1 al-Farabi, De scientiis / Über die Wissenschaften, texto latino con ...
1 al-Farabi, De scientiis / Über die Wissenschaften, texto latino con ...
1 al-Farabi, De scientiis / Über die Wissenschaften, texto latino con ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1. Grammatica et Logica<br />
Quamvis enim grammatica et logica in hoc <strong>con</strong>veniant, quod utraque dat regulas<br />
de dictionibus, differunt tamen in hoc, quod grammatica non dat regulas nisi de<br />
dictionibus unius gentis tantum. Logica vero non dat regulas de dictionibus, nisi in<br />
quibus <strong>con</strong>veniunt dictiones omnium gentium, licet multae gentes <strong>con</strong>veniant<br />
etiam in regulis grammaticae artis, scilicet in hoc quod dictiones <strong>al</strong>iae sunt<br />
correptae, <strong>al</strong>iae productae et <strong>al</strong>iae sunt simplices, <strong>al</strong>iae compositae. Et simplicium<br />
<strong>al</strong>iae sunt nomina, <strong>al</strong>iae verba, <strong>al</strong>iae praepositiones. Scientia tamen grammaticae<br />
in omni lingua non attendit nisi in quantum est proprium illius linguae. Non curat<br />
sive <strong>con</strong>veniat <strong>al</strong>teri genti, sive non. Logica vero non dat regulas de dictionibus<br />
nisi in quantum <strong>con</strong>veniunt in eis dictiones omnium gentium.<br />
Interpretatio vero logicae sumpta est a summa intentionis eius. Logica<br />
enim dicta est a logos secundum tres intentiones. Logos enim graece interpretatur<br />
ratio latine. Sed ratio <strong>al</strong>ia est exterior cum voce, quae per linguam interpretatur id<br />
quod est in mente. Et <strong>al</strong>ia est ratio fixa in anima, quae dicitur mentis <strong>con</strong>ceptio,<br />
quam dictiones significant. Unde illa est significans et ista est significata. Tertia<br />
est virtus creata in homine, quae discernit inter bonum et m<strong>al</strong>um, et quae<br />
apprehendit scientias et artes. Et haec est in omni homine, sed in infantibus et in<br />
quibusdam adultis infirma, non v<strong>al</strong>ens suas perficere actiones, sicut pes infantis<br />
infirmus est ad ambulandum, et parvus ignis ad grossa ligna comburenda; qu<strong>al</strong>is<br />
est etiam in daemoniacis et ebriis.<br />
Quoniam igitur haec scientia dat regulas de logos exteriore, et de logos<br />
interiore, quibus certificat in utrisque rebus logon tertium, qui inest homini a<br />
creatore, et dirigit eum ad comprehendendum id quod rectius est, idcirco<br />
nominatur logica a nomine derivato a logos secundum tres modos. Quamvis<br />
autem plures scientiae, quae dant regulas de logos exteriore, sicut scientiae<br />
grammaticae, appellentur nomine logicae, tamen istud quod dirigit ad illud quod<br />
necessarium est in omnibus modis logos, dignius est hoc nomine.<br />
2. <strong>De</strong>monstrativa, Topica, Sophistica, Rhetorica et Poetica<br />
Ea autem quibus scientia verificatur, quinque sunt, scilicet <strong>De</strong>monstrativa, Topica,<br />
Sophistica, Rhetorica, Poetica.<br />
5