BERRIA, 2010 - datu-basea16
BERRIA, 2010 - datu-basea16
BERRIA, 2010 - datu-basea16
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
18 berria <strong>2010</strong>eko uztailaren 10a, larunbata<br />
Harian › Mundua<br />
Ehunka lagun, Espainiako Auzitegiaren erabakia salatzeko egindako manifestazioan, atzo, Palman, Mallorcako hiriburuan. MONTSERRAT T. DIEZ / EFE<br />
Konstituzionalak Kataluniari<br />
ukatu dion naziotasuna<br />
aldarrikatuko dute gaur<br />
Ekainaren 28an Kataluniako Estatutuaren<br />
kontra hartutako erabakiak argitaratu ditu,<br />
gaur egingo duten protestaren bezperan<br />
Kataluniako herritarren ordezkari gehienek<br />
deitu dute Bartzelonako manifestaziora<br />
Amagoia Mujika<br />
Espainiako Auzitegi Konstituzionalak<br />
eman du argitara Kataluniako<br />
Estatutuaren murrizketen<br />
harira 28an eman zuen sententzia,<br />
duela lau urte katalanek<br />
erreferendumean onartutakoari<br />
PPk jarritako helegiteari erantzunez.<br />
Sententziak 881 orrialde ditu,<br />
eta behin eta berriz nabarmentzen<br />
du Kataluniak ezin duela nazio<br />
bat izan zentzu juridikoan, Nazioa<br />
bakarra baita: espainiarra<br />
—hitz larriz idazten du Nazioa—.<br />
Erabaki horri erantzun nahian,<br />
Katalunia nazio bat dela, eta erabakitzeko<br />
eskubidea dutela aldarrikatzera<br />
aterako dira gaur Bartzelonan<br />
Katalunia osotik joango<br />
diren herritarrak.<br />
CiU, PSC, ERC eta ICV-EUiA alderdi<br />
politikoek bat egin dute<br />
deialdiarekin, eta eremu politiko-<br />
az gain beste arlotan aritzen direnak<br />
batuta, 1.223 elkarte edo erakundek<br />
agertu diote atxikimendua<br />
protestari. Omnium Cultural<br />
plataforma antolatzaileak «manifestazio<br />
historikoa» espero du, berezko<br />
nortasuna agerikoa dela<br />
erakusteko gogoaren isla, eta manifestazio<br />
amaieran ez dute adierazpenik<br />
egingo, gizarteko ahalik<br />
eta esparru zabalena protestara<br />
erakartzeko asmoz.<br />
Som una Nacio. Nosaltres decidim<br />
lelopean aterako da manifestazioa,<br />
eta buruan senyera eramango<br />
dute Generalitateko Jose<br />
Montilla presidenteak eta Pasqual<br />
Maragall eta Jordi Pujol presidente<br />
ohiek, eta Legebiltzarreko<br />
presidente Enest Benach, Heribert<br />
Barrera eta Joan Rigolek.<br />
Ondoren joango den pankartaren<br />
atzean elkartuko dira manifestaziora<br />
deitu duten taldeetako ordezkariak.<br />
Estatutuari aldaketak<br />
Hamalau artikulu baliogabetu<br />
ditu Espainiako Auzitegi Konstituzionalak<br />
200 bat artikuluetatik,<br />
eta 27 artikuluren interpretazioa<br />
ezarri du, baina egunotan kritikatuena<br />
Katalunia nazioa dela dioen<br />
hitzaurreari arau izaera uka-<br />
tzea izan da. Lau urte behar izan<br />
dituzte sententzia emateko, eta<br />
horretarako epaiak «nazioa» edukiz<br />
hustu behar izan dute. Naziotasunarena<br />
«ideia erabat bidezkoa»<br />
den arren, Espainiako Auzitegi<br />
Nazionalak mugak jarri<br />
dizkio, esanez, erkidegoetako estatutuek<br />
Konstituzioan dutela oinarria.<br />
Sententzian nabarmentzen<br />
duenez, «hain da oinarrizko<br />
printzipioa ez duela eztabaidarik<br />
onartzen». Beraz, Kataluniari<br />
zentzu juridikoa ematea «bateraezin<br />
eta kontraesankorra da Espainiako<br />
Nazioaren zatiezintasunarekin».<br />
