PDF fitxategia ireki - Euskaltzaindia
PDF fitxategia ireki - Euskaltzaindia
PDF fitxategia ireki - Euskaltzaindia
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
680 EUSKERA - XLVI, 2001, 2<br />
Donibane Lohizunen, Piarres Larzabalek idatzi Lapurtar pastoral bat,<br />
Orreaga, eman baitzuten 1964an, bost dantza moeta ikusi ziren eta Lafittek<br />
goretsi zuen hori, pastorala denbora guzian Xiberotarrek errepikatzen duten<br />
gabota bakar hura baino goxoago izan zitzaiola (32).<br />
Aire berriak baziren ba, berriak erran baditake! 1922an Hérellek salatzen<br />
digu nondik heldu ziren: kasik beti aire militarrak. Hala nola 1901an lean de<br />
Calais eman zutelarik, garai haietan armadan modan ziren aire batzu eman zituzten<br />
(33).<br />
Besteak ere ez dira Xiberotarragoak, idazle bera, bai eta Gavel eta Lafitten<br />
arabera. Satan-en dantzaren airea "Bon Voyage cher du Mollet" kantuarena<br />
da! (34). Urdinen airea, "Marie trempe ton pain" eta gorriena "Aux<br />
champs" (35).<br />
1976an, Garindainen, hamar bat aire desberdin baziren, lehenagoko bizpahiruen<br />
partez (36). Iparragirrerekin berriz ere konplimenduak egiten ditu<br />
musikaren gatik: dotzena bat airez goiti bazen! Zoritxarrez erritmoak ez zuen<br />
aski erakusten noiz zen urdinen aldia, noiz gorriena: urdinak emekiago dabiltza.<br />
Usaian baino aire gehiago izana gatik, musikarien artean lehiaketa bat egitea<br />
aire berriak asma zitzaten proposatzen zuen artikulu berean (37). Beti aire<br />
berak entzunez, entzuleak aspertzen dira (38).<br />
1eanne d' Are pastoralan jadanik, plazerrekin ikusi zuen urrats ttipi bat<br />
alde horretara aire desberdin gehiagorekin (39).<br />
Aire berriak izatea, ez aski. Musikariek jakin behar dituzte (40)!<br />
Fantesia eta anakronismo<br />
Luzetasunaz, musikaren monotoniaz, Satanen lizunkeriaz... edo ixiltasunaz<br />
beste kritikarik ere egiten zien pastoralei. Bitxikeriak aurkitzen zizkien.<br />
Behin ikusi izan dugun 'Abraham' Aitalehen hura nola jauntzi zuten ezin<br />
asma ditake. Karlos VIlgarrena liburuetan den bezala bezala, soineko luze<br />
beltz batekin, buruko irringarri bat kaskoaren estalgi. Sara, Abrahamen emaztea,<br />
azken modako zaietan, parasol pollit bat besotik dilingo ... Eta Abraha-<br />
(32) BMB 1964,82<br />
(33) Cure Herria 1922, 198 oro<br />
(34) BMB 1964, 213 or., Cure Herria 1922, 282 oro<br />
(35) BMB 1980. 213 oro<br />
(36) SLAB 1976, 533 oro<br />
(37) BMB 1980,213 oro<br />
(38) Cure Herria 1952, 157 oro<br />
(39) Cure He/Tia 1952, 156 oro<br />
(40) SLAB 1976,535 oro