JG Burgers se vlootherinneringe

JOERNAAL/JOURNAL WESSELS
die loop van André se Standerd 1-jaar (1945), is die kinders na die skool op
Newcastle in Natal verskuif - waar hulle aanvanklik ook privaat loseer het, maar
toe koshuis toe is. Vanaf Standerd 2 tot Standerd 5 was André egter weer te
Volksrust op skool. 7 In sy Standerd 5-jaar was hy reeds vasbeslote om 'n militêre
loopbaan te volg, toe hy op 'n IK-toetsvorm "Soldaat" geskryf het op die plek waar
die kind moes aandui watter beroep hy of sy eendag sou wou volg. In daardie
stadium was die vlootwêreld nog buite sy verwysingsraamwerk, 8 maar kort daarna
het die Amerikaanse strokiesprentheld, Captain Midnight (wat, aldus die "comics",
die stryd teen Japan tydens die Tweede Wêreldoorlog so te sê man-alleen gewen
het!) die klein André se verbeelding aangegryp en hom oor 'n loopbaan ter see laat
droom. 9
André se ouers was vurige ondersteuners van die Nasionale Party (NP), 10 en in
Desember 1949 het hy saam met sy pa die inwyding van die Voortrekkermonument
buite Pretoria bygewoon. 11 In September 1952 het die Burgers-gesin hul op die
Noord-Natalse dorp, Vryheid, gaan vestig, waar die pa op 'n groot erf in die dorp
met groente en vrugte geboer het. 12 Die kinders het op dié dorp skoolgegaan, maar
nadat André sy Standerd 8-sertifikaat verwerf het, het hy besluit om uit die skool te
gaan en 'n matroos te word. In sy herinneringskrif 13 stel hy dit soos volg:
"Dat ek in die Vloot beland het was eintlik 'n groot misverstand. Van die see het ek
eintlik bitter min geweet. Ek het 'n vae ideaal gehad om as matroos op die see rond
te vaar na verre vreemde lande, maar hoe om dit reg te kry was ietwat onduidelik
om die minste daarvan te sê. Ma-hulle het egter uitgevind dat daar 'n werwingskantoor
op Voortrekkerhoogte [vandag Thaba Tshwane] was wat mense vir die
Vloot gewerf het en dat dit iets met die see te doene gehad het. Sy het toe soontoe
geskryf en hulle het vir my 'n reisbewys gestuur en ek is per trein Pretoria toe.
In die werwingskantoor vind ek toe 'n groot sersant in leëruniform wat my vertel
dat die Vlootgimnasium 14 dringend na meer mense soek. Hulle lei glo mense vir die
see op. Nou goed, na baie mediese ondersoeke en dosyne vorms invul ensovoorts,
moet ek toe uiteindelik ingesweer word. Dis toe dat ek vir die eerste keer uitvind ek
7 Burgers, pp. 111-2.
8 Ibid., p. 115.
9 Ibid., p. 104.
10 Ibid., p. 114.
11 Ibid., p. 118.
12 Ibid., pp. 120-1; AP Burgers – A Wessels, 20 Julie 2006 (e-pos).
13 Burgers, p. 123.
14 Dit wil sê die Vlooteenheid te Saldanhabaai waar vlootlede hul basiese opleiding ondergaan het en
waar daar vandag (2006) steeds basiese en ander opleiding gedoen word.
307