JG Burgers se vlootherinneringe

JOERNAAL/JOURNAL WESSELS
Gedurende die Kursus nr. 6/79 in Desember 1979 se grensbesoek, kom ek toe vir
die enigste keer tydens die hele bosoorlog onder vuur. Ons was besig om van
Ondangwa, die hooflugmagbasis in Ovambo, na Ruacana, waar die kaplyn die
Kunenerivier ontmoet, te vlieg in 'n DC4-vliegtuig. 76 Daar was omtrent dertig
senior offisiere, kolonelle/kapteins en brigadiers/kommodoors aanboord saam met
ons begeleier, kol.Vossie Nel, wat in bevel was van Sektor 70, en die vliegtuigbemanning
van twee vlieëniers en een boordtegnikus. Al die kursusgangers is met
9-mm pistole uitgereik terwyl ons in die operasionele gebied rondgereis het ingeval
iets sou voorval. Vossie Nel egter het vir ons pistole gelag. Hyself het altyd sy R1
[-geweer] byderhand gehad, want dit is die enigste wapen waarmee 'n terroris agter
'n boom uitgehaal kon word volgens hom! Daardie jare moes vliegtuie ook op
boomtophoogte vlieg om die gevaar van grond-tot-lug missiele te vermy. Hierdie
SAMs, 77 soos hulle bekend was, was skouer gelanseer en die operateur het nie tyd
gehad om te mik en te laat los nie as die teikenvliegtuig te laag gevlieg het. Dit was
bekend dat SWAPO met hierdie missiele toegerus was aangesien hulle verskeie
kere tevore probeer het om vliegtuie af te skiet, maar gelukkig sonder sukses.
Ons twee vlieëniers het nie eens nodig gehad om veel te sukkel met navigasie nie,
want die pad na Ruacana was 'n lang spierwit streep deur die bosse en pylreguit tot
amper by Ruacana. Hulle moes net die pad volg. Naby die grens met Angola moes
hulle egter na links wegdraai om by die landingstrook by Ruacana uit te kom.
Omtrent so tien myl [16 km] oorkant die grens was daar die dam in die Kunenerivier
wat die meeste van Ovambo se elektrisiteit verskaf het en die dorpie
Calueque was digby die damwal. Dit was 'n MPLA-dorp met sy eie landingstrook.
Ek was besig om 'n 'grandslam' in klawers te maak (ons het 'n baie aktiewe brugskool
gehad en my vennoot by hierdie geleentheid was brigadier Boytjie Viviers
wat saam met my in Standerd 7 was op Volksrust en ook saam op Stellenbosch in
Crozierhuis), toe die vliegtuig skielik op sy kant gepluk word sodat ek deur die
venster langs my die grond kon sien. Ek sien sulke vuurvliegies na ons toe opkom
en daar is skielik 'n harde slag in die kajuit 'n paar sitplekke vorentoe en daar slaan
rook uit. Ek dag by myself: wie is nou so laf om klappers in die vliegtuig af te skiet
- dis mos gevaarlik met al die brandstof!
Maar toe dring dit tot my deur. Die vuurvliegies is ligspoorkoeëls. Iemand is besig
om op ons te skiet! Wat toe gebeur het is dat Vossie Nel merk dat die vliegtuig
76 Douglas DC-4 Skymaster-passasiersvliegtuig, waarvan die SALM vyf gehad het en die laaste vier
in Februarie 1993 aan diens onttrek is. H Potgieter en W Steenkamp, Aircraft of the South African
Airforce (Kaapstad, 1980), pp. 86-7, 171; H Potgieter en L Birns, More than game: a salute
to the South African Air Force (Morningside, 1995), p. 148.
77 Surface-to-air missiles (SAMs). Die soort wat deur 'n gewone soldaat vanuit 'n buis (wat hy op sy
skouer kan hou) gelanseer word, staan in die Weste bekend as die SA-7 ("Grail"), maar die Sowjetbenaming
is 9K32 "Strela-2".
321