00 20:20 22:35 01:00<br />
La venganza de Ira Vamp 17:00<br />
The blind side 19:30 22:10 00:45<br />
Shrek 4 16:00 16:30 18:00 18:30 20:00<br />
20:30 22:00 22:30 00:30<br />
Marmaduke 16:20 18:20 20:20 22:20<br />
En pata de guerra 16:25 18:25 20:20 22:20<br />
Que se mueran los feos 16:05 18:10<br />
El retrato de Dorian Gray 20:25 22:40 01:00<br />
Legión 16:10 18:20 20:30 22:30 00:45<br />
DFLORIDA<br />
San Prudentzio, 22 (94-523 19 40). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Shrek 4 17:30 20:00 22:30<br />
Gainsbourg 17:30 20:00 22:30<br />
Entre nosotros 17:30 20:00 22:30<br />
Madres e hijas 17:30 20:00 22:30<br />
Un regalo para ella 18:00 20:15 22:30<br />
Villa Amalia 18:00 20:15 22:30<br />
Eclipse 18:00 20:15 22:30<br />
Eclipse 16:30 17:15 19:15 20:15 22:00<br />
23:00 00:30<br />
Intrusos en Manases 16:00 18:00 20:00 22:00 00:30<br />
Un ciudadano ejemplar 16:45 19:15 22:00 00:30<br />
DYELMO MEGAPARK<br />
Erribera etorbidea z/g. (94-418 16 72). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
Sherk 4 3D 16:30 17:30 18:30 19:30 20:30<br />
21:30 22:30 23:45 00:30<br />
Sherk 4 17:00 19:00 21:00 23:00 01:00<br />
Eclipse 15:40 16:30 17:15 18:15 19:00<br />
19:45 20:45 21:30 22:15 23:15<br />
00:00 00:45<br />
Legion 22:35 00:35<br />
Principe de Persia 15:35 17:45 20:00<br />
Sexo en Nueva York 2 21:15 00:10<br />
The blind side 16:35<br />
Marmaduke 16:30 18:20 20:20<br />
En pata de guerra 15:30 17:20 19:15<br />
Robin Hood 19:00 21:45 00:25<br />
Tenías que ser tú 22:10 00:15<br />
El retrato de Dorian Gray 15:30 17:50 20:10<br />
Kick Ass<br />
BASAURI<br />
DIBAIGANE<br />
22:2000:40<br />
Marmaduke 17:30<br />
DBERMEO. Nestor Basterretxea.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
Madres & hijas, Rodrigo Garcia zuzendariaren filma. <strong>BERRIA</strong><br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 29<br />
‹ Agenda<br />
DGURIDI<br />
San Prudentzio, 6 (94-523 19 40).Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Shrek 4 3D 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
Marmaduke 17:00<br />
La vida empieza hoy 19:45 22:30<br />
En pata de guerra 17:00<br />
La vida privada de Pippa Lee 19:45 22:30<br />
DDERIO.Gurea. Ez dago emanaldirik.<br />
DDURANGO. Zugaza.<br />
Shrek 4 3D 17:00 19:45 22:30<br />
DELORRIO. Arriola. Ez dago emanaldirik.<br />
DERMUA. Lobiano. Ez dago emanaldirik.<br />
DGALDAKAO. Torrezabal. Ez dago emanaldirik.<br />
Sexo en Nueva York 2 22:15<br />
El retrato de Dorian Gray 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
Principe de Persia 16:00 18:15 20:30 22:45<br />
El secreto de la última luna 16:00<br />
Tenías que ser tú 18:00 20:15 22:15<br />
DPRINCIPE<br />
San Joan ,10 (943-42 12 47). Ikuslearen eguna:asteazkena.<br />
Yo soy el amor 17:00 19:30 22:00<br />
Shrek 4 3D 16:45 18:45 20:45 22:45<br />
DZUMAIA. Aita Mari. Ez dago emanaldirik.<br />
DZUMARRAGA. Zelai Arizti. Ez dago emanaldirik.<br />
Lapurdi<br />
BAIONA<br />
La vida empieza hoy<br />
La vida privada de Pippa Lee<br />
Entre nosotros<br />
DGOLEM YAMAGUCHI<br />
(948-22 23 33) Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Ez dago emanaldirik.YAMAGUCH<br />
DGOLEM LA MOREA<br />
(948-22 23 33) Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
17:30 20:10<br />
17:15 22:30<br />
20:00 22:30<br />
The blind side<br />
Principe de Persia<br />
80 egunean<br />
17:00 19:45 22:30<br />
17:30<br />
20:00 22:30<br />
DGERNIKA. Lizeo Antzokia.<br />
El retrato de Dorian Gray 19:00 22:00<br />
Villa Amelia<br />
80 egunean<br />
Gainsbourg<br />
17:30 20:00 22:30<br />
17:15 19:30 22:15<br />
16:45 19:30 22:00<br />
DL’ATALANTE<br />
(0559-55 73 63)<br />
Sherk 4 3D<br />
Sherk 4<br />
17:30 18:30 19:30 20.30<br />
21:30 22:30<br />
18:00 20:00 22:30<br />
Nothing personal<br />
Eclipse<br />
17:30 20:00 22:30<br />
17:30 20:00 22:30<br />
GETXO<br />
La vida empieza hoy<br />
Madres e hijas<br />
17:30 20:00 22:00<br />
17:15 19:45 22:30<br />
Tournée<br />
Les petits ruisseaux (JBA)<br />
15:30 17:45 21:30<br />
19:45<br />
Eclipse 17:15 18:30 20:00 21:30<br />
22:45<br />
DYELMO GORBEIA 3D<br />
Gorbeia merkataritza gunea (94-546 04 23). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
DLAUREN GETXO<br />
Arriluze, z/g (94-431 03 10). Ikuslearen eguna: asteazkena<br />
La chica del tren (JBA)<br />
La vida privada de Pippa Lee<br />
Un regalo para ella<br />
17:15 19:45 22:15<br />
17:00 19:00 21:00 23:00<br />
17:00 19:00 21:00 23:00<br />
DL’AUTRE CINEMA<br />
(0559-55 52 98)<br />
En pata de guerra<br />
Tenías que ser tú<br />
The blind side<br />
17:30<br />
17:30 20:30 22:30<br />
17:15 20:00 22:30<br />
Sherk 4 3D<br />
Sherk 4<br />
16:00 17:00 18:00 19:00 20:00<br />
21:00 22:00 23:0000:00 00:45<br />
16:30 18:30 20:30 22:30 00:30<br />
Madres e hijas<br />
Principe de Persia<br />
El retrato de Dorian Gray<br />
16:30 19:30 22:1000:40<br />
16:30 19:30 22:0000:40<br />
18:00 20:15 22:30 00:50<br />
DTRUEBA<br />
S. Esnaola, 2 (943-27 13 91).Ikuslearen eguna: asteartea.<br />
Petits meurtres a l’anglaise<br />
La disparition d’Alice Creed<br />
Dog pound (JBA)<br />
15:45 21:30<br />
17:45<br />
19:45<br />
Marmaduke<br />
Sexo en Nueva York 2<br />
Legión<br />
17:30 20:00<br />
19:45 22:30<br />
22:45<br />
Eclipse 16:30 17:30 19:00 20:00 21:30 En pata de guerra 16:00<br />
Nothing personal (JBA) 17:00 19:00 21:00 22:45 Policier, adjectif 19:00<br />
Principe de Persia 17:30 20:00 22:30<br />
22:3000:00 00:50<br />
Robin Hood 16:20 19:15 22:10<br />
Mujeres de El Cairo (JBA) 17:00 19:30 22:00<br />
Puzzle 21:15<br />
Robin Hood 17:00 19:45 22:30<br />
Principe de Persia<br />
Madres e hijas<br />
Que se mueran los feos<br />
Robin Hood<br />
La venganza de Ira Vamp<br />
15:45 18:00 20:15 22:30 00:45<br />
17:10 19:40 22:1000:40<br />
18:10 20:20 22:30<br />
15:30 18:30 21:30 00:30<br />
16:10 00:40<br />
Sexo en Nueva York 2<br />
Marmaduke<br />
Crónica de un engaño<br />
Two lovers<br />
Eclipse<br />
16:10 19:10 22:10<br />
16:20 18:20 20:20 22:20 00:30<br />
16:10 18:10<br />
20:20 22:30 00:50<br />
16:15 19:00 22:00 00:45<br />
DANDOAIN. Bastero.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DARRASATE. Amaia antzokia. Ez dago emanaldirik.<br />
Adieu falkenberg<br />
Princes et princeses<br />
DCGR CENTRE<br />
(0559-59 90 90)<br />
17:15<br />
16:00<br />
Que se mueran los feos<br />
DSAIDE CARLOS III<br />
(948-24 54 00) Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
Shrek 4 3D<br />
17:30 20:00 22:45<br />
17:15 19:45 22:30<br />
Cómo entrenar a tu dragón<br />
Legión<br />
16:35<br />
18:35 20:35 22:35 00:35<br />
Shrek 4<br />
The blind side<br />
16:30 18:30 20:30 22:3000:40<br />
16:30 19:30 22:1500:40<br />
DAZKOITIA. Baztartxo. Ez dago emanaldirik.<br />
Twilight 3 11:15 14:00 15:00 16:30 18:00 19:45<br />
21:00 22:15<br />
Gainsbourg<br />
Eclipse<br />
17:15 19:45 22:30<br />
17:30 20:00 22:30<br />
Marmaduke<br />
Kick Ass<br />
Sexo en Nueva York 2<br />
El retrato de Dorian Gray<br />
Two lovers<br />
Un ciudadano ejemplar<br />
16:20 18:20 20:20<br />
22:20 00:35<br />
17:30<br />
20:15 22:25 00:35<br />
16:15 18:15<br />
20:15 22:15 00:15<br />
LEIOA<br />
DCINESA ARTEA<br />
Artea merkataritza gunea (902-333 231). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Marmaduke 16:15 18:15 20:15<br />
DBEASAIN.Usurbe.<br />
El retrato de Dorian Gray 19:30 22:15<br />
DBERGARA. Zabalotegi.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
Sherk 4 3D<br />
Kiss & Kill<br />
Top Cops<br />
L’agence tous risques<br />
Fatal<br />
11:15 14:00 15:00 16:00 17:00 18:00<br />
19:00 20:00 21:00 22:15<br />
11:15 18:00 20:00 22:15<br />
11:15 13:45<br />
16:30 19:45 22:15<br />
11:15 14:00 16:00 18:00 20:00 22:15<br />
Madres e hijas<br />
La vida empienza hoy<br />
Marmaduke<br />
DSAIDE OLITE<br />
(948-24 54 00) Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
17:30 20:00 22:30<br />
20:00 22:30<br />
17:30<br />
En pata de guerra 16:25 18:25<br />
La vida privada de Pippa Lee 20:25 22:25 00:25<br />
DAMURRIO. Amurrio Antzokia. Ez dago emanaldirik.<br />
Bizkaia<br />
BILBO<br />
DCAPITOL<br />
Villarias , 10 (94-431 03 10). Ikuslearen eguna: astelehena<br />
Gainbourg 17:00 19:45 22:30<br />
Madres e hijas 17:00 19:45 22:30<br />
Shrek 4 17:15 20:00 22:30<br />
Eclipse 17:00 19:45 22:30<br />
DGOLEM ALHONDIGA<br />
(94-6070767)<br />
Eclipse 17:15 20:00 22:30<br />
La vida empieza hoy 17:15 20:00 22:30<br />
Mujeres de El Cairo (JBA) 17:00 19:45 22:30<br />
Shrek 4 3D 16:00 18:00 20:00 22:0000:00<br />
En pata de guerra 16:00<br />
The blide side 00:45<br />
Sexo en Nueva York 00:30<br />
La vida secreta de Pippa Lee 20:10 22:30 01:00<br />
Principe de Persia 18:00<br />
Madres e hijas 19:00 22:15<br />
Shrek 4 17:00 19:00 21:00 23:00 01:00<br />
El secreto de la última luna 16:15<br />
El retrato de Dorian Grey 22:15<br />
Robin Hood 22:0000:40<br />
Eclipse 16:00 16:30 17:00 18:30 19:15<br />
19:50 21:15 22:00 22:3000:00<br />
00:40 01:00<br />
DKULTUR LEIOA<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DLEKEITIO. Ikusgarri. Ez dago emanaldirik.<br />
DMUNGIA. Olalde aretoa. Ez dago emanaldirik.<br />
DMUSKIZ. Meatzari aretoa. Ez dago emanaldirik.<br />
EIBAR<br />
DCOLISEO<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
ERRENTERIA<br />
DNIESSEN ZINEMAK<br />
(943-34 52 91)<br />
Shrek 3D<br />
Eclipse<br />
Eclipse<br />
The blind side<br />
Marmaduke<br />
Sexo en Nueva York 2<br />
El principe de Persia<br />
DHERNANI. Biteri aretoa.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
IRUN<br />
DCINEBOX MENDIBIL<br />
17:30 19:45 22:30 00:45<br />
17:45 20:00 22:45 01:00<br />
17:15 20:00 22:40 01:00<br />
17:00 19:45 22:30 01:00<br />
17:15 19:35 22:30 00:45<br />
22:30<br />
17:00 19:45<br />
Les meilleurs amis du monde 11:15 13:15<br />
La tete en friche 13:15<br />
Prince of Persia 14:00 16:30<br />
Street dance 3D 11:15<br />
ANGELU<br />
DMONCINE<br />
Twilight 3 14:00 15:00 16:30 18:00 19:30 21:00<br />
22:00<br />
Kun Fu Nanny 14:00 16:00 18:00 20:00<br />
Shrek 4 3D 14:00 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
Shrek 4 2D 14:00 16:00<br />
Fatal 14:00 16:00 20:00 22:00<br />
Milleinum 2 16:30 19:30 22:00<br />
Kiss & Kill 18:00 20:00 22:00<br />
L’agence tous risque 22:00<br />
Bebes 14:00 18:00<br />
DONIBANE LOHIZUNE<br />
DLE SELECT<br />
Shrek 4 3D 14:30 19:30<br />
Twilight 3 16:45 22:00<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
LIZARRA<br />
DGOLEM LOS LLANOS<br />
Shrek 4<br />
Eclipse<br />
Legión<br />
TUTERA<br />
DOCINE<br />
Retrato de Dorian Grey<br />
Shrek 4<br />
Eclipse<br />
Principe de Persia<br />
Sexo en Nueva York 2<br />
En pata de guerra<br />
Crónica de un engaño<br />
The blind side<br />
Marmaduke<br />
Que se mueran los feos<br />
Shrek 4 3D<br />
17:30 19:30<br />
17:30 20:30<br />
17:30 20:30<br />
16:00 18:10 20:20 22:30 00:30<br />
16:15 18:15 20:15 22:15 00:30<br />
16:00 17:30 19:00 20:30 22:00<br />
00:30<br />
16:00 18:10 20:20<br />
22:30<br />
16:15<br />
18:15 20:15 22:15 00:30<br />
17:00 19:30 22:15 00:30<br />
16:00 18:00 20:00<br />
22:00 00:30<br />
16:30 18:30 20:30 22:30 00:30<br />
La última estación 17:15 20:00 22:30<br />
Sexo en Nueva York 2 17:00 22:30<br />
The blind side 19:45<br />
Madres e hijas 17:15 20:00 22:15<br />
Shrek 4 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
Vals con Bashir 17:30<br />
Fish Tank 20:00<br />
Un hombre soltero 22:30<br />
DMULTICINES<br />
Eskutza kalea, 13 (94-431 03 10). Ikuslearen eguna:astelehena<br />
Ne change rien 17:30 20:00 22:15<br />
La vida empieza hoy 17:30<br />
Entre nosotros 17:30 20:00 22:15<br />
Villa Amalia 17:30 20:00 22:15<br />
80 egunean 19:45 22:15<br />
Un regalo para ella 17:30 19:45 22:15<br />
Nothing personal 17:30 20:00 22:15<br />
La última cima 17:30 19:45 22:15<br />
DZUBIARTE<br />
Leizaola Lehendakariaren kalea, 2.<br />
Shrek 4 16:00 18:00 20:00 22:00 00:30<br />
La vida privada de Pippa Lee 19:00 22:00 00.30<br />
The blide side 22:00 00:30<br />
En pata de guerra 16:15<br />
Eclipse 16:15 17:00 19:00 20:00 22:00<br />
23:00 00:30<br />
Shrek 4 3D 16:30 19:30 22:00 00:30<br />
Principe de Persia 16:15<br />
Marmaduke 16:00 18:00 20:00<br />
El retrato de Dorian Gray 16:15 19:00 22:00 00:30<br />
BARAKALDO<br />
DCOLISEO MAX OCIO<br />
Kareaga, z/g (94-431 03 10). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
El secreto de la última luna 16:30<br />
Sexo en Nueva York 2 22:00<br />
Marmaduke 16:00 18:00 20:00<br />
El retrato de Dorian Gray 19:15 22:00 00:30<br />
La vida privada de Pippa Lee 19:15 22:00 00:30<br />
Robin Hood 16:15 19:00 22:00<br />
The blind side 16:30 19:15 22:00 00:30<br />
Madres e hijas 16:30 19:15 22:00 00:30<br />
Dos hermanos 16:15 19:15 22:00 00:30<br />
Sherk 4 17:00 19:00 21:00 23:00<br />
Principe de Persia 16:15 19:00 22:00 00:30<br />
Que se mueran los feos 16:45 19:15 22:00 00:30<br />
En pata de guerra 16:45<br />
PORTUGALETE<br />
DBALLONTI<br />
Principe de Persia 17:00 19:45 22:15 00:45<br />
Shrek 4 3D 16:00 18:00 20:00 22:00 00:30<br />
Marmaduke 16:10 18:10 20:10<br />
Sexo en Nueva York 2 22:05 00:45<br />
Eclipse 17:00 19:30 22:15 00:45<br />
Shrek 4 16:30 18:25 20:20 22:20 00:45<br />
La boda de mi familia 16:15 18:20 20:25 22:30 00:45<br />
SANTURTZI<br />
DSERANTES<br />
(94-483 92 44) Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Shrek 4 3D 17:30 20:00<br />
Eclipse 22:30<br />
Sexo en Nueva York 19:30 22:15<br />
DZALLA. Antzokia.<br />
Eclipse 19:30 22:30<br />
DZORNOTZA. Zornotza aretoa. Ez dago emanaldirik.<br />
Gipuzkoa<br />
DONOSTIA<br />
DANTIGUO BERRI<br />
(943-00 12 00) Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
Eclipse 16:45 17:15 19:15 19:45 22:00<br />
22:30<br />
Shrek 4 3D 16:45 18:45 20:45 22:45<br />
Marmaduke 16:45 18:30<br />
Two lovers 20:30 22:45<br />
Robin Hood 16:45 19:30 22:15<br />
Shrek 4 17:15 19:15 21:15 23:00<br />
Vincere 17:00 19:45 22:15<br />
The blide side 17:00 20:00 22:30<br />
DOCINE LA BRETXA<br />
Arraindegi eraikina (943-42 13 71).<br />
Shrek 4 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
En pata de guerra 16:10 18:00<br />
The blind side 20:00 22:30<br />
Eclipse 16:15 17:00 19:00 19:45 22:00<br />
22:30<br />
Shrek 4 16:00 18:00 20:00 22:00<br />
Mendibil merkataritza gunea. Ikuslearen eguna: osteguna. (943-63 02 23)<br />
Eclipse 15:45 18:05 20:30 22:50 01:05<br />
Sexo en Nueva York 19:00 22:00 00:45<br />
Campamento Flipy 17:00<br />
Robin Hood 22:00<br />
Marmaduke 16:00 18:15 20:10<br />
Principe de persia 15:45 19:15 20:30 22:45<br />
La boda de mi familia 16:00 18:15 20:25 22:30 00:45<br />
Shrek 4 16:00 18:00 20:00 22:0000:00<br />
DTXINGUDI<br />
(943-63 54 41). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />
Shrek 4 3D 16:30 18:30 20:30 22:45 00:45<br />
Marmaduke 16:30 18:30 20:30<br />
Principe de Persia 22:45 00:55<br />
La estación del olvido 16:00 18:00 20:00 22:00 00:30<br />
Shrek 4 3D 16:00 18:00 20:00 22:15 00:30<br />
En pata de guerra 16:15 18:15<br />
El retrato de Dorian Gray 20:15 22:30 00:45<br />
The blind side 17:00 19:30 22:15 00:45<br />
Eclipse 17:15 19:45 22:30 00:50<br />
DLAZKAO. Areria aretoa. Ez dago emanaldirik.<br />
DOÑATI.Herri zinema.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DORDIZIA.Herri Antzokia.<br />
Ez dago emanaldirik.<br />
DTOLOSA. Leidor.<br />
Kick Ass 19:30 22:30<br />
USURBIL<br />
DCINEBOX URBIL<br />
Urbil merkataritza gunea (902- 22 16 22).<br />
Robin Hood 22:30<br />
La última canción 16:00 18:15<br />
El retrato de Dorian Gray 20:30 22:45 01:00<br />
Sexo en Nueva York 2 16:30 19:30<br />
Shrek 4 3D 16:00 18:00 20:00 22:00 00:45<br />
Principe de Persia 15:45 18:05 20:25 22:45 01:00<br />
La venganza de Ira Vamp 22:30 00:45<br />
The blind side 16:30 19:00 22:30 01:00<br />
Marmaduke 16:30 18:30 20:30 22:30<br />
Eclipse 15:40 18:00 20:25 22:45 01:05<br />
En pata de guerra 16:30 18:30 20:30<br />
DZARAUTZ. Modelo.<br />
Tournée 19:30<br />
Les petits ruisseaux 14:30<br />
Petits meurtres à l’Anglaise (JBA) 19:30<br />
Voyage sous les mers 3D 17:00<br />
Millenium 2 16:45<br />
La tête en friche 14:30 19:30<br />
Splice 22:00<br />
Bébés 14:30<br />
L’agence tous risques 22:00<br />
Les femmes de mes amis (JBA) 16:45<br />
DREX<br />
Prince of Persia 22:00<br />
Shuter island 21:00<br />
DHAZPARNE. Haritz Barne.<br />
Le choc de titans 21:00<br />
DHENDAIA.Varietes. Ez dago emanaldirik.<br />
DKANBO.Aiglon. Laban et Labolina 17:30<br />
Les meilleurs amis du monde 21:00<br />
MIARRITZE<br />
DROYAL<br />
Copacabana 14:00 19:30<br />
Dirty diaries (JBA) 22:00<br />
Le dispariton d’Alice Creed (JBA) 19:15<br />
Les invités de mon pére 20:00<br />
Les petits ruisseaux 17:30<br />
Oú vas-tu moshé? 15:50<br />
Solutions locales ... 17:45<br />
Soul Kitchen (JBA) 15:45<br />
The world is big (JBA) 21:15<br />
Tournée 16:00 21:30<br />
When you’re strange (JBA) 14:00<br />
L’illusionniste 18:00<br />
Mon voisin Totoro 14:00<br />
Nafarroa<br />
IRUÑEA<br />
DGOLEM BAIONA<br />
(948-22 23 33) Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />
Un regalo para ella 17:30 20:10 22:30<br />
Shrek 4 3D 17:15 20:00 22:30<br />
Eclipse 17:15 20:00 22:30<br />
UHARTE<br />
DCINES ITAROA<br />
(902-46 32 69) Ikuslearen eguna: osteguna.<br />
Shrek 4 3D 16:00 16:30 18:00 18:30 20:00<br />
20:30 22:00 22:30 00:30<br />
Shrek 4 16:15 18:15 20:15 22:15 00:45<br />
Eclipse 16:30 17:00 19:00 19:30 22:00<br />
22:30 00:45<br />
En pata de guerra 16:15<br />
The blind side 19:30 22:15 00:45<br />
Marmaduke 16:10 18:10 20:10<br />
El retrato de Dorian Gray 16:05 18:15 20:20 22:30 01:00<br />
Sexo en Nueva York 2 22:10 00:45<br />
Principe de Persia 16:00 18:10 20:15 22:20 00:30<br />
Robin Hood 16:00 19:00 22:15 01:00<br />
Un ciudadano ejemplar 16:05 18:20 20:20 22:30 00:45<br />
Que se mueran los feos 16:05 18:20 20:20 22:30 01:00<br />
VIANA<br />
DLAS CAÑAS<br />
Shrek 4 3D 16:00 18:05 20:15 22:30 00:45<br />
Shrek 4 16:15 18:15 20:30 22:45 01:00<br />
Eclipse 15:50 18:05 20:25 22:45 01:00<br />
La boda de mi familia 16:00 18:10 20:30 22:45 01:00<br />
Sexo en Nueva York 2 16:15 19:15 22:15 01:00<br />
Que se mueran los feos 20:25 22:45 01:00<br />
Marmaduke 16:00 18:00 20:15 22:30 00:45<br />
Principe de Persia 15:50 18:00 20:25 22:45 01:00<br />
El retrato de Dorian Gray 16:00 18:15 20:30 22:45 01:00<br />
En pata de guerra 16:15 18:15<br />
Nafarroa Beherea<br />
DONIBANE GARAZI. Le Vauban.<br />
Principe of Persia 15:00 18:00<br />
Les femmes du Caire (JBA) 21:15<br />
DONAPALEU. St. Louis.<br />
Shrek 4 18:00 21:00<br />
Zuberoa<br />
MAULE. Baitha.<br />
Tout ce qui brille 17:00 21:00<br />
Sherk 4 3D 16:00 18:00 20:00 22:00 00:30 Marmaduke 16:15 18:15 20:15<br />
Shrek 4 17:00 19:30 22:30<br />
Madres e hijas 17:30 20:10 22:30<br />
L’agence tous risques 17:00 21:00
30 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Agenda ›<br />
▼<br />
Gaur<br />
Goiko hodeiak<br />
nagusi<br />
pZerua. Orduek aitzina egin<br />
ahala, ostarteak egingo<br />
dira, eta, ondorioz, eguzkia<br />
eta goiko hodeiak izango<br />
dira. Arratsalderako hodei<br />
gehiago izango dira, eta barnealdean<br />
giro sargoria izango<br />
da. Ilunabar alderako<br />
ekaitzak joko du mendialdean.<br />
▼<br />
▼<br />
Zeusen ama<br />
Batak eta<br />
besteak<br />
▼<br />
b Eguraldia<br />
Pl., zuhaixka<br />
mota<br />
Pisu-pieza<br />
berezia<br />
▼<br />
Gizon<br />
izen judua<br />
p<br />
▼<br />
▼<br />
▼<br />
▼<br />
▼<br />
Ontzat har<br />
Jarioarazi<br />
▼ ▼<br />
▼<br />
▼<br />
Ekartzen duk<br />
Ira, iratze<br />
▼<br />
▼<br />
▼<br />
Sega langile<br />
Ez eme<br />
(Zah.) Zakur<br />
Gatz<br />
Nafarroako<br />
asko du<br />
Egokierak<br />
Ibar<br />
herria<br />
▼<br />
Juntagailua<br />
Anaiartea<br />
p<br />
▼ ▼<br />
▼ Metalezko<br />
lokarri<br />
Erbioaren<br />
ikurra<br />
▼ ▼<br />
Egun<br />
Musika nota<br />
▼<br />
Nauka<br />
p<br />
Berilioaren<br />
ikurra<br />
Rubidioare<br />
n ikurra<br />
▼<br />
▼<br />
Kontsonantea<br />
Joan zaitez<br />
Noka, lieke<br />
▼<br />
Bizirik iraun<br />
Musika nota<br />
▼<br />
▼<br />
▼<br />
Kontsonantea<br />
Bokal<br />
bikoitza<br />
▼<br />
▼<br />
p<br />
Bakio 28/17<br />
p<br />
Bilbo 27/17<br />
p<br />
Balmaseda 28/16<br />
t°<br />
p<br />
Amurrio 30/16<br />
p<br />
Eibar 28/16<br />
p<br />
Arrasate 29/15<br />
p p<br />
Gasteiz 28/14<br />
Agurain 29/15<br />
p<br />
Guardia 31/15<br />
p<br />
Donostia 28/18<br />
p<br />
Leitza 28/15<br />
pHaizea. Haizea aldakor ibiliko<br />
da.<br />
pTenperatura. Gora. Beroenak,<br />
ipar partean eta mendialdean,<br />
24 eta 28 gradu artekoak.<br />
Barnealdean, berriz,<br />
25 eta 37 gradu artekoak.<br />
▼<br />
Joaki da<br />
Gipuzkoako<br />
herria<br />
▼<br />
Joera<br />
Astelehena, 12 Asteartea, 13 Asteazkena, 14<br />
p<br />
Baiona 25/18<br />
p<br />
Iruñea 32/17<br />
p<br />
Tafalla 33/17<br />
p<br />
Tutera 35/20<br />
Barazki<br />
mota<br />
t° t° t°<br />
p<br />
Maule 30/17<br />
p<br />
Donibane Garazi 30/17<br />
p<br />
Abaurregaina 29/15<br />
▼<br />
▼<br />
▼<br />
▼<br />
▼<br />
Bokala<br />
Bihar<br />
t°<br />
Aldaketa beltzera<br />
pZerua. Aroak beltzera egingo<br />
du nabarmen. Orduek aitzina<br />
egin ahala, leku askotan zeru<br />
hodeitsua izango da. Iberiar penintsulan<br />
dagoen zurrunbiloak<br />
hodeiak ekarriko ditu, bereziki<br />
banealdeko eskualdetara. Ipar<br />
isurialdean eta mendialdean<br />
hodeiak ugarituz joango dira,<br />
eta ilunabar alderako ekaitzak<br />
joko du mendialdean.<br />
pHaizea. Ipar haizea.<br />
pTenperatura. Behera. Beroenak,<br />
ipar isurialdean eta mendialdean,<br />
22 eta 26 gradu artekoak.<br />
Barnealdean, berriz, 23<br />
eta 36 gradu artekoak.<br />
Itsasoa<br />
pItsasoko egoera. Lehenengo<br />
20 milietan haizea aldakor<br />
ibiliko da, 2ko indarrarekin, eta,<br />
ondorioz, itsaskirria eragingo<br />
du.<br />
pOlatuak. Metro bat eta bi arteko<br />
olatuak.<br />
Itsasaldiak ORDUA METROAK<br />
Itsasgora 03:36 3,92<br />
Itsasbehera 09:44 1,24<br />
Itsasgora 15:54 4,06<br />
Itsasbehera 22:09 0,96<br />
Isobara mapa<br />
JON ALBISU<br />
Eguzkia S0RTU GORDE<br />
06:55 21:44<br />
Ilargia EGUNA<br />
Ilgora Uztailaren 18a, igandea<br />
Ilbete Uztailaren 26a, astelehena<br />
Ilbehera Abuztuaren 3a, asteartea<br />
Ilberri Uztailaren 11, igandea<br />
b Hitz jokoak BAGABIGA<br />
G Hitz gezidunak p Zerutik, goian behean G Sudokua<br />
5 9<br />
3 4<br />
2 5 9 4 1<br />
3 2 7<br />
2 3 7 9<br />
8 6 5<br />
9 4 5 8 1<br />
6 4<br />
5 6<br />
G Esaldi ezkutua<br />
«_g_nt_r__k l_ts_<br />
g_ltz_n d_t_n__n,<br />
_rr_sp_t__ g_ltz_n<br />
d_t_ m_nd_k__k».<br />
G Atzoko erantzunak<br />
2 9 4 5 2 8 7 3 6<br />
5 3 2 1 6 7 4 8 9<br />
8 7 6 3 4 9 5 1 2<br />
7 8 5 6 3 2 1 9 4<br />
4 2 9 8 7 1 3 6 5<br />
6 1 3 9 5 4 2 7 8<br />
2 6 7 4 8 3 9 5 1<br />
3 5 1 2 9 6 8 4 7<br />
9 4 8 7 1 5 6 2 3<br />
9x9-ko laukian hutsik<br />
dauden gelaxkak bete<br />
behar dituzu, 1etik 9ra<br />
bitarteko zenbakiak<br />
idatziz, eta kontuan izanik<br />
zenbaki bakar bat ere ez<br />
dela bi aldiz azaltzen<br />
errenkada eta zutabe<br />
berean, ezta dagokion<br />
3x3-ko laukian ere.<br />
Falta diren bokalak<br />
idatzita Georg<br />
Christoph Lichtenberg<br />
zientzialari<br />
alemaniarraren<br />
gogoeta bat azalduko<br />
zaizu.<br />
Esaldi ezkutua: Hezitzaile<br />
modernoaren egitekoa ez da basoak<br />
soiltzea, basamortuak ureztatzea baizik.
