Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko - Hejmo

Elparolo de mallongigoj
Mallongigojn oni povas elparoli per la nomoj de la literoj ("Literoj", "Liternomoj"). Ĉiu litero
tiam elparoliĝas kiel aparta vorto. Iajn mallongigojn oni povas elparoli kiel vortojn. Oni ankaŭ
povas ĉiam elparoli per la plena ne mallongigita formo.
ILEI povas esti elparolata
i lo e i (kiel kvar apartaj vortoj)
aŭ ilEi (kiel unu vorto)
aŭ Internacia Ligo de Esperantistaj Instruistoj.
k.t.p. povas esti elparolata
ko to po (kiel tri apartaj vortoj)
aŭ kaj tiel plu.
IJK povas esti elparolata
i jo ko (kiel tri apartaj vortoj)
aŭ Internacia Junulara Kongreso.
Kiam oni elparolas per la liternomoj, oni ne kunŝovas la nomojn en unu vorton (kvankam
mallongigoj normale estas skribataj unuvortece). Se oni elparolus unuvorte, oni devus akcenti la
antaŭlastan vokalon, *kotOpo*, *ijOko*, sed tiel neniu elparolas.
Ne-Esperantaj vortoj - elparolo
Kiam ne-Esperanta nomo (aŭ alispeca fremda vorto) aperas en Esperanta frazo, ekzistas tri
manieroj elparoli.
• Oni povas la nomon elparoli laŭ la origina lingvo (almenaŭ proksimume), kio postulas
sciojn de tiu lingvo. Tio ĉiam estas korekta elparolmaniero, sed ne ĉiam estas efika
maniero komuniki.
• Oni povas la nomon elparoli tiel, kiel oni ĝin elparolas en sia propra lingvo (kiam tiu ne
estas la origina lingvo). Tio bedaŭrinde tre ofte okazas, sed estas tre malrekomendinda,
ĉar nur parolantoj de tiu lingvo bone rekonas la nomon.
• Oni povas la nomon elparoli en Esperanteca maniero. Tio estas ankoraŭ malofta, sed tre
rekomendinda, ĉar ĉiuj parolantoj de Esperanto havas ŝancon rekoni la nomon.
Esperanteca elparolo
Kiam anoj de diversaj lingvoj parolas sian lingvon kaj uzas fremdajn nomojn, ili normale ne
elparolas laŭ la fremda lingvo, sed spontane ŝanĝas la elparolon laŭ la elparolaj kutimoj de sia
propra lingvo. Simile Esperantistoj povas elparoli fremdajn nomojn laŭ la elparola sistemo de
Esperanto. Tion oni povas nomi Esperanteca elparolo.
Esperanteca elparolo ne signifas, ke oni elparolas ĉiun literon laŭ la Esperantaj reguloj, sed ke
oni elparolas uzante kiom eble nur Esperantajn sonojn. La celo estas trovi elparolmanieron, kiu
faras la nomon rekonebla por ĉiu ajn Esperantisto. Oni atentu kaj la fremdan elparolon, kaj la
30