1 al-Farabi, De scientiis / Über die Wissenschaften, texto latino con ...
1 al-Farabi, De scientiis / Über die Wissenschaften, texto latino con ...
1 al-Farabi, De scientiis / Über die Wissenschaften, texto latino con ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Capitulum Primum<br />
<strong>De</strong> Scientia Linguae<br />
Omnium scientiarum prima est scientia linguae natur<strong>al</strong>iter. Quae primum in duo<br />
dividitur, scilicet in scientiam <strong>con</strong>siderandi et observandi, quid unaquaeque dictio<br />
significet apud gentem illam cuius lingua est, et in scientiam observandi regulas<br />
illarum dictionum.<br />
Quoniam in omni arte, sive sit activa sive speculativa, sive liber<strong>al</strong>is sive<br />
fabrilis, regulae sunt gener<strong>al</strong>es comprehendentes omnia, vel plura, ex hiis de<br />
quibus ars illa pertractat. Quae quidem ad hoc inventae sunt, ut per eas<br />
cognoscatur omne illud quod est illius artis, ne forte recipiatur in ea quod non est<br />
eius, vel reiiciatur quod est eius; et ut per eas experiamur, si forte in <strong>al</strong>iquo<br />
erramus; et ut per eas id quod est in arte, facilius comprehendamus et observemus.<br />
Singulae autem res non fiunt ars, nisi, cum comprehenduntur regulis,<br />
apprehensis in anima hominis, secundum ordinem cognitum. Non solum autem<br />
omnem huiusmodi orationem, verum etiam omne instrumentum, per quod<br />
deprehenditur, si forte in <strong>al</strong>iqua arte erratur, antiqui regulam vocabant, ut in fabrili<br />
arte perpendiculum, circinus, et multa <strong>al</strong>ia in <strong>al</strong>iis.<br />
Dictionum significantium in omni lingua, <strong>al</strong>iae sunt simplices, ut homo et<br />
anim<strong>al</strong>; <strong>al</strong>iae sunt compositae, ut Homo est anim<strong>al</strong>. Simplicium autem <strong>al</strong>iae sunt<br />
propriae, ut Socrates, Plato; <strong>al</strong>iae sunt communes, ut homo et anim<strong>al</strong>.<br />
Communium autem <strong>al</strong>iae sunt nomina, <strong>al</strong>iae verba, <strong>al</strong>iae sunt praepositiones. Sed<br />
haec divisio non est eadem apud omnes gentes. Quocumque autem modo fiat,<br />
unicuique accidunt propria; nam nominibus accidunt masculinitas et femininitas,<br />
singularitas et plur<strong>al</strong>itas et quaedam <strong>al</strong>ia; verbo autem accidunt modi et tempora et<br />
quaedam <strong>al</strong>ia.<br />
Scientia autem linguae dividitur apud omnes gentes in septem partes,<br />
scilicet in scientiam dictionum simplicium, et in scientiam orationum, et in<br />
scientiam regularum de dictionibus quando sunt simplices, et in scientiam<br />
dictionum quando componuntur in oratione, et in scientiam regularum ad recte<br />
scribendum, et in scientiam ad recte legendum, et in scientiam regularum ad<br />
versificandum.<br />
Scientia autem simplicium dictionum docet quid unaquaeque dictio<br />
significet, scilicet vel genus vel speciem vel <strong>al</strong>iquid huiusmodi.<br />
3
Change language