BERRIA, 2010 - datu-basea16
BERRIA, 2010 - datu-basea16
BERRIA, 2010 - datu-basea16
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
34 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Plaza›Kultura<br />
Poesiaren heriotzaz<br />
Gizarte merkantilistan poesiak zer garrantzi<br />
eta toki duen aztertuko dute zenbait idazlek<br />
Eako Poesia Egunetan, hilaren 17an eta 18an<br />
Literatur kritikaren eginkizuna izango dute<br />
hizpide Errok, Estankonak eta Galarragak<br />
Irune Berro Bilbo<br />
«Poesia hilda dago, baina ez naiz<br />
ni izan». Joseba Sarrionandiaren<br />
hitzak ditu ardatz aurtengo Eako<br />
(Bizkaia) Poesia Egunen egitarauak.<br />
Zazpigarren urtez egingo<br />
dute euskarazko poesiaren inguruko<br />
topaketa, hilaren 17an eta<br />
18an. Euskarazko poesiaren inguruan<br />
hausnar egiteaz batera, bazterrak<br />
harrotzea, eztabaida piztea<br />
eta pentsabidea sustatzea dituzte<br />
helburu, Asun Landa antolatzaileak<br />
esan duenez. Horretarako,<br />
mahai-inguru, hitzaldi eta errezitaldi<br />
sorta antolatu dituzte Eako<br />
Herrijeari emon arnasa elkarteak<br />
eta kultura taldeak, zenbait idazlerekin<br />
elkarlanean.<br />
Haien artean, Castillo Suarez.<br />
Poeta nafarrak aurkeztu zuen<br />
atzo egitaraua, eta, azaldu zuenez,<br />
Iban Zalduak emango du lehen<br />
hitzaldia, Xabier Mendiguren<br />
Elizegi aurkezle duela. Suarezen<br />
arabera, «Iban Zaldua sinetsita<br />
dago euskarazko literaturak<br />
euskal kulturan zuen toki gailena<br />
galdu duela. Kinka larrian dagoela<br />
uste du; merkatuak ordezkatu<br />
duela irakurlea, eta idazleak liburua.<br />
Egoera apokaliptiko horren<br />
aurrean, Zalduak dio alferrik dela<br />
ezer egitea, eta, beharbada, horixe<br />
dela idazlearen eginkizuna».<br />
Hiltzailea da kritikaria? Kritikaria<br />
hiltzailea da? Galdera itxurako<br />
baieztapen-ezeztapen horren<br />
inguruan harilkatuko dituzte<br />
beren gogoetak Anjel Errok,<br />
Igor Estankonak eta Aritz Galarragak,<br />
Ean izango den mahai-inguruetako<br />
batean.<br />
Iñigo Aranbarri izango dute zirikatzaile<br />
eta nahastaile, eta galdera<br />
nagusien pean sortuko dira<br />
beste hainbeste galdera, eta erantzunen<br />
bat edo beste. Izan ere, zein<br />
da gaur egun literatur kritikak<br />
duen eginkizuna? Eta zein da<br />
egiaz bete beharko lukeena? Aintzat<br />
hartzen al ditu irakurleak?<br />
Askea al da kritikaria bere lana<br />
egiteko? Zein dira mugak?<br />
Merezi ote du poesia egiteak?<br />
Poesiaren eginkizunaz ere jardungo<br />
dute Maria Josep Escriva<br />
Herrialde Katalanetako idazleak<br />
eta Miren Agur Meabek. Zer balio<br />
du poesiak soilik etekin edota helburu<br />
baten pean jardutera ohitu-<br />
rik dagoen gizartean? Merezi du<br />
poesia egitea? Ba ote du poesiak<br />
oraindik ere zerikusirik artearen<br />
egia deritzonarekin? Poesiak bermatua<br />
dauka iraupena edo hiltzera<br />
kondenatua dago? Informazio<br />
eta komunikazioaren gizartean,<br />
zer bide hartuko du? Etengabeko<br />
aldaketa horien aurrean, zein ja-<br />
Iban Zalduaren ustez,<br />
merkatuak ordezkatu<br />
du irakurlea, eta<br />
idazleak liburua<br />
Anari eta Aranbarriren,<br />
Jose Luis Otamendiren<br />
eta Omar Nabarroren<br />
errezitaldiak izango dira<br />
rrera hartu behar du idazleak?<br />
Adierazpenaren esentziaren bila<br />
jarraitu behar du edo bide berriak<br />
bilatu? Galderok erantzuten saiatuko<br />
dira Escriva eta Meabe.<br />
Halaber, Harkaitz Canok «DJen<br />
garaiko literatura» aztertuko du.<br />
Honelaxe azaldu du Canok Ean<br />
eskainiko duenaren aurrerapena:<br />
«Gurpila asmatu zenetik hona,<br />
copypaste-a ez ote da asmakizunik<br />
ederrena? Ez da ezer berria.<br />
Picassok ere esana utzi zuen artista<br />
kaskarrak kopiatzaile direla,<br />
eta artista handiak lapurrak.<br />
