PDF fitxategia ireki - Euskaltzaindia
PDF fitxategia ireki - Euskaltzaindia
PDF fitxategia ireki - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
582 EUSKERA - XLVI, 2001, 2<br />
ko Ikaskuntza sortuz. Azkenean, Eusko Ikaskuntza bera izan zen 1919ko<br />
urrian, berriro ere Diputazioen bultzadarekin, <strong>Euskaltzaindia</strong> antolatzeko lehenengo<br />
ekintzak burutu zituena.<br />
Joseba Agirreazkuenagaren hitzetan (2), Oñatiko kongresuak gizarte berriaren<br />
beharrak islatu zituen, gizarte industrializatuan garatutako intelektualen<br />
beharrak. Jakítun horiek jende ikasia ziren eta jakintza eremu berrietan<br />
murgi1tzea eskatzen zuten. Horregatik sortu zuten Eusko Ikaskuntza, erakunde<br />
intelektualago bat beharrezkoa zelako. Estornes ere bide horretatik doa<br />
Fausto Arocenaren hitzak azpimarratzen dituenean, RIEV Eusko Ikaskuntzaren<br />
aldizkaria aurkezteko: "surgió para poner orden y método, es decir, ciencia,<br />
en el campo de nuestras investigaciones"(3)<br />
Asma daitekeen legez, lan honetan Eskualzaleen Biltzarraren gorabeheren<br />
berri izango dugu, Eskualzaleen Biltzarra aldizkaritxoaren bidez (4). <strong>Euskaltzaindia</strong><br />
eta Eusko Ikaskuntzari dagokienez, jakinaren gainean jarriko gaituzte Euskara<br />
eta Revista Internacional de Estudios Vascos euren argitalpenek, landu nahi ditugun<br />
hamarkadetan elkarte esanguratsu baino esanguratsuagoak izan baitziren.<br />
Eta, nola ez, 1920. eta 1930. hamarkadetan Iparraldean hasiera ikusi zuten<br />
aldizkariak hartuko ditugu kontuan, garaiko ekintza intelektualen isla izan<br />
baitziren, hala nola: Cure Herria, Bulletin du Musée Basque eta Aintzina.<br />
Cure Herria aurkeztu zuen Société des Sciences, Lettres, Arts et d' Etudes<br />
Régionales de Bayonnek 1920ko abenduko bileran, euskal ohitura, hizkuntza<br />
eta literatura ez adituengana hurbiltzeagatik laudatuz:<br />
"Le Bureau a estimé qu'i! était de notre devoir d'eneourager eette initiative<br />
de vulgarisation, de déeentralisation, et a donné son adhésion a eette oeuvre intéressantc"<br />
(5)<br />
Horixe izan zen, hain zuzen ere, Cure Herriari emandako ardura, Edmond<br />
Blazy gerenteak azaldu zuenez: "ils nous ont demandé un organe de<br />
vulgarisation" (6). Baina euskal kultura hurbiltzeaz gain, euskaltasuna gora-<br />
(2) Agirreazkuenaga, J. (zuzendaria): Diccionario biográfico de Eusko Ikaskuntza (1918<br />
1998), 1998, Donostia, 11. oro<br />
(3) Estornes, I.: La Sociedad de Estudios Vascos. Aportación de Eusko Ikaskuntza a la<br />
cultura vasca (1918-1998), Donostia, Eusko Ikaskuntza, 97. Of.<br />
(4) Eskualzaleen Biltzarrak Eskualzaleen Biltzarra aldizkaritxoa argitaratzen zuen. Hala<br />
ere, alde batera utzi dugu argitalpen horren idazle eta idazlanak zerrendatzea, eskeinitako datuak<br />
ez zirelako esanguratsuak. Izan ere, elkartearen bileren berri ematen zuen urtekari hori oso orri<br />
gutxikoa zen: adibidez, 1925eko zenbakiaren artikuluek hamar orri betetzen zituzten eta 1935ekoek<br />
hamabost. Aztertutako 1920 eta 1935 urteen arteko zenbakietan Martin Landerretche, Maurice<br />
Souberbielle, Etienne Decrept eta José Eizagirrek sinatu zuten 1920an, Jean Elissalde eta Jean<br />
Etcheparek 1922an, Etcheparek 1923 eta 1925ean, Elissalde eta Etcheparek 1926an, Jean de Jaureguiberryk<br />
1930ean, Jules Moulierek 1932an, Etcheparek 1933an, Dominique Dufauk 1935ean.<br />
(5) Société des Sciences, Lettres et Arts de Hayonne, 1920, 163. Of.<br />
(6) Blazy, E.: "A nos lecteurs", Gure Herria, 1921,7. Of.
Change language