Caput 1 Rubricae generales

6.6. DE EPISTOLA GRADUALI ET ALIIS [. . . ] 119
se a sinistro latere ad dexterum versus populum, hoc est, per eam partem
quae respicit latus Epistolae, et extendens, ac iungens manus ante pectus,
ut prius, dicit clara voce: ‘Dominus vobiscum’, ‘vel si sit Episcopus:
‘PaxVobis’ (quod dicitur tantum hoc loco, quando dictus est hymnus ‘Gloria
in excelsis’)’. R. ‘Et cum spiritu tuo’, et iunctis, ut prius, manibus,
revertitur per eandem viam ad librum, ubi eas extendens, et iungens ante
pectus, caputque inclinans, dicit: ‘Oremus’: tum manus ante pectus extendit,
digitis simul iunctis, et orationem dicit. Cum dicit ‘Per Dominum’,
manus iungit, easque usque ad finem iunctas tenet. Si oratio concludatur
‘Qui tecum’ vel ‘Qui vivis’, manus iungit cum dicit ‘in unitate’.
2. Cum in oratione, vel alibi in Missa, pronuntiatur nomen IESU vel MARI-
AE, itemque cum exprimitur nomen Sancti vel Beati de quo dicitur Missa
aut fit commemoratio, vel Summi Pontificis, sacerdos caput inclinat. Si
plures orationes sint dicendae, idem in eis, in voce, extensione manuum,
et capitis inclinatione, quod supra dictum est, observatur.
3. Si altare sit ad orientem, versus populum, celebrans versa facie ad populum,
non vertit humeros ad altare, cum dicturus est ‘Dominus vobiscum’,
‘Orate, fratres’, ‘Ite, Missa est’, vel daturus benedictionem; sed osculato
altari in medio, ibi, expansis et iunctis manibus, ut supra, salutat
populum, et dat benedictionem.
4. Quoties in Missa dicenda occurrunt verba ‘Flectamus genua’ – ‘Levate’,
sacerdos, dicto in medio altaris ‘Kyrie, eleison’, revertitur ad latus Epistolae,
ubi stans ante librum, extensis et iunctis ante pectus manibus,
caput inclinans, dicit ‘Oremus’, ac deinde: ‘Flectamus genua’; et illico,
manibus super altare extensis, ut seipsum sustineat, utrumque genu flectit
ac, iunctis manibus, per aliquod temporis spatium in silentio orat; deinde
dicit: ‘Levate’, surgit et, manibus extensis, dicit orationem. Lectionem
sequentem eodem modo legit, ut infra de Epistola dicetur.
5. In Missa solemni cum dicitur ‘Dominus vobiscum’ et oratio, diaconus et
subdiaconus stant retro post celebrantem. ‘Flectamus genua’ et ‘Levate’
cantantur a diacono; celebrans omnesque alii utrumque genu fleclunt atque
orant, ut supra dictum est. Diaconus cantat ‘Flectamus genua’ antequam
genua flectat, ‘Levate’autem priusquam surgat.
6.6 De Epistola, graduali et aliis usque ad Offertorium
1. Dictis orationibus, celebrans, positis super librum vel super altare manibus,
ita ut palmae librum tangant, vel (ut placuerit) librum tenens, legit Epistolam
intellegibili voce, et respondetur a ministro: ‘Deo gratias’, et similiter,
stans eodem modo, prosequitur graduate, ‘Alleluia’, et tractum, ac sequentiam,
si dicenda sint. Quibus dictis, sacerdos, in Missis lectis, ipsemet, seu
minister portat librum missalis ad alteram partem altaris in latere Evangelii,
et dum transit ante medium altaris, caput Cruci inclinat, et missale
sic locat, ut posterior pars libri respiciat ipsum latus altaris, et non ad
parietem, sive ad partem eius contra se directam.