Komunikazioa D<br />
‘Moving, Bullyng eta Tabarring’<br />
Ekografiak<br />
Eñaut Gantxegi<br />
tb3 kateak azken aste<br />
hauetan jaialdi erraldoien E emankizunekin jarraitzen<br />
du, azken hilabeteotan Euskal<br />
Herritik igaro diren hainbat talderen<br />
kontzertuen irudiak eskainiz.<br />
Hala, I-Kultur, Azkena Rock,<br />
Olearso eta beste jaialdietan izandako<br />
taldeen irudiak ikusi izan<br />
ditugu. Aipaturiko azken jaialdi<br />
hori (Olearso, alegia) Hondarribian<br />
egiten dute, eta duela urte<br />
batzuk bertan Asian Dub Foundation<br />
(beste hainbaten artean)<br />
ikusteko aukera izan genuen.<br />
Aurtengo jaialdian Senser taldea<br />
agertu zen kartelean, eta haien<br />
kontzertuko irudiak eman zituzten<br />
lehengoan. Haiek kaleratu<br />
zuten diskoetako bat nire mesanotxeko<br />
biblia izan zela ezin ukatu,<br />
eta gaztetan (gazteago, alegia…)<br />
beti imajinatzen nuen neure<br />
burua haien kontzertu batean.<br />
Oihane Egurtza q Euskadi Irratiko esataria<br />
Berriki aipaturiko Olearso bikinguan<br />
izan ziren, baina azkenean,<br />
hainbat arrazoi zirela medio, ezin<br />
izan nintzen bertaratu. Duela<br />
urte batzuetako Eñautek ez lioke<br />
barkatuko gaur egungo «bertsioari»,<br />
hori bai.<br />
Senser nola itzuli, baina? Sentikorra?<br />
Sentikaria (ez dok hamahiru<br />
style)? Auskalo, sentitzeko<br />
asko duten espainiar futboleroek<br />
ederki asko ematen baitute<br />
tabarra. Onartzen dut birtualki,<br />
tet-a-tet egoera batean, espainiarrak<br />
beren koloreez (asasinaturiko<br />
milioika izakiren odolarena<br />
batez ere) harro egotea, baina bi-<br />
zitza errealean (Matrix Lopezenetik<br />
urrun) gauzak ez dira<br />
hala. Adibidez, selekzio gorrihori<br />
horrek —la rojigualda— bestelako<br />
nazio selekzio batzuen<br />
existentzia ukatzen duelako. Adibidez,<br />
Pepe Rubianesen espainiar<br />
batasunari buruzko ikuspegia<br />
dugulako (http://www.youtube.com/watch?v=3QOlIfr2qDY).<br />
Adibidez, beste hainbat adibiderengatik.<br />
Ardor guerrero hori<br />
dela eta, azken egun hauetan selekzio<br />
espainiarrari eskaini dizkiote<br />
hainbat gauza. TVEko 24Hen,<br />
albistegien itxiera gisa, kantaren<br />
bat edo beste jarri izan<br />
Trikitiaren historia hamar ataletan bilduko duen irratsaio bat estreinatuko du gaur, 15:30ean,<br />
Euskadi Irratiak: ‘Trikiliklik’. Euskal Herriko Trikitixa Elkarteak proiektuan parte hartu du.<br />
«Trikitia tresna tradizional bizia da,<br />
estilo berri askotara mol<strong>datu</strong> dena»<br />
Urtzi Urkizu Donostia<br />
Euskadi Irratiko albistegietan<br />
egiten du lan Oihane Egurtzak<br />
(Donostia, 1983). Txikitatik jotzen<br />
du panderoa, eta Euskal Herriko<br />
Trikitixa Elkarteko kidea da.<br />
Panderoa jotzen hasi aurretik bazenuen<br />
musikarako zaletasuna, ezta?<br />
Biolina jotzen nuen txikitan, baina<br />
sakrifizio handia eskatzen<br />
zuen. Haizeak ez dakit nondik jo<br />
ninduen, eta panderoa hartu<br />
nuen. Panderoa oraindik ere jotzen<br />
dut.<br />
Nondik nora sortu duzue Trikiliklik<br />
irratsaioa?<br />
Aspaldi banuen asmoa trikitiaren<br />
historiarekin zerbait egiteko.<br />
Trikitixa elkarteak ez zekien<br />
irratiari gaia proposatu behar<br />
zion edo alderantziz. Ez bat, ez<br />
beste: neronek egin nien proposamena<br />
bi parteei. Eta biek baiezkoa<br />
eman dute. Irratiak emango<br />
du saioa, eta gero Trikitixa elkarteko<br />
webgunean jarriko dute osorik<br />
(www.trikimailua.com).<br />
Udako proiektu bat da, eta ikusi<br />
beharko da jendeari gustatzen<br />
zaion.<br />
Euskal Herriko Trikitixa Elkarteak<br />
parte hartzeak balio gehigarri bat<br />
ematen dio irratsaioari.<br />
Bai. Eta, hori emateaz aparte, baliabideak<br />
erabiltzearen kontua<br />
dago. Saiorako elkarrizketa batzuk<br />
egin ditugu. Baina elkarteak<br />
artxibo handia dauka, hilda dauden<br />
trikitilari batzuen elkarrizke-<br />
tak tartean. Artxibo hori irekita,<br />
askoz aberatsago geldituko da<br />
programa.<br />
Edukiak nolakoak izango dira?<br />
Trikitiaren historia kontatu nahi<br />
dugu. Trikitia heldu zenetik gaur<br />
egungo errealitateraino, atalka<br />
eta kronologikoki egingo dugu<br />
kontaketa. Bi ikur izan dira Euskal<br />
Herrian kontuan hartzekoak:<br />
Maurizia eta Elgeta. Horiei atal<br />
bat eskainiko diegu. Erromeriak<br />
nolakoak ziren ere kontatuko<br />
dugu, bitxikeriekin. Baserritik<br />
kalera trikitia nola jaitsi zen ere<br />
azalduko dugu.<br />
Azken urteetako trikitilari batzuk<br />
atzerrian ibili dira, eta Japoniara ere<br />
iritsi dira.<br />
Alaitz eta Maider bi aldiz izan ziren<br />
Japonian, bai. Horrez gain, azken<br />
urteetako trikitilariak asko<br />
ibili dira batera eta bestera: Argentinan,<br />
Parisen... Tapia eta Leturia<br />
nazioarteko folk jaialdi askotan<br />
ibili dira.<br />
Labur-labur, nola ikusten duzu zuk<br />
trikitiak izan duen bilakaera?<br />
Juan Mari Beltranek esan zidan:<br />
nahiz eta mende pasa eraman bakarrik<br />
gurean, tradizional bizia<br />
da, musika estilo berri askotara<br />
mol<strong>datu</strong> dena eta molda litekeena.<br />
Zu albistegietan aritzen zara. Horrelako<br />
saio bat egitea zer da zuretzat?<br />
Albistegietan jarraituko dut astegunetan.<br />
Baina aldaketa da niretzat,<br />
eta aspalditik nuen gogoa.<br />
Gustuz egingo dut, jendeari gauzak<br />
kontatzea oso gustuko baitut.<br />
Eta albistegietatik zer gustatzen<br />
zaizu gehien eta gutxien?<br />
Irratiaren bat-batekotasunean<br />
adrenalina puntu hori; ideiak ordenatu<br />
eta kontatzea gustatzen<br />
zait. Baina, aldi berean, ez dakit<br />
ez ote gauden itsututa segituan<br />
emititu behar horrekin.<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 31<br />
‹ Agenda<br />
<strong>BERRIA</strong><br />
dute. Horietako bat, independente<br />
eta anti-inperialista korrontean<br />
dagoen Macacoren kanta bat.<br />
Faxista batzuen iragarkirako<br />
bere kanta bat aukeratu izana<br />
gaizki hartu zuen artistak. Ez dakit<br />
zer pentsatuko duen oraingoan<br />
bere abesti batek ustezko inperio<br />
baten ordezkariak omentzeko<br />
erabili izana<br />
Iruñeko Gaztelu enparantzako<br />
pantailaren inguruan ere asko<br />
esan daiteke, baina partiden jarraipenaz<br />
zer edo zer esango badute<br />
ere, ez ordea larrain-dantzari<br />
egin dioten Moving-ari buruz.<br />
Macaco berriro…<br />
Antena3ek<br />
Espainian ere<br />
emango ditu<br />
pilota partidak,<br />
abuztutik<br />
Bainetekin akordioa<br />
lortu du Antena3ek, eta<br />
larunbatetako lehiak<br />
emango ditu LTDko<br />
kateren batean<br />
U.U. Donostia<br />
Azkeneko asteetan larunbat arratsaldeetan<br />
ez dago pilota partidarik<br />
telebistan, eta uztail osoan<br />
hala izango da. Abuztuaren<br />
amaieratik aurrera, ordea, Antena3ek<br />
Frontón saioko partidak<br />
emango ditu arratsaldero. Emanaldia<br />
LTDko kateren batean<br />
egingo dute, deskonexiorik gabe.<br />
Horrenbestez, Hego Euskal Herrian,<br />
Katalunian, Galizian eta<br />
Espainiako estatuko autonomia<br />
erkidego guztietan ikusi ahalko<br />
dira partidak.<br />
Itzalaldi analogikoa heldu zenean,<br />
Tele5k partidak emateari<br />
utzi zion, LTDn deskonexiorik<br />
egiteko modurik ez zutela argudiatuta.<br />
Ondorioz, hainbat astez<br />
ETB Sat eta Canal4 kateetan<br />
eman zituzten. Baina Tele5k Bainet<br />
ekoizpen etxearekin akordioak<br />
eten ostean, Antena3en esku<br />
gelditu dira larunbatetako partiden<br />
eskubideak.<br />
Nitro kateak eman ditzake<br />
Antena3 taldeak ez du argitu bere<br />
LTDko zein katetan emango dituen<br />
pilota partidak. Baina aukeretako<br />
bat Nitro da, gizonezko<br />
ikusleentzat izango duen katea.<br />
Antena3eko nazioarteko katean<br />
ere emango dituzte partidak, eta<br />
horrekin «oso pozik» daude Baineten.
32 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Agenda ›<br />
E Gaurko filmak<br />
Animazio modernoaren<br />
lan funtsezko eta ederra<br />
ilaren 21ean estreinatuko<br />
H dute zinema aretoetan Toy<br />
Story 3, hiru dimentsiotan, eta<br />
Shrek4 lanarekin batera udako<br />
filma izango da ziurrenik. Hori<br />
baliatuta, Cuatrok aurreneko<br />
zati zoragarria emango du gaur<br />
arratsaldean.<br />
Gehien ikusitako AEBetako<br />
filmen zerrendako lehen lekuan<br />
izan zen hilabetez Toy Story,<br />
Toy Story<br />
1111<br />
pCuatro, 16:30. Zuzendaria:<br />
John Lasseter. Marrazki bizidunak.<br />
80 min. AEB, 1996.<br />
egun klasiko bihurtu den animazioa.<br />
Finding Nemo-ren egileek<br />
lan honetan erakutsi zuten<br />
lehen-lehenik informatikaren<br />
bidez zer egiteko gai ziren. Eta<br />
gidoi bikain batetik abiatuta,<br />
animazio modernoaren aro berri<br />
bati eman zioten hasiera.<br />
Andyk 6 urte ditu. Bere jostailuak<br />
beldur dira, urtebetetzeko<br />
opari berri batek haiek ordezkatuko<br />
dituen beldur. Woddy bakeroa<br />
izan da mutikoaren kutuna<br />
orain arte, eta beste jostailuak<br />
lasaitzen saiatuko da. Buzz<br />
Lightyear espazioko heroia<br />
D Telebista<br />
ETB 1<br />
08:00: Kalifornia. Gonbi<strong>datu</strong>a:<br />
Eider San Sebastian.<br />
08:35: Jatearen egiak.<br />
09:10: 2 errepidean.<br />
09:15: Mihiluze haurrak.<br />
10:00: Hego Amerika motoz<br />
Cheren bidetik.<br />
10:50: Chiloe.<br />
11:25: EITB kultura.<br />
11:50: Kresala.<br />
12:30: Sustraia.<br />
13:00: Frantziako Tourra.<br />
7. etapa. Tournus - Station<br />
des Rousses.<br />
14:00: Gaur egun.Ander Arzaken<br />
eskutik.<br />
14:15: Eguraldia.<br />
14:20: Kirolez kirol.<br />
(14:20) Frantziako Tourra.<br />
7. etapa. Tournus - Station<br />
des Rousses.<br />
‘Wazemank 3.0’. 2205<br />
(17:30) Estropadak. San Miguel<br />
Liga. Marina de Cudeyo<br />
Bandera. (19:30) Erremontea:<br />
San Fermin Txapelketa.<br />
20:28: Gaur egun.Ander Arzaken<br />
eskutik.<br />
20:50: Eguraldia.<br />
20:55: Euskal Herria, bide<br />
batez. ‘Lapurdiko itsaslabarra’.<br />
21:20: Mihiluze haurrak.<br />
22:05: Wazemank 3.0.<br />
22:50: Wazemank 2.0.<br />
23:00: Pilota. Elite Maila Binaka<br />
Finala.<br />
00:00: Igor Yebra.<br />
01:15: Gonkale.<br />
03:15: Gag gag.<br />
03:45: Hasiberriak.<br />
04:05: Teknopolis.<br />
ETB 2<br />
07:20: Desde dentro.<br />
07:50: Ultima oportunidad<br />
de salvar a ...<br />
08:40: Sanferminetako entzierroak.<br />
08:55: Supervivientes del<br />
planeta tierra.<br />
09:20: Mucho viaje.<br />
09:4: La ley de la bahia. Telesaila.<br />
11:30: El payaso. Telesaila.<br />
13:30: Especial Navarra directo.<br />
14:00: Rex. Telesaila.<br />
14:58: Teleberri. Iker Arrestiok<br />
aurkezten duen albistegia.<br />
15:55: Eguraldia.<br />
16:00: Zinema. ‘Perdidos en<br />
la nieve’. Zuz.: Charles Martin<br />
Smith. Akt.: Barry Pepper, Jon<br />
Gries. 2003.<br />
‘Navarra directo’. 13:30<br />
18:15: Zinema. ‘Hermanos de<br />
sangre’. Zuz.: Stephane Kappes.<br />
Akt.: Olivier Loustau, Isabelle<br />
Renauld, Yvon Back.<br />
2008.<br />
20:00: Euskadi directo. Adela<br />
Gonzalezen eskutik.<br />
20:58: Teleberri. Albistegia.<br />
21:55: Eguraldia.<br />
22:10: Telefilma. ‘Tierra de<br />
esperanza’. Zuz.: Jean Sagols.<br />
Akt.: Francis Huster, Cristiana<br />
Reali, Marie-Jose Nat. 1995.<br />
00:55: Objetivo Euskadi.<br />
‘Parrillas de verano’.<br />
01:25: Zinema. ‘Gendarme en<br />
balade’. Zuz.: Jean Girault.<br />
Akt.: Louis de Funes, Jean Lefebvre.<br />
1970.<br />
03:05: Locos por el jazz.<br />
azaltzen denean, Woody bigarren<br />
maila batean geldituko da.<br />
Filmak oscarretan hiru izendapen<br />
jaso zituen: gidoirik onenari,<br />
abestirik onenari eta musikarik<br />
onenari. Sariez aparte,<br />
neska-mutiko gehienen onespena<br />
jaso zuen.<br />
pUrtzi Urkizu<br />
Hamaika<br />
09:00: Marrazki bizidunak.<br />
Lazkao Txiki.<br />
10:55: Zinema.<br />
12:20: Asteleheneko Bat eta<br />
bat.<br />
13:10: Bi fashion.<br />
13:25: Eskuokin.<br />
13:35: Jazz Zarautz.<br />
14:35: Kiroleroak.<br />
15:05: Astearteko Bat eta<br />
bat.<br />
15:55: Travelling. Zine estreinaldiak.<br />
16:10: 8. kalea.<br />
16:45: Kulturzulo.<br />
16:55: Ilunpean.<br />
17:35: Ikusmira.<br />
18:05: Klik.<br />
19:05: Asteazkeneko Bat eta<br />
bat.<br />
20:00: Mendialdean bizi.<br />
20:40: Osteguneko Bat eta<br />
bat.<br />
21:30: Esatea libre.<br />
22:50: Gipuzkoa kultura.<br />
23:20: Skapa.<br />
23:35: Travelling.<br />
ETB 3<br />
15:00: Trikitraka trikitron.<br />
15:50: One piece.<br />
16:15: Berebiziko espioiak.<br />
16:35: Super heroien legioa.<br />
17:00: Dragoi ehiztariak.<br />
17:25: Zoroak zoro.<br />
18:35: Valerian eta Laureline.<br />
19:00: Doraemon, katu kosmikoa.<br />
20:10: Avatar-azken aire<br />
maisua.<br />
20:30: Kriptako istorioak.<br />
20:55: Valerian eta Laureline.<br />
21:20: Spirou eta fantasio.<br />
21:40: One piece.<br />
22:30: Namaskar, abentura<br />
baten kronika.<br />
23:00: Flash BBK Live <strong>2010</strong>.<br />
23:05: Jazz Gasteiz <strong>2010</strong>.<br />
23:15: Mikel gogoan zaitugu.<br />
KAM.<br />
00:00: BBK Live <strong>2010</strong>.<br />
La 1<br />
08:30: Los Lunnis. Juega<br />
conmigo, Sesamo. Arthur.<br />
Little Einstein. Nouky y sus<br />
amigos. Duck Dodgers. Codigo<br />
Lyoko. Bob Esponja.<br />
11:50: Zinema. ‘Looney Tunes:<br />
de nuevo en acción’. Zuz.:<br />
Joe Dante. Akt.: Brendan Fraser,<br />
Jenna Elfman. 2003.<br />
13:10: Zinema. ‘Canguro Jack:<br />
trinca y brinca’. Zuz.: David<br />
McNally. Akt.: Jerry O’Connell,<br />
Anthony Anderson, Estella<br />
Warren. 2002.<br />
15:00: Telediario 1. Albistegia.<br />
15:50: Eguraldia.<br />
16:00: Zinema. ‘La niñera y el<br />
Presidente’. Zuz.: Ken Kwapis.<br />
Akt.: Fran Drescher, Timothy<br />
Dalton. 1997.<br />
‘Alex & Emma’ filma. 00:00<br />
17:40: Zinema. ‘Abejas asesinas’.<br />
Zuz.: Jeff Hare. Akt.: Gabrielle<br />
Anwar. 2001.<br />
19:15: Zinema. ‘Sor Citroen’.<br />
Zuz.: Pedro Lazaga. Akt.: Gracita<br />
Morales. 1967.<br />
21:00: Telediario 2.<br />
21:30: Informe semanal. ‘La<br />
nueva Cuba’. ‘Lucha contra<br />
los narcos’. ‘Srebrenica: la última<br />
masacre’. ‘La moral del<br />
convento’.<br />
22:30: Zinema. ‘Juego de<br />
luna’. Zuz.: Monica Laguna.<br />
Akt.: Ana Torrent, Ernesto Alteiro.<br />
2001.<br />
00:00: Zinema. ‘Alex &<br />
Emma’. Zuz.: Rob Reiner. Akt.:<br />
Kate Hudson. 2004.<br />
01:30: TVE es música.<br />
Perdidos en la nieve 1<br />
pETB2, 16:00. Zuz.: Charles Martin<br />
Smith. Akt.: Barry Pepper, Jon Gries,<br />
Annabella Piugattuk. AEB. 2003.<br />
La niñera y el Presidente 1<br />
pLa1, 16:00. Zuz.: Ken Kwapis. Akt.:<br />
Fran Drescher, Timothy Dalton, Ian<br />
McNeice. 105 minutu. AEB. 1997.<br />
Sí quiero, pero no quiero 1<br />
pT5, 16:00. Zuz.: Kelly Makin. Akt.:<br />
Denise Richards, Dean Cain, Karen Cliche.<br />
AEB. 2004.<br />
Drácula, un muerto muy... 11<br />
pLaSexta, 17:00. Zuz.: Mel Brooks.<br />
Akt.: Leslie Nielsen, Mel Brooks, Ami<br />
Yasbech, Anne Bracfort. AEB. 1995.<br />
Abejas asesinas 1<br />
pLa1, 17:40. Zuz.: Jeff Hare. Akt.: Gabrielle<br />
Anwar, Rutger Haner, Craig<br />
Sheffer. AEB. 2001.<br />
Pocahontas II 11<br />
pCuatro, 18:00. Zuz.: Tom Ellery,<br />
Bradley Raymond. Akt.: Irene Bedardm,<br />
Judy Kuhn. AEB. 1998.<br />
La 2<br />
06:00: TVE es música.<br />
07:25: UNED.<br />
07:55: Jovenes solistas.<br />
08:10: Los conciertos de La<br />
2.<br />
09:35: Agrosfera.<br />
10:30: En lengua de signos.<br />
11:00: Parlamento. Diana<br />
Arias Mangak aurkezten<br />
duen saioa.<br />
12:00: El club de pizzicato.<br />
12:45: America total.<br />
13:15: Tendido cero.<br />
14:00: Tenisa. Davis Kopa.<br />
Frantzia- Espainia.<br />
15:30: Salvando las especies<br />
en peligro.<br />
16:25: El secreto de los cachalotes.<br />
17:05: Kalahari, el desafio<br />
anegado.<br />
‘La noche temática’. 23:30<br />
18:00: El lince, el cazador esquivo.<br />
18:50: Masias, la última<br />
frontera.<br />
19:35: Los balleneros del<br />
norte.<br />
20:00: Biodiario.<br />
20:05: Europa en la Edad<br />
Media.<br />
21:00: El bosque protector.<br />
Dokumentala.<br />
21:30: No disparen en concierto.<br />
22:30: Documentos TV.<br />
‘Berlín, 20 años después’.<br />
23:30: La noche temática.<br />
Gaia: ‘Turismo medico’. ‘Cirugía<br />
de sol y playa’. ‘Google<br />
baby’.<br />
01:45: Teledeporte.<br />
Hermanos de sangre 11<br />
pETB2, 18:15. Zuz.: Stephane Kappes.<br />
Akt.: Olivier Loustau, Isabelle Renauld,<br />
Yvon Back. 2008.<br />
Scary Movie 4 1<br />
pAntena3, 22:15. Zuz.: David Zucker.<br />
Akt.: Anna Faris, Bill Pullman, Leslie<br />
Nielsen, Regina Hall. AEB. 2005.<br />
Juego de luna 11<br />
pLa1, 22:30. Zuz.: Monica Laguna.<br />
Akt.: Ana Torrent, Ernesto Alteiro, Jose<br />
Pedro Carrion. Espainia. 2001.<br />
Persecución mortal 11<br />
pAntena3, 23:45. Zuz.: Rowdy Herrington.<br />
Akt.: Bruce Willis, Sarah Jessica<br />
Park, Dennis Farina. AEB. 1993.<br />
Alex & Emma 1<br />
pLa1, 00:00. Zuz.: Rob Reiner. Akt.:<br />
Kate Hudson, Luke Wilson, Sophie<br />
Marceau. AEB. 2004.<br />
Matrix 1111<br />
pCuatro, 00:30. Zuz.: Larry eta Andy<br />
Wachowski. Akt.: Keanu Reeves, Laurence<br />
Fishburne. AEB. 1999.<br />
Antena 3<br />
08:15: Megatrix. Haurrei zuzendutako<br />
saioa. Pelopicopata.<br />
Dinosapiens. Zoey.<br />
H20.<br />
12:00: Impacto total.<br />
13:00: La cara más divertida.<br />
14:00: Los Simpson. ‘Chiromami’.<br />
‘Homer bateador’.<br />
15:00: Noticias. Lourdes Maldonadok<br />
eta Oscar Castellanosek<br />
aurkezten duten albistegia.<br />
16:00: Zinema. ‘Visiones del<br />
pasado’. Zuz.: Fahrad Mann.<br />
Akt.: Emma Caufield, David<br />
Orth. 2006.<br />
17:45: Zinema. ‘Obsesión<br />
maternal’. Zuz.: Isaac Weeb.<br />
Akt.: Elisabeth Shue, Steven<br />
Mackintsoh, Kathleen Chalfant.<br />
2007.<br />
‘Scary Movie 4’ filma. 22:15<br />
19:45: Zinema. ‘Nacida para<br />
triunfar’. Zuz.: Jason Ensler.<br />
Akt.: Cybill Shephard, Dorie<br />
Barton, Joanna Cassidy, Tim<br />
Matheson. 2003.<br />
21:00: Noticias. Albistegia.<br />
22:00: El club del chiste.<br />
Umore saioa.<br />
22:15: Zinema. ‘Scary movie<br />
4’. Zuz.: David Zucker. Akt.:<br />
Anna Faris, Bill Pullman, Leslie<br />
Nielsen, Regina Hall.<br />
2005.<br />
23:45: Zinema. ‘Persecución<br />
mortal’. Zuz.: Rowdy Herrington.<br />
Akt.: Bruce Willis, Sarah<br />
Jessica Parker, Dennis Farina.<br />
1993.<br />
01:30: Impacto total.<br />
02:30: Astro show.
Asteburuko saioa,<br />
Adela Gonzalezen esku<br />
Gaurtik aurrera Euskadi directo<br />
saioa asteburutan ere emango<br />
dute, eta Adela Gonzalezek<br />
aurkeztuko du. Udako festa eta<br />
ekitaldien berri emateaz gain,<br />
kultur agenda ere aurkeztuko<br />
dute. Gaurko saioan, sanferminak<br />
eta Bilboko BBK Live musika<br />
jaialdia izango dituzte hizpide.<br />
‘Euskadi directo’. ETB2. 20:00.<br />
Cuatro<br />
07:10: Sabrina, cosas de brujas.<br />
Telesaila. 5. eta 6. denboraldiko<br />
6 atal.<br />
09:20: El zapping de Surferos.<br />
11:00: El encantador de perros.<br />
12:00: Reporteros Cuatro.<br />
REC. ‘Madrid, la Roja, Barcelona’.<br />
13:05: Callejeros. ‘Roja pasión’.<br />
13:55: Noticias Cuatro. Azken<br />
berriak biltzen dituen albistegia.<br />
14:50: Sudáfrica <strong>2010</strong> en<br />
Cuatro. Munduko Koparen<br />
inguruko informazioa.<br />
16:30: Zinema. ‘Toy Story’.<br />
Zuz.: John Lasseter. Animazioa.<br />
1996.<br />
Uruguai-Alemania. 20:25<br />
18:00: Zinema. ‘Pocahontas<br />
II’. Zuz.: Tom Ellery, Bradley<br />
Raymond. Akt.: Irene Bedardm,<br />
Judy Kuhn. 1998.<br />
19:20: Sudáfrica <strong>2010</strong> en<br />
Cuatro. (Tartean, albistegia<br />
emango dute).<br />
20:25: Munduko Kopa.<br />
3. eta 4. posturko lehia.<br />
Uruguai - Alemania.<br />
22:35: Sudáfrica <strong>2010</strong>.<br />
Camino a la Final ¡Podemos!<br />
00:30: Zinema. ‘Matrix’. Zuz.:<br />
Larry eta Andy Wachowski.<br />
Akt.: Keanu Reeves, Laurence<br />
Fishburne. 1999.<br />
04:20: Cuatro Astros.<br />
06:05: Shopping. Televenta.<br />
Udaz gozatzeko<br />
aukerei buruzko saioa<br />
Udari buruzko saio berria estreinatuko<br />
dute gaur. Jendeak<br />
oporretan nola gozatzen duen<br />
erakutsiko dute. Jaialditan<br />
barrena murgilduko dira, udan<br />
egiten diren kirolak erakutsiko<br />
dituzte, gastronomiaz gozatzeko<br />
aukerak azalduko dituzte eta<br />
hondartza zoragarrien berri<br />
emango dute.<br />
‘Summertime’’. La Sexta. 21:30.<br />
Tele 5<br />
07:00: Boing. Geronimo Stilton.<br />
Las supernenas Z. Jewelpet.<br />
Los secret saturday. Beyblade<br />
metal fusion. Inazuma<br />
eleven. Ben 10 Alien Force.<br />
Bakugan en Nueva Vestroia.<br />
10:15: Patito feo. Telesaila.<br />
11:15: I love TV.<br />
12:15: La pecera de Eva. Telesaila.<br />
13:00: Vuélveme loca. Patricia<br />
Perezek eta Celia Montalbanek<br />
aurkezten duten magazinea.<br />
15:00: Informativos Telecinco.<br />
Carme Chaparrok aurkezten<br />
duen albistegia.<br />
16:00: Zinema. ‘Sí quiero,<br />
pero no quiero’. Zuz.: Kelly<br />
Makin. Akt.: Denise Richards,<br />
Dean Cain. 2004.<br />
‘Sí quiero, pero no quiero’. 16:00<br />
18:00: ¡Que tiempo tan feliz!.<br />
Mª Teresa Camposek<br />
aurkezten duen saioa.<br />
20:55: Informativos Telecinco.<br />
Carme Chaparrok azken<br />
berriak biltzen dituen albistegia<br />
aurkezten du.<br />
21:45: La noria. Jordi Gonzalezek<br />
eta Sandra Barnedak<br />
prentsa arrosari buruz<br />
aurkezten duten magazinea.<br />
02:30: Locos por ganar.<br />
Lehiaketa.<br />
04:00: Infocomerciales.<br />
05:00: En concierto. Musika<br />
saioa.<br />
05:15: Cómo se rodo. Erreportajea.<br />
05:30: Fusión sonora. Musika<br />
saioa.<br />
Berlingo Harresiaren<br />
eraispena gogoratuz<br />
Berlingo Harresiaren eraispenari<br />
buruzko dokumentala emango<br />
dute gaur. 30 urte bakartuta<br />
egon ostean, lehenengo aldiz<br />
mendebalderantz harresia gurutzatu<br />
zutenen testigantzak jasotzen<br />
ditu dokumentalak. Herrialdea<br />
zertan al<strong>datu</strong> den hausnartuko<br />
dute prozesu historiko<br />
hori bizi zuten protagonistek.<br />
‘Documentos TV’. La 2. 22:30.<br />
La Sexta<br />
08:00: Lo mejor de laSexta.<br />
08:30: Megaciudades. Dokumentala.<br />
‘Nueva York’.<br />
09:25: Sexto nivel.<br />
09:55: Megaedificios. Dokumentala.<br />
11:00: 1 Formula. Erresuma<br />
Batuko Sari Nagusia. Entrenamenduak.<br />
12:05: Megafactorias. ‘Harley<br />
Davidson’.<br />
13:00: Lo mejor de laSexta.<br />
13:30: 1 Formula. Erresuma<br />
Batuko Sari Nagusia. Sailkapen<br />
probak.<br />
15:15: LaSexta Noticias.<br />
16:05: Padre de familia.<br />
17:00: Zinema. ‘Drácula, un<br />
muerto muy contento y feliz’.<br />
Zuz.: Mel Brooks. Akt.: Leslie<br />
Nielsen, Mel Brooks. 1995.<br />
‘Drácula, un muerto...’. 17:20<br />
18:55: Mujeres ricas. Erreportajeak.<br />
20:00: LaSexta Noticias.<br />
Cristina Villanuevak azken<br />
berriak biltzen dituen albistegia<br />
aurkezten du.<br />
21:15: LaSexta/Deportes.<br />
21:30: Sommertime. Saio<br />
berria.<br />
22:20: Caso abierto. Telesaila.<br />
‘Mala corrupción’. ‘Luz de<br />
gas’.<br />
00:00: The unit. Telesailaren<br />
atal bat. ‘Bat Beat’.<br />
00:55: The office. Telesaila.<br />
‘Fun run (I)’.<br />
01:25: Poker Izarren Txapelketa.<br />
02:30: Astro TV.<br />
06:00: Teletienda.<br />
TF1<br />
B Irratia<br />
08:10: Shopping avenue<br />
matin.<br />
08:55: Téléshopping samedi.<br />
09:45: Télevirine.<br />
10:15: Tous ensemble. Magazinea.<br />
11:55: Les 12 coups de midi!.<br />
Jean-Luc Reichmannek aurezketen<br />
duen lehiaketa berria.<br />
13:00: Journal. Claire Chazalen<br />
eskutik.<br />
13:10: Reportages. ‘Alcool au<br />
volant, audience au tournant’.<br />
13:55: 1 Formula. Erresumako<br />
Batuko Sari Nagusia.<br />
Sailkapen probak.<br />
15:15: Ghost whisperer.<br />
Telesaila.<br />
‘New York, unité...’. 22:55<br />
17:55: Secret story.<br />
18:45: 50 MN inside.<br />
20:00: Journal. Albistegia.<br />
20:20: Munduko Kopa.<br />
3. eta 4. posturako lehia.<br />
Uraguai - Alemania.<br />
22:25: Coupe du monde de<br />
la FIFA: le mag.<br />
22:55: New York, unité spéciale.<br />
Telesaila. ‘Parole contre<br />
parole’. ‘Firt avec la mort’.<br />
00:25: New York, police judiciaire.<br />
Telesaila. ‘Un bébé encombrant’.<br />
‘Le Bras de Dieu’.<br />
02:05: Alerta Cobra. Telesaila.<br />
‘A tous prix’.<br />
03:10: Secret Story.<br />
03:55: Histoires naturelles.<br />
04:55: Très chasse, très pêche.<br />
Euskadi Irratia. @ Bildua irratsaioan<br />
Googleren sekretuei buruz eta on live<br />
kontsolei buruz hitz egingo dute<br />
09:00etan. Andiamo bidaia saio berria<br />
estreinatuko dute gaur. 15:00etan izango<br />
da, eta Andoni Iturbe eta Arkaitz Basterra<br />
izango dira aurkezleak. Bidaiak egiteko<br />
aholkuak, leku interesgarrienak eta<br />
bisitatutako lekuetako pertsonaien berri<br />
emango dute. Lehenengo saioan Atenasera<br />
abiatuko dira, Greziako hiriburua<br />
akropolia baino askoz gehiago dela erakusteko.<br />
Amaruna irratsaioan, berriz, Azpeitia<br />
Dantza ekitaldiaren berri emango<br />
dute, eta Jose Mari Orbegozo dantza irakaslearekin<br />
egongo dira.<br />
Radio Euskadi. Damasco Casado<br />
UGTko idazkari nagusia egongo da Mas<br />
que palabras irratsioan. Iragan ekainaren<br />
29ko greban zergatik parte hartu ez<br />
zuten azalduko du elkarrizketan.<br />
France 2<br />
07:00: Télématin.<br />
09:35: Parents a tout prix.<br />
Telesaila.<br />
09:55: Coeur océan.<br />
10:45: Paris sportifs. Magazinea.<br />
11:15: Les z’amours. Texek<br />
aurkezten duen lehiaketa.<br />
11:55: Tout le monde veut<br />
prendre sa place. Naguik<br />
aurkezten duen lehiaketa.<br />
13:00: Le journal. Laurent<br />
Delahousseren eskutik.<br />
13:30: Frantziako Tourra.<br />
7. etapa. Tournus - Station<br />
des Rousses.<br />
17:30: L’après tour. Magazinea.<br />
18:55: Le 4e duel. Tania<br />
Youngek aurkezten duen<br />
lehiaketa.<br />
‘Fort Boyard’ lehiaketa. 20:35<br />
20:00: Journal. Laurent Delahoussek<br />
aurkezten duen albistegia.<br />
20:35: Fort Boyard. Olivier<br />
Minnek aurkezten duen<br />
lehiaketa.<br />
22:30: On n’est pas couché.<br />
Laurent Ruquierrek aurkezten<br />
duen saioa.<br />
01:05: Les enfants du soleil.<br />
02:55: Panique dans l’oreillette.<br />
Frederic Lopezek aurkezten<br />
duen saioa.<br />
04:55: Newport Beach. Telesaila.<br />
‘Le jour de la marmotte’.<br />
05:40: Plongeon huard. Dokumentala.<br />
05:50: Les z’amours. Lehiaketa.<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 33<br />
‹ Agenda<br />
FM<br />
89.2 Segura irratia<br />
89.7 Antxeta irratia<br />
91.4 Euskalerria irratia<br />
91.8 Irulegiko Irratia<br />
93.6 Arrate irratia<br />
94.4/95.2 Euskadi irratia<br />
95.5 Xiberoko Boza<br />
96.0 Bilbo Hiria<br />
97.0 Tas-Tas irratia<br />
99.8 Herri Irratia<br />
101.3 France Bleu Pays<br />
Basque<br />
102.6 Bizkaia irratia<br />
103.5 Gaztea<br />
106.6 Gure Irratia<br />
107.0 Eguzki irratia /<br />
Oiartzun irratia<br />
107.5 Txolarre irratia<br />
107.5 Xorroxin irratia<br />
107.7 Hala Bedi<br />
AM<br />
1224 Herri Irratia<br />
Internet<br />
www.info7.com Info7<br />
D<br />
France 3<br />
08:30: Samedi ludo.<br />
11:00: Les fables de Monsieur<br />
Aubrée. ‘En Nord-Pas<br />
de Calais et Picardie’.<br />
11:55: Le 12/13.<br />
12:50: Frantziako Tourra.<br />
7. etapa. Tournus - Station<br />
des Rousses.<br />
13:35: Keno.<br />
13:50: Tenisa. Davis Kopa.<br />
Frantzia - Espainia.<br />
16:55: En course sur france 3.<br />
17:15: Slam. Lehiaketa.<br />
17:45: Des chiffres et des lettres.<br />
18:20: Questions pour un super<br />
champion. Lehiaketa.<br />
18:50: Le 19/20.<br />
20:10: Un été a la carte.<br />
20:35: Equipe médicale d’urgence.<br />
Telesaila<br />
23:10: Soir 3.<br />
23:40: Zinema. ‘Le boucher’.<br />
Zuz.: Claude Chabrol. Akt.:<br />
Jean Yanne, Stephane Audran.<br />
1969.<br />
01:10: Un été avec Chopin.<br />
Arte<br />
17:45: Terminus Auschwitz.<br />
17:45: 360 º GEO. ‘Le Géant<br />
blanc de Patagonie’.<br />
18:30: La cuisine au sommet.<br />
19:00: Arte journal.<br />
19:15: Arte reportage.<br />
19:55: Les dessous des cartes.<br />
‘Mondialisation de la justice<br />
(1/2)’.<br />
21:00: Tosca. Opera. Zuz.: Fabio<br />
Luisi. Abeslariak: Karita<br />
Mattila, Jonas Kaufmann,<br />
Juha Uusitalo.<br />
23:40: Police 10. Telesaila.<br />
‘Pris dans l’étau’.<br />
01:10: Metropolis. Anja Hoferren<br />
eskutik.<br />
01:55: Prison Valley, l’industrie<br />
de la prision.<br />
03:00: Chuck Berry. Live at<br />
the BBC Theatre, 172.<br />
04:00: Au coeur de la nuit.
