PDF fitxategia ireki - Euskaltzaindia
PDF fitxategia ireki - Euskaltzaindia
PDF fitxategia ireki - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
676 EUSKERA - XLVI, 2001, 2<br />
Lerro horietan ikusten dugu zer zuten partida apezek: Satanen ateraldi lizunak.<br />
Ez uste izan 20. mende hastapeneko apezkeriak direnik horiek. Eskola<br />
publikoko irakasle zen Herellek berak aitortzen zuen Satanen ateraldiak ez<br />
zirela bakarrik 'larriak', bainan oso oso lizunak (8).<br />
Uskaldunak Ibañetan pastoralaren aintzin solasean garbiki errana da,<br />
emana izateko baimena izanen zuela, Satanak mutu egotekotan, dantzaz besterik<br />
ez egitekotan (9). 1908an Donibane Lohizuneko "Fetes de la Tradition<br />
Basque" aste kulturalean eman baiztuten "Abraham", apez batek idatzia, Satanek<br />
ez zuten ahorik idekitzen (10) (GH21/317) Lafittek ere bide bera proposatzen<br />
zuen 1922an.<br />
Bazuten beste arrangurarik ere apezek. Igandearekin ematen zen pastorala<br />
eta egun guzia irauten zuen: eliza erdi hutsa zeukaten igande horretan! (11).<br />
Bainan itzu1 gaiten Piarresen ganat. Satanak izan ala ez, mutu ala mihiluze,<br />
Piarres ibiltzen zen pastoraletan. Lehena Domomintxinen ikusia zuen; IthOITotzen<br />
bizi zelarik, 1910 irian, 9 urte baizik ez zituelarik: St Louis roi de<br />
France (12).<br />
Apezgai gaztea baizik ez zelarik oraino Robert le Diable pastorala ikusia<br />
zuen. Etxeber Mauleko apez nagusiak zion jakin arazi pastorala eder bat izan<br />
beharra zela, damu zela ez ikustea (13).<br />
Piarres joan zen eta hari kontre beste apez batzu ere. 1922an idatzi artikulu<br />
hortarik ikusten dugu, 20-21 urteko apezgai gazteak hautsi zuela apezen<br />
tabua bere sotana beltza soinean. Artikulu berean erraten du Abraham ikusia<br />
duela (14) eta ematen dituen xehetasunetarik badirudi Santa Helena ere<br />
bai (15).<br />
Hortik harat, gutiz gehienak ikusiko ditu eta batzutan bere oharpenak idatziz<br />
emanen, HERRIA, CURE HERRIA, SOCIETE DES SCIENCES, LE1TRES<br />
ET ARTS DE BAYONNE eta BULLETIN DU MUSEE BASQUE aldizkarietan.<br />
Satanek ez zutela gehiago beren lana egiten. Beren solas lizunak zirela<br />
eta errejentek ez ote zituzten ixilik egon arazi nahiago izan. Jeanne d' Are pastora1a<br />
ikusi eta idatzi zuen: "Oso ongi dantzatu dute, bainan gaiaz kanpo zeuden."<br />
Hona haren proposamena: Pasarte larri horiek moztuz, berell betiko papera<br />
ematen ahal zaie. Eman behar zaie (16).<br />
(8) Cure He/Tia 1921,315 oro<br />
(9) Cure Herria 1921,315 oro<br />
(lO) Cure He/Tia 1921,317 oro<br />
(11) Cure Herria 1921, 315 oro<br />
(12) Société des Sciences, L('ttres et Arts de Bayonne 1876, 536 oro<br />
(13) Xipri Arbe1bide<br />
(14) Cure Herria 1922, 577 oro<br />
(15) Cure Herria 1922, 576 oro<br />
(16) Cure Herria 1952, 157 oro
Change language