XXI. mendean, artista bat gustu<br />
oneko kleptomano bat baizik ezin<br />
daitekeela izan dioeneko ustetik<br />
idatzi behar dugu agian idazleok.<br />
Ordea, nork erabakitzen du zer<br />
den gustu ona? Coolhunterrek?<br />
Nortzuk dira euskal literaturako<br />
tendentzia ehiztariak?».<br />
Amaia Lasaren ‘A e i o u berria’<br />
Poesia arnastuko da Eako kale,<br />
bazter eta txokoetan. Hitzaldiak<br />
ez baizik, errezitaldiak ere izango<br />
dira goiz, arrats zein gauez.<br />
Euskarazko poesian mugarri<br />
izandako Amaia Lasaren A e i o u<br />
berria-ren oihartzunak ere izango<br />
dira Ean, Poesiaren tolesturak<br />
emanaldian. Idazlearen poema<br />
enblematikoenak errezitatuko dituzte<br />
Lasak berak eta Itxaro Bordak,<br />
Natxituko Ermintxo hotelaren<br />
atzealdeko belardian. Ipar eta<br />
Hego Euskal Herriko mintza eta<br />
poesia jaidura uztartuko dituzte.<br />
Halaber, Anarik eta Iñigo Aranbarrik<br />
Irlaren zuloaemanaldia eskainiko<br />
dute. «Moldeaz nola, ahurraz<br />
eta ganbilaz gogoeta egingo<br />
dute», Suarezek azaldu duenez,<br />
«muturrekoak izanagatik aldi berean<br />
gauza berbera diren kontzeptuez».<br />
Emanaldi «bakarra»<br />
G Egitaraua<br />
HILAK 17, LARUNBATA<br />
10:30. Iban Zalduaren hitzaldia:<br />
Euskal literatura hiltzera doa<br />
(and I Feel Fine)<br />
13:00. Irlaren zuloa. Anari eta<br />
Iñigo Aranbarriren errezitaldia.<br />
16:30. Literatur kritikari buruzko<br />
mahai-ingurua: Igor Estankona,<br />
Anjel Erro eta Aritz Galarraga.<br />
19:00. Ander Lipusen Horrela<br />
mintzatu zen Zappatrusta obra.<br />
22:00. Poemen bizi harian errezitaldia:<br />
Leire Bilbao, Maria Josep<br />
Escriva, Oier Guillan...<br />
23:00. Mursegoren kontzertua.<br />
00:30. Haragizkoa errezitaldia.<br />
HILAK 18, IGANDEA<br />
11:00. Literatura DJen garaian<br />
hitzaldia, Harkaitz Canorekin.<br />
12:00. Poesiaren (azken) hatsa<br />
hitzaldia, Maria Josep Escriva<br />
eta Miren Agur Meaberekin.<br />
13:00. Jose Luis Otamendiren<br />
Bustilehorreko poemak lana.<br />
17:00. Poesiaren tolesturak<br />
errezitaldia, Amaia Lasa eta<br />
Itxaro Bordarekin.<br />
izango da, «beren-beregi Eako talan<br />
emana izateko prestatua».<br />
Bustilehorreko poemak (itsasoa<br />
eta jendea) izenburuko errezitaldia<br />
emango dute, orobat, Jose Luis<br />
Otamendi idazleak eta Juan Azpi-<br />
llaga musikariak. «Lehor» emango<br />
dituzte poema batzuk, eta «musikaren<br />
bisutsak hozminduta»<br />
bestetzuk. Robert J. Flaherty zinemagile<br />
estatubatuarraren Man of<br />
Aran film dokumentaletik hartutako<br />
irudiak baliatuta, «biluztasun<br />
kalkulatu bat» egingo dute.<br />
Poemen bizi-harian saioan, katalanezko<br />
olerkiak errezitatuko<br />
ditu Maria Josep Escrivak, Leire<br />
Bilbaok, Igor Estankonak, Oier<br />
Guillanek eta Karmele Igartuak<br />
lagundurik. Euskarazko aleak ere<br />
tartekatuko dituzte, Beñat Plaza<br />
eta Uritze Laka musikarien doinuei<br />
segituz.<br />
Horretaz gain, Omar Nabarrok<br />
—hori da Edorta Jimenezen heteronimoa—<br />
eta Rafa Ruedak Haragizkoa<br />
eskainiko dute, idazlearen<br />
izenburu bereko poemarioan oinarrituta.<br />
Antzerkiak ere izango du tartea<br />
Eako Poesia Egunetan. Ander Lipusek<br />
ohikoak dituen pertsonaiak<br />
eramango ditu: «Juan Junda<br />
potopsikotikodepresiboa, Euxebio<br />
Egaña bandoleroa, Kamaleon<br />
Hermeneutika katedraduna...».<br />
Eta Ean gertatzen direnen<br />
gainean inprobisatuz osatuko du<br />
antzezlana.<br />
Erramun Landak egin du Eako<br />
Poesia egunen kartela.<br />
Informazio gehiago bildu<br />
@ nahi izanez gero,bisitatu<br />
webgune hau:<br />
www.eakopoesiaegunak.com<br />
Josu Bergarak, Asun Landak, Castillo Suarezek eta Esteban Laresgoitik aurkeztu zituzten Eako Poesia Egunak, atzo, Bilbon. MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS