18.06.2013 Views

Il Tabloid del festival Time in Jazz 2008

Il Tabloid del festival Time in Jazz 2008

Il Tabloid del festival Time in Jazz 2008

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

B’at una architettura chi s’isprimit cumpondzendhe a<br />

istratos divessos elementos seberados cun campiana e<br />

chi, de ‘orta <strong>in</strong> borta e postos unu subr’a s’atteru, dzenerant<br />

unu palattu cumplessu chi podet ospitare mobilias<br />

dae sas formas pulidas e dae sas l<strong>in</strong>ias nettas.<br />

Custa at bisondzu de tempus e respondhet a sas esigentzias<br />

de una geografia umana chi si medzorat modifichendhesi,<br />

a bortas <strong>in</strong> presse e a bortas cun addaju,<br />

pienendhe s’ispatziu boidu cun palattos <strong>in</strong>visibiles.<br />

Sos materiales de costrutzione sunt sas ideas ei sas<br />

l<strong>in</strong>ias architettonicas sunt sa summa de sas diversas<br />

esperientzias chi, una <strong>in</strong> fattu a s’attera, cumponent una<br />

trae longa e forte capatza de muntennere su pesu de su<br />

tempus ei sas sulletzitatziones dettadas dae su chi sutzedit.<br />

Architetturas sotziales? Architetturas viventes?<br />

No b’at term<strong>in</strong>e chi potat descriere <strong>in</strong> modu giustu. Ca<br />

custas <strong>in</strong> sa realidade no esist<strong>in</strong>t, ma nos piaghet de<br />

creere chi apparten<strong>in</strong>t a s’istoria de s’umanidade pius de<br />

ondzi monumentu connottu e pius de ondzi logu simbolicu<br />

de sa terra. Dae sas piramides a su Colosseu, dae sa<br />

Tour Eiffel a su no-ispatziu de su Ground Zero de New<br />

York.<br />

Naturalmente semus faeddhendhe no de logos visibiles<br />

a sos ojos de su mundhu ma de epicentros creativos <strong>in</strong><br />

gradu de dittare atterettantas architetturas, pertzepidas<br />

gratzias a sos sensos ma chi faltant de una istruttura traditzionale,<br />

ue sa pedra de s’angulu est sa tzente ei sos<br />

muros de cuntenimentu sunt s’energia cullettiva.<br />

Su pensamentu pius cuncretu andhat a sos logos de<br />

s’arte chi sunt fora <strong>in</strong> logu abertu. A tzertos treatos de<br />

s’Ottighentos, a sas arenas e a sos giard<strong>in</strong>os italianos,<br />

ma ancora pius a sos logos ue sa casualidade de s’istoria<br />

at dzeneradu una architettura noa <strong>in</strong> s<strong>in</strong>u a<br />

s’architettura, Duncas no solu Ground Zero ma, unu tra<br />

tottu, sa Cheja de Santa Maria <strong>del</strong>lo Spasimo de<br />

Palermo, <strong>in</strong> s’antigoriu rione de sa Kalsa, ue piantas<br />

seculares de figu pigant, chena timoria peruna e <strong>in</strong>trepidas<br />

de su logu, tra sos muros de s’antiga basiliga tendendhe<br />

sos ramos a su chelu.<br />

Una bovida chi no b’est rendhet s’istruttura lirica primma<br />

chi architettonicamente <strong>in</strong>cumpleta et est igue chi sa<br />

manu de s’om<strong>in</strong>e si sostituit a s’istoria sovrapponendhe<br />

sos elementos esistentes cun ideas cuntemporaneas e<br />

noas ma pius ancora cun visionariedade e poesia.<br />

Si esistit duncas unu pensamentu de architettura collettiva<br />

capatzu de costrutziones <strong>in</strong>f<strong>in</strong>idas e <strong>in</strong>visibiles chi<br />

s’accerant a chelu, de tzertu <strong>Time</strong> <strong>in</strong> <strong>Jazz</strong> est una de<br />

custas. Ca <strong>in</strong> v<strong>in</strong>ti annos at costruidu solu cun rena de<br />

riu e cun ludzana disegnendhe s’istravagante forma de<br />

unu palattu dae sas chentu istantzias fattu de atterettantas<br />

jannas chi ponent <strong>in</strong> comunicazione grandes ispatzios<br />

creativos.<br />

Podimus contare subr’a fundhamentas robustas comente<br />

su granitu biancu subra a su cale s’apposentat<br />

‘Elchiddha ma contamus puru subra pedras tribagliadas<br />

dae piccapedreris raff<strong>in</strong>ados chi dant formas a bloccos<br />

chi no sunt perfettamente isquadrados e chi sunt dist<strong>in</strong>tos<br />

dae s<strong>in</strong>nos arcaicos chi isch<strong>in</strong>t de ‘entu e de abba.<br />

Comente sos trachites ei sos basaltos de sos nuraghes<br />

chi pigant a su chelu antitzipendhe e sudzerendhe<br />

s’aspiratzione de sas figos seculares de sa Cheja de<br />

s’Ispasimu de Palermo.<br />

E tandho no podiat mancare tra sos tantos temas de<br />

<strong>Time</strong> <strong>in</strong> <strong>Jazz</strong> cussu subra s’architettura de sos ispatzios<br />

e de sos sonos. Proitte dae sempre est istada su ‘eru elementu<br />

sudzeridore de unu <strong>festival</strong> chi su tempus ei<br />

<strong>Time</strong> <strong>in</strong> <strong>Jazz</strong> 2007: le Fresiadi<br />

il <strong>festival</strong><br />

s’umanidade ant costruidu de die <strong>in</strong> die pondzendhe<br />

pedras <strong>in</strong>tagliadas, subrapondzendheche atteras pius<br />

mannas, disegnendhe volumes e ricavendhe jannas<br />

sempre abertas verso su nou.<br />

Piramides o nuraghes? Turres altas o grattacielos?<br />

Est <strong>in</strong> s’architettura de Bach o <strong>in</strong> sos <strong>in</strong>castros poliritmicos<br />

de Steve Coleman chi amus a buscare sas rispostas?<br />

Oppuru <strong>in</strong> sos jogos limbisticos de sos arcos e de<br />

sos istrumentos de ottone? Oppuru ancora <strong>in</strong> sas performances<br />

de sos artistas visivos o <strong>in</strong> sas riflessiones pius<br />

cuncretas de sos beros architettos?<br />

Ancora una ‘orta su misteriu est <strong>in</strong> su tribagliu imperfettu<br />

de su piccapedreri. De chie lassat su signu o disegnat<br />

cun una mirada progettendhe unu ponte <strong>in</strong>visibile<br />

e immag<strong>in</strong>ariu tra un’isola ei su mundhu. Sulzendhe sas<br />

distantzias de sos mares e pienendhe s’ispatziu cun<br />

immensos architraves.<br />

3<br />

Paolo Fresu

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!