34 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Plaza›Kultura<br />
Poesiaren heriotzaz<br />
Gizarte merkantilistan poesiak zer garrantzi<br />
eta toki duen aztertuko dute zenbait idazlek<br />
Eako Poesia Egunetan, hilaren 17an eta 18an<br />
Literatur kritikaren eginkizuna izango dute<br />
hizpide Errok, Estankonak eta Galarragak<br />
Irune Berro Bilbo<br />
«Poesia hilda dago, baina ez naiz<br />
ni izan». Joseba Sarrionandiaren<br />
hitzak ditu ardatz aurtengo Eako<br />
(Bizkaia) Poesia Egunen egitarauak.<br />
Zazpigarren urtez egingo<br />
dute euskarazko poesiaren inguruko<br />
topaketa, hilaren 17an eta<br />
18an. Euskarazko poesiaren inguruan<br />
hausnar egiteaz batera, bazterrak<br />
harrotzea, eztabaida piztea<br />
eta pentsabidea sustatzea dituzte<br />
helburu, Asun Landa antolatzaileak<br />
esan duenez. Horretarako,<br />
mahai-inguru, hitzaldi eta errezitaldi<br />
sorta antolatu dituzte Eako<br />
Herrijeari emon arnasa elkarteak<br />
eta kultura taldeak, zenbait idazlerekin<br />
elkarlanean.<br />
Haien artean, Castillo Suarez.<br />
Poeta nafarrak aurkeztu zuen<br />
atzo egitaraua, eta, azaldu zuenez,<br />
Iban Zalduak emango du lehen<br />
hitzaldia, Xabier Mendiguren<br />
Elizegi aurkezle duela. Suarezen<br />
arabera, «Iban Zaldua sinetsita<br />
dago euskarazko literaturak<br />
euskal kulturan zuen toki gailena<br />
galdu duela. Kinka larrian dagoela<br />
uste du; merkatuak ordezkatu<br />
duela irakurlea, eta idazleak liburua.<br />
Egoera apokaliptiko horren<br />
aurrean, Zalduak dio alferrik dela<br />
ezer egitea, eta, beharbada, horixe<br />
dela idazlearen eginkizuna».<br />
Hiltzailea da kritikaria? Kritikaria<br />
hiltzailea da? Galdera itxurako<br />
baieztapen-ezeztapen horren<br />
inguruan harilkatuko dituzte<br />
beren gogoetak Anjel Errok,<br />
Igor Estankonak eta Aritz Galarragak,<br />
Ean izango den mahai-inguruetako<br />
batean.<br />
Iñigo Aranbarri izango dute zirikatzaile<br />
eta nahastaile, eta galdera<br />
nagusien pean sortuko dira<br />
beste hainbeste galdera, eta erantzunen<br />
bat edo beste. Izan ere, zein<br />
da gaur egun literatur kritikak<br />
duen eginkizuna? Eta zein da<br />
egiaz bete beharko lukeena? Aintzat<br />
hartzen al ditu irakurleak?<br />
Askea al da kritikaria bere lana<br />
egiteko? Zein dira mugak?<br />
Merezi ote du poesia egiteak?<br />
Poesiaren eginkizunaz ere jardungo<br />
dute Maria Josep Escriva<br />
Herrialde Katalanetako idazleak<br />
eta Miren Agur Meabek. Zer balio<br />
du poesiak soilik etekin edota helburu<br />
baten pean jardutera ohitu-<br />
rik dagoen gizartean? Merezi du<br />
poesia egitea? Ba ote du poesiak<br />
oraindik ere zerikusirik artearen<br />
egia deritzonarekin? Poesiak bermatua<br />
dauka iraupena edo hiltzera<br />
kondenatua dago? Informazio<br />
eta komunikazioaren gizartean,<br />
zer bide hartuko du? Etengabeko<br />
aldaketa horien aurrean, zein ja-<br />
Iban Zalduaren ustez,<br />
merkatuak ordezkatu<br />
du irakurlea, eta<br />
idazleak liburua<br />
Anari eta Aranbarriren,<br />
Jose Luis Otamendiren<br />
eta Omar Nabarroren<br />
errezitaldiak izango dira<br />
rrera hartu behar du idazleak?<br />
Adierazpenaren esentziaren bila<br />
jarraitu behar du edo bide berriak<br />
bilatu? Galderok erantzuten saiatuko<br />
dira Escriva eta Meabe.<br />
Halaber, Harkaitz Canok «DJen<br />
garaiko literatura» aztertuko du.<br />
Honelaxe azaldu du Canok Ean<br />
eskainiko duenaren aurrerapena:<br />
«Gurpila asmatu zenetik hona,<br />
copypaste-a ez ote da asmakizunik<br />
ederrena? Ez da ezer berria.<br />
Picassok ere esana utzi zuen artista<br />
kaskarrak kopiatzaile direla,<br />
eta artista handiak lapurrak.<br />
XXI. mendean, artista bat gustu<br />
oneko kleptomano bat baizik ezin<br />
daitekeela izan dioeneko ustetik<br />
idatzi behar dugu agian idazleok.<br />
Ordea, nork erabakitzen du zer<br />
den gustu ona? Coolhunterrek?<br />
Nortzuk dira euskal literaturako<br />
tendentzia ehiztariak?».<br />
Amaia Lasaren ‘A e i o u berria’<br />
Poesia arnastuko da Eako kale,<br />
bazter eta txokoetan. Hitzaldiak<br />
ez baizik, errezitaldiak ere izango<br />
dira goiz, arrats zein gauez.<br />
Euskarazko poesian mugarri<br />
izandako Amaia Lasaren A e i o u<br />
berria-ren oihartzunak ere izango<br />
dira Ean, Poesiaren tolesturak<br />
emanaldian. Idazlearen poema<br />
enblematikoenak errezitatuko dituzte<br />
Lasak berak eta Itxaro Bordak,<br />
Natxituko Ermintxo hotelaren<br />
atzealdeko belardian. Ipar eta<br />
Hego Euskal Herriko mintza eta<br />
poesia jaidura uztartuko dituzte.<br />
Halaber, Anarik eta Iñigo Aranbarrik<br />
Irlaren zuloaemanaldia eskainiko<br />
dute. «Moldeaz nola, ahurraz<br />
eta ganbilaz gogoeta egingo<br />
dute», Suarezek azaldu duenez,<br />
«muturrekoak izanagatik aldi berean<br />
gauza berbera diren kontzeptuez».<br />
Emanaldi «bakarra»<br />
G Egitaraua<br />
HILAK 17, LARUNBATA<br />
10:30. Iban Zalduaren hitzaldia:<br />
Euskal literatura hiltzera doa<br />
(and I Feel Fine)<br />
13:00. Irlaren zuloa. Anari eta<br />
Iñigo Aranbarriren errezitaldia.<br />
16:30. Literatur kritikari buruzko<br />
mahai-ingurua: Igor Estankona,<br />
Anjel Erro eta Aritz Galarraga.<br />
19:00. Ander Lipusen Horrela<br />
mintzatu zen Zappatrusta obra.<br />
22:00. Poemen bizi harian errezitaldia:<br />
Leire Bilbao, Maria Josep<br />
Escriva, Oier Guillan...<br />
23:00. Mursegoren kontzertua.<br />
00:30. Haragizkoa errezitaldia.<br />
HILAK 18, IGANDEA<br />
11:00. Literatura DJen garaian<br />
hitzaldia, Harkaitz Canorekin.<br />
12:00. Poesiaren (azken) hatsa<br />
hitzaldia, Maria Josep Escriva<br />
eta Miren Agur Meaberekin.<br />
13:00. Jose Luis Otamendiren<br />
Bustilehorreko poemak lana.<br />
17:00. Poesiaren tolesturak<br />
errezitaldia, Amaia Lasa eta<br />
Itxaro Bordarekin.<br />
izango da, «beren-beregi Eako talan<br />
emana izateko prestatua».<br />
Bustilehorreko poemak (itsasoa<br />
eta jendea) izenburuko errezitaldia<br />
emango dute, orobat, Jose Luis<br />
Otamendi idazleak eta Juan Azpi-<br />
llaga musikariak. «Lehor» emango<br />
dituzte poema batzuk, eta «musikaren<br />
bisutsak hozminduta»<br />
bestetzuk. Robert J. Flaherty zinemagile<br />
estatubatuarraren Man of<br />
Aran film dokumentaletik hartutako<br />
irudiak baliatuta, «biluztasun<br />
kalkulatu bat» egingo dute.<br />
Poemen bizi-harian saioan, katalanezko<br />
olerkiak errezitatuko<br />
ditu Maria Josep Escrivak, Leire<br />
Bilbaok, Igor Estankonak, Oier<br />
Guillanek eta Karmele Igartuak<br />
lagundurik. Euskarazko aleak ere<br />
tartekatuko dituzte, Beñat Plaza<br />
eta Uritze Laka musikarien doinuei<br />
segituz.<br />
Horretaz gain, Omar Nabarrok<br />
—hori da Edorta Jimenezen heteronimoa—<br />
eta Rafa Ruedak Haragizkoa<br />
eskainiko dute, idazlearen<br />
izenburu bereko poemarioan oinarrituta.<br />
Antzerkiak ere izango du tartea<br />
Eako Poesia Egunetan. Ander Lipusek<br />
ohikoak dituen pertsonaiak<br />
eramango ditu: «Juan Junda<br />
potopsikotikodepresiboa, Euxebio<br />
Egaña bandoleroa, Kamaleon<br />
Hermeneutika katedraduna...».<br />
Eta Ean gertatzen direnen<br />
gainean inprobisatuz osatuko du<br />
antzezlana.<br />
Erramun Landak egin du Eako<br />
Poesia egunen kartela.<br />
Informazio gehiago bildu<br />
@ nahi izanez gero,bisitatu<br />
webgune hau:<br />
www.eakopoesiaegunak.com<br />
Josu Bergarak, Asun Landak, Castillo Suarezek eta Esteban Laresgoitik aurkeztu zituzten Eako Poesia Egunak, atzo, Bilbon. MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS
Gotzon Hermosilla Bilbo<br />
Bigarren eguna izan zuen<br />
atzokoa Bilboko BBK<br />
Live jaialdiak, eta doinu<br />
gogorrek proposamen<br />
rockzaleagoei egin zieten leku.<br />
Eguraldi ona lagun, Pearl Jam,<br />
Paul Weller, Alice In Chains eta<br />
egitaraua osatzen zuten gainerako<br />
taldeen doinuekin gozatu ederra<br />
hartu zuten Kobetamendiko<br />
esparrua betetzen zuen jendetzak.<br />
Pearl Jam eta Alice In Chains<br />
ziren atzo jaialdira inguratu<br />
ziren zale gehienen kutunak, eta<br />
agerikoa zen Seattleko (AEB) taldeak<br />
ikusteko sekulako gogoak<br />
zeudela. Alabaina, bi taldeok jardun<br />
baino lehen, Paul Wellerrek<br />
erakutsi zuen maisuetan maisu<br />
dela, eta 35 urte luzean mamitutako<br />
ibilbidearen bermea duela<br />
atzean.<br />
Dotore eta fin aritu zen, espero<br />
baino gitarrazaleago, eta Wake<br />
up the nation azken diskoko abestiak<br />
aurkeztu bazituen ere, denboran<br />
atzera egiteko astia ere<br />
hartu zuen: The Jam-en That’s<br />
entertainment, esaterako, hunkigarri<br />
suertatu zen.<br />
Lehenago, Gogol Bordellok Bilboko<br />
Aste Nagusia hilabetez<br />
aurreratu zuen, sekulako festa<br />
antolatu zuen, eta zur eta lur utzi<br />
zituen artean New Yorkeko taldea<br />
ezagutzen ez zuten guztiak.<br />
Punk espiritua, ijitoen doinuak,<br />
dub aireak eta parrandarako<br />
gogoa nahasiz mundu guztia dantzan<br />
jarri zuten, eta Mano Negra<br />
Bilboko Windsor galerian jarri dituzte ikusgai<br />
36›› EHUko ikasleen artelanak, ‘Prospekt 10’ erakusketan<br />
Paul Wellerrek Wake up the nation diskoko abestiak aurkeztu zituen, baina denboran atzera ere egin zuen. MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS<br />
Metal gogorrak doinu rockzaleagoei eman die txanda Bilboko BBK Live jaialdiaren bigarren<br />
egunean. Pearl Jam, Alice In Chains eta Paul Wellerren gaua izan da, besteren artean.<br />
Weller, maisuetan maisu<br />
ekarri zioten gogora bati baino<br />
gehiagori.<br />
Askoz gehiago egon zen arratsalde<br />
partean. Capsula hirukote<br />
bilbotar-argentinarrak ireki zuen<br />
jaialdiaren bigarren eguna, eta<br />
kanpotik etorritako talde askok<br />
baino maila altuagoa erakutsi<br />
zuen. Wild Beastsen indie rock<br />
motela aspergarri samarra suertatu<br />
zen, eta Gomezen abesti<br />
eklektiko, gitarrazale eta atseginek,<br />
aldiz, ikusleak mugiarazi<br />
zituzten. Coheed and Cambriak<br />
eta Biffy Clyrok osatu zuten arratsalde<br />
parteko egitaraua,<br />
Rammstein, ikusgarri<br />
Bezperan, Rammstein izan ziren,<br />
dudarik gabe, gaueko izarrak.<br />
Agertoki osoa estaltzen zuen Alemaniako<br />
ikur erraldoia erori zen<br />
unetik bertatik argi gelditu zen<br />
G Egitaraua<br />
p1. agertokia. Band of Skulls<br />
(17:10), Los Campesions<br />
(18:35), The Soundtrack of Our<br />
Lives (20:35), Manic Street Preachers<br />
(22:50), Faith No More<br />
(00:25).<br />
p2. agertokia. Zain (16:30), The<br />
Maccabees (17:50), Jeff Tweedy<br />
(19:25), Feeder (21:40), Jet<br />
(02:00).<br />
pVodafone karpa. Universo 0<br />
(21:45), Eureka Hot 4 (00:00),<br />
Independance Club DJs<br />
(02:00).<br />
* 16:00etan irekiko dira ateak<br />
Rammstein osteguneko izarra izan<br />
zen. MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS<br />
hura ikuskizun aparta izango zela.<br />
Eta hala suertatu zen. Taldearen<br />
doinu industrialak eta jite militarreko<br />
erritmo karratuak<br />
apaintzeko, entzulea etengabe harritzea<br />
bilatzen duen ikuskizuna<br />
prestatzen dute alemaniarrek,<br />
eta emaitza, askotan, antzerkitik<br />
hurbilago dago rock kontzertu batetik<br />
baino. Sua, bitsa, eztandak,<br />
argiak, musikarien jantzi eta mugimendu<br />
neurtuak, sutan amaitzen<br />
duten aktoreak, amarru guztiak<br />
erabiltzen ditu taldeak ikusleak<br />
txunditurik uzteko, eta lortu<br />
ere egiten dute.<br />
Musika alderdia, baina, beste<br />
upel bateko sagardoa da. Beharbada,<br />
kritikari zorrotzenek aur-<br />
pegiratu ahal diete pirotekniaren<br />
atzean dagoen proposamena hutsala<br />
dela, eta abesti soilek, beren<br />
hoztasunean, ez dutela lortzen<br />
ezer komunikatzea. Marilyn Mansoni,<br />
esaterako, kritika bera egin<br />
diote behin baino gehiagotan.<br />
Baina badago alderik: Marilyn<br />
Mansonek, iazko Kobetasonik<br />
jaialdian, ez zuen inor gogobete<br />
ongi neurtutako ikuskizuna ekarri<br />
bazuen ere. Rammsteinek, aldiz,<br />
kontrakoa lortu du aurten,<br />
eta itxura guztien arabera, haien<br />
emanaldia luzaroan egongo da<br />
ikusi zutenen gogoan.<br />
Rammstein ez zen izan ostegun<br />
gaueko talde aipagarri bakarra.<br />
Lehenago, Slayerrek frogatu<br />
zuen, urteak igaro arren, thrash<br />
metal makina gupidagabea izaten<br />
jarraitzen duela. Haien eraso<br />
zapaltzailearekin konektatzea<br />
lortu ez zuten ikusleak azkar asko<br />
uxatu zituzten, baina agertokiaren<br />
aurrean metatzen ziren metalzale<br />
sutsuak pozik utzi zituzten.<br />
Anti-Flag taldeari egokitu zitzaion<br />
lehenengo gaua ixtea. Taldea<br />
Pittsburghetik (Pennsylvania,<br />
AEB) datorren arren, haien<br />
eraginak Erresuma Batuan<br />
1977an egiten zen punk rocketik<br />
datoz, eta erraza da The Clash<br />
–Should I stay or should I go-ren<br />
bertsioa egin zuten- edo Stiff Little<br />
Fingersen aztarnak aurkitzea<br />
haien abesti sutsu eta eduki politikoz<br />
beterikoetan. Die for the government,<br />
Fuck police brutality<br />
eta antzeko ereserkiekin oso emanaldi<br />
txukuna borobildu zuten.<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 35
36 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Plaza › Kultura<br />
Alejandra Bueno, hiru argazkiz osatutako lana atzean duela. M. DEL VALLE / ARP<br />
Ikasturte amaierako jaia<br />
EHUko ikasleen<br />
artelanak daude Bilboko<br />
Windsor galerian<br />
irekitako ‘Prospekt 10’<br />
erakusketan<br />
Irune Berro Bilbo<br />
Alejandra Buenoren argazkiak<br />
ikusita, Kristo bat irudika dezake<br />
batek baino gehiagok, baina artistak<br />
ezeztatu du halakorik denik.<br />
«Obra anbiguoa da, hori bai»,<br />
onartu du. Bilboko Windsor galerian<br />
(Juan Ajuriagerra kalea, 14)<br />
ikus daiteke atzoz geroztik, Prospekt<br />
10 erakusketa osatzen duten<br />
lan guztiekin batera. Jose Castiella,<br />
Amaia Cortaire, Maria Cortina,<br />
Ibai Diaz Lezama, Esther Estevez,<br />
Santiago F. Mosteyrin,<br />
Oihana Goenaga, Amaia Gracia<br />
eta Marta Lopezen artelanak<br />
daude galerian, irailaren 17ra<br />
arte.<br />
EHUko ikasleak dira denak,<br />
baita Alejandra Bueno ere. Aurkeztu<br />
duen triptikoan, generoaren<br />
inguruko gogoeta egin du. Erdiko<br />
argazkian, ipurdi bat ageri<br />
da; eta aldameneko bietan, esku<br />
bana. Aurpegi bat osatzen dute<br />
hiru irudiek. Buenoren ustez,<br />
«aurpegia da pertsonen gorputzaren<br />
atalik esanguratsuena». Eta<br />
kexu da «emakumeen kasuan<br />
ipurdiari ematen baitzaio aurpegiak<br />
beharko lukeen garrantzia<br />
eta presentzia». Horregatik osatu<br />
du aurpegi moduko bat hiru argazkiekin.<br />
Teknika eta estilo askotako lanak<br />
biltzen ditu Prospekt 10 erakusketak.<br />
Bilbon baino lehen, Zarauzko<br />
Kultur Etxean izan da<br />
ikusgai (Gipuzkoa).<br />
Xabier Saenz de Gorbea<br />
EHUko irakasleak aukeratu ditu<br />
artistak eta lanak. Hala, Amaia<br />
Cortairek portzelanaz eginiko<br />
argazki sorta jarri du. Polaroid<br />
itxurako argazkiak dira, tamaina<br />
txikikoak, eta paisaiak erakusten<br />
dituzte. Maria Cortinak margolan<br />
bi paratu ditu, berde ilunokre-marroi-beltz<br />
koloreko pintzelkada<br />
lodiz eginikoak. Jose<br />
Castiellaren lanak ere pinturak<br />
dira, baina giza figura agertzen<br />
duteneko lan bakarrak dira. Santiago<br />
F. Mosteyrinek, berriz, tinta<br />
beltzez marra laburrak eta zehatzak<br />
eginez ondu du tamaina<br />
handiko marrazki bat, paisaia<br />
antzekoa.<br />
Amaia Graciak eskulturatik<br />
zerbait baduten hiru marrazki<br />
eta zenbait eskultura aurkeztu<br />
ditu. Eskulturak paletak dira,<br />
alegia, salerosgaien garraiorako<br />
DLaburrak<br />
‘Batekmila’ erakusketaren<br />
sareko bertsioa abian<br />
ERAKUSKETA ›Sarean dira<br />
Batekmila-Euskal munduak<br />
multimedia erakusketaren euskarri<br />
gehienak, Euskalmunduak.com<br />
gunean. Erakusketak<br />
Unescoren labela eskuratu<br />
zuen 2008an, eta euskal kultura<br />
bertan nahiz atzerrian zabaltzen<br />
aritu da hiru urtez.<br />
Odon Elorza Madrilen izan<br />
da, diru laguntza eske<br />
AURREKONTUAK ›Odon Elorza<br />
Donostiako alkatea eta Angeles<br />
Gonzalez-Sinde Espainiako<br />
Kultura ministroa Madrilen bildu<br />
ziren atzo.Bi proiektutarako<br />
diru laguntzak hitzartu zituzten:<br />
San Telmo museoko lanetarako<br />
eta Aieteko jauregia berritzeko,<br />
1,5na milioi euro emango ditu<br />
Espainiako Gobernuak.<br />
baliatzen diren egurrezko egiturak.<br />
Samaldaka ekoizten diren<br />
salgaien garraiorako erabiltzen<br />
dira, batik bat. Hala, samaldaka<br />
ekoizten diren materialekin<br />
sortu ditu paletak Graciak. Baina<br />
fetitxe kutsua eman die. «Ezpaldurik<br />
eta zikina izaten dute egurra,<br />
eta nik muturreko itxura<br />
eman diet, garbia eta dotorea».<br />
Kontsumorako produktuen<br />
ekoizpen kateko objektu barik,<br />
kontsumorako produktu gisa<br />
aurkeztu ditu, hortaz.<br />
Marrazkiak eskulturen ondotik<br />
egiten ditu. Horrenbestez, ez<br />
dira zirriborroak, «independenteak<br />
dira». Baina lotura estua dute.<br />
«Hiru dimentsiotan eginiko lana-<br />
Teknika eta estilo<br />
askotako lanak bildu<br />
ditu Xabier Saenz de<br />
Gorbea irakasleak<br />
ren sintesia dira nolabait». Paper<br />
nahiko materikoa baliatzen du,<br />
eta euskarri horretan, linea puruak<br />
egiten ditu, «marrazki minimalistak».<br />
Bilbon jarritako hiru marrazkiak<br />
ez dagozkio aldamenean paratutako<br />
eskulturari, hau da, paletei,<br />
beste pieza batzuei baizik.<br />
«Ez nuen nahi errepikakor geratzerik».<br />
Erakusketaren komisario Saenz<br />
de Gorbearen arabera, «emakume<br />
artistek duten itzal gero eta<br />
handiagoa, eta arte garaikidearen<br />
aberastasun eta aniztasuna<br />
nabarmentzen ditu Prospekt 10<br />
erakusketak».<br />
Memoria Hodeiak Gasteiz<br />
utziko du laster<br />
ARTEA ›Uztailaren 12an utziko<br />
du Gasteizko Artium museoa<br />
Memoria Hodeiak, eta Gaztela<br />
eta Leonera (Espainia) abiatuko<br />
da. Ekitaldian izango dira<br />
Martin Fiz, Josune Bereziartua<br />
eta Juanito Oiartzabal, besteak<br />
beste. Hodeiak Done Jakue<br />
Bidearen irudi bizienak jasotzen<br />
ditu, eta zazpi daude guztira.<br />
Denak elkartuko dira Santiagon,<br />
uztailaren 30ean.<br />
Reinhard Jirgli eman diote<br />
Georg Buechner saria<br />
LITERATURA ›Reinhard Jirglek<br />
irabazi du Georg Buechner saria,<br />
Alemaniako literatura sari garrantzitsuena.40.000<br />
euro<br />
eman dizkio Alemaniako Hizkuntz<br />
eta Poesia Akademiak,<br />
bere literatur ibilbidea saritzeko.<br />
Idazleak Alfred Doeblin saria ere<br />
jaso zuen lehendik,Etsaien agurra<br />
nobelarekin.Urriaren 23an<br />
egingo dute sari emate ekitaldia,Darmstadt<br />
hirian.
Artea D<br />
Punk<br />
Begiz<br />
Ismael Manterola Ispizua<br />
F<br />
ermin Etxegoienen Autokarabanaliburuanprotagonistak<br />
bere buruari galdetzen<br />
dio zergatik duen punk<br />
erako musikak eta itxurak hain-<br />
Haizea Barcenilla<br />
R<br />
ekalde aretoak Ertibilen<br />
azken lehiaketa du ikusgai<br />
uda honetan. Lehiaketaren<br />
oinarriak ez dira zailak,<br />
ez aldagarriak: aurkeztutakoen<br />
artean lehen hautaketa bat egiten<br />
da, eta lan hautatuak daude<br />
erakusketan ikusgai; horien artean,<br />
hiru sari aukeratzen ditu epaimahaiak.<br />
Antolakuntzan, oraingo Ertibil<br />
ez da aurrekoetatik aldendu,<br />
baina bestelako desberdintasunak<br />
ageri ditu, Rekalde aretoaren<br />
egoera berriarekin zuzenean<br />
lotutakoak zenbait, hain zuzen.<br />
Hasteko, aurrekoetan, Kabinete<br />
Abstraktuko espaziora murriztu<br />
ohi zen erakusketa; maiz, hemeretzigarren<br />
mendeko akademiako<br />
erakusketaren pilaketa gogorarazteraino.<br />
Aurten, aldiz, espazio<br />
osoa hartu du: hots, inoiz<br />
baino zabalago eta entitate zehatzagoarekin<br />
aurkeztu da. Aurreko<br />
Kabinete Abstraktuko egoitzak,<br />
aretoaren programazio zuzenduaren<br />
barnean lekutxo bat<br />
hartu behar izatean hartzen<br />
zuen zentzua: beste erakusketa<br />
handi eta koherenteagoen artean,<br />
espazio txiki bat zen Ertibil.<br />
Azken finean, Rekalde aretoak<br />
bizitza propio bat zuen, eta horren<br />
barreneko etenaldi anekdotiko<br />
bat besterik ez zekarren Ertibilek.<br />
Beraz, momentuko Ertibilen<br />
nagusitasuna ez zaio sariaren<br />
beste jarraitzaile Debagoienean.<br />
Hain zuzen, garai hartako mugimenduaren<br />
bukaera bizi genuenontzat,<br />
ulertzeko zaila da gure<br />
seme-alabak orain dela 30 urteko<br />
itxurari lotuta ikustea.<br />
Orain dela urtebete-edo Don<br />
Lettsek zuzendutako Punk Attitude<br />
izeneko dokumentala erosi<br />
nuen Bartzelonan. Musika eta<br />
giza mugimenduak interesatzen<br />
zaizkion edozeini gomendatzeko<br />
moduko dokumentala dela iruditzen<br />
zait. Protagonista batzuei<br />
egindako elkarrizketen bidez,<br />
punk musikaren jatorria, garape-<br />
Hoberenaren<br />
paradoxa<br />
Kritika<br />
Artea<br />
Ertibil Bizkaia.<br />
Non: Rekalde Aretoa (Bilbo).<br />
Noiz arte: abuztuaren 29ra arte.<br />
berbalorazio bati atxiki behar,<br />
baizik eta Rekalde aretoak egun<br />
duen ahultasun larriari. Orain<br />
urte bat, hain zuzen, Ertibileko<br />
epaimahai baten inguruko eztabaida<br />
politikoak zirela-eta, Aldundiak<br />
Pilar Mur eta Leire Bergarari<br />
atera zuzentzen zuen bidea<br />
erakutsi zienetik, Rekaldek<br />
ez ditu bere momentu hoberenak.<br />
Zuzendaritza berria ote, edo<br />
krisiak eragiten duen aurrekontu<br />
mozketa latza ote, argi dago<br />
aurreko urteetan logikaz eta linea<br />
zehatz bati jarraituz sortutako<br />
programazioa (zegozkion kritikak<br />
onartuz ere) bukatutzat<br />
eman dezakegula, eta hori espazioak<br />
penintsulako zein Europa<br />
osoko arte panoraman betetzen<br />
zuen leku bereziaren kalterako<br />
besterik ezin da izan.<br />
Beste aldaketak, berriz, aukeratutako<br />
arte lanekin du lotura.<br />
Bitxia da «oraingo artearen erakusgarri»<br />
izatearen anbizioa<br />
duen sari batek urtero hain aurpegi<br />
desberdinak hartzea. Hori<br />
bereziki argia da aurtengo eta iazko<br />
emanaldiak alderatuz gero.<br />
Zuhar Iruretagoiena eta Jon Otamendiren<br />
lanak gogoratzen dituztenek<br />
ulertuko dute aurreko<br />
urtean Bilboko Arte Ederretako<br />
tradizio eskultorikoaren presentzia<br />
azpimarratzen badugu. Aurten,<br />
aldiz, beste diziplina batzuek<br />
hartu dute lehentasuna. Lehen<br />
sariaren irabazleak, Itziar Barriok,<br />
mihise gaineko koloreen<br />
formaltasunarekin jolasten du,<br />
eta forma zein kolore horiek oihalen<br />
gainean sortzen duten efektuetara<br />
zabaltzen du bere ikerketa.<br />
Bigarren saria, iaz ere aukeratua<br />
izan zen Nadia Barkateri<br />
emandakoa, marrazkiaren formatua<br />
baieztatzen du. Izan ere,<br />
na eta bukaera aztertzen du, eta,<br />
atera dezakegun ondorioen artean,<br />
bat behintzat garbi dago:<br />
punka, itxura baino gehiago, jarrera<br />
izan zen. Harrigarria da<br />
The Clash, Sex Pistols edo beste<br />
talde mitikoetako partaideen<br />
gaur eguneko itxura konbentzionala.<br />
Hala ere, ia guztiek diote<br />
punk mugimenduak jarrera zehatz<br />
batekin harremana zuela,<br />
eta ez geroago saldu ziguten itxurarekin.<br />
Gaur egun, aldiz, itxurak jarrerak<br />
baino garrantzi handiagoa<br />
du. Orain dela 30 urte bezalaxe<br />
janztea, jarrera modernoa baino<br />
gehiago posmodernoa dela iruditzen<br />
zait. Modernitatearen zer-<br />
benetan dira erakargarriak Barkatek<br />
hondo gorri baten gainean<br />
aurkezten dituen lanak, beste<br />
zenbaitetan ikusi izan dizkiogun<br />
hondo neutroekin aldenduz efektu<br />
kromatiko indartsua sortzen<br />
dutenak.<br />
Beraz, marrazkiak eta pinturak<br />
beste zenbaitetan baino itzal<br />
handiagoa dute aurten: horrela<br />
baieztatzen dute David de las Herasen<br />
memoria historikoari buruzko<br />
lan ederra,k Damaris Pan,<br />
Jenni Alvarado, Iranzu Antona<br />
eta Raquel Felezen margoek, bai<br />
eta Mariñe Perezen lanak eta Silvia<br />
Ocejoren hiru marrazki elegante,<br />
sinple eta azpimarragarriek.<br />
Materialtasun eta izaera<br />
kromatiko ezberdinak barneratzen<br />
dituzten eskulturak, adibidez,<br />
artista aukeratu gazteenen<br />
eskutik datoz: Marta Lopezen eta<br />
Oier Iruretagoienaren eskutik.<br />
Lopezen lanak kontraesan indar-<br />
bait berria eraikitzeko gogoa edo,<br />
hobeto esanda, aurreko guztiarekin<br />
puskatzeko abangoardiaren<br />
jarrera desagertu da; horren ordez,<br />
revival ohiturak ikusten ari<br />
gara. Gazteak barruko arropa dotorez<br />
eta garestiz mozorrotutako<br />
punkak dira, edo anarkia zer den<br />
jakin gabe elastikoetan inprimatuta<br />
daramatzaten mezuak besterik<br />
ez dituzte.<br />
Protesta modu berrietan edo<br />
zaharretan sakondu beharrean,<br />
autoak edo furgoneta guayak<br />
erosteko edo festetan alkohol garestietan<br />
gastatzeko desiratzen<br />
daude punk itxurako gazteak.<br />
Punka, beste edozein mugimendu<br />
sozial edo artistiko beza-<br />
Begoña Anton argazkilariaren lanak, alboan artista bera dagoela, Rekalde aretoan. MARISOL RAMIREZ / ARGAZKI PRESS<br />
tsua sorrarazten du: oinarrizko<br />
material sinple eta gordinak erabiliz,<br />
eta horiek elkarretaratuz<br />
sortzen dira lerdentasun handiko<br />
bi piezak, kolore apurrez hauskorragoak<br />
bihurtzen direnak, eta<br />
proportzioen jokoari ekiten diotenaren<br />
itxura hartzen dutenak:<br />
badirudi behar baino txikiagoak<br />
direla, eskuragarriagoak. Zenbait<br />
ildo komun dauden arren,<br />
aurreko urteko eskulturetatik<br />
arras aldentzen dira pieza hauek.<br />
Bideoak eta argazkiak, aldiz, ez<br />
dute oraingo deialdian espazio<br />
handia hartu. Pette Etxebarriaren<br />
lanak, alde horretatik, eskulturaren<br />
formalismoa, mugitzen<br />
den irudiaren ezaugarriak eta<br />
umore apurra elkartzen dituela<br />
dirudi, bideo oso interesgarri batean.<br />
Bi ardatz oso desberdinetan<br />
agertzen da argazkia: hirugarren<br />
saria eraman duen Bego Antonen<br />
kasuan, erretratua eta tradi-<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 37<br />
Kultura ‹ Plaza<br />
la, zerbaiten ondorioz edo zerbaiti<br />
erantzuteko sortu zen. Historia<br />
errepikatzen ez denez, nahiz eta<br />
egoerak hobeagoak ez izan, harritzekoa<br />
da zergatik ez ditugun<br />
egoerari aurre egiteko formula<br />
berriak asmatu. Agian pesimistegia<br />
naiz, baina bizi garen munduaren<br />
agortze kulturalaren ondorioa<br />
izan daitekeen edo domestikatze<br />
prozesuaren bukaera ote<br />
den, ez nago seguru.<br />
Bitartean, Don Lettsen dokumentalean<br />
punk musikaren protagonistek<br />
aipatzen dituzten eragin<br />
kulturalak eta politikoak harrituta<br />
entzuten jarraituko dut:<br />
musika, noski, literatura, artea,<br />
filosofia, politika…<br />
zioa elkartzen dira, indar handiko<br />
irudietan; Izaskun Alvarez<br />
Gainzak, aldiz, hurbilketa formal<br />
bat egiten dio teknikari, margoaren<br />
ezaugarrietarantz murgiltzen<br />
diren esperimentazioen bidez,<br />
berriz ere pinturaren presentzia<br />
deiaraziz, nolabait; eta<br />
Oihana Vicentek ere medioaren<br />
izaeran bertan jartzen du bere<br />
arreta.<br />
Aurtengo lehiaketak gure inguruan<br />
egiten den artearen ikuspegi<br />
nahiko desberdina eskaini<br />
digu eta izen berriak ekarri dizkigun;<br />
epaimahaiek horrelako sarietan<br />
betetzen duten paper aldagarriaren<br />
gaineko gogoeta ere<br />
eragiten du, ordea. Nola baloratzen<br />
da batzuk besteak baino<br />
«hobeak» izatearen printzipioa?<br />
Lehiak, eta balio konparatiboetan<br />
epaitu beharrak, benetako<br />
ekarpenik egiten al dio gure kulturaren<br />
munduari?
38 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Plaza › Bizia<br />
Gerizpean D<br />
2 Ahotan<br />
«Untsa egiok<br />
beharrari eta<br />
Jainkoak emanen<br />
dauk sari»<br />
Gotzon Garateren<br />
‘Atsotitzak’ liburutik hartua<br />
2 Igarkizuna<br />
Zer dela eta zer da...<br />
denok garbitzen<br />
gaituena eta bera<br />
inoiz garbitzen ez<br />
dena?<br />
J. M. Olaizola ‘Txiliku’-ren<br />
‘Axa Mixa Zilarra’ liburutik hartua<br />
Erantzuna: Xaboia<br />
Euskal Herriko<br />
hondartzak<br />
Arena<br />
Pobeña<br />
Zierbena<br />
Santurtzi<br />
Arrigunaga<br />
DLaburrak<br />
Ereaga<br />
Areeta<br />
Muriola<br />
Plentzia<br />
Meñakotz Barrika<br />
Atxabiribil<br />
Gorrondatxe Arrietara<br />
Barinatxe<br />
Portugalete<br />
Atuna familian eta lagun<br />
artean gozatzeko aukera<br />
DONIBANE LOHIZUNE ›Atuna<br />
piperrekin, euskal pastela eta<br />
ardoa da Donibane Lohizuneko<br />
(Lapurdi) 21 erakundek antolatu<br />
duten atun festako menua.<br />
Ekimena 19:00etan hasiko da:<br />
portuan, Korsarioen plazan eta<br />
Foch plazan.<br />
Sopela<br />
Getxo<br />
Algorta<br />
Irudia qHondarribia (Gipuzkoa)<br />
ITSASOAREN IGURTZIA DENONTZAT<br />
Mugitzeko zailtasunak dituzten hainbat pertsona Hondarribiko<br />
itsasertzean bildu ziren atzo. Itsasoaren igurtziaz gozatu ahal izan<br />
zuten, ekimen berezi bati esker. Hondartzara iristeko, han ibiltzeko<br />
eta eguzkiaz eta itsasoaz besteok bezala gozatu ahal izateko hain-<br />
Armintza<br />
Gorliz<br />
Astondo<br />
Erdi Aroko azoka<br />
zabalduko dute gaur<br />
BASTIDA ›Bastidako (Araba)<br />
saltzaileen ekimenez, Arabako<br />
Errioxako herri horrek lehen Erdi<br />
Aroko azoka izango du asteburu<br />
honetan. Gaur eta bihar,<br />
musika, gastronomia, antzerkia,<br />
haurrentzako jokoak eta<br />
beste hainbat ekitaldi izango<br />
dira herriko kaleetan, baina<br />
betiere Erdi Aroko giroarekin.<br />
Bastidako erdigune historikoaren<br />
itxurak hainbat mende<br />
egingo du atzera.<br />
Bakio<br />
BIZKAIA<br />
Arribolak<br />
Aritzatxu<br />
Bermeo<br />
Laga<br />
Laidatxu<br />
Mundaka<br />
Laida<br />
Lapatza<br />
Elantxobe<br />
Toña<br />
Sukarrieta<br />
San Antonio<br />
Ibarrangelu<br />
Kanalape<br />
Busturia<br />
Kanala<br />
San Kristobal<br />
Erdi Aroko azoka. JUANAN RUIZ / ARP<br />
bat neurri hartu ziren: aldapa egokituak jarri zituzten, pasabide finkoak,<br />
aldagela eta dutxa egokituak, hondarrean zein itsasoan ibili<br />
ahal izateko aulkiak, txalekoak, bainatzen laguntzeko pertsonak,<br />
eta abar. GARI GARIALDE / ARGAZKI PRESS<br />
pIrten: 06:55.<br />
pSartu: 21:44.<br />
Ea<br />
Bedaroako Ogella<br />
Atariren sortzailea<br />
Euskal Encounterren<br />
t°<br />
Karraspio<br />
Ogella Isuntza<br />
Lekeitio<br />
Egiluz<br />
Karraspio Txiki<br />
Endai<br />
BARAKALDO ›Nolan Bushnell<br />
Atari bideo jokoen etxeko sortzaileak<br />
hitzaldia emango du<br />
hilaren 23an BECen. 18. Euskal<br />
Encounterren barruan izango<br />
da hitzaldia. Hilaren 22tik 25era<br />
egingo dute bilkura erraldoi hori<br />
informatikaren alorreko eragileek<br />
eta erabiltzaileek. Bushnell<br />
aitzindari jotzen da bideo jokoen<br />
munduan; hark sortu zuen<br />
Pong, industriaren lehen bideo<br />
jokoa.<br />
Mendexa<br />
pUraren tenperatura:<br />
20 gradu.<br />
pItsasgora:<br />
03:36 (3,92 m.).<br />
15:54 (4,06 m.).<br />
pItsasbehera:<br />
09:44 (1,24 m.).<br />
22:09 (0,96 m.).<br />
Saturraran<br />
Zazpi Hondartzak<br />
Arrigorri<br />
Ondarroa<br />
Lehena<br />
Ondarbeltz<br />
Mutriku<br />
Buztan erregosien<br />
lehiaketa igandean<br />
Lapari-Santiago<br />
Deba<br />
Aitzuri<br />
URDULIZ›Txori Alai kultur<br />
elkarteak antolatuta, buztan<br />
erregosien 44. lehiaketa egingo<br />
da Eleizalden (Urduliz, Bizkaia);<br />
bihar amaituko da izena emateko<br />
epea, 12:30ean. Ordu<br />
horretan hasiko da Iratxo Gorria<br />
dantza taldearen emanaldia.<br />
13:30ean, aurkeztu beharko<br />
dira kazolak. 17:00etan, koadrilen<br />
arteko herri kirolak norgehiagoka<br />
izango da. 19:30ean<br />
banatuko dituzte sariak.
Gerizpean D<br />
2 Uda-pasa<br />
Naturari kantuan<br />
Lekuinen<br />
Intxaurmendi Kantuz<br />
ospatuko dute gaur,<br />
familia osoarentzako<br />
besta; kultura eta<br />
ibilaldia lotuko dituzte<br />
Erredakzioa Baiona<br />
Gizakia eta natura, kultura eta<br />
ibilaldia lotu nahi dituzte Intxaurmendi<br />
Kantuz ekimenean.<br />
Zubia elkarteak sustatutakoa da<br />
ekitaldia, eta Lekuine herrian izanen<br />
da, Lapurdin. Hango ingurune<br />
paregabeek atonduko dute ibilaldia;<br />
esaterako, Harana ibaiak<br />
eta hura gurutzatzeko Lekuineko<br />
zubi zoragarriak. Familia osoarentzako<br />
antolatutako besta bat<br />
Sakoneta<br />
Santiago<br />
Gaztetape<br />
Elorriaga Itzurun Orrua<br />
Mendata<br />
Non<br />
zer<br />
Algorri<br />
Zumaia<br />
D<br />
Gaur<br />
DONE<br />
JAKUE<br />
BIDEKO<br />
ARGAZKI<br />
LEHIAKETA<br />
berria<br />
Mollarri<br />
Malkorbe<br />
Getaria<br />
Antilla<br />
Ubide<br />
Zarautz<br />
Oribarzar Orio<br />
dela diote Zubia elkarteko antolatzaileek.<br />
Duela hiru urte sortu zuten<br />
hainbat lekuindarrek Zubia elkartea,<br />
«kultur dinamika bat eta<br />
biztanleen arteko loturak sortzeko».<br />
Helburu hori buruan, azken<br />
urteotan hainbat ekitaldi antolatu<br />
dituzte, eta gaur Intxaurmendi<br />
Kantuz besta egokitu da. Arratsaldeko<br />
bostetan abiatuko da<br />
egitaraua. Lehenik, Hazparneko<br />
Joaldunak eta joaldun txikiak ibiliko<br />
dira karriketan. Seietan,<br />
mendi martxa hasiko da; Intxaurmendirat<br />
abituko da jendea. Zazpietan,<br />
berriz, Elgar Oinka (dantza)<br />
eta Ezkia kantuz ariko dira,<br />
eta gauean amaituko da besta,<br />
Mister Saguak taldearen kontzertuarekin,<br />
hamaiketan hasita.<br />
pBusturia (Bizkaia).<br />
12:00etan, meza. 14:00etan,<br />
auto apainduen erakusketa.<br />
15:00etan, herri bazkaria.<br />
20:00etan, herri danborrada.<br />
pForua (Bizkaia). 12:00etan,<br />
txupinazoa eta zahagiaren etorrera.<br />
15:00etan, herri bazkaria.<br />
17:00etan, erromeria.<br />
pIrisarri (Nafarroa Beherea).<br />
Senegal gaualdia. Gaueko<br />
21:30ean, Harpea ostatuan. Jin<br />
Tximistarri<br />
Ondarreta<br />
GIPUZKOA<br />
Kontxa<br />
Donostia<br />
DDiapositibak, papereko argazkiak eta<br />
argazki digitalak onartzen dira. Argazki<br />
digitalek bete beharko dituzten<br />
baldintzak: 1.800x1.200 pixel,<br />
gutxienez, eta jpg formatua.<br />
DEUSKAL EDITOREA SMk beretzat<br />
gordetzen du jasotako lanak<br />
publikatzeko eskubidea. Lehiaketa<br />
honetako parte-hartzaileak, bidalitako<br />
lanaren jabe den neurrian, lanak<br />
erabiltzen, jendaurrean erreproduzitzen<br />
Lekuine herriak txoko zoragarriak ditu. <strong>BERRIA</strong><br />
numbrian, DJ Saf-Sap eta Ttotte.<br />
Bihar<br />
pIgorre (Bizkaia). 08:30ean,<br />
sankristobaletako mendi martxa.<br />
Ondoren, meza baselizan.<br />
pMunitibar (Bizkaia). Oiz<br />
mendiko erromeria: 13:00ean,<br />
meza; horren ostean, Udalbiltza<br />
auziaren kontrako elkarretaratzea;<br />
15:00etan, erromeria Esteibar<br />
eta Obietarekin.<br />
Zurriola<br />
Alabortza<br />
Pasaia<br />
pGasteiz.Errota auzoan, Errotarriaren<br />
jaitsiera: Agur errotarria!<br />
Santo Domingo plazan.<br />
pPasaia (Gipuzkoa). Egun<br />
osoko festa: bigantxak, euskal<br />
kirol apustua, herri bazkaria,<br />
bertsolariak eta zezensuzkoa.<br />
Artzu<br />
eta jakinarazten uzten dio EUSKAL<br />
EDITOREA SMri, euskarri inprimatuan,<br />
Interneten edo ezagutzen den beste<br />
edozein modutan.<br />
DLanak irailaren 19a baino lehen<br />
bidali beharko dira, posta arruntez edo<br />
elektronikoz, helbide honetara:<br />
<strong>BERRIA</strong><br />
Martin Ugalde kultur parkea z/g.<br />
20140 Andoain<br />
Posta elektronikoa: irakurle@berria.info<br />
Hondarribia Loia<br />
Ondarraitz<br />
Hendaia<br />
Hendaia eta<br />
Zokoa arteko<br />
hondartzatxoak<br />
LAPURDI<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 39<br />
Bizia ‹ Plaza<br />
Barra<br />
Zaldunak<br />
L’Ocean<br />
Ma Drague<br />
Itsaslapurrak Angelu<br />
Marinela<br />
Urrezko Hondartza<br />
Miramar Amodio ganbara<br />
Hondartza Handia<br />
Portu Zaharra<br />
Euskaldunen Kostaldea Miarritze<br />
Marbella<br />
Milady<br />
Ilbaritz<br />
Pavillon Royal<br />
Erretegia<br />
Erdikoa<br />
Bidarte<br />
Uhabia<br />
Harotz Kosta<br />
Zenitz<br />
Parlementia<br />
Maiarko Getariako portua<br />
Lafitenea<br />
Getaria<br />
Gotorlekua<br />
Erromadia<br />
Hondartza Handia<br />
Zokoa<br />
Ziburu<br />
Donibane<br />
Lohizune<br />
Saria<br />
BAZTAN HOTELEAN bi lagunentzako<br />
asteburu-pasa:<br />
- Bi gau eta gosaria.<br />
- Afaria.<br />
- Zugarramurdiko kobazulorako sarrerak.<br />
Iruñea-Behobia errepidea, 52. km.<br />
Elizondo.<br />
Tel.: 948-58 00 50<br />
www.hotelbaztan.com<br />
Zozketa, PARTE-HARTZAILE GUZTIEN<br />
ARTEAN:<br />
Pedro Luis kontserben 5 saski ekologiko.
40 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Plaza › Bizia<br />
Garaipenik<br />
gabe ere,<br />
txapeldun<br />
Gaur amaituko da<br />
Donosti Cup<br />
txapelketa; inoiz baino<br />
parte-hartzaile<br />
gehiago izan dira<br />
Maite Alustiza Donostia<br />
«Finalak ez dira jokatzeko, irabazteko<br />
baizik». Futbol munduan<br />
hainbatetan entzun den esaldia<br />
da; Munduko Kopako finalaren<br />
ateetan berriki. Aste honetan Donostian<br />
bildu diren milaka futbolari<br />
gazteek ez dute esaldi horren<br />
beharrik. Finalera iritsi gabe ere<br />
txapeldunak dira: laguntasunaren,<br />
errespetuaren eta, nola ez,<br />
futbolaren txapeldunak.<br />
Gaur amaituko da 19. Donosti<br />
Cup txapelketa; uztailaren 4an<br />
hasi zen. Inoiz baino parte-hartzaile<br />
gehiago izan ditu aurten<br />
txapelketak, 6.000 haur eta gazte<br />
inguru. Nesken talde kopuruak<br />
aurreko urteetako marka guztiak<br />
gainditu ditu: 69 futbol taldek parte<br />
hartu dute. Guztira, mutil taldeen<br />
zazpi multzo eta nesken bost<br />
egon dira, adinaren arabera sailkatuak.<br />
Futbolaz gozatzeaz gain, beste<br />
hainbat helburu ditu txapelketak.<br />
Lur Olaizola Donosti Cupeko<br />
antolatzaileetako batek esan duenez,<br />
honakoa lortu nahi dute: futbola<br />
ardatza izanik, mundu<br />
osoko gazteak elkartu, jolastu,<br />
hiria ezagutu eta giro ona sortu.<br />
Elkarlana eta errespetua dira<br />
txapelketaren arrakastaren giltza.<br />
Jokalariei gehien gustatu zaiena<br />
partidak, giroa eta festa dira.<br />
Jesuitinetako Miren Martinezek<br />
laburbildu du Donosti Cuparen<br />
muina: «Lagunak egin ditzaket,<br />
eta futbola gustuko dudanez, oso<br />
ondo pasatzen dut».<br />
Euren taldekideekin egoteaz<br />
gain, gainerako parte-hartzaileekin<br />
harremana izateko aukera<br />
izan dute.<br />
Hizkuntzaren oztopoa aipatu<br />
dute jokalariek, besteekin komunikatzeko<br />
traba nagusi gisa. Jesuitinetako<br />
Martinez jokalariak<br />
honela azaldu du: «Gehien dakienari<br />
esaten diogu guk esan nahi<br />
duguna hark itzultzeko». Beste<br />
batzuk, berriz, aurretik ezagutzen<br />
zituztenekin aritu dira. Nerea<br />
Antonio Bartzelonako Sant<br />
Gabriel taldeko jokalariak Espanyol<br />
taldekoekin izan duten harremana<br />
aipatu du. Badira edonola<br />
moldatzen direnak ere. «Batzuetan<br />
zeinuak erabiltzen ditugu»,<br />
azaldu du Nigeriako entrenatzaile<br />
Okolo Ejikek. Azken talde hori<br />
lehen talde afrikarra da txapelketan<br />
parte hartzen.<br />
Antolaketa, ezinbestekoa<br />
Antolakuntza handia eskatzen<br />
duen ekitaldia da Donosti Cup,<br />
irailetik hasten da lan gogorrena:<br />
ostatuekin eta taldeekin harremanetan<br />
jarri, kirol arloa bideratu,<br />
catering-a kontratatu, laguntzaile<br />
eta zelai arduradunekin<br />
hitz egin... Txapelketa hasi zenetik,<br />
hamar pertsona inguru arduratu<br />
dira dena behar bezala egon<br />
dadin, laguntzaileetatik aparte.<br />
Bitartekari lana da antolakuntzak<br />
ostatuen eta taldeen artean<br />
egin duena. Ikastoletan, egoitzetan<br />
edo hoteletan hartzen dute<br />
ostatu. Coruñako Maravillas taldekoak,<br />
esaterako, Loiolako San<br />
Inazio ikastetxean daude; nigeriarrak,<br />
berriz, Irungo Urdanibia<br />
hotelean.<br />
Antolakuntzatik azaldu dutenez,<br />
taldeak adinaren arabera<br />
Futbol partida ugari jokatu dira aurten Donosti Cupean. JUAN CARLOS RUIZ / ARP<br />
sailkatzen saiatu dira. Bakoitzak<br />
bere ostatuan gosaltzen du, eta<br />
bazkaria eta afaria gainerako taldeekin<br />
egiten dute.<br />
G Datua<br />
6.000<br />
pHaur eta gaztetxo.Guztira,<br />
331 taldek parte hartu dute.<br />
Nesken taldeak 69 izan dira.<br />
Mutil taldeen 7 multzo eta nesken<br />
5 multzo egon dira, adinaren<br />
arabera sailkatuak.<br />
«Aurten 2.000 bazkari eta afari<br />
inguru eman dira egunero», azaldu<br />
du Lur Olaizolak. Donostiako<br />
Paco Yoldi kiroldegia jangela<br />
erraldoi bihurtu da egunotan, eta<br />
bi txanda egin dira: haurrak lehenik,<br />
eta gazteak ondoren.<br />
Jende hori guztia kontrolatzea<br />
da gauza zailenetako bat, antolatzaileen<br />
iritziz. Krisiaren eragina<br />
ez da nabari aurtengo txapelketan:<br />
inoiz baino talde gehiago aritu<br />
dira futbolean. Nigeriarrak,<br />
kasu: ikasleen artean dirua bildu<br />
eta Donostiara etorri dira. «Guregatik,<br />
primeran; krisia gainditzeko<br />
jendeak futbolean jokatu nahi<br />
badu, joka dezala», dio Olaizolak.<br />
Interneten<br />
ikusi ahal izango<br />
da Euskal<br />
Herriko Pintxo<br />
Txapelketa<br />
Urriaren 18tik 26ra<br />
jokatuko da,<br />
Hondarribian;<br />
izena emateko epea<br />
zabalik dago jada<br />
Erkuden Ruiz Gasteiz<br />
Euskal Herria ezagutzeko pizgarriak<br />
gastronomia eta enologia<br />
dira, Isabel Muela Eusko Jaurlaritzako<br />
Turismo Saileko zuzendariak<br />
adierazi duenez. Horregatik,<br />
Euskal Herrian egiten den «goi<br />
mailako sukaldaritza ñimiñoa»,<br />
alegia, pintxoak, nazioartean<br />
ezagunak egitea nahi dute.<br />
Euskal Herriko V. Pintxo Txapelketa<br />
«tabernari xumeen» sormenaren<br />
eta dinamikaren sustatzaile<br />
bat dela esan du Juancar<br />
Aierbe txapelketako koordinatzaileak.<br />
«Askotan sukaldari<br />
ospetsuenetan oinarritzen gara<br />
gastronomiaz hitz egiteko, baina<br />
kaleko jendearekin harremanetan<br />
egoten dira profesional<br />
bikain batzuk, eta horrelako ekitaldietan<br />
sortzen jarraitzeko bultzada<br />
jasotzen dute».<br />
Pintxoak dastatzeko aukera<br />
Txapelketa Hondarribiko Alde<br />
Zaharrean jokatuko da, urriaren<br />
18tik 26ra. Aurtengo berrikuntza<br />
sukaldean gertatzen diren sasi<br />
masi guztiak zuzenean ikusteko<br />
aukera izango da, txapelketaren<br />
web orrian. Pintxoak dastatzeko<br />
aukera ere eskainiko dute partehartzaile<br />
bakoitzaren tabernan<br />
edo jatetxean. Atzo zabaldu zen<br />
izena emateko epea.<br />
Eusko Jaurlaritza, Gipuzkoako<br />
Aldundia, Hondarribiko Udala<br />
eta hainbat enpresa pribatu<br />
elkarlanean aritu dira txapelketa<br />
prestatzen. Babesle guztien<br />
laguntza eskertu du Aierbek:<br />
«Sukaldarien sormena bultzatzen<br />
laguntzen dute».
Mahai<br />
inguruan<br />
elkartuta<br />
Hamabosgarren aldiz, Karrikiri Elkarteko<br />
kideek atun jana egin dute Iruñeko Alde<br />
Zaharreko Ansoleaga kalean<br />
60 lagun bildu dira urtero AEK-ko Iruñezar<br />
euskaltegiak antolatutako bazkarian<br />
Naiara Elola Iruñea<br />
Jakina da sanferminak janaren<br />
eta edanaren jai nazionalak direla.<br />
Gainera, euskaldunek edozein<br />
aitzakia baliatzen dute bazkari<br />
edo afari bat antolatzeko. Baina<br />
sanferminak ez dira edozein<br />
aitzakia. Iruñeko jatetxe eta<br />
taberna ugarik ez dute aste guztian<br />
jateko tokirik izaten. Hala<br />
ere, jatetxe edo tabernen aldeko<br />
hautua egin beharrean, bada bazkaria<br />
eurek prestatzea erabakitzen<br />
duenik. Esaterako, atzo, bazkaria<br />
egin zuten AEK-ko ikasle<br />
eta irakasleek Iruñezar euskaltegiaren<br />
parean. Karrikiri Elkarteko<br />
kideek, berriz, Zaldiko Maldikoren<br />
egoitzan atun jana egin<br />
zuten.<br />
Hamaika urte daramatzate<br />
AEK-k Alde Zaharrean duen Iruñezar<br />
euskaltegikoek sanferminetan<br />
bazkaria egiten. Errekoleten<br />
kalean jarri zituzten mahaiak<br />
eta aulkiak, bazkaltzeko orduan<br />
gerizpea non izango zen kontuan<br />
hartuta jarri ere. Jon Atxega da<br />
bazkari horretako antolatzailea.<br />
Hark aitortu du azken hiru urteetan<br />
ez dutela eurek egin bazkaria,<br />
catering bat arduratu da horretaz.<br />
«Denera 70 lagun inguru bildu<br />
gara, eta gehienak euskaltegiko<br />
ikasle eta irakasleak gara», azaldu<br />
du Atxegak. Berez, 14:30ean<br />
ziren bazkaltzen hastekoak,<br />
baina urteroko ohitura betez,<br />
apur bat beranduxeago ekin zioten<br />
bazkariari. Hauxe zuten<br />
menua: zizka-mizkak, entsalada,<br />
txerri masaila saltsan, budina,<br />
kafea eta kopa.<br />
Atxegak dioenez, lehen eurek<br />
prestatzen zuten bazkaria. «Egia<br />
esan, bazkaria prestatzeko<br />
momentuan sukaldean sortzen<br />
zen giro haren falta sumatzen<br />
dut», adierazi du Atxegak. Izan<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 41<br />
Sanferminak <strong>2010</strong><br />
ere, duela hiru urte arte peña izaten<br />
zuten Iruñezar euskaltegikoek<br />
Jarauta kalean. «Orduan, kalderetea<br />
edota arroza prestatzen<br />
genuen; baina orain, peñarik<br />
gabe, oso zaila da hori egitea».<br />
Urteroko atun jana<br />
Karrikiri Elkartekoek, ordea,<br />
hamasei urte daramatzate atun<br />
jana egiten sanferminetan. Atzokoan,<br />
120 lagun izan ziren Zaldiko<br />
Maldikoren egoitzaren kanpoaldean<br />
egin zen bazkarian. Hauxe<br />
zuten menua: atun entsalada,<br />
marmitakoa, atuna erreta eta<br />
atun sorbetea.<br />
‘‘<br />
Bazkaria prestatzerakoan<br />
sukaldean sortzen zen<br />
giro haren falta<br />
sumatzen dut»<br />
JON ATXEGA<br />
Iruñezarreko bazkariaren antolatzailea<br />
«Atunak asteazkenean<br />
arrantzatu genituen hiru<br />
adiskideren artean<br />
Ondarroako uretan»<br />
ENEKO ARANBURU<br />
Karrikiriko bazkariko sukaldaria<br />
Eneko Aranburu ondarroarra<br />
izan zen atun jana prestatzeaz<br />
arduratu zen sukaldarietako bat.<br />
«Asteazkenean atunak hiru adiskideren<br />
artean arrantzatu genituen<br />
Ondarroako uretan», adierazi<br />
du harro. Denera, bederatzi<br />
kilo inguruko zazpi atun jan<br />
zituzten Karrikiriko bazkarian<br />
izan zirenek. Bazkal ostean, dantzatzeko<br />
eta abesteko parada izan<br />
zuten. Gainera, Aranbururen<br />
hitzetan, «Iruñean, sanferminetan<br />
euskal giroaz gozatzeko ez da<br />
aukera asko izaten, eta dauden<br />
gutxiak aprobetxatu beharra<br />
daude».<br />
Ondarroan (Bizkaia) arrantzatutako zazpi atun jan zituzten Karrikiriko bazkarian. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS<br />
Bazkaria egin zuten AEK-ko Iruñezar euskaltegikoek Errekoleten kalean. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS
42 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Plaza › Bizia<br />
Sanferminak Iruñean D<br />
Iruñea eta<br />
Baiona, mende<br />
erdi senide<br />
Bi hirietako erraldoiak<br />
elkarrekin aritu dira<br />
dantzan Udaletxeko<br />
plazan, iruindarren<br />
txaloen artean<br />
E. Elizondo Iruñea<br />
Klasiko bat bilakatu da Iruñeko<br />
sanferminetan Nafarroako hiriburuko<br />
Udalak hiriarekin senidetutako<br />
bertze hiriei egiten dien<br />
harrera ekitaldia. Sanferminetako<br />
egitarauak beti jasotzen du<br />
ekitaldi hori. Herriko etxean<br />
elkartzen dira Nafarroako hiriburuko,<br />
Baionako, Paderborneko<br />
(Alemania), Yamagutxiko (Japonia)<br />
eta Kolonbiako Pamplonako<br />
ordezkariak, bestak ospatzeko.<br />
Senide direla ospatzeko. Topa egiteko.<br />
Atzo tradizioari eutsi zion Iruñeko<br />
alkate Yolanda Barcinak.<br />
Hartu zituen senideak udaletxean,<br />
urtero legez. Atzokoa, hala<br />
ere, harrera berezia izan zen,<br />
Baiona eta Iruñea duela mende<br />
erdi senidetu zirela ospatu baitzuten.<br />
Horregatik, Lapurdiko<br />
agintariak hartu zituen lehendabizi<br />
Barcinak, eguerdian. Bi<br />
hiriak batzen dituen hitzarmenaren<br />
50. urteurrena behar bezala<br />
ospatzeko.<br />
1960. urteko ekainaren 19an<br />
sinatu zuten Iruñeko eta Baionako<br />
orduko ordezkariek bi hirien<br />
arteko senidetze ituna. Nafarrek<br />
sinatzen zuten gisa horretako<br />
lehen hitzarmena izan zen.<br />
Geroztik, hamaika ekitaldi antolatu<br />
dituzte bi udalek, elkar ezagutzeko<br />
asmoz, Iruñeko alkate<br />
Yolanda Barcinak atzo azpimarratu<br />
zuenez. Baionako agintari<br />
Jean Greneten aurrean erran<br />
zituen hitzok. Udaleko bertze<br />
hainbat ordezkarirekin etorri<br />
zen Iruñera.<br />
Haiekin batera, gainera, iruindarren<br />
artean jakin-min handia<br />
piztu zuten Baionako erraldoiak<br />
etorri ziren atzo Nafarroako hiriburura.<br />
Erraldoiak senidetze<br />
ituna sinatu zuten unetik izan<br />
dira protagonista bi hirien arteko<br />
harremanean. 1960an hitzarmena<br />
Iruñean sinatu zutenean, hain<br />
zuzen ere, Iruñeko Erraldoien eta<br />
Buruhandien Konpartsako kideek<br />
dantza egin zuten Udaletxeko<br />
Peñak ez dira Gazteluko<br />
plazan sartuko bihar<br />
Munduko Kopako finala<br />
ikusteko pantailak<br />
ipiniko ditu Udalak, eta<br />
istiluak ekidin nahi<br />
dituzte peñek<br />
E.E. Iruñea<br />
Iruñeko Udalak Gazteluko plazan<br />
pantaila erraldoi bat jarriko du<br />
bihar, Munduko Kopako finaleko<br />
partida ikusteko. Hori dela eta,<br />
Iruñeko peñek biharko euren egitaraua<br />
aldatzea erabaki dute, istilurik<br />
gerta ez dadin. Udalaren<br />
erabakiarekin ez dira ados agertu,<br />
hala ere, eta uste dute aukerarik<br />
egokiena zela sanferminetako<br />
egitaraua al<strong>datu</strong>ko ez lukeen tokiren<br />
batean ematea partida.<br />
Gazteluko plazan botako dutenez,<br />
Peñek euren egitarauan aldaketak<br />
egitea erabaki dute.<br />
Arratsaldeko zazpietara aurreratu<br />
dute Karlos III. Noblearen etorbidean<br />
eginen duten merendua.<br />
Hortik Alde Zaharrera itzultzeko<br />
bidean, halaber, ez dira Gazteluko<br />
plazan sartuko. Espainiaren eta<br />
Alemaniaren arteko finalerdia<br />
ere eman zuten plaza horretan,<br />
eta istiluak gertatu ziren.<br />
Iruñeko eta Baionako erraldoiak elkarrekin dantzan. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS<br />
plazan, nafarren eta lapurtarren<br />
artean sortutako zubi ofiziala<br />
ospatzeko asmoz.<br />
Erraldoien besta<br />
Atzo, Baionako erraldoiak etorri<br />
ziren Iruñera dantzatzera, ospakizunetan<br />
parte hartzera. Eta,<br />
aldi berean, hirien arteko harremana<br />
erraldoien arteko ere bilakatzera.<br />
Iruindarren aurpegian<br />
harridura sumatu zen Baionako<br />
erraldoiak ikusi zituzten lehen<br />
unean. Iruñekoen ondoan zutik,<br />
nafarren lagunak nor ziren galdetzen<br />
zieten elkarri Udaletxeko<br />
Irudia q<br />
SU FESTA GAZTELUGIBELEN<br />
Sua, kolore eta harrabotsa. Sanferminetan denetarako<br />
beta dago, baita Gaztelugibelgo zelaietan<br />
lagunekin eseri, eta gertutik 23:00etan su festa<br />
ikusteko ere. Haurrak dituzten familiak eta gazte<br />
koadrilak elkartzen dira zelaietan, edo inguruko<br />
plazan bat egindako herritarrek.<br />
Pozik hartu zuten gero bi konpartsetako<br />
erraldoiek elkarrekin<br />
egindako dantza, iruindarrek<br />
Konestablea jauregian<br />
hartu ditu alkateak<br />
hiri senidetu<br />
guztietako ordezkariak<br />
hagitz gustuko baitituzte erraldoiak.<br />
Sumatzen zitzaien, panpina<br />
guztiei so. Haurrek ere gozatu<br />
zuten erraldoi guztien ikuskizunarekin.<br />
Lehendabizi herriko etxean,<br />
eta, ondoren, Konestable jauregian.<br />
Baionakoei harrera egin<br />
ondoren, Iruñearekin senidetutako<br />
bertze hirietako ordezkariekin<br />
egin zuen bat Iruñeko alkate<br />
Yolanda Barcinak. Denekin ospatzeko<br />
atzoko data. Izan dute<br />
Yamagutxiko, Paderborneko,<br />
Pamplonako eta Baionako ordezkariek<br />
sanferminetan gozatzeko<br />
aukera. Eta ziurrenik hurrengo<br />
urtean ere izanen dute. Erran<br />
bezala, Iruñeko bestetako klasiko<br />
bilakatu baita hiri senidetuen<br />
eguna egitarau ofizialean.<br />
kaleetan, su festa ikusteko. Herenegun, Tomas<br />
Pirotecniaren suek, adibidez, oso inpresio ona utzi<br />
zuten. Koloretsuak eta irudimentsuak, 7.000 euroko<br />
lehen saria irabazteko hautagai nagusi<br />
bihurtu dira. JAGOBA MANTEROLA/ ARGAZKI PRESS
Sanferminak Iruñean D<br />
Eguzkia eta<br />
ilargia<br />
Frenesia,<br />
Ferminen liburutik<br />
Edurne Elizondo<br />
F<br />
erminen bestek zurrunbilo<br />
erraldoi batean hartu zituzten<br />
iruindarrak. Eta<br />
iruindar ez zirenak. Kaosa nagusitu<br />
zen haien artean. Eta bestak,<br />
etenik gabeko kiribil bilakatu ziren.<br />
Mañuetako txurroak bezala.<br />
Eta Ferminek, txurro dendan<br />
Paulina Fernandez nagusiak egiten<br />
duen bezala, kiribila moztea<br />
erabaki zuen. Klisk. Bi txurro.<br />
Eta bakoitzari izen bat eman<br />
zion: eguzkia erran zion bati; bertzeari,<br />
berriz, ilargia.<br />
Eguzkiari eta ilargiari esker,<br />
bestek, azkenean, utzi zioten<br />
Arrotxapean jarritako noriaren<br />
modukoak izateari. Ferminek barrakako<br />
galgari eragin zion, eta<br />
ordura arteko amaierarik gabeko<br />
bidaiak izan zuen etenik. Etxera<br />
bidali zituen zorabiatutako bidaiariak,<br />
eguzkiarekin. Eta eguzkiaren<br />
eskutik parranda hasi<br />
nahi izan zutenei, argi utzi zien:<br />
«Ilargia ikusten duzuenean,<br />
kito».<br />
Izan zen zirimolaren barruan<br />
jarraitu nahi izan zuenik. Eguzkia<br />
ez ikusteko betaurrekoak jarri,<br />
eta ilargiari bizkar eman zionik.<br />
Eta Ferminek, ajeak jota utzi<br />
zituen, lezioa ikas zezaten. Eguzkiak<br />
bat egin zuen Ferminekin,<br />
eta izpi bero-beroak bidali zizkien<br />
iruindarrei, zigortzeko. Ilargiak,<br />
gainera, gaua freskatzeari utzi<br />
zion.<br />
Naturaren zikloak errespetatu<br />
behar baitira. Ferminek sortutakoak<br />
badira, ere bai. Ferminek<br />
erabaki zuen uztailaren 14ko ilargiarekin<br />
amaituko zirela Iruñeko<br />
bestak. Bazela nahikoa. Iruindarrak<br />
hondartzara bidaliko zituela<br />
atseden hartzera. Eta iruindar ez<br />
zirenak, aireportura.<br />
Garazi Arrula Ruiz Iruñea<br />
Gaztetatik ezagutzen dute elkar<br />
bi lagunek, eta aspaldi hartu zuten<br />
erretiroa batak zein besteak.<br />
Zurgina izan da betidanik Martinez,<br />
eta Garaikoetxeak eraikuntzaren<br />
ofizioan jardun zuen 50 urtez.<br />
Egun, Martinezek Arrotxapean<br />
duen zurgindegian elkartzen<br />
dira, maketak eta marrazkiak<br />
egiteko. Eginiko azkenak dira entzierroaren<br />
ibilbidearen sei maketak,<br />
zehaztasun handiz sortuak:<br />
eraikinak, teila eta guzti;<br />
korrikalariak, zuri-gorriz; zezenak,<br />
udaletxea eta egunkariak.<br />
Nolatan hasi zineten entzierroaren<br />
maketak egiten?<br />
Angel Martinez: Denbora-pasa<br />
modu bat da guretzat maketak<br />
egitea; nora ezean ibili baino askoz<br />
nahiago dugu. Zezen-plaza<br />
egiten hasi ginen, Santo Domingo<br />
kalea ondoren, eta abar. Hasieran<br />
ez genuen entzierroan pentsatu;<br />
bi maketa eginak genituela bururatu<br />
zitzaigun, eta beste lau egin<br />
genituen, ibilbide guztia osatzeko.<br />
Argazkiez ere baliatu gara, eta<br />
Pedrok eginak zituen marrazkiak<br />
eredutzat hartu ditugu.<br />
Pedro Garaikoetxea: Duela urte batzuk<br />
hasi ginen, eta kaleak eta<br />
eraikinak al<strong>datu</strong> eta berritu egin<br />
dituzte ordutik. Guk ere berrikuntza<br />
horiek kontuan hartu behar<br />
izan ditugu; adibidez, Arrotxapea<br />
eta Alde Zaharra elkartzen<br />
dituzten igogailu berriak ere<br />
gehitu dizkiogu maketari.<br />
Zer material erabili dituzue?<br />
A.M: Gehienbat zura erabili dugu,<br />
eta apaingarriak egiteko baino ez<br />
dugu bestelako materialekin lan<br />
egin: kartoi mehea, belar artifiziala,<br />
papera, haria… Baina txiki-<br />
keriak egiteko baino ez dira izan;<br />
gehiena zuraz egin dugu. Zezenak,<br />
balkoiak, pertsonak… pentsa,<br />
teilak ere zurezkoak dira!<br />
P. G: Pazientzia handia behar da,<br />
bai… Koloreentzako berniza da<br />
gehienbat erabilitakoa; ez pentsa<br />
margo askorik behar dugunik:<br />
berniza aski da maiz koloreztatzeko.<br />
Kartoi meheak ere arkatzarekin<br />
marraztu ditugu; udaletxeko<br />
plazako karrika, adibidez. Ibaia<br />
kartoi mehe berde ilun bat da, gainean<br />
beira duena.<br />
Zer izan da zailena?<br />
A.M: Hasieran erraza izan zen: poliki-poliki<br />
maketa bat eta beste<br />
egin. Alta, egiten ari ginena entzierroa<br />
zela zehaztu genuenean<br />
hasi ziren zailtasunak, eskakizun<br />
bereziak sortu baitziren. Baina ez<br />
da oso korapilatsua izan, nahi du-<br />
gulako eta inolako presarik gabe<br />
egin dugulako.<br />
P. G: Eskalan egiten dugu guztia,<br />
eta horrek ekar dezake zailtasunen<br />
bat; jatorrizkoaren neurriak<br />
lortzerakoan, batez ere. Adibidez,<br />
Zaldi Zuriaren ostatuaren make-<br />
G Motzean<br />
pZenbat urte duzue? Angelek<br />
77, eta nik 80. Bi gazte gara!<br />
pZenbat denbora kostatu zaizue<br />
entzierroaren maketak<br />
egitea? Duela zortzi urte hasi,<br />
eta orain gutxi bukatu dugu azkena,<br />
baina tartean geldialdiak<br />
egon dira.<br />
pSanferminetan ere lan? Ez,<br />
ez. Guk ere besta egiten dugu.<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 43<br />
Bizia ‹ Plaza<br />
Angel Martinez eta Pedro Garaikoetxea q Entzierroko maketen egileak<br />
Entzierroaren ibilbidea sei zatitan banatu, eta bakoitzaren maketa bat egin dute bi lagunek.<br />
Zura eta pazientzia handia baino ez dute behar izan euren lana bukatzeko. Ederki, gainera.<br />
«Tabernara joan baino, eskulanak<br />
egitea nahiago dugu guk»<br />
GARAZI ARRULA RUIZ<br />
ta egiteko, han izan ginen neurriak<br />
hartzen, eta sekulako hotza<br />
egiten zuen. Andre bat begira<br />
izan genuen denbora luzez, eta bigarrengoz<br />
joan ginenean, zertan<br />
ari ginen galdetu zigun. Guk maketa<br />
batentzako zela erantzun genion,<br />
eta hark aitortu zigun pentsatu<br />
zuela katedrala botatzeko<br />
asmotan genbiltzala!<br />
Zurgindegiaren atean Eskualdatzeko<br />
afixa dago. Zer eginen duzue salduz<br />
gero?<br />
Pedro Garaikoetxea: Nik jarraituko<br />
dut marrazkiak egiten; on egiten<br />
digu aktibo izateak. Egiteko asko<br />
ditugu.<br />
Angel Martinez: Lantokia saltzen<br />
badut, jabe berriari nire kontuentzako<br />
txoko bat eskatuko diot, ea<br />
engainatzerik dudan. Bestela,<br />
futbolean hasiko gara!