Hori esan eta gero, auzitegiko<br />
magistratuek nazioaz «hitz egin<br />
ahal dela» esaten dute errealitate<br />
kultural, linguistiko, soziologiko<br />
eta erlijioso bezala nahi bada.<br />
«Baina hemen garrantzia duen<br />
Nazioa bakarra da, eta esklusiboa<br />
zentzu juridiko-konstituzionalean».<br />
Zentzu bakar horretan<br />
«Konstituzioak Nazio espainiarra<br />
soilik ezagutzen du».<br />
PPko helegiteari aipamena eginez,<br />
hala ere, esaten du ez duela<br />
bat egiten haren ikuskera «murriztailearekin»,<br />
eta adierazten<br />
du bere ikuskera «zabalagoa»<br />
dela, eta, beraz, modu juridiko-<br />
CiUk Madrilen<br />
katalanek bat egin<br />
dezaten eskatu du<br />
DJosep Antoni Duran i<br />
Lleida CiUko bozeramaileak<br />
Estatutuaren aldeko indar<br />
politikoak batu nahi ditu, denen<br />
proposamenekin testu bateratua<br />
osatzeko. Testua Jose Montilla<br />
Kataluniako presidentearen<br />
hitzaldian oinarrituko litzateke.<br />
Presidenteak Auzitegi<br />
Konstituzionalaren Estatutua<br />
murrizteko erabakia gaitzetsi<br />
zuen, «historiako pasarterik<br />
tristeena» idatzi zuela esanez.<br />
Testu bateratua Espainiako<br />
Kongresuan aurkezteko asmoa<br />
dute, datorren asteko 14an eta<br />
15ean egingo duten Estatuaren<br />
egoerari buruzko eztabaidan.<br />
CiUko bozeramaileak hitzetan,<br />
ez dago proposamen guztiak<br />
aurkezteko denborarik: «Ziur<br />
nago PSCk proposamen bateratu<br />
hori babestuko duela.<br />
Haien botoa eskatuko dugu».<br />
konstituzionalean ez bada, Kataluniak<br />
errealitate nazional gisara<br />
aurkezteko eskubidea duela.<br />
Sententzia argitaratzearekin<br />
bat magistratuek egindako boto<br />
partikularra jakinarazi dute. Erabakia<br />
eman zutenean lau magistratuk<br />
iragarri zuten boto partikularra<br />
emango zutela, alde kontserbadorekoak<br />
denak —Ramon<br />
Rodriguez Arribas, Jorge Rodriguez<br />
Zapata, Vicente Conde eta<br />
Javier Delgado—, baina Eugeni<br />
Gayk progresistak ere berea idaztea<br />
erabaki du azkenean, esperotako<br />
desadostasuna erakutsiz.<br />
Gayk orokorrean auzitegiaren<br />
erabakia «onartzen» badu ere, ez<br />
dago ados Konstituzionalak naziotasunari<br />
ematen dion lekuarekin.<br />
Eraginkortasun juridikoa<br />
ukatuta Espainiaren pluraltasuna<br />
«isilarazten» duela uste du. Espainiako<br />
Konstituzioak bigarren<br />
artikuluan Kataluniako errealitate<br />
nazionala onartzen du nazionalitate<br />
gisara, eta Gayk kritikatzen<br />
du sententziak Kataluniako<br />
eskubide historikoei ematen dien<br />
tratamendua .<br />
Estatutuak hizkuntza katalanaren<br />
inguruan ezarritako kontzeptuak<br />
ere bazterrak harrotu<br />
ditu: lehentasuna ezin du izan katalanak,<br />
Estatutuak jasotzen<br />
zuen bezala. Horren ordez, esaten<br />
duenez, «katalanaren ezagutza<br />
ezin da juridikoki exijitu», eta beraz,<br />
ezin da «inposatu» administrazioan<br />
eta eremu publikoan.<br />
Justiziaz, eskumenez, Estatutu<br />
Bermeen Kontseiluaz, eskubide<br />
historikoez, eta Justizia Auzitegi<br />
Nagusiaz ere aldaketak ezartzen<br />
ditu, besteak beste.<br />
Sententzia eman zutenean bezala,<br />
atzo ere, Kataluniako ordezkari<br />
politiko gehienek gogor kritikatu<br />
zuten erabakia, eta gaurko<br />
manifestazioan parte hartzeko<br />
deia egin zuten.