44 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Plaza › Bizia<br />
Sanferminak Iruñean DArgazkilarien objektibotik<br />
Dantza, dantza. Zer du trikitiaren erritmoak jendea dantzan jartzen duela? Nahi ez baduzu ere,<br />
oinak bakarrik mugitzen dira. Aurrera, atzera, buelta! Sanferminetan ere herritarrak dantzan jartzen<br />
dituzte doinu horiek, ezinbertzean. Nekatu arte. Azken nota entzun arte. LANDER F. ARROIABE / ARP<br />
Etenalditxo bat bidean. Bai, bai, oraintxe goaz. Hasi dantzan, musika berehala ailegatuko da.<br />
Etenalditxo bat bertzerik ez bidean. Beroa gainetik kentzeko etenalditxoa. Sanferminak burutik atera,<br />
eta erritmoak freskatzeko etenalditxoa. Behar dugu eta. Merezi dugu. JAGOBA MANTEROLA/ ARP<br />
Liburutegia hesian. Zergatik ez? Lo egiteko edozein izkin ona bada, zergatik ez hesia liburutegi<br />
bihurtu? Horrelakoak dira sanferminak. Batere logikarik gabekoak. Argazkiko lagunaren aurpegiari so,<br />
behintzat, irakurtzeko toki aproposa ez denik ezin erran. Kontzentratuta dela ematen du. GORKA RUBIO / ARP<br />
Burua ezin altxatu. Halaxe gelditzen dira zenbait iruindar<br />
sanferminetan. Ajeak edozein izkinean harrapatzen ditu, eta akabo.<br />
Ezin altxatu. Buruko mina arinduko duen eskua ondoan izatea<br />
lagungarri izan ohi da. RAUL BOGAJO/ ARP<br />
Giza eskailera. Akaso benetako eskailera erosteko aurrekonturik<br />
gabe gelditu zen. Eta, beharrak irudimena pizten duenez, aurkitu du<br />
konponbidea. Eutsi, igo eta lanera! Ez dezala inork erran irudikoa<br />
argazkilari profesionala ez denik. LANDER F. ARROIABE / ARP<br />
Zaratatik urrun. Ez dago jende artera joan beharrik sanferminez<br />
ondo gozatzeko. Zer hobeto lagun koadrilarekin mahai baten<br />
bueltan biltzea baino? Sanferminetan ondo pasatzeko ez baita<br />
jende askoren beharrik. LANDER F. ARROIABE / ARP
Sanferminak Iruñean DProposamenak<br />
GKonpartsen ibilbidea<br />
Erraldoien Konpartsak<br />
09:30ean ekinen dio eguneko<br />
ibilbideari, Udaletxe plazatik.<br />
Mercaderesetik Mañuetara, eta<br />
handik bueltan Mercaderesera<br />
joanen dira. Udaletxeko plazara<br />
gero, San Saturninora, kale Nagusira,<br />
eta, handik, berriz, San<br />
Lorenzora.<br />
G Fermin line<br />
G Eguraldia<br />
GAUR<br />
Eguzkia, eta, tarteka, goibelak.<br />
pMax.: 32. Min.: 17.<br />
BIHAR<br />
Giro lainotua.<br />
pMax.: 30. Min.: 18.<br />
Paella jate herrikoia antolatu du Gora Iruñea taldeak<br />
San Frantzisko plazan, 14:30ean.<br />
G Euskal egitaraua<br />
p12:00. Sanferminetan kantari<br />
kantujira merkatu plazatik. Ondoren,<br />
herri bazkaria, San Jose<br />
plazan, Orreaga fundazioaren<br />
eskutik.<br />
p13:00. Kuxkuxtu eta Bonberenea<br />
txarangak, Muthikotik.<br />
p19:00. Bertso Triki Poteoa, Oinez-en<br />
txokoan.<br />
pAfalostean. Gasna DJ, Zaldiko<br />
Maldiko elkartean.<br />
p00:00. Gazteluko plazan, herri<br />
dantzak eta Muxikoak.<br />
p00:00. Miel Otxin taldea, Oinez-en<br />
txokoan.<br />
Laburrak<br />
San Fermin jaia egingo<br />
dute Londresen<br />
LONDRES ›Entzierroa edo running<br />
of the bulls egingo dute<br />
gaur, Londresen, beste ekitaldi<br />
batzuen artean, sanferminak<br />
ospatzeko. Eguerdian elkartuko<br />
dira hainbat sanferminzale<br />
Oxford House eraikinaren kanpoaldean,<br />
festari hasiera emateko.<br />
Udaltzainak, kaleko<br />
saltzaileen atzetik<br />
IRUÑEA›Jendez betetzen da<br />
Iruñea sanferminetan. Kaleko<br />
saltzaileen kopuruak ere gora<br />
egiten du. Baimena dute hainbatek,<br />
baina badira hala moduz<br />
ibiltzen diren bertze zenbait.<br />
Haien atzetik ari dira Iruñeko<br />
udaltzainak. Abaniko saltzaileak,<br />
behintzat, ari dira negozioa<br />
egiten, giro beroa dela eta.<br />
‘Berria.info’-k webgune<br />
@ berezia du Iruñeko<br />
sanferminei buruz, helbide<br />
honetan:<br />
www.berria.info/<br />
sanferminak10<br />
Edurne Elizondo<br />
Erraldoiak dira. Ziur batere<br />
ez zirela beldurtu,<br />
nahiz eta hegazkinez egiten<br />
zuten lehendabiziko<br />
bidaia izan. Eta, nora, eta New<br />
Yorkera joateko. Esperientzia zirraragarria<br />
Iruñeko konpartsako<br />
panpinentzat.<br />
Etxe orratzen hirian Munduko<br />
Azoka egin zuten 1965eko urrian,<br />
eta ekitaldi hartan parte hartzeko<br />
gonbita jaso zuen Iruñeko<br />
Erraldoien eta Buruhandien<br />
Konpartsak. Gonbitari baiezkoa<br />
eman zioten, eta itsasoz bestaldera<br />
joan ziren Nafarroako hiriburuko<br />
panpinak, gaitarien musikaren<br />
erritmora dantzatzera.<br />
New Yorkeko Munduko Azokan<br />
Miguel Garcia Saez iruindarra<br />
zen Espainiako pabiloiko komisario,<br />
eta haren bidez lortu zuten<br />
erraldoiek AEBetara joateko<br />
txartela. Hala ere, ez ziren denak<br />
joan. Konpartsako bikote beltza<br />
Iruñean gelditzea erabaki zuten,<br />
«jarrera arrazisten beldurragatik».<br />
Konpartsak 1965eko urriaren<br />
10ean egin zuen saio nagusia.<br />
New Yorkeko Bosgarren Etorbide<br />
famatuan egin zuten paseoa,<br />
eta han erakutsi zituzten haien<br />
dantzak erraldoiek. 49 iruindar<br />
joan ziren AEBetara konpartsarekin,<br />
eta, garaiko kroniketan<br />
azaldu zutenez, saioa luze-luzea<br />
egin zitzaien. Etorbideak amaierarik<br />
ez zuen sentsazioa zuten.<br />
Esperientziak merezi izan zuen,<br />
hala ere, saioaren amaieran txalo<br />
zaparrada jaso baitzuten ikusle-<br />
G Eguneko egitaraua<br />
p06:45. Diana.<br />
p08:00. Laugarren entzierroa.<br />
p09:30. Erraldoi eta Buruhandien<br />
Konpartsaren irteera.<br />
p11:00. Izkingileen lehiaketa,<br />
zezen-plazan.<br />
p11:30. Hauek festa hauek!<br />
p12:00. Erraldoi eta buruhandiei<br />
harrera, Udaletxe plazan,<br />
haien 150 urteurrena dela eta.<br />
Musika banden irteera.<br />
Jota kantaldia, Sarasate pasealekuan,<br />
La Ribera Canta taldearekin.<br />
Herri kirolak, Foruen plazan.<br />
p13:00. Musika bandak.<br />
en aldetik. Konpartsarekin batera,<br />
Lizarrako gaitariak joan ziren<br />
New Yorkera, eta haiek jarri zuten<br />
musika 1965eko bidaia garrantzitsu<br />
hartan.<br />
Konpartsako kideek urriaren<br />
18an egin zuten Iruñera itzultzeko<br />
bidaia. Erraldoiak, ordea, geroago<br />
iritsi ziren. Bi hilabete geroago,<br />
hain zuzen ere. Kontua da itzulera<br />
hegazkinez egin beharrean<br />
itsasontziz egin zutela konpartsako<br />
panpinek. New Yorketik Bartzelonara<br />
itsasontziz ailegatu ziren<br />
erraldoiak, eta handik Iruñera,<br />
berriz, trenez. Nekatuko ziren<br />
gero.<br />
Harrituta<br />
Harriduraz hartu zituzten estatubatuarrek<br />
Iruñeko erraldoiak, garai<br />
hartako kronikek jaso zutenez.<br />
Karriketan dantzan hasi aurretik,<br />
gainera, kamioi baten<br />
gainean eraman zituzten erraldoiak<br />
desfilea hasiko zen tokira.<br />
Irudia, noski, nahiko harrigarria<br />
eta arraroa izan zen estatubatuarrentzat.<br />
Hiritarren harridura aurpegiak,<br />
hala ere, irribarre bilakatu<br />
omen ziren berehala. Denek atera<br />
nahi izan zuten une hartako argazkia,<br />
gauza bitxia baitzen, benetan,<br />
erraldoiak New Yorkeko<br />
karriketan barrena dantzatzen<br />
ikustea. Erraldoiak izan arren,<br />
txiki-txiki ziruditen New Yorkeko<br />
eraikin altuen artean.<br />
Iruñeko konpartsako kideen<br />
New Yorkeko bidaiaren harira,<br />
ondokoa idatzi zuen Espainiako<br />
Efe albiste agentziak, 1965 hartako<br />
urrian: «Iruñetik at saio hau<br />
Euskal musika, Taconera parkean.<br />
p17:30. Plazako zaldunen,<br />
mandakoen eta musika bandaren<br />
desfilea.<br />
p18:00. Hauek festa hauek!<br />
Haurrendako emanaldia.<br />
Jota erronda, Udaletxe plazan.<br />
Arguedasko jota eskola.<br />
p18:30. Laugarren zezenketa.<br />
p20:00. Dantzaldia, Gurutzeko<br />
plazan: Edelweiss orkestra.<br />
p20:30. Gazte dantzaldia, Sarasate<br />
pasealekuan: Poker orkestra.<br />
Herri musika Basotxoan:<br />
Santanderko La Encina taldea.<br />
izan da sanferminetako giroa hobekien<br />
islatu duena».<br />
New Yorkeko bidaian, hala ere,<br />
gertatu zen ezbeharrik. Ezberhar<br />
txikirik. Hari buruzko <strong>datu</strong> anitz<br />
ez dago, hala ere. Kontua da erraldoien<br />
paseoa hasi baino lehen<br />
panpinetako bat lurrera erori<br />
egin omen zela. Ez da inon aipa-<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 45<br />
Bizia ‹ Plaza<br />
p21:00. Bertako musika, Gazteluko<br />
plazan. Dantzaldia, txistulari<br />
eta gaitariekin.<br />
p22:00. Zezensuzkoa.<br />
Arranon Duodeno bikotea.<br />
p23:00. Su festa.<br />
p23:30. Foru zuzenekoa, Foruen<br />
plazan: Los Suaves eta Esparto.<br />
p00:00. Dantzaldia, Antoniutti<br />
parkean: Makro Disko mugikorra.<br />
Plaza Zabalik, Gazteluko<br />
plazan: Los del Rio.<br />
p00:30. Jazzfermin, Burgoen<br />
plazan. Baiona Just Friends<br />
Tentet taldea.<br />
Iruñeko Konpartsak Ameriketako Estatu Batuetako hirian dantza egin zuen 1965. urteko urriaren<br />
10ean; erraldoi nafarrek txiki ematen zuten etxe orratzen hiriko eraikin altuen artean, paseoan.<br />
New York, New Yoooooork!<br />
150 urte, unetxo erraldoiak<br />
Erraldoiek New Yorken egin zuten dantza, 1965ean. SANFERMIN.COM<br />
tzen konpartsako zer erraldoi<br />
erori zen, baina ez zuen arazorik<br />
izan desfilean parte hartzeko.<br />
Panpin guztiak aritu ziren dantzan.<br />
Erorikoak, beraz, ez zion<br />
kalte handirik eragin konpartsari,<br />
baina taldeak dituen milaka<br />
anekdoten artean lortu du bere<br />
tokia.
46 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Plaza › Bizia<br />
Sanferminak Iruñean DHirugarren entzierroa<br />
Asteburuaren atarian, aurreko egunetan baino korrikalari gehiago zirela sumatu zen, ibilbide amaieran batez ere. LANDER FDEZ. ARROIABE / ARGAZKI PRESS<br />
‘Flamante'<br />
galduta<br />
Santo Domingon gora, zezen batek, labaindu,<br />
eta ia ibilbide osoa bakarrik egin du, arrisku<br />
handia sortuz eta gazte bat adarkatuz<br />
Orain arteko entzierrorik luzeena izan da,<br />
sei minututik gora iraun duelako<br />
Joxerra Senar Iruñea<br />
Oso luzea eta arriskutsua izan<br />
zen sanferminotako hirugarren<br />
entzierroa. Santo Domingo aldaparen<br />
erdialdera, taldea gidatzen<br />
zuen zezena —Flamante izenekoa,<br />
550 kilokoa— erori egin zen<br />
eta atzean geratu zen, eta ibilbide<br />
osoa bakarrik egin zuen. Plazara<br />
iristeko geratzen ziren 650 metroetan,<br />
izua eragiteaz gain, entzierroa<br />
nabarmen luzatu zuen: sei<br />
minutu eta 23 segundo; orain arte<br />
denbora gehien behar izan duen<br />
lasterketa. Cadizko FuenteYmbro<br />
ganadutegiak aurreko bost<br />
urteetako entzierroetan bi adarkatu<br />
utzi zituen, eta aurtengoan<br />
beste bat gehitu du zerrendara.<br />
Estafeta amaieran, lanak Flamante-rekin. LANDER FDEZ. ARROIABE / ARGAZKI PRESS<br />
Bezperako bero sargoriaren ostean,<br />
atzoko 06:00 aldera euri jasa<br />
bota zuen, eta zorua bustita eta labainkor<br />
zegoen, bereziki zezenentzat.<br />
Beti bezala, indar handiz eta<br />
ziztuan atera ziren zezenak, joaldunak<br />
aurretik. Hasi eta berehala,<br />
korrikalari bat bultzatu zuten.<br />
Hala ere, metro batzuk aurrerago<br />
gertatu zen entzierroa baldintzatu<br />
zuen gertaera. Zoru bustiaren<br />
eraginez, labaindu egin zen Fla-<br />
mante, eta ordutik, bere anaien<br />
arrastoa galduta, bakarrik egin<br />
zuen ibilbidea.<br />
Aurretik zihoan taldean, Udaletxe<br />
plaza igarota, erori egin ziren<br />
hiru zezen. Mercaderesko<br />
bihurgunera iritsi aurretik, berriz,<br />
herenegun adarkada gertatu<br />
zen toki berean, talde buruan zegoen<br />
gaztaina koloreko zezenak<br />
aurrean eraman zuen 39 urteko<br />
korrikalari britainiar bat. Atzera<br />
begiratu ez eta fuenteymbro-ak<br />
gainean zituela sumatu gabe, zezenak<br />
aurrean eraman zuen. Erorikoaren<br />
eta kolpearen ondorioz,<br />
konortea galdu zuen, eta ospitaleratu<br />
egin zuten sorosleek. Traumatismoa<br />
du garezurrean.<br />
Jendetza ibilbide amaieran<br />
Bihurgunetik aterata, gaztaina<br />
koloreko zezenak une horretan<br />
zorutik altxatzen ari zen korrikalari<br />
bat bultzatu zuen, baina korrikalariak<br />
zortea izan zuen. Estafetan<br />
gora, nabari zen aurreko<br />
bi egunetan baino korrikalari<br />
gehiago zegoela ibilbidean, eta elkarren<br />
arteko lehia bizian hamaika<br />
ukondokada eta bultzada ikusi<br />
ziren. Korrikalari kopuru handiaren<br />
ondorioak kailejoian sumatu<br />
ziren, pilaketa txiki bat egon baitzen<br />
plazarako sarreran. Ezkutalekuei<br />
esker, ez zen ezer gertatu.<br />
Lasterketa azkarra izango zen,<br />
baldin eta Flamante atzean geratu<br />
izan ez balitz. Galduta egoteak<br />
are arriskutsuago bihurtzen<br />
zuen, inguruan zituen mugimendu<br />
guztiek erakartzen baitzuten<br />
haren arreta. Hainbat aldiz geratu<br />
zen Estafeta kaleko atari batzuetan<br />
adi-adi begira. Aurretik<br />
zituen korrikalarien eta atzean<br />
zeuden unaien lanari esker, Flamante<br />
pixkana gerturatu zen plazara.<br />
Ez zirudien hara joan nahi<br />
zuenik. Indar askorik ez zuen edo<br />
behinik behin lurrari ongi ezin<br />
helduz zebilen.<br />
Nabarmentzekoa da hala atzo<br />
nola herenegun bakarrik geratu<br />
diren zezenak behar den legez<br />
eraman dituztela. Moldakaitz gutxi<br />
eszenaratu ziren atzo, eta halako<br />
baten bat agertu zenean, makilakadak<br />
jo zizkieten unaiek. Telefonica<br />
inguruan, berriz,<br />
hainbestekoa zen jendetza,<br />
unaiek nahikoa lan izan zuten zezenaren<br />
atzean geratzen zirenak<br />
handik aterarazten eta zezenaren<br />
gorabeherei adi-adi jarraitzen.<br />
Arrisku une handiena, ordea,<br />
Estafeta kalearen amaierara iritsi<br />
zenean izan zen. Han zezenak<br />
oharkabean hartu zuen hesian<br />
zen Erresuma Batuko 20 urteko<br />
gazte bat: M.M. Hogei zentimetroko<br />
adarkada du izterrean, baina<br />
ez dio zainik harrapatu. Kolpeen<br />
ondorioz, beste zauritu bat ere badago,<br />
46 urteko valentziar bat,<br />
baina horren zauriak «arinagoak»<br />
dira.<br />
Hain galdua zegoen Flamante,<br />
bakarrik geratzen diren zezenak<br />
plazara eramateko zeregina duten<br />
joaldunei ez zien jaramonik<br />
egin. Horietako bati oldartu egin<br />
zitzaion, gainera. Amaieran, berriz,<br />
zezen-plaza toki arriskutsua<br />
izan litekeela erakutsi zuen. Abiadura<br />
hartu eta plazako ezkerraldea<br />
erabat garbitu zuen. Hor<br />
amaitu zen arriskua. Gaur Dolores<br />
Agirreren zezenen ordua da.<br />
Arrisku handiena, asteburuko<br />
jendetza.
Sanferminak Iruñean DHirugarren entzierroa<br />
G Entzierroa<br />
Fuente Ymbro<br />
Santo<br />
Domingoko<br />
ukuiluak<br />
Santo<br />
Domingo<br />
kalea<br />
Udaletxe<br />
plaza<br />
Mercaderes<br />
kalea<br />
Estafeta<br />
kalea<br />
Telefonica<br />
aldea<br />
Kailejoia<br />
Zezen-plaza<br />
1.<br />
2.<br />
3.<br />
4.<br />
5.<br />
6.<br />
7.<br />
8.<br />
Adark. Denb.<br />
0 2.24<br />
2 3.30<br />
1 6.23<br />
Zauritu bat<br />
Zauritu bat<br />
Adarkada bat<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata berria 47<br />
Bizia ‹ Plaza<br />
Flamante-k joaldunetako baten aurka egin zuen. LANDER FDEZ. ARROIABE / ARP. Korrikalari bat eta, zentimetro gutxira, zezenaren adarra. VILLAR LOPEZ / EFE
Zakilixut<br />
D<br />
«Alaitasuna trintxera bat bailitzan defendatzea, / eskandalutik eta errutinatik defendatzea / miseriatik eta miserableengandik /<br />
absentzia behin-behineko / eta behin betikoetatik». Mario Benedetti<br />
Miriam Zaragueta<br />
Kaleko giroaren<br />
erresistentzian<br />
Sanfermin-eroak<br />
Iñigo Astiz<br />
Lau makila kolpe, eta kantak eten<br />
du elkarrizketa tarte batez. Azken<br />
txindata kolpeak ematean, baina,<br />
berehala hartu du berriz haria Miriam<br />
Zaraguetak (1972, Iruñea): «Txaranga<br />
bizimodu bat da», dio, «apuntatu hori».<br />
Praktikara daraman filosofia da hori, gainera.<br />
Jarauta 69 txarangako kidea da orain<br />
bederatzi bat urtez geroztik. Taldearen<br />
pausoa eramaten duten hiru perkusio jotzaileetako<br />
bat. Bonbo, tronpeta eta haize<br />
hots artean bizitzekoak dira beretzat sanferminak.<br />
Kalezalea da, eta kalean dabiltzanekin,<br />
kalean ospatzekoak dira festak<br />
beretzat: «Txarangan joko ez banu, nahikoa<br />
nuke sanferminetara egun pare batez<br />
etortzearekin. Egun batez jai, eta gero alde,<br />
baina merezi du sanferminak hala bizitzea.<br />
Kalean dago bizitza, eta ez eskaintza<br />
ofizialean». Festari hor eusteko erresistentzia<br />
moduko bat da berea; kolpez kolpekoa.<br />
Hala jartzen dio neurria Zaraguetak kaleari,<br />
kideekin batera, txindata kolpeka.<br />
Azkartu egiten du pausoa hemen, mantsotu<br />
han, eta berdin dabiltza atzetik dituztenak<br />
ere. Zaraguetaren eskuetatik pasatzen<br />
da kaleko giroa, eta hurbiletik ezagutzen<br />
du, horregatik. Aldatzen sumatzen<br />
du. «Lehen txarangak baino ez zeuden hemen»,<br />
dio, «ez zen latako musikarik, ez diskorik,<br />
ez bestelako ezer ere. Eta hori izan<br />
da txarangaren akabera: bozgorailua. Herriak<br />
bultzatzen duelako dago Iruñean<br />
txaranga giroa oraindik, jendeak eskatzen<br />
duelako. Udalak kontzertu handien alde<br />
egin du apustu». Kalearen aurka, beraz,<br />
nolabait.<br />
Larunbata<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />
Udal plazatik abiatzen dira, halere, aldiro<br />
Jarauta 69koak beti. «Hark kontratatzen<br />
gaitu, eta horregatik hasten gara<br />
handik, baina jo, herriarentzako jotzen<br />
dugu», dio Zaraguetak. Gero eta saio<br />
gutxiago ixten dituzte, ordea, Udalarekin.<br />
«Orain bi urte festetarako diru murrizketa<br />
egin zenean, Udalak soldata jaisteko<br />
iradoki zigun, baina eutsi egin diogu guk<br />
gureari. Kaleko festatik kendu beharrean,<br />
badago gastua nondik murriztu», dio.<br />
Hala, zortzi egunez aritzen ziren lehen,<br />
eta seitan baino ez orain. Goizez batzuetan,<br />
gauez besteetan. Kaleari kalerik egin<br />
gabe. Hori da Zaraguetak aipatzen duen<br />
txaranga bizimoduaren ezaugarrietako<br />
bat. Erresistentzia kontua, berriz ere:<br />
arratsaldeko bederatziak arte luzatzen<br />
diren bazkariak, ia eguna argitzera arte<br />
irauten duten musika saioak, taldekideen<br />
arteko txantxak...<br />
Ez daudenak gogoratuz<br />
Badituzte zale eta jarraitzaileak. Lagun,<br />
senide eta ezagunak dauzkate atzean segika<br />
gaur ere. «Auzoko Rolling Stones-ak»<br />
ere deitu zituen behin Alde Zaharreko hedabide<br />
batek, baina horrek ez du esan<br />
nahi lanik izaten ez dutenik. «Jotzen dugunean,<br />
bizitzan bezala, badaude entzuteko<br />
prest diren pertsonak, eta badaude beraiek<br />
entzun nahi dutena eskatzen dutenak<br />
ere». Dioenez, «kanta komertzialak»<br />
dira bigarren talde horretakoek eskatzen<br />
dizkietenak, baina Jarauta 69koek halakorik<br />
jo ez, eta negoziazioen tartea heltzen<br />
da. «Paquito chocolatero eskatuz etorri zen<br />
atzo neska bat, adibidez, eta ezetz esan<br />
nion, ez zitzaigula abesti hori gustatzen,<br />
eta bestelakoa dela gure errepertorioa.<br />
Lau kanta geroago hantxe jarraitzen zuen<br />
oraindik neskak, gure atzean, dantzan eta<br />
poz-pozik! Hori bai izan zela garaipena!».<br />
Miriam Zaragueta, atzean Jarauta 69 txarangako beste kide batzuk dituela. IÑIGO ASTIZ<br />
Elastiko berarekin dabiltza gaur taldeko<br />
kide guztiak. Elkartasun keinu bat da.<br />
Beste txaranga bateko kide bat kartzelara<br />
eraman zuten orain denbora bat, eta txaranga<br />
bat ageri duen marrazki bat egin<br />
zien hark handik. Irudiarekin elastikoak<br />
eginez gogoratu dute jadanik, behin-behinean,<br />
behintzat, orain haiekin ez dagoen<br />
laguna.<br />
Gogoan dituzte behin betiko joandakoak<br />
ere. 32 urte bete dira aurten Poliziak<br />
German Rodriguez iruindarra hil zuela,<br />
eta, urtero bezala, oroitarrira eta haren<br />
omeneko ekitaldira joan dira Jarauta 69<br />
txarangako kideak. Baita, noski, Zarague-<br />
ta ere. Ez dute German ahaztu nahi. Umorerik<br />
ere ez dute galdu, baina. Urtero gelditu<br />
behar izaten dira ohi baino lehentxeago<br />
haren omenaldiaren egunean, Rodriguezi<br />
eskainitako hilerriaizeneko kanta entseatzeko.<br />
«Betiko kontua da», dio Zaraguetak,<br />
«ahaztu egiten zaigu kanta!».<br />
Berriz entzun dira lau makila kolpe, eta<br />
eten da elkarrizketa beste behin. Badator<br />
kanta berri bat. Ezagutzen du jendeak leloa,<br />
eta dantzan hasi dira batzuk musikarien<br />
inguruan, kantuan ere bai, ezagutzen<br />
dituzte hitzak, noski: «Lo-lo-lo-lo-lorolo».<br />
Festaren erdian dago txaranga berriz ere.<br />
Kalea girotzen. Giroaren erresistentzian.
JUAN CARLOS CARDENAS / EFE<br />
HEGOAFRIKAKO<br />
MUNDUKO<br />
KOPA <strong>2010</strong><br />
berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Kontsolazio finala<br />
Uruguaik eta Alemaniak<br />
hirugarren tokia daukate<br />
jokoan, gaur 6<br />
Xanpain katalana eta olagarro zopa<br />
Ez dakit zenbat jende bilduko<br />
den gaur Bartzelonako karriketan.<br />
Eta horietan zenbat egongo<br />
ote diren bihar Espainiak irabaztearen<br />
alde. Baina inkesta soziopolitiko<br />
interesgarria litzateke.<br />
Segur aski Abc-rako editorial polit<br />
bat idatz liteke. Laportari ere<br />
egingo nioke elkarrizketatxo bat<br />
noren alde dagoen esan dezan.<br />
Eskizofrenia identitarioa zenbaterainokoa<br />
den jakitea komeni<br />
1863<br />
Amets<br />
Arzallus<br />
Epailea, ingelesa<br />
Howard Webbek<br />
zuzenduko du<br />
final handia, bihar 3<br />
Argi ikusten dute<br />
Euskal entrenatzaileekin hitz egin du<br />
<strong>BERRIA</strong>k, eta, haien ustez, Espainia da finala<br />
irabazteko faboritoa<br />
zaigu, gero nazio bat merezi ote<br />
dugun pentsatzen hasteko.<br />
Estatutu estutututua ez dakit<br />
holako ñaparduretan sartzen<br />
den. Selekzio konturik ba ote dakarren.<br />
Nago, ozen aldarrikatu<br />
izan balu, noiz eta orain, lehertua<br />
zegokeela hitzen gerra. Eta Auzitegi<br />
Konstituzionalak Xavi, Puyol<br />
eta Pique kenduak zizkiokeen<br />
honezkero.<br />
Xanpain katalana.<br />
Ez naiz hasiko Xerezko ardo goxoa<br />
gutxiesten, ez eta Errioxakorik,<br />
onartzen dut ilehoriak Portugal<br />
hankaz gora jarri zuena. Baina<br />
beldur naiz, bihar, Johannesburgon,<br />
ez ote den xanpain katalana<br />
edango. Massiako mahasti<br />
oparoetakoa. Ez du frantsesaren<br />
inbidiarik. Akabo gara, hemen<br />
dugu urte osorako buruko mina.<br />
Olagarro zopa.<br />
Ez da itsasoaren metafora,<br />
itsas beherako haitz putzuena.<br />
Gure amonarenean egiten zen lehenago,<br />
Zumaian. Ez naiz dastatu<br />
gabe mintzo, zapore gogorra<br />
du, mina oso. Sekretua: zopa egiteko<br />
olagarroa sekatu egin behar<br />
da aurrena. Zigarro papera bezain<br />
fin utzi, haizeak zapaldua bezala,<br />
billete bat esku artean. Eta<br />
ez du diotenez usain ederra zabaltzen<br />
bi ilargitatik zintzilik egoten<br />
den denboran. Patio guztiak kirasten<br />
ei ditu, herriko kaleak, gerrara<br />
joandako zumaiarrek ia<br />
frontetik usain hartzeraino.<br />
Orain ezin da herrian olagarrorik<br />
zintzilikatu.<br />
Lastima. Metafora polita zitekeen.<br />
Gure nortasun erroen metafora.<br />
Nola ari diren, papertzen.
2<br />
Munduko Kopa <strong>2010</strong> Saria<br />
FIFAk erabakia du zein diren jokalari onena izateko hamar hautagaiak,<br />
eta litekeena da finaleko emaitzak esatea irabazlea nor den<br />
Imanol Magro<br />
Munduko Kopak selekzioak<br />
saritzen<br />
ditu. Talde lana<br />
banakoen lanaren<br />
gainetik dagoen<br />
txapelketa bat<br />
da. Futbola, azken batean, talde<br />
kirola delako, besterik gabe. Baina<br />
izarrek nabarmentzeko euren<br />
tokia merezi dute, eta txapelketak<br />
ere goratzen du banakoen lana, jokalari<br />
onenaren sariarekin. Munduko<br />
Kopa bakoitzean hamar dira<br />
hautagaiak, eta finalaren ondoren<br />
banatzen dute saria. Beti finala<br />
jokatzen duen talde bateko ki-<br />
dea izan da irabazlea, baina ez<br />
beti txapeldunetako bat.<br />
Hautagaien galbahea FIFAren<br />
Ikerketa Teknikoetarako Batzordeak<br />
egiten du, eta jokalari onenaren<br />
aukeraketa, kreditaturiko<br />
kazetariek. Batzorde horretako<br />
burua Jean Paul Brigger da, eta<br />
hamabi futbol adituz osatuta<br />
Asamoah Gyan, Ghanako aurrelaria. Bera zerrendan sartzea izan da ustekabekoetako bat. ACHIM SCHEIDEMANN / EFE<br />
dago. Besteak beste, Christian<br />
Karembeu, Humberto Grondona<br />
eta Gerald Houllier kideak dira.<br />
Hegoafrikako txapelketako hamar<br />
hautagaiak hauek dira: Xavi,<br />
Villa, Iniesta, Sneijder, Robben,<br />
Messi, Forlan, Gyan, Oezil eta<br />
Schwensteiger. Espainia txapeldun<br />
bada, Villa izango da fabori-<br />
berria<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Tarte bat historia liburuan<br />
Aurreko sarituak<br />
p1982: Paolo Rossi (Italia).<br />
p1986: Diego Maradona<br />
(Argentina).<br />
p1990: Salvatore Schillaci<br />
(Italia).<br />
p1994: Romario (Brasil).<br />
p1998: Ronaldo (Brasil).<br />
p2002: Oliver Kahn<br />
(Alemania).<br />
p2006: Zinedine Zidane<br />
(Frantzia).<br />
Hamar hautagaiak<br />
01.<br />
David Villa<br />
Espainia<br />
Golegile nagusia da, Sneijderrekin<br />
berdinduta. Bost gol sartu<br />
ditu; bere selekzioak, guztira,<br />
zazpi sartu ditu. Espainiak eginiko<br />
talde jokoari fruitua atera<br />
dion aurrelaria. Espainia txapeldun<br />
bada, bera izango da saria<br />
irabazteko faborito nagusia.<br />
06.<br />
Diego Forlan<br />
Uruguai<br />
Finalerdietara iritsi diren selekzioen<br />
artean Forlan da bere taldean<br />
eragin handiena duen jokalaria.<br />
Uruguaiko jokalari onena<br />
izan da eta lau gol sartu ditu<br />
guztira. Erakustaldi fisiko harrigarriak<br />
eman ditu eta kuraia soberan<br />
duela erakutsi du.<br />
02.<br />
Xavi Hernandez<br />
Espainia<br />
Taldearen burmuina da. Ate aurrean<br />
ez da fin ibili, baina zentzu<br />
handiz gi<strong>datu</strong> du Espainiako selekzioa.<br />
Munduko Kopan sei partida<br />
jokatu ditu eta ez dute behin<br />
ere al<strong>datu</strong>. Finalean, irabazteaz<br />
gain, partida bikaina jokatu beharko<br />
luke saria irabazteko.<br />
07.<br />
Bastian Schweinsteiger<br />
Alemania<br />
Alemaniaren lemazaina izan da.<br />
Munduko Kopan bikain ibili da,<br />
eta Argentinaren aurkako finallaurdenetako<br />
partidan erakustaldia<br />
eman zuen. Franz Beckenbauerrek<br />
publikoki esan du<br />
erdilariak jaso behar duela saria.<br />
Finaletik kanpo, baina, zail du.<br />
03.<br />
Andres Iniesta<br />
Espainia<br />
Espainiako selekzioan talentua<br />
jarri du. Paserik onenak berak<br />
egin ditu, eta aurkarien atzeko lerroak<br />
asko itxi direnean bera izan<br />
da zuloa aurkitzeko arduraduna.<br />
Erritmo faltarekin ekin zion Munduko<br />
Kopari, baina partidak jokatu<br />
ahala, gora egin du.<br />
08.<br />
Mesut Oezil<br />
Alemania<br />
Alemaniako jokalari ezberdina<br />
da.Berak eman du ustekabeko<br />
handietako bat.Selekzioko jokalari<br />
gazteen belaunaldiaren ikurra<br />
da.Agian,Muellerrek gehiago<br />
merezi zuen hautagaien artean<br />
egotea,baina gazte onenaren sariarekin<br />
konformatu beharko du.<br />
04.<br />
Wesley Sneijder<br />
Herbehereak<br />
Herbehereek finala irabazten<br />
badute, ezusteko handirik ezean,<br />
berak jasoko du saria. Bost<br />
gol sartu ditu eta Villarekin berdinduta<br />
dago golegileen zerrendan.<br />
Munduko Kopan ausart jokatu<br />
du, eta txapeldun bada, sasoi<br />
ezin hobea biribilduko du.<br />
09.<br />
Lionel Messi<br />
Argentina<br />
Lehen fasean ondo jokatu zuen,<br />
Argentinak bezala, baina Alemaniaren<br />
aurkako porrot garratzean<br />
ez zuen ezer egin. Izenak<br />
pisu handia du hautatua izateko<br />
garaian, eta Hego Amerikako ordezkari<br />
bakarra gutxi zenez, haren<br />
alde egin dute batzordekoek.<br />
toa, eta Herbehereak badira, berriz,<br />
Sneijder. Aurreko aldietan Zidanek<br />
eta Romariok lortu dute saria,<br />
besteak beste.<br />
Jokalari gazte onenaren sarirako<br />
hiru hautagaien berri ere eman<br />
zuten —1989tik aurrera jaiotakoak<br />
sartzen dira hor—: Giovanni<br />
dos Santos (Mexiko), Thomas<br />
Mueller (Alemania) eta Andre<br />
Ayew (Ghana). Ezustekorik ezean,<br />
Muellerrek irabaziko du.<br />
2006an haren taldekide batek irabazi<br />
zuen: Podolskik.<br />
05.<br />
Arjen Robben<br />
Herbehereak<br />
Sasoiko badago, bere selekzioko<br />
jokalari onena da, eta taldeak<br />
nabaritu du berak erritmoa hartu<br />
duenean. Robbenek, baina,<br />
lehen bi partidak ez zituen jokatu,<br />
arazo fisikoen erruz, eta, txapeldun<br />
izanda ere, horrek Sneijderren<br />
alde egingo luke.<br />
10.<br />
Asamoah Gyan<br />
Ghana<br />
Ghanako selekzioko golegilea<br />
—hiru sartu ditu—, eta final-laurdenetako<br />
luzapenaren azken<br />
segundoan penaltia huts egin<br />
zuena. Afrikako selekzioen artean<br />
ordezkari bat aukeratu nahi<br />
izan du batzordeak. Hautatua<br />
izatea nahikoa sari du.
erria<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata Soslaia Munduko Kopa <strong>2010</strong> 3<br />
Sarjentu<br />
txilibituduna<br />
Howard Webb, Mark Van Bommelen aurrean erabaki bat adierazten, aurtengo Txapeldunen Ligako finalean. SRDJAN SUKI / EFE<br />
Howard Webb ingelesa izango da<br />
finaleko epailea; adituen arabera,<br />
ez du txikikeriengatik eteten jokoa<br />
Imanol Magro<br />
Howard Webbek denboraldi<br />
borobila<br />
izan du. Taldeen eta<br />
selekzioen bi partidagarrantzitsuenak<br />
epaituko ditu<br />
urte berean. Maiatzean Txapeldunen<br />
Ligako finala epaitu zuen,<br />
eta bihar berak adieraziko ditu<br />
Munduko Kopako finalaren hasiera<br />
eta bukaera. Adituek diotenez,<br />
dezente uzten du jokatzen,<br />
eta oihartzun handiko hanka-sartze<br />
bat baino gehiago izan du azken<br />
urteetan. 1974az geroztik<br />
Munduko Kopa zuzenduko duen<br />
lehen epaile ingelesa da.<br />
Webb polizia da; sarjentua, hain<br />
zuzen. Hobeto esanda, zen, bost<br />
urte sabatiko hartu baititu futbol<br />
epaile profesionalen bideari burubelarri<br />
ekiteko. Haren aita ere<br />
epailea izan zen, eta aitona, futbolari<br />
profesionala. Aita, baina, ez<br />
zen profesionala, meatzaria zen,<br />
eta Webbek ondo ezagutu zituen<br />
1980ko hamarkadan Ingalaterrako<br />
meatzetan izandako greba luzeak,<br />
baita meatzariekin izandako<br />
borroka gogorrak ere, baina be-<br />
rak polizia izan nahi zuen. «Liskar<br />
haietan egon ziren polizia batzuek<br />
ondo jokatu zuten. Beste batzuk,<br />
berriz, meatzeen aurrean 10 librako<br />
billeteak erretzen ikusi nituen».<br />
Mindu egin zuen horrek,<br />
eta berak ere Polizia barnetik alda<br />
zezakeela ikusi zuen. Bidegabekeriak<br />
zuzendu nahi zituen; bokazioz<br />
zen epaile.<br />
Gazte mailetan Webbek futbolari<br />
izan nahi zuen, baina, behar bezain<br />
ona ez zela ikusita, txilibitua<br />
hartzea erabaki zuen. Hori zuen<br />
herriko futbolarekin lotuta jarraitzeko<br />
bidea, eta berak lagundu<br />
nahi zuen. Puntan egindako ibilbidea<br />
ere ez da oso luzea: 2003an hasi<br />
zen Ingalaterrako Lehen Mailan<br />
epaitzen, eta 2008ko Eurokopa<br />
izan zuen nazioarteko lehen txapelketa<br />
handia. Txapelketa hartan<br />
bi partida baino ez zituen zuzendu,<br />
eta horietako batean Austria<br />
etxeko taldearen aldeko zalantzazko<br />
penaltia adierazi zuen Poloniaren<br />
aurka. Hutsak markatu<br />
egin zuen, eta beste partida bat<br />
baino ez zuen zuzendu —Greziak<br />
eta Espainiak jokatutakoa; ez zegoen<br />
deus ere jokoan— lehen fasean<br />
etxerako bide hartu aurretik.<br />
Azken bi urteetan haren ospeak<br />
hobera egin du. Adituek diotenez,<br />
jokatzen asko uzten duen<br />
epaile bat da. Ingalaterrako Ligako<br />
azken denboraldian, esaterako,<br />
hiru txartel gorri baino ez ditu<br />
erakutsi, eta bi, partida berean.<br />
Txartel hori asko ere ez ditu atera,<br />
hiru batez beste partidako.<br />
Bere alde du normalean ez duela<br />
zalantzarik izaten, eta prestaketa<br />
fisiko bikaina du, oso gihartsua<br />
da. Jokalariekin ere ez du askorik<br />
hitz egiten. Bihar bere marrazainak<br />
Darren Kann eta Michael<br />
Mullarkey izango dira.<br />
Espainian ez zaie gustatu<br />
Espainiako hedabideek ez dute<br />
begi onez hartu izendapena. Batetik,<br />
gaztelaniaz ez dakielako hitz<br />
egiten —Herbehereetako jokalariek<br />
badakite ingelesez— eta, bestetik,<br />
Espainiak Munduko Kopan<br />
jokaturiko lehen partidan, Suitzaren<br />
aurka, Webbek kalte egin<br />
ziola uste dutelako. Gero ere, jokatzen<br />
uzteko duen joerak Herbehereen<br />
alde egin dezakeela iritzi<br />
diote. Txapelketan hiru partida<br />
zuzendu ditu, eta kanporaketa<br />
bakarra.<br />
Bere gorpuzkerak eta irudiak<br />
mediatiko bihurtu dute Webb, eta<br />
pertsona ezaguna da Ingalaterran.<br />
Dena den, benetan ezagun<br />
iazko Konfederazioen Kopan egin<br />
zen. Brasilen eta Egiptoren arteko<br />
partidan, Egiptoko atzelari ba-<br />
tek eskuarekin aldendu zuen baloia<br />
atepetik azken minutuetan,<br />
eta Webbek kornerra adierazi<br />
zuen. Hiruna zihoazen. Brasilgo<br />
jokalariak ozen kexatu ziren, eta<br />
Webbek irratitxotik laguntza eskatu<br />
zion laugarren epaileari. Laguntzaileak<br />
errepikapena telebistaz<br />
ikusi, eta Webbek atzera egin<br />
eta erabakia al<strong>datu</strong> zuen. FIFAk,<br />
partidako txostenean, xehetasun<br />
hori alboratu egin zuen, eta laugarren<br />
epaileak penaltia zuzenean<br />
ikusi zuela jarri zuen.<br />
Nortasun agiria<br />
pIzena: Howard Webb.<br />
pJaioteguna: 1971ko uztailaren<br />
14a.<br />
pJaioterria: Roterham (Ingalaterra).<br />
pOgibidea: Polizia sarjentua.<br />
pLehen Mailako debuta: Epaile<br />
nagusi gisa, 2003an; marrazain<br />
gisa, 2000n.<br />
pNazioarteko debuta:<br />
2005eko azaroaren 15a: Ipar Irlanda<br />
1; Portugal 1.<br />
p Ibilbideko mugarriak:<br />
2008ko Eurokopan bi partida<br />
zuzendu zituen. <strong>2010</strong>eko Txapeldunen<br />
Ligako finala zuzendu du.<br />
pMunduko Kopan zuzenduriko<br />
partidak: Espainia 0; Suitza<br />
1. Eslovakia 3; Italia 2. Brasil 3;<br />
Txile 0.<br />
pBatez bestekoak Ingalaterrako<br />
ligan: 34 partidatan, 3<br />
txartel gorri eta 124 hori (3,54<br />
partidako).<br />
Finaletako epaileak<br />
p1930: John Langenus<br />
(Belgika).<br />
p1934: Ivan Eklind (Suedia).<br />
p1938: Georges Capdeville<br />
(Frantzia).<br />
p1950: George Reader<br />
(Ingalaterra).<br />
p1954: William Ling<br />
(Ingalaterra).<br />
p1958: Maurice Guigue<br />
(Frantzia).<br />
p1962: Nikolai Latixev<br />
(Sobietar Batasuna).<br />
p1966: Gottfried Dienst (Suitza).<br />
p1970: Rudi Glockner<br />
(Alemania Demokratikoa).<br />
p1974: Jack Taylor (Ingalaterra).<br />
p1978: Sergio Gonella (Italia).<br />
p1982: Arnaldo Coelho (Brasil).<br />
p1986: Romualdo Arppi Filho<br />
(Brasil).<br />
p1990: Edgardo Codesal<br />
(Mexiko).<br />
p1994: Sandor Puhl (Hungaria).<br />
p1998: Said Belkola (Maroko).<br />
p2002: Pierluigi Collina (Italia).<br />
p2006: Horacio Elizondo<br />
(Argentina).<br />
«FIFAk vuvuzelen zarata jartzen<br />
zigun entrenamendu berezietan»<br />
D FIFAk entrenamendu saio bereziak antolatu zituen epaileentzat<br />
Munduko Koparen aurretik. Howard Webbek eman zuen<br />
xehetasunen berri. Lehenbizi, Munduko Kopan sarrera gogorrak zorrotz<br />
zigortzeko esan zieten, eta, gero, vuvuzelen hotsekin entrenatzera<br />
behartu zituzten. «Munduko Kopa izateagatik ohiko jokaldietan<br />
irizpidea ez da al<strong>datu</strong> behar: area barneko heltzeak, penaltiak simulatzea...<br />
Benetan arriskutsuak diren jokaldietan, berriz, ezin dugu<br />
zalantzarik izan. Sarrera gogorrak, behar baino gogorrago eginikoak,<br />
zigortu egin behar ditugu».<br />
Irizpideak baino deigarriagoa da prestaketaren beste aldea: vuvuzelena.<br />
Izan ere, Webbek dioenez, zarata horrek ez du errazten euren<br />
lana. «Egia esanda, zelaian, zarata hain da ozena, ez da ezer ulertzen.<br />
FIFAk, ohitzen joateko, entrenamendu bereziak vuvuzelen hotsarekin<br />
egitera behartu gintuen. Zelaietan oso ozen hitz egin beharko<br />
genuela ikusi genuen». Finalaren bezperan ez dago urduri, eta finalean<br />
oharkabean pasatu nahiko luke. Epaileari buruz ez dadila hitz<br />
egin seinale ona dela uste duten horietakoa da. «Espero dut arazorik<br />
ez izatea; bestela, gau horretan ez dut lorik egingo». Orain arte, huts<br />
egin izan duenean, hala gertatu izan zaio.
4<br />
Munduko Kopa <strong>2010</strong> Gure gaia<br />
«Espainia da faboritoa,<br />
baina Herbehereak<br />
bolada onean daude»<br />
Javier Irureta<br />
Printzipioz parekatua izango<br />
1 dela dirudi. Bi selekzioei gustatzen<br />
zaie ekimena hartzea,<br />
baloia ukitzea. Esango nuke Espainia<br />
dela faboritoa, baina<br />
Herbehereak bolada onean<br />
daude.<br />
Defendatzerako orduan an-<br />
2 tzekoak dira bi selekzioak.<br />
Tira, Herbehereen euskarriak,<br />
De Jong eta Van Bommel, Espainiaren<br />
erdilariak baino defentsiboagoak<br />
dira. Erasoko jokoan,<br />
berriz, sormen handiko jokalariak<br />
dituzte biek, partidak<br />
desorekatzeko gauza direnak.<br />
Baina Espainiaren zelai erdia<br />
hobea da. Horretan oinarrituta<br />
iritsi da finalera. Badakite jokoa<br />
lotzen, pausa jartzen, abiadura<br />
bizkortzen...<br />
Egia esan, Ingalaterrak, Ita-<br />
3 liak eta Frantziak maila hobea<br />
emango zutela espero<br />
nuen. Tira, gauza bera esan dezaket<br />
Argentinaz eta Brasilez.<br />
Txapelduna berria izango<br />
4 dela. Bestela, iruditzen zait<br />
gero eta joko hobea ikusi dela<br />
partidak pasatu ahala. Zergatik?<br />
Ba, lehen fasea nola edo<br />
hala pasa daiteke, baina kanporaketetan<br />
jokatu egin behar da,<br />
eta finalera edo finalerdietara<br />
ondoen jokatu dutenak heldu<br />
dira.<br />
Villak gol mordoa sartzen<br />
5 ditu, Xavi aparta da… Tira,<br />
Mullerrek eman dit atentzioa,<br />
eta baita Hondak ere.<br />
«Lehen fasea izugarri<br />
txarra izan zen, bai,<br />
baina normala da»<br />
Javier Clemente<br />
Espainia da irabazteko fabo-<br />
1 rito nagusia. Hori argi daukat.<br />
Baina aitortu beharra daukat final<br />
baten atarian faboritoari bu-<br />
«Iniesta denen gainetik<br />
dago. Baina aspalditik<br />
esaten dut»<br />
Juanma Lillo<br />
Partidak meloiak bezalakoak<br />
1 dira: ireki arte sekula ez duzu<br />
jakiten nolakoak diren. Faboritoa?<br />
Espainia da ondoen jokatzen<br />
duen selekzioa.<br />
Garai zaharrak gogoratuz,<br />
2 oraindik ere posizio jokoari<br />
eusten dio. Halere, arlo horretan<br />
dezente galdu du. Tira, ondo lotzen<br />
dute jokoa, eta jokalari<br />
guztiek daukate teknika ona.<br />
Espainiari buruz, gauza bera<br />
esan daiteke. Nire ustez, Espainiak<br />
bi talde edukiko balitu, A<br />
eta B, biek jokatuko lukete finala.<br />
Ez nuen ezer berezirik espe-<br />
3 ro, egia esan. 1986az geroztik…<br />
Tira, 1998koan ikusi ziren<br />
gauza on batzuk, baina bestelka…<br />
1990az geroztiko futbola…<br />
Lehengoa gehiago gustatzen zitzaidan.<br />
Orain emaitzari erreparatzen<br />
zaio. Horri bakarrik. Larrukiak<br />
solomoa jan du. Jokoa<br />
azpiratu dute beste elementu<br />
batzuek, eta jokoa azpitik baldin<br />
badago, jokalariak ere bai.<br />
Ba finala ezohikoa izango<br />
4 dela. Eta tira, pozten naiz,<br />
onenek irabaz dezaketela frogatu<br />
delako hala.<br />
Ghana eta AEB gustatu<br />
5 zaizkit dezente. Zergatik bi<br />
horiek? Ba, talde lanean onenak<br />
izan direla iruditzen zaidalako.<br />
Eta jokalariei buruz, zer<br />
esan… Iniesta dago den-denen<br />
gainetik. Baina ez dut orain esaten;<br />
aspalditik baizik.<br />
ruz hitz egitea zaila dela. Halere,<br />
Espainiaren nagusitasuna argia<br />
dela uste dut.<br />
Tira, Herbehereek Robben<br />
2 daukate. Jokalari bikaina da.<br />
Bestela, gainontzeko jokalariak<br />
oso abilak dira teknikoki, baina<br />
lanak izaten dituzte partida<br />
kontrolatzeko. Espainiak, ordea,<br />
goitik behera kontrolatzen du<br />
partida, eta zaila da hari baloia<br />
kentzea.<br />
Hasteko, futbolak niri sekula<br />
3 ez dit hutsik egiten. Baina<br />
Munduko Kopa batean zaila da<br />
batean bai eta hurrengoan ere<br />
bai partida onak ikustea. Denetarik<br />
egon da. Lehen fasea izugarri<br />
txarra izan da, bai. Baina<br />
«Jokalariena ez, taldeen<br />
Munduko Kopa izan da<br />
aurtengoa»<br />
Ernesto Valverde<br />
Ondoen jokatzen duena Es-<br />
1 painia da. Hori argi dago. Herbehereetako<br />
selekzioa, berriz,<br />
momentu onean dago. Espainiak<br />
sekulako zelai erdia dauka,<br />
eta partida kontrolatuko du.<br />
Hori bai, golak sartzeko lanekin<br />
dabil; egindako jokoari errematea<br />
ematea falta izan zaio partida<br />
askotan.<br />
Defentsari dagokionez, Es-<br />
2 painiak dauzka erdiko atzelari<br />
onenak: Puyol eta Pique. Eta<br />
zelai erdiak ez du parekorik: ez<br />
Argentinarena, ez Brasilena, ez<br />
inorena. Xavi, Iniesta, Alonso,<br />
Busquets… Edozein unetan sor<br />
dezakete arriskua. Herbehereetan,<br />
berriz, baloia lapurtzerakoan<br />
Sneijder bilatzen dute segituan.<br />
Talentua dauka, baina<br />
hausten duena da gehiago, sortzen<br />
duena baino.<br />
Lehen faseak partida asko<br />
3 dauzka, baina gauza gutxi<br />
ikusten dira, egia esan. Oro har,<br />
finalerdietara onenak heldu zirela<br />
uste dut; baloiarekin ondo<br />
moldatzen direnak, alegia.<br />
Beste Munduko Kopa ba-<br />
4 tzuetan jokalariek eurek bakarrik<br />
eraman zituten selekzioak<br />
finaleraino. Honetan, berriz,<br />
taldeak nabarmendu dira. Jokalariena<br />
baino gehiago, taldeen<br />
Munduko Kopa izan da.<br />
Espainiakoak ezagunagoak<br />
5 dira guretzat; baina, bestela,<br />
Thomas Mullerrek Alemaniakoak<br />
itxura oso ona eman du.<br />
normala da. Ezin da hutsik egin<br />
ez lehen partidan ez hirugarrengoan;<br />
hortaz, horrek asko baldintzatzen<br />
zaitu. Kanporaketetan,<br />
berriz, gauza gehiago ikusi<br />
dira, noski. Dena den, berandu<br />
baino lehen Munduko Kopako<br />
sistema al<strong>datu</strong>ko dutela uste<br />
dut, lehen fase hori saihestearren.<br />
Ghana asko gustatu zait. In-<br />
4 dartsuak dira, eta abiadura<br />
bizian jokatzen dute. Halere, finalerdietara<br />
onenak heldu ziren;<br />
tira, beharbada, Ghanak ere<br />
horietan egon beharko zuen.<br />
Oezil gustatu zait asko, eta<br />
5 harexek harrapatu nau<br />
ezustean.<br />
Wesley Sneijder Herbeheretako selekzioko jokalaria pasa den asteatean, Uruguairen kontrako finalerdia irabazi eta gero. OLIVER WEIKEN / EFE<br />
berria<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Entrenatzaileen iritzia. Ia de<br />
faboritoa Espainia dela; batez<br />
erakutsitakoagatik. Gainera, j<br />
selekzioen Munduko Kopa iza<br />
1. Nolakoa izango da finala? Zein da irabazte<br />
selekzioak, mesedez. 3. Zuk espero bezalako<br />
nabamenduko zenuke? 5. Zein jokalarik edo<br />
Igor Susaeta<br />
Imanol Magro
erria<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata Gure gaia Munduko Kopa <strong>2010</strong> 5<br />
nek argi daukate irabazteko<br />
ere, finalerdietan<br />
okalariena baino gehiago,<br />
n dela uste dute.<br />
ko faboritoa? 2. Aztertu finaleko bi<br />
a izan al da Munduko Kopa? 4. Zer<br />
selekziok eman dizute atentzioa?<br />
«Txile gustatu zait,<br />
bere buruari bakarrik<br />
begiratzen diolako»<br />
Jose Luis Mendilibar<br />
Final batean ez dago fabori-<br />
1 torik, halere, Espainia hobeto<br />
iritsi dela iruditzen zait. Herbehereei<br />
dagokienez, atzean itxa-<br />
«Herbehereek<br />
talde ona dute, baina<br />
Espainiarena hobea da»<br />
Angel Garitano ‘Ondarru’<br />
Espainia da irabazteko fabo-<br />
1 ritoanagusia. Herbehereek,<br />
beharbada, zortea eduki zuten<br />
tokatu zitzaien multzoan. Halere,<br />
ez diet meriturik kendu nahi.<br />
Egia esan, talde bezala jokatu<br />
zutenak iritsi ziren finalerdietara.<br />
Herbehereak, adibidez. Baina<br />
Cristiano Ronaldo edota<br />
Wayne Rooney agertu ere ez<br />
dira egin, adibidez.<br />
Herbehereek talde ona dau-<br />
2 kate, baina Espainiarena<br />
hobea da. Robben eta Sneijder<br />
azkarrak dira, erabakigarriak,<br />
baina… Espainiak baloia bereganatzen<br />
baldin badu, herbeheretarrak<br />
nekatu egingo dira.<br />
Espero nuena gertatu dela<br />
3 esango nuke. Frantzia eta<br />
Ingalaterra, adibidez, gaizki<br />
ikusten nituen, eta okerrago ibili<br />
dira. Ingalaterrako Liga indartsua<br />
da, baina selekzioaren jokoak<br />
beheranzko joera hartu<br />
zuen aspaldi. Ghana izan daiteke<br />
ezustekoa eman duenetako<br />
bat.<br />
Selekzioen, taldeen Mundu-<br />
4 ko Kopa izan da. Argentinak,<br />
adibidez, jokalari oso onak zituen,<br />
baina selekzio txarra, eta<br />
entrenatzaile are txarragoa.<br />
Alemaniak, aldiz, hainbeste jokalari<br />
ezagun ez eduki arren, lau<br />
gol sartu zizkion di-da batean.<br />
Sneijderrek oso ondo joka-<br />
5 tu, adibidez. Eta Espainiak<br />
ere. Jokalarien gainetik nabarmendu<br />
dira selekzioak.<br />
rongo dute, eta baloia Espainiari<br />
utziko diote. Hautatzaileak<br />
esan du agian zerbait berria bilatu<br />
beharko dutela, eta niri ez<br />
zait gustatzen egun baterako<br />
aldaketak egitea.<br />
Espainiaren jokoa argi dago<br />
2 zein den: baloia nahi du.<br />
Ondo badago baloia bizkor mugitzen<br />
du, presarik gabe. Badaki<br />
bere aukerak izango dituela, eta<br />
bat sartzearekin aski du. Herbehereak,<br />
berriz, Robben edo<br />
Sneijderrekin Espainia ustekabean<br />
harrapatzen saiatuko dira.<br />
Nik uste nuen Brasil eta Ar-<br />
3 gentina hor egongo zirela, finalerdietan<br />
gutxienez. Lehen<br />
zatia ikusita, Brasilek sendota-<br />
«Espainiak Alemaniaren<br />
aurka baino zailtasun<br />
gehiago izango ditu»<br />
Xabier Azkargorta<br />
Espainia da faboritoa, baina<br />
1 Alemaniaren aurka baino<br />
zailtasun gehiago izango ditu.<br />
Herbehereek zelai erdian falta<br />
gehiago egiten dituzte, oztopo<br />
gehiago jarri… Euren jokoa ez da<br />
Alemaniarena bezain garbia,<br />
eta epaileak garrantzia izango<br />
du hor.<br />
Herbehereak atzealdean<br />
2 makal samar dabiltza. Niri<br />
esan balidate Munduko Kopako<br />
finalera iritsi den talde batean<br />
Heitingak hasieratik jokatzen<br />
duela, ez nuen sinetsiko. Espainiak,<br />
berriz, erakutsi du aukera<br />
asko dituela: Torres ordezko bezala,<br />
Llorenteren lan ona… Eta<br />
Alemaniaren aurka Pedrorekin<br />
asmatu zuen. Futbolean ona da<br />
B plana izatea. Bada Espainiak<br />
orain C, D… planak ditu.<br />
Entrenatzaile bulegari asko<br />
3 etxera joan dira; bestalde,<br />
Del Bosque pixka bat bulegari<br />
ere bada, ez baitu aldaketa<br />
handirik egin… Gero, freskotasun<br />
pixka bat gehiago egongo<br />
zela uste nuen...<br />
Nik azpimarratuko nuke<br />
4 beldur asko egon dela ia-ia<br />
bukaerara arte. Eta huts egin<br />
dutenen artean, selekzio afrikarrak.<br />
Ghana ondo ibili da, baina<br />
besteetan jokalariek ez dute benetan<br />
sinetsi entrenatzaileengan.<br />
Alemaniako selekzioari, adi-<br />
5 bidez, gazteek jokatzeko<br />
modua al<strong>datu</strong> diote.<br />
sunez jokatzen zuela uste genuen,<br />
eta Herbehereen aurka<br />
harritu ninduen hain erraz behera<br />
egin izanak.<br />
Munduko Kopa ona izan da.<br />
4 Jendeak dio beharbada ez<br />
direla gol larregi sartu, taldeak<br />
itxi egin direla… Baina tira, talde<br />
mota desberdinak ikusi dira,<br />
atzean sarturikoak, goian presionatzen<br />
dutenak, Txile eta Paraguai…<br />
Eta azkenik, Espainiak<br />
ondo jokatu du, bere bidea jarraitu,<br />
eta txapelketa ona egin<br />
du.<br />
Txile gustatu zait, bere bu-<br />
5 ruari bakarrik begiratu diolako,<br />
eta kontrarioa edozein izan<br />
da berdin jokatu duelako.<br />
«Espainiako selekzioa<br />
Bartzelona izan zen<br />
finalerdietan»<br />
Miguel Angel Lotina<br />
Faboritoa Espainia da, eta<br />
1 Alemania pasatu izan balitz,<br />
Alemania, baina Herbehereekin<br />
kontuz ibili behar da. Espainiak<br />
Alemaniaren aurka ez zuen hain<br />
ondo jokatu, eta Herbehereen<br />
goiko lau horiek arrisku handia<br />
dute. Herbehereeen atzeko lerroa,<br />
baina, ez zait gustatzen.<br />
Espainiak finalerdietan be-<br />
2 zala noiz jokatuko zuen<br />
itxoiten egon gara, eta orduan<br />
Bartzelona izan zen. Joko hori<br />
da guztioi gustatzen zaiguna<br />
eta inork ezin duena kopiatu.<br />
Herbehereei ere gustatzen zaie<br />
jokatzea, baina... Goian badu<br />
kalitatea, Sneijder, Kuyt eta enparauak<br />
futbolariak direlako,<br />
baina defentsako lana ez dute<br />
hain ondo egiten.<br />
Nik Messiren Munduko<br />
3 Kopa izatea espero nuen.<br />
Baina ez da erraza Argentinaren<br />
taldea ikusten baduzu: hegalekoak<br />
ez ziren hegalekoak, erdian<br />
Mascherano bakarrik zegoen …<br />
Gero, Brasilek huts egin du. Jendeak<br />
defentsan kale egin duela<br />
dio, baina arazo gehien goian<br />
izan ditu.<br />
Niretzat Munduko Kopako<br />
4 jokalaria Iniesta izan da.<br />
Duela lau urte Cannavarori<br />
eman zioten jokalari onenaren<br />
saria. Zergatik? Besterik ez zegoelako.<br />
Alemaniako gazteak: Mue-<br />
5 ller, Oezil… Futbolariak dira<br />
hoiek.
6<br />
Munduko Kopa <strong>2010</strong> Aldez aurrekoa<br />
Txapeldunak 24 milioi<br />
euro jasoko ditu<br />
Munduko Kopa irabazten duen<br />
selekzioko futbol federazioak 24<br />
milioi euroko diru saria jasoko du<br />
FIFArengandik, guztira partehartzaileen<br />
artean banatuko<br />
diren 333 milioi euroetatik. Txapeldunordeak<br />
19 milioi jasoko<br />
ditu, eta hirugarren eta laugarren<br />
sailkatuek, Uruguaik eta Alemaniak<br />
alegia, 15,8 milioina. Hortik<br />
atzeraka kopurua gutxitzen doa,<br />
eta lehen fasean kanporaturiko<br />
selekzio bakoitzak 4,8 milioi<br />
jasoko ditu. Selekzio guztiek,<br />
bestalde, 800.000 euro jasoko<br />
dituzte prestaketa gastuei aurre<br />
egiteko. Era berean, 31,8 milioi<br />
banatuko dira jokalariak utzi<br />
dituzte taldeen artean. Diru<br />
sariak %40 handitu dira<br />
2006koekin alderatuta, orduan<br />
247 milioi banatu baitzituzten.<br />
Isilunerik ez Srebrenicako<br />
sarraskiaren omenez<br />
Bihar 15 urte beteko dira Srebrenicako<br />
(Bosnia) sarraskia gertatu<br />
zela, eta FIFAk uko egin dio<br />
finalean minutu bateko isilunea<br />
egiteari. Mehatxaturiko Herrien<br />
Elkarteak egin zuen eskaera, eta<br />
hildakoen omenez harmailetan<br />
8.372 eserleku hutsik uztearena.<br />
Sarraskian Serbiako soldaduek<br />
Bosniako 8.000 musulman hil<br />
Kontsolamendua?<br />
Uruguai eta Alemania hirugarren postua lortzeko<br />
lehian ariko dira gaur. Kontsolazioko finala irabaztea<br />
sekulako erronka bihurtu da bi selekzioentzat<br />
Bastian Schweinsteiger Alemaniakoa, atzo, entrenatzen. CEZARO DE LUCA / EFE<br />
zituzten. Era berean, 50 urte<br />
beteko dira Nelson Mandela eta<br />
bere kideak kartzelatu zituztela.<br />
FIFAk gutun bidez erantzun dio<br />
elkarteari. «Pentsa dezakezuenez<br />
egun horrek ere esanahi<br />
handia du Afrikarentzat, eta<br />
bereziki Hegoafrikarentzat.<br />
Horregatik, halako gertaera lazgarriak<br />
finalean ez gogorarazi<br />
nahi izatea ulertuko duzuelakoan<br />
gaude».<br />
Enekoitz Telleria<br />
Ez zuen garai batean<br />
orain daukan garrantzirik.<br />
Gehiago izaten<br />
zen jokatu ez dutenei<br />
aukera emateko eta<br />
sailkatu beharrak horrenbeste<br />
estututakoa lasai askatzeko.<br />
Loturarik gabeko jokoa egin<br />
eta tristurarik gabeko pozarekin<br />
jolasteko. Baina ez da beti horrela<br />
izan. Al<strong>datu</strong> egin da aspaldian, eta<br />
aurtengoan ere al<strong>datu</strong>tako horien<br />
itxura dauka gehiago, jokoan nortzuk<br />
ariko diren eta txapelketan<br />
zer egin duten eta nola aritu diren<br />
aintzat hartuta. Kontsolamendua<br />
baino zerbait gehiago da Alemaniarentzat<br />
eta Uruguairentzat hirugarren<br />
postua. Erronka da.<br />
Uruguairentzat behintzat bai.<br />
Oscar Tabarez entrenatzaileak<br />
garbi utzi du: «Aurrekoan, gutxienez<br />
bigarren izateko aritu ginen<br />
borrokan. Ez zen lortu, baina<br />
orain beste borroka bat daukagu:<br />
hirugarren postua. Eta borrokatu<br />
egingo gara». Badaki Uruguaik<br />
historiari eta orain arteko<br />
jardunari erreparatuta Alemaniarrak<br />
direla faboritoak, baina<br />
sekulako lorpena litzateke haientzat<br />
hirugarren postua. 1930ean<br />
eta 1950ean irabazi zuten Munduko<br />
Kopa, eta geroztik lortu dituzten<br />
posturik onenak bi laugarren<br />
postu dira (1954 eta 1970). «Guk hirugarrenak<br />
izan nahi dugu, baina<br />
haiek ere bai. Guk finalerdietako<br />
porrota gaindituta daukagu jada,<br />
haiek ez dakit. Uruguaik, oraindik,<br />
badu zeresana torneo honetan»,<br />
esan du Tabarezek.<br />
Uruguaiko entrenatzaileak jokalari<br />
gehienak ditu horretarako<br />
eskura. Diego Forlan min hartuta<br />
dago, baina jokatu egingo du<br />
—lau gol sartu ditu orain arte eta<br />
jokalari onenaren saria irabazteko<br />
hautagaien artean dago—,<br />
Diego Lugano ere osatu da, eta<br />
Jorge Fucile eta Luis Suarez zigortuak<br />
ere hamaikakora bueltatuko<br />
dira —Luis Suarezek hiru<br />
gol daramatza—. Bere hamaikakorik<br />
indartsuena ateratzeko aukera<br />
du Tabarezek oraingoan, eta<br />
atera egingo du.<br />
Alemaniak zalantza gehiago<br />
ditu horretan. Hamaikako indartsuena<br />
osatzerakoan bai, eta jokalarien<br />
motibazioari dagokionez<br />
berria<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Platini ospitalera eraman<br />
dute,konortea galduta<br />
Michel Platinik zorabioa izan<br />
zuen atzo, Johannesburgoko<br />
jatetxe batean afaltzen ari zela.<br />
Jokalari ohi eta egungo UEFAko<br />
presidentea gaizki sentitzen hasi<br />
zen, eta konortea galdu zuen.<br />
Ospitalera eraman zuten, baina<br />
medikuek azaldu zutenez, ez du<br />
ezer larririk. Probak egiten ari<br />
zitzaizkion atzo iluntzean.<br />
Uruguai<br />
Entrenatzailea: Oscar W. Tabarez<br />
16<br />
M. Pereira<br />
7<br />
Cavani<br />
Cuatro,<br />
C+Liga<br />
20:30<br />
2<br />
Lugano<br />
15<br />
D. Perez<br />
10<br />
Forlan<br />
Alemania<br />
1<br />
Muslera<br />
3<br />
Godin<br />
17<br />
A. Rios<br />
9<br />
L. Suarez<br />
Nelson Mandela<br />
(48.000 ikusle)<br />
Entrenatzailea: Joachim Loew<br />
16<br />
Lahm<br />
13<br />
Muller<br />
3<br />
Friedrich<br />
6<br />
Khedira<br />
11<br />
Klose<br />
1<br />
Neuer<br />
4<br />
Fucile<br />
11<br />
A. Pereira<br />
Marcelo<br />
Archundia<br />
(MEX)<br />
17<br />
Mertesacker 20<br />
Boateng<br />
7<br />
Schweinsteiger<br />
10<br />
Podolski<br />
8<br />
Oezil<br />
ere bai, Munduko Kopa irabazteko<br />
hautagai nagusien artean<br />
egon baita azken unera arte eta<br />
kolpea handia izan baita Espainiaren<br />
kontra galtzea.<br />
Kloseren aukera<br />
Hamaikakorik indartsuena osatzeko<br />
arazoak izan ditzake Joachim<br />
Loew entrenatzaileak. Gripeak<br />
erasan dio Alemaniako selekzioari<br />
eta Lahm eta Podolski<br />
daude gaixo. Ez dirudi, hala ere,<br />
jokatzeko arazorik izango dutenik<br />
azkenean, nahiz eta Lahm<br />
bera izan den hirugarren posturako<br />
lehian aritzeak ez duela gehiegi<br />
motibatzen esan duen bakarrenetakoa.<br />
Klose ere bizkarrean<br />
min hartuta dago, baina zelaian<br />
ariko da gaur, sekulako aukera<br />
izango baitu Ronaldoren errekorra<br />
berdindu edo gainditzeko. Ronaldo<br />
da inoiz Mundu Kopetan<br />
gol gehien sartu dituen jokalaria<br />
(15 gol), eta Klosek 14 daramatza<br />
eta sekulako motibazioarekin ariko<br />
da hura harrapatzeko.<br />
Alemaniak jokatu ditu horrelako<br />
partida gehiago. Kontsolazioko<br />
bosgarren finala du gaurkoa.<br />
Ez dirudi, ordea, Lowek jokatu ez<br />
dutenei aukera emateko baliatuko<br />
duenik gaurkoa. Muller zigortua<br />
ere hamaikakora bueltatuko<br />
da, eta helburu bat eta bakarra<br />
dute Alemaniarrek: hirugarren<br />
postua lortzea.
erria<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata Nahasia Munduko Kopa <strong>2010</strong> 7<br />
Betikoak edo besteak<br />
E<br />
z da gauza bera Munduko<br />
Kopan hirugarren edo laugarren<br />
izatea. Aukeran,<br />
nahiago gaur gaueko partida irabazi.<br />
Finalaren atarian, atea muturren<br />
aurrean ixten ikustea gogorra<br />
da. Horregatik, ez da oso<br />
erraza izango gaur gauerako motibazioa<br />
edukitzea. Nahiz eta edo-<br />
FAIR-PLAY<br />
FIFA<br />
A<br />
Munduko Kopa honetan<br />
izan diren hutsegite<br />
larrien ondorioz, hurrengo<br />
ekitaldietarako arbitratze sistema<br />
berria ezarriko dela jakinarazi<br />
du FIFAko idazkari nagusi Jerome<br />
Valckek. Beste bi epaile<br />
jartzea dute buruan.<br />
Radomir Antic<br />
G<br />
FIFAren Diziplina Batzordeak<br />
Munduko<br />
Kopa honetan jarritako<br />
zigorrik gogorrena Serbiako entrenatzailearentzat<br />
izan da,<br />
Australiaren kontrako partidan<br />
epaileari irainka aritzeagatik.<br />
Lau partidako zigorra jarri diote.<br />
Emaitzak eta sailkapenak<br />
A MULTZOA<br />
Hegoafrika-Mexiko 1-1<br />
Uruguai-Frantzia 0-0<br />
Hegoafrika-Uruguai 0-3<br />
Frantzia-Mexiko 0-2<br />
Mexiko-Uruguai 0-1<br />
Frantzia-Hegoafrika 1-2<br />
P. I. B. G. Ald.Kon.<br />
p1.Uruguai 7 2 1 0 4 0<br />
p2.Mexiko 4 1 1 1 3 2<br />
3. Hegoafrika3 1 1 1 3 5<br />
4. Frantzia 1 0 1 2 1 4<br />
B MULTZOA<br />
Hego Korea-Grezia 2-0<br />
Argentina-Nigeria 1-0<br />
Argentina-Hego Korea 4-1<br />
Grezia-Nigeria 2-1<br />
Nigeria-Hego Korea 2-2<br />
Grezia-Argentina 0-2<br />
P. I. B. G. Ald.Kon.<br />
p1.Argentina 9 3 0 0 7 1<br />
p2.H.Korea 4 1 1 1 5 6<br />
3.Grezia 3 1 0 2 2 2<br />
4. Nigeria 1 0 1 2 3 4<br />
Aulkitik<br />
begira<br />
Aitor<br />
Manterola<br />
C MULTZOA<br />
Ingalaterra-AEB 1-1<br />
Aljeria-Eslovenia 0-1<br />
Eslovenia-AEB 2-2<br />
Ingalaterra-Aljeria 0-0<br />
Eslovenia-Ingalaterra 0-1<br />
AEB-Aljeria 1-0<br />
P. I. B. G. Ald.Kon.<br />
p1.AEB 5 1 2 0 4 3<br />
p2.Ingala. 5 1 2 0 2 1<br />
3. Eslovenia 4 1 1 1 3 3<br />
4. Aljeria 1 0 1 2 0 2<br />
D MULTZOA<br />
Serbia-Ghana 0-1<br />
Alemania-Australia 4-0<br />
Alemania-Serbia 0-1<br />
Ghana-Australia 1-1<br />
Ghana-Alemania 0-1<br />
Australia-Serbia 2-1<br />
P. I. B. G. Ald.Kon.<br />
p1.Alemania 6 2 0 1 5 1<br />
p2.Ghana 4 1 1 1 2 2<br />
3. Australia 4 1 1 1 3 5<br />
4. Serbia 3 1 0 2 2 3<br />
zein partida irabazteko gogoak<br />
nahiko motibazio izan beharko<br />
lukeen. Baina ez da beti hori gertatzen.<br />
Bakoitzak, jokalariak edo<br />
taldeak, aurkitu behar du motibatzeko<br />
txinparta. Hirugarren<br />
gelditzea izan daiteke talde osoarena.<br />
Txapelketako golegile nagusia<br />
izateko helburua izan daiteke<br />
jokalari batena. Taldez aldatzeko<br />
ondo jokatu beharra izan<br />
daiteke beste jokalari batena.<br />
E MULTZOA<br />
Herbehereak-Danimarka 2-0<br />
Japonia-Kamerun 1-0<br />
Herbehereak-Japonia 1-0<br />
Kamerun-Danimarka 1-2<br />
Danimarka-Japonia 1-3<br />
Kamerun-Herbehere. 1-2<br />
P. I. B. G. Ald.Kon.<br />
p1.Herbehere.9 3 0 0 5 1<br />
p2.Japonia 6 2 0 1 4 2<br />
3. Danimarka3 1 0 2 3 6<br />
4. Kamerun 0 0 0 3 2 5<br />
F MULTZOA<br />
Italia-Paraguai 1-1<br />
Z. Berria-Eslovakia 1-1<br />
Eslovakia-Paraguai 0-2<br />
Italia-Z. Berria 1-1<br />
Eslovakia-Italia 3-2<br />
Paraguai-Z. Berria 0-0<br />
P. I. B. G. Ald.Kon.<br />
p1.Paraguai 5 1 2 0 3 1<br />
p2.Eslovakia 4 1 1 1 4 5<br />
3. Z. Berria 3 0 3 0 2 2<br />
4. Italia 2 0 2 1 4 5<br />
Entrenatzaileek, akaso, aurreko<br />
partidetan baino buruko min<br />
astunagoa izango dute. Nor atera<br />
hamaikakoan eta nor ez. Txapelketa<br />
osoan gehien jokatu dutenak<br />
ala alerik jokatu ez dutenak.<br />
Jokatu dutenengatik heldu dira<br />
honaino, eta saria ematea zilegia<br />
da. Baina jokatu ez dutenek ere<br />
sekulako lana egin dute entrenamenduetan,<br />
eta aukera ematea<br />
polita litzateke.<br />
G MULTZOA<br />
Boli Kosta-Portugal 0-0<br />
Brasil-Ipar Korea 2-1<br />
Brasil-Boli Kosta 3-1<br />
Portugal-Ipar Korea 7-0<br />
Portugal-Brasil 0-0<br />
Ipar Korea-Boli Kosta 0-3<br />
P. I. B. G. Ald.Kon.<br />
p1.Brasil 7 2 1 0 5 2<br />
p2.Portugal 5 1 2 0 7 0<br />
3. Boli Kosta 4 1 1 1 4 3<br />
4.I.Korea 0 0 0 3 1 12<br />
H MULTZOA<br />
Honduras-Txile 0-1<br />
Espainia-Suitza 0-1<br />
Txile-Suitza 1-0<br />
Espainia-Honduras 2-0<br />
Txile-Espainia 1-2<br />
Suitza-Honduras 0-0<br />
P. I. B. G. Ald.Kon.<br />
p1.Espainia 6 2 0 1 4 2<br />
p2.Txile 6 2 0 1 3 2<br />
3. Suitza 4 1 1 1 1 1<br />
4. Honduras 1 0 1 2 0 3<br />
Gaur Alemaniak eta Uruguaik<br />
jokatuko duten partidan entrenatzaile<br />
izatea deserosoa izango da.<br />
Egiten dutena egiten dutela, denak<br />
ezin konforme utzi. Aterako<br />
dituztenak atera dituztelako, eta<br />
atera ez dituztenak atera ez dituztelako,<br />
zenbait jokalari kopeta<br />
belztuta egongo dira. Azken batean,<br />
hauxe da entrenatzailearen<br />
patua: alde guztietatik egurra jasotzea.<br />
Beste vuvuzela mota bat da Perukoa<br />
Hegoafrikako Munduko Kopan horrenbesteko sona lortu eta soinu<br />
atera duten vuvuzelei imitatzaileak irten zaizkie mundu osoan.Duela<br />
gutxi,Perun,hango protesta ekintzetan erabiltzeko Hegoafrikakoen<br />
oso antzekoak merkaturatu zituztela eman zen argitara.Perukoak<br />
dira oraingo horiek ere,baina oso bestelako erabilera eman zaie.<br />
Hango poliziak atxilotutako bi emakumezkori konfiskatutakoak dira<br />
argazkiko horiek.Peruko ikastetxe baten alboan topatu zituzten.Vuvuzelak<br />
saltzen zituztenaren itxura egiten zuten aipatu emakumeek,<br />
baina marihuana eta kokaina paketetxekoak zituzten bertan sartuta,<br />
ikastetxeko neska-mutilei saltzeko. JORGE PAZ / EFE<br />
FINAL-ZORTZIRENAK<br />
1.Uruguai-Hego Korea 2-1<br />
2.AEB-Ghana 1-2<br />
3.Argentina-Mexiko 3-1<br />
4.Alemania-Ingalaterra 4-1<br />
5.Herbehereak-Eslovakia 2-1<br />
6. Brasil-Txile 3-0<br />
7. Paraguai-Japonia 0-0<br />
8. Espainia-Portugal 1-0<br />
FINAL-LAURDENAK<br />
1. Herbehereak-Brasil 2-1<br />
2. Uruguai-Ghana 1-1<br />
3. Argentina-Alemania 0-4<br />
4. Paraguai-Espainia 0-1<br />
FINALERDIAK<br />
Uruguai-Herbehereak 2-3<br />
Espainia-Alemania 0-1<br />
KONTSOLAZIOKO FINALA<br />
Uruguai-Alemania Gaur (20:30)<br />
FINALA<br />
Herbehereak-Espainia Bihar (20:30)
8<br />
Munduko Kopa <strong>2010</strong> Azkena<br />
Trofeoa<br />
ihar Ikerren besoetan<br />
egingo du distira, eta mun-<br />
B du guztia poztuko da horregatik.<br />
Baina ziurrenik jendeak<br />
urrezko jainkosaren jatorriari<br />
buruzko zalantzak izango ditu, jokalari<br />
guztiek horren gau berezian<br />
beso artean izan nahi duten<br />
jainkosari buruzko zalantzak.<br />
Futbola<br />
eta<br />
gehiago<br />
Jose Mari<br />
Amorrortu<br />
Jules Rimetek burua altxatuko<br />
balu ez luke ez unea eta ez tokia<br />
ezagutuko, baina harro egongo litzateke.<br />
1920ko hamarkadan futbolak<br />
liluratutako abokatu frantses<br />
haren burutazioa Afrikaraino<br />
iritsi delako harro. Guztientzako<br />
moduko txapelketa antolatzeko<br />
borrokatu zen FIFAko<br />
presidentearen butakatxotik, eta<br />
Uruguaien lortu zuen helburua,<br />
1930ean. Trofeoa falta zitzaion,<br />
Stoitxkov Bulgariakoa, keinu bat egiten, eta haren atzean, Bjorklund Suediakoa, kontsolazio finalean. <strong>BERRIA</strong><br />
KONTSOLAZIOKO FINAL HISTORIKOAK<br />
1994 SUEDIA-BULGARIA<br />
Izan zitekeen<br />
finala<br />
Brasilekin eta Italiarekin finalerdietan galdu<br />
ondotik, Suediak eta Bulgariak<br />
jokatu zuten brontzezko dominarako lehia.<br />
Munduko Kopa hartako selekziorik<br />
ikusgarrienak izan ziren biak.<br />
Mikel Rodriguez<br />
1994ko ekitaldiko kontsolazioko<br />
finala Suediak eta<br />
Bulgariak jokatu zuten.<br />
Eskandinaviarrek 1958an,<br />
etxean, finala jokatu zuten, baina<br />
orduz geroztik deus gutxi egin zuten<br />
nazioarteko lehiaketetan.<br />
1992an Eurokopako finalerdietara<br />
ailegatu zen, etxean ere. Bulgariak,<br />
berriz, ibilbide are eskasagoa<br />
zuen nazioartean. 1994ko<br />
Munduko Kopan, ordea, arretarik<br />
gehien erakarri zuten selekzioak<br />
izan ziren, belaunaldi bikainak elkartu<br />
baitzituzten taldean, eta<br />
handienen aurka jarrera ausarta<br />
erakutsi zuten. Soilik Brasil eta<br />
Italia izan ziren haiek baino hobeak.<br />
Kontsolazioko partida jokatu<br />
zuten elkarren aurka, baina egin<br />
zuten torneoa ikusita, Suedia-<br />
Bulgaria final duina izan zitekeen.<br />
Suedia, hasieran, final-zortzirenetara<br />
pasatzeko hautagaia<br />
zen bere ligaxkan, baina inor gutxik<br />
espero zuen hain ongi jokatuko<br />
zuenik —gol gehien sartu zuen<br />
selekzioa izan zen—. Jokalari bikainak<br />
zituen, eta deialdia osatu<br />
zuten erdiak baino gehiagok Europa<br />
zabaleko ligetan jokatzen<br />
zuen. Parmako Tomas Brolin aurrelaria<br />
zen taldeko izarra, eta<br />
Thomas Ravelli atezain beteranoa,<br />
berriz, arima. Kennet Andersson,<br />
Henrik Larsson, Anders<br />
Limpar, Martin Dahlin eta Klas<br />
Ingesson ziren nabarmentzen ziren<br />
bertze jokalari batzuk. Ligaxkan<br />
bigarren bukatu zuten, Kamerunen<br />
eta Errusiaren aitzine-<br />
tik eta Brasilen gibeletik. Azken<br />
horren aurkako partidan erakutsi<br />
zuen Suediak gauza onak egiteko<br />
gai zela. Bana berdindu<br />
zuen, 0-1 aitzinetik joan eta gero.<br />
Final-zortzirenetan Saudi Arabiari<br />
irabazi zion, eta final-laurdenetan<br />
Errumania kanporatu<br />
zuen penaltietan, 2-2 berdindu ondoren.<br />
Finalerdietan, azkenik,<br />
Brasilekin topatu zen berriz ere.<br />
Jokalari garaienak zituen selekzioa<br />
zen Suediakoa, eta airezko jokoan<br />
nagusi ziren, baina partida<br />
hartan zelaian zeuden 22 jokalarietatik<br />
txikienak buruz sartu<br />
zien gola: Romariok. Ongi jokatu<br />
arren, ezin izan zuen 1958ko finalaren<br />
errebantxa hartu, eta 0-1<br />
galdu zuen.<br />
Bulgariaren arrakasta azaltzeko<br />
bertzelako faktoreak elkartu<br />
ziren. Lehenik eta behin, futbolean<br />
jokatzeko talentu paregabea<br />
zuten hainbat jokalari egokitu ziren<br />
belaunaldi berean. Bertzalde,<br />
kirol diziplina komunistan trebatutako<br />
jokalariak ziren, eta, azkenik,<br />
sistema komunista hori bera<br />
erortzean, Europako liga entzutetsuenetan<br />
trebatu ziren horietako<br />
anitz. Selekzioaren izarra eta<br />
ikurra Bartzelonako Hristo<br />
Stoitxkov zen, aurkezpenik ere<br />
behar ez zuen jokalaria. Zelai erdian,<br />
Krassimir Balakovek eta<br />
Iordan Letxkovek taldearen jokoa<br />
zuzentzen zuten, eta aitzinean,<br />
Stoitxkovek Emil Kostadinoven<br />
sostengua zuen. Zelaitik at<br />
ere zeresana eman zuten Bulgariako<br />
jokalariek, egonaldi hotele-<br />
eta Abel Lafleur eskultore eta lagunarengana<br />
jo zuen, Victoriari<br />
forma emateko. Izen hori hartu<br />
baitzuen Nike jainkosa greziarra<br />
gorpuzten zuen zilarrezko garaikur<br />
hark. 1938ko Munduko Koparen<br />
ostean iritsi zen gerra, eta, nazien<br />
beldur, Erromako Bankutik<br />
atera —han izaten zuten gordeta—<br />
eta Ottorino Barassi FIFAko<br />
presidenteordearen etxera eraman<br />
zuten. Eskerrak. Naziak<br />
Suedia 4<br />
Bulgaria 0<br />
Suedia. Ravelli; Roland Nilsson, Patrik<br />
Andersson, Bjorklund, Kamark;<br />
Mild, Ingesson, Schwarz, Brolin;<br />
Larsson (Limpar, 79. min.) eta Kennet<br />
Andersson.<br />
Bulgaria. Mikhailov (Nikolov, 45.<br />
min.); Tsvetanov, Ivanov (Kremenliev,<br />
42. min.), Hubtxev, Kiriakov;<br />
Letxkov, Iankov, Balakov; Stoitxkov;<br />
Sirakov (Iordanov, 45. min.) eta<br />
Kostadinov.<br />
Golak. 1-0: Pelek (8. min.). 2-0: Mildek<br />
(30. min.), 3-0: Larssonek (37.<br />
min.), 4-0: Kennet Anderssonek<br />
(40. min.).<br />
Epailea. Ali Bujsaim(Arabiar Emirerri<br />
Batuak). Txartel horia Suediako<br />
Kennet Anderssoni, eta Bulgariako<br />
Iankovi.<br />
Bestelakoak. 91.500 ikusle bildu ziren<br />
Los Angelesko Rose Bowl estadioan.<br />
Eguna. Uztailaren 16a.<br />
an ateratako irudietan lasai asko<br />
erretzen, edaten eta karta jokoan<br />
ageri baitziren zenbait. Ez ziren<br />
anitz larritu horregatik. AEBetan<br />
ongi ari ziren pasatzen, eta<br />
emaitzak lagun zituzten. Lehen<br />
partidan Nigeriarekin 0-3 galdu<br />
arren, gero ezustekoak bata bertzearen<br />
gibeletik eman zituzten:<br />
Argentinari, 1990eko finalistari,<br />
2-0 irabazi zioten ligaxkan, eta final-laurdenetan,<br />
azken txapeldu-<br />
Bulgariakoak erretzen,<br />
edaten eta karta<br />
jokoan aritzen ziren<br />
egonaldian<br />
na, Alemania kanporatu zuten,<br />
azken ordu laurdenean partidari<br />
buelta emanda (2-1). Finalerdietan,<br />
ordea, Roberto Baggio italiarrak<br />
geldiarazi zuen bulgariarren<br />
grina, bi golekin (1-2).<br />
Kontsolazioko finalari bulgariarrek<br />
ez zioten eman aparteko<br />
garrantziarik. Ordurako, egin beharrekoak<br />
eginda zituztela pentsatu<br />
zuten. Golegilerik onenaren<br />
sarian, Stoitxkov aurreneko postuan<br />
zegoen, Oleg Salenko errusiarrarekin<br />
berdinduta (6), baina<br />
hura gainditzen ere ez zen saiatu.<br />
Gutxieneko diziplinarekin jokatzea<br />
nahikoa izan zuen Suediak lehen<br />
zatian lau gol sartu, eta brontzezko<br />
domina izerdi handirik bota<br />
gabe irabazteko (4-0). Bitxikeria<br />
gisa, bigarren gola Hakan Mildek<br />
sartu zuela, 1996an Realak fitxatu<br />
zuen erdilariak.<br />
berria<br />
<strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
bankuan sartu ziren. Baina ez zuten<br />
kopa topatu. 1970era arte Jules<br />
Rimet izena hartu zuen, eta<br />
1974an al<strong>datu</strong> zuten. 53 diseinuetatik<br />
Silvano Gazzanigarenak<br />
irabazi zuen, gaur egungoak.<br />
Trofeoaren abenturak. Espainiara<br />
iristen bada ez dezala inork<br />
lapurtu, bestela nire lagun Antxelen<br />
zakurrari, Txuskiri, deitu<br />
beharko zaio. Londresen lapurtu<br />
zutenean, hura aritu zen bila.<br />
ESANA<br />
«Egiten ari garenari<br />
esker, jendeak krisia<br />
ahaztu du une batez.<br />
Ni pribilegiatu bat naiz,<br />
baina baditut inguruan<br />
gaizki pasatzen ari<br />
diren lagunak<br />
eta senitartekoak»<br />
Iker Casillas<br />
Espainiako atezaina<br />
Mandelak emango du<br />
ziurrenik Munduko Kopa<br />
Oraindik ez du baieztatu finalean<br />
izango den, baina Joseph<br />
Blatter FIFAko presidenteak jakinarazi<br />
du finalean bada Nelson<br />
Mandela Hegoafrikako presidente<br />
ohiak emango diola talde<br />
irabazleari Munduko Kopa. 92<br />
urte ditu Mandelak, eta osasunez<br />
ez dabil ongi.<br />
ZENBAKIA<br />
6<br />
pMunduko Koparen pisua kilo<br />
urretan.Hori da igandean Espainiak<br />
eta Herbehereak esku<br />
artean izan nahi dutena, objektu<br />
desiragarriena. Munduko Kopak<br />
badu bere historia eta <strong>datu</strong> zerrenda<br />
propioa. 6,175 kilo pisatzen<br />
du, eta horietatik 4,927 urre<br />
purua da. 36 zentrimetro dauzka,<br />
1973an egina da, eta talde<br />
irabazleak lau urtez gordetzen<br />
du, gero bueltatzeko. 2038an<br />
irabazleen izena jartzeko tokirik<br />
gabe geldituko da, eta al<strong>datu</strong><br />
egin beharko dute.<br />
Munduko Kopa,<br />
‘berria.info’-n<br />
Hegoafrikako Munduko<br />
@ Kopari buruzko gunea<br />
‘Berria.info’-n hemen:<br />
berria.info/guregaiak/125/
mantangorri<br />
berria Gaztetxoen astekaria 367. zenbakia<br />
Larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />
Panpinei<br />
bizia<br />
ematen<br />
ANiMALiEN<br />
ERREiNUAN<br />
Otsoa<br />
6<br />
BA AL<br />
DAKiZU...?<br />
... zer diren fosilak?<br />
7<br />
iPUiNA<br />
Buelta bat<br />
aitontxuarekin<br />
Oskorria (XIII)<br />
16<br />
GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS
2<br />
mantangorri mantangorri<br />
Zorion<br />
agurrak<br />
argitaratu ahal izateko,<br />
gogoan izan mezuak astearte<br />
arratsaldea baino lehen jaso<br />
behar ditugula. Asteartetik<br />
aurrera jasotzen diren mezu<br />
guztiak hurrengo asteko<br />
alean argitaratuko<br />
ditugu.<br />
Zorionak, Iraitz!!! Aupa,<br />
ganberro; dagoeneko 2 urte, e?<br />
Adi egon telefonora goizgoizetik,<br />
aitatxoren deiaren zain,<br />
eta kontatuko didazu ze oparitu<br />
dizuten, bale? Dena den, nahiz<br />
eta zure eguna izan, oparirik<br />
onena nik jaso nuena da, altxor<br />
preziatuena (amatxo eta zu).<br />
Maite zaituztet.<br />
Bidali zure gutunak<br />
helbide hauetara<br />
ZORiON AGURRAK<br />
Uztailaren 13an Leirek<br />
urtebete egingo du, eta<br />
uztailaren 20an Nereak,<br />
zazpi urte. Bizkaiko,<br />
Kantabriako eta<br />
Bartzelonako familiaren<br />
partetik, zorionak eta<br />
musu handi bana, maiteak!<br />
Aupa, MANTANGORRI! Elizondoko Baztan Ikastolako Marrazo gelakoak gara,<br />
eta oraingoan gure ikasturte bukaerako egonaldiko argazkia igortzen<br />
datzuegu. Zuhatzan egon gara 3 egun pasatzen. Primerako eguraldia egin daku.<br />
Uretako ekintzak egin ditugu. Monitoreak arras majuak dire. Frontoian<br />
Gorkarekin ibili ginen. Irlari itzulia eman genion, eta ia-ia oztopo guziak<br />
gainditu. Arras ongi pasatu dugu. Azken egunian 6. mailakoekin argazkia atera<br />
genuen. Beraiek aurten Lekarozko institutura joango dire. Ongi hasi institutoan!<br />
»<br />
Zorionak, Maddi!<br />
Eskubaloian, korrikan, pilotan...<br />
denetan zara gure txapelduna!<br />
Handitzen garenean, a zer<br />
nolako partiduak jokatuko<br />
ditugun elkarrekin! 11 musu<br />
handi, Eñaut, Ane, Saioa,<br />
Julen eta Urkoren<br />
partetik.<br />
larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />
Zorionak, Joane,<br />
zure 6. urtebetetzean.<br />
Batzuetan bihurri<br />
samar naiz zurekin,<br />
baina badakizu asko<br />
maite zaitudala. Musu<br />
handi bat, Telmo,<br />
ama eta aitaren<br />
partetik.<br />
Argazkikoa gure printzesatxo<br />
Alaitz da. 6 urte beteko ditu.<br />
Txokolatezko musu pila-pila, porru<br />
patata papila!<br />
Oharra<br />
Norbait zoriondu, zure<br />
argazkiak eta marrazkiak<br />
argitaratuak ikusi, ipuin, bertso<br />
edo txisteak eskaini edo lagun<br />
berriak egin nahi badituzu, bidali zure<br />
gutuna, eta MANTANGORRI gehigarrian<br />
argitaratuko dugu. Zure marrazkien,<br />
ipuinen, txisteen, idazlanen,<br />
argazkien eta abarren zain<br />
gaude. Bidali zure<br />
gutuna!!!<br />
Posta elektronikoa: mantangorri@berria.info<br />
Egoitza nagusia: <strong>BERRIA</strong>. MANTANGORRI. Gudarien etorbidea z/g 20140 Andoain
erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />
ZU ERE ARTiSTA<br />
Kaixo, MANTANGORRI eta lagunak! Azkoitiko Xabier Munibe ikastolako<br />
Haur Hezkuntzako 5. mailako ikasleak gara. Oporretan gaude, eta<br />
oso pozik gaude, igerilekura, hondartzara eta mendira joango garelako lagunekin. Zuek ere<br />
ondo pasatuko duzuelakoan gaude. Horregatik bidaltzen dizkizuegu marrazki hauek, ea<br />
gustatzen zaizkizuen. Ondo pasa oporrak!!!<br />
mantangorri mantangorri 3<br />
Argitaratzailea: Euskal Editorea SL Lege Gordailua: SS-616/05 Zuzendaria: Martxelo Otamendi Koordinatzailea: Nagore Etxeberria Pikabea<br />
Egoitza: Martin Ugalde kultur parkea. Gudarien Etorbidea z/g. 20140 Andoain Harpidetzak: (0034) 943-30 43 45 ISSN: 1699-728x
4<br />
mantangorri mantangorri<br />
Egunean zenbat ordu egiten<br />
dituzu telebista aurrean?<br />
Bidali zure argazkia eta hurrengo galderaren erantzuna.<br />
Zer egiten duzu udan eguraldi txarra<br />
egiten duenean?<br />
horoskopoa<br />
Lucas Pereira<br />
13 URTE, DEBA<br />
Bost bat orduz ikusten<br />
dut aste barruan;<br />
asteburuetan, sei ordu.<br />
Nerea Almortza<br />
12 URTE, DEBA<br />
Ez dut telebista asko<br />
ikusten; gutxi<br />
gorabehera, hiru ordu<br />
eta erdi.<br />
ARIES<br />
martxoak 21 - apirilak 21<br />
Amodioa: Lore sorta ederra oparitu dizu, e!<br />
Paga: Opor guztiak igarotzeko adina diru al duzu?<br />
Osasuna: Ez jantzi min ematen dizun oinetakorik!<br />
Ikasketak: Aspertuta al zaude? Irakurri libururen bat!<br />
TAURUS<br />
apirilak 22 - maiatzak 21<br />
Amodioa: Zenbat mezu bidali behar dizkiozu egunero?<br />
Paga: Norberak eros dezala bere izozkia.<br />
Osasuna: Eztarriko minez zaude, eta izozkia jaten?<br />
Ikasketak: Turistekin praktika dezakezu hizkuntza.<br />
GEMINI<br />
maiatzak 22 - ekainak 21<br />
Amodioa: Tarteka laztantxo bat egitea eskertuko dizu.<br />
Paga: Ongi pentsatu non gastatu dirua!<br />
Osasuna: Ariketa egin ostean, hartu dutxa eder bat!<br />
Ikasketak: Urte osoan nahiko lan egin duzu. Orain, jai!<br />
CANCER<br />
ekainak 22 - uztailak 22<br />
Amodioa: Zein sekretutxo duzue zuen artean?<br />
Paga: Ez diozu zertan egunero opari bat egin behar, e!<br />
Osasuna: Ez baduzu ongi entzuten, garbitu belarriak!<br />
Ikasketak: Ez egin eskolako lanak hondartzan.<br />
BAT, Bi, HiRU... ERANTZUN!<br />
LEO<br />
uztailak 23 - abuztuak 22<br />
Amodioa: Bizi egunean egunekoa!<br />
Paga: Diru gabe geratu al zara dagoeneko?<br />
Osasuna: Eguzkia hartu baino lehenago, eman krema!<br />
Ikasketak: Eskolako lanik gabe; hori bai oporrak!<br />
VIRGO<br />
abuztuak 23 - irailak 22<br />
Amodioa: Laster ikusiko duzulako urduri al zaude?<br />
Paga: Diru mordoxka lortu duzu, e!<br />
Osasuna: Ez egon ordenagailu aurrean luzaroan.<br />
Ikasketak: Zenbat marrazki egin dituzu dagoeneko?<br />
LIBRA<br />
irailak 23 - urriak 22<br />
Amodioa: Haren argazkiz betea duzu argazki albuma!<br />
Paga: Ongi gizena duzu itsulapikoa.<br />
Osasuna: Ez ahaztu krema ematea!<br />
Ikasketak: Oporretan ere ordenagailu aurrean?<br />
SCORPIUS<br />
urriak 23 - azaroak 22<br />
Amodioa: Haren telefono zenbakia galdu al duzu?<br />
Paga: Urrunera joateko diru asko behar da.<br />
Osasuna: Hobe zenuke hobeto jango bazenu.<br />
Ikasketak: Gitarra jotzen hasi behar al duzu orain?<br />
larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />
Jon Badiola<br />
12 URTE, ONDARROA<br />
Egunean hiru bat ordu<br />
pasatzen ditut<br />
telebistaren aurrean.<br />
Kirolak atsegin ditut<br />
gehien, baina marrazki<br />
bizidunak eta telesailak<br />
ere ikusten ditut.<br />
SAGITTARIUS<br />
azaroak 23 - abenduak 22<br />
Amodioa: Haren deiaren zain bazaude, jai duzu!<br />
Paga: Dirua biderkatzen ikasi duzu ala?<br />
Osasuna: Ogitarteko berdina jan behar duzu beti?<br />
Ikasketak: Patxadaz hartu lanak, baina ez lokartu!<br />
CAPRICORNUS<br />
abenduak 23 - urtarrilak 20<br />
Amodioa: Zenbat egun geratzen dira txangoa egiteko?<br />
Paga: Pentsatu al duzu dirua non gastatu?<br />
Osasuna: Mendi garaiak igotzeko, asko jan behar da.<br />
Ikasketak: Irakurtzen igaro behar duzu uda osoa?<br />
AQUARIUS<br />
urtarrilak 21 - otsailak 19<br />
Amodioa: Postal bat bidaltzea ez da ezer kostatzen.<br />
Paga: Zer egin behar duzu diru guztia amaitzean?<br />
Osasuna: Kirola egitea oso ona da!<br />
Ikasketak: Ez kopiatu inoren lana!<br />
PISCIS<br />
otsailak 20 - martxoak 20<br />
Amodioa: Plater goxo horiekin liluratuta utziko duzu.<br />
Paga: Ondo gorde dirua! Ez gastatu dena!<br />
Osasuna: Kirola egin, baina minik hartu gabe ibili!<br />
Ikasketak: Hori da hori lana egiteko grina.
erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />
SARETiK ZiNTZiLiK<br />
www.berria.info/sanferminak10<br />
Festari buruzko nahi beste informazio jasotzen da<br />
<strong>BERRIA</strong>ko atarian: bideoak, zuzeneko emanaldiak,<br />
argazkiak, albisteak, egitarauak, hiriko planoa...<br />
www.pamplona.es<br />
Besteak beste, egitarau ofiziala eta<br />
entzierroari buruzko argibideak daude<br />
ikusgai udaleko atarian.<br />
A<br />
spalditik ari ziren iruindarrak<br />
egunak zenbatzen.<br />
Aspalditik ziren festaren<br />
zain. Eta iritsi zen azkenean<br />
asteartea; iritsi zen<br />
festarako ordua. Goizeko<br />
hamaiketarako udaletxeko plazan<br />
ez zen inurririk ere sartzen.<br />
Plaza txikia leporaino beteta zegoen.<br />
Denak zapi gorria lepoan.<br />
Denak dantzan eta kantan.<br />
Hamabiak puntu-puntuan jaurti<br />
zuen txupina Mari Ganuzak, Iruñeko<br />
erraldoi eta buruhandien<br />
konpartsako kideak. Eta festa<br />
Iruñeko bazter guztietara zabaldu<br />
zen. Geroztik, festa giroan dira<br />
Nafarroako hiriburuan.<br />
Hamaika irudi, hamaika bitxikeria<br />
eta hamaika pasarte utzi<br />
ditu orain arte jaiak. Eta oraindik<br />
ikusi beharko ditugunak... Iruñera<br />
joateko modurik ez baduzue, ez<br />
arduratu, Internet bidez ere ja-<br />
mantangorri mantangorri<br />
www.sanfermin.com<br />
Sanferminen historiari eta ekitaldiei buruz jakin<br />
beharrekoa topatuko duzue Kukuxumusuren<br />
atarian. Hamaika xelebrekeria ikusiko duzue.<br />
Festa zuri-gorria<br />
Asteartean, eguerdiko<br />
hamabietan egin zuen eztanda<br />
festak Iruñean. Bederatzi egunen<br />
ostean, asteazkenean amaituko<br />
dira sanferminak ‘Pobre de mi’<br />
ekitaldiarekin<br />
www.sanferminencierro.com<br />
Entzierroari eskainiriko museoa<br />
zabaldu dute Iruñean. Entzierroaren<br />
inguruko informazioa dago atarian.<br />
5<br />
rraitu ahal izango baituzue festa.<br />
<strong>BERRIA</strong>ko webgunean, esaterako,<br />
atari berezia prestatu dute:<br />
www.berria.info/sanferminak10.<br />
<strong>BERRIA</strong>n argitaratzen diren albisteak<br />
irakurtzeaz gain, askotariko<br />
informazioa jaso ahal izango<br />
duzue: unean uneko albisteak, argazkiak,<br />
bideoak, iritziak, <strong>BERRIA</strong>ko<br />
Iruñeko kazetarien blogeko artikuluak,<br />
jendeak bidalitako iruzkinak<br />
eta argazkiak, egitaraua<br />
(ofiziala, hiriburuko hainbat elkartek<br />
elkarrekin osatu dutena eta<br />
Nafarroa Oinezekoa)...<br />
Zuzeneko<br />
emanaldia<br />
Aurtengo berrikuntza garrantzitsuena,<br />
baina, eguneko zuzeneko<br />
emanaldia da. Euskalerria irratiak<br />
egunero Zaldi Zuria tabernatik<br />
egiten duen saioa zuzenean ikus<br />
daiteke Berria.info-n. 12:00etatik<br />
14:00etara izaten da saioa. Zuzeneko<br />
emanaldia amaitu ostean,<br />
webgune bereziko bideoen atalean<br />
jartzen dute ikusgai.<br />
<strong>BERRIA</strong>ko webgunean ez ezik,<br />
beste hainbat ataritan ere izango<br />
duzue sanferminen berri: besteak<br />
beste, Kukuxumusukoan<br />
(www.sanfermin.com), entzierroari<br />
eskainiriko Iruñeko museokoan<br />
(www.sanferminencierro.com)<br />
eta Iruñeko Udalekoan<br />
(www.pamplona.es/?idpag=311&idioma=2).
Berria<br />
6<br />
mantangorri mantangorri<br />
ANiMALiEN ERREiNUAN<br />
Otsoa<br />
Txakur<br />
basatia<br />
Euskal Herriko ugaztun harrapari<br />
handienetakoa da otsoa. Garai<br />
batean oso he<strong>datu</strong>a egon zen<br />
arren, gizakiaren jarduerak<br />
galtzeko arriskuan jarri zuen<br />
Fitxa<br />
• Izena: Otsoa.<br />
• Izen zientifikoa: Canis<br />
lupus.<br />
• Tamaina: 1,20-1,80 luze<br />
da gorputzaren luzera. Sorbaldaren<br />
garaiera, berriz,<br />
60-90 cm luze da.<br />
1<br />
Txakurra ote? Txakurraren<br />
arbasoa da otsoa; baina,<br />
txakurrak ez bezala, basatia da.<br />
Garai batean, ipar hemisferioko<br />
ugaztun ugarienetakoa zen. Denbora<br />
luzez ehizatu dute, baina.<br />
Ondorioz, Europa mendebaldeko<br />
eta AEBetako mendietatik ia desagertu<br />
da. Egun, Kanadan, Alaskan,<br />
Siberian eta Errusian bizi da.<br />
2 Ilajea.<br />
Larrua lodia du, eta<br />
oso iletsua da. Lepoko, bizkarreko<br />
eta buztaneko ilea luzeagoa<br />
eta kolorez ilunagoa du. Neguko<br />
ilajea udakoa baino lodiagoa<br />
izan ohi da. Haserretzean, bizkarreko<br />
ileak tentetzen zaizkio.<br />
3 Beste<br />
ezaugarriak.<br />
Belarri zorrotzak, mutur luzea<br />
eta hortz indartsuak ditu. Sei<br />
bat zentimetroko letaginak ditu;<br />
higatzean, ehizatzeari uzten dio.<br />
Bost behatz ditu aurreko aldean;<br />
atzean, lau. Hanketako guruinei<br />
darien usainak lurraldea mugatzeko<br />
balio du. Ulu ozenek ere helburu<br />
berbera dute. Oso ozenak<br />
dira uluak; hamar kilometroko ingurumarian<br />
entzun daitezke. Lur<br />
eremu zabaletan bizi dira; 100-<br />
300 km2 inguru. Hara eta hona<br />
ibiltzen dira nekatu gabe.<br />
4 Zentzumen<br />
apartak.<br />
Usaimen bikaina du, eta<br />
ehunka metrora dauden usainak<br />
atzemateko gai da. Ikusmena ere<br />
aparta du; oso ongi ikusten du<br />
ilunpean. Animalia azkarra eta indartsua<br />
da, eta ez du arazorik askotariko<br />
inguruneetan bizitzeko.<br />
5 Otso<br />
taldeak. Hamabi<br />
bat kideko taldeetan bizi<br />
dira. Denek batera ehizatzen<br />
dute; beti gauez. Bi buruzagi egoten<br />
dira taldean, eta haiek agintzen<br />
dute. Aginduak betetzen ez<br />
dituen otsoa taldetik botatzen<br />
dute. Soinuen, usainen eta gor-<br />
• Pisua: 33 kilo inguru pisatzen du arrak;<br />
emeak, berriz, 28 kilo inguru.<br />
• Umealdia: 63 eguneko umealdiaren<br />
ostean, lauzpabost kume jaiotzen dira.<br />
• Bizi itxaropena: 6-10 urte inguru.<br />
• Jatekoa: Haragijalea da. Denetarik jaten<br />
du: basurdeak, oreinak, untxiak...<br />
larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />
putz jarreren bidezko hizkuntza<br />
baten bidez komunikatzen dira.<br />
6 Haragijalea.<br />
Egunean<br />
pare bat kilo haragi jan behar<br />
ditu. Aukeran, animalia handiak<br />
ehizatzen ditu. Hala, ehizaldi<br />
batean harrapatutakoarekin<br />
hainbat egunetako jakia dute.<br />
7 Kumeen<br />
Uluak. Taldetan bizi dira otsoak.<br />
Euren lur eremua markatzeko, ulu<br />
ozenak egiten dituzte. <strong>BERRIA</strong><br />
jaiotza. Taldean<br />
agintzen duen otso parea<br />
ugaltzen da soilik. Ondoren, kide<br />
guztien artean zaintzen dituzte<br />
kumeak. Martxoan jartzen dira<br />
araldian. 63 egunera jaiotzen dira<br />
kumeak: lauzpabost. Haietatik<br />
erdiek lortzen dute bizirik irautea.<br />
8 Kumeak<br />
heldu. Lehen<br />
hilabetean esnez elikatzen<br />
dira. Haragia jaten hasten dira<br />
gero. Helduek mastekatu eta<br />
ahora ematen diete haragia kumeei.<br />
Sei hilabeterekin, heldu<br />
bihurtzen dira, eta ehizatzen hasten<br />
dira. 2 urte betetzean, hainbat<br />
otso taldetik banatzen dira.<br />
• Bizilekua: Baso tropikaletan salbu,<br />
askotariko inguruneetan bizi daiteke. Antzina,<br />
oso he<strong>datu</strong>ta egon zen ipar hemisferioan.<br />
Gaur egun, Kanadan, AEBetan,<br />
Alaskan, Europa ekialdean eta Siberian<br />
bizi dira, nagusiki. Gurean, Araba inguruan,<br />
Salbada eta Urduñako mendietan.
erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />
… zer diren fosilak?<br />
D<br />
uela urte asko eta asko bizi izan ziren animalia eta landareen<br />
arrastoak dira fosilak; aspaldiko garaietatik gaur arte<br />
iraun duten hondakinak dira, zehazki esateko. Normalean,<br />
hildako animaliak eta landareak usteldu egiten dira;<br />
batzuetan, baina, usteldu aurretik lurperatuta geratzen dira.<br />
Kasu horietan, lurrean dauden mineralek lehen bizirik zegoen<br />
substantzia ordezkatu, eta hildako animalia edota landarea<br />
kontserbatu egiten da mineral gisa. Beste fosil batzuk animaliaren<br />
edo landarearen jatorrizko karbonoaren mintz mehe gisa<br />
kontserba daitezke. Milioika fosil daude munduan, harri askok<br />
fosilak edukitzen baitituzte txertaturik. Kareharria, esaterako,<br />
antzinako itsas izakien oskol txiki fosilduz osatua dago. Bakterio<br />
itxurako izaki txiki batzuk dira ezagutzen diren fosilik zaharrenak.<br />
Bakterio txiki horiek duela 3.000 milioi urte baino lehenago<br />
bizi izan ziren.<br />
… nola sortzen diren<br />
ibaiak?<br />
Euria egiten duenean, mendian eroritako<br />
euri ura lurrazalean sartzen da. Ur<br />
kopurua handia denean, ordea, lurrazalak<br />
ezin izaten du ur guztia xurgatu.<br />
Kasu horietan, lurrak hartu ezin duen<br />
ura bor-bor ateratzen da gainazalera,<br />
eta mendian behera abiatzen da. Ura<br />
beherantz doan heinean, ingurua higatuz<br />
joaten da, eta arroila edo bidexka<br />
BA AL DAKiZU...?<br />
MUNDUKO ERREKORRAK<br />
Errusiar mendi handiena eta azkarrena... Kingda Ka da.<br />
Six Flags Great Adventure jolas parkean dago, New Jerseyn, AEBetan.<br />
132 metroko garaiera du, eta 208 kilometro orduko abiadura<br />
hartzen du. 2005eko maiatzaren 20an inauguratu zuten errusiar<br />
mendia.<br />
Lurrak xurgatu ezin duen ura mendian behera abiatzen<br />
da, eta ibaiak sortzen dira. GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS<br />
mantangorri mantangorri<br />
Aspaldiko animalia eta landareen arrastoak dira fosilak. MARISOL RAMIREZ / ARGAZKI PRESS<br />
bat sortzen hasten da. Goitik jaisten<br />
den ura abiadura biziagoan doa;<br />
beheko aldean, aldiz, ura geldoago<br />
joaten da. Eta urak, bere bidean<br />
jarraitzen duen bitartean, ibarraren<br />
alboak higatzen doa eta goialdean<br />
zenbait material askatzen ditu.<br />
Amaieran, ibaia geldo-geldo doa, eta<br />
ezin izaten du hondakin gehiago eraman.<br />
Hala, ibaiko urak itsasora iritsi<br />
aurretik, alubioi terraza batean jalkitzen<br />
edo uzten ditu bidean eramandako<br />
sedimentuak.<br />
Tenis partidarik luzeena... John Isner estatubatuarrak eta<br />
Nicolas Mahut frantziarrak jokatu zuten, joan den hilabetean, Wimbledon<br />
torneoan, Londresen. Partidaren iraupena: 11 ordu eta bost<br />
minutu. Hiru egunetan banatuta jokatu behar izan zuten partida,<br />
eta azken setak zortzi ordutik gora iraun zuen.<br />
7<br />
NEIL MUNNS / EFE
8<br />
mantangorri mantangorri<br />
Galtzerdi<br />
bizidunak<br />
Kamera aurrean lan egiten duten panpinak bereziak<br />
dira. Telebistako panpinak nola sortzen diren eta<br />
nola erabiltzen diren erakusteko tailerra eskaini du<br />
Manuel Roman artistak, Tolosako TOPIC zentroan.<br />
Telebistako panpina askoren sortzailea da Roman<br />
I<br />
rribarre zabala ahoan eta<br />
pantailari adi-adi begira, hitz<br />
eta pitz agertzen dira panpina<br />
koloretsuak telebistan. Bizirik<br />
ez duten panpinak dira<br />
berez, baina benetako aurkezle<br />
gisa aritzen dira. Ez dira hezur<br />
haragizkoak, baina bizi-bizirik<br />
daudela dirudite. Los Lunnis, Barrio<br />
Sesamo eta Los Patata telebistako<br />
saioetako pertsonaiak<br />
dira panpina horietako batzuk.<br />
Panpina sinpleak dira. Material<br />
gutxirekin eginak: apargoma pixka<br />
bat, begi handiak, ile koloretsua<br />
eta apaingarri gutxi batzuk.<br />
Sinpleak izanagatik, baina, panpina<br />
bizidunak dirudite; arnasa hartzen<br />
dute, eta hitz egiten dakite.<br />
Nola eman, ordea, bizia bizirik<br />
ez duen pertsonaiari? Manuel<br />
Roman artistak aitortu digu sekretua:<br />
«Begiradarekin, arnasketarekin<br />
eta hitzarekin jolastuz».<br />
Urte asko daramatza panpinekin<br />
lanean Romanek; telebistan, zi-<br />
neman nahiz antzerkian ikusi ditugun<br />
pertsonaia askoren sortzailea<br />
da.<br />
Panpinekin ikasi duena haurrei<br />
irakasteko asmoz, tailer bat eskaini<br />
zuen Romanek Tolosako txotxongiloen<br />
zentroan, TOPICen, joan<br />
den astean. Helburua: kamera<br />
aurrean lan egiteko pertsonaiak<br />
sortzea eta haiekin kamera aurrean<br />
lan egiten ikastea.<br />
Gogoko pertsonaien sekretuak<br />
jakiteko irrikan agertu ziren 6 eta<br />
larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />
9 urte bitarteko zazpi gaztetxo<br />
ostiralean.<br />
Kamerari so<br />
ARGAZKIAK: GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS<br />
Ezagutzen dituzten telebistako<br />
panpinak gogora ekarri ostean,<br />
txotxongiloak egiten hasi aurreko<br />
azalpenak eman zizkien Romanek<br />
gaztetxoei. «Berez, edozein objektu<br />
eta materialekin sor daitezke<br />
txotxongiloak edo panpinak,<br />
baina kamera aurrean jartzeko<br />
baldintza jakin batzuk bete behar<br />
dituzte: begirada garbia izan behar<br />
dute, eta kamerari eta ikusleei<br />
begira egon behar dute adi», zehaztu<br />
zuen Romanek.<br />
Begiradak, beraz, garbia eta finkoa<br />
izan behar du. «Antzerki obra<br />
batean ikusle gehiago daude, eta<br />
urrun daude, gainera; ez du axola,<br />
beraz, panpinek begirada galdua<br />
izatea. Telebistan, ordea, ikusle<br />
bakarra dago: kameraren objektiboa.<br />
Hari begira egon behar du adi<br />
pertsonaiak, eta hari zuzendu behar<br />
zaio hitz egitean», jarraitu<br />
zuen azalpenekin Romanek.<br />
Tailerrean, bereziki, kamera aurrean<br />
lan egiten ikasiko zutela aurreratu<br />
zien haurrei. Antzezten<br />
hasteko, baina, pertsonaiak behar<br />
zituzten. Lehenik eta behin, be
erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />
Topic<br />
• Erakusketa: ‘Panpina bizidunak’.<br />
• Data: Irailaren 23a arte.<br />
• Ordutegia: Astelehenetik<br />
ostiralera, 11:00etatik 13:00etara eta<br />
17:00etatik 20:00etara.<br />
• Prezioa: 2 eta 12 urte bitarteko<br />
haurrek, 2 euro. 2 urtez azpikoek,<br />
doan. Helduek, 3 euro.<br />
• Telefonoa: (0034) 943-650414.<br />
• Webgunea:<br />
www.topictolosa.com<br />
raz, panpinak sortu zituzten. Galtzerdi<br />
bat, ping-pongeko pilota<br />
pare bat, kola pixka bat eta ileorde<br />
zatitxoak. Horra euren panpinak<br />
sortzeko materiala.<br />
Galtzerdi pilatik gustukoa aukeratu<br />
zuen haur bakoitzak. Begi<br />
gisa ping-pongeko pare bat pilota<br />
jarri zituzten, kola erabiliz. Amaitzeko,<br />
ileorde koloretsua jarri<br />
zien panpinari.<br />
Lehen antzezpenak<br />
Pertsonaia sortu ostean, hura<br />
erabiltzeko trikimailuak ikasi behar.<br />
Galtzerdia eskuan sartzeko<br />
eskatu zien haurrei Romanek.<br />
Hatz potoloa orpoan sartu, eta<br />
gainerakoak aurreko alderantz<br />
begira jarri behar zirela esan zien.<br />
«Gogoratu, panpina beti objekti-<br />
boari begira jarri behar da; begiak<br />
beti aurrera begira! Eta panpinak<br />
hitz egiten duela emateko, ahoa<br />
ireki eta itxiko dugu. Horretarako,<br />
hatz potoloa mugituko dugu soilik.<br />
Beste hatzak aurrera begira<br />
eta geldirik izan behar dira, mugituz<br />
gero, ez baitizkiogu begiak<br />
ikusiko panpinari, eta begirada<br />
galduko dugu».<br />
Ikasitakoa praktikan jartzeko<br />
unea iritsi zen. Romanek emandako<br />
argibideak jarraitzen ahalegindu<br />
ziren haurrak, kamera aurrean<br />
jarrita. Artistak aise mugitzen<br />
zuen bere galtzerdia,<br />
baina haurrentzako nekezagoa<br />
zen panpinei bizia ematea.<br />
Gaztetxo bakoitzak aurkezpen<br />
txiki bat eta antzerkitxo<br />
bat egin zuen<br />
kamera aurrean. Romanek<br />
guztiak grabatu zituen,<br />
gaztetxoen gurasoei<br />
erakusteko.<br />
Gaztetxoek ikasi dute<br />
zein den telebistako<br />
panpinak sortzeko prozesua,<br />
eta badakite, era<br />
berean, haiek nola maneiatu<br />
behar diren. Etxean<br />
entseatzea eta euren bideoak<br />
sortzea euren esku dago<br />
orain.<br />
Tailerra eta erakusketa.<br />
Telebistako panpinak egiteko<br />
eta erabiltzeko sekretuak<br />
erakusteko tailerra eskaini<br />
zuen Manuel Romanek,<br />
Tolosako TOPICen. Haurrak<br />
txotxongiloak sortzen eta<br />
haiekin jolasean ageri dira<br />
ezkerreko irudietan.<br />
Eskuinetara, berriz, Romanek<br />
eta haren lan taldeak<br />
sortutako panpinak ikusten<br />
dira. Pertsonaia horiek<br />
Panpina bizidunak izeneko<br />
erakusketan daude ikusgai.<br />
Panpina bizien<br />
erakusketa<br />
U gariak<br />
mantangorri mantangorri 9<br />
dira telebistako pantailan agertzen diren panpina<br />
hiztunak. Horietako asko eta asko Muñecos Animados<br />
konpainiak sortutakoak dira. Manuel Roman da konpainiako<br />
zuzendari artistikoa; Los Lunnis, Los Patata, Gomaespuma<br />
eta Mortadelo eta Filemon filmeko pertsonaien<br />
sortzailea da, besteak beste. 30 urtetako<br />
lana eta esperientzia dute atzean Romanek<br />
eta Muñecos Animados konpainiako<br />
gainerako kideek. Antzerki, zinema,<br />
telebista eta publizitaterako<br />
hainbat eta hainbat pertsonaia sortu<br />
ditu konpainiak ibilbide luze horretan.<br />
Eurak sortutako 65 panpina Tolosako<br />
TOPIC zentrora ekarri dituzte,<br />
eta Panpina bizidunak izeneko erakusketan<br />
daude ikusgai.<br />
Ekainaren 18an zabaldu zuten erakusketa,<br />
eta irailaren 23a arte gure<br />
artean izango dira panpina bizidunak.<br />
Azken urteetan sortutako panpinak dira<br />
erakusketan dauden gehienak, baina badira<br />
hasierako garaietan eraikitakoak<br />
ere. Panpinekin batera, ikus-entzunezko<br />
sei muntaia daude ikusgai erakusketan.<br />
Panpinen emanaldiei, eraikitzeko prozesuari<br />
eta animazio teknikei buruzkoak dira bideoak.<br />
TOPIC<br />
TOPIC
10<br />
mantangorri mantangorri<br />
LIBURUA<br />
Izenburua: ‘Mila magnolia lore’.<br />
Egilea: Miren Agur Meabe. Marrazkiak: Eider Eibar.<br />
Bilduma: Abarka. Orrialde kopurua: 36 orrialde.<br />
Argitaletxea: Gero.<br />
Miren Agur Meabe<br />
IDAZLEA<br />
«Sendabiderik ez duten<br />
haurren esperientziak<br />
kontatu ditut nire<br />
ikuspuntutik»<br />
O<br />
spitalean gaixorik den<br />
haur baten gogoetak jasotzen<br />
dira liburuan.<br />
Leihotik magnolia arbola<br />
bat ikusten du haurrak,<br />
lorez beterik. Loreek txalupak<br />
dirudite, eta haietako batean<br />
igo nahi luke haurrak, sufrimenduari<br />
amaiera emateko. Eider<br />
Eibarrek apaindu du Miren<br />
Agur Meaberen istorio ederra.<br />
Gaixorik dagoen haur<br />
baten istorioa<br />
kontatzen da liburuan.<br />
Ume bat gaixorik dago ospitale-<br />
an. Leihotik, magnolia arbola bat<br />
ikusten du, lorez beterik, eta lore<br />
horiek txalupak gogorarazten dizkiote.<br />
Txalupa horietako batean<br />
alde egin nahi luke norabait, leku<br />
baketsu batera, sufrimenduari<br />
amaiera emateko.<br />
Bi zati ditu istorioak:<br />
testu nagusia, bata;<br />
koadernotxoan haurrak<br />
idatzirikoa, bestea.<br />
Bai, bi ahots daudelako istorioan.<br />
Bata narratiboa da, 2. pertsonan,<br />
kontaera soila, esaldi laburrak,<br />
neurtuak, apaingarririk gabe.<br />
AZOKA<br />
Beste ahotsa lirikoa da, protagonistarena,<br />
ezen bere koadernoan<br />
adierazten ditu<br />
bere kezkak, sinpleak nahiz<br />
sakonak, poema eta marrazkien<br />
bidez. Gauza batzuk hobeto<br />
azaltzen dira bihotzaren<br />
hizkuntzan, eta horixe<br />
da poesia, nire ustez. Koaderno<br />
hori, jabeak jakin<br />
gabe, testamentu antzeko<br />
bat izango da.<br />
Gai gogorra hautatu<br />
duzu. Zer dela eta?<br />
Iaz, aldi labur bat egin nuen<br />
ospitalean, eta hari buruz<br />
idaztea bururatu zitzaidan.<br />
Pentsatu nuen zein ederra den<br />
etxera sen<strong>datu</strong>ta bueltatzea. Badira<br />
sendabiderik ez duten umeen<br />
kasuak. Zer sentitzen dute<br />
ume horiek? Nire lagun andereño<br />
batzuek kontatu zizkidaten euren<br />
esperientziak, eta nire ikuspuntutik<br />
kontatu ditut, irakurle<br />
gaztetxoek horretaz pentsa dezaten.<br />
Aurkezpenean zenion<br />
ez dela umeentzako<br />
liburua soilik.<br />
Izan ere, pasartetxo bakoitza galdera<br />
serio batekin bukatzen da,<br />
gaixotasunari buruz, adiskidetasunari<br />
buruz, emozioei buruz...<br />
Galdera horiek ez dute adinik;<br />
edozeinentzat izan litezke gogoeta<br />
egiteko akuilua.<br />
Aipatzekoak dira Eider<br />
Eibarren ilustrazioak.<br />
Lan zoragarria egin du Eiderrek.<br />
Errealitate hutsa islatzera mugatu<br />
gabe, marrazki libreak egin<br />
ditu, ia-ia koadernotik ateratzen<br />
direnak. Horrekin esan nahi du bizitza<br />
ezin dela lotu. Eiderren irudiek<br />
aberastu egin dute testua<br />
beste xehetasun batzuk gehitu<br />
dizkiolako, sinbolikoak, oso esanguratsuak.<br />
larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />
LIBURUA<br />
‘Puntutik<br />
puntura’<br />
Hartu arkatza, eta lotu puntutxoak.<br />
Zenbakiak izango<br />
dituzu gidari. Hasi 1 zenbakitik,<br />
eta segi 100 zenbakira<br />
iritsi arte. Puntuak lotzen dituzun<br />
bitartean, marrazki dibertigarriak<br />
osatuz joango<br />
zara. 48 orrialdeko liburu biribila<br />
da, eta orrialde bakoitzean<br />
jolaserako marrazki<br />
bat topatuko duzu. Marrazkia<br />
osatu ostean, nahi beste<br />
kolorez margotu eta apaindu<br />
dezakezu. Ongi pasatzen duzun<br />
bitartean, zenbakiak<br />
ikasteko aukera izango duzu.<br />
Marlit Peikert<br />
Argitaratzailea: Ttarttalo<br />
BIDEO<br />
JOKOA<br />
‘Aqua Panic!’<br />
Urakan izugarri batek bazterrak<br />
astindu ditu, eta uretatik<br />
kanpo atera ditu ozeanoan<br />
bizi ziren arrain guztiak.<br />
Jokalariaren zeregina: ahalik<br />
eta arrain gehien salbatzea.<br />
Horretarako, ezinbesteko<br />
tresnak izango dira irudimena,<br />
kontzentrazioa eta ekintza.<br />
Askotariko jarduerak eta<br />
erronkak proposatzen ditu<br />
jokoak. Bost gunetan kokatzen<br />
dira ekintzak: udaberria,<br />
uda, udazkena, negua<br />
eta infernua! Orotara, laurogei<br />
maila ditu jokoak.<br />
PlayStation 3<br />
Argitaratzailea: PSN
erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />
Irabazlea<br />
galtzaile<br />
JOLASA<br />
Joko guztietan irabaztea izan ohi<br />
da helburua. Kasu honetan,<br />
baina, hobe da galtzea, galtzen<br />
duenak irabaziko baitu partida.<br />
1<br />
Domino partida batekoak dira<br />
joko honetako arauak, baina<br />
bada alde bat: partida amaitzean<br />
fitxa gehien duen jokalariak<br />
irabazten du partida oraingoan.<br />
Hots, fitxa gutxien kentzen duen<br />
jokalaria izango da partidako garaile.<br />
2 Fitxa<br />
guztiak ongi nahastu,<br />
eta jokalari bakoitzak seina fitxa<br />
hartuko ditu multzotik.<br />
ESKULANA • Itsas zaldia<br />
Itsasoko zalditxoak<br />
ikusteko, urpean<br />
ibili beharko<br />
genuke. Puxika<br />
batzuekin, baina,<br />
jostailuzko zalditxo<br />
bat egin dezakegu.<br />
Nahi izanez gero,<br />
uretan sar<br />
dezakegu,<br />
gainera!<br />
Beharrezko<br />
materiala<br />
• Puxikak: berde<br />
bat, luzexka eta<br />
estua; punta<br />
estuko luze bat;<br />
biribil bat eta hiru<br />
txiki.<br />
• Pipak garbitzeko<br />
bi ziri.<br />
• Paper<br />
burbuiladuna.<br />
• Plastikozko<br />
karpetak.<br />
• Zulagailua.<br />
• Arkatz<br />
markagailua.<br />
• Zinta itsasgarria.<br />
• Guraizeak.<br />
mantangorri mantangorri<br />
11<br />
4<br />
Fitxaren bat jartzeko aukera<br />
badago, derrigorrezkoa da fitxa<br />
hori atera eta kokatzea.<br />
Partida irabazi nahi bada, ahalik<br />
eta kaskarrenen jokatzea komeni<br />
da.<br />
3<br />
Zenbaki bikoitzen fitxa altuena<br />
duen jokalariak ekingo dio<br />
partidari. Jokoa hasi duen jo-<br />
5<br />
Jokalariren batek fitxarik kokatu<br />
ezin duenean, multzoan<br />
geratu diren fitxetako bat hartu<br />
behar du. Eta fitxak hartzen jarraituko<br />
du, baten bat kokatzeko<br />
moduan izaten den arte. Partida<br />
kalariaren eskuinetara dagoen la- amaieran fitxa gehien duen jokagunak<br />
jarraituko du partida. laria izango da garaile.<br />
1<br />
Hartu bi<br />
ziriak, eta<br />
jarri bata<br />
bestearen<br />
segidan. Bi<br />
ziriak lotzeko,<br />
okertu ziriaren ertzak. Estali<br />
ziri erdiak paper<br />
burbuiladunarekin. Paperari<br />
ongi eusteko, erabili zinta<br />
itsasgarria. Sartu ziriak puxika<br />
luzexka horiaren barruan.<br />
2<br />
Egin bola<br />
txiki bat<br />
paper<br />
burbuiladunarekin.<br />
Itsasoko<br />
zaldiaren<br />
gorputza egingo dugu horrela.<br />
Plastikoa estaltzeko, moztu<br />
punta puxika biribilari, eta sartu<br />
bola barruan. Isatsa egiteko,<br />
erabili puxika txiki bat. Isatsari<br />
ongi eusteko, erabili puxika<br />
txikiaren hainbat zati.<br />
3<br />
Marraztu<br />
begiak<br />
arkatz<br />
markagailuarekin.<br />
Egin bi<br />
zulo garondoan.<br />
Zuloetako batetik puxika<br />
berdearen punta sartu behar<br />
da, eta bestetik, osorik atera<br />
behar da puxika. Ertz irtena<br />
bakarrik geratu behar da<br />
barruan.<br />
4<br />
Marraztu<br />
koralaren<br />
belar<br />
batzuk<br />
plastikozko<br />
karpetan.<br />
Ondoren, moztu. Egin bi<br />
marrazki; kolore<br />
ezberdinetakoak badira, hobe.<br />
Zulatu koralaren belarrak<br />
zulagailuarekin, eta sartu<br />
puxika berdea zuloetatik. Igeri<br />
egiteko prest da itsas zaldia.
12<br />
mantangorri mantangorri<br />
larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />
denbora-pasak<br />
1. Kopiatu laukiz lauki<br />
Simon arotzaren erretratua egin behar duela tematu da Mikel. Ea<br />
marrazkiaren kopia egiteko gai zaren.<br />
2. Hitzak atzekoz aurrera<br />
Mezu sekretuak idazteko,<br />
hitzak alderantziz idatzi<br />
behar dira.<br />
Asmatuko al<br />
zenuke nola<br />
idazten diren<br />
ezkerreko hitzak<br />
atzekoz aurrera?<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
a<br />
b<br />
c<br />
d<br />
e<br />
f
erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />
mantangorri mantangorri 13<br />
kasap-arobned<br />
3. Zer ordu da?<br />
Zortziak eta laurdenetan irten behar zuen txoriak etxetik.<br />
Berandu dabil. Marraztu bi orratzak, laukian<br />
agertzen den ordua adierazteko?<br />
4. Dardoak<br />
Miren eta Julen udalekuetara joan dira.<br />
Azkar antolatu dute dardo partida. Nork<br />
irabazi du? Atera kalkuluak!<br />
Miren<br />
Julen<br />
Erantzunak<br />
2.- 1-D, 2-C, 3-E, 4-F, 5-B eta 6-A.<br />
4.-Mirenek 1.100 puntu lortu ditu, eta Julenek 875.
14<br />
mantangorri<br />
mantangorri<br />
larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria
erria larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a<br />
mantangorri<br />
mantangorri<br />
15
16<br />
mantangorri mantangorri<br />
BUELTA BAT AiTONTXUAREKiN (XIII)<br />
...aurreko astetik dator<br />
B<br />
at-batean, begiak zabaldu ditu aitontxuak,<br />
esnatu egin da:<br />
–Mila esker guztiagatik, Malentxo<br />
–esan dit–.Nire urtebetetze guztiak<br />
horrelakoak izatea nahi nuke.<br />
Erantzun egin behar nion, baina<br />
zer esan pentsatzerako lo geratu da berriz.<br />
Ahal banu, esango nion erotuta ere<br />
ez nukeela errepikatuko horrelako egun<br />
bat. Baina gero, aitontxuak esandakoa<br />
hobeto pentsatu, eta konturatu naiz, seguru<br />
asko, hauxe izango dela bere azken<br />
urtebetetzea, edo gutxienez, bere kasa<br />
ibiltzeko gutxieneko osasunarekin pasatuko<br />
duen azkena. Eta bidaia zoro hau ez<br />
dela izan bakarrik urtebetetze eguneko<br />
gutizia bat, baizik eta bizitzari egindako<br />
despedida: agur, autoei; agur, bere kasa<br />
ibiltzeari; agur, edertasunari, naturari,<br />
jan-edanei, emakumeei, kapritxoei; agur,<br />
Euskal Herriari. Agur, maite zituen guztiei,<br />
eta baita niri ere.<br />
Telefonoa hartu dut. Etxera deitu beharko<br />
dut, denak urduri eta larrituta<br />
egongo dira eta. Pixka batean itxarotea<br />
erabaki dut ordea, aitontxuak lo nola egiten<br />
duen begira.<br />
Aitontxuaren kartera hartu dut, eta barrukoak<br />
begiratu. Agiri ezinbestekoen ondoan,<br />
haren emazte izandakoaren argazka,<br />
nik ezagutu ez nuena; Saseta batailoiaren<br />
karneta (ez zen gezurra kontatzen<br />
zuen guztia); lagun batzuk mendian, ikurrin<br />
batekin (irribarrean ezagutu dut, bestela<br />
oso al<strong>datu</strong>ta baitago); eta beste argazki<br />
batean aitontxuaren iloba-birlobak,<br />
tartean ni, harengandik jasotako kaskagorriarekin.<br />
Leihoaren bestaldean eguzkia sartzen<br />
hasi da: laster bola gorri bat izango da,<br />
itsasoan hondoratuz joango dena.<br />
Ilunabar eder bat, egun bikain baten<br />
amaieran.<br />
Betiko lo gozo bat, bizitza bete baten<br />
amaieran.<br />
Oskorria<br />
larunbata, <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a berria<br />
Testua: Xabier Mendiguren Marrazkiak: Iñaki Martiarena, ‘Mattin’<br />
Azkena